1366.10.26

روزشمار جنگ سال 1366 1366.10.26
نام‌های دیگر	بیست و شش دی
تاریخ شمسی	1366.10.26
تاریخ میلادی	16 ژانویه 1988
تاریخ قمری	25 جمادی‌الاول 1408

1359.10.26

1360.10.26

1361.10.26

1362.10.26

1363.10.26

1364.10.26

1365.10.26

گزارش- 1

1. تلاش یگانهای قرارگاه نجف و قرارگاه قدس برای تصرف و پاکسازی مواضع خط اول عراقیها از اولین دقایق بامداد دومین روز عملیات بیتالمقدس٢ همانند ساعات قبل کماکان با کُندی و کمنتیجه ادامه یافت. در محور قرارگاه قدس هرچند لشکر٣٢ انصارالحسین خط اول دشمن در دشت بالوسه واقع در شرق رودخانه قلعهچولان را شکسته ولی پیشروی کافی به عمق نداشته و ارتفاع مسلط این محدوده به نام تپه کلهقندی همچنان دراختیار عراقیها است، لذا ٣ یگان دیگر این قرارگاه شامل لشکرهای ٥٢ قدس، ٢٧ حضرت رسول و تیپ٥٧ ابوالفضل که قرار است از این یگان عبور و اهداف خود را تأمین کنند منتظر نتیجۀ اقدامات این لشکر هستند. وجود میادین مین در مسیر حرکت نیروها و پاکسازی نشدن آن مزید برعلت کندی حرکت و تصرف نشدن اهداف و نهایتاً توقف در پیشروی لشکر٣٢ انصارالحسین گردیده است. علی شادمانی فرمانده این یگان در تماس با فرمانده قرارگاه قدس ضمن تشریح دلایل کندی پیشروی نیروهایش خواستار حضور تانکهای لشکر٢٧ و کمک به آنها شد. توقف لشکر٣٢ انصار در مرحله اول که قرار بود راهگشای سه یگان ٥٧، ٢٧ و ٥٢ شود باعث شد تا یگانهای مذکور که در پشت خط منتظر عبور از لشکر٣٢ بودند به علت حجم گسترده آتش ادوات و توپخانه دشمن متحمل تلفات و خساراتی شوند لذا برای پرهیز از تلفات بیشتر مجبور به عقب آوردن آنها شدند. در محور لشکر١٠ سیدالشهدا در غرب رودخانه قلعهچولان نیز به علت آنکه نیروهای دشمن در ارتفاع دولبشک هشیار بودند، فرماندۀ این لشکر، علی فضلی ٢٠ دقیقه پس از نیمهشب اعلام میکند که نیروها را فرستاده است تا از شیار بین دولبشک و الاغلو بکشند بالا و از پشت به دشمن بزنند اما این نیروها هنوز به خطوط دشمن نرسیدهاند. در چنین وضعیتی باوجود وابسته بودن نسبی عملیات دو محور شرق و غرب رودخانه قلعهچولان به یکدیگر، فرماندهی قرارگاه قدس به لشکر١٠ تأکید میکند که حتماً مأموریت خود در غرب رودخانه را بدون در نظر گرفتن وضعیت لشکر انصارالحسین در شرق رودخانه انجام دهد تا در کار محور این لشکر گشایش حاصل شود؛ اما نیروهای لشکر١٠ راه را گم کردهاند و بلدچی گردان نیز موفق به پیدا کردن مسیر نمیشود. این وضعیت تا ساعت یک بامداد ادامه یافت. در این میان جاده مواصلاتی منطقه عملیاتی به علت وجود گل و شُل زیاد در اکثر نقاط، هر چند ساعت یکبار مسدود میشد و تردد وسایل نقلیه را مختل میکرد. با ادامه یافتن چنین وضعیتی و از دست رفتن زمان، اولین تردیدها در موفقیت عملیات امشب بروز کرد. اصرار فرمانده قرارگاه قدس برای وارد کردن لشکر٢٧ - یکی از ٣ یگانی که کماکان منتظر نتیجۀ عملیات لشکر انصارالحسین و گشوده شدن گره برای ورود به صحنه نبرد ماندهاند - به علت شدت درگیری و مبهم و درهم بودن اوضاع بینتیجه میماند. البته فرمانده قرارگاه قدس نیز حفظ منطقه عملیات را حتی در صورت موفقیت در جناح چپ (دشت بالوسه - آمدین) بدون تصرف ارتفاع دولبشک ممکن نمیداند. این قرارگاه تلاش میکند لشکر٢٧ محمد رسولالله را برای کمک به لشکر٣٢ انصارالحسین به کار بگیرد اما مسئولین این یگان به دلایلی از جمله نداشتن شناسایی و کمبود زمان، تمایلی به اجرای این مأموریت جدید از خود نشان ندادند. در همین ساعات اوضاع در محدوده مأموریت قرارگاه نجف نسبت به قرارگاه قدس تا حدی مناسبتر است. نیروهای ٢ گردان لشکر٥ نصر که در مسیر رسیدن به پای کار با راهبندانهای طولانی مواجه شده بودند پس از ٥/٣ ساعت راهپیمایی، حدود ساعت ١:٣٠ صبح به منطقه مأموریت رسیدند. بلافاصله پس از رسیدن نیروها و هماهنگی با یکدیگر و سازماندادن آنها، گردانها بهسمت انتهای تنگه قمیش حرکت کردند. پیشروی نیروها در طول مسیر داخل تنگه تا مقابل ارتفاع الاغلو به علت حضور نداشتن دشمن بدون مشکل انجام شد و نهایتاً گردانها ساعت ٣:٣٠ صبح در انتهای تنگه قمیش به محل تلاقی جاده تنگههای قمیش، دولبشک و الاغلو رسیدند و نیروهای لشکر نصر بهسمت تنگۀ الاغلو که پاکسازی آن را برعهده داشتند، رفتند. در این نقطه که تقریباً خط حد دو یگان بود، نیروها برخلاف انتظار به تعدادی تانک دشمن که در ١٠٠ متری سهراهی مستقر بودند برخورد نمودند و پیشروی بهسمت جلو متوقف شد.* باتوجهبه اینکه خط حد دو قرارگاه قدس و نجف رودخانه وسط تنگه دولبشک بود، شکل زمین ایجاب میکرد که پاکسازی سمت چپ (در حد لشکر١٠) و راست (حد لشکر٣١) رودخانه همزمان انجام شود. بنابراین لشکر٣١ که تصرف و پاکسازی دامنۀ چپ ارتفاع الاغلو تا رودخانه وسط تنگه را برعهده داشت باید با لشکر١٠ که روی دولبشک و سمت چپ رودخانه قلعهچولان و روی جاده تنگه دولبشک عمل میکرد هماهنگی لازم را انجام میدادند. در تماس فرماندهی قرارگاه نجف با فرماندهی قرارگاه قدس مشخص گردید گردان اول (مُسلم) لشکر سیدالشهدا به علت گم کردن مسیر و سرگردان ماندن در منطقه، موفق به اجرای مأموریت خود نشده است. از طرفی هر دو محور عملیاتی قرارگاه قدس برای ادامۀ عملیات به نتیجه نرسیدند و کم بودن زمان، احتمال موفقیت در عملیات را پایین آورده بود، نهایتاً فرمانده لشکر سیدالشهدا در ساعت ٣:١٥ بامداد با فرمانده قرارگاه قدس تماس گرفت و توقف در اجرای عملیات و موکول کردن ادامۀ آن را در روشنایی هوا پیشنهاد کرد. وی گفت: «باتوجهبه گذشت زمان و خسته شدن نیروها و تاریکی هوا امیدی نیست که آنها بتوانند کاری کنند و اگر صلاح میدانید جمعوجورشان کنیم بیاوریمشان عقب تا هوا کمی روشن بشود ببینیم میتوانیم کاری کنیم یا نه.» و عزیز جعفری از سر ناچاری با این پیشنهاد موافقت کرد. در محدودۀ قرارگاه نجف بهدلیل نزدیک بودن نیروهای لشکر٣١ و ٥ به دشمن، امکان درگیری کاملاً محتمل بود ولی وضعیت کلی منطقه و عدمتوفیق لشکر١٠ در انجام مأموریتش یک حالت بلاتکلیفی را بر نیروها حاکم کرده بود که آیا با دشمن درگیر شوند یا عقب بیایند؟ شوشتری در تماس با امین شریعتی از وی درباره تصرف الاغلو بدون تصرف دولبشک نظرخواهی کرد که شریعتی تصرف الاغلو را بدون تصرف همزمان دولبشک ناممکن اعلام کرد. ولی از آنجاییکه نیروهای قرارگاه نجف برای انجام عملیات در شرایط مناسبتری قرار داشتند، فرمانده این قرارگاه درصدد بود تا حد امکان فرماندهان لشکرهای نصر و عاشورا را برای انجام این کار متقاعد کند. آنها نیز به ضرورت اقدام همزمان لشکر سیدالشهدا روی ارتفاع دولبشک برای تـأمین جناح یگانهای قرارگاه نجف تأکید میکردند. استمرار این وضعیت و حضور در نزدیکی دشمن که احتمال بروز یک درگیری ناخواسته را زیاد کرده بود تا ساعت ٥:٤٥ صبح به طول انجامید و پیگیریهای فرمانده قرارگاه نجف برای کسب تکلیف نیز بینتیجه ماند. در این ساعت نورعلی شوشتری در تماس با فرمانده سپاه آخرین وضعیت را به وی گزارش کرد و در گفتوگو با وی به نتایجی رسید. شوشتری پس از این گفتوگو به فرمانده لشکر٥ نصر گفت: من با آقا محسن صحبت کردم، نظر او بر این بود که لشکر نصر بدون هماهنگی با لشکر١٠ عملیات را انجام دهد - البته آنها اگر روز شود مأموریت خود را انجام میدهند - و در غیر اینصورت همانجا، در حد موقت استقرار پیدا کند. در همین حال باتوجهبه حضور تانکهای عراقی در نزدیکی نیروهای لشکر نصر، شوشتری به قاآنی پیشنهاد کرد که نیروهای آن لشکر قبل از روشن شدن هوا به این تانکها حمله کنند تا مانع تحرک آنها در روز شوند. پس از تصمیم قرارگاه نجف مبنیبر پدافند تا تعیین تکلیف، لشکر٥ به یک دسته از نیروهای خود مأموریت منهدم کردن تانکهای دشمن را داد. به دنبال آن نیروهای این دسته بهسمت تانکهای عراقی روانه شدند و ٣ دستگاه تانک دشمن را منهدم کردند. سپس فرمانده لشکر نصر بقیه نیروهای خود را عقبتر کشید و در یالهای پایینی دامنۀ گوجار به عنوان تأمین تنگه الاغلو گسترش داد. دستگاههای مهندسی لشکر٥ نصر که در منطقه بودند در محل مناسبی جلوتر از روستای قمیش اقدام به احداث خاکریز کردند. نیروهای لشکر٣١ نیز تا پشت خاکریز عقب آمدند و در آنجا مستقر شدند. بدینترتیب و باوجود تلاشهای فرماندهان بر اجرای این عملیات در شب دوم با هدف برداشتن گام بعدی برای تصرف ارتفاع دولبشک و الاغلو، بنا به دلایلی که اشاره شد احداث خاکریز در انتهای قمیش و کسب آمادگی برای شب سوم به عنوان تصمیم نهایی اتخاذ و اجرا شد.

