1363.03.05

روزشمار جنگ سال 1363 1363.03.05
نام‌های دیگر	پنج خرداد
تاریخ شمسی	1363.03.05
تاریخ میلادی	26 مه 1984
تاریخ قمری	24 شعبان 1404

1360.03.05

1361.03.05

1362.03.05

1364.03.05

1365.03.05

1366.03.05

1367.03.05

گزارش - 1

1. در ادامه عملیات پاکسازی منطقه سارال و پیرامون آن، امروز نیروهای خودی برای پاکسازی روستاهای شمال سقز، وارد عمل شدند. عملیات امروز در ادامه عملیات قائم آلمحمد(عج) و با هدف پاکسازی روستاهای سلیمان کندی، سرخجه و گاوشله اجرا شد. این منطقه بهدلیل وجود کوههای بلند، غار، جنگل، آب و فقدان جاده و راههای مواصلاتی به یکی از مناطق تمرکز گروههای مسلح غیرقانونی تبدیل شده است. پیشروی نیروهای خودی در منطقه باتوجهبه مقاومت زیاد گروههای مسلح ضدانقلاب به کندی انجام گرفت. در ارتفاعات گاوشله، عناصر ضدانقلاب مقاومت زیادی دارند. سپاه پاسداران ناحیه کردستان با اشاره به اهمیت منطقه سارال، برای تثبیت دستاوردهای عملیات پاکسازی منطقه و جلوگیری از بازگشت عناصر گروههای مسلح غیرقانونی، ضمن بررسی راهکارهای مختلف بر تسلیح طوایف، تبلیغ عملی اسلام و کسب اطلاعات برای جلوگیری از تحرکات گروههای مسلح ضدانقلاب تأکید کرد. در دستورالعمل سپاه برای برخورد با مسائل منطقه بر این موارد تصریح شده است: تخلیه اطلاعاتی کلیه اسرا و تسلیمشدگان و انجام مصاحبه تلویزیونی با آنها؛ هماهنگی میان مسئولان مختلف منطقه؛ تشدید عملیات ویژه در منطقه توسط یگان جندالله؛ سرمایهگذاری روی منابع سیاسی و نظامی؛ شناسایی اولویتها در امر تسلیح افراد، طوایف و روستاها. همچنین در ادامه این دستورالعمل درمورد تسلیح افراد و طوایف منطقه آمده است: چند ایل و عشیره مانند ایل گلباغی در منطقه صاحب نفوذ هستند و از مدتها قبل قصد مسلحشدن داشتند، اما چون در منطقه به خان معروفاند، ما موافقت نمیکردیم. درحالحاضر، طوایف منطقه سارال شناسایی شدهاند. باید بهتدریج برای تسلیح آنها اقدام کرد. در بحث تبلیغات نیز «باید محور، عمل به اسلام و تبلیغ در عمل باشد. باید جریانی به وجود آوریم که ضدانقلاب تسلیم شود؛ باید مردم را بسیج کنیم.» پخش اطلاعیه با بالگرد، چاپ جملاتی از امام و آیتالله منتظری به شکل تراکت؛ اطلاعیه مشترک استاندار، سپاه، حاکم شرع و دادستان؛ پخش اطلاعیه امام از صداوسیمای سنندج؛ تبلیغ جبهه و جنگ در روستاها؛ فعالکردن روحانیون و نمازهای جمعه و مصاحبه رادیو و تلویزیونی ازجمله محورهایی است که در این دستورالعمل برای تبلیغ مطرح شده است.

