1364.04.31

روزشمار جنگ سال 1364 1364.04.31
نام‌های دیگر	سی و یک تیر
تاریخ شمسی	1364.04.31
تاریخ میلادی	22 ژوئیه 1985
تاریخ قمری	3 ذیقعده 1405

1360.04.31

1361.04.31

1362.04.31

1363.04.31

1365.04.31

1366.04.31

1367.04.31

گزارش- 367

اجراي مرحلة اول عمليات قادر - كه عمليات "قادر1" ناميده شد - در نهايت به تصرف بسيار ناقص اهداف عملياتي و نيز ايجاد خط انتظار غيرقابل اطمينان و ضربه‌پذير، انجاميد. در ادامه، بين فرماندهان بحث‌هاي مختلفي دربارة انتخاب محل مناسب و چگونگي تداوم عمليات، انجام گرفت و نهايتاً فرماندهي نيروي زميني ارتش، سرهنگ "صياد شيرازي"، تصميم گرفت مجدداً روي اهدافي كه در مرحلة اول تصرف نشده يا پس از تصرف به اشغال نيروهاي عراقي در آمده‏بود، عمليات شود. چگونگي مأموريت قرارگاه و يگان‏ها براي اجراي عمليات، امروز با اين دستور به آن‏ها ابلاغ شد: «قرارگاه حمزه سيد‌الشهدا در ساعت "س" روز "ر" به منظور تداوم عمليات و تسهيل عمليات آتي، با قرارگاه‌هاي حمزه1، حمزه2 و حمزه3 به ترتيب به ارتفاعات 1491 سراسپندار، 1931 سربله، 2359 گوشينه تك كرده و آن‏ها را تصرف و تأمين مي‌نمايد.» در همين دستور عملياتي، مأموريت يگان‌هاي سپاه (تيپ ويژة شهدا و تيپ قدس كه براي عمليات سيدكان در اختيار سرهنگ صياد شيرازي گذاشته شده‏اند) براي تصرف مجدد گوشينه، چنين مشخص شده‏است: «حمزه2 [تيپ ويژه شهدا]، حداقل با يك گردان از تيپ ويژه شهدا و يگان‌هاي تحت كنترل عملياتي به ارتفاع گوشينه تك و آن را تصرف و تأمين نماييد.» «حمزه4 [تيپ قدس]، تيپ قدس را تحت كنترل عملياتي قرارگاه حمزه2 در آوريد و با هماهنگي مزبور، مأموريت واگذاري را انجام دهيد.» محمود كاوه فرمانده تيپ ويژه شهدا، در اين‌باره گفته‏است: «قرار شد دوباره گوشينه پس گرفته شود، ما كارها و شناسايي‌هاي‏مان را كرديم. دو گردان داشتيم اين را هم وارد كار كرديم كه با گردان‌هايي از تيپ قدس، اين عمليات را انجام دهيم...»

گزارش- 368

گلوله‌باران نواحي مرزي ايران كه در برد توپخانة ارتش عراق قرار دارد - علاوه بر آبادان و خرمشهر كه تقريباً پيوسته زير آتش هستند - در وسعتي بسيار و به تناوب انجام مي‌گيرد؛ از جمله، امروز روستاي " چمپاره او" واقع در نوار مرزي شهر "بانه"، در ساعت4 بعد از ظهر گلوله‌باران شد كه بر اثر آن، دو تن از اهالي شهيد و چهار تن مجروح شدند.

گزارش- 369

روزنامة انگليسي "گاردين" امروز اعلام كرده‏است: «منابع مستقل در خليج‌[فارس] روز گذشته ادعاي عراق در مورد حمله به يك حوزة نفتي ايران در 57 مايلي جنوب خارك را تأييد كردند.» گاردين افزوده است: «گفته مي‌شود عراق داراي ناوچه‌هاي روسي " اس.اي." مي‌باشد كه به شش موشك با برد متوسط چهل مايل مجهز هستند.»

