1361.03.24

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.03.24
نام‌های دیگر بیست و چهار خرداد
تاریخ شمسی 1361.03.24
تاریخ میلادی 14 ژوئن 1982
تاریخ قمری 21 شعبان 1402



گزارش- 1

1. ارتش عراق باوجود عقب‌نشینی از بسیاری مناطق اشغالی و کاهش آتش توپخانه‏ خود در تمامی جبهه‏ها، بار دیگر آبادان را هدف حملات توپخانه‏ای قرار داد و به حریم هوایی بوشهر و جزیره خارک تجاوز کرد. ارتش عراق همچنین با اعلام اینکه به هرگونه اقدامات نظامی ایران پاسخ متقابل خواهد داد، مدعی شد که بامداد امروز، بصره زیر آتش توپخانه ایران قرار گرفت. از جبهه جنوب، رکن2 (اطلاعات) نیروی زمینی ارتش در قرارگاه کربلا در گزارش امروز خود با اعلام اینکه ارتش عراق مواضع اشغالی در چزابه، غرب رودخانه دویرج (بیات چم‌سری)، شهر مرزی موسیان و روستا‏های اطراف آن را تخلیه کرده و تا نوار مرزی عقب رفته است، اضافه کرد که دشمن همچنان درحال مستحکم‌کردن مواضع دفاعی خود در نوار مرزی می‏باشد و تبادل آتش نیز از تناوب و شدت کمی برخوردار است.[۱] با‌وجوداین، در اطلاعیه شماره 945 ستاد مشترک ارتش و نیز در گزارش شهربانی خوزستان آمده است که براثر آتش امروز توپخانه دشمن روی شهر آبادان، سه نقطه این شهر تخریب، یک نفر شهید و 27 نفر مجروح شدند.[۲] از جبهه غرب کشور نیز واحد اطلاعات عملیات سپاه پاسداران سرنی (مستقر در منطقه میمک) گزارش داد که به‌دنبال انتشار خبر عقب‌نشینی دشمن در بعضی از جبهه‏ها، امروز، گروه‏های گشتی خودی در تمامی محور‏های ارتفاعات میمک مشاهده کردند که عراقی‏ها همچنان در این منطقه مستقر هستند. بنا بر این گزارش، باوجود کاهش شدت آتش نیروهای عراقی، مواضع آنها با تفنگ106 میلی‌متری، خمپاره‌انداز و آر.پی.‌جی7 هدف قرار گرفت که در منطقه هلاله به انهدام یک خودروی عراقی منجر شد.[۳] در گزارش واحد اطلاعات عملیات سپاه پاسداران مهران نیز آمده است که امروز، دشمن به‌طور متناوب و فقط با سلاح سبک تیراندازی می‏کرد. آتش خودی هم خیلی کم بود.[۴] همچنین، سپاه پاسداران منطقه سرپل ذهاب گزارش داد که امروز، آتش دشمن بسیار کم و فقط با سلاح سبک بود.[۵] در همین حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی از بوشهر خبر داد که در ساعت 20:45 امروز، 3 هواپیمای عراقی در ارتفاع بالا به حریم هوایی این شهر و جزیره خارک تجاوز کردند، اما با آتش شدید پدافند هوایی ارتش ناچار به ترک آسمان منطقه شدند.[۶] از سوی دیگر، ارتش عراق در اطلاعیه امروز خود اعلام کرد: «نیروهای مسلح قهرمان خودی که تاکنون به بیانیه شورای فرماندهی انقلاب در 10 ژوئن 1982، پایبند بوده و به هیچ‌گونه اقدام نظامی یا گشودن آتش مبادرت ننموده‏اند، از این پس دربرابر هرگونه اقدام و عملیات خصمانه یا بمباران توپخانه علیه واحد‏های خودی مستقر در مناطق عملیاتی، شهر‏ها و تأسیسات حیاتی ما بیکار ننشسته، بلکه به همان صورت قبل پاسخ خواهد داد، هرچند قربانی بسیار هم بدهد.» در ادامه این اطلاعیه نیز آمده است: «دشمن بامداد امروز، با توپخانه سنگین خود شهر بصره و تأسیسات حیاتی آن را به گلوله بست که خساراتی به بار آورد.»[۷]

