1361.05.16

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.05.16
نام‌های دیگر شانزده مرداد
تاریخ شمسی 1361.05.16
تاریخ میلادی 7 اوت 1982
تاریخ قمری 17 شوال 1402





گزارش- 616

نيروهاي خودي در عملياتي در محور ميمك با نفوذ به مواضع دشمن، خسارات و تلفات فراواني به آنان وارد آوردند. اين عمليات كه با پشتيباني آتش توپخانه ارتش جمهوري اسلامي ايران و با شركت نيروهاي ارتش، سپاه، بسيج و عشاير ايلام در قالب 10 گروه چريكي در ساعت 4 بامداد امروز انجام شد، 2 دستگاه تانك، 3 قبضه انواع خمپاره‌‌انداز، 5 سنگر تيربار، يك سنگر ديده‌باني، چندين سنگر كاليبر 75 ميليمتري، 16 سنگر انفرادي و 22 سنگر اجتماعي نيروهاي عراقي به آتش كشيده شد و بيش از 90 تن از آن‌ها نيز كشته يا زخمي شدند. نيروهاي خودي پس از انجام دادن عمليات، سالم به پايگاه‌هاي خود بازگشتند.[۱]

گزارش- 617

امروز ارسال تجهيزات نظامي و مهمات از كشورهاي عربي براي عراق نسبت به روزهاي پيش افزايش قابل توجهي داشت. در مجموع 118 دستگاه تريلر حامل ادوات نظامي و مهمات از كشورهاي اردن، عربستان و كويت به مقصد عراق روانه شدند. از اين تعداد، 45 دستگاه تريلر حامل مهمات از عربستان، 14 دستگاه تريلر حامل ادوات نظامي از اردن و 59 دستگاه تريلر حامل مهمات ديگر نيز از كويت بوده‌است.[۲]

گزارش- 618

امروز در يك عمليات گسترده عليه نيروهاي مسلح غيرقانوني در محور مهاباد ـ سردشت، نيروهاي ضربت سپاه پاسداران و ارتش جمهوري اسلامي و عشاير مسلمان منطقه موفق شدند 5 روستا به نام‌هاي ماوله، آميه، گليار، دوسيد و خاتون استر را كه از مقرهاي نيروهاي ضدانقلاب بودند، پاك‌سازي كنند. در اين عمليات 16 تن از نيروهاي عناصر مسلح غيرقانوني كشته، 17 تن زخمي و 21 تن دست‌گير شدند. از نيروهاي خودي نيز 5 تن مجروح شدند.[۳]

