1362.05.11
| روزشمار جنگ سال 1362 1362.05.11 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | یازده مرداد |
| تاریخ شمسی | 1362.05.11 |
| تاریخ میلادی | 2 اوت 1983 |
| تاریخ قمری | 22 شوال 1403 |
1. در منطقه عملیاتی والفجر۳ از ساعت ۲ بامداد نیروهای عراقی با اجرای آتش شدید توپخانه خمپاره با نیروهای در خط و نیروهایی از لشکر۲ که تازه به منطقه آمده بودند و به‌کارگیری ۳۰ الی ۴۰ دستگاه تانک، پاتک سنگینی را علیه مواضع تیپ۲۱ امام رضا(ع) در منطقه دراجی اجرا کردند. قوای پیاده عراقی پس از اجرای آتش سنگین توپخانه و خمپاره‌اندازها، در پناه تانک‌ها و نفربرها پیشروی خود را آغاز کردند و در برخی نقاط به خاکریز نیروهای تیپ۲۱ امام رضا(ع) نزدیک شدند، ولی نیروهای این یگان با تمام توان به مقابله با قوای دشمن پرداختند و باوجود نداشتن تجهیزات ضدزره همچون امکان شلیک تیر مستقیم تانک و توپ ۱۰۶ که در این‌گونه موارد کاربرد بسیار مؤثر دارد، موفق شدند ضمن حفظ مواضع خود، عراقی‌ها را عقب برانند. در این پاتک عراق که حدود ۴ ساعت طول کشید ۵ تانک عراقی با آتش هدایت‌شده توپخانه خودی و آر.پی.جی۷ منهدم و حدود ۳۰۰ نفر از آنها کشته یا زخمی شدند.
به‌نظر برخی از فرماندهان، علت حساسیت دشمن به دراجی و همچنین علت فشار عراق از این ناحیه، این است که ارتش عراق قصد دارد با تصرف خاکریز قوای خودی در منطقه دراجی و پیشروی به‌سمت شمال، نیروهایش را متوجه منطقه زالوآب (کله‌قندی) کرده و با تصرف این منطقه نیروهای محاصره‌شده خود را آزاد کند.[۱]
شایان ذکر است ادامه عقب‌نشینی عراقی‌ها به روز کشیده شد. حسین اردستانی راوی قرارگاه نجف که خود در صحنه حضور داشت درباره چگونگی عقب‌نشینی بخشی از نیروهای سردرگم عراقی در این منطقه نوشته است: در پشت خاکریز خودمان که به منطقه مقابل تسلط دید داشت شاهد بودم که حدود ۶۰ نفر از عراقی‌ها که در منطقه باقی مانده بودند در دید و تیر نیروهای ما قرار گرفتند و قوای خودی با مناسب دیدن موقعیت، چندین خمپاره به‌طرف آنها شلیک کردند که اغلب در محل تجمع افراد دشمن یا در سمت فرار آنها منفجر شد و تعداد زیادی از عراقی‌ها کشته یا زخمی شدند. وی همچنین درباره امکان پیشروی نیروهای خودی به‌سمت عمق منطقه درج کرده است: رفیعی فرمانده محور لشکر۵ نصر، اعتقاد داشت که چون عراقی‌ها در منطقه فاقد مانع و پوشش برای جان‌پناه هستند می‌توان با تجهیزات کاملتر و تقویت نیرو، با اجرای تک حساب‌شده از منطقه استقراری لشکر۵ نصر و تیپ۲۱ امام رضا(ع) تا زرباطیه و ورمهزیار که حدود ۹ کیلومتر است پیشروی کرد. عزیز جعفری هم با نظر وی موافق بود، ولی کمبود نیرو و تجهیزات مانع اصلی این ایده بود.
اردستانی همچنین درباره کمبود برخی تجهیزات برای انهدام بیشتر دستگاه‌های زرهی ارتش عراق افزوده است: به دیدگاهی که در یال ارتفاع ۲۷۰ (در حد خط لشکر۵ نصر) در منطقه نمه‌کلان‌بوی کوچک بود، رفتیم. از این دیدگاه حدود ۱۲ تانک که در منطقه پراکنده بودند دیده می‌شد. اگر یک قبضه توپ ۱۰۶ اینجا بود با یک دیدبانی دقیق می‌شد همه آنها را منهدم کرد، ولی متأسفانه نبود.[۲]
درهمین‌حال، منطقه فتح۲، نیروهای لشکر۴۱ ثارالله(ع) در ارتفاعات قلاویزان با پیشروی نیروهای پیاده و آتش دقیق که علیه مواضع دشمن اجرا شد، موفق شدند ۲ پایگاه دشمن را به تصرف درآورند. در این عملیات یک بالگرد، ۸ تانک و نفربر، ۴ دستگاه کامیون ایفا و ۲ انبار مهمات ارتش عراق منهدم شد و حدود ۳۰۰ تن از عراقی‌ها کشته یا زخمی شدند.[۳]
بخش‌های دیگری از گزارش‌های ارسالی درباره اقدامات امروز دشمن در منطقه عملیاتی والفجر۳ بدین‌شرح است:
دشمن کماکان در تلاش برای بازپس‌گیری مواضع ازدست‌رفته خود می‌باشد و با دادن تلفات و تحمل خسارات به تلاش خود ادامه می‌دهد. به همین منظور از اولین دقایق امروز بالگردهای عراقی برای رساندن اقلام مورد نیاز نیروهای در محاصره قرارگرفته، در تاریکی شب و روشنایی روز چندین بار اقدام به پرواز بر روی ارتفاع کله‌قندی (۳۹۰) کردند که در یک مورد موفق بودند، ولی در دفعات دیگر با هوشیاری نیروهای خودی و اجرای آتش آنها، ضمن تغییر مسیر پرواز از صحنه گریختند. هواپیماهای دشمن نیز بارها منطقه عملیاتی را بمباران کردند. در این بمباران‌ها اطراف قرارگاه تاکتیکی نجف ۱۵ بار هدف قرار گرفت که براثر آن ۹ تن شهید یا زخمی شدند و خسارت‌هایی وارد آمد.
همچنین توپخانه‌های دو طرف، مواضع یکدیگر را زیر آتش قرار دادند که ارتفاع ۳۴۳ و خاکریز احداث‌شده در دراجی آماج بیشترین گلوله‌های توپخانه دشمن بود.
دراین‌حال، توپخانه خودی موفق شد با آتش دقیق و دیدبانی‌شده در محور دراجی ۵ دستگاه تانک، ۳ دستگاه جیپ و یک خودرو حامل مهمات را منهدم کند.
