1365.02.29

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۲۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۴۲ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1365 |نام = 1365.02.29 |نام دیگر= بیست و نه اردیبهشت |روز=29 اردیبهشت 1365 |تاریخ شمسی=1365.02.29 |تاریخ میلادی=19 مه 1986 |تاریخ قمری=9 رمضان 1406 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.02.29</div> <div class="boots...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1365
1365.02.29
نام‌های دیگر بیست و نه اردیبهشت
تاریخ شمسی 1365.02.29
تاریخ میلادی 19 مه 1986
تاریخ قمری 9 رمضان 1406


گزارش - 1

1. در سومين روز درگيري در منطقه مهران،* نيروهاي عراقي پس از چند حمله نافرجام و مواجهه با مقاومت نيروهاي ايراني، سرانجام با انتقال نيروهاي تازه‌وارد و نيز بهره‌گيري از واحدهاي زرهي و پشتيباني هوايي بخشي ديگر از مواضع رزمندگان را اشغال كردند. بنا به گزارش واحد اطلاعات نيروي زميني سپاه، تعداد زيادي تانك در امتداد تپه‌هاي غلامي تا شيار رضاآباد و تعداد 22 تانك روي تپه رضاآباد به‌صورت خط آتش موضع گرفته‌ و بيش از 15 تانك روي جاده آسفالت مهران مستقر شدند و تعداد 8 تانك نيز به تانك‌هاي منطقه باغ كشاورزي افزوده شد.[۱] همچنين به گفته ركن[۲] ** لشكر84 ارتش، دشمن با آتش انواع سلاح‌هاي سبك و سنگين و واردكردن نيروهاي تقويتي و احتياط (حدود يك‌هزار نفر پياده در منطقه رضاآباد)، تمام واحدهاي اين لشكر را تحت‌فشار قرار داده و شيار بين ارتفاع 343 و 307 را به‌منظور رخنه و ايجاد شكاف در خط پدافندي لشكر مذكور به‌شدت تقويت كرده است.2 بنابراين احتمال استمرار عمليات دشمن در شب جاري، با هدف تصرف ارتفاع كله‌قندي و معبر وصولي آن متصور است که دراين‌صورت تهديد براي تصرف تنگه كنجانچم و به تبع آن قطع خط مواصلاتي لشكر بيشتر است.[۳] ازسويی واحدهاي نظامي عراق در منطقه شمال عمليات (جناح راست) و در محور پيشاني منطقه امروز، كوشيدند تا با اجراي آتش شديد توپخانه مانع از سازمان‌يافتن و پيشروي نيروهاي ايراني در منطقه نمه‌كلان‌بو شوند. در محور شمالي نيز با استفاده از چند دستگاه تانك به‌طرف تپه 250 غلامي و سپس به‌طرف خاكريز جاده كمربندي پيشروي كردند. بنا به گزارش رسيده 2 فروند بالگرد عراقي تعداد 6 موشك به مواضع رزمندگان در ارتفاع 307 شليك كردند. سه فروند ديگر ارتفاع 345 را به موشك بستند، 2 فروند هم به‌سوي كاني‌سخت شليك كردند و 4 فروند محور زالوآب و كله‌قندي را هدف قرار دادند. ضمن آنكه مرتب در محورهاي دوراجي، كاني‌سخت، باغ كشاورزي و تپه‌هاي رضاآباد درحال پرواز شناسايي بودند.[۴] در مقابل، رزمندگان تيپ114 اميرالمومنين(ع) و تيپ مستقل مسلم‌بن‌عقيل(ع) سپاه تپه‌هاي رضاآباد را تخليه و پشت جاده کمربندي دربرابر دشمن موضع گرفتند.*** اين درحالي بود كه نعمان غلامي مسئول حفاظت اطلاعات تيپ114 اميرالمؤمنين(ع) و ساير نيروهاي مجرب تيپ به‌سرعت تلاش مي‌كردند كه آرايشي منطقي به خط بدهند و رزمندگان را ترغيب به مقاومت كنند، زيرا اگر نيروهاي عراقي در اين محل، خط نيروهاي ارتش را درهم مي‌شكستند باتوجه‌به اينكه بيشتر نيروهايشان در اين منطقه متمركز بودند، مي‌توانستند با فشاري مختصر به جاده كمربندي مهران - دهلران رسيده و آن را تسخير و كار را براي پيشروي تا تنگه كنجانچم يكسره كنند. بدين ترتيب نيروهاي خودي سرانجام موفق به دفع حمله نيروهاي دشمن ‌شدند و ضمن تحميل تلفات بر آنها، چند عراقي را به اسارت گرفتند. **** در اين نبرد تيپ114 اميرالمؤمنين(ع) تلفات سنگيني را متحمل ‌شد. پس از دفع اين حمله، فرماندهان عراقي با سازماندهي سريع يگان‌هاي خود دوباره از پاسگاه دوراجي و دو جناح آن به تپه غلامي حمله كردند و با كمك ديدباني که در تپه 307 داشتند تا پايان روز، عقبه رزمندگان ايران و جاده‌هاي مواصلاتي آنها را با آتش توپخانه هدف قرار دادند. ضمن آنكه نيروهاي عراقي تپه 345 را كه چند بار دست‌به‌دست شده بود سرانجام به اشغال خود درآوردند.[۵] در پايان روز سوم، باتوجه‌به حمله دشمن در دو محور تپه‌هاي رضاآباد و ارتفاعات نمه‌كلان‌بو، امكان تشكيل خط پدافندي در پشت خاكريز تپه 215 تا تپه‌هاي رضاآباد و نيز ادامه حملات عراقي‌ها در روز بعد، به‌طرف ارتفاعات مرزي زالوآب پيش‌بيني مي‌شد.[۶] درهمين‌حال، فرماندهي کل نيروهاي مسلح عراق با صدور اطلاعيه‌اي ادعا کرد که در بخش عملياتي سپاه دوم، نيروهاي اين سپاه توانستند تعدادي از ارتفاعات و تپه‌هاي جديد را پاك‌سازي و دشمن را منهدم كنند و بر اين مناطق که عبارت‌اند از ارتفاعات 307، 310، 327، 330، 337، 345 و 350 مسلط شوند.[۷]

گزارش - 2

2. رسانه‌هاي خارجي تهاجم ارتش عراق به شهر مهران و اشغال اين شهر را به‌طور گسترده‌اي پوشش خبري دادند. اهداف عراق از اشغال مهران، فشار به ايران براي پذيرش مذاکرات صلح و خروج از فاو، تحول جنگي در ارتش عراق و آثار عمليات بر نيروهاي عراقي، مهم‌ترين محورهاي گزارش اين رسانه‌هاست. خبرنگار آسوشيتدپرس به نقل از سرتيپ ضيا ابراهيم فرمانده نيروهاي عراقي مستقر در منطقه عمومي مهران، نوشته است كه مهران و 5 روستاي نزديك آن بعدازظهر شنبه (27/2/1365)، پس از يك حمله گازانبري 90 دقيقه‌اي كه در آن نيروهاي عراقي به‌سرعت به ارتفاعات اطراف حمله كرده و نيروهاي ايراني را در مهران به دام انداختند به دست عراقي‌ها افتاد. ... در اين عمليات هيچ گلوله‌اي در مهران شليك نشد و وقتي آنها را محاصره كرديم با بلندگو و يك موج راديويي از آنها خواستيم كه تسليم شوند. آنها يا عقب‌نشيني كردند يا با واحدهاي محاصره‌كننده ما درگير شدند يا تسليم شدند. اين فرمانده افزود كه دو طرف درحال جنگ در طول خط مقدمي بودند كه در 24 كيلومتري داخل خاك ايران قرار دارد. به‌گفته‌ سرتيپ ضيا ابراهيم، منطقه اشغال‌شده چون بر بخش‌هايي از خاك عراق و ايران مشرف است و شهرهاي عراق را در برد توپخانه ايران قرار مي‌دهد مهم است. همچنين اهميت اين منطقه اين است كه جاده بين شهرهاي ايراني دهلران و ايلام را كنترل و قطع مي‌كند. اين فرمانده عراقي در هشداري به ايرانيان خاطرنشان كرده كه اين فقط هدف اوليه است و ما قابليت اشغال بيش از اين را داريم. آنها (ايرانيان) قابليت‌هاي ما را خوب مي‌دانند و مي‌فهمند منظور ما چيست. ضيا ابراهيم درباره تعداد اسرا ادعا كرد كه در اين عمليات صدها ايراني اسير شده‌اند به‌طوري‌كه فقط در روز گذشته (28/2/1365)، 80 نفر از نيروهاي ايران به اسارت درآمده‌اند.[۸] راديو امريكا با بيان اينكه رهبران عراق تصرف مهران را نتيجه راهبرد جنگي تازه خود مبني‌بر اشغال و حفظ اراضي ايران و درنتيجه وادارساختن تهران به خروج نيروهايش از منطقه فاو مي‌دانند، به نقل از ژنرال ابراهيم گفت: عراق، مهران را تصرف و يك شاهراه اصلي را قطع كرده است. وي همچنين پيش‌بيني كرد در هفته‌هاي آينده نيروهاي ايران شكست‌هاي نظامي سنگين‌تري را متحمل خواهند شد.[۹] راديو اسرائيل نيز با اشاره به بازديد ژنرال ابراهيم از شهر مهران به نقل از وي اعلام كرد كه مهران منطقه متروكه است و علامت حيات در آن به چشم نمي‌خورد. اين ژنرال عراقي به خبرنگاران گفت: تصرف دوباره اراضي ايران بخشي از راهبرد تازه عراق است كه مي‌كوشد سران جمهوري اسلامي ايران را ازهرجهت تحت‌فشار قرار دهد تا اسلحه را زمين بگذارند و براي مذاكرات صلح آماده شوند.[۱۰] راديو بي‌بي‌سي تحول جنگي و تقويت روحي مردم و تجديد روحيه آفندي ارتش عراق را محور گزارش خود قرار داده و گفت: اين تحولات نشانگر قصد عراق در دنبال‌كردن راهبرد تازه‌اش مي‌باشد كه دو هفته پيش صدام حسين اعلام كرد و گفت كه عراق به حملات ديگري دست خواهد زد و تازماني‌كه جنگ ادامه دارد و ايران بخشي از سرزمين عراق را دراختيار دارد نيروهاي نظامي ايران را در هر كجا باشند، نابود خواهد كرد.[۱۱] به گفته بي‌بي‌سي، رهبران عراق در ظاهر سياست تازه‌اي در جنگ پيش گرفته‌اند و براي تقويت روحيه ارتش و مردم كه چهار سال شاهد روش تدافعي عراق و ابتکارعمل نيروهاي ايران بوده‌اند حالا دست به عمليات تهاجمي زدند، درعين‌حال شايد فرماندهان ارتش عراق دريافته باشند كه نخواهند توانست بدون تلفات جاني بسيار، نيروهاي ايران را از شبه‌جزيره فاو عقب برانند و ازاين‌رو به فكر عمليات تهاجمي در بخش‌هاي ديگر جبهه افتاده‌اند و شايد مي‌خواهند در جبهه‌هايي كه ايران قواي كمتري دارد پيش بروند تا رهبران ايران را به عقب‌نشيني از شبه‌جزيره فاو و در كل پايان‌دادن به جنگ مجبور كنند.[۱۲] البته تصرف مهران در ديگر روزنامه‌هاي انگليسي بازتاب گوناگوني داشت، به‌عنوان نمونه گاردين روزنامه چپ‌گراي لندن كه با كردها، الفتي قديمي دارد خبر تهاجم عراق به مهران را تحت‌الشعاع اخبار پيروزي نظامي كردها قرار داده است. روزنامه دست‌راستي ديلي تلگراف نيز نوشته است: «حمله عراق يك حركت كاملاً تبليغاتي است، وگرنه مهران اهميت نظامي ندارد و قبلاً هم در دامنه بعضي از تپه‌ها، توپ‌هاي عراقي فعاليت مي‌كرده‌اند.»[۱۳] اين روزنامه هدف عراق از اشغال مهران را معاوضه با سرزمين‌هاي شوره‌زار جزيره هويزه و شبه‌جزيره فاو كه دراختيار ايران است، توصيف كرد.[۱۴] و سرانجام خبرگزاري فرانسه به موضوع تهديد ژنرال ضياء التوفيق فرمانده عراقي، اشاره كرده و به نقل از وي گفت: «هروقت كه فرماندهي عالي عراق (صدام حسين) دستوري دراين‌زمينه صادر كند، نفراتش مي‌توانند دهلران را نيز به اشغال خود درآورند.»[۱۵]

