1364.04.08
روزشمار جنگ سال 1364 1364.04.08 | |
---|---|
نامهای دیگر | هشت تیر |
تاریخ شمسی | 1364.04.08 |
تاریخ میلادی | 29 ژوئن 1985 |
تاریخ قمری | 10 شوال 1405 |
گزارش- 157
خبرگزاري فرانسه: «آتشبس دو هفتهاي عراق در مورد ]توقف[ حمله بهشهرها، ساعت20:30 ]امشب[ به وقت تهران پايان مييابد و بيم آن ميرود كه حمله عليه مردم غيرنظامي دو كشور از سر گرفته شود. بغداد هنوز مقاصد خود را به طور رسمي اعلام نداشته است.» در اين حال، نشرية " القادسيه" ارگان ارتش عراق، امروز تهديد كرده كه حملات هوايي عراق بهمناطق مسكوني ايران از سرگرفته ميشود.[۱] روزنامة " الثوره" نيز با تكرار اخطارهاي قبلي مبنيبر از سرگيري حملات هوايي عراق به شهرهاي ايران، تهديد كرده كه رهبران ايران در مورد انهدامي كه براي شهرها، تأسيسات و منافع آنان پيش خواهد آمد، مسئول هستند. به گزارش خبرگزاري آلمان غربي، اين روزنامه نوشته است كه ساعت انتقام عراق فرارسيده است اما به تاريخ 30 ژوئن (9/4/1364) به طور اخص و بهعنوان يك مهلت ضربالاجل اشاره نكرده است.[۲] از سوي ديگر، در تقابل با تهديدهاي عراق مبنيبر از سرگيري حملات هوايي به شهرها، ستاد بسيج و پشتيباني امور پناهگاهي در اطلاعيهاي اسامي و نشانيِ تعدادي از ساختمانها و ادارات دولتي تهران را كه جهت پناهگاه مناسب است، اعلام كرد.[۳]
گزارش- 158
به گزارش نشرية "نواهر واتسكا" چاپ لندن - كه بهوسيلة كرواتهاي مهاجر منتشر ميشود و حاوي برخي اخبار داخلي يوگسلاوي است - دولت يوگسلاوي به منظور آموزش افسران ارتش عراق براي استفاده از مواد شيميايي در جنگ با جمهورياسلامي ايران، دورههاي تعليماتي ترتيب دادهاست. طبق اين گزارش، از دو سال قبل بسياري از افسران عراق در يوگسلاوي دورة جنگ شيميايي ديدهاند و دولت يوگسلاوي همچنان دورههاي جديد براي آموزش افسران عراقي ترتيب ميدهد.[۴]
گزارش- 159
امروز مراسم معارفة فرمانده جديد نيروي دريايي ارتش جمهورياسلامي ايران برگزار شد. روزنامة اطلاعات با عنوان "رهنمودهاي رئيس شوراي عالي دفاع به فرماندهان نيروهاي مسلح" از اين مراسم گزارشي درج كرده كه در آن آمدهاست: «حجتالاسلام والمسلمين "سيدعلي خامنهاي" رئيسجمهوري و رئيس شوراي عالي دفاع، در مراسم معرفي ناخدا يكم "محمدحسين ملكزادگان" فرمانده جديد نيروي دريايي، گفت: "قرارگاه دريا - ساحل در منطقة حساس تنگه هرمز، بايد بيش از پيش فعال باشد. اين قرارگاه تاكنون در آزمايشها و حوادث دشوار موفق بودهاست". رئيس شوراي عالي دفاع با تأكيد بر مسئلة تغيير نيروي دريايي از حالت ستادي به شكل عملياتي، افزود: "نيروي دريايي بايد در عمليات نظامي و فني حضور فعال داشتهباشد." رئيسجمهوري با تأكيد بر اهميت نيروي دريايي افزود: "نيروي دريايي از نظر ما بخش بسيار حساسي از ارتش