1366.08.08
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.08.08 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | هشت آبان |
| تاریخ شمسی | 1366.08.08 |
| تاریخ میلادی | 30 اکتبر 1987 |
| تاریخ قمری | 6 ربيع‌الاول 1408 |
گزارش- 666
در پاسخ به حملات هوايي اخير عراق به مناطق غيرنظامي، بامداد امروز يك فروند موشك زمين به زمين به سوي ساختمان ستاد نيروي هوايي عراق در مركز بغداد پرتاب شد.[۱] ستاد كل نيروهاي سه‌گانه سپاه با صدور اطلاعيه‌اي اعلام كرد:«يگان موشكي سپاه پاسداران به تلافي حملات دو روز اخير عراق به واحد‌هاي غيرنظاميِ استان‌هاي خوزستان و فارس، در ساعت 1:07 بامداد، ساختمان ستاد نيروي هوايي رژيم عراق را هدف يك فروند موشك قرار داد.» [۲] رژيم عراق ضمن تأييد خبر حمله موشكي به شهر بغداد، ادعا كرد كه موشك به يك منطقه مسكوني اصابت كرده و تعدادي كشته و مجروح بر جاي گذاشته است.[۳] خبرگزاري رويتر در گزارشي از نيكوزيا به نقل از بيانيه سپاه پاسداران نوشت: واحد موشكي نيروي هوايي پاسداران انقلاب آماده وارد آوردن ضربات سنگين به حكام بيچاره رژيم امريكايي بغداد و حاميان رژيم صدام هستند.[۴] طارق عزيز وزير خارجه عراق در نامه‌اي به دبيركل سازمان ملل متحد ضمن متهم كردن ايران به آغاز جنگ شهرها نوشت: ايران در ساعت 1 بامداد با يك موشك زمين به زمين يكي از مناطق مسكوني شهر بغداد را هدف قرار داده و باعث مرگ تعدادي از شهروندان گرديده است و تعدادي را نيز مجروح نموده و به تعدادي از خانه‌هاي مسكوني شهروندان نيز خسارت وارد ساخته است. وي در اين نامه مصراً خواسته است كه ايران را به عنوان رژيم متجاوز محكوم نمايند و از جامعه بين‌الملي درخواست كرده كه تحريم‌هايي را بر طبق منشور سازمان ملل جهت تنبيه رژيم ايران به خاطر اجتناب از پذيرش و اجراي قطعنامه 598 شوراي امنيت و پافشاري در تجاوز و نقض حقوق بشر و قوانين بين‌المللي اجرا نمايند. وي در پايان نامه افزوده است: عراق اجازه نخواهد داد كه اين جنايت‌ها بدون تنبيه رها شود و در فرصت مناسب به ايران ضربه وارد خواهد ساخت و تنبيه شاياني خواهد نمود.[۵] سيستم موشكي زمين به زمين اسكاد ـ بي
گزارش- 667
آثار تغيير مناطق عملياتي در فرماندهان يگان‌ها، ميزان باور آنها به اجراي عمليات اصلي در جبهه شمال غرب و مشكلات پشتيباني در اين جبهه، در جلسه صبح امروز فرمانده كل سپاه، فرمانده نيروي زميني سپاه و جانشين وي بررسي شد. در پي جلسه شب گذشته فرماندهان قرارگاه‌ها و يگان‌هاي سپاه پاسداران كه در آن دربارة طرح مانور و منطقه عمليات در جبهة شمال غرب بحث شد، در ابتداي جلسه امروز علي شمخاني به محسن رضايي گفت: «بچه‌ها كه با اين تصميم جديد متزلزل شدند.» محسن رضايي پاسخ داد: «نه، آنها در گزارش‌ها مي‌گفتند كه معابر لو رفته و دشمن در تمام راه‌ها و معابر كمين گذاشته و همه جا كمين گذاشته غير از معبر لشكر21 امام رضا(ع)، ديگر اينكه اگر قرار باشد يك قسمت را بگيرند و بايستند دشمن جلويشان را مي‌بندد و راه كور مي‌شود. اگر نخواهند ارتفاع آمدين را عمل كنند ، خب تا ارتفاع منافقين عمل كنند. يعني اگر آمدين را بگيريد، بعد ديگر احتياج نيست كه اين طرف رودخانه بياييد.» فرمانده كل سپاه درباره طرح عمليات در شمال غرب گفت كه يگان‌ها براي عمليات در منطقه سورقلات و قلعه‌ديزه آماده شوند و تا يك ماه ديگر اگر نيرو برايشان آمد و توانستند هر دو را با هم عمل كنند وگرنه يكي را. علي شمخاني و رحيم صفوي مشكلات محل استقرار يگان‌ها در منطقه شمال غرب و كمبود امكانات براي بر پا كردن عقبه را يادآور شدند و گفتند كه از لحاظ امكانات و محل استقرار جبهة غرب اصلاً قابل مقايسه با جنوب نيست. محسن رضايي در اين‌باره گفت: «بايد به صورت جدي باورشان بشود، بروند (عقبه) بسازند.» اما شمخاني مي‌گويد كه بلوك و امكانات نيست، به يگان‌ها بلوك بدهند تا عقبه بسازند، الآن هم كه فصل ساخت نيست. رحيم صفوي هم اضافه مي‌كند كه با بلوك نمي‌شود براي پانزده‌هزار نفر جا درست كرد، سيمان هم كم است. محسن رضايي نيز ضمن بيان اينكه: به فروزنده بگوييد بلوك بدهد؛ مي‌گويد كه اينها (يگان‌ها) آمده‌اند آموزش ببينند، توي برف و باران آموزش بدهند. وي افزود كه غير از مسئله عقبه ، در گرده‌رش اكثر جاده‌ها لغزنده و بد است و جاده‌هاي جديدي هم كه احداث مي‌گردد در زير باران خيلي ناجور مي‌شود و امكان استفاده از آنها نيست، بايد فكري كرد. محسن رضايي اضافه كرد: آقاي هاشمي گفته قبل از تشكيل كنفرانس سران عرب، عملياتي انجام شود.[۶]
گزارش- 668
فرمانده كل سپاه امروز با حضور در پادگان لشكر25 كربلا در هفت‌تپه به بررسي وضعيت، توانايي‌ها و مشكلات اين لشكر پرداخت. محسن رضايي را غلامعلي رشيد، مصطفي ايزدي، عليرضا عندليب، جمال آبرومند، مصطفي ربيعي و... همراهي مي‌كردند. در جريان اين بازديد فرمانده و مسئولان لشكر25 كربلا گزارشي از وضعيت نيرو، سازمان‌دهي، آموزش، نحوه ارتباط واحد‌ها، وضعيت لجستيكي، هزينه‌ها، آمار و وضعيت خودرو‌هاي اين لشكر ارائه كردند. فرمانده كل سپاه سپس براي رزمندگان لشكر25 كربلا سخنراني كرد كه در آن ضمن اشاره به آيات قرآن و سخنان امام خميني، زندگي جاويد و حيات ابدي و چگونگي دست‌يابي به آن را كه از راه اطاعت خدا و رسول و قيام به جهاد و دفاع حاصل مي‌شود و همان موجب نپذيرفتن ظلم و زورگويي ابرقدرت‌ها و يافتن استقلال و حريت و تصميم‌گيري آزادانه در تنظيم روابط با جهان مي‌گردد، تشريح كرد. وي افزود: اگر خاكريزهاي امريكا در منطقه يعني رژيم‌هاي عراق و كويت و عربستان فرو نريخته بود، امريكا خود به ميدان نمي‌آمد. وي در ادامه گفت كه امريكا تمام قدرت نظامي و تبليغاتي‌اش را متمركز كرده تا با عبور سالم يك نفتكش از خليج فارس و تنگه هرمز، به نظر خود ابهت اسلام را بشكند و در حالي كه چيزي نمانده بود كه نفتكش بريجتون به كويت برسد، ناگهان انفجاري رخ داد و قدرت و تكنولوژي امريكا را منفجر كرد و فرو ريخت.[۷]
گزارش- 669
بررسي طرح عمليات نامنظم در منطقه دوكان عراق و هماهنگي قرارگاه رمضان براي اجراي آن با همكاري اتحاديه ميهني كردستان عراق، امروز نيز ادامه يافت. فرمانده قرارگاه فتح صبح امروز گفت: «ما براي عمليات با دو مشكل رو‌به‌رو هستيم. اول اينكه اگر جمهوري‌اسلامي اعلام كند كه عمليات براي باز كردن راه ]راه تردد آسان گروه‌هاي معارض عراق از مناطق تحت نفوذ اين گروه‌ها به داخل ايران[ را انجام نمي‌دهد، معلوم نيست اتحاديه زير بار عمليات دوكان برود و ايران بايد از اين طريق يا از طريق قلعه‌ديزه اقدامي براي باز كردن راه انجام دهد. مشكل دوم، هماهنگي نيروهاي نامنظم و منظم است.» در جلسه‌اي كه از ساعت 10:20 تا 13 امروز در برگلو (داخل عراق) با حضور فرمانده قرارگاه فتح و چند تن از مسئولان اتحاديه ميهني كردستان عراق برگزار گرديد، درباره سياست و طرح‌هاي كلي همكاري قرارگاه رمضان و اتحاديه ميهني و اهداف آن و نيز مشكلات و ناهماهنگي‌هاي موجود در اين همكاري بحث و بررسي شد. ابتدا برادر جعفري فرمانده قرارگاه فتح گفت: «مختصراً دلايلي را كه براي طرح مورد نظر دارم بگويم؛ از منطقه خمزه تا پرماوند و پير‌مگرون و آسوس و از پشت تا گوجار و قيوان منطقه‌اي است كه براي ما و شما بسيار اساسي است و مي‌تواند در جنگ و سقوط صدام نقش مهمي داشته باشد، به دليل اينكه: 1ـ ما را با حضور نظامي قوي به كركوك و دوكان و قلعه‌ديزه نزديك مي‌كند. 2ـ در اختيار داشتن نيروي قوي براي مبارزه. 