1362.07.05

روزشمار جنگ سال 1362 1362.07.05
نام‌های دیگر	پنج مهر
تاریخ شمسی	1362.07.05
تاریخ میلادی	27 سپتامبر 1983
تاریخ قمری	19 ذیحجه 1403

1359.07.05

1360.07.05

1361.07.05

1363.07.05

1364.07.05

1365.07.05

1366.07.05

گزارش - 565

امروز جلسه‌ مشترک فرماندهان ارتش و سپاه قرارگاه کربلا* به‌منظور بررسی عملیات محور اروندرود به‌عنوان یک اقدام اصلی در کنار عملیات‌های فرعی مناطق طلائیه، زید و شلمچه در قرارگاه لشکر77 ارتش در 25 کیلومتری خرمشهر، برگزار شد. فرماندهان** در این جلسه‌ مشترک، ضمن گفت‌وگو درمورد وضعیت کلی دشمن؛ شناسایی منطقه؛ برآوردها و اقدامات لازم حفاظتی، اطلاعاتی، عملیاتی، پرسنلی، پشتیبانی، تدارکاتی، آمادی و تعیین راهکارهای کلی عملیات، وضعیت کلی مناطق عملیاتی جبهه‌ جنوب را نیز بررسی كردند. دراین‌زمینه سرهنگ حسین حسنی‌سعدی فرمانده ارتش در قرارگاه کربلا، درمورد مأموریت این قرارگاه برای آماده‌سازی زمینه‌های اجرای عملیات در جبهه‌ جنوب گفت: «کلاً سه محور عملیات درنظر گرفتیم: 1. طلائیه، 2. زید و شلمچه، 3. عبور از اروندرود» و به‌منظور آماده‌سازی عملیات آتی «سه تیم تشکیل دادیم: یک تیم اطلاعات، یک تیم عملیاتی و یک تیم مهندسی.» وی در توضیح اقدامات اطلاعاتی قرارگاه كربلا، از تشکیل گروه‌‌های شناسایی مشترک جهت جمع‌آوری اطلاعات از منطقه خبر داد و با بیان اینكه برآوردهای اطلاعاتی انجام شده است، برای تکمیل این برآوردها، بر استفاده از اظهارات اسرای مناطق عملیاتی والفجر2 و 3 در رابطه با عملیات آتی منطقه‌ جنوب، تأکید كرد. سرهنگ حسنی سعدی در گزارشی از شناسایی‌های منطقه اروندرود، به‌عنوان تک اصلی قرارگاه کربلا، گفت: «در برآورد اطلاعاتی شماره 7، منطقه شلحه را مناسب‌ترین جا تشخیص داده بودند و نوشته بودند که برای پیاده‌کردن نفر مناسب است تا جاده 400، 500 متر بیشتر ساحل ندارد. ما به‌طورکلی اینجا، جزیره مینو، شلحه و قادسیه را منطقه‌ خوب در نظر گرفتیم. ... ما پنج نقطه را شناسایی کردیم که سه نقطه را باید عبور کنیم ... تا بتوانیم عمل الحاق بین نیروها را سریع به هم برسانیم. در ابتدای عملیات باید عبور از سه نقطه حتمی باشد تا دشمن متوجه نشود که از کجاها عبور می‌کنیم، زیرا اگر ما یک نقطه را بگیریم او تمام امکاناتش را در آن یک نقطه متمرکز می‌کند و صددرصد جلوی حرکت ما را خواهد گرفت.» سرهنگ ذاکری رکن2 قرارگاه کربلا، در تكمیل مطالب فوق اظهار كرد: طبق بررسی‌های انجام‌شده در محدوده‌ روبه‌روی خرمشهر تا رأس‌البیشه، از سه منطقه روبه‌روی نهر مطبعه،* داخل جزیره مینو و منطقه‌ خسروآباد، «مناسب‌ترین جا ازنظر عرض رودخانه روبه‌روی جزیره قطعه [در محدوده‌ منطقه جزیره مینو]» تشخیص داده شده است. سرهنگ حسنی سعدی در ادامه به تبیین اقدامات عملیاتی قرارگاه كربلا پرداخت. وی ضمن اشاره به تشکیل‌نشدن گروه‌های عملیاتی مشترک، افزود: درحال‌حاضر عملیات احداث خاکریز به‌منظور نزدیک‌شدن به خطوط دشمن را به شکل مؤثری فعال کرده‌ایم، به‌نحوی‌که «الآن این اقدام در تمام منطقه شروع شده است که درحال‌حاضر در مناطق زید، طلائیه، شلمچه جهت چسبیدن به دشمن انجام شده است.» احمد غلامپور فرمانده سپاه در قرارگاه کربلا نیز درخصوص اقدامات انجام‌شده برای اجرای عملیات آتی در منطقه جنوب به مواردی نظیر تقسیم کل منطقه به سه محور، پیگیری فعال سیاست نزدیکی به خطوط دشمن، تجزیه‌وتحلیل اقدامات ارتش عراق و ایجاد دکل‌های دیده‌بانی اشاره كرد. در بخش دیگری از جلسه امروز، حسنی سعدی درمورد طرح مانور عملیات‌های جنوب چنین توضیح داد: در محور جنوبی منطقه، یک عملیات در محور اروندرود با سه لشکر ادغامی ارتش و سپاه انجام خواهد شد، به این ترتیب که یک لشکر برای عبور از آب، اشغال سرپل و هلی‌برن نیرو در دو منطقه وارد عمل می‌شود. دو لشکر دیگر نیز به‌منظور انسداد قسمت شمال‌غربی و توسعه‌ عملیات در ساحل غربی رودخانه‌ اروندرود در نظر گرفته شده است. همچنین در محور شمالی منطقه، دو عملیات با سه لشکر ادغامی ارتش و سپاه، یکی در منطقه‌ طلائیه و دیگری در منطقه‌ زید و شلمچه به مرحله اجرا درخواهد آمد، البته «تلاش اصلی را هم محور اروندرود در نظر گرفتیم برای اینکه بتوانیم در مراحل بعدی عملیات در طلائیه به‌طور جدی عمل کنیم و دشمن را کاملاً متوجه آنجا کنیم و تا حدود 17، 18 ساعت بعد از رودخانه عبور کنیم.» فرمانده ارتش در قرارگاه كربلا در ادامه سخنان خود بر ضرورت آماده‌سازی محل احداث سایت موشکی و تهیه مواضع توپخانه، تمرین هلی‌برد خلبانان هوانیروز و یگان‌های هلی‌برد در شب به‌مدت دو ماه در کرخه، انجام هماهنگی‌های لازم با نیروی هوایی و دریایی به‌منظور تأمین پوشش هوایی عملیات و نیز دریافت هاورکرافت و تهیه‌ امکانات غواصی برای اجرای عملیات آتی تأکید کرد. وی همچنین درخصوص برآورد نیروی مورد نیاز برای عملیات‌های قرارگاه کربلا در جنوب افزود: «برآورد ضمنی ما برای دورنمای کار این بود که در این منطقه از نیروی زمینی، 6 لشکر به کار گرفته شود؛ 3 لشکر در این منطقه اروندرود برای عبور و 3 لشکر برای منطقه زید - طلائیه، این 6 لشکر بین 90 تا 100 گردان مانوری باید داشته باشند، 200 گردان نیز از برادران سپاه منظور کردیم ... که با 40، 50 گردان توپخانه پشتیبانی می‌شوند. برآورد کردیم که 40، 50 گردان موجود داریم و می‌توانیم با یک جابه‌جایی خیلی کم، این 40، 50 گردان را فراهم کنیم.» فرمانده‌ ارتش در قرارگاه کربلا برای سازمان رزم عملیات‌های جنوب، لشکرهای 21، 23، 28، 67، 77، 81، 92 و تیپ‌های مستقل 55، 58، 84 از ارتش و لشکرهای 7، 8، 14 و 31 را از سپاه پیشنهاد کرد. سپس سرهنگ حسنی سعدی درمورد اقدامات مهندسی لازم برای اجرای عملیات آتی در محدوده قرارگاه كربلا گفت: «پیشنهاد ما این است که یک تیم مهندسی مشترک از ارتش و سپاه و جهاد تشکیل بشود.» وی با بیان اینکه «حداقل 5 پل برآورد کردیم تا در پنج نقطه عبور انجام بدهیم،» بیشترین تمرکز عملیات محور اروندرود را مسئله «عبور با قایق با جی‌.اس‌.پی و با زدن پل» عنوان کرد و درمورد بهره‌گیری از ابتکارعمل درزمینه به‌کارگیری امکانات فنی برای عبور از رودخانه گفت: «باید روی یک سری از امکانات فنی مثل تانک کار کنیم، مخصوصاً ما که می‌خواهیم از این ساحل عبور کنیم و وسایل نداریم. منتها برادرهای جهاد می‌توانند بیایند در اینجا و به‌طور کامل فکر کنند، یک سری وسایل ابتکاری بسازند و برای عبور قطعات استفاده کنند. بر همین مبنا، در داخل خود نخلستان هم یک سری امکانات فنی به کار گرفته بشود. تا ان‌شاءالله بتوانیم سه تیم اطلاعات، تیم عملیات و تیم مهندسی رزمی مشترک سپاه و ارتش و جهاد را در این منطقه فعال کنیم و کارها را به‌نحو مقتضی پیش ببریم.» فرمانده ارتش در قرارگاه كربلا در پایان این جلسه ترمیم جاده‌ سراسری صالح‌آباد (ایلام) تا جفیر(خوزستان)، ضرورت تعویض و تعمیر جاده‌های داخل جزیره آبادان، احداث پل روی رودهای بهمنشیر و کارون، تعمیر پل‌های پی.‌ام.‌پی، فعال‌سازی واحد [پل] جی‌.اس‌.پی، تهیه‌ قایق‌های 20 الی 50 نفره و آماده‌سازی مواضع کلیه‌ جنگ‌افزارها را از دیگر اقدامات مهندسی پیش روی قرارگاه کربلا برشمرد. گفتنی است که در جلسه‌ مشترک امروز، دیدگاه‌های متفاوتی درمورد اجرای عملیات عبور از اروندرود مطرح شد. ازسویی، سرهنگ حسنی سعدی با ابراز خوش‌بینی به اجرای عملیات عقیده داشت: «خیلی برای ما روشن است که می‌توانیم برنامه خوبی را در اینجا عمل کنیم و واقعاً به یاری خداوند موفق باشیم. من این را فقط به‌صورت کلی عرض کنم که وقتی مصر از کانال سوئز عبور کرد، موفقیت مصر در کانال سوئز، جز تمرین و ورزیدگی نفرات و رعایت اصل غافلگیری چه بود؟ سریع توانست عبور کند. اگر ما تمرین و آموزشی داشته باشیم و پیشگیری‌ها را به‌خوبی انجام بدهیم و با یک آتش مناسب ساحل را بپوشانیم. ... به یاری خدا خیلی خوب می‌توانیم در ساحل عبور کنیم. ما این منطقه را تشخیص دادیم. سرپلی که می‌خواهیم اشغال کنیم در مرحله اول در همین منطقه شلحه تا سمت راست خسروآباد است و حدود 20 کیلومتر عرض دارد، ... بعد [از تصرف سه جاده‌ مهم عراق در ساحل غربی اروندرود] عملیات را برای سدکردن راه دشمن و رفتن به‌طرف خور عبدالله و مسدودکردن منطقه به‌طور کامل و تهدید بندر ام‌القصر ادامه بدهند. ... اگر در اینجا دقیقاً عمل کنیم، واقعاً نکات فنی را در نظر بگیریم شانس موفقیت ما خیلی بالا است.» از سوی دیگر سرهنگ مفید ركن2 قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) با رویکردی انتقادی ضمن اشاره به مشکلات عبور از نیزارها و چولان‌ها، درمورد مقایسه عبور از اروند و عبور از کانال سوئز گفت: «مطمئن باشید اگر بخواهیم این عملیات را با کانال سوئز مقایسه کنیم، آن عملیات صددرصد با رعایت غافلگیری انجام شد. این عمل در این منطقه غیرممکن است، زیرا یک منطقه کاملاً آلوده و قابل‌شناسایی است، [دشمن] می‌تواند عکس بگیرد، شناسایی کند و کاملاً آشنا هست و روی آن کار می‌کند. این برمی‌گردد به اینکه عبور از رودخانه با آتش انجام بشود و با آتش حمایت کند و سمت خودی ساحل غربی که همه‌اش نرم است، اکثر جاهای آن، سنگرهای با دیواره‌های بتونی درست کرده و سنگرهای اجتماعی که پناهگاه دارد و در نقاط مختلف سدهایی بلند ساخته است بیشتر باید به این فکر کرد که از پشت غافلگیرش کنیم. مسئله دیگر اینکه وقتی هدف‌ها مشخص بشود شاید نتوانیم دقیقاً لحاظ کنیم.»