به حساب ميآيد و علت هم اين است كه بخش مهمي از تهديدات عمدهاي كه در حال حاضر و آينده متوجه جمهورياسلامي است، در مرزهاي دريايي است و اين ايجاب ميكند كه اين نيرو خيلي فعال و كارآمد و آماده به خدمت باشد." آقاي خامنهاي افزود: "نيروي دريايي بخش فني و تخصصي ارتش ما است و از تكنولوژي بالا و پيچيدهاي برخوردار است و اين امر اهميت اين نيرو را بيشتر ميكند ... البته آزمايش نيروي دريايي و مسئلة جنگ تحميلي با نيروهاي هوايي و زميني يكسان نبوده است. و برادران اين دو نيرو آزمايشات دشوارتري را به عهده گرفتهاند." رئيس شوراي عالي دفاع ضمن تقدير از مسئولين قرارگاه دريا - ساحل در منطقة حساس تنگه هرمز، گفت: "از وقتي كه اين قرارگاه به وجود آمد، در آزمايشها و حوادث دشوار، مسئولين قرارگاه در اين منطقه به صورت فعال و كارآمد حضور مؤثري داشتهاند و اين مسئلهاي است كه ابرقدرتها از آن بيمناك هستند" وي سپس به مسئلة تعمير و نگهداري وسائل و قطعات جنگي نيروي دريايي و فعال كردن جهاد خودكفايي اين نيرو پرداخت و افزود: " اگرچه ما سعي داريم تجهيزات نيروي دريايي را به شكل مدرن و كارآمد و مورد نياز تهيه كنيم، اما شما بايد فكر و نظرتان اين باشد كه با وضع موجود، خود را بسازيد و اين با ابتكار، خلاقيت و فعال كردن جهاد خودكفايي ميسر خواهد شد." آقاي خامنهاي در پايان سخنان خود افزود: "حركت جديد و مباركي در نيروي دريايي آغاز شده است ... بايد به سرعت هرچه تمامتر ... نيروي دريايي را به صورت يك نيروي عملياتي اعم از نظامي و يا فني درآورند. يك ستاد قوي عملياتي بيشك يك منطقة عملياتي را به دنبال خود خواهد كشيد، اما هدف بايد تبديل شدن به يك نيروي فعال عملياتي اعم از نيروي عملياتي، نظامي و فني باشد."[۵]
گزارش- 160
"محمدعلي هادي" معاون كميسيون دفاع مجلس شوراي اسلامي، در يك كنفرانس مطبوعاتي در لندن ضمن بر حق دانستن جمهورياسلامي در خصوص تنبيه متجاوز بهعنوان اصلي خدشهناپذير، احتمال مصالحه در مورد ساير شرايط از جمله غرامت جنگي را "قابل دسترس" خواند. به گزارش نشرية "ميدل ايست" چاپ لندن، دكتر هادي كه در مصاحبه با اين روزنامه به تشريح مواضع ايران در جنگ پرداخته بود، عراق را تهديد به مقابلهبهمثل در مورد استفاده از سلاحهاي شيميايي كرد.[۶] وي همچنين خاطرنشان ساخت كه جمهورياسلامي ايران به آزادي آبراهها براي عبور و مرور كشتيهاي بينالمللي معتقد است ولي عراق است كه به نفتكشها حمله كردهاست. معاون كميسيون دفاع مجلس شوراي اسلامي در پايان، موضوع تهديد بستن و يا انفجار تنگه هرمز را چنين تشريح كرد: «اين تهديدها براي اين است كه توجه عموم را به اختلافمان با عراق جلب كنيم؛ ما قصد انفجار تنگه هرمز را نداريم ... محال است... .»[۷]
گزارش- 161