3ـ راه‌هاي بسيار اساسي و جدي براي مبارزه در شمال باز مي‌شود. برادران ما در فكر بودند كه منطقه را به نحوي حفظ كنند كه دشمن حمله نكند، نهايتاً قرار شد به شما بگوييم كه آسوس به گوجار را محكم بگيريد كه ما اگر به گوجار رسيديم دشمن به گلاله نيايد... ما چيزي كه مي‌خواهيم آذوقه و محل اسكان نيرو است و از هرگونه كمك مالي كه ميسر باشد، كوتاهي نمي‌كنيم.» نوشيروان از مسئولان اتحاديه نيز گفت: «ما كه هم‌پيمان هستيم انتظار داريم در موقع احتياج به هم كمك كنيم و محافظه‌كاري نكنيم. ما بر سر اصولي توافق كرديم كه براي منافع مردم ما مفيد است... اين منطقه سرپلي است براي رسيدن به سليمانيه و كركوك و جاهاي ديگر، اينجا را حفظ كنيم. اين شاهراه براي لشكركشي حفظ شود. از لحاظ نظامي به بچه‌هاي شما اطمينان داريم. نيروي ما چريك است و نمي‌تواند به خوبي پدافند كند ولي نيروي شما خوب دفاع مي‌كند. ما از لحاظ سياسي و نظامي مشكلي نداريم، فقط از لحاظ تداركاتي در محاصره هستيم. اكثر روستاهاي ما ويران شده و اساس اقتصاد جامعه كُرد را از بين برده‌اند. البته مواد اساسي از قبيل گوشت، برنج، روغن، شكر، آرد و چاي مي‌توانيم پيدا كنيم و ذخيره داريم. آذوقه پنج تا ده هزار نفر را براي يك‌سال تأمين مي‌كند. مناطقي كه نزديك شماست به عهده شما باشد و مناطق نزديك شهر به عهده ما باشد. ما از آسوس نيرو مي‌گذاريم و دو هزار نيرو از منطقه پدافند مي‌كند. اگر ما اين مشكل را حل كنيم، فعاليت ما افزوده مي‌شود ... منطقه آسوس را كه مسلط بر جادة بن‌گرد - قلعه‌ديزه است، تقويت كنيد و ما مي‌توانيم مرتب به شهر سليمانيه ضربه بزنيم. چون نيروي ما صرف حفاظت شده، يك سال است كه نيرو به سليمانيه نفرستاده‌ايم و مجبور به جنگ با زمين شده‌ايم و اين براي چريك مفيد نيست. با اين شرط چرماوند را محكم مي‌گيريم كه دشمن نتواند هجوم كند و آنجا را تصرف كند.» فريدون يكي ديگر از مسئولان اتحاديه گفت: «ما دو محور داريم: 1ـ خط تماس با نيروي دشمن از كاريزه تا آسوس و ديگر تماس با نيروي دشمن در شهرها كه اين را ما و اولي را شما عهده‌دار شويد. فقط شما بايد به ما كمك فني و تخصصي بكنيد.» برادر جعفري: «پدافند از آسوس نيروي زيادي نياز دارد. ما مي‌توانيم در احتياط باشيم و در صورت هجوم دشمن مقابله كنيم... اگر ما روي آسوس بيايم دشمن تحريك مي‌شود و زودتر حمله مي‌كند.» فريدون: «دشمن نقشه كشيده آسوس را بگيرد.» جعفري: «ما طرح پدافندي مي‌ريزيم ولي نمي‌توانيم روي آسوس مستقر شويم، ولي وقتي به درياچه برسيم پدافند آسان‌تر مي‌شود، در غير اين صورت به نيروي عظيمي احتياج است. ولي با هم مي‌توانيم حفظ كنيم و ما در حفظ آسوس كوتاهي نمي‌كنيم ... نظر من اين است كه ابتداي آسوس را شما و انتهاي آن‌را ما حفظ كنيم.»[۸] در ادامه اين جلسه درباره همكاري براي جاده سازي از كركر به مرگه و امكانات مهندسي و مواد منفجره مورد نياز براي اين كار و همچنين چگونگي انتقال مهمات به پايگاه‌هاي مختلف بحث شد. در جلسه‌اي كه شب هنگام با حضور برادران جعفري، شمس، دهقان و ابو‌مصطفي تشكيل گرديد، نتايج شناسايي منطقه عملياتي، پايگاه‌ها و مقر گردان دشمن بررسي شد. از جمله نتايجي كه از شناسايي‌ها و بررسي در جلسه امشب حاصل شد، اين بود كه دشمن نيروي زيادي به منطقه آورده و پايگاه‌هاي خود را تقويت كرده است و رسيدن به مقر گردان دشمن با درگيري يكي دو ساعته امكان‌پذير نيست.[۹]
گزارش- 670
