1361.03.13
| روزشمار جنگ سال 1361 1361.03.13 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | سیزده خرداد |
| تاریخ شمسی | 1361.03.13 |
| تاریخ میلادی | 3 ژوئن 1982 |
| تاریخ قمری | 10 شعبان 1402 |
گزارش- 1
1. ارتش عراق امروز، شهر دهلران را بمباران کرد و شهر آبادان را نیز زیر آتش توپخانه قرار داد. در این حملات عده‌ای از ساکنان آبادان شهید یا مجروح و تعدادی از ساختمان‌های این دو شهر ویران شدند. هواپیماهای عراقی ساعت 10:00 امروز ضمن تجاوز به حریم هوایی ایران، شهر دهلران را بمباران کردند. این بمباران تلفاتی نداشت، اما موجب تخریب تعدادی از ساختمان‌های شهر شد.[۱] ارتش عراق همچنین علاوه‌بر تجاوز هوایی به شهرهای آبادان و خرمشهر در ساعت‌های 08:19 و 11:48،[۲] شهر آبادان را زیر آتش توپ‌ها و خمپاره‌اندازهای خود قرار داد که براثر آن 1 تن شهید شد و 12 تن مجروح شدند و به چند ساختمان نیز خساراتی وارد آمد.[۳]
گزارش- 2
2. ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن پیش‌بینی ادامه حملات هوایی ارتش عراق به‌ویژه علیه مراکز صنعتی و اقتصادی ایران، بر اجرای اقدامات پیشگیرانه تأکید کرد. رکن3 (عملیات) ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی در نامهای به مدیریت‌های عملیات نیروهای سه‌گانه زمینی، هوایی و دریایی ارتش، سپاه پاسداران و ژاندارمری اعلام کرد: «پس از گذشت 20 ماه از جنگ تحمیلی، طبیعی است که دستگاه و سیستم‌های پدافند هوایی نیروهای خودی نمی‌توانند کارایی لازم را در مقام مقایسه با روزهای اول جنگ داشته باشند، ولی دشمن با بهره‌وری از امکانات پشتیبانی گسترده توانسته است کارایی خود را دراین‌زمینه حفظ نماید. دشمن باتوجه‌به شکست مفتضحانه در نبردهای اخیر در رزم زمینی توجه اصلی خود را به کاربرد هرچه بیشتر نیروی هوایی معطوف داشته و تلاش می‌نماید که با حملات هوایی تا حدی جبران شکست را بنماید. بدیهی است که حملات هوایی دشمن علیه یگان‌های زمینی بهره مطلوبی را عاید او نخواهد کرد. بنابراین درصدد انهدام تأسیسات صنعتی و اقتصادی کشور (به‌ویژه تأسیسات نفتی و صنایع سنگین و سدها) برخواهد آمد.» بر همین اساس، در ادامه این نامه توجه به این موضوعات مورد تأکید قرار گرفته است: «- پرسنل هر قبضه از جنگ‌افزارها و موشک‌ها و رادارها برابر آئین‌نامه و روش‌های جاری عملیاتی حتی برای یک لحظه کوتاه از ترک موضع خود خودداری نمایند. - ترتیبی داده شود که هنگام ادای فریضه‌های مذهبی و صرف غذا، جنگ‌افزار بدون خدمه نبوده و نیازمندی‌های پرسنل به‌طور نوبتی انجام شود. - برای هر قبضه جنگ‌افزار، دیدبان زمینی مجهز به دوربین تعیین و در مسافتی قابل‌قبول و درصورت داشتن ارتباط، حضور هواپیمای دشمن در منطقه را اطلاع دهد. - برای هر منطقه دیدبان زمینی تعیین و با استفاده از دوربین و وسایل ارتباطی، منطقه را کنترل نمایند. - از هواپیمای سبک جهت دید‌بانی بصری حداکثر استفاده به عمل آید. - پدافند نزدیک مواضع و پرسنل، با استفاده از سنگرهای انفرادی و اجتماعی و جنگ‌افزار سبک تأمین گردد. ...»[۴]
گزارش- 3
3. ارتش عراق ضمن پدافند از مواضع خود در جبهه جنوب، همچنان درحال تحکیم این مواضع با اقداماتی از قبیل ایجاد خاکریز و میدان‌های مین، حفر کانال و تقویت نیرو است و در همین حال با شناسایی هوایی، محل استقرار یگان‌های ایران را هدف بمباران هوایی یا حملات توپخانه‌ای قرار می‌دهد. در گزارش‌های امروز واحدهای اطلاعاتی ارتش و سپاه از جبهه‌های جنوب آمده است که در محور فکه، نظامیان عراقی ضمن ادامه اشغال منطقه غرب رودخانه دویرج و اجرای آتش روی مواضع نیروهای خودی، ساعت 11:30، با 2 بالگرد مناطق شرقی این رودخانه را شناسایی کردند. در ساعت 14:30 نیز یک هواپیمای عراقی منطقه استقرار تیپ84 پیاده خرم‌آباد را بمباران کرد که تلفات و خسارتی نداشت.[۵] در منطقه طلائیه تا کوشک، نیروهای دشمن علاوه‌بر ایجاد سنگرهای تیربار و استقرار سلاح‌های ضدتانک در مواضع خود در شمال نوار مرزی و مین‌گذاری جلوی این مواضع، تعدادی نیروی پیاده را برای تأمین در دو کیلومتری شمال‌شرقی پاسگاه طلائیه مستقر کرده‌اند و گهگاهی نیز مواضع نیروهای خودی را زیر آتش می‌گیرند.[۶] در حدفاصل کوشک تا شلمچه، دشمن با حفر کانال، تکمیل خاکریزها به‌وسیله دستگاه‌های مهندسی، ایجاد میدان‌های مین و استقرار نیروهای پیاده و زرهی همچنان به تقویت خطوط پدافندی خود مشغول است و مناطق شرقی نوار مرزی را علاوه‌بر بمباران متناوب هوایی، با آتش انبوه توپ، تانک و خمپاره هدف قرار می‌دهد.[۷] ارتش عراق همچنین در سراسر ساحل غربی اروندرود، ضمن استقرار نیروهای پیاده درحال ایجاد مواضع جدید پدافندی است.[۸]