گزارش - 566

درپی ابلاغ روز گذشته‌ فرمانده‌ سپاه مبنی‌بر گسترش محدوده عملیات والفجر4 از ارتفاع سورن به‌سمت ارتفاع آزادی1 تا بانی‌بنوک، که به‌منظور تأمین جاده شانه‌دری - سیدصادق انجام شد، امروز چند تن از مسئولان قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به‌همراه فرماندهان لشکرهای 14 امام حسین(ع)، 31 عاشورا و 17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)،* با حضور در ارتفاعات سراسری سورن، ضمن ارزیابی امکان اجرای عملیات در این منطقه، درمورد ارتفاعات سورن تا بمو توجیه شدند. از آنجا که پس از تقویت محور سورن و انتقال دو لشکر 17 و 31 به کنار لشکر14، سه لشکر از ارتفاعات سورن برای قطع جاده‌ شانه‌دری - سیدصادق سرازیر خواهند شد، مقرر گردید ستاری مسئول مهندسی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، امکان احداث جاده‌ برای لشکر14 امام حسین(ع) در سورن و قطع جاده شانه‌دری دشمن در عقبه را بررسی کند.

گزارش - 567

هرچند پس از عملیات رمضان، عملیات عمده‌ای در مناطق جنوبی ایران اجرا نشده و بیشترین تمرکز نیروهای خودی به جبهه میانی و شمالی اختصاص یافته است، اهمیت بصره در راهبرد نظامی ایران باعث شده، عراق همچنان بر خطوط پدافندی خود در منطقه شرق بصره بیفزاید. دراین‌باره ناحیه ژاندارمری خوزستان امروز در گزارشی اعلام کرد: «اخبار واصله حاکی است سران ارتش عراق با درنظرگرفتن این احتمال که شاید سلحشوران اسلام به‌منظور تصرف شهر بصره و دستیابی به جاده‌های تدارکاتی این استان عملیات آینده خود را از جبهه‌های جنوب خرمشهر آغاز نمایند، اقدام به تقویت مواضع پدافندی و تکمیل موانع متعدد قبلی خود نموده‌اند. ازجمله قریب به دو هفته است واحدهای مهندسی ارتش دشمن مشغول بازسازی کانالی می‌باشند که سال گذشته قبل از شروع عملیات رمضان حفر نموده بودند تا آب هورالعظیم را از منتهاالیه هور به مناطق عملیاتی مقابل طلائیه جدید تا کوشک جاری نموده و مانعی بر موانع خود بیفزایند.» علاوه‌براین، طبق اخبار و گزارش‌های مخابره‌شده در روزهای 29 و 30 شهریورماه، «فرمانده نیروی دریایی و گارد ساحلی [عراق] اقدام به تأسیس یک واحد پست دیده‌بانی هوایی در منطقه رأس‌الفاو [و] زیرنظرگرفتن رفت‌وآمد هواپیما‌ها به‌ویژه هلیکوپترهای ایرانی نموده‌اند. زیرا از آن بیم دارند که ارتش ایران ازطریق هوا اقدام به پیاده‌کردن نیرو نماید.»

گزارش - 568

تجاوز جنگنده‌‌های عراقی به حریم هوایی مریوان امروز نیز ادامه داشت. به گزارش گردان مرزی مریوان، هواپیماهای دشمن امروز چندین بار در آسمان این شهر ظاهر شدند، اما براثر آتش پدافند خودی متواری شدند. همچنین به نوشته یک بولتن داخلی سپاه پاسداران، امشب در ساعت‌های 20:43 و 21:28، چند فروند هواپیمای عراقی ضمن تجاوز به حریم هوایی مریوان اقدام به پرتاب گلوله‌های منور كردند.

گزارش - 569

امروز نیز مناطق غرب كشور عرصه درگیری‌ها و اقدامات عناصر ضدانقلاب علیه نیروهای خودی بود. گزارش واحد اطلاعات سپاه سردشت حاكی است عناصر مسلح غیرقانونی برای چندمین بار در جاده سردشت به بانه (اطراف دارساوین) اقدام به اجرای کمین کردند که براثر آن 4 تن از نیروهای خودی به شهادت رسیدند. در جاده سردشت به مهاباد (حوالی پایگاه شهدا) نیز یک دستگاه خودروی تویوتا متعلق به سپاه پاسداران با مینی که عناصر ضدانقلاب كار گذاشته بودند، برخورد کرد و درنتیجه خودرو از کار افتاد و 6 سرنشین آن مجروح شدند. به گزارش واحد اطلاعات سپاه سردشت، یکی از سرنشینان خودروی مذكور از نمایندگان مجلس شورای اسلامی بوده است. همچنین مهاجمان مسلح در جاده قبله به خورخوره یک دستگاه آمبولانس جهاد سازندگی را به‌همراه 4 سرنشین آن ربودند. براساس گزارش ستاد ناحیه کردستان، علاوه‌بر راننده، یک پزشك بنگلادشی به نام دکتر معین، یک زن بومی و همسرش نیز در این آمبولانس بوده‌اند. افزون‌بر رخدادهای مذکور، گردان مرزی سردشت، در گزارشی از درگیری‌ نیروهای پایگاه 101 با ضدانقلابیون خبر داد. براساس گزارش مزبور، در این درگیری كه از ساعت 18:50 آغاز شد و تا ساعت 20:20 ادامه یافت، 5 نفر از افراد ضدانقلاب کشته و چند تن از آنان زخمی شدند. گزارش دیگری از گردان مرزی سردشت حاکی است پرسنل پایگاه سقز در ساعت 20:40، با عده‌ای از عناصر مسلح غیرقانونی درگیر شدند. در جریان این درگیری كه در ساعت 22:30 خاتمه یافت، ستوان سوم محمد دولت‌آبادی از ناحیه دست چپ زخم سطحی برداشت.

گزارش - 570

درحالی‌که عراق با حمایت رسانه‌ها و محافل سیاسی - خبری مهم دنیا تبلیغات گسترده‌ای انجام داده، خود را دولتی صلح‌طلب و ایران را خواهان تداوم جنگ معرفی می‌کند، رئیس‌جمهور ایران امروز با شرکت در دو مراسم به مناسبت هفته جنگ، مواضع ایران در قبال درخواست‌های صلح و دلایل رد پیشنهادهای موجود درباره قطع مخاصمه و همچنین برخی مسائل عمومی جنگ را تشریح کرد. آیت‌الله خامنه‌ای صبح امروز در مراسمی که به مناسبت هفته جنگ در محل سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران با حضور كاركنان کارخانجات مهمات‌سازی، مسئولان عقیدتی - سیاسی صنایع دفاع و سرهنگ سلیمی وزیر دفاع برگزار گردید، شركت كرد. در این مراسم پس از توضیحات وزیر دفاع راجع به حرکت سازمان صنایع دفاعی ایران به‌سمت خودکفایی در صنایع نظامی، رئیس‌جمهور با ایراد سخنانی ضمن تأکید بر استقلال ملت ایران و مغایرت نداشتن این استقلال با دادوستد و تبادل فکر و تجربه و... با سایر کشورها، کارکنان صنایع نظامی را «در حکم سربازان خطوط مقدم جبهه» توصیف کرد و گفت: «تلاش و فعالیت شما جزو کارهای درجه اول است، چون در ارتباط با جنگ است و هر کاری که در این ارتباط باشد، به‌دلیل اینکه جنگ مسئله اصلی است، از همه کارها بالاتر است.» رئیس‌جمهور با اشاره به تلاش همه‌جانبه تمام اقشار ملت ایران برای کسب پیروزی در جنگ، درمورد نقش قدرت‌های بزرگ در تحمیل جنگ به ایران و هدف آنها از این اقدام گفت: «جنگی که استکبار جهانی به ما تحمیل کرد دکمه اهرم فشار آن دست امریکا است. اینها برای جلوگیری از پیروزی اسلام چه فتنه‌انگیزی‌ها و توطئه‌ها که نکرده‌اند.» وی افزود: «حرکت‌های مسلمانان در سراسر جهان؛ عراق، افغانستان، شمال افریقا، لبنان و... از نور اسلام سرچشمه می‌گیرند که ملت اسلامی ایران به رهبری امام خمینی به آن رسید. هرکس که انقلاب اسلامی ایران را دوست دارد باید تلاش و کوشش کند که ما از این جنگ تحمیلی پیروز و سرافراز دربیاییم.» آیت‌الله خامنه‌ای همچنین درخصوص پذیرش صلح و آتش‌بس اظهار كرد: «... بدانید به هیچ‌گونه معامله و سازشی که سرسوزنی نشانه‌ای از ظلم و جور استکبار جهانی در آن باشد تن در نمی‌دهیم.» وی خاطرنشان كرد: «براین‌اساس، معتقدم که باید همه امکانات و تلاش خودمان را در خدمت صنایع دفاع قرار دهیم که این سازمان هرچه بهتر از پیش به کار خود ادامه دهد، تا ملت مسلمان ایران مجبور نشود به‌منظور خرید اسلحه دست به‌سوی دشمنان دراز کند.» رئیس شورای عالی دفاع در پایان، با اشاره به تلاش ابرقدرت‌ها برای ممانعت از پیروزی ایران در جنگ، بر نقش صنایع نظامی در موفقیت ایران در صحنه جنگ تأکید کرد و گفت: «شما برادران یکی از پایه‌های اصلی پیروزی این جنگ هستید. باید همه شما آن مشت فولادی باشید که بر قلب استکبار جهانی فرود می‌آید. صنایع مهمات‌سازی باید ازنظر حجم و کیفیت به سطح بالایی گسترش یابد.» آیت‌الله خامنه‌ای عصر امروز نیز با جمعی از سفرا و کارداران کشورهای خارجی در تهران، دیدار کرد. در این دیدار که با حضور رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، وزیر و قائم‌مقام وزارت امور خارجه، سخنگوی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، رئیس عقیدتی - سیاسی ارتش، فرماندهان نیروهای سه‌گانه ارتش، فرمانده شهربانی و ژاندارمری کل کشور برگزار شد، ابتدا سرتیپ قاسمعلی ظهیرنژاد رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، به تحلیل چگونگی آغاز و تداوم جنگ و نیز وضعیت ایران در زمان شروع جنگ و مقایسه آن با نیروهای مسلح عراق پرداخت. وی گفت: «عراق قصد داشت که ما را وادار به جنگ و پیشدستی در آن نماید، ولی جمهوری اسلامی ایران عکس‌العملی نشان نداد و درواقع هنگامی عراق به ما حمله کرد که ما چیزی در دست نداشتیم و اربابان عراق با احتساب قبلی، درست در موقعیتی که ما در ضعیف‌ترین وضع مادی قرار داشتیم، توطئه حمله عراق به ایران را چیدند و به همین علت، خیال می‌کردند که ظرف چند روز خوزستان را تصرف خواهند کرد و ما را شکست خواهند داد. اما به یاری خدا موفق نشدند و رفته‌رفته عراق در جنگ در موضع ضعف قرار گرفت. ملت ما جنبید و جوانان به جبهه روی آوردند و ظرف هشت ماه توانستیم استعداد ارتش خود را بالا ببریم و نیروهای مردمی، خود را آماده کردند.» سپس آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی دفاع، ضمن سخنانی درخصوص هفته جنگ گفت: به همان نسبت که این هفته یادآور تلخ‌کامی‌ها است به همان میزان نیز شجاعت، پیروزی و فداکاری را یادآوری می‌کند و نیز فرصت مناسبی است برای بیان حقایق جنگ. وی در تشریح مسئله متجاوزبودن دولت عراق در جنگ با ایران، اظهار كرد: در زمان شروع جنگ «بیش از یک سال وقت جلسات و مذاکرات کسانی که می‌خواستند درزمینه جنگ کاری بکنند، صرف این شد که آغازگر جنگ کیست... [درحالی‌كه] امروز برای کسی شکی باقی نیست که شروع‌کننده این جنگ دولت عراق است.» رئیس‌جمهور با بیان اینکه در همان زمان آغاز جنگ نیز اسناد و مدارک کافی برای اثبات تجاوزگری عراق وجود داشت، افزود: «بعدها نیز به‌طور صریح ازسوی مقامات عراقی به آن اعتراف شد و حتی دولت عراق به کسانی که به‌عنوان میانجی عمل می‌کردند، گفت حاضر است خسارت جنگ را به‌مدت یک ‌سال بپردازد.» آیت‌الله خامنه‌ای با اعلام محفوظ‌بودن حق ایران برای طرح دعاوی خود در سطح جهانی مبنی‌بر اینکه مورد تجاوز دولت همسایه قرار گرفته، از عملکرد شورای امنیت سازمان ملل متحد درمورد تجاوز عراق به ایران و اشغال خاک این کشور انتقاد کرد و قطعنامه‌های این نهاد بین‌المللی را - که در آن به‌جای تأکید بر صلح و تخلیه سرزمین‌های اشغالی به آتش‌بس اکتفا شده است - «در خدمت هدف‌های تجاوزکارانه رژیم عراق» دانست. رئیس‌جمهور دریافت غرامت را یک مسئله جدی برای دولت ایران خواند و درمورد ادعاهای صلح‌طلبی عراق گفت: «امروز همان رژیمی که در اوایل جنگ تقریباً آشکارا اعلام می‌کرد که جنگ را شروع کرده، فریاد صلح‌طلبی سر داده است. متأسفانه مشاهده می‌شود همان قدرت‌هایی که در آغاز جنگ عراق را به این عمل تشویق کرده‌اند و سپس امکان ادامه آن را برای ارتش عراق فراهم کردند، همان‌ها امروز ندای صلح‌طلبی عراق را می‌نگرد و به چشم موافقت آن را تأیید می‌کنند.» وی افزود: «قدرت‌های جهانی می‌خواهند ابتکار صلح و جنگ هر دو را در دست داشته باشند با زدن یک دکمه جنگ را به وجود بیاورند و هروقت لازم دانستند با زدن دکمه‌ دیگری صلح را تحمیل کنند. لیکن ما چنین برتری‌طلبی‌هایی را از قدرت‌های جهانی نمی‌پذیریم.» آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه ایران خواهان صلح واقعی است، درخصوص کیفیت و ماهیت صلح مورد پذیرش جمهوری اسلامی ایران خاطرنشان كرد: «ما صلح را دوست داریم، ولی نه صلحی که ابزار دست قدرت‌های بزرگ برای سلطه‌گری باشد. صلح یک ارزش است ولی یک ارزش مطلق نیست. برای ارزشیابی یک صلح این ملاحظات مورد توجه قرار گیرد؛ چه صلحی، در چه موقعیتی، با چه کسی. در پاسخ به ملاحظه اول، ما می‌گوییم که صلحی که کلید صلح و جنگ را به دست ابرقدرت‌ها بدهد نه، در پاسخ ملاحظه دوم می‌گوییم صلح هنگامی‌که دشمن در خاک ماست و صلحی که دشمن در تأمین حقوق تضییع‌شده سر باز می‌زند نه و در پاسخ ملاحظه سوم می‌گوییم صلح با کسی که هوای ژاندارمی خلیج‌فارس و رهبری عرب را در سر دارد و با قدرت هدف‌های خود را دنبال می‌کند، نه.» رئیس شورای عالی دفاع در ادامه، به اتخاذ مواضع غیرعادلانه سازمان ملل متحد اشاره و بی‌اعتمادی ایران به این نهاد بین‌المللی را اعلام کرد. وی با بیان اینكه جنگ به‌مثابه اهرم فشار ابرقدرت‌ها برای «به زانو درآوردن انقلاب اسلامی» است، تأکید کرد: «ما آمادگی آن را داریم که جنگ را تا آن موقع که خود مایلیم ادامه بدهیم و امروز جنگ جزء زندگی مردم ما شده است.» رئیس‌جمهور افزود: «برای کشورگشایی هرگونه حرکتی، زیادی و غلط است، اما برای مقابله با متجاوز و دفاع از حقوق ملی برای یک ملت هیچ‌گونه تلاش و مجاهدتی زیاد نیست. هیچ مدتی برای جنگیدن زیاد نیست.» آیت‌الله خامنه‌ای همچنین، از کشورهای منطقه به‌دلیل کمک به عراق در طول سه سال گذشته انتقاد کرد و با اشاره به اینکه محموله‌های تسلیحاتی از تنگه هرمز عبور کرده و ازطریق خلیج‌فارس دراختیار عراق می‌گیرد، گفت: «من همین‌جا اعلام می‌کنم که نمی‌توانیم همیشه تحمل [كنیم] که کشتی‌های پر از سلاح و مهمات از تنگه هرمز عبور کند و در خدمت رژیم عراق قرار گیرد. بارها مسئولان کشور ما این مطلب را به انحاء مختلف به مسئولان کشورهای خلیج‌فارس تذکر داده‌اند. اگر این تذکرات باز هم تأثیر نبخشد، ما مجبوریم برای عبور کشتی‌ها از این منطقه محدودیت‌هایی به کار ببریم.» رادیو بی‌بی‌سی در بازتاب سخنان امروز رئیس‌جمهور با تأكید بر بخش اخیر گفته‌های وی اعلام كرد: «پرزیدنت خامنه‌ای هشدار داده است که ایران برعلیه کشتی‌هایی که ازطریق تنگه هرمز به عراق اسلحه می‌رسانند وارد عمل خواهد شد. وی در دیدار با دیپلمات‌های خارجی مقیم تهران گفت ایران می‌داند که برخی از همسایگانش در جنوب خلیج‌فارس به چنین کشتی‌هایی اجازه می‌دهند از بندر‌هایشان استفاده کنند. وی گفت یادآوری‌های پیا‌پی ایران فایده‌ای نکرده و ایران مجبور خواهد بود از عبور این‌گونه کشتی‌ها جلوگیری کند.»

