1364.09.24

روزشمار جنگ سال 1364 1364.09.24
نام‌های دیگر	بیست و چهار آذر
تاریخ شمسی	1364.09.24
تاریخ میلادی	15 دسامبر 1985
تاریخ قمری	2 ربیع‌الثانی 1406

1359.09.24

1360.09.24

1361.09.24

1362.09.24

1363.09.24

1365.09.24

1366.09.24

گزارش -1

جانشین فرمانده کل قوا و فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) امروز مأموریت‌هایی را به فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ابلاغ كرد: «از: فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به: سركار ناخدا ملك‌زادگان فرمانده محترم نزاجا بدین‌وسیله به جناب‌عالی مأموریت داده می‌شود تا با به‌كارگیری كلیه امكانات و مقدورات سازمانی مأموریت‌های زیر را تحت فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه طرح‌ریزی و به انجام رسانید: 1. تصرف سكوی البكر. 2. بستن دهانه خور عبدالله. 3. پشتیبانی از عملیات نیروهای پیاده. لذا مقتضی است اولاً اسامی عناصر ستادی مورد نیاز خود را سریعاً برای اینجانب ارسال داشته تا پس از تأیید مشغول به كار گردند. در ثانی طرح مربوط به نحوه اجرای این مأموریت‌ها را همراه با برآوردهای لازم و پیش‌بینی وضعیت گسترش عملیات ظرف یك هفته تهیه و ازطریق فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه برای اینجانب ارسال دارید. و من‌الله التوفیق - اكبر هاشمی رفسنجانی»

گزارش -2

فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) امروز همچنین مأموریت‏هایی را به وزیر كشور و فرمانده پدافند هوایی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) ابلاغ كرد: متن نامه آقای هاشمی به آقای محتشمی وزیر کشور: «مقتضی است به استاندار محترم خوزستان ابلاغ نمایید تا نسبت به تخلیه نیروهای بومی مورد نظر قرارگاه خاتم سپاه اقدامات لازم را بدون فوت وقت به انجام رسانند.» متن نامه آقای هاشمی به آقای روحانی: «مقتضی است برای نصب سایت سوم هاگ در جبهه جنوب بررسی‌ها و اقدامات لازم را به عمل آورید.»

گزارش -3

باتوجه‌به افزایش ترددها در منطقه شرق اروندرود (از آبادان تا خلیج فارس) و احتمال افزایش هشیاری و حساسیت ارتش عراق درمورد این منطقه، فرماندهی قرارگاه كربلای2 - كه مأموریت آماده‌سازی بخشی از این منطقه را برای اجرای عملیات به‌عهده دارد - امروز یك دستورالعمل حفاظتی را برای كاهش ترددها و چگونگی نقل‌وانتقال تجهیزات به یگان‌های زیر امر ابلاغ كرد. در این دستورالعمل تردد در مسیرهای شمال و شرق جاده خسروآباد ممنوع و تردد وسایل سنگین مهندسی و حمل‌ونقل با برگ تردد مخصوص و فقط در شب‌ها مجاز اعلام شده است. كار با جرثقیل نیز محدود به شب‌ها و در وضعیت استتار مجاز شمرده شده است. در این دستورالعمل بر نقل‌وانتقال تجهیزات ویژه (قایق، پل، تسلیحات و وسایل زرهی) با استتار كامل و اجازه فرماندهی قرارگاه تأكید شده است. همچنین ایجاد عقبه از جاده خسروآباد به‌داخل نخلستان‌ها بلامانع و از این جاده به‌طرف بهمنشیر ممنوع اعلام شده است. در این دستورالعمل ضمن توصیه فرماندهان به نظارت بر حسن اجرای جنبه‌های حفاظتی كارها، از آنان خواسته شده كه از تردد غیرضروری به منطقه فدك (منطقه درحال آماده‌سازی در شرق اروند برای اجرای عملیات در منطقه فاو) پرهیز و درصورت ضرورت، شب‌ها تردد كنند.

گزارش -4

نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به‌تلافی حملات هوایی عراق به مراكز اقتصادی و غیرنظامی ایران، امروز تجمع نیروهای عراقی و یک پادگان نظامی را بمباران كرد. ستاد مشترك ارتش جمهوری اسلامی ایران دراین‌‌باره دو اطلاعیه منتشر كرده است: 1. «افتخارآفرینان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در ساعت 7:20 مورخه 24/9/1364 با چند فروند هواپیمای شكاری بمب‌افكن دو محل تجمع نیروهای عراقی واقع در شرق حلفائیه و الكمیت را بمباران نموده و پس از وارد نمودن خسارات سنگین همگی سالم به پایگاه‌های خود مراجعت نمودند.» 2. «خلبانان جان‌بركف نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در ساعت 9:30 امروز [24/9/1364] با چند فروند هواپیمای شكاری بمب‌افكن پادگان نظامی دشمن را جنوب شهر عقره بمباران نموده و خسارات جبران‌ناپذیری به دشمن وارد كردند و همگی سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.»

گزارش -5

حملات هوایی امروز عراق به جزیره خارك خسارتی نداشت. عراق ادعا كرد یك هدف بزرگ دریایی را زده است. خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد: «ساعت 18:22 امروز، هواپیماهای مهاجم عراقی به جزیره خارك حمله كردند و حدفاصل اسكله تی و اسكله گوگردی در ساحل دریا را بمباران كردند. این حمله درحالی صورت گرفت كه هوای جزیره خارك كاملاً ابری بود و خوشبختانه هیچ‌گونه خسارت جانی و مالی در بر نداشت. هواپیماها از نوع میگ‌25 بوده و احتمالاً تعداد آنها دو فروند بوده است.» یك مقام آگاه درباره این تجاوز گفت: از مجموع پنج بمب پرتاب‌شده سه بمب به ساحل جزیره و دو بمب دیگر داخل آب‌های ساحلی اصابت كرده است. ازسوی دیگر، ارتش عراق در اطلاعیه نظامی شماره 2053 اعلام كرد كه جنگنده‌های عراقی ساعت 5:50 عصر امروز دست به یك حمله موفقیت‌آمیزی علیه جزیره خارك زدند و در ساعت 5:54 نیز به یك هدف بزرگ دریایی در نزدیكی سواحل ایران حمله كردند.

گزارش -6

حملات هوایی عراق به مناطق عملیاتی و غیرنظامی ایران امروز نیز ادامه یافت كه در این حملات دو تن مجروح شدند، دو انبار مهمات منهدم گردید و سه خانه آسیب دید. قرارگاه كربلا گزارش داد كه ساعت 13:35 امروز، چند هواپیمای عراقی دو كیلومتری منطقه شط‌علی را با سه راكت و دو كیلومتری طبر را با پرتاب چهار بمب هدف حمله قرار دادند كه در این حملات خسارتی وارد نشد. هم‌زمان با این حملات، هواپیماهای عراقی در منطقه هور حدود سه كیلومتری شرق چهارراه صاحب‌زمان را با چند راكت هدف قرار دادند كه درنتیجه دو تن مجروح شدند و دو انبار مهمات از گروه توپخانه61 محرم به آتش كشیده شد. ساعت 13:40 امروز نیز 500 متری جنوب چهارراه قدس (منطقه هور) هدف حمله هوایی قرار گرفت و هم‌زمان سه نقطه دیگر بمباران شد كه خسارتی نداشت. هواپیماهای عراقی امروز همچنین به حریم‌های هوایی اشنویه و اهواز تجاوز كردند كه با مقابله آتش پدافند هوایی گریختند. ستاد مشترك ارتش نیز اعلام كرد كه امروز براثر آتش دشمن در شهر آبادان به سه خانه آسیب وارد شد و یك آتش‌سوزی رخ داد. ازسوی دیگر، رادیو صوت‌الجماهیر عراق اعلام كرد كه نیروی هوایی این كشور امروز با اجرای 97 حمله هوایی مواضع ایران را در مناطق عملیاتی سپاه سوم (شلمچه تا طلائیه) و سپاه ششم (هور) ارتش عراق بمباران كرده است. این رادیو افزود كه هلیكوپترهای عراقی چندین عملیات علیه تجمعات و قایق‌های ایرانی در منطقه مقابل بخش عملیاتی شرق میسان (سپاه چهارم) انجام داده و پس از اصابت دقیق ضربات، سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.

گزارش -7

جنگنده‌های ارتش عراق امروز مناطقی از استان اربیل عراق را بمباران و ساكنان آن را آواره كردند. روزنامه‌ اطلاعات در گزارشی نوشته است: «بنا به گزارش‌های رسیده از شمال عراق، جنگنده‌های ارتش صدام روز 24 آذر، سه روستای زری، رتی، زركله در استان اربیل را هدف بمباران خود قرار دادند و تعدادی از خانه‌های روستایی را تخریب كردند. درپی این حمله، مردم این روستاها منازل خود را ترك كردند و به كوهستان‌ها پناهنده شدند.»