گزارش- 4
4. گروه‌های ضدانقلاب روی شهر بانه اجرای آتش کردند و با حمله به یکی از روستاهای مریوان، چوپانی را شهید و گوسفندانش را به غارت بردند. به گزارش شهربانی بانه، در ساعت 00:15 بامداد، عناصر ضدانقلاب با سلاح‌های سبک و خمپاره60 میلی‌متری این شهر را زیر آتش قرار دادند. براثر این حمله تعدادی از منازل مسکونی آسیب دید و چند نفر نیز زخمی شدند.[۹] خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز به نقل از روابط عمومی سپاه پاسداران مریوان، گزارش داد که صبح امروز، عده‌ای از عناصر گروه ضدانقلاب کومه‌له ضمن حمله به روستای نستار از توابع مریوان، چوپانی به نام جلیل رسولی را به شهادت رساندند و حدود 540 گوسفند او را به غارت بردند.[۱۰]
گزارش- 5
5. امروز در تهران افراد مسلح ضدانقلاب در دو عملیات ترور، 2 مأمور انتظامی و یک روحانی را به شهادت رساندند. در کراچی پاکستان هم عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) یک دانشجوی ایرانی را مجروح کردند. به گزارش روزنامه اطلاعات، ساعت 07:50 امروز، 5 فرد مسلح به مسلسل‌های کلاشینکف و یوزی سوار بر خودرویی سرقتی، در خیابان جمهوری اسلامی با تیراندازی به‌سمت 3 مأمور پلیس که درحال گشت بودند، 2 تن از آنان را شهید و یک تن را مجروح کردند و سپس از محل حادثه گریختند.[۱۱] ساعت 09:40 نیز هنگامی‌که حجت‌الاسلام شمس رئیس دایره سیاسی ـ عقیدتی پلیس‌راه ژاندارمری از خیابان استاد معین به‌سمت محل کارش می‌رفت، 3 سرنشین مسلح یک خودرو او را به رگبار گلوله بسته و به شهادت رساندند. مهاجمان بلافاصله متواری شدند.[۱۲] خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز در گزارشی از اسلام‌آباد خبر داد: «امروز، گروهی از منافقین وحشیانه به یکی از دانشجویان مسلمان ایرانی در کراچی حمله کردند و به ضرب پنجه‌بوکس وی را به‌شدت مجروح ساختند. طی ماه گذشته این چهارمین‌بار است که دانشجویان مسلمان ایرانی در این شهر توسط منافقین مورد حمله قرار گرفته‌اند.»[۱۳]
گزارش- 6
6. امام خمینی در دیدار امروز فرماندهان سپاه پاسداران با ایشان، ضمن اظهار رضایت از انسجام به‌وجود‌آمده میان قوای مسلح، بر پرهیز از اختلاف و لزوم وحدت در مقابله با دشمن تأکید کردند. صبح امروز، محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، به‌اتفاق سایر فرماندهان نظامی سپاه در حسینیه جماران، با امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا، دیدار کردند. در این دیدار ابتدا فرمانده کل سپاه گزارشی از پیروزی‌های اخیر رزمندگان، عملکرد واحدهای بسیج و سپاه و همچنین تشکیل واحدهای زرهی و توپخانه سپاه در عملیات بیت‌المقدس ارائه کرد.[۱۴] آن‌گاه امام خمینی در بیاناتی وضع کنونی ایران به‌خصوص قوای مسلح را نسبت به سال گذشته متفاوت ارزیابی کردند و گفتند: «بحمدالله انسجامی که الان حاصل شده است بین تمام قوای مسلح که کوشش می‌شد که اینها باهم نباشند و نقشه امریکایی بود که این اشخاص که می‌توانند فعال باشند مقابل هم قرار داده بشوند، آن مدفون شد و خنثی.» ایشان سپس عنایات خداوند و نصرت الهی را نتیجه همین انسجام و وحدت قوا دانستند و اضافه کردند: «اگر ـ خدای‌نخواسته ـ یک‌وقتی اختلافی در خودشان بروز کند، همان روز است که امریکا به مقاصد خودش نزدیک می‌شود.» امام خمینی با تأکید بر اینکه هرگاه حیثیت اسلام در میان باشد، انسان باید تمام امیال خود را فدای اسلام کند، افزودند: «شما و همه این رزمندگان ما واقعاً، یک چهره‌هایی هستند که انسان از خودش خجالت می‌کشد که با آنها مواجه بشود، کسانی که جان خودشان که سرمایه همه چیز است برای انسان، این را دارند فدا می‌کنند برای اسلام.» فرمانده کل قوا در ادامه ضمن توصیه به اینکه « همه باهم دوست باشید، همه باهم رفیق باشید تا اینکه بتوانید این بار را به منزلش برسانید»، اظهار داشتند: «امروز، وقت آنکه من از یک کسی اوقاتم تلخ باشد، یک‌چیزی بگویم که یک‌وقت ـ خدای‌نخواسته ـ برای او مضر باشد، یا شما یک‌چیزی بگویید، یا ارتشی‌ها یک‌چیزی بگویند، این امروز، نباید مطرح باشد. همه باید باهم باشیم و یک دشمن مشترک آمده است و باید اول دشمن مشترک را دفعش کنیم، بعد که دشمن مشترک دفع شد، خب، گله‌ها بعدها امید است که حل بشود.»[۱۵]
