1361.02.14
روزشمار جنگ سال 1361 1361.02.14 | |
---|---|
نامهای دیگر | چهارده اردیبهشت |
تاریخ شمسی | 1361.02.14 |
تاریخ میلادی | 4 مه 1982 |
تاریخ قمری | 10 رجب 1402 |
گزارش- 1
1. تبادل آتش شدید، تک ایذایی قرارگاه قدس و سه پاتک ارتش عراق به محورهای قرارگاههای فتح و نصر مهمترین وقایع امروز در منطقه عملیاتی بیتالمقدس بوده است. در منطقه عملیاتی قرارگاه قدس، ارتش عراق همچنان به تحکیم مواضع پدافندی و ایجاد موانع در معابر وصولی در محورهای کرخهکور و نورد (جنوبغربی اهواز) ادامه میدهد و روی مواضع رزمندگان ایران در این مناطق اجرای آتش میکند. در مقابل، نیروهای قدس5 (تیپ43 بیتالمقدس سپاه) در محور نورد و بهموازات جاده اهواز خرمشهر در ساعت 01:00 بامداد به یک عملیات ایذایی علیه مواضع دشمن مبادرت ورزیدند که این عملیات بدون هیچگونه خسارات مالی و جانی به نیروهای خودی تا ساعت 02:50 ادامه داشت.[۱] فرمانده سپاهی قرارگاه قدس احمد غلامپور، نیز بنا به دستور فرمانده قرارگاه مرکزی کربلا در دستورالعملی به یگانهای تحتامر خود ابلاغ کرد بهمنظور جلوگیری از اعزام لشکرهای عراق از منطقه قرارگاه قدس (جنوب کرخهکور) به منطقه قرارگاههای فتح و نصر همه «تیپهای تابعه موظفاند با استفاده از کانالهای موجود، در شب با حداقل نیروی ممکن به دشمن شبیخون زده و درصورت امکان داخل خاکریز شده و پس از انهدام سریع دشمن در اطراف محور، فوراً به عقب برگشته و با این عمل، دشمن را همچنان در وحشت و اضطراب نگه دارند.» وی در این دستورالعمل همچنین تأکید کرده است: «نیروی مناسبی جهت تعاقب دشمن که پیشبینی میشود با عملیات قرارگاه فتح و نصر در [منطقه] پایین دست به عقبنشینی زند، در نظر گرفته شود.»[۲] ازجمله وقایع قابلذکر مربوط به قرارگاه قدس، خارجشدن قدس1 (تیپ1 زرهی لشکر16 ارتش و تیپ31 پیاده عاشورای سپاه) از زیر امر قرارگاه بود. این واحد نظامی بنا به دستور قرارگاه مرکزی کربلا، در کنترل عملیاتی قرارگاه فتح قرار گرفت تا در مرحله دوم عملیات وارد عمل شود.[۳] در منطقه عملیاتی قرارگاههای فتح و نصر نیز تبادل آتش شدید در منطقه پدافندی این قرارگاهها (از کیلومتر68 تا کیلومتر103 جاده اهواز خرمشهر) همچنان ادامه دارد. گزارشهای رسیده از ورود نیروهای زرهی و پیاده تقویتی دشمن به منطقه شمال خرمشهر و غرب جاده اهواز ـ خرمشهر حکایت دارد. یگانهای ارتش عراق ـ بهویژه لشکر3 زرهی، لشکر9 زرهی و تیپ10 زرهی، تیپ17 زرهی و تیپ30 زرهی ـ در شمال خرمشهر تا غرب ایستگاه حسینیه متمرکز شدهاند که گفته میشود این تمرکز بیانگر این است که دشمن تلاش دارد از پیشروی نیروهای ایران بهطرف نوار مرزی و نیز خرمشهر جلوگیری کند. در همین حال، بعدازظهر امروز دشمن دو بار به محور فتح4 (تیپ25 کربلای سپاه و تیپ55 هوابرد و تیپ37 زرهی ارتش) در حدفاصل کیلومتر 80 تا 85 جاده اهواز خرمشهر پاتک کرد که در هر دو مورد رزمندگان ایران با مقاومت خود توانستند نیروهای عراقی را تا دو کیلومتری غرب جاده به عقب برانند.[۴] در همین منطقه در ساعتهای 15:03 و 15:39 دو فروند هواپیمای عراقی که مأموریت داشتند مواضع رزمندگان خودی را بمباران کنند، هدف آتش پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در جنوب منطقه عملیاتی بیتالمقدس قرار گرفتند و در حوالی آبادان سرنگون شدند.[۵]
گزارش- 2
2. فرمانده کل سپاه پاسداران عصر امروز در قرارگاه کربلا و در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی پیروزیهای بهدستآمده در مرحله اول عملیات بیتالمقدس را تشریح کرد. محسن رضایی دراینخصوص اظهار داشت: «اولین مرحله عملیات را با توکل به خدا آغاز کردیم و از رودخانه کارون عبور و به جاده خونینشهر رسیدیم. دشمن فکر نمیکرد ما به جاده برسیم؛ لذا استحکامات بسیار زیادی روی جاده به وجود آورده بود که اگر حتی ما بتوانیم از کارون عبور کنیم در پنج یا شش کیلومتری جاده متوقف شویم. اما ما با توکل به خدا در همان اوایل صبح روز اول عملیات به جاده رسیدیم و 800 کیلومتر مربع از سرزمین اسلامی از لوث وجود بعثیون متجاوز و جنایتکار حاکم بر عراق آزاد گردید.» وی درمورد میزان تلفات دشمن گفت: «در این عملیات تاکنون حدود 4000 اسیر گرفته شده و همچنین 50 تانک و نفربر سالم به غنیمت گرفته شده و دهها تانک و نفربر دشمن نیز منهدم شده است. تیپهای 6 و 8 از لشکر3 عراق ضربه مهلکی خوردهاند. تیپهای 605 و 417 پیاده دشمن نیز بهکلی منهدم شدهاند. گردان شناسایی حطین هم از بین رفته و فرمانده آن به اسارت سپاه اسلام درآمده است و دو گردان توپخانه به دست نیروهای ما افتاده است.» فرمانده کل سپاه پاسداران در ادامه گفت: «اولین مرحله این عملیات در همان ساعات اولیه خیلی خوب انجام گرفت. بااینکه عراقیها از زمان شروع عملیات اطلاع داشتند و تمام امکانات و توان خود را به کار بردند، اما نتوانستند کاری از پیش ببرند و بعد از انجام پیروزمندانه عملیات، دشمن مذبوحانه اقدام به پاتکهای زیاد کرد که در تمامی آنها با شکست مفتضحانه روبهرو و مجبور به عقبنشینی شد.» فرمانده سپاه در پایان اظهار داشت: « تمام اسرا مخصوصاً اسرایی که بعد از روز اول و دوم عملیات اسیر شدهاند میگویند صدام و رژیم بعث بسیج شدهاند که جلوی ما را بگیرند و گفتهاند که سرنوشت ما در این عملیات تعیین میشود.»[۶]
گزارش- 3
