1362.05.01

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1362
1362.05.01
نام‌های دیگر یک مرداد
تاریخ شمسی 1362.05.01
تاریخ میلادی 23 ژوئیه 1983
تاریخ قمری 12 شوال 1403






1. به‌دنبال عملیات موفق شب گذشته نیروهای خودی در دو محور شمالی و جنوبی و تصرف بخش باقی‌مانده ارتفاع کینگ و پیشروی به‎سمت غرب تا روستا، دشت و ارتفاعات زینو و بردزرد و درپی پاک‎سازی و تصرف پایگاه‌های این مناطق در محور شمالی و تصرف ارتفاع مهم ۲۵۱۹ و پاک‎سازی منطقه بین ارتفاع کدو و ارتفاع ۲۵۱۹ و همچنین به اسارت گرفتن تعداد قابل‎توجهی از نیروهای عراقی و کسب غنایم فراوان، فرماندهی عملیات برای پیشروی به‎سمت غرب اعزام نیروهای تازه‎نفس به مناطق درگیر و تقویت پشتیبانی نیروها را در اولویت قرار داد. بر همین اساس، گردان کمیل با ۳ گروهان، باقی‎مانده نیروهای گردان۱۵۳، یک گردان بازسازی‎شده از گردان‌های عمل‎کرد‌ه‌ تیپ۳۳ المهدی(عج)، ۸۰ نفر از نیروهای لشکر۸ نجف و گردان۱۰۵ مکانیزه از لشکر۹۲ زرهی* در محور شمالی (سمت راست) و در محور جنوبی (سمت چپ) نیز ۳۰۰ نفر نیروی تازه‎نفس از تیپ۳۳ المهدی(عج) همراه باقی‌مانده نیروهای تیپ۱۵۵ ویژه شهدا و تعدادی از افراد گردان‎های ابوذر و مالک اشتر که هنوز در منطقه باقی مانده بودند، به اجرای ادامه عملیات پرداختند. بدین‏ترتیب، نیروهای محور جنوبی در روی جاده در منطقه دربند به‏سمت غرب و سپس جنوب پیشروی کرده و موفق شدند با نیروهای محور شمالی در روی همین جاده الحاق کنند. دراین‏حال، کار انتقال نیروها به‎وسیله خودرو و بالگرد از عقبه‌ها به منطقه عملیاتی و همچنین هماهنگی‌های لازم، از عصر و شامگاه روز گذشته با جدیت دنبال شد. اهمیت این مرحله از عملیات این بود که اگر طرح به‌طور کامل موفق می‎‌شد و تنگه دربند به تصرف درمی‎آمد هم کل عملیات به نحوی تثبیت می‎شد، پادگان حاج‎عمران که دارای تجهیزات نظامی فراوانی بود به تصرف درمی‏آمد و نیروهای موجود در بردزرد که سه روز در محاصره دشمن بودند، آزاد می‌شدند و هم تعداد فراوانی از قوای دشمن به اسارت درمی‌آمدند، هرچند که بخشی از این نیروها در روز گذشته توانسته بودند خود را از دسترس نیروهای خودی دور کرده و به عقبه‌های خود در چومان مصطفی فرار کنند.[۱]

