1361.03.14
| روزشمار جنگ سال 1361 1361.03.14 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | چهارده خرداد |
| تاریخ شمسی | 1361.03.14 |
| تاریخ میلادی | 4 ژوئن 1982 |
| تاریخ قمری | 11 شعبان 1402 |
گزارش- 1
1. امروز، علاوه‌بر تجاوز هواپیماهای عراقی به حریم هوایی ایلام، آبادان و جزیره خارک، توپخانه ارتش عراق آبادان را زیر آتش خود قرار داد. به گزارش اداره دوم (فرماندهی اطلاعات) ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی، امروز در ساعات مختلف، هواپیماهای ارتش عراق در دو نوبت به حریم هوایی ایلام، در دو نوبت به حریم هوایی آبادان و در سه نوبت به حریم هوایی جزیره خارک تجاوز کردند و بدون هیچ اقدامی آسمان این مناطق را ترک کردند.[۱] شهربانی آبادان نیز خبر داد که براثر اجرای آتش سلاح‌های سنگین و دوربرد دشمن بر روی شهر آبادان 5 منزل آسیب دید و 4 نفر مجروح شدند.[۲]
گزارش- 2
2. گزارش‌های امروز واحدهای اطلاعات سپاه و ارتش حکایت از آن دارد که ارتش عراق در جبهه‌های جنوب همچنان درحال مستحکم‌کردن مواضع پدافندی خود می‌باشد. به گزارش رکن2 (اطلاعات) نیروی زمینی ارتش در قرارگاه مرکزی کربلا، ارتش عراق در سراسر نوار مرزی حدفاصل کوشک تا شلمچه درحال ایجاد میادین مین و حفر کانال در جلوی مواضع پدافندی خود می‌باشد.[۳] واحد اطلاعات عملیات سپاه در این قرارگاه نیز از اعزام دو گروه گشتی خودی در محور کوت‌سواری (شمال‌غربی شلمچه) به‌طرف مواضع دشمن و شناسایی منطقه خبر داده و اعلام کرد که عراقی‌ها درحال تقویت خطوط پدافندی خود می‌باشند و جلوی این خطوط را مین‌گذاری کرده‌اند.[۴] در همین حال، رکن2 لشکر92 زرهی اهواز (از قرارگاه عملیاتی فتح) که در نوار مرزی شمال شلمچه مستقر است، در گزارشی با اعلام اینکه دشمن با اقداماتی ازقبیل احداث سنگر، ایجاد میدان مین و نصب سیم‌خاردار همچنان به تحکیم مواضع پدافندی خود مشغول می‌باشد، افزوده است: نظامیان عراقی با احداث سکوی شلیک تانک روی خاکریزهای خود تاکنون چندین‌بار با تیر مستقیم تانک، مواضع این لشکر را هدف قرار داده‌اند.[۵] واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه عملیاتی قدس نیز از ادامه فعالیت مهندسی ارتش عراق در خطوط پدافندی‌اش در حدفاصل کوشک تا طلائیه و استقرار 25 تانک و نفربر عراقی در دو سمت پاسگاه طلائیه خبر داده و اعلام کرده است که در محور طلائیه به‌دلیل نزدیک‌بودن مواضع دشمن اجرای آتش نیروهای عراقی بیشتر است.[۶]
گزارش- 3
3. طرح آزادسازی شهر قصرشیرین در دیدار امروز فرمانده لشکر5 نصر سپاه با فرمانده کل سپاه مورد بحث قرار گرفت. سپاه دوم عراق نیز در نامهای به یگان‌های زیر امر خود حمله ایران در آینده نزدیک برای بازپس‌گیری قصرشیرین را محتمل دانست. حسن باقری فرمانده لشکر5 نصر سپاه پاسداران، در دست‌نوشته امروز خود آورده است: «صبح... به ستاد مرکزی رفتم. ماشین را دادم به اسحاقی و ابوشهاب که زودتر می‌خواستند بیایند اهواز، بعد رفتیم منزل برادر محسن [رضایی فرمانده کل سپاه]. راجع به طرح آینده صحبت شد. البته محسن مسئله غرب را مطرح کرد که [ناصر] کاظمی فرمانده سپاه کردستان، گفته یک هفته شناسایی شده و با 14 گردان می‌توان قصرشیرین را آزاد کرد. حاج احمد [متوسلیان، فرمانده تیپ27 محمدرسول‌الله(ص)] هم قبول کرده، البته برای 15 روز، پس از تصمیم‌گیری‌های کلی قرار شد رحیم [صفوی مسئول واحد عملیات ستاد مرکزی سپاه] و [غلامعلی] رشید، برای بررسی موضوع به غرب بروند و به تهران برگردند. ...»[۷] در همین حال، سند به‌دست‌آمده از ارتش بعث عراق نشان‌دهنده آن است که سپاه دوم عراق در نامه ارسالی امروز به یگان‌های زیر امر خود، به آنها درباره حمله ایران در آینده نزدیک برای بازپس‌گیری قصرشیرین هشدار داده است. رونوشت این سند چنین است: «از: گد155 تی2 گارد مرزی به: کلیه گروگان‌های عراق موضوع: آمادگی جهت حمله نیروهای خودی نامه سپاه دوم سری شماره 1700 مورخ 14/3/1361، که به‌وسیله نامه تی3 گارد مرزی سری و فوری شماره 2272 مورخ 16/3/1361، به این یگان ابلاغ گردیده به شرح زیر می‌باشد: دشمن فارسی درحال‌حاضر خود را آماده کرده تا به منطقه استقرار یگان‌های خودی در محور میانی حمله نماید، هدف دشمن از این حمله بازپس‌گرفتن شهر قصرشیرین می‌باشد. اطلاعات اولیه حاکی‌از آن است که دشمن از منطقه کومیشان در شمال تا منطقه سومار در جنوب قصد حمله دارد. دشمن قصد دارد از منطقه شمالی از کومیشان به منطقه جنوبی سومار به خودی حمله نماید. زمان احتمالی حمله قبل از ماه رمضان یا اوایل آن خواهد بود. تعدادی از واحدهای نظامی و پاسداران خمینی در مناطق علی‌آباد، گیلان‌غرب، سرپل ذهاب، زرده مستقر شده‌اند و نیز دشمن تعداد زیادی از داوطلبان را آماده کرده تا در عملیات شرکت نمایند.»[۸]
گزارش- 4
4. ارتش رژیم صهیونیستی با بمباران جنوب لبنان تعداد زیادی از مردم این کشور را شهید یا مجروح کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از بیروت، ظهر امروز، یک اسکادران از هواپیماهای رژیم صهیونیستی مناطق الدامور، ولاجیه و السعیدیات در جنوب لبنان و منطقه خلده در جنوب بیروت را به‌شدت بمباران و علاوه‌بر واردآوردن زیان‌های سنگین مادی، تعداد زیادی از مردم بی‌گناه را شهید یا مجروح کردند. بنا بر این گزارش، این حملات که با مقاومت شدید پدافند هوایی فلسطینی‌ها مواجه گردید، موجب توقف فعالیت فرودگاه بین‌المللی بیروت و لغو پرواز هواپیماهای مسافربری در لبنان شد. این گزارش همچنین حاکی است که هواپیماهای رژیم صهیونیستی همچنان به بمباران مناطق مختلف لبنان ادامه داده و بر شدت حملات خود به‌ویژه در مناطق النبطیه، الزهرانی، کفربیت و قلعه‌ارنون افزوده‌اند. اولین آمار منتشرشده نیز حکایت از آن دارد که در این حملات 50 هواپیمای رژیم صهیونیستی شرکت داشتند و 75 نفر شهید، 300 نفر زخمی و تعداد زیادی از مردم بی‌دفاع لبنان مفقودالاثر شدند. عملیات نجات زخمی‌ها از زیر آوار همچنان ادامه دارد.[۹]
گزارش- 5
5. فرمانده نیروی زمینی ارتش در اجتماع نمازگزاران شهر ایلام نوید داد که پیروزی نهایی در جبهه‌های جنگ با ارتش بعث عراق نزدیک است. سرهنگ صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، که سرگرم دیدار از مناطق غرب کشور است، پس از ملاقات با آیت‌الله اشرفی اصفهانی امام‌جمعه باختران، به ایلام رفت و در نماز جمعه این شهر شرکت کرد. به گزارش خبرنگار روزنامه کیهان، وی قبل از خطبه‌های نماز جمعه در سخنانی دلاوری‌ها و ایثارگری‌های مردم ایلام را ستود و با اشاره به پیروزی اخیر رزمندگان ایران در جبهه‌های جنوب گفت: «پیام‌های اخیر امام دلالت دارد که پیروزی نهایی نزدیک است و رزمندگان ما باید همچنان با اتکا به خداوند راه خود را ادامه دهند.» سرهنگ صیاد شیرازی در ادامه سخنان خود گفت: «من نوید می‌دهم که پیروزی نهایی نزدیک است و ان‌شاءالله همدیگر را در کربلا ملاقات خواهیم کرد.»[۱۰]
گزارش- 6
6. مراسم اردوی عشایری واحد بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بعدازظهر امروز، با قرائت پیام امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی، در یکی از سالن‌های سرپوشیده مجموعه ورزشی آزادی به کار خود پایان داد. در این پیام ضمن تشکر از عشایر برای دفاع از کشور و دین خود، از آنها خواسته شده تا همچون گذشته در مقابل توطئه‌های دشمنان بایستند. به گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی، این مراسم که عشایر عضو واحد بسیج مستضعفین سپاه پاسداران سراسر کشور در آن حضور داشتند با تلاوت آیاتی از قرآن مجید توسط یکی از کودکان عشایر آغاز شد و پس از آن گروه سرود عشایر سیستان، سرود عشایر را اجرا کردند. در ادامه و بعد از خوشامدگویی حجت‌الاسلام احمد سالک مسئول واحد بسیج ستاد مرکزی سپاه، پیام امام خمینی توسط فرزند ایشان حجت‌الاسلام سیداحمد خمینی قرائت شد.[۱۱] در این پیام، امام خمینی ضمن سلام به عشایر غیوری که در طول تاریخ اسلامی ایران همواره از کشور و دین خود در مقابل توطئه‌های دشمنان دفاع کرده‌اند، آورده‌اند: «درود بر شما شیرمردان و شیرزنانی که با بسیج عشایر و ارسال کمک‌های مالی و همکاری‌های دیگر، چه در خط مقدم جبهه و چه در پشت جبهه، موجبات دلگرمی رزمندگان دلیر ما را فراهم ساخته و پشتوانه محکمی برای جنگجویان و وسیله‌ای برای کشف و خنثی‌کردن توطئه‌های دشمنان ما گشته‌اید. من از اینجا به شما عزیزان درود می‌فرستم و دست شما را به گرمی می‌فشارم و امیدوارم همچون گذشته سدی محکم و نفوذناپذیر دربرابر دشمنان اسلام و وطن اسلامی خویش باشید و محیط پاک و باصفای عشایری خود را از نفوذ تبلیغات زهرآگین و مسموم ناپاک و جیره‌خوار بیگانه‌پرست، سالم نگه دارید و راه هرگونه توطئه‌ای را بر آنها ببندید.» رهبر انقلاب اسلامی در پایان این پیام ضمن درخواست از مسئولان کشور برای رفع هرچه بیشتر و سریع‌تر مشکلات و کمبودهای عشایر، اظهار امیدواری کردند که پس از جنگ و بازسازی مناطق آسیب‌دیده، رسیدگی به وضعیت این عزیزان در اولویت قرار گیرد.[۱۲]
