1361.11.24

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.11.24
نام‌های دیگر بیست و چهار بهمن
تاریخ شمسی 1361.11.24
تاریخ میلادی 13 فوریه 1983
تاریخ قمری 29 ربيع‌الثاني 1403



گزارش - 622

با اجراي عمليات چريكي نيروهاي سپاه در جنوب خسروي، ارتش عراق غافل‌گير شد. امروز همچنين شهر آبادان و مناطقي در اطراف دهلران هدف حملات عراق قرار گرفتند. راديو بغداد نيز مدعي حمله‌ي نيروهاي عراقي به اسكله‌ي خارك شد. نيروهاي سپاه در يك عمليات چريكي در جنوب خسروي در 20 كيلومتري جنوب غربي قصرشيرين به نيروهاي عراقي مستقر در اين منطقه حمله كردند. در اين عمليات كه با غافل‌گيري كامل اجرا شد، 25 نفر از نيروهاي عراقي كشته و 15 تن از آنان زخمي شدند.[۱] امروز نيز شهر آبادان هدف سلاح‌هاي سنگين و دوربرد عراق قرار گرفت كه در طول آن 2 واحد مسكوني ويران و 3 تن از مردم شهر زخمي شدند.[۲] هواپيماهاي عراقي نيز چندين مرتبه اطراف شهر دهلران را بمب‌باران كردند كه خسارتي در پي نداشت.[۳] طبق گزارش راديو بغداد، نيروي دريايي و هوايي عراق در يك عمليات مشترك به اسكله‌ي بارگيري خارك حمله كردند و يك نفت‌كش را كه در حال بارگيري بود هدف قراردادند. اين راديو به ميزان خسارت‌هاي واردشده اشاره‌يي نكرده است. راديو كلن آلمان و راديو قاهره نيز اين ادعاي راديو بغداد را پخش كردند. گفتني است كه در هيچ كدام از منابع داخلي درباره‌ي اين حمله خبري منتشر نشده است.[۴]

گزارش - 623

در روزشمار 19 بهمن 1361، اخباري مبني بر ورود نيروهاي عراقي به جزيره‌ي بوبيان كويت درج شد. در همين خصوص خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از يك منبع موثق اعلام كرد كه طبق اطلاعات رسيده، روزانه اسلحه و تجهيزات بسياري از طريق كويت وارد عراق مي‌شود. پنج‌شنبه‌ي گذشته نيز 80 تانك كه به وسيله‌ي كاميون‌هاي ويژه حمل مي‌شدند، ديده ‌شده است. شب گذشته هم حدود 15 تانكر بزرگ ـ در حالي كه تانكرها استتار ‌شده بودند و پشت آن‌ها نوشته ‌شده بود "غاز سام" (گاز سمي) ـ از منطقه‌ي مرزي به طرف عراق حركت كردند. منابع آگاه از فرودگاه كويت گزارش دادند: «هواپيماهاي باري سي 130 كويتي به صورت مستمر، وسايل نامعلومي را به مقصد عراق حمل مي‌كنند.» ظاهراً اين اقدامات شديد در پي نامه‌هاي روز گذشته‌ي وزير دفاع حكومت عراق به وزيراي خارجه و دفاع كويت انجام ‌شده است. اين منابع همچنين درباره‌ي ارسال تسليحات و تجهيزات نظامي از مرزهاي كويت به عراق اعلام كردند: «هفته‌ي گذشته نيروهاي عراقي وارد بوبيان ‌شده و در حالي كه كويت نيز حضور نظامي خود در اين جزيره را حفظ مي‌كند، [آنان با استقرار] بخش عظيمي از تجهيزات و افراد نظامي عراق در جزيره‌ي بوبيان، اقدام به [ايجاد] استحكامات كرده‌اند.» در ادامه‌ي اين خبر آمده است: «در بدو امر، كويت با اين امر مخالفت كرد، ولي با فشار سعودي و به اين بهانه كه ايران قصد دارد جزيره‌ي مذكور را اشغال كند، كويت قانع ‌شده است. همچنين اخيراً تعداد زيادي از نيروها و تجهيزات كويت شامل تانك و توپ و موشك در بخش مرزي راق در منطقه‌ي ام‌القصر مستقر شده‌اند. هر چند از تعداد دقيق اين نيروها اطلاع در دست نيست، ولي منابع آگاه تعداد را تا 5000 نفر براورد كرده‌اند.»[۵] روزنامه‌ي المدينه چاپ عربستان سعودي نيز ضمن درخواست از مصر براي اعزام كردن نيرو به عراق نوشته است: «اين اقدامي است كه گفته مي‌شود از سوي كشورهاي عرب حوزه‌ي خليج فارس مورد قدرداني قرار خواهد گرفت.» اين روزنامه به نقل از منابع عرب نوشته است: «سفر پطروس غالي وزير [مشاور در امور] خارجه‌ي مصر در هفته‌ي جاري به بغداد به منظور ارزيابي احتياجات عراق در تدارك براي اقدامات بعدي صورت گرفته است.» اين منابع امكان حمايت بيش‌تر نظامي مصر از عراق، يعني علاوه بر ارسال اسلحه و تجهيزات، مشاركت عملي با عراقي‌ها در جنگ را رد نكردند.[۶]