گزارش - 571

تأکید بر ایستادگی ایران تا تحقق شرایط مورد نظر این کشور امری است که مقامات بلندپایه سیاسی و نظامی به یک میزان بر آن تأکید دارند و به فراخور موقعیت‌ها و مناسبت‌های مختلف به تبیین این موضوع می‌پردازند. در همین خصوص امروز به مناسبت ششمین روز از هفته جنگ، آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان‌عالی کشور و سرهنگ صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، سخنانی ایراد کردند. رئیس دیوان‌عالی کشور به‌همراه آیت‌الله صانعی دادستان کل، در دیدار با گروهی از رزمندگان قرارگاه کربلا در محورهای جنوب، آنان را «به کمال نفس، اعتقاد به خدا و اطمینان به او برای بالابردن قدرت روحی و مردانگی و همت دعوت کرد.» وی بر به‌دست‌گرفتن ابتکارعمل توسط رزمندگان در جبهه‌های جنگ تأكید كرد و گفت: «من مطمئن هستم که شماها با حرکتتان چنان ضربة کاری به صدامیان خواهید زد که دیگر نه اثری از این جنایتکار تاریخ به‌جای بماند و نه اذنابش در آینده قد علم کنند.» آیت‌الله موسوی اردبیلی با اشاره به ایثار و فداكاری یک نسل برای تحکیم ریشه‌های انقلاب افزود: «اگر امروز ما جزو این نسل نباشیم فردا فرزندانمان باید این کار را بکنند. چون اگر ما بخواهیم از کلیه جهات به خودکفایی نایل شویم و به شرق و غرب وابسته نباشیم، باید با فداکاری، شهادت، ازخودگذشتگی و ایثار خون در راه حقیقت، راهی طی کنیم که انبیا رفتند.» وی در ادامه ضمن بدیهی‌خواندن پیروزی ایران در جنگ، چشمداشت ایرانیان به خاک عراق و جنگ‌طلبی ایران را به‌شدت رد کرد و درخصوص تداوم جنگ یادآور شد: «مطمئن باشید چهار سال که سهل است، برای حفظ انقلاب اسلامی، چهل سال هم اگر این جنگ طول بکشد می‌جنگیم تا اسلام پایدار گردد و بنابراین شما در راهی قدم گذاشته‌اید که به شکست منتهی نمی‌شود. اسرائیل گفته است با همه می‌شود جنگید، اما نبرد با پاسدارها ساده نیست.» سرهنگ علی صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش نیز امروز در مدرسه فیضیه قم به مناسبت ششمین روز هفته جنگ سخنرانی ‌کرد. وی ضمن اشاره به تلاش و رزم سه‌ساله رزمندگان ایرانی در جبهه‌های جنگ و تأکید بر انگیزه فوق‌العاده معنوی آنان، تقارن هفته جنگ با عید غدیر را تقارنی مبارک خواند و گفت: «در این عید بیش از هر زمانی خط راستین ولایت را که امروز بر ما حاکم شده درک کنیم و برای نگهداری و حفاظت و ارائه آن به جهان و مستضعفین جهان و مسلمانان، آن مسلمان‌هایی که با قدرت توطئه ابرقدرت‌ها خاموش نگه‌ داشته شده‌اند که اگر یک میلیارد مسلمان تکبیر بگوید کار قدرت‌های شیطانی تمام است، ما با این قدرشناسی و شناختی که پیدا کرده‌ایم، به یاری خداوند، این قدرت را ارائه دهیم و دنیا بفهمد اگر ما امروز از آن آرمان‌هایی که داریم و آن صدور انقلاب است، با تانک و توپ و هواپیما صرف‌نظر نمی‌شود بلکه صدور انقلاب اسلامی ما و ارائه فرهنگ اصیل انقلاب اسلامی انجام می‌شود.» صیاد شیرازی درخصوص تداوم جنگ نیز افزود: «برای ما رزمندگان اسلام امروز ادامه نبرد تنها راهی است که به ما قدرت حق‌شناسی و سپاس به درگاه خدا را ‌می‌دهد.» وی ضمن یاد‌آوری پیشرفت‌های قابل‌ملاحظه ارتش عراق در خاک ایران در آغاز جنگ خاطرنشان كرد: «ما در آن زمان می‌خواستیم به دشمن حمله کنیم، ولی می‌دیدیم که سخت است و قدرت‌های شیطانی در میدان‌های نبرد نمی‌گذاشتند. ولی با ازبین‌رفتن این آفت‌ها از آن زمان به بعد، به پیروزی‌های چشمگیری دست یافتیم و این رزمندگان اسلام و ملت رزمنده ایران بود که خواستند همچنان به انقلاب تداوم بخشند و در مقابل دشمن از خود مقاومت و پایداری نشان دهند و با حمله و یورش خود امروز توانستند به پیروزی‌های بزرگ دست یابند.» فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در ادامه، با تأکید بر لزوم حفظ وحدت و یکپارچگی گفت: «امروز فتح و پیروزی و نصرت برای ما حفظ و تحکیم وحدت است که اگر این را داشتیم می‌توانیم همه‌جور قدرت‌های خدا در وجود خود حس کنیم. ما که همه در مسیر خدا هستیم هرکدام دارای وسعی می‌باشیم در صفی که صف‌های واحد است و برای خدا تشکیل داده‌ایم و برای او می‌جنگیم و خداوند از آن صف آهنین نامبرده است و موقعی قدرت داریم که هرچه داریم در صف اخلاص بگذاریم و به‌خاطر او بجنگیم.» وی در پایان راجع به وضعیت کنونی نیروهای خودی گفت: «امروز ما طوری حرکت کرده‌ایم که در هر نقطه‌ای که بخواهیم می‌توانیم با دشمن بجنگیم و او را به خاک ذلت بنشانیم.»

گزارش - 572

رئیس کمیته صلیب‌سرخ جهانی پس از بازدید از مناطق جنگ‌زده جنوب و غرب ایران دیروز و امروز به‌ترتیب با علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه و آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور ایران، دیدار و گفت‌وگو کرد. در دیدار دیروزِ الکساندر هی با علی‌اکبر ولایتی که معاون امور بین‌الملل وزارت امور خارجه ایران و نمایندگی صلیب‌سرخ در تهران نیز در آن حضور داشتند، وزیر امور خارجه ایران ضمن تشکر از هیئت صلیب‌سرخ جهانی به‌دلیل بازدید از مناطق جنگ‌زده، از کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ خواستار اجرای مفاد «کنوانسیون چهارم ژنو» مبنی‌بر رعایت حقوق افراد غیرنظامی در مناطق مسکونی شد. ولایتی همچنین در پاسخ به درخواست هیئت صلیب‌سرخ درخصوص ارائه تسهیلات بیشتر برای دفتر نمایندگی صلیب‌سرخ و اداره امور اسرای عراقی گفت: «جمهوری اسلامی ایران به مفاد کنوانسیون ژنو پایبند است و علی‌رغم رفتار غیرانسانی رژیم عراق با اسرای ایرانی، رفتار انسانی اسلامی خود با اسرای عراقی را همان‌گونه‌که در گذشته عمل شده است ادامه خواهد داد.» وی راجع به تعهدات مجامع و سازمان‌های بین‌المللی نیز افزود: «متأسفانه ما شاهد همدردی مجامع بین‌المللی در رابطه با جنایاتی که در این جنگ تحمیلی برعلیه مردم مظلوم ما انجام شده، نبوده‌ایم.» رئیس هیئت صلیب‌سرخ جهانی امروز با رئیس‌جمهور ایران دیدار کرد. در این ملاقات او کی رئیس صلیب‌سرخ خاورمیانه (غرب آسیا)، مسئول صلیب‌سرخ در ایران و نیز علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه و کاظم‌پور اردبیلی معاون وزارت امور خارجه حضور داشتند. به گزارش روزنامه اطلاعات، الکساندر هی ضمن ارائه گزارشی از بازدید خود از مناطق جنگ‌زده تأکید کرد که «سخت تحت‌تأثیر آنچه که در رابطه با جنگ تحمیلی در ایران اتفاق افتاده قرار گرفته است.» وی افزود: «آنچه را که دیده‌ایم بررسی کرده و درمورد آن اقدام خواهیم نمود.» آیت‌الله خامنه‌ای نیز با یادآوری مسئولیت خطیر سازمان صلیب‌سرخ جهانی و جایگاه ویژه رسیدگی به امور اسرا، زندانیان، بیماران و محرومان در تعالیم اسلام، گفت: «شما با مشاهده شهر‌های ویران‌شده ما به‌وسیله موشک‌های عراق مناظری را دیدید که جز در جنگ‌های جهانی نظیر آن را نمی‌توان دید، پاک‌شدن یک روستا و یا یک شهر 400 هزار نفری مثل خرمشهر از صفحه جغرافیا باید برای شما دیدنی باشد.» وی در ادامه ابراز امیدواری کرد هیئت مذکور «وقایع تکان‌دهنده رژیم بغداد را برای افکار عمومی جهان افشا نماید.» رئیس‌جمهور همچنین بر رعایت مفاد کنوانسیون ژنو ازسوی ایران تأكید و با اشاره به پایبندی ملت ایران به تعالیم اسلام خاطرنشان كرد: «این اسرائی که در ایران دیده‌اید با دیدن مهربانی برادران ایرانی خود رابطه صمیمانه‌ای با ما پیدا کرده‌اند. ... درنظر بگیرید سربازی در سنگر نشسته و تا آخرین گلوله خود را شلیک کرده و مجروح شده وقتی می‌بیند که سربازان طرف مقابل می‌آیند انتظار دارد که او را سخت مورد آزار قرار دهند، ولی با تعجب می‌بیند که او را در آغوش می‌‌گیرند و به بیمارستان می‌رسانند. این بدیهی است که در دل او محبت و علاقه ایجاد شود و وقتی این علاقه را در اردوگاه هم می‌بیند وادار می‌شود که به سود ملت و دولت ایران شعار بدهد و از آنها حمایت کند.» آیت‌الله خامنه‌ای در پایان این دیدار ضمن تأکید بر بررسی و ارزیابی دقیق وضعیت روستاها و شهرهای جنگ‌زده ایران ازسوی هیئت صلیب‌سرخ جهانی گفت: «اگر حجم ویرانی‌های شهرها و روستاهای ما را دقیقاً ارزیابی نکنید اعتقاد ما این است که صلیب‌سرخ نتوانسته است رسالت خود را به انجام برساند.»

