1359.08.08

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1359
1359.08.08
نام‌های دیگر هشت آبان
تاریخ شمسی 1359.08.08
تاریخ میلادی 30 اکتبر 1980
تاریخ قمری 20 ذیحجه 1400




گزارش - 55

امروز آبادان ساعاتي بحراني را پشت سر‌گذاشت. بنا به گزارش شهرباني آبادان دشمن در ساعت 30/17، با پيشروي به سوي آبادان راههاي ارتباطي شهر را قطع كرد و امكان هر‌گونه پشتيباني زميني را از بين برد. [۱] همچنين با پيشروي در ايستگاه هفت و موضع گيري در نخلستانهاي اطراف، اقدام به ايجاد سنگرهاي كمين كرده است. در همين روز در اطراف ايستگاه هفت، دشمن سه كاميون ارتش را به آتش كشيد كه در جريان آن بيست نفر از نيروهاي خودي شهيد شدند، دو كاميون حامل مهمات نيز به دست دشمن افتاد. اجراي آتش توپخانه نيز با شدت تمام روي شهر ادامه داشت و به علت محاصره كامل، انتقال جنازة تعدادي زيادي از رزمندگان ممكن نشد. از سوي ديگر، عده‌اي عراقي از طريق پاسگاه دريايي خرمشهر به جزيره آبادان نفوذ كرده بودند كه با آتش نيروهاي خودي عقب نشيني كردند. [۲]

گزارش - 56

در جبهه اهواز تلاش چشمگيري از طرف دشمن صورت نگرفت. گزارشهاي رسيده حكايت از تعرض محدوده نيروهاي خودي عليه دشمن دارند كه طي آن آتش توپخانة دشمن را در جنوب غربي اهواز خاموش كردند. [۳] در مناطق دب ‌هردان و پادگان حميد در جاده اهواز خرمشهر نيز خسارت زيادي به دشمن وارد آمد. [۴] طبق اخبار رسيده، نيروهاي خودي در سوسنگرد وضعيت بهتري دارند. براساس گزارش سپاه، بر اثر آتش توپخانة نيروهاي خودي در كرخه‌كور، دشمن وادار به عقب نشيني شد و تعداد قابل توجهي از نيروهاي آنها كشته شدند. همچنين در پي اقدامات خودي تعداد قابل توجهي از نيروهاي دشمن سازمان خود را از دست داده، در منطقه پراكنده شدند. [۵]

گزارش - 57

در جبهه ايلام، گروهي از رزمندگان اسلام در يك عمليات چريكي با حمله به دشمن، خساراتي برآنها وارد كردند. [۶] براساس اخبار رسيده، عراق نيروهاي خود را در سومار تقويت كرده است. [۷]

گزارش - 58

براساس اخبار مندرج در مطبوعات، امروز به دعوت امام‌ خميني، جلسه شوراي عالي دفاع، در حضور ايشان تشكيل شد. در اين جلسه كه دو ساعت طول كشيد، گزارشي از آخرين رويدادهاي جبهه‌هاي جنگ به استحضار امام رسيد. نخست وزير (آقاي رجايي) گفت: در اين جلسه قرار شد كه شوراي عالي دفاع فعالتر شود، كه انشاءا… به نحو احسن فعاليت خود را بيشتر خواهد كرد. [۸]

گزارش - 59

امروز ششمين جلسه شوراي عالي دفاع به رياست رئيس‌ جمهور و با شركت نخست وزير، نمايندگان امام در شوراي عالي دفاع (آقايان خامنه‌اي و چمران)، رئيس مجلس شوراي اسلامي (هاشمي رفسنجاني) و ساير اعضاء جانشين ستاد مشترك ارتش (فلاحي)، وزير دفاع و فرمانده نيروي هوايي (فكوري)، فرمانده سپاه (مرتضي رضايي) دو نماينده از مجلس شوراي اسلامي (آقايان پرورش و محمد منتظري) و نيز فرمانده نيروي زميني (ظهيرنژاد)، فرمانده ژاندارمري كل كشور (فروزان) و حاج سيداحمد خميني تشكيل شد. [۹] روزنامه « ميزان » طي گزارشي به نقل از حجت‌الاسلام خامنه‌اي، نماينده امام و دبير و سخنگوي شوراي عالي دفاع مي‌نويسد: در اين جلسه بيشتر در مورد سه موضوع بحث و تبادل ‌نظر شد كه آبادان و موضوع دفاع از اين شهر موضوع اصلي بود. همچنين در مورد پشتيباني و اعزام نيروهاي بيشتر، گفتگو به عمل آمد مسألة مهم ديگر موضوع وحدت فرماندهي در جنوب خوزستان، يعني خونين ‌شهر و آبادان بود و … و فرمانده هم تعيين گرديد. در اين جلسه همچنين رهنمودهاي امام دربارة استفاده از امكانات موجود و امكانات وسيع لجستيكي كه بايد از آن بهره‌برداري كنيم، مورد بحث قرار گرفت. وي در آخر اضافه كرد: دشمن در يكي دو روز اخير آبادان را زير آتش شديدي قرار داده است و راه ارتباطي ما در آبادان دشوارتر شده است. [۱۰] جلسه شوراي عالي دفاع (8/8/1359)