گزارش - 2

2. مناطق پیرامون بانه همچنان یکی از کانونهای درگیری بین گروههای مسلح غیرقانونی و نیروهای نظامی جمهوری اسلامی ایران است. این درحالی است که بعد از اجرای عملیات قائم آلمحمد(عج)، ضمن افزایش تعداد تسلیمیهای گروههای ضدانقلاب در منطقه، بر میزان تجمع آنها برای انجام حملات علیه شهرها و پایگاهها نیز افزوده شده است. امروز، تعدادی از عناصر گروه خبات بههمراه چتههای دمکرات به پایگاه نهنی واقع در جنوب بانه، حمله کردند. با مقاومت نیروهای مستقر در پایگاه مهاجمان پس از چند ساعت درگیری مجبور به فرار شدند. در این حادثه یکی از سرپرستان گروهک خبات به نام ملاعلی کشته و 2 نفر دیگر زخمی شدند. در عملیات دیگری در شرق بانه، نیروهای جندالله که بهمنظور تعقیب دشمن بهطرف روستای کانینور رفته بودند از ساعت 8 صبح تا 7 عصر، با چتههای حزب دمکرات درگیر شدند. در این درگیری 4 تن از نیروهای جندالله شهید و 2 نفر زخمی شدند. از عناصر حزب دمکرات نیز 3 نفر کشته و 4 تن مجروح شدند. در سنندج نیز عناصر کومهله امروز با لباس مبدل پاسداری به داخل شهر نفوذ کرده و یک پزشک جراح بنگلادشی را، که در بیمارستان توحید این شهر کار میکرد، به گروگان بردند. لشکر28 سنندج با اعلام این خبر افزود: «احتمالاً آنها برای انجام عمل جراحی به وی نیاز داشتند.» از سوی دیگر، بهدنبال عملیات پاکسازی منطقه سارال و ضرباتی که به گروههای ضدانقلاب وارد آمد، تعداد تسلیمیهای آنها افزایش یافته است. امروز درمجموع 14 نفر از عناصر گروههای مسلح غیرقانونی در منطقه عمومی مریوان، بانه، سقز و سنندج با سلاح و مهمات تسلیم نیروهای خودی شده و درخواست اماننامه کردند. سپاه مریوان در گزارشی اعلام کرد: امروز 4 نفر از عناصر حزب دمکرات با اسلحه و تجهیزات در محور سروآباد و یک نفر با تجهیزات در محور اسلامدشت - جانوره به نیروهای خودی تسلیم شدند. از چتههای حزب دمکرات نیز 2 نفر با اسلحه و مهمات به پایگاه قصریک تسلیم و تقاضای اماننامه کردند. درهمینحال، امروز 3 نفر از چتههای کومهله با یک قبضه تفنگ برنو و یک قبضه کلاشینکف و تعدادی گلوله به پایگاه درهویان خشکه در جنوبشرقی سقز رفته و تسلیم شدند. علاوهبراین، 4 نفر از افراد حزب دمکرات با سلاح و مهمات خود را به نیروهای پایگاه سهراهی عیسیآباد در غرب سنندج، تسلیم کردند. دراینحال، به گزارش شهربانی استان کردستان، با افزایش تعداد تسلیمیها، حزب منحله دمکرات بهمنظور جلوگیری از تشدید این روند و نیز با هدف ایجاد وحشت در میان عناصر این حزب، تصمیم گرفته است عوامل خود را شبانه وارد شهرها کرده تا آن عده از افراد حزب را که تسلیم جمهوری اسلامی شده و اماننامه دریافت کردهاند، ترور کنند. علاوهبراین، اجرای عملیاتهای ایذایی بهویژه کشاندن درگیری به شهرها یکی دیگر از اقداماتی است که احزاب مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین برای بازسازی روحیه عناصر خود در منطقه در دستور کار قرار دادهاند. دراینزمینه برخی خبرها حاکیاز تجمع افراد مسلح ضدانقلاب در اطراف شهرها و احتمال حمله آنها به داخل شهرها است. سپاه اشنویه در نامهای به ستاد منطقه 11 اعلام کرد: حدود 500 نفر از عوامل ضدانقلاب دمکرات در منطقه گرگآباد تجمع کرده و قصد حمله به اشنویه را دارند. تعداد 53 نفر از آنها امروز برای شناسایی به روستای تاچینآباد رفته و ضمن گشتزنی مسلحانه در محل، وارد منزل یکی از روستائیان شده و خود را برای حمله به شهر آماده میکنند. ضمن اینکه حدود 150 نفر دیگر از آنها در روستای گلازر در اطراف زمه هستند و میخواهند از سمت دیگری به شهر حمله کنند. ستاد منطقه 11 نیز در نامهای به قرارگاه شهید بروجردی گزارش داد: این افراد از نیروهای هیز سیمتکو هستند که در دستههای 10 تا 20 نفره تقسیم و در روستاهای اطراف اشنویه مستقر شدهاند و به احتمال زیاد برنامهای برای حمله به شهر دارند. درحالحاضر، وضعیت شهر غیرعادی است. همچنین اخبار رسیده حاکی است: حزب دمکرات کردستان ایران بههمراه سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در مقابل روستای هرمیدل در داخل خاک عراق، 45 دستگاه ساختمان ازجمله یک بیمارستان با امکانات پزشکی فراوان و 2 مقر و 2 انبار مهمات برای هر گروه ساخته است. از هر گروه حدود 1000 تا 1500 تن در این منطقه استقرار دارند.