آقاي هاشميرفسنجاني در جريان ديدار خود از جمهوري خلق چين، صبح امروز در يك مصاحبه مطبوعاتي و راديو تلويزيوني كه با حضور عدة كثيري از خبرنگاران، گزارشگران و فيلمبرداران رسانههاي جهان و ايران در تالار بزرگ خلق چين تشكيل شدهبود، به پرسشهاي آنان در مورد نتايج سفرش به چين و نيز مسائل سياسي عمدة جهان و ايران پاسخ داد. مجموعة پرسشهاي اين مصاحبه عمدتاً همسو با تجزيه و تحليلهاي رسانههاي گروهي و شخصيتهاي صاحبنظر در مسائل سياسي، طي چند روز گذشته در خصوص اين سفر و نتايج و پيآمدهاي آن ميباشد. رئيس مجلس شوراي اسلامي در مورد علل و انگيزههاي جمهورياسلامي ايران جهت ارتباط با ژاپن بهعنوان يك كشور پيشرفته كه ميتواند خلأ قطع رابطه با امريكا، فرانسه و انگليس را به لحاظ صنعتي پر كند، گفت: «اين كشور، شرقي است و سابقة تجاوز و استعمار ندارد و در ميان مردم ما سابقة بدي هم ندارد و پروژههاي صنعتي ما مورد بحث و بررسي و تصميمگيري قرار خواهد گرفت.»[۸] وي خريدهاي كلان از چين را يك جنگ سياسي و تبليغاتي امپرياليسم خبري عليه ايران خواند و افزود: «ساختار تسليحات ايراني مبتني بر طرحهاي غربي است و تسليحات غنيمتي هم ساخت شوروي هستند؛[۹] ما به لحاظ سيستم دفاعيمان نميتوانيم خود را به اسلحة چين وابسته كنيم و لذا نيازهاي تسليحاتي خود را از جاهاي ديگر تأمين ميكنيم.»[۱۰] بهرغم سخنان رئيس مجلس شوراي اسلامي ايران، ديپلماتهاي غربي گفتهاند كه امروز آقاي رفسنجاني در ديدار يك ساعتة خود با رهبران چين از جمله تنگ شيائوپينگ، احتمالاً دربارة فروشهاي اسلحه چيني به ايران مذاكره كردهاست. منابع آگاه در خاورميانه معتقدند ايران جهت مقابله با ميگهاي بلندپرواز عراقي، به توپهاي ضدهوايي و براي حمله به شهرهاي عراق، به موشكهاي دوربرد نياز دارد و اين گونه تسليحات در اختيار چين ميباشد. از سوي ديگر، آقاي هاشمي در مورد اين كه "آيا چين پيشنهاد ميانجيگري در جنگ را ارائه كردهاست؟" گفت: «ايران حاضر به قبول آتشبس نيست و جايي براي چانه زدن وجود ندارد مگر اين كه تمامي خواستههايمان مبنيبر سرنگوني رژيم حاكم بعث عراق، پذيرفتن متجاوز بودن عراق و پرداخت غرامت جنگي برآورده شود.»[۱۱] وي سپس در مورد مسائل مورد اختلاف ايران و چين كه ده درصد از مذاكرات را شامل ميشود، گفت: «اگر چينيها مايل باشند، طرح خواهم نمود. ضمناً نقشي براي چين در جنگ تعيين نميكنيم چرا كه شرايط قابل چانهزدن نيست و از پنج سال قبل ثابت بوده و ما نيز در جنگ خواهيم ماند تا شرايط ثابت شود.»[۱۲] وي دربارة خريد تسليحاتي از چين نيز خاطرنشان كرد:«وزارت دفاع در جريان اين امر ميباشد و علاوه بر آن، سيستم دفاعي ما نوعاً غربي است.»