1363.04.13

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۴۲ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1363 |نام = 1363.04.13 |نام دیگر= سیزده تیر |روز=13 تیر 1363 |تاریخ شمسی= 1363.04.13 |تاریخ میلادی=4 جولای 1984 |تاریخ قمری= 4 شوال 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.04.13</div> <div class="bootstrap-btn">1361.04...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.04.13
نام‌های دیگر سیزده تیر
تاریخ شمسی 1363.04.13
تاریخ میلادی 4 جولای 1984
تاریخ قمری 4 شوال 1404






گزارش- 1

1. همزمان با ادامه تبادل آتش بین نیروهای خودی و دشمن در جبهه آبادان، قرارگاه کربلا در گزارشی آمار تلفات و مهمات مصرفی یگانهای تابعه خود در سه روز گذشته را اعلام کرد. در جبهه آبادان، قوای عراقی علاوهبر مناطق عملیاتی در چند نوبت بخشهایی از مناطق مسکونی شهر آبادان را نیز زیر آتش گرفتند که براثر آن 3 غیرنظامی مجروح شدند و یک فقره آتشسوزی رخ داد که بهسرعت با تلاش مأموران آتشنشانی مهار و خاموش شد. [۱] در مبادله آتش بین دو طرف 2 تن از نیروهای خودی شهید و 15 تن (13 نظامی و 2 غیرنظامی) مجروح شدند.[۲] درهمینحال، در منطقه عملیاتی خیبر، واحد مهندسی جهاد و تیپ18 الغدیر امروز موفق شدند از گسترش آب در خاکریز شرقی جزیره مجنون جلوگیری کرده و آن را مهار کنند. باوجوداین، آب در منطقه زید همچنان درحال پیشروی است و یگانهای مستقر در منطقه برای گشتزنی و رساندن تدارکات به نیروها، به قایق نیاز دارند. قرارگاه کربلای سپاه در گزارشی با اشاره به تبادل آتش بین نیروهای ایرانی و عراقی اعلام کرد: در سه روز گذشته، 33 تن از نیروهای خودی مجروح و 23 تن شهید شدند. مهمات مصرفشده یگانهای تابعه قرارگاه کربلا در سه روز گذشته به این شرح اعلام شده است:[۳] مهمات مصرفشده یگانهای قرارگاه کربلا در سه روز اخیر یگان خمپاره 60 خمپاره 81 خمپاره 82 خمپاره 120 دوشکا توپخانه سلاح سبک لشکر عاشورا 120 73 10 18 10 خشاب - تعدادی تیپ الغدیر - - - - - - 40 تیپ انصار - 30 - - 2500 - 200 تیپ ابوالفضل(ع) - - - - 3000 - 4000 قرارگاه کربلای ارتش 4504 - - - تعدادی 3360 تعدادی