گزارش- 2

2. لشکر5 نصر سپاه پاسداران با ابلاغ اولین دستور عملیاتی به تیپ‏های تابعه خود از آنان خواست تا برای پیشروی در خاک عراق و پدافند در ساحل شرقی اروندرود آماده باشند. رئیس مجلس شورای اسلامی هم پس از دیدار با فرمانده نیروی زمینی ارتش از آماده‌شدن نیروهای ایران برای تصرف بخشی از خاک عراق خبر داد. امروز، لشکر5 نصر سپاه پاسداران دستور جزءبه‌جزء عملیاتی شماره1 را به تیپ‏های تحت‌امر خود (31 عاشورا، 21 امام رضا(ع)، نجف اشرف و 7 ولی‌عصر(عج)) ابلاغ کرد. در این دستور با اعلام اینکه هدف کلی عملیات بعدی پیشروی از نوار مرزی حدفاصل شلمچه تا کوشک به‌سمت غرب و پدافند در ساحل شرقی اروندرود می‏باشد، مأموریت هریک از این تیپ‏ها در محدوده جنوب و شمال جاده شلمچه تنومه به‌طرف اروندرود تشریح و از آنها خواسته شده است تا با انجام این موارد آماده اجرای عملیات باشند: ـ هماهنگی و همکاری با تیپ‏های لشکر21 پیاده و ایجاد پاسگاه‏های فرماندهی مشترک. ـ شناسایی خط حد تعیین‌شده با هماهنگی واحد اطلاعات‌ عملیات لشکر5 نصر و دادن گزارش روزانه از وضعیت زمین و فعالیت‏های دشمن به این واحد. ـ واگذاری افرادی برای آموزش زرهی به واحد زرهی لشکر. ـ واگذاری افرادی برای رانندگی لودر و بولدوزر به واحد مهندسی لشکر. ـ همکاری با واحد توپخانه لشکر به‌منظور هماهنگی آتش. ـ تعیین رانندگان آمبولانس‏ها و معرفی آنها به واحد بهداری لشکر. ـ اعلام نیاز‏های تدارکاتی و نیروی انسانی به واحد‏های تدارکات و اعزام نیروی لشکر. ـ اعلام تعداد و نوع دستگاه‏های مخابراتی برای دریافت فرکانس و هماهنگی با واحد مخابرات لشکر. ـ هماهنگی مسئولان تخریب، تعاون و تبلیغات تیپ‏های مربوط در لشکر.[۸] در همین حال، حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و نماینده امام خمینی در شورای‌عالی دفاع، در یادداشت‌های امروز خود آورده است: «سرهنگ صیاد شیرازی [فرمانده نیروی زمینی ارتش] صبح زود آمد. نقشه‏ای از بستان و وضعیت نیروهای متخاصم آورد و وضع جبهه‏های جنگ را در غرب و جنوب گفت و قرار شد که آماده اقدام به تصرف بخشی از خاک عراق باشند که قبلاً تصویب شده است.»[۹]

گزارش- 3

3. یک محموله نظامی متعلق به سپاه پاسداران به‌زودی وارد کشور خواهد شد. فرماندهی کل سپاه پاسداران امروز، در تلفن‌گرامی به فرماند‏هان مناطق 2 (اصفهان) و 6 (کرمان) سپاه پاسداران با اعلام اینکه روز پنجشنبه 27/3/1361، محموله نظامی سپاه در بندرعباس از کشتی‏ها تخلیه و در 70 کامیون بارگیری خواهد شد، از آنان خواست ضمن تأمین مسیر عبور این کامیون‌ها با نیروهای گشت، 70 نیروی مسلح را برای اسکورت آنها تا تهران، به بندرعباس اعزام کنند.[۱۰]

گزارش- 4

4. در غرب کشور براثر انفجار یک مین و نیز حمله اشرار ضدانقلاب به یک پاسگاه، تعدادی از افراد نظامی و غیرنظامی شهید یا مجروح شدند. همچنین، یکی از ضدانقلابیون تسلیم شد و تعدادی دیگر که قصد تسلیم‌شدن داشتند، به‌دست همدستانشان کشته شدند. در مقابل، گروهی از پاسداران سپاه یکی از مقرهای ضدانقلابیون در حوالی سقز را متلاشی کردند. به گزارش هنگ ژاندارمری سنندج، صبح امروز، یک مینی‌بوس حامل 15 سرنشین از روستای کرجو واقع در 30 کیلومتری جنوب‌غربی سنندج درحال عزیمت به این شهر بود که در 3 کیلومتری این روستا با مینی که ضدانقلابیون در جاده تعبیه کرده بودند، برخورد کرد و درنتیجه، 4 تن از سرنشینان آن شهید و 8 نفر مجروح شدند.[۱۱] خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز از ارومیه گزارش داد که در ساعت 23 امروز، اشرار ضدانقلاب با حمله مسلحانه به پاسگاه ژاندارمری چیلیک در حوالی شهر میاندوآب سعی در تصرف آن داشتند که با مقاومت نیروهای این پاسگاه، با تحمل چند کشته و زخمی ناچار به عقب‌نشینی شدند. در این درگیری که چندین ساعت به طول انجامید، یکی از نیروهای پاسگاه شهید و 11 تن دیگر مجروح شدند.[۱۲] همچنین، روزنامه اطلاعات نوشت که یکی از اعضای گروه‏های ضدانقلاب امروز درحالی‌که یک اسلحه ژ3 به‌همراه داشت به سپاه پاسداران بانه تسلیم شد و تقاضای امان‌نامه کرد.[۱۳] در گزارش امروز روابط عمومی سپاه پاسداران سنندج هم آمده است که به‌تازگی اجساد 3 تن از اهالی روستای آب باریک از توابع این شهرستان پیدا شده که براساس قرائن و شواهد این عده از اعضای گروه کومه‌له بوده و قصد تسلیم‌شدن داشتند، اما به‌دست عناصر این گروه کشته شدند.[۱۴] دراین‌حال، در یک عملیات نفوذی گروهی از پاسداران سپاه، مقر افراد ضدانقلاب در روستای کسنزان سقز متلاشی شد. در این عملیات که به کشته‌شدن 10 تن از ضدانقلابیون و مجروح‌شدن تعدادی از آنها انجامید، 3 تن از پاسداران نیز به شهادت رسیدند.[۱۵]