گزارش -8

هیئت اعزامی دبیركل سازمان ملل متحد پیش‌ازظهر امروز از آثار حملات هوایی عراق در روز 19 آذر 1364 به بخش نوسازی‌شده شهر هویزه بازدید كرد.* به گزارش خبرنگار روزنامه كیهان از سوسنگرد، این هیئت از آثار به‌جامانده از این حمله هوایی، بمب‌ها و راكت‌های پرتاب‌شده و آثار خون شهیدان و مجروحان در سطح زمین، عكس، فیلم و گزارش تهیه كرد و سپس آثار اصابت 17 عدد بمب و راكت به‌جامانده در شهر هویزه را بررسی كرد. هنگام بازدید این هیئت از منازل ویران‌شده، ساكی بخشدار هویزه به نحوه بمباران این بخش به‌وسیله هواپیماهای دشمن - كه به شهادت 12 تن و مجروح شدن 30 تن انجامید - اشاره كرد و گفت: هویزه قبل از تجاوز دشمن به خاك جمهوری اسلامی ایران حدود 12 هزار نفر جمعیت داشت، ولی پس از حمله دشمن، اماكن مسكونی این بخش توسط نیروهای عراق به‌طور كامل ویران شد. وی افزود: در بمباران اخیر 15 واحد مسكونی نوسازی‌شده كاملاً‌ تخریب شده است. این هیئت سپس از یك مدرسه نوسازی‌شده كه هدف راكت هواپیماهای دشمن قرار گرفته بود، بازدید كرد. در این دیدار مستخدم مدرسه - كه دو تن از فرزندانش در این حمله مجروح شده‌اند - درباره تهاجم هواپیماهای دشمن به این منطقه توضیح داد. در این بازدید عده‌ای از دانش‌آموزان با فریادهای "جنگ جنگ تا پیروزی" و مرگ بر صدام" و "مرگ بر امریكا" خواستار ادامه جنگ تا سرنگونی رژیم عراق شدند. همچنین یك روحانی زنجانی از هیئت اعزامی خواست واقعیت‌ها را به اطلاع دبیرکل سازمان ملل متحد برساند. در پایان دیدار دو‌ساعته هیئت اعزامی، بخشدار هویزه در پاسخ به سؤال‌های اعضای هیئت، اشاره كرد كه هویزه تا جبهه‌های جنگ فاصله بسیاری دارد. این هیئت همچنین با حضور در بیمارستان شهید چمران شهر سوسنگرد با چند تن از مجروحان بمباران اخیر گفت‌وگو كرد.

گزارش -9

در درگیری‌های امروز نیروهای خودی با افراد گروه‌های مسلح در مناطق بانه و سردشت چند تن از رزمندگان شهید و مجروح شدند و به مهاجمان تلفاتی وارد گردید. 1. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) اعلام كرد: پرسنل گردان دولارزن (ژاندارمری) در محور سردشت - بانه در مسیر تأمین‌های پایگاه چاتراوین با ضدانقلابیون درگیر شدند كه درنتیجه از ضدانقلابیون تعدادی كشته و مجروح شدند كه جنازه 2 تن از آنان با اسلحه و مهمات به ‌دست نیروهای اسلام افتاده است. از پرسنل ژاندارمری جمهوری اسلامی 3 سرباز شهید و یك نفر مجروح و یك نفر دیگر مفقودالاثر شده‌اند. اداره اطلاعات شهربانی، مهاجمان را از افراد سازمان مجاهدین خلق اعلام كرده است. 2. فرماندهی سپاه ناحیه كردستان گزارش داد در حمله افراد گروه كومه‌له به پایگاه داوه از توابع بانه، 3 نفر از افراد كومه‌له كشته و حداقل 5 نفر مجروح شدند كه مجروحان به خاك عراق منتقل شدند. در این درگیری 2 قبضه تفنگ كلاش و 7 عدد خشاب به جای مانده است. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در گزارشی از حمله مذكور، اعلام كرد در این درگیری 3 تن از برادران بسیج شهید و 4 تن مجروح شده‌اند.

گزارش -10

كاروان‌های متعددی شامل نیروهای داوطلب و كمك‌های مردمی امروز از نقاط مختلف كشور عازم جبهه‌ها شدند. ستاد مركزی سپاه پاسداران و دفتر مركزی بسیج عراق نیز از عراقی‌های مقیم ایران دعوت كرد كه برای پیوستن به صفوف رزمندگان به مراكز اعلام‌شده مراجعه كنند. امروز دومین كاروان اعزام سریع راهیان كربلای استان تهران شامل بیش از 2000 تن از نیروهای متخصص از وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، نهادها و اتحادیه‌های استان تهران عازم جبهه‌ها شد. همچنین حدود 500 تن نیروی رزمنده متشكل از فرهنگیان، دانش‌آموزان، كارگران و كارمندان شركت ذوب‌آهن بافق و كمك‌های مردم این منطقه به جبهه‌ها اعزام شدند. امروز دومین كاروان اعزامی از كرمان و نیز 5000 نیروی رزمنده و تخصصی و گروهی از عشایر خوزستان به‌همراه ائمه جمعه، استاندار و جمعی از مسئولان استان خوزستان و تعدادی از طلاب حوزه‌های علمیه این استان و كمك‌های اهدایی مردم خوزستان و كاروان كمك‌های مردم شهرستان بجنورد عازم جبهه‌های جنگ شدند. ازسوی دیگر، ستاد مركزی سپاه پاسداران و دفتر مركزی بسیج عراق با انتشار اطلاعیه مشتركی از برادران عراقی مقیم ایران دعوت كردند برای پیوستن به صفوف رزمندگان اسلام از 25 تا 30 آذر 1364 به مراكز بسیج عراق یا مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق واقع در شهرهای ری، كرج، اصفهان، قم، اهواز، ایلام، باختران، تبریز، قزوین، مشهد، جهرم، شیراز، یزد و در تهران به پایگاه مالك اشتر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مراجعه كنند.

گزارش -11

رسانه‌های خارجی امروز گزارش‌هایی را درباره عملیات بزرگِ آتی ایران منتشر كردند که در آنها ضمن اشاره به اعزام نیروهای ایرانی به مناطق جنگی، از آمادگی عراق برای مقابله با حمله ایران خبر دادند. نشریه انگلیسی آبزرور حمله آتی ایران را ناشی‌از فشار سپاه پاسداران، سیداحمد خمینی و دو روحانی عضو دولت دانسته و در مقاله‌ای با عنوان "ارتش آیت‌الله خمینی زمان حمله را اعلام می‌كند" نوشته است: «شورای عالی دفاع ایران در پایان هفته آینده تشكیل جلسه می‌دهد تا درمورد اینكه آیا قبل از پایان سال جاری حمله‌ای علیه عراق خواهد داشت یا خیر، تصمیم‌گیری كند. هفته‌هاست بین جناح‌های نظامی و سیاسی رهبران ایران بحث درمورد این استراتژی اوج گرفته است. مسئله راجع به ادامه یافتن جنگ نیست، بلكه موضوع تاریخ حمله است. فشاری كه برای اجرای یك حمله زمینی علیه شهر بصره در جنوب عراق وارد می‌شود از دو منبع اصلی سرچشمه می‌گیرد: منبع نخست سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که در طول یك سال گذشته به‌صورت یك ماشین جنگی مهم درآمده كه دارای نیروی هوایی و حتی هواپیما می‌باشد. دومین منبع حامی جنگ، گروه مهم بنیادگرایان به سرپرستی سیداحمد پسر آیت‌الله خمینی می‌باشد. این گروه از حمایت دو روحانی مقتدر در كابینه برخوردار است: محمد ری‌شهری و علی‌اكبر محتشمی. جناح ارتش نیرویی معادل 200 هزار نفر را در بصره متمركز ساخته كه برخی از آنان تازه وارد خدمت شده‌اند و برخی دیگر از سایر نقاط جبهه یك هزار كیلومتری به جنوب منتقل شده‌اند. عراق در چند روز اخیر سعی كرده ازطریق حملات هوایی مكرر و پرحجم این تجمع نظامی را در هم بریزد. سرهنگ محمدحسین جلالی (وزیر دفاع) از به تأخیر انداختن تاریخ حمله تا بهار حمایت می‌كند.» نشریه آبزرور افزوده است: «جلالی برای مدافعین عراقی در بصره نیز ارزش قائل است. وی این‌طور استدلال كرده كه حمله در شرایط فعلی بدون نتیجه است و به تلفات جانی بسیاری می‌انجامد. نقشه وی این است كه برای دو یا سه ماه منتظر بمانند تا نیروی بیشتری بسیج شود و دفاع هوایی و همچنین نیروی هوایی فرصت به‌كارگیری تجهیزات نوین را داشته باشند.» آبزرور در پایان ادعا کرده است: «درواقع بسیاری از ایرانیان بانفوذ به این واقعیت پی برده‌اند كه در آینده نزدیك امكان نیل به پیروزی نهایی وجود ندارد. هیچ‌كس جرئت ابراز این عقاید را در ملأ عام ندارد، لیكن این حقیقت در آن وجود دارد كه شرق و غرب اجازه نمی‌دهند در توازن قدرت در منطقه تغییری حاصل آید.» خبرگزاری رویتر نیز چنین گزارش داده است: «در گزارش‌های رسیده از دو كشور درباره تمركز صدها هزار نیروی ایرانی در مرز صحبت می‌شود. روزنامه‌های عراقی امروز به نقل از فرماندهان عراق نوشتند كه آنها برای مقابله با حمله ایران كاملاً آماده‌اند. ژنرال ثابت سلطان فرمانده سپاه چهارم عراق گفت ما برای از میان بردن كامل آنها با یك ضربه منهدم‌كننده به تعقیب وسیع دست خواهیم زد. سپاه ششم، سپاه چهارم و بخشی از سپاه سوم ارتش عراق در مقابل نواحی باتلاقی هویزه مستقر شده‏اند. ژنرال عدنان خیرالله وزیر دفاع عراق گفته است كه نیروهای آن كشور در امتداد همه مرز به‌حال آماده‌باش قرار دارند.» خبرگزاری جمهوری اسلامی از كویت گزارش داد: «مطبوعات امروز كویت خبر بسیج شدن كاروان‌های راهیان كربلا در جبهه‌های جنگ تحمیلی را در رأس اخبار خارجی و در صفحات اول خود به چاپ رساندند. روزنامه‌های كویت ضمن درج اظهارات آقای شمخانی قائم‌مقام فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در صفحات اول خود با تیتر درشت نوشتند:"بزرگ‌ترین نیروی ایران در تاریخ جنگ خلیج [فارس] بسیج شده است." مطبوعات كویت با اشاره به اینكه نیم الی دو میلیون سرباز ایرانی در جبهه‌های میانی و جنوبی جنگ بسیج شده‌اند، تهدید رژیم بعث عراق را مبنی‌بر نابود كردن نیروهای مهاجم ایران درصورت آغاز حمله، درج كرده‌اند. این مطبوعات خودشان نیز اظهار عقیده كرده‌اند كه عراق قادر خواهد بود در مقابل نیروهای مهاجم ایرانی ایستادگی كند و آنان را نابود سازد. در این مقالات آمده که باوجود اعلام تعویق حمله گسترده‌ ایران علیه عراق، خطر حمله همچنان وجود دارد.»