گزارش - 60

نخست وزير درباره نقش مجامع بين‌المللي گفت: آنچه امروز مطرح است، اين است كه نبايد به مناطق غيرنظامي، مسكوني، اداري و بيمارستاني … حمله شود اما مجامع بين‌المللي خيلي كوچك‌تر از آن هستند كه بتوانند به اين مسايل رسيدگي كنند. اين برادران و خواهران تاريخ‌ ساز ما هستند كه خودشان به اين مسائل رسيدگي خواهند كرد. [۱۱]

گزارش - 61

رئيس مجلس شوراي اسلامي، حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني در پايان جلسه علني مجلس گفت: ما در جلسه غيرعلني در مورد چگونگي آزادي جاسوسان آمريكايي بحث‌هاي زيادي داشتيم. آمريكا و ساير دوستان و همكارانش به حدي در اين جنگ‌افروزي و تحركات منطقه‌اي دست داشته و دارند كه نمايندگان ما حاضر به بحث در مورد گروگانها نيستند. البته مسـألة گروگانها نه ربطي به جنگ ايران و عراق دارد نه مربوط به انتخابات رياست جمهوري آمريكاست؛ اما جنايات امپرياليسم و صهيونيسم شرايط را طوري به وجود آورده كه بحث كردن در مورد گروگانها را مشكل كرده است. [۱۲]

گزارش - 62

نشريه مردم ايران، ارگان جنبش انقلابي مردم مسلمان ايران (جاما)، طي يك بررسي نوشت: هرچه اين جنگ طول بكشد، ضررهاي مادي و معنوي آن افزايش يافته، سودش به جيب اسرائيل خواهد رفت. هرچند با طولاني شدن جنگ، مقاومت ما افزايش خواهد يافت و حكومت عراق بيشتر ضرر خواهد كرد، ولي در نهايت به نفع امپرياليسم و اسرائيل بوده، باعث عقب افتادن آزادي قدس و احقاق حقوق مردم فلسطين مي‌شود … با به درازا كشاندن جنگ، عدم استفاده از كليه امكانات جنگي، كنار گذاشتن عده بسياري از نيروها به بهانه مكتبي نبودن و يا نفي حب‌الوطن، اسراييل باز بيشترين استفاده را خواهد برد. [۱۳]