3. فرماندهان قرارگاه فجر باتوجه به ناکامی شبهای گذشته این قرارگاه در رسیدن به اهداف خود، پیشنهاد دادند بار دیگر طرح نخست عملیاتی که در شب اول بهطور ناقص به اجرا درآمد، عملیاتی شود. ناکامی قرارگاه فجر در پیشروی تا منطقه فکه در شبهای گذشته، فرماندهان این قرارگاه را بر آن داشت تا با اذعان به مزایای طرح نخست عملیاتی یعنی دو حرکت احاطهای از شمال و جنوب جاده چنانه فکه توسط دو تیپ سپاه بههمراه یک حرکت جبههای در امتداد جاده با دو گردان تلفیقی سپاه و ارتش که در شب اول (11/2/1361) بهطور ناقص اجرا شد، امروز و امشب به یگانهای تحتامر خود استراحت بدهند و فرداشب این طرح را مجدداً به مرحله اجرا درآورند.[۷] در مقابل، نیروهای عراقی با استقرار در پنج کیلومتری غرب شیخقندی به ایجاد استحکامات و تحکیم مواضع پدافندی خود مشغول هستند.[۸]
گزارش- 4
4. آخرین آمار شهیدان و مجروحان عملیات بیتالمقدس و تعداد مجروحان منتقلشده به برخی از شهرهای کشور اعلام شد. در گزارش بخش تعاون واحد امور پاسداران قرارگاه مرکزی کربلا آمده است: «تعداد شهدای تخلیهشده در تاریخ 14/2/1361 به ستاد تخلیه شهدا 132 نفر بوده و مجروحین تخلیهشده در همین روز 386 نفر میباشند. مجموع شهدای بیتالمقدس که تاکنون تخلیه شدهاند 1254 نفر از سپاه، بسیج و ارتش میباشد.»[۹] خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز تعداد مجروحانی را که تاکنون به برخی از شهرها منتقل شدهاند، چنین اعلام کرد: «مشهد: 1373 مجروح، یزد: 290 مجروح، اراک: 534 مجروح، اصفهان: 950 مجروح.» در گزارش این خبرگزاری همچنین آمده است که در اکثر شهرهای کشور امکانات مورد نیاز برای پذیرش مجروحان عملیات بیتالمقدس فراهم شده است.[۱۰]
گزارش- 5
5. فرمانده کل سپاه پاسداران در دستور العملی اعلام کرد چهار قرارگاه عملیاتی قدس، فتح، نصر و فجر سپاه به چهار لشکر تبدیل میشوند. از آنجا که یکی از عوامل تعیینکننده در پیروزی رزمندگان بسیج و سپاه علاوهبر طراحی مانورهای ابتکاری، داشتن توان رزم مناسب با نیاز هر عملیات میباشد،* محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، در دستورالعملی به چهار قرارگاه عملیاتی قدس، فتح، نصر و فجر اعلام کرد: «از امروز قرارگاههای سپاه پاسداران به لشکر تبدیل میشوند؛ بنابراین، واحدهای لشکری سپاه تحت عناوین زیر به وظیفه الهی خود ادامه میدهند: لشکر1 قدس، لشکر3 فتح، لشکر5 نصر و لشکر7 فجر.»[۱۱]
گزارش- 6
6. درحالیکه پاکسازی مناطق کردنشین غرب کشور از وجود عناصر ضدانقلاب مسلح همچنان ادامه دارد، امروز در سنندج عدهای از هواداران گروههای ضدانقلاب علیه نظام جمهوری اسلامی شعار دادند. بامداد امروز، تعدادی از پاسداران سپاه شهرستان قروه و سنقر که برای پاکسازی روستاهای گزگزاره علیا و سفلا، میانگوران، سورال و سرواله به این مناطق اعزام شده بودند با عناصر حزب دمکرات کردستان درگیر شدند. پس از ساعتی، ضدانقلابیون با تحمل 2 کشته و تعدادی زخمی متواری گردیدند.[۱۲] در همین حال، رکن2 (اطلاعات) لشکر28 کردستان امروز گزارش داد: «در ساعت 11:30 تعداد 50 تا 60 نفر دانشآموز بعضی از مدارس سنندج در میدان آزادی این شهر و همزمان حدود 100 نفر در کوچه تاریکبازار با دردستداشتن عکسهای شیخ عزالدین حسینی [رهبر معنوی کومهله] علیه جمهوری اسلامی و بهنفع وی و قاسملو [رئیس حزب منحله دمکرات کردستان] دست به تظاهرات زده که با رسیدن مأمورین انتظامی متفرق میشوند.» این واحد نظامی اضافه کرد: «در جریان مسابقه فوتبال بین تیمهای سنندج و تهران در استادیوم سنندج 100 نفر از تماشاچیان که هوادار کومهله بودند پس از پایان مسابقه شعارهایی بهنفع کومهله سر دادند که بلافاصله با مشاهده مأمورین انتظامی متفرق شدند.»[۱۳]
گزارش- 7
7. بهدنبال عملیات اخیر سپاه پاسداران و دادستانی انقلاب اسلامی علیه تشکیلات سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شهر تهران،** روابط عمومی ستاد مرکزی سپاه پاسداران و دادستانی کل انقلاب اسلامی و فرمانده کل سپاه ضربات واردشده بر سازمان مذکور در این عملیات را تشریح کردند. رادیو بیبیسی و روزنامه واشنگتن پست نیز از نتایج این عملیات گزارش دادند. روابط عمومی ستاد مرکزی سپاه پاسداران و دادستانی کل انقلاب اسلامی در دومین اطلاعیه خود که امروز در مطبوعات کشور منتشر شد، بخشی دیگر از ضربات وارده به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در عملیات 12/2/1361 را چنین گزارش داد: «الف) بهدستآوردن مقادیر قابلتوجهی بمبهای کتابی، نارنجکهای دستی و مواد آتشزا، که باتوجهبه اسناد بهدستآمده از این جنایتکاران سفاک، قصد انفجار آنها در معابر عمومی و ایجاد رعب به شیوه سلطنتطلبان منفور را در برنامه فعالیتهای تروریستی خود قرار دادند. اساس اینگونه تلاشهای جنایتبار ناامیدی از امت شهیدپرور و مسلمان و قدرتنمایی جهت جلب نظر ابرقدرتهای استکباری میباشد. ب) علاوهبر محمد ضابطی، فضلالله تدین، قاسم باقرزاده، حمید جلالزاده، حمید خادمی، حسن صادق، فرشته اسدی، نصرت رمضانی، علی یوسفی و حسن رحیمی از مرکزیت و کادر مرکزی تشکیلات پوشالی منافقین، محاربین جنایتکار و تروریستهای دیگری نیز در این عملیات به آتش قهر الهی گرفتار آمدند که اسامی آنها به این شرح است: 1. فاطمه تاج مهدوی، عضو فعال و یکی از مسئولین نهاد دانشآموزی و همسر فضلالله تدین معدوم و عضو کادر مرکزی. 2. ذکیه محدث، عضو فعال نهاد دانشآموزی و همسر حمید جلالزاده معدوم و عضو مرکزیت. 