گزارش - 624

تعداد 150 نفر از نيروهاي كومه‌له و دمكرات در اقدامي مشترك در نزديكي روستاي چيانه در جنوب پيرانشهر براي به دام انداختن نيروهاي خودي كمين گذاشته بودند. نيروهاي خودي با آگاه شدن از اين امر با ارسال نيرو به مقابله با اين افراد پرداختند و با اجراي آتش، آنان را متفرق كردند. نيروهاي مسلح غير قانوني در حين فرار قصد تصرف پايگاه سوغانلو را داشتند كه با اقدام به موقع نيروهاي خودي متحمل تلفاتي شدند و به تپه‌هاي اطراف گريختند. در اين درگيري، حداقل 35 تن از مهاجمان كشته يا زخمي شدند. از نيروهاي خودي نيز 4 نفر شهيد؛ 13 تن زخمي و 2 نفر گروگان گرفته شدند.[۷]

گزارش - 625

در اقدامات افراد وابسته به گروه‌هاي مخالف در مناطق كردنشين، يك نفر به شهادت رسيد و چند تن زخمي شدند. همچنين، يك نفر از افراد حزب دمکرات خود را تسليم نيروهاي خودي كرد و يكي از نيروهاي كومه‌له دست‌گیر شد. 1. نيروهاي مسلح غير قانوني در منطقه‌ي سرو در شمال غربي روستاي كوران‌آباد و ايشكه‌سو، در يك عمليات كمين به سمت يك خودرو لندور كه به افراد بومي تعلق داشت، تيراندازي كردند كه 2 نفر از سرنشينان آن زخمي شدند و خودرو آسيب ديد.[۸] 2. در جنوب شرقي اروميه در نزديكي روستاي گوگ‌تپه، نيروهاي مسلح غير قانوني به انتقام عمليات ناموفق روز گذشته‌ي خود، يكي از نيروهاي بسيج را به شهادت رسانده، اسلحه‌ي وي را غنيمت گرفتند.[۹] 3. نيروهاي مسلح مخالف در يك حركت ايذايي به سمت نيروهاي حراست كارخانه‌ي قند پيرانشهر تيراندازي كردند كه يك سرباز زخمي شد.[۱۰] 4. در شمال سردشت در حوالي پايگاه بيشاسب، نيروهاي مسلح برانداز در مسير راه نيروهاي خودي تله‌ي انفجاري مين كار گذاشته بودند كه اين اقدام به زخمي شدن يك سرباز انجاميد.[۱۱] در محور سنندج ـ قروه، يكي از افراد وابسته به حزب دمكرات با تحويل يك اسلحه و 50 فشنگ خود را به نيروهاي خودي معرفي و درخواست امان‌نامه كرد.[۱۲] در كامياران نيز يكي از افراد فعال گروه كومه‌له دست‌گير شد.[۱۳]

گزارش - 626

طبق اعلام لشكر28 كردستان، امروز جلسه‌يي با شركت شيخ‌عزالدين حسيني؛ نمايندگان سازمان مجاهدين خلق و گروه كومه‌له در منطقه‌ي آذربايجان غربي تشكيل شد. موضوع اين جلسه وحدت و هماهنگي بين گروه‌هاي حاضر و برنامه‌ريزي عمليات آينده در اين منطقه بوده است.[۱۴] همچنين، طبق اين گزارش، دولت عراق به تازگي از حزب دمكرات كردستان عراق خواسته است كه اين حزب از هر خانواده‌ي كرد يك نفر را مسلح كرده، عليه نيروهاي جمهوري اسلامي به‌كارگيرد.[۱۵]

گزارش - 627

درگيري نيروهاي خودي با افراد سازمان مجاهدین خلق در شهرهاي گوناگون تلفاتي در پي داشت. امروز همچنين شماري از افراد سازمان دست‌گیر شدند و شماري از فعالان گروهك‌هاي تروريستي در مشهد با توجه به جرايم‌شان به حبس محكوم شدند. عده‌يي از نيروهاي ژاندارمري و بسيج در منطقه‌ي چوكاي طالش در حال گشت‌زني بودند كه چند تن از افراد سازمان مجاهدين به سوي آنان تيراندازي كردند و در نتيجه 2 نفر از آنان به شهادت رسيدند.[۱۶] در شهرستان ميانه نيز با شناسايي يك خانه‌ي تيمي سازمان مجاهدين [خلق]، نيروهاي سپاه به آن‌جا اعزام شدند و خانه را محاصره كردند كه با مشاهده‌ي اين وضعيت يكي از نيروهاي سازمان با نارنجك دستي خودكشي كرد و 3 تن دست‌گير شدند. در اين حادثه يكي از نيروهاي سپاه نيز به شهادت رسيد. از اين خانه مقداري اسلحه، مهمات، بي‌سيم و... به دست آمد.[۱۷] پنج تن از افراد سازمان مجاهدين خلق هنگام فرار از مرزهاي شرقي كشور، دست‌گير شدند كه هنگام انتقال آنان به زاهدان، هر 5 نفر با خوردن قرص سيانور خودكشي كردند. خواهر و شوهرخواهر موسي‌ خياباني‌ و يكي از مسئولان تشكيلات شمال از جمله افراد كشته ‌شده در اين حادثه بودند.[۱۸] به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي در شهر مشهد، 48 تن از فعالان گروهك‌هاي تروريستي و محارب منافقين پيكار، اشرف دهقان‌، چريك‌هاي فدايي خلق شاخه‌ي اقليت و گروه آرمان به زندان (از 6 ماه تا حبس ابد) محكوم شدند. جرايم اين افراد عبارت بود از: عضويت در واحد عمليات نظامي؛ شركت در عمليات آتش زدن و كوكتل‌اندازي در داخل منازل افراد حزب‌اللهي؛ داشتن ارتباط تشكيلاتي با افراد سازمان و كمك مالي به سازمان منافقين؛ اقدام به تهيه و ساختن سه‌راهي و كوكتل براي عمليات ترور و تخريب؛ فعاليت در فاز سياسي و نظامي؛ انداختن نامه‌ي تهديدآميز به داخل منازل افراد حزب‌اللهي و شركت در عمليات سرقت مسلحانه‌ي اتومبيل.[۱۹] در قوچان نيز يكي از افراد سازمان مجاهدين خلق كه در هسته‌هاي مقاومت مسلحانه فعاليت داشت، دست‌گير شد.[۲۰]