گزارش- 7
7. خبرنگار رویتر که همراه با گروهی از خبرنگاران رسانه‌های گروهی جهان به‌تازگی از خرمشهر دیدن کرده است، در گزارشی این شهر را ویرانه‌ای به‌جای‌مانده از دوران اشغال آن به‌دست ارتش بعث عراق توصیف و تأکید کرد که خرمشهر همچنان زیر آتش توپخانه عراقی‌ها قرار دارد. خبرنگار خبرگزاری رویتر در گزارش خود از خرمشهر آورده است: «در منطقه خرمشهر که زمانی یکی از پررفت‌وآمدترین بنادر ایران بود، اکنون تنها دریایی از اشیای بی‌مصرف همراه قطعات تانک و خودروهای زرهی به‌جای مانده است. در حومه این بندر، شبکه‌ای از سنگرها در میان خرابه‌های مغازه‌ها و کارخانه‌ها امتداد یافته است. تمامی نواحی مسکونی توسط بولدوزر با خاک یکسان شده و در این زمین‌ها تعداد زیادی میله‌های آهنی برای جلوگیری از فرود چتربازان ایران نصب شده است.» خبرنگار رویتر در ادامه این گزارش با تأکید بر اینکه آزادسازی خرمشهر «به معنای از دست‌رفتن آخرین دستاورد مهم عراق بود و بغداد را از موضع صرفاً تهاجمی به وضعیت تلاش برای خاتمه‌بخشیدن به جنگ ازطریق مذاکره فروغلتاند»، افزوده است: «آثار گلوله‌های توپ بر دیوار و بقایای درهم‌ریخته دکل‌های برق و تلگراف بیانگر شدت درگیری در خرمشهر در آغاز جنگ است. روی چند ساختمان برجای‌مانده نیز نشانه گلوله‌های توپ عراقی و نیز توپخانه ایران که در شیارهای نخلستان‌های جنوب در آن‌سوی رود کارون موضع گرفته بودند، مشهود است. نیروهای منظم ایران و پاسداران انقلاب درحال‌حاضر در سنگرها و تونل‌های مرکز شهر مستقر هستند و در معرض شلیک پراکنده توپخانه عراق از چند صد متری شهر قرار دارند. در حوالی شهر، نگهبانان درحالی‌که ترکیبی غیرعادی از یونیفرم را بر تن دارند، شعارهایی در حمایت و قدردانی از آیت‌الله روح‌الله خمینی سرمی‌دهند و عکس‌های وی را روی دیوارها و خودروها نصب می‌کنند. آنان بی‌توجه به گردوخاک و گرمای زیاد که از 40 درجه سانتی‌گراد نیز بالاتر است، به‌سوی بازدیدکنندگان خارجی می‌آیند و شعارهایی با عنوان مرگ بر امریکا، اسرائیل و شوروی می‌دهند.» در این گزارش همچنین آمده است: «جدا از نگهبان‌ها و محموله‌های نظامی که گاه‌به‌گاه عبور می‌کنند، سکوتی مرگبار بر خرابه‌های خرمشهر سایه‌افکن شده است. در طول ساحل رود کارون قایق‌های درحال غرق‌شدن و بقایای جرثقیل، قسمت‌های بارگیری در بندر را به یاد می‌آورند و واگن‌های واژگون‌شده از راه‌آهن خبر می‌دهند و قطعات پراکنده مبل و وسایل منزل شاهدی بر وجود مناطق مسکونی است. در میان خرابه‌ها، می‌توان کلاه و چکمه و ماسک‌های ضدگاز و جعبه‌های مهمات عراقی‌ها را مشاهده کرد. عراقی‌ها پیش از ترک شهر صدها مین در این ناحیه کار گذاشته‌اند.» خبرنگار رویتر در پایان این گزارش مشاهدات خود در خارج از خرمشهر را نیز چنین تشریح کرده است: «در صحرای خارج از شهر شواهدی زیاد از جنگ سخت عراقی‌ها برای جلوگیری از پیشروی نیروهای ایرانی به‌سمت خرمشهر وجود دارد. در طول 40 کیلومتر، رشته‌هایی از سنگر و خاکریز یکی پس از دیگری به چشم می‌خورد. در مسیر جاده اصلی لاشه‌های ده‌ها توپ و تانک روسی افتاده است که در میان آنها پیشرفته‌ترین تجهیزات پیمان ورشو [متحدان شوروی در اروپای شرقی] مانند تانک پرقدرت و سریع تی72 دیده می‌شود. عراقی‌ها پیش از عقب‌نشینی خط راه‌آهن را منفجر کرده و تمامی دهکده‌ها و شهرها را با خاک یکسان کرده‌اند. افسران ایرانی اظهار می‌دارند یکی از دلایل چنین کاری ظاهراً اختلال پیشروی ارتش ایران با توسل به محو و نابودی نشانه‌های زمینی در نواحی مسطح مزبور بوده است و یکی از آنها می‌افزاید البته باید نفرت و دشمنی زیاد عراقی‌ها را نیز بر این عمل افزود.»[۱۳]
گزارش- 8
8. رئیس‌جمهور با اشاره به تداوم حملات ارتش عراق علیه شهرهای ایران، تأکید کرد که ما هرگز با مردم عراق در جنگ نبوده و به شهرهای آنها آسیبی نرسانده‌ایم. وی همچنین با اعلام رقم 150 میلیارد دلار به‌عنوان غرامتی که باید به ایران پرداخته شود، بار دیگر شرایط ایران برای پایان‌دادن به جنگ را متذکر شد. آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای در بخشی از خطبه‌های نماز جمعه امروز تهران، درباره دسیسه دشمنان جمهوری اسلامی برای کمرنگ جلوه‌دادن پیروزی‌های اخیر رزمندگان ایران در جبهه‌های جنگ با عراق گفت: «اگر می‌بینید خبر پیروزی ایران و فتح خرمشهر را نقل کردند، آن را همراه با اخبار دروغی چون شایعه خرید اسلحه ایران از اسرائیل که از دروغ‌های شاخ‌دار و خنده‌آور بود [آوردند] تا انعکاس این پیروزی را از بین ببرد.» امام‌جمعه تهران درباره دخالت احتمالی ابرقدرت‌ها در منطقه نیز اظهار کرد: «آنها در مقابله با ملت ما کور خوانده و هیچ کاری نمی‌توانند بکنند. ممکن است با یک حرکت دیوانه‌وار چند شهر و روستا را بمباران کنند، اما لشکرکشی آنها به این منطقه آنها را رسواتر خواهد کرد.» وی سپس خطاب به دولت‌های منطقه گفت: «شانس خود را در اینجا آزمایش نکنید، زیرا کسی که در خانه‌ای از شیشه نشسته است با کسی که باری از سنگ پهلوی دست اوست، جنگ نمی‌کند. شما آسیب‌پذیر هستید و بهتر این است که به اسلام و قرآن بازگردید و به‌جای معارضه با اسلام و ایران با دشمنان ایران و اسلام معارضه کنید و بروید با اسرائیل بجنگید و نیروی ما نیز در کنار شماست ... چون گذشته به شما می‌گوییم ما با شما سر جنگ نداریم، ولی اگر شما با ما سر جنگ داشته باشید، سرنوشت شما سرنوشت صدام و شاه است.» رئیس‌جمهور آن‌گاه در پاسخ به تبلیغات اخیر برخی رسانه‌های خارجی مبنی‌بر اینکه اگر ایران نیروهایش را به داخل عراق بفرستد، تجاوزگر است، گفت: «ما تجاوزطلب نیستیم. سخن ما با همه مستضعفان عالم این است که صدام یک جنایتکار جنگی است و باید محاکمه و مجازات شده و کلیه خسارت‌هایی را که به جمهوری اسلامی وارد ساخته است، پس دهد.» وی اضافه کرد: «اگر دولت جمهوری اسلامی ایران به حدود 150 میلیارد دلار خسارتی که بر این مردم وارد آمده بی‌اعتنا باشد، یقیناً وظیفه خود را انجام نداده است.» رئیس شورای‌عالی دفاع با اشاره به بمباران مناطق مسکونی ایران ازسوی ارتش عراق گفت: «رژیم کافر ظالم عفلقی صدام باعث این فاجعه‌های بزرگ شده و هنوز هم به این کار خود ادامه می‌دهد و هنوز هم شهرهای مسکونی ما زیر باران بمب و موشک نیروهای عراقی است. خبرگزاری‌های خارجی اگر خباثت‌آمیز عمل می‌کنند و می‌گویند حمله به مناطق، پدیده تازه‌ایست و قصد وانمود‌کردن این را دارند که ایران و عراق هر دو مراکز مسکونی را بمباران می‌کنند، این یک دروغ خیانت‌آمیز و مستوجب مجازات است و مردم دنیا باید این خبرگزاری‌ها را مجازات کنند. بمباران مناطق مسکونی پدیده‌ای تازه نیست، زیرا صدام از روز اول جنگ، شهرهای دزفول، اهواز، خرمشهر، آبادان، هویزه، سوسنگرد، گیلان‌غرب و شهرها و روستاهای بی‌شمار دیگری را بمباران کرد و مردم بی‌دفاع و غیرنظامی ما را نابود ساخت و همین خبرنگاران خبرگزاری‌ها خود شاهد این امر بوده‌اند. ما نه در گذشته و نه درحال، هرگز با مردم عراق جنگ نکرده‌ایم، زیرا آنها در کنار ما هستند، ما با رژیم متجاوز صدام جنگیدیم و بازهم می‌جنگیم. ما هریک از افراد این رژیم را که بتوانیم با دست‌های خود مجازات کنیم، این کار را می‌کنیم، اما با مردم عراق چون جنگ نداشتیم به شهرهای آنها آسیبی نزدیم و این یک تزویر و حقه تبلیغاتی در سراسر جهان علیه جمهوری اسلامی است.» رئیس شورای‌عالی دفاع بار دیگر بر شرایط ایران برای پایان‌دادن به جنگ تأکید کرد و افزود: «ما هنوز هم ایستاده‌ایم که باید صدام مجازات شود و متجاوز از خاک ما بیرون رود و خسارت پرداخت شود و رانده‌شدگان عراقی نیز باید به وطن خود بازگردند. سازمان ملل و کنفرانس اسلامی و همه هیئت‌هایی که با پیغام به ما جهت آغاز اقدامات خود، مطالب ما را می‌دانند و به آنها گفته شده است، ما