گزارش -12

صبح امروز، جمهوری اسلامی ایران 97 تن دیگر از اسیران معلول و بیمار عراقی را به‌طور یك‌جانبه آزاد كرد و برای بازگشت به كشورشان تحویل مسئولان هلال‌احمر تركیه داد. این اسیران در گفت‌وگوهایی با ابراز خشنودی از اینكه توانسته‌اند در مدت اقامت خود در ایران با تعالیم مذهبی و اسلامی بیشتر آشنا شوند، تبلیغات رسانه‌های بیگانه را درباره بدرفتاری با اسیران عراقی و آزار و اذیت آنان در ایران تكذیب و وضعیت اردوگاه‌های محل نگهداری اسیران را مطلوب توصیف كردند. آخوندی مشاور وزیر كشور و قائم‌مقام كمیسیون اداره اسرای عراقی گفت: «امروز برای نهمین‌بار، به ‌مناسبت سالگرد فتح ظفرمندانه بستان، 97 تن از میهمانان خود را - كه جزو معلولین جنگ محسوب می‌شوند - آزاد می‌كنیم. وی از هلال‌احمر تركیه كه تاكنون در انتقال اسیران همكاری بسیاری داشته است، تشكر كرد و افزود: تا این تاریخ، حدود 491 اسیر عراقی كه همگی نظامی بوده‌اند به‌طور یك‌جانبه آزاد شده‌اند و این در حالی است كه رژیم عراق كمتر از 500 نفر از اسرای ما را آزاد كرده كه تنها حدود بیست درصد آنها نظامی و بقیه افراد مسن و غیرنظامی بوده‌اند. آخوندی با اشاره به اقدامات رژیم عراق درمورد جلوگیری از انعكاس حقایق جمهوری اسلامی توسط اسیران آزاده‌شده و احتمال سربه‏نیست‏کردن برخی از آنان، نمونه‌ای ذکر کرد مبنی‏بر اینکه پدر یكی از اسیران آزادشده با مقامات ایرانی تماس گرفته و درخواست اطلاع از فرزندش می‏کرد. وی از مقامات هلال‌احمر تركیه خواست كه تا آخرین مراحل تحویل اسیر به خانواده‌اش را پیگیری كنند. وی افزود كه آزادسازی اسیران عراقی در آینده ادامه خواهد یافت.

گزارش -13

یوسف بن ‌علوی وزیر مشاور در امور خارجی عمان كه در آخرین نشست سران كشورهای عضو شورای همكاری خلیج‌ فارس در مسقط به‌عنوان نماینده این شورا برای مذاكره با ایران و عراق درباره جنگ انتخاب شده است، پس از سفر به كویت، امروز نیز سفری كوتاه به امارات كرد. بخش عربی رادیو كویت دراین‌باره گفت: «یوسف بن‌ علوی بن‌عبدالله در سفری كوتاه‌مدت به امارات متحده عربی و دیدار و مذاكره با شیخ زاید بن سلطان آل نهیان، نامه‌ای ازطرف سلطان قابوس بن سعید تسلیم وی كرد. نامه مذكور مربوط به تلاش‌هایی است كه كشورهای عضو شورای همكاری خلیج [فارس] برای متوقف ساختن جنگ عراق و ایران به عمل می‌آورند.»

گزارش -14

برخی رسانه‌های منطقه در بررسی سفر وزیر امور خارجه ایران به عربستان، از طرحی سوری - خلیجی و نیز برگزاری اجلاسی در آینده نزدیك در دمشق برای خاتمه دادن به جنگ سخن گفته‌اند. روزنامه الخلیج چاپ امارات در گزارشی از مبدأ لندن به نقل از منابع مطلع دیپلماتیك نوشته است: «دكتر ولایتی وزیر خارجه ایران، در خلال دیدارش از عربستان سعودی پیرامون یك طرح سوری - خلیجی به‌منظور محدود كردن دامنه جنگ براساس تفاهم بین ایران و كشورهای خلیج فارس مذاكره كرده است. به گفته این منابع، نخست‌وزیر سوریه در خلال مسافرت اخیر خود به تهران، این طرح را كه با مشاركت سوریه و كشورهای حوزه خلیج فارس تهیه شده است به ایران پیشنهاد كرد و ایران علاقه خود را به این طرح با قبول دعوت سعودالفیصل از ولایتی نشان داد. به گفته این منابع، طرح مذكور مشتمل بر این است كه ایران تضمین كند كه جنگ را در مرزهای فعلی محدود كند و در مقابل، عمل قطع ارتباط كشورهای خلیج فارس با عراق، ازطریق كاهش كمك مالی به آن كشور شروع شود. منابع مطلع گفتند که ایران این طرح را فرصت مناسبی برای رسیدن به اهداف خود در جنگ از راه دیپلماتیك می‌داند.» ازسوی دیگر، دفتر سیاسی سپاه پاسداران در نشریه رویدادها و تحلیل این گزارش الخلیج را به نقد كشیده و نوشته است: مطرح شدن سوریه به‌عنوان "میانجیگر" حركت جدیدی است. اگرچه كشورهای شورای همكاری همواره سعی در جلب نظر عراق را داشته و صدام را از حركات خویش آگاه می‌سازند، ولی حركت اخیر شورای همكاری سبب نگرانی عراق شده است، زیرا نزدیكی شورای همكاری به ایران در كنار نزدیكی اردن و سوریه و هم‌زمان با تبلیغات غرب مبنی‌بر عدم امكان پیروزی عراق در جنگ، برای عراق نه‌تنها ناخوشایند بلكه وحشت‌آور می‌باشد.»