[۱۳] آقاي هاشمي در مورد سفر به چين و تأثيراتي كه اين سفر ممكن است بر روابط ايران و كشور همسايهاش شوروي بگذارد، گفت: «مسائل كوچك، روابط ايران و شوروي را تغيير نميدهد و اين هم براساس اصول كلي سياست خارجي ايران ترسيم شدهاست و موارد اختلاف نظر با شوروي در مورد مسائلي نظير اشغال افغانستان و فروش اسلحه توسط اين كشور به عراق، ميباشد.»[۱۴] رئيس مجلس شوراي اسلامي در مورد طرق برطرف كردن خصومت ايران و امريكا و نيز اينكه آيا امريكا تا ابد شيطان بزرگ خواهد ماند، اعلام كرد: «اين مسئله متوجه خود امريكاست، چرا كه از قبل از انقلاب و نيز در دوران انقلاب به ما ضربه زدهاست؛ سفارت امريكا به كانون توطئه و جاسوسي مبدل گشت؛ شاه نيز به امريكا برده شد؛ اموال ايران كه در حسابهاي خانوادة سلطنتي بود و نيز كالاهاي متعلق به ما را ندادند و حتي حق انبارداري نيز از ما مطالبه ميكردند؛ اينها تماماً اعمال قدرت از سوي امريكا محسوب ميشود. از طرف ديگر، عراق را عليه ما وارد جنگ كرد و اسرائيل را نيز كه كانون نزاع در منطقه ميباشد، تقويت كردند؛ اينها مواردي است كه حاكي از خصومت امريكا با جمهورياسلامي ايران ميباشد لذا اين امريكا است كه بايد خود را اصلاح كند، هر چند كه زماني طولاني را ميطلبد.»[۱۵] مفسر خبرگزاري آلمان در اينباره چنين اعلام نظر كرد: «اظهارات مذكور از سوي آقاي هاشميرفسنجاني بر خلاف موضعگيريهاي گذشته كه امريكا را بهعنوان شيطان بزرگ مورد تقبيح و سرزنش قلمداد ميكرد، لحني ملايم به خود گرفته تا جايي كه قطع روابط ديپلماتيك با امريكا را موقتي خوانده و اظهار ميدارد: امريكا بايد ملت ما را نسبت به عملكرد بد گذشتة خود مطمئن سازد تا زمينه مساعدي براي مردم آماده شود هر چند كه اين مهم چيزي نيست كه در كوتاه مدت عملي شود.»[۱۶]
آقاي هاشمي رفسنجاني در سفر چين، پذيرايي از هيئت ايراني و مذاكره در پكن آقاي هاشمي رفسنجاني در سفر چين، مذاكرات اقتصادي در پكن به همراه آقازاده وزير نفت
آقاي هاشميرفسنجاني در ادامة مصاحبه، ضمن رد هرگونه ارتباط بين گروگانهاي امريكا در تهران (لانه جاسوسي) با گروگانگيري در بيروت، عمليات تروريستي را محكوم كرد و اين دو حركت را به صورت دو مقولة مجزا مورد تجزيه و تحليل قرار داد. وي علل و انگيزة تصرف لانه جاسوسي را توطئة امريكا عليه نظام خواند ولي هواپيماربايي و ناامن كردن خطوط هوايي را محكوم كرد، در عينحال خواستار بررسي و علتيابي اين اقدام شد كه ريشههاي آن عبارتاست از: گروگانگيري و زنداني كردن هفتصد لبناني بهدست نيروهاي اسرائيل؛ حملة اسرائيل به لبنان؛ هجوم امريكا، ايتاليا، انگليس و ... به لبنان؛ حمايت بيدريغ از اسرائيل؛ يا تلاشهاي فلسطينيان جهت بازگشت به خانههايشان. وي سپس افزود: «اينها تماماً مواردي هستند كه بايد مورد توجه قرار گيرد. در برخوردها بايد جانب عدالت را گرفت و اين طور نباشد كه تنها لبنان مظلوم و يا فلسطينيان را محكوم كنيم؛ اقدام يك طرفه نتيجهبخش نبوده و اگر چنين شود، تروريسم ريشهكن خواهد شد.»[۱۷]