گزارش - 628

امام خميني در ديدار وزير؛ قائم‌مقام و مديران وزارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با ايشان، بر رعايت اخلاق اسلامي و پرهيز از اختلاف با ساير ارگان‌هاي نظامي تأكيد كردند. متن كامل سخنان كوتاه امام خميني در اين ديدار به شرح زير است: «از اموري كه لازم است شما به آن توجه كنيد اين است كه چون سپاه نهادي نوپاست و مسئوليت حفظ اسلام و انقلاب را به عهده‌ دارد، بايد از جهت اخلاق نمونه باشد و با همه‌ي مردم و ساير قوا برخورد صحيح و اسلامي بنمايد. در سپاه و ارتش افرادي وارد نشوند كه باعث اختلاف باشند. منحرفين از اول تزشان اين بود كه سپاه به درد نمي‌خورد و از آن طرف، گروهي هم مي‌گفتند ارتش نبايد باشد و هر دوي اينها مي‌خواستند به ارتش يا سپاه ضربه بزنند. ارتش و سپاه، هر دو، خوب و خدمتگزار به اسلام و انقلاب هستند و چون ما مي‌خواهيم مملكت را از اساس درست كنيم و آن مسائل اسلامي ازبين‌رفته را احيا و زنده نمائيم، بايد در فكر سپاه و ارتش باشيم و بدانيم كه اينها تا آخر تاريخ به ما ارتباط دارند و اگر خداي ناكرده پنجاه سال ديگر هم انحرافي پيش آيد، ما مسوؤل آن هستيم. سفارش اكيد من اين است كه افراد بر حسب تكليف شرعي و مصالح جامعه در سپاه و ارتش توجه به مسائل داشته باشند و از گروه‌گرائي و تفرقه شديداً احتراز كنند.»[۲۱] قبل از سخنان امام خميني، محسن رفيق‌دوست وزير سپاه، گزارشي از عملكرد و زمينه‌ي فعاليت اين وزارت‌خانه را به اطلاع امام خميني رساند.[۲۲]

گزارش - 629

در پي صدور پيام امام خميني به مناسبت شروع پنجمين سال‌گرد پيروزي انقلاب اسلامي و تأكيد ايشان بر اولويت داشتن برنامه‌هاي دفاعي تا فتح نهايي، ميرحسين موسوي نخست‌وزير، امروز بخش‌نامه‌يي را به همه‌ي وزارت‌خانه‌ها، سازمان‌ها و مؤسسات دولتي و نهادهاي انقلابي ابلاغ كرد. در قسمتي از اين بخش‌نامه آمده است: «به منظور حفاظت و حراست از دستاوردهاي انقلاب اسلامي كه يكي از پديده‌هاي شگفت‌انگيز آن با عنايات حضرت باري‌تعالي، پيروزي‌هاي عظيم به دست آمده به بهاي خون شهداي گران‌قدر و پاي‌مردي رزمندگان دلير اسلام و كمك‌هاي بي‌دريغ امت حزب‌الله در برابر سيل كمك‌هاي تسليحاتي و مادي شرق و غرب و وابستگان‌شان به متجاوزين خود فروخته مي‌باشد، لازم است كليه‌ي مسئولين در صورت نياز جبهه‌ها به وسايل و تجهيزات و هرگونه كمك ديگر، با هماهنگي وزير مشاور در امور اجرايي نسبت به رفع نيازها اقدام فوري به عمل آورند.»[۲۳]