گزارش- 2

2. ناموفق بودن عملیات در شب دوم تا اندازهای طبیعی جلوه میکند، زیرا آوردن عقبه ها، امکانات آتش ادوات و توپخانه و پایکار رساندن نیروها احتیاج به زمان بیشتری دارد تا ادامه عملیات با قوت لازم انجام پذیرد و نیز شناسایی زمین و موقعیت دشمن لازم است. این نکته را محسن رضایی چنین تشریح میکند: اینها باید دیشب شناسایی میکردند، امشب وارد عمل میشدند. اشکال این است گردانهایی که الان می آیند اصلاً شناسایی ندارند. گردان لشکر١٠ رفته از پایین راست دولبشک سه چهار ساعت چرخ خورده، سپس برگشته. ما نباید عجله کنیم. باید اینها شناسایی داشته باشند. جهتِ تک هم لو رفته، دشمن متوجه است که سمتِ تک ما آمدین و دولبشک است و برای تثبیت ما در این موضع تلاش میکند. بهرغم اوضاع پذیرفتهشده مزبور، دیدگاه کلیتر مبنیبر اینکه دشمن برای عملیات غرب حساب جدی باز نمیکند و رضایت از پیشروی تا درون تنگه قمیش، مجموعاً موجب شده است تا یگانها نتوانند با سرعت بیشتر آماده اجرای عملیات شب دوم شوند. ضمناً مشکل عقبه و خرابی جاده که برای چندمین بار در دو شب گذشته بسته شده** مزید بر علت شده است. معاونت اطلاعات نیروی زمینی سپاه پاسداران در گزارشی، نتیجه عملیات شب دوم را اینگونه اعلام کرده است: درطول شب گذشته به علت مه غلیظ و بارش برف و باران در منطقه، امکان پیشروی از یگانها سلب گردید و تقریباً ضمن اینکه درگیری مهمی با دشمن رخ نداد درگیری نیروها با جوّ نامساعد در منطقه باعث مشکلاتی گردید. در شب گذشته لشکر٣١ و لشکر٥ در تنگه قمیش موفق به پیشروی به انتهای جنوبی تنگه بین قمیش و گوجار شدند. لشکر١٠ سیدالشهدا نیز حدود ٥٠٠ متر در یال دولبشک پیشروی نمود و به موازات لشکر٣٢ مستقر گردید.

محمد باقری معاون اطلاعات نیروی زمینی سپاه در گزارش به محسن رضایی فرمانده کل سپاه آخرین وضعیت منطقه عملیاتی را اعلام کرد.

گزارش- 3

3. دومین روز از عملیات بیت المقدس٢ در حالی رو به پایان است که مشکلات ناشی از اوضاع جوی و مناسب نبودن جاده ها کماکان گریبانگیر یگانها و قرارگاههای عملیاتی می باشد و بخش قابل توجهی از وقت و توان سازمان را مصروف خود کرده است. گلولای فراوان روی زمین و ریزش برف سنگین و نسبتاً مداوم و همچنین سرمای استخوان سوز خصوصاً در شبها توان زیادی از نیروها گرفته است. علاوهبرآن گردانها عموماً جانپناه و سنگر مناسبی هم ندارند و برخی نیروها در چادرهایی که سرپناه مناسبی نیستند حداکثر با ٢ پتو میخوابند اما سرما به حدی است که بسیاری از آنها تا صبح بیرون از چادرها قدم میزنند و سعی میکنند با تحرک و ورزش کردن خود را گرم نگهدارند. زمین و زمان به شدت سرد و یخزده است. نورعلی شوشتری فرمانده قرارگاه نجف در جلسه بعدازظهر امروز دربارۀ وضعیت سخت جوی و زمین عملیات، به فرمانده کل سپاه گفت: «زمین از نزدیک که میروی یک غولی است. برادر محسن با این برف و سرما زندگی کردن برای بچه ها خیلی مشکل است. نیمه پایین ارتفاع گوجار حداقل ٢ متر برف دارد، در کل آن اصلاً یک بوته یا درخت مشاهده نمیشود، همه زیر برف است.» وی همچنین درمورد علت انتقال ندادن نیروی یگانهای پایکار افزود: «از عقبه و جاده نمیتوانیم نیرو بیاوریم، از گردهرش بهسمت پایین گِل چسبندهای دارد که از چرخ ماشین کنده نمیشود. گردانهایی که وارد منطقه شده بودند براثر سرما و ...، باید بروند [عقب]، دیگر نمیکِشند.» شوشتری در تکمیل صحبت خود در ترسیم وضع ناهنجار نیروها اضافه میکند: «بچهها تو زمین خیس و گلی خوابیدهاند. صورت گلی، لباس گلی و ... ولی [فعلاً] روحیهها خوب است.» در محدودۀ قرارگاه قدس هم اوضاع مشابهی وجود دارد. در محدوده راست این قرارگاه به علت وضعیت نسبتاً مناسب جاده تدارک نیروها با مشکلات کمتری مواجه است اما در محدودۀ چپ، لشکر١٠ سیدالشهدا برای تدارک نیروهای خود در خط جاده ندارد لذا عناصر در خط یگان را نیروهای تدارکات که در قالب دو گروهان تشکّل یافتهاند، تدارک میکنند.

سرمای سخت منطقه عملیاتی بیتالمقدس٢ توان نیروها را کاهش میدهد. چادرها مانع جدی برای نفوذ سرما نیست. نیروهای تدارککننده باید امکانات و نیازمندیهای عناصر پدافند را پس از عبور از پل نفررویی که روی رودخانه قلعهچولان زده شده بعضاً با قاطر و گاه افراد پس از چند کیلومتر پیادهروی در سینهکش ارتفاع صعبالعبور قمیش به خط رسانده، بازگشته و آماده تدارک دیگری شوند. با این حال آنچه به بالای ارتفاع منتقل میشد بیشتر شامل مهمات و جیرۀ خشک بود لذا نیروهای در خط عمدتاً با کمبود آب و وسایل گرمکننده مواجه بودند. به طوری که به علت سرمای زیاد روی ارتفاع نیروها مجبورند شب تا صبح با تحرک بسیار بدن خود را گرم نگه دارند تا در سرمای طاقتفرسا دچار یخزدگی نشوند. در روز نیز وضعیتی مشابه روی این ارتفاعات حاکم است. به طوری که در صورت بارش برف یا باران، رزمندگان باید درون سنگرهای موجود که مرطوب هست و از سقف آن نیز آب چکه میکند مانده و صبح را به شب برسانند. علی عبداللهی فرمانده لشکر٥٢ که نیروهایش با چنین وضعیتی مواجه هستند میگوید: «ما ٢ گردان آوردیم در شهر ماؤوت ... قرار بود [خط اول] تا ساعت ٩ شب پاکسازی شود و عبور کنیم ولی تا ٣ صبح طول کشید. این دو گردان خیلی گِلی و خیس و پراکنده شدند، آنها را آوردیم عقب.» اوضاع نامساعد جوی، سرمای زیاد و گلولای فراوان که راه رفتن را بسیار سخت کرده در حالی است که دشمن امروز در مقایسه با روز گذشته با وارد کردن یگانهای جدید و تمرکز آتش، فشار بیشتری به یگانهای در خط وارد میکند.*** آتش نیروهای عراقی نسبت به روزهای قبل از دقت و شدت بیشتری برخوردار شده و این خود تا حدودی مانع از تدارک و پشتیبانی مناسب از نیروهای در خط مقدم شده است. وضعیت نامناسب تدارک و تخلیه مجروحین بهخصوص در خط پدافندی لشکر سیدالشهدا در صخرهای کوچک (در ارتفاع قمیش)، باتوجهبه نداشتن جاده و دوری مسافت و وجود آتش دشمن محسوستر است. کماکان در دو روز گذشته به علت نامساعد بودن هوا و وجود مه غلیظ، هوانیروز موفق به انتقال تجهیزات به مناطق جلو نشده است. نامساعد بودن جاده نیز باعث بروز مشکل در فراهم کردن شرایط برای جلو آوردن قبضههای توپ و اجرای آتش مؤثر روی دشمن شده است. فرمانده سپاه در جلسه بعدازظهر امروز درباره ضرورت استفاده از آتش مؤثر، خطاب به فرماندهان قرارگاه نجف و قرارگاه قدس گفت: «آقای شوشتری، آقای عزیز [جعفری]، ما امشب هرچه آتش داریم بریزیم روی اینها، چون سد ما تا مواضع بعدی فقط این دوتا ارتفاع است. ما برای این دوتا الآن آتش شدید میخواهیم. همه آتش ما (ادوات و توپخانه) روی اینجا متمرکز شود. کاری کنید که دشمن مستأصل شود.» درزمینه مسئله آتش که مورد تأکید فرمانده سپاه است، شوشتری میگوید: «ما که آتش نداریم حاجآقا.» رضایی: «بدون آتش که نمیشود، لااقل مینیکاتیوشاها را بیاورید جلو. توپخانههایتان را الان بکشید جلو، خطر اینجا است که ما برویم جلو آتشها عقب مانده باشد.» برادر عزیز جعفری: «الان یک آتشبار لشکر٢٧ پایین سرگلو زیر برف مانده است که با بلدوزر رفتهاند آن را بیرون بکشند.» این وضعیت در حالی است که در صحنه درگیری، آتش توپخانه خودی تاکنون موفق نبوده و دشمن در مسافتی حدود ٢ تا ٣ کیلومتر (حدفاصل دو ارتفاع الاغلو و دولبشک) به راحتی تردد و نیروهایش را در خط تدارک و پشتیبانی میکند. یگانهای خودی تاکنون نتوانستهاند با اجرای آتش تمرکزی روی جاده، جلوی ترددهای بسیار دشمن را بگیرند.