گزارش- 619

ما براي اداي يك وظيفه اسلامي وارد جنگ شده‌ايم. امام خميني در ديدار مديرعامل، معاونان ، مديران و مسئولان بخش‌هاي سازمان صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران با ايشان، دربارة جنگ تحميلي سخناني ايراد كرد كه بخشي از آن چنين است: «از اول من گفته‌ام كه ما به شرط اين‌كه پيروز بشويم در ميدان نيامده‌ايم ، ما براي اداي يك وظيفه اسلامي، وجداني، ملي وارد اين ميدان شديم و همه ملت ايران كه در اين ميدان وارد شده‌اند ـ و الان بحمدالله همه وارد هستند ـ توجه دارند و فهميده‌اند كه اين گروه‌هاي مخالف يا اين قدرت‌هاي مخالف چه دردي دارند. ما مي‌دانيم كه آن‌ها دردشان به اين چيزها دوا نمي‌شود و ان‌شاءالله ديگر هم مأيوس بايد بشوند. و ما ان‌شاءالله اميدواريم كه در همه ابعاد اين جمهوري پيروز باشيم و جنگ‌مان هم ان‌شاءالله زودتر تمام بشود و شما و همه مي‌دانند كه ما اهل جنگ نيستيم كه بخواهيم برويم يك كشوري را بگيريم يا كشورگشايي بكنيم، ما دنبال اين هستيم كه دنيا در صلح و آرامش باشد.» امام با بيان اين‌كه ما بايد با همه برادر باشيم، با همه، همة مسلمانان برادر باشيم و در مقابل كفار بايستيم، نه اين‌كه در مقابل مسلمانان بايستيم، افزود: «ما الآن ناچاريم و دفاع مي‌كنيم؛ ما تاكنون يك قدم براي جنگ برنداشته‌ايم اين‌ها همه دفاع است. الان هم كه وارد خاك عراق شديم براي دفاع است نه براي چيز ديگر، آن‌ها بيايند كارها را انجام بدهند ما فوراً برمي‌گرديم؛ بيايند آن‌ها چيزهايي را كه بايد انجام بدهند، انجام بدهند ما فوراً برمي‌گرديم. نه ما بصره را مي‌خواهيم، بصره برادر ماست، ما مي‌خواهيم كه [بصره را] چه بكنيم و ما هميشه احتراز داريم از اين‌كه در بصره و در ساير شهرهاي بغداد يك وقتي خوني بريزد.» فرمانده كل قوا در قسمتي ديگر با اشاره به ادعاي دروغين صلح‌خواهي عراق گفت: «حالا كه صدام ديگر از بين رفته‌است حالا هي شعار اسلام مي‌دهد و شعار صلح دوستي ! و مي‌گويد ماهم دفاع كرديم! حالا ايشان از ما يادگرفته‌است كه ما مي‌گوييم ما دفاع، ـ واقعيت را مي‌گوييم ـ او هم مي‌گويد "ما از اول مي‌خواستيم دفاع كنيم از عراق"! خوب كي به شما حمله كرده‌بود كه مي‌خواستيد دفاع كنيد؟! و [صدام همچنين گفته‌است] ما پيروز شديم(؟!) از باب اين‌كه نگذاشتيم كه مثلاً اين‌ها بريزند همه عراق را بگيرند. خوب حالا ايشان پيروز باشند اما با پيروزي كنار بروند؛ همان طوري كه با پيروزي عقب نشستند، با پيروزي هم بروند سراغ كار ديگري.»[۴]

گزارش- 620

نخست‌وزير تركيه آقاي "بولونت الوسو" و "ايلتر تركمن" وزيرخارجه اين كشور كه در رأس هيئتي براي گفت‌وگو با مسئولان كشور وارد ايران شده‌بودند، پس از ملاقات با نخست‌وزير و تقديم پيام رئيس‌جمهوري تركيه به رئيس‌جمهوري ايران امروز تهران را ترك كردند.[۵] راديو اسرائيل در خصوص اين سفر گفت: «نخست‌وزير تركيه كه در رأس يك هيئت عالي‌رتبه به تهران آمده‌بود تا براي پايان بخشيدن به جنگ ايران و عراق اقدام كند، پس از ديداري كه كم‌تر از يك روز طول كشيد تهران را به طور ناگهاني ترك گفت. قبلاً اعلام شده‌بود كه نخست‌وزير تركيه و وزيرخارجه آن كشور دو روز در تهران خواهند ماند و سپس براي گفت‌وگو با سران عراق رهسپار بغداد خواهند شد ولي از قرائن چنين برمي‌آيد كه مذاكرات ديروز آقاي الوسو با حجت الاسلام خامنه‌اي رئيس‌جمهور ايران پيرامون امكان پايان‌دادن به جنگ، چندان اميد بخش نبوده‌است.»[۶]