گزارش - 573

میرحسین موسوی نخست‌وزیر در دومین روز از سفر دوروزه خود به استان‌های کهکیلویه و بویراحمد و خوزستان، از شهرهای ایذه، اندیمشک و دزفول دیدار و در جمع مردم این شهرها سخنرانی کرد. موسوی در دیدار با مردم ایذه سخنان مبسوطی راجع به توجه ویژه دولت به مناطق محروم و مقاومت جمهوری اسلامی ایران در مقابل قدرت‌های بزرگ ایراد کرد. وی تأکید كرد: برخلاف دوران قبل از پیروزی انقلاب، دولت رسیدگی به مناطق محروم را در اولویت قرار داده است و درصدد برآمده با اختصاص امکانات به این مناطق، محرومیت موجود را از بین ببرد. نخست‌وزیر در بخش دیگری از سخنان خود افزود: «ما با صدام در جنگ نیستیم بلکه با تمام قدرت‌ها و تمام حکومت‌های ارتجاعی منطقه در جنگیم و شما با حضورتان در صحنه این انقلاب را قدرت می‌بخشید و این مقاومت و تعهد شما این قدرت را به رزمندگان ما می‌دهد که بر همه قدرت‌ها فائق آییم و باید گفت تا زمانی‌که اسلام وجود دارد و حکومت اسلامی برقرار است، دیگر جایی برای خان‌ها و زورگویان بر مردم وجود ندارد.» میرحسین موسوی بعد از ایذه عازم بخش گتوند (از توابع شوشتر) شد و ضمن افتتاح طرح آبیاری عقیلی در جمع اهالی این بخش سخنرانی کرد. وی خطاب به مردم حاضر گفت: «... شما کسانی هستید که جبهه‌های ما را به‌خاطر حفظ و حراست انقلاب اسلامی از شرافت انسانی‌مان زنده نگه می‌دارید. شما کسانی هستید که فرزندان خودتان را در راه عزت ملت مؤمن و مسلمانمان به جبهه‌ها می‌فرستید. شما کسانی هستید که به تمام دنیا درس آزادی می‌دهید. شعارهای شما پشت ابرقدرت‌ها را به لرزه انداخته و نمونه‌هایش را می‌بینید. چرا قدرت‌های بزرگ از صداهای تکبیر شما می‌ترسند، چرا از شعارهای مرگ بر امریکا و مرگ بر اسرائیل شما می‌ترسند، چرا از شعارهای جنگ جنگ تا پیروزی شما می‌ترسند، به‌خاطر اینکه آنها احساس می‌کنند این یک ملتی است که بعد از هزاران سال زیر پای جباران تاریخ له‌شدن و بعد از ده‌ها سال زیر پای استعمارگران له‌‌شدن امروز زنده شده‌اند، امروز می‌خواهند آزاد زندگی کنند می‌خواهند بر سرنوشت خود حاکم باشند، می‌خواهند از انقلاب خودشان حفظ و حراست بکنند. طبیعی است این ملت، ملت هراس‌آوری است برای قدرت‌های بزرگ، درعین‌حال این ملت امید برانگیز است برای همه ملت‌های در بند جهان و یقیناً با این ایمان ما می‌توانیم دست امریکا را در منطقه بشکنیم. ...» نخست‌وزیر سپس به اندیمشک رفت و به‌همراه وزیر نیرو، وزیر نفت و جمعی از مسئولان محلی از مناطق آسیب‌دیده و جنگ‌زده این شهر بازدید کرد. آخرین برنامه میرحسین موسوی سفر به دزفول بود. وی با حضور در جمع مردم این شهر در محل برگزاری نمازجمعه، ضمن اشاره به روحیه ایستادگی مردم دزفول در طول سه سال جنگ، به تشریح چگونگی ازدست‌رفتن منافع قدرت‌های بزرگ در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی پرداخت و راجع به نتیجه و تأثیرات وحدت مسلمین در معادلات جهانی گفت: «یک ملت هرچند کوچک در مقابل پنج میلیارد جمعیت جهان اگر متحد و متفق و متعهد به ارزش‌های الهی باشند، ‌می‌توانند در مقابل تمام نیروهای کفر بایستند و پیروز شوند و این درس بزرگی است که بر همه قدرت‌های استکباری جهان.» وی همچنین درمورد کمک‌های قدرت‌های بزرگ و کشورهای منطقه به عراق گفت: «آنهایی که درنهایت موقعیتی را فکر کرده‌اند و همه توطئه‌ها را انجام داده‌اند زمینه را برای سقوط کشور فراهم کرده‌اند و دست به تحریک صدام زده‌اند تا به‌اصطلاح حرکت سرنوشت‌سازی را انجام بدهند فراموش نخواهیم کرد. ما یادمان نمی‌رود و خوشحالی کارتر را موقعی که صدام به ما حمله کرد و امروز وقتی دزفول را مشاهده می‌کنیم می‌بینیم که قرائن زیادی وجود دارد که از این مسئله خشنود می‌گردد وگرنه موشک‌های نه متری چرا باید بر سر مردم قهرمان دزفول فرود بیاید، این موشک‌ها ساخت کدام کشور هستند، توسط چه کشوری ساخته شده‌اند و توسط کدامین قدرت‌ها به دست عراق داده شده‌اند.» نخست‌وزیر سپس در جلسه‌ای با حضور خلبانان پایگاه چهارم شکاری دزفول شرکت کرد. در این جلسه پس از گزارش سرهنگ عابدی فرمانده پایگاه، درباره عملکرد پایگاه مذکور در طول سه سال جنگ، موسوی در سخنانی با اشاره به نقش نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در جنگ خطاب به خلبانان گفت: «این نظام متکی به ارزش‌های الهی است و بر سیاست نه شرقی نه غربی تأکید دارد. مقاومت دزفول و خلبانان شهید بهترین تأکید بر این شعار ماست. امروز مسئله‌ای در رابطه با نقشه سیاسی منطقه بدون درنظرگرفتن گرایشات جمهوری اسلامی مطرح نمی‌شود، اکنون نظام ما به‌عنوان یک نظام کارا و تعیین‌کننده در منطقه مطرح است.» وی افزود: «ما از لحن خبرها و برخوردهای سیاسی که نسبت به ما می‌شود کاملاً احساس می‌کنیم که یک یأسی بر قدرت‌های بزرگ حاکم شده و آنها می‌خواهند نظام ما را از پای درآورند. طبیعی است که چنین کشوری به‌خاطر روحیه‌ای که بر آن حاکم است و آرمان‌هایی که برای او مطرح است درمورد مسائل منطقه بی‌تفاوت نخواهد بود.» نخست‌وزیر در ادامه سخنان خود گفت: «ضربات نهایی که بر صدام وارد خواهد شد یقیناً به ما این امکان را خواهد داد تا بر پایه همان شعار درجهت توانمندی نیروی هوایی خودمان به آن شکلی که فکر می‌کنیم برنامه داشته باشیم. ... مسئله دیگر اینکه ما مجبوریم به خودکفایی برگردیم، ما مجبوریم به شعارهایی برگردیم که استقلال ما را حفظ می‌کند و امروز دیگر اربابی نداریم و فضای باز برای پیشرفت و خلاقیت داریم. ...»

گزارش - 574

دولت لیبی در طول سه سال جنگ عراق و ایران، برخلاف اکثر کشورهای عربی مواضع نسبتاً همسویی با جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کرده است. برهمین‌اساس و در راستای سیاست‌های دولت لیبی مبنی‌بر برقراری و گسترش روابط دوستانه با ایران، به‌تازگی و هم‌زمان با سومین سالگرد تهاجم عراق علیه ایران، فرمانده نیروی دریایی لیبی به ایران سفر کرده است. ناخدا یکم عبدالطیف احمد الشکشوکی که در رأس هیئتی پنجشنبه (31/6/1362) وارد ایران شده است، بلافاصله پس از ورود با حضور در بهشت زهرا به شهدای جنگ ایران و عراق ادای احترام کرد. وی همچنین، دیروز با سرتیپ قاسمعلی ظهیرنژاد رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی و عده‌ای از فرماندهان نیروی دریایی ایران ملاقات و گفت‌وگو کرد. به گزارش شماره امروزِ روزنامه کیهان، فرمانده نیروی دریایی لیبی در ادامه سفر یک‌هفته‌ای خود، عازم بندرعباس شد. هیئت لیبیایی که درمیان استقبال ناخدا ملک‌زاده فرمانده تاکتیکی نیروی دریایی و فرمانده منطقه یکم دریایی و جمعی از فرماندهان نظامی و انتظامی وارد بندرعباس شد، با حضور در ناوگان خلیج‌فارس و دریای عمان با عده‌ای از مقامات سیاسی و نظامی منطقه ازجمله استاندار هرمزگان، فرمانده و سرپرست عقیدتی - سیاسی ناوگان خلیج‌فارس و دریای عمان، فرمانده پایگاه نهم شکاری و فرمانده سپاه منطقه 9 دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار، ناخدا ملک‌زاده در سخنانی با اشاره به تقارن سفر هیئت لیبیایی با سومین سالگرد جنگ، گفت: «ما طی این مدت به این نتیجه رسیدیم که باید خودمان سرنوشت جنگ را در میدان جنگ تعیین کنیم و به هیئت‌ها و سازمان‌هایی که به‌ظاهر جهت مصالحه پادرمیانی می‌کنند توجهی نداشته باشیم.» وی سپس درخصوص موضع مثبت دولت لیبی در قبال ایران در جنگ با عراق اظهار كرد: «دولت متبوع شما زمانی دست ما را فشرد که ما در حریم [تحریم] اقتصادی بودیم و شهرهای بی‌دفاع ما با موشک‌های صدامیان مورد هجوم قرار می‌گرفت.» فرمانده تاکتیکی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران راجع به مسئله امنیت خلیج‌فارس نیز تأکید کرد: «مرز شمالی خلیج‌فارس متعلق به ایران است و به همین منظور ما خود را موظف می‌دانیم که از آن دفاع کنیم و هیچ‌گونه قیمومیت ازجانب شرق و غرب را نمی‌پذیریم.» استاندار هرمزگان نیز در سخنانی صدام را «سرسپرده امریکا» و تهدیدکننده امنیت خلیج‌فارس خواند و بر آمادگی ایران برای دفع تجاوزات امریکا از منطقه خلیج‌فارس تأکید کرد. در پایان، فرمانده نیروی دریایی لیبی نیز در سخنان کوتاهی اظهار كرد: «من این رفتار محبت‌آمیز شما را به گوش هموطنانم در لیبی خواهم رساند و هم‌اکنون خود را در کشور دومم ایران احساس می‌کنم.»

