1365.02.24

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۲۶ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۲ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1365 |نام = 1365.02.24 |نام دیگر= بیست و چهار اردیبهشت |روز=24 اردیبهشت 1365 |تاریخ شمسی=1365.02.24 |تاریخ میلادی=14 مه 1986 |تاریخ قمری=4 رمضان 1406 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.02.24</div> <div class="b...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1365
1365.02.24
نام‌های دیگر بیست و چهار اردیبهشت
تاریخ شمسی 1365.02.24
تاریخ میلادی 14 مه 1986
تاریخ قمری 4 رمضان 1406


گزارش - 1

1. باوجود موفقيت نيروهاي سپاه پاسداران در ساعت اوليه حمله به دشمن در منطقه پيچ‌انگيزه، در ادامه به‌دليل برقرار نشدن الحاق ميان يگان‌ها و مقاومت و فشار دشمن، نيروهاي خودي از دستيابي به اهداف موردنظر بازماندند. در اين عمليات تلفات و خساراتي به هر دو طرف درگير وارد شد. به گزارش واحد عمليات نيروي زميني سپاه پاسداران، در ادامه عمليات نيروهاي خودي که از ساعت 23 شب گذشته، به‌همت لشکرهاي19 فجر و 7 ولي‌عصر(عج) و تيپ10 سيدالشهدا(ع) از سپاه پاسداران آغاز شد،* نيروهاي دو لشکر7 ولي‌عصر(عج) و 19 فجر در نخستين ساعات بامداد امروز، با نفوذ و درهم‌شکستن خط اول دشمن، توانستند مواضع عراقي‌ها را تصرف و زمينه را براي الحاق با يکديگر آماده كنند. در محور چپ نيز تيپ10 سيدالشهدا(ع) بلافاصله با دشمن درگير شد. واحد شنود ساعت 2:40، با اشاره به ادامه پيشروي نيروهاي خودي به‌سوي مواضع دشمن اعلام كرد يگان‌هاي عراقي به‌طور مداوم تقاضاي کمک و پشتيباني مي‌کنند. [۱] بااين‌حال پس از گذشت حدود 3 ساعت از آغاز عمليات، فرماندهان عراقي در مواضعي که نيروهايشان فرار کرده بودند، با سازماندهي و تقويت مجدد نيروهاي خود و نيز تشکيل چند رده آتش سلاح‌هاي سبک و تيربار و آتش تانک به مقاومت و مقابله با رزمندگان پرداختند.[۲] رکن2 ارتش نيز در اين‌باره گزارش داد که يک نيروي کماندويي به نام حزيران با استعداد نامعلوم، براي ياري رساندن به نيروهاي در محاصره از منطقه پشتيباني به خط مقدم اعزام شده‌اند[۳] و فرماندهي عمليات منطقه به نيروها و واحدهاي تحت‌امر دستور داده تا خود را براي بازپس‌گرفتن مواضع ازدست‌رفته آماده کنند. در چنين وضعيتي، لشکر7 ولي‌عصر(عج) که درحال پيشروي بود، به‌دليل آشنانبودن به زمين منطقه و فاصله افتادن ميان دو گردان عمل‌کننده‌اش حدود 5/1 کيلومتر در منطقه بدون پاک‌سازي باقي ماند و چون قواي دشمن در آن محدوده سركوب نشده بود، لذا باوجود پيشروي مؤثر، با مقاومت واحد زرهي عراق مواجه شد و به علت اينكه در معرض آتش شديد و تير مستقيم تانک‌ها قرار گرفت، قادر به ادامه پيشروي و الحاق با يگان همجوار خود نشد. ضمن آنکه سازمان گردان سمت راست اين لشکر برخلاف دو گردان ديگر، به‌دليل شهادت فرمانده گردان و جراحت دو تن از فرماندهان گروهان‌هایش از هم پاشيده و موفق به تصرف خط اول دشمن نشد. بنابراين درخواست نيروي کمکي كرد، اما به‌سبب تأخير در حضور نيروي كمكي و صدمه‌ديدن افرادش از ادامه پيشروي بازماند. از سويي، ادامه عمليات نيروي تيپ10 سيدالشهدا(ع) نيز که منوط به موفقيت لشکر19 فجر بود، به‌دليل ناکامي لشکر مذكور متوقف شد. با‌توجه‌به تأکيد فرماندهي قرارگاه مشترك لشكر16 زرهي قزوين (ارتش) و نيروي زميني سپاه پاسداران، مبني‌بر تصرف کامل اهداف و الحاق يگان‌ها تا قبل از روشنايي هوا، به‌دليل به‌هم‌ريختگي نسبي سازمان يگان‌هاي عمل‌کننده، صورت نگرفتن الحاق بين آنها، فشار دشمن و غيرممکن‌بودن ادامه عمليات، سرانجام در ساعت 5 صبح، رزمندگان مجبور به عقب‌نشيني شدند و تا ساعت 6:30 صبح، به مواضع قبلي خود بازگشتند.[۴] برپايه گزارش واحد اطلاعات قرارگاه نيروي زميني سپاه و اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) ازجمله عوامل ناكامي عمليات، توجيه و شناسايي ناكافي رزمندگان نسبت به زمين منطقه و وضعيت دشمن بود. همچنين امکاناتي که بتواند در حين عمليات، وضعيت روشني از دشمن را براي فرماندهي عمليات مشخص کند يا وجود نداشت يا خيلي ضعيف بود. به‌عنوان نمونه پست شنود قوي که بتواند استعداد و هويتي از دشمن را مشخص يا وضعيتي از آن را به‌طور دقيق اعلام كند، وجود نداشت.[۵] واحد اطلاعات نيروي زميني سپاه در بررسي عمليات انجام‌شده، اعلام كرد: ضعف‌ يگان‌هاي عملياتي خودي به چند دليل بوده است: نداشتن شناسايي از منطقه، نبود آتش مؤثر پشتيباني؛ ناهماهنگي يگان‌ها در جريان عمليات؛ ضعف جدي در پشتيباني نيروها ازلحاظ تدارکات، تسليحات و امداد، [۶] پيچيدگي زمين منطقه عمليات؛ هوشياري دشمن؛ ديررسيدن نيروهاي کمکي و تأمين‌نكردن شيار و جاده ربوط.[۷] در وضعيت كنوني، از امتيازات نظامي دشمن در منطقه، زير ديد و تير داشتن درصد زيادي از جاده ارتباطي چم‌هندي - بجليه و تنگه ابوغريب است كه ضمن تسلط كامل بر عقبه‌ نيروهاي خودي در جنوب جاده چم‌هندي قادر به گرفتن نيمي از توان عملياتي يگان‌هاي عمل‌کننده ايراني شده است، علاوه‌برآن‌ با گرفتن اسير، تا حدي موجب تقويت روحيه يگان‌هايش شده است.[۸] شايان ذكر است كه در نتيجه اين عمليات از لشکر19 فجر 100 نفر مفقود، 22 نفر شهيد و 130 نفر مجروح؛ از لشکر7 ولي‌عصر(عج) 15 نفر مفقود، 12 نفر شهيد، 100 نفر مجروح و 15 نفر اسير و از تيپ10 سيدالشهدا(ع) 17 نفر شهيد و 60 نفر مجروح شدند.**[۹] به گفته یگان‌های حاضر در منطقه، نيروهاي عراق در اين عمليات، به‌دلیل قرار داشتن در مواضع پدافندي مستحکم و اقدام به فرار به‌محض درگيرشدن، آسيب قابل‌ملاحظه‌اي نديدند، بنابراین مي‌توان تلفات دشمن اعم از کشته و زخمي را حدود 200 تن تخمين زد.*** [۱۰] درعین‌حال، 15 دستگاه تانک دشمن منهدم شد.**** [۱۱]