________________________________________

2. ادامه عملیات والفجر۲ از اولین دقایق بامداد امروز آغاز شد. در محور شمالی نیروهای عمل‎‏کننده گردان فجر و شهادت به‎سرعت خود را به ارتفاعات زینو رساندند و پایگاه‌های دشمن را پاک‎سازی کردند. گردان ابوذر هم از سمت شیورش و ارتفاعات آن منطقه به‏سمت جاده سرازیر شد و پایگا‌ه‌های دشمن را پاک‏سازی و تصرف کرد. باتوجه‎به این اقدامات و تأمین نسبی جاده پیرانشهر - چومان مصطفی، نیروهای لشکر۸ نجف که در گمرک موضع گرفته بودند به‏سمت جلو (غرب) حرکت کرده و در شیورش با نیروهای گردان ابوذر الحاق کردند و پس از هماهنگی‌های اولیه عازم پادگان حاج‌عمران شدند. این نیروها پس از تصرف پادگان حاج‎عمران به حرکت خود به‌سمت غرب ادامه داده و گردنه رایات را نیز به تصرف درآوردند و سپس با میل به راست به‎سمت ارتفاعات منطقه بردزرد پیشروی کرده و موفق شدند پارک موتوری و یک مقر فرماندهی نیروهای عراقی را که روبه‌روی رایات بود پاک‎سازی و تصرف کنند. در این حرکت علاوه‏بر انهدام بالایی که دشمن متحمل شد، نیروهای محاصره‏شده خودی از گردان فجر که همراه با مرتضی جاویدی فرمانده گردان، سه روز در محاصره بودند، آزاد شدند. باوجود موقعیت و پیشروی خوب نیروها تا تنگه رایات، ادامه پیشروی به‎سمت دربند برای گردان‌های کمیل و ۱۵۳ (از لشکر۷۷ خراسان) مقدور نشد و نیروهای عمل‌کننده در آن منطقه با مقاومت شدید دشمن مواجه شدند و به‎ناچار با تحمل تلفاتی به عقب برگشتند. سرهنگ ناصری در گزارشی به محسن رضایی تلفات واردشده به گردان۱۵۳ از شروع عملیات را ۱۲۰ تن زخمی و ۸۰ نفر شهید اعلام کرد و درباره صدمات واردآمده به این گردان در عملیات شب گذشته هم گفت که اغلب نیروهای یکی از گروها‌ن‌های عمل‌کننده گردان مذکور در این محور شهید شده‌اند. از سوی دیگر، در محور جنوبی، نیروهای تیپ۱۵۵ ویژه شهدا مأموریت دشواری نداشتند، زیرا در شب قبل، ارتفاع مهم ۲۵۱۹ را به تصرف درآورده و مناطق وسیعی از دامنه‌های این ارتفاع و دشت بین ۲۵۱۹ و ارتفاع ۲۸۰۰ کدو را پاک‎سازی کرده بودند، لذا مأموریت آنها بیشتر شامل مقابله با پاتک‌های عراقی‌ها، حفاظت از منطقه و سرازیرشدن از ارتفاعات به‎سمت جاده (راست) و الحاق با نیروهای محور شمالی بود. هرچند در روزهای قبل نیروهای عراقی در این محور به‌شدت مقاومت کرده و مانع الحاق بین نیروهای دو محور در روی جاده شده بودند، ولی باتوجه‎به پیشروی نیروهای محور شمالی در ارتفاعات و جاده و همچنین حضور نیروهای محور جنوبی جلوتر از محور شمالی، واحدهای عراقی با احساس نبود امنیت و احتمال قطع ارتباطشان با عقبه‌ها به‌ناچار عقب‌نشینی کردند و نیروهای خودی در دو محور موفق شدند با تلاش فرماندهی عملیات، پس از روشن‌شدن هوا در منطقه رایات الحاق کنند. البته ۲ قبضه تیربار دشمن در ارتفاعات جلوتر از رایات باقی ‌مانده و با اجرای آتش نیروهای خودی را آزار می‌داد و شب گذشته نیز مانع پیشروی نیروها در این محور شده بود که با تدبیر فرماندهان یک قبضه توپ ۱۰۶ میلی‌متری به خط مقدم انتقال داده شد و با شلیک این توپ به‎سمت آنها، هر دو تیربار از کار افتادند.[۲] از اولین دقایق روشنایی هوا، محسن رضایی و سرهنگ صیاد شیرازی برای حفظ موقعیت به‌دست‎آمده و تحکیم مواضع، اقداماتی انجام دادند و دستوراتی صادر کردند که ازجمله آنها عزیمت سرهنگ صیاد شیرازی به منطقه درگیری به‎منظور سامان‏دادن به توپخانه‌های غنیمتی برای استفاده نیروهای خودی علیه مواضع دشمن در منطقه دربند بود. وی همچنین به توپخانه‌های خودی دستور داد که تغییر موضع داده و از منطقه استقراری خود جلوتر آمده و مواضع جدیدی را برای هدف قراردادن دشمن اشغال کنند. مشابه این دستور را نیز محسن رضایی با فراخوانی جعفر اسدی فرمانده تیپ۳۳ المهدی(عج) درباره جلوتربردن و کم‏کردن فاصله خمپاره‌اندازها با مواضع و استحکامات دشمن به‏ویژه علیه مواضع و عقبه‌های عراقی‏ها در تنگه دربند ابلاغ کرد. همچنین تصمیماتی درباره واگذاری نیروی جدید به تیپ۳۳ المهدی(عج) و تیپ۱۵۵ شهدا و اعزام آنها به‏وسیله بالگرد به خطوط مقدم اتخاذ شد. به‏علاوه قرار شد برای حفاظت بیشتر از مواضع تصرف‎شده تجهیزات پدافندی مناسب همچون ضدهوایی تک‏لول با بالگرد به رده‌های مقدم درگیری هلی‌برن شود. پس از تثبیت نسبی اوضاع، دشمن دقایقی پیش از ظهر، یک گردان کامل زرهی برای مقابله با نیروهای خودی به منطقه اعزام کرد. غلامعلی رشید که این خبر را از شنود دریافت کرده بود در گزارشی به فرماندهی کل سپاه اعلام کرد که این نیروها برای بازپس‎گیری پادگان حاج‎عمران اعزام شده بودند، ولی پس از کمی پیشروی در منطقه درگیری با مقاومت افراد خودی مواجه و متوقف شدند. فرمانده گردان مزبور در مکالمه بی‌سیم به مافوق خود گفت که دشمن (ایران) در جاده نیروی زیادی دارد، شما باید با توپخانه و هواپیما مواضع ایرانی‌ها را زیر آتش بگیرید، وضع ما خوب نیست، سروان مصطفی هم کشته شده است. بدین‏ترتیب پاتک سنگین عراق برای بازپس‏گیری حاج‎عمران ناکام ماند. باوجود عقب‌نشینی قوای عراقی از مواضع خود تا ارتفاعات غربی رایات، نیروی هوایی عراق امروز فعالیت زیادی داشت و در ساعات مختلف روز از طلوع تا نزدیکی غروب آفتاب، چندین بار مواضع و پایگاه‌های تصرف‎شده و جاده پیرانشهر - رواندوز که محور اصلی تردد نیروهای خودی بود را بمباران کرد. سیدمحمد اسحاقی راوی قرارگاه مقدم مالک اشتر، در دفترچه یادداشت خود درباره حمله امروز هواپیماهای عراق درج کرده است: در زمانی‏که تعدادی از فرماندهان در ارتفاعات نزدیک گمرک بودند هواپیماهای عراقی آمدند و از ارتفاع پایین منطقه را بمباران کردند و فرماندهان به‏ناچار به پایین ارتفاعات آمدند. هواپیماها موضع نیروهای خودی در بردزرد را هم بمباران کردند، ولی الحمدلله خسارات و تلفاتی درپی نداشت. باز نزدیک ظهر هواپیماهای عراقی از سمت تمرچین به منطقه آمدند. قوای خودی به‏طرف آنها موشک ضدهوایی شلیک کردند که متأسفانه موشک قبل از برخورد به هواپیما منفجر شد و هواپیما فرار کرد.** وی همچنین در جمع‌بندی حملات هوایی دشمن از ظهر تا عصر نوشته است: از بعدازظهر تا ساعت ۱۸:۳۰، فعالیت هواپیماهای دشمن خیلی زیاد بود. آنها در ارتفاع پایین پرواز می‌کنند و نیروها را زیر آتش می‌گیرند. نیرو‌ها ازاین‏بابت خیلی تحت‏فشار هستند. علاوه‏بر حملات گسترده هوایی، دشمن اقداماتی را برای تحکیم مواضع خود به‏منظور جلوگیری از نفوذ و پیشروی بیشتر نیروهای خودی به عمق مواضع اتخاذ کرده است. براساس گزارش شنود، عراقی‏ها تنگه دربند و غرب تنگه رایات را مین‌گذاری کرده‏اند. همچنین نیروهای حاضر در خط مقدم دشمن درخواست اسلحه‌های ضدتانک و توپ ۱۰۶ کردند. درضمن ارتش عراق قصد دارد در تنگه رایات و تنگه دربند علاوه‎بر مین‌گذاری، گروهان‌های رزمی در پشت و جلوی میدان‌های مین مستقر کند که هنگام حمله نیروهای خودی این گروهان‌ها مقاومت تأخیری انجام دهند تا نیروهای اصلی خود را به منطقه برسانند.[۳] باتوجه‎به موقعیت منطقه الحاقی در رایات که در دو سمت ارتفاع چپ و راست واقع شده و خود جاده هم حالت گردنه دارد، به‏نظر می‌رسد پیشروی‌های انجام‎شده تا حدی تثبیت خواهد شد، زیرا پاتک نیروهای عراقی در مناطق کوهستانی بیشتر ازطرف جاده است، لذا با بسته‏شدن این گردنه و همچنین استقرار نیروهای خودی در ارتفاعات جانبی آن، امنیت نسبی برای حفظ دستاوردهای عملیات به‌دست آمد، هرچند که تثبیت کامل عملیات منوط به تصرف منطقه و تنگه دربند بود. در طول اجرای عملیات، رخدادهای جالبی اتفاق افتاد که برخی عبارت‌اند از: - شش قبضه از توپ‌های ١٠٠ میلی‌متری عراق که به‌دست نیروهای خودی افتاد، فاقد سوزن بود و ظن قوی بر آن است که عراقی‌ها هنگام عقب‌نشینی امکان تخلیه این توپ‌ها را نداشته و اقدام به برداشتن سوزن‌ این توپ‌ها کرده‌اند که نیروهای خودی نتوانند از آنها استفاده کنند. - واحد توپخانه ارتش ٢ قبضه کاتیوشا را به جلو برده و به کار گرفته بود و به گفته سیدمحمد اسحاقی راوی قرارگاه مالک ‌اشتر، استفاده از این ٢ قبضه کاتیوشا بسیار مفید واقع شد. - یک فروند بالگرد خودی که در محور شمالی درحال انتقال نیرو بود قبل از اوج‌گیری سقوط کرد و تعدادی از نیروها زخمی شدند. - با پیشروی نیروهای خودی، ١٢ تن از آنها که از دو روز پیش به‏دست عراقی‌ها اسیر شده بودند، آزاد شدند. به نوشته راوی قرارگاه مالک اشتر، نظامیان عراقی به‎قدری این افراد را کتک زده بودند که آنها ازنظر روانی به‌ هم ریخته بودند.[۴] - افراد گردان فجر که در محور شمالی و در منطقه بردزرد عملیات اجرا کردند از اینکه به درخواست مکرر آنها درمورد ارسال آمبولانس برای تخلیه مجروحان توجه نشده بود، گله‌مند بودند، ولی توضیحات جعفر اسدی آنها را قانع کرد. وی گفت: جاده در دید و تیر مستقیم دشمن بود، ما چندین بار اقدام به اعزام آمبولانس کردیم که عراقی‌ها اغلب آنها را منهدم کردند. لذا اعزام آمبولانس تا تاریکی هوا به تأخیر افتاد.[۵]