گزارش- 7
7. رئیس مجلس شورای اسلامی در دیدار با فرماندهان سپاه پاسداران ابراز امیدواری کرد که برای نجات سرزمین فلسطین، تشکیلاتی مانند سپاه پاسداران در مرزهای رژیم صهیونیستی ایجاد شود. فرماندهان سپاه پاسداران عصر امروز، به دیدار حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس و نماینده امام خمینی در شورای‌عالی دفاع، رفتند. در این دیدار ابتدا رحیم صفوی مسئول واحد طرح و برنامه عملیات ستاد مرکزی سپاه، ضمن گزارشی از عملیات بیت‌المقدس، آمادگی رزمندگان را برای پیشروی‌های هرچه بیشتر در جبهه‌ها اعلام کرد. سپس حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی با تشریح آثار پیروزی‌های اخیر گفت: «سپاه حق عظیمی به گردن انقلاب اسلامی دارد. بسیج چنین نیروی عظیمی و انسجام فوق‌العاده آن در تاریخ اسلام و تشیع بی‌سابقه بوده است.» وی همچنین از تشکیل لشکرها و تیپ‌های پیاده و زرهی سپاه اظهار خوشحالی کرد و افزود:«ما امیدواریم توفیق آن را داشته باشیم که چنین تشکیلات و نظمی را در مرزهای اسرائیل غاصب به وجود آوریم و سرزمین‌های اشغالی که مساحت آن معادل چند عملیات گذشته است را نجات دهیم.»[۱۶]
گزارش- 8
8. نیروهای کرد مخالف حکومت عراق با اجرای دو عملیات علیه نظامیان این کشور خسارات و تلفاتی به آنان وارد کردند. به گزارش اداره دوم فرماندهی (اطلاعات) ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی، امروز، نیروهای حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‌ها) در منطقه سرسنگ این کشور به یک خودروی نظامی حامل نیروهای ارتش خلقی عراق حمله کردند. پس از یک ساعت درگیری مسلحانه، همه سرنشینان این خودرو کشته شدند. همین گزارش حاکی است بارزانی‌ها در عملیاتی دیگر که امروز، علیه محل تجمع نیروهای عراقی در منطقه شیخان انجام دادند، خسارات و تلفاتی به آنان وارد کردند.[۱۷]
گزارش- 9
9. درپی بمباران چهار روز پیش جزیره خارک، کشتی‌های ژاپنی، بارگیری نفت از این جزیره را به حالت تعلیق درآوردند. ایران اعلام کرد در حمله عراق به خارک، به کشتی‌ها و تأسیسات نفتی آن آسیبی نرسیده و کشتی‌ها می‌توانند از این جزیره بارگیری کنند. در همین حال، اغلب ملوانان خارجی یک کشتی حامل حبوبات که عازم ایران بود از ترس حمله هوایی عراق، این کشتی را ترک کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از توکیو، مقامات شرکت‌های کشتیرانی ژاپن با اعلام اینکه حرکت کشتی‌های این کشور به‌سوی جزیره خارک را به حالت تعلیق درآورده‌اند، گفتند: «این تصمیم درپی انتشار خبرهایی مبنی‌بر حمله هواپیماهای عراقی به ترمینال نفتی خارک صورت گرفته است. بنابراین، برنامه حرکت سه تانکر نفت که قرار بود روز سه‌شنبــــــــه این هفته [دو روز پیش]، ژاپن را به‌قصد جزیره خارک ترک کنند، به تعویق افتاده یا راهی مقصدی دیگر شده‌اند.» به گفته این مقامات «سه نفتکش دیگر ژاپنی نیز که به نزدیکی جزیره رسیده بودند به آب‌های نزدیک‌تر تنگه هرمز برگشته‌اند.»[۱۸] درپی انتشار این‌گونه اخبار، استانداری بوشهر در تماسی با خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از بخشدار جزیره خارک از ادامه صدور نفت از این جزیره خبر داد و افزود: «در یکشنبه گذشته [9/3/1361]، عملیات صادرات نفت تنها به‌مدت چهار ساعت، به‌منظور [اجرای] تدابیر امنیتی متوقف شده بود.»[۱۹] خبرگزاری رویتر نیز گزارش داد: «یک سخنگوی وزارت نفت ایران امروز، در یک تماس تلفنی از تهران، به رویتر اطلاع داد که حمله هوایی عراق در هفته گذشته، به ترمینال نفتی جزیره خارک هیچ آسیبی به آن وارد نیاورده است. این سخنگو با بیان اینکه در بمباران این جزیره، که از ارتفاع بسیار بالا انجام شد، فقط به یک روستا آسیب وارد شد و یک نفر نیز جان خود را از دست داد، اضافه کرد در جریان این حمله به هیچ‌یک از کشتی‌ها [ی پهلوگرفته در دو اسکله بارگیری نفت] آسیب نرسید و درمورد اعزام کشتی‌ها به جزیره خارک هیچ جای نگرانی نیست.» رویتر در پایان گزارش خود به نقل از تجار بازار آزاد نفت روتردام هلند خبر داده است: «یک تاجر عمده، یک تانکر را به‌دلیل حملات هوایی عراق و اینکه این بمباران باعث قطع صادرات نفت ایران به بازار جهانی شده است، خالی از جزیره خارک بیرون برد.»[۲۰] در همین حال، خبرگزاری فرانسه نیز با اعلام اینکه اکثر ملوانان یک کشتی حامل حبوبات برای ایران، امروز این کشتی را ترک کردند، افزود: این کشتی که در مسیر خود به ایران در یک بندر لنگر انداخته است قادر به ادامه حرکت نیست. از 30 ملوان این کشتی که اهل فیلیپین، هند و لهستان می‌باشند، 24 نفر با ترک کشتی گفتند کشتیرانی در خلیج‌فارس بسیار خطرناک است و نیروی هوایی عراق تاکنون چند کشتی بازرگانی را بمباران کرده است.[۲۱]