گزارش - 2

2. ارتش رژيم بعث عراق بامداد امروز، با هدف اشغال ارتفاعات حاج‌عمران به مواضع نیروهای مستقر در منطقه عملياتي والفجر2 حمله و 2 ارتفاع مهم منطقه را تصرف کرد. همچنين چند فروند از بالگردهاي عراقي هدف قرار گرفته و سرنگون شدند. درپي ارسال گزارش‌هاي متعدد و هشداردهنده‌ به فرماندهي لشكر64 ارتش جمهوري اسلامي درباره اقدام و تحرکات دشمن در منطقه عمومي حاج‌عمران، سرانجام نيروهاي عراق از نخستين دقايق بامداد امروز، شروع به اجراي آتش تهيه سنگيني بر روي ارتفاعات شهيد صدر (2435)، تپه شهدا، گردمند (2519)، کدو و سرسول كردند و در ساعت 5 صبح، با استعداد 5 تيپ تک خود را در اين منطقه آغاز و به‌سرعت مقر ارکان تيپ4 لشکر64 را تصرف کردند. بنا بر گزارش سعيد سرمدي راوي قرارگاه نجف سپاه، از مدتي قبل، اخبار و شواهدي دال بر تقويت نيروهاي عراقي در منطقه عمومي حاج‌عمران (منطقه عملياتي والفجر2) به مسئولان مي‌رسيد که همگي حاکي‌از آمادگي دشمن براي حمله بود. سرهنگ تصوري فرمانده تيپ4 لشکر64 که مسئوليت پدافند منطقه را بر عهده ‌دارد،***** در جلسه‌اي که در اولين روز حمله دشمن، با حضور رحيم صفوي جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه و سرهنگ جمالي جانشين فرمانده نيروي زميني ارتش، تشکيل شد، ضمن گزارشي دراين‌خصوص اظهار کرد: «اخباري که طي 15، 10روز گذشته، به لشکر مي‌رسيد، حاکي‌از تجمع نيروي دشمن، هم نيروي پياده و هم سلاح‌هاي پشتيباني و هليکوپترها و عناصري از جاش‌ها در اين منطقه بود. به‌طوري‌که درحدود 10 روز قبل، به ما اطلاع دادند که 80 فروند هليکوپتر در فرودگاه ديانا مستقر است و 100 قبضه توپ جديد، علاوه‌بر توپ‌هايي که در منطقه بوده است، به اين منطقه وارد شده، اخبار مختلفي بوده که 6 هزار يا 4 هزار يا 8 هزار جاش از افراد ارشد زيباري و غيره را به اين منطقه آورده‌اند. تقريباً وضعيت ‌محرز بود که در اينجا عراق بعد از منطقه قادر، عملياتي را در پيش خواهد داشت.»[۱۲] به دنبال افزايش اخبار مبني‌بر احتمال حمله قريب‌الوقوع دشمن به منطقه حاج‌عمران، فرماندهي لشکر64 ارتش تدابيري براي پيشگيري از اين حمله اتخاذ کرد که از آن جمله درخواست نيروي کمکي از سپاه پاسداران بود. درپي اين درخواست تيپ110 شهيد بروجردي به دستور فرماندهي قرارگاه نجف سپاه با دو گردان منها وارد منطقه شد. دراين‌باره اکبر آقا‌بابائي فرمانده تيپ110، گفت: قبل از آنکه عمليات دشمن شروع شود، دو گردان منها نيرو به منطقه آورديم كه هرکدام 10 روز، در خط بودند و حدود 20 تا 30 نفر از هر گردان در خط زخمي شدند. بنابراين در آستانه عمليات عراقي‌ها، هر گردان ما 170 تا 180 نفر نيروي تک‌ور داشت.[۱۳] همچنين مقرر شد تيپ155 ويژه شهداي سپاه كه روز قبل، به منطقه اعزام شده بود براي تقويت محور مرکزي (ارتفاع گردمند) به کمک نيروهاي گردان162 تيپ4 برود. اين گردان روي ارتفاع 2519 و شياري که از انه به 2519 مي‌آيد و در يال سمت راست کدو استقرار داشت.****** به گزارش راوي قرارگاه نجف، عراقي‌ها از نخستين ساعات بامداد امروز (بين ساعت 00:05 تا 00:30 دقيقه)، شروع به اجراي آتش تهيه سنگين بر روي ارتفاعات شهيد صدر (2435)، گردمند (2519)، تپه شهدا، كدو و سرسول كردند و در ساعت 5 صبح، با استعداد 5 تيپ و 17 گردان مختلف و 5 گردان توپخانه، شروع به تك كرده و به‌سرعت مقر اركان تيپ4 لشكر64 ارتش را تصرف كردند. پس از اين واقعه، ساير نيروها متوجه حمله عراق شدند. به نوشته راوي قرارگاه نجف اين نيروها با هدف تقويت محور سمت راست (ارتفاع شهيد صدر) براي کمک به تيپ4 لشکر64 که پدافند منطقه بود، فرستاده شدند كه در عمل تلفيق نيروهاي فوق نقش مؤثري در پدافند اين محور ايفا کرد. به گفته سرهنگ تصوري، در اين محور از تيپ4 لشکر64، گردان132 در دو طرف محور اصلي و جاده‌ دربند و در راست آن گردان1995 قدس از کنار راست تپه شهدا تا ارتفاعات کله‌قندي (سمت راست تا ميله مرزي) استقرار داشتند و گردان قدس نيز با يک گروهان تک‌پيشه از گردان تک‌پيشه تقويت شده بود.[۱۴] سرمدي راوي قرارگاه نجف، در ادامه به نقل از ناصر کريميان قائم‌مقام فرمانده قرارگاه نجف4، درباره حمله دشمن نوشته است كه تک نيروهاي عراقي از دره بين دو ارتفاع کدو و گردمند (2519) درحالي آغاز شد که شب قبل، بخشي از نيروهاي مهاجم بدون اينكه نيروهاي مستقر در این منطقه متوجه شوند از اين دره عبور كرده و تعدادي از نيروهاي خودي را شهيد کردند. در اين‌ هنگام يکي از فرمانده گردان‌هاي تيپ ويژه155 شهدا که براي شناسايي به آنجا رفته بود پس از مشاهده اوضاع، به‌سرعت بازگشته و گزارش رخنه‌ دشمن را مي‌دهد.[۱۵] بدين‌ترتيب، ساير نيروهاي مستقر در منطقه، پس از اطلاع از حمله دشمن، با استقامت زياد موفق شدند جلوي پيشروي بيشتر نيروهاي عراقي را سد ‌کنند و ضمن كنترل رخنه‌ دشمن بر روي ارتفاع گردمند و ارتفاع شهيد صدر به ترميم آن بپردازند، اما دشمن دوباره با اجراي آتش سنگين و انتقال نيروي تقويتي كه با هلي‌برن به منطقه مي‌رسيد مانع از حفظ مواضع ترميمي به‌دست نيروهاي خودي شد، بااين‌حال رزمندگان از گسترش رخنه‌ و پيشروي دشمن جلوگيري كردند. در محور تپه شهداي خودي كه مابين ارتفاع شهيد صدر و تپه شهداي عراق قرار دارد نيروهاي خودي از دو طرف به محاصره دشمن درآمدند و آتش سنگيني ازطرف عراقي‌ها بر روي محور مذكور اجرا ‌شد، ولي رزمندگان با مقاومت و تحمل ضايعات و تلفات، حمله نيروهاي عراقي را درهم‌شکستند و موفق به حفظ مواضع خويش شدند.[۱۶] فلش حرکت اصلي مهاجمان عراقي، ايجاد رخنه در محور چپ و تسلط بر ارتفاعات کدو به سرسول بود که ازطريق شيار انه حمله را طرح‌ريزي و اجرا كردند، اما رخنه دشمن به‌سبب آمادگي نيروهاي خودي دفع ‌شد و عراقي‌ها از پيشروي در اين جناح، نه‌تنها توفيقي به دست نياوردند، بلكه تعداد زيادي از نيروهاي آنها كشته و زخمي و 20 نفر هم به اسارت رزمندگان درآمدند.******* [۱۷] گفتني است عراقي‌ها درصورت موفقيت در اين محور، مي‌توانستند نيروهاي خودي را در محور مرکزي (2519) دور بزنند، اما شکست عراقي‌ها باعث شد که نيروهاي خودي جاي پاي خود را در منطقه مستحكم‌تر حفظ کنند. عراقي‌ها باوجود اين تلفات، براي حفظ زمين‌هاي اشغالي تلاش فراواني ‌کردند و حاضر بودند براي تقويت منطقه و انتقال نيرو و تجهيزات دست به هر خطري بزنند. به گزارش سرمدي، دشمن که به‌علت وضعيت زمين، جاده‌اي براي تدارک و پشتيباني ارتفاعات 2435 و 2519 نداشت، به وسيلة بالگرد به‌شدت مبادرت به تقويت خطوط خود از حيث نيرو، مهمات و تدارکات مي‌کرد. تاحدي‌که تا ساعت 7 صبح امروز، 6 فروند بالگرد و تا ساعت 15، هشت فروند بالگرد آن سرنگون شدند.******** [۱۸] باوجود جلوگيري از پيشروي دشمن، يگان‌هاي خودي به‌دليل فشار بيش از حد عراقي‌ها، احتياج شديدي به نيروي كمكي داشتند. بنابراين فرماندهي قرارگاه نجف در ساعت 8:45 دستور حضور نيروهاي بيشتري از تيپ ويژه شهدا را صادر كرد، اما به‌سبب آنكه نيروي ديگري در احتياط منطقه نبود، براي جلوگيري از نفوذ مجدد دشمن، پي‌درپي از نيروي زميني سپاه تقاضاي نيروي کمکي مي‌شد. ازاين‌رو فرمانده قرارگاه نجف4 در گزارش به جانشين فرمانده نيروي زميني اعلام كرد: «بچه‌ها خوب دارند مقاومت مي‌کنند و روحيه‌شان خوب است، اما مسئله اين است که 4 گردان ديگر نيرو مي‌خواهند، عراق هم تلفاتش نسبتاً زياد بوده، يک‌بار عقب نشسته و دومرتبه آمده جلو، تلفات او هم زياد است. بالاخره سرعت [در انتقال نيرو] مسئله است. اگر بتوانيد يک تيپ ديگر به ما بدهيد اينجا خوب مي‌شود [دشمن را] گوشمالي داد، غير از تيپ ويژه شهدا يک تيپ ديگر مي‌خواهيم. اگر اين موافقت بشود و سرعت هم در کار باشد راحت مي‌شويد. وگرنه فردا، باز در مريوان مسئله ايجاد مي‌شود. سعي کنيد تيپ[33] المهدي(عج) به اينجا بيايد.»******** [۱۹] بر پايه گزارش راوي قرارگاه نجف، درنتيجه درگيري‌هاي امروز، که تا غروب به‌شدت ادامه يافت، تا حدودي خط حد دشمن و نيروهاي خودي مشخص شد. نيروهاي دشمن پس از تصرف ارتفاعات 2435 (شهيد صدر) و 2519 (گردمند)، نتوانستند پيشروي بیشتری كنند و نيروهاي خودي با حضور مؤثر در زير يال‌هاي ارتفاعات فوق، به مقابله با آنها پرداختند. همچنين فرماندهان تيپ‌هاي110 شهيد بروجردي و 155 ويژه شهدا تصميماتي را براي شب دوم درگيري اتخاذ كردند******** و مقرر گرديد در نخستين ساعات روز پنجشنبه 25/2/1365، بار ديگر عملياتي براي بازپس‌گيري ارتفاعات مذکور اجرا شود.[۲۰]