گزارش - 3

3. نيروهاي تيپ155 ويژه شهداي سپاه پاسداران در عمليات امروز، در منطقه حاج‌عمران،***** به‌دليل بروز مشكلاتي موفق به تصرف هدف موردنظر (ارتفاع 2519) نشدند. در اين درگيري به نيروهاي هر دو طرف تلفاتي وارد آمد. عمليات تيپ155 ويژه شهدا، با سه ساعت‌ونيم تأخير در ساعت 1:30 بامداد، با رمز "توكلت علي‌الله، يا اميرالمؤمنين(ع)" درحالي آغاز شد که نيروهاي عراقي دقايقي پيش از عمليات، از حمله ايران مطلع شده بودند[۱۶] و مبادرت به اجراي آتش سنگين روي مواضع نيروهاي خودي كردند. ميرزاپور معاون طرح و عمليات تيپ و مجيد ديانت مسئول واحد اطلاعات، براثر آتش شديد توپخانه دشمن مجروح و به عقب منتقل شدند. بااين‌حال، عمليات با پيشروي خوب نيروها ازطرف چپ و راست ارتفاع 2519 (گردمند) آغاز شد و رزمندگان توانستند 40 نفر از نيروهاي دشمن را در محور چپ و 70 نفر را در محور راست به اسارت درآورند. در ادامه، نيروها از دو طرف ارتفاع درصدد الحاق بودند تا ارتفاع 2519 را تصرف كنند، لكن جراحت نيروهاي کليدي تيپ در همان ابتدا و غيبتشان در هدايت ميداني نبردها از يک‌سو و روشن‌شدن هوا و آتش شديد دشمن ازسوي ديگر موجب ناکامي نيروهاي دو محور براي الحاق شد. اين درحالي بود که در سمت چپ ارتفاع 2519، فرمانده تيپ433 پياده از لشكر23 عراق به نام سرهنگ عبدالرزاق براثر پرتاب نارنجك به داخل سنگرش، كشته شد****** و تا حدي سازمان و آرايش رزم دشمن ازهم پاشيد، طوري‌كه تعدادي از نيروهاي دشمن آماده اسارت شدند، ولي به‌علت نبود فرصت مناسب براي تخليه آنها براثر آتش دشمن اين نيروها دوباره خود را بازيافتند و جسورانه به مقابله با رزمندگان پرداختند. در چنين وضعيتي رزمندگان كه برگشتن به عقب برايشان امكان‌پذير نبود به‌علت روشن‌شدن هوا در همان منطقه و ميان شيارها مخفي شدند و گاهي در طول روز درگيري‌‌هايي با نيروهاي دشمن داشتند، تا اينکه سرانجام توانستند از تاريكي شب استفاده كرده و به عقب برگردند. در اين عمليات يك گردان از تيپ57 حضرت ابوالفضل(ع) كه در احتياط نزديك بود بنا به نياز وارد عمل شد، اما آنها نيز براثر آتش سنگين توپخانه دشمن ضرباتي را متحمل شدند و فرمانده اين گردان و 3 فرمانده گروهان آن به شهادت رسيدند. به‌علت موفق‌شدن نيروهاي خودي در محورها و باوجود احتمال تك مجدد دشمن براي تصرف مواضع جديد، نياز شديدي به احداث خط دوم پدافندي احساس ‌شد. خط مزبور باتوجه‌به حضور رزمندگان بر روي كدو، سرسول و شيار‌ هارنا به‌صورت خط و در زير يال‌هاي 2519 و 2435 (شهيد صدر) و با دراختيارداشتن تپه شهدا به‌صورت گشتي رزمي طرح‌ريزي شد و قرار شد مهندسي قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع)، جهاد آذربايجان‌غربي و قم و اداره راه قدس اقدامات لازم را درخصوص احداث خاكريز مطمئن با سنگرهاي مستحكم و قابل‌دفاع و وصل‌كردن جاده به عقبه‌هاي خودي انجام دهند و همچنين با گذاشتن ميادين مين با عمق زياد در دره ‌هارنا و قطع جاده ازطريق حفر خندق راه نفوذ احتمالي دشمن سد شود كه اين اقدامات با پيشرفت خوبي انجام شد.[۱۷] ارتش رژيم بعثي نيز درباره وقايع اين جبهه در يك اطلاعيه نظامي اعلام کرد که نيروهاي سپاه پنجم در جبهه‌هاي شمال‌شرقي، يك نيروي دشمن به استعداد يك تيپ تقويت‌شده همراه يك گردان كه قصد نزديك‌شدن به منطقه گردمند را داشتند، زير آتش قرار دادند و تلفاتي را به آنها تحميل كردند و تعدادي را نيز به اسارت گرفتند.[۱۸]

گزارش - 4

4. باوجود تلاش نيروهاي عراقي براي حفظ مواضع و افزايش فعاليت‌‌هاي مهندسي در منطقه حاج‌عمران، فرماندهي قرارگاه نجف4 ******* به‌دليل اهميت برخي ارتفاعات در اين منطقه، تيپ57 حضرت ابوالفضل(ع) و گردان جندالله بوكان سپاه پاسداران را مأمور اجراي عمليات در منطقه مذكور كرد. ستاد مشترك ارتش نيز درباره احتمال حمله ارتش عراق با همكاري بخشي از عشاير ضدانقلاب به منطقه حاج‌عمران هشدار داد. با گذشت 5 روز از عمليات و استمرار درگيري‌ها، نيروهاي عراقي که به‌هيچ‌وجه نمي‌خواستند ارتفاع 2519 را از دست بدهند،******** براي تحكيم و تثبيت هرچه بيشتر آن، جاده مناسبي احداث و 2 دسته تانك بر روي ارتفاع نامبرده مستقر کردند. به گزارش قرارگاه نجف4 سپاه، ازنظر عراق تصرف ارتفاع سرسول، تپه شهدا، كدو و بزرگ‌سير چندين مزيت داشت، ازجمله: 1. تسلط بر خط و عقبه خودش، به‌طوري‌كه حتي تا پيرانشهر ديد كافي پيدا مي‌كرد. 2. مستقيم‌كردن خطوط پدافندي‌اش و ازبين‌بردن جناحين در خطوط پدافندي. 3. كم‌كردن خطوط پدافندي و كاستن از ضربه‌پذيري نيروهايش و سرانجام به تصرف درآوردن معابري كه احتمال تك رزمندگان در آينده از آنجا امكان‌پذير بود. برپايه اين گزارش، گرچه دشمن تابه‌حال به اهداف خود نرسيده، ولي سرپل نسبتاً خوبي (ارتفاع 2519) گرفته است. دشمن فكر مي‌كرد كه هنگام حمله به اين منطقه، همچون مناطق ديگر نظير فكه، پيچ‌انگيزه و مهران با دفاعي قوي مواجه نمي‌شود، لذا تدبيري برايش در نظر نگرفته بود، ولي با شروع تك و حضور سريع و واكنش مؤثر رزمندگان سپاه پاسداران كه به كمك نيروهاي ارتش شتافتند پيش‌بيني‌ دشمن به بن‌بست رسيد و آمدن عدنان خيرالله وزير دفاع، به اين منطقه دليل روشني براي اين مسئله است. علاوه‌براين با تراكم زياد رزمندگان ارتش و سپاه و تحميل ضربات به يگان‌هاي دشمن، احتمال ادامه اجراي تک ازسوي عراقي‌ها اندك است، هرچند عراق منطقه تصرف‌شده، به‌خصوص ارتفاع 2519 را حفظ خواهد كرد، چون اين منطقه خيلي حساس است و با داشتن جاده به‌طرف رزمندگان و اتكايي كه دشمن به اين جاده براي تك دارد و نيز وجود واحدهاي زرهي براي پشتيباني، امکان اجراي عمليات ايذايي در چند روز آينده وجود دارد. علاوه‌برآن گشتي رزمي‌هاي دشمن در اين منطقه فعال هستند و ترددهايي كه در 2519 مي‌شود براي تثبيت هرچه بيشتر است. در اين گزارش خاطرنشان شده است كه نزديكي خطوط رزمندگان با دشمن دليلي براي عقب‌نشيني عراقي‌ها از اين منطقه نيست، چون در مناطقي ديگر خطوطي نزديك‌تر وجود دارد.[۱۹] در چنين وضعيتي ازطرف فرماندهي قرارگاه نجف4، استمرار عمليات با هدف سلب ابتکارعمل دشمن موردتوجه قرار گرفت، لذا بعد از اينكه تيپ155 ويژه شهدا به‌‌منظور تصرف ارتفاع 2519 (گردمند) براي بار دوم ناكام ماند، به تيپ57 حضرت ابوالفضل(ع) ابلاغ شد تا حدود نيمه‌شب جاري، با 3 گردان مانوري و احتياط به ارتفاع 2519 حمله كند. که دراين‌رابطه هماهنگي‌هاي لازم بين واحدهاي ذي‌ربط بدين ترتيب به عمل آمد: 1. يك تيم ديدبان براي هدايت آتش وارد منطقه عمليات بشود. 2. يك آتشبار 105 ميلي‌متري با 5 قبضه و يك آتشبار 155 ميلي‌متري با 2 قبضه به‌عنوان كمك مستقيم عمل كنند. 3. ادوات تيپ155 ويژه شهدا با تمام توان عمليات را پشتيباني كنند. 4. اقدامات لازم درخصوص تخليه مجروحان و تأمين آمبولانس به عمل آيد. 5. مهندسي قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) تحت‌امر تيپ57 قرار گيرد و اقدامات لازم براي احداث خاكريز و استحكامات در محور سرسول و 2519 به كله‌اسبي را انجام دهد. 6. گردان117 ارتش براي پدافند بعد از عمليات به كمك تيپ57 برود. 7. گردان جندالله بوكان هم‌زمان در محور راست ارتفاع 2435 (شهيد صدر) عمليات ايذايي براي فريب دشمن اجرا كند.[۲۰] دراين‌حال فرماندهي اطلاعات ستاد مشترك ارتش اعلام كرد: تعدادي از افراد عشاير سيدمصطفي با پشتيباني سلاح سنگين و 300 رأس دواب (حیوانات بارکش) با بار مهمات در منطقه عملياتي حاج‌عمران با كمك ارتش بعثي عراق آماده حمله به نيروهاي خودي مي‌باشند.[۲۱]