گزارش- 4

4. درپی اجرا نشدن عملیات شب گذشته (شب دوم) و لزوم هماهنگی بین قرارگاهها و یگانها برای ادامه عملیات، فرمانده کل سپاه فرماندهان را به جلسهای در محل قرارگاه قدس بر روی ارتفاع گُلان فراخواند. وی همزمان مصطفی ایزدی مسئول عملیات نیروی زمینی را به قرارگاه نجف فرستاد تا نظرات فرماندهان این محور را به فرماندهی منتقل کند. محسن ضایی در عین حال به مأموریت قرارگاه نجف در تصرف قسمتهای جنوبی ارتفاع گوجار و تصرف ارتفاع الاغلو تأکید و به همین منظور توصیه کرد که یگانهای قرارگاه نجف اولاً نیروی کافی به نزدیکی مناطق درگیری بیاورند و ثانیاً مأموریت خود را به نتیجۀ مأموریت قرارگاه قدس در تصرف ارتفاع دولبشک منوط نکنند. جلسه فرمانده سپاه با فرماندهان قرارگاه قدس**** حدود ساعت ١٠ صبح امروز در محل این قرارگاه تشکیل شد. این جلسه در حالی برگزار شد که همزمان جلسه مشابهی در قرارگاه نجف تشکیل شده بود. در جلسه قرارگاه قدس ابتدا فرماندهان یگانها گزارش عملیات شب

تصویر پل نفررو روی رودخانه قلعهچولان رزمندگان لشکر۱۰ سیدالشهدا از این پل برای انتقال نیرو و تجهیزات به غرب رودخانه استفاده میکردند. اول و موضوعات شب دوم را به محسن رضایی ارائه و دربارۀ دلایل بروز کندی و سپس توقف عملیات در شب اول و همچنین اجرا نشدن عملیات در شب دوم گفتوگو کردند. علی فضلی فرمانده لشکر١٠ سیدالشهدا گفت: صبح روز اول عملیات، فرمانده تیپ ثارالله را که مأموریت داشت روی ارتفاع دولبشک عمل کند آوردیم کنار هدف برای توجیه اما براثر گلوله توپ وی و آجرلو فرمانده سپاه کرج (منطقه تأمینکننده نیروی لشکر) و چند نفر دیگر از برادران، شهید شدند. با این وصف تیپ و یگان را آماده عملیات کردیم. فضلی افزود: روز اول، از پوزه ارتفاع قمیش نیروهای عراقی ١١ بار به ما پاتک کردند چون همه فشار دشمن در این نقطه بود. وی همچنین گفت ٣٠ نفر از نیروهای دشمن را در مقر تیپ اسیر کردیم. فضلی خطاب به فرمانده سپاه مشکل پشتیبانی یگان را چنین بیان کرد: خدا شاهد است یک تویوتا نداریم. برای آوردن یک خبر از خط، نیروهای اطلاعات پیاده میروند و میآیند. قسم میخورم که باور کنید. آقای رضایی در پاسخ اظهار داشت: نداریم، والا قبل از عملیات میدادیم. محمد کوثری فرمانده لشکر٢٧ حضرت رسول که یگانش در مرحله اول عملیات مأموریت نداشت نیز از مشکلات جوّی شکوه کرد و اظهار داشت: نیروهای ما هنگام نقل و انتقال فشار زیادی متحمل شدند. حدود دو ساعت در راهبندان زیر برف بودند تا رسیدند اینجا. از آنجا که ما فکر میکردیم با ورود به منطقه همان شب وارد عملیات میشوند، جایی برای آنها پیشبینی نکرده بودیم، لذا بدون آنکه در جایی مستقر شوند در فضای باز میان سرما شب را سپری کردند، صبح که به آنها رسیدیم دیدیم دور و بر جاده سرگردان هستند. وضع نیروها خیلی نامناسب است. او که لباس نیروهایش در سرما و برف خیس شده بود. افزود: آقا محسن! بیشتر مسئله خستگی و خیس بودن بچههاست؛ والا برای جنگیدن بچهها آمادگی دارند. محور گفتوگوهای این فرماندهان دربارۀ مأموریت امشب قرارگاه قدس (لشکر١٠ سیدالشهدا و لشکر٢٧ محمد رسولالله) در مرحله دوم (شب سوم) در ارتفاع دولبشک است. اما باتوجهبه مشکلات فراوان در پشتیبانی رزمندگان این یگان و نبودن جاده برای رساندن تدارکات،***** مسئولان قرارگاه قدس ترجیح میدهند قرارگاه نجف شرط وابستگی عملیات روی الاغلو در غرب رودخانه قلعهچولان به ارتفاع دولبشک در شرق این رودخانه را کنار گذاشته مستقلاً وارد عمل شود.****** در حین جلسه، مصطفی ایزدی که به نمایندگی از فرمانده کل سپاه در قرارگاه نجف حضور یافته است ازطریق بیسیم با فرمانده کل سپاه - که در جلسه با فرماندهان قرارگاه قدس حضور دارد - نتیجه مباحث مطرح شده در جلسه قرارگاه نجف را اینگونه اعلام میکند: قرارگاه نجف آماده است روی الاغلو عمل کند ولی میگوید لشکر١٠ ابتدا دولبشک را برود بگیرد. فرمانده لشکر١٠ که مکالمات را میشنود دربارۀ اجرای عملیات روی این ارتفاع میگوید: «نیروهای من خستهاند، نمیتوانند. اینکه اینها (قرارگاه نجف) میگویند در صورت عمل نکردن لشکر١٠ از ابتدای دولبشک میخورند، اینطور نیست. اگر اینطور باشد عراقیها اول ما را میزنند.» پس از گزارش سه یگان ١٠، ٥٧ و ٥٢ که عمدتاً دربارۀ حضور ضعیف دشمن، تأثیر منفی سرمای شدید و برف سنگین، نداشتن سرپناه و حضور عموم نیروها در فضای باز، مستهلک شدن توان یگانها و همچنین خرابی جادهها و ضعف مشهود عقبه برای پشتیبانی از صحنه نبرد بود، فرمانده سپاه بر ادامه عملیات در این منطقه تأکید کرد و خطاب به فرمانده قرارگاه قدس گفت: «آقای عزیز (جعفری) شما همه توانتان را بگذارید که این دولبشک و تپههای پایین آن در سمت رودخانه (قلعهچولان) و تا آخر بیایید. ما همهمان بسیج شویم که قرارگاه قدس همه توانش را بگذارد روی دولبشک، و آماده شوید که پس از گرفتن گوجار و الاغلو از طرف تپه مُشتی بروید روی آمدین. عمده مشکل شما تا آخر مقر لشکر٤٤ (دشمن) است. تا یک هفته دیگر وضع دشمن همین است. ما الان فرصت خوبی داریم، این نیروهای کمِ دشمن اینجا در مقابل شما آب میروند و تا بیاید نیروی عمده بیاورد، شما موضع خود را گرفتهاید.» هرچند فرمانده کل سپاه به اهمیت تصرف دولبشک و الاغلو در باز شدن گره عملیات برای پیشروی در عمق منطقه تأکید دارد، اما همچنان نسبت به آماده شدن و عمل کردن لشکر١٠ اطمینان لازم وجود ندارد و بیان خستگی نیروها و دیگر مشکلات ازجانب فرمانده این یگان، انجام عملیات آنها را با ابهام مواجه کرده است. زمان شروع عملیات ساعت ٢٠ اعلام شد اما فضلی با مطرح کردن دوری راه و خستگی نیروها و احتمال نرسیدن آنها، ساعت ٢٢ را برای شروع عملیات پیشنهاد کرد. در واقع پس از شب دوم و عدمموفقیت لشکر٣٢ انصار در تصرف آمدین و بازنشدن راه ورود یگانهای دیگر، محور آمدین تمام شده تلقی گردید و قرارگاه قدس نیز همانند قرارگاه نجف میبایست وارد غرب رودخانه شود. از آنجا که موضوع جاده اهمیت زیادی دارد و مشکلات فرماندهان در این مورد به دفعات ابراز گردیده است، فرمانده کل سپاه، مهدی مبلغ معاون مهندسی قرارگاه خاتم و نصرتالله کاشانی معاون مهندسی نیروی زمینی را احضار و نسبت به این موضوع مجدداً تأکید کرد و گفت: «چند تا از بچههای خبره مهندسی را بگذارید که متر به متر جاده را نگاه کنند، هرجا لازم است پیچهای تند را بگیرند، عریض کنند، گلروبی بکنند، اگر جایی را لازم است با شن پر کنند و ...» وی در ادامه افزود: «یک هفته فرصت داریم، عجله نیست. شما فقط جاده را باز نگه دارید که خیال ما از عقبه راحت باشد ...» متعاقب رفتن مصطفی ایزدی به قرارگاه نجف و مشخص شدن مأموریت قرارگاه نجف، فرمانده سپاه از نورعلی شوشتری خواست تا به قرارگاه قدس (نزد وی) بیاید تا ضمن دریافت ملموستر وضعیت از زبان او، مسائل از نزدیک بررسی و تصمیم اتخاذ شده با وی در میان گذاشته شود. لذا برادر شوشتری ساعتی پس از ظهر به قرارگاه قدس رسید و در ساعت ١٤:٣٠ جلسه مشترک قرارگاههای قدس و نجف بهعلاوه چند تن از معاونتهای نیروی زمینی تشکیل گردید. در این جلسه که اولین دیدار فرمانده قرارگاه نجف با فرمانده کل سپاه و فرمانده قرارگاه قدس پس از شروع عملیات بود، شوشتری کلیاتی دربارۀ عملیات ٤٨ ساعت گذشته، جمعبندی صحبتهای انجام شده در قرارگاه نجف با فرماندهان یگانهای تابعه و وابسته بودن عملیات روی ارتفاع الاغلو و دولبشک به یکدیگر را توضیح داد. مطالب دیگری ازجمله ضرورت تجمیع آتش یگانها روی نقاط مهم خطوط دشمن و تقویت تدریجی منطقه از سوی دشمن نیز مطرح شد. از آنجا که راهانداختن یگانها، هماهنگی آنها و آماده کردنِ لوازم دیگر، نیاز به زمان دارد و تا غروب وقت کمی باقی است، فرمانده سپاه تأکید دارد که هرچه سریعتر فرماندهان قرارگاهها رها شوند تا عملیات شب سوم هرچه زودتر شروع گردد. وی در پایان برای توجیه بیشتر یگانها و دادن انگیزه بیشتر نسبت به اهمیت عملیات، از فرمانده قرارگاه نجف میخواهد کادر یگانهایی را که در شب اول وارد عمل شدند به قرارگاه نیروی زمینی بفرستد تا با آنها صحبت کند.