گزارش- 370

در سمينار سفيران و كارداران جمهوري‌اسلامي ايران در امريكا و كشورهاي اروپايي، كلياتي از ديپلماسي جمهوري‌اسلامي و مواضع سياسي ايران در قبال مسائل جهاني به‌خصوص سياست جديد "گشايش ديپلماسي" و نيز برخي مسائل داخلي مورد بررسي و تبادل نظر و تبيين قرار گرفت. روزنامة كيهان دراين باره گزارش داد: «رئيس‏جمهوري در بخشي از سخنان خود در اين ديدار به ذكر نكاتي دربارة طرز عمل نمايندگي‌هاي سياسي جمهوري‌اسلامي ايران در خارج از كشور پرداخت. وي گفت: "چند چيز را به جهان قبولانده‌ايم: اول اين‌كه شعارهاي ما به حق است و تا شعارهاي ما شناخته نشود، انتظار پشتيباني نمي‌توانيم داشته‏باشيم. دوم اين‌كه ما در جهان روابط سودمند برقرار كرديم؛ اگر اين روابط نباشد، تأثيرات ارتباط هم وجود نخواهد داشت. ثالثاً ما سياست گشايش ديپلماسي را دنبال كرديم كه از موفقيت‌هاي ديگر ماست.[...]" وي در مورد لزوم عضويت در جوامع جهاني اظهار داشت: امروز نهضت غير متعهدها از جان افتاده است، اما حضور در همين نهضت هم، در جهان مغتنم و بودنش حداقل در حد طرح مسائل جهان سوم در اجلاس اين نهضت، مؤثر است. جمهوري‌اسلامي ايران در مرحلة دوم از سياست خارجي خود بايد در پي دوستان و هم‌پيمانان جديد باشد، مثلاً در اقيانوس هند بايد كشورهايي را كه با ما منافع مشترك دارند، پيدا كنيم و با آنان متحد شويم. در زمينة مقاومت در مقابل سلطة نامشروع امريكا هم در هر جاي دنيا مي‌توانيم دوستان و هم‌پيماناني بيابيم. ما در منطقه، هم‌پيمانان اقليمي داريم كه تا حدودي داراي فرهنگ و اهداف مشترك با آنان هستيم. ما بايد در پي آن باشيم كه در دنيا دنبال مجموعه‌هايي بگرديم؛ ما بايد با حفظ ارزش‌ها و شئون جمهوري‌اسلامي، به دنبال روابط و هم‌پيمانان جديد براي كشورمان باشيم. هدف ما از رابطه با ديگر كشورها، سلطه نيست، بلكه براي رسيدن به اهداف مشترك به دنبال اين روابط است [...] جلب افكار عمومي در دنيا از موارد مهم سياست خارجي ماست. هرچه مي‌گذرد ما به مسئله افكار عمومي بيش‏تر واقف مي‌شويم [...] كار ديگر در دورة جديد، ايجاد تحرك در ديد و بازديدهاست؛ اين تماس‌ها مي‌تواند به بهبود اوضاع سياسي و اقتصادي كمك كند.» به نوشتة روزنامة كيهان، نخست‏وزير نيز در اين سمينار با اشاره به اهميت تماس سفيران با مردم در جبهه‌هاي جنگ، همچنين با تأكيد بر اين‌كه "امروز مديريت اجرايي كشور بر مسائل مسلط است و قدرت دارد كه با بحران‌ها و فشارهاي مصنوعي صادراتي از بيرون، مقابله كند"، گفت: «در حقيقت در درون سختي‌ها و مشكلات، مديريت اسلامي آموخته است كه بدون دلهره با مسائل مهم داخلي و خارجي كشور برخورد كند.» وي آن‏گاه نزول تورم در دو ماهة اول سال جاري به ميزان 5/5 درصد را نازل‏ترين تورم در ده سال اخير ذكر كرد و آن را يكي از مهم‌ترين وظايف دولت‌ها در حفظ سطح قيمت‌ها دانست و افزود: «همه مي‌دانند كه رقم 5/5 درصد نه نتها يك رقم خوب بلكه بسيار مهم است، به ويژه اگر اين رقم را با نرخ تورم در كشورهاي جهان سوم و امريكاي لاتين مقايسه كنيم، به اهميت آن پي خواهيم برد. در صورتي كه با بحران غيرمترقبه‌اي روبه‏رو نشويم و سياست‌هاي درستي اعمال شود، مي‌توان اميدوار بود كه در پايان سال، رقم تورم كم‏تر از 10% باشد و چنين رقمي، يك موفقيت قابل توجه خواهد بود.» مهندس موسوي سپس به توضيح سياست خارجي جمهوري‌اسلامي مبني‏بر حفظ اصول و ارتباط با ملت‌ها و كشورهاي غيراستعماري پرداخت: «همان طوري