گزارش - 63

سعدون حمادي وزير خارجه عراق، طي نامه‌‌اي به شوراي امنيت سازمان ملل، به مناسب تشكيل هفتمين جلسه اين شورا پيرامون جنگ ايران و عراق، ايران را متهم به آغاز جنگ نموده و شط‌العرب را به عنوان رودخانه ملي عراق اعلام كرد و ابراز داشت: عراق نيروهاي خود را از ايران تخليه نخواهد كرد مگر ايران مالكيت ارضي عراق را به رسميت بشناسد. وزير خارجه عراق خواستار آتش بس فوري و انجام مذاكرات با نظارت دبيركل سازمان ملل متحد شد: راديو لندن ضمن اعلام اين خبر افزود: ايران همچنان حاضر به مذاكره تا قبل از تخليه كامل نيروهاي عراق از ايران نيست. [۱۴] وزير‌خارجه عراق در مصاحبه مطبوعاتي در امان، مواضع و ديدگاههاي كشورش را بازگو كرد. آسوشيتدپرس به نقل از وي در مورد پايان جنگ نوشت: هر وقت ايران به حاكميت ارضي و آبي عراق احترام بگذارد، جنگ خاتمه مي‌يابد … اگر چه كوششهاي ميانجي‌گري از سوي كشورهاي اسلامي و غيرمتعهدها مفيد است، ليكن نمي‌توان موفقيت اين تلاشها را تضمين كرد. درك واقعيت از سوي رهبران ايران و به رسميت شناختن حقوق اعراب مي‌تواند در اين جنگ تعيين‌كننده باشد … آمريكا به اعلام بي‌طرفي خود ادامه مي‌دهد. با اين وجود عراق مطمئن نيست كه آيا آمريكا لوازم يدكي و تجهيزات تسليحاتي به سوي ايران ارسال كرده يا نه ؟ اگر حمايت آمريكا از ايران ثابت شود، عراق ساكت نخواهد نشست … راديو آمريكا نيز از قول حمادي گفت: وزير‌خارجه عراق در پاسخ به اين سوال كه اگر تلاشهايي كه براي پايان دادن به جنگ صورت مي‌گيرند، به نتيجه برسند، زد و ‌خورد تا چه مدت ادامه خواهد يافت، گفت: كه متعهد است ايران پيشنهاد آتش بس را خواهد پذيرفت … عراق براي اين دست به جنگ زده كه به حقوق حقه خود دست يابد، وگرنه خيال توسعه طلبي در سر ندارد. ايران بايد از تسلط‌جويي و دخالت امور داخلي عراق دست بردارد. راديو آمريكا به نقل از وزير خارجه عراق دربارة رابطه ايران و آمريكا گفت: آمريكا نمي‌‌خواهد عراق يا كشورهاي عربي ديگر در اين جنگ پيروز شوند، زيرا هنوز از روابط ايران و آمريكا بوي تفاهم به مشام مي‌رسد و با تمام هياهوها (بين طرفين) اين تفاهم ايجاد شده است. آمريكا به هيچ عنوان حاضر نيست ايران را از دست بدهد و امكان اين كه بتدريج بين ايران و آمريكا اتحاد برقرار شود، زياد است. [۱۵] حسن‌علي، وزيراقتصاد عراق نيز طي كنفرانس مطبوعاتي در تشريح وضعيت جبهه‌ها و مواضع آمريكا گفت: آبادان و دزفول كاملاً در محاصره ارتش صدام قرار گرفته و از آنجا كه اين دو شهر جمعيت زيادي دارند، عراق قصد ندارد آنها را اشغال كند. وي افزود: جاي تعجب نيست اگر ايالات‌ متحده به ايران كمك كند، زيرا آمريكا پيوسته مخالف منافع اعراب بوده است. [۱۶]

گزارش - 64

يونايتدپرس در مورد امكان صدور اسلحه از سوي آمريكا به ايران در صورت آزادي گروگانها نوشت: كارتر در مناظره با ريگان گفت كه قصد فروش وسايل اضافي جنگي به ايران را ندارد، ولي اضافه كرد قطعاتي كه متعلق به ايران است، به اين كشور تحويل داده خواهد شد، زيرا اين قطعات قبلاً خريداري شده است. والترمانديل، معاون رئيس‌ جمهور وادموند ماسكي وزير امور‌خارجه آمريكا، هفته گذشته گفته بودند كه هنوز تصميم نهايي دربارة تحويل قطعات يدكي نظامي به ايران گرفته نشده است … كارتر همچنين گفت: ايالات ‌متحده بي‌طرفي خود را حفظ خواهد كرد. ماسكي در 24 مهر گفته بود كه لغو تحريم‌ها عليه ايران، نقض بي‌‌طرفي است، زيرا اين موضوع ايران را قادر مي‌سازد از انزواي خود بكاهد و به قطعاتي دست يابد كه در غير اين صورت نمي‌توانست به آنها دست يابد. جان تراتنر، سخنگوي وزارت خارجه آمريكا روز چهارشنبه گفت: نمي‌تواند تناقضات آشكار در گفتار كارتر، ماسكي و مانديل را روشن كند، مگر اين كه بگويد مي‌توان با ارسال قطعات نظامي نيز، بي‌طرفي را حفظ كرد. [۱۷] در همين زمينه نيويورك تايمز نوشت: در صورتي كه دولت كارتر در آزادسازي گروگانها احتياط نكند، ممكن است از دو سو به امنيت آمريكا لطمه وارد شود: نخست آنكه هرگو‌نه معامله‌اي به منزلة ناديده گرفتن اصولي است كه سالها براين كشور حاكم بوده است و دولت آمريكا نبايد با كساني كه باج خواهي مي‌كنند، وارد معامله شود. دوم آنكه اين سلاحها در شرايطي به دست آن كشور خواهد