گزارش - 3

3. فرماندهی سپاه پیرانشهر امروز در نامهای به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به تخلیه پایگاه روستای سیلوه ازسوی ستاد جنگهای نامنظم اعتراض و این اقدام را موجب بروز ناامنی در غرب جاده نقده - پیرانشهر عنوان کرد. درهمینحال و همزمان با هشدار ستاد منطقه11 درخصوص گسترش فعالیتهای کومهله در این منطقه، سپاه پاسداران درصدد گسترش همکاری با اقوام و احزاب کرد عراقی است. براساس این نامه، در پایگاه سیلوه حدود یکصد نفر از بارزانیها استقرار داشتهاند و قرارگاه ستاد جنگهای نامنظم بدون اطلاع سپاه به آنها دستور داده است که پایگاه را تخلیه کنند. در بخشی از این نامه آمده است: «منطقه سیلوه مرکب از 9 روستا است که با خالیشدن پایگاه فوق منطقه برای ضدانقلاب کاملاً امن شده و قسمت غرب جاده نقده - پیرانشهر کاملاً ناامن شده است.» از سوی دیگر، ستاد منطقه 11 نیز در نامهای به قرارگاه شهید بروجردی درمورد گسترش فعالیتهای کومهله در منطقه پیرانشهر هشدار داد و افزود: «اخیراً فعالیت کومهله در منطقه پیرانشهر زیاد شده است. طوری که بیشتر شبها در روستاهای نزدیک جاده سردشت، پیرانشهر، نقده میباشند و از مردم کمکهای نقدی و جنسی دریافت میکنند. درضمن بر سر همین جریانات اختلافات شدیدی میان دمکرات و کومهله ایجاد شده است.» همکاری جمهوری اسلامی ایران با اقوام و احزاب کرد عراقی به بارزانیها محدود نمیشود و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درصدد گسترش همکاری با سایر عشایر عراقی ازجمله عشایر بالکی در منطقه سیدکان و ورته است. دراینزمینه امروز جلسهای بین مسئولان سپاه و شیخ مصطفی نقشبندی در ارومیه تشکیل شد. در این جلسه که پسر شیخ و یکی از اقوام وی نیز حضور داشتند، ابتدا شیخ مصطفی ضمن ابراز گلایه از معضلات و نارساییهای موجود در چهار سال گذشته، آن را موجب گسیختگی و پراکندهشدن افراد دانست و خواستار اجرای صحیح توافقات و روشنکردن مناسبات آنها با گروههای دیگر کرد ازجمله بارزانیها شد. وی اعلام کرد: «ما تعدادی افراد آماده کردهایم که زیر نظر جمهوری اسلامی بروند و در مناطق سیدکان، ورته و ... پایگاه بزنند.» همچنین شیخ مصطفی نقشبندی و همراهانش در این جلسه خواستار آزادی تردد به کردستان، فراهمشدن امکان ارسال مواد غذایی به مردم این عشیره و واگذاری محلی در پیرانشهر برای اسکان آوارگان شدند. فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در پاراف این گزارش ضمن موافقت با برخی از درخواستهای عشیره بالکی دستور داد پس از جمعآوری اطلاعات لازم، برای طرحریزی همکاری با عشایر عراقی اقدام شود.