گزارش - 5

5. در جلسه امروز فرماندهي نيروي زميني سپاه پاسداران، علت عقب‌نشيني عراق از فكه و ضعف خط پدافندي خودي موردبررسي قرار گرفت. علي شمخاني فرماندهي نيروي زميني سپاه، تكميل‌نشدن هدف عملياتي‌ عراق در منطقه پيچ‌انگيزه و تلفات وارد آمده به دشمن درپي عمليات تيپ10 سيدالشهدا(ع) را ازجمله دلايل عقب‌نشيني عراق برشمرد. محمد باقري مسئول اطلاعات و عمليات قرارگاه نيز نامناسب‌بودن خط پدافندي دشمن و به‌كارگيري نيروي زياد را علت عقب‌نشيني‌ قواي عراق دانست. به اعتقاد وي عراقي‌ها براي صرفه‌جويي در نيرو و آزادكردن آنها اقدام به عقب‌نشيني كردند، ضمن آنكه عراق به هدف اصلي خود يعني بهره‌برداري سياسي و تبليغاتي رسيده بود. باقري در ادامه به موضوع كمبود نيروي پدافندي خودي بين تپه نبأ و فكه - كه در حدود 14 كيلومتر از آن نيرويي حضور ندارد - پرداخت. رحيم صفوي جانشين نيروي زميني سپاه پاسداران نيز درباره احتمال انتقال نيروهاي دشمن به جبهه جنوب، به‌ويژه منطقه بستان با هدف حمله به اين جبهه هشدار داد.[۲۲]

گزارش - 6

6. امروز، فرمانده نيروي زميني سپاه نتيجه بررسي‌هاي انجام‌شده درباره اهداف دشمن از تحركات اخير را به اطلاع فرماندهان سپاه شمال و جنوب رساند. در اين بررسي همچنين اصول مقابله با تحركات دشمن و اولويت‌هاي خطوط پدافندي خودي مشخص شد. علي شمخاني فرمانده نيروي زميني سپاه پاسداران، امروز در نامه‌اي نتيجه بررسي راهبرد نظامي جديد دشمن موسوم به دفاع متحرك را براي ساير فرماندهان ارسال كرد.******** وي ابتدا اهداف ارتش عراق را در 5 محور اصلي بدين شرح ذكر كرد: 1. زمين‌گيركردن توان آفندي يگان‌هاي خودي و بالاخص پيشگيري از وقوع عمليات والفجر10 و درنهايت جلوگيري از ادامه جنگ. 2. كسب زمان براي بازسازي و بالابردن توان رزمي يگان‌هاي آسيب‌ديده‌اش. 3. برقراري و حفظ موازنه سياسي جنگ. 4. روحيه‌بخشيدن به ارتش شكست‌خورده و مردم عراق. 5. مأيوس‌نشدن دنيا از توانايي ارتش بعث عراق. وي در ادامه فرماندهان ارتش و سپاه را در مقابل حملات دشمن ملزم به رعايت اين 5 اصل كرد: 1. حفظ خونسردي و آرامش و جلوگيري از شتاب‌زدگي. 2. توجيه، ترغيب و دعوت رزمندگان به مقاومت در خطوط پدافندي. 3. عكس‌العمل سريع و به‌موقع يگان‌هاي احتياط (كه از قبل مشخص شده است) در محل پيش‌بيني‌شده و جلوگيري از كاربرد ناصحيح يگان در خطوط غيرمحتمل. 4. بين آفند محدود و پدافند در مقابل تك دشمن، اولويت‌دادن به تقويت خط پدافندي موردتهاجم دشمن. 5. تلاش براي حفظ توان آفندي و اجراي عمليات برطبق مأموريت‌هاي ابلاغ‌شده. شمخاني در خاتمه درباره اولويت‌بندي خطوط پدافندي افزوده است: «باتوجه‌به اولويت‌هاي تعيين‌شده خطوط پدافندي منطقه عملياتي والفجر8 (فاو) اولويت اول، جزاير مجنون و پد خندق در هورالهويزه، اولويت دوم، منطقه عملياتي محرم (ارتفاعات حمرين) و منطقه عملياتي والفجر3 (مهران) و منطقه عملياتي والفجر2 (حاج‌عمران) اولويت سوم تعيين مي‌گردد. ديگر مناطق عملياتي در اولويت چهارم هستند، در نتيجه به‌كارگيري يگان احتياط و ميزان توجه به آنها با عنايت به اولويت‌هاي فوق مي‌باشد.»[۲۳]

گزارش - 7

7. واحد اطلاعات قرارگاه نجف امروز، نتيجه شناسايي خود را از آخرين وضعيت نيروهاي عراقي در منطقه شلمچه تا جزيره مينو گزارش داد. در اين شناسايي به موضوعاتي چون روحيه رزمي دشمن، احتمال به‌كارگيري تاكتيك‌هاي آينده، اهميت نظامي، اقتصادي اهداف عمليات آينده لشكر15 عراق و نقاط قوت و ضعف خودي و دشمن پرداخته شده است. در ابتداي اين گزارش پنج‌صفحه‌اي كه حاصل بازديد متوالي تيم‌هاي شناسايي، نيروهاي ديد‌بان و بازجويي از اسرا است چنين آمده است: دشمن در منطقه لشكر11 از سپاه3 از پاسگاه كوت‌سواري تا دهانه شرقي نهر خين به‌صورت پدافندي حالت عادي داشته و ميزان آتش توپخانه و ادوات و نيز تردد خودروها و پياده و فعاليت مهندسي و زرهي كمي داشته است، ولي در منطقه لشكر15 سپاه7 از منطقه جزيره ام‌الرصاص به‌طرف سيبه فعاليت دشمن بيشتر درقالب تردد پياده، توپخانه، ادوات و تيراندازي سلاح‌هاي سبك و منور در شب و اجراي آتش تهيه و كاركردن بر روي مواضع خط اول و نيز درست‌كردن مواضع جديد در خط دوم سيل‌بند سرتاسري بوده است. همچنين فعاليت‌هاي مهندسي نظير جاده‌سازي و درست‌كردن سكوهاي بزرگ تانك و كاركردن بر روي مواضع و ايجاد موانع در محدوده جزيره سهيل و دهانه جنوب‌شرقي ام‌الرصاص به‌طرف ام‌البابي مشاهده شده است. در ادامه گزارش به سه فرض از فعاليت‌هاي لشكر15عراق از جزيره ام‌الرصاص تا سيبه اشاره شده است. فرض اول اينكه دشمن به‌دليل ترس از حمله دوباره به منطقه عمومي اين لشكر، به فعاليت‌هايي مبني‌بر رفع نقاط ضعف و تقويت منطقه پرداخته است. دوم اينكه دشمن قصد حمله به منطقه جزيره مينو تا عرايض و شلمچه را در سر مي‌پروراند و درنهايت تصرف دوباره خرمشهر براي سرپوش‌گذاشتن بر شكست‌ها و ازدست‌دادن فاو و نيز به‌راه‌انداختن تبليغات وسيع. گرچه با شناختي كه از دشمن داريم توانايي اجراي عملياتي به بزرگي از شلمچه تا آبادان به‌صورت عبور از اروندرود و هلي‌برن و تأمين منطقه و تداركات بعدي آن به‌شدت بعيد به ‌نظر مي‌رسد. ازسويی دشمن با توانايي كه بعد از آموزش‌هاي خاص هلي‌برن، آبي - خاكي و غواصي به‌تازگي پيدا كرده و درس‌هايي كه از عمليات والفجر8 و عبور از اروندرود از رزمندگان اسلام ياد گرفته است، ممكن است براي گرفتن منطقه كوچكي به‌خصوص مثل جزيره مينو - كه گرفتن آن ساده‌تر است - اقدام كند. زيرا براي پدافند مشكلات چنداني ندارد هم مي‌تواند سريع به‌سمت جزيره مينو پل نصب كند و خط خودش را به جنوب نهر ابوجرف برساند و هم مي‌تواند جناح‌دادن خط‌هاي فعلي خودش را رفع كند. فرض سوم كه احتمال كمتري را براي آن در نظر گرفته‌اند بر اين مبنا است كه دشمن از منطقه شلمچه تا آبادان اين 3 اقدام عملياتي را انجام دهد: الف) تصرف جزيره مينو. ب) رخنه از حدود 3 كيلومتري شرق تقاطع كارون و اروندرود، كنار جاده آسفالت تا تقاطع جاده آسفالت به‌سمت اروندرود در جنوب آبادان با استفاده از محور و معابر وصولي دهانه جنوبي ام‌الرصاص. ج) رخنه از منطقه عرايض تا شلمچه. با اين مفروضات واحد اطلاعات قرارگاه نجف در ادامه درباره اهميت منطقه موردنظر از بُعد سياسي، نظامي و اقتصادي خاطرنشان كرد كه به‌لحاظ سياسي دشمن با تصرف خرمشهر يا قسمتي از آن تبليغات وسيعي خواهد كرد. روحيه رزمي و ملي‌اش را احيا كرده و دوباره اميد ابرقدرت‌ها و كشورهاي عرب منطقه را در پشتيباني از خود جلب مي‌كند. همچنين اين اقدام ازنظر اقتصادي محاسني چون اشغال ده‌ها كيلومتر از خاك ايران، كنترل اروندرود و ساير بنادر نزديك به آن و ازجهت نظامي مزايايي نظير جلوگيري از عمليات آينده رزمندگان، تسلط بر اروندرود، محروم‌ساختن ايران از جزيره مينو كه اهميتي خاص به‌عنوان جاپاي عمليات رزمندگان دارد، ايجاد محدوديت فراوان براي نيروهاي خودي مستقر در فاو و اخلال در روند تصميم‌گيري‌هاي ايران براي طرح‌ريزي عملياتي در ساير مناطق را به‌همراه دارد. در بخش ديگري از گزارش به نقاط قوت و ضعف خودي و دشمن در محدوده منطقه لشكر15عراق چنين اشاره شده است: نقاط قوت خودي، از منطقه شلمچه تا آبادان روحيه خوب رزمندگان، آموزش كافي براي عمليات در شب و عمليات آبي - خاكي، توجيه خوب نيروها، تحرك و جابه‌جايي سريع بدون تشريفات، حميت براي دفاع از خاك و انقلاب اسلامي و سرانجام عشق به خدا و امام و روحيه شهادت‌طلبي. نقاط ضعف خودي ضعف مواضع در خط لجمن******** و اتصال‌نداشتن در بعضي نقاط آن، ضعف موانع در جلوي خط لجمن، نداشتن لايه‌هاي دفاعي متعدد، ضعف ديد و تير نيروها در جلوي خط خودي، ضعف آتش پشتيباني، ضعف آرايش سلاح‌هاي ضدهوايي، ضعف فعاليت‌هاي مهندسي به‌ويژه در منطقه تحت‌كنترل برادران ارتش، ضعف در تعداد دكل ديدباني، نبود نيروي احتياط كافي، نداشتن طرح پاتك‌هاي احتمالي يگان‌ها، نفوذپذير بودن برخي معابر و احتمال انجام هلي‌برن ازسوي دشمن در برخي مناطق. نقاط ضعف دشمن نداشتن روحيه و انگيزه خوب براي جنگيدن، نداشتن عقبه مطمئن براي عمليات، ضعف در عمليات آبي - خاكي و ضربه‌پذيري نيروها، ضعف آموزش براي جنگ در شب، احتمال تلفات زياد و ترديد در توانايي براي اجراي عمليات وسيع و گسترده. نقاط قوت دشمن حاكم‌بودن نظم و فرمانبري نيروها در ارتش (هرچند به‌زور و به‌ظاهر باشد)، برخورداري خوب ارتش عراق از امكانات زرهي - مهندسي، امكانات آبي - خاكي، توپخانه، ادوات، پدافند هوايي، هلي‌برن و نيروي هوايي، توانايي و بهره‌مندي از پشتيباني كشورهاي بيگانه و عرب منطقه و دستگاه‌هاي تبليغاتي.[۲۴]