كه در جنگ شعار ما اين است كه "اگر بيست سال هم طول بكشد، ايستاده‏ايم"، در سياست خارجي نيز بايد اين شعار را داشته باشيم. بدانيم كه اگر با قدرت مقاومت كنيم، اسلام در صحنة جهاني پيروز خواهد شد. امروز چشم همة ملت‌هاي اسلامي به ما دوخته شده‏است كه چگونه عمل مي‌كنيم و چگونه شعارهاي اسلامي را پاس مي‌داريم. ايستادن روي اصول و پيوند عميق با ملت‏ها و گسترش هرچه بيش‏تر روابط با كشورهايي كه مطامع استعماري در پيش ندارند، راهي است كه بايد با دقت و وسواس در آن پيش برويم.» در بازتاب سخنان رياست جمهوري و نخست‏وزير، روزنامة "واشنگتن پست" اظهارات مقام‏هاي ايراني را به منزلة تمايل ايران به گشودن درهاي روابط ديپلماتيك با كشورهاي مختلف جهان، تفسير كرد: «اشاراتي دال بر تمايل به مصالحه با "شياطين" روزهاي اول انقلاب، همچون فرانسه، امريكا و شوروي، از جانب مقامات ايران به عمل آمده است. [...] مفسرين معتقدند كه جهت‏گيري نوين ديپلماسي ايران در جهت برقراري و ارتباط با ديگر كشورها و حضور در محافل بين‌المللي، بيش‏تر در ارتباط با چگونگي موفقيت ايران در جنگ ايران و عراق و مشكلاتي كه ايران در تهية تسليحات نظامي و وسايل يدكي مورد نياز خود دارد، مي‌باشد.» رويتر نيز گزارش داد: «سفراي ايران در كشورهاي خارج رسماً مأمور شدند در چارچوب بخشي از حركت ديپلماتيك ايران، جهت از بين بردن بدبيني‌هاي بين‌المللي نسبت به جمهوري‌اسلامي ايران، دوستان تازه‌اي براي كشور خود بيابند.» از سوي ديگر، نحوة بازتاب "گشايش سياسي" اخير در داخل كشور نيز قابل توجه است؛ از جمله، وزير سپاه پاسداران انقلاب اسلامي "محسن رفيق‏دوست" در سمينار فرماندهان مستقر در فرودگاه‌ها، حضور يافت و در سخناني دربارة وظايف جاري پاسداران مستقر در فرودگاه‌ها، اخلاقيات يك پاسدار و جنگ ايران و عراق، اهداف سفرهاي سياسي اخير و استراتژي جنگ، گفت: «صدام با كار سياسي ساقط نمي‌شود، كه تنها، عمليات نظامي گسترده است كه جنگ را باپيروزي و سقوط صدام به پايان خواهد برد. و ما برنامه‏ريزي بزرگ و گسترده‌اي در جنگ در نظر گرفته‏ايم كه مثل گذشته دشمن را بر زبوني واداشته و منفعل خواهد كرد. تحركات سياسي و سفرهاي اخير، تغييري در سياست جنگي ما نخواهد داشت؛ اين سفرها در واقع براي تبيين مواضع و سياست‏هاي ما بوده است؛ از آن‏جا كه زمينه‌اي در دنيا براي پذيرش افكار ما به وجود آمده و ما از آن استفاده‌هاي سياسي و تبليغي بسياري برده و مي‌بريم.» وزير سپاه با اشاره به مصاحبة آقاي هاشمي رفسنجاني در ژاپن، دربارة تأثير اين مصاحبه در افكار جهانيان گفت: «وقتي آقاي هاشمي با كمال شجاعت و ممارست در جمع سيصد خبرنگار از سراسر دنيا، مواضع ما را به دنيا اعلام مي‌كند، اين خود يك روش بسيار خوبي است در جهت روشن كردن اذهان و افكارعمومي جهان كه در اين رابطه رئيس كلوپ مطبوعات ژاپن، بعد از مصاحبة رئيس مجلس، گفت حداقل چهل ميليون نفر از مردم ژاپن نسبت به ايران تغيير عقيده داده و روشن شدند.» رفيق‏دوست همچنين در مورد اين ‌كه "منافقين از صدام تقاضاي شروع جنگ شهرها را نموده‌اند"، گفت: «علت عمدة قطع بمباران مناطق مسكوني از سوي عراق، اشكالات فني بوده‏است و به محض رفع اشكالات فني، حملات خويش را شروع خواهد كرد و اين ربطي به تقاضاي منافقين ندارد. در هر حال اين مسائل هيچ گونه تأثير و تغييري در سياست و استراتژي جنگي و نظامي ما نخواهد داشت و ما همچنان به راه خويش تا سقوط صدام ادامه خواهيم داد.»