گزارش - 630

آقاي هاشمي رفسنجاني در ديدار با جانبازان اصفهان، بر طولاني و سرنوشت‌ساز بودن عمليات والفجر تأكيد كرد و گفت: «اميدواريم رزمندگان اسلام با حركتي كه اخيراً آغاز كرده‌اند، در برنامه‌ي عمليات والفجر ـ كه طولاني و سرنوشت‌ساز خواهد بود ـ بتوانند قلب شما را كه بيش از قلوب ديگران براي سرنوشت اين انقلاب مي‌تپد شاد كنند.» رئيس مجلس شوراي اسلامي افزود: «شما و ما و جامعه و رهبرمان تصميم گرفتيم كه اين جنگ را به صورت پيروزمندانه و فاتحانه به نفع مستضعفين جهان تمام كنيم و همه‌ي وسايل را براي حركت سرنوشت‌ساز تهيه كرديم و امروز بيش از هر زمان ديگري نيروهاي مسلح را در جبهه‌ها جمع كرده‌ايم و همچنان هم سيل داوطلبان به طرف جبهه‌ها سرازير است و مقدمات حركتي كه تا روشن شدن سرنوشت جنگ متوقف نخواهد شد، فراهم است. فقط آنچه كه مي‌تواند حركت ما را محدود كند ملاحظاتي است كه در نظر داريم تا خون‌ريزي و تخريب كم‌تر بشود، ولي سياست اين است كه عمليات ادامه خواهد داشت و عمليات والفجر آخرين عمليات ما است و دشمن و اربابان او هم فهميده‌اند كه ما تصميم نهايي را گرفته‌ايم و به محض اعلام عمليات، حركتي در سطح منطقه به چشم مي‌خورد و مي‌بينيد كه امروز در بغداد رفت و آمدها تشديد ‌شده و مرتجعين و نمايندگان‌شان به دست و پا افتاده‌اند.» رئيس مجلس شوراي اسلامي افزود: «ما قبل از آغاز عمليات، حرف‌هاي‌مان را زده‌ايم و گفته‌ايم، ما صلح مي‌خواهيم و جنگ‌افروز نيستيم، ولي تنبيه متجاوز و ظالم را يك ضرورت مي‌دانيم كه بايد انجام شود و ما متوقف نخواهيم شد، مگر اين‌كه مطمئن شويم كه حقوق جمهوري اسلامي و حقوق اين جانبازان و مستضعفين منطقه تأمين مي‌شود.»[۲۴]

گزارش - 631

سيدمحمد غرضي وزير نفت، با تشريح تحولات اخير بازار نفت جهاني، سياست نفتي ايران را در خصوص تثبيت قيمت نفت و ميزان صدور نفت هر كدام از اعضاي اوپك اعلام كرد. وي گفت: «ايران معتقد است كه روند نزولي چند هفته‌ي اخير قيمت‌هاي نفت تك محموله، مصنوعي بوده و قيمت‌هاي نفت خام نبايد كاهش بيابد. از اوايل سال جاري مسيحي، متوسط توليد روزانه‌ي كل كشورهاي عضو اوپك در زير 16 ميليون بشكه بوده و اين نشان‌دهنده‌ي آن است كه كشورهاي صنعتي براي تحت فشار قرار دادن كشورهاي توليدكننده‌ي نفت و شكستن قيمت، به مقدار قابل توجهي از ذخيره‌هاي نفتي كه به علت توليد زياده از حد عربستان سعودي در سنوات گذشته ايجاد ‌شده، استفاده مي‌كنند. امكان بهره‌برداري از اين ذخاير كوتاه‌مدت بوده و مجدداً تقاضا براي نفت اوپك افزايش خواهد يافت. كاهش قيمت‌هاي نفت مشكلات كشورهاي مستضعف توليدكننده‌ي نفت را افزايش خواهد داد و موجبات نابساماني بيش‌تري را در اقتصاد بين‌المللي فراهم خواهد آورد. همواره سياست وزارت نفت بر آن بوده كه قيمت‌هاي نفت بايد به نحوي تعيين گردد كه امكان وارد شدن تدريجي به بازار را براي انرژي‌هاي جانشين نفت فراهم آورد و تا بدين ترتيب از مصرف بي‌رويه‌ي ماده‌ي تمام‌شدني نفت جلوگيري ‌شده و به تدريج با كاهش ذخاير نفتي جهان، ساير انرژي‌هاي جانشين، جاي‌گزين نفت گردند. در صورت پايين آمدن بهاي نفت وابستگي جهان به نفت ارزان افزايش خواهد يافت و طولي نخواهد كشيد كه جهان مواجه با يك بحران اقتصادي ديگر خواهد شد. با توجه به مطالب فوق، وزارت نفت ايران معتقد است كه لازم است اجلاس فوق‌العاده‌ي‌ وزراي نفت اوپك تشكيل گرديده و تصميمات زير اتخاذ شود: 1. قيمت 34 دلار براي هر بشكه نفت خام مبنا ـ كه در كنفرانس‌هاي قبل مورد تصويب و تأييد قرار گرفته است ـ بار ديگر مورد تأييد قرار گيرد. 2. سقف توليد كل اوپك 17 تا 5/17 ميليون بشكه در روز براي سال مسيحي 1983 تعيين شود. 3. سهم هر يك از كشورها را طبق توافقي كه در اجلاس مشورتي ماه گذشته در ژنو انجام شد، رسماً اعلان نمايند. 4. درباره‌ي ساير مسائل نيز گروه كارشناس كشورهاي عضو سريعاً تشكيل جلسه داده و نظر خود را به كنفرانس ارائه نمايند.» وي همچنين درباره‌ي وضع صدور نفت ايران و تلاش‌هاي ناموفق عراق براي ايجاد اختلال در فروش نفت ايران گفت: «در حال حاضر وضع ما در مناطق جنوب به خصوص منطقه‌ي بارگيري خارك منظم و بدون اشكال است.» وي درباره‌ي ضربه زدن به تأسيسات بارگيري نفت ايران از سوي عراق گفت: «عراق هزينه‌هاي سنگيني را به اداره‌ي تحقيقات و تجهيزاتي فرانسه براي ساخت موشك‌هاي مختلف داده كه فرضاً خارك يا اسكله‌هاي بارگيري را بزند. در طول سال گذشته، اين اقدام توسط متخصصين فرانسوي صورت گرفته كه در نتيجه پول زيادي از جيب ملت عراق رفته و حاصلي هم نداشته است. ما در انقلاب، اصل را بر اين نداريم كه از هر نوع ابزاري استفاده كنيم. در انقلاب اصل هر چه بيش‌تر تجهيز شدن نيست، اصل بر دفاع است و ما با كمك خداوند تا به امروز از كشور اسلامي خودمان دفاع كرده‌ايم و در حال حاضر هم قدرت بارگيري ما به مراتب بهتر از گذشته و قبل از جنگ است و متعهدين و متخصصين ما نيز بهتر از گذشته به كار مشغول‌اند.»[۲۵]