گزارش - 4

4. تیپ شهید بروجردی امروز در نامهای به سپاه مهاباد، شیوه برخورد با گروههای مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین را تشریح کرد. در این نامه با اشاره به ویژگیهای خاص منطقه کردستان و تفاوتهای آن با جبهههای جنگ، بر اهمیت جمعآوری اطلاعات جامع، مفصل و دقیق از منطقه، آموزش و دستهبندی دقیق نیروهای خودی و طرحریزی حسابشده عملیات تأکید و سه شیوه پاکسازی منظم یا کلاسیک، پاکسازی نامنظم یا چریکی و پاکسازی ترکیبی (مرکب از روش کلاسیک و چریکی) تشریح شده است. در قسمتی از این نامه آمده است: فعالیت واحد اطلاعات در مناطقی همچون کردستان که درگیر مبارزه با ضدانقلاب است با جبهههای جنوب که بهطور مستقیم با دشمن خارجی درگیر است، فرق میکند. در این منطقه اگر نیروهای شناسایی بومی نباشند، دچار مشکل میشوند. وقتی آنها برای شناسایی یا اجرای مأموریت پاکسازی اعزام میشوند، دشمن بهدلیل داشتن ستون پنجم قوی قبل از اقدام آنها از موضوع باخبر شده و اقدام میکند. گروههای ضدانقلاب افرادی را در پوشش کارگر، چوپان، کشاورز و غیره در منطقه دارند. با ورود نیروهای خودی به منطقه، اطلاعات لازم به دشمن ارسال و اقدامات تخریبی آغاز میشود. بنابراین در منطقه کردستان اصولاً نمیتوان از روشهای صرفاً کلاسیک برای جمعآوری اطلاعات و پاکسازی منطقه استفاده کرد.

گزارش - 5

5. حملات عراق به مناطق مسکونی شهر آبادان همچنان ادامه دارد. امروز نیز براثر اجرای آتش سلاحهای سنگین دشمن بر روی این شهر، 4 منزل مسکونی، 7 مغازه و یک مدرسه آسیب دید. همچنین از نیروهای مستقر در منطقه عملیاتی آبادان 2 نفر شهید و 9 نفر مجروح شدند.

گزارش - 6

6. وزارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از ستاد مشترک ارتش درخواست کرد تا برای ساخت گلولههای 155 میلیمتری در سازمان صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران اقدام شود. در بخشی از نامه وزارت سپاه به ستاد مشترک ارتش آمده است: «[از آنجا که] سازمان صنایع دفاع جمهوری اسلامی ایران نسبت به ساخت مهمات توپ 155 میلیمتری اعلام آمادگی نموده است و ازطرفی ساصد [سازمان صنایع دفاعی] اظهار نموده که تولید باعث وقفه و کاهش در سایر خطوط نخواهد شد، باتوجهبه اینکه کلیه مراحل ساخت و آزمایش [این نوع گلوله] نیز به اتمام رسیده است، خواهشمند است نسبت به ساخت فوری این نوع مهمات جهت سپاه برنامهریزی نموده و نتیجه را به اطلاع این وزارت برسانید.»

گزارش - 7

7. عصر امروز، یکی از افراد حزباللهی منطقه پیروزی تهران بهدست عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) ترور شد و به شهادت رسید. دو نفر از افراد این سازمان پس از شناسایی جعفر رضی، به محل کار وی در خیابان نبرد مراجعه و با شلیک گلوله او را به شهادت رساندند. خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی، وی را یکی از افراد حزباللهی خیابان پیروزی معرفی کرده و افزوده است: «وی یکی از برادران پاسدار افتخاری کمیته انقلاب اسلامی ناحیه 5 است که [امروز] ساعت 20:12 ... برای دومین بار متوالی درحالیکه در مقابل درب مغازه خود ... ایستاده بود، مورد سوءقصد قرار گرفت و به شهادت رسید.» مهاجمان ابتدا به بهانه پرسیدن آدرس به وی نزدیک شده و هنگامی که وی درحال راهنمایی آنها بود، با شلیک گلوله از ناحیه سر وی را مورد حمله قرار دادند و بلافاصله با یک دستگاه موتورسیکلت از محل متواری شدند. سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با صدور اعلامیهای این اقدام خود را "تهاجم انقلابی" نامید و مدعی شد که وی بهاتفاق دو فرزند پاسدارش در ایجاد جو سرکوب در منطقه پیروزی تهران نقش مؤثری داشتند.