گزارش- 5

5. شورای تأمین استان کردستان در جلسه امروز خود برای افزایش امنیت مناطق مختلف این استان و نیز ادامه پاک‌سازی مناطق باقیمانده آن تصمیمات جدیدی اتخاذ کرد. در ساعت 18:30 امروز، شورای تأمین استان کردستان با حضور قائم‌مقام و معاون سیاسی اداری استانداری کردستان و نیز فرماندهان لشکر28 پیاده، سپاه پاسداران، شهربانی و ژاندارمری این استان تشکیل جلسه داد و مقرر کرد: • یگان‏های جندالله متشکل از نیروهای سپاه پاسداران، ژاندارمری و لشکر28 برای ادامه عملیات پاک‌سازی محور سردشت بانه وارد عمل شوند. • برای برقراری امنیت بیشتر در محور کامیاران مریوان، پایگاه‏هایی دیگر با تلاش ژاندارمری در این محور ایجاد شود. • اهمیت تسریع در پاک‌سازی مناطق باقیمانده استان کردستان به مراجع رده‌بالا اعلام گردد. • برای تأمین تعدادی دیگر از مراکز اقتصادی و... این استان، ژاندارمری با هماهنگی سپاه پاسداران اقدام کند. • برای بررسی مشکلات و وضعیت تأمین دیواندره هیئتی از استانداری، ژاندارمری و سپاه پاسداران به این منطقه اعزام شود.[۱۶]

گزارش- 6

6. با گذشت بیش از 10 روز از شروع حمله به لبنان، امروز، ارتش رژیم صهیونیستی به کمک فالانژیست‌ها بیروت را محاصره کرد. دولت لبنان شورای نجات ملی تشکیل داد. فرستاده امریکا به دمشق رفت تا شرایط رژیم اشغالگر قدس برای خارج‌کردن نیروهایش از لبنان را با رهبران سوریه در میان بگذارد. شوروی هم درباره ادامه جنگ در لبنان هشدار داد. به گزارش خبرنگار رادیو صدای امریکا از بیروت، بامداد امروز سربازان رژیم صهیونیستی با استقرار در مواضع اصلی مشرف بر بیروت و بستن تمامی راه‏های زمینی، هوایی و دریایی چریک‏های فلسطینی مستقر در بخش غربی، این شهر را محاصره کردند. بنا بر این گزارش، سخنگوی نیرو‏های رژیم اشغالگر قدس در مصاحبه با خبرنگاران اگرچه از تمایل‌نداشتن این رژیم برای تصرف بیروت گفت، اما تأکید کرد 12 تا 15 هزار چریک فلسطینی در بیروت هستند که باید ریشه‌کن شوند. سخنگوی سازمان آزادی‌بخش فلسطین نیز با اعلام اینکه از آغاز حمله رژیم صهیونیستی به لبنان تاکنون 15 هزار نفر کشته یا مجروح و 600 هزار نفر آواره شده‏اند، اضافه کرد که یاسر عرفات و دیگر رهبران این سازمان اکنون در بیروت هستند. همچنین، آریل شارون وزیر دفاع رژیم صهیونیستی امروز، در مصاحبه‏ای گفت سربازان این رژیم اکنون مواضع جنوبی و فالانژیست‏های مسیحی لبنان بخش شرقی بیروت را دراختیار دارند.[۱۷] خبرنگار رادیو بی‌بی‌سی در بیروت نیز در آخرین گزارش امروز خود که در ساعت 19:45 از این رادیو پخش شد، خبر داد نیروهای رژیم اشغالگر قدس کنترل جنا‏ح‏های جنوبی و جنوب‌شرقی بیروت را دراختیار دارند و نیروهای فالانژ لبنان که مخالف سرسخت فلسطینیان هستند، کنترل نواحی شرقی را در دست گرفتند، در شمال و غرب شهر نیز که دریا قرار دارد، ناوچه‏های رژیم صهیونیستی مستقر هستند. اکنون، توپخانه‌های این رژیم در تمامی نقاط راهبردی بیروت موضع گرفته و می‏توانند هر نقطه‏ای در غرب این شهر را زیر آتش بگیرند. رژیم اشغالگر قدس می‏گوید صبح امروز، کنترل فرودگاه بیروت در جنوب این شهر را هم در دست گرفته است، اگرچه این ادعا ازطرف فلسطینی‏ها تکذیب شده است.[۱۸] رادیو اسرائیل هم در اخبار ساعت 19 امروز خود، گفت: آخرین گزارش‏هایی که از بیروت رسیده، حاکی است نیرو‏های زرهی اسرائیل مواضعی را در ارتفاعات مسلط بر بزرگراه بیروت دمشق به دست آوردند. این مواضع در چند کیلومتری شمال‌شرقی منطقه بعبدا قرار دارند. خبرنگاران از قول شاهدان عینی گزارش دادند که تانک‏های اسرائیلی کاخ ریاست‌جمهوری لبنان در منطقه بعبدا را پشت سر گذاشته‏اند. این گزارش همچنین حاکی است که نیروهای ارتش اسرائیل یک موضع ارتش سوریه را در جنوب‌شرقی این منطقه تصرف و سپس آن را به فالانژیست‏های مسیحی به فرماندهی بشیر جمیل واگذار کردند. رادیو اسرائیل سپس به مصاحبه آریل شارون با این رادیو اشاره کرد و از قول وی گفت: ارتش اسرائیل تمام راه‏های ورودی به بیروت را در کنترل خود گرفته و بر آنها مسلط است تا از ورود ارتش سوریه و دیگر فلسطینی‏ها به لبنان یا فرار سران آنها از این شهر جلوگیری کند. وی تأکید کرد: به‌موجب دستور دولت اسرائیل ارتش این کشور در نظر ندارد وارد بیروت شود و عملیات آن در پشت کمربند دفاعی اسرائیل، که عمق آن 40 تا 45 کیلومتر تعیین‌ شده است، صرفاً به‌دلیل متلاشی‌ساختن زیربنای تشکیلات و واردآوردن ضربات شدید بر فلسطینی‏ها و جلوگیری از حضور مجدد ارتش سوریه در بیروت می‏باشد. شارون درضمن تأکید کرد آتش‌بس با سوریه در تمام جبهه‏ها ادامه دارد.[۱۹] از سوی دیگر و درحالی که بیروت به محاصره درآمده است، صبح امروز، دولت لبنان شورایی از مسئولان دولت و رهبران گروه‏های مختلف این کشور تشکیل داد.[۲۰] این شورا که کمیته نجات ملی نام گرفته است، بعدازظهر امروز، در کاخ ریاست‌جمهوری جلسه‌ای برگزار کرد.[۲۱] تا درباره پاسخی که باید ازطرف دولت لبنان به شرایط رژیم صهیونیستی داده شود، تصمیم‌گیری کند. گفته می‌شود ایجاد یک منطقه غیرنظامی به فاصله 40 کیلومتری شمال مرز رژیم اشغالگر قدس در لبنان برای جلوگیری از حملات چریک‏های فلسطینی و خروج 30 هزار سرباز سوری از لبنان ازجمله این شرایط است. علاوه‌بر اینکه رژیم صهیونیستی مایل است این شورا ارتش 25 هزار نفری لبنان را برای خلع سلاح چریک‏ها و شبه‌نظامیان مسلمان به بیروت فراخواند.[۲۲] دراین‌میان، فیلیپ حبیب فرستاده ویژه امریکا در منطقه غرب آسیا که به دمشق رفته است، قرار است امشب، شرایط دولت رژیم اشغالگر قدس را برای خارج‌کردن نیروهایش از لبنان، به اطلاع دولت سوریه برساند.[۲۳] وی بامداد امروز، قبل از عزیمت به دمشق با مناخیم بگین نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی درباره شرایط این کشور برای خروج نیروهایش از لبنان گفت‌وگو کرده بود.[۲۴] همچنین، شوروی در بیانیه‏ای که امروز در خبرگزاری تاس انتشار یافت به‌طور رسمی قطع عملیات ارتش رژیم اشغالگر قدس در لبنان و خروجش از این کشور را خواستار شد و با اعلام اینکه صحنه این جنگ در نزدیکی مرز جنوبی کشورش قرار دارد، هشدار داد عملیات چند روز اخیر رژیم صهیونیستی خطر گسترش جنگ به خارج از محدوده لبنان را به وجود آورده است.[۲۵] روزنامه نیویورک تایمز هدف بیانیه شوروی را ایجاد این نگرانی دانست که ناتوانی امریکا در ترتیب‌دادن آتش‌بس بین نیروهای رژیم اشغالگر قدس و چریک‏های فلسطینی ممکن است دخالت مستقیم شوروی را موجب شود.[۲۶]