جمهوري اسلامي ايران براي مقابله با تهديدات امريكا در خليج فارس هم‌زمان با استراتژي نظامي خود، تلاش گسترده‌اي را در عرصه‌هاي سياسي و اقتصادي آغاز كرده است. دكتر علي‌اكبر ولايتي، وزير خارجه ايران، كه براي مذاكره با رابرت موگابه رئيس جنبش عدم تعهد به زيمباوه سفر كرده بود، امروز پس از گفتوگو و تبادل نظر درباره اوضاع خليج فارس و نقش جنبش عدم تعهد،"حراره" را ترك كرد. دكتر ولايتي گفت: «ايران اميدوار است جنبش عدم تعهد كه 101 عضو دارد، در مورد اوضاع خليج فارس گام‌هاي مثبتي بردارد و موضع مناسبي در برابر حضور امريكاييان در منطقه خليج فارس اتخاذ كند.» رابرت موگابه نخست‌وزير زيمباوه نيز با اعلام مخالفت خود با حضور نيروهاي امريكايي در خليج فارس گفت: «اين مسائل تشنج را افزايش مي‌دهند و به نظر من عدم تعهد بايد با اين قضيه فعال برخورد نمايد.» به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، دكتر ولايتي عصر ديروز بر سر راه خود به زيمباوه، ضمن توقف كوتاهي در آديس‌آبابا، با وزير امور خارجه اتيوپي گفتوگو كرد.[۱۰] هفته‌نامه دي‌ولت چاپ آلمان در مقاله‌اي وضعيت خليج فارس را بررسي كرد و با اشاره به موضع شوروي در مورد جنگ، درباره تلاش‌هاي ديپلماتيك ايران نوشت: «در حال حاضر ايران از نظر سياسي در سه جبهه فعاليت مي‌كند. سياست نزديك شدن به مسكو بايد به واشنگتن نشان بدهد كه تهران از محاسبات سياسي مصلحت‌گرايانه قدرت كاملاً آگاهي دارد. موضع رسمي ايران در سازمان ملل در حال حاضر به پذيرش ضمني آتش‌بس فوري محدود مي‌شود. آتش‌بسي كه ضمن آن شوراي امنيت دستور تشكيل دادگاهي را بدهد كه در آن عراق به عنوان آغازگر جنگ مجازات شود. به علاوه، تهران تاكنون از هدف جنگي خود كه به زانو در آوردن صدام و ايجاد حكومت اسلامي در خاك عراق است، هرگز منحرف نشده است، نهايتاً اين كشور تلاش مي‌كند تا به كمك سوريه از قطع رابطه كشورهاي عربي با ايران جلوگيري به عمل آورد.»[۱۱]
گزارش- 671
در سازمان ملل متحد رسماً اعلام شد كه ايران و عراق به طرح پيشنهادي خاوير پرز دكوئيار دبيركل سازمان ملل متحد [ر.ك.به: روزشمار 23/7 و روزشمار 28/7/1366] براي پايان دادن به جنگ ميان اين دو كشور در چارچوب قطعنامه شماره 598 شوراي امنيت پاسخ داده‌اند. خبرگزاري فرانسه با مخابره اين خبر، گزارش داد: دكوئيار بيست‌وسوم مهرماه گذشته پيشنهادهايي را براي به اجرا در آوردن اين قطعنامه، كه در آن آتش‌بس فوري و عقب‌نشيني نيروها به مرزهاي شناخته شده، درخواست شده است، به طرفين متخاصم ارائه داده بود. وي به دو كشور پانزده روز فرصت داده بود تا كتباً پاسخ دهند و گفته بود كه در صورت ناديده گرفتن اين روش، پرونده مربوطه را به شوراي امنيت تحويل خواهد داد. دكوئيار روز دوشنبه پس از بازگشت به نيويورك رسماً از پاسخ‌ها آگاه خواهد شد.[۱۲]
گزارش- 672
سفير ايران در توكيو امروز در يك مصاحبه مطبوعاتي گفت:«ايران در مذاكرات خود با دبيركل سازمان ملل به وي اطلاع داده است كه تنها شرطي كه ايران براي پايان دادن به جنگ دارد، اعلام متجاوز است.» محمدحسين عادلي افزود: «موضع ايران در قبال تلاش‌هاي صلح دبيركل سازمان ملل همچنان مثبت است و تهران به همكاري با دبيركل براي به اجرا درآوردن قطعنامه 598 ادامه خواهد داد.»[۱۳] از سوي ديگر، صدام حسين با اشاره به طرح دبيركل سازمان ملل گفت: «طرح پيشنهادي صلح اخير سازمان ملل نبايد تغييري در قطعنامه 598 پديد آورد. آتش‌بس همه‌جانبه بايد به‌طور رسمي صورت پذيرد و سپس بلافاصله به سوي مرزهاي بين‌المللي، قبل از اينكه گام‌هاي ديگري برداشته شود، عقب‌نشيني گردد.»[۱۴]
گزارش- 673
دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي خواستار تلاش بيش‌تر براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق شد. شريف‌الدين پيرزاده با بيان اينكه از افزايش اخير تشنج در خليج فارس بسيار نگران است، گفت: «ما با ايران و عراق و دبيركل سازمان ملل در تماس هستيم و خواهان پايان بخشيدن به اين مناقشه اسفناك مي‌باشيم. از 8 سال پيش جنگ در خليج فارس ادامه دارد. بنابراين تلاش‌هاي بيش‌تري بايد براي پايان دادن مناقشه به عمل آيد. قطعنامه 598 سازمان ملل درباره جنگ ايران و عراق بسيار جامع بوده و ما كاملاً از آن حمايت مي‌كنيم.»[۱۵]