3. حسن جلیل، عضو نهاد استانها، بخش، شهرستان و مرکزیت نهاد محلات در شرایط فعلی. 4. محمد توانا، عضو فعال با نام مستعار هادی محمدی، محافظ محمد ضابطی معدوم عضو مرکزیت و بخش اجتماعی. 5. محمد عسگریزاده، عضو شورای نهاد دانشآموزی منافقین و مسئول تیمهای مناطق تهران. 6. محمدتقی آسین، عضو فعال منافقین و مسئول تدارکات مناطق تهران. 7. امیرهوشنگ آقابابا، عضو فعال و مسئول کل خانه تیمی مرکزیت بخش اجتماعی. 8. سوسن میرزایی، عضو فعال و عضو شورای نهاد دانشآموزی و همسر امیرهوشنگ آقابابای معدوم. 9. حسنعلی ونکی، عضو فعال نهاد محلات و مسئول حفاظت خانه تیمی محمد ضابطی. در پایان، بار دیگر یادآور میشویم سرنوشت طغیان دربرابر حکومت اسلام و امت مسلمان جز خواری در دنیا و عذاب و ذلت در آخرت بهرهای برای آنان دربر نخواهد داشت و نتیجهای جز یاریرساندن به استکبار جهانی و خودفروختگانی چون صدام و مرتجعین که در جنگ با انقلاب اسلامی هستند، ندارد. لذا تنها راه رهایی و دستیابی به سعادت، دستکشیدن از خدمت به شبکههای تروریستی ضدانقلاب و پیوستن به خیل یکپارچه امت مسلمان است. به امید ارشاد تمامی فریبخوردگان.»[۱۴] محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز عصر امروز در قرارگاه کربلا و در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره عملیات اخیر در شناسایی و انهدام بقایای خانههای تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) ضمن اشاره به عملیات سال گذشته که به کشتهشدن موسی خیابانی ـ قائممقام رهبر این سازمان انجامید، گفت: «عملیات اخیر که توسط برادران ما انجام شد سه یا چهار برابر بیشتر از ضربه قبلی اهمیت دارد؛ زیرا در این عملیات ضربه اصلی بر کادر مرکزی و قسمتهای تدارکاتی و بخش اجتماعی منافقین شامل شعبههای کادر دانشجویی، دانشآموزی که کلاً 90 درصد نیروی کادر سازمان منافقین خلق را تشکیل میدادند وارد شد.» وی افزود: «در این عملیات که با موفقیت انجام شد افرادی نظیر محمد ضابطی که معاون ابریشمچی و یکی از پنج یا شش نفر از ـ بهاصطلاح ـ شورای رهبری بود و درحالحاضر ـ بهاصطلاح ـ قائممقام رجوی در داخل کشور به حساب میآمد و چند تن دیگر از افراد کادر مرکزی منافقین ازجمله حمید جلالزاده، مسئول تدارکات، قاسم باقرزاده، حمید خادمی و حسن صادق مسئول غرب کشور، حسین جلیلی مسئول جنوب، و بقیه نظیر فضلالله تدین از افراد مرکزیت بودند. درمجموع نزدیک به 60 نفر از افراد درجه یک از رهبری تا شورای مرکزی کشته و یا دستگیر شدند.» محسن رضایی با تأکید بر اینکه پس از این عملیات، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) دچار پراکندگی شده است، ادامه داد: «بعضی از اعضای منافقین در بازجویی اعتراف کردند که قرار بود پس از ضربهای که بعد از قتل [موسی] خیابانی بر آنان وارد شد، برای اینکه بهاصطلاح اعلام موجودیت کنند، دست به یکسری انفجارات سراسری بزنند که بحمدالله با این ضربهای که به آنان وارد شد این مسائل از بین رفت.»[۱۵] رادیو بیبیسی نیز با اشاره به اطلاعیه سپاه پاسداران و دادستانی کل درباره انهدام مخفیگاههای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در روز 12/2/1361، گفت: «براساس بیانیه امروز دفتر سازمان مجاهدین خلق [منافقین] در پاریس، 10 نفر از اعضای این سازمان روز یکشنبه [12/2/1361] طی زدوخوردهایی به قتل رسیدند. در این بیانیه اضافه شده است که این زدوخوردها از ظهر تا نیمهشب بهوقت تهران ادامه داشت و تعداد زیادی از نیروهای دولتی نیز طی این درگیریها کشته شدهاند. به ادعای بیانیه سازمان مجاهدین، حداقل 17 پاسدار در نزدیکی یکی از خانههای تیمی این سازمان کشته شدهاند و تنها پس از آنکه نیروهای دولتی از سلاحهای نارنجکانداز و آر.پی.جی7 استفاده کردند، این خانه تیمی به دست نیروهای دولتی افتاده است. در بیانیه مزبور آمده است که دفتر مجاهدین در پاریس هنوز از تعداد تلفات نیروهای دولتی در دیگر نقاط تهران اطلاعی ندارد.»[۱۶] رادیو صدای امریکا نیز در گفتار امشب خود به نقل از روزنامه واشنگتن پست اخبار مربوط به عملیات اخیر علیه سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را گزارش کرد و گفت: «حملات نیروهای امنیتی به مجاهدین خلق شکست بزرگی برای مجاهدین به شمار میرود و مبارزه آنها را برای سرنگونی [آیتالله] خمینی به عقب میبرد.»[۱۷]
گزارش- 8
8. عناصر باقیمانده سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در چند تهاجم مسلحانه در تهران و قم تعدادی از افراد مذهبی مدافع انقلاب اسلامی را ترور کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از روابط عمومی کمیته مرکزی انقلاب اسلامی، «در تقاطع خیابان شباهنگ، 3 فرد روحانی عضو سازمان تبلیغات اسلامی قم هدف تیراندازی منافقین قرار گرفتند که یک نفر از این افراد شهید و یک نفر دیگر مجروح شدند و مهاجمین متواری گردیدند. در حادثه دیگری، دو عضو جهاد سازندگی در خیابان جمالزاده، خیابان گلکار هدف تیراندازی منافقین قرار گرفتند که یک نفر از آنان شهید و دیگری مجروح شدند. در حادثه سوم، عدهای از منافقین با کارت عضویت در سپاه پاسداران به دبیرستان شهید بهشتی وارد شده و پس از شناسایی اعضای انجمن اسلامی این دبیرستان، آنان را مورد حمله قرار دادند که پس از مجروحکردن 2 نفر، متواری میشوند. در منطقه تهرانپارس نیز دو موتورسوار پس از تیراندازی بهسوی یکی از واحدهای سپاه پاسداران مورد تعقیب قرار میگیرند و یک نفر از مهاجمین کشته و دیگری متواری میشود. همچنین دو موتورسوار منزل مسکونی صادق خلخالی، نماینده مردم قم در مجلس شورای اسلامی را به رگبار گلوله بستند که خساراتی وارد نیامد و مهاجمین از محل حادثه گریختند.»