گزارش- 7

7. امام خمینی با تأکید بر پرهیز نیروهای مسلح از وابستگی به احزاب و گروه‌های سیاسی، مسئولان کشور را به خدمت به مردم توصیه کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، صبح امروز، اعضای کمیسیون دفاع مجلس شورای اسلامی در حسینیه جماران به حضور امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا، رسیدند و گزارشی از عملکرد این کمیسیون را به استحضار ایشان رساندند.[۲۷] حجت‌الاسلام فضل‌الله محلاتی مخبر این کمیسیون در گفت‌وگویی با خبرنگار این خبرگزاری گفت: «در این گزارش فعالیت‏های کمیسیون دفاع درزمینه طرح بازسازی ارتش جمهوری اسلامی ایران، طرح اساسنامه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیز نتیجه گزارش‏های بازدید نمایندگان این کمیسیون از نیروهای سه‌گانه، پادگان‏ها، صنایع دفاع و دوایر سیاسی ایدئولوژیک ارتش تقدیم امام امت شد که در هر مورد رهنمودهایی نیز ازسوی فرمانده کل قوا ارائه شد... .» حجت‌الاسلام محلاتی اضافه کرد: «در این دیدار امام خمینی همچنین بر استقلال کامل و عدم وابستگی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به احزاب، گروه‏ها و جمعیت‏ها تأکید کردند.»[۲۸] امروز همچنین حجت‌الاسلام علی‌اکبر ناطق نوری وزیر کشور و فرمانداران شهرستان‏های سراسر کشور با امام خمینی دیدار کردند. در این دیدار وزیر کشور گزارشی از گردهمایی شش‌روزه فرمانداران و نیز دیدار آنان با مقامات و مسئولان کشور را به اطلاع رهبر انقلاب اسلامی رساند.[۲۹] همچنین امام خمینی در سخنانی کوتاه ضمن توصیه به حاضران که با تعهد به اسلام و جمهوری اسلامی به مردم به‌خصوص طبقات ضعیف خدمت کنند، این خدمت را عبادتی بزرگ خواندند و گفتند: «من امیدوارم که شما در این عبادت موفق باشید و غنیمت بدانید این [را] که در یک رژیمی واقع شده‏اید، در یک حکومتی واقع شده‏اید که آن شغلی که سابق معصیت بود، امروز، عبادت است ... .»[۳۰]