گزارش -15

روزنامه واشنگتن تایمز در مقاله‌ای با اشاره به سفر دکتر ولایتی به عربستان نوشته است: «ناظران امور سیاسی این گفت‌وگوها را بخشی از تلاش جمهوری اسلامی ایران برای شكاف افكندن بین عراق و پشتیبانان ثروتمندش همچون عربستان سعودی و كویت می‌دانند كه بار هزینه‌های جنگ آن كشور با ایران را تحمل كرده‌اند.» واشنگتن تایمز افزوده است: «درپی بازگشت وزیر امور خارجه به تهران، جمهوری اسلامی ایران با انتشار بیانیه‌ای رسمی تأكید كرد كه خواهان گسترش جنگ نیست. در همین حال، طی هفته گذشته آتش نبرد ایران و عراق بار دیگر شعله كشید. ... پیش از این حملات (هوایی عراق)، حدس زده می‌شد که استقرار گسترده نیروهای ایرانی در نقاط مختلف، بخشی از آمادگی‌های ایران برای تهاجمی دیگر باشد، اما اكنون دیپلمات‌ها و دیگر صاحب‌نظران جنگ خلیج فارس به‌تدریج معتقد می‌شوند كه ایران خسته و ناتوان از ركود عملیات جنگی كه اقتصادش را از هم پاشیده، عاقبت به جست‌وجوی راه‌حلی ازطریق گفت‌وگوها برای پایان دادن به نبرد برآمده است و احتمال می‌رود در گفت‌وگوهایی كه بدین منظور انجام گیرد، عربستان سعودی نقشی بسیار پراهمیت ایفا كند. ... درحال‌حاضر، ایران بهایی را كه باید برای صلح پرداخت شود و مدت‌هاست از آن سخن می‌گوید همچنان تكرار می‌كند؛"استعفای مرد نیرومند عراق صدام حسین" اما ناظرانِ خوشبین‌ترِ مسائل ایران معتقدند كه مطرح كردن این شرط صرفاً آغازی برای بازی بود و اكنون دلایلی وجود دارد كه نشان دهد رژیم جمهوری اسلامی خواست‌های خود را تعدیل خواهد كرد. منابع اطلاعاتی می‌گویند عامل مهم در اتخاذ سیاست جدید رژیم ایران، بدتر شدن وضع جسمانی و سلامت آیت‌الله روح‌الله خمینی رهبر 84 ساله ایران است.» نویسنده روزنامه واشنگتن تایمز در ادامه مقاله خود می‌افزاید: «برخلاف عراق كه برای ادامه جنگ از كشورهای نفت‌خیز منطقه خلیج فارس كمك می‌گیرد، جمهوری اسلامی ایران هیچ دوست ثروتمندی ندارد كه بتواند به همین میزان از حمایتش برخوردار شود. قدرت جمهوری اسلامی ایران بر تعصبات مذهبی، كمك‌هایی چند از لیبی و سوریه و همچنین تلاش‌هایش به‌منظور جلوگیری از قطع صادرات نفت خام، علی‌رغم حملات هوایی عراق، بر آب‌های خلیج فارس تكیه دارد. ... اگر ستاره عمر آیت‌الله خمینی به‌راستی رو به خاموشی باشد و اگر جانشین او منتظری به آن حد كه می‌گویند با واقع‌بینی بیندیشد، دراین‌صورت احتمال آن هست كه امكانات تازه‌ای دربرابر بازیگران عمده صحنه گشوده شود.»

گزارش -16

نخست‌وزیر تركیه، ضمن تكذیب آمادگی برای سفر به عراق و واكنش به سخنان تهدیدآمیز معاون صدام، مشاور خود را عازم تهران كرد. یك نشریه داخلی دیپلماتیك در شماره امروز خود به نقل از روزنامه دیلی نیوز نوشته است: طه یاسین رمضان نخست‌وزیر و معاون صدام در مصاحبه با خبرنگاران تركیه، ضمن اشاره به اینكه عراق درحال تهیه مقدمات سفر اوزال به عراق بعد از شروع سال جدید است، هشدار داد كه چنانچه جنگ ایران و عراق گسترش پیدا كند مرزهای تركیه را هم تهدید خواهد كرد. وی گفت ایران به همه درخواست‌های بین‌المللی صلح پاسخ منفی داده است، اما ما برای پایان دادن به جنگ آماده‌ایم، ولی ایران نمی‌خواهد به این برخورد خاتمه دهد. رمضان افزود: برای تركیه تنها اعلام آرزوی صلح كافی نیست، ایرانی‌ها سعی دارند تا انقلاب خود را صادر كنند، لذا آنها برای همسایگان خود دردسر درست خواهند كرد. به نوشته دیلی نیوز، رمضان در این مصاحبه گفت: عراق بمباران خارك را رها نخواهد كرد، چون خارك یعنی اقتصاد ایران و ما می‌خواهیم برای توقف جنگ به اقتصاد ایران صدمه وارد كنیم.» خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز از آنكارا به نقل از محافل خبری تركیه گزارش داد: رمضان معاون صدام، از ترکیه خواست که از ایران نفت نخرد و تهدید كرد كه عراق نفتكش‌های تركیه را مورد حمله قرار خواهد داد. رمضان همچنین ضمن درخواست موضع‌گیری تركیه به نفع عراق، تلویحاً هشدار داد كه در غیر این صورت دامنه جنگ به مرزهای ترکیه نیز كشانده خواهد شد.» تورگوت اوزال نخست‌وزیر تركیه، درپی این مصاحبه رمضان با خبرنگاران تركیه، پس از یك هفته كشمكش با مخالفان پارلمانی خود، در مصاحبه‌ای مطبوعاتی به سخنان رمضان پاسخ داد. خبرگزاری جمهوری اسلامی از آنكارا گزارش داد: «نخست‌وزیر تركیه، كه در آغاز سومین سال نخست‌وزیری خود با خبرنگاران داخلی و خارجی صحبت می‌كرد، با تكذیب سفر خود به عراق، تلویحاً به تقاضاهای عراق كه در مطبوعات تركیه به چاپ رسیده است، پاسخ منفی داد. تورگوت اوزال گفت: من به عراق نخواهم رفت. وی افزود: اخبار مربوط به اظهارات طه یاسین رمضان را شنیدم اما همه آنها را مطالعه نكرده‌ام. ما در قبال دو كشور ایران و عراق حقیقتاً سیاست بی‌طرفی را دنبال می‌كنیم؛ هر دو كشور همسایه ما هستند و با هر دو روابط تاریخی داریم و همدیگر را نیز خوب می‌شناسیم و به این جهت به سیاست بی‌طرفی خود ادامه خواهیم داد.» اوزال همچنین اظهار تأسف خود را از ادامه جنگ اعلام كرد و گفت تركیه دور از هرگونه هیجان‌زدگی به روابط صمیمی و صادق خود با هر دو كشور ادامه خواهد داد و موقعی كه زمانش فرارسید، نقش خوبی را به‌عهده خواهد گرفت. ازسوی دیگر، آقای قهوه‌چی مشاور اوزال، امشب با پیامی از تورگوت اوزال برای نخست‌وزیر ایران، وارد تهران شد.

گزارش -17

عراق اخیراً 4 ناو جنگی از فرانسه و موشك‌های دوربرد از شوروی دریافت كرده است. عراق از یک شناور مستقر در منطقه، اطلاعات تردد نفتكش‌ها را به ایران دریافت می‏کند. نشریه رویدادها نوشته است: «4 فروند ناو جنگی ساخت فرانسه تحویل نیروی دریایی عراق گردیده كه به پایگاه ام‌القصر منتقل شده‌اند.» واحد اطلاعات ستاد نیروی دریایی سپاه نیز اعلام كرد: «ارتش عراق مجهز به موشك‌های اس. اس22 ساخت شوروی گردیده است، لیكن دولت شوروی تاكنون از تحویل كلاهك‌های جنگی آنها به عراق خودداری نموده است. عراق همچنین اقدام به خرید موشك‌های فراگ ساخت شوروی نموده است كه برد آنها 150 كیلومتر می‌باشد.» ستاد نیروی دریایی سپاه همچنین اعلام كرد: «یك پناهنده عراقی از یك پرسنل دریایی عراق شنیده است كه كلیه اطلاعات مربوط به تردد نفتكش‌ها به ایران، به‌وسیله یك شناور مجهز به رادار و بی‌سیم مخابرات قوی، استراق‌‌سمع می‌شود. این شناور كه ساخت ایتالیا است، تحت پوشش در یكی از بنادر كشورهای عربی استقرار دارد و پرچم شیخ‌نشین عمان را برافراشته است. پرسنل این شناور همگی عراقی می‌باشند.»

گزارش -18

در چهلمین نشست شورای عالی بازسازی و نوسازی مناطق جنگ‌زده كه ظهر امروز به ریاست مهندس میرحسین موسوی نخست‌وزیر، تشكیل شد، مقرر گردید كه شورایی مركب از نمایندگان وزارتخانه‌های ارشاد و علوم و رؤسای دانشكده‌های معماری تهران، شهید بهشتی و صنعتی، شورای وقایع‌نگاری جنگ، ستاد مشترك و مسئول ستاد مركزی تشكیل شود، تا درجهت حفظ آثار و بقایای جنایات جنگی رژیم عراق، شناسایی و حفظ آثار فرهنگی، احداث بناهای یادبود، ارائه تاریخ وقایع جنگ و تصویب تشكیلات كمیته تداركات ستاد مركزی به‌صورتی‌كه مستقل و زیر نظر وزیر بازرگانی عمل كند، اقدامات لازم را انجام دهد.