گزارش- 674
يولي ورنتسف، معاون اول وزارت خارجه شوروي در مرحله دوم سفر خود به كشورهاي حوزه خليج فارس، امروز وارد كويت شد. منابع سياسي مي‌گويند: آقاي ورنتسف مقامات كويت را مطمئن خواهد ساخت كه چنانچه ايران قول ندهد قطعنامه سازمان ملل را اجرا كرده و به جنگ با عراق پايان دهد، موافقت‌نامه اقتصادي خود با ايران را امضا نخواهد كرد. راديو امريكا به نقل از منابع كويتي گفت:«مقامات كويتي درصدد آنند كه از فرستاده شوروي بخواهند ايران را متقاعد سازد كه كويت در جنگ ميان ايران و عراق بي‌طرف است. ايران كويت را متهم مي‌كند كه در جنگ ميان تهران و بغداد جانب عراق را گرفته و به بهانه حراست از منافع ممالك بي‌طرف در جنگ، پاي نيروي دريايي امريكا و ديگر ممالك را به آب‌هاي خليج فارس كشانده است. كويت همچنين از شوروي مي‌خواهد با استفاده از مذاكرات اخير با تهران درباره يك موافقت‌نامه اقتصادي، ايران را به پذيرفتن مقررات آتش‌بس متقاعد سازد. انتظار مي‌رود معاون وزارت امور خارجه شوروي تعهد دولت متبوع خود را بار ديگر تكرار كند مبني بر اينكه هيچ‌گونه موافقت‌نامه‌اي امضا نخواهد شد مگر آنكه تهران با پايان دادن به جنگ موافقت كند.»[۱۶] روزنامه‌هاي كويت به حملات تبليغاتي خود عليه مواضع شوروي در قبال جنگ ايران و عراق و بحران در خليج فارس همچنان ادامه مي‌دهند. هم‌زمان با ورود ورنتسف به كويت روزنامه نيمه‌دولتي الرأي‌العام در سرمقاله امروز خود از بهبود روابط ميان شوروي و ايران اظهار نگراني كرده و نوشته است: «روس‌ها با نزديك شدن به ايران و اتخاذ مواضع متناقض در قبال اوضاع منطقه خليج ]فارس[ بازي خبيث و ديرينه خود را تكرار مي‌كنند ... شوروي ايران را به مثابه يك گنج مي‌داند كه فكر مي‌كند بايد آن را همواره نگه‌داشت.» الرأي‌العام افزوده است: «شوروي هر بار احساس سردرگمي در سياست خود مي‌كند و در يك بن‌بست سياسي قرار مي‌گيرد، فرستادگان خود را به منطقه گسيل مي‌دارد و سخن از احياي كنفرانس بين‌المللي صلح اعراب با اسرائيل مي‌گويد و اظهاراتي در مورد لزوم برقراري صلح در منطقه خليج]فارس[ منتشر مي‌كند.»[۱۷]
گزارش- 675
مواضع شوروي در قبال جنگ به دليل گسترش روابط با ايران، مخالفت با تحريم ايران و تلاش‌هاي ديپلماتيك منطقه‌اي، مورد توجه رسانه‌هاي جهان قرار گرفته است. در حالي كه كشورهاي عرب حاشيه خليج فارس به شدت از موضع شوروي در قبال جنگ انتقاد مي‌كنند، برخي تحليل‌گران معتقدند كه سياست شوروي ايجاد توازن ميان ايران و عراق است تا بدين‌وسيله به جنگ پايان دهد. احمد ميرفندرسكي، سفير سابق ايران در شوروي، در مصاحبه با راديو بي.بي.سي گفت: «من معتقدم كه اتحاد شوروي از روز اول علاقه چنداني به بروز اين جنگ نداشت و براي خاموش كردن آن تلاش كرد. يكي از مباني سياست خارجي شوروي آرامش در مرزهاي جنوبي است و اين را من از دوراني كه سفير بودم و با روابط ايران و شوروي سر و كار داشتم درك كرده‌ام. اتحاد شوروي مايل است يك نقش فعال و سازنده‌اي در روابط بين ايران و عراق بازي كند. چنانچه در روابط بين پاكستان و هند هم در تاشكند در سال 1966 بازي كرد. وي درباره كمك شوروي به دو طرف جنگ گفت: كمك به متخاصمين طبق تعهداتي است كه شوروي با عراق دارد و اگر فقط به عراق كمك كند، ايران مسلماً از او سخت دلخور خواهد شد. پس توازني است كه اتحاد شوروي مي‌خواهد بين عراق و ايران برقرار كند و در عين حال هم سعي مي‌كند كه اين آتش جنگ خاموش بشود، اگر بشود، اسمش را مي‌گذاريم سياست كج‌دار و مريز؛ يعني بهترين راه حل در بدترين شرايط. هدف شوروي اين است كه نقش و درجه‌اي براي خودش قائل شود ولي من فكر مي‌كنم نقش درجه يك نمي‌تواند براي خودش قائل بشود و بايد با كمك امريكا باشد. امريكا هم مي‌داند شوروي هيچ كاري در خليج فارس نمي‌تواند انجام دهد.»[۱۸]