گزارش - 3

3. قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) ضمن تأييد حمله ارتش رژيم بعث عراق در منطقه حاج‌عمران، از دفع حمله دشمن با تلاش نيروهاي خودي و سرنگوني چند فروند بالگرد عراقي در منطقه نبرد و نيز بمباران محل تجمع بالگردهاي دشمن در منطقه ديانا خبر داد. ستاد مشترك ارتش هم اعلام كرد نيروهاي خودي علاوه بر محاصره يك گردان از قواي عراقي در منطقه شرهاني تأسيسات برق المهارنه عراق را نيز گلوله‌باران كرده و خساراتي به آن وارد آوردند. از سوي ديگر فرماندهي کل نيروهاي مسلح عراق نيز امروز، با انتشار دو اطلاعيه نظامي ادعا کرد كه نيروهاي سپاه پنجم در حوزه مأموريتي خود با حمله به مواضع ايران 3 قله راهبردي را تصرف و تلفاتي را بر نيروهاي ايران تحميل كردند و نيروهاي سپاه چهارم در بخش عملياتي پيچ‌انگيزه حمله ايرانيان را دفع کرده و تلفات و خساراتي را به آنها وارد آوردند. قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) مرکز عمليات مشترک سپاه پاسداران و ارتش جمهوري اسلامي، با انتشار بيانيه‌اي خاطرنشان کرد که رزمندگان، تک دشمن را در منطقه حاج‌عمران شناسايي و در يک نبرد سنگين آن را دفع کردند. در ادامة اين بيانيه آمده است: در حمله‌ عراق که با پشتيباني بالگرد صورت مي‌گرفت، رزمندگان توانستند 11 فروند بالگرد دشمن را هدف قرار داده و سرنگون کنند. علاوه‌براين، نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي بعدازظهر امروز، در يك عمليات موفقيت‌آميز فرودگاه موقت بالگرد دشمن در منطقه ديانا را که با 50 فروند بالگرد مشغول انتقال نيرو به منطقه حاج‌عمران بود، بمباران و فعاليت عراق را در انتقال نيرو مختل كرد و در ادامه، با حمله به يک ستون خودرويي، ضمن اخلال در آرايش آنان، تلفات و ضايعاتي به دشمن وارد ساخت.[۲۱] همچنين براساس اعلام ستاد مشترک ارتش، در ساعت 3:10 سحرگاه امروز، اولين خاکريز نيروهاي عراقي و مقر يک گردان پياده آنان در دهانه سرتک (منطقه عملياتي شرهاني) به تصرف و محاصره‌ رزمندگان درآمد. در منطقه عملياتي عين‌خوش، چنانه، حسينيه نيز نيروهاي خودي با اجراي آتش متقابل مانع تحرکات واحدهاي زرهي و مهندسي دشمن شدند. قواي ايراني همچنين در منطقه عملياتي نهرعنبر، نيز، با اجراي آتش توپخانه‌هاي دوربرد، پايگاه شعيبه و کارخانه برق المهارنه عراق را هدف قرار داده و خساراتي به آنها وارد کردند.[۲۲] واحد مرکزي خبر از سنندج نيز در گزارشي اعلام کرد نيروهاي متجاوز عراقي در جريان حمله به منطقه حاج‌عمران با رشادت رزمندگان مواجه شدند و باوجود تک‌هاي مکرر با برجاي‌گذاشتن تعداد زيادي کشته و 90 اسير مجبور به عقب‌نشيني شدند. در اين عمليات، تيپ‌هاي 431، 433، يک تيپ کماندويي، گردان75 کماندويي، گردان703 و گردان604 ارتش عراق به ميزان 30 تا 80 درصد متلاشي شدند و هم‌اکنون جنازه متجاوزان بعثي در منطقه عملياتي ديده مي‌شود. اين خبرگزاري به نقل از عروان صالح نوري قليبا فرمانده گردان2 تيپ604، که به اسارت درآمده، نوشته است: در اين عمليات اکثر نيروهاي اين گردان به هلاکت رسيدند و فقط يک سرباز مخابرات و خود وي سالم مانده‌اند. منبع مذكور در ادامه افزود که ارتش عراق تا آخرين ساعت روز 24/2/1365، در منطقه عملياتي حاج‌عمران، 5 مرتبه اقدام به تک کرد و هر بار با پايمردي رزمندگان مجبور به عقب‌نشيني شد.[۲۳] راديو صوت‌الجماهير به ‌نقل از اطلاعيه نظامي شماره 2225 ارتش بعث عراق مدعي شد سپاه پنجم امروز، براي عراق پيروزي بزرگ و جديدي را به دست آورده است. نيروهاي اين سپاه به فرماندهي سرلشکر ستاد طالع خليل رحيم الدوري، با پشتيباني توپخانه، نيروي هوايي و بالگردها، در نبرد شديدي قله گردمند را كه مشرف بر منطقه حاج‌‌عمران مي‌باشد و امنيت كامل كشور ما و نيروهايمان را در اين منطقه تأمين مي‌كند، همراه دو قله کودو و کردکوک آزاد کردند. در اين عمليات تعدادي از نيروهاي دشمن کشته شدند و عده‌اي به اسارت درآمده و بقيه فرار کردند.[۲۴] همچنين فرمانده کل نيروهاي مسلح عراق در اطلاعيه نظامي شماره 2226، از دفع حمله نيروهاي ايراني در حوزه عملياتي سپاه چهارم در منطقه پيچ‌انگيزه خبر داد و اعلام کرد: شب گذشته، دشمن با يک تيپ از پاسداران لشکر19، شامل 5 گردان با پشتيباني توپخانه و تانک‌ها سعي در تعرض به مواضع خط مقدم ما در بخش عملياتي سپاه چهارم را داشت. مردان سپاه چهارم عليه آنها کمين کرده و نيروهاي دشمن را از هم پاشيدند. تعداد بسياري از افراد دشمن خود را به نيروهاي ما تسليم کردند. سپس دشمن به‌منظور جلوگيري از شکست، 2 گردان ديگر را وارد نبرد کرد که تمامي 2 گردان مذکور سرکوب شدند. تلفات قابل‌مشاهده دشمن بالغ بر 780 کشته، ده‌ها اسير و انهدام 6 تانک، يک نفربر زرهي، 7 خودروي مختلف و 7 چادر مهمات بود. نيروهاي ما تعداد زيادي سلاح و تجهيزات من‌جمله يک دستگاه تانک چيفتن را سالم به غنيمت گرفته‌اند.[۲۵]

گزارش - 4

4. به عقيده برخي فرماندهان و مسئولان سپاه، برخلاف افزايش فعاليت مهندسي و جابه‌جايي نيروهاي عراقي مستقر در فاو، در وضعيت كنوني، به‌دليل آسيب‌ديدگي توان رزم ناشي‌از عمليات والفجر8، امكان حمله عراق به فاو متصور نيست. صبح امروز، در جلسه‌اي در قرارگاه نيروي زميني سپاه با حضور علي شمخاني فرمانده اين نيرو، احمد غلامپور فرمانده قرارگاه کربلا، مرتضي صفار جانشين قرارگاه نوح(ع)، رضا دستواره جانشين لشکر27 محمدرسول الله(ص) و جعفر اسدي فرمانده لشکر33 المهدي(عج)، فعاليت‌هاي عراق در جبهه فاو، موردبررسي قرار گرفت. به گزارش راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ سپاه در اين قرارگاه، در جمع‌بندي جلسه چنين استنتاج شد که يگان‌هاي عراقي به‌ويژه تيپ66 نيروي مخصوص و تيپ503 در منطقه فاو، به‌شدت درحال فعاليت مهندسي شامل حفر کانال، احداث خاکريز‌هاي جديد و ترميم يا احداث جاده‌هاي مواصلاتي بوده و در تلاش هستند با احداث خاکريزهاي جديد به‌تدريج خط تماس خود را به مواضع رزمندگان نزديک كنند. به‌گفته رضا دستواره جانشين لشكر27 محمدرسول‌الله(ص)، امروز، 35 کمپرسي و 6 دستگاه لودر پرقدرت به کار مهندسي و احداث خاکريز مشغول بودند و خودشان را به 400 متري نيروها نزديک کردند که با اجراي آتش خودي، روند کارشان کند شد. همچنين ميانگين ورودي و خروجي خودرويي‌ آنها 300 ورودي و 300 خروجي و اوج ورودي‌ آنها در روزهاي هشتم تا يازدهم ارديبهشت بوده که 942 ورودي و 721 خروجي داشته است. در تاکتيک جديد، دشمن خودروهايش را در مواضع مختلف توزيع مي‌کند. همچنين به ‌نظر مي‌رسد اين جابه‌جايي با دو هدف انجام مي‌گيرد: 1. تظاهر به اينکه قصد آفند دارد تا رزمندگان را زمين‌گير کند. 2. تعويض يگان‌هاي آسيب‌ديده در منطقه که براي بازسازي خارج شده‌اند.******** به عقيده فرماندهان، يگان‌هاي عراقي باتوجه‌به‌ شدت آسيب‌پذيري، درحال‌حاضر قادر به اجراي عمليات گسترده در جبهه فاو نيستند، لذا ارتش عراق توانش را به جبهه‌هاي ديگر انتقال داده و با حمله به ساير مناطق درصدد است تا به برگ برنده‌اي دست يابد. در يك ماه اخير، 4 پناهنده عراقي در بازجويي‌ها گفته‌اند، يگان‌هايي از لشکر10، جلوي منطقه ام‌الرصاص با هدف حمله به خرمشهر تجمع کرده‌اند، ولي چون احساس کردند ايراني‌ها از تجمع آنها مطلع شده‌اند از اجراي عمليات منصرف شدند.[۲۶]

گزارش - 5

5. در نتيجه تبادل آتش در جبهه‌هاي ايلام، باختران، جاده ابوالخصيب، سومار، كلاشين و فاو تلفات و خساراتي به نيروهاي عراقي وارد شد. قرارگاه نجف درباره افزايش تحركات دشمن در منطقه مهران و احتمال حمله نيروهاي عراقي به اين منطقه هشدار داد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، در جريان تبادل آتش امروز در جبهه‌هاي ايلام و باختران و در مناطق شورشيرين، ميمک و سومار، 28 سنگر نفرات و 2 دستگاه خودرو منهدم و يک انبار مهمات به آتش کشيده شد.[۲۷] خبرنگار روزنامه کيهان در اهواز از اجراي آتش رزمندگان بر روي جاده نظامي ابوالخصيب - بصره خبر داد که براثر آن تعدادي کاميون عراقي منهدم شدند.[۲۸] در منطقه کلاشين و حاج‌عمران نيز با اجراي آتش متقابل چند سنگر انفرادي و يک انبار مهمات دشمن منهدم شد و عده‌اي از نفرات آنان کشته يا مجروح شدند. روزنامه كيهان با استناد به اطلاعيه نظامي ستاد مشترک ارتش جمهوري اسلامي نوشته است: «دو گروه از گشتي رزمي عراق در منطقه‌ عملياتي سومار و کاني‌شيخ، قصد نفوذ به مواضع رزمندگان را داشتند که با اجراي آتش به‌موقع، تلاش عراقي‌ها نتيجه‌اي دربرنداشت.»[۲۹] همچنين واحد مرکزي خبر به نقل از قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) درباره‌ حوادث منطقه فاو اعلام کرد که آتش سنگين واحدهاي توپخانه، کاتيوشا و خمپاره‌انداز رزمندگان اسلام در 48 ساعت گذشته، در محور فاو - البحار قدرت هرگونه تحرک و جابه‌جايي را از نيروهاي صدامي سلب کرده است.[۳۰] واحد اطلاعات قرارگاه نجف2 نيز در گزارشي ضمن تشريح وضعيت عمومي مهران، از احتمال حمله ارتش بعث به اين منطقه خبر داد و اعلام کرد: دشمن همچون گذشته به پدافند از مواضع خود ادامه مي‌دهد و ضمن عادي جلوه‌دادن موقعيت، اقدام به شناسايي هوايي - زميني و همچنين مستحکم‌نمودن مواضع خود مي‌كند. همچنين با‌توجه‌به فعاليت‌هاي شناسايي دشمن به‌وسيلة بالگرد و اعزام نيروهاي گشتي و بازديد فرماندهان از منطقه، احتمال تک در منطقه مهران متصور است.******** [۳۱]