باز به آنها جواب رد نمی‌دهیم، بیایند لااقل خرمشهر را بازدید کنند ... اما اگر فکر می‌کنند با جوسازی و فشار سیاسی می‌توانند ما را [وادار به] عدول از خط اصلی و همیشگی خود بکنند، در اشتباه هستند. ما نه آن روز تخطی کردیم و نه امروز این کار را خواهیم کرد. ... ما این حق را باید بگیریم و این حق برای ما به‌عنوان حق خود مطرح نیست، بلکه به‌عنوان حق ملت‌های همسایه و حق انسانیت مطرح است. ما می‌خواهیم در خلیج‌فارس قلدر و زورگویی دیگر مانند صدام پیدا نشود که باج‌سبیل از دولت‌های کوچک بگیرد و ما نمی‌خواهیم قدرت‌های بزرگ به خود حق دهند در مسائل منطقه دخالت کنند.» امام‌جمعه تهران در ادامه سخنان خود به توطئه‌های گروه‌های ضدانقلاب داخلی نیز اشاره کرد و گفت: «همچنان که رسم آنها بود وقتی پیروزی بزرگ کام مردم را شیرین می‌کرد، آنها سعی داشتند با حرکات خیانت‌آمیز خویش آن را تلخ کنند. پس از فتح خرمشهر دوباره راه افتادند و مردم بی‌سلاح و هرکس که دم تیغ آنها بود می‌زدند، این یک حرکت مذبوحانه است. آنها فکر می‌کنند می‌توانند مردم را از حضور در صحنه پشیمان کنند. این اشتباه است هر کار بکنند مردم مقاوم‌تر و مصمم‌تر و از گروهک‌ها متنفرتر خواهند شد.» وی با اشاره به تلاش گروه‌های ضدانقلاب برای ایجاد تفرقه میان مردم و اخلال در نظم و آرامش جامعه، خطاب به مردم گفت: «اگر در کارخانه و اداره و در هرجا دیدید کسانی به این‌گونه مسائل دامن می‌زنند، بدانید اینها همان سرانگشتان خبیثی هستند که می‌خواهند انتقام فتح خرمشهر و فتوحات دیگر را بگیرند. حواس خود را جمع کنید و این توطئه‌ها را خنثی نمایید.»[۱۴]
گزارش- 9
9. رادیو بی‌بی‌سی رقم اعلام‌شده ازسوی رئیس‌جمهور ایران برای دریافت غرامت از عراق را بسیار بیشتر از ذخایر ارزی عراق دانست. رادیو اسرائیل نیز گفت اعلام این رقم حیرت ناظران سیاسی را برانگیخته است. رادیو بی‌بی‌سی در اخبار فارسی امروز خود گفت: «ایران برای پایان‌دادن به جنگ بیست‌ماهه خود با عراق دو شرط قائل شده است. رئیس‌جمهور ایران [آیت‌الله] علی خامنه‌ای در تهران گفته است کشورش 150 میلیارد دلار به‌عنوان خسارت جنگ مطالبه خواهد کرد و محاکمه صدام حسین رئیس‌جمهور عراق را نیز خواستار خواهد بود. خبرنگاران می‌گویند مبلغ مورد مطالبه ایران از ذخایر ارزی عراق بسیار بیشتر است و سه‌برابر رقمی را تشکیل می‌دهد که در گزارش‌های قبلی ادعا شده بود.»[۱۵] در همین حال، رادیو اسرائیل نیز گفت: «[آیت‌الله] علی خامنه‌ای امروز گفت ایران برای پایان‌دادن جنگ با عراق 150 میلیارد دلار خسارت نقدی طلب می‌کند. انتشار این رقم بی‌سابقه، حیرت ناظران سیاسی را برانگیخت؛ زیرا تاکنون بالاترین رقمی که در این موضوع شیوع داشت 50 میلیارد دلار بوده است. رئیس‌جمهور ایران که در نماز جمعه امروز دانشگاه تهران سخن می‌گفت درضمن خواستار گردید که ارتش عراق هرچه زودتر باقیمانده خاک ایران را نیز ترک گوید و پرزیدنت صدام حسین به‌عنوان جنایتکار جنگی محاکمه شود. از شرایط دیگر [آیت‌الله] خامنه‌ای آن است که عراق به بمباران شهرهای ایران پایان دهد و همه ایرانیان اخراج‌شده از عراق به خانه‌های خود بازگردند.»[۱۶]
گزارش- 10
10. معاون وزیر امور خارجه ایران که درحال بازدید از چند کشور عربی حوزه خلیج‌فارس می‌باشد، امروز، در مصاحبه‌ای در دوبی، مبلغ غرامت درخواستی ایران را 150 میلیارد دلار اعلام کرد و گفت: ما صدام حسین را سرنگون می‌کنیم و اجازه دخالت در امور منطقه را به هیچ کشوری نمی‌دهیم. حسین شیخ‌الاسلام معاون وزیر امور خارجه ایران و هیئت همراه که از روز گذشته، در امارات عربی متحده به سر می‌برند، امروز از ابوظبی وارد دوبی شدند و مورد استقبال سرکنسول ایران و مدیران مؤسسات ایرانی مستقر در این امیرنشین قرار گرفتند. شیخ‌الاسلام سپس در یک مصاحبه مطبوعاتی در محل سرکنسولگری ایران شرکت کرد و به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.[۱۷] وی در پاسخ به این سؤال که دولت ایران پس از عملیات نظامی اخیر با دولت‌هایی که به صدام کمک کرده‌اند، چه برخوردی خواهد کرد، گفت: «آنها ازجمله سعودی و کویت که تاکنون کمک‌های زیادی به صدام کرده‌اند، سعی نکنند پل‌های پشت سر خود را خراب کرده و به سرنوشت بدی دچار شوند، زیرا درصورت ادامه این کمک‌ها و پس از پایان جنگ حتی اگر دولت جمهوری اسلامی ایران هم آنها را ببخشد، ملت ایران آنها را نخواهند بخشید.» شیخ‌الاسلام اضافه کرد: «هر کشوری در منطقه خلیج‌فارس که واقعیات جمهوری اسلامی را درک کرده و موضع ما را تأیید کند، ما از آن پشتیبانی کرده و هر نوع کمکی نیز به آن خواهیم کرد و امارات متحده عربی یکی از این کشورهاست که از راه منطق و تحت رهبری شیخ زاید موضع ما را درک و تأیید می‌نماید.» وی درمورد ملاقات شب گذشته خود با شیخ زاید نیز اظهار کرد: «شیخ زاید شخصیتی است حقیقت‌بین و ملاقات با وی بسیار ثمربخش بود.» معاون وزیر امور خارجه ایران درباره میانجیگری برخی از هیئت‌ها و دولت‌ها برای پایان‌دادن به جنگ گفت: «ما از ابتدای جنگ سه شرط را پیشنهاد کردیم، ولی باوجود اینکه صدام تاکنون فکر می‌کرد با کمک اربابان خود می‌تواند در جنگ پیروزی کسب کند، ما ثابت کردیم با قدرت در جنگ پیروز می‌شویم.» وی اضافه کرد: «ما به سلاح نیاز نداریم، زیرا 20 میلیون رزمنده داوطلب و همیشه آماده داریم و از موضع قدرت کامل صحبت می‌کنیم.» شیخ‌الاسلام درمورد غرامت جنگ گفت: «صدام باید 150 میلیارد دلار غرامت بپردازد. صدام منازل مسکونی در شهرها و روستاها و همچنین تأسیسات نفت و پالایشگاه آبادان ما را ویران کرده، مناطق زیادی را با بمب نا پالم از بین برده، هزاران مسلمان را شهید، خانواده‌های زیادی را بی‌سرپرست و ... باید هم‌اکنون جواب‌گوی دو ملت ایران و عراق باشد.» وی همچنین گفت: «اگر صدام به‌زودی سقوط کند، که حتماً خواهد کرد و یک دولت اسلامی و مردمی در عراق روی کار آید، ما نه‌تنها از غرامت صرف‌نظر کرده، بلکه به آن دولت کمک نیز می‌کنیم.» شیخ‌الاسلام تأکید کرد: «وجود صدام در منطقه برای تمام دولت‌ها و ملت‌ها مضر است و اوست که عامل همه تشنج‌هاست.» شیخ‌الاسلام در پاسخ به سؤالی دیگر درخصوص دخالت‌های امریکا در منطقه گفت: «امریکا برای نجات صدام دست به هر کاری زد؛ ازجمله شاه حسین اردنی را وادار کرد که علناً به او کمک کند، ولی اخیراً چون دیده صدام رفتنی است همین شاه حسین را وادار کرده است که برای پایان‌دادن به جنگ، از شورای امنیت سازمان ملل تقاضای تشکیل جلسه کند. ... ما شاه سابق ایران را که در جنگ اعراب و اسرائیل به اسرائیل هواپیما می‌فرستاد بیرون کردیم، شاه حسین را نیز از منطقه بیرون و صدام را سرنگون می‌کنیم و اجازه دخالت در امور منطقه را به هیچ کشوری نمی‌دهیم.» وی اضافه کرد: «امریکا به چه حقی باید در منطقه دخالت کند. او که هزاران کیلومتر از منطقه دور است، چه منافعی بجز منافع ما و نفت دارد که برای به‌خطرافتادن آنها نگران شده است.» شیخ‌الاسلام در پایان این مصاحبه از قول امام خمینی گفت: «صدام حسین مرده است» و ادامه داد: «ما باید به امید تشکیل یک دولت اسلامی در عراق و آزادساختن قدس شریف باشیم.»[۱۸]
گزارش- 11
11. وزیر امور خارجه ایران در سومین روز اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای غیرمتعهد ضمن محکوم‌کردن امریکا و رژیم صهیونیستی، مسئله فلسطین را مسئله اصلی و حیاتی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد و برچیدن تمامی پایگاه‌های خارجی از منطقه را خواستار شد. وی همچنین با تشریح دلایل مخالفت ایران با برگزاری اجلاس آتی سران کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد در بغداد، تأکید کرد ایران با حکومت عراق سازش نخواهد کرد و تا استیفای حقوق خود به جنگ ادامه خواهد داد. علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه، در ساعت 06:15 امروز به‌وقت تهران، در اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد در هاوانا، سخنرانی کرد. وی در این سخنرانی ابتدا با اعلام اینکه ازجانب ملتی سخن می‌گوید که اکنون چهارمین سال پیروزی انقلاب اسلامی خود را سپری می‌کند، گفت: «این انقلاب نه‌تنها به سلطه جابرانه غرب در میهن ما پایان داد، بلکه برای رسیدن به استقلال واقعی در مبارزه با غرب به دامان شرق نیز پناه نبرده و مصمم است کوچک‌ترین لغزشی به شرق یا غرب نداشته باشد. این خط مشی درعین‌حال مطابق و همسو با آرمان‌های