1362.06.24

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1362
1362.06.24
نام‌های دیگر بیست و چهار شهریور
تاریخ شمسی 1362.06.24
تاریخ میلادی 15 سپتامبر 1983
تاریخ قمری 7 ذیحجه 1403





گزارش - 382

امروز جلسه مشترک فرماندهان ارتش و سپاه قرارگاه مقدم حمزه* برای بررسی سازمان رزم قرارگاه‌های تاکتیکی تحت امر این قرارگاه و ادغام نیروهای عملیات والفجر4 (منطقه دهانه شیلر) در پادگان مریوان تشکیل شد. در این جلسه با توافق فرماندهان درباره خط حد یگان‌ها، تعداد قرارگاه‌ها و ادغام نیروها، سازمان رزم قرارگاه‌های فرعی بدین شرح مشخص شد: 1. قرارگاه تاکتیکی حمزه1 (سورن): لشکر14 امام حسین (ع) با 12 گردان از سپاه و تیپ2 لشکر21 حمزه از ارتش. 2. قرارگاه تاکتیکی حمزه2 (پنجوین): تیپ44 قمر بنی‌هاشم (ع) با 6 گردان از سپاه و تیپ3 لشکر28 کردستان از ارتش. 3. قرارگاه تاکتیکی حمزه3 (مارو): لشکر25 کربلا با 6 گردان از سپاه، درحال‌حاضر یگانی از ارتش برای این قرارگاه مشخص نشده است. 4. قرارگاه تاکتیکی حمزه4 (لری - کنگرک): لشکر8 نجف با 10 گردان و تیپ1 لشکر فجر با 4 گردان از سپاه و تیپ2 لشکر28 کردستان از ارتش. 5. قرارگاه تاکتیکی حمزه5 (احتیاط): لشکر41 ثارالله با 5 گردان از سپاه و تیپ1 لشکر28 کردستان از ارتش.[۱] در ادامه جلسه، علی ‌رضائیان فرمانده قرارگاه مقدم حمزه، اعتراض خود را درمورد افشای برخی جزئیات اقدامات نیروهای خودی در جبهه‌های شمالی، به‌خصوص در منطقه عملیاتی دهانه شیلر، توسط اطلاعیه‌های ستاد مشترک - که از رسانه‌ها منتشر می‌شود - بیان کرد و مقرر شد پیگیری‌های لازم دراین‌زمینه به عمل آید. همچنین در این جلسه درباره تأمین برخی جاده‌ها در شب و استفاده از نیروهای بومی و بارزانی برای انجام اقدامات چریکی بحث و تبادل‌نظر شد.[۲] دراین‌باره فرمانده قرارگاه مقدم حمزه با تأکید بر اهمیت و ضرورت تأمین جاده‌ها گفت: ما فعلاً مسئله عملیات والفجر4 در منطقه دهانه شیلر را منتفی و منوط به تأمین جاده می‌کنیم.[۳] از سوی دیگر، طبق گزارش راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ به نقل از عندلیب مسئول مهندسی قرارگاه خاتم، جاده لشکر14 امام حسین (ع) در چاله‌سبز (ارتفاع سورن)، به‌علت برخورد با سنگ و عدم امکان انفجار آن درحال‌حاضر با بن‌بست مواجه شده و راهی جز دور زدن سورن وجود ندارد.[۴]