گزارش - 6

6. در حمله امروز هواپيماهاي عراقي به ايستگاه راه‌آهن هفت‌تپه، شماری شهيد يا مجروح شدند و به تأسيسات راه‌آهن و تعدادي منزل مسكوني خسارت وارد شد. به گزارش حفاظت اطلاعات سپاه جنوب، قطار فوق‌العاده مسافربري اهواز - تهران که حامل شماري از رزمندگان و مسافران عادي بود در ساعت 14:20، از اهواز به‌طرف تهران حرکت کرده و ساعت 16:17، به ايستگاه هفت‌تپه رسيد و طبق معمول هميشگي به مدت 5 دقيقه توقف كرد. در همين ساعت، قطار هلال‌احمر به ايستگاه مذكور رسيد و قطار مسافربري به‌دليل حركت قطار هلال‌احمر مدت زمان بيشتري در ايستگاه متوقف ماند. پس از حرکت قطار هلال‌احمر 3 الي 4 فروند هواپيماي عراقي - که به‌احتمال قوي از منطقه فکه به‌سمت ايستگاه راه‌آهن هفت‌‌تپه هجوم آورده بودند - در دو نوبت ايستگاه را با شليك 5 راکت هدف قرار دادند که 2 راکت به منازل مسکوني کارکنان راه‌آهن و 2 راکت هم به سمت راست ايستگاه، يکي در ريل خط اول و کنار اولين واگن يك قطار اصابت كرد و منجر به خارج‌شدن اين واگن از ريل و شهادت تعداد زيادي از مسافران آن شد و ديگري به سکوي کناري ريل برخورد كرد که ترکش و موج انفجار آن شيشه‌هاي قطار را شکست. راکت پنجم نيز بين خط دوم و سوم، کنار ديزل قطار اصابت كرد که براثر آن بخشي از ريل خط سوم جدا و پرتاب شد و خساراتي به ديزل وارد آمد. گفتني است از حدود دو هفته قبل یک قطار حامل مهمات در این ایستگاه متوقف بود که در جریان حمله هوایی امروز براثر اصابت ترکش راکت به آن انفجار مهیبی رخ داد. در اين گزارش آمار شهيدان حادثه 77 نفر و مجروحان 130 تن تخمين زده شده است.******** در پايان گزارش واحد حفاظت اطلاعات سپاه جنوب به نقل از منابع اطلاعاتي تصريح شده است که حمله دشمن به ايستگاه مذکور، احتمالاً بنا بر اطلاعاتي که از عوامل خودفروخته درباره حضور رزمندگان در قطار، وجود قطار حامل مهمات و نيز زمان توقف آن کسب شده، صورت گرفته است.[۳۲] آخرين گزارش رسيده به خبرگزاري جمهوري اسلامي در ساعت 19:50، حاكي است كه 5 واگن قطار مسافربري کاملاً سوخته و بقيه واگن‌ها نيز تا زمان مخابره خبر درحال سوختن بوده‌اند.[۳۳]

گزارش - 7

7. به‌تلافي حملات هوايي عراق به مناطق غيرنظامي و تأسيسات اقتصادي ايران، نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي تأسيسات نفتي عراق در استان کرکوک، مواضع ارتش اين کشور در منطقه فکه و فرودگاه موقت در شهر ديانا را بمباران و تلفات و خساراتي به دشمن وارد كرد. هواپيماهاي عراقي نيز امروز، به مناطقي از استان‌هاي خوزستان، آذربايجان‌غربي و کردستان تجاوز كردند و در يک مورد بمباران، 2 تن از افراد غيرنظامي را به شهادت رساندند. علاوه‌براين درباره احتمال حمله هوايي به تأسيسات استان باختران هشدار داده شد. هواپيماهاي جنگنده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در ساعت 16:04 امروز، در يك عمليات برون‌مرزي که با رمز "يا محمد(ص)" آغاز شد توانستند مجموعه بهره‌برداري جديد نفت عراق در 21 كيلومتري جنوب‌غربي شهر کرکوک را بمباران و آن را به آتش بکشند. خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از سرهنگ خلبان هوشنگ صديق فرمانده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي، گزارش داد: «در اين عمليات که به‌تلافي حملات هوايي عراق به تأسيسات اقتصادي کشورمان انجام شد، مرکز کنترل تأسيسات جديد بهره‌برداري نفت كركوك به ميزان صددرصد نابود شد.»******** [۳۴] همچنين بنا بر گزارش قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص)، هواپيماهاي ايران در ساعت 5:20 و 6:45 بامداد امروز، مواضع نيروها و تجهيزات زرهي و پارک موتوري دشمن را در شمال‌غرب منطقه عملياتي فکه بمباران و خساراتي به آنها وارد کردند.[۳۵] از سوي ديگر به گزارش ستاد مشترک ارتش، ساعت 6:40 صبح امروز، جنگنده‌هاي عراقي اطراف قرارگاه عملياتي عين‌خوش در جبهه جنوب را بمباران كردند.[۳۶] در همین حال قرارگاه عملياتي حمزه سيدالشهدا(ع) اعلام کرد: ساعت 16 امروز، هواپيماهاي عراقي اطراف شهرک کوپر واقع در محور پيرانشهر - سردشت و محل استقرار عشاير منگوري پيرانشهر را بمباران کردند که براثر آن 2 غيرنظامي به شهادت رسيدند. در ساعت‌هاي 16 و18:30 به حريم هوايي شهرستان زيوه، پادگان جلديان و شهر پيرانشهر تجاوز شد که هواپيماهاي دشمن با آتش پدافند هوايي رزمندگان مواجه شده و بدون اجراي عملياتي گريختند و فقط در يک مورد راکت‌هاي خود را در بيابان‌هاي اطراف پيرانشهر شليك کردند.[۳۷] رکن2 ژاندارمري جمهوري اسلامي، با اعلام اينکه هواپيماهاي عراقي به‌تازگي چندين سد توليد برق و تأسيسات و منابع اقتصادي شهرستان باختران را شناسايي کرده‌اند، درخصوص احتمال حمله هوايي به اين منطقه در روزهاي آينده هشدار داد.[۳۸]

گزارش - 8

8. نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران امروز، 3 کشتي تجاري را در خليج‌فارس بازرسي كرد. از سوي ديگر، يك قايق ايراني در اطراف اسکله العميه به دست دشمن افتاد و سرنشين آن اسير شد. ستاد مشترک ارتش در بيانيه‌ نظامي شماره 2470، درباره فعاليت امروز نيروي دريايي اعلام کرد که واحدهايي از اين نيرو، 3 کشتي تجاري را در محدوده تنگه هرمز شناسايي و بازرسي كرده‌اند و پس از اطمينان از اينكه کالايي براي عراق حمل نمي‌كنند به آنها اجازه ادامه مسير دادند.[۳۹] خبرگزاري فرانسه از لندن نيز به استناد اخباري که به سرويس‌هاي اطلاعاتي کشتيراني شرکت بيمه لويدز لندن رسيده گزارش داد: نيروي دريايي ايران در خليج‌فارس يک كشتي کانتينربر انگليسي موسوم به کلمبيا استار را رهگيري کرد و پس از دو ساعت تجسس اجازه داد تا به راه خود ادامه دهد.[۴۰] از سوي ديگر، بنا به اعلام واحد اطلاعات ستاد مشترك ارتش، در ساعت 8:48 روز جاري، برج ديدباني عراق مستقر در سکوي العميه اعلام کرد كه يک قايق کوچک ايراني با يک نفر سرنشين در اطراف سکوي مزبور به اسارت يگان‌هاي نيروي دريايي عراق درآمده است.[۴۱]

گزارش - 9

9. درحالي‌كه دولت کويت استفاده نظامي عراق از جزيره بوبيان كويت را انكار مي‌كند، واحد اطلاعات قرارگاه نوح سپاه از فعاليت‌هاي نيروي دريايي عراق در این جزیره و بهره‌برداري نظامي از آن، عليه ايران گزارش جامعي تهيه كرده است. علي فدوي مسئول واحد اطلاعات قرارگاه نوح سپاه، امروز، در گزارشي هفت صفحه‌اي به قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) از همکاري تنگاتنگ دولت کويت با رژيم بعثي عراق عليه ايران خبر داد. در اين گزارش که مربوط به تحركات ارتش عراق در مقطع زماني 18/12/1364 تا 30/1/1365 است به انواع فعاليت‌هاي نظامي ارتش عراق در جزيره بوبيان اشاره شد و درباره آثار منفي ادامه بهره‌برداري دشمن از اين جزيره عليه رزمندگان هشدار داده شده است. در بخش‌هايي از اين گزارش آمده است: جزيره بوبيان متعلق به كشور کويت است و بعد از عمليات والفجر8 به‌دليل موقعيت جغرافيايي خود از اهميت نظامي ويژه‌اي برخوردار شد. يکي از مزاياي اين جزيره داشتن ديدي کامل بر روي نيروهاي ايراني مستقر در منطقه فاو مي‌باشد. متأسفانه مدتي است که شاهد استفاده چشم‌هاي نامحرمان از اين ديدگاه بر روي نيروهاي خودي هستيم و برخلاف تکذيب دولت كويت در استفاده دولت عراق از جزيره بوبيان، شواهد و دلايل انکارناپذيري مبني‌بر دروغ‌گويي دولت کويت درخصوص دراختيارگذاردن اين جزيره به عراق وجود دارد كه دراين‌باره گوشه‌اي از اسناد و شواهد مستند و ضبط‌شده بدين صورت ارائه مي‌گردد: o در تاريخ 18/12/1364، يک فروند ناوچه دشمن بعثي با استفاده از سواحل بوبيان، عليه رزمندگان اجراي آتش ‌كرد. اين حرکت در چندين‌بار ثبت شده است. o در تاريخ 3/1/1365 از ساعت 17:50 تا 18:10، تعداد 12 فروند هواپيماي دشمن از فضاي جزيره بوبيان به‌طرف نيروهاي اسلام آمده و اقدام به بمباران شيميايي كردند.******** [۴۲]

گزارش - 10

10. ايجاد درگيري، تجمع و آماده‌شدن براي حمله به پايگاه رزمندگان، تبليغ با هدف جلوگيري از رفتن جوانان به خدمت سربازي، افزايش دستمزد اعضا و تأسيس دفتر در خاک عراق، ازجمله فعاليت‌هاي امروز گروه‌هاي ضدانقلاب در شهرهاي مختلف دو استان آذربايجان‌غربي و کردستان است. به گزارش شهرباني استان کردستان در يك درگيري ميان نيروهاي خودي و افراد کومه‌له در روستاي دره‌قوله از توابع ديواندره، 2 نفر از عوامل اين گروه زخمي شدند.[۴۳] از سوي ديگر، بنا بر اعلام فرمانداري شهرستان مريوان، عناصر گروه رزگاري در منطقه اورامانات پس از ورود به خاک ايران به کمين رزمندگان برخوردند كه يک نفر از آنان کشته شد و بقيه فرار کردند.[۴۴] در سردشت، نيروي ويژه سپاه با کمين گروهي از افراد حزب دمکرات (هيزکيارنگ) مواجه و با آنها درگير شد، در‌نتيجه يکي از نيروهاي سپاه مجروح شد.[۴۵] واحد اطلاعات سپاه پيرانشهر نيز اعلام کرد که يک گروه از هيزهاي قنديل، افشين، زمزيران مريوان و كيارنگ با استعداد بيش از 150 نفر در جنگل الواتان تجمع کرده‌اند و قصد دارند در روزهاي آينده يک سري عمليات در جاده پيرانشهر - سردشت و پايگاه‌هاي منطقه اجرا كنند.[۴۶] فرماندار شهرستان بانه به نقل از منابع اطلاعاتي گزارش داد: چته‌هاي حزب منحله دمکرات به استعداد 70 نفر، مسلح به سلاح‌هاي سبک و تحت‌فرماندهي سيدابراهيم امروز، به روستاي بلو رفته و پس از خوردن شام، براي مردم درخصوص نرفتن جوانان به سربازي سخنراني كردند.******** [۴۷] همچنين درحالي‌كه فرمانداري سقز از باج‌گيري 350 هزار ريالي افراد حزب دمکرات از اهالي روستاي خوشه خبر داد، سپاه اشنويه در گزارشي خاطرنشان کرد كه رهبران اين حزب با هدف جذب بيشتر نيرو، اقدام به افزايش حقوق ماهيانه نيروهاي تشکيلاتي و نظامي خود کرده‌اند.[۴۸] از سوی دیگر با گسترش همکاري گروه‌هاي ضدانقلاب با رژيم عراق، نيروهاي اطلاعاتي محور فجر تحت امر قرارگاه نجف گزارش دادند که سازمان چريک‌هاي فدايي خلق و حزب کومه‌له در روز 24/2/1365، در شهر سليمانيه عراق، اقدام به تأسيس دفتر كردند.[۴۹]