عدم‌تعهد واقعی نیز می‌باشد.» ولایتی با تأکید بر اینکه برای حفظ پویایی، حیات و محتوای راستین جنبش عدم‌تعهد، کشورهای عضو آن باید آرمان‌ها و اصول این جنبش را ارج نهند، گفت: «انقلاب اسلامی ما از ابتدای موجودیت خود همواره درگیر مبارزه‌ای سخت با امپریالیسم و در رأس آن شیطان بزرگ، امریکا بوده است. امپریالیسم همواره به توطئه و اقدام علیه جمهوری اسلامی ایران سرگرم بوده است، ولی اراده پولادین و ایمان قوی ملت مسلمان ایران همواره این توطئه را خنثی نموده است.» وی با اظهار اینکه امت مسلمان ایران توطئه‌های امپریالیسم امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران و دیگر ملل مسلمان جهان را با مسئله صهیونیسم آمیخته می‌داند، ادامه داد: «امروز، چه کسی این واقعیت‌ها را انکار می‌کند که تجاوزات و دست‌اندازی‌های روزمره رژیم صهیونیستی تنها با موافقت قبلی و حمایت بی‌دریغ و همه‌جانبه امریکا عملی می‌شود. ... ما می‌خواهیم از اینجا و به نام جنبش عدم‌تعهد افکار عمومی جهان را مخاطب قرار داده و از وجدان‌های بیدار بشری سؤال کنیم که سکوت دربرابر سیاست وحشیانه و مبنی‌بر زور رژیم صهیونیستی تا کی و حمایت از این رژیم متجاوز به‌ویژه ازسوی امریکای جهان‌خوار که همه نیازهای صهیونیست‌ها را بدون کم‌وکاست تأمین می‌کند و آن را به ادامه تجاوزات تشویق می‌نماید تا چه مدتی انسان‌های شرافتمند را در سکوت نگه خواهد داشت؟ جمهوری اسلامی ایران تحت رهبری امام خمینی اجرای خواسته‌های مؤکد ملت مسلمان ایران و فلسطین را بدون هیچ قیدوشرطی مسئله اساسی و حیاتی خود می‌داند، همواره آمادگی خود را برای حرکت پیشاپیش صفوف نیروهای آزادکننده فلسطین اعلام داشته و اکنون دربرابر نمایندگان کشورهای غیرمتعهد تأکید می‌نماییم که برای هر اقدام و عملی درجهت کمک به نبرد ملت فلسطین در اعمال حقوق آنها و همچنین برای مبارزه علیه سلطه‌گری ابرقدرت‌ها و نفوذ آنها در کشورهای غیرمتعهد جهان آماده است.» ولایتی در ادامه سخنان خود با اشاره به نزدیکی برگزاری اجلاس ویژه مجمع عمومی سازمان ملل درباره خلع سلاح و با تأکید بر اینکه ابرقدرت‌ها و سایر قدرت‌های استعماری عامل تشنج و ناامنی و بی‌ثباتی در سراسر جهان می‌باشند، گفت: «همان‌ها هستند که تمام تلاش‌های بین‌المللی درجهت کاهش مسابقه تسلیحاتی و خلع سلاح را با شکست روبه‌رو می‌سازند. مقصد ابرقدرت‌های استعماری از برقراری حاکمیت ترس در جهان، ترغیب سایر کشورها به خرید اسلحه و بهره‌کشی از منابع مالی این کشورها برای ادامه بقای خود می‌باشد.» وی تأکید کرد: «جنبش عدم‌تعهد به‌لحاظ آرمان‌ها و نیز ترکیب اعضای آن‌که از قدرت‌ها در میان آنها نیستند می‌تواند نیرویی مؤثر درجهت مبارزه با مسابقه تسلیحاتی و تلاشی که ابرقدرت‌ها دراین‌زمینه به عمل می‌آورند، باشد.» وزیر امور خارجه ایران برچیدن تمامی پایگاه‌های خارجی از منطقه و محو حضور قدرت‌های خارجی از منطقه اقیانوس هند و خلیج‌فارس را خواستار شد و با اعلام اینکه جمهوری اسلامی ایران تشکیل نیروهای واکنش سریع امریکا را جدیدترین ضربه به امنیت بین‌المللی می‌داند، اضافه کرد: «امریکای جهان‌خوار با این منطق که منطقه خلیج‌فارس دارای منافع حیاتی برای امریکا و کشورهای غربی می‌باشد، خود را محق می‌داند که برای تأمین این منافع دست به هرگونه اقدام تجاوزکارانه علیه کشورها و مردم مستضعف این منطقه بزند.» ولایتی در بخشی دیگر از سخنانش با اشاره به عمیق‌ترشدن شکاف بین کشورهای غنی و فقیر، خواستار ایجاد دگرگونی اساسی در نظام اقتصادی موجود و برقراری یک نظام اقتصادی نوین مبنی‌بر عدالت شد و سپس به کشورهای جهان سوم توصیه کرد: «با اعتقاد و اتکا به خداوند و به نیروی اصیل ملت‌ها برای مقابله با نظام استکباری جهان که آنها را در همه ابعاد سیاسی و اقتصادی و فرهنگی به استضعاف کشانده است، به پا خیزند و نیازهای اساسی اقتصادی و تکنولوژی خود را بدون ایجاد وابستگی به کشورهای توسعه‌یافته صنعتی تأمین کنند.» وی همچنین در تشریح توطئه‌های امپریالیسم و در رأس آن امریکا علیه انقلاب اسلامی، تجاوز ارتش عراق به خاک ایران را یکی از این توطئه‌ها برشمرد و با تأکید بر اینکه رژیم عراق با این تجاوز اصول اساسی جنبش عدم‌تعهد و منشور سازمان ملل متعهد را نقض کرده است، از نابود‌کردن شهرهای خرمشهر، هویزه، بستان، قصرشیرین، نفت‌شهر، مهران و 1200 روستا و آسیب‌رساندن به شهرهایی مانند آبادان، اهواز، دزفول و شوش و چندین مرکز اقتصادی مانند پالایشگاه آبادان و نیز آواره‌کردن حدود دو میلیون نفر از مردم ایران به‌عنوان نمونه‌هایی از آثار این تجاوز نام برد. ولایتی ضمن دعوت از اعضای جنبش عدم‌تعهد برای دیدن آثار تجاوز نظامیان عراقی به ایران، گفت: «درحال‌حاضر به‌دنبال شکست مفتضحانه و عقب‌نشینی نیروهای متجاوز از خرمشهر، رژیم بعث عراق دست به تلاش مذبوحانه‌ای زده و از آن‌سوی مرزها، شهر خرمشهر و مناطق مسکونی را با توپ‌های دورزن زیر آتش گرفته است. در چنین شرایطی بدیهی است که برای درهم‌کوبیدن مبدأ آتش و نجات مردم بی‌گناهمان اقدام کنیم و در این امر لحظه‌ای درنگ نخواهیم کرد. هنوز قسمت‌هایی از سرزمین ما تحت اشغال نیروهای متجاوز است و اشغالگران هنوز در بخشی از قلمرو ما در خوزستان، ایلام و قصرشیرین حضور دارند و در نفت‌شهر به استخراج و غارت و سرقت منابع نفتی زیرزمینی مشغول‌اند و در تمامی این نقاط، تخریب و انهدام مناطق مسکونی غیرنظامی همچنان ادامه دارد. ما اطمینان داریم این اعمال وحشیانه بار غرامت صدام را که پرداخت آن امری ضروری است بیش‌ازپیش خواهد کرد.» علی‌اکبر ولایتی با تأکید بر اینکه ایران با حکومت عراق سازش نخواهد کرد و تا استیفای حقوق خود به جنگ ادامه خواهد داد، متذکر شد: «ما هیچ‌گونه قصد توسعه ارضی نسبت به قلمرو هیچ کشوری را نداریم و از برادران مسلمان خود در منطقه می‌خواهیم که فریب تبلیغات امپریالیسم علیه جمهوری اسلامی ایران را نخورند.» وزیر امور خارجه ایران پس‌ازاینکه ساقط‌کردن هواپیمای حامل وزیر امور خارجه الجزایر را یکی دیگر از اقدامات جنون‌آمیز رژیم عراق خواند، گفت: «اکنون این پرسش مطرح می‌شود که چنین رژیمی چگونه شایستگی آن را دارد که میزبان هفتمین کنفرانس سران کشورهای غیرمتعهد باشد؟ چگونه ما می‌توانیم ریاست جنبش عدم‌تعهد را که مردانی بزرگ چون تیتو، نهرو، ناصر و سوکارنو از بنیان‌گذاران آن بودند به دست عامل وابسته و تجاوزگری چون صدام بسپاریم؟ آیا این کار خیانت به آرمان‌های آن مردان نیست؟» وی اضافه کرد: «پیشرفت‌های اخیر سپاه اسلامی ایران در عملیات معروف به بیت‌المقدس که طی آن فوج‌فوج از نیروهای عراق خود را با سازوبرگ به نیروهای ایران تسلیم می‌کردند، نشانگر این واقعیت است که رژیم صدام به زور سرنیزه خود را به ملت مسلمان عراق تحمیل کرده است. ازسوی دیگر، موج قیام‌ها و ناآرامی‌ها که طی ماه‌های اخیر در شهرهای مهم عراق مثل کربلا، نجف، کرکوک و سلیمانیه رخ داده و اخبار آن کم‌وبیش به دنیای خارج رخنه کرده است، حاکی‌از تزلزل و عدم‌ثبات رژیم عراق در داخل این کشور می‌باشد. در چنین حالتی که رژیم عراق با موج مخالفت توده‌های ناراضی عراقی در داخل کشور روبه‌روست، برگزاری اجلاس سران غیرمتعهدها در بغداد و اعطای ریاست این جنبش به صدام؛ یعنی شخصی که مسئول این بی‌ثباتی است، چیزی جز به‌خطرافکندن آینده این جنبش نخواهد بود.» ولایتی همچنین گفت: «دولت جمهوری اسلامی ایران امیدوار است که کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد با مخالفت با برگزاری هفتمین کنفرانس سران کشورهای غیرمتعهد در پایتخت رژیم تجاوزگر عراق به این رژیم و تجاوزگران احتمالی دیگر بیاموزد که تجاوز و نقض اصول جنبش توسط آنها ازسوی کشورهای غیرمتعهد با بی‌تفاوتی روبه‌رو نخواهد شد. تنها به‌این‌ترتیب است که به اعتبار جنبش افزوده و به آرمان‌های آن ارج خواهیم نهاد. دولت جمهوری اسلامی ایران در کنفرانس سران درصورتی‌که در بغداد تشکیل شود، شرکت نخواهد کرد و ریاست این رژیم جنایتکار را بر جنبش عدم‌تعهد نخواهد پذیرفت.» وزیر امور خارجه ایران در پایان سخنان خود پس از محکوم‌کردن اشغال افغانستان ازسوی نیروهای خارجی (بدون ذکر نام شوروی)، اشغال جزایر مالونیاس ازسوی انگلستان، جنایات دولت دست‌نشانده امریکا در السالوادور علیه مردم این کشور، تهدیدهای امریکا علیه نیکاراگوئه، جنایات رژیم نژادپرست افریقای جنوبی علیه کشورهایی مانند نامیبیا و آنگولا و حملات عمال امریکا به جنبش مردم صحرا، خطاب به اعضای جنبش عدم‌تعهد گفت: «اگر تمام فعالیت جنبش عدم‌تعهد به صدور اعلامیه و به دور از برداشتن گام‌های عملی و واقعی در مقابله با ابرقدرت‌ها منحصر گردد، به اعتقاد ما متأسفانه سرنوشتی مشابه سرنوشت سازمان ملل که به‌دلیل تسلط ابرقدرت‌ها از ایفای وظایف اساسی‌اش بازمانده است، در انتظار ما خواهد بود.»[۱۹]