گزارش- 10
10. سه هیئت از پاکستان، بنگلادش و مالزی برای شرکت در اجلاس کمیسیون حسن نیت اسلامی و بررسی پیشنهاد‌های داده شده به ایران و عراق رهسپار عربستان سعودی شدند. در همین حال خبرنگار خبرگزاری فرانسه معتقد است دو مانع سخت بر سر راه این کمیسیون قرار دارد. امشب، هیئت‌هایی به سرپرستی ژنرال ضیاء الحق رئیس‌جمهور پاکستان، دریادار محبوب علی خان رئیس حکومت نظامی بنگلادش و وزیر امور خارجه مالزی عازم جده شدند تا در اجلاس کمیسیون حسن نیت اسلامی (کمیته صلح) سازمان کنفرانس اسلامی شرکت کنند.*[۲۲] حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، درباره این اجلاس گفت: «پیشنهادهایی که در جریان دیدار‌های رفت‌وبرگشت کمیسیون حسن نیت اسلامی به عراق و ایران ارائه شده بود به‌عنوان مبنای کار این کمیسیون مورد استفاده قرار خواهد گرفت.» رادیو اسرائیل نیز با اعلام اینکه این جلسه به درخواست احمد سکوتوره رئیس‌جمهور گینه و رئیس کمیته حسن نیت اسلامی، تشکیل خواهد شد، افزود: «این کمیسیون در پیشنهادهایی که در خلال تلاش‌های گذشته خود مطرح کرده بود، در پرتو پاسخ هریک از دو کشور عراق و ایران و تحولات جنگ میان آنها تجدیدنظر خواهد کرد.»[۲۳] در همین حال خبرنگار خبرگزاری فرانسه از منامه گزارش داد: این جلسه درپی تحولات اخیر جنگ ایران و عراق و تشدید فعالیت دیپلماتیک در جهان عرب و دیگر نقاط تشکیل می‌شود. وی ابراز عقیده کرد: «کمیته میانجیگر اسلام باید با دو حقیقت سخت مواجه شود؛ یعنی از یک‌سو با ایرانی مطمئن به خود پس از پیروزی‌هایش و از سوی دیگر با عراقی که به صدام حسین اجازه نمی‌دهد پس از 20 ماه جنگ، با شکست از آن خارج شود.»[۲۴]
گزارش- 11
11. در ادامه تلاش کشورهای میانه‌روی عرب برای اتخاذ موضعی واحد در قبال جنگ ایران و عراق، فرستاده رئیس‌جمهور الجزایر که به منطقه خلیج‌فارس سفر کرده است، امروز، پیام رئیس‌جمهور کشور را به امیر بحرین داد. به گزارش خبرگزاری فرانسه از منامه، اخضر ابراهیمی فرستاده ویژه شاذلی بن جدید رئیس‌جمهور الجزایر، امروز در ملاقات با امیر بحرین پیام شاذلی بن جدید را به شیخ عیسی بن سلیمان آل خلیفه تسلیم کرد. ابراهیمی که در سفر به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس ابتدا به عربستان سعودی و کویت رفته بود، بعدازظهر امروز، پس از پایان دیدار خود از بحرین عازم امارات متحده عربی شد.[۲۵] خبرگزاری فرانسه در گزارشی دیگر از امان اعلام کرد کشورهای میانه‌روی عرب درپی دوره‌ای سرگردانی پس از شکست عراق در جبهه خوزستان، مصمم هستند تا در قبال مسائل منطقه غرب آسیا موضعی واحد و جدید اتخاذ کنند. این خبرگزاری سفر اخضر ابراهیمی به کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس را که به‌دنبال سفر اخیر سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان به الجزایر و سوریه انجام می‌شود، درهمین راستا ارزیابی کرد.[۲۶]
گزارش- 12
12. معاون نخست‌وزیر عراق برای جلب حمایت سیاسی و نظامی شوروی در سفری اعلام‌نشده به مسکو رفته است. روزنامه واشنگتن پست در شماره امروز خود اعلام کرد: «یکی از اعضای بلندپایه کادر رهبری عراق پریروز، برای انجام مأموریتی نابهنگام و اعلام‌نشده ـ که ظاهراً هدفش تلاش در راه دریافت کمک‌های سیاسی و نظامی شوروی برای دولت در‌تنگنا‌افتاده صدام حسین است ـ وارد مسکو شد، اما استقبال ظاهراً سردی که از طارق عزیز معاون نخست‌وزیر عراق، به عمل آمد نمایانگر آن است که مسکو، درپی پیروزی‌های اخیر ایران در جنگ خلیج‌فارس به‌شدت جانب احتیاط را گرفته و احتمالاً چشم‌انداز درخشانی برای تحویل جنگ‌افزارهای روسی به عراق وجود ندارد.» واشنگتن پست افزوده است: «رسانه‌های گروهی شوروی تاکنون، حتی از ورود طارق عزیز به مسکو نیز سخن