گزارش - 11

11. درحالي‌که نماينده حزب دمكرات عراق (بارزاني‌ها) در گزارشي به فرمانده گردان1 تيپ3 نوهد ارتش جمهوري اسلامي از اجراي عملياتي مهم در استان كركوك عراق عليه نيروهاي صدام و تسلط بر بخشي از اين استان و ضربه به قواي دشمن خبر داده است، رکن2 ارتش از همکاري يک حزب قدرتمند کرد عراقي با ضدانقلابيون فراري ايران براي حمله به ايران گزارش داد. در گزارش شوکت بارزاني نماينده كمبا11، درخصوص عمليات انجام‌شده ادعا شده است: «درپي يک نقشه از پيش طرح‌ريزي شده و موفقيت‌آميز و براي ضربه‌زدن به صف مزدوران جاشي و سست‌کردن نيرو و مقاومت آنها در مناطق عملياتي والفجر9 و والفجر2 و منطقه عملياتي قادر و بالاخره ايجاد بدبيني و اختلاف بين آنان و ارتش و ديگر ارگان‌هاي نظامي رژيم بعثي صهيونيستي صدام، نيروهاي پيشمرگان شاخه1 بعد از هماهنگي با گردان‌هاي سبک، جاش‌هاي تحت‌فرماندهي (جعفر بيسفکي) در يک عمليات فوق‌العاده مهم و بي‌نظير که در مورخ 24/2/1365 به ‌مورد اجرا درآمد، نيروهاي دشمن مستقر در بخشداري مانگيش و قصبه باگيرا را با تمام پايگاه‌ها و ادارات و مؤسسات آن را تحت‌حملات شديد خود قرار دادند و توانستند ضمن واردآوردن خسارت‌هاي بسيار سنگين جاني و مالي بر دشمن، بخشداري مانگيش و باگيرا را که از موقعيت استراتژيک و بسيار حساس جاده مواصلاتي در منطقه استان دهوک به شمار مي‌آيد به‌طور کامل آزاد سازند و تمام راه‌هاي منتهي به اين منطقه را به کنترل خود دربياورند، به‌طوري‌که اکنون خطوط ارتباطي زميني بسياري از شهرها مثل سرسنگ، سواره توکا و عماديه با استان دهوک قطع گرديده [است]. بنا به اطلاعات اوليه‌ تعدادي زره‌پوش و نفربر و انواع مختلف خودرو و اسلحه و دستگاه‌هاي متنوع و وسايل نظامي بسياري به غنيمت پيشمرگان ما درآمده است و تمام مقاومت دشمن در اين منطقه سرکوب گرديده همچنين تاکنون تعداد 33 تن از افراد دشمن به‌دست پيشمرگان اسير شده‌اند.******** ... صدها تن از مسلحين [نيز] که قبلاً با رژيم بعث همکاري مي‌کردند تحت‌فرماندهي (سيف‌الله سليم بيسفکي) با کليه جنگ‌افزارهاي مربوطه، به پيشمرگان ما ملحق شده‌اند که با آغوش باز پذيرفته شده و از آنها استقبال گرم به عمل آمد که هم‌اکنون دوش‌به‌دوش برادران پيشمرگ خود عليه رژيم صدامي به نبرد مي‌پردازند.»[۵۰] در عين حال، واحد اطلاعات قرارگاه عملياتي ارتش جمهوري اسلامي در غرب به نقل از منابع******** خود، به فرمانده گروه رزمي 128 و فرمانده قرارگاه تاکتيکي ارتش در مريوان و فرمانده قرارگاه نجف سپاه پاسداران خبر داد که به دستور صدام حسين رئيس‌جمهور عراق، تعداد 4 هزار نفر از نيروهاي عراق با پيشمرگان جلالي******** و ضدانقلاب رزگاري متحد شده‌اند که در منطقه نوسود و توابع آن شامل شمشير، درآورده، کمر سياه و پايگاه‌هاي نوسود دست به يک حمله ناگهاني عليه مواضع رزمندگان ايران بزنند.[۵۱]

گزارش - 12

12. در پايان جلسه امروز هيئت دولت، نخست‌وزير در واکنش به حمله هوايي عراق به قطار مسافربري، اعلام کرد كه حمله عراق بدون پاسخ نخواهد ماند. وي ردپاي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) را در جاسوسي و همکاري با رژيم عراق در اين اقدام محرز دانست. هيئت دولت عصر امروز، به رياست ميرحسين موسوي نخست وزير، تشکيل جلسه داد. در اين جلسه گزارشي از اوضاع مناطق فکه و پيچ‌انگيزه به هيئت دولت داده شد. به نوشته روزنامه جمهوري اسلامي در پايان جلسه نخست‌وزير مواضع دولت را درارتباط اقدام عراق به بمباران قطار مسافربري اعلام کرد و گفت: اين حمله وحشيانه بي‌پاسخ نخواهد ماند. جناياتي از اين نوع، نشان مي‌دهد که حل مشکل جنگ تحميلي جز با نابودي صدام و حزب بعث عفلقي عراق ممکن نيست. وي افزود: در اين‌گونه عمليات‌ها که مردم غيرنظامي و بي‌گناه شهيد مي‌شوند رد پاي جاسوسي منافقين کاملاً پيداست و مطابق مدارکي که در دست دولت است منافقين که در اهداف خود دچار يأس شده‌اند امروز، به‌صورت جاسوسان کثيف عليه مردم کشور خود با دشمن همکاري مي‌کنند و لازم است وزارت اطلاعات، مردم را در جريان اين اتحاد شوم منافقين با صدام و شاه حسين و ساير دول مرتجع منطقه قرار دهند. ميرحسين موسوي همچنين تأکيد کرد که ايران، رژيم صدام را از اين جنايت پشيمان خواهد کرد و در نقطه‌اي که انتخاب مي‌کند انتقام شهداي بي‌گناه را خواهد گرفت.[۵۲]

گزارش - 13

13. ستاد تبليغات جنگ با صدور بيانيه‌اي، ضمن محکوم‌کردن حمله عراق به قطار مسافربري ايران، خواستار واكنش مجامع بين‌المللي به اين جنايت شد. در بخشي از بيانيه اين ستاد آمده است: «حکام ناجوانمرد بغداد امروز، سلسله جنايت خود در طول پنج سال گذشته را کامل کردند. بعثي‌ها در اين مدت، مناطق مسکوني شهرهاي ايران را بمباران [كرده] و به موشک بستند. سلاح‌هاي شيميايي را در صحنه جنگ به کار گرفتند. هواپيماهاي مسافربري ما را سرنگون ساختند، راه‌هاي آبي تجاري را ناامن کردند. وسائط نقليه مسافربري را هدف قرار دادند و در آخرين جنايت خود يک قطار مسافربري را که از اهواز عازم تهران بود بمباران کردند و جنايت عظيم ديگري مرتکب شدند. اينک بر همه جهانيان حجت تمام شده است. ... مردم مسلمان ايران اينک متحيرند که چه قدرت‌هايي بر سازمان‌هاي بين‌المللي و مجامع جهاني مدعي دفاع از حقوق بشر، حاکميت دارند که در مقابل اين جنايت مهر سکوت بر لبان خود مي‌زنند. آيا سلسله جنايات حکام بعثي در طول پنج سال گذشته، مدارک و مستندات آشکار و مبرهني براي محکوميت اين رژيم در مجامع بين‌المللي نيست. به‌نظر ما سکوت و مماشات بيش از اين جايز نيست. اينک برعهده مجامع بين‌المللي مدعي دفاع از حقوق انسان‌هاست که در قبال اين‌همه جنايت اقدام و از خود عکس‌العمل نشان دهند.»[۵۳]

گزارش - 14

14. هيئت وزيران امروز، آيين‌نامه "ستاد مركزي امداد و درمان جنگ" و همچنين اختصاص منابع مالي براي تقويت سپاه پاسداران و ژاندارمري را تصويب كرد. وزير فرهنگ و آموزش عالي نيز از آمادگي براي افزايش سهميه خانواده شهدا در دانشگاه‌ها خبر داد. در مقدمه آيين‌نامه ستاد مركزي امداد و درمان جنگ، دليل تشكيل اين ستاد چنين ذكر شده است: «باتوجه‌به رهنمودهاي پيامبرگونه امام امت درخصوص جنگ و از آنجايي كه نيروهاي نظامي و دست‌اندركار جنگ به‌تنهايي قادر به تأمين نيازهاي امدادي، بهداشت و درماني جبهه‌ها و مراكز درماني وابسته به آنها نمي‌باشند، لذا به‌منظور هماهنگ‌نمودن برنامه كليه ارگان‌ها و سازمان‌هاي ذي‌ربط جهت ارائه خدمات امدادي و درماني - بهداشتي به رزمندگان اسلام، ستاد امداد و درمان جنگ با شرح وظايف تشكيل مي‌گردد تا نيروها و امكانات با سياست واحد و به‌طور هماهنگ به ‌كار گرفته شوند.» در آيين‌نامه يادشده اهداف تشكيل اين ستاد چنين مشخص شده است: «1. هماهنگي و نظارت بين ارگان‌ها و نهادهاي عمل‌كننده و تدارك‌كننده در امر بهداشت و درمان جنگ و فعال‌نمودن آنها. 2. هماهنگي در برنامه‌ريزي جهت تأمين نيرو و تجهيزات امدادي بهداشتي موردنياز جنگ. 3. هماهنگي و نظارت و پيگيري امور مجروحين در حين عمليات و ادامه درمان آن. 4. پيگيري و جمع‌آوري تجارب امدادي، بهداشتي و درماني جنگ.» در آيين‌نامه مذكور شرح وظايف ستاد، تشكيلات و چگونگي تأمين اعتبارهاي مالي موردنياز اين ستاد نيز مشخص شده است.[۵۴] هيئت وزيران همچنين مبلغ 20 ميليارد ريال به‌منظور تقويت بنيه نظامي و عمليات فوق‌العاده سپاه پاسداران و 5 ميليارد ريال براي عمليات نظامي فوق‌العاده ژاندارمري اختصاص داد. وزير فرهنگ و آموزش عالي نيز مصوبه شوراي مرکزي دانشگاه‌ها را به اطلاع هيئت وزيران رساند. بر مبناي اين مصوبه مسئولان دانشگاه‌ها در لبيک به توصيه اخير امام درمورد فرزندان معظم شهدا، آمادگي خود را براي افزايش ظرفيت دانشگاه‌ها به ميزان 5 درصد و اختصاص آن به اين عزيزان اعلام كردند.[۵۵]