گزارش -19

نخست‌وزیر جمهوری اسلامی ایران پس از جلسه امروز هیئت دولت، در گفت‌وگویی با خبرنگاران، قطعنامه اخیر مجمع عمومی سازمان ملل متحد درباره نقض حقوق بشر در ایران* را این‌چنین مورد نقد قرار داد: «باید مشخص شود كه آیا اعتراض قطعنامه مزبور به اجرای قوانین حیات‌بخش اسلام است یا به چیزی دیگر. اگر اعتراض به اجرای قوانین الهی باشد - كه چنین به‌ نظر می‌رسد - سازمان ملل خود را دربرابر یك میلیارد مسلمان جهان قرار داده است.» نخست‌وزیر افزود: «ممكن است توطئه‌ای وجود داشته باشد تا باتوجه‌به اعلام قبلی مسئولین جمهوری اسلامی درمورد لزوم محكومیت تجاوز رژیم عراق در مجامع بین‌المللی، با حركاتی ازقبیل صدور قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران، نخست ارزش محكوم شدن دولتی توسط سازمان ملل از بین برود و سپس رژیم عراق در شورای امنیت به‌عنوان متجاوز شناخته شده و محكوم گردد؛ ولی ما اعلام می‌كنیم كه قطعنامه اخیر ارزش آرای سازمان ملل را برای همیشه در نزد ملت‌ها از بین برده است.» نخست‌وزیر گفت: «جالب است كه در میان موافقان قطعنامه اخیر رژیم‌های جنایتكار اسرائیل، شیلی، آرژانتین، السالوادور و كشورهای صنعتی و در رأس آنان امریكای جهان‌خوار قرار دارد. برای ما همین افتخار بس كه ازجانب چنین كشورهایی به نقض حقوق بشر متهم شویم و برای سازمان ملل همین سرشكستگی كافی است كه براساس آرای كشورهایی ازاین‌قبیل - كه برخی خود پیش از این ازسوی آن سازمان به نقض حقوق بشر متهم شده‌اند - به صدور قطعنامه علیه جمهوری اسلامی ایران بپردازد.» نخست‌وزیر اضافه كرد: «جالب‌تر اینكه مدعیانِ تروریستِ نقضِ حقوق بشر ایران، اخیراً رسماً در نشریات خود به قتل 1500 نفر در سال گذشته و 10هزار نفر در چهار سال اخیر اعتراف كرده‌اند. البته آنها چون دربرابر تعداد افراد بی‌گناهی كه می‌كشند از اربابان غربی خود جیره می‌گیرند در ذكر این اعداد اغراق می‌كنند، ولی همین سربلندی برای ما بس كه ازسوی چنین جنایتكارانی [منافقین] متهم به نقض حقوق بشر شویم.» گفتنی است که سخنرانان قبل از دستور جلسه امروز مجلس شورای اسلامی، صدور قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل درباره نقض حقوق بشر در ایران را محكوم كردند.

گزارش -20

وزیر ارشاد اسلامی كه به سوریه سفر كرده است، امروز در دیداری رسمی با رئیس‌جمهور سوریه، پیام رئیس‌جمهور ایران را تسلیم وی كرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی: «در این دیدار كه وزیر اطلاعات و جهانگردی سوریه، حجت‌الاسلام امام جمارانی نماینده حضرت امام در سازمان حج و اوقاف و امور خیریه، حسینی سرپرست سفارت جمهوری اسلامی ایران در دمشق حضور داشتند، رئیس‌جمهور سوریه ضمن تشكر از پیام آقای خامنه‌ای و تأیید مواضع بحق جمهوری اسلامی ایران گفت: سوریه از بدو پیروزی انقلاب اسلامی ایران همواره موضع مثبت خود را نسبت به جمهوری اسلامی ایران اعلام كرده و این موضع را ادامه خواهد داد. وی همچنین با اشاره به لزوم توسعه همكاری‌های دو كشور در زمینه‌های مختلف، اظهار امیدواری كرد مناسبات دو كشور خصوصاً در زمینه همكاری‌های فرهنگی گسترش بیشتری یابد.» سپس حجت‌الاسلام سیدمحمد خاتمی وزیر ارشاد در این ملاقات گفت: «كشور سوریه در خط مقدم مبارزه با صهیونیزم قرار دارد و از اینکه از این كشور دیدن می‌كنیم خوشحال و خرسند هستیم، زیرا احساس می‌كنیم مواضع مشترك زیادی بین دو كشور وجود دارد.»

گزارش -21

در جلسه امروز مجلس شورای اسلامی به ریاست حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی لایحه واگذاری پرداخت حقوق و مزایای ورّاث كاركنان نیروهای مسلح به بنیاد شهید انقلاب اسلامی تصویب شد. بنا بر نوشته روزنامه رسمی مجلس شورای اسلامی: «ورّاث پرسنل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و كمیته انقلاب اسلامی و ارتش، ژاندارمری و شهربانی (مشمولین لایحه قانونی مربوط به حقوق مستمری ورّاث شهدای مسلح جمهوری اسلامی ایران، مصوب 24/3/1359 شورای انقلاب) و كارمندان كشوری (مشمولین قانون برقراری حقوق وظیفه ازكارافتادگی و وظیفه عائله تحت تكفل جانبازان و شهدای انقلاب اسلامی ایران و جنگ تحمیلی و پرداخت حقوق و مزایای مجروحین جنگ تحمیلی و انقلاب اسلامی مصوب 25/11/1361 و اصلاحات بعدی آن) كه بعد از به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی شهید یا مفقود شده یا می‌شوند به بنیاد شهید انقلاب اسلامی محول می‌گردد.»

گزارش -22

سوریه سلاح‌ها و مهمات نظامی "حركت جنبش اسلامی" لبنان را مصادره كرد. درحالی‌كه مذاكرات شیخ سعید شعبان با مسئولان و مقامات رسمی جمهوری اسلامی ایران و قدردانی ایشان از نقش ایران در پایان دادن به درگیری‌های طرابلس ادامه دارد، یك منبع مطلع از دمشق گزارش داد: «به قرار معلوم، پس از خروج شیخ سعید شعبان از طرابلس، سوری‌ها برای یافتن اسلحه و مهمات از فرصت استفاده نموده و برای اجرای این منظور به مراكز حركت توحید وارد شده و مقداری اسلحه و مهمات را مصادره كرده‌اند. در همین زمینه حتی وارد منزل شیخ سعید شده‌اند. این منبع افزوده است كه وضعیت طرابلس در حال آماده‌باش است و ارتش سوریه منزل شیخ سعید شعبان را محاصره كرده و چند نفر از مسئولین حركت توحید دستگیر شده‌اند و در طرابلس شایع شده كه شیخ سعید شعبان به‌صورت اجباری در دمشق تحت‌نظر است.»

گزارش -23

شیخ سعید شعبان رهبر جنبش توحید اسلامی لبنان كه به ایران سفر كرده است، با آیت‌الله منتظری، حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی و آقای رفیق‌دوست دیدار و گفت‌وگو كرد. رهبر جنبش توحید اسلامی لبنان در دیدار با آیت‌الله منتظری در قم ضمن اشاره به موفقیت جهانی انقلاب اسلامی و مركزیت جمهوری اسلامی ایران برای تمام نهضت‌های اسلامی جهانی، تأكید كرد: «ایران امروز به‌صورت تنها نقطه امید برای مستضعفین جهان و ملت‌های مبارز و حركت‌های اسلامی درآمده است.» آیت‌الله‌العظمی منتظری نیز در این دیدار اظهار كرد: «ما همیشه از حركت‌های اسلامی پشتیبانی كرده و می‌كنیم و درمورد لبنان از آنجا كه این كشور اكثریت قاطع ملتش مسلمان هستند باید با تقویت حركت اسلامی در آن كشور به‌زودی حكومت اسلامی منطبق با ضوابط دین و قرآن كه حقوق تمام اقلیت‌ها نیز در آن كاملاً مراعات شود، بر لبنان حكومت كند. روی همین اصل در شرایطی كه اسرائیل و امریكا و سایر قدرت‌های همفكر آنان درصدد ضربه زدن به رشد و پیشرفت حركت اسلامی در لبنان هستند، این وظیفه تمام اقشار و گروه‌های مسلمان اعم از شیعه و سنی است كه اختلافات حزبی، مذهبی و فرقه‌ای را كنار بگذارند و اجازه ندهند اسرائیل و عمال مزدور آن از این اختلافات درجهت تضعیف اسلام و مسلمانان سوء‌استفاده كنند.» شیخ سعید شعبان در دیدار با آقای هاشمی پس بیان گزارشی از اوضاع لبنان، اظهار امیدواری كرد كه ایران اسلامی بتواند با پیروزی بر مشكلات و جنگ تحمیلی بیش‌ازپیش به یاری مسلمانان و محرومان جهان بشتابد. رئیس‌ مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به مسائل لبنان و توطئه‌های مستکبران جهان و صهیونیسم در منطقه، گفت: «مسلمانان و علمای لبنان باید با اتحاد و وحدت كلمه صفوف متحد خود را حفظ كنند و با هوشیاری تمام، هر نوع جریان نفاق‌افكنانه ازجمله بدبین كردن برادران شیعه و سنی نسبت به یكدیگر را خنثی نمایند و بدانند كه با تلاش آنها و تكیه بر اتحاد اسلامی نصرت خداوند نزدیك است.» شیخ سعید شعبان امروز همچنین همراه با اعضای هیئت مشترك حزب‌الله و جنبش امل لبنان با آقای محسن رفیق‌دوست وزیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دیدار كرد.