نگفته‌اند و به گفته منابع عراقی در پایتخت شوروی، طارق عزیز تا بعدازظهر دیروز، یعنی 24 ساعت پس از ورودش، حتی با یک مقام رسمی شوروی دیدار نکرده بود.» این روزنامه امریکایی با بیان اینکه روابط شوروی و عراق در دو سال گذشته، باوجود پیمان دوستی و همکاری دو کشور که در سال 1973 امضا شده، رو به تیرگی نهاده، نوشته است: «به‌موجب این توافق اگر نیروهای ایران با گذر از مرز وارد خاک عراق شوند، عراق می‌تواند از شوروی تقاضای کمک کند.» واشنگتن پست اضافه کرده است: «از روزی که صدام حسین حمله را به خاک ایران آغاز کرد، روس‌ها روشی یکدست و بی‌طرفانه با طرفین درگیر در پیش گرفتند و از ارسال جنگ‌افزار به عراق سر باز زدند. افزون بر اینکه روس‌ها با برداشتن گام‌هایی که نشان‌دهنده اهمیت بیشتر ایران برای مسکو بود با رهاکردن اختلافات سیاسی و تکیه کامل بر روابط اقتصادی، در راه ایجاد روابط و پیوندهایی تازه با ایران کوشیدند.» این روزنامه در پایان گزارش خود با اشاره به روابط نزدیک اعضای جبهه پایداری (سوریه، لیبی، الجزایر، یمن‌جنوبی و سازمان آزادی‌بخش فلسطین) با شوروی و حمایت آنها از ایران، نوشته است: «در مسکو این گمان وجود دارد که ممکن است هدف مأموریت طارق عزیز تلاش در راه بهره‌گیری از نفوذ شوروی بر سوریه برای معتدل‌کردن دمشق باشد.»[۲۷]
گزارش- 13
13. وزیر دفاع مصر اعزام نظامیان مصری به عراق را غیرممکن اعلام کرد و مشاور رئیس‌جمهور مصر نیز گفت کشورش درخصوص جنگ ایران و عراق در رایزنی مستمر با امریکا و رژیم صهیونیستی است. روزنامه تایمز پیامد جنگ مصر با ایران را وخامت اوضاع در آن کشور ذکر کرد. ژنرال ابوغزاله وزیر دفاع مصر، در مصاحبه با مجله المصور (چاپ قاهره) ضمن اینکه ادعا کرد مصر پیشنهاد واسطه‌های خارجی برای خرید اسلحه به نام ایران را رد کرده است، گفت: «کمک به عراق از یک‌سو ناشی‌از وظیفه ملی ما نسبت به یک کشور عربی و از سوی دیگر جلوگیری از تحول ناگهانی در روند جنگ این کشور است که خود تهدیدی علیه ثبات خلیج‌فارس و درنتیجه امنیت مصر محسوب می‌شود.» وی درباره تعهد مصر درخصوص امنیت خلیج‌فارس نیز اظهار داشت: «پیش از هر چیز کشورهای خلیج‌فارس باید درمورد این مسئله توافق داشته باشند، اولین گام را آنها باید بردارند. آنها باید خواست خود و اینکه قصد انجام چه کاری را دارند، بیان کرده و ماهیت حمایتی را که بدان نیاز دارند، روشن کنند.» ابوغزاله در ادامه با تأکید بر اینکه امنیت خلیج‌فارس باید تعهد اعراب را برانگیزد، اضافه کرد: «ما توانایی این را داریم که جهت حمایت از امنیت خلیج‌فارس و ملت عرب یک نیروی بازدارنده را آماده کنیم.» وی با داوطلبانه خواندن حضور مصری‌های مقیم عراق در ارتش این کشور و جبهه‌های جنگ با ایران، گفت: «این مصری‌ها عراق را به‌عنوان وطن دوم خود انتخاب کرده‌اند و این حق آنهاست که داوطلبانه در جنگ شرکت کنند و ما دراین‌مورد دخالتی نداشته‌ایم.» ابوغزاله در پایان این مصاحبه هم با اشاره به اینکه اعزام نیروی نظامی به یک نقطه دور چه ازنظر نظامی و چه ازنظر مالی بسیار پرهزینه است، تأکید کرد: «ما نه می‌توانیم و نه عاقلانه است که به چنین عملیاتی دست بزنیم.»[۲۸] در همین حال، رئیس‌جمهور مصر در جلسه‌ای با مشاورانش با بیان اینکه مصر به‌منظور شروع گفت‌وگوهایی درباره جنگ ایران و عراق و همچنین تحولات منطقه غرب آسیا در تماس‌های مستمر با امریکا است، گفت: «مصر با کشورهای دیگر مانند اسرائیل نیز دراین‌باره مشورت می‌کند.» روزنامه تایمز (چاپ لندن) نوشت: اگر قرار باشد مصر نیروهای نظامی خود را برای نجات صدام رهسپار عراق کند، عربستان سعودی باید هزینه آن را بپردازد. این روزنامه افزوده است: «چنانچه مصر در این راه مرتکب اشتباهی که صدام شد، بشود و خود را درگیر جنگ با ایران کند، باید انتظار وخامت اوضاع در مصر را داشت.»[۲۹]
گزارش- 14