رسيد كه در حال جنگ با عراق است و چنين اقدامي مغاير با اعلام بي‌طرفي آمريكاست. اگر چنين معامله‌اي انجام گيرد، بايد گفت كه ايران سياست‌گزار آمريكا در خليج فارس است. از سوي ديگر، در شرايط كنوني هرگامي كه به سوي ايران برداشته شود، در حكم چندگام فاصله گرفتن از كشورهاي عربي بويژه عراق، اردن و عربستان خواهد بود. [۱۸] آمريكا به رجايي اطلاع داده كه پس از آزادي گروگانها دارايي‌هاي ايران را آزاد خواهد كرد و روابط عادي بازرگاني، ايران را از سر خواهد گرفت. [۱۹]

گزارش - 65

امروز هفتمين جلسه شوراي امنيت سازمان ملل براي ادامه بحث پيرامون جنگ عراق و ايران تشكيل گرديد. در اين جلسه، نمايندگان فرانسه، شوروي، جامائيكا، زامبيا، نيجريه، چين، تونس و پرتغال به تبادل‌ نظر پرداختند. نماينده فرانسه گفت: اختلافات ايران و عراق بايد بر اساس اصول منشور، از جمله اصل عدم دخالت در امور داخلي ساير كشورها، احترام به تماميت ارضي و عدم تصرف سرزمين ديگران با توسل به زور، حل شود … هرچه زودتر بايد يك آتش بس همراه با عقب نشيني نيروها برقرار گردد و راه حل كلي براساس تجديد مرزهاي دو كشور و تضمين كشتيراني و اصل عدم دخالت در امور داخلي يكديگر پيدا شود. نماينده شوروي نيز گفت: دولت متبوع او خواستار حل سياسي و فوري اختلافات در پشت ميز مذاكره است … نمي‌توان باور كرد كه اختلافات ايران و عراق فقط براساس سوء تفاهم باشد. امپرياليسم هميشه كوشيده كشورهايي را عليه كشورهاي ديگر بشوراند تا خاورميانه و خليج فارس و نفت آن را تحت كنترل خود درآورد. نماينده تونس در جانبداري از عراق گفت: اين جنگ تماميت ارضي منطقه را به خطر انداخته و شوراي امنيت بايد خواستار حل اختلافها براساس عدالت و حقوق بين‌ المللي گردد و علل واقعي بروز جنگ را مجدداً بررسي كند … طرفين نيز بايستي خواسته‌هاي خود را مطرح كنند. [۲۰] راديو كويت اعلام كرد: كشورهاي غيرمتعهد عضو شوراي امنيت در حال حاضر مشغول تهيه طرحي مبتني بر اصول سازمان ملل براي برقراري صلح ميان عراق و ايران هستند. احتمال مي‌رود اين طرح شامل اعزام فرستاده ويژه براي اين دو كشور باشد. [۲۱]

گزارش - 66

در زمينه روابط شوروي و عراق، صداي آمريكا گفت: به نظر كارشناسان دفاعي آمريكا هرچند شوروي اجازه داده است كه تداركات و تجهيزات از بندر عقبة اردن به عراق تحويل گردد، وزارت دفاع آمريكا فكر مي‌كند كه شوروي از ارسال تانكها، هواپيماها و مهمات جديد به

عراق خودداري كرده است. [۲۲]

گزارش - 67

امارات‌ عربي متحده، پادشاهي عربستان ‌سعودي و شيخ ‌نشينهاي قطر و كويت موافقت كردند توليد نفت خود را براي جلوگيري از هر‌گونه كمبودي، افزايش دهند. [۲۳]