[۱۸] خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارش دیگری نیز آورده است: «ساعت 12:50 دقیقه بعدازظهر امروز، 7 منافق مسلح با تهاجم به محل ساختمان صندوق تعاون صنفی، 5 برادر حزباللهی را به شهادت رسانده و عده دیگری را نیز مجروح ساختند.» بنا بر این گزارش، این عده که چند تن از آنان ملبس به لباس بسیج بودند، پس از ورود به محل ساختمان صندوق تعاون صنفی واقع در خیابان مطهری و شناسایی خواهران و برادران حزباللهی، آنان را به رگبار بستند و خود از محل حادثه گریختند.»[۱۹] درباره حادثه حمله به این صندوق، حجتالاسلاموالمسلمین فضلالله محلاتی و حبیبالله عسگراولادی، دو تن از اعضای هیئتمدیره صندوق تعاون صنفی، توضیح دادند. حجتالاسلام محلاتی، نماینده امام خمینی در سپاه پاسداران و نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: «قبل از پیروزی انقلاب صندوق تعاون صنفی، مرکزی بود برای کمک به وابستگان رژیم. ولی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، امام امت امر فرمودند که بنده با همراهی آقایان عسگراولادی و محسن لبانی آنجا را طبق برنامههای اسلامی اداره کنیم. ما پس از جایگزینکردن عدهای از جوانان مؤمن و متعهد، تصمیم گرفتیم قرضالحسنه را که یکی از برنامههای اسلامی است پیاده کنیم و برای این منظور به فرمان امام و با کمکهای بیدریغ شهید مظلوم آیتالله بهشتی حدود یکصد میلیون تومان از دولت موقت وام گرفتیم و با کمک برادران متعهد مشغول به کار شدیم. تاکنون موفق شدهایم حدود چهارصد میلیون تومان وام بدون بهره به مستضعفین بپردازیم.» وی با تأکید بر اینکه این صندوق در خدمت مستضعفین است، گفت: «گروهی از منافقین که چند نفر آنها لباس مقدس پاسداری را به تن کرده بودند وارد محل صندوق شده و اظهار میکنند که ما آمدهایم یکی دو نفر را که متهم به حمایت از [صادق] قطبزاده هستند، دستگیر کنیم. یکی دو نفرشان در مقابل در ورودی ایستاده و چند نفر دیگر که وارد ساختمان شده بودند کارمندان و مستضعفین و محرومین را که برای گرفتن وام به آنجا آمده بودند در طبقه دوم جمع میکنند، به این بهانه که میخواهیم برایتان دررابطهبا کودتا صحبت کنیم. بعد به حضار میگویند که افراد حزباللهی در طرف دیگر بایستند. آنگاه منافقین، این مزدوران امپریالیسم، بهطرف مردم بیگناه رگبار میبندند و 5 نفر از آنها را بهجرم حزباللهی بودن به شهادت میرسانند و عدهای را نیز مجروح میکنند.» حبیبالله عسگراولادی، وزیر بازرگانی نیز گفت: «صندوق تعاون صنفی، صندوقی است که برای مستضعفان اصناف و در خدمت نهادهای انقلاب اسلامی مثل سپاه پاسداران، کمیتههای امداد و کمیتههای مرکزی انقلاب اسلامی میباشد. کارکنان آن بهطور مستقیم درجهت رفع نیازهای محرومان جامعه کار میکنند.» وی ادامه داد: «آنها که خدمتگزاران به مردم مسلمان در چنین نهادی را شهید میکنند، آیا دیگر میتوانند با چنین اعمال وحشیانهای برای ادعای خود توجیهی داشته باشند؟ کسانی که ناجوانمردانه با نفاق، دروغ و حیله، خدمتگزاران به مستضعفین و نهادهای انقلاب اسلامی را به رگبار میبندند.»[۲۰]
گزارش- 9
9. وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با انتشار دو بیانیه، ضمن اظهار تأسف از حادثه سقوط هواپیمای الجزایری اعلام کرد که این هواپیما قبل از سقوط تحت تعقیب جنگندههای عراقی بوده است. رئیس مجلس شورای اسلامی هم این حادثه را ناشیاز جنون حکام عراق درپی مشاهده پیروزیهای ایران در عملیات بیتالمقدس دانست. وزرات امور خارجه جمهوری اسلامی در بیانیهای که بامداد امروز انتشار داد، ضمن اظهار تأسف از حادثه سقوط هواپیمای الجزایری اعلام کرد: «قرائنی در دست میباشد که سقوط این هواپیما در جریان یک توطئه حسابشده ازجانب رژیم بعث عراق بوده است.»[۲۱] این وزارتخانه در بیانیه دوم خود نیز اعلام کرد: «طبق نوار مکالمه برج کنترل فرودگاه تبریز با خلبان هواپیمای الجزایری و برطبق گزارش هیئت تحقیق از رادار تبریز، دو هواپیمای عراقی در فضای ترکیه و در مجاورت مرز ایران هواپیمای هیئت الجزایری را تحت تعقیب قرار میدهند که ازطرف برج کنترل فرودگاه تبریز به هواپیمای مزبور دستور داده میشود تا برای دورماندن از حمله هواپیماهای جنگنده عراقی بهطرف آنکارا تغییر مسیر دهد. خلبان مذکور تصمیم به تغییر مسیر میگیرد و از همین لحظه ارتباط برج کنترل با هواپیمای حامل وزیر امور خارجه الجزایر و همراهان قطع میشود و جنگندههای نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران فوراً به تعقیب هواپیماهای عراقی مبادرت میورزند. متن نوار مزبور و دیگر مدارک مربوط به توطئه رژیم جنایتکار بغداد دراختیار دولت و ملت برادر الجزایر و افکار عمومی جهان قرار خواهد گرفت.» در بخشی دیگر از این بیانیه آمده است: «صبح امروز اطلاع حاصل گردید که یک هواپیمای مسافربری متعلق به شرکت هواپیمایی لوفتهانزا به شماره پرواز 600 که در ارتفاع 27 هزار پایی حرکت میکرد در حوالی مرز ترکیه و ایران مورد حمله چند هواپیمای مهاجم عراقی قرار گرفت که خوشبختانه با اعلام خطر برج کنترل فرودگاه تبریز خلبان هواپیمای مسافربری مزبور بهموقع بهطرف آنکارا تغییر مسیر داده و با پرواز هواپیماهای جنگنده ایرانی، مهاجمین عراقی مجبور به فرار میشوند.»