________________________________________

3. در این مرحله از عملیات والفجر۲، نیروهای خودی باتوجه‏به موفقیت‌های به‌دست‎آمده در شب قبل، باوجود خستگی و فشار چندروزه، با روحیه و نشاط بیشتری به مأموریت خود ادامه دادند. بااینکه مقاومت دشمن در چند منطقه ازجمله در یکی از تپه‌های رایات، مانع عبور و پیشروی قوای خودی شده بود، در سایر محورها نیروها با صلابت موفق به شکستن مقاومت عراقی‏ها و پاک‎سازی منطقه و تصرف پایگاه‌ها شدند. البته نیروهای عراقی باتوجه‎به آنکه در طول چند روز گذشته خسته شده و آسیب دیده بودند، توان کافی برای مقابله نداشتند. علاوه‎برآن، پیشروی نیروهای محور جنوب و تصرف ارتفاعات مهم منطقه ازجمله ارتفاع ۲۵۱۹ و گردنه و دامنه‌های آن و همچنین تسلط دید و تیر قوای خودی بر جاده که عقبه اصلی دشمن بود، عراقی‌ها را به‏ویژه در محور جاده و ارتفاعات سمت راست آن، درمورد محاصره و اسیرشدن بیمناک کرده بود، ازاین‎رو، با هجوم و پیشروی نیروهای خودی در ارتفاعات محور شمالی عراقی‌ها با درک موقعیت خطیر خود در جاده و پایگاه‌های اطراف آن اقدام به عقب‌نشینی کردند. هم‎زمان با روشن‏شدن هوا و مشخص‏شدن وضعیت عمومی محورهای درگیر و موقعیت نیروهای دشمن، فرماندهان عراقی برای ممانعت از فرار نیروهای تحت‎امر خود دستورات مؤکدی صادر کردند، ولی موقعیت کلی نیروهای درگیر به نحوی بود که امکان ایستادگی و مقاومت نداشتند. بخشی از مکالمه فرماندهان بالادستی با فرماندهان گردان یا گروهان پس از ساعت ۵ بامداد که نیروهای عراقی از منطقه رایات درحال فرار بودند، بدین‎شرح است: در ساعت ۶ بامداد، فرمانده (قاسم) اعلام کرد عقب‌نشینی که پیش‎تر گفتم درحال‎حاضر ممنوع است. اکرم فرمانده یگان تحت‎فرمان او، جواب داد که نیروهای من درحال عقب‌نشینی هستند و قاسم گفت نیروهای تحت‏امر من نباید به عقب بیایند. در ساعت ۶:۴۰، اکرم به نیروهای خود دستور صریح به عقب‌نشینی داد، ولی قاسم باز مانع شد و اعلام کرد عقب‌نشینی نیروها ممنوع است. دراین‎حال، نیروهای رده پایین‌تر اعلام کردند که رتبه اکرم بالاتر است و باید به دستور او عقب بنشینیم. غلامعلی رشید درباره این اختلاف‏نظر فرماندهان عراقی معتقد بود که فرمانده اصلی تیپ ۹۱ دستور عقب‌نشینی داده، ولی فرمانده تحت‎امر وی به نیروهای درگیر دستور مقاومت می‌دهد. علی اسحاقی مسئول شنود سپاه هم نظر مشابهی داشت. براساس اطلاعات وی، تیپ۹۱ منهدم شده و فرمانده منطقه، باقی‎مانده نیروهای آن تیپ را به زیر امر قاسم فرمانده گردان ۳ از تیپ ۵ قرار داد، لذا اکرم فرمانده تیپ۹۱ برای حفظ نیروهایش اصرار به عقب‌نشینی دارد و فرمانده گردان۳ هم برای حفظ موقعیت خود دستور مقاومت می‌دهد و این کشمکش با عقب‌نشینی نیروهای عراقی از رایات پایان یافت. با پیشروی نیروها و تصرف پادگان حاج‌عمران، پارک موتوری در رایات و چند پایگاه دشمن، غنایم فراوانی به دست نیروهای خودی افتاد. حسین خرازی فرمانده لشکر۱۴ امام حسین(ع) که برای شناسایی و درک موقعیت عملیات به منطقه مقدم درگیری رفته بود در گزارشی که به محسن رضایی داد اعلام کرد که غنایم زیادی از عراقی‌ها به‌جا مانده است که توپ، خمپاره، اسلحه، خودرو و... از آن جمله هستند. بدین‎ترتیب، عملیات امروز با این دستاوردهای کلی پایان یافت: نیروها از دامنه‌های غربی و شمالی ارتفاع کینگ به طول حدود یک کیلومتر تا تنگه دربند پیشروی کرده و ارتفاعات ۱۷۱۷، ۱۹۳۵، ۱۹۷۵ و چندین ارتفاع دیگر از کینگ تا رایات را در محور راست تصرف کردند. در این عملیات، چندین روستا ازجمله میوتان بالا و پایین، خوارو بالا و پایین، زینو، خلان و الانه آزاد شدند. به‏علاوه، چندین پایگاه دشمن در دشت زینو و بردزرد به تصرف درآمد. پادگان مهم حاج‎عمران که اصلی‎ترین محل تجمع و پشتیبانی نیروهای عراقی در این محور بود نیز با تمام تجهیزات به‎همت نیروهای خودی تصرف شد. باتوجه‎به اینکه نیروهای تیپ۱۵۵ ویژه شهدا از محور جنوبی دامنه‌های شمالی ارتفاع ۲۵۱۹ و ۲۰۶۲ را پاک‎سازی کرده و تا جاده پیرانشهر پیشروی کردند، لذا یک خط پدافندی مطمئن از ارتفاع ۲۵۱۹ تا جاده و از جاده تا جلوتر از ارتفاع ۱۹۳۵ در شمالی‌ترین بخش عملیات تشکیل شد.[۶]

________________________________________

4. باتوجه‌به اینکه نیروها در این مرحله از عملیات نتوانستند هدف اصلی عملیات که تصرف تنگه دربند و ارتفاعات سمت راست و چپ این منطقه بود را تأمین کنند، لذا فرماندهان قرارگاه و یگان‌ها به دنبال تکمیل عملیات بودند. محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، برای تحقق هدف اصلی عملیات با فراخوانی حسین خرازی فرمانده لشکر۱۴ امام حسین(ع) به قرارگاه با وی درباره ادامه عملیات تا تنگه دربند به رایزنی پرداخت. در این گفت‎وگو کلیاتی بدین‎ترتیب مورد توافق قرار گرفت: “لشکر۱۴ امام حسین(ع) در ارتفاعات محور شمالی چند ارتفاع و پایگاه عراقی باقی‌مانده تا تنگه دربند را تصرف کند و تیپ۱۵۵ شهدا هم از محور جنوبی به‎سمت غرب و جنوب حرکت کرده و در تنگه دربند باهم الحاق کنند." پیش‌بینی‌ها این بود که اگر نیروها به‎طور موفق عمل کنند، علاوه‎بر تأمین کل اهداف عملیات با دورزدن باقی‌مانده قوای دشمن در جاده و ارتفاعات دو طرف آن، افراد فراوانی از آنها به اسارت درمی‌آیند و غنایم قابل‏توجهی به دست نیروهای خودی می‌افتد. البته به احمد کاظمی فرمانده لشکر۸ نجف هم آماده‎باش داده شد تا درصورت موفقیت عملیات در ارتفاعات، نیروهای خود را از جاده به‎سمت غرب حرکت دهد و با تهدید نیروهای عراقی موجب ناامنی و مانع مقاومت آنها شود. پس از قطعی‎شدن مانور عملیاتی برای عملیات امشب، اجرای مقدمات آن از عصر امروز آغاز شد. بدین‎ترتیب گردان۱۲۹، پدافند منطقه تصرف‏شده به‏دست تیپ۳۳ المهدی(عج) را برعهده گرفت و نیروهای این تیپ آزاد شدند. حدود ۳۰۰ نفر نیروی جدید هم به تیپ۱۵۵ ویژه شهدا واگذار شد. برای اجرای عملیات در محور شمالی نیز چون فاصله عقبه‌های خودی و محل استقرار لشکر۱۴ امام حسین(ع) تا محل اجرای عملیات دور بود، لذا قرار شد نیروهای این لشکر قبل از غروب آفتاب به‏وسیله بالگرد از پیرانشهر به محلی که فاصله مناسبی با نقطه تماس با دشمن داشت هلی‌برن شوند و پس از غروب آفتاب برای کم‎کردن فاصله خود با دشمن با پیاده‌روی به نقطه تماس برسند و منتظر دستور برای شروع عملیات باشند. [۷]