گزارش- 5

5. باتوجهبه گفتوگوهای صبح و عصر امروز فرماندهان یگانها با فرمانده کل سپاه، قرارگاه نجف مأموریت تصرف ارتفاع الاغلو و تنگه الاغلو را (که در بین این ارتفاع و یالهای جنوبی گوجار قرار دارد) برعهده دارد و قرارگاه قدس نیز باید ارتفاع دولبشک و تنگه دولبشک را (که در بین این ارتفاع و ارتفاع الاغلو است) تصرف و تأمین کند و یک گام بلند به جلو بردارد و خود را به زمینهای پست جنوب این دو ارتفاع نزدیک کند. طبق این تصمیم کلی، در محور قرارگاه قدس، لشکر١٠ سیدالشهدا با ٢ گردان مأموریت تصرف ارتفاع دولبشک را برعهده دارد. همچنین فرمانده قرارگاه به فرمانده لشکر٢٧ ابلاغ کرد در صورتی که لشکر١٠ موفق به تصرف کامل ارتفاع دولبشک نشد، آنها وارد عمل شوند و این ارتفاع را تصرف کنند اما در صورتی که موفق به انجام مأموریت خود شدند لشکر٢٧ آمادگی داشته باشد تنگۀ دولبشک را تصرف و تأمین کند. همزمان با آن لشکر٣٢ انصار علیه نیروهای عراقی در شرق ارتفاع دولبشک (موسوم به کیسهایها) عملیات ایذایی انجام دهد. علاوه بر یگانها، مقرر شد تانکهای لشکر٢٧ و تانکهای تیپ٢٠ زرهی رمضان با استقرار در دشت بالوسه واقع در شرق رودخانه قلعهچولان، از بعدازظهر امروز تا هنگام غروب آفتاب روی مواضع عراقیها در دامنه و نوک ارتفاع دولبشک اجرای آتش کنند. همچنین توپخانههای قرارگاه قدس و قرارگاه نجف آتش دیدبانی شده و پرحجمی را در منطقه مأموریت لشکر١٠ اجرا نمایند. ضمناً برای ترمیم جاده ماؤوت که به علت بارندگی چند روز اخیر هر چند ساعت یک بار با فرورفتن خودروها تا ساعتی مسدود میشد و باعث ترافیک و کندی در نقلوانتقالات میگردید، به جهاد سمنان مأموریت داده شد تا با بهکارگیری چند دستگاه لودر و بولدوزر و حضور فعال در طول جاده ماؤوت، این جاده را مرمت کرده، مانع مسدود شدن آن شود. به هوانیروز نیز مأموریت داده شد تا در صورت مساعد بودن هوا برای تخلیه مجروحین و بهکارگیری بالگردهای هجومی در حمایت از عملیات لشکر سیدالشهدا وارد عمل شوند. جزئیات مأموریت قرارگاه نجف در شب جاری در جلسه صبح امروز فرماندهان قرارگاه نجف و یگانهای تابعه******* که از ساعت ٩:١٥ آغاز گردید، مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نهایتاً قرار شد لشکر٣١ عاشورا با ٢ گردان ارتفاع الاغلو را تصرف کند و لشکر٥ نصر هم با بهرهگیری از ٢ گردان یالهای جنوبی ارتفاع گوجار و تنگه الاغلو را تأمین کند. در ادامه تیپ٤٨ فتح با ٢ گردان ضمن عبور از لشکر٥ نصر از جنوب به طرف شمال ارتفاع گوجار را تصرف و پاکسازی کند. البته در این میان درباره وابسته بودن تصرف ارتفاع الاغلو به اجرای عملیات همزمان روی ارتفاع دولبشک بههمت قرارگاه قدس تأکید جدی شد. لذا همه فرماندهان این قرارگاه معتقد بودند که لشکر سیدالشهدا همزمان روی دولبشک عمل کند.******** ضرورت همزمانی عملیات دو قرارگاه به اطلاع مصطفی ایزدی که به نمایندگی ازسوی فرمانده کل سپاه از ساعت ١٠ صبح در این جلسه حاضر گردید، رسانده شد. نورعلی شوشتری درباره اجتنابناپذیر بودن همزمانی دو عملیات در پاسخ به این سؤال مصطفی ایزدی که پرسید «اینجا بررسی نشده که مثلاً اول [روی] الاغلو عمل بشود و بعد این [دولبشک]» گفت: «ما این را بحث کردیم ولی برادرها بحثی کردند که ما هم متقاعد شدیم. موضوع این است که این زمین [محوطه ابتدای ارتفاع الاغلو] و این [یالهای ابتدای دولبشک] کاملاً تسلط دارد و عقبۀ این [الاغلو] کاملاً در گودی است. خاکریز هم که بزنیم این [دولبشک] تسلط دارد. حالا تانک و اینها که هیچی، یک [تیربار] گرینف هم بگذارد، جادۀ اینها را میبندد.» مصطفی ایزدی هم در پاسخ میگوید: «[لشکر] سیدالشهدا امشب عمل میکند.» پس از متقاعد شدن ایزدی و انتقال این نظر به فرمانده کل سپاه و فرمانده قرارگاه قدس، آنها هم میپذیرند که لشکر سیدالشهدا همزمان روی ارتفاع دولبشک وارد عمل شود. در ادامۀ گفتوگوها قرار شد باتوجهبه کمشدن مه در منطقه و افزایش دید دشمن در روز در محور قرارگاه نجف پس از تاریکی هوا، نیروها بلافاصله پس از اقامۀ نماز مغرب و عشا و خوردن شام بهسمت خط حرکت کنند. پس از مشورت با فرمانده قرارگاه قدس ساعت ٢٠ به عنوان ساعت آغاز درگیری تعیین شد. اما پس از حضور شوشتری در قرارگاه قدس و گفتوگوی فرمانده کل سپاه با فرماندهان دو قرارگاه و مصطفی ایزدی، برای ایجاد فرصت بیشتر تا روشنایی صبح، ساعت عملیات به ١٨:٣٠ تغییر یافت. علاوه بر ٤ گردان از لشکر٥ و تیپ١٨ که برای اجرای عملیات در منطقه بودند، تیپ١٢ قائم با یک گردان و تیپ٤٨ فتح با ٢ گردان - که بهعنوان یگانهای احتیاط منظور شدند - از صبح وارد منطقه شدند و برای عملیات آمادگی داشتند. افزونبر آنها ٢ گردان از لشکر٢١ امام رضا نیز در زیر ارتفاع سرگلو مستقر شده بود که بهمحض دریافت دستور قرارگاه در منطقه حاضر شود. همچنین تیپ٣٥ امام حسن نیز در حد ٢ گردان برای انجام عملیات آمادگی داشت. مجموعۀ این توان، آمادگی مناسبی را از جهت نیرو برای انجام عملیات در اختیار قرارگاه نجف قرار داده بود مضافاً اینکه لشکر٣١ یک گردان در راه داشت که تا شب به منطقه میرسید.

گزارش- 6

6. باتوجه به کوهستانی بودن منطقه عملیاتی بیتالمقدس٢ و بارش برف و باران و نامناسب بودن جادههای دسترسی به خطوط مقدم درگیری، نقش هوانیروز برای کمک به پشتیبانی یگانها نمود بیشتری یافته است. هر چند ابری بودن آسمان منطقه و تداوم بارشها مانع فعالیت بالگردها در دو روز گذشته شده اما مسئولین درصدد هستند هرچه زودتر شرایط را برای بهکارگیری هوانیروز آماده کنند تا در صورت مساعد شدن شرایط جوی، بالگردها به کمک نیروها بیایند. برای هماهنگی دراینباره پس از نماز مغرب و عشا، ساعاتی قبل از شروع عملیات امشب، جلسهای با حضور مسئولین هوانیروز و نورعلی شوشتری در محل قرارگاه نجف برگزار شد. در ابتدای جلسه سرهنگ خلیلی رابط هوانیروز اعلام کرد: طی دو روز گذشته تلاش زیادی برای آوردن بالگردها از بانه به مناطق عملیاتی انجام شده اما به علت مهآلود بودن هوا بهویژه در محدودۀ گردنۀ کاگر این کار انجام نشده است، هرچند خلبانها اصرار داشتند که بالگردها را به منطقه بیاورند. یکی از همراهان رابط هوانیروز گفت: «ما حتی پیشبینی کردیم که هلیکوپترها را با [تریلی] کفی بیاوریم ولی چون عقربههای آن آسیب میدید، مقدور نشد.» پس از آن فرمانده قرارگاه نجف محلهای تعیینشده برای فرود بالگردهای هوانیروز را اینگونه تعیین کرد: o پَد اسلینگ روی گردهشیلان بهدلیل نبودن جاده منتهی به این نقطه. o پَد اصلی برای تخلیۀ مجروح در نزدیکی ورود به تنگه قمیش - گوجار موسوم به پَد شهید عارفیان (در جلوی یالهای سوزنی منطقه هرمدان). o پد******** اسلینگ******** بار و تجهیزات روی ارتفاع ویولان - محل مأموریت لشکر٦ ویژۀ پاسداران - و تخلیه مجروح از این نقطه به علت طولانیبودن مسیر و مشکل تردد زمینی نیروها. در ادامه شوشتری اضافه کرد: چون قرار است امشب عملیات انجام شود، براساس پیشرفت عملیات و وضعیت جدید احتمالاً محلهای دیگری برای هوانیروز مشخص خواهد شد. همچنین مسیر پرواز بالگردها از پَد اصلی به پَدهای عمق منطقه نیز تعیین گردید. در تعیین اولویتها هم مقرر شد که رساندن بالگردها به پد اصلی (شهید عارفیان) اولویت اول باشد. علاوهبر این تصمیمها قرار شد خلبانان برای توجیه شدن ازطریق زمینی به منطقه بیایند.

گزارش- 7

7. با گذشت دو روز از عملیات، هنوز پاتک سنگینی از طرف ارتش عراق انجام نشده و بجز برخی اقدامات محدود و موضعی همچون پاتک به مواضع تصرف شده لشکر١٠ در ارتفاعات قمیش که ناشی از مقابله نیروهای موجود در محل میباشد، تحرک چشمگیر دیگری دیده نشده است. حتی خبرها حاکی از آن است که در بعضی نقاط، نیروهای عراقی در روز پا به فرار گذاشتهاند و بسیاری از آنها در میان برفهای ارتفاع گوجار گیر افتادهاند. علاوهبر این، از آتش توپخانه و حمله هوایی که در هر عملیات، بیشترین فشار را بر یگانها و عقبه رزمندگان وارد میکنند، خبری نیست. البته ابری بودن آسمان یک مانع برای عملیات هوایی محسوب میشود. از سوی دیگر، مطابق آمار ارسال شده، تا ظهر امروز تعداد ٧٠٠ نفر از نیروهای عراقی به اسارت درآمدهاند. با توجه به مأموریت تعیین شده برای عملیات امشب، قرارگاهها درصدد برآمدند که عقبماندگی شب گذشته را جبران کنند و امشب دو ارتفاع دولبشک و الاغلو را به تصرف درآوردند. البته خبرهای رسیده از خط حاکی از آن بود که ارتش عراق از وقفه به وجود آمده استفاده کرده و این دو ارتفاع را با آوردن نیروهای جدید تقویت کرده است. در تماسی که محسن رضایی بعد از غروب با نورعلی شوشتری فرمانده قرارگاه نجف داشت به وی پیشنهاد کرد که نیروهای لشکر عاشورا با توان بیشتر وارد عمل شوند و با محاصره دشمن، تعداد بیشتری اسیر بگیرند. ایشان همچنین دستور داد محل قبضههای توپ مقداری جلوتر برده شود. علاوهبراین، فرمانده سپاه با ابلاغ دستور کتبی به فرمانده قرارگاه نجف از وی خواست که بعد از تصرف ارتفاع الاغلو، با هماهنگی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، به دفاتر و مقرهای گروههای کومله و حزب دموکرات که در روستای کورده و قالومه (مابین مالومه - چخماق) مستقر هستند حمله و آنها را پاکسازی کنند.