در این روز نیز ۵ تن از نیروهای عراقی محاصره‌شده در منطقه زالوآب (ارتفاع کله‌قندی ۳۹۰) با فرار از جبهه عراقی خود را به نیروهای ایرانی تسلیم کردند.[۴]
________________________________________
2. امروز، عده‌ای از فرماندهان قرارگاه‌های خاتم‌الانبیا(ص) و قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ** در جلسه‌ای درباره طرح مانور ادامه عملیات در منطقه والفجر۲ به گفت‌وگویی پرداختند که بیشتر این گفت‌وگو مربوط به تغییر طرح مانور از تک جبهه‌ای به تک دورانی بود. در طرح فعلی پیش‌بینی شده بود که نیروها در دو محور چپ و راست جاده اجرای مانور کرده و پس از پاک‌سازی ارتفاعات از وجود افراد عراقی، در روی جاده باهم الحاق کنند. بنابراین، اصل کلی در این مانور، پاک‌سازی ارتفاعات و اجرای تک جبهه‌ای بود. ولی در جلسه امروز، سرهنگ صیاد شیرازی طرحی را که پیش‌تر نیز مورد بحث قرار گرفته بود مجد مطرح کرد تا حاضران با دادن نظر خود، طرح را بررسی کنند و درباره آن تصمیم بگیرند. در این طرح پیش‌بینی شده است که با تقویت نیروهای مستقر در ارتفاعات و پیشروی در سمت راست (شمال‌غربی) به‌سمت جاده و اجرای تک جبهه‌ای به‌سمت جنوب‌شرقی پیشروی کرده و با دورزدن ارتفاعات، جاده را در منطقه چومان مصطفی تصرف کنند. در سمت راست نیز نیروهای مأمور با پیشروی در روی جاده با این نیروها الحاق کنند و بدین‌ترتیب نیروهای عراقی موجود در حدفاصل غرب رایات تا چومان مصطفی که حدود ۸ هزار نفر تخمین زده می‌شوند، در محاصره قرار گیرند. پرهیز از تک جبهه‌ای، تحمل تلفات و خسارات کمتر نسبت به طرح فعلی، امکان گرفتن اسیر بیشتر، امکان پدافند مناسب‌تر و تحمل فشار کمتر در خط پدافندی بعد از اجرای عملیات از محاسن این طرح بود. ولی گستردگی منطقه عملیات، لزوم به‌کارگیری نیروهای بیشتر (که در آن زمان دراختیار نبود)، تأخیر در اجرای عملیات تا فراهم‌شدن نیروی لازم، احساس تهدید عراق باتوجهبه موقعیت برتر نیروهای خودی برای ادامه عملیات به‌سمت رواندوز و امکان پاتک‌های قوی علیه نیروهای خودی و تحمل تلفات فراوان ازجمله نکاتی بود که برخی فرماندهان در مخالفت با این طرح بیان کردند. بر همین اساس، نتیجه گرفته شد که همان طرح فعلی اجرا شود.[۵] در ادامه گفت‌وگوی فرماندهان برای تعیین روز اجرای عملیات مطابق طرح قبلی، غلامعلی رشید اطلاع داد که جاده مورد نیاز (لشکر۱۴ امام حسین(ع)) آماده نشده و تا کار این جاده تمام نشود یگان مذکور نمی‌تواند عملیات بکند. رشید افزود: حسین خرازی فرمانده لشکر۱۴ امام حسین(ع) گفته که تکمیل آن دو روز کار دارد. محسن رضایی تأکید کرد که حتماً در طول امروز و فردا، جاده آماده شود و فردا شب عملیات را اجرا کنید. وی به جواد استکی گفت که به حسین خرازی ابلاغ کنید به هر نحوی جاده را کامل کند و تا فردا آماده اجرای مأموریت شود. این دستور را غلامعلی رشید نوشت و به فرماندهان عمل‌کننده ابلاغ شد.[۶] در ادامه جلسه حسین خرازی و احمد کاظمی فرماندهان لشکر۱۴ امام حسین(ع) و ۸ نجف که در سمت راست جاده پیرانشهر به رواندوز (شمال منطقه) اجرای مأموریت می‌کنند با حضور در جلسه، آخرین وضعیت و طرح مانور یگان خود را برای اجرای عملیات شرح دادند. ** خرازی درباره آخرین وضعیت جاده‌ای که عقبه‌های این یگان را به خط مقدم وصل می‌کرد گفت: اتمام جاده خیلی کار دارد، مشکلات فراوانی بر سر راه است، دو رودخانه سر راهمان هست، اگر بتوانیم قوی کار کنیم تا پایان آن دو روز کار داریم. وی سپس درباره شناسایی‌های انجام‌شده و راهکارهای در نظر گرفته‌شده برای عملیات توضیح داد. خرازی همچنین اظهار کرد دشمن در پشت ارتفاعات راست جاده سنگرسازی کرده و پایگاه احداث کرده است. پس از صحبت‌های وی، غلامعلی رشید خلاصه‌ای از آخرین وضعیت منطقه مهران را به خرازی اطلاع داد. رشید ابراز کرد هم‌اکنون نیمه‌ای مانده (کله‌قندی) که پایگاه دشمن در روی آن قرار دارد. یک فرمانده گردان و نیروهایش در آنجا محاصره شده‌اند. او که یک سرهنگ توجیه سیاسی و عضو حزب بعث است به نیروهایش گفته که باید آن‌قدر بجنگیم تا بمیریم. الآن سه روز است که مقاومت می‌کنند. سپس احمد کاظمی کلیاتی از طرح مانور یگان خود را تشریح کرد. وی گفت که با هماهنگی حسین خرازی طرح عملیات مشترک طراحی کردیم. نیروهای شناسایی ما تا پشت خط مقدم دشمن هم رفته و شناسایی کرده‌اند و جنازه نیروهای خودمان را که از عقب‌نشینی چند روز پیش در منطقه باقی مانده‌اند را دیده‌اند. وی اضافه کرد: عراقی‌ها اسلحه شهدا را برداشته‌اند و آنها را رو به قبله کرده و روی آنها سنگ گذاشته‌اند. احمد کاظمی در تشریح مانور یگان تحت‌امر خود بیان کرد: ما یک مسیر مال‌رو پیدا کرده‌ایم که به نزدیکی دشمن ختم می‌شود، از نقطه رهایی تا خط تماس و چون راه بالا و پایین زیاد دارد و شیارهای زیادی در سر راه هست نیروها باید ۴ ساعت پیاده‌روی کنند، لذا تصمیم گرفته‌ایم که یک شب زودتر آنها را ببریم و در شیارهای نزدیک عراقی‌ها به حالت استتار حفظ کنیم و شب بعد به خط بزنیم. البته برای آنها جای مناسبی شناسایی کرده‌ایم که کنار جنگل و رودخانه است و در دید و تیر دشمن نیست. پس از گزارش احمد کاظمی؛ سرهنگ صیاد شیرازی، محسن رضایی و غلامعلی رشید درباره جزئیات طرح مانور عملیاتی از وی سؤالاتی پرسیدند که پاسخ‌های لازم را داد. در پایان جلسه محسن رضایی به احمد کاظمی ابلاغ کرد که فردا شب یگان خود را برای اجرای عملیات آماده کند.[۷]
________________________________________
3. درحالی‌که هدف اعلام‌شده ایران در عملیات والفجر۳ خارج‌کردن شهر مهران از محاصره و دید و تیر نیروهای عراقی و تصرف ارتفاعات مشرف بر این شهر و آزادسازی جاده ایلام - دهلران در منطقه عمومی مهران است، عراق مدعی شد که هدف جمهوری اسلامی تصرف شهر زرباطیه در عمق خاک عراق بود و چون به آن دست نیافت عملیات ایران در این منطقه شکست خورد. تانیوگ خبرگزاری رسمی یوگسلاوی که آشکارا از رژیم حاکم بر عراق حمایت تبلیغاتی می‌کند، امروز ادعای دروغین عراق را بدین‌صورت انعکاس داد: «به گزارش خبرگزاری عراق نیروهای این کشور روز گذشته یک حمله دیگر ایرانیان را به شهر زرباطیه دفع کردند. به گفته یک فرمانده عراقی روز گذشته نبرد تن‌به‌تن در برخی از جبهه‌ها همچنان ادامه داشت. حمله ایرانیان با شکست کامل و متحمل‌شدن خسارات قابل‌ملاحظه پایان یافت. همین گزارش حاکی است نبرد در بخش مرکزی جبهه در نزدیکی شهر زرباطیه از چهار روز پیش آغاز شده است.»[۸] این خبرگزاری سپس متصرفات ایران در نوار مرزی در این عملیات را "ادعای ایران" خواند و به نقل از مقامات عراقی آن را رد و اعلام کرد: «ایران ادعا می‌کند در نبردی که تاکنون در این منطقه صورت گرفته است، نیروهای این کشور موفق شده‌اند چندین پاسگاه مرزی و ارتفاعات مهم استراتژیک را به تصرف خود درآورند درحالی‌که عراق این گزارشات را رد می‌کند. نبردهای اخیر در بخش مرکزی جبهه تأییدی بر تاکتیک اعلام‌شده ازسوی ایران یعنی انجام حملات کوچک در چندین منطقه به‌منظور تحت‌فشار قراردادن مداوم نیروهای عراقی می‌باشد.»