________________________________________

5. خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارشی از موقعیت جغرافیایی، نظامی و اقتصادی منطقه عملیاتی والفجر۲ و ارتفاعات و روستاهای آن تهیه کرده است. در این گزارش، درمورد وضعیت منطقه، فعالیت بالگردهای هوانیروز، تأثیر اجرای عملیات و پیشروی نیروهای خودی در تأمین مرزها، دورشدن مواضع توپخانه دشمن از گلوله‎باران مناطق مرزی و شهر پیرانشهر و روستاهای اطراف آن و همچنین قطع جاده‏ای که عراق از آن عناصر ضدانقلاب را تدارک می‌‎کرد نیز مطالب مفیدی آمده است.[۸] به گزارش خبرگزاری مذکور، منطقه عملیاتی والفجر۲ حدود دویست کیلومتر مربع از منطقه کوهستانی غرب پیرانشهر در داخل خاک عراق را در بر می‌گیرد. در این منطقه یک جاده راهبردی بین پیرانشهر و رواندوز عراق قرار دارد که در مسیر آن چند مرکز و پایگاه دشمن واقع شده‏اند که همگی از منابع مهم تغذیه ضدانقلاب به‏شمار می‌آیند. یک پادگان بزرگ به نام "حاج‎عمران" در کنار بخش حاج‎عمران در کیلومتر ۶ جاده یادشده قرار دارد که از این پادگان به‌سمت شمال‎شرقی، از کوهستان کینگ که ۲۵۹۷ متر ارتفاع دارد، جاده‌ای کشیده شده است. عده زیادی از نیروهای دشمن در این ارتفاع مستقر بوده‌اند و دائم بر شهرهای پیرانشهر و داخل خاک ایران آتشباری می‌کردند و به ضدانقلاب در حملات ایذایی به نیروهای مدافع انقلاب کمک می‌رساندند. بعد از حاج‎عمران، در یک تنگه باریک که گاه عرض آن به یک کیلومتر می‌رسد جاده به‌سمت غرب ادامه می‌یابد و در پایان کیلومتر ۱۸ به منطقه دربند می‌رسد و از آن پس به‌سمت رواندوز ادامه می‌یابد. در یک کیلومتری شمال‌غرب حاج‎عمران دهکده زینو که یکی از مراکز تدارکاتی دشمن به‌شمار می‌آید، واقع شده است. این دهکده با یک جاده یک کیلومتری منشعب از جاده اصلی ارتباط دارد. در این سه‎راهی حدود یک‎صد و پنجاه دستگاه خانه سازمانی ساخته شده که نیروهای عراقی مستقر در آنها کنترل جاده را در دست دارند. بعد از زینو، دهکده رایات در کیلومتر ۹ جاده است که مرکز توپخانه دشمن می‎باشد. تصرف رایات اهمیت زیادی برای نیروهای عمل‌کننده دارد. در دو طرف جاده پس از رایات، ارتفاعات گره‎زرد واقع شده‎اند که اشراف بر آن می‌تواند امنیت جاده را تأمین کند. منطقه عملیات والفجر۲ به‏طور عمومی منطقه‌ای کوهستانی و صعب‌العبور می‏باشد. به‎غیراز یک جاده حساس که تنها راه دستیابی به منطقه عبور از کوهستان‌های شمال و جنوب جاده است، در دو طرف، دهکده‌های میوتان بالا و پایین در دو کیلومتری مرزی، دهکده شیورش در دوونیم‏ کیلومتری، دهکده‌های خوارو بالا و پایین در چهار کیلومتری، حاج‎عمران در پنج‎ونیم کیلومتری، زینو در شش‎ونیم کیلومتری، دهکده‌های خلان و الانه در هشت کیلومتری، دهکده رایات در نه کیلومتری و دهکده‌ دربند در دوازده کیلومتری قرار گرفته‌اند. کل منطقه عملیات درحدود دویست کیلومتر مربع وسعت دارد و با تسلط بر آن امنیت منطقه پیرانشهر برآورده شده و ریشه‌های ضدانقلاب در خاک عراق می‌خشکد و امکان تجاوز عراق و توپ‌‎اندازی آنان بر شهرهای مرزی شمال‎غرب ایران از بین خواهد رفت. دهکده‌های میوتان بالا و پایین و خوارو در داخل خاک عراق و در فاصله سه و چهار کیلومتری جاده راهبردی‎ای است که بامداد امروز؛ شنبه به تصرف قوای اسلام درآمد و ساعت ۷:۳۰ بامداد امروز، مورد بازدید خبرنگاران خبرگزاری جمهوری اسلامی قرار گرفت. دهکده میوتان بالا در دامنه ارتفاعات بلند کینگ قرار گرفته و درکل از ده‏ها خانه و ساختمان گلی و سنگی تشکیل شده است. در کنار آن نیز چندین کشتزار گندم وجود دارد. در طول جاده منتهی به میوتان، لاشه‌های چند نفربر و خودروی عراقی در کنار جنازه سربازان دشمن دیده می‌شود. در میان جنازه‌ها کمتر اثری از افسران عراقی وجود دارد. یک کامیون حامل مهمات دست‏نخورده در ضلع جنوبی دهکده و در نزدیک یک خانه که مجهز به وسایل ارتباطی است و به‌عنوان یکی از پایگاه اصلی عملیاتی در دهکده مورد استفاده بوده، به ‌دست رزمندگان ما افتاد که سربازان اسلام با شعف بسیار آن را به خبرنگاران نشان می‌دادند. در شمال دهکده در دامنه کوهستان و لابه‏لای اکثر تخته سنگ‏ها جنازه نیروهای دشمن پراکنده شده است و سربازان اسلام در ساعت ۹ بامداد درحال جمع‌آوری سلاح‌های باقی‌مانده از قوای کشته‎شده دشمن مشاهده می‌شدند. ساختمان‌های دهکده میوتان تقریباً خالی از سکنه بود و در اکثر آنان که به‌عنوان پایگاه نظامی استفاده می‌شدند وسایل نظامی منهدم‎شده یا سالم برجای مانده است. دهکده میوتان پایین نیز که کوچک‌تر از دهکده میوتان بالا است تا حدودی وضع مشابهی دارد. اما در دهکده خوارو وضع به‎گونه دیگری است. در داخل این دهکده شمار زیادتری از نیروهای دشمن کشته شده‎اند. در ساعت ۹:۳۰، سه سرباز زخمی دشمن که یکی از آنها دست خود را از دست داده بود به‌وسیله یک برانکار درحال انتقال به پشت‎جبهه دیده می‌شوند. جاده پیرانشهر - رواندوز در تسلط کامل سپاهیان اسلام است و گردوخاک‌ ناشی‎از عبور خودروهای مزین به تمثال امام خمینی فرمانده کل قوا در تمامی جاده به هوا بلند شده است. سربازان اسلام در اولین برخورد با خبرنگاران از سرعت عمل خود در تصرف دهکده خوار و تاکتیک‌های نظامی به کار گرفته‎شده سخن گفتند و با اشاره به جنازه‌های پراکنده ده‌ها سرباز عراقی از مقاومت مذبوحانه آنها که منجر به هلاکتشان شد خبر ‌دادند. تعداد ۶ کامیون مهمات ساخت روسیه و چندین دستگاه بی‌سیم در مرکز دهکده درحال ارزیابی و وارسی بود و قرار بود تا دقایقی دیگر به پشت‎جبهه تخلیه شود.[۹]