[۲۲] رئیس مجلس شورای اسلامی، نیز در جلسه علنی صبح امروز مجلس درباره این حادثه گفت: «پیروزی چشمگیر سپاه اسلام در عملیات بیتالمقدس برای ناظران و کسانی که حزب بعث عفلقی را میشناختند این نگرانی را ایجاد کرده بود که حکام بعث عراق با مشاهده این حرکت وسیع نیروهای اسلام و پیروزی آنان در جنگ دچار اضطراب و جنون میشوند و دست به عملیات جنونآمیزی میزنند. این چیزی بود که در محافل سیاسی آگاه و عارف به وضع صدام انتظارش میرفت، اما کسی فکر نمیکرد که جنون صدام به این اندازه اوج بگیرد که هواپیمای وزیر خارجه دولت دوست و انقلابی الجزایر را بهجرم اینکه به ایران انقلابی مسافرت میکند مورد هجوم قرار بدهد و وزیر خارجه آن کشور و همراهان او را در آتش خودش بسوزاند. جنایت هولناک است و اسناد گویاست که هواپیمای عراقی در تعقیب هواپیمای مسافربری لوفتهانزا و هواپیمای حامل وزیر خارجه الجزایر بودهاند و نوارهای مکالمه پایگاهها با هواپیماها ثبت است که منتشر میشود و این جنایت را صدام نمیتواند منکر بشود. ما منتظریم که اسناد دقیقاً پخش بشود؛ و اما این جنونی که عارض صدام و حزب بعث شده است چیزی نیست که افکار عمومی دنیا و دولتهای صلحدوست بتوانند از آن بهآسانی بگذرند. ما از تمام شخصیتهای مدعی صلح دنیا انتظار داریم که این حادثه را بادقت تعقیب کنند و مثل بقیه جنایات صدام از کنارش بهآسانی نگذرند. ما در تعقیب این فتح عظیمی که نیروهای رزمنده ما به دست آوردهاند و خطری که کیان حزب بعث و صدام و حکومتهای مرتجع منطقه را تهدید میکند، بازهم انتظار داریم که از این صحنههای جنونآمیز ببینیم. نیروهای ما وقتیکه با سرعت از رود کارون زیر گلولهها عبور کردند باعث حیرت و تعجب تمام ناظران نظامی دنیا شدهاند. در آن وسعت و عبور از آن رودخانه عظیم و گرفتن نزدیک 800 کیلومتر خاک کشور از دست دشمن کار بسیار بزرگی است منتها هیاهوهای بینالمللی هنوز نگذاشته است که این قضیه روشن بشود. ولی بههرحال قدرت ارتش جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران و بسج ما به نمایش گذاشته شد و حق دارند که آنها وحشت بکنند. ... بهدستآوردن اینهمه فتح و پیروزی را به این عزیزانمان و به این رزمندگان جان برکفمان و به این پیشتازان جبهه انقلاب و اسلام تبریک عرض میکنیم و امیدواریم که خداوند اجر آنها را آنطور که اینها شایسته هستند به آنها بدهد و امروز میلاد پرسعادت امام جواد است که ما این روند عظیم را به پیشگاه امام زمان و نایب برحقش رهبر انقلاب و جامعه انقلابی ایران تبریک عرض میکنیم.»[۲۳]
گزارش- 10
10. دو تن از سرنشینان نظامی هلیکوپترهای ایرانی که به محل سقوط هواپیمای الجزایری رفته بودند، به ترکیه گریختند. خبرگزاری جمهوری اسلامی از ارومیه گزارش داد: «برای بررسی چگونگی سقوط هواپیمای الجزایری، ظهر امروز سه فروند هلیکوپتر حامل یک گروه بازرسی اعزامی از تهران روانه منطقه قطور شدند. هنگام حضور این گروه در منطقه، یکی از هلیکوپترها با دو سرنشین نظامی در ساعت 13:05 به ترکیه گریخت و ده دقیقه بعد مرزبان ترکیه به مقامات ایرانی اطلاع دادند دو سرنشین نظامی به این کشور پناهنده شدهاند.»[۲۴]
گزارش- 11
11. امروز رسانههای جهان به تحلیل خبر سقوط هواپیمای الجزایری که به کشتهشدن وزیر امور خارجه این کشور و سیزده تن دیگر از سرنشینان این هواپیما انجامیده است، پرداختند. رسانههای خبری ترکیه به نقل از شاهدان عینی اعلام کردند که هواپیماهای عراقی بهسوی هواپیمای الجزایری شلیک کردند. وزیر امور خارجه امریکا از این سانحه هوایی ابراز تأسف کرد. دبیرکل سازمان ملل درگذشت وزیر امور خارجه الجزایر را فاجعهای برای همه کشورهای جهان خواند. رادیو بیبیسی با اشاره به مسیر حرکت هواپیمای حامل بنیحیی، به زوایای مبهم این حادثه پرداخت و رادیو کلن هم ضمن اعلام اینکه مقامات عراق هرگونه دخالت این کشور در این حادثه را تکذیب کردند، گفت بنیحیی قصد داشته امکانات پایاندادن به جنگ ایران و عراق را بررسی کند. رادیو صدای امریکا در گفتار امروز خود اعلام کرد: «گزارش رسانههای خبری ترکیه به نقل از شاهدان عینی حاکی است که هواپیماهای عراقی بهسوی هواپیمای حامل محمد صدیق بنیحیی شلیک کردند و هواپیمای مزبور در داخل خاک ایران سقوط کرد. ... عراق تاکنون هیچگونه اظهارنظر رسمی درباره این سانحه نکرده است، ولی گزارش خبرگزاریهای غربی به نقل از مقامات دولت عراق حاکی است که عراق هرگونه دخالتی را در این ماجرا تکذیب کرده است. ... بنیحیی که 50 سال داشت نخستین دبیرکل دولت موقت جمهوری الجزایر بود و در مذاکرات صلح با فرانسه که در سال 1962 به استقلال الجزایر منجر شد شرکت داشت. وی پیش از آنکه در سال 1979 به مقام وزارت امور خارجه الجزایر منصوب شود، در مقام وزارت فرهنگ، وزارت آموزش و وزارت دارایی آن کشور نیز خدمت کرده بود و مدتی نیز مقام سفارت الجزایر را در مسکو عهدهدار بود. محمد صدیق بنیحیی در مذاکراتی که به آزادی 52 تن گروگان امریکایی از ایران منجر شد نقش عمدهای ایفا کرد.» رادیو صدای امریکا همچنین افزود: «وزیر امور خارجه امریکا الکساندر هیگ، ضمن ابراز تأسف از این سانحه هوایی، بنیحیی را مرد صلح نامید و درگذشت وی را سوگی بزرگ برای عالم بشریت توصیف کرد. دبیرکل سازمان ملل متحد، خاویر پرز دکوئیار نیز بنیحیی را بهعنوان یک دیپلمات ارزنده ستود و درگذشت وی را فاجعهای برای الجزایر و دیگر کشورهای جهان خواند.»