گزارش- 8

8. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نابودی رژیم صهیونیستی را مهم‌ترین هدف انقلاب اسلامی اعلام کرد و با مردود دانستن شرط عراق برای موافقت با عبور نیروهای ایران از خاک این کشور به سوریه، گفت حاضریم برای تحکیم مواضع مقابله با امپریالیسم و صهیونیسم به‌عنوان ناظر در جبهه پایداری عرب شرکت کنیم. وی همچنین برگزاری اجلاس آتی سران کشورهای غیرمتعهد در بغداد را محتمل ندانست و تأکید کرد حکومتی در عراق برای ما قابل‌قبول است که به خواست مردم این کشور باشد. علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران، که به‌تازگی از اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد در هاوانا و اجلاس ویژه خلع سلاح مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک به ایران بازگشته است، عصر امروز، در یک مصاحبه مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی به تشریح مسائل گوناگون منطقه ازجمله اعزام نیروهای نظامی ایران به لبنان، شرط عراق برای دادن اجازه عبور نیروهای ایران از خاک آن کشور و شرکت ایران در جبهه پایداری عرب پرداخت. وی در پاسخ به سؤالی درباره اعزام نیروهای نظامی ایران به لبنان با تأکید بر اینکه از زمان شروع حرکت اسلامی در ایران، مبارزه برای نابودی رژیم صهیونیستی همواره مهم‌ترین هدف امام خمینی و مردم ایران بوده است، گفت: «ما اینک از این فرصت استقبال می‌کنیم و حاضریم باتوجه‌به ایمان مردم به آرمان‏های اسلامی، همه توان خود را که بسیار عظیم است در راه این هدف مقدس قرار دهیم و یک‌ بار دیگر در عمل به دنیا ثابت کنیم که ما در آنچه می‏گوییم صادقیم.» ولایتی اضافه کرد: «رزمندگانی که به جبهه‏های نبرد در لبنان اعزام شده‏اند، پیش‌قراولان نیروی میلیونی امت مسلمان ایران برای اخراج صهیونیسم از کلیه اراضی اشغالی مسلمانان هستند.» وزیر امور خارجه سپس دراین‌مورد که عراق اجازه عبور نیروهای ایران از خاک عراق برای پیوستن به جبهه مبارزه با رژیم اشغالگر قدس را به قبول آتش‌بس در جنگ ازسوی ایران مشروط کرده است، گفت: «پذیرش این شرط ازسوی ما به این مضمون است که برای مقابله با یک تجاوز، تجاوز دیگری را قبول کنیم و به آن صحه بگذاریم ... ما علاوه‌بر آزادسازی سرزمین‌های خودمان از خواسته‏های مردم عراق در سرنگونی رژیم بعثی صهیونیستی حمایت خواهیم کرد.» ولایتی در پاسخ به سؤالی درباره احتمال پیوستن ایران به جبهه پایداری عرب گفت: «شرکت‌کردن در هر اتحادیه و پیوند با هر کشور خارجی منوط به تصمیم‌گیری مجلس شورای اسلامی است؛ لیکن درصورتی‌که کشورهای عضو جبهه پایداری از ما بخواهند تا برای تحکیم مواضع مقابله با امپریالیسم و صهیونیسم در این جبهه شرکت کنیم، از اینکه ‌به‌عنوان ناظر مشارکت نماییم دریغ نخواهیم کرد.» وزیر امور خارجه درباره برگزاری اجلاس آتی سران کشورهای غیرمتعهد در بغداد هم به اجلاس اخیر وزیران امور خارجه این کشور‏ها در کوبا (هاوانا) که به‌منظور تهیه مقدمات برگزاری اجلاس بغداد تشکیل شد، اشاره کرد و گفت: «با فعالیت‏های دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران که از مدت‏ها قبل از برگزاری اجلاس هاوانا آغاز شده بود و در طول برگزاری این اجلاس متراکم شد و شتاب گرفت و باتوجه‌به پیروزی‏های چشمگیر و درخشان رزمندگان اسلام در جبهه‏های نبرد به نظر می‏رسد که این فعالیت‏ها مؤثر واقع شده است و با تماسی که با بسیاری از وزرای امور خارجه کشورهای غیرمتعهد در کوبا داشتیم محتمل است که این اجلاس در بغداد برگزار نشود و درصورت برگزاری هم قطعاً در سطحی به‌مراتب پایین‌تر از آنچه در اجلاس 1979 کوبا انتظار می‌رفت، صورت خواهد گرفت.» وی اضافه کرد: «در اجلاس هاوانا بارها از وزرای خارجه کشور‏های غیرمتعهد شنیده می‏شد که آنها اظهار می‏دارند در جایی که از امنیتشان مطمئن نیستند، شرکت نخواهند کرد.» علی‌اکبر ولایتی در پاسخ به این سؤال که کنارگذاشتن صدام از حزب بعث عراق را تا چه اندازه محتمل می‏دانید، گفت: «برای استکبار جهانی فرد مهم نیست، بلکه آنچه مهم است نوع رژیم و جریان حاکم بر یک کشور است و بنابراین چنانچه استعمار و امپریالیسم تشخیص دهد که برای حفظ حکومت مزدور بغداد صدام را باید تعویض نماید، از این کار دریغ نخواهد کرد؛ لیکن ما یک‌ بار دیگر اعلام می‌کنیم که برای جمهوری اسلامی ایران تنها حکومت و رژیمی قابل‌قبول است که خواست مردم مسلمان عراق باشد.» وزیر امور خارجه در پایان این مصاحبه درباره مرگ خالد و جانشینی فهد در عربستان سعودی گفت: «ما این حکومت را همچون حکومت قبلی از اینکه به خواست و آمال مسلمین بی‌توجهی کند بر حذر می‏داریم. هرچند باتوجه‌به شناختی که از شاه کنونی پادشاهی سعودی داریم به نظر می‏رسد که سیاست حکومت جدید این کشور بیشتر از گذشته به مصالح امپریالیسم امریکا نزدیک شود تا به منافع مسلمانان.»[۳۱]