گزارش - 8

8. فرمانده كل سپاه امروز، با ارسال نامه‌اي به‌كلي‌ سري به فرمانده عالي جنگ خلاصه‌اي از اهداف، مراحل و برنامه اجرايي پيشنهادي سپاه را براي راهبري جنگ تشريح كرد. در اين نامه محسن رضايي با ذكر اين نكته كه «استراتژي هر نبرد، فن اداره و هدايت كليه امكانات و نيروهاي يك كشور براي وصول قاطع به اهداف استراتژيك در جنگ است»، تصريح كرد: «بايد با شهامتي به بزرگي خود نبرد يا بيشتر از آن تمامي مصالح شخصي، رفاقتي و وحشت از آينده را فداي پيروزي در جنگ كرد. واضح است كه هر نوع ترديد و ابهام در اهداف استراتژيك، فن اداره نبرد و توان واقعي جنگ را ضعيف مي‌كند.» رضايي با اشاره به اينكه «هدف جنگ سقوط صدام و حزب بعث است و در اداره جنگ لزوماً بايد همه چيز را فداي پيروزي در جنگ كرد»، مراحل و برنامه اجرايي پيشنهادي را بدين شرح مطرح كرد: «الف) مراحل عمليات 1. سدكردن نيروهاي دشمن و انجام عمليات درجهت بازپس‌گيري نقاط مهم نظير مهران. 2. آزادسازي يگان‌هاي مانوري براي عمليات بزرگ. 3. انجام دو يا سه عمليات بزرگ هم‌زمان. 4. ادامه رشته عمليات‌هاي هم‌زمان درصورت وجود حزب بعث و شخص صدام. ب) مراحل سازماندهي 1. تشكيل يگان‌هاي پدافندي مرحله اول و به‌كارگيري آنها در مقابل حملات دشمن و آزادسازي يگان‌هاي مانوري براي انجام عمليات. 2. تشكيل يگان‌هاي پدافندي مرحله دوم و آزادسازي يگان‌هاي پدافندي مرحله دوم براي انجام عمليات. ج) مراحل لجستيك هم‌زمان با گسترش توان رزمي از بعد نيروهاي انساني برنامه‌هاي لجستيكي متكي به اقلام سبك و نيمه‌سنگين ادامه دارد. د) مراحل آموزش هم‌زمان با جذب نيروي انساني بايستي مقدورات آموزشي رو به فزوني متناسب با مراحل عمليات تدارك شود. هـ) مراحل جذب هم‌زمان با تمام‌شدن مرحله اول نيروها، مرحله دوم و نيز براي مراحل بعدي بايستي كليه مراكز اداري نيروي انساني كشور وارد كار شوند (با برنامه‌هاي زمان‌بندي‌شده).» محسن رضايي در ادامه درمورد ساختار و تشكيلات افزود: «ستادهاي اجرايي براي انجام كليه مراحل فوق‌الذكر زير نظر جانشين فرماندهي عالي جنگ تشكيل مي‌شود، تا هم در بعد پشتيباني و هم در ابعاد نيروي انساني، صنعتي و عملياتي، نبرد را ازنظر اجرايي اداره كند. بديهي است كليه سازمان‌ها و كميته‌ها و ستادهاي اجرايي درارتباط‌با جنگ از اين ستاد تغذيه و از آن كار قبول مي‌كنند.» رضايي خاطرنشان كرد كه «اين ستاد مجري كليه فرامين فرمانده جنگ و پيشنهادات تصويب‌شده در ستاد عالي پشتيباني جنگ است.»******** شايان ذكر است حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني فرمانده عالي جنگ، در هامش نامه موافقت خود را اعلام و آن را امضا كرد.[۲۵]

گزارش - 9

9. امروز، هواپيماهاي جنگنده عراقي چند هدف در جبهه‌ها را بمباران و به حريم هوايي دو شهر ايلام و خرم‌آباد تجاوز كردند. ارتش بعث عراق ادعا کرد يک هواپيماي جنگنده ايراني را در منطقه عملياتي حاج‌عمران سرنگون کرده است. صبح امروز، از ساعت 5:20 تا 11:20، نيروي هوايي عراق درمجموع در 203 سورتي پرواز با هواپيماهاي شكاري بمب‌افكن و 20 سورتي پرواز با هواپيماهاي پي.سي7 منطقه عملياتي والفجر2 و عقبه يگان‌هاي خودي و مواضع و مهمات رزمندگان و اورژانس را به‌شدت بمباران كرد و ساعت 12:04 نيز 4 فروند هواپيما بار ديگر مواضع يگان‌هاي خودي در منطقه حاج‌عمران را بمباران كردند.[۲۶] به ‌گفته‌ قرارگاه عملياتي نجف3، ساعت 8 صبح امروز، يك جنگنده عراقي پاسگاه عباس‌آباد بانه را بمباران[۲۷] و در ساعت 11:35، اقدام به شناسايي هوايي از منطقه عملياتي ملخور كرده و 3 فروند بالگرد آنان زير ارتفاع مذكور نيرو پياده كردند.[۲۸] همچنين هواپيماهاي عراقي امروز، 3 بار به حريم هوايي شهر ايلام[۲۹] و يك بار به حريم هوايي شهر خرم‌آباد تجاوز كردند، اما قبل از اجراي هر عملياتي منطقه را ترك كردند.[۳۰] فرماندهي کل نيروهاي مسلح عراق نيز مدعي شد که يك فروند هواپيماي جنگنده دشمن از نوع اف4 سعي داشت به مرزهاي بين‌المللي ما در منطقه حاج‌عمران در بخش سپاه پنجم نفوذ كند، ولي جنگنده‌هاي دفاع هوايي ما با آن درگير شدند و در يك نبرد هوايي در ساعت 11:47، آن را هدف قرار داده که در خاك ايران سرنگون شد.[۳۱]

گزارش - 10

10. سخنگوي رسمي ارتش عراق حمله هوايي و بمباران قطار مسافربري ايران در ايستگاه هفت‌تپه را به‌عنوان يک هدف نظامي مشروع برشمرد. سخنگوي نظامي ارتش عراق گفت: هدفي را كه هواپيماهاي عراق در تاريخ چهاردهم ماه مي 1986 (24/2/1365)، زدند ايستگاه راه‌آهن هفت‌تپه بوده كه به خطوط جنگ نزديك مي‌باشد و ازطريق آن اسلحه، مهمات، خواربار، تجهيزات و همچنين داوطلبان جنگ و سربازان جابه‌جا شده و به نيروهاي ايران در منطقه دهلران كه با نيروهاي سپاه چهارم عراق در خط مقابله مي‌كنند مرتبط مي‌شدند. به‌گفته اين اين سخنگوي عراقی در اين ايستگاه تعدادي انبارهاي موقت براي نگهداري مواد جنگي كه بايد به جبهه‌ها ارسال شود وجود داشت. همچنين اطلاعات رسيده لازم و دقيق به نيروهاي ذي‌ربط عراقي بيانگر اين بوده كه قطار موردنظر در آن زمان تعداد زيادي از نيروها و مقادير زيادي توپ، اسلحه، مهمات و مواد ديگر را براي نيروهاي ايراني حمل مي‌كرد و با همين قطار و از همين ايستگاه، ملزومات بيش از 6 سپاه نظامي ايران كه در منطقه تمركز يافته‌اند، فراهم مي‌شد تا تجاوز وسيعي را عليه سپاه چهارم عراق آغاز كنند. ازاين‌رو در توضيح عملي كه نيروهاي هوايي عراق به آن اقدام كرده‌اند بايد گفت كه اين كار كاملاً مشروع است چون در چارچوب جنگي صورت گرفته كه رژيم ايران اصرار بر استمرار و ادامه آن دارد.[۳۲] خبرگزاري فرانسه به نقل از سخنگوي نظامي عراق اعلام كرد كه تبليغات ايران درمورد اين بمباران، تلاشي براي پنهان‌كردن شكست تهاجم‌هايش عليه عراق است. وي بر تعهد عراق مبني‌بر حمله‌نكردن به اهداف غيرنظامي حتي اگر ايران به‌طور روزمره به گلوله‌باران بخش‌هاي عراقي ادامه دهد و هواپيماهاي اين كشور همچنان به اهداف غيرنظامي حمله كنند، تأكيد كرد. اين سخنگو افزود: عراق هر بار كه اطمينان يابد ايران خود را براي حمله آماده مي‌كند دست به يك چنين عملياتي خواهد زد. وي از سوي ديگر موضع كشورش مبني‌بر درخواست پايان‌دادن به جنگ را يادآوري و خاطرنشان كرد كه افكارعمومي و سازمان‌هاي بين‌المللي كه از اين موضع آگاهي دارند دروغ‌هاي ايران را كه هرگونه ابتكار صلح را رد كرده است، باور نخواهند كرد.[۳۳] راديو اسرائيل درباره بمباران قطار مسافربري ايران به‌وسيله هواپيماهاي جنگنده عراقي گفت: اين نخستين‌بار است كه مقامات دولتي عراق خبر بمباران قطار مسافربري را تأييد مي‌كنند، ولي اكنون آنها پس از يك سكوت پنج‌روزه، ادعا مي‌كنند كه با اين قطار علاوه‌بر صدها سرباز، تعداد زيادي اسلحه و مهمات جنگي نيز به مقصد دهلران حمل مي‌شده است.[۳۴] اين سخنگو در خاتمه مدعي شد: ما مطمئن هستيم كه افكارعمومي جهان و سازمان‌هاي بين‌المللي نيز سيل اكاذيب و ادعاهاي پوچ رژيم ايران را كه تمام مساعي لازم براي صلح را رد مي‌كند، ناديده خواهد انگاشت و توجهي به گفتارهاي پالايش‌شده ايران كه عليه ملت عراق به كار مي‌گيرد نخواهد كرد.[۳۵]