گزارش- 676
محمدجواد ايرواني، وزير امور اقتصادي و دارايي ايران كه در رأس يك هيئت بلندپايه اقتصادي و صنعتي براي شركت در سومين اجلاس مشترك همكاري‌هاي اقتصادي و بازرگاني به پاكستان سفر كرده بود، پس از گفتوگو با مقامات پاكستاني به تهران بازگشت. اين سفر هم‌زمان با تشديد تهديدات امريكا در خليج فارس و اعلام تحريم اقتصادي جمهوري اسلامي ايران انجام شد. در اين سفر مقامات دو كشور ضمن بررسي اوضاع خليج فارس و روابط دوجانبه، براي تأسيس خط كشتي‌راني مشترك، حمل و نقل آبي، هوايي،جاده‌اي و راه‌آهن به توافق‌هايي دست يافتند.[۱۹] آقاي ايرواني با اشاره به حجم مبادلات 400 ميليون دلاري ايران و پاكستان، درباره توافق‌هاي دو كشور گفت:«براي ايجاد تسهيلات در مبادلات كالا بين دو كشور توافق شد كه سقف اعتبار فني از 40 ميليون دلار به 60 ميليون دلار افزايش يابد. پاكستان روزانه 20هزار بشكه نفت از ايران خريداري خواهد كرد و شركت ايران خودرو 200 دستگاه اتوبوس به اين كشور صادر مي‌كند. همچنين ايران آمادگي خود را براي صدور مواد معدني، گوگرد، دارو، شيشه، اتومبيل و الياف مصنوعي اعلام كرد. پاكستان نيز مرغ، گندم، برزنت، انواع نخ، مواد شيميايي و فلزات ساختماني به ايران صادر مي‌كند. براي ترخيص كالا در گمركات دو كشور روش يكسان اعمال خواهد شد و معافيت‌هاي مالياتي براي شركت‌هاي كشتي‌راني كه از بنادر يكديگر استفاده نمايند برقرار مي‌شود. اساسنامه شركت كشتي‌راني ايران و پاكستان مراحل نهايي خود را گذراند و اقدامات لازم براي راه‌اندازي قطار مسافربري زاهدان - كويته انجام شده است» آقاي ايرواني افزود: «در اين سفر همچنين پيام آقاي خامنه‌اي رياست جمهوري به ضياءالحق، رئيس‌جمهور پاكستان، تسليم شد و متقابلاً وي نيز پيامي به آقاي خامنه‌اي ارسال داشت.» وزير خارجه پاكستان در ديدار با ايرواني به منظور ايجاد زمينه لازم براي ميانجيگري بين جمهوري‌اسلامي‌ايران و امريكا، گفت: «ما با افزايش تشنج در منطقه مخالفيم. ما وقتي خبر حمله به سكوي نفتي را شنيديم نگراني خود را به امريكا اعلام كرديم. امريكا از ما خواست پيامي را دراين باره به شما بدهيم؛ ما صرفاً پيام‌آور هستيم . در اين پيام آمده: امريكا به‌خاطر استفاده نظامي ]ايران[ از سكوي نفتي و كنترل حركات كشتي‌ها و هماهنگي عمليات مين‌گذاري به‌وسيله آن، اقدام به نابودي سكو مي‌كند. امريكا مايل به درگيري نظامي با ايران نمي‌باشد، ليكن براي دفاع از منافع خود به مقابله با تحركات ايران اقدام مي‌نمايد.»[۲۰]
گزارش- 677
ايران براي مقابله با تحريم اقتصادي و بسته شدن تنگه هرمز به يك سلسله اقدامات بازدارنده دست زده است. راديو بي.بي.سي در گزارشي از سفر هيئت اقتصادي ايران به پاكستان و توافقات به عمل آمده بين دو كشور گفت: «دولت ايران ترتيبي داده است تا در صورت تحريم اقتصادي ايران و بسته شدن خليج فارس، از بنادر و پالايشگاه‌هاي كشورهاي همسايه استفاده كند. موافقت‌نامه‌هايي كه ايران با تركيه، پاكستان و شوروي امضا كرده است به ايران اين امكان را مي‌دهد كه در حدود نيمي از فرآورده‌هاي نفتي مورد نياز خود را از طريق اين كشورها وارد كند و همچنين تسهيلات بندري ايران در حدود ده درصد افزايش خواهد يافت. در اواخر ماه اكتبر پاكستان موافقت كرد كه ايران براي وارد كردن دو ميليون تن كالا از بندر كراچي و بندر قاسم استفاده كند. همچنين دو كشور ترتيبي داده‌اند تا يك سرويس قطار بين تهران - كويته پاكستان برقرار شود. اجلاس شركت كشتي‌راني ايران و پاكستان نيز تشكيل گرديد. اين تقاضا جزئي از موافقت‌نامه ايران و پاكستان براي توسعه مبادلات تجاري به حجم 400 ميليون دلار در سال 1988 است. طبق اين موافقت‌نامه پاكستان در مقابل دريافت 