گزارش -24

شیخ سعید شعبان رهبر جنبش توحید اسلامی لبنان امروز در گفت‌وگویی با روزنامه اطلاعات درباره حوادث خونین طرابلس، ربوده شدن گروگان‌های روسی، قرارداد دمشق، وضعیت كنونی طرابلسِ لبنان، راه‌های حل بحران لبنان و جنگ عراق و ایران سخن گفت. وی هماهنگی و ارتباط سفرش با سفر هیئت مشترك حزب‌الله و امل به ایران را رد كرد و علل وقوع نبرد در طرابلس لبنان را وجود احزاب به‌عنوان ستون پنجم یا ارتش ذخیره دشمن اعلام كرد و افزود كه پس از خروج امریكایی‌ها از بیروت و ویران شدن مقر تفنگداران دریایی امریكا و خروج نیروهای چندملیتی و عقب‌نشینی اسرائیل از بسیاری از زمین‌های لبنان، نیروهای استعماری به تسلیح احزاب پرداختند، كه این احزاب الحادی ماهیتِ خود را در تهاجم به شهر طرابلس آشكار كردند. شیخ سعید شعبان كه از قرارداد دمشق ناراضی است، افزود: «ما برای قطع خونریزی آن را با همه شرایط سختش امضا كردیم، اما برای زنده نگه‌داشتن جنبش اسلامی شیوه‌های دیگری به كار گرفته‌ایم و از این شیوه‌ها بیداری عمومی و مقاومت با پافشاری بر موضع اسلامی است. این شیوه جدید آثار مثبت‌تری از شیوه مقاومت مسلحانه دارد چراكه ما درواقع نمی‌خواهیم به جنگی وارد شویم، مگر آنكه بدان كشانده و ناچار شویم از خود دفاع كنیم.» شیخ شعبان دخالت جنبش توحید در ربودن دیپلمات‌های روسی را رد کرد و گفت هواداران جنبش توحید آنها را ربوده و گفته بودند گروگان‌ها را آزاد نخواهند كرد مگر كشتار قطع شود. وی درباره مذاكرات سه گروه امل، فالانژ و دروز در دمشق گفت: به نظر ما توافقنامه دمشق پیش از آنكه به دنیا بیاید مرده است، زیرا طرف‌هایی كه می‌خواهند توافق كنند هیچ‌گونه امكان توافقی میانشان نیست، چون هیچ‌گونه صفت مشتركی ندارند و برعكس، تضادهایشان نشانه عدم دستیابی به توافق است. وی افزود اگر برقراركننده امنیت كسی باشد كه خود در امنیت اخلال می‌كند، امنیت در لبنان افسانه خواهد بود. چنانچه مسلمانان موضع واحدی انتخاب نكنند و ابتكار عمل را در دست نداشته باشند بیست سال دیگر نیز لبنان آرامش نخواهد داشت. شیخ سعید شعبان تأکید کرد: مشكل لبنان جز با زوال اسرائیل یا زانو زدن همه مسلمانان دربرابر اسرائیل حل‌شدنی نیست. باید یكی از دو طایفه پیروز شود، طایفه كفر یا ایمان. وی درباره كسانی كه می‌كوشند جبهه لبنان علیه اسرائیل را خاموش كنند، گفت: نیروهایی كه مخالف موجودیت مقاومت اسلامی هستند فراوان‌اند: اعرابی كه تعهد كرده‌اند از اسرائیل حمایت كنند، فالانژها و "نیروهای لبنانی" كه پیمان مستقیمی با اسرائیل دارند. لذا برخی می‌كوشند سلاح مقاومت اسلامی را از آنها بگیرند و مناطقی را كه مقاومت اسلامی جنگجو و سلاح در آن دارد بكوبند و بر همین مبنا است كه شهر طرابلس را می‌كوبند و همین خلع سلاح نمونه‌ای از كوشش برای قطع مقاومت بر ضد اسرائیل است. مقاومت اسلامی در جنوب، سلاح خود را بر پشت چهارپایان از دره‌ها می‌گذارند، زیرا نمی‌تواند آن را با اتومبیل منتقل كند، چون پست‌های بازرسی برخی احزاب، كه در طول جاده مستقر است، سلاح‌ها را ضبط می‌كنند. شیخ سعید شعبان درباره سیاست جدید كشورهای عضو "شورای همكاری" درمورد جنگ عراق و ایران گفت: «من خواهش دارم كه شورای همكاری و هركس كه می‌خواهد جنگ خلیج ادامه پیدا كند، خوب بیندیشد و بداند كه پیروزی عراق یعنی پیروزی استعمار. اینها اگر واقعاً مسلمان هستند باید كمك‌های انسانی و تسلیحاتی خود به جبهه عراق را قطع كنند. صدام نه برای سنی و نه برای شیعه می‌جنگد. این جنگ را نباید - آن‌طور كه می‌گویند - ضد سنی حساب آورد.. این جنگ، جنگ امریكا و اسرائیل علیه مسلمانان و انقلاب اسلامی است. چرا این جنگ در زمان شاه برپا نشد؟ و چرا این جنگ متهورانه برای آزادی فلسطین به كار نرفت؛ فلسطینی كه از سال 1948 در اشغال اسرائیل است. اگر اعراب در نبرد خود به آزادسازی میهن و ماندگاری اسلام صادق باشند باید آتش خود را بر اسرائیل بگشانید نه بر ایران؛ ایرانی كه انقلاب خود را اسلامی اعلام كرد و می‌بایست ازسوی همه تأیید و یاری می‌شد. وی در پایان بر ضرورت پشتیبانی علمای ایران از انقلاب اسلامی و لزوم رفتار برادرانه علمای سنی و شیعه با یکدیگر تأکید کرد.