گزارش- 371

در ادامة حمايت‌هاي روزافزون فرانسه از عراق، تغييرات محسوسي در برخوردهاي دولت فرانسه با كردهاي عراقي مخالف حكومت صدام، مشاهده مي‌شود؛ از جمله، به گزارش يونايتدپرس، منابع اتريشي و كرد، فاش كرده‏اند كه مقام‏هاي فرانسوي، 54 صندوق داروهاي پزشكي اهدايي از صليب سرخ اتريش به شورشيان كرد شمال عراق را در فرانسه مصادره كرده‌اند. به گفتة يك منبع اتريشي، داروها براي كمك به قربانيان جنگ در كردستان، فرستاده مي‏شده است. همچنين منابع كرد خاطرنشان ساخته‌اند كه فرانسه موافقت‏نامة سال گذشته مبني بر ارسال دارو از پاريس به دمشق و از آن‏جا به كردهاي شمال عراق را نقض كرده‏است. بر اساس اين گزارش، اين موافقت‏نامه، جزئي از مذاكرات مقام‏هاي اتريشي با شورشيان كرد مخالف حكومت عراق براي آزادي سه گروگان فرانسوي بوده‏است.

گزارش- 372

نشرية "اشپيگل" امروز گزارشي مفصل دربارة كشورهاي عربي خليج‌فارس چاپ كرده، از جمله، به اميرنشين كويت پرداخته است: «خليجي‌ها هيچ گاه تا اين حد متذكر نشده و دليل نمي‌آورند كه نگران آينده هستند. در آن‏جا جنگ ايران و عراق - كه تمايل به پايان يافتن ندارد - رواج دارد. يك ديپلمات كويتي گفت: "ما در خليج‌فارس نگران بازنده شدن عراق هستيم و همچنين از اين‌كه عراق در جنگ برنده شود نيز هراس‏ناك مي‌باشيم." هرچند كه خليجي‌ها به وظيفة همبستگي عربي خود در قبال عراق - كه به زودي وارد پنجمين سال جنگ مي‌شود - با پرداخت 25 ميليارد دلار پول‌هاي حاصله از نفت، عمل كرده‏اند، اما طبق گفتة يك ديپلمات كويتي: "ديگر چه‌كاري مي‌توانيم انجام دهيم؟" در قسمتي ديگر از اين گزارش، آمده‏است: «سعودي‌ها قدرت‏مندترين عضو شوراي همكاري خليج‌فارس هستند و ساير همسايگان عرب مايل‏اند تا شهر "ملك خالد" را مبدل به مركز فرماندهي براي خليج‌فارس بنمايند تا قابل مقايسه با مقر اصلي ناتو در بروكسل باشد. كلية كشورهاي خليج فارس نظر موافق خود را جهت داشتن يك نمايندة دائمي و اعزام يك دسته از سربازان‏شان به ستاد فئودال‌ها در شهر ملك خالد، ابراز داشته‌اند. امارات و عمان كه در منتهي ‏اليه خليج‌[فارس] قرار دارند، كمي تعلل مي‌ورزند، هر چند كه آن‏ها نيز احساس خطر مي‌كنند، اما اين مخالفت، طبع آن‏هاست كه اين چنين يك جانبه موضع ‏گيري كنند. يكي از مأموران دولتي در ابوظبي مي‌گفت: «كويتي‌هاي بيچاره اكنون بايد موقعيت را درك كنند؛ آن‏ها خيلي به وقايع جنگ نزديك و بسيار ترسو هستند؛ بيچاره‌ها! اما اين امر شامل ما نمي‌شود، ما به اندازة كافي فاصله داريم.» در بخشي ديگر از مقاله، به سوابقي از تحرك شيعيان ضد دولتي دركويت و روابط آن‏ها با ايران، پرداخته شده‏است: «هنگامي كه در دسامبر 1983 متعصبين شيعه به هدايت اتوميبل‌هاي حاوي بمب عليه سفارت‏خانه‌هاي امريكا و فرانسه در كويت پرداختند، يك دادگاه كويتي هفده تن را به مجازات‌هاي حبس طولاني و سه تن ديگر را به مرگ محكوم كرد. دوستان افراد محكوم شده، در دسامبر 1984 يك فروند هواپيماي متعلق به خطوط هواپيمايي كويت را ربوده و به تهران بردند و سعي كردند هم‏فكران در بند خود را به زور آزاد سازند. كويتي‌ها تنها به اين دليل كه حكومت واشنگتن از آن‏ها حمايت كرده، سرسختانه مقاومت كردند و بدين ترتيب كاملاً رفتاري مغاير رفتار هميشگي از خود بروز دادند. آشكارا به نظر مي‌رسد كه رفتار شيعيان قابل پيش‏بيني نيست. در اواخر ماه مه رانندة انتحاري يك اتومبيل با محموله‌اي حاوي بمب خود را به اتومبيل‌هاي مشايعت كنندة "امير شيخ جابر الاحمد الصباح" زد. اين يك تصادف محض بود كه حاكم با چند زخم، جان سالم به در برد. سازمان افراطي شيعيان (جهاد اسلامي) كه مسئوليت سوء قصد را بر عهده گرفت، بار ديگر خواستار آزادي زندانيان گرديد. يكي از سخن‏گويان اين سازمان تهديد كرد و گفت: "ما تمامي تاج و تخت‌ها در خليج‌فارس را به لرزه خواهيم افكند. ما اميدواريم كه اين عالي‏جناب اكنون موقعيت خود رادرك كند."[...] دو هفته قبل در سواحل كويت بمب‌هايي در كافه‌هاي "الشرق" و "سالميه" منفجر گرديد؛ يازده تن در اين حوادث كشته شدند كه "خليل غايط" رئيس پليس جنايي، در ميان آن‏ها بود. افرادي از جهاد مقدس اسلامي مسئوليت اين اعدام‌ها را به عهده گرفتند. بستن مرزها توسط امير كويت در برابر خارجيان، چه كمكي خواهد كرد؟ هيچ كس نمي‌تواند بگويد چه تعداد از عوامل بالقوه هنوز به صورت ناشناس در ميان خارجيان كويت زندگي مي‌كنند. آيا بايد در ميان اعراب خارجي ساكن كويت، به دنبال آن‏ها گشت؟ آيا آن‏ها داراي دستياران مزدوري در ميان آسيايي‌هاي ناراضي كه به هنگام پايان كار، شب‌ها به صورت گروه‌هاي هزار نفري در پارك شهر با يك‏ديگر ملاقات مي‌كنند، بودند؟ آشكارا اين امر كه كارگران خارجي غير متأهل را به خاطر ساده‏تر شدن كنترل، در نواحي مخصوص افراد غرب اسكان داده‌اند و در زمان‌هاي معيني اجازة رفت و آمد داشته باشند، كمك زيادي نكرده‏است.»