گزارش - 11

11. برخي شهرهاي استان كردستان و آذربايجان‌غربي به‌سبب اقدامات مسلحانه عناصر ضدانقلاب دستخوش ناامني است. درگيري مسلحانه، انتقال مواد منفجره به كشور و همكاري با رژيم بعثي عراق ازجمله فعاليت‌هاي ضدانقلابيون است. درهمين‌حال گروهك چريك‌هاي فدايي خلق و منافقين اقدام به تشكيل دفتر در كردستان عراق كردند. در درگيري امروز ضدانقلابيون با رزمندگان در ديواندره، تعدادي از اعضاي مهاجم حزب دمكرات كشته يا زخمي و بقيه به كوه‌هاي تبريزخاتون گريختند.[۳۶] قرارگاه عملياتي نجف3 نيز اعلام كرد امروز، تعداد كثيري از نيروهاي كومه‌له از گردان فؤاد و آريز ازطريق منطقه نرملاس و شيلر و همچنين 4 افسر عراقي همراه عبدالله دارابي از منطقه انجيران براي شناسايي و ضربه‌زدن به رزمندگان وارد ايران شده‌اند.[۳۷] شهرباني كردستان نيز درباره اقدام منافقين هشدار داد و اعلام كرد كه عوامل منافقين در یک كاميون در يك كمپرسي بنز خاور حامل كفش كهنه لاستيكي مقداري مواد منفجره جاسازي و از سردشت به مقصد شهر تبريز منتقل كرده‌اند.[۳۸] در دو خبر مشابه ديگر گزارش شده است كه منافقين قصد دارند تعدادي كپسول‌هاي گاز پيك‌نيكي و چندين حلقه لاستيك خودرو را احتمالاً براي جاسازي اسناد و مدارك و سلاح يا به‌منظور انفجار وارد كشور كنند ضمن آنکه آنها به‌شدت درصدد تدارك و اعزام تيم‌هاي تروريستي به داخل كشور و تسليح افراد مي‌باشند.[۳۹] همچنين منابع نظامي از ورود افراد مسلح ضدانقلاب براي ضربه‌زدن به رزمندگان در محور بوكان - مهاباد - سردشت[۴۰] و ستاد منطقه5 سپاه، از ورود عوامل ضدانقلاب و مين‌گذاري در جاده‌هاي مرزي ايران خبر دادند.[۴۱] ستاد سپاه دوم شمال نيز اعلام كرد كه سازمان چريك‌هاي فدايي خلق شاخه اقليت در شهر سليمانيه عراق اقدام به تأسيس دفتر كردند و با اعضاي حزب كومه‌له كه در همان محل دفتر دارند روابط نزديكي برقرار كرده‌اند، ولي با اعضاي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) در شرايط دشواري به سر مي‌برند و با آنها مشكلاتي دارند. البته منافقين در شهر حلبچه عراق مقر ثابت تشكيل داده‌اند و كار تدارك و پشتيباني نيروهايشان در داخل ايران را در آنجا انجام مي‌دهند. ضمن آنکه در منطقه دهاوان‌كون شهر نوسود اقدام به تأسيس پايگاه كرده‌اند.[۴۲] منبع فوق خاطرنشان كرده كه مقر اين سازمان پيش‌تر در منطقه سازان بوده كه به‌دليل آتش شديد توپخانه ايران به منطقه بهاردول منتقل شده است.[۴۳] بنابر اعلام شهرباني استان کردستان، گروه خبات با نظارت مستقيم نظاميان رژيم بعثي عراق 3 لك متشكل از عوامل بعث عراق و عوامل خود به نام مال‌بند تشكيل داده و قصد مين‌گذاري جاده‌هاي پرتردد نظامي به‌خصوص در نوار مرزي را دارد.[۴۴] همچنين برپايه گزارشي ديگر يونس گوران از اداره اطلاعات و امنيت عراق يك ماه پيش، از بغداد به‌سمت ايران به‌قصد خرابكاري حركت كرده و از منطقه چومان وارد خاك ايران شده‌ است.[۴۵] نيروهاي عشايري زرپياري و لودكي نيز كه در عمليات شاخ شميران با نيروهاي نظامي بعثي مشاركت داشتند به دربنديخان منتقل شده‌اند و به‌صورت آماده‌باش به سر مي‌برند.[۴۶] ضمن آنكه ارتش بعث عراق در منطقه ‌هانه‌گرمه و كمينه از دو نيروي حزب دمكرات و رزگاري براي پدافند استفاده كرده است كه در عقبه ارتش استقرار دارند.[۴۷]

گزارش - 12

12. درپي حمله نيروهاي حزب اتحاديه ميهني كردستان عراق به يك خودروي سازمان مجاهدين خلق ايران (منافقين) و نيز اجراي آتش رزمندگان بر روي مقر منافقين، تعدادي كشته يا زخمي شدند. به گزارش امروز واحد اطلاعات سپاه دوم شمال، نيروهاي جلال طالباني در منطقه كناروي (کردستان عراق) به يك اتومبيل حامل اعضاي منافقين حمله كردند كه در نتيجه آن يك نفر از منافقين كشته و 3 نفر ديگر به اسارت برده‌ شدند. همچنين طبق اطلاع واصله، براثر اجراي آتش رزمندگان در منطقه سازان، مقر منافقين مورداصابت قرار گرفت و يک نفر کشته و 6 تن ديگر زخمي شدند.[۴۸] در نتيجه گلوله‌باران مقرهاي نظامي منافقين در خاک عراق در مقابل شهرستان پاوه تعدادي از اعضاي اين سازمان کشته يا زخمي شدند. بنا به اعتراف اين سازمان که در بيانيه‌اي ازطرف فرماندهي سياسي نظامي استان تهران منتشر شد، در جريان گلوله‌باران مقر مزبور يک تن از اعضا معدوم و 5 تن ديگر مجروح شدند. در اين بيانيه آمده است كه فرد کشته‌شده در سال 1357، براي ادامه تحصيل راهي امريکا شده بود كه در آنجا به سازمان پيوست و در فروردين 1364، به کردستان اعزام و عضو واحدهاي نظامي شاخه استان مرکزي سازمان شد.[۴۹] 13. مسئول واحد بسيج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به ليبي سفر کرد.

گزارش - 13

به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، يك هيئت نظامي - سياسي به سرپرستي حجت‌الاسلام رحماني مسئول واحد بسيج سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، صبح امروز، به دعوت مقامات ليبي عازم اين كشور شد. در اين سفر، حجت‌الاسلام رحماني حامل پيام شفاهي ازسوي رئيس‌جمهوري كشورمان براي سرهنگ قذافي رهبر جماهير ليبي است.[۵۰]

گزارش - 14

14. سرپرست دادسراي انقلاب اسلامي در امور اقتصادي، علت برخي نارسايي‌ها در قيمت‌گذاري كالا و مبارزه با گران‌فروشي را وجود قيمت شناور در ارز و فقدان وضع قانوني مناسب دانست. حجت‌الاسلام غلامرضا رمضاني در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه كيهان با اشاره به حركت ناهماهنگ برخي سازمان‌ها و واحدهاي مسئول در نحوه عرضه و قيمت‌گذاري كالاها بسياري از مشكلات اقتصادي را ناشي‌از شناوربودن قيمت ارز توصيف كرد و گفت كه اكنون در كشور 3 نوع ارز موجود است: ارز دولتي، صادراتي و آزاد. افرادي كه با گرفتن مجوز از وزارت بازرگاني كالايي را وارد مي‌كنند متأسفانه روي يك مبناي اساسي، روي آن قيمت‌گذاري نمي‌شود كه دادسراي ويژه امور اقتصادي بتواند با آن قيمتي كه وزارت بازگاني مشخص كرده برخورد كند. بديهي است وقتي كه قيمت مشخص نباشد و ورود كالاها با سه نوع ارز صورت گيرد، وضع بازار هم بهتر از اين نمي‌شود. به عقيده رمضاني مشكل ديگر براي نظارت بر توزيع و قيمت‌گذاري و مبارزه با گران‌فروشي، دست‌اندركاران امور اقتصادي مي‌باشند. وي گفت: ما الآن در تشكيلات قضايي به‌طوركلي در بين مردم موردسؤال قرار گرفته‌ايم و بايد بگويم كه اگر كوتاهي شود علت از بي‌قانوني است. براي ما هنوز نوع مجازات‌ها مشخص نشده است و نمي‌دانيم افرادي كه در زمان جنگ احتكار مي‌كنند اين عملشان فسادفي‌الارض است يا نه؟ آيا بايد اعدامشان كرد يا نه؟ فردا اگر يك بازاري گران‌فروشي كرد خواستيم اعدامش كنيم احتمالاً جامعه نمي‌پذيرد، چون حساسيت لازم به‌وجود نيامده است. بنابراين اگر شما مي‌بينيد در جامعه ما يك سري فعل و انفعالات به‌ظاهر شرعي و در باطن صددرصد خلاف شرع وجود دارد، مربوط مي‌شود به بي‌قانوني.[۵۱]

گزارش - 15

15. رژيم عراق از يك‌سو با تطميع سران عشاير كرد درصدد جذب آنان براي همكاري است و ازسویی به‌اجبار سربازان و درجه‌داران كرد مسلمان را به جبهه‌هاي جنوب منتقل مي‌كند. براساس گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي مركز اروميه، به‌دنبال اعدام استاندار اربيل به‌دست پيشمرگان مسلمان كرد عراق، حسين سورچي يكي از سران عشاير منطقه، به سمت استاندار اربيل برگزيده شد. وي كه از سران عشاير منطقه است، حدود شش‌هزار نفر مسلح براي همكاري به ‌نفع رژيم صدام دراختيار دارد. همچنين ازسوي صدام به ارشد زيباري مسئول تسليح كل عشاير عراق، قول تصدي پست وزارت داده شده است. وي به‌تازگي در بسيج و تسليح كردهاي عراق در منطقه عملياتي قادر نقش اصلي را داشته است. علاوه‌براين به‌دنبال تغيير و تحولاتي كه در منطقه عملياتي قادر به‌وجود آمد، تعدادي از سران عشاير و كردهاي عراق همانند حسين سورچي، انور بيك كريم‌خان برادوست و جوار سازان ضمن دريافت مدال ازطرف صدام به درجات ارتشي سرهنگي و سرگردي دست يافته‌اند. همچنين رژيم عراق به‌دستور صدام يكي از نمايندگان مجلس عراق به نام دكتر برزنجي كه كرد است را به يك سمت مهم در حزب بعث برگزيده است. به ‌نظر مي‌رسد اين اقدامات رژيم تدابيري براي آرام‌ساختن منطقه كردنشين عراق به‌شمار مي‌رود. براساس گزارش‌هاي رسيده به‌تازگي تا 60 هزار نفر در اين مناطق به ‌نفع رژيم بعثي عراق مسلح شده و در گردان‌هاي مخصوص سازماندهي شده‌اند.[۵۲] از سوي ديگر به دستور صدام كليه سربازان و درجه‌داران كرد عراقي به‌‌اجبار از جبهه‌هاي شمالي به جبهه‌هاي جنوبي منطقه عملياتي منتقل شدند. همچنين در دستور‌العمل سرفرماندهي ارتش بعثي عراق كه به سپاه‌هاي مختلف ارسال شد از مأموران استخبارات سپاه‌هاي عراق خواسته شده تا ضمن ‌تحت‌نظر قراردادن سربازان و درجه‌داران مسلمان كرد عراقي، از دادن مرخصي‌هاي طولاني به آنان خودداري شود.******** [۵۳]

گزارش - 16

16. يک‌صد و دوميليون ريال براي بازسازي خسارات ناشي‌از حملات موشکي عراق به شهرهای استان خوزستان اختصاص داده شد. خبرنگار روزنامه جمهوري اسلامي از اهواز گزارش داد كه در دومين جلسه ستاد بازسازي و نوسازي شهرها، شامل تأمين خسارت ناشي‌از حملات موشكي به شهر دزفول 70 ميليون ريال، تأمين خسارت ناشي‌از حملات موشكي به انديمشك 20 ميليون ريال و خسارت ناشي‌از حملات موشكي به مسجدسليمان 12 ميليون ريال اعتبار مالي اختصاص داده شد.[۵۴]