200 دستگاه اتوبوس و 20هزار بشكه نفت در روز، توليدات كشاورزي و مصالح ساختماني به ايران صادر خواهد كرد. اين قرارداد طي سفر آقاي ايرواني وزير اقتصاد و دارايي ايران كه در رأس يك هيئت 35 نفري از مقامات ايراني به پاكستان رفته بود، منعقد شد. اقدام ايران براي استفاده از تسهيلات بندري كشورهاي همسايه براي وارد كردن كالاهاي مورد نياز ايران ناشي از اين نگراني است كه ممكن است رو در رويي با امريكا در خليج فارس به حدي برسد كه به بسته شدن خليج فارس و محاصره دريايي بندر‌عباس در تنگه هرمز منجر گردد. قسمت عمده‌اي از واردات ايران از طريق بندر‌عباس به ايران وارد مي‌شود. ايران همچنين براي جبران كمبود فرآورده‌هاي نفتي خود به‌طور متوسط روزانه 100 الي 150 نوع فرآورده‌هاي نفتي وارد مي‌كند. »[۲۱]
گزارش- 678
جمهوري آلمان فدرال و تركيه تحريم اقتصادي جمهوري اسلامي ايران را رد كردند. مارتين بانگمان، وزير اقتصاد آلمان غربي گفت: دولت آلمان تنها در صورتي از تحريم اقتصادي عليه ايران حمايت مي‌كند كه سازمان ملل چنين تصميمي بگيرد. آلمان اعتقادي به اين‌گونه مجازات‌ها ندارد و اقدام امريكا بدون گفت‌و‌گوي قبلي با "بن" صورت گرفته است. وي اضافه كرد كه مجازات‌هاي اقتصادي را هميشه مي‌توان دور زد و ايران نيز بدون شك قادر به مبارزه با چنين تحريم‌هايي هست.[۲۲] سخنگوي وزارت امور خارجه تركيه نيز گفت:«امريكا تاكنون مستقيماً چنين درخواستي از تركيه ننموده است. در صورتي كه اين كشور چنين درخواستي از تركيه داشته باشد آنكارا با در نظر گرفتن موقعيت جغرافيايي ويژه خود و همچنين سياست بي‌طرفي فعال خود در قبال جنگ ايران و عراق، به اين تقاضا جواب رد خواهد داد.»[۲۳]
گزارش- 679
در پي بحراني‌تر شدن اوضاع خليج فارس، فعاليت‌هاي نظامي امريكا در منطقه افزايش يافته است. روزنامه گونش چاپ استانبول نوشته است كه پرواز جنگنده‌هاي امريكايي بر فراز پايگاه اينجرليك واقع در استان "ادنا" در جنوب تركيه، به شدت زياد شده است. اين روزنامه با اشاره به اينكه تاكنون پروازهاي آموزشي جنگنده‌هاي متعلق به اين پايگاه روزها انجام مي‌شد، نوشت: ظرف چند روز اخير پروازهاي شبانه نيز آغاز شده و چندين هلي‌كوپتر همراه با جنگنده‌هايي از نوع اف-5 و اف-111 و اف-16 برفراز پايگاه نظامي ياد شده مشاهده شده است و سربازان امريكايي در چند روز اخير از خروج از پايگاه اينجرليك خودداري مي‌كنند. اين روزنامه در خاتمه با اشاره به اينكه مسئولان اين پايگاه نظامي هرگونه ارتباط اين پروازها را با مسائل خليج فارس رد مي‌كنند، افزود: مقامات ترك ادعا دارند كه پروازهاي چند روز اخير هدف آموزشي داشته و امريكايي‌ها بدون اطلاع حكومت تركيه حق هيچ‌گونه عملياتي را در پايگاه ندارند.[۲۴] خبرگزاري آسوشيتدپرس به نقل از منابع نظامي اعلام كرد: رزم‌ناو "ايووا" و ناو هواپيمابر "ميدوي" در ماه آينده مأموريت خود را در خليج فارس آغاز خواهند كرد. رزم‌ناو ايووا قرار است در اين مأموريت -كه اولين مأموريت عملي آن از زمان جنگ كره تا كنون مي‌باشد - جايگزين رزم‌ناو "ميسوري" شود و ناو هواپيمابر ميدوي، كه تنها ناو هواپيمابر امريكايي مستقر در خارج از آب‌هاي امريكا به شمار مي‌رود، نيز جايگزين ناو هواپيمابر "رنجر" شود جابه‌جايي اين كشتي‌هاي جنگي در چارچوب خط مشي پنتاگون براي محدود كردن مأموريت كشتي‌ها به حداكثر شش‌ماه كه زمان عزيمت به مأموريت و بازگشت از آن را نيز دربر مي‌گيرد، انجام مي‌شود. ناو هواپيمابر 64 هزار تني ميدوي كه در طول چهار سال گذشته از بندر يوكوسوكا در ژاپن به‌عنوان پايگاه دائمي خود استفاده كرده و تنها ناو هواپيمابر امريكايي مي‌باشد كه دائماً در آب‌هاي دور از امريكا قرار داشته است، در جنگ‌هاي كره و ويتنام شركت فعال داشت و سال گذشته با صرف يك هزينه 200 ميليون دلاري به تجهيزات پيشرفته‌تري مجهز شد. رزم‌ناوهاي "ايووا" و "ميسوري" و همچنين ناو هواپيمابر ميدوي از معدود رزم‌ناوهاي به‌جامانده از دوران جنگ جهاني دوم مي‌باشند. رزم‌ناوهاي امريكايي علاوه بر توپ‌هاي 5/40، به موشك‌هاي زمين‌به‌زمين از نوع "توماهاك" و "هارپون" مجهز هستند. موشك‌هاي توماهاك مي‌توانند تا فاصله 480 كيلومتري شليك شوند. ناو هلي‌كوپتربر "اوكيناوا" نيز قرار است در ماه آينده جانشين ناو هلي‌كوپتربر"گواداكانال" شود.[۲۵]