گزارش- 8

8. با تعیین شدن مأموریت و انجام هماهنگیهای لازم بین دو قرارگاه نجف و قدس، همگی آماده اجرای عملیات در سومین شب شدند. فرمانده سپاه از قرارگاه نیروی زمینی سپاه (شهید داوود آبادی) در ارتفاع سرگلو در صحبت با مسئولین واحدها به چند موضوع مهم ازجمله انتقال سریع امکانات به منطقۀ جلو، مشخص کردن وظیفه توپخانه و اهمیت اجرای آتش مؤثر تأکید کرد و همچنین با فراخوان مسئولان جهاد به ضرورت احداث جادۀ عقبه قرارگاه قدس از ژاژیله بهسمت دشت هرمدان اشاره کرد. باتوجهبه اهمیت مأموریت قرارگاه نجف در عملیات امشب، درپی تأکیدهای قبلی، محسن رضایی هنگام غروب در یادداشتی مطالب زیر را مجدد به شوشتری فرمانده این قرارگاه ابلاغ کرد: «در مانور امشب تلاش گذاشته شود جاده متروکه (تنگه الاغلو) قابل تردد شود و برای مانور الاغلو در نظر داشته باشید که تا روی قله اصلی بروید و خاکریز یال سمت راست آن را بهسمت [یال شمالی ارتفاع] گوجار وصل کنید. اگر توانستید باقیمانده آن را بروید، والّا فردا ادامه دهید.» فرمانده سپاه ضمناً برای رفع مشکل تردد لشکر١٠ و رهایی این یگان از انجام پشتیبانی خط توسط نفرات پیاده، در حاشیه یادداشت خود خطاب به مصطفی ایزدی نوشت: «که لشکر١٠ هم بتواند با ماشین بیاید پشت آن و مشکل ترددش حل بشود.»******** با شروع تاریکی هوا، به تدریج نیروها روانۀ منطقه عملیات شدند. بارش برف نسبتاً سنگینی آغاز شده است و پیشبینی میشود علاوهبر نیروها، وضع جادهها با مشکل جدی مواجه خواهد شد. طبق برنامه قبلی، همزمان با آغاز عملیات یگانها، آتش متمرکز قرارگاه نیز به دستور فرماندهی توپخانۀ غرب به وسیله قبضه های دوربرد (عمدتاً توپ ١٣٠ میلیمتری و ...) شروع به کار کرد که درپی آن شنود خبر داد آتش خودی موجب نگرانی دشمن شده است. با دریافت این خبر اجرای آتش بر روی حدفاصل الاغلو - دولبشک تشدید گردید. در محدودۀ مأموریت قرارگاهها نیز با تاریکی هوا کارها در حال انجام است. در مجموعۀ قرارگاه نجف پس از شروع تاریکی هوا نیروهای اولین گردانهای لشکر عاشورا و لشکر نصر پس از اقامه نماز مغرب و عشا و خوردن شام بلافاصله حرکت به سمت ارتفاع الاغلو را آغاز کردند. گردان اول لشکر عاشورا در طول مسیر به سمت قله اصلی ارتفاع الاغلو، برخلاف پیش بینی ها که براساس شواهد شب گذشته مبنی بر حضور نیروهای عراقی بود، با دشمن برخورد نکردند. فرمانده قرارگاه نجف در ساعت ٢١:٢٥ در تماس با امین شریعتی درگیر شدن قرارگاه قدس را به وی گوشزد کرد و جویای علت درگیر نشدن نیروهای لشکر عاشورا با دشمن شد که شریعتی در پاسخ گفت: «ما هم مطلبی نداریم اما نمیدانیم اینها (عراقیها) کجا رفتند. خلاصه بچهها دارند بهسمت اون چیز (قله) اصلی [الاغلو] میروند. الان [فرمانده گردان] گفت تکیه دادم به یک جایی که باید حلش میکردیم و ما هم خیلی بزرگ حسابش کرده بودیم. الان مثل غلتک دارند میروند بهسمت آن [قله] اصلی [الاغلو].» در همین حال نیروهای لشکر سیدالشهدا در محور قرارگاه قدس از ساعت ٢٠:٣٠ روی ارتفاع دولبشک با تجمع بزرگی از نیروهای عراقی روبهرو شدند و درگیری سختی بین آنها رخ داد. در جریان این درگیری، فرمانده گردان مجروح و مسئول اطلاعات گردان نیز شهید شده، تماس گردان با لشکر نیز قطع میشود. اما اطلاعات اعلام شده از قرارگاه قدس تا ساعت ٢٢:٤٠ حاکی از تصرف قسمتهای ابتدایی دولبشک به دست رزمندگان این لشکر است و این گردان در حال حرکت دورانی از درون تنگه برای دور زدن دشمن و تصرف کامل ارتفاع میباشد. در همین حال خبری از دشمن به دست میآید مبنیبر اینکه عراق ٢ تیپ جدید وارد منطقه کرده و قصد دارد به محض روشن شدن هوا آنها را وارد تنگه دولبشک کند. باتوجهبه این خبر و همچنین پیشروی لشکر عاشورا روی ارتفاع الاغلو، فرمانده کل سپاه در تماس با شوشتری ضمن اظهار رضایت از عملکرد این قرارگاه، احداث ٢ خاکریز ضروری را متذکر شد: «یک خاکریز ابتدایِ الاغلو و دولبشک بزنید و روی الاغلو بچهها هر چه از تدارکات و اینها است جمع کنند و یک خط وسط الاغلو به دولبشک، درون تنگه بزنید و یکسِری هم بروند تا آخر ارتفاع. کار شما الحمدلله خوب بوده است. شما به لشکر١٠ اتکا نداشته باشید، خودتان مهندسی همراه داشته باشید بروید...» به دنبال آن به رابط جهاد ابلاغ شد ٤ دستگاه لودر و بلدوزر از جهاد اصفهان و دامغان با امکانات لازم و سوخت مورد نیاز دستگاهها به پشت خاکریز ابتدای تنگه قمیش که روز اول عملیات احداث شده بود، منتقل شود تا بنا به دستور وارد عمل شوند. اقدام دشمن در آوردن این ٢ تیپ جدید و پیشروی نیروهای لشکر عاشورا از روی یال اصلی الاغلو بدون پاکسازی دامنۀ وسیع سمت چپ (شرق) بهسمت ارتفاع دولبشک، نکته قابل تأملی است چون احتمال نفوذ دشمن از این فضای باز ٥/١ کیلومتری وجود دارد. سیدعلی حسینی مسئول تیپ اطلاعات قرارگاه نجف نیز احتمال میدهد که یک قرارگاه دشمن در این فضای باز وجود داشته باشد. اعلام تصرف قله اصلی الاغلو نیروهای لشکر عاشورا که تا حوالی قله اصلی الاغلو را بدون مشکل تصرف کرده بودند در محدودۀ قله اصلی الاغلو به موانع و سیمخاردار و مین دشمن برخورد کردند که حدود ساعت ١١ شب امین شریعتی خبر پاکسازی موانع را به اطلاع قرارگاه نجف رساند. در همین اثنا محسن رضایی که روی فرکانس قرارگاه نجف مکالمات شوشتری و شریعتی مبنیبر تصرف قله اصلی الاغلو را شنیده بود، با فرمانده لشکر عاشورا تماس گرفت و با ابراز رضایت از عملکرد این یگان درمورد بردن دستگاههای مهندسی به دنبال نیروها بهمنظور احداث خاکریز در مقابل مواضع تصرفشده برای پدافند تأکید کرد. فرمانده قرارگاه نجف هم درمورد بستن تنگه دولبشک به شریعتی تأکید و پیشنهاد میکند که تعدادی از نیروهای این یگان از روی اولین یال زیر قله اصلی الاغلو که بهسمت روستای دولبشک امتداد دارد سرازیر شوند و در این نقطه با به کار گرفتن دستگاههای مهندسی تنگه دولبشک را ببندند تا در صورتی که نیروهای لشکر سیدالشهدا در تصرف ادامه دولبشک مشکلی پیدا کردند لشکر عاشورا برای حفظ ابتدای این ارتفاع مشکلی نداشته باشد و همزمان بقیه نیروهای لشکر٣١ در ادامۀ مأموریت این یگان تا انتهای الاغلو را تصرف کنند و انتهای تنگه دولبشک را نیز ببندند. بهرغم تأکید قرارگاه مبنیبر حضور لشکر عاشورا در روستای دولبشک و بستن تنگه دولبشک از این نقطه، فرماندهی یگان قصد داشت بستن تنگه را از انتهای الاغلو انجام دهد لذا در پاسخ به پیشنهاد شوشتری میگوید: «اگر خدا بخواهد و مصلحت الهی بر این باشد که ما برسیم به اون (انتهای الاغلو) از اونجا ترتیب کار را میدهیم.» پس از اتمام صحبتهای شوشتری و شریعتی، محسن رضایی در تماس با قرارگاه نجف ضمن ابراز رضایت از نحوه عمل این قرارگاه، بر چند نکته ازجمله تقویت نیروهای لشکر٣١ برای پاسخگویی پاتک دشمن در روز، فرستادن دستگاههای مهندسی برای احداث خاکریز در مقابل نیروها و عبور دادن یک گردان (لشکر نصر) از پشت الاغلو برای تصرف ابتدای یال جنوبی گوجار تأکید میکند و در ادامه خواهان آن میشود که نیروهای لشکر٣١ ضمن آنکه با نیروهای لشکر سیدالشهدا هماهنگ میکنند اما در عین حال باید بدون توجه به نحوۀ عمل این یگان و متکی به نیروهای خود عمل کنند. ناکامی لشکر۱۰ در تصرف دولبشک ساعت ٢٣:٣٠ شوشتری برای هماهنگی و جویا شدن از آخرین وضعیت لشکر سیدالشهدا با قرارگاه قدس تماس گرفت و در صحبت با حسین همدانی، وی برخلاف اخباری که مبنیبر حضور این لشکر در سه قله ابتدایی دولبشک داده بود، موفقیت این یگان را بدینگونه اعلام میکند که تنها قله اول تصرف شده است.******** پیشنهاد محاصره کردن دشمن در تنگه دولبشک باتوجهبه مشکلاتی که لشکر سیدالشهدا در ابتدای دولبشک پیدا کرده بود، ضرورت تلاش بیشتر از سمت لشکر٣١ برای ورود به تنگه دولبشک و سرمایهگذاری جدیتر برای پاکسازی این تنگه بیشتر میشد خصوصاً اینکه اخبار واصله حاکی از حضور قوی دشمن در این نقطه بود. از حدود ساعت ٢٣ به بعد تأکید و اصرار فرمانده کل سپاه و فرمانده قرارگاه نجف بر تقویت و سرعت دادن در محور لشکر عاشورا و بهرهگیری بهتر از نیرو، آتش و مهندسی برای بستن عقبۀ تنگه دولبشک بود. فرمانده کل سپاه ساعت ٢٣ به شوشتری پیشنهاد میکند که لشکر٣١ پس از عبور از قله اصلی الاغلو فلش حرکت خود را بهسمت تنگه دولبشک کشانده و با توان قوی این تنگه را ببندد و دشمن را در محدوده تنگه محاصره کند. شوشتری که خود با این موضوع موافق بود و این نظر را قبلاً به امین شریعتی پیشنهاد کرده بود در پاسخ میگوید که چنین دستوری را به فرمانده لشکر عاشورا داده است. در طول چند ساعتی که از شروع عملیات سپری شده بود، پیگیری چگونگی پیشروی گردانهای لشکر عاشورا روی ارتفاع الاغلو و حساسیت بستن انتهای تنگه دولبشک، محور تلاشهای قرارگاه نجف قرار گرفته و بیشتر توجه معطوف به این محور شده بود. از طرفی دیگر احساس میشد که محور لشکر٥ نصر در تنگه الاغلو از حساسیت کمتری برخوردار است لذا در چند ساعت اولیه تماس کمتری با لشکر٥ برقرار میشد خصوصاً اینکه به نظر میرسید این یگان با مشکل خاصی مواجه نیست. اما در تماس ساعت ٢٣:٤٥ مشخص میشود که گردان اول این یگان که با فاصله به دنبال نیروهای لشکر٣١ بهسمت الاغلو حرکت میکرد به علت شرایط خاص زمین******** اشتباهی به جای رفتن به داخل تنگه الاغلو از مسیر دامنه چپ الاغلو وارد تنگه دولبشک شده و مسافت قابل توجهی تا نزدیکی روستای دولبشک پیشروی کردهاند و پس از گذشت حدود یک ساعت و نیم از ورود به تنگه دولبشک متوجه خطای خود شده و بلافاصله نیروهای خود را عقب کشیده و تا نیمهشب خود را به نزدیکی ابتدای الاغلو رسانده و درصدد بودند پیشروی خود را از این نقطه به درون تنگه الاغلو آغاز کنند. درحالیکه مسئولین لشکر١٠ و قرارگاه قدس تصور میکردند******** اولین گردان تا قله اول ارتفاع دولبشک پیشروی کرده، معاون گردان پس از یکساعتونیم قطع ارتباط با یافتن یک بیسیم موقعیت واقعی را که قبل از ارتفاع اصلی دولبشک است به اطلاع فرماندهی لشکر رساند. واقعیت آن است که دشمن قبل از شروع عملیات، نیروهای جدید خود را وارد منطقه کرده و با استقرار روی حدفاصل ارتفاع صخرهای و ارتفاع دولبشک به شدت در مقابل نیروهای گردان زهیر از لشکر سیدالشهدا مقاومت میکرد و این وضعیت کماکان تا نیمهشب ادامه داشت.