[۲۵] رادیو بیبیسی نیز در اخبار شامگاهی خود به بررسی خبر این حادثه پرداخت و گفت: «آقای بنیحیی بهوسیله هواپیما برای یک بازدید رسمی عازم ایران بود تا پیرامون پایاندادن به جنگ ایران و عراق مذاکره نماید. ... گزارشات واصله از ترکیه به نقل از شاهدان عینی حاکی است که دو جت جنگنده متعلق به عراق هواپیمای حامل وزیر خارجه الجزایر را مورد حمله قرار دادهاند.» رادیو بیبیسی در بخش جام جهاننمای خود هم گفت: «هواپیمای جت مخصوص الجزایر بعدازظهر دیروز در فرودگاه لارناکای قبرس جهت بنزینگیری به زمین نشست و یک ربع به چهار بهوقت تهران پرواز خود را که قرار بود دو ساعت و چهل دقیقه بدون توقف به طول انجامد از فراز ترکیه بهسوی تهران آغاز کرد. مقامات ترکیه اظهار میدارند که هواپیما بدون حادثه، شرق ترکیه را طی کرد و به آسمان ایران وارد شد. طبق اظهار رادیو الجزایر پس از تأخیر در ورود این هواپیما به تهران مقامات ایرانی به سفیر الجزایر در فرودگاه اظهار داشتند که این هواپیما در سوریه به زمین نشسته است، اما بعداً معلوم شد چنین اتفاقی انجام نگرفته است. بهدنبال آن در تمام طول شب، تماس با برجهای مراقبت هوایی در تمامی منطقه جهت یافتن این هواپیما برقرار شد. چنانچه فرض شود که سقوط هواپیما در طول همان ساعات پروازش انجام گرفته، آنگاه پس از گذشت بیش از 12 ساعت ایران سقوط آن را در داخل خاکش نزدیک مرزهای ترکیه اعلام داشته است. ایران اظهار میدارد نوار گفتوگو با این هواپیما را که مشخص میکند یک هواپیمای جنگی عراقی در تعقیب آن بوده در اختیار دارد. چنانچه اساس را بر این گفته استوار کنیم آنگاه دو سؤال پیش میآید: یکی آنکه چرا ایران به سفیر الجزایر که در فرودگاه در انتظار ورود این هواپیما بود گفت که هواپیما هنوز در سوریه است و دیگر آنکه چرا پس از گذشت اینهمه وقت و جستوجوهای فراوان، ایران سقوط هواپیما را اعلام نمود. بهرغم گزارشات رسیده از شرق ترکیه، درست در همان موضع و محل، حادثه دیگری بروز کرده و یک هواپیمای ایرانی توسط دو جت جنگنده عراقی در داخل خاک ایران سرنگون شده است که خود به پیچیدگی وضع میافزاید. معلوم نیست که درگیری هواپیماهای ایرانی و عراق بیان نوع دیگر حوادثی است که منجر به سقوط هواپیمای الجزایری شد یا آنکه بهطورکلی حادثه جداگانهای میباشد. بههرحال و بدون شک هیئت تحقیق الجزایر از مقامات ایرانی علت تأخیر در اعلام سقوط هواپیما را جویا خواهد شد، خاصه آنکه صحبت رادیویی با این هواپیما نیز ضبط شده است.»[۲۶] همچنین، رادیو کلن آلمان فدرال با اعلام اینکه سیاستمدار بلندپایه 50 ساله الجزایری، بنیحیی در راه سفر به ایران بوده و قصد داشته امکانات پایاندادن به جنگ ایران و عراق را بررسی کند، گفت: «ازسوی مقامات ایرانی اعلام شده که هواپیمای الجزایری مورد تعقیب هواپیماهای جنگنده عراقی قرار گرفته و ظاهراً براثر آتش آنها سقوط کرده است. مقامات رسمی حکومت عراق در بغداد این موضوع را تکذیب کردهاند. از ایران افزونبر این، گزارشهایی واصلشده مبنیبر اینکه همان هواپیماهای جنگنده عراقی که هواپیمای الجزایری را مورد حمله قرار داده بودند، بهسوی یک هواپیمای مسافربری شرکت هواپیمایی آلمانی لوفتهانزا نیز تیراندازی کردند و هواپیما بهجای آنکه طبق برنامه در تهران فرود آید در فرودگاه آنکارا به زمین نشسته است. مقامات شرکت لوفتهانزا اظهار داشتند هواپیمای این شرکت مورد حمله قرار نگرفته است و فقط مسیر خود را تغییر داده؛ چون مدتی قبل حریم هوایی ایران به روی هواپیماها بسته شده بود.» رادیو کلن افزود: «تنها یک سال و نیم پس از آنکه بنیحیی وزیر امور خارجه الجزایر درپی فعالیتهای ماهرانه و مدبرانه دیپلماتیک خود جهت خاتمهدادن به ماجرای گروگانگیری در ایران در انظار عمومی جهان شهرتی یافته بود، امروز در جریان یک سانحه هوایی جان سپرد. بنیحیی طی هفتههای گذشته مکرراً و بهنحوی خستگیناپذیر میان بغداد و تهران در رفتوآمد بود تا به جنگ خانمانسوزی که از سپتامبر سال 1980 میان عراق و ایران در جریان است، قاطعانه پایان دهد. بنیحیی با صبر و متانت و جدیت و پشتکار فطری خود شایستهترین دیپلماتی بود که میتوانست به این وظیفه خطیر عمل کند، اما دست روزگار و سرنوشت به او مجال نداد که صلح و دوستی را میان عراق و ایران برقرار کند و با خاموششدن غیرمنتظره و نابههنگام شمع حیاتش، شکوفههای امید به حل سیاسی اختلاف ایران و عراق را نیز پژمرده کرد.»[۲۷]
گزارش- 12
12. امریکا با نگرانی از ادامه پیروزیهای نظامی ایران که میتواند توازن نظامی در منطقه غرب آسیا را برهم بزند، درحالیکه حمایت خود را از عراق افزایش داده است، درباره صدور اسلحه به ایران حساسیت بیشتری از خود نشان داد. درهمینحال، یک مقام مصری نیز هدف از کمک نظامی این کشور به عراق را ایجاد توازن میان ایران و عراق و جلوگیری از پیروزی هریک از آنها در جنگ اعلام کرد. رادیو اسرائیل در اخبار امشب خود به زبان فارسی و به نقل از منابع آگاه گفت: «مصر اخیراً به ارسال اسلحه امریکایی به عراق پرداخته است. تاکنون مصر فقط قطعات یدکی و مهمات به عراق میفرستاد، ولی اکنون ایالات متحده ارسال سلاحهای امریکایی را نیز توسط مصر به عراق مجاز دانسته و درضمن به دولت قاهره قول داده که این اقدام را جبران خواهد کرد. علاوهبراین، گزارش رسید که اخیراً چند هیئت نظامی عراقی از قاهره دیدن کردند. همین منابع گفتند علت جانبداری ایالات متحده از عراق آن است که ایران قصد دارد انقلاب خود را به کشورهای عرب همسایه صادر کند.» روزنامه هاآرتص (چاپ تلآویو) نیز در شماره امروز خود دراینباره نوشت: «ایالات متحده اخیراً حساسیت بیشتری نسبت به موضوع صدور اسلحه به ایران نشان میدهد؛ زیرا دولت واشنگتن بیم دارد که پیروزیهای نظامی احتمالی ایران توازن نیرو در خاورمیانه [غرب آسیا] را برهم زند و سایر کشورهای این منطقه را به خطر اندازد.»