آقاي هاشمي در سفر چين، بازديد از يك منطقه توريستي
گزارش- 162
در پي بازتابهاي وسيع بيانية مشترك ايران و ليبي - كه در سفر آقاي هاشميرفسنجاني به اين كشور، منتشر شد - تحت عنوان "انعقاد يك پيمان استراتژيك بين ايران و ليبي" بهوسيلة خبرگزاريها و سپس موضعگيريهاي متفاوت محافل و مطبوعات منطقه و كشورهاي عربي در اين باره، خبرگزاري ليبيايي "جانا" ضمن توضيح تصميمات اتخاذ شده در ديدار اخير حجتالاسلام هاشميرفسنجاني از طرابلس، تأكيد كرده كه ليبي هيچ معاهدهاي با ايران منعقد نكردهاست. مفسر سياسي خبرگزاري "جانا" همچنين اعلام كردهاست كه متن امضا شده فقط صورتجلسهاي است كه در جريان آن، دو انقلاب ليبي و ايران پيمان استراتژيك خود را براي آزادي بيتالمقدس و وحدت جهان اسلام مورد تأكيد قرار دادهاند. وي افزوده كه در مورد جنگ ايران و عراق، پيشنهادهايي را ليبي براي پايان بخشيدن به اين جنگ، به ايران ارائه كردهاست. خبرگزاري فرانسه در ادامة اين خبر، افزود كه "جانا" در سوم تيرماه با انتشار اطلاعيهاي، انعقاد يك پيمان استراتژيك ميان ليبي و ايران و همچنين تشكيل يك "ارتش بيتالمقدس" براي آزادي فلسطين و يك انجمن انقلابي اسلامي جهاني را اعلام كردهبود.[۱۸]
گزارش- 163
اخيراً در محافل سياسي آشكار و پنهان، خبرهايي مطرح است كه چشمانداز خاصي را در مناسبات بين ايران و كشورهاي عرب حامي عراق، ترسيم ميكند كه با روابط و مناسبات كنوني متفاوت است؛ از جمله ميتوان دو خبر خصوصي و علني زير را در اين باره مورد توجه قرار داد: 1- يك ديپلمات ارشد سوريه در ژاپن، در يك محفل خصوصي گفته است كه يكي از دوستان ژاپني وي گفته كه نظر "موساد" اخيراً بر اين است كه رؤساي كشورهاي خليجفارس حاضرند سر صدام را در يك سيني حلوايي تقديم امام خميني كنند و در مقابل آن براي منطقه صلح به دست بياورند. وي افزوده كه از آنجايي كه اين منبع مطلع ژاپني دو روز قبلش با آقاي "مياكه" مديركل وزارت خارجه ژاپن، جلسه داشته و آقاي مياكه هم دو هفتهاي بيش نيست كه از سفر اسرائيل برگشته است، منبع اين خبر ميتواند آقاي "مياكه" باشد كه از اسرائيليها نقل كردهاست.[۱۹] 2- نشرية "تلكس كنفيدانسيل" چاپ پاريس، در مقالهاي نوشتهاست: «محافل ديپلماتيك عرب همه منتظرند كه در ماههاي آينده، تماسهاي ميان عربستان سعودي و ايران بيشتر شود. اين تماسها از جانب كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج]فارس[ شديداً مورد پشتيباني قرار خواهد گرفت و بغداد يا بايد در مقابل اين توازن جديد - كه شايد به يك ميانجيگري مفيد منجر شود ـ يك موضع معقول اتخاذ كند و يا بايد يك موضع بياعتمادي فزاينده بگيرد، در اين صورت موجب خواهد شد سعوديها براي رها كردن صدامحسين دلايل كافي در اختيار داشته باشند.»[۲۰]