گزارش- 9

9. در خلیجفارس، دور جدیدی از حمله به نفتکشها آغاز شده است. در این مرحله که پس از یک وقفه حدود ١٠ روز، از روز گذشته شروع شده، همچون قبل، عراق آغازکننده این حملهها است. امروز اعلام شد که هواپیماهای نیروی هوایی عراق به لنگرگاه جزیره خارک حمله کردهاند که در نتیجه آن ٢ کشتی به نامهای ایران صداقت و ایران کلام هدف قرار گرفتند. در این حمله علاوهبر واردشدن خسارت به این کشتیها ٤ تن شهید و ٩ تن دیگر مجروح شدند.********

پس از یک توقف ۱۰ روزه، هواپیماهای عراقی دو نفتکش را در لنگرگاه جزیره خارک هدف قرار دادند. در اقدام مشابهی حمله هوایی عراق به جزیره سیری واقع در نزدیکی تنگه هرمز ناکام ماند. در این اقدام هواپیماهای دشمن سه موشک به طرف جزیره پرتاب کردند که یکی از آنها در اطراف پمپ بنزین و یک موشک به یکی از مخازن نفتی منهدم شده قبلی اصابت کرد و یک موشک نیز عمل نکرد. این حمله تلفات و خساراتی به بار نیاورد. خبرگزاری خلیج هم از حمله به یک نفتکش لیبریایی در بعدازظهر در تنگه هرمز خبر داد. بنا به گزارش بیمهگران لویدز لندن یک کشتی دارای پرچم لیبریا که حامل مواد شیمیایی متانول بود در ساعت ١٦ به وقت محلی در تنگه هرمز مورد اصابت قرار گرفت و در آتش میسوزد. کشتی رینبو ٧٥٨٩ تن ظرفیت دارد. لویدز تصریح کرد خرابیهای اساسی به بار آمده در موتورخانه جدی گزارش شده است، منبع مذکور اطلاعی از سرنوشت خدمه کشتی ندارد. ناوچههای عمانی و کشتیهای ناوگانهای خارجی به کمک رینبو شتافتند. نیروی دریایی فرانسه نیز اعلام کرد که ناو فرانسوی دوپلکس و کشتی مینروب اوریون خدمه نفتکش لیبریایی رینبو را که هدف حمله قایقهای سریع ایرانی قرار گرفته بود به ناوچههای عمانی منتقل کردهاند. نیروی دریایی فرانسه خاطرنشان کرد که ناو دوپلکس جزء ناوگان فرانسوی حاضر در خلیجفارس است که بر رفت و آمد کشتیهای دارای پرچم فرانسه در خلیجفارس نظارت دارد. هفتهنامه آلمانی اشپیگل نوشت: در یک سال گذشته تعداد کشتیهایی که در خلیجفارس، این آبراه بینالمللی، به آتش کشیده شد و هدف رگبار گلوله قرار گرفت و یا غرق شد به ١٥٠ فروند بالغ میگردد. اشپیگل در گزارش خود افزود از آغاز جنگ نفتکشها تاکنون بیش از ٤٢٠ فروند کشتی آسیب دیده است.

گزارش- 10

10. درپی حمله هواپیماهای عراقی به جزیره لارک در روز اول دیماه و همچنین حمله دو روز قبل به کشتی لیبریایی، امروز اطلاعاتی درباره چگونگی این دو اقدام در منابع نظامی داخلی و رسانههای خارجی اعلام شد.******** در این گزارش که ستاد مرکزی سپاه پاسداران به نواحی سپاه ارسال کرده در این باره آمده است: طبق اطلاع واصله از منابع نظامی در روز بمباران، ٢ ساعت قبل از بمباران جزیره لارک به واسطه مشاهده ١٠ فروند هواپیمای میراژ عراقی که درحال پرواز از منطقه فاو به سمت جنوبشرقی بودهاند در منطقه جزایر خلیجفارس وضعیت قرمز اعلام و هواپیماهای گشتی نیز به پرواز درآمدهاند ولی پس از مدتی ٦ فروند از میراژها به سمت عراق بازگشته و ٤ فروند دیگر در مرکز خلیجفارس از صفحه رادار محو شدهاند. یک ساعت بعد در منطقه وضعیت سفید اعلام و عملیات گشتزنی پایان یافت. ده دقیقه بعد ٤ فروند هواپیما بدون اینکه در رادار و ایستگاههای مراقبت دیده شده باشند اقدام به بمباران تأسیسات لارک نمودند. در تمام این مدت فعالیت آواکسهای سعودی بر فراز منطقه ساحلی خودشان از منطقه بیطرف تا رأسالتنوره ثبت شده است. درهمینحال، بهدنبال این اقدام عراق، روزنامه واشنگتن پست چاپ امریکا برای نخستین بار به طور رسمی از قول یک مؤسسه اطلاعاتی اعلام کرد که شواهد و قرائن نشان میدهد که سعودیها از حمله عراق به جزیره لارک اطلاع و فعالانه در آن دست داشتهاند. همچنین دو خبرگزاری غربی حادثه حمله به کشتی لیبریایی را که در مورخ ٢٤/١٠/١٣٦٦ صورت گرفت تشریح کرده و ابعاد آن را بازگو کردند. خبرگزاری فرانسه دراینباره اعلام کرد نفتکش آتلانتیک چارسیما که حامل پرچم لیبریا بود، در آبهای سواحل امارات عربی متحده هدف حمله قایقهای تندروی ایران قرار گرفته است. بنابراین گزارش، شرکت بیمه لویدز لندن روز گذشته این خبر را تأیید کرده است. به گزارش رویتر، ناخدای این نفتکش که تحت اجاره هنگکنگ است، به خبرنگارانی که با یک هلیکوپتر بر فراز کشتیاش پرواز میکرد گفت: رزمناو ایرانی از پشت و بدون هشدار قبلی به این نفتکش حمله کرده است. به گفته این ناخدا، کشتی مهاجم قابل دیدن بود اما امکان شناسایی آن وجود نداشت. وی افزود این کشتی ظرف ٢٠ دقیقه تعداد زیادی موشک شلیک کرد و من نتوانستم آنها را بشمارم. به گفته وی نفتکش آتلانتیک چارسیما هنگام حمله خالی بود و به سوی کویت حرکت میکرد و پس از حمله موتورش از کار افتاده است. یک رزمناو امریکایی به پیام این ناخدا پاسخ داده و اعلام کرد که در همان حوالی منطقه به گشتزنی خواهد پرداخت.

گزارش- 11

11. به گزارش سپاه یازدهم امام حسن عسکری نیروهای سپاه بانه امروز از روستای تاژان در جنوبغربی بانه و روستای نژو در شمال این شهر مقادیری سلاح و مهمات متعلق به گروه دموکرات کردستان ایران کشف و ضبط کردند. موارد کشفشده عبارتاند از: فشنگ ژ٣ سه جعبه، فشنگ برنو ٥ صندوق، گلوله خمپاره یک صندوق، گلوله کالیبر٥٠ چهارده صندوق، گلوله آر.پی.جی٧ ده عدد، اسلحه کلاشینکف یک قبضه، خشاب ٣ عدد و تعدادی حمایل.

گزارش- 12

12. فرانک کارلوچی وزیر دفاع امریکا، با موفقیت آمیز خواندن مأموریت ناوهای جنگی در خلیجفارس گفت: روحیه نیروهای امریکایی در خلیج فارس بسیار بالاست و احساس آنها این است که یک مأموریت مهمی را انجام میدهند. کارلوچی درباره تهدیدات موجود در خلیجفارس نیز گفت: تا دو ماه پیش تهدیدات شدیدی از جانب مینها وجود داشت اما اکنون بیشتر تهدیدات از ناحیه قایقهای کوچک است. در این حال شوروی قدرت بزرگ دیگر جهان افزایش نیروهای امریکایی در خلیجفارس را مسئله اصلی میداند. رادیو صلح و ترقی که منعکسکننده دیدگاههای این کشور است میگوید: به تدریج توان نظامی امریکا در منطقه خلیجفارس رو به تزاید میباشد. در حال حاضر شمار ناوهای امریکایی با ناوهای جنگی متحدین آن در ناتو و کشتیهای کمکی قریب ١٠٠ ناو است. در این ناوها نزدیک به ١٥٠ هواپیما، ١٠٠ هلیکوپتر و ٢٥٠٠٠ نفر نیروی نظامی مستقر میباشند.