گزارش- 373

در آستانة اجلاس وزيران نفت و انرژي كشورهاي عضو اوپك - كه امروز تشكيل مي‌شود - اين وزيران نظر خود را دربارة امكان كاهش سقف توليد يا كاهش قيمت نفت، اعلام كردند. طبق گزارش‌هاي رسيده، وزيران نفت اوپك ديروز (30/4/1364) قبل از حضور در اجلاس ويژة مربوط به تعيين قيمت و ميزان توليد نفت، در يك جلسة خصوصي شركت كردند. اجلاس امروز با شركت سيزده كشور اوپك براي يافتن راه‏هايي جهت حفظ وحدت اوپك در مقابله با كاهش تقاضا و بهاي نفت، برپا مي‌شود. اختلاف نگرش وزيران عضو اوپك در مورد كاهش قيمت نفت و يا ميزان سقف توليد اوپك كه در هفتاد و چهارمين اجلاس مشورتي آنان (در تاريخ 14/4/1364) نمايان بود، در آستانة اجلاس امروز در ژنو نيز همچنان ادامه دارد، به‌طوري كه "مانع سعيدالعتيبه" وزير نفت امارات عربي متحده، گفت كه در جهت كاهش حداكثر توليد اوپك - كه شانزده ميليون بشكه در روز است - فشار وارد خواهد كرد تا بتواند از قيمت‌هاي موجود دفاع كند. يونايتدپرس در ادامة اين خبر، افزوده است كه كويت نيز خواستار يك حداكثر توليد نوساني با توجه به تقاضاي بازار است، لكن در عين حال خواستار برقراري نظمي محكم در داخل اوپك خواهد شد. "زكي يماني" وزير نفت عربستان هم گفته كه به اوپك فشار خواهد آورد تا قيمت‌هاي نفت خام درجه پايين را كاهش دهد. به گزارش آسوشيتدپرس، وي در آستانة اجلاس اوپك در ژنو، به خبرنگاران گفته‏است: «براي ما ضرورت دارد كه فاصلة ميان قيمت نفت‏هاي درجة بالا و درجة پايين را بيش‏تر كنيم.» قيمت نفت خام درجة پايين عربستان اكنون 5/26 دلار در هر بشكه است و اين قيمت 5/1 دلار بيش‏تر از قيمت نفتي است كه در بازار آزاد عرضه مي‌شود. اين امر سبب شده تا مشتريان عادي عربستان براي خريد نفت خام به توليدكنندگان ديگر روي آورند. قيمت نفت درجه بالاي عربستان بشكه‌اي 28 دلار است. به‏گفتة يماني، براي اين‌كه نفت خام درجة پايين وارد رقابت بيش‏تر شود، نرخ‏گذاري جديدي لازم است. "محمد غرضي" وزير نفت ايران نيز به خبرنگاران گفته است كه با هرگونه كاهش قيمت‌هاي نفت مخالفت خواهد كرد. وي پشتيبان هفت درصد كاهش در سقف توليد كلي اوپك است براي رسيدن به حدود 9/14 ميليون بشكه توليد در روز به‌عنوان وسيله‌اي براي دفاع از قيمت‌ها. گزارش‌هاي رسيده از ژنو حاكي از آن است كه اوپك برسر يك دوراهي كاهش قيمت‌ها و يا كاهش سقف توليد متوقف شده‏است و اين مسئله چيزي نيست جز واكنش در مقابله با جنگ نفت در بازار جهاني. به‌گزارش آسوشيتدپرس، وزير نفت ونزوئلا گفته است كه اوپك به نقطه‌اي رسيده كه بيش از اين نمي‌تواند از فروش بيش‏تر دست بردارد و بايد به جاي تغيير در سقف توليد، قيمت‌ها را تعديل كند. وي افزوده كه اميدوار است در اجلاس امروز، در مورد قيمت‌هايي كه با واقعيت‌هاي جاري بازار منطبق باشد، توافق شود. در گزارش آسوشيتدپرس همچنين آمده‏است: «اوپك با