گزارش - 8

8. اولین گردهمایی بینالمللی "بررسی آثار و پیامدهای نشت نفت در آبهای خلیجفارس" که به اهتمام دانشگاه تهران و با همکاری برخی سازمانها و وزارتخانهها و شرکت متخصصان و دانشمندان محیط زیست داخلی و خارجی از 30 اردیبهشتماه شروع شده بود، عصر امروز با صدور قطعنامهای پایان یافت. در این گردهمایی دانشمندانی از کشورهای ایتالیا، امریکا، آلمانغربی، آلمانشرقی، برزیل، بنگلادش، پاکستان، ترکیه، چین، ژاپن، مجارستان، یوگسلاوی، یونان و نمایندگان برخی سازمانهای تخصصی مثل یونپ (UNEP)، یونیدو (UNIDO)، ساسپ (SASEP)، اسکاپ (ESCAP) و یونسکو (UNESCO) شرکت داشتند و مقالات علمی و تخصصی درزمینه آثار فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آلودگیهای نفتی بر محیط زیست دریایی و خلیجفارس از جنبههای گوناگون مورد بررسی و تبادلنظر قرار گرفت. شرکتکنندگان در گردهمایی با صدور قطعنامهای حملات علیه چاههای نفت و تأسیسات وابسته به آن را محکوم و عملیات متخصصان ایرانی در مهار چاههای منهدمشده را تحسین کردند. در این قطعنامه با بیان اینکه خلیجفارس با خصوصیات ویژه اکولوژیکی حساس و آسیبپذیر خود بهنحو بیسابقهای در معرض تهدید آلودگیهای نفتی ناشیاز تخریب چاههای نفت و تأسیسات وابسته به آن قرار گرفته، بر این موارد تأکید شده است: 1. باتوجهبه عوارض نامطلوب و خسارات جبرانناپذیر ناشیاز آلودگی نفتی در خلیجفارس، لازم است اقدامات اساسی بهمنظور جلوگیری از بروز حوادث مشابه انجام گیرد. 2. کنوانسیونهای بینالمللی و منطقهای بهخصوص کنوانسیون منطقهای کویت، برای همکاری درباره حمایت از محیط زیست دریایی دربرابر آلودگی کافی نیست و باید برای تدوین قواعد و مقررات مربوط به منع تهاجم عمدی به چاههای نفت و تأسیسات وابسته به آنها اقدام کرد. 3. باتوجهبه اهمیت حفظ حیات از دیدگاه مکتب اسلام، هرگونه تجاوز به محیط زیست دریایی که متضمن نابودی آبزیان و دگرگونی اکولوژی دریایی باشد محکوم است. 4. کشتیها باید به رعایت قواعد و قوانین بینالمللی در راستای حفاظت از محیط زیست دریایی حساس بوده و خاطیان از این مقررات تحت تعقیب قرار گیرند. در این کنفرانس شرکتکنندگان ضمن محکومکردن حملات عراق به چاههای نفت و تأسیسات وابسته به آن توصیه کردند که زیانهای واردشده به محیط زیست در گزارشی به اطلاع دبیرکل سازمان ملل رسانده شود. همچنین از دبیرکل سازمان ملل خواسته شد ازطریق ارگانهای مرتبط و با همکاری سازمانهای منطقهای، آثار حملات به چاههای نفت مورد ارزیابی قرار گرفته و ضمن اعلام خطرهای آن مقررات و قوانین لازم برای جلوگیری از این حملات و تنبیه متجاوزان تهیه شود.