[۹] علاوه‌براین، درحالی‌که پادگان تصرف‌شده حاج‌عمران در عملیات والفجر۲ در دست نیروهای خودی است و لجستیک ادامه عملیات از این محل انجام می‌شود و فقط در بخشی از آن نیروهای مجاهد عراقی و حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‌ها) حضور دارند، روزنامه حریت (چاپ آنکارا) نیز خبر کذب دیگری را منتشر کرد. این روزنامه در شماره امروز خود ضمن اشاره به فتح پادگان حاج‌عمران به‌دست رزمندگان ایران و بازدید خبرنگاران خارجی از پادگان مزبور نوشت: این پادگان ازلحاظ استراتژیکی بسیار مهم است و مجهز به موشک‌های سام ۷ می‌باشد. ایران این پادگان را دراختیار کردهای عراقی تحت‌فرماندهی مسعود بارزانی که در شمال عراق مستقر هستند، قرار داد. این روزنامه در پایان اضافه کرد: می‌توان گفت که ایران با واگذاری این پادگان به نیروهای بارزانی، کمک نظامی مهمی به آنان کرده است.[۱۰]
________________________________________
4. در منطقه عمومی شلمچه یک گردان تقویت‌شده عراق که از موقعیت برتر نظامی برخوردار بود برای تصرف خاکریزهای خودی عملیاتی را آغاز کرد. این گردان ابتدا به مدت یک ساعت آتش شدید توپخانه علیه مواضع خودی اجرا کرد و سپس نیروهای پیاده آن وارد منطقه شده و توانستند ۴۰۰ متر از خاکریز اول و دوم را تصرف کنند، ولی نیروهای خودی که شامل گردان‌های ۱۶۳ و ۱۳۶ لشکر۷۷ خراسان بودند موفق شدند در ادامه کار با اجرای آتش سنگین و یک مانور غافلگیرکننده، نیروهای عراقی را با تحمیل تلفات زیاد وادار به عقب‌نشینی کنند. همچنین در این عملیات نیروهای خودی چند تن از افراد عراقی را به اسارت گرفتند.[۱۱]
________________________________________
5. در یک عملیات وسیع و غافلگیرانه در غرب تکاب تا حدفاصل سقز، نیروهای خودی موفق شدند ۲۰ روستا را از وجود عناصر حزب دمکرات کردستان پاک‌سازی کنند. در این عملیات سخت ۵ تن از افراد این حزب ازجمله مسئول مالی منطقه‌ای حزب دمکرات دستگیر و تعداد زیادی از آنان کشته شدند. جنازه ۲۵ تن از کشته‌شدگان در منطقه درگیری باقی ماند. نیروهای خودی همچنین ۱۵ قبضه انواع سلاح و مقادیری اسناد درون‌گروهی را به غنیمت خود درآوردند. از نیروهای خودی هم ۲ تن شهید شدند و یک نفر زخمی شد.[۱۲] همچنین در دو درگیری نیروهای خودی و افراد حزب دمکرات کردستان ایران؛ یکی در جنوب باختری هشتیان در شمال‌غربی ارومیه و دیگری در روستای کندلان در غرب سقز، ۳ تن از نیروهای خودی به شهادت رسیدند و ۷ نفر زخمی شدند. در گزارش‌ها از تلفات افراد حزب دمکرات آماری داده نشده است.[۱۳] علاوه براین، در حوالی روستای خامسان در شمال‌شرق کامیاران، یک درگیری بین نیروهای خودی و عوامل حزب دمکرات کردستان رخ داد که در نتیجه آن ۹ تن از افراد این حزب کشته شدند. درضمن، در این عملیات ۲ تن از افراد خودی به شهادت رسیدند و یک نفر زخمی شد.[۱۴] در غرب همین منطقه، عناصر حزب دمکرات با کمین بر سر راه یک خودروی آمبولانس ارتش، به‌سمت آن تیراندازی کردند که براثر آن یک سرباز شهید شد و ۲ تن دیگر از سرنشینان آن زخمی شدند.[۱۵] در یک کمین دیگر عوامل حزب دمکرات کردستان در حوالی پایگاه مسافری سردشت، یکی از نیروهای خودی به شهادت رسید و ۴ نفر زخمی شدند.[۱۶] از سویی، امروز، در منطقه عمومی غرب سردشت بین افراد سازمان کومه‌له و حزب دمکرات درگیری مسلحانه‌ای روی داد که براثر آن چند تن از دو طرف کشته یا زخمی شدند. اختلاف این دو گروه از آنجایی آغاز شد که افراد سازمان کومه‌له در نزدیکی محل اخذ عوارض (بنکه) قریه مرزی کوله‌سه در شمال‌غربی سردشت، اقدام به ایجاد یک بنکه به نفع این سازمان کردند که این امر منجر به بروز اختلافاتی شد. به‌منظور حل این اختلافات مقرر شد که دو طرف در روستای برده‌سور در یکی از مقرهای حزب دمکرات درباره این موضوع گفت‌وگو کنند، ولی این گفت‌وگو به جدال و درگیری آنها منجر شد و یکی از دختران عضو سازمان کومه‌له اقدام به تیراندازی کرد که باعث کشته‌شدن یکی از مسئولان منطقه‌ای هیز معین حزب دموکرات شد. بدین‌ترتیب درگیری مسلحانه بین دو طرف آغاز شد که براثر آن ۷ تن از افراد سازمان کومه‌له کشته و ۱۳ نفر نیز به‌دست عناصر حزب دمکرات اسیر شدند. از افراد حزب دمکرات نیز علاوه‌بر کشته‌شدن فرد یادشده ۷ تن زخمی شدند.[۱۷]
________________________________________
6. ستاد مرکزی کمیته انقلاب اسلامی از یک اقدام تروریستی ناموفق علیه نیروهای این کمیته، شهربانی و نیروهای بسیج خبر داد. به گزارش این ستاد، براسا برنامه قرار بود افراد کمیته، شهربانی و بسیج برای یادگیری شنا به استخری که از قبل هماهنگی شده بود بروند، ولی بنا به عللی برنامه استفاده آنها از استخر منتفی شد و نوبت در نظر گرفته‌شده برای آنها برای استفاده عمومی اختصاص یافت و مردم عادی از استخر استفاده کردند. ازطرفی، افراد ضدانقلاب با اطلاع از استفاده نیروهای کمیته از استخر، آب آنجا را با مواد سمی آلوده کردند. در نتیجه این اقدام، استفاده‌کننده‌ها دچار مسمومیت شدند به نحوی که ۴ تن از آنان جان باختند، تعدادی نابینا و ناشنوا و عده‌ای دچار فلج از ناحیه دست و پا شدند. پزشکان نوع مسمومیت را مننژیت اعلام کردند.[۱۸] از سوی دیگر، در آستانه اشرفیه یکی از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که با اظهار ندامت شامل عفو شده و از زندان آزاد شده بود درحالی‌که در منزل خود بمب دست‌ساز می‌ساخت براثر منفجرشدن آن دچار مصدومیت شد و همسایه‌ها با شنیدن صدای ناشی‌از انفجار، حادثه را به سپاه اطلاع دادند و فرد یادشده دستگیر شد.[۱۹] به گزارش یک نشریه داخلی سپاه، از ۳۰ تیرماه تا امروز در شهرهای رشت و بندر انزلی ۲۴ نفر از افراد وابسته به چریک‌های فدایی خلق شاخه اقلیت (کمیته مقاومت محلات) به‌دست نیروهای سپاه گیلان دستگیر شده‌اند.[۲۰] در تهران نیز نیروهای کمیته درصدد دستگیری یکی از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) بودند که وی با تیراندازی به‌طرف آنها اقدام به فرار کرد. براثر این تیراندازی یکی از عابرن مجروح شد. نیروهای کمیته با تعقیب فرد مذکور موفق به دستگیری نامبرده شدند. این نیروها همچنین یکی دیگر از افراد این سازمان را در خیابان شریعتی دستگیر کردند.[۲۱]