________________________________________

6. در ادامه جلسه روز گذشته فرماندهان قرارگاه مشترک نجف با رحیم صفوی و گفت‌وگو درباره امکان اجرای عملیات در منطقه بیشگان در شمال قصر شیرین و بررسی آمادگی یگان‌ها، مرور طرح مانور و رفع مشکلات مربوط به عملیات والفجر۳ در منطقه عمومی مهران، امروز بعدازظهر فرماندهان برای پیگیری مباحث در مقر قرارگاه نجف در گیلان‌غرب گرد هم آمدند*** در ابتدای جلسه سیدرحیم صفوی اخباری که ضمن تماس تلفنی با علی شمخانی درباره پیشروی نیروهای خودی در عملیات والفجر۲ در منطقه حاج‌عمران کسب کرده بود به اطلاع حاضران رساند. علی مزینانی مسئول تبلیغات قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) سپاه نیز درمورد اعلام عمومی اجرای عملیات از رادیو خبر داد.**** پس از وی عزیز جعفری کلیاتی از اشکالات طرح مانور و اجرای عملیات در منطقه بیشگان را برای حاضران بیان کرد. عمده‌ترین موضوعاتی که عزیز جعفری گفت عبارت بودند از: ١.‌ دشواری و حتی نبود امکان پدافند از متصرفات پس از تصرف اهداف. ٢. فاصله زیاد تیپ٣٢ انصارالحسین (به‌علت تسلط دید و تیر دشمن) از آخرین منطقه‌ای که باید نیروها برای عملیات در آنجا مستقر شوند تا نقطه تماس با دشمن در جنوب تنگه هوان. ٣. نبود جاده تدارکاتی مناسب. ٤. تسلط دید و تیر دشمن به مواضع ازدست‎رفته خود. ٥. کمبود نیرو برای اجرای عملیات و پدافند از مناطق تصرف‎شده. پس از عزیز جعفری، فرماندهان نیروی زمینی ارتش و سپاه به بحث درباره ایجاد تغییراتی در طرح مانور به‌منظور صرفه‌جویی در نیرو و ضمانت بیشتر برای پیروزی و همچنین امکان‎پذیر بودن پدافند از منطقه بعد از اجرای عملیات پرداختند؛ ولی به جمع‌بندی و تصمیمی برای اجرای عملیات نرسیدند. فرماندهان در دو موضوع متفق بودند: ۱. اجرای عملیات در منطقه بیشگان هم‏زمان با عملیات در مهران احتمال پیروزی را در منطقه مهران افزایش می‌دهد. ۲. درصورتی‎که هم‎زمان دو عملیات در دو منطقه اجرا شود و نیروهای موجود به کار گرفته شوند، اگر یکی از عملیات‌ها مثلاً مهران به نیروهای بیشتری از آنچه در دست است احتیاج داشت تکلیف چیست؟[۱۰] سرهنگ موسوی قویدل دراین‏باره گفت: ما تجربه‌ای از گذشته داریم و در حاج‌عمران هم این را تجربه کردیم که نیروی احتیاط همیشه باید در دست باشد و اجرای عملیات در دو منطقه با اختلاف یک شب یا دو شب به صلاح نیست. اگر ما در حاج‌عمران با همان تعداد نیروها می‌خواستیم عمل کنیم نه‏تنها پیشروی نمی‌کردیم، بلکه ۲۰۰۰ نفر هم اسیر می‌دادیم. این نیروهای احمد کاظمی (لشکر۸ نجف) و حسین خرازی (لشکر۱۴ امام حسین(ع)) بودند که زحمات تیپ۳۳ المهدی(عج) و لشکر۷۷ خراسان را تکمیل کردند.[۱۱] ازطرفی، باتوجه‎به سرمایه‌گذاری‌هایی که قرارگاه نجف و یگان‌ها در منطقه شمال قصر شیرین کرده بودند فرماندهان به‎ویژه سرهنگ جاودانی به نحوی خواهان اجرای عملیات در این منطقه بود. وی دراین‎باره اظهار کرد: اگر قرار بود در اینجا عمل نشود ما این‎همه امکانات را برای این منطقه در نظر نمی‌گرفتیم، آماده‎کردن زمین، موشک‌ها، توپخانه و... . از سوی دیگر، مشکلات پیش رو که عزیز جعفری بخشی از آن را گزارش داد مانع عمده در تصمیم‌‎گیری قاطع برای اجرای عملیات بود، ازاین‎رو، سیدرحیم صفوی جمع‎بندی نهایی جلسه را بدین‎صورت بیان کرد: حالا روی این طرح بررسی‌ها و شناسایی‌ها ادامه پیدا کند تا منطقه آماده عملیات شود.[۱۲]

________________________________________

7. در گلوله‌باران شهر آبادان که ازسوی توپخانه‌های دشمن انجام شد، در طول امروز و روز گذشته ۴ منرل مسکونی به‎کلی از بین رفت. قسمتی از پالایشگاه شهر آتش‌ گرفت و ایستگاه ۷ راه‌آهن خسارت دید. درضمن ۷ تن زخمی شدند و یک تن به شهادت رسید. در خرمشهر نیز در ساعات مختلف پاسگاه زید، شلمچه، پل ‌نو، راه‌آهن و گمرک شهر زیر آتش توپخانه دشمن قرار داشت که علاوه‎بر واردآوردن خساراتی موجب شهادت یک تن و زخمی‌شدن ۹ نفر شد.[۱۳]

________________________________________

8. براساس گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، از آغاز جنگ تحمیلی تا امروز هواپیماهای عراق ۲۰ بار به شهر سردشت، پیرانشهر و روستاهای اطراف این دو شهر حمله کرده‌اند که در این حملات ۱۱۰ تن شهید، ۲۰۰ تن زخمی شده‎اند و خسارت‌های فراوانی نیز به‎بار آمده است. جدول این حملات هوایی شامل تاریخ، نوع حمله، تلفات و خسارات واردشده بدین‎صورت است:[۱۴] تاریخ نوع حمله خسارات و تلفات ۱۸ تیر ۱۳۵۹ حمله هوایی با ۸ فروند ۳ نفر زخمی در روستای زوران ۱۸ مهر ۱۳۵۹ حمله هوایی زخمی‎شدن چند تن، ویرانی چند خانه مسکونی و دیگر خسارات مالی ۱۷ اردیبهشت ۱۳۶۰ حمله هوایی بیش از ۱۰۰ کشته و ۱۵۰ زخمی، تخریب زندان دولتو (با بمب ناپالم) ۱۴ خرداد ۱۳۶۰ حمله هوایی یک نفر کشته و یک تن زخمی در روستاهای الان و بیج‎دره ۱۷ خرداد ۱۳۶۲ حمله هوایی یک تن کشته و ۶ نفر زخمی، آتش‌سوزی در ۳ خانه (یکی از روستاها) ۲۴ خرداد ۱۳۶۲ حمله توپخانه‌ای خسارات به مناطق مسکونی ۲۱ خرداد ۱۳۶۲ حمله هوایی چند تن زخمی، خسارت به مناطق مسکونی (شهرک ربط و چند روستای کردنشین) در ساعت‌های ۱۱:۴۵ و ۱۲:۵۰ ۱ تیر ۱۳۶۲ حمله توپخانه‌ای ویرانی چند خانه مسکونی ۲ تیر ۱۳۶۲ حمله توپخانه‌ای ویرانی چند خانه مسکونی ۱۷ تیر ۱۳۶۲ حمله توپخانه‌ای یک تن زخمی، ویرانی ۲ خانه ۱۸ تیر ۱۳۶۲ حمله توپخانه‌ای ۲ نفر زخمی و خسارت به مناطق مسکونی پیرانشهر ۲۰ مهر ۱۳۵۹ حمله هوایی چند تن زخمی ۸ آبان ۱۳۶۰ حمله هوایی زخمی‎شدن ۴ نفر، ساعت حمله ۱۵:۳۰ به یکی از روستاها ۹ مرداد ۱۳۶۱ حمله هوایی یک چوپان کشته شد، تلف‎شدن تعداد زیادی دام روستاهای جلدیان ۲۵ شهریور ۱۳۶۱ حمله توپخانه‌ای ۲ نفر کشته و یک تن زخمی، تلف‎شدن احشام و خسارت به واحدهای مسکونی روستای شین‌آباد ۲۸ شهریور ۱۳۶۱ حمله توپخانه‌ای چند تن زخمی در روستاهای پیرانشهر ۲۶ خرداد ۱۳۶۲ حمله هوایی ۲ نفر کشته و ۱۴ تن زخمی، ویرانی چند خانه مسکونی و خسارت به یک مسجد و به یک روستا

________________________________________

9. پس از آنکه در سال ۱۳۶۱ اعلام شد منطقه عملیاتی بیت‌المقدس و خرمشهر و اطراف آن از مین و سایر مواد منفجره پاک‌سازی شده است، امروز علیرضا عندلیب مسئول واحد مهندسی رزمی ستاد مرکزی در نامه‌ای به فرمانده کل سپاه اعلام کرد که واحد مهندسی نیروی زمینی ارتش موفق شده است در منطقه عملیاتی ثامن‌الائمه(ع)، حدود ۱۳۰ کیلومتر مربع حدفاصل خرمشهر تا سلمانیه در شمال و آبادان تا جاده ماهشهر در جنوب را پاک‌سازی کند. در این نامه قید شده است که باتوجه‎به پایان پاک‌سازی این منطقه درصورت مشاهده هرگونه مین و... مورد به فرماندهی نیروی زمینی ارتش گزارش شود.[۱۵]

________________________________________

10. در این روز، ستاد منطقه۴ سپاه آمار اعزام نیرو به جبهه‌های جنوب و افراد تحت‎آموزش در نیمه دوم تیرماه را به ستاد مرکزی گزارش کرد. بنابه اعلام این ستاد، تعداد ۱۴۸۹ تن از داوطلبان مردمی به جبهه‌های جنوب اعزام شده‌اند که ۵۲۱ تن از این افراد اعزام مجدد و بقیه هم اعزام نخست و آموزش‎دیده بوده‌اند. همچنین ۲۰۵ نفر در پادگان‌ها درحال گذراندن دوره آموزشی هستند که پس از پایان دوره به مناطق مورد نیاز اعزام خواهند شد. [۱۶]