گزارش - 17

17. در نتيجه وخامت اوضاع اقتصادي دولت عراق، خريدهاي خارجي اين كشور محدود به خريدهاي نظامي شده است و فقط تركيه است كه از آشفته‌بازار عراق، بيشترين سود را مي‌برد. به‌ گزارش نمايندگي سفارت جمهوري اسلامي ايران در آلمان، يكي از مسئولان شركت‌هاي آلماني در گفت‌وگو با سفير جمهوري اسلامي ايران درمورد اوضاع اقتصادي عراق اظهار داشته است وضع اقتصادي عراق بسيار وخيم است و بدهي‌هاي آن كشور درحال‌حاضر حدود 80 ميليارد دلار مي‌باشد كه مسئولان عراقي سعي مي‌كنند اين ارقام از نظر افكارعمومي جهان مخفي باقي بماند. رژيم عراق براي مقامات تجاري اعتباراتي به‌مدت 3 الي 4 سال باز مي‌كند. ازسویی خريدهاي خارجي آن كشور درحال‌حاضر بسيار محدود شده است و فقط خريدهاي نظامي دررابطه‌با جنگ انجام مي‌شود. تنها كشوري كه درحال‌حاضر از وضع آشفته اقتصادي عراق بهره‌برداري مي‌كند تركيه است كه كالاهايش را با سود بسيار زياد به عراق داده و بيشتر طلب خود را با دريافت بهره زياد از عراق تأمين مي‌كند.[۵۵]

گزارش - 18

18. سعدون حمادي رئيس مجلس عراق، در پيامي براي رئيس اتحاديه بين‌المجالس، سياست جنگي جديد عراق موسوم به استراتژي دفاع متحرک را پس از اشغال شهر مهران تشريح كرد. به گزارش راديو مسقط، وي در اين پيام گفته است كه سياست جنگي جديد عراق خاتمه دادن به جنگ، برقراري صلح، مبادله اسرا و زمين‌ها، عقب‌نشيني نيروهاي دو طرف به مرزهاي بين‌المللي، ايجاد راه‌حل جامع و عادلانه براساس حفظ حقوق دو كشور و دخالت‌نكردن در امور يكديگر را تسريع خواهد كرد. حمادي تصريح كرد نيروهاي عراقي با اينكه بر شهر مهران مسلط شدند، اما هيچ‌گونه طمعي به خاك ايران ندارند. وي افزود: كشورش از شهر مهران يا جاهاي ديگر درصورتي عقب‌نشيني خواهد كرد كه ايران از فاو عقب‌نشیني كند و به اصول عقب‌نشيني جامع و بدون قيدوشرط براي پذيرفتن برقراري صلح كامل ميان دو كشور پايبند باشد و در حق و اختيار ملت عراق در انتخاب رژيم و عقيده ملي و قومي‌اش، دخالت نكند. وي ابراز اميدواري كرد كه اتحاديه بين‌المجالس، انگيزه عراق از سياست جديد خود را درك كند. حمادي حمايت و استقبال كشورش را از هرگونه ابتكار اتحاديه بين‌المجالس اعلام كرد. راديو مسقط افزود حمادي پيام‌هاي مشابهي براي رئيس اتحاديه عربي بين‌المللي و اتحاديه‌هاي كشورهاي افريقايي فرستاده است.[۵۶]

گزارش - 19

19. به گفته وزير امور خارجه كويت درحال‌حاضر هيچ‌گونه روزنه اميدي براي پايان جنگ ايران و عراق وجود ندارد. شيخ صباح الاحمد معاون نخست‌وزير و وزير امور خارجه كويت، در ملاقات با اعضاي كميسيون خارجه پارلمان اين كشور گفت: «آنچه كه درمورد امكان پايان جنگ ميان ايران و عراق درحال‌حاضر گفته و مطرح مي‌شود حرف بيهوده‌اي بيش نيست.» وي در پاسخ به احتمال اقدام جديد دبيركل سازمان ملل براي توقف جنگ ميان ايران و عراق خاطرنشان كرد كه هيچ‌گونه روزنه اميدي به پايان جنگ درحال‌حاضر وجود ندارد. به نوشته مطبوعات كويت، وزير امور خارجه اين كشور امروز، در ملاقات با اعضاي كميسيون خارجه مجلس ملي كويت مسئله اشغال شهر ايراني مهران به‌دست نيروهاي عراقي و شرط رژيم بغداد براي مبادله آن با منطقه فاو را موردبررسي قرار داد.[۵۷]

گزارش - 20

20. مشاور امنیت ملی سابق امريكا در تحليلي درباره جنگ ايران و عراق، تصرف فاو را مقدمه‌اي از طرح ايران براي برقراري حكومت انقلابي در جنوب عراق و تبديل ايران به وزنه‌اي سنگين در تعيين سياست نفتي و اعمال سياست‌هاي كلي منطقه دانست. گري سيك در گزارشي تحليلي در روزنامه واشنگتن پست با بررسي پيروزي نظامي اخير ايران در جنگ خليج‌فارس و آثار نظامي و سياسي آن نوشته است: «درحالي‌كه توجه جهانيان به ليبي و تهديد تروريسم بين‌الملل معطوف بود نيروهاي انقلابي ايران به‌سوي شط‌العرب - مرز آبي كه ايران و عراق را از هم جدا كرده است - سرازير شدند و اين قمار خطير مي‌تواند ايران را به يك قدرت برتر در منطقه نفت‌خيز خليج‌فارس تبديل كند.» به عقيده گري سيك اگر ايران كه از سه ماه قبل نيروهايش را در شبه‌جزيره فاو در جنوب‌شرقي عراق مستقر كرده، بتواند موضع خود را همچنان حفظ كند، پيامدهاي اين حركت نظامي‌ به‌مراتب جدي‌تر از تشنج‌هاي موضعي پراكنده و خشونت‌هاي تروريستي ليبي خواهد بود. وي سپس سناريويي را مطرح و برمبناي آن اظهار کرد: «اگر ايران ازطريق فاو به غرب عراق و خط لوله جنوبي دسترسي پيدا كند و هم‌زمان مواضع عراق را در بصره محاصره كند، خط ارتباطي بغداد با جنوب در معرض تهديد قرار خواهد گرفت و ايران مي‌تواند در مناطق آزادشده يك جمهوري اسلامي تشكيل دهد و حكومت موقت انقلابي با شركت ناراضيان عراقي پايه‌ريزي گردد و سرانجام اينكه ايران به‌صورت رقيب عمده عربستان سعودي در عرصه تعيين سياست‌هاي نفتي ظهور كرده و مي‌تواند وزنه‌اي سنگين در اعمال سياست‌هاي كلي منطقه خاورميانه [غرب آسیا] به‌شمار آيد.» مشاور امنیت ملی سابق امريكا به نقل از حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي ايران، اعلام كرد كه ايران مصمم است با حداقل تلفات به پيروزي برسد و درپي آن ايران از راهبرد امواج انساني دست كشيده و جنگ‌وگريزهاي كوچك و حملات چريكي را جايگزين آن كند. گري سيك در ادامه افزود: «توفيق اين تهاجم نظامي نمايانگر اين واقعيت بود كه كادر رهبري ايران ديگر در جنگ صرفاً به شور و حرارت مذهبي متكي نيست و پس از 5 سال تجربه دشوار به اهميت دانش حرفه‌اي نظامي و اهميت طرح‌ريزي و آماده‌سازي نيروها پي بردند. توفيق ايران در تصرف شبه‌جزيره فاو با عمليات مشترك نظامي زميني و دريايي تحت‌شرايط دشوار جوي مستلزم به‌كارگرفتن فنون نظامي ماهرانه‌اي بود كه ايران در آن تجربه نظامي اندكي داشت و اين كاميابي نظامي نشانگر اين واقعيت است كه ايران از عدم‌اطمينان‌ها، اختلاف سليقه‌ها و نبود سازماندهي كه از مشخصات نيروهاي مسلح اين كشور در سال‌هاي پس از انقلاب بود، به در آمده است. ايران انقلابي همچون فرانسه، روسيه و چين توانسته است نيروهاي جوان انقلابي را جايگزين نيروهاي نظامي قبلي سازد و بر بسياري از مشكلات تكنيكي خود به‌رغم مخالفت‌هاي گسترده بين‌المللي و تحريم‌ها غلبه كند. همين نتيجه‌گيري درمورد كادر رهبري سياسي كشور نيز صادق است. ساختار مذهبي - سياسي ايران منحصربه‌فرد و حتي با معيارهاي قبلي غريب و نامأنوس است. بااين‌همه اين كادر سياسي توانسته است در سروسامان بخشيدن به ناآرامي‌ها و حفظ مصالح كشور به هنگام مواجهه با خطر قابليت و توانايي چشمگيري نشان دهد.» در خاتمه گري سيك به نقل از حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني اضافه كرده است: «آنچه كه در فاو اتفاق افتاد مي‌تواند در بصره هم اتفاق بيفتد.» [۵۸]

گزارش - 21

21. حافظ اسد رئیس‌جمهوری سوریه، درحالی‌كه روابط كشورش با ایران را خوب توصیف كرد، تصرف شبه‌جزیره فاو به‌دست نيروهاي ايراني را موجب تضعیف موضع سوریه در جهان عرب دانست. يك نشريه سوري نيز حمله عراق به قطار مسافربری را نقض قوانین بین‌المللی و بخشی از توطئه امریكا و عراق برشمرد. به گفته رئیس‌جمهوری سوریه حضور ایران در فاو، سوریه را دستپاچه كرده است. به نوشته هرالد تریبیون دستپاچگی سوریه از آنجا نشئت می‌گیرد كه اسد مدعی رهبری اعراب برای آزادسازی سرزمین‌های تحت‌اشغال رژيم اشغالگر قدس می‌باشد و تصرف خاك عراق به‌دست ایران كه یك كشور غیرعرب است موضع سوریه را در مقابل سایر كشورهای عربی تضعیف كرده است. درهمین‌حال چند روزنامه انگلیسی درعین انتشار بخشی از این مصاحبه، به قسمت مربوط به ایران اشاره‌ای نكردند و بیشتر بر موضوع بحران سوریه و رژيم صهيونيستي و مسئله گروگان‌ها در لبنان تأكید كردند.[۵۹] روزنامه تشرین (چاپ دمشق) نیز با اشاره به اینكه حمله هوایی عراق به ایستگاه قطار مسافربری ایران مخالف هرگونه ضوابط قانونی بین‌المللی مربوط به غیرنظامیان در زمان جنگ است، نوشت: این حمله بخشی از توطئه امریكا است كه به كارگردانی جورج شولتز وزیر امور خارجه آن كشور، توسط صدام اجرا می‌شود.[۶۰]

گزارش - 22

22. یك نشریه اقتصادی مدعي شد ایران صدور نفت به سوریه را به‌دلیل افزایش بدهی دمشق، تیره‌شدن روابط سوریه با بنیادگرایان مسلمان در لبنان و نزدیكی سوریه و اردن، قطع كرده است. خبرگزاری رویتر از نیكوزیا با استناد به مقاله نشریه بررسی اقتصادی خاورمیانه گزارش داد: ایران صدور نفت خام به سوریه را بیشتر به‌دلیل پرداخت‌نشدن بدهی یك‌ونیم میلیارد دلاری آن كشور قطع كرده است. این نشریه نوشته است كه هم تأخیر سوریه در پرداخت دیون خود و هم قیمت تعيين‌شده از سوي ایران نیاز به انعقاد قرارداد جدید دارد. وكلای مجلس ایران سال گذشته، مفاد قرارداد مذكور را به‌دليل تأخیر سوریه در پرداخت بهای نفت، تیره‌شدن روابط میان سوریه با بنیادگرایان مسلمان در لبنان و نزدیك‌شدن سوریه به اردن یعنی كشوری كه از عراق در جنگ خلیج‌فارس پشتیبانی می‌كند، موردانتقاد قرار دادند.******** [۶۱]