گزارش - 15

15. وزير امور خارجه ايران در ملاقات با رئيس کل عمليات کميته بين‌المللي صليب‌سرخ، ضمن انتقاد از عملکرد اين کميته در مأموريت‌هاي خود، خواستار ارزيابي جديد و دقيق‌تري از موقعيت فعلي جنگ ايران و عراق، پيگيري وضعيت اسراي ايراني به‌ويژه محمدجواد تندگويان وزير نفت، شفافيت در موضع‌گيري درباره حمله عراق به مناطق مسکوني، تهديد امنيت هوايي و کاربرد سلاح‌هاي شيميايي شد. آندره پاسکيه رئيس کل عمليات بين‌المللي صليب‌سرخ، كه به‌دنبال تسليم نامه‌اي ازسوي کميته مبني بر اظهارتأسف از اختلاف‌نظرها در گذشته و آمادگي براي همکاري مجدد با جمهوري اسلامي ايران بر مبناي تفاهم متقابل به تهران آمده است، صبح امروز، با علي‌اکبر ولايتي وزير امور خارجه ايران، ملاقات كرد. به گزارش روابط‌عمومي وزارت امور خارجه، ولايتي در اين ديدار ضمن اشاره به مسائلي که در گذشته با اين کميته وجود داشته، درباره مواضع نادرست اين کميته گفت: «جمهوري اسلامي ايران يک کشور انقلابي است و مردم ما درمورد مواضع سازمان‌هاي بين‌المللي و کشورهاي ديگر بسيار حساس‌اند. اينها مردمي هستند که علي‌رغم همه مشکلات و خسارات مالي و جاني با قدرت و استقامت به مقاومت خود عليه تجاوز عراق ادامه مي‌دهند و صليب‌سرخ بايد اين احساسات را درک کند و براساس آنچه که در گذشته پيش آمده ارزيابي جديدي از موقعيت فعلي داشته باشد.» ولايتي در ادامه با اشاره به بدرفتاري با اسراي ايراني و نيز ابهام از وضعيت آنها در بازداشتگاه‌هاي عراق تصريح کرد: «اسراي ما در عراق وضعيت بدي دارند. بسياري از اسرا هنوز ثبت‌نام نکرده‌اند و ليست مفصلي از مفقودين به شما ارائه شده است که لازم است اقدام جدي درمورد آنها صورت گيرد.» وي درمورد سرنوشت محمدجواد تندگويان وزير نفت و همراهان وي خاطرنشان كرد: «پس از گذشت چند سال، ما هنوز اطلاعي از ايشان نداريم. علاوه‌براين با اسراي ما به‌شدت بدرفتاري مي‌شود اينها مسائلي است که ما علاقه‌منديم صليب‌سرخ بتواند به‌طور جدي پيگيري نمايد.» وزير امور خارجه ايران همچنين راجع به ساير مقررات انساني بين‌المللي و توقع جمهوري اسلامي ايران از صليب‌سرخ گفت: «اگر شوراي امنيت سازمان ملل به‌لحاظ سياسي‌بودن ماهيت آن و نفوذ ابرقدرت‌ها هميشه نتواند درمورد مسائلي نظير حمله به مناطق مسکوني، تهديد امنيت هوايي و کاربرد سلاح‌هاي شيميايي به‌طور قاطع و مستمر موضع‌گيري نمايد و اقدامات عملي براي مقابله با نقض مکرر و صريح مقررات بين‌المللي در اين زمينه‌ها پيش‌بيني نمايد براي صليب‌سرخ با سابقه طولاني‌تر و با اهداف اعلام‌شده غيرسياسي اين ملاحظات نمي‌بايست وجود داشته باشد.» رئيس کل عملیات كميته بين‌المللي صليب‌سرخ در پاسخ اعلام کرد: «صليب‌سرخ اصلاً قصد ندارد و مايل نيست که خارج از محدوده مسئوليت خود عمل نمايد. جنگ ممکن است به طول بينجامد، ولي صليب‌سرخ علاقه‌مند است بتواند فعاليت‌هاي خود را درارتباط‌با اسرا ادامه دهد.» پاسكيه همچنين گزارشي از فعاليت‌هاي صليب‌سرخ درخصوص اسراي ايراني و پيگيري اسراي مفقود مطرح كرد و درباره اسارت وزير نفت افزود: دستگيري تندگويان و همراهان وي كه درحال‌حاضر اسير هستند يک واقعيت ثبت‌شده است و صليب‌سرخ به تلاش خود براي ملاقات با آنها ادامه خواهد داد. وي در خاتمه اين ديدار، فعاليت‌هاي صليب‌سرخ درباره جلب توجه عمومي در مقابل کاربرد سلاح‌هاي شيميايي را برشمرد و وعده داد صليب‌سرخ درمورد حمله به مناطق مسکوني نيز به‌لحاظ ارتباط مستقيم‌تر آن با اين سازمان فعاليت‌هاي بيشتري را در حمايت از افراد غيرنظامي به عمل آورد.[۵۶]

گزارش - 16

16. سخنگوي وزارت امور خارجه ايران در واکنش به بيانيه امروز كاخ سفيد امريكا، خاطرنشان کرد که عراق و امريکا عامل اصلي تشنج در خليج‌فارس هستند و ايران مصمم به ازبين‌بردن عامل تشنج در منطقه است. در پاسخ به بيانيه کاخ سفيد مبني‌بر تهديد منافع امريکا درصورت بسط دامنه جنگ عراق و ايران و حمله به نفتکش‌ها در خليج‌فارس، سخنگوي وزارت امور خارجه‌ ايران اين بيانيه را بازي تبليغاتي هيئت حاكمه امريكا براي تصويب فروش سلاح بيشتر به كشورهاي منطقه دانست و گفت: «امروز، مردم آزادانديش دنيا، مي‌دانند که تنها عامل تشنج در خليج‌فارس و آغازگر حمله به نفتکش‌ها رژيم متجاوز عراق بوده است که با پشتيباني سياسي و نظامي و چراغ سبز استکبار جهاني، خاصه امريکا درجهت افزايش تشنج در منطقه عمل مي‌نمايد.» به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي سخنگوي وزارت امور خارجه با تأکيد بر اينکه امنيت خليج‌فارس، به‌عهده کشورهاي منطقه است و امريکا حق هيچ‌گونه دخالت و اظهارنظري ندارد، افزود: امريکا و متحدانش از يک‌سو عراق را در حمله به نفتکش‌ها در خليج‌فارس ياري مي‌کنند و از سوي ديگر، به بهانه افزايش تشنج در منطقه و حفظ امنيت سعي در فروش سلاح و حضور بيشتر در منطقه را دارند که اين خود عاملي براي ناامن‌کردن منطقه مي‌باشد، لذا جمهوري اسلامي ايران ضمن گوشزد به ملت‌ها و کشورهاي منطقه با اين توطئه‌ها مقابله كرده و اين را حق مسلم خود مي‌داند که به هر طريق ممکن به دفاع از خود ادامه داده و با ازبين‌بردن عامل تشنج در منطقه، مسئله را خاتمه دهد.[۵۷]

گزارش - 17

17. دادگاه لاهه درخصوص شکايت ايران از امريکا، به نفع ايران حکم داد. پس از گذشت مدت‌ها از دعاوي مالي ايران و امريکا و شکايت ايران به دادگاه بين‌المللي لاهه درخصوص اقدام دولت امريكا به بلوکه‌کردن منابع مالي ايران، ميرحسين موسوي نخست‌وزير جمهوري اسلامي، در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني اعلام کرد که دادگاه لاهه حکمي مبني‌بر پرداخت حدود پانصدميليون دلار بدهي بانک‌هاي امريکايي به ايران را به نفع جمهوري اسلامي صادر کرده است.[۵۸]

گزارش - 18

18. نيروي دريايي امريکا به شناورهاي سطحي و زيرسطحي در منطقه خليج‌فارس و درياي عمان هشدار داد كه از نزديک‌شدن به شناورهاي امريکايي از فاصله 5 مايلي و بدون اطلاع قبلي پرهيز کنند. بخشي ازاطلاعيه نيروي دريايي امريكا که امروز، منتشر شد چنين است: «1. نيروي دريايي ايالات متحده که در آب‌هاي بين‌المللي خليج‌فارس، تنگه‌ هرمز، خليج عمان و درياي عرب شمال مدار 20 درجه شمالي عمل مي‌کنند، درحال اتخاذ تمهيدات دفاعي افزون‌تري دربرابر تهديدهاي تروريستي مي‌باشند. از کليه کشتي‌ها و شناورهاي سطحي و زيرسطحي خواسته مي‌شود، پيش از شناسايي خود به محدوده شعاع 5 مايلي نيروهاي ايالات متحده نزديک‌تر نشوند. نيروهاي ايالات متحده به‌ويژه هنگامي‌که در آب‌هاي منحصرشده عمل مي‌کنند، نسبت به ملاحظات دريانوردي مربوط به کشتي‌ها و شناورهاي مجاور خود، حساس خواهند بود. درخواست مي‌شود به‌هنگام نزديک‌شدن به 5 مايلي نيروهاي دريايي ايالات متحده، تماس راديويي خود با آن نيروها را روي کانال 16، يا 2182 کيلو هرتز حفظ نمايند. کشتي‌ها و شناورهاي سطحي و زيرسطحي که بدون تماس قبلي به شعاع 5 مايلي نيروهاي دريايي ايالات متحده نزديک مي‌شوند يا قصد آنها براي آن نيروها روشن نيست، ممکن است در معرض خطر تمهيدات دفاعي ايالات متحده قرار گيرند. 2. اين تمهيدات همچنين هنگامي به کار خواهد رفت که نيروهاي ايالات متحده درحال عبورومرور از تنگه هرمز يا درحال عبور بي‌ضرر از آب‌هاي سرزميني بيگانه يا هنگام عمل‌کردن در اين آب‌ها با تصويب دولت ساحلي، باشند. 3. اين اطلاعيه منحصراً براي آگاهي از اين است که تمهيدات دفاع از خود توسط نيروهاي دريايي ايالات متحده اعمال خواهد شد. تمهيدات يادشده به‌گونه‌اي به اجرا درخواهد آمد که مانعي براي آزادي دريانوردي هيچ کشتي يا دولتي به وجود نياورد. ...» [۵۹]