قيمت 28 دلار در بشكه، با وضعيت مشكلي روبه‏روست زيرا خريداران به نحو فزاينده‌اي به توليدكنندگان غير اوپك از قبيل مكزيك، چين، انگليس و نروژ روي آورده‌اند و نتيجة آن اين است كه توليد اوپك به چهارده ميليون بشكه نفت يا كم‏تر از آن رسيده و اين كم‏ترين ميزان طي دو دهة قبل و كم‏تر از نصف توليد روزانة شش سال قبل است. مصر هم اكنون نفت درجة بالاي خود را بشكه‌اي 25/25 دلار مي‌فروشد و اين 75/2 دلار كم‏تر از قيمت رسمي نفت سبك عربستان است. منابع اوپك از ژنو گفتند كاهش قيمت‌ها از سوي مكزيك و مصر، اين گمان را قوت بخشيده كه اوپك اجباراً به اقدام مشابهي دست خواهد زد. همچنين وزير نفت عراق گفته كه خواستار افزايش سهمية توليد نفت اين كشور است. هرچند وي رقم معيني اعلام نكرد، اما به گفتة منابع نفتي، اين درخواست براي حداقل 8/1 ميليون بشكه در روز، مطرح شده‏است. همچنين به گفتة اين منابع، اكوادر تقاضا خواهد كرد سهميه‌اش از 180هزار بشكه به 280هزار بشكه در روز برسد.» آسوشيتدپرس سپس خاطرنشان كرده‏است: «آخرين باري كه اوپك قيمت‌ها را كاهش داد، در ماه ژانويه گذشته بود كه اكثريت اعضا تصميم گرفتند يك دلار از قيمت هر بشكه كم كنند. تنها مورد ديگر كاهش قيمت اوپك طي 25 سال تاريخچة آن، در مارس 1983 بود. در آن زمان قيمت پايه از 34 دلار به 29 دلار در بشكه رسيد. از سوي ديگر، دكتر "مانع سعيدالعتيبه" وزير نفت امارات، اظهار عقيده كرده است كه اگر اوپك دو راه‏حل كاهش قيمت و كاهش ميزان توليد را در پيش داشته باشد، راه دوم را ترجيح مي‌دهد؛ يعني در جهت افزايش ميزان تقاضا براي نفت خود نبايستي به كاهش قيمت‌ها اقدام كرد. وي افزود: "راه‏حل ايده‏آل در جهت مقابله با وضعيت كنوني بازار نفت خام، كاهش ميزان سقف توليد اوپك مي‌باشد." وزير خارجة سعودي نيز ديروز گفت: "هماهنگي بين اعضاي اوپك، يكي از عمده‌ترين موضوعات در كنفرانس آتي وزيران نفت اوپك در ژنو است." اين سخنان را يك مقام وزارت خارجة ژاپن پس از گفت‏و‏گوهاي "آبه" وزير خارجة ژاپن "با سعودالفيصل" - كه اواخر شب گذشته پايان يافت - اظهار داشته‏است. وي همچنين به نقل از سعودالفيصل گفت: "دو موضوع ديگري كه در اين گفت‏وگوها مورد بررسي قرار گرفته است، معاملات پاياپاي بازار آزاد نفت بوده‏است." به نقل از وزير خارجة سعودي همچنين گفته شد كه عربستان سعودي آمادگي دارد تلاش پي‏گيري را به منظور كمك به غلبة اوپك بر مشكلات ناشي از وجود نفت اضافي در بازار آزاد - كه موجب كاهش تقاضاي آن شده‏است - انجام دهد.» به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، گزارش‏هاي موثق غيررسمي از گفت‏وگوهاي طولاني شب گذشتة كارشناسان كميتة وزارتي در مورد اختلاف قيمت‌هاي انواع نفت اوپك، حاكي‏ است كه دو كشور عربستان و كويت از تعديل قيمت نفت سنگين، حمايت كرده‌اند. در هر صورت، رئيس اجلاس اوپك دكتر "سوبروتو" در