گزارش - 23

23. به گفته برخی تحلیل‌گران امریكایی، مخالفت كنگره امریکا با دولت ریگان درباره فروش سلاح به عربستان باعث تشویق ایران در حمله به كشتی‌های نفتكش در خلیج‌فارس شده است. روزنامه نیویورك تایمز با اشاره به افزایش حملات ایران و عراق به كشتی‌های بازرگانی بی‌طرف در چند ماه اخیر به نقل از منابع نظامی نوشت: «از آغاز سال جاری میلادی، ایران و عراق دست‌كم چهل كشتی نفتكش و دیگر كشتی‌های بازرگانی را در آن آبراه پراهمیت موردحمله قرار داده‌اند. این رقم تقریباً برابر است با مجموع حملات دو طرف جنگ در سال 1985. براساس آمار در سال گذشته میلادی، 46 كشتی بی‌طرف و در سال 1984، 56 كشتی ازسوی ایران و عراق در آب‌های خلیج‌فارس موردحمله قرار گرفتند. دیپلمات‌ها و كارشناسان مسائل نظامی در منطقه می‌گویند كه ایران دو پایگاه تهاجمی در جزیره بوموسی و در حوزه نفتی رستم در آب‌های خلیج‌فارس ایجاد كرده است كه از آنجا هلیكوپترها و هواپیماهایش می‌توانند كشتی‌هایی را كه برای نفت‌گیری به‌سوی بنادر عربستان سعودی، كویت و دیگر كشورهای محافظه‌كار خلیج‌فارس كه از عراق حمایت می‌كنند و در حركت هستند با موشك موردحمله قرار دهند.» رادیو امریکا به نقل از نشریه نیویورک تایمز اعلام كرد: در واشنگتن ریگان رئیس‌جمهور امریکا و اعضاي دولت، كنگره امریكا را به‌دليل شدت‌گرفتن حملات علیه كشتیرانی بازرگانی در خلیج‌فارس موردانتقاد قرار داده و اعلام داشته‌اند كه كنگره ازطريق مخالفت با فروش موشك‌های جدید به عربستان سعودی موجبات تشویق جمهوری اسلامی ایران را به اتخاذ موضعی تجاوزكارانه‌تر فراهم آورده است. منابع خلیج‌فارس معتقدند كه ایران همچنین با اتخاذ این موضع دربرابر فشارهای مالی كه بر آن كشور وارد می‌آید واكنش نشان داده است، فشارهایی كه براثر سقوط جهانی قیمت نفت ايجاد شده است و رهبران جمهوری اسلامی ایران، عربستان سعودی را در پیدایش چنین وضعی مقصر قلمداد می‌كنند.[۶۲]

گزارش - 24

24. فرانسه ادعای شبكه تلویزیونی امریكا درباره احتمال تحویل اسلحه فرانسوی به ایران را تكذیب كرد. رادیو مونت كارلو از محافل نزدیك به وزیر امور خارجه فرانسه امروز، اعلام كرد كه فرانسه برای آزادشدن فرانسویان ربوده‌شده در لبنان تلاش می‌كند، ولی هیچ نشانه‌ای درمورد نزدیك‌بودن به حل این مسئله وجود ندارد. پیش از این، تلویزیون امریكا به استناد یك منبع نزدیك به یكی از سازمان‌های اطلاعاتی غربی گزارش داده بود: «آزادی 9 فرانسوی ربوده‌شده به‌زودی صورت خواهد گرفت، چون فرانسه با پرداخت باج به حزب‌‌الله و ارسال اسلحه پیشرفته به تهران موافقت كرده است.»[۶۳] اما خبرگزاری رویتر، به نقل از ریمون وزیر امور خارجه فرانسه، خبر تلویزیون امریكا مبنی‌بر پرداخت پول به‌عنوان تاوان به افراطیون مسلمان طرف‌دار تهران و ارسال اسلحه به ایران در ازاي آزادی 9 گروگانش را رد و در واكنش به آن اظهار كرد: «من صریحاً این را تكذیب می‌كنم و نمی‌دانم چرا امریكایی‌ها مواضع فرانسه را درك نمی‌كنند و از پاریس انتقاد می‌كنند.» [۶۴]

گزارش - 25

25. درپی سقوط تدریجی قیمت نفت در ماه‌های اخیر، امروز، بهای انواع نفت خام و فرآورده‌های آن کمتر از یک دلار در هر بشکه در بازارهای جهانی افزایش یافت. نشریه اقتصادی وال استریت ژورنال عربستان سعودی را عامل اصلی كاهش قیمت نفت به انگیزه كاهش درآمدهای ارزی ایران و اجبار تهران به سازش در جنگ با عراق دانست. روزنامه جمهوری اسلامی امروز، به نقل از روزنامه اقتصادی وال استریت ژورنال نوشت: «عربستان سعودی از سیزدهم سپتامبر گذشته (22/6/1364)، صریحاً اعلام كرده بود كه درصدد پایین‌كشیدن قیمت‌های نفت است.» وال استریت ژورنال دراین‌خصوص تصریح كرد كه زكی یمانی وزیر نفت عربستان سعودی، در تاریخ مذكور با شركت در يك هم‌انديشي در دانشگاه آكسفورد از تصمیم كشورش مبنی‌بر سیستم قیمت‌گذاری نفت براساس نرخ‌های تخصیصی كه هدف آن افزایش قابل‌توجه در میزان صادرات نفت است، خبر داده بود. بدین ترتیب بزرگ‌ترین صادركننده نفت جهان، جنگ قیمت‌ها را اعلام كرد و ظرف مدتی كمتر از شش ماه براساس راهبرد عربستان قيمت‌ها به نصف كاهش یافت. نشریه مذكور افزود: گرچه راهبرد جدید ازسوی سعودی‌ها تكذیب می‌شود، اما علائم موجود عكس نظر سعودی‌ها را نشان می‌دهد. مفسر این روزنامه عامل اصلی كاهش قیمت نفت را عربستان سعودی ذكر و علت آن را شكست رقبا درزمینه تولید عنوان كرد. از سویی به عقیده برخی آگاهان سیاسی در منطقه، انگیزه كاهش قیمت نفت ازسوي عربستان سعودی، نزول درآمدهای ارزی جمهوری اسلامی ایران بوده و تحلیل‌گران نظامی و اقتصادی غربی، آن را تنها راه باقیمانده برای به‌سازش‌كشاندن جمهوری اسلامی در جنگ با عراق می‌دانند.[۶۵] شایان ذکر است امروز، قیمت تحویل هر بشكه نفت خام برنت دریای شمال در ماه ژوئن در بازار آزاد به 15 دلار و 20 سنت رسید كه نشان‌دهنده افزایشی معادل 75 سنت در مقایسه با قیمت مشابه در روز جمعه است. درضمن در پایان امروز، قیمت هر بشكه نفت خام برنت تحویلی در ماه ژوئیه به 15 دلار و 45 سنت رسیده است. همچنین در بازار آزاد قیمت هر بشكه نفت خام دوبی برای تحویل در ماه ژوئن به 12 دلار و 15 سنت رسید كه بیانگر افزایشی برابر 45 سنت در مقایسه با قیمت مشابه در روز جمعه قبل است.******** [۶۶]

گزارش - 26

26. نرخ بیمه کشتی در خلیج‌فارس افزایش یافت. روزنامه کیهان به نقل از خبرگزاری‌ها نوشت: نرخ بیمه مخاطرات جنگی برای صاحبان كشتی فعال در اكثر حوزه‌های حساس خلیج‌فارس درپی زیان‌های سنگین اخیر در این منطقه تا 50 درصد افزایش یافت. نشریه لویدز لیست در تازه‌ترین شماره خود یادآوری كرد كه تعدادی از ضامن‌های معتبر در بازار لندن كلیه شرایط بیمه مخاطرات جنگی خود را برای تمام كشتی‌های باری و تانكرهای تجاری در بخش شمالی خلیج‌فارس تقریباً به مورد اجرا گذارده‌اند.[۶۷]

گزارش - 27

27. رهبر سازمان مجاهدین خلق (منافقين) به جاسوسی و افشای نقشه‌های عملیاتی ایران برای عراق اعتراف و بر مبارزه مسلحانه و اجرای عملیات علیه پایگاه‌های رزمندگان تأکید كرد. همچنین عناصر این سازمان در تماس با نهادهای انقلابی و سازمان‌هاي دولتی تلاش فراوانی برای كسب اطلاعات موردنیاز كردند. رادیو مجاهد كه بازگوكننده مواضع رهبری سازمان مجاهدین خلق (منافقین) است در برنامه امروز خود، با نقل یكی از پیام‌های رهبر این سازمان درباره مقابله با انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی گفت: مسعود رجوی درارتباط‌با ضرورت مقابله با ایران تأكید كرد كه باید بیش‌ازپیش و با تمام قوا علیه جمهوری اسلامی ایران عمل كرد و باید فعالانه برای درهم‌شكستن سیاست جنگی رهبر ایران به پا خاست و نیز كلیه پرسنل ارتش را از هرگونه همكاری با (آیت‌الله) خمینی برحذر داشت. رادیو مجاهد در ادامه پیام، به نقل از رجوی درباره همكاری مستقیم با ارتش بعث عراق گفت: «آنچه كه رژیم ایران را به عصبانیت واداشته است، انتشار اطلاعیه‌ای ازسوی سازمان است كه نقشه‌های جنگ‌افروزانه ایران را قبل از وقوع حمله افشا نموده‌اند. كاری كه در راستای مبارزه با جنگ‌طلبی ایران و هرچه فراگیرتركردن شعار صلح در مقاطع مختلف ازسوی سازمان انجام شده.» به گفته این رادیو در همین چارچوب اولین اطلاعیه‌ای كه سازمان درباره افشای مقاصد رژیم ایران صادر كرد، در بهمن‌ماه سال 1361 و دررابطه‌با عملیات موسوم به والفجر مقدماتی بود. عملیاتی كه در همان زمان سردمداران رژیم، آن را عملیات نهایی تعیین‌كننده سرنوشت جنگ می‌نامیدند و دفتر مجاهدین خلق در پاریس در اطلاعیه‌ای این تهاجم و منطقه‌ای را كه در آن عمليات اجرا شد افشا كردند اما رژیم (آیت‌الله) خمینی كه آمادگی افشای این طرح را نداشت، درموعد مقرر دست به تهاجم در همان منطقه یعنی فكه زد و شكست بسیار سنگینی را نیز متحمل شد. مدتی پس از این شكست نیروهای رژیم در همان منطقه دست به عملیات والفجر یك، با اهدافی مشابه تهاجم قبلی زدند، ولی بازهم موفقیتی به دست نیاورده و شكست دیگری را نیز متحمل شدند و به‌‌دليل همین شكست‌ها نیروهای ایران تا مدت‌ها نتوانستند دست به تهاجم بزرگی بزنند و برای حفظ روحیه نیروهای خود و آماده نگه‌داشتن آنها فقط حمله‌هاي كوچك والفجر2، 3 و 4 را در طول سال 1362، انجام داد‌ند. تا اینكه رژیم تلاش دیگری را برای گردآوردن نیرو و دست‌زدن به یك تهاجم بسیار گسترده موسوم به خیبر در بهمن‌ماه 1362 آغاز كرد. اساس این تهاجم بر غافلگیری بود و به همین جهت فرماندهان رژیم اقدامات وسیع و طرح‌های گسترده‌ای را براي مخفی‌نگه‌داشتن طرح از دید سازمان و پرسنل مجاهدین خلق به كار گرفتند و توانستند حمله گسترده خود را در جبهه هورالهویزه آغاز كرده و با به‌كارگرفتن عنصر غافلگیری بخشی از جزایر مجنون را به اشغال خود درآورند. پس از عملیات خیبر، فرماندهان نظامی رژیم تصمیم به اجرای طرح تهاجمی در جنوب آبادان گرفتند طرحی كه اساس آن گذشتن از اروندرود و اشغال قسمتی از خاك عراق بود. رژیم براي دست‌زدن به این تهاجم شروع به اقدامات آماده‌سازی و فعالیت‌های گسترده مهندسی در آن منطقه كرد و ازجمله كانال‌های متعددی برای وصل‌كردن رود بهمنشیر و اروندرود براي عبور سریع قایق‌های تندرو حفر كرد، اما تمام این نقشه‌ها در آبان‌ماه 1363 و با اطلاعیه‌ای كه ازطرف دفتر مجاهدین خلق منتشر شد ناگهان نقش‌برآب گردید و تهاجم رژیم درحالی‌كه هنوز آماده‌سازی‌های اولیه آن به پایان نرسیده بود ازسوي سازمان كشف و افشا شد و رژیم ایران كه از شكست بزرگ فكه و والفجر4 تجربه تلخی داشت ناگزیر شد طرح مزبور را رها كند.******** [۶۸] علاوه‌بر همكاری سازمان مجاهدين خلق (منافقین) با ارتش بعثی عراق، بخش دیگری از تلاش عناصر این سازمان در تخلیه اطلاعاتی ازطریق تماس‌های تلفنی با منازل، نهادهای انقلابی و سازمان‌ها و ادارات دولتی است كه از این‌طریق اقدام به شناسایی افراد حزب‌اللهی و نیز كسب اطلاعات و اخبار موردنیاز خود مي‌كردند كه در این چارچوب برخی فعالیت‌ها بدین شرح است: o تماس با هدف دریافت آدرس افراد حزب‌اللهی.******** o تماس با كمیته امداد امام خمینی برای اطلاع از صدور احكام مأموریت.******** o تماس با شهرداری همدان تحت‌پوشش شورای هماهنگی تهران، پیرامون تاریخ اعزام راهیان كربلا و اینكه نیروها به كدام جبهه اعزام شده‌اند. o تماس تحت‌پوشش دفتر هماهنگی تهران، با بعضی از گاراژهای شهر و پرسش از منطقه اعزام نیروهای كاروان كربلا. o تماس با پایگاه‌های بسیج، برای كسب اطلاعاتی از شیوه‌های بازرسی و محل‌های بازرسی داخل شهر و بین راه‌ها. o تماس با پلیس‌راه همدان دررابطه‌با چگونگی تورهای بازرسی و مسیرهایی كه بازرسی صورت می‌گیرد. o تماس با تلفن‌خانه فرودگاه شهر باختران برای اطلاع از محل بمباران‌های اخیر و فاصله آنها با پادگان شهید بروجردی و هوانیروز و همچنین تعداد بمب‌هایي كه عمل كرد و اينكه آيا تخليه مجروحان از فرودگاه ادامه دارد يا خير.[۶۹]