گزارش - 632

حسين شيخ‌الاسلام معاون سياسي وزير امور خارجه كه براي گفت و گو درباره‌ي برگزاري جنبش عدم تعهد و تقديم پيام رئيس‌جمهور به چند كشور افريقايي سفر كرده است، امروز در ادامه‌ي ديدارهاي خود با جوليوس نايوره‌ رئيس‌جمهور تانزانيا‌ ديدار و پيام رئيس‌جمهور كشورمان را به وي تسليم كرد. به نوشته‌ي روزنامه‌ي اطلاعات: «در اين ديدار كه نزديك به 2ساعت طول كشيد مسائل مربوط به كنفرانس آينده‌ي سران كشورهاي غير متعهد و جنگ تحميلي و نيز توسعه‌ي مناسبات دو كشور مورد مذاكره قرار گرفت. رئيس‌جمهور تانزانيا در اين ديدار گفت: "ايران غير متعهدترين كشور جهان است." وي افزود كه ايران بيش از هر كشور ديگري مي‌تواند به تصويب جنبش عدم تعهد كمك كند، زيرا هم قوي است و هم واقعاً غير متعهد. رئيس‌جمهور تانزانيا يادآور شد كه انقلاب اسلامي ايران يكي از مردمي‌ترين و اصيل‌ترين انقلاب‌هاي جهان است و ما براي اين انقلاب احترام و ارزش فراواني قائل هستيم. وي از اين‌كه بلافاصله پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران جريان نفت ايران به افريقاي جنوبي قطع شد و نيز از سياست‌هاي ضد نژادپرستي و ضد افريقاي جنوبي ايران ستايش كرد. رئيس‌جمهور تانزانيا از پيشنهاد رئيس‌جمهوري ايران در مورد صندوق ويژه‌ي غير متعهدها براي جبران قطع احتمالي كمك‌هاي امريكا به سازمان‌هاي بين‌المللي در صورت اخراج اسرائيل حمايت كرد و گفت: "در جريان كنفرانس آينده‌ي سران در دهلي‌نو، تانزانيا از اين پيشنهاد پشتيباني خواهد نمود." نايوره خاطرنشان ساخت كه تانزانيا با دعوت از فرانسه به عنوان ميهمان در كنفرانس آينده‌ي سران موافق نيست و اگر چنين موضوعي به طور جدي مطرح شود، با آن مخالفت خواهد كرد. وي همچنين پيشنهاد ايران در مورد مسئله‌ي سالم‌سازي و غير متعهد ساختن كشورهاي عضو جنبش را مورد تأييد قرار داد.»[۲۶]

گزارش - 633

كلود شسون وزير امور خارجه‌ي فرانسه كه روز گذشته وارد بغداد ‌شده است، امروز با صدام حسين ديدار و گفت و گو كرد. راديو صوت الجماهير در اين باره گزارش داد: «در اين ملاقات، كلود شسون پيام شفاهي پرزيدنت فرانسوا ميتران در رابطه با مناسبات گسترده ميان عراق و فرانسه را تقديم رياست‌جمهوري كرد. رياست‌جمهوري در اين ديدار از موضع فرانسه و پرزيدنت ميتران در قبال مسائل عربي و جنگ تحميلي رژيم ايران بر عراق تقدير و تمجيد به عمل آورد. در اين ديدار كه حدود 2 ساعت به طول انجاميد، اوضاع منطقه‌ي عربي و مسائل بين‌المللي مورد علاقه‌ي دو كشور نيز مورد بحث و بررسي قرار گرفت كه ديدگاه‌ها و موضع‌گيري‌هاي دو كشور بسيار نزديك به هم بوده است. آقايان عزت ابراهيم نايب‌رئيس شوراي فرماندهي انقلاب؛ طه ياسين رمضان معاون اول نخست‌وزير؛ طارق ‌عزيز وزير خارجه و خالد عبدالمنعم رشيد‌ رئيس دفتر رياست‌جمهوري‌ و سفير فرانسه در بغداد نيز در اين ملاقات حضور داشتند.»[۲۷] به گزارش روزنامه‌ي كيهان: «وزير خارجه‌ي فرانسه در اين باره اعلام كرد كه شركت‌هاي فرانسوي آماده هستند تا به شركت خود در اجراي طرح‌هاي عمراني‌ در عراق همچنان ادامه دهند. شسون همچنين از توسعه‌ي اقتصادي اين كشور اظهار رضايت كرد. به گفته‌ي آگاهان، يكي از دلايل عمده‌ي سفر شسون به عراق نيز همين عدم توانايي صدام در پرداخت بدهي‌هاي خارجي خود به ويژه به شركت‌هاي فرانسوي بوده است.»[۲۸]