گزارش- 12
12. در ادامه اجلاس امروز وزیران امور خارجه کشورهای غیرمتعهد در هاوانا، وزیر امور خارجه لیبی در سخنانی با برگزاری اجلاس آتی سران این کشورها در بغداد مخالفت کرد. خبرنگاران خارجی حاضر در هاوانا، اظهار عقیده کردند که برگزاری اجلاس سران غیرمتعهد در بغداد منتفی شده است. همچنین نمایندگان کشورهای غیرمتعهد حاضر در هاوانا، با ارسال تلگرامی به رئیس شورای امنیت سازمان ملل ضمن محکوم‌کردن حمله هوایی امروز رژیم صهیونیستی به لبنان، اتخاذ تدابیر لازم علیه این رژیم را خواستار شدند. به گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی از هاوانا، وزیر امور خارجه لیبی به‌عنوان یکی از سخنرانان جلسه امروز وزیران امور خارجه کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد در سخنانی ضمن محکوم‌کردن امریکا و رژیم صهیونیستی، از جنبش‌های آزادی‌بخش و نیز حقوق فلسطینیان حمایت کرد و گفت که باید رشد جنبش عدم‌تعهد تثبیت و از انفعالی‌شدن مواضع آن جلوگیری شود. وی همچنین ضمن مخالفت با برگزاری اجلاس آتی سران این جنبش در بغداد، افزود باید این اجلاس در کشوری دیگر تشکیل شود.[۲۰] خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی دیگر آورده است: «خبرنگاران رسانه‌های خاورمیانه [غرب آسیا] و امریکای لاتین و حتی بعضی از خبرنگاران خبرگزاری‌های بزرگ می‌گویند تقریباً تمامی هیئت‌های نمایندگان شرکت‌کننده در اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای غیرمتعهد در هاوانا در گفت‌وگوهای خصوصی گفته‌اند یا اذعان دارند که امکان برگزاری اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد در سپتامبر (شهریورماه)، در بغداد عملاً منتفی شده است.» بنا بر همین گزارش، هرچند امکان برگزاری این اجلاس در بغداد، منتفی شده است، اما بر سر محل برگزاری آن اختلاف‌نظر وجود دارد و اغلب نگاه‌ها به دهلی‌نو، بلگراد و هاوانا است.[۲۱] در سومین گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز آمده است: انتشار خبر بمباران امروز جنوب لبنان توسط هواپیماهای رژیم صهیونیستی تا ساعت‌ها جلسه هاوانا را تحت‌تأثیر قرار داد و نماینده وزارت امور خارجه کوبا پشت تریبون رفت و پس از خواندن گزارش‌ها درباره این بمباران، بیانیه‌ای را که در همین ارتباط ازسوی این وزارتخانه صادر شده بود، قرائت کرد. در این بیانیه حمله هوایی رژیم صهیونیستی به لبنان محکوم و از شورای امنیت سازمان ملل خواسته شده است تا برای بررسی این اقدام رژیم صهیونیستی جلسه‌ای تشکیل دهد.[۲۲] سپس، نمایندگان کشورهای غیرمتعهد حاضر در اجلاس هاوانا نیز با ارسال تلگرامی به رئیس شورای امنیت سازمان ملل ضمن محکوم‌کردن حمله هوایی رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان از وی خواستند تا این اقدام رژیم صهیونیستی در جلسه شورای امنیت مورد بررسی قرار گرفته و براساس منشور سازمان ملل تدابیر لازم علیه این رژیم اتخاذ گردد.[۲۳]
گزارش- 13
13. عراق به تلاش سیاسی ایران برای تغییر محل برگزاری اجلاس آتی سران کشورهای غیرمتعهد از بغداد به پایتخت کشورهای دیگر واکنش نشان داد. رادیو صوت‌الجماهیر عراق امروز، با ادعای اینکه ایران و سوریه همچنان تلاش می‌کنند به روابط کشورهای جهان با عراق خدشه وارد کنند، گفت: «این دو [کشور] پس از اینکه با توطئه و موضع دشمنانه خود وحدت صف عربی را به هم زدند، اینک رو به کشورهای غیرمتعهد کرده‌اند تا به آنان زیان وارد سازند و وضع آنان را از هم بپاشند. طبق گزارش‌های خبری چند هفته پیش، تلاش‌های [آیت‌الله] خمینی و حافظ اسد برای تغییر زمان و مکان هفتمین کنفرانس سران غیرمتعهد که قرار است در سپتامبر آینده، در بغداد تشکیل گردد و پس از اینکه برای آنان روشن شد که تلاش‌هایشان مورد قبول این جنبش قرار نمی‌گیرد، فشار خود را به این کشورها آغاز کردند. پریروز، گفته شد که [آیت‌الله] خمینی ... به کشورهای غیرمتعهد ... حمله کرد. [آیت‌الله] خمینی شرکت رهبران و کشورهای غیرمتعهد که توسط رهبر عالی‌قدر صدام حسین برای شرکت در کنفرانس بغداد دعوت شده‌اند را ننگ و عار توصیف کرد. با این روش فریبنده [آیت‌الله] خمینی و حافظ اسد آشکار می‌شود که این دو رژیم سعی در تجزیه اتحاد کشورهای جهان دارند. ...»[۲۴]
گزارش- 14
14. ابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور مخلوع ایران، درباره ورود احتمالی نیروهای ایران به خاک عراق بیانیه‌ای منتشر کرد. خبرگزاری یونایتدپرس از بیروت گزارش داد: «بنی‌صدر طی بیانیه‌ای که در مقر خود در پاریس انتشار داد گفت ایران یا باید جنگ را متوقف ساخته یا به داخل عراق گسیل دهد که در آن صورت برای طرفین و تمامی منطقه نتایجی خطرناک در بر خواهد داشت. وی گفت ایران جنگی را که 200 هزار ایرانی و عراقی طی آن کشته یا معلول شده‌اند، نمی‌تواند متوقف سازد.» به گزارش این خبرگزاری، وی همچنین با اعلام اینکه حکومت ایران باوجود تمایل‌نداشتن به گسترش جنگ به داخل عراق نمی‌تواند نیروی نظامی ایران را در نوار مرزی درگیر نگه دارد، اضافه کرد: «بنابراین باید با درگیر‌کردن نیروهای دیگر کشورها شکل جنگ را عوض کند.» بنی‌صدر در پایان این اطلاعیه نیز ضمن اعلام اینکه «ایران هر نیروی نظامی مخالفی را می‌تواند شکست دهد»، هشدار داد: «هر کشوری که برای جنگ با ایران نیرو اعزام کند، به همان سرنوشت بغداد دچار خواهد شد.»[۲۵] رادیو اسرائیل نیز گزارش داد: «رئیس‌جمهور اسبق ایران ابراز عقیده کرد که آیت‌الله خمینی جنگ بیست ماهه کنونی را به داخل عراق خواهد کشاند. ... وی درضمن تأکید کرد که نیروهای مسلح ایران با حمله به عراق مخالفت می‌کنند و عقیده دارند که چنین حمله‌ای موقعیت صدام حسین را در عراق تحکیم می‌بخشد و کشورهای نفت‌خیز عرب در حوزه خلیج‌فارس را به جنگ با ایران می‌کشاند.» رادیو اسرائیل افزود: «وی از ارتش ایران دعوت کرد که آگاه بوده و کورکورانه عمل نکند و در چنین برنامه‌ای شرکت نجوید.»[۲۶]
گزارش- 15
15. وزیر امور خارجه عراق در مصاحبه‌ای با بیان اینکه در عملیات اخیر ایران چندین هزار نفر از مردم این کشور را کشتیم، از تمایل‌نداشتن عراق به نگهداری باقیمانده اراضی اشغالی ایران سخن گفت و درباره خواسته ایران برای برکناری صدام نیز تأکید کرد که هرگونه تغییر داخلی باید برعهده مردم باشد. سعدون حمادی وزیر امور خارجه عراق، که برای حضور در اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای غیرمتعهد در هاوانا به سر می‌برد صبح امروز، در یک مصاحبه مطبوعاتی در پاسخ به سؤالی درباره شکست ارتش عراق در خرمشهر گفت: «هرچند ایران در عملیات اخیر زمین خود را پس گرفت، اما ما چندین هزار نفر از مردم ایران را کشتیم.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی «لحن حاکی‌از لذت حمادی در موقع سخن گفتن از این تعداد کشته موجب عکس‌العمل و اعتراض خبرنگاران شد.»[۲۷] رادیو اسرائیل نیز در گزارشی از این مصاحبه اعلام کرد: «سعدون حمادی وزیر خارجه عراق، گفت در جریان نبردهای اخیر در خوزستان، ایران 40 هزار نفر تلفات داشته و مقادیری بسیار زیاد سلاح‌های سبک و سنگین را از دست داده است. وی گفت باوجود رویدادهای اخیر، ارتش عراق هنوز قسمتی از خاک ایران را در تصرف دارد. حمادی اضافه کرد که عراق مایل به اشغال دائمی خاک ایران نمی‌باشد.»[۲۸] همچنین، خبرگزاری رویتر با اعلام اینکه حمادی در این مصاحبه گفت ایران در حمله اخیرش 40 هزار نفر از دست داده است، به نقل از وی گزارش داد: «عراق به نگه‌داشتن اراضی اشغالی ایران علاقه‌ای ندارد، لکن می‌خواهد ماشین نظامی ایران را تضعیف کند.» به گزارش رویتر، وزیر امور خارجه عراق اضافه کرد: «شروط عراق برای استقرار صلح دربرگیرنده احترام‌گذاشتن به حدود مرزها، عدم دخالت در امور داخلی و همزیستی مسالمت‌آمیز دولت‌ها می‌باشد.» حمادی درباره تأکید ایران به برکناری صدام حسین نیز گفت: «انجام تغییرات داخلی باید به‌عهده مردم هر کشوری گذاشته شود.»[۲۹]
گزارش- 16