گزارش - 9

9. واکنش جمهوری اسلامی ایران به حملات گسترده عراق علیه کشتیها و تأسیسات نفتی ایران در خلیجفارس موضوع تحلیل رسانههای غربی است و آنها بیش از همه گزینهها بر آغاز حمله گسترده زمینی ایران علیه عراق در جبهههای جنگ تأکید دارند. روزنامه وال استریت ژورنال در شماره امروز خود با اشاره به افزایش ضریب خطرپذیری خرید نفت از ایران نوشت: خرید نفت از ایران بسیار پرمخاطره شده و اگر حملات عراق تداوم داشته باشد، نفت ایران بسیار پرهزینه خواهد شد. از این بابت انتظار میرود که ایران برای فروش نفت خود پیشنهادهای اغواکنندهای داشته باشد. همچنین ممکن است ایران مابهالتفاوت نرخ بیمه را به صاحبان کشتیها بپردازد. گزینه بعدی این است که جمهوری اسلامی ایران نفت فروختهشده خود را به خارج از خلیجفارس منتقل کرده و به مشتریها تحویل بدهد. باوجوداین، اگر عراق بتواند تمام صادرات نفت ایران را متوقف سازد، ایران میتواند تا شش ماه پیامدهای چنین عملی را تحمل کند، اما با حملات خود به کشورهای دیگر نشان میدهد که ناامنی خطوط کشتیرانی به نفع هیچکس نیست. گزینه اصلی جمهوری اسلامی ایران در واکنش به حملات عراق در خلیجفارس، اقدام در حوزه نظامی بهویژه در میدانهای زمینی جنگ ایران و عراق است. در بعد نظامی، ایران ضمن افزایش فشارهای خود به حامیان منطقهای عراق، تمرکز خود را بر اجرای عملیات در جبهههای جنگ قرار خواهد داد تا بتواند عراق را از حمله به پایانه نفتی خارک بازدارد. رسانههای غربی از این گزینه بهعنوان «حمله قریبالوقوع ایران» یاد میکنند. خبرگزاری رویتر از تهران گزارش داد: ایران مرحله سردرگمی را پشت سر گذاشته و آماده است تا عملیات زمینی خود را شروع کند. این خبرگزاری به نقل از منابع موثق در تهران، مدعی شد که حرکت اخیر عراق در خلیجفارس مبنیبر تغییر میدان نبرد از زمین به دریا و حمله علیه کشتیها، ابتدا تعادل ایرانیان را برهم زد، اما اظهارات اخیر رهبران و رسانههای ایرانی حاکی است ایران اکنون مطمئن شده است که میتواند بهتنهایی از عهده حل بحران این آبراه برآمده و دوباره بر روی حمله زمینی خود، که از مدتها قبل انتظار آن میرفت، متمرکز شود. خبرگزاری رویتر با اشاره به برگزاری تظاهرات گوناگون در شهرهای مختلف ایران در حمایت از مواضع و سیاست مسئولان این کشور در خلیجفارس، افزود: تظاهرات اخیر، رهبران ایران را مطمئن ساخته است که بهرغم سختیهای اقتصادی ناشیاز جنگ، از حمایت کافی برای دستزدن به یک تهاجم جدید زمینی برخوردارند. رهبران ایران حملات عراق را نشانه ناامیدی صدام و آخرین قمار بعثیها برای نجات خود از شکست در جنگی میدانند که چهار سال پیش برای نابودی نظام نوپای ایران آغاز کردند. رویتر به نقل از رئیسجمهور ایران اضافه کرد: «حملات اخیر عراق نشانه ناامیدی وی در جنگی است که خود تحمیل کرده، [این حملات] همچون اعمال انتحاری مردی است که سقوط خود را قریبالوقوع میبیند.» هفته نامه ساندی تایمز نیز در تحلیلی از وضعیت خلیجفارس، درمورد عملیات زمینی احتمالی ایران نوشت: «ایران خود را برای یک حمله گسترده آماده کرده است و احتمال دارد ظرف هفته جاری، جنگ ایران و عراق وارد مرحله تعیینکننده شود.» روزنامه امریکایی نیویورک تایمز هم در شماره امروز خود به نقل از فرماندهی نظامی ناتو در بلژیک اعلام کرد: جنگ ایران و عراق همانطوری که با جنگ زمینی آغاز شد، با یک سلسله عملیات زمینی نیز پایان خواهد یافت. روش حمله امواج انسانی ایران که در حملات قبلی به کار رفته است در حمله آتی نیز به کار خواهد آمد. این حمله ظرف دو هفته آینده، روی خواهد داد. این روزنامه با اشاره به تجمع نیروهای ایران در جزیره مجنون و استقرار دو لشکر در منطقه حمیدیه به نقل از ناظران نظامی اضافه کرد: هدف تجمع نیروهای ایرانی در جزیره مجنون، قطع راه ارتباطی بغداد و بصره میباشد. روزنامه نیویورک تایمز مدعی شد که ایران در تلاش سه ماه قبل خود دراینزمینه ناموفق بوده است. بسیاری از ناظران نظامی بر این باورند که درصورت پیروزی در این عملیات، نیروهای ایران تجدید قوا کرده و بهسمت بغداد حرکت خواهند کرد. رادیو کلن نیز با اشاره به سخنان مقامات و رسانههای گروهی ایران مدعی شد که جمهوری اسلامی ایران در تدارک تهاجم نظامی جدید در جبهههای جنگ با عراق است. صدها هزار سرباز ایرانی در مناطق جنگی مستقر شدهاند و دیپلماتهای کشورهای غربی احتمال حمله ایران را زیاد میدانند. این درحالی است که کشورهای حوزه خلیجفارس نگران گسترش جنگ به جنوب این منطقه هستند. از سوی دیگر، رادیو بیبیسی منشاء خبر حمله احتمالی ایران در جبهههای جنگ را ماهوارههای جاسوسی امریکا عنوان کرده و گفت: این اطلاعات ازسوی ماهوارههای امریکا منتشر شده است. آنها با استناد به تجمع نیروهای ایران در جزیره مجنون و مناطق همجوار آن استدلال میکنند که حمله آتی ایران در یک یا دو هفته آینده انجام خواهد شد. کشورهای عرب منطقه نگران آن هستند که هرگونه تشدید درگیری در خشکی و دریا موجب تشدید تشنج در خلیجفارس شود. این درحالی است که امریکا نگران پیروزی ایران است؛ شبکه تلویزیون ان.بی.سی امریکا به نقل از مقامات دولت ریگان اعلام کرد که درصورت ناتوانی عراق در قبال حمله احتمالی ایران، امریکا ناگزیر به مداخله خواهد شد. «اگر رژیم صدام حسین علائم سقوط را در زیر فشار حمله پیشبینیشده ایران از خود نشان دهد، ممکن است امریکا مجبور شود با نیروی نظامی مداخله نماید تا از پیروزی ایران جلوگیری کند.» بااینهمه به نوشته واشنگتن پست، محدودیت قدرت امریکا دربرابر بحران خلیجفارس در هیچ دورهای به اندازه این دوره نبوده است. این روزنامه با یادآوری بحرانهای امریکای لاتین و لبنان خاطرنشان کرد: بحران خلیجفارس از همه آنها هراسانگیزتر است و به همین دلیل دولت ریگان سیاست محتاطانه تری در قبال این بحران دارد. واشنگتن پست با اشاره به گسترش نفوذ شوروی در منطقه افزود: «دولت امریکا با بدبینی به حرکات شوروی [در منطقه] نگاه میکند. اما درصورت تشدید بحران ممکن است در جستوجوی راهحلی برای هماهنگکردن اقدامات و سیاست دو کشور برای مقابله با بحران باشد.» جانبداری امریکا از عراق میتواند به معنای گواهینامهای برای عراق تلقی شود تا جنگ را گسترش داده و حملات جدیدی را آغاز کند. به همین صورت است حمایت از عربستان و تحویل سلاحهای پیشرفته به این کشور که با مخالفت متحد راهبردی امریکا در منطقه روبهرو است. این روزنامه در پایان نتیجه گیری کرده است: باید همچنان دربرابر بحران خلیجفارس محتاط بود و درموقع عمل نیز در کنار دوستان خلیجفارس و همپیمانان اروپایی اقدام کرد.

منابع و مآخذ روزشمار 1363/03/05