گزارش - 634

خبرگزاري جمهوري اسلامي در مقاله‌يي اهداف سفر وزير خارجه‌ي فرانسه به عراق را چنين اعلام كرد: «فرانسه در تلاش است تا از شكست عراق جلوگيري كند، چون پيروزي ايران از نظر فرانسوي‌ها به معني خطر براي پادشاهي عربستان و در نتيجه خطر براي غرب است. البته، مسئله‌ي فروش تسليحات هم يكي از علل مهم اين سياست مي‌باشد. ارزش تسليحاتي كه فرانسه به عراق فروخته است فقط در 2 سال اخير 40 ميليارد فرانك ‌شده است و در صورت پيروزي ايران، فرانسوي‌ها بايد خواب دريافت اقساط وام‌هاي كلان خود را از عراق ببيند. البته، سفر شسون به بغداد بيش‌تر به دليل نگراني است كه وجود دارد، زيرا ديگر نمي‌تواند از نظر مالي به جنگ ادامه دهد. عراق اكنون از فرانسه انتظار دريافت 29 فروند ميراژ ديگر را دارد و نيز اعلام كرده‌اند كه خواهان دريافت 20 موشك‌انداز سوپر با موشك‌هاي اگزوست هستند تا با آن‌ها بتوانند در صادرات نفت ايران اخلال [ايجاد] كنند، ولي ذخاير مالي عراق كم ‌شده است و كشورهاي نفتي كه تا كنون 25 ميليارد دلار كمك كرده‌اند، ديگر تمايلي به ادامه‌ي اين بذل و بخشش ندارند. علاوه بر نتايج استراتژيك ناكام ماندن معامله‌ي تسليحاتي با عراق، [با اين اقدام] صدمه‌ي زيادي به صنعت تسليحاتي فرانسه مي‌زند. يك طرف حل اين مسئله اين است كه فرانسه نفت بيش‌تري از عربستان بخرد و عربستان هم اين درآمد را به عنوان وام به عراق براي خريد اسلحه از فرانسه بدهد، ولي ارقام بسيار سرسام‌آور است و فقط در 6 ماه آينده سر به 6 ميليارد دلار مي‌زند.»[۲۹] خبرگزاري جمهوري اسلامي همچنين سياست خارجي فرانسه را با توجه به مسافرت اخير وزير خارجه‌ي فرانسه به كشورهاي لبنان، اردن و عراق و استراتژي سياست خارجي فرانسه را در خاورميانه بررسي كرده است. در بخش‌هايي از اين مقاله آمده است. «تحليل‌گران سياسي در تهران معتقدند كه محور رفت و آمدهاي سياسي و بعضاً مالي مقامات فرانسوي در منطقه بر حل دو مسئله‌ي عمده در منطقه‌ي خليج فارس قرار دارد: 1. حذف و يا محصور كردن انقلاب اسلامي در درون مرزهاي خود. 2. پايان جنگ بدون اين‌كه هم‌راه با پيروزي جمهوري اسلامي ايران باشد. طرحي كه در اين رابطه به تصويب قدرت‌هاي جهاني رسيده و اجراي آن بر عهده‌ي دولت سوسياليست فرانسه گذارده ‌شده است، محاصره‌ي انقلاب اسلامي در درون مرزهاي خود از طريق نزديك ساختن دولت‌هاي مرتجع با يك‌ديگر مي‌باشد و از جمله اقدامات انجام‌شده در اين زمينه، تشكيل "شوراي هم‌كاري‌هاي خليج فارس" متشكل از دولت‌هاي پادشاهي سعودي، كويت، عمان، بحرين و امارات متحده‌ي عربي است. پيرامون طرح پايان دادن به جنگ بدون پيروزي جمهوري اسلامي ايران، ميتران صهيونيست تأكيد كرده است اين جنگ نبايد پيروزي به دنبال داشته باشد و فرانسه مي‌كوشد تا توازن قوا را در اين جنگ ايجاد نمايد. انگيزه‌ي فرانسه براي انجام چنين مأموريتي را بايد در سياست اين كشور در ارتباط با كشورهاي جهان سوم و به خصوص كشورهاي مسلمان جست و جو كرد، زيرا سياست‌هاي خاورميانه‌يي فرانسه در زمان ژيسكاردستن رئيس‌جمهور سابق اين كشور، ادامه‌ي راه ژنرال دوگل‌ و موضعي در جهت حمايت از اعراب در برابر رژيم اشغال‌گر قدس بود و فرانسه نيز از قطع‌نامه‌ي 242 شوراي امنيت و تأسيس كشور مستقل فلسطيني در كرانه‌ي غربي رود اردن حمايت مي‌كرد، ولي سياست امروز ميتران تغييري اساسي را در اين زمينه نشان مي‌دهد، از جمله سفر ميتران به عنوان اولين رئيس‌جمهور يك دولت غربي به فلسطين اشغالي [اقدامي در جهت تغييرات] بود. به دنبال اين سفر، فرانسه به يكي از تأمين‌كنندگان عمده‌ي تسليحات نظامي رژيم اشغال‌گر قدس تبديل شد. با توجه به مشكلات موجود در منطقه، جهت رسيدن به طرح استكبار جهاني پيرامون محاصره‌ي انقلاب اسلامي و خاتمه‌ي جنگ بدون پيروزي قطعي سپاهيان اسلام، فرانسه مأمور رفع اين مشكلات ‌شده است. از جمله مشكلاتي كه امروز سوسياليست‌هاي فرانسه جهت اجراي كامل طرح مذكور با آن مواجه هستند، هماهنگي دو كشور ايران و سوريه است، زيرا كشور برادر، سوريه، با اتخاذ مواضع صريح و انقلابي علي‌رغم مخالفت شديد مرتجعين منطقه و حاميان صهيونيست و امپرياليست آن‌ها، ضمن حمايت از جمهوري اسلامي ايران در جنگ تحميلي، با اقدام انقلابي قطع جريان صدور نفت رژيم بعثي صهيونيستي عراق از خط لوله‌ي اين كشور، ضربه‌ي شديدي را به اقتصاد ورشكسته‌ي صدام وارد كرد. با عنايت به اين مهم، به رغم آنچه كه مطبوعات فرانسه اهداف سفر كلود شسون به سه كشور اردن، عراق و سوريه ذكر كردند، به نظر مي‌آيد كه عمده هدف اين سفر نزديكي اردن و عراق با سوريه و حل اختلافات بين بغداد و امان با دمشق باشد. هدفي كه امروز كلود شسون از سفر به سه كشور اردن، عراق و سوريه دنبال مي‌كند، نزديك ساختن اردن و عراق به سوريه و جدايي كشور برادر، سوريه، از جمهوري اسلامي ايران است، زيرا استكبار جهاني معتقد است با جدايي دو كشور دوست و برادر ايران و سوريه، حلقه‌ي محاصره‌ي انقلاب اسلامي را كامل كرده و در مورد جنگ نيز با به جريان افتادن صدور نفت عراق از طريق خط لوله‌ي سوريه، رژيم صهيونيستي عراق را از ورشكستگي مالي كه در اثر ضربات ناشي از جنگ به دريوزگي افتاده است، نجات خواهد داد.»[۳۰]