16. معاون نخست‌وزیر عراق که دو روز پیش، به‌طور ناگهانی و اعلام‌نشده به مسکو رفته بود، امشب، به بغداد بازگشت. رادیو اسرائیل کسب اطلاع از موضع شوروی درباره وقایع اخیر جبهه‌های جنگ ایران و عراق و نیز ورود احتمالی قوای نظامی ایران به خاک عراق را از اهداف اصلی این سفر برشمرد. خبرگزاری عراق با اعلام اینکه طارق عزیز معاون نخست‌وزیر این کشور، پس از دیدار با مقامات شوروی امشب به بغداد بازگشته است، اعلام کرد: وی در طول اقامت خود در مسکو با دبیر کمیسیون امور خارجی مجلس دوما و نیز معاون شورای وزیران شوروی درخصوص اوضاع منطقه غرب آسیا و مسائل مورد علاقه دو کشور بحث و گفت‌وگو کرد.[۳۰] در همین حال، رادیو اسرائیل در اخبار امروز خود درخصوص سفر طارق عزیز به مسکو گفت: «به عقیده ناظران سیاسی یکی از هدف‌های مسافرت وی تعیین این نکته است که درصورت حمله ایران به خاک عراق اتحاد شوروی که با عراق پیمان دوستی و همکاری پانزده ساله دارد، چه واکنشی نشان خواهد داد.» این رادیو همچنین گفت: «به گفته برخی ناظران سیاسی در بیروت، دولت عراق از کمک‌های شوروی به ایران خشمناک است و تهدید می‌کند که اگر این کمک‌ها ادامه یابد عراق قرارداد دوستی خود را با شوروی لغو خواهد کرد.»[۳۱] رادیو بی‌بی‌سی با اشاره به اینکه سفر طارق عزیز به مسکو نخستین دیدار یک مقام رسمی طراز اول عراق از شوروی پس از چند ماه است، گفت: «احتمال دارد مقصود عراق از این دیدار کسب اطلاع ازنظر و روش اتحاد شوروی درباره شرایط اخیر جنگ ایران و عراق باشد که در نتیجه آن ایران شهر بندری خرمشهر را بازپس‌گرفت و نیروهای ایران اکنون سعی می‌کنند نیروهای عراقی را تا مرزهای بین‌المللی عقب برانند.» بی‌بی‌سی که معتقد است دولت شوروی به علت وجود پیمان دوستی با عراق تا کنون درباره جنگ ایران و عراق به ظاهر موضع بی‌طرفانه اختیار کرده است، اضافه کرد: «روابط میان طرفین از آغاز جنگ به این سو در نوسان بوده و تردیدهایی در آن احساس شده است. به‌خصوص در سال جاری اتحاد شوروی مراقب تماس‌های نزدیک سیاسی عراق با مصر بوده؛ تماس‌هایی که از جانب متحدین شوروی در منطقه از قبیل سوریه، به‌شدت به آن حمله شده است. به‌نظر می‌رسد که دولت عراق با دمیدن جان تازه به پیمان دوستی با شوروی قصد آن دارد که حمایت شوروی را نسبت به خود تجدید کند، اما مطمئناً اتحاد شوروی تا قطعی شدن نتیجه جنگ در موضع خنثی و بی‌طرف خود به‌طور قطع تغییری نخواهد داد.»(1/31)
گزارش- 17
17. نخست‌وزیر ترکیه هنگام عزیمت به جده برای شرکت در جلسه کمیته صلح سازمان کنفرانس اسلامی از تلاش‌های این کمیته برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق خبر داد. خبرگزاری رویتر نیز اعلام کرد در اظهارات اخیر مقامات عراقی ادعای قبلی آنها برای حاکمیت کامل بر اروندرود مطرح نمی‌شود. نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه ترکیه امروز، به‌منظور شرکت در کمیته صلح (حسن نیت) سازمان کنفرانس اسلامی برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق رهسپار جده شدند.[۳۲] بولنت اولسو نخست‌وزیر ترکیه، قبل از عزیمت خود در مصاحبه‌ای در فرودگاه استانبول، گفت: «کمیته حسن نیت که در سومین کنفرانس سران کشورهای اسلامی که در تاریخ 17 تا 28 ماه ژانویه سال 1981 [دی‌ماه سال 1360]، در شهر طائف، برگزار شده بود، تشکیل گردیده، تابه‌حال چندین بار برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تشکیل جلسه داده و از هیچ نوع فعالیتی دراین‌زمینه دریغ نورزیده است.» وی افزود: «اولین جلسه کمیته حسن نیت در ماه مارس سال 1981 و آخرین جلسه آن نیز در 5 مارس سال 1982، تشکیل شد. به‌دنبال جلسه اخیر، سکوتوره رئیس کمیته حسن نیت اسلامی و رئیس کشور گینه، همراه حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی از 19 تا 21 ماه آوریل [30 فروردین تا 1 اردیبهشت سال جاری]، به تهران و بغداد پایتخت دو کشور ایران و عراق عزیمت کرده و با مقامات هر دو کشور مذاکراتی به عمل آوردند. سکوتوره رئیس کمیته حسن نیت، صلاح دیده است که اعضای این کمیته را مجدداً به تشکیل جلسه دعوت کند. بنا به دعوت وی اینجانب و ایلتر ترکمن وزیر امور خارجه کشورمان عازم جده می‌شویم.»[۳۳] امروز خبرگزاری رویتر درباره جلسه اعضای کمیته حسن نیت اسلامی که قرار است فردا در شهر جده عربستان سعودی برگزار شود، گزارش داد: «یک هیئت عالی‌رتبه اسلامی از فردا، تلاش تازه‌ای برای پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران آغاز خواهد کرد و این درحالی است که نگرانی فزاینده‌ای درباره اثرات این جنگ بر امنیت کشورهای نفت‌خیز بر سر زبان‌ها است. به گفته دیپلمات‌ها اجلاس دوروزه کمیته وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی باتوجه‌به بازپس‌گیری خرمشهر توسط ایرانی‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است. شرکت‌کنندگان در این اجلاس که ریاست آن برعهده سکوتوره رئیس‌جمهور گینه، است، انتظار دارند که با گشاده‌رویی و ادب در تهران و بغداد مورد استقبال قرار گیرند و درعین‌حال انتظار پیشرفت چندانی در اوضاع را ندارند. این هیئت که در جده تشکیل جلسه می‌دهد متشکل از رؤسای جمهوری پاکستان، بنگلادش، گامبیا، نخست‌وزیر ترکیه، وزیران امور خارجه سنگال و مالزی، عرفات رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین و حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی است. شطی گفته است که وی و سکوتوره همراه پیشنهادات جدید به تهران و بغداد سفر خواهند کرد.» خبرگزاری رویتر اضافه کرد: «در آخرین پیشنهاد سازمان کنفرانس اسلامی که در ماه آوریل ارائه شده، این موارد ارائه شده بود، خروج نیروهای عراقی، استقرار نیروهای اسلامی [ایران] در مرز، واگذاری کنترل آبراه مورد اختلاف شط‌العرب [اروندرود] به نیروهای اسلامی [!؟]، آنها همچنین پیشنهاد کردند که کمیته‌ای برای تنبیه کشور آغازکننده جنگ تشکیل شود. صدام با نقض قرارداد 1975 درمورد تقسیم شط‌العرب [اروندرود] میان دو کشور، مدعی حاکمیت کامل بر این آبراه شد، اما در اظهارات اخیر عراقی‌ها ذکری از شط‌العرب [اروندرود] به میان نیامده و تنها گفته شده که هدف بغداد فقط انهدام ماشین جنگی ایران بوده است.»[۳۴]
گزارش- 18
18. رادیو بی‌بی‌سی در تفسیر امروز خود گفت که عراق آماده عقب‌نشینی کامل از خاک ایران است و دیگر اصراری به کسب حاکمیت کامل بر اروندرود ندارد، اما ایران با کسب پیروزی نظامی اخیر و افزودن شرط سرنگونی صدام حسین به شروط قبلی خود در تعقیب خواسته‌های خود پیگیرتر شده است. مفسر بخش شرقی رادیو بی‌بی‌سی در تفسیر اظهارات امروز وزیر امور خارجه ایران در هاوانا درباره شروط ایران برای پایان‌دادن به جنگ با عراق، ضمن بررسی اهداف احتمالی ایران و راه‌های پیشروی این کشور گفت: «حملات نیروهای ایران تا حدی زیاد عراق را به عقب‌نشینی کامل از اراضی ایران راضی کرده است و احتمالاً رهبران عراق مایل‌اند که دربرابر تضمین ایران به آتش‌بس، نیروهای خود را از باقیمانده اراضی اشغالی نیز خارج کنند. بعید است که درمورد ادعاهای ارضی نیز مشکلی پیش بیاید. ایران از آغاز جنگ تابه‌حال هیچ‌گاه ادعایی بر اراضی عراق نداشته است و ظاهراً عراق نیز دیگر اصراری به کسب حاکمیت کامل بر شط‌العرب [اروندرود] ندارد. مقامات ایران می‌گویند که جویای توسعه مرزهای کشورشان نیستند، اما بدون شک با کسب موفقیت‌های نظامی در تعقیب خواسته‌های خود پیگیرتر شده‌اند. چند ماهی است که ایران شرط چهارمی را نیز برای قبول آتش‌بس قائل شده است و آن اینکه هزاران نفر از شیعیان عراق که از کشورشان اخراج شده و به ایران آمده‌اند باید اجازه داشته باشند که به وطن خود بازگردند، اما اخیراً به‌خصوص پس از فتح خرمشهر همه این شرایط تحت‌الشعاع شرط سقوط حکومت صدام حسین قرار گرفته است. مقامات ایران و نیز مطبوعات این کشور بارهاوبارها این مطلب را تکرار کرده‌اند، اما ظاهراً سیاستی خاص برای ساقط‌کردن حکومت صدام حسین میان رهبران ایران طرح نشده است. برخی از مقامات ایران گفته‌اند که ممکن است نیروهای ایران برای تحقق این هدف موقتاً به عراق حمله کنند، اما عده‌ای دیگر مانند علی‌اکبر ولایتی وزیر خارجه ایران، که به هاوانا رفته است، اظهار داشته‌اند که قصد از چنین حمله‌ای پایان‌دادن به بمباران شهرهای ایران توسط نیروهای عراق خواهد بود.» رادیو بی‌بی‌سی در ادامه اضافه کرده است: «بدون شک رهبران ایران مایل‌اند که همچنان بکوشند تا حکومت بعثی صدام حسین را سرنگون کنند. ایران از شیعیان مخالف حکومت عراق حمایت می‌کند و برنامه عربی رادیو تهران را که در عراق و کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس پخش می‌شود تا حد زیادی افزایش داده است. در این هفته، تلویزیون ایران نیز شروع به پخش برنامه‌های عربی کرده است. همه اینها باعث تشدید نگرانی کشورهای محافظه‌کار عرب شده است، خاصه که آیت‌الله خمینی و سایر رهبران ایران اخطار کرده‌اند اگر ممالک مذکور به حمایت از عراق ادامه دهند ایران آنها را تنبیه خواهد کرد. ظاهراً سیاست و تبلیغات ایران در قبال کشورهای کوچک منطقه آمیخته‌ای از تهدید است. به این منظور که این ممالک را به پرهیز از عربستان و امریکا ترغیب کند و به آنها تفهیم نماید که اکنون جمهوری اسلامی قدرت مسلط بر این منطقه است.» بی‌بی‌سی در پایان تفسیر خود نتیجه گرفت: «اینها همه مقاصد آینده ایران‌اند و فعلاً مقامات این کشور متوجه جبهه جنگ‌اند تا با توسل به نیروهای مسلح، سربازان عراقی را از باقیمانده اراضی اشغالی خود خارج کنند.»[۳۵]