ناو هواپيمابر امريكايي ميدوي
گزارش- 680
يك پاسگاه مرزي جمهوري اسلامي ايران در شرق كشور هدف حمله افراد مسلح قرار گرفت. در اين حملة اشرار، كه در ساعت 19:35 صورت گرفت، يكي از سربازان پاسگاه "سه پولك" شهيد شد و يك درجه‌دار مجروح گرديد. در اين حمله كه با آر.پي.جي.7 انجام شد، تجهيزات و تعدادي از سلاح‌ها و مهمات پاسگاه سوخته و شيشه‌هاي آن به كلي شكسته شد. با رسيدن نيروهاي كمكي، اشرار به افغانستان فرار كردند و درگيري در ساعت 21 پايان يافت.[۲۶]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/08/08
- ↑ سند شماره 046381 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: پيام فرماندهي نيروي هوايي سپاه پاسداران، به ستاد كل سپاه پاسداران، 8/8/1366.
- ↑ روزنامه كيهان، 9/8/1366، ص18.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 225، 9/8/1366، ص5.
- ↑ همان، ص8.
- ↑ سند شماره S/19244 شوراي امنيت سازمان ملل، 30 اكتبر 1987، ترجمه مركز مطالعات و تحقيقات جنگ.
- ↑ - مأخذ 3، ص25، بخش فارسي راديو امريكا، 8/8/1366.
- ↑ سند شماره 18890/پ.ن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: جلسه فرماندهان سپاه براي بررسي مسائل لشكر25 كربلا (8/8/1366، قرارگاه مركزي سپاه - پادگان لشكر25 در هفت‌تپه، نوار 26755)؛ و- سند شماره 1548، ص53 تا 55.
- ↑ - مأخذ 3، ص26 و 27، بخش فارسي راديو بي‌بي‌سي، 8/8/1366.
- ↑ همان، ص122.
- ↑ مأخذ 2، ص3.
- ↑ اداره كل مطبوعات و رسانه‌هاي خارجي وزارت ارشاد اسلامي، نشريه بررسي مطبوعات جهان، شماره 1283، 10/9/1366، ص25 و 26، هفته نامه "دي‌ولت"، چاپ آلمان، 8/8/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص3.
- ↑ مأخذ 3، ص16، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ - Sreedhar Kapil Kaul, Tanker War: Aspect of Iraq-Iran War (1980-88), New Delhi: ABC Publishing House, 1989, p. 62.
- ↑ سند شماره 212727 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن وزارت‌خارجه، شماره 114/5، 12/8/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص25، بخش فارسي راديو امريكا، 8/8/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص36 و 37، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/8/1366، به نقل از روزنامه الرأي‌العام.
- ↑ مأخذ 3، ص26 و 27، بخش فارسي راديو بي‌بي‌سي، 8/8/1366.
- ↑ دفتر سياسي نمايندگي امام در سپاه، نشريه "رويدادها" شماره 169، 14/8/1366، ص27 و 28.
- ↑ همان، ص34 و 35.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 232، 17/8/1366، ص37 و 38، راديو بي‌بي‌سي، 16/8/1366.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 10/8/1366، ص3، خبرگزاري آسوشيتدپرس.
- ↑ مأخذ 2، ص17، آنكارا - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 3، ص31، آنكارا - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/8/1366.
- ↑ مأخذ 2، ص‌آخر، منامه - خبرگزاري آسوشيتدپرس.
- ↑ سند شماره 097755 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تلكس - فرماندهي قرارگاه ثامن‌الائمه(ع)، به ستاد نيروي زميني سپاه - اطلاعات، 10/8/1366.