گزارش - 575

عملکرد سه‌ساله ستاد امداد و درمان وزارت بهداری در طول جنگ ایران و عراق، در مصاحبه‌ای مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی تشریح شد. روابط عمومی این وزارتخانه نیز درخصوص اقدامات و فعالیت‌های برخی سازمان‌های وابسته به وزارت بهداری از آغاز جنگ تاکنون گزارش داد. هادی منافی وزیر بهداری، در مصاحبه مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی كه با شركت سیداسماعیل داودی معاون نخست‌وزیر در امور نهادها، محمدی معاون درمانی هلال‌احمر، طهماسبی مسئول بهداری سپاه پاسداران و اعضای ستاد امداد و درمان جبهه‌ها برگزار شد، ضمن اشاره به فعالیت‌های وزارت بهداری در طول سه سال جنگ، تأکید کرد که درحال‌حاضر مهم‌ترین عمل‌های جراحی در جبهه انجام می‌گیرد. وی همچنین درخصوص شیوع بیماری‌های واگیردار در جنگ‌ها گفت: «خوشبختانه تاکنون به‌خاطر تلاش‌ پزشکان و پرسنل پیراپزشک و هماهنگی ارگان‌های مختلف تاکنون هیچ نوع اپیدمی در مناطق جنگی و غیرجنگی ما به وجود نیامده است.» وی افزود: «مادامی‌که جنگ در اولویت قرار دارد مسئله بهداشت نیز در اولویت قرار دارد، چراکه اگر نیروی انسانی سالمی وجود نداشته باشد، جنگ نمی‌تواند به کار خود ادامه دهد.»* وزیر بهداری همچنین، درمورد آمار امدادگران اعزامی وزارت بهداری به جبهه‌های جنگ اظهار كرد: «وزارت بهداری از آغاز جنگ تاکنون، 40 هزار امدادگر به جبهه‌ها اعزام داشته که حدود 200 نفر [از] آنان شهید، مجروح و یا اسیر شده‌اند.» در ادامه این مصاحبه، طهماسبی مسئول بهداری سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز در تبیین اجمالی سیر رسیدگی به مجروحان جنگ از آغاز تاکنون، این روند را به دو بخشِ قبل و بعد از عملیات فتح‌المبین تقسیم کرد و گفت: تا قبل از فتح‌المبین «نیروهای امدادی و درمانی به‌طور غیرمنظم توسط نیروهای مختلف مردمی اداره می‌شدند، اما بعد از عملیات فتح‌المبین و سقوط بنی‌صدر، به‌واسطه وحدتی که بین نیروهای درمانی و بهداشتی به وجود آمد، نیروهای امدادی و درمانی نیز تشکل بیشتری یافت و واحدهای بهداری هم از واحدهای رزمی تبعیت کردند.» علمدار از اعضای ستاد امداد و درمان جبهه هم با اشاره به اهمیت بهداشت در جنگ افزود: «اگر در جبهه‌ها از بسیاری از مسائل پیشگیری نمی‌شد، مصائبی به‌مراتب بدتر از بمباران به وجود می‌آمد.» مظاهری مسئول تجهیز پزشکی جهاد سازندگی و عضو ستاد امداد و درمان جبهه نیز راجع به فعالیت‌ها و اقدامات جهاد دانشگاهی در جنگ یادآور شد: «با تعطیل‌شدن دانشگاه‌ها بسیاری از دانشجویان دانشگاه‌ها به جبهه‌ها اعزام شدند و با بازگشایی دانشگاه‌ها قاعدتاً بایستی از میزان این افراد در جبهه‌ها کاسته شود، اما جهاد دانشگاهی با آموزش داوطلبینی که ازطرف سپاه معرفی می‌شوند از این کاهش ناگهانی جلوگیری کرده است.» روابط عمومی وزارت بهداری نیز به مناسبت هفته جنگ، گزارشی از عملکرد سازمان‌های وابسته به این وزارتخانه را در طول سه سال جنگ منتشر کرد. به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی، عملکرد برخی از سازمان‌های وابسته به وزارت بهداری بدین شرح است: «جهاد خودکفایی - این واحد تعمیر تجهیزات پزشكی در شهرهای اهواز، آبادان، دزفول، شوش، اندیمشک را به عهده داشته است. همچنین آموزش 60000 نفر امدادگر را به عهده داشته است که از این تعداد 52000 نفر در آزمایشات قبول شده و به جبهه‌ها اعزام گردیده‌اند. 10 هزار نفر به جبهه اعزام و 120 تن از آنان به شهادت رسیدند. شرکت سهامی داروپخش - ارسال 5 کامیون دارو در هر هفته، تأمین سرم و واکسن کزاز در مناطق مرزی. - اهداء کمک‌های نقدی بالغ‌بر 27051344 ریال. مجتمع آموزشی خدمات و فعالیت‌های مجتمع به‌صورت غیرمستقیم بوده است؛ ازقبیل تبدیل دوره سه‌ساله به یک سال و نیز درمورد بازگشایی و نوگشایی مراکز آموزش نیروی انسانی پزشکی اقدامات دامنه‌داری نموده است. اداره‌کل ریشه‌کنی مالاریا و مبارزه با بیماری‌های واگیر برای ایجاد شبکه مراقبتی وسیع‌تر به‌لحاظ اجرای برنامه‌های ریشه‌کنی مالاریا، استان خوزستان به 5 منطقه تقسیم شده است که سرپرستی هریک از مناطق به یک نفر پزشک یا اپیدیولوژیست محول گردیده و کلیه داروهای مورد نیاز ازطریق سازمان‌های منطقه‌ای بهداری استان دراختیار مسئولین نیروها گذارده شده، واکسیناسیون که از اول جنگ تحمیلی تاکنون 6931420 مورد انجام گرفته است. همچنین تعداد 3580302 واحد مسکونی سمپاشی شده و 956068 جهت ازبین‌بردن شپش اقدام شده است. توضیح اینکه از شهریورماه 1359، هم‌زمان با تأسیس 17 بیمارستان در خوزستان و 5 بیمارستان در سایر مناطق جنگی و همچنین استقرار اردوگاه‌ها، پرسنل بهداشتی زیر به مناطق اعزام گردیده‌اند: 1. پزشک جهت تصدی بخش‌های عفونی هر سه ماه 18 نفر. 2. بهدار جهت تصدی درمانگا‌ه‌های اردوگاه‌ها هر سه ماه 20 نفر. 3. بهداشت‌یار هر سه ماه 120 نفر اپیدیولوژیست به‌طور مداوم هرماهه به تعداد 16 نفر در مناطق جنگی انجام وظیفه نموده‌اند. مرکز اورژانس تهران از آغاز جنگ تاکنون - فعالیت امور شهرستان‌ها - 2500 نفر بیمار جنگ‌زده را پذیرش نموده است. - اعزام 639 نفر از تکنسین‌های اورژانس تهران به مناطق جنگی. - در شروع جنگ تا پایان خردادماه 62[13]، حدود 11745 نفر مجروح جنگی به‌وسیله آمبولانس‌های اورژانس تهران به بیمارستان‌های مختلف تهران منتقل شده‌اند. از ابتدای جنگ تحمیلی تا پایان مرداد 62[13]، تعداد 214065 واحد خون به جبهه‌های جنگ ارسال گردیده است.»

گزارش - 576

در ششمین روز از هفته جنگ طبق اعلامیه کمیته برگزارکننده مراسم سومین سالگرد جنگ و به دعوت جامعه روحانیت مبارز تهران نماز وحدت نیروهای مسلح و مراسم قرائت دعای توسل برای پیروزی نهایی رزمندگان در دانشگاه تهران برگزار شد. در مراسم اقامة نماز وحدت نیروهای مسلح که به امامت آیت‌الله صانعی دادستان کل کشور و با حضور نیروهای مرکز آموزش افسری، واحدهای مختلف ژاندارمری، نیروی هوایی، دریایی، شهربانی و کمیته‌های انقلاب اسلامی برگزار گردید، ابتدا سرهنگ صالحی فرمانده دانشکده افسری نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران، «به تشریح چگونگی تحمیل جنگ علیه حکومت نوپای جمهوری اسلامی ایران پرداخت و پیرامون رهبری امام امت و ایمان و اتحاد قوای رزمنده ارتش و سپاهی و بسیج مردمی به‌عنوان عناصر پیروزبخش در جریان سه سال دفاع مقدس» سخنرانی کرد. سپس، آیت‌الله صانعی با تأکید بر تأثیر همبستگی و اتحاد رزمندگان بر ترس و وحشت استکبار جهانی افزود: «امروز جمهوری اسلامی ایران در دنیا از عظمت و عزت سیاسی و قدرت نظامی برخوردار است و این به‌واسطه آمادگی ملت شهیدپرور ایران برای جانبازی در راه اسلام [است كه] با به سیطره درآوردن قله‌های رفیعی که ازنظر نظامی بسیار مهم است به صدام سیلی زده‌اند [و] می‌روند تا استکبار جهانی را از پای درآورند.» وی افزود: «نیروهای مسلح ما اکنون در جبهه‌ها حالت فعال دارند مصمم‌اند تا با سرنگون‌کردن حکومت ستم‌پیشه صدام صهیونیست زمینه را برای حاکمیت مردم عراق فراهم سازند.»

گزارش - 577

برگزاری مجمع عمومی سالیانه سازمان ملل متحد فرصتی فراهم آورده است تا مقامات سیاسی برخی کشورها تلاش‌هایی برای قطع مخاصمه و برقراری صلح میان عراق و ایران انجام دهند. در همین زمینه، افی المان چنتین وزیر امور خارجه دانمارک، در سخنانی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد از ایران و عراق خواست «با قبول استقرار یک آتش‌بس فوری تمامی نیروها را تا پشت مرزهای بین‌المللی عقب رانده و درجهت دستیابی به یک حل‌وفصل مسالمت‌آمیز عادلانه و آبرومندانه تلاش نمایند.» از سوی ‌دیگر، درحالی‌كه وزیر امور خارجه ژاپن دیروز با طارق عزیز دیدار و درمورد جنگ ایران و عراق گفت‌وگو کرده بود، امروز سخنگوی وزارت امور خارجه ژاپن ضمن رد نقش میانجیگری این كشور در جنگ ایران و عراق اعلام کرد ژاپن در چند هفته اخیر به‌منظور یافتن راه‌حلی برای پایان‌دادن به جنگ دائماً با ایران و عراق در تماس بوده است. به گزارش خبرگزاری کویت از سازمان ملل متحد، یوشیوکا ریتا سخنگوی وزارت امور خارجه ژاپن، گفت: «ژاپن تنها تلاش می‌کند فضای مناسب را برای برقراری صلح ایجاد کند.» این خبرگزاری با اشاره به دیدار دیروز شینتارو آبه وزیر امور خارجه ژاپن با طارق عزیز گزارش داد: آبه قصد دارد در روز چهارشنبه یا پنجشنبه با علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران نیز دیدار و گفت‌وگو کند. خبرگزاری کویت در ادامه به نقل از سخنگوی وزارت امور خارجه ژاپن افزود: «پایان‌یافتن جنگ مزبور برای ژاپن از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، ... آبه، به طارق عزیز یادآور شده است که ادامه جنگ ایران و عراق می‌تواند تأثیرات منفی برای جهان داشته باشد. ... شینتارو آبه از طارق عزیز خواسته است که کشور عراق از خود خویشتن‌داری شدید نشان دهد و به وی اطمینان داده است که از ایران نیز چنین درخواستی را خواهد کرد.» ریتا تأکید کرد: «ما فکر می‌کنیم عراق طالب صلح می‌باشد و حاضر است بر سر میز مذاکره بنشیند.» یوشیوکا ریتا در ادامه ضمن اشاره به اینکه «در جریان مذاکرات آبه با طارق عزیز مسئله بی‌طرف‌کردن منطقه خلیج ‌[فارس] نیز مورد پیشنهاد قرار گرفت»، افزود: «دولت ژاپن همچنین با دولت فرانسه در تماس بوده است تا مسئله جنگ را با آنها مورد بررسی قرار دهد، اما ژاپن از فرانسه نخواسته است که از تحویل سوپراتانداردها به عراق خودداری کند.» وی در پایان در پاسخ به این سؤال که «درمورد موقعیت فعلی جنگ چه فکر می‌کنید؟» گفت: «درحال تشدید پیداکردن نمی‌باشد، ولی ازطرفی نشانه بارزی از پایان آن در آینده نزدیک وجود ندارد.» علاوه‌بر تلاش‌های ژاپن و سخنان وزیر امور خارجه دانمارک در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، گزارش خبرگزاری رویتر از بغداد نیز حاكی است: «نمایندگان 43 اتحادیه و فدراسیون جهانی کارگری امروز از سازمان ملل و دیگر سازمان‌های بین‌المللی خواسته[اند] نهایت تلاش خود را به‌منظور پایان‌دادن سریع به جنگ ایران و عراق به عمل آورند.» براساس گزارش مذکور، در این درخواست که برای سران کشورهای الجزایر، عربستان سعودی و ترکیه نیز ارسال شده، آمده است: «برای پایان‌دادن به جنگ که اکنون وارد چهارمین سال خود شده اقدام نموده زیرا ادامه آن به توسعه اقتصادی، اجتماعی هر دو کشور صدمه خواهد زد.»