گزارش- 13

13. به نوشته روزنامه اطلاعات طی چند روز گذشته ازسوی اهالی اردستان و زواره مقادیر زیادی طلا و نقره، اهالی متعهد بوشهر مقداری طلا و نقره، واحد خیاطی جهاد دانشگاهی دانشگاه اصفهان چهار هزار ریال وجه نقد و نه قطعه طلا، مهاجرین افغانی مقیم قم مبلغ چهارصد هزار ریال و ازسوی کارکنان اداره برق زنجان مبلغ نهصد هزار ریال برای رفع نیازهای جبهه های نبرد، تقدیم شد. ازسوی برادران و خواهران مسلمان عراق مقیم انگلیس نیز مبلغ پانزده میلیون ریال برای رفع نیازهای جبهه های نبرد تقدیم آیتالله منتظری شد. علاوه بر این طی چند روز گذشته ازسوی نمازگزاران مسجد امام حسین خیابان شهید کفایی تهران معادل ٢٣٠ هزار ریال وجه نقد و دو قطعه طلا، خواهران مدرسه الزهرا شهرری مبلغ ٢٦٠ هزار ریال وجه نقد و پنج قطعه طلا و یکی از برادران خیر رضوانشهر نجفآباد معادل ٦٠٠ هزار ریال وجه نقد جهت کمک به جبهه ها به دفتر آیتالله منتظری پرداخت گردید. به علاوه، ازسوی جمعی از نمازگزاران مسجد سید یزدآباد اصفهان مبلغ ٦٥٠ هزار ریال و نیز مقدار ٤ کیلوگرم زعفران اهدایی اهالی مناطق سرایان و آب سبک شهرستان فردوس تسلیم آیتالله منتظری شد. کارکنان بانک سپه تهران و جمعی از افراد خیر نیز مبلغ ٦٥٠ هزار ریال جهت کمک به هموطنان سیلزده در اختیار ایشان قرار دادند. همچنین در خبرها آمده است که یک خواهر متعهد و فداکار ساکن یکی از روستاهای کرج، کلیه دارایی خویش را که معادل ٣٠٠ هزار ریال بود، جهت حمایت از نهضت اسلامی مسلمانان فلسطینی تقدیم آیتالله منتظری کرد. بهمنظور تأمین کمبودهای تخصصی جبهه، روابط عمومی جهاد سازندگی استان تهران با صدور اطلاعیهای از دارندگان کمپرسی استان تهران که خودروهای آنان تا ظرفیت بیش از ده تن و از نوع بنز، ماک، ولوو و از مدل ١٩٧٠ به بالا است خواست تا در اسرع وقت جهت نوبتبندی و اعزام به جبهه و همچنین دریافت سهمیه لاستیک، باطری، روغن موتور و ضد یخ با در دست داشتن اصل سند مالکیت، کارت اعزام به جبهه و دفترچه سوخت به ستاد اعزام کمپرسی جهاد سازندگی استان تهران واقع در خیابان سپاه، روبهروی پادگان ولیعصر مراجعه کنند.

گزارش- 14

14. به منظور بهبود روابط ایران با کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس که با وساطت سوریه در حال انجام است، امروز آقای محمدحسن لواسانی فرستاده ویژه وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و مدیرکل سیاسی عربی و افریقایی وزارت خارجه در سفر به امارات عربی متحده با راشد عبدالله وزیر مشاور در امور خارجه این شیخ نشین ملاقات کرد. لواسانی پیام کتبی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران را در پاسخ به پیام راشد عبدالله تسلیم وی کرد و درباره همکاریهای ایران با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در زمینه امنیت منطقه خلیج فارس با وی مذاکره نمود. وزیر مشاور در امور خارجه امارات ضمن اظهار خشنودی از دریافت پیام ولایتی، تأکید کرد که امنیت خلیج فارس الزاماً باید توسط خود کشورهای منطقه تأمین شود و همکاریهای جدی کشورهای منطقه را ضامن تحقق این امر مهم دانست.

گزارش- 15

15. هانس دیتریش گنشر وزیر امور خارجه آلمان غربی پس از دیدار و گفتوگوی کوتاه با رهبران سوریه در فرودگاه دمشق درباره مسئله پایان جنگ ایران و عراق اظهار داشت: ما قطعنامه٥٩٨ را برای پایان یافتن این جنگ مناسب میدانیم و سوریه نیز مانند ما همکاری همه کشورهای عضو شورای امنیت را برای اجرای این قطعنامه ضروری میداند. وی افزود: انتقال مسائل موجود بین شرق و غرب به جنگ عراق و ایران مشکل این جنگ را پیچیدهتر خواهد کرد. وزیر امور خارجه آلمان در ادامه گفت: سوریه و آلمان از روابط خوب خود با ایران و عراق در آینده جهت حل مسالمتآمیز این جنگ استفاده خواهند کرد. علاوهبر گشنر، مقامات اروپایی، امریکایی و عربی نیز اخیراً با حضور در منطقه، درباره مسئله پایان جنگ با مقامات کشورهای منطقه به بحث و بررسی پرداختند. روزنامه ویستینگ چاپ یوگسلاوی در این مورد نوشت: با توجه به فعالیت دیپلماتیک گسترده کشورهای عرب و مقامات مسکو و واشنگتن در کشورهای حوزه خلیجفارس پس از ملاقات ریگان و گورباچف میتوان نتیجهگیری کرد که شاید در اثنای سال ١٩٨٨ پایان یافتن جنگ امکانپذیر باشد. خبرگزاری تانیوگ یوگسلاوی به نقل از روزنامه ویستینگ افزود: اخیراً حسنی مبارک از کشورهای عربی حوزه خلیجفارس بازدید کرد و تقریباً بهطور همزمان با وی، فاروقالشرع وزیر امور خارجه سوریه نیز از منطقه دیدن کرد. بعد از او، کارن بروتنش برجستهترین غربگرای شوروی و نهایتاً فرانک کارلوچی وزیر دفاع امریکا به آنجا عزیمت کردند. به نظر ویستینگ شرکتکنندگان در ملاقاتهای مذکور به خوبی از موضوعات مهم مورد بحث ریگان و گورباچف آگاهند و راهها و مسائل و طریقه پیاده کردن توافقهای واشنگتن را که هنوز از دسترس مردم به دور است بررسی میکنند. این توافقها ناشی از یک ارزیابی مشترک امریکا و شوروی مبتنی بر این اصل است که ادامه لجام گسیخته جنگ ایران و عراق به شدت به روابط بینالمللی و جهانی لطمه وارد میکند. حسنی مبارک رئیسجمهور مصر نیز روز گذشته در پایان سفر خود به کشورهای عرب خلیجفارس در بغداد با صدام حسین مسئله جنگ را مورد بررسی قرار داد. به گفته رادیو اسرائیل از هنگام آغاز جنگ ایران و عراق در ٨ سال پیش، مصر بیش از یک میلیارد و پانصد میلیون دلار کمک نظامی و اقتصادی در اختیار دولت بغداد قرار داده است. رادیو اسرائیل اضافه میکند که در پایان این سفرهای سیاسی، مبارک به واشنگتن خواهد رفت و نتایج مذاکرات خود با رهبران عرب درمورد جنگ ایران و عراق و مسائل منطقه غرب آسیا (خاورمیانه) را به رونالد ریگان ارائه خواهد کرد.

گزارش- 16

16. صلیب سرخ جهانی با ارائه گزارش از وضعیت اسرای عراقی در ایران و اسرای ایرانی در عراق، پیشنهادی مبنی بر مبادلۀ اسرایی که بالای ٥٠ سال سن دارند و یا در زمان اسارت کمتر از ١٦ سال داشتند را ارائه کرد. به نوشته بولتن داخلی وزارت امور خارجه ایران درپی از سر گیری مجدد فعالیت صلیب سرخ در ایران، نمایندگان این کمیته در دسامبر ١٩٨٦ (آذر - دی ١٣٦٥) با بازدید از اردوگاه ساری کار خود را آغاز کردند و طی یک سال با بازدید از ١٥ اردوگاه اسرای عراقی، یک دور کامل بازدید از این اردوگاهها را به پایان رساندند. در طول این بازدیدها، پزشکان صلیب سرخ به همراه سایر نمایندگان این کمیته از هشت بیمارستان که اسرای عراقی در آنجا بستری بودند، نیز بازدید به عمل آوردند. در این بازدیدها، تمام اسرای عراقی مورد بازدید قرار گرفتند که از این تعداد ٤٢٥٢ نفر برای اولین بار ثبت نام شدند. طبق گزارشات صلیب سرخ، وضعیت اردوگاههای اسرای عراقی، بهداشت و تغذیه آنان از کیفیت مطلوبی برخوردار میباشد. به علاوه بنا به اظهار نمایندگان صلیب سرخ بهرغم طولانی بودن مدت اسارت، این اسرا از روحیه نسبتاً بالایی برخوردار هستند. در بیانیه اخیر صلیب سرخ در ٨ ژانویه ١٩٨٨ (١٨ دی ١٣٦٦)، که سخنگوی این سازمان ارائه کرده است ضمن اشاره به اتمام یک دور بازدید از اردوگاههای موجود در ایران و عراق، از مقامات دو کشور درخواست شده است تا کلیه اسرایی که در اختیار دارند برای ثبت نام به صلیب سرخ ارائه دهند. طبق آخرین گزارش صلیب سرخ، بنا به گفته مقامات صلیب سرخ و اظهارات رسمی مسئولین عراقی، مقامات این رژیم از اکتبر ١٩٨٦ تاکنون از ثبت نام اسرای جدید ایرانی توسط نمایندگان صلیب سرخ ممانعت مینمایند. این مقاله اضافه میکند: در سفر مدیرکل خاورمیانه صلیب سرخ به تهران در اکتبر ١٩٨٧ (مهر - آبان ١٣٦٦) پیشنهاداتی درخصوص مبادله اسرای دو کشور به وی ارائه شد و مقرر گردید تا وی موضوع را به اطلاع مقامات عراقی رسانده و نتیجه به اطلاع جمهوری اسلامی ایران رسانده شود. پس از گذشت چند ماه هنوز مقامات صلیب سرخ موفق به دیدار از عراق و مذاکره درمورد این پیشنهادات نشدند. این نشریه همچنین نوشته است: پیشنهادی که اخیراً وزیر امور خارجه سوئیس برای آزادسازی سه گروه از اسرای دو کشور (اسرایی که سن آنان بالاتر از ٥٠ سال است، اسرایی که قبل از اسارت کمتر از ١٦ سال سن داشتهاند و اسرایی که مدت اسارت آنان طولانی شده است) به ایران و عراق تسلیم کرده است، در پیشنهادات جمهوری اسلامی ایران به مسئولین صلیب سرخ ملحوظ است. ضمن آنکه از تاریخ ١٧ مارس ١٩٨٧ (٢٦ اسفند ١٣٦٥) تاکنون مقامات جمهوری اسلامی ایران طی دو مرحله ١٧٦ اسیر عراقی را به طور یکجانبه آزاد کردهاند. این در حالی است که عراق بیش از ٢ سال است که هیچ اسیر ایرانی را آزاد نکرده است.