گزارش- 9

9. نمایندگان نهضت‏های آزادی‌بخش اسلامی در پایان گردهمایی خود در تهران بر ایجاد یک جبهه متحد اسلامی برای مبارزه با رژیم صهیونیستی و آزادی فلسطین تأکید کردند و از ایران خواستند برای تحقق این هدف سپاه قدس را تشکیل دهد. مسئول واحد نهضت‏های آزادی‌بخش سپاه پاسداران نیز با مثبت ارزیابی‌کردن نتایج این گردهمایی گفت که اگر نهضت‏ها و ملت‏ها بسیج شوند، ریشه رژیم اشغالگر قدس در منطقه کنده خواهد شد. بعدازظهر امروز، نمایندگان نهضت‏های آزادی‌بخش جهان اسلام با صدور قطعنامه‌ای در 10 ماده به گردهمایی یک‌هفته‌ای خود در تهران پایان دادند. در مقدمه این قطعنامه اشغال جنوب لبنان به‌دست رژیم صهیونیستی، اشغال افغانستان ازسوی شوروی و آغاز جنگ علیه ایران توسط عراق محکوم شده و حمایت از انقلاب اسلامی ایران به‌عنوان یک رسالت اسلامی و انسانی دربرابر توطئه‏های استکبار جهانی مورد تأکید قرار گرفته است. سپس در ماده 1، 2 و 3 این قطعنامه با اعلام اینکه تلاش خواهیم کرد تا ملت‏های محروم جهان را در امتداد خط فکری و سیاسی انقلاب اسلامی به گسترش مبارزه ضداستکباری درجهت تحقق حاکمیت الله در زمین سوق داده و به آرمان‏های قرآن کریم عمل کنیم، آزادی فلسطین یک رسالت اسلامی و بسیج ملت‏های مسلمان برضد رژیم اشغالگر قدس یک ضرورت حیاتی برای نهضت جهانی اسلام دانسته شده و از جمهوری اسلامی خواسته شده تا به‌این‌منظور سپاه قدس را تشکیل دهد. در ماده 4 و 5 با محکوم‌کردن طرح‏های سازش با رژیم صهیونیستی و تأکید بر تقویت بنیه مقاومت رزمندگان مسلمان لبنان و فلسطین با تلاش ملت‏ها و جنبش‏های آزادی‌بخش، تشکیل یک جبهه متحد اسلامی با الهام از انقلاب اسلامی ایران به‌عنوان مرکز راهبردی نهضت جهانی اسلام ضروری ذکر شده است. در ماده 6 با تأکید بر نقش مؤثر مکتب و رهبری در پیروزی جنبش‏‏های آزادی‌بخش و ضروری‌دانستن ایجاد یک نهضت عقیدتی سیاسی در راه توسعه و گسترش فرهنگ انقلاب اسلامی، از امامان جمعه، روحانیون متعهد، نویسندگان، روزنامه‌نگاران و شخصیت‏ها و متفکران جهان اسلام خواسته شده تا با تشریح رهنمودهای امام خمینی در مجالس و محافل دینی و تبلیغی، اصل زعامت دینی واحد را در مبارزات اسلامی تحکیم بخشیده و تجربیات انقلاب اسلامی را به ملت‏ها و جنبش‌های رهایی‌بخش منتقل کنند. در ماده 7، 8 و 9 ضمن اعلام حمایت قاطع از تمامی نهضت‏های اسلامی، پشتیبانی معنوی و مادی از مبارزات انقلابی در آسیا، افریقا و امریکای لاتین و همچنین مبارزات ملت ایرلند و سیاه‌پوستان امریکا یک وظیفه مقدس انسانی و اسلامی قلمداد شده و با مذمت تفرقه و نژادپرستی بر ضرورت ایجاد وحدت میان فرقه‌های اسلامی و ملت‏های آزاده غیراسلامی در راه مبارزه با استکبار جهانی تأکید شده است. در ماده 10 نیز از جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان نخستین پایگاه اسلامی خواسته شده است تا درجهت تشکیل جبهه متحد مستضعفان به تأسیس خبرگزاری، فرستنده رادیویی، نشریه و صندوق تعاون اقدام کند.[۳۲] در پایان این گردهمایی، حجت‌الاسلام سیدمهدی هاشمی مسئول واحد نهضت‏های آزادی‌بخش ستاد مرکزی سپاه پاسداران، در مصاحبه‏ای درباره نقش نهضت‏های آزادی‌بخش اسلامی در مبارزه با رژیم صهیونیستی گفت: «نقش نهضت‏ها و حضورشان در این سمینار سراسری که الحمدلله مثبت و موفق بود، عامل مؤثری خواهد بود برای بسیج علیه اسرائیل و باتوجه‌به اینکه در هر جریان اسلامی نقش مهم را همان کمک‏های غیبی دارد، ما مطمئن هستیم که اگر نهضت‏ها و ملت‏ها بسیج شوند، ریشه اسرائیل، این غده سرطانی از منطقه کنده خواهد شد.» وی درباره نتایج این گردهمایی هم گفت: «آنچه انتظار می‏رفت این بود که ما بتوانیم به یک تفاهم اخلاقی، فرهنگی و سیاسی با یکدیگر برسیم و ما موفق شدیم 80 درصد زمینه‏های این تفاهم را به وجود آوریم و زمینه‏های خاصی برای ایجاد جبهه واحد مستضعفین به وجود آوردیم. مضافاً اینکه ما با بسیاری از دردها و خواست‏ها و دیدگاه‏های آنها آشنا شدیم و برای کمک و حمایت از نهضت‏ها، پیشنهادات جدیدی برای ما مطرح شد؛ البته دررابطه‌با شعار «نه شرقی، نه غربی» و همچنین رهبری، نقاط ضعفی نیز به چشم می‏خورد که ما توانستیم زمینه‏ای برای بحث و مبارزه عقیدتی به‌وجود آوریم. این سمینار روی‌هم‌رفته در طول این یک هفته باوجود نارسایی‏های اندک، تجربه‏ای موفق و پیروز بود.»[۳۳]