گزارش - 578

موضوع تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی به عراق که درپی موضع‌گیری‌های ایران با مسئله امنیت خلیج‌فارس ارتباط مستقیمی یافته است، امروز نیز در كانون توجه رسانه‌های جهان قرار گرفت. دراین‌میان، برخی رسانه‌ها از توان و آمادگی ایران برای بستن تنگه هرمز خبر دادند، گروهی بر حساسیت و جدیت امریکا برای بازنگه‌داشتن جریان آزاد نفت تأکید ورزیدند و بعضی هم راجع به تعویق یا عدم تحویل این جنگنده‌ها به عراق گزارش‌هایی مخابره کردند. خبرگزاری آلمان از تقویت نظامی ایران در تنگه هرمز خبر داد. این خبرگزاری تقویت نظامی ایران در منطقه مزبور را در راستای تهدید ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز درصورت حمله عراق به تأسیسات نفتی این کشور در خلیج‌فارس دانست و اعلام كرد: «این تحکیم مواضع در بندرعباس که واحدهای لشکرهای 88 و 89 زرهی از چهارشنبه گذشته در آن مستقر شده‌اند و همچنین در جزایر قشم، لارک، هنگام، تنب و هرمز به مورد اجرا گذاشته شده است. ... در این منطقه هواپیماهای تدارکاتی و شناسایی که از پایگاه‌های نزدیك بندرعباس و همچنین شبه‌جزیره جاسک و خلیج کوچک چابهار به پرواز در‌می‌آیند بخشی از این اقدام است.» گزارش مذکور با اعلام اینکه از خردادماه سال جاری، ایران در یک اقدام احتیاطی در مقابل حملات هوایی احتمالی عراق «بخش اعظم نیروی دریایی خود را در داخل و یا اطراف تنگه هرمز مستقر ساخته است»، افزود: «درحال‌حاضر، واحد شناور ایران در این تنگه را دو ناو توپ‌دار، سه ناوچه، شش قایق موشک‌انداز و تعدادی هاورکرافت تشکیل می‌دهند.» خبرگزاری آلمان درمورد تعداد نیروهای انسانی شرکت‌کننده در این تقویت نظامی نیز گفت: این نیروها بین 4 هزار و 500 تا 6 هزار نفر و اکثراً از پاسداران انقلاب اسلامی هستند. این خبرگزاری در ادامه با اشاره به سفر اخیر رئیس مجلس شورای اسلامی به جنوب ایران، معاون فرماندهی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران را مسئول نیروهای مستقر در اطراف تنگه هرمز معرفی و اضافه كرد: «تهدید ایران احتمالاً زمانی به مورد اجرا گذاشته خواهد شد که عراق با 5 فروند سوپراتانداردی که به‌زودی از فرانسه به عاریت می‌گیرد، ترمینال نفتی جزیره خارک را مورد حمله قرار دهد.» در گزارش خبرگزاری آلمان راجع به توانایی ایران در بستن تنگه هرمز آمده است: «قابوس سلطان عمان به واشنگتن هشدار داده است که ایران قادر است خلیج‌فارس را به روی کشتیرانی بین‌المللی ببندد و این کار را خواهد کرد، مگر اینکه توسط یک نیروی برتر از آن جلوگیری کند. اما منابع امریکایی می‌گویند آنها در قابلیت جمهوری اسلامی برای مسدودساختن مؤثر تنگه و حفظ آن در هر مدت زمانی شک دارند. یکی از منابع وزارت خارجه امریکا در واشنگتن ادعا می‌کند که قسمت اعظم نیروی دریایی ایران را کشتی‌های زنگ‌زده‌ای که احتیاج فوری به تعمیر و مرمت دارند تشکیل می‌دهند و به نظر نمی‌رسد پاسداران انقلابی که اکنون به صحنه آمده‌اند حتی شناکردن بدانند.» خبرگزاری آلمان با اشاره به عرض کم (کمتر از 20 کیلومتر) تنگه هرمز به نگرانی‌ کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس از تهدیدهای ایران پرداخت و افزود: «امریکا احتمالاً برای تانکرهایی که به بنادر کشورهای عرب خلیج [فارس] رفت‌وآمد می‌کنند، اسکورت نظامی تأمین خواهد کرد و این می‌تواند منجر به درگیری مستقیم با ایران که امریکا طی سه سال گذشته از آن اجتناب کرده است گردد.» در همین حال، خبرگزاری کویت از واشنگتن گزارش داد: «حکومت ریگان با قاطعیت تعهد خود را نسبت [به] آزادی تجارت و نقل‌وانتقالات دریایی در آب‌های بین‌المللی خلیج عربی [فارس] اعلام کرد.» براساس این گزارش رابرت پلترو مدیرکل وزارت امور خارجه ایالات متحده امریکا، در مقابل کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان این کشور گفت: «امریکا برای ایران و عراق روشن ساخته است که جریان نامحدود نفت از خلیج [فارس] برای تمامی جامعه بین‌المللی حیاتی است.» وی افزود: «تعهد ما نسبت به آزادی تجارت و حمل‌ونقل دریایی در آب‌های بین‌المللی خلیج [فارس] پابرجاست، حتی اگر ایران و عراق نتوانند با مسائلی که آنها را از هم جدا می‌کند، کنار بیایند ما از آنها انتظار داریم به این اصل عمده احترام بگذارند. ... ما هرگونه تهدیدی که امر حمل‌ونقل دریایی را به مخاطره انداخته یا هر عملی توسط هریک از طرفین که باعث محدودیت در صادرات نفت خلیج [فارس] شود را به‌ویژه جدی تلقی می‌کنیم.» از سوی‌ دیگر، روزنامه تایمز در شماره امروز خود از تأخیر در تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی به عراق تا اواخر سال جاری مسیحی خبر داد. این روزنامه با اشاره به اینکه مشکلات فنی و آمادگی‌نداشتن خلبان‌های عراقی برای هدایت هواپیماهای سوپراتاندارد دلیل تعویق زمان تحویل این هواپیماها اعلام شده است، نوشت: «به نظر می‌رسد که مشکلات فنی کوچک‌ترین علت تأخیر تحویل هواپیماها بوده باشد و علت امر بیشتر فشار سیاسی است که درمورد این معامله از ناحیه انگلستان و به‌موجب پاره‌ای گزارشات ازسوی پاره‌ای کشورهای عربی ازجمله عربستان سعودی به فرانسه وارد آمده است. بیم جهان غرب از آن است که عراق با داشتن هواپیماهای سوپراتاندارد به منابع نفت ایران حمله کند و ایران همچنین که تهدید کرده است راه صدور نفت از خلیج‌فارس را ببندد.» بااین‌حال، سفیر فرانسه در اردن امروز در مصاحبه‌ای با روزنامه الرأی گفت: «اگر فکر کنیم این امکان وجود دارد که بتوان به فرانسه فشار وارد کرده و یا این کشور را بیمناک نمود، اشتباه است و تصمیم این کشور به‌هیچ‌وجه تحت‌تأثیر تهدیدها قرار نمی‌گیرد.» رادیو بی‌بی‌سی نیز امروز در تحلیلی از اوضاع جنگ ایران و عراق، بیشترین تمرکز خود را بر مسئله واگذاری سوپراتانداردها و تهدید ایران برای بستن تنگه هرمز قرار داد. این رادیو با اشاره به تأکید کلود شسون وزیر امور خارجه فرانسه، بر عزم دولت متبوعش برای واگذاری سوپراتانداردها به عراق و یادآوری تهدید رهبر انقلاب ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز، نگرانی‌های بین‌المللی از عملی‌شدن این تهدید و تأثیر منفی آن بر اقتصاد جهانی را متذکر شده و این پرسش را مطرح کرد که «آیا دراین‌صورت قدرت‌های غربی به‌منظور باز نگاه‌داشتن آبراه استراتژیک هرمز دست به مداخله نظامی خواهند زد یا نه و چنانچه پاسخ به این سؤال مثبت باشد جنگ سه‌ساله ایران و عراق، که جهان کم‌وبیش آن را به دست فراموشی سپرده است، ناگهان ابعاد وسیعی خواهد یافت؟» بی‌بی‌سی در ادامه با پخش قسمت‌هایی از مصاحبه خود با جیمز ایکنیز سفیر سابق امریکا در عربستان، با استناد به اظهارات وی گفت: «چنانچه عراق از هواپیماهای سوپراتاندارد علیه مراکز نفتی ایران استفاده کند، بهای جهانی نفت ظرف چند هفته بالا خواهد رفت.» بی‌بی‌سی به نقل از ایکنیز افزود: احتمالاً عراق از جنگنده‌های سوپراتاندارد برای حمله به نفتکش‌ها استفاده خواهد كرد نه منابع نفتی ایران. ایران نیز به‌جای بستن تنگه هرمز پشتیبانان مالی عراق، یعنی عربستان، کویت و امارات متحده عربی را هدف قرار خواهد داد. این رادیو در ادامه تحلیل خود ضمن گفت‌وگو با ریچارد جونز (مفسر امور انرژی روزنامه فایننشال تایمز) نتیجه گرفت که به‌رغم توانایی کشورهای تولیدکننده نفت در جبران کاهش تولید این محصول براثر قطع جریان نفت ایران، ناامنی خلیج‌فارس موجب خواهد شد نه‌تنها مازاد تولید کشورهای دیگر به دست مصرف‌کنندگان نرسد، بلکه تولیدات روزانه آنها نیز با مشکل حمل مواجه شود و درنتیجه باتوجه‌به عملی‌نبودن استفاده از راه‌های دیگر برای انتقال نفت، حداقل تا چند سال آینده جریان انرژی جهان به مخاطره خواهد افتاد. بی‌بی‌سی با بیان اینكه «تحت این شرایط است که باید دید آیا عراق واقعاً آماده است تا بدون توجه به عواقب احتمالی تصمیمات خود مراکز نفتی ایران را مورد حمله قرار دهد؟» افزود: «بعضی از کارشناسان امور خاورمیانه [غرب آسیا] هنوز بر این عقیده‌اند که هدف اصلی عراق استفاده از نگرانی محافل بین‌المللی حاصل از تحویل‌گرفتن هواپیماهای سوپراتاندارد و موشک‌های اگزوست و امکان استفاده از آن علیه ایران به‌منظور جلب توجه دولت‌های جهان در خطرات نهفته در ادامه بیشتر جنگ با ایران است. رهبران عراق ظاهراً بر این عقیده‌اند که قدرت‌های بزرگ دارای نفوذ کافی هستند تا دولت ایران را مجبور به قبول مذاکرات صلح سازند. بعضی دیگر از کارشناسان امور خاورمیانه معتقدند تهدیدات عراق علیه کشتیرانی آزاد در خلیج‌فارس به‌منظور جلب حمایت مالی بیشتر از همسایگان ثروتمند عرب آن می‌باشد.» مفسر بی‌بی‌سی در ادامه به‌ نقل از هنری اِستان هوپ خبرنگار روزنامه تایمز، درمورد واكنش امریکا، بریتانیا و فرانسه دربرابر عملی‌شدن تهدید ایران گفت: «امکان دارد قدرت‌های غربی تصمیم بگیرند کشتی‌های جنگی خود را در تنگه هرمز مستقر سازند تا از این طریق کشتی‌های ایران را از راه کنار زنند. ایالات متحده امریکا باتوجه‌به تعداد قابل‌ملاحظه‌ کشتی‌هایی که در منطقه مستقر ساخته است می‌تواند مستقیماً به عمل دست زند و نیز می‌تواند به‌همراه کشتی‌های فرانسه و بریتانیا آن را انجام دهد. اما این مسئله باعث این می‌شود [که] قدرت‌های جهانی درگیر جنگ شوند که تاکنون تنها بین دو کشور ایران و عراق جریان داشت و اگر این اتفاق روی دهد نمی‌توان عکس‌العمل شوروی را حدس زد، اما به‌طور قطع شوروی برنامه‌هایی را دراین‌رابطه دارد. ولی در مراحل نخست بعید به نظر می‌رسد که امریکا و متحدانش به مقابله مستقیم مبادرت کنند.»