گزارش- 19
19. پس از آزادسازی خرمشهر، رسانه‌های غربی همچنان درصدد ایجاد واهمه در کشورهای عرب منطقه از خطر صدور انقلاب اسلامی ایران هستند. رادیو عربستان سعودی نیز متأثر از این تبلیغات به ایران هشدار داد درصورت نپذیرفتن مذاکرات صلح، عراق با قدرت نظامی بالقوه خود می‌تواند به موفقیت‌های نظامی دست یابد. روزنامه فایننشال تایمز (چاپ لندن) در شماره امروز خود، در مقاله‌ای با اعلام اینکه رهبران کشورهای عربی خلیج‌فارس پس از شکست ارتش عراق در خرمشهر متقاعد شده‌اند که صدام حسین جنگ را باخته است، نوشت: «ترس آنها اینک آن است که ایران به پیروزی محدود در عراق راضی نباشد و به‌سوی بصره و بغداد پیشروی کند.» این روزنامه سپس با تأکید بر ناتوانی این کشورها برای مقابله با ایران، اضافه کرد: «کشورهای کوچک خلیج‌فارس، در تحلیل نهایی خود روی دخالت امریکا حساب می‌کنند.»[۳۶] گاردین دیگر روزنامه (چاپ لندن) نیز به قلم خبرنگار خود در بحرین، با اشاره به اینکه ایران از کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس می‌خواهد خود را از امریکا دور نگه دارند، آورده است: «رهبران کشورهای منطقه خلیج‌فارس جز مشت‌های خود چیزی برای مقابله با خواسته‌های ایدئولوژیک ایران ندارند.»[۳۷] رادیو کلن نیز امروز، به نقل از هفته‌نامه راینشرمرکو (چاپ آلمان‌غربی) با اعلام اینکه در کویت دولت شروع به احداث پناهگاه‌های زیرزمینی کرده و کارکنان ادارات این کشور دوره کمک‌های اولیه می‌بینند به جلسه اخیر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در ریاض اشاره کرد و گفت: «آنها کشورهای ضعیفی هستند که از پیشروی ایران در خاک عراق و کویت بیم دارند و نیز نگران آن‌اند که انقلاب اسلامی از تهران، به این کشورها نفوذ کند و زمینه این امر نیز تا حدی وجود دارد.»[۳۸] در همین حال، رادیوی عربستان ضمن درخواست از ایران و عراق برای فراهم‌ساختن زمینه آغاز مذاکرات صلح، به ایران هشدار داد که عراق بالقوه دارای قدرت نظامی بسیار است و می‌تواند مدت‌ها جنگ را ادامه دهد و حتی موفقیت‌های نظامی نیز به دست آورد. رادیو بی‌بی‌سی ضمن اعلام این خبر اضافه کرد: «لحن رادیوی عربستان تلویحاً این نکته را گوشزد می‌کند که ایران درحال‌حاضر بهتر است که در جست‌وجوی شرایط بهتر متارکه [جنگ] باشد تا کناره‌گرفتن از مذاکره و در سر پروراندن ادامه جنگ، اما چنین نقطه‌نظری بعید است که در ذهن دولت ایران [تأثیر] بگذارد، زیرا دولت ایران اخیراً به‌عنوان بهای متارکه جنگ برکناری صدام حسین را خواستار گردیده است.»[۳۹] یک روزنامه امریکایی محدودیت‌هایی را که موجب شده این کشور تلاش‌های خود درزمینه جنگ ایران و عراق را ازطریق سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش عدم‌تعهد دنبال کند، تشریح کرد. روزنامه کریستین ساینس مانیتور در مقاله‌ای با اشاره به اینکه امریکا در تلاش است شدت تنش‌های منطقه‌ای را در سه مورد ایران و عراق، لبنان، اعراب و رژیم صهیونیستی کاهش دهد، نوشت: «در سه نقطه پرتنش خاورمیانه [غرب آسیا]، امریکا با ارائه پیشنهادهایی برای برقراری صلح به فعالیت پرداخته است، ولی در هر یک از این موارد نتیجه و حاصل این تلاش‌ها نامعلوم است و احتمالاً این مسائل تأثیرپذیر از حوادثی خواهند بود که به‌کلی از کنترل امریکا خارج است.» این روزنامه سپس درمورد جنگ ایران و عراق به نبود روابط سیاسی میان امریکا و این دو کشور اشاره کرده و افزوده است: «دولت ریگان [رئیس‌جمهور امریکا]، مشوق رهبران کشورهای اسلامی و غیرمتعهد شده که دراین‌مورد میانجیگری کنند و مانع از گسترش آن به دیگر کشورهای عرب منطقه شوند.» کریستین ساینس مانیتور در ادامه این مقاله از قول هارولد ساندرز معاون پیشین وزارت امور خارجه امریکا، به محدودیت‌های این کشور در مواجهه با مسائل منطقه غرب آسیا مانند جنگ ایران و عراق، اشاره کرد و نوشت: «مسائل خاورمیانه [غرب آسیا] چنان پیچیده و دشوار است که تنها با اقدام یک قدرت یا ابرقدرت حل‌شدنی نیست. ... به‌نظر هارولد ساندرز درمورد جنگ ایران و عراق وساطت یک قدرت خارجی مانند امریکا نمی‌تواند تأثیر قاطع داشته باشد. درنهایت آنچه امریکا می‌تواند انجام دهد، نقش غیرمستقیم آن است که با تشویق برقراری صلح بین آن قدرت‌هایی که می‌توانند نفوذی در حل مسئله داشته باشند، مؤثر واقع گردد.» این روزنامه امریکایی در پایان مقاله خود یادآور شده است: «به گفته مقامات وزارت خارجه، واشنگتن در تلاش است که با جلب وساطت دولت‌هایی که می‌توانند نفوذی دراین‌زمینه داشته باشند منازعه ایران و عراق را به پایانی مسالمت‌آمیز برساند. به همین جهت از کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش غیرمتعهدها مانند الجزایر خواسته است که میانجیگری کرده و جنگ را به پایان برسانند.»[۴۰]
گزارش- 20
20. احتمال ورود نیروهای ایران به خاک عراق و اصرار ایران به سرنگونی صدام حسین موضوعی است که نشریات ترکیه، فرانسه و آلمان‌غربی به بررسی آن پرداختند. روزنامه گون آیدین (چاپ ترکیه) در شماره امروز خود نوشت: «کارشناسان نظامی غرب عقیده دارند که ایران درصورت تدارک یک حمله جدید به خاک عراق که توانایی آن را هم دارد، حداقل به یک ماه وقت احتیاج دارد.» این روزنامه به نقل از ناظران سیاسی اضافه کرد: «اگر 100 میلیارد دلار هم به [آیت‌الله] خمینی غرامت بپردازند، وی بازهم از تلاش برای سرنگونی صدام دست بر نخواهد داشت.»[۴۱] هفته‌نامه پلون (چاپ پاریس) در مقاله‌ای با تأکید بر اینکه پس از گذشت 20 ماه از جنگ ایران و عراق، این رژیم صدام حسین است که مورد تهدید می‌باشد، نوشت: «ایرانی‌ها همیشه عنوان کرده‌اند که به سرزمین‌های دیگران طمع ندارند، ولی آیت‌الله خمینی تصریح کرده است که جنگ تا سقوط صدام ادامه خواهد داشت.» این نشریه سپس به تشدید فعالیت‌های دیپلماتیک برای پایان‌دادن به این جنگ اشاره و اضافه کرد: «امریکا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا میانجیگری خود را برای برقراری صلح بین دو کشور متخاصم پیشنهاد نموده‌اند، ولی به‌خوبی می‌توان دید چگونه یک چنین میانجیگری با این‌همه تأخیر بتواند شانسی برای نجات عراق که شکست خورده است، داشته باشد.»[۴۲] اکسپرس دیگر هفته‌نامه چاپ پاریس نیز در مقاله‌ای با اعلام اینکه ایران پس از گذشت 20 ماه از جنگ، حالت یک فاتح را به خود گرفته و به عبور از مرزهای عراق تهدید می‌کند، نوشت: «ناظران سیاسی عقیده دارند آینده منطقه خاورمیانه [غرب آسیا] به این مسئله بستگی پیدا کرده است که آیا ایران به مرزهای عراق تجاوز خواهد کرد یا نه؟»[۴۳] در همین حال، روزنامه دی ولت (چاپ آلمان‌غربی) نوشت: «کشورهای خلیج [فارس] از تهران تقاضای پایان جنگ را دارند، ولی [آیت‌الله] خمینی با سربازانش هنوز تهدید می‌کنند.» این روزنامه اضافه کرد: «هیچ شکی نیست که صدام در خطر ازدست‌دادن سرش است، ولی امکان اینکه او و رژیمش بتوانند باقی بمانند هم کم نیست.» دی ولت با اشاره به مستحکم‌بودن موقعیت صدام در عراق و با تأکید بر اینکه ازطرف مردم این کشور نیز خطری متوجه او نیست، ادامه داد: «اکنون صدام در خطر ورود ایرانی‌ها به عراق است.»[۴۴]
گزارش- 21