گزارش- 2

2. شهر مهاباد و اطراف آن امروز کانون حوادث متعددی بود؛ تلاش ناکام عناصر مسلح غیرقانونی برای ایجاد درگیری در شهر مهاباد، حمله به پایگاه ژاندارمری مستایمو در جاده نقده - مهاباد و گزارش سپاه مهاباد درمورد احتمال تدارک یک حمله ازسوی عناصر ضدانقلاب در این شهر از مهمترین این وقایع بود. بهدنبال درگیریهای روز گذشته در پایگاههای قرهقشلاق، خورخوره، ممیند و شهر ویران از توابع مهاباد، عناصر ضدانقلاب بهمنظور ایجاد رعب و وحشت در منطقه با بسیج افراد خود در شهر مهاباد، درصدد ایجاد درگیری برآمدند، اما با مقابله نیروهای خودی مواجه شدند. سپاه پاسداران مهاباد دراینباره گزارش داد: «... با اقدام متقابل نیروهای رزمنده، گروههای ضدانقلاب منطقه درگیری را گسترش داده و به منطقه گوزنها و باغ سیسی کشاندند که تا صبح ادامه یافت. با آغاز صبح، نیروهای سایر مناطق و یک گردان از تیپ شهید بروجردی به محل اعزام گردید و آنها عناصر ضدانقلاب را خانهبهخانه به عقب رانده و خانهها را از لوث ضدانقلاب پاکسازی کردند.» در ساعت 15:00 با آمدن یک گردان دیگر از تیپ شهید بروجردی عوامل ضدانقلاب بهتدریج توان خود را از دست داده و با جمعآوری نیروهای خود قبل از شروع تاریکی متواری شدند. نیروهای رزمنده نیز در تدارک کمین شب برآمده و در محلهای حساس به گشتزنی پرداختند. گروههای مسلح غیرقانونی با استفاده از تاریکی شب نیروهای خود را از طرف روستای یوسفکندی خارج کرده و از منطقه متواری شدند. در این درگیری 7 تن از نیروهای خودی شهید و 22 تن مجروح شدند که زخم 6 تن از آنها عمیق گزارش شده است. از عناصر ضدانقلاب نیز 10 نفر کشته و 20 نفر مجروح شدند. افزون بر تلفات دو طرف درگیری، از مردم شهر نیز 3 نفر کشته شدند.[۴] همزمان با درگیری در داخل شهر و مناطق حاشیهای مهاباد، عناصر گروههای مسلح غیرقانونی ساعت 16 امروز به پایگاه ژاندارمری مستایمو واقع در ضلع جنوبی جاده نقده به مهاباد، حمله کرده و با نیروهای این پایگاه درگیر شدند. در این درگیری 5 تن از نیروهای خودی شهید و 8 تن زخمی شدند.[۵] گزارش شهربانی جمهوری اسلامی حاکی است: «وقتی نیروهای کمکی ژاندارمری قصد عزیمت به محل درگیری را داشتند، در مسیر پایگاه به کمین اشرار مسلح برخوردند که در نتیجه 28 تن از برادران شهید و 3 دستگاه خودرو منهدم گردید.» اهالی شهرستان نقده به مناسبت شهادت این افراد مغازههای خود را تعطیل کردند.[۶] سپاه مهاباد در گزارش خود با اشاره به موفقیت نیروهای خودی در درگیریهای دو روز اخیر در قره قشلاق، خورخوره، ممیند و شهرویران مهاباد، آورده است: «[درپی] موفقیت رزمندگان اسلام در این درگیریها و اثر تضعیفی که بر روحیه چتهها گذاشته است، ضدانقلاب مجدداً قصد دارد به قول خودشان انتقام مهلکین را بگیرد. به این جهت در اطراف مهاباد خصوصاً در محلهای حساس مهاباد مشغول تدارک یک عملیات گسترده میباشد.» معمولاً آنها ابتدا بهتدریج نیروهای خود را وارد شهر کرده و شایعه میکنند حمله شروع شده است و وقتی نیروهای خودی از شایعه و آمادهباشهای مکرر خسته میشوند، حمله را آغاز میکنند.[۷]

گزارش- 3

3. امروز نیروهای خودی در برخی مناطق بوکان و بانه با عناصری از گروههای مسلح غیرقانونی درگیر شدند. در بوکان، درگیری در روستاهای شیلانآباد، سیدآباد جمیان و قزل گنبد به وقوع پیوست. با اعلام خبر حضور تعدادی از عناصر کومهله در روستای شیلانآباد که از درگیری ترجان برگشته و روحیه خود را از دست داده بودند[۸]، نیروهای سپاه ازطرف کوه پشت آبادی به داخل روستا رفته و با چتههای کومهله درگیر شدند. در این درگیری 3 تن از افراد ضدانقلاب کشته و بقیه متواری شدند.[۹] امروز همچنین بیش از 30 تن از عناصر کومهله در روستای سیدآباد جمیان تجمع و در اطراف این روستا سنگربندی کردند. درپی این اقدام بین چتههای کومهله و نیروهای خودی درگیری رخ داد که براثر آن تعدادی از عناصر ضدانقلاب کشته یا زخمی شدند و بوی دود روستا را فراگرفت و برخی از خانههای این روستا از بین رفت. عدهای از مردم برای در امان ماندن از آتش درگیری روستا را ترک کردند.[۱۰] درهمینحال، نیروهای گردان جندالله بوکان بهمنظور حمایت از نیروهای خودی که از روز گذشته در منطقه عملیاتی سقز بهشدت درگیر بودند، به این منطقه اعزام شده و در روستای قزلگنبد علیه عناصر مسلح غیرقانونی اجرای کمین کرده و با آنها درگیر شدند. این زدوخورد تلفاتی در بر نداشت.[۱۱] در غرب بانه، در ساعت 21 امشب، پایگاه سیچان در محور روستای کوخان هدف حمله عناصر گروههای مسلح ضدانقلاب قرار گرفت و غارت شد. در این حمله غافلگیرانه 30 تن از نیروهای بسیج و جندالله پایگاه به شهادت رسیدند و تمامی سلاحها و مهمات این پایگاه به غارت برده شد.[۱۲] علاوهبراین، نیروهای گردان جندالله بانه در روستای دوسینه و کانینو واقع در شرق بانه، با چتههای حزب دمکرات کردستان درگیر شدند. در این درگیری که از ساعت 7 صبح شروع شده و تا نیمهشب ادامه داشت، از نیروهای خودی 7 تن شهید و 11 تن مجروح و از افراد دمکرات نیز 7 نفر کشته و تعدادی زخمی شدند. همچنین یکی از آنها به همراه یک قبضه اسلحه کلاش دستگیر شد.[۱۳] بهدنبال بمباران وحشیانه بانه بهوسیله هواپیماهای عراقی در 15 خرداد امسال و تشدید شایعات مبنیبر بمباران مجدد این شهر، افراد تسلیمی به روستاها پناه برده و تعدادی از آنها اسیر گروههای مسلح غیرقانونی شده یا به اراده خود دوباره به آنها پیوستهاند.[۱۴] دسته اول برای رهایی از چنگ گروههای ضدانقلاب ناگزیر مبالغ هنگفتی را به آنها میپردازند. این امر پیامدهای منفی قابلتوجهی دارد ازجمله اینکه اخاذی از تسلیمشدگان منبع درآمدی برای ضدانقلاب شده است. همچنین این مسئله کاهش میزان تسلیمشدن افراد و در مقابل، افزایش آمار پیوستن آنها به گروههای ضدانقلاب را درپی داشته است.[۱۵] درهمینحال، امروز اعلام شد که حزب دمکرات به مردم روستاهای کردنشین اخطار کرده است: «اگر در مراسم برگزارشده ازسوی جمهوری اسلامی ایران شرکت نمایند، مورد ضربوشتم قرار گرفته و به قتل خواهند رسید.»[۱۶]