گزارش - 579

طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق در ادامه دیدارهای خود با مقامات سایر کشورها در مقر سازمان ملل متحد امروز با وزرای امور خارجه یونان، اردن، بحرین، کویت و اسپانیا دیدار و درمورد مسائل مختلف ازجمله جنگ عراق با ایران گفت‌وگو کرد. وزیر امور خارجه عراق در دیدار با پانیترهارا لامبو پولوس وزیر امور خارجه یونان، که کشورش ریاست جامعه مشترک اروپا را بر عهده ‌دارد، خواستار تلاش جامعه مذکور درجهت پایان‌بخشیدن به جنگ ایران و عراق ازطرق مسالمت‌آمیز شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، دیدار پولوس و عزیز درحالی انجام شد که اخیراً گزارش‌هایی مبنی‌بر تمایل‌نداشتن شرکت‌های یونانی به ادامه فعالیت‌های صنعتی و اقتصادی در عراق به‌دلیل ناتوانی دولت عراق در عمل به تعهدات مالی خود، در مطبوعات آتن به چاپ رسیده بود. ازاین‌رو، وزیر امور خارجه عراق علاقه‌مندی کشورش به ادامه فعالیت‌های شرکت‌های یونانی در عراق را به اطلاع همتای یونانی خود رساند. در این دیدار همچنین، درباره تحولات منطقه خلیج‌فارس به‌ویژه مسئله جنگ ایران و عراق بحث و تبادل‌نظر شد. در دیدار طارق عزیز با فرناندو موران وزیر امور خارجه اسپانیا نیز علاوه‌بر مسائل مربوط به روابط دو کشور به موضوع جنگ عراق و ایران هم پرداخته شد. به گزارش رادیو صوت الجماهیر، «وزیر اسپانیایی حمایت کشورش را از موضع مثبت عراق درجهت تلاش‌های صلح برای پایان‌دادن به جنگ و رفع اختلافات از راه‌های مسالمت‌آمیز اعلام کرد.»

گزارش - 580

در آستانه برگزاری اولین مانور نظامی مشترک شش کشور عضو شورای همكاری خلیج‌فارس با عنوان "سپر جزیره" امروز شاهزاده سلطان بن عبدالعزیز وزیر دفاع و هواپیمایی پادشاهی سعودی، ضمن تأکید بر اهمیت این مانور مشترک، آن «را یک نوع همکاری ثمربخش میان کشورهای شورا در زمینه‌های دفاعی و نوعی ارتباط میان برادران در این کشورها توصیف کرد.» به گزارش رادیو قطر، وزیر دفاع عربستان سعودی در مصاحبه‌ای با روزنامه الجزیره (چاپ عربستان)، درباره مانور سپر جزیره که قرار است در اول ماه آینده مسیحی در کشور امارات عربی متحده اجرا شود، گفت: این مانور «برای ایجاد هماهنگی و همبستگی میان نیروهای مسلح کشورهای شورای همکاری [خلیج‌فارس] ضرورت دارد.»