________________________________________

11. واحد اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهداء(ع) سپاه در گزارشی (با ملاحظه احتمالاً صحت دارد)، خبری را درباره درگیری افراد اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی‌ها) با نیروهای ارتش عراق، به ستاد این قرارگاه اعلام کرد. براساس این خبر، در منطقه عمومی غرب بانه در خاک عراق افراد اتحادیه میهنی بر سر راه یک واحد ارتش عراق عملیات کمین اجرا کردند که براثر آن ۳۰ تن از ارتشیان عراقی کشته و ۲۸ نفر زخمی شدند. در این عملیات ۲ خودروی جیپ فرماندهی و ۲ کامیون زیل نیز منهدم شد.[۱۷]

________________________________________

12. تحرکات گروه‎های مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین غرب کشور علیه نیروهای دولتی امروز نیز ادامه داشت. در ساعت ۱۸، تعداد ۲۰ تن از عوامل سازمان کومه‌له بین روستاهای کوگلنی و عمرآباد بر سر راه یک گروه گشتی سپاه صائین‌دژ عملیات کمین اجرا کردند. در نتیجه این درگیری که با غافلگیری نیروهای خودی همراه بود ۶ تن شهید شدند و ۸ نفر به گروگان مهاجمان درآمدند. از مهاجمان نیز ۳ تن کشته و ۲ نفر زخمی شدند. همچنین در این درگیری، مهاجمان یک تراکتور را آتش زدند و یک دستگاه بی‌سیم سبک، یک قبضه نارنجک‌انداز و تعدادی سلاح انفرادی را به غنیمت گرفتند.[۱۸] علاوه‎براین، در جنوب بیجار، در ساعت ۱ بامداد، تعدادی از عناصر وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی وارد روستای ایرآباد شده و به پایگاه سپاه حمله کردند که براثر آن ۲ تن شهید و ۴ نفر زخمی شدند. از تلفات واردشده به مهاجمان گزارشی دریافت نشده است.[۱۹] از سوی دیگر، در شمال سردشت در محور پیرانشهر، افراد وابسته به گروه‌های شورشی در حوالی روستای واوان اقدام به پرتاب گلوله خمپاره کردند که براثر آن ۲ نفر از اهالی بومی شهید و ۳ تن زخمی شدند.[۲۰] درضمن، در دو عملیات افراد مسلح غیرقانونی علیه نیروهای خودی در شمال‌غربی سقز و محور سنندج - کامیاران، ۲ تن از نیروهای خودی به شهادت رسیدند.[۲۱] همچنین در حوالی روستای بسطام در محور سقز - مریوان، یک خودروی گشتی ژاندارمری درحال عبور بود که به یک مین قوی کار گذاشته‎شده به‎دست گروه‌های شورشی برخورد کرد. با انفجار مین خودروی تویوتا به‎شدت آسیب دید و ۶ تن از سرنشینان آن و یک نفر رهگذر از افراد محلی زخمی شدند.[۲۲] یک سرباز نیز در حوالی دیواندره به مینی که افراد مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند برخورد کرد که پای وی قطع شد.[۲۳] به‎علاوه، در شرق اشنویه، یک خودروی نظامی ایفا بر روی مین رفت و آسیب کلی دید.[۲۴] دراین‎حال، یک نفر از افراد وابسته به سازمان کومه‎له همراه یک قبضه سلاح و مقداری مهمات و تجهیزات نظامی خود را در غرب بوکان به پایگاه خوشه‎دره معرفی کرد و خواستار امان‌نامه شد.[۲۵] در جنوب‌غربی سنندج در روستای توری‎ور نیز یکی از افراد وابسته به حزب دمکرات قصد داشت با ۲ قبضه اسلحه خود را به نیروهای نظامی معرفی کند که دیگر اعضای این حزب با پی‎بردن به نیت وی، او را به قتل رساندند.[۲۶]

________________________________________

13. به‌دنبال سخنرانی امام خمینی در ۲۱ تیرماه که به مناسبت عید سعید فطر در جمع مسئولان نظام و اقشار مختلف مردم ایراد شد رهبر انقلاب اسلامی و در آن به نگرشی از اسلام که معتقد به دخالت‎نکردن دین در امور سیاسی و همچنین فراوانی معصیت برای ظهور زودتر حضرت حجت(عج) است، پرداختند، امروز انجمن حجتیه مهدویه ضمن انتشار بیانیه‌ای با اشاره به این نکته که پس از آن سخنرانی، در سطح جامعه شایع شد که مخاطب سخنان امام خمینی این انجمن بوده است، اعلام کرد که فعالیت‌های این انجمن از امروز تعطیل شد. بخش‌هایی از اعلامیه مذکور بدین‎شرح است: «روز سه‌شنبه ۲۱ تیرماه جاری (عید سعید فطر) رهبر عالی‎قدر انقلاب اسلامی حضرت نایب‌الامام آیت‌الله‌العظمی امام خمینی (مدظله‌العالی)، در بخشی از بیانات مبسوطه خویش فرمودند: “یک دسته دیگر هم تزشان این است که بگذارید معصیت زیاد بشود تا حضرت صاحب بیاید، حضرت صاحب مگر برای چی می‌آید؟ حضرت صاحب می‌آید معصیت را بردارد، ما معصیت کنیم که او بیاید؟ این اعوجاجات را بردارید، این دسته‌بندی‌ها را برای خاطر خدا اگر مسلمید و برای خاطر کشورتان اگر ملی هستید، این دسته‌بندی‌ها را بردارید. در این موج خودتان را وارد کنید و برخلاف این موج حرکت نکنید که دست و پایتان خواهد شکست." درپی این فرمایش، شایع شد که طرف خطاب و امر مبارک، این انجمن است اگرچه به‎هیچ‌وجه افراد انجمن را مصداق مقدمه بیان فوق نیافته و نمی‌یابیم و در ایام گذشته به‎ویژه از زمانی‎که حضرت ایشان با صدور اجازه مصرف انجمن از سهم امام(ع) این خدمات دینی و فرهنگی را تأیید فرموده بودند، هیچ دلیل روشن و شاهد مسلمی که دلالت بر صراحت معظم‌له به تعطیل انجمن نماید در دست نبود، مع‌ذلک در مقام استفسار برآمدیم. البته تماس مستقیم میسر نبود، لیکن برای تحقیق از مجاری ممکنه و شخصیت‌های محترمه موثقه و بنا به قراین کافیه محرز شد که مخاطب امام معظم‌له این انجمن می‌باشد، لذا موضوع توسط مسئولان انجمن به عرض مؤسسه معظم و استاد مکرم حضرت حجت‌الاسلام‏والمسلمین آقای حلبی (دامت‏برکاته) رسید و فرمودند: در چنین حالتی وظیفه شرعی در ادامه فعالیت نیست. کلیه جلسه‌ها و برنامه‌ها باید تعطیل شود. علی‌هذا همان‌گونه که بارها کتباً و شفاهاً تصریح کرده بودیم براساس عقیده دینی و تکلیف شرعی خود، تبعیت از مقام معظم رهبری و مرجعیت، حفظ وحدت و یکپارچگی امت و رعایت مصالح عالیه مملکت و ممانعت از سوءاستفاده دستگاه‌های تبلیغاتی بیگانه و دفع غرض‌ورزی دشمنان اسلام را برای ادامه خدمات و فعالیت مقدم دانسته، اعلام می‌داریم که از این تاریخ تمامی جلسات و خدمات انجمن تعطیل می‌باشند و هیچ‌یک مجاز نیستند تحت‎عنوان این انجمن کوچک‌ترین فعالیتی بکنند و اظهارنظر یا عملی مغایر تعطیلی انجام دهند.» نشریه گزارش روزانه سپاه با انعکاس این خبر، نظریه‌ای را درپی آن آورده و این اقدام انجمن حجتیه را نه درجهت پذیرش دیدگاه‎های امام خمینی، بلکه برای فرار از فشار افکارعمومی ارزیابی کرده است. در این نظریه آمده است: «به‌دنبال حرکت تظاهرات امت مسلمان به‌خصوص در نماز جمعه‌ها علیه این گروه منحرف، سران انجمن درصدد یافتن راهی برای خلاصی از این مخمصه افتادند و درصدد برآمدند تا از فشار حملات ناشی‎از این حرکت مردم بر خود بکاهند. ازاین‏رو، به‎دنبال سخنان امام امت متناسب عید سعید فطر و اشاره به انحراف این گروه، انجمن با صدور اعلامیه‌ای درجهت کاهش این فشار به‏طور منافقانه‌ای همچون ابتدای کار منافقین در برابر پیام امام اقدام به تعطیل جلسات این گروه کرده، چه طبق اساسنامه انجمن در وزارت کشور جمهوری اسلامی در فعالیت این گروه تا زمان ظهور حضرت مهدی ارواحنا له الفدا تعطیل‏ناپذیر و غیرقابل انحلال است. ازاین‏رو، انتظار می‌رود انجمن به تعطیل ظاهری جلسات خود و با پابرجا بودن بر وضع و عقاید خود فعالیت خود را حتی‎المقدور درقالب و شکل‌های دیگر ادامه دهد.»[۲۷]