گزارش - 19

19. به نوشته هفته‌نامه لوپوئن، تدارک مستمر و روحيه شهادت‌طلبي نيروهاي ايران در منطقه فاو، مانع پيشروي عراق در جبهه فاو شده است و موقعيت کنوني ايران در جنگ،‌ پيش‌درآمد فتوحات بعدي است. هفته‌نامه لوپوئن در شماره اخير خود در مقاله‌اي درمورد جنگ ايران و عراق نوشت: «پاسداران جمهوري اسلامي در ناحيه وسيعي مستقر هستند که آذوقه، مهمات و نيروهاي کمکي آنها هر شب ازطريق اروندرود ارسال مي‌شود. آنها شهادت را با آغوش باز مي‌پذيرند، ذره‌اي عقب‌نشيني نمي‌کنند و تسليم نمي‌شوند و به همين دليل است که عراق نتوانسته است در اين ناحيه پيشروي داشته باشد.» به گزارش واحد مرکزي خبر از پاريس، خبرنگار لوپوئن از قول يك فرمانده عراقي، حمله قواي ايران به فاو را شرح داده و افزود: «سربازان عراقي کاملاً غافلگير شده و مواضع عراق در هم کوبيده شده و صدام براي جلوگيري از پيشروي قواي ايران به‌سوي بصره و ام‌القصر آخرين اميد خود يعني گارد رياست‌جمهوري را به ميدان مي‌فرستد.» در ادامه اين مقاله آمده است: «وضعيت کنوني جنگ براي ايرانيان سرچشمه اميد و پيش‌درآمد فتوحات آينده محسوب مي‌شود. درگيري‌هاي فاو ضربه رواني قابل‌ملاحظه‌اي بر رژيم عراق وارد کرده است و با‌وجود کوشش‌هاي مقامات عراقي براي کم‌جلوه‌دادن تلفات، اما اخبار آن با سرعت پخش مي‌شود.»[۶۰]

گزارش - 20

20. محمدحسنين هيكل با تأكيد بر وجود ارتباط جدي ميان جنگ ايران و عراق و اوضاع افغانستان، پيش‌بيني كرد كه جنگ ايران و عراق تا مدت طولاني ادامه خواهد يافت. روزنامه الاتحاد (چاپ ابوظبي) در شماره امروز خود به نقل از حسنين هيکل روزنامه‌نگار مصري، نوشته است: «‌به عقيده من دامنه جنگ ايران و عراق توسعه نخواهد يافت و به کشورهاي منطقه کشيده نخواهد شد چراکه ايراني‌ها داراي چنين نيرويي نيستند. ... خاتمه اين جنگ مثل هر جنگ محلي ديگر مي‌بايست با يک کنفرانس بين‌المللي صورت پذيرد و تلاش‌هاي بين‌المللي نخواهد توانست زمينه‌اي براي پايان اين جنگ فراهم نمايد. مگر آنکه تفاهم و همبستگي کاملي پيرامون اوضاع جاري افغانستان صورت گيرد، زيرا بسياري از دلايل نشان مي‌دهد که ارتباطي جدي بين جنگ ايران و عراق و آنچه که هم‌اکنون در افغانستان مي‌گذرد وجود دارد. ... پيروزي عراق در اين جنگ درواقع به‌معني پيروزي انديشه قوميت عربي همراه با نيروي نظامي بين 40 تا 50 تيپ رزمي با تجربه کافي براي جنگيدن خواهد بود. ... جنگ عراق و ايران براي مدت‌هاي طولاني ادامه خواهد يافت.»[۶۱]

گزارش - 21

21. رئيس‌جمهور اسبق امريکا ضمن حمايت از حمله به ليبي، بهترين راه اعمال فشار به ليبي را محاصره اقتصادي و ديپلماتيک اعلام كرد. رهبر حزب سوسياليست دمكرات انگليس نيز گفت براي ضربه‌زدن به سوريه، ليبي و ايران اين كشورها بايد تحريم ديپلماتيك و اقتصادي شوند. ريچارد نيکسون رئيس‌جمهور اسبق امريکا، در مصاحبه‌اي با مجله نيوزويک گفت: «ما از ويتنام يک درس آموختيم، درسي از درس‌هاي بي‌شماري که مي‌بايست بياموزيم و آن اينکه دامن‌زدن به بحران‌ها باعث سرنگوني يک شخص فناتيک نمي‌شود.» وي افزود: «اگر قرار است بمباران صورت بگيرد بايد ضربه کوبنده باشد.» نيكسون اضافه كرد: «راه بهتري هم وجود دارد و آن روش محاصره اقتصادي و ديپلماتيک است که همه به آن بپيوندند بازهم تصريح مي‌کنم که همه به آن بپيوندند، اگر متحدان امريکايي به اين تحريم نپيوستند بايد دست به تحريم و محاصره دريايي زد.» نيکسون خاطرنشان کرد: «اشتباه بزرگي هم رخ داده است، از طرفي ريگان مي‌گويد اگر سوريه و ايران هم همين روش را داشته باشند ما آنها را بمباران مي‌کنيم بعد وزارت خارجه امريکا مي‌گويد خير ما در اين‌گونه فکرها نيستيم، اين يک اشتباه است، ما نبايد هميشه درمورد کارهايي که مي‌خواهيم بکنيم مطلبي را اعلام کنيم.»[۶۲] از سوي ديگر، ديويد اون رهبر حزب سوسيال دمکرات انگليس، امروز گفت: «دولت انگليس بايد جهت صدمه‌زدن به دولت‌هاي سوريه، ليبي و ايران يك طرح ضدتروريستي تحريم ديپلماتيک و اقتصادي عليه اين کشورها اتخاذ کند.» به گزارش خبرگزاري يونايتدپرس، اون خاطرنشان کرد كه براي صدمه‌‌زدن به دولت‌هاي يادشده ما بايد در تجارت حتمي و قطع روابط ديپلماتيک متحمل خساراتي شويم. وي افزود: «يک حمله نظامي اسرائيل عليه سوريه دررابطه‌با دست‌داشتن در تروريسم بين‌المللي اشتباه و خطرناک خواهد بود.»[۶۳] ضميمه گزارش339: بررسي علل عقب‌نشيني نيروهاي خودي در عمليات منطقه پيچ‌انگيزه فرمانده لشكر7 ولي‌عصر(عج) در جلسه با فرماندهان نيروي زميني سپاه در بررسي علل بروز مشکلات در عمليات منطقه پيچ‌انگيزه، سه عامل الحاق‌نكردن نيروها، پيچيدگي زمين و توجيه نبودن به منطقه را عمده‌ترين دلايل عقب‌نشيني ذكر كرد. در اين جلسه که با حضور علي شمخاني فرمانده نيروي زميني، علي فضلي فرمانده لشکر10 سيدالشهدا(ع)، عبدالمحمد رئوفي فرمانده لشکر7 ولي‌عصر(عج)، و علي عبداللهي از مسئولان طرح عمليات قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) برگزار شد، رئوفي با اعلام اينکه باوجود آمادگي 4 گردان اين لشکر براي انجام مأموريت، توجيه‌نبودن دقيق نيروها به منطقه و شناسايي ناقص از وضعيت دشمن مهم‌ترين عامل ناکامي بود، گفت: شناسايي در حد کليات بود. حتي خود من که يک روز قبل، به خط رفتم نتوانستم دشمن را در سمت چپ خط حد مأموريتمان پيدا کنم. هرچه با دوربين نگاه کردم، عقب و جلو رفتم، نيروي ارتشي مستقر نبود، بچه‌هاي خودمان مي‌دانستند سمت چپ يک مقدار مسئله دارد. رئوفي با اشاره به طرح مانور لشکر و استفاده از دو معبر براي نفوذ به مواضع عراقي‌ها افزود: در محور چپ يک گردان داخل کانال رفت، ولي به‌‌دليل پيدانکردن نقطه شاخص، در طول مسير گم شد و کسي هم براي راهنمايي نبود. يک محور هم وسط بود که فاصله‌اش با دشمن زياد بود، بچه‌ها رفته بودند، ولي نتوانستند دشمن را پيدا کنند. دشمن به‌طور خيلي پراکنده، کمين‌هاي مختلف داشت و منطقه هم آلوده بود. بنابراين به آنها گفتيم تا صبح، همان‌جا بمانيد تا هوا روشن شود. به‌محض روشنايي هوا، چشمتان که به سنگرهاي دشمن افتاد يک دفعه هجوم ببريد. تقريباً ساعت 5 صبح بود که گفتند دشمن بر ما مسلط است و سرمان را نمي‌توانيم از کانال بيرون بياوريم. گفتيم کمي عقب بيايند، تا جايي‌که امکان ماندن است. از طرفي نيروها فکر کردند عقب‌نشيني است، لذا عقب آمدند. آقاي محمديان با آنها بود، باآنكه تير خورده بود، مي‌گفت به نيروها گفتيم هرجا مي‌توانيد بايستيد، چاله بکنيد و دفاع کنيد، ولي عراقي‌ها از پشت، به‌سمت ما تير مي‌زدند و وضعيت طوري شد که قابل‌کنترل نبود. به گفته محمديان اگر اين گردان عقب هم نمي‌آمد، نمي‌توانستيم بمانيم، چون هم دشمن بچه‌ها را مي‌زد و هم هيچ راه تدارکاتي براي نيروها نبود. در جريان اين عقب‌نشيني 20 الي 25 نفر مفقود شدند. تعدادي از شهدا هم در کانال‌هاي دشمن جا ماندند. حدود 15-10 نفر هم مجروح شده بودند که گويا به اسارت دشمن درآمدند و 100 مجروح ديگر نيز تخليه شد. رئوفي با تمجيد از روحيه جنگندگي نيروها ادامه داد: «البته آنها خوب جنگيدند، در بعضي جاها جنگ تن‌به‌تن بود، ولي آنچه در عقب‌نشيني تأثير داشت، عدم الحاق نيروها بود. زيرا مابين دو گردان 5/1 کيلومتر فاصله افتاده بود. همچنين مسئله بعد، پيچ‌درپيچ بودن خط دشمن بود. [به‌علاوه شناسايي‌ها] ناقص انجام شد.» [۶۴] ضميمه گزارش343: تحليل تحركات دشمن در مهران، فاو و جبهه‌هاي شمال‌غرب در جلسات متعدد فرماندهان سپاه تحركات نيروهاي عراقي در منطقه عمومي مهران، فاو و جبهه‌هاي شمال‌غرب از نيمه دوم فروردين‌ماه موردتوجه فرماندهان سپاه بود و اقداماتي براي شناسايي فعاليت نيروهاي عراقي صورت گرفت، به‌طوري‌كه در چند جلسه (ازجمله جلسات 25، 27و 28 فروردين 1365) فرمانده نيروي زميني با حضور ساير فرماندهان و مسئولان ارشد قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) و قرارگاه كربلا، تحركات دشمن را مورد تجزيه و تحليل قرار دادند و تصميماتي با هدف پيشگيري از تهاجم نيروهاي عراقي اتخاذ كردند. بديهي است گزارش‌هاي هشداردهنده منابع اطلاعاتي بر تصميم‌گيري‌هاي فرماندهان بسيار مؤثر بوده است. بخش‌هايي از گفت‌وگو بين فرماندهان بدين شرح است: بخشي از جلسه 25/1/1365 احمد غلامپور: اگر تأمين بمو را برقرار کند، ديگر کل آن جبهه را محکم مي‌کند. خادم‌الحسيني: آقاي ايزدي مي‌گفت اين (بيزل) را هم مي‌گيرد (جلوتر از شاخ‌شميران مي‌آيد). محمد پيشبهار: سورن را هم مي‌گيرد. احتمال دارد که بيايد بگيرد. عزيز جعفري: سه‌بار به سورن حمله کرده است؟ خادم‌الحسيني: بله. احمد غلامپور: براي سور مي‌آيد و اگر خيلي روداري کنيم، براي سورکوه هم مي‌آيد. سورکوه را راحت‌تر مي‌آيد. براي اينکه ما جاده آن را هم وصل کرديم.[۶۵] بخشي از جلسه 27/1/1365: شمخاني: بحث دوم ما، آفند است که آفند اصلي باشد. همين حالا عراق شروع به گازدادن از شمالي‌ترين نقطه [در مرز] کرده است، يعني [زمين منطقه عملياتي] والفجر9 را گرفت، والفجر4 را گرفت و دارد خودش را آماده مي‌کند که ارتفاعات بلفت (منطقه نصر7) را بگيرد. در سردشت تمرکز نيرو دارد، در سورن تجمع نيرو دارد، پايين‌تر که مي‌آييد، روي مسلم‌بن‌عقيل عمليات انجام داد و گرفت، پايين‌تر منطقه محرم را گرفت و همين حالا دارد آماده مي‌شود که روي چنگوله عمل کند، روي مهران عمل کند، روي جزيره عمل کند و اين سبک را ادامه خواهد داد. مجموعه تحولي که با اين روحيه و در اين پيشروي پيدا مي‌کند، مي‌خواهد اين را به خط فاو بزند. بنابراين ما بايد يک سياست مشخص داشته باشيم تا جلوي اين پيشروي‌ها را بگيريم. لازم است که يک فکر اساسي در پيشروي داشته باشيم. حالا هم براي عمليات‌ها اينجا [جبهه‌هاي مياني] آمدند و عراق کلي دارد تبليغ مي‌کند. [لازم است] يک عمليات بکنيم که حداقل اين را متوقف کنيم و اين تجربه بدي هم هست. اگر عراق قرار است هر جايي که عمل مي‌کنيم بعد ميدان جديدي براي ما باز بکند، ما در عمليات آينده قطعاً مشکلاتي که خواهيم داشت بيشتر خواهد بود. چون در عمليات آينده، ما بايد هم جزيره را نگه داريم، هم پد خندق را نگه داريم، هم هور را نگه داريم، هم والفجر8 را نگه داريم و هم عمليات آينده را بکنيم. اگر عراق در اين تجربه، تجربه موفقي پيدا بکند، آن عمليات عملياتي نخواهد بود که ما را رها کند و مي‌آيد در اينجا (فاو) حمله مي‌کند. ما بايد يک درسي به اين بدهيم. اين درس بايد در حداقل مدت زمان و بالاترين ميزان تسهيلات باشد.[۶۶]