گزارش- 4

4. امروز همزمان با دستور فرمانده کل سپاه پاسداران درخصوص ایجاد بخش هوادریا در یگان هوایی سپاه، یک فروند بالگرد نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در خلیجفارس، بهوسیله هواپیماهای جنگنده عربستان تهدید شد. روابطعمومی فرماندهی کل سپاه پاسداران در گزارشی اعلام کرد: «در ساعت 15:00 امروز، یک فروند هلیکوپتر نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که مشغول گشت در اطراف جزیره فارسی بود، ازسوی دو فروند هواپیمای اف5 عربستان سعودی تعقیب و تهدید به خروج از منطقه گشتی شد.»[۱۷] از سوی دیگر، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی امروز در نامهای به واحد طرح عملیات ستاد مرکزی سپاه دستور ایجاد بخش هوادریا را در یگان هوایی سپاه ابلاغ کرد. در بخشی از این نامه آمده است: «باتوجهبه نقش و اهمیت هوادریا در انجام مأموریتهای منطقه 12 دریایی در ترابری، شناسایی و فعالیتهای عملیاتی، ضروری است یگان هوایی دراسرعوقت بخشی به نام هوادریا که امکانات اولیه آن یک فروند هواپیمای دو موتوره سسنا و یک فروند هلیکوپتر 214 میباشد، در مرکز بوشهر ایجاد نموده و تحت امر منطقه 12 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مأموریتها را دنبال نماید.»[۱۸]

گزارش- 5

5. یک پروژه راداری در عراق که شرکت ژاپنی ان.ای.سی* مجری آن بود، تکمیل و به مرحله بهرهبرداری رسیده است. گزارش قرارگاه عملیاتی شمالغرب درخصوص مشخصات این پروژه راداری حاکی است: این سامانه در سه گوشه مثلث عراق مستقر میباشد. در قسمت مرکزی، رشیدیه بغداد بهعنوان پست فرماندهی، در جنوب بصره و در شمال موصل و در غرب رمادی شعبه دارد. هرکدام از این ایستگاهها دارای 7 بخش بدین شرح میباشد: بخش کامپیوتر برای ثبت و ضبط اطلاعات فنی و تکنیکی؛ بخش کنترل برای تجسسی که بهوسیله دستگاهها در گراهای مختلف انجام میشود؛ بخش ردیابی که با استفاده از سیستمهای سیار و تقاطع گراها نقطهیابی میشود؛ بخش مخابرات؛ بخش آنتنها؛ بخش تجزیه و تحلیل اطلاعات تکنیکی و بخش تجزیه و تحلیل اطلاعات. همچنین این سامانه دارای رادارهای ثابت زمینی، رادارهای سیار، رادار هواپیماها، رادار موشکها و سیستمهای هدایتکننده، و رادار سیستمهای ماهوارهای است. رهگیری و جهتیابی سیستمهای دریایی،** و تجزیه و تحلیل تاکتیکی و فنی سیستمهای دیگر بهمنظور کشف عملکرد آنها و تحقیق برای ازکارانداختن آنها و اقدامات جنگ الکترونیک است.[۱۹]