________________________________________

14. وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه‌وبودجه در گفت‌وگویی که درپی بازدید از مراکز صنعتی و کشاورزی استان گیلان با واحد مرکزی خبر داشت درباره علت افزایش قیمت برنج و آزادسازی خروج آن از استان، امکان عادی‎سازی کالاها، ایده دولت در تنظیم بودجه بدون اتکا به فروش نفت و موانع موجود در این راه مطالبی بیان کرد. محمدتقی بانکی گفت: رشد بی‎رویه قیمت برنج ناشی‎از آزادکردن خروج آن می‌باشد و این البته حرکتی درجهت عادی‎سازی مصرف بود. بنابراین، عادی‎سازی آن در این وضعیت یک برنامه انحرافی به‎ حساب می‌آید. وی افزود: همه ما طالب عادی‌سازی کالاهای مصرفی و اساسی مردم هستیم، اما زمانی باید عادی‌سازی انجام شود که تولید ما عادی باشد. بانکی سپس اضافه کرد: برخی از مسئولان کنترل‌هایی که بر روی کالاهای اساسی در زمان جنگ و زمان مسئولیت شهید رجایی اعمال شد را حذف کردند که این کار فاجعه تورم را به‎دنبال داشت. باید یادآور شد که باتوجه‎به رهنمودهای اخیر حضرت امام خمینی مدظله‎العالی و اتوجهی به دولت جمهوری اسلامی ایران به انقلاب اسلامی و امت مسلمان و همیشه در صحنه ایران دارد، اطمینان داریم که می‎توانیم با همکاری مردم مشکلات اقتصادی مملکت اسلامیمان را تاحدامکان حل کنیم و با کنترل تورم، نرخ قیمت برنج در یک حر معقولی تثبیت شود. رئیس سازمان برنامه‎وبودجه درباره بودجه تصویبی سال ۱۳۶۲، تأمین منابع درآمدی و اولویت‌ها نیز گفت: درحال‌حاضر، ۷۳ الی ۷۴ درصد از بودجه کل نفت تأمین می‌شود و با همه تلاش انجام‌شده، به‌دلیل مسائل جنگ تحمیلی و کاهش در بعضی از قسمت‌های تولیدی مشکلاتی به‎وجود آمده است که امیدواریم با برنامه‌ها و طرح‌هایی که داریم در طول ده سال آینده با سرمایه‌گذاری در منابع نفتی به‎تدریج صادرات غیرنفتی را جایگزین نفت کنیم.[۲۸]

________________________________________

15. عناصر سازمان مجاهدین خلق امروز نیز اقداماتی علیه شهروندان و نیروهای جمهوری اسلامی انجام دادند. ازجمله یک گروه ترور سازمان مجاهدین خلق (منافقین) امروز در خیابان فلسطین شهر رشت یکی از اهالی شهر را ترور کرده و متواری شدند.[۲۹] در بهبهان نیز ۴ تن از افراد این سازمان مأموران ژاندارمری را به بهانه کمک به پیداشدن گاوشان به منطقه خلوتی برده و سپس با آنها درگیر شدند و اسلحه یکی از مأموران را به‌زور از وی گرفتند و فرار کردند. متعاقب این حادثه با همکاری سپاه چند نفر از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق شرکت‌کننده در این حادثه دستگیر شدند.[۳۰] همچنین در شهرهای گرگان و آمل یک تن از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق و ۲ نفر وابسته به گروه‌های چپ که فعالیت‌های مسلحانه در مناطق جنگلی داشتند، دستگیر شدند. در شهر بابل هم یکی از مسئولان منطقه‌ای سازمان مجاهدین خلق که معاون اجرایی مسئول استان و معروف به شغال بود به‎جرم فعالیت مسلحانه و... به اعدام محکوم شد و حکم درباره وی به اجرا درآمد.[۳۱]

________________________________________

  • مأموریت ابلاغ‌شده به گردان۱۰۵ مکانیزه، حفاظت از جناح محور شمالی برای استفاده از موقعیت منطقه پاک‌سازی و سرکوب مقاومت دشمن ذکر شده است.
    • درباره سرنوشت این هواپیما روایت دیگری نیز نقل شده است، براساس یادداشت داود رنجبر راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به نقل از اخباری که در قرارگاه گفته شده، در همین روز یک هواپیمای عراقی در آسمان منطقه مورد اصابت ضدهوایی قرار گرفت، ولی سقوط نکرد. خلبان هواپیما در نظر داشت در فرودگاه شهر اربیل فرود آید، اما قبل از رسیدن به فرودگاه هواپیما در وسط شهر سقوط کرد که منجر به خرابی چندین منزل و آتش‌سوزی شد. براثر این حادثه ۷۰ تن از مردم شهر کشته و زخمی شدند. [سند شماره ۲۴۷/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، داود رنجبر، ۳/۵/۱۳۶۲، ص۳]
      • حاضران در جلسه عبارت بودند از: سپاه؛ سیدرحیم صفوی، عزیز جعفری، غلامحسین بشردوست، ملک‌زادگان، محمد باقری، مهدی کیانی، حسن‌پور، علی مزینانی، داود رنجبر و حسین اردستانی راویان قرارگاه خاتم‎الانبیاء(ص) و قرارگاه نجف و ارتش؛ سرهنگ جمالی، سرهنگ جاودانی و سرهنگ قویدل از نیروی زمینی.
        • به نوشته حسین اردستانی، علی مزینانی گفت: رادیو برنامه عادی خود را قطع کرده و با نواختن مارش نظامی خبر پیروزی نیروهای خودی در عملیات والفجر۲ و تصرف پادگان حاج‌عمران را اعلام کرده است. با این خبر، افراد حاضر در جلسه قبل از شروع گفت‌وگو درباره مباحث از پیش تعیین‎شده همگی به شنیدن اخبار رادیو پرداختند. راوی قرارگاه نجف افزوده است: برنامه رادیو سرود نواخته‎شده عملیات فتح‌المبین و بیت‌المقدس را به یاد می‌آورد و حضار در جلسه را به‌شدت تحت‎تأثیر قرار داد، طوری‎که خوشحالی را به چهره‌های در هم و گرفته آنها آورد. اردستانی در ادامه این مطلب درباره علت تأخیر اعلام پیروزی نیروهای خودی در عملیات والفجر۲ نوشته است: البته عملیات سه چهار روز پیش شروع شده، ولی باتوجه‎به سرانجام عملیات ناکام والفجر۱ و اعلام عمومی اجرای آن در روز اول، آیت‏الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور، تأکید کرده بود که تا حاج‌عمران تصرف نشود (عملیات تثبیت نشود) از اعلام عمومی عملیات خودداری کنند، لذا پس از تصرف پادگان حاج‌عمران و تثبیت پیروزی، پس از چهار روز اجرای عملیات در منطقه غرب پیرانشهر و پیروزی‌های به‌دست‌آمده اعلام شد. [سند شماره ۲۶۳/ د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف، حسین اردستانی، ۱/۵/۱۳۶۲، ص۳۸]