سخناني در جلسة اختتاميه هفتادوچهارمين اجلاس وزيران نفت اوپك در ژنو، گفت: «به تمامي توليدكنندگان نفت، در صورت عدم تلاش مشترك براي تثبيت اوضاع بازار، ضرر متوجه خواهد شد و بيش‏ترين صدمه بر كشورهاي غير عضو اوپك وارد خواهد آمد.» به گفتة وي، اوپك در سه سال اخير با كاهش سقف توليد و قيمت نفت خود به‌منظور تثبيت اوضاع بازار جهاني نفت، بيش‏ترين فشار را بر خود وارد ساخته است. سوبروتو اخطار كرد كه اوضاع جاري به مرحله‌اي رسيده است كه اوپك بيش از آن قادر به ادامة از دست دادن سهم خود در بازار نفت به نفع ديگر توليدكنندگان، نمي‌تواند باشد. وي با تأكيد بر اين‌كه تثبيت قيمت كنوني نفت بدون استثنا مورد حمايت همة توليدكنندگان مي‌باشد، اعلام كرد كه شرط تثبيت قيمت كنوني نفت، كاهش داوطلبانة توليد نفت به‏وسيلة اعضاي غيراوپك، خواهد بود. رئيس اجلاس سپس افزود: «در حالي كه توليد نفت كشورهاي اوپك از 9/30 ميليون بشكه در روز طي سال 1979 به 3/16 ميليون بشكه در سال 84 كاهش يافته‏است و توليدكنندگان غير عضو اوپك توليدات نفتي خود را از 9/17 ميليون بشكه در سال 79 به 8/21 ميليون بشكه افزايش داده‏اند، اين روش منجر به كاهش سهم اوپك در بازار جهاني نفت از 4/63 درصد در سال 79 به 8/42 درصد در سال 84 گرديده است.» "سوبروتو" همچنين درخواست كرد كه رقابت اوپك و ديگر توليدكنندگان با يك‏ديگر، جاي خود را به روابطي پي‌ريزي شده بر اساس همكاري و مشاركت طرف‏ها، بدهد. وي خاطرنشان كرد: «اجلاس كنوني تنها با هدف كاهش قيمت و يا سقف توليد اوپك برگزار نشده‏است، بلكه اوپك درصدد تعيين طرق و اقداماتي جهت به كنترل درآوردن مجدد بازار جهاني نفت مي‌باشد. همچنين اوپك تصميم به تثبيت بازار نفت و حفظ قيمت‌ها دارد.» در گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي با اشاره به موانع موجود بر سر راه تصميم‌گيري‌هاي اوپك، آمده است: «به اجرا در نيامدن تصميمات اوپك، به دليل مشكلات قابل درك بسياري از اعضاي آن و نيز فشارهاي توليدكنندگان غيرعضو به ويژه انگلستان و نروژ، به همراه تلاش‌هاي كشورهاي صنعتي پيشرفته براي برهم زدن بازار نفت به ويژه طي سال‌هاي اخير، بيش از هر زمان ديگري محسوس مي‌باشد. در اين حال بنا بر گزارش‏هاي واصله از منابع نزديك به كنفرانس، عربستان به همراه برخي از اعضاي دارندة نفت خام نوع سنگين، خواهان تعديل قيمت آن مي‌باشند، گفته مي‌شود كشورهاي عضو دارندة نفت سبك و بسيار سبك از قبيل امارات، الجزاير و نيجريه - كه هرگونه افزايش اختلاف سطح قيمت‌هاي رسمي فعلي كه به مقدار 40/2 دلار است را سبب كاهش درآمدهاي ارزي خود تلقي مي‌كنند ـ با درخواست عربستان مخالفت مي‌ورزند. وزير نفت ليبي نيز خواهان حفظ قيمت و سقف توليد كنوني نفت اوپك شد. همچنين وزير نفت عراق اظهار داشت كشورش با پيشنهاد عربستان مبني‏بر تغيير قيمت نفت سنگين، موافق نيست.»