[۲۸] رادیو بیبیسی گفت: «عصام الباز، مشاور امور خارجی رئیسجمهور مصر، علت پشتیبانی محدود این کشور از عراق در مقابل ایران را تشریح کرد. وی درجهت توجیه این سیاست مصر گفت که ما خواستار پایان فوری این جنگ هستیم و کمک نظامی محدود به عراق بهمنظور ایجاد توازن بین دو قدرت متخاصم است تا هیچکدام از طرفین توانایی پیروزی کامل بر دیگری را نیافته و مذاکره را تنها راه برای اختلافات تشخیص دهند. عصام الباز اظهار میدارد هدف حمایت مصر از عراق آن است که از یورش موفقیتآمیز ایران به مواضع عراق و انهدام آنها جلوگیری کرده، نگذارد دامنه جنگ به کشور ثالثی بکشد. اولین شعله جنگ که خارج از محدوده فعلی آن زبانه کشد فاجعهآمیز بوده و هیچکس توان تحمل آن را نخواهد داشت. وی اضافه کرد مصر طالب آن است که جنگ هرچه زودتر پایان گیرد؛ چون ادامه آن منطقه را با تهدید بیشتر روبهرو میسازد. ... تنها راه نزدیکساختن صلح آن است که طرفین مجاب شوند پیروزی مطلق در جنگ غیرممکن است.»[۲۹]
گزارش- 13
13. روزنامه واشنگتن پست به نقل از دیپلماتهای خارجی مقیم دمشق، علت اصلی حمایت سوریه از ایران را در جنگ با عراق اشتیاق آن کشور در برانداختن رژیم بعثی عراق عنوان کرد. این روزنامه در این خصوص نوشت: «حافظ اسد رئیسجمهور سوریه، سیاستی مخالف دیگر کشورهای عرب درمورد ایران پیش گرفته است. سوریه شبکه همکاریهای سیاسی و اقتصادیاش را با رژیم اسلامی ایران توسعه داده است. این سیاست همکاری با رژیم [آیتالله] خمینی، سوریه را بیشازپیش از برادران عربش جدا کرده است. بهخصوص در زمانی که مصر بنا بر توافق کمپ دیوید، سینا را پس گرفته و حال در تلاش تازه شرکت دیگر کشورهای عرب را در مذاکرات خودمختاری بنا به توافق کمپ دیوید جلب میکند و نقش فعالانهای در جهان عرب به عهده میگیرد. مقامات سوریه اصرار دارند علت این نزدیکی با ایران را بهرغم دیگر کشورهای عرب نتیجه حمایت ایران از فلسطینیها و آرمان عرب علیه اسرائیل جلوه دهند، ولی بنا به ارزیابی دیپلماتهای خارجی مقیم دمشق این سیاست طرفداری از رژیم اسلامی بیشتر از هر چیز نشانه اشتیاق سوریه در برانداختن صدام حسین و رژیم بعثی عراق است. بیش از ده سال است حافظ اسد با آن رژیم سر جنگ داشته است. حلقه ارتباطی تهران دمشق شامل ارسال بعضی از وسایل و تجهیزات نظامی سوریه به ایران و دستکم یک مورد استفاده از پایگاه هوایی سوریه جهت حمله هوایی به پایگاه نظامی عراق در مجاورت مرز سوریه بوده است.» واشنگتن پست افزود: «تصمیم اسد مستقیماً با سیاست کلی اعراب در حمایت از عراق در مقابل ایران مغایرت دارد و نشانه این اعتماد است که هرچه اتفاق افتد بههرحال در گفتوگوهای صلح با اسرائیل، جهان عرب نمیتواند بدون همکاری سوریه پیشرفتی داشته باشد. به گفته وزیر اطلاعات سوریه، هرکس بخواهد درباره موضوع جنگ یا صلح در منطقه مذاکره کند، بایستی سهم سوریه را در مذاکرات صلح منظور دارد.» این روزنامه ادامه داد: «یکی از نشانههای آشکار در روابط نزدیک سوریه با رژیم ایران توافق بازرگانی است که در سفر اخیر وزیر امور خارجه سوریه به ایران به امضا رسید. بنا بر این توافق، سالانه 15 میلیون بشکه نفت خام ایران به بهایی ناچیز یعنی بشکهای 23 دلار، در مقابل 34 دلار بهای تعیینشده اوپک و با شرایط اعتباری بسیار سهل و آسان، تحویل سوریه میشود. در عوض، ایران بعضی محصولات سوریه را بهخصوص ترکیبات پتاسیم تحویل میگیرد. به گفته منابع آگاه، نتیجه عمده این توافق در هشتم آوریل [19/1/1361] با اعلام بستن مرز سوریه با عراق نمایان شده است و بعد در دهم آوریل نیز سوریه خط لوله عراق که نفت را به دریای مدیترانه میرساند قطع کرد. بدون این خط لوله انتقالی ازطریق سوریه، عراق اکنون جهت انتقال نفتش به جهان تنها بایستی به خط لوله نفتی ازطریق ترکیه اکتفا کند.» واشنگتن پست در پایان گزارش خود آورده است: «مقامات سوریه با تأکید بر این اعتقاد سنتی که دمشق بهمنزله قلب جهان عرب است میگویند حافظ اسد چندان توجهی به نگرانی کشورهای عرب نسبت به همکاری نزدیک سوریه با ایران ندارد و یقین دارند که سوریه در هر معادله اعراب و اسرائیل سهم عمدهای خواهد داشت. مقامات سوریه اصرار دارند که بگویند به نگرانیهای جهان عرب از بابت روابط حسنه سوریه با ایران اعتنایی ندارند ولی گفته منابع دیپلماتیک، در تعقیب چنین سیاستی خطراتی را نیز برای خود پیش آورده است. از یک طرف این احتمال هست که عربستان سعودی کمکهای مالیاش را به سوریه که بالغبر یک میلیارد و دویست هزار دلار در سال میشود قطع کند؛ کمکهایی که کشورهای عرب در مقابل مخالفت سوریه با اسرائیل و توافق کمپ دیوید از زمان کنفرانس بغداد در 1978 تاکنون پرداخت کردهاند. ... موضوع بااهمیت دیگر که میتواند خطرات بیشتری برای اسد داشته باشد، در نتیجه نهایی جنگ و شکست عراق خواهد بود. بااینکه اسد میتواند به این طریق خیالش را از رقیب بعثیاش راحت کند، ولی بهنظر دیپلماتها معلوم نیست که رژیم بعدی عراق چندان به مذاق رژیم فعلی سوریه خوش آید. بهخصوص اگر رژیم اسلامی مشابه رژیم [آیتالله] خمینی در عراق روی کار آید، که به اعتقاد دیپلماتهای خارجی مقیم دمشق مغایر با فلسفه حکومت بعثی سوریه خواهد بود که 12 سال است حافظ اسد را در قدرت نگاه داشته است.»[۳۰]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/02/14