________________________________________
7. یادآوری ساختار حکومت اشرافی در رژیم گذشته و تأثیر آن در تصمیم قانون‌گذاران و مجریان قانون و متأثربودن استقلال کشور از تصمیمات قدرت‌های جهانی به‌خصوص امریکا و مقایسه آن با وضعیت فعلی مملکت و مسئولان دولتی که برخاسته از قشر محروم و مستضعف جامعه هستند، تذکر جدی به عربستان برای پایان‌دادن به کارشکنی در امر فراهم‌سازی مقدمات سفر حجاج ایرانی به‌منظور اجرای مناسک حج، نصیحت به مسئولان کشورهای عربی منطقه برای پایان‌دادن به مخالفت با ایران و حمایت‌نکردن از رژیم حاکم بر عراق، محور سخنان امروز امام خمینی در دیدار بخشی از کارکنان وزارت راه و مدیران کل آموزش‌و‌پرورش با ایشان، در حسینیه جماران بود. گزیده‌ای از سخنان امام خمینی در این دیدار بدین‌شرح است: «در طول تاریخ، اسکلت حکومت، چه اصل حکومت و چه مجلس‌ها از وقتی‌که مجلس تحقق پیدا کرد الّا کمی در دوره اول و همین‌طور ارتش و سایر نهادها، اینها چون از طبقه مرفه بودند و اسکلت حکومت را به‌اصطلاح اشراف و اعیان تشکیل می‌دادند، ازاین‌جهت اطلاع از اینکه به قشر مستمند چه می‌گذرد نداشتند، نمی‌توانستند بفهمند که مستمند یعنی چه، فکرشان اصلاً در این قضیه هیچ‌وقت وارد نمی‌شد. کسانی که از اول کودکی تا آن وقتی‌که به حکومت رسیدند در مهد آرامش و رفاه بار آمدند، اینها ادراک این مطلب را که قشر دیگری هم ما داریم که قشر مستمند است، نمی‌کردند. اگر هم یک وقتی هم در ذهنشان می‌آمد، عبور می‌کردند. فکر این نبودند که این طبقه هم یک موجودیتی دارد و باید برای موجودیت اینها هم فکری کرد. لذا در طول تاریخ، این قشر مستمند و مستضعف و محروم و در طول تاریخ شاهنشاهی و در این تاریخ که شماها هم ادراک کردید زمان محمدرضا و بعضی‌تان هم زمان رضاخان را ادراک کردید، می‌بینید که حکومت، حکومت اشراف بود. اگر در یک مجلسی یک نفر، دو نفر هم از طبقه محرومین پیدا می‌شد، در یک اقلیت بسیار ضعیف بودند که در مقابل آن جمعیت کثیر نمی‌توانستند کاری انجام بدهند. اصل جنس اسکلت حکومت اشرافی این است که به مردم نرسند. لهذا تمام این روستاهای ایران تقریباً از همه مواهبی که باید به‌دست حکومت‌ها تحقق پیدا کند برای روستاها و دهات دورافتاده هیچ تحققی پیدا نکرد؛ کمی بوده است، آن‌هم روی یک مطالبی که باز پای مالکین و اشراف تو کار بود. اگر روستایی بود که یکی از اشراف مالک او نبود یا یکی از - حکومت - افراد حکومت مالک او نبود، او از تمام مواهب محروم بود. برق، یک مطلبی بود که الآن هم در اکثر روستاهای ما کمی رفته است و مشغول‌اند که بود، بهداری ابداً نبود، راه نبود، به‌طوری‌که اگر یکی مریض می‌شد، یک زنی می‌خواست وضع حمل بکند، در آنجا اسبابش فراهم نبود، می‌خواستند بیاورند به یک شهرستانی، از باب اینکه راه نبود، بین راه، مریض یا آن زن بدبخت تلف می‌شد یا کمی‌اش می‌رسید به معالجه. این وضع حکومت اشرافی در جهان است ... یکی از نعمت‌های بزرگی که خدای تبارکوتعالی به این ملت عنایت فرمود اینکه حکومت، حکومت مستضعفین است، حکومت محرومین است. یعنی، آنهایی که در رأس حکومت واقع شدند وقتی که ملاحظه می‌کنید رئیس‌جمهورش از مدرسه پا شده است آمده است رئیس‌جمهور شده، طلبه مدرسه بوده. رئیس مجلسش از مدرسه آمده است و رئیس مجلس شده است. رئیس دولتش یک بازاری است که پدرش الآن هم بازاری است ظاهراً، از بازار آمده است و رئیس دولت شده و وزرای دیگرش هم همین‌طور، وکلای دیگرش هم، وکلا هم همین‌طور. الآن شما در تمام قشر دست‌اندرکاران، چه در مجلس و چه در حکومت یک نفر از آن اشخاصی که در آن‌وقت‌ها، در زمان شاهنشاهی کفیل امر بود یک نفر از اشباه آنها را شما نمی‌بینید و خاصیت یک حکومت محرومین، مستضعفین و حکومت مردمی این است که هم مجلسش می‌فهمد مستضعفین و محرومین یعنی چه، هم حکومت و وزرا می‌فهمند که یعنی چه، هم رئیس‌جمهور و رئیس مجلسش می‌دانند که این محرومیت یعنی چه؛ برای اینکه خودشان لمس کرده‌اند، خودشان لمس محرومیت را کرده‌اند؛ اینها می‌فهمند که ناداری یعنی چه و محرومیت یعنی چه. ... امریکا از آن طرف دریاها نشسته و فرمان می‌دهد بر حکومت‌های قلدری، همه فرمان می‌برند، حکومت ایران که حکومت مستضعفین است هیچ اعتنا به او نمی‌کند. در این قضیه‌ای که راجع به نفت ایران صدام یا یکی از وزرای او گفته بودند که ما نفت ایران را می‌زنیم و طیاره‌هایی از فرانسه مثلاً می‌گیریم و نفت ایران را می‌زنیم، ایران و کارفرمایان ایران ایستادند و گفتند اگر یک همچو غلطی بکنید ما نفت را به روی همه کشورهای خارجی می‌بندیم، و این یک واقعیت است. امریکا از آن طرف دنیا نشسته می‌گوید که ما حفظ امنیت این خلیج را می‌کنیم، تا آمده او تخیل بکند، این کار شده است در ایران. باید امریکا فکر این معنا باشد که امثال نوکرهای خودش مثل صدام و امثال اینها را به‌جای خودشان بنشانند، به فکر این نباشد که به ایران می‌توانند یک ضرب‌شستی وارد کنند. ایران حکومت مردم است، حکومت مردمی دیگر نمی‌تواند بترسد از اینکه امریکا چی می‌گوید. حکومت مستمندان است، حکومت مستضعفان است. اینها در دلشان خوف نیست به اینکه اگر چه بشود ما مقاممان را از دست می‌دهیم. مقام نیست تو کار، هیچ‌یک از اینها به فکر این نیستند که ما الآن یک مقامی داریم و مقام‌فروشی بکنند و هیچ‌کدام هم یک زندگی اشرافی ندارند که بترسند از دستشان گرفته بشود و چون حکومت ایمان است، خوف از شهادت هم ندارند. بنابراین، امریکا و امثال امریکا تصور نکنند که با یک کلمه‌ای که در سابق، زمان شاه و زمان رضاخان و محمدرضاخان می‌گفتند در اینجا اطاعت می‌شد، حالا هم آن هست. نخیر، حالا نیست. ... شیوخ خلیج و اینهایی که حکومت‌هایی در کشورهای اسلامی دارند توجه بکنند به اینکه ما برای چندمین بار به آنها سفارش می‌کنیم که با کشور ما این‌طور نکنند. یک روز اینها بیدار می‌شوند که وقت گذشته است. یک روز دولت حجاز به خود می‌آید که مسئله دیگر گذشته. از همین حالا به فکر باشد که کارهایش را تعدیل کند. قضیه جلوگیری از حجاج ایران یک مسئله‌ای نیست که بتواند حکومت حجاز یک همچو امری را انجام بدهد. حکومت حجاز کوچک‌تر از این است که جلوی حجاج را بگیرد، لکن اشکال‌تراشی می‌کنند و این اشکال‌تراشی یک روزی بیدار می‌شوند که وقت گذشته است و دیگر نمی‌توانند عذرخواهی کنند. از همین حالا درست توجه بکنند که شمایی که می‌گویید ما خدمتگزار بیت هستیم و شمایی که در یک کشوری واقع شدید که خانه خدا در آن کشور است، خیال نکنید که خانه خدا مال شما است و شما کلیددار خانه خدا هستید. خانه خدا مال مسلمین است. مستشارهای امریکا در حجاز به‌طور رفاه زندگی می‌کنند و از آن پول محرومین و نفت محرومین به آنها هرچه خواستند می‌دهند، لکن حجاج ایران مضر است برای آنها. معلوم است چرا مضر است، برای اینکه وقتی یک حکومتی سرسپرده یک دولتی شد ناچار است که حفظ بکند منافع آن دولت را. ما می‌گوییم چرا سرسپرده باشید. ما می‌خواهیم که حکومت‌های اسلامی سربلند باشند، آقا باشند بر دنیا، همان‌طوری که حکومت ایران امروز هست. چرا باید شما خودتان را این‌طور ذلیل کنید در مقابل امریکا که جرئت اینکه یک کس دیگری در مکه نسبت به امریکا یک کلمه‌ای بگوید یا نسبت به اسرائیل یک کلمه‌ای بگوید، این جرئت را نداشته باشید و بخواهید که کشور ایران حجاج، صدهزار نفر حجاج خودش را نفرستد آنجا؟ ایران تمام حجاجش را می‌فرستد یا اصلاً نمی‌فرستد، من به حکومت حجاز نصیحت می‌کنم که این‌طور با مسلمین رفتار نکنند و این‌طور طرف‌دار دشمن‌های اسلام و دشمن‌های بیت‌الله الحرام نباشند. ... من به حکومت‌های اطراف خلیج و به حکومت‌های منطقه هشدار می‌دهم که دست از مخالفت با ایران و مساعدت با صدام بردارند. دست بردارند که این حزب بعث از بین برود و حکومت عراق به‌دست مسلمان‌ها اداره بشود و ایران همان‌طوری که به‌دست خود مردم اداره می‌شود عراق هم این‌طور باشد و حکومت اسلامی برای همه شیوخ منطقه بهتر است از یک قدرت پوشالی امریکا. باید تجدیدنظر بکنند در حرف‌های خودشان. ننشینند در کاخ‌ها بزرگ خودشان و خیال کنند که حالا که در کاخ هستیم پس به ایران هم می‌توانیم چه بکنیم. خدا نکند که امسال حجاج ایرانی نروند به مکه و خدا نکند که این اسباب این بشود که اسلام و مسلمین انفجار در آنها حاصل بشود، دیگر نه از شیخی وجود پیدا بشود و نه از بستگان امریکا. به خود آیید و توجه کنید که این قضیه، قضیه اسلام است، مخالفت صریح با قرآن است.***∗ آن که مخالفت صریح با قرآن بکند چطور می‌تواند حکومت اسلامی داشته باشد و کلیددار مکه باشد؟ بنابراین من بازهم از باب اینکه می‌خواهیم با همه مسلمین، با همه دولت‌ها به‌طور مدارا رفتار کنیم و هیچ‌وقت میل نداریم که با خشونت رفتار کنیم، از آنها می‌خواهم که تجدیدنظر بکنند در افکار خودشان. آن روزی که شما گرفتار بشوید امریکا به دردتان نمی‌خورد؛ همان‌طوری که امروز صدام، امریکا به دردش نمی‌خورد، هی می‌گوید ما بی‌طرفیم. نمی‌تواند بگوید من هم طرفم. اصلاً اینها می‌خواهند یک دسته‌ای را به جان هم بریزند و استفاده‌اش را آنها بکنند. آنها حاضر نیستند که سربازهای خودشان را به کشتن بدهند برای خاطر صدام و برای خاطر دیگران. سایر حکومت‌های منطقه بیدار بشوند و گرفتاری صدام برای آنها عبرت باشد و خدای تبارکوتعالی اگر چنانچه آنها برگردند و به طریق اسلامی برگردند، خدای تبارکوتعالی بخشنده است و ما هم تابع احکام خدا هستیم. ...»[۲۲]
________________________________________
8. حجت‌الاسلام سیدموسی موسوی نماینده امام در غرب کشور (مناطق کردنشین)، در مصاحبه‌ای درباره وضعیت عمومی گروه‌های مسلح شورشی، نقش مرکز بزرگ اسلامی در غرب کشور در رسیدگی به امور روحانیون اهل تسنن، نظر امام خمینی درخصوص روحانیت شیعه و اهل تسنن و نقش روحانیت اهل تسنن غرب کشور در انقلاب اسلامی شهادت مطالبی بیان کرد. به نوشته روزنامه اطلاعات «نماینده امام در غرب کشور که به مشهد مقدس سفر نموده است، در مصاحبه‌ای با واحد مرکزی خبر، به سؤالات مختلف پیرامون اوضاع کنونی منطقه کردستان، پیروزی‌های عملیات والفجر۲ و مشارکت و ایثار روحانیون اهل تسنن منطقه پاسخ گفت. حجت‌الاسلام موسوی در پاسخ این سؤال که درحال‌حاضر پس از پاک‌سازی‌های گسترده در منطقه عملیات ظفرمندانه والفجر۲ وضع ضدانقلاب در کردستان به چه صورت است، گفت: بعد از فرمان امام امت مبنی‌بر بسیج نیروهای الهی جهت پاک‌سازی کردستان، با ایثار و جان‌فشانی رزمندگان اسلام و صبر و استقامت زائدالوصف آنها خط امام در منطقه حاکم گردید و قله‌های مرتفع، محورها و شهرهای مختلف توسط جان‌برکفان سلحشور اسلام پاک‌سازی شد. وی اضافه کرد: درحال‌حاضر عمدتاً مواضع ضدانقلاب درهم شکسته و پایگاه‌های آنها از بین رفته است و اگر امروز حرکتی انجام می‌دهند مانند دزدان و گردنه‌بگیران است و ضربه‌های کوچک آنان به‌حساب نمی‌آید، زیرا پایگاه مردمی ندارند و افراد زیادی از آنها پی به حقانیت انقلاب اسلامی برده و سران زیادی از آنها که امید ضدانقلاب به‌حساب می‌آمدند، به اسلام پناه آورده و امان‌نامه دریافت نموده‌اند. امروز نه‌تنها در منطقه کردستان ایران که در کردستان عراق نیز مردم کرد به امام امت علاقه وافر داشته و با دیدن عکس ایشان می‌گریند. نماینده امام در کردستان در جواب این سؤال که باتوجهبه اینکه یکی از مسئولیت‌های محوله امام امت به شما رسیدگی به وضع روحانیت اهل سنت منطقه است، دراین‌رابطه چه کاری انجام شده است، گفت: بنده ضمن ابراز تشکر قلبی نسبت به روحانیت اهل تسنن در تمامی نقاط کشورمان عرض می‌کنم ابتدا به‌دلیل وجود افرادی چون شیخ‌عزالدین، شیخ‌عثمان و شیخ‌هادی در میان روحانیت اهل تسنن شاید موجب می‌شد که سوءظن به نوع روحانیت پیدا کنیم، اما امام امت معتقد بودند که روحانیت سرمایه عظیم مملکت است، چه اهل تشیع و چه اهل تسنن، لذا سعی کردیم در کردستان تشکیلاتی به‌وجود آید که روحانیت تشکل پیدا کند، تشکیلاتی تحت عنوان مرکز بزرگ اسلامی به امر امام امت و حکم آیت‌الله العظمی منتظری به وجود آمد که در شهرهای کردستان و آذربایجان‌غربی شعبه دایر کرد و کارش تشکیل شوراهای روحانیت و انتخاب ائمه جمعه از افراد متعهد است. مدارس علوم دینیه به سبک جدیدی کار خودش را با طلاب جدید و اساتید متعهد آغاز کرد و روحانیت منطقه نیز دیدند گروهک‌ها که دم از اسلام می‌زنند، با اسلام مخالف‌اند. آنها دیدند که گروهک‌ها مساجد را مرکز فساد کرده و حتی آنها را آتش زدند، ازاین‌رو بود که روحانیت اهل تسنن با تمام وجود به صحنه آمد و در طول چهار سال گذشته بیش از ۳۰ شهید تقدیم اسلام نمود و بسیاری از آنان در اسارت به سر بردند و امروز ما نه‌تنها در منطقه ازسوی روحانیون اهل تسنن مشکلی نداریم، بلکه بسیاری از مشکلات عمده توسط این برادران حل می‌شود و امیدواریم در سایر مناطق نیز برادران روحانی اهل تسنن بیش‌ازپیش در تمامی صحنه‌ها حضور یافته و دین خویش را نسبت به اسلام عزیز ادا نمایند.»[۲۳]
________________________________________
9. درپی سخنرانی امام خمینی در ۲۱ تیرماه که در آن نگرش انجمن حجتیه مورد عتاب قرار گرفته بود، این انجمن در ۱/۵/۱۳۶۲ با صدور اطلاعیهای اعلام کرد که تمامی فعالیتهایش این انجمن ازاین‌پس تعطیل خواهد شد. این موضوع که مسئولان این انجمن اعلام انحلال نکرده و فقط فعالیتهای تشکیلاتی را تعطیل کردند. در رسانهها و مجامع مختلف سیاسی مورد انتقاد قرار گرفت. صادق خلخالی در سخنان پیش از دستور جلسه امروز مجلس شورای اسلامی، انجمن حجتیه را به‌علت آنکه بنیان‌گذاران آن دفاع از مملکت در مقابل هجوم عراق را منوط به اجازه امام معصوم دانسته‌اند، نکوهش کرد. به گزارش روزنامه اطلاعات، صادق خلخالی گفت: «اعلامیهای است که ازطرف انجمن حجتیه منتشر شده و در آن گفتهاند که چون فرمایش امام در روز عید فطر متوجه به ما بوده و ما تحقیق کردیم و محرز شد که امام میفرماید دست و پای شما شکسته و نابود میشوید، با تحقیقات برای ما محرز شد که این خطاب متوجه به ما است و ما هم اعلام کردیم که انجمن حجتیه در سراسر ایران تعطیل شود (نه انحلال)، ولی امام زمان(عج) و خدای متعال نمیدانم از اعمال ما راضی هستند. من می‌خواهم بگویم اگر شما فهمیدید که امام امت از اعمال شما ناراضی است که خودتان اعتراف می‌کنید، مسلماً امام زمان(عج) هم ناراضی خواهد بود. آن کسی که از اعمال شما راضی است او امام زمان نیست، بلکه شیطان زمان امریکا است که شما اعلامیه میدهید و شما نوار دارید که رئیستان آقای حلبی می‌گوید که جنگ باید با دستور امام معصوم بوده باشد و امام عادل هم کفایت نمی‌کند، جبهه‌ها چطور و حکومت اسلامی چطور. این نوار مشخص و معلوم است و همه و شاید عده‌ای هم این نوار را دیده باشند و این نوار در زمانی از این آقایان صادر شده که جنگ با عراق شروع شده بود. یعنی ملت ایران باید در جنگی که شرف و حیثیت و اسلامیت و نوامیس کشور را تهدید می‌کرد دست روی دست میگذاشتند و قیام نمی‌کردند و در مقابل هجومآوران امریکایی ایستادگی نمی‌کردند تا امام زمان بیاید. امام زمان آن‌وقت ما را مورد غضب قرار میداد. ما چگونه میتوانستیم ناظر باشیم که خرمشهر ما ویران شد و آبادان ما الآن مبدل به تل خاک می‌شود؟ چگونه میتوانستیم ما در این جنگ دوام بیاوریم و سکوت کنیم درصورتیکه در هویزه و سوسنگرد و بستان دختران ما را مورد تجاوز قرار داده و بعد آنها را کشتند؟ آیا امام زمان راضی بود که ما سکوت کنیم؟ نه، امام زمان واجب میداند که ما در این جنگ وارد بشویم و در مقابل هجوم آوران و مزدوران و خیانت‌کاران ایستادگی کنیم. شما میخواستید ما ساکت باشیم که در مقابل، دوباره سایه سیا و ساواک و نظام شاهنشاهی بر گرده ما مستولی شود و ما در زیر سایه سیاه و شوم آنها زندگی کنیم. ما میخواستیم با شرافت زندگی کنیم نه با ذلت و بدبختی زندگی نماییم.»[۲۴] در یکی از نشریات داخلی سپاه هم درباره تصمیم مسئولان این انجمن برای تعطیلی یا انحلال تشکیلات خود آمده است: یکی از اعضای اصلی و علنی انجمن حجتیه (دخانچی) اظهار کرده که انجمن حجتیه منحل نشده است، بلکه تشکیلاتی تحت عنوان انجمن حجتیه وجود ندارد و درحال‌حاضر تعطیل است. [۲۵]
________________________________________
10. وزیر فرهنگ و اطلاعات عراق امروز در مصاحبه با خبرگزاری عراق ضمن ادعای واهی گلولهباران شهرهای این کشور ازسوی توسط ایران تهدید کرد که نیروهای رژیم بعث شهرهای ایران را با خاک یکسان خواهند کرد. در بخشی از گفتههای لطیف نصیف جاسم که اغلب به‌عنوان پیشدرآمد اقدام عراق در بمباران یا پرتاب موشک به شهرهای ایران بیان شد، آمده است: درحالی‌که رژیم بعث و ارتش عراق به گلولهباران نکردن شهرهای ایران پایبند است، رژیم جمهوری اسلامی به گلولهباران شهرهای عراق ادامه می‌دهد و ارکان این رژیم گلولهباراننشدن شهرهای ایران ازطرف عراق را ناشی‌از ضعف عراق دانستند و ما درحالی‌که مسئولیت گلولهباران شهرهای عراق را برعهده رژیم ایران میگذاریم بار دیگر هشدار می‌دهیم که چنانچه رژیم ایران به گلولهباران شهرهای عراق ادامه دهد با تمام نیرو و توان و قدرت خود پاسخ این گلولهبارانها را خواهیم داد و حتی شهرهایی را به‌طور کامل با خاک یکسان خواهیم کرد تا درس عبرتی برای این رژیم شود و حکمرانان قم و تهران از جهل و نادانی خود دست برداشته و بر سر عقل و منطق بیایند، البته اگر عقل و منطقی داشته باشند و احساس مسئولیتی به خلقهای خود کنند. بنابراین، بار دیگر حکام جاهل تهران را از گلولهباران شهرهای عراقی که هر روز در معرض آتش توپ‌های آنها است برحذر می‌داریم و رژیم ایران از قدرت و توانایی عراق در نابودی هر هدفی در هر زمان و مکانی که بخواهد باخبر است.[۲۶] این اظهارات وزیر فرهنگ و اطلاعات عراق در خبرگزاری فرانسه نیز بازتاب یافت. این خبرگزاری دراین‌باره اعلام کرد: روز گذشته بار دیگر عراق درمورد بمباران مناطق مسکونی خود به ایران هشدار داد. لطیف نصیف جاسم وزیر اطلاعات عراق، در بیانیهای به خبرگزاری عراق در منامه تأکید کرد که کشورش با قدرت، پاسخ خواهد داد. وی افزود: اگر ایران در بمبارانکردن مناطق مسکونی عراق پافشاری کند برخی شهرهای ایران را کاملاً نابود خواهیم کرد. حکام ایران می‌دانند ما قادر به دستیافتن به هر هدفی در ایران هستیم.[۲۷]
________________________________________
11. وحدت و اقدام مشترک و موضع‌گیری متحد کشورهای عربی در مسائل منطقه‌ای و احتمالاً رفع اختلاف سوریه و عراق، موضوع گفت‌وگوی معاون نخست‌وزیر عراق با پادشاه عربستان و حاکم کویت بود. طه یاسین رمضان معاون نخست‌وزیر عراق که برای تسلیم پیام صدام حسین به عربستان سعودی و کویت، سفر کرده بود، بعد از دیدار با فهد پادشاه عربستان و شیخ جابر الاحمد الصباح حاکم کویت به بغداد بازگشت. رادیو اسرائیل ضمن اعلام دیدار ملک فهد با طه یاسین رمضان، طرح موضوع رفع اختلاف بین سوریه و عراق را محتمل دانست و دراین‌باره گفت: «امروز مدت کوتاهی پس از آنکه ملک حسین پادشاه اردن و ملک فهد پادشاه عربستان سعودی در طائف پیرامون جنگ ایران و عراق به گفت‌وگو پرداختند، طه یاسین رمضان معاون اول نخست‌وزیر عراق نیز به طائف رفت و پیامی ازجانب صدام حسین به ملک فهد تسلیم کرد. پیرامون متن این پیام، خبری منتشر نشده است. گزارش‌های قبلی حاکی بود که عربستان سعودی اکنون می‌کوشد موجبات رفع اختلاف بین سوریه و عراق را فراهم سازد تا دولت بغداد در خنثی‌کردن هجوم ایران دلگرمی بیشتری داشته باشد.»[۲۸] درهمین‌حال، رادیو صوت‌الجماهیر بدون اشاره به تمایل و تلاش عربستان برای هم‌گرایی سوریه و عراق، وحدت کلی اعراب را موضوع گفت‌وگوهای انجام‌شده اعلام کرد. این رادیو گفت: طه یاسین رمضان در بازگشت از این سفر کوتاه در گفت‌وگو با خبرگزاری عراق اظهار کرد: «محیط ملاقات با پادشاه عربستان سعودی و امیر کویت کاملاً دوستانه بود و طی آن فعالیت مشترک در تقویت موضع‌گیری عربی چه فردی و چه دسته‌جمعی درجهت منافع امت عرب و رویارویی با توطئه‌های پیرامون آن مورد بحث و بررسی قرار گرفت.» معاون اول نخست‌وزیر اضافه کرد«موضوع جنگ عراق و ایران ازجمله موضوعاتی بود که با اعلیحضرت پادشاه عربستان سعودی و امیر کویت مورد بحث قرار گرفت.» وی تأکید کرد «درمورد تحکیم و تقویت همبستگی عربی همگی یک نظر داشتند.» طه یاسین رمضان ضمن ابراز خرسندی از نتایج سفرش به عربستان سعودی و کویت، آن را بسیار مفید و موفقیت‌آمیز خواند. معاون اول نخست‌وزیر عراق گفت «وی حامل پیام‌های شفاهی ازجانب شاه فهد و امیر کویت دررابطه‌با روابط گسترده دوجانبه میان دو کشور دوست پادشاهی عربستان سعودی و کویت برای پرزیدنت صدام حسین می‌باشد.»[۲۹]