گزارش - 635

نعيم حداد رئيس‌مجلس عراق كه به منظور شركت در سيزدهمين اجلاس اتحاديه‌ي پارلماني اعراب به مراكش رفته بود، به بغداد بازگشت. وي هنگام ورود به بغداد گفت: «مسئله‌ي قطع جريان نفت عراق از طريق سوريه و بسته شدن مرزهاي دو كشور را در اين اجلاس مطرح كرده است.» وي همچنين گفت: «اكثريت هيئت‌هاي شركت‌كننده، هم‌كاري بين ايران، ليبي و سوريه عليه عراق را تقبيح كردند.»[۳۱]

گزارش - 636

بر اثر انفجار يك بمب قوي در دفتر هواپيمايي عراق در بانكوك، ساختمان اين دفتر به كلي فرو ريخت و خسارت‌هاي فراواني به آن وارد آمد. به گزارش پليس، بر اثر اين انفجار كسي كشته يا مجروح نشده است. روزنامه‌ي كيهان با اعلام اين خبر افزوده است: «طي سه ماه گذشته، اين دومين اقدام عليه تأسيسات رژيم عراق در بانكوك است كه مورد هدف مخالفان رژيم عراق قرار مي‌گيرد. در ماه گذشته نيز ساختمان سركنسول‌گري عراق در بانكوك در اثر انفجار يك بمب قوي خسارات زيادي ديد كه به گزارش پليس تا كنون كسي در اين رابطه بازداشت نشده است.»[۳۲]

گزارش - 637

در پي نامه‌ي دولت هند به عراق براي رعايت حقوق شركت‌هاي افراد تابعه‌ي اين كشور كه در عراق مشغول به كار هستند، امروز روزنامه‌ي هندوستان تايمز از اخراج بدون حقوق و مواجب 1000 كارگر و مهندس هندي كه در عراق به كارهاي ساختماني اشتغال داشتند، خبر داد. به گزارش اين روزنامه: «1000 كارگر و مهندس هندي كه از سپتامبر سال 1981 [شهريور سال 1360] سرگرم احداث دانشگاه در عراق بودند، بدون دريافت حقوق پس از 2 سال و نيم كار از آن كشور اخراج شدند.» روزنامه‌ي هندوستان تايمز ضمن اعلام اين مطلب و چاپ عكس اين كارگران كه در محوطه‌ي فرودگاه دهلي‌نو تحصن كرده بودند، نوشته است: «هنگامي كه كارگران به منظور اعتراض به نحوه‌ي شرايط كار (محل سكونت و تأخير در دريافت كارمزدشان) اعتصاب كردند، پليس عراق تمامي آن‌ها را تا هنگام اخراج‌شان به زندان انداخت و در زندان با آنان بدرفتاري شد.» هندوستان تايمز افزوده است: «اين كارگران به هنگام اخراج از عراق حتي هزينه‌ي برگشت به كشورشان را نداشتند.»[۳۳]