21. مطبوعات امروز سوریه، ضمن اینکه بار دیگر سرنگونی صدام حسین را خواستار شدند، تلاش‌های امریکا و کشورهای میانه‌روی عرب برای جلوگیری از سرنگونی وی را مورد انتقاد قرار دادند و از اعراب نیز خواستند تا دربرابر طرح امریکا برای اشغال حوزه‌های نفتی خلیج‌فارس هوشیار باشند. به گزارش خبرگزاری فرانسه از دمشق، روزنامه البعث ارگان حزب حاکم سوریه در شماره امروز خود سرنگونی صدام حسین را خواستار شد و نوشت: «ایالات متحده مسئول اصلی جنگ ایران و عراق است و به این طریق سعی کرده است از یک طرف عراق را از آرمان اساسی اعراب یعنی بازپس‌گیری فلسطین باز دارد و ازسوی دیگر ایران انقلابی را که برای پیروز‌کردن حق، خود را آماده مبارزه در کنار اعراب می‌کرد، از صحنه دور سازد.» الثوره دیگر روزنامه چاپ دمشق نیز به درخواست اخیر جعفر نمیری رئیس‌جمهور سودان، برای تشکیل یک کنفرانس عربی بدون حضور کشورهای عربی عضو جبهه پایداری اشاره و تأکید کرد کشورهای عربی وابسته به امریکا سعی دارند در قبال جنگ ایران و عراق به یک اقدام مشترک عربی دست بزنند و به این ترتیب، این جنگ را جنگ اعراب با ایران قلمداد کنند و حکومت عراق را از نابودی نجات دهند.[۴۵] به گزارش یونایتدپرس، روزنامه الثوره همچنین با اشاره به طرح امریکا درخصوص جنگ ایران و عراق یادآور شد: «امریکا مقدمات تهاجم به خلیج‌فارس و اشغال حوزه‌های نفتی این منطقه را آماده کرده و درحال‌حاضر برای اجرای این طرح نخستین گام‌ها را برمی‌دارد و ملت عرب باید با این مرحله از تاریخ که حساس‌ترین شرایط تاریخی اعراب محسوب می‌شود، با آگاهی بسیار روبه‌رو شوند.»[۴۶]
گزارش- 22
22. نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی در سخنانی خطاب به مسئولان استان خوزستان از برخی نارسایی‌های این استان گلایه کرد. عادل اسدی‌نیا نماینده مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی، که به‌عنوان سخنران قبل از خطبه‌های نماز جمعه امروز این شهر سخن می‌گفت، در انتقاد از برخی مسئولان استان خوزستان گفت: «استان بی‌نظم است و باید نظم در استان برقرار شود. تابه‌حال بهانه این بود که جنگ است، ولی اکنون وضع دارد عادی می‌شود و دیگر این بهانه پذیرفته نیست.» اسدی‌نیا خطاب به مسئولان استان گفت: «وضع کار و کارگران را درست کنید و بهانه نیاورید که بین کارگران، توده‌ای [حزب توده] و اکثریت [سازمان چریک‌های فدایی خلق] است. ما این را می‌دانیم. در فلان کارخانه چهار ماه است که کارگر حقوق نگرفته است. حق کارگران را بدهید، به قول خودتان این کارگران هستند که تولید را افزایش داده‌اند.» وی همچنین از بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی انتقاد کرد و افزود: «جمعی از مهاجرینی که در چادرها زندگی می‌کنند، حدود پنج ماه است که چیزی به آنها داده نشده و در وضع بدی به سر می‌برند. باید پرسید چرا آب شهرک بلال را که در نزدیکی آغاجاری در منطقه‌ای خشک احداث شده، قطع کرده‌اند. ... پنج ماه قبل از فرارسیدن گرما درمورد تأمین وسایل خنک‌کننده مسئولان را مطلع کردم، ولی آنها توجه نکردند.» اسدی‌نیا همچنین پس از اظهار نگرانی از وضعیت زندان شهر اهواز و نیز درخواست از بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی و اداره کل بازرگانی برای پاسخ‌گویی به مردم، گفت: «همین دو روز پیش بود که امام روی برقراری احکام اسلام و کمک به مستضعفین تأکید کردند. شما (مسئولان استان) روز قیامت چه جوابی می‌خواهید به خدا بدهید.»[۴۷]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/03/14
- ↑ سند شماره 7910 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی اداره دوم ستاد مشترک ارتش، شماره 77، 15/3/1361، صص 3 و 4.
- ↑ سند شماره 356166 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 15/3/1361.
- ↑ سند شماره 7903 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای نیروی زمینی ارتش در قرارگاه کربلا (رکن2)، شماره 505، 14/3/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 7910 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی اداره دوم ستاد مشترک ارتش، شماره 77، 15/3/1361، صص 3 و 4.
- ↑ سند شماره 7906 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی لشکر92 زرهی (رکن2)، شماره 76، 14/3/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 118138 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه لشکر قدس به قرارگاه مرکزی کربلا، 14/3/1361.
- ↑ احمد دهقان، روزنوشت (یادداشت‌های روزانه شهید حسن باقری)، تهران: مؤسسه شهید حسن باقری، سال 1392، ص335.
- ↑ سند شماره 15884 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: سند ارتش عراق، 22/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 59، 16/3/1361، ص76، بیروت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1361؛ و - روزنامه کیهان، 16/3/1361، ص20.
- ↑ روزنامه کیهان، 16/3/1361 ص2.
- ↑ همان.
- ↑ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد 16، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صص 296 و 297.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 77، 15/3/1361، صص 10 و 11، خرمشهر - خبرگزاری رویتر، 14/3/1361.
- ↑ روزنامه کیهان، 16/3/1361، صص 3 و 18 مکرر.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 77، 15/3/1361، صص 25 و 26، رادیو بی‌بی‌سی، 14/3/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/3/1361، ص20، رادیو اسرائیل، 14/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره60، 17/3/1361، ص8، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 59، 16/3/1361، صص 39 - 37، دوبی - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1361.
- ↑ همان، صص 36 - 25، هاوانا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 59، 16/3/1361، ص76، بیروت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1361؛ و - روزنامه کیهان، 16/3/1361، ص20.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 77، 15/3/1361، ص8، هاوانا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 59، 16/3/1361، ص64، هاوانا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1361.
- ↑ همان، ص65، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره77، 15/3/1361، ص43، رادیو صوت‌الجماهیر، 14/3/1361.
- ↑ همان، ص9، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/3/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیما جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 14/3/1361، ص22، رادیو اسرائیل، 14/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 59، 16/3/1361، صص 44 و 45، هاوانا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیما جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/3/1361، ص21، رادیو اسرائیل، 14/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 77، 15/3/1361، ص4، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 78، 16/3/1361، ص21، مسکو - خبرگزاری فرانسه، 15/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 77، 15/3/1361، ص31، رادیو اسرائیل، 14/3/1361.
- ↑ همان، ص6، آسوشیتدپرس، 14/3/1361.
- ↑ همان، صص 33 و 34، رادیو ترکیه، 14/3/1361.
- ↑ همان، ص12، بحرین - خبرگزاری رویتر، 14/3/1361.
- ↑ احمد دهقان، روزنوشت (یادداشت‌های روزانه شهید حسن باقری)، تهران: مؤسسه شهید حسن باقری، سال 1392، ص335.
- ↑ همان، صص 24 و 25، رادیو بی‌بی‌سی، 14/3/1361.
- ↑ همان، صص 24 و 25، رادیو بی‌بی‌سی، 14/3/1361.
- ↑ همان، صص 29 و 30، رادیو کلن، 14/3/1361.
- ↑ همان، ص24، رادیو بی‌بی‌سی، 14/3/1361.
- ↑ همان، صص 17 و 18، رادیو امریکا، 14/3/1361.
- ↑ همان، صص 4 و 5، آنکارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/3/1361.
- ↑ همان، صص 5 و 6، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/3/1361.
- ↑ همان، ص35، رادیو صدای آزاد ایران، 14/3/1361.
- ↑ همان، ص7، بن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/3/1361.
- ↑ همان، ص3، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 59، 16/3/1361، ص72، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/3/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 77، 15/3/1361، ص14، اهواز - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/3/1361.