منابع و مآخذ روزشمار 1365/02/24

  1. سند شماره 74862 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مرکزی سپاه پاسداران (مرکز فرماندهی) به فرمانده نیروی زمینی سپاه، 24/2/1365؛ و - سند شماره 13761 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش تک دشمن در منطقه پیچ‌انگیزه، واحد اطلاعات نیروی زمینی سپاه، 19/2/1365 تا 23/2/1365، ص7.
  2. سند شماره 13837 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش عملیات رزمندگان در منطقه پیچ‌انگیزه و پاسگاه بجلیه، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 23/2/1365، ص1؛ و - سند شماره 13982 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه (واحد اطلاعات)، شماره 14، 31/2/1365، ص2.
  3. سند شماره 74862 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز فرماندهی به فرماندهی نیروی زمینی سپاه پاسداران، 24/2/1365، ص2.
  4. سند شماره13827 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش عبداللهی از عملیات پیچ‌انگیزه، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 23/2/1365، صص 2 و 3.
  5. سند شماره 13837 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص2.
  6. سند شماره 331622 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: برآورد منطقه عمومی درگیر در پیچ‌انگیزه و فکه، از واحد اطلاعات نظامی به فرماندهی، 27/2/1365، ص2؛ و - سند شماره 13827 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص3.
  7. سند شماره 74862 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مرکزی سپاه پاسداران (مرکز فرماندهی) به فرمانده نیروی زمینی سپاه، 24/2/1365؛ و - سند شماره 13761 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش تک دشمن در منطقه پیچ‌انگیزه، واحد اطلاعات نیروی زمینی سپاه، 19/2/1365 تا 23/2/1365، ص7.
  8. سند شماره 331622 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص2.
  9. سند شماره 13761 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص8.
  10. سند شماره 13761 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 9 و 10.
  11. سند شماره 13761 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص8.
  12. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تهاجم عراق در منطقه عملیاتی حاج‌عمران، گزارش راوی قرارگاه نجف، سعید سرمدی، خرداد 1365، ص1؛ و - سند شماره 20655/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش سرهنگ تصوری از تک عراق به حاج‌عمران، (قرارگاه نجف، 24/2/1365، نوار شماره 19218)، مسعود سرمدی.
  13. سند شماره 19289/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش فرمانده تیپ110 بروجردی به فرماندهی سپاه درباره تک عراق به حاج‌عمران، (قرارگاه نجف، 5/3/1365، نوار شماره 19275)، مسعود سرمدی؛ و - سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص12.
  14. سند شماره 20655/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و - سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص12.
  15. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 2 و 3؛ و - سند شماره 19369/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تک عراق به حاج‌عمران، (قرارگاه نجف، 24/2/1365، نوار شماره 19214)، مسعود سرمدی.
  16. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص3.
  17. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 3 و 4.
  18. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص4.
  19. سند شماره 19369/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص5.
  20. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص5
  21. روزنامه کیهان، 25/2/1365، ص3؛ و - روزنامه رسالت، 25/2/1365، ص2.
  22. روزنامه جمهوری اسلامی، 27/2/1365، ص2.
  23. روزنامه رسالت، 27/2/1365، ص2.
  24. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 56، 25/2/1365، صص 1 و 2، رادیو صوت‌الجماهیر، 24/2/1365.
  25. همان، صص 3 و 4، رادیو صوت‌الجماهیر، 24/2/1365.
  26. سند شماره 18369/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات کربلای4، (قرارگاه نیروی زمینی، 24/2/1365، نوار شماره 19801)، مهدی انصاری.
  27. روزنامه اطلاعات، 25/2/1365، ص2.
  28. روزنامه کیهان، 25/2/1365، ص2.
  29. همان، ص3.
  30. روزنامه رسالت، 24/2/1365، ص2.
  31. سند شماره 14080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه عملیاتی نجف2 (واحد اطلاعات)، 6/3/1365، ص5.
  32. سند شماره 90371 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از حفاظت اطلاعات سپاه جنوب به حفاظت اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 26/2/1365.
  33. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 56، 25/2/1365، ص16، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/2/1365.
  34. روزنامه کیهان، 25/2/1365، ص3.
  35. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/2/1365، ص3.
  36. سند شماره 108905 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی به اطلاعات نزاجا، 25/2/1365.
  37. سند شماره 403994 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی ژاجا، 25/2/1365.
  38. سند شماره 74861 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات ژاجا به وزارت اطلاعات، 24/2/1365.
  39. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/2/1365، ص2.
  40. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 56، 25/2/1365، ص19، لندن – خبرگزاری فرانسه، 24/2/1365.
  41. سند شماره 108824 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سماجا به اطلاعات نزاجا، 25/2/1365.
  42. سند شماره 13858 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات قرارگاه نوح(ع) سپاه به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (اطلاعات)، 24/2/1365.
  43. سند شماره 314560 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 28/2/1365.
  44. سند شماره 337794 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری مریوان به استانداری کردستان، 27/2/1365.
  45. سند شماره 403920 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه سردشت به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 28/2/1365.
  46. سند شماره 404146 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه پیرانشهر به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 24/2/1365.
  47. سند شماره 339749 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری بانه به استانداری کردستان، 24/2/1365.
  48. سند شماره 404304 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه اشنویه به واحد اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 24/2/1365.
  49. سند شماره 309687 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از محور فجر به فرماندهی قرارگاه نجف2، 13/3/1365.
  50. سند شماره 182425 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از نماینده کمبا11 (شوکت بارزانی) به فرماندهی تیپ3 نوهد، 27/2/1365.
  51. سند شماره 306330 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رکن2 قرارگاه عملیاتی غرب به فرمانده گروه رزمی128، 24/2/1365.
  52. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/2/1365، ص12.
  53. همان، ص2.
  54. سند شماره 448838 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از معاونت حقوقی و امور مجلس وزارت سپاه به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 8/3/1365.
  55. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/2/1365، ص12.
  56. همان.
  57. روزنامه اطلاعات، 24/2/1365، ص3.
  58. اکبر هاشمی رفسنجانی، اوج دفاع (کارنامه و خاطرات سال 1365)، به اهتمام عماد هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ هشتم 1388، ص96.
  59. آندره گاتری و ناتالینور نزیتی، جنگ ایران و عراق (1988 – 1980) و حقوق جنگ دریایی، ترجمه حمیدرضا محمدی و همکاران، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه، 1374، صص 169 و 170.
  60. روزنامه ابرار، 24/2/1365، ص2.
  61. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 56، 25/2/1365، ص8، ابوظبی - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/2/1365.
  62. روزنامه رسالت، 24/2/1365، ص8.
  63. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 56، 25/2/1365، ص23، لندن - خبرگزاری یونایتدپرس، 24/2/1365.
  64. سند شماره 1217/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نیروی زمینی سپاه، مهدی انصاری، 22/2/1365 تا 31/2/1365، صص 45 و 46.
  65. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 56، 25/2/1365، صص 1 و 2، رادیو صوت‌الجماهیر، 24/2/1365.
  66. سند شماره 265/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ادامه عملیات والفجر8، (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 27/1/1365، نوار شماره 19034)، اسدالله احمدي، صص 15 و 16.