گزارش - 68

عدم توانايي ارتش عراق در تحقق سريع اهداف تعيين شده، از جمله مباحث رسانه‌هاي جهان در تحليل‌هاي مربوط به جنگ است. گاردين مي‌نويسد: مقاومت غيرمنتظره ايراني‌ها، عدم پيوستن اعراب خوزستان به عراقي‌ها، عدم كارآيي نيروي هوايي عراق و عدم كنترل عراقي‌ها بر آتشبارهاي ضدهوايي خود كه روزهاي اول جنگ باعث سقوط هواپيماها و هليكوپترهاي آن كشور شده است، نشان داد كه صدام در اين جنگ نه تنها پيروز نشده، بلكه تلفات سنگيني را نيز متحمل شده است. [۲۴] در تفسير راديو لندن نيز آمده است: اين كه عراق موفق نشده به يك پيروزي سريع نائل گردد، بسياري از ناظران را به اين نتيجه رسانده كه دولت صدام با مشكلات سياسي بزرگي روبرو خواهد شد. كارشناسان غربي معتقدند كه پيشرفت جنگ بسيار كند بوده و ارتش عراق كفايت و كارآيي چنداني از خود نشان نداده است. [۲۵] در همين زمينه روزنامه ستاره سرخ مسكو نوشته است: رهبران عراق كه تهاجم را در سطح وسيعي آغاز نمودند، فكر مي‌كردند كه ارتش اين كشور به سرعت پيشروي خواهد كرد. اين محاسبات ظاهراً براساس تصوري كه از ارتش ايران، به سبب نداشتن فرماندهي و نزول انضباط و نداشتن قطعات يدكي سلاحهاي آمريكايي ياراي مقاومت ندارد، پايه‌گذاري شده بود. آنها همچنين تصور مي‌كردند با شكست نظامي، رژيم (ايران) نيز دوام نيافته، قطعه قطعه خواهد شد. از نحوه پيشرفت در جبهه‌ها كاملاً روشن مي‌گردد كه نيروهاي ايراني همچنين به مقاومت سرسختانه بدون توجه به صدمات روزهاي اول جنگ ادامه مي‌دهند. هدف اعلام شده جنگ نيز در حال تغيير است؛ ابتدا عراق مدعي بخش كوچكي از اراضي قسمت شرقي رودخانه شط‌العرب بود، ولي اكنون مطبوعات عراق نقشه‌هايي چاپ مي‌كند كه در آن استان خوزستان كه در بغداد به آن عربستان نام داده‌اند، جزء سرزمين عراق محسوب مي‌شود. [۲۶]


پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1359/08/08

  1. سند شماره 001437 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: وزارت كشور، 8/8/1359 .
  2. سند شماره 001439 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: « بولتن خبري 24 ساعته » واحد اطلاعات سپاه خوزستان، شماره29، 8/8/1359 .
  3. روزنامه انقلاب اسلامي، 8/8/1359، اهواز .
  4. روزنامه جمهوري اسلامي، 8/8/1359، خبرگزاري پارس، اهواز .
  5. ماخذ شماره 2 و سند شماره 001435 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: واحد اطلاعات سپاه اهواز، 8/8/1359 .
  6. روزنامه انقلاب اسلامي، 8/8/1359، خبرگزاري پارس .
  7. سند شماره 001497 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد مشترك ارتش، 11/8/1359، وسند شماره 048595 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد مشترك ارتش، 8/8/1359 .
  8. روزنامه اطلاعات، 10/8/1359 .
  9. ماخذ شماره8 .
  10. روزنامه ميزان، 10/8/1359 .
  11. روزنامه جمهوري اسلامي، 8/8/1359، خبرگزاري پارس .
  12. . روزنامه انقلاب اسلامي، 8/8/1359 .
  13. هفته نامه « مردم ايران » ارگان سازمان جاما، شماره 84، 8/8/1359 .
  14. خبرگزاري پارس، « گزارشهاي ويژه » نشريه226، 9/8/1359 .
  15. ماخد شماره 15، آسوشيتدپرس، امان و راديو آمريكا، 8/8/1359 .
  16. ماخذ شماره 15، خبرگزاري فرانسه، امان، 8/8/1359 .
  17. ماخذ شماره 15، يونايتدپرس، واشنگتن، 8/8/1359 .
  18. ماخذ شماره 15، راديو آمريكا، 8/8/1359، روزنامه نيويورك تايمز .
  19. ماخذ شماره 15، راديو آمريكا، 8/8/1359 .
  20. روزنامه انقلاب اسلامي، 10/8/1359 .
  21. ماخذ شماره 15، راديو كويت، 8/8/1359 .
  22. ماخذ شماره 15، راديو آمريكا، 8/8/1359 .
  23. ماخذ شماره 12، يونايتدپرس، ابوظبي . 24. ماخذ شماره 12، نشريه گاردين .
  24. ماخذ شماره 12، يونايتدپرس، ابوظبي . 24. ماخذ شماره 12، نشريه گاردين .
  25. ماخذ شماره 15، راديو لندن، 8/8/1359 .
  26. ماخذ شماره 15، سفارت جمهوري اسلامي ايران در مسكو، 8/8/1359 .