14. در دومین روز نشست وزیران امور خارجه کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد در هاوانا، درحالی‌که هنوز نشانه‌ای از تصمیم برای تغییر محل برگزاری اجلاس آتی سران این کشورها از بغداد مشاهده نمی‌شود، وزیر امور خارجه ایران برگزاری اجلاس سران در بغداد، را موجب شکست این جنبش خواند و وزیر امور خارجه عراق هم تأکید کرد که این اجلاس در موعد مقرر در بغداد برگزار خواهد شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از هاوانا (پایتخت کوبا)، از گفته‌های وزیران امور خارجه کشورهای غیرمتعهد در هاوانا چنین استنباط می‌شود که هنوز نشانه‌ای قطعی از تصمیم آنها برای تغییر محل اجلاس آتی سران این کشورها وجود ندارد و به نظر می‌رسد برای مأیوس‌کردن حامیان برگزاری این اجلاس در بغداد، به فعالیت دیپلماتیک بیشتر ایران، نیاز است. این خبرگزاری در ادامه گزارش خود اضافه کرده است: «در تصمیم یوگسلاوی به انجام این کار اندکی تزلزل دیده می‌شود و شاخه طرف‌دار این کشور در میان غیرمتعهدها درصورت وقوع تغییراتی جدی‌تر در بی‌ثباتی رژیم بعث، احتمالاً از بغداد خواهند خواست خود به‌دلیل عدم آمادگی از پذیرایی سران غیرمتعهد در شهریورماه آینده، عذرخواهی کند. اما به‌هرحال جو کنونی کنفرانس فعلاً در حمایت از تصمیم قبلی برای برگزاری کنفرانس شهریورماه در بغداد حکایت دارد.»[۳۰] در حاشیه نشست امروز، وزیر امور خارجه یوگسلاوی در محل اقامت هیئت ایرانی با علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه، دیدار کرد. در این دیدار ولایتی ضمن بیان سخنان اخیر امام خمینی در مخالفت با برگزاری اجلاس آتی سران جنبش عدم‌تعهد در بغداد، گفت: «اگر کنفرانس در بغداد تشکیل شود بسیاری از کشورها در آن شرکت نخواهند کرد و این امر موجب شکست جنبش عدم‌تعهد خواهد بود، ولی جمهوری اسلامی ایران خواهان قدرت و سرافرازی این جنبش است و دقیقاً به همین دلیل است که ما این را ننگی برای جنبش عدم‌تعهد می‌دانیم که میزبان آن رژیم صدام باشد.»[۳۱] از سوی دیگر، سعدون حمادی وزیر امور خارجه عراق، امروز در مصاحبه مطبوعاتی در هاوانا، با تأکید بر اینکه «کنفرانس سران کشورهای عضو جنبش غیرمتعهدها همچنان که پیش‌تر اعلام شده بود، در سپتامبر آینده، در بغداد برگزار خواهد شد»، گفت: «امنیت بغداد تأمین است و هیچ‌گونه مشکلی به وجود نخواهد آمد.»[۳۲]
گزارش- 15
15. روزنامه الانباء از طرح جدید کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق خبر داد. رادیو لوکزامبورگ نیز به پیشنهاد این کشورها برای پرداخت غرامت به ایران اشاره کرد. روزنامه الانباء (چاپ کویت) به نقل از یک مقام شورای همکاری خلیج‌فارس ـ که خواست نامش فاش نشود ـ نوشته است: «شش کشور عضو این شورا طرحی سه‌ماده‌ای برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تهیه کرده‌اند که به‌موجب این طرح ابتدا باید میان نیروهای عراقی و ایرانی آتش‌بس برقرار شود و سپس نیروهای عراقی طبق قرارداد مرزی سال 1975 به مرزهای بین‌المللی عقب‌نشینی کنند و به‌دنبال آن مذاکرات میان دو کشور برای حل مسائل فی‌مابین به عمل آید.»[۳۳] در همین حال، باوجود تکذیب خبر پیشنهاد شورای همکاری خلیج‌فارس برای پرداخت غرامت به ایران از سوی یک مقام بحرینی در روز گذشته، رادیو لوکزامبورگ گفت: «کشورهای نفت‌خیز عرب پیشنهاد کرده‌اند که ایران در مقابل پایان‌دادن جنگ با عراق صدمیلیارد دلار غرامت دریافت کند و آیت‌الله خمینی این پیشنهاد را پذیرفته است.» این رادیو بدون ذکر منبع این خبر اضافه کرد: «عراق به‌زودی به پشت مرزهای بین‌المللی باز خواهد گشت و انتقال صدمیلیارد دلار به ایران در ماه جاری، عملی خواهد شد.» رادیو اسرائیل با نقل این خبر از رادیو لوکزامبورگ تأکید کرده منبع دیگری این خبر را تأیید نکرده است.[۳۴]
گزارش- 16
16. خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی از تلاش دیپلماتیک امریکا برای جلوگیری از ورود قوای نظامی ایران به خاک عراق اعلام کرد که احتمالاً مقامات عراق خواهان پایان جنگ قبل از گسترش آن به خاک این کشور می‌باشند. این خبرگزاری به نقل از مقام‌های وزارت امور خارجه امریکا گزارش داد: دولت این کشور با همکاری سایر کشورها در تدارکات پیوستن به یک تلاش جدید دیپلماتیک برای متقاعدکردن ایران برای خودداری از حمله به عراق می‌باشد. این خبرگزاری همچنین با اعلام اینکه نیروهای ایران پس از عقب‌راندن نیروهای عراقی از خاک خود به هیجان آمده و در امتداد مرز با عراق مستقر شده‌اند، گزارش داد: «مقام‌های امریکایی و کارشناسان خاورمیانه در واشنگتن معتقدند که آیت‌الله خمینی مزیت‌ها و زیان‌های اقدام به جنگ در خاک عراق را مورد ارزیابی قرار داده است و زمان برای تأثیرگذاشتن بر تصمیم او ممکن است کوتاه باشد.» آسوشیتدپرس در ادامه به نقل از یک مقام وزارت امور خارجه امریکا اضافه کرد: «تصور می‌رود که عراق هر راه آبرومندانه را برای پایان‌دادن به جنگ قبل از آنکه به خاک عراق کشیده شود، بپذیرد.»[۳۵]