گزارش - 581

احمد عزیزی قائم‌مقام وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگوی مفصلی که در ویژه‌نامه امروز روزنامه کیهان درج شد،* سیاست خارجی ایران در قبال جنگ را تشریح کرد و به سؤالاتی درخصوص تأثیرات جنگ بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی، دستاوردهای جنگ، تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق، مسئله امنیت خلیج‌فارس، توافقنامه امنیتی عراق و ترکیه و... پاسخ داد. قائم‌مقام وزارت امور خارجه ایران، در پاسخ به اولین سؤال درمورد تأثیرات جنگ سه‌ساله بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، ابتدا با استناد به سخنان امام خمینی دراین‌باره، شناخته‌شدن دوستان و دشمنان انقلاب اسلامی را از مهم‌ترین آثار جنگ ذكر کرد و گفت: «جنگ تحمیلی همچنین باعث تحقق‌یافتن یکی از اهداف اساسی انقلاب اسلامی که ایجاد ارتباط و جذب قلوب ملت‌ها و درنتیجه ایجاد یک پایگاه محکم اعتقادی در میان ملت‌ها در اقصی نقاط جهان بود، شد. جنگ تحمیلی قدر انقلاب اسلامی را برای مشتاقان انقلاب در گوشه‌وکنار دنیا و برای ملت‌ها آشکار و روشن کرد. یعنی به ملت‌ها نشان داد که اگر یک انقلاب و جمهوری براساس ایمان به خدا شکل بگیرد و به پیش رود، دامنه نفوذ و قدرت آن تا چه حد می‌تواند باشد و تا چه حد می‌تواند دربرابر توطئه‌های استکبار و ظلم جهانی که برای سرکوب و متلاشی‌کردنش شکل می‌گیرد، پایداری و مقاومت کند.» وی افزود: «انقلاب اسلامی از آغاز روی سه محور اصلی استوار است و اصولاً قوت انقلاب از این سه محور و سه ستون ناشی می‌شد: اول اسلام و حاکمیت اسلام و ضوابط اسلامی بر انقلاب؛ دوم رهبری و امامت امام امت و سوم حضور مردم بیدار و آگاه مسلمان در صحنه اجتماعی کشورشان. درنتیجه این "مثلث اسلام، امام و امت" از آغاز به‌عنوان محور اصلی قوت و پویایی انقلاب اسلامی شناخته شد و ملت‌ها دقیقاً نظاره می‌کردند که اگر یک انقلابی درنهایت کمال خود و با واجد بودن این سه محور به راه خود ادامه دهد تا چه حد می‌تواند قدرت و انسجام داشته باشد.» عزیزی در ادامه، جنگ و دفاع اسلامی را وسیله‌ای برای جذب قلوب ملت‌ها و دارای قابلیت به‌کارگیری در راستای اهداف سیاست خارجی توصیف كرد و رفتارهای انسانی رزمندگان ایرانی در این جنگ و اقداماتی نظیر خودداری از حمله به مناطق غیرنظامی و افراد بی‌گناه و... را باعث رشد انقلاب اسلامی در میان ملت‌ها خواند. وی خاطرنشان كرد: «جنگ تحمیلی به ما کمک کرد که بتوانیم یک نیروی نظامی کارآمد و قابل و متکی بر ایمان را تقویت کنیم و داشته باشیم، که این خود چیز کمی نبود. انقلاب اسلامی درحالی‌که بعد از پیروزی از حمایت هر قدرت خارجی محروم بود - و شکر خدا که این حمایت وجود نداشت که این خود یکی از پایه‌های اصلی قوت انقلاب اسلامی است - بعد از پیروزی ناچار بود به‌دلیل تهاجمی که از همه سو به همه جنبه‌های انقلاب یعنی به سیاست، به مرزها، اقتصاد و فرهنگ آن وارد می‌شد، تدابیری را برای مقابله با توطئه‌ها در همه ابعاد اتخاذ کند. در بعد نظامی مجبور بود که یک نیروی مسلح و مقتدر مردمی ایجاد بکند که دقیقاً قدرت خود را از مردم بگیرد و از ایمان و ایثار و قوت جهاد مردم تغذیه بکند، که به لطف خدا این مقصود به بهترین نحو در جریان جنگ تحمیلی حاصل شد.» عزیزی سپس درمورد تأثیر جنگ تحمیلی در سیاست‌های وزارت امور خارجه گفت: «ما فکر می‌کنیم که وزارت خارجه تنها یک مصرف‌کننده و بهره‌گیرنده از دستاوردهایی است که رزمندگان اسلام در جبهه‌ها به دست می‌آورند و آن چیزی که امت شهیدپرور و ایثارگر ما در پشت جبهه‌ها برای حمایت و پیشبرد جنگ خلق و تولید می‌کند با پیشرفت جنگ و هرروز که بخشی از سلطه استکبار جهانی و اشغال خاک میهن اسلامی توسط مزدوران عراق قطع می‌شود و تقلیل پیدا می‌کند و هرقدر که رزمندگان ما نیروهای دشمن را عقب می‌زنند و با تحمیل خفت‌بار یک شکست واقعی بر آنها، موجبات سربلندی و عظمت اسلام و جمهوری اسلامی را در جهان فراهم می‌کنند، مواضع جمهوری اسلامی ایران نیز در جهان و در مجمع بین‌المللی مقبولیت بیشتر پیدا می‌کند و با احترام و پذیرش بیشتری روبه‌رو می‌شود. درنتیجه اینجا باید تأکید کنم که اگر وزارت امور خارجه بتواند تنها ابزاری برای نشر پیام شهدای انقلاب اسلامی و شهدای جنگ تحمیلی [باشد] و آن را به خریداران و طالبان اصلی پیام؛ یعنی مسلمانان و مستضعفان جهان برساند و باز اگر بتواند از این قدرت حاصل از خون شهدا به‌نحو اکمل در تأمین منافع و اهداف جمهوری اسلامی استفاده کند، این خود بزرگ‌ترین و بهترین کار و احسن الاعمال است.» وی در تشریح تأثیر موفقیت رزمندگان در جبهه‌ها بر توفیق سیاست خارجی یادآور شد: «بهترین مثالی که دراین‌زمینه می‌توان زد همان بهره‌گیری وزارت خارجه از پیروزی رزمندگان اسلام در جبهه‌ها و تحمیل یک شکست سیاسی به رژیم بعثی عفلقی عراق در مجامع بین‌المللی بود که منظور همان تغییر محل کنفرانس سران کشورهای غیرمتعهد از بغداد به دهلی‌نو و شکست کامل همه تلاش‌های رژیم عراق برای برگزاری حداقل کنفرانس وزرا در بغداد و یا تشکیل کنفرانس بعدی سران غیرمتعهد در بغداد بود.» از قائم‌مقام وزارت امور خارجه سؤال شد: «اکنون بخش عمده فعالیت‌های ما در جنگ در جبهه‌های شمال‌غرب متمرکز شده و می‌دانیم خط لوله نفت عراق که از ترکیه می‌گذرد باتوجه‌به توافقنامه امنیتی که میان عراق و ترکیه به امضا رسیده برای ترکیه جنبه حیاتی دارد، به نظر شما پیشروی ما در شمال عراق باتوجه‌به همان توافقنامه چه عکس‌العمل‌هایی را می‌تواند در ترکیه برانگیزد و آیا سفر وزیر امور خارجه کشورمان به ترکیه نیز در همین رابطه بوده است یا خیر؟» احمد عزیزی در پاسخ گفت: «نه، به‌طورکلی سفر دکتر ولایتی به‌طور اخص دراین‌رابطه نبوده است. در رابطه با عملیات ما در شمال عراق طبیعی است که ما از هر اقدامی که آن را برای تأمین اهداف خودمان و برای به زانو درآوردن رژیم عراق لازم بدانیم، خودداری نخواهیم کرد. ما لوله نفتی را که از شمال عراق می‌گذرد و در خاک ترکیه به دریای سیاه وصل می‌شود، یک پروژه مشترک بین ترکیه و عراق تلقی نمی‌کنیم و تصور نمی‌کنیم با ضربه‌زدن به لوله نفت عراق، به منافع ترکیه داریم ضربه می‌زنیم و دقیقاً به این مطلب توجه داریم. سفر آقای ولایتی به ترکیه نیز در رابطه با روابط دوجانبه و تبادل‌نظر بین دو کشور همسایه در رابطه با مسائل مشترک بین دو کشور بود.» موضوع اعطای هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی به عراق از دیگر موضوعات این مصاحبه بود. دراین‌باره از قائم‌مقام وزارت امور خارجه سؤال شد: «فرانسه خصومت خود را به طرق مختلف نسبت به انقلاب اسلامی ایران ابراز داشته است و در این راه اخیراً تصمیم به تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق گرفته، به نظر شما تحویل این هواپیماها باعث پدیدآمدن تغییرات عمده‌ای در سیاست جنگ و مناسبات سیاسی - اقتصادی ایران و غرب خواهد شد؟» عزیزی پاسخ داد: «تصور نمی‌کنم که تغییرات عمده‌ای را ایجاد کنند. به این دلیل که غرب به‌خصوص فرانسه لحظه‌ای از اندیشیدن علیه انقلاب اسلامی باز نایستاده و از هیچ‌گونه اقدامی علیه جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی خودداری نکرده و بنابراین تحویل این هواپیماها نیز بخشی از این اقدامات و اهداف است و تصور نمی‌کنم که بتواند موقعیت را از آنچه که هست بدتر یا بهتر بکند و طبیعتاً در وضعیت جنگ تأثیری نخواهد داشت. ... ما شک نداریم که این ابزار مانند دیگر ابزارهای پیشرفته استکبار جهانی در دست صدام هیچ‌گونه کارایی و قابلیتی نخواهد داشت و رزمندگان ما به‌دلیل قدرت و عظمت ایمانشان و تقدس اهدافشان همچنان پیش خواهند رفت و به جهان ثابت خواهند کرد که همواره ایمان بر سلاح پیروز خواهد شد.» خبرنگار در ادامه سؤال پیشین خود افزود: «امریکا از تحویل این هواپیماها به عراق اظهار نارضایتی کرده و اظهار داشته اگر این هواپیماها تحویل شود احتمال ازبین‌رفتن امنیت تنگه هرمز ازجانب [ایران] می‌رود تحلیل شما دراین‌رابطه چیست؟» عزیزی گفت: «البته اینها یک مقدار هیاهوی بسیار برای هیچ راه‌ انداخته‌اند. یعنی آنها درحالی‌که مطمئن هستند که این هواپیماها هیچ‌گونه کارایی دربرابر جمهوری اسلامی نخواهد داشت، آن را وسیله بده بستان‌های خودشان کرده‌اند و یقیناً آن کسانی که دراین‌میان خواهند باخت، رژیم صدام و کشورهای مرتجعی هستند که چنین حکومتی را با منابع مادی و نظامی خودشان تجهیز و حمایت می‌کنند. نتیجتاً درگیری‌های ظاهری نیروهای استکبار مثل فرانسه و انگلیس و امریکا بر سر این هواپیماها را باید به حساب توطئه مشترک آنها علیه منافع مسلمین در منطقه دانست و یقیناً آنها در اهداف کلی باهم هماهنگی کامل دارند و حتی ایجاد جو تبلیغاتی در داخل فرانسه را برای موافقت یا مخالفت با تحویل این چند اسباب‌بازی که قرار است به صدام داده شود باید به‌عنوان بخشی از این توطئه و بهره‌برداری و سودجویی بیشتر ازجانب جناح حامی صدام بدانیم.» خبرنگار در ادامه، نظر قائم‌مقام وزارت امور خارجه را راجع به ادعای وزیر امور خارجه فرانسه مبنی‌بر اینكه دولت فرانسه «هواپیماهای سوپراتاندارد را به‌منظور ایجاد توازن قوا میان دو کشور به عراق تحویل داده است»، جویا شد. وی در پاسخ گفت: «این مسئله دقیقاً به همان کوردلی استکبار جهانی به‌خصوص فرانسه در رابطه با مسائل مربوط به انقلاب اسلامی و منطقه مربوط می‌شود. آنها در آغاز جنگ تحمیلی شک نداشتند که عراق با آن‌همه تجهیزات و نیروی نظامی قادر خواهد بود که انقلاب اسلامی را به زانو بکشد و در مدتی بسیار کوتاه اهداف جنگ تحمیلی را به‌صورت هدیه و دستاوردی به امریکا و کل استکبار جهانی تقدیم کند. ولی آنها نیروی ایمانی را که چون سیلی خروشان در دل امت ما جاری بود و پشتوانه اصلی ما در دفاع مشروعمان در جهاد دفاعی ما دربرابر نیروهای استکباری بود را به حساب نیاورده بودند. درنتیجه مشاهده کردند که جمهوری اسلامی علاوه‌بر آنکه شکست نخورد و علاوه‌بر آنکه اهداف جنگ تحمیلی برای آنها برآورده نشد و علی‌رغم اینکه همه ضایعاتی که آنها در این جنگ داشتند و سرمایه‌گذاری‌هایی که کرده بودند، نواحی اشغال‌شده کم‌کم و به‌تدریج از چنگ مزدوران صدامی خارج می‌شود و به میهن اسلامی ما برمی‌گردد و کم‌کم احساس کردند که نیروهای ما با ورود به خاک عراق تهدیدی مستقیم بر ثبات رژیم عراق و موجودیت صدام هستند و دقیقاً بیانات کلود شسون حاکی‌از این است که آنها متوجه این قدرت شده‌اند و این نشان‌دهنده عجز کامل آنها دربرابر پیشروی‌های رزمندگان اسلام است. این اشاره به عدم توازن بین عراق و ایران و یا اینکه این عدم توازن بایستی به‌نحوی از بین برود باتوجه‌به حمایت‌هایی که استکبار جهانی و مرتجعین حامی صدام از وی به عمل می‌آورند این را به چیزی جز ضعف کامل و اعتراف به شکست دربرابر رزمندگان اسلام نمی‌توان تلقی کرد. برای اینکه وقتی صحبت از عدم توازن می‌شود دنیا دیگر مطلع است که ما هیچ‌یک از سلاح‌های پیشرفته‌ای را که اکنون دراختیار رژیم صدام است، دراختیار نداریم و هیچ‌گاه آن‌همه سرمایه‌های مادی و انسانی که دراختیار صدام قرار می‌گیرد برای اینکه بتواند اهداف خود را تأمین کند و حداقل از شکست مفتضحانه خود جلوگیری کرده و از این مهلکه، آبرومندانه خارج شود را دراختیار نداریم. بنابراین، وقتی صحبت از توازن [و] تقویت یک جناح می‌شود، طبیعی است که ما باید آن را به‌عنوان اظهار عجز و به‌عنوان تأییدی بر عدم کارایی و ناتوانی سلاح‌های پیشرفته دربرابر قدرت ایمان نیروهای رزمنده جمهوری اسلامی به حساب بیاوریم. شاید بتوان گفت که این خود نشانه‌ای از لمس واقعیات منطقه به‌وسیله استکبار جهانی است، ولی آنها یقیناً هرگز نتوانسته‌اند با این واقعیات برخورد منطقی داشته باشند و همواره با واقعیات با زور برخورد کرده‌اند که یقیناً زور دربرابر ایمان جز شکست و هزیمت سرنوشت دیگری نداشته و نخواهد داشت.» وی همچنین راجع به مسئله امنیت خلیج‌فارس و احتمال دخالت ابرقدرت‌ها در آن گفت: «ابرقدرت‌ها هرگز جرئت دخالت در خلیج‌فارس را نخواهند داشت. آنها حتی در جاهایی که با نیروهای مردمی مواجهه کمتر و ضعیف‌تری دارند، قادر به عمل نیستند و بسیار با احتیاط و مزورانه وارد عمل می‌شوند. طبیعی است که آنها هرگز این آمادگی را برای دخالت در خلیج‌فارس نخواهند داشت و تنها راهی که دربرابر آنها قرار دارد و ظاهراً همه‌جا کارایی داشته، جز در رابطه با منطقه خلیج‌فارس، که آن ‌هم به‌خاطر حضور جمهوری اسلامی است، همان روش همیشگی یعنی تجهیز کشورهای وابسته به خودشان در منطقه و ایجاد پیوندهای مختلف در زمینه‌های سیاسی و امنیتی بین این کشورها ازجانب ابرقدرت‌ها است. بنابراین، آنها همین راه را به‌عنوان تنها راه‌حل ممکن و تنها انتخاب ممکن دنبال خواهند کرد و بعید است که آماده باشند تا دست به چنین اقدامی بزنند و البته همان‌طورکه آقای رفسنجانی یک‌ بار اعلام کردند هیچ‌گاه نمی‌توان روی یک تحلیل درست و منطقی ازسوی غرب و ابرقدر‌ت‌ها حساب کرد، آنها هر آن امکان دارد براساس بینش کوری که دارند، تحلیل‌های غلطی انجام دهند و موارد بسیار زیادی هم بوده که دست به چنین تحلیل‌هایی زده‌اند و همین موارد آنها را به مهلکه‌ای کشیده که بیرون‌آمدن از آن دشوار حتی غیرممکن بوده است. بنابراین، چنانچه آنها براساس چنین تحلیل‌ها و نتیجه‌گیری‌هایی یک محاسبه نادرست از قدرت خودشان در منطقه بکنند و بخواهند دخالت بکنند طبیعی است که این دخالت با مرگ و شکست قطعی آنها در منطقه و مقابله آتی مستضعفین جهان با آنها توأم خواهد بود.» قائم‌مقام وزارت امور خارجه درباره اقدام متقابل ایران درصورت ایجاد هرگونه خللی ازجانب عراق، کشورهای منطقه یا ابرقدرت‌ها در صدور نفت ایران، ضمن تأكید بر موضع مسئولان ارشد جمهوری اسلامی گفت: «طبیعی است که محور اصلی موضع جمهوری اسلامی ایران دراین‌رابطه این خواهد بود که یا همه در منطقه امنیت خواهند داشت و موفق خواهند شد نفت صادر کنند و یا هیچ کشوری این امنیت را نخواهد داشت.» عزیزی در پاسخ به این سؤال که «در آستانه چهارمین سال جنگ تحمیلی یک بار دیگر شرایط ایران را برای پایان جنگ بیان کرده و بفرمایید که اصولاً ایران به مسئله جنگ و صلح [با چه دیدگاهی نگاه] می‌کند،» گفت: «باتوجه‌به این‌همه جنایاتی که ازطرف رژیم عراق بر ملت مسلمان و مستضعف ایران تحمیل شده و باتوجه‌به همه حمایت‌هایی که ازطرف استکبار جهانی و مرتجعین منطقه از رژیم صدام به عمل آمده، شاید درحال‌حاضر صحبت‌کردن از شرایط و گفت‌وگو درمورد شرایطی که بتواند یک صلح پایدار بین ما [و] رژیم عراق حاصل کند، کمی ساده‌نگری و به‌اصطلاح بی‌توجهی به واقعیات باشد. زمانی شرایط ازسوی جمهوری اسلامی ایران با قاطعیت دنبال می‌شد و به جهانیان اعلام می‌شد، دراختیار هیئت‌های میانجی که ظاهراً خودشان را در خدمت صلح می‌دانستند، گذاشته می‌شد که ابعاد جنایت تا این حد گسترش پیدا نکرده و امید این بود که با تأمین این شرایط، جهان تجاوزگر را بشناسد و متجاوز رسوا از ادامه سیاست‌های تجاوزگرانه و سلطه‌جویانه خود در آینده منصرف شود. به همین خاطر هم بین عملیات‌های مختلف و بین مراحل مختلف عملیات رزمی همیشه فرصتی به متجاوز داده می‌شد برای اینکه اینها بتوانند راجع به شرایط ما فکر کنند و اگر راه بازگشتی وجود دارد این راه را بروند و به خواست‌های مشروع و منطقی امت ما جواب بدهند، ولی متأسفانه احساس شد که متجاوزین و حامیان آنها تنها زبان زور را می‌فهمند.» وی افزود: «مقصود این است که پافشاری و اصرار رژیم صدام و حامیان آنها و استکبار جهانی بر ادامه تجاوز، اصرار بر عدم پاسخ به خواست‌های مطلوب، مشروع و منطقی جمهوری اسلامی و اصرار بر بیرون‌رفتن از این مهلکه بدون این لکه ننگی که بر دامن آنها نشسته بود عیان شود، برای افکار عمومی یک ‌بار دیگر ثابت کرد که اینها بر این مواضع اصرار دارند و تنها زبان زور است که می‌تواند آنها را از نظریات خودشان منصرف کند. بنابراین، تصور من این است که [با تلاش] رزمندگان ما به‌تدریج سرزمین‌های اشغال‌شده به‌وسیله رژیم مزدور عراق از زیر سلطه آنها خارج شود و بقیه شرایط هم نیز ان‌شاءالله توسط رزمندگان ما به‌نحو مقتضی حاصل خواهد شد. بنابراین، بعید می‌دانم که در شرایط حاضر و بعد از گذشتن سه سال از جنگ تحمیلی گفت‌وگو از شرایط بتواند مطلوب و مقبول امت اسلامی و امتی که شعار جنگ، جنگ تا پیروزی را هرروز با صلابت و طنین بیشتری سر می‌دهند واقع شود.» در پایان این مصاحبه از قائم‌مقام وزارت امور خارجه ایران سؤال شد: «باتوجه‌به نزدیکی زمان برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل شنیده می‌شود تلاش‌هایی در جریان است تا جمهوری اسلامی را برای پایان‌دادن به جنگ زیر فشار بگذارند، دراین‌رابطه وزارت خارجه با چه موضعی در این مجمع شرکت خواهد کرد؟» وی پاسخ داد: «البته موضع ما نسبت به گذشته هیچ‌گونه تغییری نخواهد داشت و این فشار همیشه ازطرف مجامع بین‌المللی روی ما بوده، قطعنامه‌های شورای امنیت، هیئت‌های صلح و سیاست‌های تبلیغاتی استکباری هرروز درپی این بوده‌اند که فشارهایی را بر دوش ما بگذارند و ما را وادار به پذیرش یک صلح تحمیلی بکنند و طبیعی است که ما در مقابل این فشارها تسلیم نخواهیم شد و تا زمانی‌که به آرمان‌های حق‌طلبانه امت ما در جنگ تحمیلی پاسخ مطلوب داده نشده و شعارهای امت ما دراین‌رابطه صورت تحقق به خود نگیرد، امت ما نیز فشارهای خود را در جبهه‌ها و میدان‌های جنگ افزایش خواهند داد.»

گزارش - 582

در روابط عراق و امریکا بعد از یک دوره تیرگی (از 1967 به بعد)، نشانه‌هایی از بهبود نمودار شده است؛ دراین‌میان جنگ عراق با ایران در نزدیکی این کشور به امریکا نقش بسزایی ایفا کرده است. دراین‌زمینه، امروز رابرت پلترو مدیرکل وزارت امور خارجه ایالات متحده امریکا، «نقطه روشن» جنگ ایران و عراق را «بهبود در گفت و شنود» عراق و امریکا توصیف کرد. وی در سخنان خود در مقابل کنگره با اشاره به سفر اخیر عصمت کتانی معاون وزیر امور خارجه عراق به ایالات متحده امریکا گفت: «دیدار وی [عصمت کتانی] بیانی شیوا از ارزشی است که عراق و امریکا به‌منظور درک دقیق یکدیگر بیشتر از آنچه در گذشته امکان داشته است قائل‌اند.» پلترو بدون اشاره به موارد اختلاف و منافع مشترک دو کشور افزود: «ما درحال کاهش شکاف موجود در حل اختلافات بعضی از مسائل هستیم و منافع مشترکی وجود دارد که زمینه همکاری بیشتر را فراهم می‌کند.»

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/07/05