گزارش- 164
صادرات نفتي عراق در حال حاضر به يك ميليون بشكه در روز بالغ ميگردد و اين مقدار معادل يك سوم صادرات نفتي اين كشور در پيش از جنگ ميباشد. قسمت عمدة صادرات نفتي عراق از طريق خط لولهاي كه از تركيه ميگذرد، صورت ميگيرد. راديو هلند در ادامة اين خبر، افزوده است:«به گفته وزير برنامهريزي عراق - كه سرگرم ديدار از آلمان غربي است - ظرفيت صادرات نفتي عراق از طريق اين خط لوله در پايان سال 1986 به ميزان 5/1 ميليون بشكه در روز افزايش خواهد يافت.»[۲۱] به گزارش خبرگزاري كويت نيز اين وزير عراقي گفته است كه كشورش قصد دارد تا پايان سال آينده صادرات نفت خود را به دو برابر ميزان كنوني افزايش دهد و آن را به دو ميليون بشكه در روز برساند. وي ابراز اميدواري كرده كه واردات نفت آلمان غربي از عراق افزايش يابد. او به شركتهاي آلماني توصيه كرده كه به رغم جنگ ميان كشورش و كشور همسايه ايران، شركت و دخالت خود را در طرحهاي اقتصادي و صنعتي عراق افزايش دهند. وي همچنين اعلام كردهاست: «عراق از طريق موافقتنامههاي مربوط به زمانبندي دوبارة بازپرداخت ديون خارجي و تعهدات مالي، به مشكلات مالي موقت ناشي از صادرات رو به كاهش نفت فائق آمدهاست ... عراق از سپتامبر آينده از طريق خط لولهاي كه از عربستان ميگذرد روزانه حدود پانصد هزار بشكه نفت صادر خواهد كرد و اين امر درآمدهاي عراق را به گونه قابل ملاحظهاي افزايش خواهد داد.» به گفتة اين وزير، ظرفيت خط لوله نفت عراق به تركيه در حال حاضر روزانه پانصد هزار بشكه است.[۲۲]
گزارش- 165
بر خلاف فضاي خبري در روزهاي اولية هواپيماربايي كه تحليلها بيشتر درباره دخالت ايران در ماجرا دور ميزد، با ورود نبيهبري در معركه و نيز اقدامات سوريه، به تدريج فضاي خبري و تبليغي حاشية ماجرا حاكي از آن است كه در نهايت سوريه و نبيهبري بهعنوان محور اصلي، درصدد حل قضيه و بهرهبرداري از آن برآمدهاند. خبرنگار كيهان امروز (8/4/1364) از دمشق گزارش داد: «گروگانها - اگر اتفاقي نيفتد - ظرف چند ساعت آينده به دمشق منتقل خواهند شد و اين انتقال در چارچوب ميانجيگري سوريه و توافق نبيهبري صورت ميگيرد. گفته ميشود كه گروگانها در دمشق اقامت ميكنند تا توافق قطعي اسرائيل در مورد آزادي 739 زنداني لبناني از طريق امريكا رسماً به اطلاع مقامات سوريه برسد.»[۲۳] از سوي ديگر، بهگزارش يونايتدپرس از بيتالمقدس، "شيمونپرز" نخستوزير اسرائيل، ضمن پافشاري بر اين كه اسرائيل در هيچ گونه توافقي در مورد آزادسازي گروگانهاي امريكا در لبنان مداخله ندارد، اعلام كرده كه عزيمت گروگانها از بيروت به دمشق، موانع را از سر راه رهايي 735 شيعه لبناني كه در اسرائيل هستند، برخواهد داشت.