________________________________________
12. مجله امریکایی تایم به نقل از منبعی که آن را "سرویس اطلاعاتی عراق" خوانده، اعلام کرد، نوشت امارات متحده عربی با تغییر جهت حرکت یک کشتی، محموله‌ای تسلیحاتی به ارزش یک‌میلیارد دلار به ایران تحویل داده است. این مجله افزود که عراق ادعا کرده است که این تسلیحات بخشی از سلاح‌های خریداری‌شده امارات متحده عربی بوده که به‌وسیله کشتی از دوحه به ایران ارسال شده است. یک رادیوی متعلق به سلطنت‌طلب‌ها با استناد به نوشته‌های مجله تایم اطلاعات بیشتری در این زمینه داد. به گفته این رادیو «امارات عربی متحده یک‌میلیارد دلار جنگ‌افزار ساخت امریکا به رژیم آیت‌الله خمینی تحویل داده است. نقل‌وانتقال جنگ‌افزار ساخت امریکا با موافقت شیخ زاید بن سلمان آل نهیان رئیس امارات عربی متحده و به‌طور پنهانی انجام شد. جنگ‌افزارهای امریکایی از بندر دوبی و نیز آن‌گونه که کارشناسان یکی از کشورهای عرب منطقه بیان داشت از شارجه به‌وسیله لنج به بوشهر و بندرعباس حمل شد. سلاح‌های ساخت امریکا سپس از بوشهر به شیراز و از آنجا به تهران فرستاده شد. در بندرعباس نیز فرودگاه بین‌المللی آن شهر به روی چند پرواز داخلی بسته بود تا سلاح‌های ارسالی امارات عربی متحده که از اسکله نیروی دریایی در بندرعباس تخلیه شده بود به فرودگاه آن بندر حمل و در ۲ فروند جت بوئینگ ایران ایر بارگیری شود. بنا به گزارش مأموران امنیتی، ایالات متحده امریکا ظاهراً سلاح‌های مذکور را برای استفاده نیروهای نظامی امارات عربی متحده فرستاده، لیکن دولت امارات تسلیحات ارتش خود را به‌طور سری توسط لنج‌های محلی به سواحل ایران منتقل کرد. هفته‌نامه امریکایی تایم سپس خبر داد درپی خودداری دولت فدرال از تأیید گزارش پیشین تایم مبنی‌بر ارسال جنگ‌افزار ساخت امریکا برای رژیم آیت‌الله خمینی، چند نماینده کنگره ایالات متحده اعلام کردند که در پایان تعطیلات تابستانی موضوع فروش جنگ‌افزار امریکایی به رژیم تهران را در کنگره مطرح کرده و از دولت پرزیدنت ریگان توضیح خواهند خواست.»[۳۰]
________________________________________
13. یوسف بن علوی وزیر مشاور در امور خارجه عمان، در مصاحبه‌ای که در کویت انجام داد درباره امکان عملی‌شدن تهدید ایران برای بستن تنگه هرمز، چگونگی امکانپذیری این اقدام، درخواست کمک از سایر کشورهای منطقه برای مقابله با بحران احتمالی درصورت مسدودشدن تنگه هرمز و همچنین امکان اتخاذ سیاست جدیدی برای حفاظت از تنگه هرمز و روابط راهبردی عمان و امریکا مطالبی بیان کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی «علوی درمورد تهدیدات ایران مبنی‌بر جلوگیری از کشتیرانی در خلیج‌فارس درصورت به خطر افتادن منافع ایران اظهار داشت: موضع ما واضح است، ما سه چهار سال قبل، احتمال آن را با کشورهای صادرکننده و واردکننده نفت مورد بررسی قرار دادیم و برنامه‌ای برای تضمین کشتیرانی تدوین کردیم. ما پی برده بودیم که باید راه دومی برای عبور و مرور کشتی‌ها در خلیج‌فارس جست‌وجو کرد. درهمین‌رابطه از کشورهای عربی درخواست مساعدت کردیم. لیکن به ما پاسخ ندادند. تهدید ایران مبنی‌بر جلوگیری از کشتیرانی در آب‌های خلیج (فارس) درصورت تعرض عراق به تأسیسات نفتی ایران یک حقیقت است و این کشور می‌تواند از دو منطقه این امر را محقق سازد. اول، در ساحل جزایر سه‌گانه عربی که به اشغال خود درآورده است، برخی از کشتی‌ها تنها از محدوده این جزایر می‌توانند عبور کنند. دوم: منطقه تنگه هرمز. هرچند که کلیه راه‌های دریایی این منطقه از آب‌های عمان می‌گذرد، ولی باتوجهبه قدرت دریایی ایران این کشور می‌تواند کشتی‌ها را هدف قرار دهد و هیچ کشوری به‌خاطر آن‌سوی خلیج‌فارس بودن ایران، نمی‌تواند نیروی دریایی ایران را از این کار بازدارد. علوی درمورد نقش عمان در نگهداری از امنیت خلیج‌فارس، نیروی دریایی این کشور را ناتوان از اجرای این مأموریت خواند و اضافه نمود: امکانات اقتصادی عمان نیز اجازه گسترش آن را نمی‌دهد و علاوه‌بر همه اینها عمان نمی‌تواند درگیری نظامی طویل‌المدت را تحمل کند و براین‌اساس از اعضای شورای همکاری تقاضای کمک کردیم و با گذشت دو سال از این درخواست، جواب نشنیدیم. ما این تقاضا را برای افزایش قدرت نظامی میهنمان کردیم تا بتوانیم از منافع مشترک اعضای شورای همکاری حفاظت کنیم. این درخواست هزاروهشتصد میلیون دلار هزینه در بر می‌گیرد که طی ۱۲ سال باید پرداخت گردد. کشورهای خلیج توانایی پرداخت بیش از این را دارند و در مواردی که اهمیت امنیتی و اقتصادی کمتری داشته، بیش از این خرج کرده‌اند. وی آن‌گاه به طرح استراتژیک کشیدن خط لوله نفتی به عمان و جزایر کناره دریای عمان و توسعه بنادر آن کشور اشاره نمود و از نشنیدن پاسخ دراین‌مورد اظهار تأسف کرده و گفت: عمان مشکلی دراین‌مورد ندارد و این طرح برای حمایت از کشورهای خلیج می‌باشد. یوسف بن علوی امریکا را دوست اعراب توصیف کرد و گفت: ما روابط خوبی در تمام زمینه‌ها با امریکا داریم. هدف امریکا کمک به کشورهای منطقه است و نه اشغال آنها. باید به امریکا به‌عنوان یک دوست نگاه کرد. وی درمورد همکاری نظامی عمان و امریکا گفت: عمان مثل دیگر کشورهای خلیج نمی‌تواند در امریکا سرمایه‌گذاری کند و ایجاد تسهیلات نظامی برای امریکا ازسوی عمان به نفع کشورهای خلیج است. عمان پایگاهی دراختیار امریکا نگذاشته است، ولی تصمیم دارد تسهیلات برای نیروهای امریکایی موجود در اقیانوس هند فراهم سازد. ما این موضوع را در شورای همکاری نیز مطرح کردیم.»[۳۱] خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران به نقل از خبرگزاری رویترز در مخابره خبر اظهارات یوسف بن علوی وزیر مشاور در امور خارجه عمان، جزئیات بیشتری به‌خصوص درباره سیاست عمان در قبال جمهوری اسلامی ایران و ایجاد یک نیروی مشترک دریایی عربی برای محافظت از تنگه هرمز منتشر کرد که بخش‌هایی از آن بدین‌شرح است: «رژیم عمان از دولت‌های عربی صریحاً خواستار صلح آشکار با رژیم اشغالگر صهیونیستی و مقابله با جمهوری اسلامی ایران شد. به گزارش رویترز از کویت، یوسف بن علوی وزیر مشاور در امور خارجی رژیم سلطان قابوس که با پیامی ازجانب وی برای حکام کویت در این کشور به سر می‌برد در جریان یک کنفرانس مطبوعاتی با صراحت تمام از کشورهای عربی درخواست کرد که با اسرائیل از در صلح درآیند. براساس این گزارش، وی درهمین‌حال از رژیم‌های عضو شورای همکاری خلیج (فارس) درخواست کرد که به تقاضای دولت عمان مبنی‌بر اعطای یک کمک یک‌میلیارد و هشت‌صد میلیون دلاری برای ایجاد یک نیروی دریایی قادر به حفظ خلیج‌فارس در مقابل به‌اصطلاح "هرگونه تهدید ایران" پاسخ مثبت دهند. ایران به‌راحتی می‌تواند کشتیرانی در خلیج را متوقف نماید، زیرا کنترل آبراه‌های استراتژیک را در دست دارد. وی افزود: تهدیدات ایران برای کشتیرانی در خلیج (فارس) در اجلاس شورای همکاری که در پایان ماه جاری در عربستان منعقد خواهد شد یکی از مسائل مهم مورد بحث خواهد بود.»[۳۲]
________________________________________
- حاضران در جلسه عبارت بودند از: سرهنگ صیاد شیرازی، محسن رضایی، غلامعلی رشید، مصطفی ایزدی، مرتضی صفاری، جواد استکی، تعدادی از فرماندهان ارتش که متأسفانه نامشان ذکر نشده است و محسن رخصت‌طلب راوی قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) سپاه.