گزارش- 621

به عنوان آخرين تلاش براي برگزاري كنفرانس سران جنبش عدم‌تعهد در عراق، دولت اين كشور امروز پيام‌هايي را براي سران هشت كشور فرستاد. اين پيام‌ها حاوي خط مشي عراق دربارة اجلاس آينده سران عدم‌تعهد است.[۷] "احمد حسين السامرائي" وزير جوانان عراق نيز با پيام صدام حسين براي رئيس‌جمهور و نخست‌وزير كوبا، بغداد را به قصد هاوانا ترك كرد. خبرگزاري عراق كه اين خبر را اعلام كرد، درباره محتواي پيام‌ها گفت: «مفاد پيام‌ها مربوط به برگزاري هفتمين كنفراس سران عدم‌تعهد مي‌باشد.»[۸] در همين حال روزنامه كويتي "الوطن" با اشاره به اظهارات اخير سعدون حمادي، به‌نقل‌از تحليل‌گران خاورميانه نوشت: «عراق آماده‌است تا در مورد محل و تاريخ كنفرانس سران جنبش غيرمتعهدها تجديد نظر كند.» اين روزنامه افزود: «وزيرخارجه عراق به وحشت كشورهاي غيرمتعهد از حضور در بغداد اعتراف كرده و آن را ناشي از تهديدهاي ايران دانسته‌است.»[۹] خبرگزاري فرانسه نيز به‌نقل‌از منابع موثق در هاوانا گزارش داد كه جنبش عدم‌تعهد از هند خواهد خواست تا اجلاس آتي اين نهضت را برگزار كند و رياست آن را به عهده بگيرد. طبق اين گزارش، براي اين‌كه به هند فرصت سازمان‌دهي داده شود، هفتمين اجلاس سران در سه ماهه اول سال آينده مسيحي (سه ماهه آخر سال جاري شمسي) در دهلي نو برگزار خواهد شد و تا آن زمان كوبا رياست جنبش را حفظ خواهدكرد. به گفتة اين منابع، اين پيشنهاد در اجلاس فوق‌العاده وزيران خارجه عضو جنبش عدم‌تعهد كه قرار است در اواخر ماه جاري در هاوانا برگزار شود، اعلام خواهد شد. به همين منظور فيدل كاسترو در پيامي پيشنهاد تشكيل اجلاس اضطراري وزيران خارجه غيرمتعهدها براي بررسي محل جديد برگزاري كنفرانس سران را به اطلاع دولت هند رسانده‌است. خبرگزاري فرانسه در ادامة اين خبر، از دهلي‌نو افزود: «يك سخن‌گوي وزارت امورخارجه هند در اين مورد گفت كه كشورش سرگرم بررسي اين پيشنهادات است. كاسترو پنج شنبه گذشته پيشنهاد مشابهي را براي رئيس‌جمهور يوگسلاوي ارسال كرده‌بود.»[۱۰] خبرگزاري فرانسه از دهلي‌نو همچنين گزارش داد كه يك سخن‌گوي سفارت ايران در هند امروز اعلام كرد ايران مايل است تا اين اجلاس به جاي بغداد در دهلي‌نو برگزار شود. اين سخن‌گو خاطر نشان كرده‌است كه هند كشوري واقعاً غيرمتعهد است و موضع ايران نيز بسيار روشن مي‌باشد، از اين رو اكنون به عهده رهبران جنبش است تا در مورد محل برگزاري اجلاس سران تصميم بگيرند. دولت هند تاكنون از هرگونه واكنشي در برابر اين اظهارات خودداري كرده‌است.[۱۱] در همين مورد خبرگزاري فرانسه به‌نقل‌از يك منبع قانوني الجزاير گزارش داد: «الجزاير پيامي از سوي فيدل كاسترو رئيس‌جمهوري كوبا و رئيس كنوني جنبش عدم‌تعهد، دريافت كرده‌است. الجزاير با پيشنهاد كوبا داير بر تشكيل كنفرانس در دهلي‌نو مخالفتي ندارد اگر حكومت عراق بر تشكيل اين كنفرانس در بغداد اصرار نورزد.» اين منبع الجزايري افزوده‌است: «بيش از همه چيز حفظ موجوديت، وحدت و پيوستگي جنبش غيرمتعهدها خود مهم‌ترين مسئله براي الجزاير است.» وي سپس گفته‌است كه دفتر هماهنگي جنبش عدم‌تعهد در 21 مرداد ماه در نيويورك تشكيل جلسه خواهد داد تا دستور روز اجلاس وزيران امورخارجه كشورهاي غيرمتعهد را كه روز 30 مرداد ماه در هاوانا تشكيل مي‌شود، تعيين كند.[۱۲]