گزارش -25

هیئت پارلمانی فرانسه كه در ایران به سر می‌برد،* امروز در گفت‌وگو با معاون سیاسی نخست‌‌وزیر ایران، تأیید كرد كه عراق به ایران تجاوز كرده است. اعضای این هیئت با شركت در مصاحبه خبرنگاران روزنامه جمهوری اسلامی، به بخشی از سؤالات آنان پاسخ دادند.** روابط عمومی نخست‌وزیری اعلام کرد كه علیرضا معیری معاون سیاسی نخست‌وزیر، در دیدار با هیئت پارلمانی فرانسه، روابط نظامی فرانسه با عراق، پناه دادن به تروریست‌های فراری و مسائل مالی میان ایران و فرانسه را مشكلات عمده در بهبود روابط دو کشور برشمرد. وی تأكید كرد تا زمانی‌كه چنین مشكلاتی وجود دارد، مردم ما اجازه گسترش روابط با فرانسه را نخواهد داد. در این دیدار، سخنگوی هیئت پارلمانی فرانسه ضمن تأیید این واقعیت كه جمهوری اسلامی ایران مورد تجاوز واقع شده است، گفت: «نمایندگان مجلس فرانسه آرزو دارند كشورشان به‌سمت بی‌طرفی مثبت نسبت به مسئله جنگ تحمیلی حركت كند.» وی ابراز امیدواری كرد كه باتوجه‌به اظهارنظر اخیر رئیس‌جمهور فرانسه دراین‌باره كه از این پس كسانی‌كه در كشور خود مرتكب جنایت شده‌اند اجازه استفاده از امتیازات پناهندگی در فرانسه را نخواهند داشت، یكی دیگر از مشكلات موجود در روابط دو كشور ایران و فرانسه برطرف شود. هیئت پارلمانی فرانسه عصر امروز با حجت‌الاسلام فاضل هرندی رئیس كمیسیون اقتصادی و دارایی مجلس شورای اسلامی دیدار و گفت‌وگو كرد.» ضمیمه گزارش25: مصاحبه روزنامه جمهوری اسلامی با هیئت پارلمانی فرانسه اعزامی به ایران اعضای هیئت پارلمانی فرانسه كه به ایران سفر كرده‌اند، در گفت‌وگوی اختصاصی با روزنامه جمهوری اسلامی درباره موضوع‌های گوناگون اظهارنظر كردند ازجمله: انگیزه سفر به ایران، رفتار مسئولان ایران با هیئت، شرط‌های بهبود روابط دو كشور، حمایت فرانسه از گروه‌های تروریستی، كمك‌های نظامی و اقتصادی فرانسه به عراق. آنان ضمن توجیه رفتار خصمانه فرانسه با ایران، كوشیدند از ورود به مباحث اساسی به‌ویژه آنها كه موضوع اختلاف میان دو كشور است، خودداری كرده یا پاسخ كلی بدهند. ژان ماری دایه سرپرست هیئت پارلمانی فرانسه درمورد انگیزه سفر این گروه به ایران گفت: «ایده سفر به ایران ابتدا ازسوی صاحبان صنایع فرانسوی كه خواستار فروش فرآورده‌های خود به ایران می‌باشند، ارائه شد. سپس در دیدار با وزیر امور خارجه فرانسه و علاقه‌مندی او به بهبود روابط با ایران، پیشنهاد كرد تا اعضای هیئت متشكل از اعضای اكثریت و اقلیت پارلمان باشند. همچنین ایشان آقای ژاك مارتن معاون مدیر كل وزارت امور خارجه را مأمور رسیدگی به روابط ایران و فرانسه نمود.» خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی در ادامه با بیان اینكه ایران سه نكته را پیش‌شرطِ هرگونه تلاش برای بهبود روابط ایران و فرانسه اعلام كرده: قطع كمك‌های نظامی و اقتصادی فرانسه به رژیم عراق، قطع حمایت از تروریست‌های فراری، بازپرداخت دیون فرانسه به ایران، پرسید: «به نظر شما دولت فرانسه در موقعیت كنونی تا چه اندازه برای اجرای این سه شرط منطقی، مستعد است؟» آقای دایه پاسخ داد: «هیچ‌كدام از افرادی كه ما با آنها مذاكره كردیم این سه نكته را به‌عنوان"پیش‌شرط" ذكر نكردند ... البته گفتند كه این سه نكته از مسائلی است كه نسبت به آن توجه كافی دارند و برای ما هم مهم بود كه بدانیم چه مسائلی واقعاً فكر مقامات ایرانی را به خود مشغول كرده است و ما هم به‌طور بسیار صادقانه و واقع‌بینانه نظرات خودمان را بیان كردیم.» آقای تاورنیه نماینده سوسیالیست‌ها در پارلمان فرانسه نیز گفت: «در فرانسه "حق پناهندگی سیاسی" محترم است و این یك آداب و رسوم بسیار قدیمی است. در فرانسه و به‌ویژه در پاریس، انقلابیون و ضدانقلابیونی از سراسر جهان حضور دارند و دولت سوسیالیست فرانسه به خود اجازه نمی‌دهد كه در مسائل داخلی كشورها مداخله كند، مگر اینكه این كشورها به‌وسیله‌ یك قدرت خارجی اشغال شده باشند مثل افغانستان. فرانسه چند سال پیش این افتخار را داشت كه میزبان امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران باشد و در این چارچوب است كه شما باید درك كنید حق پناهندگی برای فرانسه چه مفهومی دارد. باوجوداین، اخیراً فرانسوا میتران رئیس‌جمهور فرانسه، گفت كه فرانسه دیگر كسانی را كه مرتكب "جنایت خونین" شده باشند به كشور خود راه نخواهد داد و مسئله‌ای كه مورد نظر شماست در این قالب با مقاماتی كه در ایران با آنها دیدار كردیم در میان گذاشته شد. یعنی فرانسه از این پس افرادی را كه دستشان آغشته به خون باشد پناهندگی سیاسی نخواهد داد و اصلاً نخواهد پذیرفت.» خبرنگار جمهوری اسلامی: شما حتماً ‌می‌دانید افرادی كه اكنون در حمایت پلیس فرانسه می‌باشند كسانی هستند كه دستور قتل و كشتار مردم بی‌گناه را صادر كرده و می‌كنند و این تروریست‌ها در ایران نیز پرونده‌های قطور جنایی دارند. آقای تاورینه: ما نكات مهم مذاكراتمان را به شما گفتیم و لزومی ندارد كه آن مطالب را بازگو كنیم. آقای ماری‌دایه: فراموش نكنید كه ما عضو مجلس هستیم و مذاكره‌كننده نیستیم و نمی‌توانیم جزئیات مذاكراتمان را بازگو كنیم. ما بیش از این نمی‌توانیم وارد جزئیات شویم. آقای گی ‌وادوپیه: نكته‌ای كه من صریحاً می‌خواهم كه شما روی آن تأكید كنید این است كه فرانسه خصومت خاصی نسبت به ایران ندارد و آرزو می‌كنیم كه روابط ایران و فرانسه به‌حالت عادی بازگردد و امیدواریم كه شما در چارچوب طرح‌های ارائه‌شده ازسوی كنفرانس اسلامی به صلحی همه‌جانبه در منطقه دست یابید. مثلاً درباره كمك‌های نظامی فرانسه به عراق باید بگویم كه این قراردادهای تسلیحاتی ده سال پیش با عراق امضا شد. فرانسه در همان موقع با ایران هم قراردادهایی داشت. این قراردادها را می‌توان حاشیه‌ای نگریست و این قراردادهای نظامی اهمیتشان كمتر از قراردادهایی است كه فرانسه با كشور دیگری منعقد كرده است. این قراردادها حتی در مقابل قراردادهایی كه كشور بزرگ دیگری با عراق منعقد كرده‌اند، بسیار ناچیز و دارای اهمیت كمتری تلقی می‌شود. و من به‌عنوان نماینده پارلمان فرانسه (سوسیالیست) هیچ میل ندارم كه این مسائل تكرار شود. آرزویی كه من دارم و آرزوی دولت فرانسه نیز هست، این است كه این جنگ وحشتناك به پایان برسد و یك راه‌حل صلح‌آمیز پیدا شود كه دراین‌مورد به‌عبارت‌دیگر در وجود ما "بی‌طرفی مثبت" هست. خبرنگار جمهوری اسلامی: من تصور می‌كنم كه این‌قبیل اظهارات مسئله‌ای را برای خوانندگان ما حل نخواهد كرد. لطفاً صریح سخن بگویید. آقای میتران می‌گوید:"من نمی‌گذارم عراق سقوط كند." آیا این هم جزو قرارداد ده سال پیش است؟ آقای دایه: سؤال شما خیلی جالب است. سال 1974 را به خاطر بیاورید. اوضاع از چه قرار بود؟ از یك‌طرف ایران وجود داشت كه فرانسه با ایران مبادلات و روابط زیادی داشت و به‌ویژه قراردادهای مهم تسلیحاتی با ایران داشت و قبل از سال 1974 فرانسه به عراق سلاح نمی‌فروخت. برای اینكه فرانسه و ایران (اشاره به رژیم وابسته شاهنشاهی) روابط دو كشور مستقل را با یكدیگر داشتند، در‌صورتی‌كه عراق تحت‌الحمایه بریتانیا بود. در سال 1974، جنگی بین ایران و عراق وجود نداشت، بنابراین ایران اگر می‌دید كه فرانسه به بازارهای عراق علاقه نشان می‌دهد به‌هیچ‌وجه نگران نمی‌شد. لذا قراردادهایی كه فرانسه با عراق در سال 1974 امضا كرد به‌هیچ‌وجه نمی‌تواند زیانی به ایران برساند و ما باید اقرار كنیم كه برای تجارت خارجی فرانسه، این یك بازار مهمی است. ولی این بازار، بسیار پایین‌تر از بازار ایران بوده است. آن موقع دو كشور ایران و عراق در صلح بودند؛ بنابراین برای فرانسه مسئله‌ای نبود، ولی متأسفانه در سال 1979 عراق به ایران حمله كرد و این تقصیر ما نیست. خبرنگار جمهوری اسلامی: درباره صحبت‌های آقای میتران سخنی نگفتید. سرپرست هیئت: من یادم نیست كه آقای میتران چه گفته است، اما آقای تاورینه بلافاصله افزود آقای میتران حرف دیگری را هم دارد كه می‌گوید: ما دوستان هستیم نه دشمنان. سرپرست هیئت افزود: به‌هرحال می‌دانم كه این مسئله مشكل است، ولی خواهش می‌كنم آنچه را كه ما احساس و بیان می‌كنیم شما هم آن را منعكس كنید. برای اینكه اگر ما خصومتی داشتیم و یا در دل مخالفتی داشتیم الآن اینجا نبودیم. خبرنگار جمهوری اسلامی: آیا فرانسه از ده سال پیش هم قرارداد اجاره دادن سلاح‌های پیشرفته به عراق برای بمباران مناطق مسكونی ایران را داشته است؟ آقای تاورینه: آیا اشاره شما به مقاله روزنامه لوموند است كه نوشته بود:"فرانسه سیستم‌های لیزر به عراق اجاره داده است؟" خبرنگار جمهوری اسلامی: شاید این مقاله هم بتواند یكی از مستندات باشد، ولی ما اخبار كاملاً موثق از این همكاری داریم. ژان‌ماری دایه: این مقاله‌ای كه روزنامه لوموند نوشت كاملاً كذب است و من كه عضو كمیسیون دفاع هستم می‌گویم كه ما سلاح‌های بسیار پیشرفته را برای خودمان نگه می‌داریم. خبرنگار جمهوری اسلامی: مثلاً سوپراتاندارها؟ آقای گی وادوپیه: قضیه سوپراتاندارها چیز دیگری است و آنها اكنون به فرانسه بازگردانده شده‌اند. به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی، در اینجا هیئت فرانسوی عدم تمایل خود را به پیگیری این سؤال ابراز كرد و خواست که سؤال بعد پرسیده شود.» خبرنگار جمهوری اسلامی: فرانسه با استقبال از امام خمینی سابقه درخشانی در ذهن مردم ایران پیدا كرده بود؛ به‌طوری‌كه فرانسه می‌توانست منطقاً یكی از كشورهایی باشد كه مناسبات آن با انقلاب اسلامی در سطح بسیار خوبی قرار بگیرد، اما سوسیالیست‌های فرانسه در ضدیت با انقلاب اسلامی ایران در بعضی موارد حتی گوی سبقت را از امریكا هم ربوده‌اند و اكنون این احساس در داخل و خارج فرانسه به‌ وجود آمده و آنها به بن‌بست زجردهنده‌ای رسیده‌اند. به نظر شما چه عواملی باعث شد كه سوسیالیست‌های فرانسه راه ستیزه‌جویی با انقلاب اسلامی را درپیش بگیرند و این اشتباهات بزرگ و نابخشودنی را مرتكب شوند؟ آقای تاورینه نماینده سوسیالیست‌ها در پارلمان فرانسه (با ناراحتی): جواب خیلی خیلی كوتاه خواهد بود. سوسیالیست‌ها دشمنان انقلاب اسلامی نیستند. دو نماینده مجلس از سوسیالیست‌ها اینجا هستند برای شروع مذاكره و اظهارنظر شما، فقط نظر خودتان است. خبرنگار جمهوری اسلامی: ولی در ایران مردم زیادی هستند كه این‌گونه فكر می‌كنند و به این مسئله معتقدند. آقای تاورینه: ما به انقلاب اسلامی احترام می‌گذاریم و اینجا هستیم تا آن را بهتر درك كنیم. آنچه كه ما آرزو داریم این است كه شما اقدام ما را درك كنید. آقای دایه (سرپرست هیئت): این صحبت‌ها كمی خصمانه به نظر می‌آید، ولی باید توضیح بدهم كه ما در طول مذاكراتمان با مقامات ایرانی خواستار گسترش روابط شدیم و نظرات متفق بود. و ما درباره ملت فلسطین و افغانستان نظرات مشتركی داشتیم. به‌طور خلاصه آرزوی من این است كه رابطه فرانسه با ایران سرد نباشد و چیز خصومت‌آمیزی در بین نباشد و سؤالاتی هم كه ممكن است به حیثیت ما هم برخورد كند مطرح نشود. افكار عمومی در فرانسه كاملاً وسیع و مختلف است. شما درباره تبلیغات صحبت كردید می‌دانید در فرانسه تبلیغات هیچ‌وقت موفق و كارساز نیست. آزادی خبرنگاران در فرانسه كامل است و آنها می‌توانند هر نظریه‌ای را بنویسند و خیلی اوقات پیش می‌آید كه من از آنچه كه در مطبوعات نوشته شده ناراحت و عصبانی شدم. مثلاً با خواندن مقاله‌ای كه نه اساسی دارد و نه پایه‌ای و نه‌تنها با طرز فكر من مخالف است بلكه كاملاً احمقانه، ممكن است ناراحت شوم. خبرنگار جمهوری اسلامی: چنین به نظر می‌رسد كه در موقعیت كنونی افراد زیادی در فرانسه هستند كه معتقدند عملكرد سوسیالیست‌ها در قبال انقلاب اسلامی بسیار اشتباه‌آمیز بوده است. نظر شما در این مورد چیست؟ و آیا اساساً دولت كنونی فرانسه می‌تواند گذشته‌های تاریك روابطش را با انقلاب اسلامی ایران تصحیح كند؟ برای مثال این برای مردم فرانسه افتخارآمیز نیست كه دولت این كشور به تروریست‌هایی كه عزیزترین عزیزان این مردم را به شهادت رسانده‌اند، پناه داده و از دزدان دریایی استقبال كرده و از هواپیماربایان در فرودگاه نظامی استقبال به عمل آورده است. سرپرست هیئت: ما نمایندگان دولت فرانسه نیستیم، بلكه نمایندگان ملت فرانسه هستیم. دولت فرانسه راغب است كه مذاكرات با جمهوری اسلامی ایران را برقرار كند و سعی شود مشكلات بین دو كشور حل گردد و برای كوشش جهت حل مشكلات دو كشور، یك سفیر كه مقام خیلی بالایی دارد، به‌زودی به تهران خواهد آمد. درمورد هیئت ما، باید بگویم كه امروز پیش شما هستیم تا اینكه بدون درنظرگرفتن نكات خاصی با شما صحبت كنیم. ما آمدیم تا مواضع مقامات ایرانی را برای اطلاع همكاران پارلمانی خودمان به فرانسه ببریم تا آنها یك نظر وسیع‌تری درباره حقایق انقلاب شما داشته باشند. این یك مأموریت حسن‌نیت و تفاهم است و ما آرزو داریم كه شما روزنامه‌نگاران و ملت ایران مأموریتی را كه به‌عهده ما گذاشته شده قبول كنند. باید اضافه كنم كه ما سر تعظیم و احترام دربرابر كلیه قربانیان تروریسم و جنگ فرود می‌آوریم و همان‌طور كه به نقل از آقای میتران به شما گفتیم دولت فرانسه از این پس به‌هیچ‌وجه كسانی را كه مرتكب قتل شده‌اند نخواهد پذیرفت. ما برای شما بیان كردیم كه جنایت‌كارانی را كه خون ریخته باشند قبول نخواهیم كرد و با آنهایی كه تروریست هستند طبق همان حرفی كه زدیم عمل خواهد شد و این را هم خواهش می‌كنم كه شما ذكر كنید. البته اگر دلایلی وجود داشته باشد با تروریست‌ها طبق همان گفته آقای میتران رفتار خواهد شد. خبرنگار جمهوری اسلامی: به نظر می‌رسد این تصمیم آقای میتران مربوط به آینده است، ولی تروریست‌هایی كه از قبل در پناه پلیس فرانسه قرار گرفته‌اند تكلیفشان چیست؟ آقای وادوپیه: اگر به اسم و رسم، نام تروریست‌هایی كه در فرانسه حضور دارند به ما بدهند و دلایلی هم ارائه داده شود، ما با این افراد طبق همین گفته عمل خواهیم كرد. البته شكایت‌هایی كه به كاردار فرانسه درباره عملیات تروریستی شده به دولت فرانسه اطلاع داده شده است و ما هم ازجانب خودمان اطلاعاتی كه به ما داده شده اینها را گزارش خواهیم كرد. اگر دولت ایران شكایات دقیق با مدارك كافی ارائه دهد، من حتی یك لحظه هم تردید ندارم كه افراد ذكرشده به‌دست مقامات قضایی سپرده خواهند شد، ولی دلایلی كه برای اثبات كارهایی كه این عده در ایران انجام داده‌اند نزد مقامات ایرانی است و این دلایل دست مقامات فرانسوی نیست و این را ایران باید دراختیار فرانسه قرار دهد. خبرنگار جمهوری اسلامی: آیا شما نمی‌دانید كه رجوی و بنی‌صدر چه جنایات خونینی مرتكب شده‌اند؟ سرپرست هیئت: ما دو روز در اینجا با مقامات ایرانی صحبت كردیم و در اینجا نمی‌توانیم دوباره صحبت‌ها را از سر بگیریم و همه چیزهایی كه در عرض این دو روز درباره‌اش مذاكره كردیم تكرار كنیم. فقط می‌خواهم مصاحبه را با این كلام به پایان برسانم كه ما برای دو روز به تهران آمدیم و در این سفر می‌خواستیم كه توجیهات كاملاً صادقانه‌ای داشته باشیم و همچنین با حضور خودمان نشان دهیم كه علاقه به بهبود روابط و ازبین‌بردن سوءتفاهمات داریم. من آرزو می‌كنم كه این اولین مرحله برای ایجاد روابط جدید باشد. ما با این اراده به ایران آمدیم كه جو [بدبینی] میان دو كشور را كاهش دهیم و پس از بازگشت به فرانسه مسائل را بازگو خواهیم كرد. در این مصاحبه ایو تاورینه نماینده منطقه اسون واقع در جنوب، پاریس نماینده حزب حاكم سوسیالیست فرانسه و عضو كمیسیون اقتصادی و دارایی پارلمان فرانسه؛ گی وادوپیه نماینده منطقه اواز واقع در شمال پاریس، نماینده حزب حاكم سوسیالیست و دبیر كمیسیون امور خارجه پارلمان فرانسه؛ ژان‌ ماری دایه نماینده منطقه مانش واقع در ترماندی، عضو اتحادیه دمكراسی فرانسه (U.D.F) و عضو كمیسیون دفاع و نیروهای مسلح در پارلمان فرانسه؛ لوئیك بوارر نماینده منطقه موربیان واقع در بریتانی، عضو اتحاد‌یه دمكراسی فرانسه (‌U.D.F) و عضو كمیسیون دفاع و نیروهای مسلح در پارلمان فرانسه شركت داشتند.

منابع و مآخذ روزشمار 1364/09/24