گزارش- 374

گروه موسوم به "نهضت مقاومت ملي ايران" - كه به‏وسيلة "شاپور بختيار" در خارج از كشور جهت كارهاي تبليغاتي عليه نظام جمهوري‌اسلامي، راه اندازي شده - "كميتة ضد جنگ" تشكيل داده است. در قسمتي از اعلامية اين گروه در همين مورد آمده است: «حق اين است كه ما با امكانات مساعدي كه در خارج از كشور داريم، خاموش ننشينيم و هم‏آواز با هم‏وطنان مصيبت‏ديده و جنگ‏زدة خود، به محكوم ساختن جنگ برخيزيم و از سازمان ملل متحد و ديگر سازمان‏هاي بين‌المللي ذي‏ربط بخواهيم تا رهبران خودشيفتة دو كشور ايران و عراق را به متوقف كردن جنگ وادارند و كشورهايي كه به گونه‌اي يا با كمك‌هاي تسليحاتي و يا با سكوت خود، بر اين جنگ فاجعه‏بار مهر تأييد مي‌گذارند را محكوم سازند. از اين رو "كميتة ضد جنگ" نهضت مقاومت ملي از همة ايرانيان مقيم لس‌آنجلس دعوت مي‌كند كه با پيوستن به اين كميته و ارائه هر نوع پيشنهادي كه ما را در حصول به اين مقصود ياري دهد، به دفتر كميتة ضد جنگ مراجعه كنند.»

گزارش- 375

امروز در "گابن" پايتخت كشور افريقايي بوتسوانا، يك گردهم‏آيي كه از نمايندگان اعزامي از 23 كشور مسلمان دربارة حج تشكيل شده‏بود، با صدور قطع‏نامه‌اي به كار خود پايان داد. روزنامه اطلاعات در گزارشي از اين همايش و قطع‏نامه آن آورده است: «اين قطع‏نامه ضمن اين‏كه از مسلمانان جهان خواسته تا همان‌گونه كه امام‌خميني اعلام كردند آخرين جمعة ماه مبارك رمضان را به‌عنوان "روز قدس" اختصاص دهند، از كلية مسلمانان جهان به‌منظور شركت سياسي و نظامي و اقتصادي و تبليغاتي در جهاد به رهبري امام‌خميني براي آزادي قدس، دعوت به عمل آورده است. قطع‏نامه همچنين ضمن اظهار اين‏كه مسئله فلسطين و لبنان، يك مسئله اسلامي است و نه ملي، تأكيد مي‌كند كه تنها راه آزادي قدس، جهاد اسلامي است. [...] رژيم عراق كه از سوي امريكا و صهيونيسم حمايت مي‌شود، به‌خاطر نقض قرارداد الجزاير، آغاز كنندة تجاوز محسوب مي‌شود. قطع‏نامه همچنين ضمن محكوم نمودن جنايات بي‌شمار رژيم عراق در استفاده از سلاح‌هاي شيميايي عليه رزمندگان اسلام و حمله به مناطق مسكوني و كشتن مردم بي‌گناه و استفاده از بمب‌هاي خوشه‌اي - كه همگي نقض قوانين بين‌المللي به شمار مي‌رود - تأكيد مي‌كند كه صلح با رژيم صدام، رژيمي كه دشمن اسلام است و دستش به خون مسلمانان بي‌گناه چه در ايران و چه در عراق آغشته است، يك عمل غيراسلامي است و مردم ايران بايستي تا سرنگوني صدام، از خود دفاع كنند.» يادآوري مي‌شود كه به مناسبت فرارسيدن ايام حج كه ايران در مراسم آن فعاليت ويژه‌اي دارد، اين گونه كنفرانس‌ها با مساعي ايران در تعدادي از كشورها برگزار مي‌شود كه تأكيد اصلي آن، متوجه افكار عمومي است.

منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/31