گزارش- 622

راديو بي.بي.سي. در بررسي سياست شوروي در مورد جمهوري اسلامي ايران، تفسيري از فرد هاليدي ـ كه به تازگي از شوروي ديدن كرده ـ در اين باره نقل كرد. فرد هاليدي در تفسير خود نوشته‌است: «آن دسته از مأموران شوروي كه من با آنان مصاحبه مي‌كردم، جنگ ايران و عراق را بي‌ثمر دانسته و از موضع ايران مبني بر سرنگوني صدام حمايت نمي‌كنند و هنوز عراق را دوست شوروي مي‌دانند. ادامه اين جنگ وحشت كشورهاي عرب منطقه را به دنبال داشته و باعث حضور نظامي بيش‌تر آمريكا در منطقه مي‌گردد، به اين خاطر شوروي از قطع‌نامه شوراي امنيت سازمان ملل مبني بر آتش‌بس در جنگ عراق و ايران پشتيباني نموده‌است.» وي افزوده‌است كه ناخشنودي شوروي‌ها از ايران به سبب شعار "نه شرقي، نه غربي" است، زيرا در اين شعار شوروي هم رديف امريكا دانسته شده‌است. هاليدي سپس نوشته‌است: «دولت شوروي علاوه بر اين نگران اثرات انقلاب ايران در مسلمانان خود شوروي است. در آسياي مركزي و هم در قفقاز آثاري از ستايش نحوة ايستادگي مليتي مسلمان مانند ايران در برابر امريكا مشهود است. يكي از كارشناسان شوروي به من گفت: "براي بعضي از مردم مسلمان كشورها اكنون خورشيد به جاي خاور از جنوب طلوع مي‌كند".»[۱۳]



منابع و مآخذ روزشمار 1361/05/16

  1. سند شماره 016627 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اطلاعات هفتگي شماره 30، ستاد مركزي سپاه 18/5/1361، ص1؛ و: سند 053236 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرمانده منطقه 7، 16/5/1361.
  2. سند شمارة 016637 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 143ـ129، فرماندهي اطلاعات، 19/5/1361، صص 10و11؛ و: سند شماره 016745 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 579، قرارگاه عملياتي كربلا در جنوب، 1/6/1361، ص3.
  3. سند شمارة 016637 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 143ـ129، فرماندهي اطلاعات، 19/5/1361، صص 10و11؛ و: سند شماره 016745 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 579، قرارگاه عملياتي كربلا در جنوب، 1/6/1361، ص3.
  4. سازمان مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي، صحيفه نور، مجموعه رهنمودهاي امام خميني جلد شانزدهم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، بهمن 1361، ص240.
  5. روزنامه كيهان، 16/5/1361، ص1.
  6. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 16/5/1361، ص8 ، راديواسرائيل،16/5/1361.
  7. روزنامه جمهوري اسلامي، 17/5/1361، ص10، منامه ـ به‌نقل‌از خبرگزاري فرانسه.
  8. خبرگزاري جمهوري اسلامي،"گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 141، 17/5/1361، صص9و10، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 16/5/1361، به گزارش خبرگزاري عراق از بغداد.
  9. پيشين، ص4، كويت ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 16/5/1361، به‌نقل‌از روزنامه كويتي "الوطن" ، به‌نقل‌از تحليل‌گران خاورميانه.
  10. مأخذ 5، ص2 به‌نقل‌از خبرگزاري فرانسه، و: خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 142، 18/5/ 1361، صص27 و28، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل‌از خبرگزاري فرانسه از هاوانا و دهلي نو، 17/5/1361.
  11. مأخذ 8 ، ص4، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 16/5/1361، به‌نقل‌از خبرگزاري فرانسه از دهلي نو.
  12. مأخذ 8 ، ص11، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 16/5/1361، به‌نقل‌از خبرگزاري فرانسه از الجزاير.
  13. مأخذ 8 ، صص15 و16، راديو بي.بي.سي.، 16/5/1361.