گزارش- 6

6. در داخل ایران علاوهبر مرزهای غرب و شمالغرب کشور، مرز شرقی در محدوده استان سیستانوبلوچستان نیز هرازگاهی عرصه اقدامات تروریستی و خشونتآمیز عناصر ضدانقلاب است. امروز اشرار مسلح برای چهارمین بار در محور چابهار - ایرانشهر به ماشینهای عبوری حمله کرده و پس از تیراندازی و مجروحکردن چند نفر و به گروگان گرفتن 2 نفر متواری شدند. فرمانده ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران با اعلام این خبر خواستار اعزام نیروهای کمکی به منطقه شد و افزود: درنتیجه این اقدامات کارگاه راهسازی ایرانشهر به چابهار به حالت نیمهتعطیل درآمده و بهرهبرداری از این بندر به تأخیر افتاده است. لازم است برای تأمین امنیت منطقه نیروی کمکی از هر جای ممکن اعزام و با کوتاهکردن دست اشرار از منطقه، بهرهبرداری از بندر عملی و تردد در محور افزایش یابد.[۲۰]

گزارش- 7

7. هیئت دولت جمهوری اسلامی ایران صبح امروز و در آستانه نشست سازمان اوپک تشکیل جلسه داد. در این جلسه درمورد موضوعاتی مانند حملات عراق در خلیجفارس، قیمت نفت در جهان، تعیین سهمیه اعضای اوپک و همچنین تعیین دبیرکل این سازمان بحث و گفتوگو شد. نخستوزیر در پایان جلسه هیئت دولت در گفتوگو با خبرنگاران درخصوص موضع جمهوری اسلامی ایران در اوپک گفت: قیمت نفت در بازارهای جهانی از 34 دلار به 29 دلار کاهش یافته است و برخلاف نظر کشورهای ارتجاعی کاهش قیمت نفت باعث رونق اقتصادی و درنتیجه فروش بیشتر نفت نمیشود. ما معتقد به قیمت 29 دلار نیستیم و اکنون قیمت نفت بسیار پایینتر از این است، به نظر ما قیمت نفت باید افزایش یابد و ما بر سهمیهبندی اصرار داریم. موسوی درمورد موضوع تعیین دبیرکل اوپک نیز تأکید کرد: «دبیرکل اوپک یا از ایران انتخاب خواهد شد و یا اصلاً انتخاب نخواهد شد.» وی در بخش دیگری از این مصاحبه با اشاره به حملات عراق به نفتکشها اظهار کرد: «در این ارتباط اعتراض خودمان را در سازمان ملل مطرح کردهایم و اگر این کار ادامه پیدا کند، ضربات مهلکی بر عراق وارد خواهد آمد.»[۲۱] مطبوعات امارات در انعکاس سخنان نخستوزیر به نقل از وی نوشتند: چنانچه عراق به حملات خود به کشتیها در خلیجفارس ادامه دهد، پاسخ مرگباری دریافت خواهد کرد. همچنین جراید مذکور با اشاره به سخنان اخیر وزیر نفت ایران افزودند: «ایران واردآمدن خسارت به خارک را مورد تأیید قرار داده است.» درهمینحال، این روزنامهها با چاپ عکسهای صدام و سربازان عراقی درحال ادای نماز هنگام بازدید از مناطق جنگی بصره مدعی شدند خطوط دفاعی عراق در بصره به حدی قوی است که میتواند مانع حملات آینده ایران در این منطقه شود.[۲۲]