[۲۴] گفتني است در حالي كه سوريه اعلام كردهبود كه مسئلة گروگانگيري با سرانجامي خوش به پايان رسيدهاست و "مكفارلين" مشاور امنيتي رئيسجمهور امريكا نيز از افزايش تماس ميان ريگان و حافظ اسد در روزهاي اخير (براي حل گروگانگيري هواپيماي .T.W.A) خبر داده بود[۲۵]، "جورج بوش" معاون ريگان، امروز در برنامة سفر خود به كشورهاي اروپايي تجديد نظر كرد تا به فرانكفورت برود و با گروگانها ملاقات كند.[۲۶] در اين حال و با توجه به اوضاع اخير، نبيهبري رهبري جنبش امل، از امريكا و اسرائيل خواسته تا وعده دهند در پي آزادي گروگانها، به عمليات تلافيجويانه دست نزنند. اين در حالي مطرح شده كه رئيسجمهور امريكا روز گذشته (7/4/1364) در شيكاگو تهديد كرده كه تروريستها و حاميان آنها حساب پس خواهند داد. نبيهبري همچنين گفتهاست كه اگر امشب(8/4/1364) اين تضمينها به سوريه داده ميشد، گروگانها بيدرنگ آزاد ميشدند و گرنه، عجلهاي در كار نيست. در حالي كه قرار بود گروگانها به دمشق پايتخت سوريه منتقل شوند و طبق قراردادي كه با مساعي سازمانملل حاصل شدهاست، با آزادي زندانيان لبناني از اسرائيل، آزاد گردند، منابع خبري احتمال ميدهند عاملي موجب اين تأخير شدهاست و آن ناپديد شدن چهار گروگان است كه ادعا ميشود در اسارت گروه حزبالله هستند.[۲۷]
منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/08
- ↑ خبرگزاري جمهورياسلامي، نشرية"گزارشهاي ويژه"، شماره 103 (10/4/1364)، ص21، خبرگزاري فرانسه از بغداد.
- ↑ خبرگزاري جمهورياسلامي، نشرية"گزارشهاي ويژه"، شماره 102 (9/4/1364)، منامه ـ خبرگزاري آلمان، به نقل از روزنامة "الثوره" عراق، 8/4/1364، صص 3 و 4.
- ↑ روزنامة اطلاعات، 9/4/1364، ص2.
- ↑ روزنامة اطلاعات، 8/4/1364، ص3.
- ↑ همان.
- ↑ مأخذ 2، ص 5.
- ↑ ادارة كل مطبوعات و رسانههاي خارجي وزارت ارشاد اسلامي، نشريه "بررسي مطبوعات جهان"، شمارة 864 (20/4/1364)، ص14، نشريه "ميدل ايست".
- ↑ كيهان، 8/4/1364، پكن ـ خبرنگار كيهان.
- ↑ مأخذ 2، ص16.
- ↑ مأخذ 4.
- ↑ مأخذ 2، ص 16.
- ↑ مأخذ 8.
- ↑ مأخذ 8.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 9/4/1364، راديو بي.بي.سي.، 8/4/1364، مصاحبه در پكن.
- ↑ مأخذ 8.
- ↑ مأخذ 2، خبرگزاري آلمان، صص 17 و 18.
- ↑ مأخذ 8.
- ↑ مأخذ 14، ص 12، خبرگزاري فرانسه از پاريس.
- ↑ سند شمارة 074545 مركز مطالعات و تحقيقات جنـگ: روابـط عمـومي دفتـر فرمانـدهي منطقـة 2، 8/4/1364.
- ↑ ادارة كل مطبوعات و رسانههاي خارجي وزارت ارشاد اسلامي، نشرية "بررسي مطبوعات جهان"، شمارة 853، 8/4/1364، نشرية "تلكس كنفيدانسيل"، صص 12و 13.
- ↑ مأخذ 8، راديو هلند.
- ↑ مأخذ 2، خبرگزاري كويت، ص 19.
- ↑ مأخذ 8، دمشق ـ دفتر كيهان.
- ↑ مأخذ 3.
- ↑ مأخذ 8، واشنگتن ـ يونايتدپرس.
- ↑ مأخذ 3، ص آخر.
- ↑ مأخذ 3، ص آخر.