گزارش- 10

10. رئیس کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ جهانی در تهران هنگام مشاهده آثار بمباران اخیر ایلام این عمل حکومت عراق را دردآور و نقض آشکار قوانین بین‌المللی خواند. امروز، هیئتی از صلیب‌سرخ جهانی همراه نماینده نخست‌وزیر و 2 تن از نمایندگان جمعیت هلال‌احمر ایران به ایلام رفتند و از آثار برجای‌مانده از بمباران روز 15/3/1361، این شهر به‌وسیله هواپیماهای ارتش عراق دیدن کردند. اریک کوبل رئیس کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ جهانی در تهران، در جریان این دیدار در مصاحبه‏ای گفت: این عمل عراق بسیار غم‌انگیز و یک واقعیت دردآور و نقض قوانین بین‌المللی است و ما آنچه را که در اینجا مشاهده می‌کنیم، در کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ مطرح خواهیم کرد.[۳۴]

گزارش- 11

11. درپی پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران برای دیدار اسیران ایرانی و عراقی با خانواده‏های خود ازطریق یک کشور ثالث، امروز، هیئتی از جمعیت هلال‌احمر ایران برای فراهم‌کردن مقدمات این دیدار به ترکیه رفت. به گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی از آنکارا، ظهر امروز فیروزآبادی سرپرست جمعیت هلال‌احمر ایران، در رأس هیئتی وارد این شهر شد تا در ادامه مذاکراتش با دولت ترکیه درمورد فراهم‌کردن امکانات و تسهیلات لازم برای مبادله خانواده‌های اسیران ازطریق ترکیه با مسئولان وزارت امور خارجه، هلال‌احمر و تمامی ارگان‏های ذی‌ربط این کشور مذاکره کند.[۳۵] این خبرنگار در گزارش دیگری از دیدار عصر امروز هیئت ایرانی با مقامات وزارت امور خارجه ترکیه خبر داد و اضافه کرد که در این دیدار فیروزآبادی بر آمادگی ایران برای پذیرش خانواده‏های اسیران جنگ تأکید کرد و مقامات ترکیه نیز ضمن استقبال از این پیشنهاد ایران اظهار امیدواری کردند که بتوانند دراین‌خصوص تلاشی مؤثر داشته باشند.[۳۶] رادیو صدای ترکیه نیز با اعلام خبر سفر این هیئت به آنکارا گفت: «درصورتی‌که دراین‌زمینه توافق حاصل گردد خانواده‏های اسیران جنگی ایران برای مدتی در ترکیه اقامت کرده و سپس برای دیدن اسرا به عراق عزیمت خواهند کرد. دراین‌زمینه پیش از این نیز یکی از مقامات سازمان صلیب‌سرخ جهانی تماس‏هایی در آنکارا به عمل آورده بود.»[۳۷]

گزارش- 12

12. امروز، حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی پیام رئیس‌جمهور ایران را دریافت کرد. خبرگزاری کویت از جده با اعلام این خبر اضافه کرد: این پیام که خطاب به احمد سکوتوره رئیس کمیته صلح اسلامی، نوشته شده است، پاسخ ایران به پیام وی است که پنجشنبـــــــه گذشته (20/3/1361) وزیر امور خارجه گینه آن را به تهران برده بود.[۳۸]