- حاضران در این جلسه عبارت بودند از: محسن رضایی، غلامعلی رشید، سرهنگ صیاد شیرازی، مصطفی ایزدی، جواد استکی، احمد کاظمی، حسین خرازی و محسن رخصت‌طلب راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) .
- اشاره است به آیه ۲۱۷ سوره بقره. [پانوشت از سند است.]
- حاضران در این جلسه عبارت بودند از: محسن رضایی، غلامعلی رشید، سرهنگ صیاد شیرازی، مصطفی ایزدی، جواد استکی، احمد کاظمی، حسین خرازی و محسن رخصت‌طلب راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) .
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1362/05/11
- ↑ سند شماره 129/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش راوی لشکر5 نصر در عملیات والفجر3، محمد ۀخوندی، صص 59 و 60.
- ↑ سند شماره 264/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات والفجر3، حسین اردستانی، 11/5/1362، صص 21 - 18.
- ↑ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد عملیات والفجر3 پاییز 78 جلد2 تشریح عملیات و نتایج ص162.
- ↑ سند شماره 242038 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اطلاعات داخلی دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، شماره 254، ص4؛ و - مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد عملیات والفجر3 پاییز 78 جلد2 تشریح عملیات و نتایج ص162.
- ↑ سند شماره 5113/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر2 قرارگاه خاتم‌الانبیا، 11/5/62 نوار شماره 11791 راوی محسن رخصت طلب صص 8 - 1
- ↑ سند شماره 248/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا، محسن رخصت‌طلب و سیدمحمد اسحاقی، 11/5/1362، صص 44 - 40.
- ↑ سند شماره 5137/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر2 قرارگاه خاتم‌الانبیا، 11/5/62 نوار شماره 11792 راوی محسن رخصت طلب صص 9 - ۶؛ سند شماره ۲۴۷/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر۲، محسن رخصت‌طلب، ۱۱/۵/۱۳۶۲، صص ۴۲، ۴۳، ۴۹ و ۵۰
- ↑ سند شماره 264/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات والفجر3، حسین اردستانی، 11/5/1362، صص 21 - 18.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، گزارش لحظه به لحظه عملیات والفجر 2 و 3، 12/5/1362، ص7، بغداد - تانیوگ، ۱۱/۵/۱۳۶۲.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، گزارش لحظه به لحظه عملیات والفجر 2 و 3، 12/5/1362، ص8، آنکارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۱۱/۵/۱۳۶۲.
- ↑ سند شماره 19816 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه خاتم‌الانبیا، 10/6/1362؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 136، 12/5/1362، ص7؛ و - روزنامه جمهوری اسلامی، 13/5/1362، ص2.
- ↑ سند شماره 89408 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی سپاه پاسداران، شماره 79، ص16؛ و - سند شماره 89408 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور، شماره 120، 19/5/1362، ص2.
- ↑ سند شماره 351540 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه ارومیه فرماندهی به ستاد سپاه منطقه 11 (قرارگاه حمزه) 14/5/62؛ و - سند شماره ۳۴۳۳۴۴ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، ۲۶/۵/۶۲
- ↑ سند شماره ۸۹۴۴۷ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور ، شماره ۱۱۹، ۱۶/۵/۶۲، ص۴؛ سند شماره 89409 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور ، شماره 120، 19/5/62، ص2
- ↑ سند شماره 19871 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای طرح و عملیات سپاه منطقه 7 18/5/62 ص2
- ↑ سند شماره 89447 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور شماره 119، 26/5/62 ص 4
- ↑ سند شماره 197430 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه بانه اطلاعات به سپاه ناحیه کردستان اطلاعات 26/5/62؛ و - سند شماره ۳۵۱۴۸۳مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه سردشت به اطلاعات سپاه قرارگاه حمزه سپاه ۱۷/۵/۶۲؛ و - سند شماره ۱۹۷۴۲۸ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد سپاه ناحیه کردستان اطلاعات به سپاه ناحیه کردستان ۳۱/۵/۶۲؛ و سند شماره ۱۰۳۸۹۲ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه سپاه شماره ۳۴۸ ۲۲/۵/۶۲ ص۳؛ و - سند شماره ۸۰۱۲۸ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداراه اطلاعات شاجا به نخست‌وزیزی دفتر اطلاعات و تحقیقات ۱۵/۵/۶۲
- ↑ سند شماره 264/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف در عملیات والفجر3، حسین اردستانی، 11/5/1362، صص 21 - 18.
- ↑ سند شماره 104670 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه سپاه شماره 350 ص4
- ↑ سند شماره 104670 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه سپاه شماره 350 ص4
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 138، 14/5/1362، ص15.
- ↑ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی)، جلد ۱۸، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صص ۲۷-۳۴.
- ↑ روزنامه اطلاعات، ۱۱/۵/۱۳۶۲، ص۱۴.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 12/5/1362، ص۱۲.
- ↑ سند شماره ۸۹۴۰۸ مرکز ... گزارش نوبه‌ای سپاه شماره 79، ص6
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه ۱۲/۵/۶۲، ص۵
- ↑ گزارش لحظه به لحظه عملیات والفجر ۳ و بازتاب آن ۱۳/۵/۶۲، ص۸، منامه خبرگزاری فرانسه، ۱۲/۵/۱۳۶۲
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، ۱۱/۵/۱۳۶۲، رادیو اسرائیل.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۳۶، ۱۲/۵/۱۳۶۲، ص۲۸، رادیو صوت‌الجماهیر، ۱۱/۵/۱۳۶۲.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۳۶، ۱۲/۵/۱۳۶۲، صص ۲۵ و ۲۶، رادیو صدای آزاد ایران، ۱۱/۵/۱۳۶۲.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۱۳۷، ۱۳/۵/۱۳۶۲، صص ۲۰ و ۲۱، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۱۲/۵/۱۳۶۲.
- ↑ روزنامه اطلاعات، ۱۳/۵/۱۳۶۲، ص۱۶.