گزارش- 17
17. چند شرکت ژاپنی برای انعقاد قرارداد درازمدت خرید نفت درحال مذاکره با ایران هستند و یک هیئت برزیلی نیز به همین منظور قرار است به تهران سفر کند. خبرگزاری جمهوری اسلامی از توکیو به نقل از یک روزنامه ژاپنی، از مذاکره چند شرکت تجاری عمده این کشور مانند میتسویی و سیتو با ایران برای انعقاد قرارداد‌های درازمدت خرید نفت خبر داد و اضافه کرد: «هر دو کمپانی یادشده از شرکای عمده ایران در پروژه پتروشیمی بندر امام خمینی هستند و رئیس میتسویی به‌دنبال سفر هفته پیش خود به ایران گفت که تصمیم‌گیری درمورد پیشنهاد ایران برای تعیین زمانی جهت آغاز مجدد ساختمان پروژه، به بعد از مشورت با دولت ژاپن و سایر کمپانی‌های درگیر موکول شده است. بعضی آگاهان نظر می‌دهند که میتسویی و سیتو مایل هستند با استفاده از مسئله پروژه پتروشیمی درزمینه امضای قرارداد درازمدت خرید نفت از ایران امتیازاتی به دست آورند.» این خبرگزاری در پایان گزارش خود آورده است: «تابستان گذشته، 9 کمپانی تجاری عمده ژاپنی و نیز 5 مؤسسه پخش و پالایش نفت ژاپن قراردادهایی برای واردکردن روزانه 230 هزار بشکه نفت خام از ایران داشتند، اما به‌تازگی خرید نفت ژاپن از ایران تنها به بازار آزاد محدود شده است.»[۳۶] خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارش دیگری به نقل از فرانس پرس خبر داد: «وزیر انرژی و معادن برزیل امروز، اعلام کرد ایران پیشنهاد کرده است که حاضر است نفت خام خود را بشکه‌ای 4 دلار کمتر از قیمت‌های معمول در بازارهای جهانی به برزیل بفروشد. به همین منظور یک هیئت فنی برزیلی در آینده راهی ایران می‌شود تا این پیشنهاد را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد؛ لیکن گفته می‌شود این فروش به خرید تولیدات برزیل توسط ایران نیز بستگی دارد.»[۳۷]
گزارش- 18
18. امروز، روزنامه حزب حاکم در سوریه خواستار سرنگونی صدام حسین شد. رادیوی اردن رسانه‌های سوریه را مخالف هرگونه تلاش برای پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران معرفی کرد. روزنامه البعث ارگان حزب حاکم در سوریه در شماره امروز خود، در مقاله‌ای ضمن محکوم‌کردن کشورهای عرب حامی صدام حسین، سرنگونی وی را خواستار شده است. این روزنامه با تأکید بر اینکه سرنگونی صدام باید خواسته تمامی اعراب باشد، تلاش‌های کشورهای مرتجع منطقه برای حفظ او را مورد انتقاد قرار داده است.[۳۸] از سوی دیگر، رادیو امان امروز، با اعلام اینکه سوریه در جریان جنگ ایران و عراق به ایستادگی در کنار ایران اکتفا نکرده و تمامی سعی خود را برای دامن‌زدن به خصومت این دو کشور به کار می‌برد، گفت: «آنچه که در این روزها ملاحظه می‌شود آن است که در خط سیاسی عمومی رسانه‌های تبلیغاتی دمشق از خلال تفسیرها و تحلیل‌هایی که رادیو و تلویزیون سوریه پخش می‌کند یا در روزنامه‌های البعث، تشرین و الثوره این کشور درج می‌شود، خصومت آشکاری به چشم می‌خورد که با هرگونه تلاشی برای متوقف‌کردن جنگ ایران و عراق مخالفت می‌شود.» رادیو امان سپس با تأکید بر اینکه «رسانه‌های تبلیغاتی سوریه تلاش دولت‌های عربی برای اتخاذ یک روش عربی را که به متوقف‌ساختن جنگ عراق و ایران کمک کند، مورد حمله قرار داده‌اند»، نتیجه گرفت که سوریه می‌خواهد با ادامه‌یافتن این جنگ قدرت ملت و ارتش عراق و ایران را به تحلیل ببرد. رادیو امان اضافه کرد: «رژیم دمشق منافع بزرگی در [کشور] ایران دارد و این دو رژیم همانند یکدیگرند و هر دو نقش ترسیم‌شده برای متزلزل‌ساختن امنیت منطقه و دادن شعارهای دهن‌پرکن و گسستن اتحاد میهن عرب و... که موجودیت اسرائیل را در میان خود توجیه کنند[!؟]، به مرحله اجرا می‌گذارند.»[۳۹]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/03/13
- ↑ سند شماره 406460 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندار دهلران، 13/3/1361.
- ↑ سند شماره 7905 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اداره دوم (فرماندهی اطلاعات) ستاد مشترک ارتش، شماره 76، 14/3/1361، ص2.
- ↑ سند شماره 356168 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: شهربانی خوزستان، 14/3/1361.
- ↑ سند شماره 435795 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مشترک ارتش (رکن3)، 13/3/1361، صص 1 و 2.