پاورقی‌ها


منابع و مآخذ روزشمار 1362/05/01

  1. سند شماره ۱۹۷۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، فرماندهی قرارگاه مقدم مالک اشتر، رکن۳، ۱/۵/۱۳۶۲. سند شماره ۱۱۷، گزارش راوی قرارگاه مالک اشتر و تیپ ۳۳ المهدی - سیدمحمد اسحاقی در عملیات والفجر۲ ص ۲۴، سند شماره ۲۵۴ - دفتر شماره ۱ ثبت راوی قرارگاه مالک و تیپ ۳۳ المهدی در عملیات والفجر۲، ۱/۵/۱۳۶۲، صص۸۸ و ۸۹.
  2. سند شماره ۱۱۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، گزارش راوی قرارگاه مالک اشتر و تیپ ۳۳ المهدی در عملیات والفجر۲، سیدمحمد اسحاقی، ص ۲۴،۳۴،۲۵- سند شماره ۱۹۷۷۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، فرمانده قرارگاه مقدم مالک اشتر، به فرمانده تیپ ۳۳ المهدی رکن۳، ۱/۵/۱۳۶۲- سند شماره ۲۵۴، دفتر ثبت راوی قرارگاه مالک اشتر، سیدمحد اسحاقی ۱/۵/۱۳۶۲، ص ۹۵ تا ۸۹.
  3. کتاب گزیده اسناد تکمیلی عملیات والفجر۲ جلد ۱، برآوردها و شناسایی‌ها، صص ۲۸۸ - ۲۸۹، کتاب گزیده اسناد تکمیلی عملیات والفجر۲ جلد ۲، شرح عملیات، صص ۱۸۸ - ۱۸۹، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ. سند شماره ۱۱۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، گزارش سیدمحمد اسحاقی، راوی قرارگاه مالک اشتر از عملیات والفجر۲، ص ۲۳تا ۲۸. سند شماره ۲۵۴ دفتر ثبت راوی قرارگاه مالک اشتر، سیدمحمد اسحاقی در عملیات والفجر۲، ۱/۵/۱۳۶۲، ص ۹۱ تا ۹۹، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، بولتن گزارش و بازتاب عملیات والفجر۲، شماره ۱۱، ۲/۵/۱۳۶۲، ص ۲.
  4. سند شماره ۲۵۴، دفتر ثبت راوی قرارگاه مالک اشتر - سیدمحمد اسحاقی، ص ۹۵، ۹۶، ۹۷، ۹۸.
  5. سند شماره ۲۵۴، دفتر ثبت راوی قرارگاه مالک‌اشتر، سیدمحمد اسحاقی، ۱/۵/۱۳۶۲، ص ۱۰۰-۹۴.
  6. کتاب گزیده اسناد تکمیلی عملیات والفجر۲ جلد ۱، برآوردها و شناسایی‌ها، صص ۲۸۸ - ۲۸۹، کتاب گزیده اسناد تکمیلی عملیات والفجر۲ جلد ۲، شرح عملیات، صص ۱۸۸ - ۱۸۹، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ. سند شماره ۱۱۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، گزارش سیدمحمد اسحاقی، راوی قرارگاه مالک اشتر از عملیات والفجر۲، ص ۲۳تا ۲۸. سند شماره ۲۵۴ دفتر ثبت راوی قرارگاه مالک اشتر، سیدمحمد اسحاقی در عملیات والفجر۲، ۱/۵/۱۳۶۲، ص ۹۱ تا ۹۹، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، بولتن گزارش و بازتاب عملیات والفجر۲، شماره ۱۱، ۲/۵/۱۳۶۲، ص ۲.
  7. سند شماره ۲۵۴، دفتر ثبت راوی قرارگاه مالک اشتر، سیدمحمد اسحاقی، ۱/۵/۱۳۶۲، ص ۹۵، ۹۶، ۹۸.
  8. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، بولتن گزارش و بازتاب عملیات والفجر۲، شماره ۱۹، ۲/۵/۱۳۶۲، ص ۵، ۶،۷.
  9. گزارش و بازتاب عملیات والفجر۲- شماره ۱۹- ۲/۵/۱۳۶۲ - ص ۵، ۶، ۷، قرارگاه حمزه سیدالشهدا - خبرگزاری جمهوری اسلامی - ۱/۵/۱۳۶۲.
  10. سند شماره ۲۴۶ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، دفتر ثبت راوی قرارگاه خاتم‌الانبیاء سپاه، داود رنجبر، ۱/۵/۱۳۶۲، ص ۳۶۳ - ۳۵۳.
  11. سند شماره ۲۶۳ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، دفتر ثبت راوی قرارگاه نجف، حسین اردستانی، ۱/۵/۱۳۶۲، ص ۳۹.
  12. سند شماره ۲۶۳ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، دفتر ثبت راوی قرارگاه نجف، حسین اردستانی، ۱/۵/۱۳۶۲، ص ۴۰.
  13. سند شماره ۲۸۹۰۷۸ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری خرمشهر آبادان به استانداری خوزستان، ۱/۵/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۲۸۶۶۵۸ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، ۱/۵/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۲۸۹۲۱۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری خرمشهر به دفتر سیاسی انتظامی خوزستان، ۱/۵/۱۳۶۲.
  14. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه لحظه به لحظه عملیات والفجر۲، شماره ؟، ۲/۵/۱۳۶۲، صص۱۰ و ۱۱.
  15. سند شماره ۴۴۰۴۲۵ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، از واحد مهندسی رزمی ستاد مرکزی سپاه به دفتر فرماندهی کل سپاه، ۱/۵/۱۳۶۲.
  16. سند شماره ۸۰۰۳۴ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، از ستاد منطقه ۴ واحد بسیج به ستاد مرکزی سپاه
  17. سند شماره ۱۵۶۹۸۳ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، از اطلاعات قرارگاه حمزه به ستاد قرارگاه حمزه
  18. سند شماره ۳۵۱۶۹۴ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه ارومیه به فرماندهی سپاه ارومیه، ۴/۵/۶۲؛ و - سند شماره ۱۰۳۲۷۱ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن گزارش روزانه سپاه، شماره ۳۴، ص۴؛ و - سند شماره ۳۵۲۰۱۰ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد قرارگاه حمزه سپاه به ستاد مرکزی سپاه، ۵/۵/۶۲.
  19. سند شماره ۳۴۵۹۸۲ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان.
  20. سند شماره ۸۰۰۴۸ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری دفتر تحقیقات، ۲/۵/۶۲؛ و - ‌سند شماره ۸۹۳۷۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن مناطق کردنشین غرب کشور، شماره ۱۱۲، ۸/۵/۶۲.
  21. سند شماره ۸۹۳۷۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره ۱۱۲، ۸/۵/۶۲، ص۲؛ و - سند شماره ۱۹۷۸۶ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه حمزه سیدالشهدا، ۴/۵/۶۲.
  22. سند شماره ۸۰۰۵۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری، ۳/۵/۶۲؛ و - سند شماره ۳۴۵۹۹۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، ۲/۵/۶۲؛ و - سند شماره ۱۹۷۸۶ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا سپاه، ۴/۵/۶۲.
  23. سند شماره ۸۹۳۷۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره ۱۱۲، ۸/۵/۶۲، ص۲.
  24. سند شماره ۳۵۱۶۳۲ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه اشنویه به قرارگاه حمزه سیدالشهدا، ۱/۵/۶۲.
  25. سند شماره ۱۹۷۸۶ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا سپاه، ۴/۵/۶۲.
  26. سند شماره ۳۴۵۹۸۴ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهریانی کردستان به استانداری کردستان، ۵/۵/۶۲.
  27. سند شماره ۱۳۳۷۱ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ گزارش روزانه سپاه شماره ۳۴۰ صص ۸ - ۶. (کنترل شود گزارش روزانه برای سپاه است یا خیر؟
  28. روزنامه اطلاعات، ۲/۵/۱۳۶۲، ص۴.
  29. سند شماره ۸۰۰۲۳ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداراه اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری دفتر اطلاعات و تحقیقات، ۱/۵/۶۲.
  30. سند شماره ۲۲۷۴۰۵ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن رویدادهای منطقه ۸، شماره ۳۶، ۳۰/۵/۶۲، ص۹.
  31. سند شماره ۲۲۸۶۹۹ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن گزارش اطلاعاتی نوبه‌ای منطقه سپاه۳، شماره ۳، ص۲؛ و - سند شماره ۸۰۰۶۱ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه۳ (فرماندهی) به ستاد مرکزی سپاه، ۲/۵/۶۲.