________________________________________

• در طول روز اولِ عملیات و درپی فرار دشمن، یک گروهان از نیروهای لشکر٣١ از مسیر تنگه تا روستای الاغلو آمده بودند و به دشمن برخورد نکردند ضمن اینکه از دیدگاه قمیش که دید کاملی نسبت به منطقه داشت هیچ نیرویی از دشمن در ابتدای الاغلو دیده نمیشد.
  • از عصر روز گذشته تا ساعت ١ بامداد روز جاری چندبار جادۀ اصلی عقبه بسته شده است. علت اصلی آن وجود چند شیب و پیچ تند، تردد بسیار زیاد و بیش از ظرفیت جاده و عدم توانایی دژبانی در ایجاد نظم در تردد است. زیرسازی نامناسب و بارش برف و باران زیاد، چالههای بزرگ متعددی بهوجود آورده که متوسط سرعت حرکت ماشینها را کند و حدود ٤ کیلومتر ترافیک سنگین ایجاد کرده است. وضع نامناسب جاده عقبۀ دور از سرگلو به پاسگاه پلیس، سپس به دو سمت ماؤوت و گردهرش تبدیل به معضل شده است. از سر شب بر اثر برف و وضع حاد جاده و تردد انبوه وسایل نقلیه، که درصدد به جلوکشیدن امکانات یگانها هستند، ترافیک سنگینی به وجود آمده است. تماسهای مکرر واحدهای مختلف با قرارگاه و تأثیر این عامل در کاهش آمادگی لشکر٥ برای حمله، موجب شد فرماندهی، عناصری را برای بازنمودن جاده بفرستد، با تلاش بسیار پس از ٤-٣ ساعت، رفتوآمد کندی برقرار شد. ولیکن پس از ساعتی مجدداً در نیمهشب راه مسدود گشت. این بار رئیس ستاد نیروی زمینی، معاون مهندسی خاتم و ... برای باز کردن جاده عازم شدند که با تلاش زیاد، از آغاز روشنایی هوا توانستند مجدداً راه را باز کنند. این وضعیت امکان انتقال امکانات و نیرو را به خط در شب جاری از یگانها سلب کرد. (سند شماره ٦٧٣/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش راوی قرارگاه خاتمالانبیا در عملیات بیتالمقدس٢، حسین اردستانی، صص ٣١ و ٣٢)
    • یکی از نیروهای اطلاعات قرارگاه قدس درباره تقویت یگانهای عراقی در روز جاری گفت: عراق الان احتیاطهایش را هم کامل میآورد. امروز تیپ٢ کماندویی سپاه یکم کامل آمده در تنگه دولبشک مستقر شده است. (سند شماره ٦٧٣/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش راوی قرارگاه خاتمالانبیا در عملیات بیتالمقدس٢، حسین اردستانی، ص٢٨)
      • افراد حاضر در جلسه عبارت بودند از: محسن رضایی فرمانده کل سپاه، محمدعلی (عزیز) جعفری فرمانده قرارگاه قدس، علی فضلی فرمانده لشکر١٠ سیدالشهدا، علی شادمانی فرمانده لشکر٣٢ انصارالحسین، محمد کوثری فرمانده لشکر٢٧ محمد رسولالله، روحالله نوری فرمانده لشکر٥٧ ابوالفضل، علی عبداللهی فرمانده لشکر٥٢ قدس و تعدادی از مسئولین قرارگاه خاتم، نیروی زمینی و قرارگاه قدس ازجمله حسین همدانی، احمد سوداگر، طالبی، نصرتالله کاشانی، مهدی مبلغ، بحرینی و چند تن دیگر حضور داشتند.
        • فرمانده لشکر سیدالشهدا در تشریح مشکل پشتیبانی نیروهایش به حاضران در این جلسه میگوید: «نیروها خیلی خستهاند، امروز روز سوم است که یک قاطر نتوانستیم ببریم آن طرفِ آب رودخانه قلعهچولان. بردن آب، غذا و مهمات، تخلیه شهید و مجروح همه با نفر انجام شده است. حیات ما به این پل (راپل) بسته است. الان ما و لشکر عاشورا ٥ هزار نفر هستیم که همه آب و غذا و ... با نفر انجام میگیرد، حتی قاطر هم نداریم. واقعاً مسئله پشتیبانی داریم، نیروی ما از پل که عبور میکند تا به تنگه قمیش و دولبشک میرسد ١٠ ساعت طول میکشد. گردانی که نشود نان و آب و تخلیه مجروح آن را تأمین کرد باید یک فکری برایشان نمود. همین دیروز یک هلیکوپتر نیامده یک بار برای ما اسلینگ کند.»
          • البته فرمانده قرارگاه قدس درصدد است با رفع مشکلات لشکر سیدالشهدا این یگان برای عملیات شب سوم آماده شود اما دورنمای روشنی نسبت به این موضوع به چشم نمیخورد، لذا سعی دارد در صورت وارد نشدن لشکر١٠ عملیات متوقف نشود.
            • فرماندهان حاضر در جلسه عبارتند از: نورعلی شوشتری (فرمانده قرارگاه نجف)، محمدباقر قالیباف (جانشین قرارگاه نجف)، سیدعلی حسینی (فرمانده تیپ اطلاعات ٣١٣ حر)، اسماعیل قاآنی فرمانده لشکر٥ نصر، امین شریعتی (فرمانده لشکر٣١ عاشورا) و دقایقی پس از شروع جلسه مهدیانپور (فرمانده لشکر٢١ امام رضا)، اکبر آقابابایی (فرمانده تیپ١٨ الغدیر)، سیفالله حیدرپور (فرمانده تیپ ٤٨ فتح) و محمد منصوری (فرمانده لشکر٥٥ ویژه شهدا) به تناوب به جمع اضافه شدند. (سند شماره ١٥٨٥/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات بیتالمقدس٢، یدالله ایزدی، از ٢٣/١٠/١٣٦٦ تا ٢٦/١٠/١٣٦٦، ص ١٤٢.)
              • باتوجهبه وجود تردید دربارۀ انجام عملیات لشکر سیدالشهدا (از قرارگاه قدس) روی دولبشک که عمدتاً به دلیل نبود جاده پشتیبانی و راه طولانی پیاده ١٠ ساعته برای تدارک نیروها ناشی میشد، باقر قالیباف پیشنهاد کرد قرارگاه نجف همزمان با الاغلو روی دولبشک هم عمل کند که بعد از گفتوگوهای نسبتاً مفصل بهدلیل مشکل عقبه و پایکار نرسیدن سایر یگانها با این پیشنهاد موافقت نشد. (سند شماره ١٥٨٥/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات بیتالمقدس٢، یدالله ایزدی، از ٢٣/١٠/١٣٦٦ تا ٢٦/١٠/١٣٦٦، ص ١٤٨.)
              • محل استقرار بالگردها
              • حمل بار و تجهیزات با بالگرد به وسیله تورهای مخصوص که زیر بالگرد نصب میشود.
              • باتوجهبه خاکریزی که قرار بود قرارگاه نجف از انتهای جنوبی ارتفاع قمیش به ابتدای شمالی ارتفاع الاغلو احداث کند، این کار امکانپذیر میگشت.
              • آخرین وضعیتی که قرارگاه قدس به قرارگاه نجف اعلام کرد براساس گزارشاتی بود که از لشکر١٠ داده میشد که آن هم مبتنیبر گزارش فرمانده گردان از جلو به قرارگاه لشکر بود، که این اخبار باتوجهبه سردرگمی نیروها به علت تاریکی هوا، وجود مه غلیظ و بارش برف اشتباه بود و عملاً نیروهای لشکر١٠ روی قسمتهای اصلی دولبشک نرفتند. (با استفاده از نوارهای ٢٧٥٤٨ و ٢٧٥٤٩؛ و - سند شماره ١٥٩٨ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی لشکر١٠ سیدالشهدا در عملیات بیتالمقدس٢، محمدرضا مشایخی، از ٢٥/١٠/١٣٦٦ تا ٦/١١/١٣٦٦، صص ٦٣ - ٥٧)
              • مشکل زمین ابتدای تنگه الاغلو به نحوی است که انتهای تنگه قمیش و ابتدای تنگه دولبشک همسطح هستند ولی ابتدای تنگه الاغلو اختلاف سطح قابل توجهی با دو تنگه دیگر دارد. از این رو نیروهای این گردان متوجه حرکت اشتباه خود نشدند و از سمت چپ الاغلو به جای تنگه الاغلو وارد تنگه دولبشک شدند. ظاهراً بارش برف، وجود مه و تاریکی هوا در این عدمتشخیص مسیر نقش مهمی داشته است.
              • بهرغم چنین اوضاعی در محدودۀ قرارگاه قدس اطلاعات نادرستی مبنی بر پیشروی نیروهای لشکر سیدالشهدا تا ٣ قله ابتدایی دولبشک که مصطفی ایزدی به فرمانده قرارگاه نجف داد، باعث ایجاد جو امیدواری نسبت به موفقیت عملیات گردید. عزیز جعفری در تماس دو روز بعد در پاسخ به اعتراض نورعلی شوشتری دراینباره گفت: «ما [خبر را] درست گفتیم. ایزدی اشتباه گرفت و به شما گفت.» (نوار ٢٧٣٧٣ با فرماندهی، قرارگاه نجف، ٢٨/١٠/١٣٦٦)
              • در سند موجود تاریخ و ساعت حادثه به طور دقیق معلوم نیست اما تاریخ انتشار خبر مربوط به روز جاری است.
              • در جریان این حمله به جزیره لارک که ساعت ١٣:١٥ روز ١/١٠/١٣٦٦ انجام شد، چهار فروند نفتکش مورد اصابت قرار گرفتند. این نفتکشها در اجاره ایران بودند. با توجه به فاصله ١٢٠٠ کیلومتری این هدف تا خاک عراق رسانههای خارجی مشارکت برخی کشورهای حاشیه خلیجفارس در اجرای این اقدام را مهم تلقی کردند. (شرح حمله هواپیماهای عراقی به جزیره لارک در روزشمار ٥٢ در گزارشهای ٤٥٦ و ٤٧١ آمده است.)

منابع و مآخذ روزشمار 1366/10/26