- ↑ سند شماره 7903 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای نیروی زمینی ارتش در قرارگاه کربلا (رکن2 - اطلاعات)، شماره 505، 14/3/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 7897 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای نیروی زمینی ارتش در قرارگاه کربلا (رکن2 - اطلاعات)، شماره504، 13/3/1361، ص1..
- ↑ سند شماره 7908 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه کربلا، شماره 40، 16/3/1361، ص3؛ و - سند شماره 7899 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: خلاصه اطلاعاتی قرارگاه نصر، شماره 58، 13/3/1361؛ و - سند شماره 7901 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای لشکر92 زرهی اهواز (رکن2)، 13/3/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 7898 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای نیروی زمینی ارتش در قرارگاه کربلا (رکن2)، 13/3/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 343836 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به نقل از شهربانی بانه به استانداری کردستان، 15/3/1361.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 17/3/1361، ص28.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 13/3/1361، ص2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 16/3/1361، ص27.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 77، 15/3/1361، ص15، اسلام‌آباد - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 13/3/1361.
- ↑ روزنامه کیهان، 16/3/1361، ص18.
- ↑ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد 16، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صص289 - 286.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 16/3/1361، ص26.
- ↑ سند شماره 15861 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی اداره دوم ستاد مشترک ارتش، شماره 81، 19/3/1361، ص11.
- ↑ روزنامه کیهان، 16/3/1361، ص18.
- ↑ همان، ص2، بوشهر - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 13/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 76، 14/3/1361، صص 37 و 38، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از رویتر، 13/3/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/3/1361، ص23، رادیو اسرائیل، 14/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 77، 15/3/1361، صص 3 و 19، اسلام‌آباد - خبرگزاری جمهوری اسلامی و داکا و کوالالامپور - خبرگزاری فرانسه، 13/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 76، 14/3/1361، ص52، رادیو اسرائیل، 13/3/1361.
- ↑ همان، صص 27 و 28، منامه - خبرگزاری فرانسه، 13/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 77، 15/3/1361، صص 3 و 4، منامه - خبرگزاری فرانسه، 13/3/1361.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 16/3/1361، ص26.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 16/3/1361، ص27.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 17/3/1361، ص28.
- ↑ روزنامه کیهان، 13/3/1361، ص20.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 76، 14/3/1361، ص18، هاوانا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 13/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 59، 16/3/1361، ص2، هاوانا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 76، 14/3/1361، ص21، هاوانا - خبرگزاری فرانسه، 13/3/1361.
- ↑ روزنامه کیهان، 13/3/1361، ص20.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 76، 14/3/1361، ص46، رادیو اسرائیل، 13/3/1361.
- ↑ همان، صص 11 و 12، واشنگتن - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 13/3/1361.
- ↑ همان، ص37، توکیو - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 13/3/1361.
- ↑ همان، ص36، ریودوژانیرو - فرانس پرس، 13/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 59، 16/3/1361، ص47، دمشق - یونایتدپرس، 15/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 76، 14/3/1361، رادیو امان، 13/3/1361.