- ↑ سند شماره 7407 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای قرارگاه کربلا، شماره 474، 14/2/1361، ص1؛ و - سند شماره 7453 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اطلاعات عملیات قرارگاه قدس، 15/2/1361.
- ↑ سند شماره 7431 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستورالعمل فرماندهی قرارگاه قدس، 14/2/1361، صص 1 و 2.
- ↑ سند شماره 7422 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور جزءبهجزء شماره3 قرارگاه فتح، 14/2/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 7407 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 1 و 2؛ و - سرتیپ2 مسعود بختیاری، عملیات بیتالمقدس، تهران: انتشارات ایران سبز، چاپ دوم، 1387، صص 108 و 109؛ و - سند شماره 7406 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران، 14/2/1361، ص1؛ و - سند شماره 2723/پن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (هدایت عملیات قرارگاه کربلا) عملیات بیتالمقدس، (قرارگاه کربلا، 14/2/1361، نوار شماره 5021)، عبدالله درویشی، ص16.
- ↑ سند شماره 435752 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی نهاجا به رئیس سماجا (اداره سوم)، 15/2/1361.
- ↑ سند شماره 7407 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 1 و 2؛ و - سرتیپ2 مسعود بختیاری، عملیات بیتالمقدس، تهران: انتشارات ایران سبز، چاپ دوم، 1387، صص 108 و 109؛ و - سند شماره 7406 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران، 14/2/1361، ص1؛ و - سند شماره 2723/پن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (هدایت عملیات قرارگاه کربلا) عملیات بیتالمقدس، (قرارگاه کربلا، 14/2/1361، نوار شماره 5021)، عبدالله درویشی، ص16.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارشها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 46، 15/2/1361، صص 36 و 37.
- ↑ سند شماره 7407 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص1.
- ↑ سند شماره 31980 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از بخش تعاون واحد امور پاسداران به فرماندهی قرارگاه کربلا، 14/2/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 46، 15/2/1361، صص 4و 5.
- ↑ سند شماره 7408 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندهی قرارگاه مرکزی کربلا، 14/2/1361.
- ↑ سند شماره 344896 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام فرمانداری قروه به استانداری کردستان، 15/2/1361.
- ↑ سند شماره 344971 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام استانداری کردستان به وزارت کشور، 20/2/1361.
- ↑ سند شماره 0031 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیتالمقدس، گزارش راوی قرارگاه فجر، محمودی یکتا، 1361، ص14.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارشها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 46، 15/2/1361، صص 38 و 39.
- ↑ سند شماره 7407 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 1 و 2؛ و - سرتیپ2 مسعود بختیاری، عملیات بیتالمقدس، تهران: انتشارات ایران سبز، چاپ دوم، 1387، صص 108 و 109؛ و - سند شماره 7406 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران، 14/2/1361، ص1؛ و - سند شماره 2723/پن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (هدایت عملیات قرارگاه کربلا) عملیات بیتالمقدس، (قرارگاه کربلا، 14/2/1361، نوار شماره 5021)، عبدالله درویشی، ص16.
- ↑ همان، صص 4 و 5، رادیو صدای امریکا، 14/2/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 47، 16/2/1361، صص 9 و 10، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/2/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 46، 15/2/1361، ص15، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/2/1361.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 16/2/1361، ص4.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارشها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 45، 14/2/1361، صص 1و 2.
- ↑ همان، صص 2 و 3.
- ↑ مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، روزنامه رسمی، شماره 10839، جلسه 304، 14/2/1361، ص20.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 46، 15/2/1361، ص12، ارومیه - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/2/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 14/2/1361، صص 5 و 6، رادیو صدای امریکا، 14/2/1361.
- ↑ همان، صص 6 و 7، رادیو بیبیسی، 14/2/1361.
- ↑ همان، ص9، رادیو کلن، 14/2/1361.
- ↑ همان، ص10، رادیو اسرائیل، 14/2/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/2/1361، صص 6 و 7، رادیو بیبیسی، 15/2/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 14/2/1361، ص3، رادیو صدای امریکا، 14/2/1361.