منابع و مآخذ روزشمار 1361/11/24

  1. سند شماره 087688 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن هفتگي، از دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران (مركز فرماندهي) به مسئول دفتر فرماندهي، شماره 16، 25/11/1361، ص 10.
  2. روزنامه‌ي كيهان، 25/11/1361، ص 2.
  3. سند شماره 55244 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ستاد منطقه7 به ستاد مركزي (فرماندهي)، 25/11/1361، سند تك‌برگي.
  4. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي، بولتن راديوهاي بيگانه، 24/11/1361، ص 6، راديو قاهره به نقل از راديو بغداد؛ و ـ همان، ص 13، راديو كلن كويت به نقل از راديو بغداد.
  5. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 331، 25/11/1361، ص 3، كويت ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/11/1361.
  6. همان، ص 15، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/11/1361، به نقل از روزنامه‌ي المدينه چاپ عربستان.
  7. سند شماره 350065 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي، از قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (ركن2) به فرماندهي نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) شعبه طرح و عمليات و فرماندهي نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) شعبه غير نظاميان، شماره 185، 6/12/1361، ص 2؛ و ـ سند شماره 43749 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي، از مركز فرماندهي قرارگاه حمزه به مركز فرماندهي ستاد مركزي، 26/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 353292 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي، از قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (ركن2) به فرمانده نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) شعبه طرح و عمليات فرمانده نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) شعبه غير نظاميان، شماره 177، از 27/11/1361 الي 28/11/1361، ص 1؛ و ـ سند شماره 353295 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي، از فرماندهي حمزه سيدالشهدا(ع) (ركن2) به فرماندهي نزاجا (معاونت و اطلاعات) شعبه طرح و عمليات و شعبه غير نظاميان، شماره 174، 25/11/1361، ص 1؛ و ـ سند شماره 88267 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه‌ي بولتن هفتگي، دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (مركز فرماندهي)، شماره 17، 3/12/1361، ص 18، گزارشي از پيرانشهر؛ و ـ سند شماره 353464 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي پيرانشهر به فرماندهي قرارگاه بعثت، 24/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 353307 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (ركن3) به فرماندهي نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 24/11/1361، ص 2.
  8. مأخذ 7، بخش دوم؛ و ـ سند شماره 353525 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي قرارگاه بعثت به فرماندهي حمزه سيدالشهدا(ع)، شماره 614، 26/11/1361، سند تك‌برگي.
  9. سند شماره 353308 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي، از قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (ركن3) به فرماندهي نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، شماره 183، 25/11/1361، ص 4؛ و ـ مأخذ 7، بخش دوم.
  10. مأخذ 7، بخش آخر.
  11. مأخذ 9، بخش اول، ص 3.
  12. سند شماره 300754 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، از لشكر28 پياده (ركن2) به فرماندهي ناحيه 4 (ركن2)، 26/11/1361، سند تك‌برگي.
  13. سند شماره 353333 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، از اطلاعات كردستان به اطلاعات قرارگاه حمزه، 25/11/1361، سند تك‌برگي.
  14. سند شماره 344773 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از لشكر28 پياده (ركن2) به فرمانده تيپ 1 سردشت (ركن2)، 28/11/1361، سند تك‌برگي.
  15. سند شماره 300759 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، از لشكر28 پياده (ركن2) به فرماندهي ناحيه 4 (ركن2)، 25/11/1361، سند تك‌برگي.
  16. سند شماره 089326 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اخبار مناطق يازده‌گانه، مركز اخبار رسانه‌ها، ارتباطات تبليغات و انتشارات ستاد مركزي سپاه، 16/11/1361 الي 28/11/1361، ص 2، به گزارش ستاد منطقه3 سپاه ؛ و ـ سند شماره 218079 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه‌ي خبرنامه‌ي سياسي و اطلاعاتي، واحد اطلاعات و تحقيقات كميته‌ي مركزي انقلاب اسلامي، شماره 23، 8/12/1361، ص 9؛ و ـ سند شماره 55249 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه از ستاد منطقه3 (فرماندهي) به ستاد مركزي (فرماندهي)، 25/11/1361، سند تك‌برگي.
  17. سند شماره 55220 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اداره‌ي اطلاعات شاجا به نخست‌وزيري (دفتر اطلاعات و تحقيقات)، 25/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ مأخذ 16، بخش اول، ص 8، به گزارش ستاد منطقه5 سپاه.
  18. دفتر اطلاعات و تحقيقات نخست‌وزيري، نشريه‌ي بولتن اطلاعات داخلي (مربوط به ضد انقلاب و متفرقه)، شماره 185، 2/12/1361، ص 1.
  19. مأخذ 5، صص 8 و 9، مشهد ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/11/1361.
  20. سند شماره 391474 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از واحد اطلاعات و بررسي‌هاي سياسي تأميني منطقه4 به فرماندهي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي منطقه4، 1/12/1361، ص 3.
  21. سازمان مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي، صحيفه‌ي نور (مجموعه رهنمودهاي امام خميني)، جلد 17، تهران: انتشارات شركت سهامي چاپ‌خانه‌ي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، بهمن 1364، ص 208.
  22. مأخذ 2.
  23. روزنامه‌ي كيهان، 24/11/1361، ص 22، به نقل از روابط عمومي نخست‌وزيري.
  24. مأخذ 2، ص 18.
  25. مأخذ 2، ص 18.
  26. روزنامه‌ي اطلاعات، 24/11/1361، ص 13.
  27. مأخذ 5، ص 34، راديو صوت‌الجماهير، 24/11/1361؛ و ـ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي، بولتن راديوهاي بيگانه، 23/11/1361، ص 2، راديو بغداد.
  28. روزنامه‌ي كيهان، 26/11/1361، ص آخر.
  29. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 332، 26/11/1361، صص 3 و 4، بن، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/11/1361.
  30. روزنامه‌ي كيهان، 27/11/1361، ص آخر، به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران.
  31. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه‌ي گزارش‌هاي ويژه، شماره 332، 26/11/1361، صص 11 و 12، بغداد ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 25/11/1361.
  32. مأخذ 28.
  33. مأخذ 2، ص آخر، به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از روزنامه‌ي هندوستان تايمز.