گزارش- 8

8. احزاب و گروههای مخالف رژیم بعثی عراق در درون خود با اختلافات و ضعفهای زیادی روبهرو هستند و همین امر موجب تداوم حاکمیت رژیم صدام در این کشور شده است. در کردستان گروههای کرد راهبرد واحدی برای مبارزه با صدام ندارند و گروههای اسلامی از توان لازم برای همسو کردن سازمانها و احزاب عراقی بیبهرهاند. خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی درمورد فعالیتهای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق و مسائل و مشکلات این مجلس در مبارزه با رژیم صدام گزارش داد: «مجلس اعلای انقلاب اسلامی که اینک چهارمین دوره فعالیت خود را طی میکند، هرچند به عنوان یک سازمان معارض بالقوه رژیم عراق توانسته مشروعیت خود را به اثبات برساند، لیکن بهسبب پارهای مسائل ایدئولوژیکی نتوانسته است چنانکه انتظار میرفت به احزاب و سازمانهای حول محور خود برای مقابله جدی با رژیم عراق تحرک بیشتری ببخشد.» حزب الدعوه و سازمان عمل اسلامی از گروههای اسلامی و حزب کمونیست و جبهه دمکراتیک کردستان عراق و اتحادیه میهنی از گروههای چپگرا و متمایل به چپ تا قبل از تشکیل مجلس اعلا بهطور مجرد و مستقل علیه رژیم صدام مبارزه میکردند، اما با تشکیل این مجلس بهتدریج از فعالیت آنها کاسته شد و گاهی مماشات با عراق را در پیش گرفتند. جلال طالبانی با رژیم عراق سازش کرده و براساس برخی گزارشها ماهانه 100 هزار دینار از رژیم صدام باج دریافت میکند. حزب کمونیست عراق بهدلیل تضاد ایدئولوژیکی نتوانست در کنار احزاب و سازمانهای اسلامی فعالیت کند و به انزوا کشیده شد. اعضای حزب الدعوه که مدعی سهم بیشتری در مبارزه مسلحانه علیه رژیم عراق هستند، ازسوی پارهای از احزاب و سازمانهای معارض دیگر به راحتطلبی و تجملپرستی متهم و با نوعی دلسردی از مبارزه خارج شدهاند. سایر احزاب و سازمانها نیز کموبیش چنین وضعی دارند و این تشتت مخالفان، خیال صدام را از خطر جبهه داخلی آسوده ساخته است.[۲۳] در کردستان عراق، امروز نیروهای جلال طالبانی با تعدادی از جاشهای عراقی (کردهای طرفدار رژیم عراق) درگیر شدند. براساس گزارش قرارگاه عملیاتی شمالغرب نزاجا، این درگیری در روستای بستانه واقع در استان سلیمانیه اتفاق افتاد و منجر به کشتهشدن سردسته جاشها به نام کاک نبی و 7 تن از دیگر افراد آنها شد. بلافاصله پسرعموی کاک نبی که رئیس عشیره آکو است و در سنگسر استقرار دارد، برای انتقام بهسمت کوه نزدیک روستای بستانه رفته و با افراد اتحادیه میهنی کردستان درگیر شدند. در این درگیری برادر جلال طالبانی بههمراه تعدادی از افراد این اتحادیه کشته شدند.[۲۴]

گزارش- 9

9. دولت عراق ضمن تلاش برای بهبود روابط با امریکا، به دنبال تسلط بر جزایر کویتی بوبیان و وربه در سواحل خلیجفارس است. امروز طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق و شیخ صباح وزیر امور خارجه کویت در منامه با همدیگر دیدار و مسائل جنگ تحمیلی را بررسی کردند. خبرگزاری آسوشیتدپرس درباره این نشست گزارش داد: «وزیر خارجه عراق در دیدار با همتای کویتی خود خواهان کمکهای عملی بیشتر کویت به عراق شد.» عراق درپی تسلط بر دو جزیره کویتی بوبیان و وربه در جنوب شبهجزیره فاو است تا بتواند از آن برای تقویت موقعیت نظامی خود در شمال خلیجفارس استفاده کند. عراقیها مدعی هستند که موافقت کویت نقش مهمی در حفاظت از منطقه بصره خواهد داشت. دولت عراق در گذشته نیز چندین بار کوشیده است با دستیابی به جزایر راهبردی وربه و بوبیان موقعیت خود را در سواحل خلیجفارس بهبود بخشد. جمهوری اسلامی ایران درمورد واگذاری جزایر کویتی به عراق، هشدار داده و گفته است: «اگر عراق بخواهد به هر عنوان و بهانهای به این جزایر دسترسی پیدا کند، ایران این حق را برای خود محفوظ میداند که با آن مقابله کند.»[۲۵] درهمینحال امروز، صدام حسین رئیسجمهور عراق، در پیامی به رئیسجمهور امریکا روز ملی این کشور را تبریک گفته و خواستار ایجاد روابط متقابل سیاسی بین دو کشور شد. در این پیام آمده است: «خوشوقتم تا اشتیاق دائمی خود را برای ایجاد روابط متقابل بین کشورهای خود براساس احترام متقابل و کوشش صادقانه جهت پیشبرد اصول عدل و صلح در منطقه خود و در دنیا اعلام دارم.»[۲۶]