گزارش- 13

13. درحالی‌که امروز، فرستاده صدام به‌منظور دعوت از سران تعدادی از کشورها برای شرکت در اجلاس آتی سران جنبش عدم‌تعهد در بغداد، راهی این کشور‏ها شد، یک روزنامه هندی برگزاری این اجلاس در بغداد را مورد تردید قرار داد. به گزارش خبرگزاری عراق از بغداد، حامد علوان وزیر مشاور در امور خارجی عراق، امروز سفر خود را به کشور‏های پاکستان، سریلانکا، اندونزی، مالزی و ویتنام آغاز کرد تا دعوت‌نامه‌های رئیس‌جمهور عراق به سران این کشور‏ها برای شرکت در هفتمین اجلاس سران کشور‏های غیرمتعهد که قرار است شهریورماه آینده در بغداد برگزار شود، را تسلیم آنها کند. خبرگزاری عراق همچنین با اعلام اینکه منذر الشاوی نیز به همین منظور قرار است به تانزانیا، موزامبیک، زامبیا، زیمبابوه و ماداگاسکار سفر کند، اضافه کرد که فرستادگان عراق تاکنون 60 دعوت‌نامه را به سران کشورهای جهان برای شرکت در این اجلاس تسلیم کرده‏اند.[۳۹] در همین حال، روزنامه استیمن (چاپ دهلی‌نو) در سرمقاله امروز خود با عنوان «گردهمایی نامعلوم» نوشت: «برگزاری کنفرانس سران دولت‏های عضو جنبش عدم‌تعهد در بغداد بیش از همیشه مورد تردید است؛ زیرا اگر جنگ عراق با ایران به همین صورت با پیروزی رزمندگان ایران ادامه یابد، صدام قادر نخواهد بود امنیت و حفاظت جهانی شرکت‌کنندگان در این کنفرانس را تضمین کند.» این روزنامه اضافه کرد: «ازاین‌رو ممکن است بسیاری از کشورها در تحریم این اجلاس به ایران بپیوندند.»[۴۰]


منابع و مآخذ روزشمار 1361/03/24

  1. سند شماره 15894 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‏ای رکن2 نیروی زمینی ارتش در قرارگاه کربلا، شماره 515، 24/3/1361، ص1.
  2. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 88، 26/3/1361، ص4؛ و سند شماره 356288 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: شهربانی خوزستان، 25/3/1361.
  3. سند شماره 314052 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات عملیات سپاه پاسداران سرنی به اطلاعات عملیات قرارگاه امیرالمؤمنین(ع)، 26/3/1361.
  4. سند شماره 323292 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات عملیات سپاه پاسداران مهران به اطلاعات عملیات سپاه پاسداران ایلام، 24/3/1361.
  5. سند شماره 278866 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: سپاه سرپل ذهاب، 25/3/1361.
  6. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1361، ص5، بوشهر - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 25/3/1361.
  7. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 87، 25/3/1361، ص1، بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر، 24/3/1361.
  8. سند شماره 322414 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: لشکر5 نصر سپاه، 24/3/1361، صص 4 1.
  9. اکبر هاشمی رفسنجانی، پس از بحران (کارنامه و خاطرات سال 1361)، به اهتمام فاطمه هاشمی، تهران: نشر معارف انقلاب، چاپ سوم 1386، ص102.
  10. سند شماره 435700 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفن‌گرام فرماندهی کل سپاه به فرماندهان مناطق 2 و 6 سپاه، 24/3/1361.
  11. سند شماره 340430 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: رکن3 (عملیات) ناحیه ژاندارمری کردستان، 25/3/1361.
  12. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1361، ص7، ارومیه - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 25/3/1361.
  13. روزنامه اطلاعات، 26/3/1361، ص11.
  14. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 87، 25/3/1361، ص6، سنندج - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/3/1361.
  15. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/3/1361، ص2.
  16. سند شماره 347898 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: معاون سیاسی اداری استانداری کردستان، 26/3/1361.
  17. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/3/1361، صص 3 و 4، رادیو صدای امریکا، 24/3/1361.
  18. همان، ص7، رادیو بی‌بی‌سی، 24/3/1361.
  19. همان، ص12، رادیو اسرائیل، 24/3/1361.
  20. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 66، 25/3/1361، ص32، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/3/1361.
  21. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/3/1361، ص6، رادیو بی‌بی‌سی، 24/3/1361.
  22. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 25/3/1361، ص2، رادیو صدای امریکا به نقل از روزنامه نیویورک تایمز، 25/3/1361.
  23. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/3/1361، ص7، رادیو بی‌بی‌سی، 24/3/1361.
  24. همان، ص4، رادیو صدای امریکا، 24/3/1361.
  25. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 67، 26/3/1361، ص11، خبرگزاری تالس، 25/3/1361.
  26. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 25/3/1361، ص2، رادیو صدای امریکا، 25/3/1361.
  27. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 86، 24/3/1361، ص22، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/3/1361.
  28. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 87، 25/3/1361، ص31، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 25/3/1361.
  29. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 86، 24/3/1361، ص22، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/3/1361.
  30. مؤسسه تنظیم نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد 16، تهران: مؤسسه تنظیم نشر آثار امام خمینی(ره)، ص332.
  31. روزنامه اطلاعات، 25/3/1361، ص3.
  32. مؤسسه تنظیم نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد 16، تهران: مؤسسه تنظیم نشر آثار امام خمینی(ره)، ص332.
  33. روزنامه اطلاعات، 25/3/1361، ص2.
  34. روزنامه کیهان، 25/3/1361، ص2.
  35. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 67، 26/3/1361، ص6، آنکارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 25/3/1361.
  36. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 68، 27/3/1361، ص7، آنکارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 26/3/1361.
  37. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 25/3/1361، ص12، رادیو صدای ترکیه، 25/3/1361.
  38. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1361، ص2، جده - خبرگزاری کویت، 25/3/1361.
  39. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 66، 25/3/1361، ص32، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/3/1361.
  40. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 67، 26/3/1361، ص8، دهلی‌نو - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 25/3/1361.