منابع و مآخذ روزشمار 1365/02/29

  1. سند شماره 13967 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش ويژه واحد اطلاعات قرارگاه فتح (تحت‌امر قرارگاه نجف) به واحد اطلاعات قرارگاه نيروي زميني سپاه، 30/2/1365، ص1.
  2. سند شماره 306010 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای رکن2 قرارگاه تاکتیکی لشکر عملیاتی84 به فرماندهی عملیات غرب، شماره 5، 29/2/1365، صص 1و 2.
  3. سند شماره 306013 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رکن2 قرارگاه تاکتیکی لشکر عملیاتی84 به فرماندهی عملیات غرب، شماره 5، 29/2/1365.
  4. سند شماره 13967 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص1.
  5. سند شماره 306013 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رکن2 قرارگاه تاکتیکی لشکر عملیاتی84 به فرماندهی عملیات غرب، شماره 5، 29/2/1365.
  6. سند شماره 13967 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص1.
  7. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن راديوهای بيگانه، 30/2/1365، ص1، راديو بغداد، 29/2/1365.
  8. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 61، 30/2/1365، صص 8 - 6، مهران - آسوشيتدپرس، 29/2/1365.
  9. همان، ص21، راديو امريكا، 29/2/1365.
  10. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن راديوهاي بيگانه، 30/2/1365، ص5، رادیو اسرائیل، 29/2/1365.
  11. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 60، 29/2/1365، ص7، راديو بي‌بي‌سي، 28/2/1365.
  12. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن راديوهاي بيگانه، 30/2/1365، صص 4 و 5، راديو بي‌بي‌سي، 29/2/1365.
  13. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 61، 30/2/1365، صص 15 - 13، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/2/1365.
  14. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن راديوهاي بيگانه، 30/2/1365، ص9، رادیو بی‌بی‌سی، 29/2/1365.
  15. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن راديوهاي بيگانه، 29/2/1365، ص9، راديو امريكا، 29/2/1365.
  16. سند شماره 1195/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نجف در تک عراق به حاج‌عمران، سعید سرمدی، 26/2/1365 تا 31/2/1365، ص21.
  17. سند شماره 655/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تهاجم عراق به منطقه حاج‌عمران، گزارش راوی قرارگاه نجف، سعید سرمدی، خرداد 1365، صص 10 - 8؛ و - سند شماره 682/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سلسله گزارش‌هاي اجمالي جنگ استراتژي دفاع متحرك عراق، مهدی انصاری، اردیبهشت 1365، ص53.
  18. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 61، 30/2/1365، ص1، رادیو صوت‌الجماهیر، 29/2/1365.
  19. سند شماره 13946 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از واحد اطلاعات قرارگاه نجف4، 29/2/1365.
  20. سند شماره 655/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین، ص10.
  21. سند شماره 1195/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نجف در تک عراق به حاج‌عمران، سعید سرمدی، 26/2/1365 تا 31/2/1365، ص21.
  22. سند شماره 1218/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني سپاه، مهدي انصاري، 31/2/1365 تا 12/3/1365، صص 1 و 2.
  23. سند شماره 260703 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي سپاه جنوب (كربلا) به کلیه یگان‌های تابعه سپاه جنوب، 31/2/1365.
  24. سند شماره 13948 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات قرارگاه نجف به فرماندهی قرارگاه نجف، 29/2/1365.
  25. سند شماره 442549 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 29/2/1365.
  26. سند شماره 403803 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتی از قرارگاه عملياتي شمال‌غرب به فرماندهی نزاجا، شماره 60، 29/2/1365، ص2.
  27. سند شماره 14065 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتی قرارگاه عملياتي نجف3، شماره 4114، 6/3/1365، ص3.
  28. سند شماره 13991 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتی قرارگاه عملياتي نجف3، شماره 3314، 31/2/1365، ص5.
  29. سند شماره 403805 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداري ايلام به دفتر نخست‌وزیری، 29/2/1365.
  30. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 61، 30/2/1365، ص5، خرم‌آباد - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/3/1365.
  31. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن راديوهای بيگانه، 30/2/1365، ص1، راديو بغداد، 29/2/1365، به نقل اطلاعيه نظامي شماره2223، فرماندهي كل نيروهاي مسلح (عراق)
  32. همان، صص 11 - 9، راديو بغداد، 29/2/1365.
  33. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 61، 30/2/1365، صص 32 و 33، بغداد - خبرگزاري فرانسه، 29/2/1365.
  34. همان، ص36، خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از راديو اسرائيل، 29/2/1365.
  35. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن راديوهاي بيگانه، 30/2/1365، صص 11 - 9، راديو بغداد، 29/2/1365.
  36. سند شماره 314310 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهرباني كردستان، 29/2/1365؛ و - سند شماره 317371 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندار بانه به استانداری کردستان، 31/2/1365.
  37. سند شماره 14199 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتی ‌قرارگاه عملياتي نجف3، شماره 4814، 13/3/1365، ص12.
  38. سند شماره 75715 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مركزي سپاه به کلیه مناطق پنج‌گانه، 2/3/1365.
  39. سند شماره 83803 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اهم اخبار ایران و جهان، 29/2/1365، ص6.
  40. سند شماره 403930 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به پایگاه‌های سپاه مهاباد، بوکان و سردشت، 29/2/1365.
  41. سند شماره 96630 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات ستاد منطقه5 به اطلاعات ستاد مرکزی سپاه، 29/2/1365.
  42. سند شماره 96626 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه دوم شمال به واحد اطلاعات ستاد مرکزی سپاه ، 29/2/1365.
  43. سند شماره 96631 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه دوم شمال به واحد اطلاعات ستاد مرکزی سپاه، 29/2/1365.
  44. سند شماره 314359 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهرباني كردستان، 29/2/1365.
  45. سند شماره 403926 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به واحد اطلاعات ستاد مركزي سپاه، 29/2/1365.
  46. سند شماره 96636 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه دوم شمال به واحد اطلاعات ستاد مرکزی سپاه، 29/2/1365.
  47. سند شماره 96626 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  48. سند شماره 185475 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ستاد سپاه دوم شمال (اطلاعات)، 29/2/1365.
  49. سند شماره 83803 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص6.
  50. روزنامه اطلاعات، 30/2/1365، ص3.
  51. روزنامه كيهان، 29/2/1365، ص3.
  52. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره61، 30/2/1365، صص 4 و 5، اروميه - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/2/1365.
  53. سند شماره 655/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تهاجم عراق به منطقه حاج‌عمران، گزارش راوی قرارگاه نجف، سعید سرمدی، خرداد 1365، صص 10 - 8؛ و - سند شماره 682/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سلسله گزارش‌هاي اجمالي جنگ استراتژي دفاع متحرك عراق، مهدی انصاری، اردیبهشت 1365، ص53.
  54. روزنامه جمهوري اسلامي، 30/2/1365، ص4.
  55. سند شماره 212444 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن گزارش مستقيم، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی، شماره35/4، 29/2/1365، ص3.
  56. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 61، 30/2/1365، ص26، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/2/1365.
  57. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 62، 31/2/1365، ص8، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 30/2/1365.
  58. روزنامه كيهان، 31/2/1365، ص2.
  59. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 61، 30/2/1365، ص23، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  60. روزنامه كيهان، 29/2/1365، ص20.
  61. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌های ويژه، شماره 61، 30 /2/1365، ص38، نيكوزيا - خبرگزاری رويتر، 29/2/1365.
  62. همان، ص27، راديو امريكا به نقل از روزنامه نيويورك تايمز، 29/2/1365.
  63. همان، ص42، راديو مونت كارلو، 29/2/1365.
  64. روزنامه رسالت، 30/2/1365، ص12.
  65. سند شماره 306013 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رکن2 قرارگاه تاکتیکی لشکر عملیاتی84 به فرماندهی عملیات غرب، شماره 5، 29/2/1365.
  66. روزنامه ابرار، 31/2/1365، ص2.
  67. روزنامه كيهان، 29/2/1365، ص19.
  68. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن راديوهای بيگانه، 29/2/1365، صص 19 - 15، راديو بغداد، 29/2/1365.
  69. سند شماره 83803 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص6.