گزارش- 10

10. دولت انگلستان ممنوعیت صادرات مواد شیمیایی به ایران و عراق را تمدید کرد. روزنامه انگلیسی گاردین در شماره امروز خود اعلام کرد: دولت بریتانیا کنترل خود بر صادرات پنج ماده شیمیایی قابل استفاده در ساخت گاز خردل و گاز عصبی را تمدید کرد. صدور بدون مجوز این مواد شیمیایی به ایران و عراق در 12 آوریل (23/1/1363) و پس از آنکه یک گروه بازرسی سازمان ملل تأیید کرد که در جنگ خلیج فارس از گاز خردل و گازهای دیگر استفاده شده است، ممنوع شد. از شنبه هفته آینده، شرکتها برای فروش این مواد به کشورهای ایران و عراق به دلیل امکان تغییر مواد و استفاده از آنها در جنگ، ملزم به کسب مجوز از دولت انگلستان خواهند بود. این شرکتها باید توضیح دهند بگویند که مواد شیمیایی فروخته شده به چه مصرفی رسیده است. گاردین با اشاره به محدودیت مذکور درمورد عملیبودن آن ابراز تردید کرده و افزود: «همان طورکه تجارت اسلحه نشان داده است، یک خریدار مصمم میتواند از دقیقترین کنترلها طفره برود.»[۲۷]




منابع و مآخذ روزشمار 1363/04/13

  1. سند شماره 80388 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مرکزی سپاه پاسداران به منطقه8 و 11 سپاه، 28/4/1363.
  2. سند شماره 299924 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 13/4/1363؛ و - سند شماره 299922 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان (اداره کل سیاسی انتظامی)، 13/4/1363؛ و - سند شماره 299936 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان (اداره کل سیاسی - انتظامی)، 13/4/1363
  3. سند شماره 80388 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مرکزی سپاه پاسداران به منطقه8 و 11 سپاه، 28/4/1363.
  4. سند شماره 383411 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران مهاباد به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 23/4/1363، صص 2 و 3؛ و - سند شماره 352860 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران مهاباد به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 14/4/1363.
  5. سند شماره 45360 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 13/4/1363.
  6. سند شماره 45420 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 14/4/1363.
  7. سند شماره 383411 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 6 - 4.
  8. سند شماره 352876 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران بوکان به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 14/4/1363.
  9. سند شماره 352875 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران بوکان به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 14/4/1363.
  10. سند شماره 352873 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران بوکان به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 14/4/1363.
  11. سند شماره 352888 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران بوکان به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 13/4/1363.
  12. سند شماره 45434 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 15/4/1363؛ و - سند شماره 45427 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز فرماندهی ستاد مرکزی سپاه به فرماندهی منطقه11 سپاه، 14/4/1363.
  13. سند شماره 383010 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد سپاه ناحیه کردستان به ستاد منطقه11 سپاه، 25/4/1363.
  14. سند شماره 352902 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد سپاه ناحیه کردستان به ستاد منطقه11 سپاه، 13/4/1363.
  15. سند شماره 352901 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد سپاه ناحیه کردستان به ستاد منطقه11 سپاه، 13/4/1363.
  16. سند شماره 352903 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه میاندوآب به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 13/4/1363.
  17. سند شماره 152228 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه نوح نبی(ع) به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 14/4/1363.
  18. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 108، 15/4/1363، ص2.
  19. سند شماره 183166 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب به قرارگاه عملیاتی (رده جلویی در مریوان)، 13/4/1363.
  20. سند شماره 79878 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران به دفتر نخست‌وزیری، 14/4/1363.
  21. روزنامه جمهوری اسلامی، 14/4/1363، ص12.
  22. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 109، 16/4/1363، ص7.
  23. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 107، 14/4/1363، صص 12 و 13، اهواز - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  24. سند شماره 183520 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2) به فرماندهی نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، 27/4/1363.
  25. روزنامه اطلاعات، 14/4/1363، ص2.
  26. همان، ص16.
  27. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 107، 14/4/1363، ص2.