گزارش - 383

باوجود آرامش نسبی اوضاع جبهه‌های جنوب و غرب ایران، گزارش‌های منابع خودی از هوشیاری دشمن، تلاش برای تقویت خطوط پدافندی و حتی آمادگی عراق برای حمله در جبهه شمال‌غرب و به‌ویژه منطقه عملیاتی دهانه شیلر (والفجر4)، حکایت دارد.[۵] به‌خصوص در طول یک هفته گذشته، گزارش‌های نوبه‌ای یگان‌های نظامی نزدیک به منطقه بانه و مریوان، حاکی‌از اقدام عراق به تخلیه تدریجی خطوط پدافندی در محور شمالی دهانه شیلر و تقویت شدید پایگاه‌ها و تحکیم مواضع در محور جنوبی این منطقه می‌باشد. گزارش‌های مذکور وضعیت کلی ارتش عراق در محدوده شمال بانه تا جنوب مریوان در چند روز گذشته را این‌گونه تشریح کردند: دشمن در منطقه پنجوین به‌شدت با انجام فعالیت‌های شناسایی (هوایی و گشتی)، مهندسی، حرکات و جابه‌جایی زیاد، ضمن تقویت و تجهیز پایگاه‌ها مشغول تحکیم و تثبیت مواضع و موانع خود می‌باشد.[۶] ارتش عراق ارتفاعات شمال رودخانه شیلر را تخلیه و در ارتفاعات جنوبی این رودخانه مستقر شده[۷] و علاوه‌بر تخلیه ارتفاعات مرزی جنوب بانه (آسمان‌بین و تخته‌نادر)، از تپه‌های شهدا، تخم‌مرغی و توتمان نیز عقب‌نشینی کرده است.[۸] از سوی دیگر، در محدوده مثلث پدافندی جنوب شیلر،* نقاطی نظیر ارتفاعات خلوزه، مارو و کانی‌مانگا را به‌شدت تقویت کرده است.[۹] در همین حال، دشمن در مناطق هرگنه، کخلان، مارو، پشت تپه‌های سه درختی، خانم شیخان، مسعود و اطراف رودخانه قزلچه‌سو نیز اقدامات چشمگیری داشته است.[۱۰] در طول روزهای اخیر، نقل‌وانتقال ماشین‌های نظامی از سایر جبهه‌های عراق به‌سمت منطقه جنوب رودخانه شیلر و شهر پنجوین زیاد و مداوم گزارش شده است. در گزارش سپاه پاسداران مریوان درمورد تقویت زرهی عراق آمده است: «رژیم بعث عراق از لشکر یک، 100 تانک و 50 قبضه توپ 155 [میلی‌متری] به منطقه نالپاریز، زنگی‌سر، کانی‌مانگا، پنجوین و شیلر آورده است و 1500 جاش از موصل و دودهک [دهوک] به منطقه آورده است.»[۱۱] همچنین براساس گزارش دیگری، 50 تانک دشمن در پشت رودخانه شیلر به‌شکل ستونی آرایش یافته و ارتش عراق نیرویی به استعداد یک تیپ زرهی در منطقه هرگنه تا کخلان به‌صورت تاکتیکی به حالت آماده‌باش درآورده است.[۱۲] علاوه‌بر موارد فوق، گزارش‌های نوبه‌ای - اطلاعاتی نیروهای خودی از حجم بالای فعالیت‌های مهندسی ارتش عراق در منطقه دهانه شیلر و به‌خصوص پنجوین[۱۳] و نیز اقدامات دشمن درزمینه ایجاد موانع و میدان‌های مین و سیم‌خاردار در سراسر معابر وصولی حکایت دارد.[۱۴] طبق اعلام این گزارش‌ها، دشمن بین هرگنه و جلوی هفت‌توانان، 3 ردیف کانال به طول 5/2 کیلومتر[۱۵] حفر کرده است و بین ارتفاعات سنگ ‌معدن و کله‌قندی[۱۶] و از خلوزه تا پشت ارتفاعات هرگنه نیز اقدام به ساخت سنگر، حفر کانال، ایجاد سیم‌خاردار و کاشت مین کرده و روی ارتفاعات پیروزی1 نیز کانال کنده است.[۱۷] همچنین نیروهای دشمن در جلوی منطقه قوچ‌سلطان 6 ردیف سیم‌خاردار، یک کانال و یک خاکریز در دشت احداث کرده‌اند.[۱۸] در سمت راست تپه شهدا به‌طرف شهر پنجوین هم خاکریزی به ارتفاع 5/1 متر و طول 1 کیلومتر مشاهده شده است. [۱۹] منابع مذکور در تشریح چگونگی ترکیب و گسترش نیروهای دشمن در منطقه بانه و مریوان، این منطقه را جزء محدوده سپاه یکم ارتش عراق اعلام کرده و افزوده‌اند: قرارگاه اصلی سپاه یکم در کرکوک و حوزه استحفاظی آن نیز از دریاچه سد دربندیخان تا مرز ترکیه می‌باشد. درحال‌حاضر، سپاه یکم ارتش عراق بنا به حساسیت منطقه، اقدام به ایجاد یک قرارگاه تاکتیکی در سلیمانیه برای کنترل منطقه کرده و براین‌اساس، لشکر چهارم پیاده کوهستانی را در این منطقه* مستقر ساخته است. لشکر چهارم درمجموع با 13 تیپ پیاده، بیش از یک تیپ زرهی و حداقل 6 گردان توپخانه در منطقه پدافند کرده است. از این تعداد، 9 تیپ در خط و 4 تیپ در احتیاط قرار دارند. این یگان‌ها بدین نحو گسترش یافته‌اند: تیپ‌های 29 پیاده کوهستانی در پنجوین، 116 گارد مرزی در حلبچه، 105 گارد مرزی در آسمان‌بین (عقب‌نشینی کرده)، 104 گارد مرزی در منطقه مارو، 424 پیاده در غرب سورن، 428 پیاده در ارتفاعات سورکوه، تیپ638 پیاده در خط، تیپ504 در منطقه گرمک، تیپ602 پیاده در احتیاط، تیپ678 پیاده در احتیاط، تیپ96 پیاده در احتیاط، تیپ66 نیروی مخصوص در احتیاط، گردان کماندویی الصدیق، گردان 15 مستقل و گروهان‌های کماندویی قادسیه در منطقه تقسیم شده و تحت امر یگان‌ها می‌باشد. بیش از یک تیپ زرهی هم در منطقه دشت پنجوین در شیار کانی‌مانگا (مابین باخی‌ورشان و سیدصادق) مستقر گردیده‌اند.[۲۰] از سوی دیگر در روزهای اخیر حملات هوایی و بمباران مناطق مسکونی شهر مریوان، پادگان نظامی و اطراف این شهر با هدف شناسایی هوایی، واردآوردن تلفات و خسارات به مرکز تجمع نیروهای ایران و ناامن‌کردن مریوان به‌عنوان عقبه عملیاتی والفجر4، در دستور کار ارتش عراق قرار گرفته است. به‌گونه‌ای که با افزایش فعالیت هواپیماهای دشمن، در ساعات مختلف روز به شهر مریوان حمله و مناطق اطراف شهر بمباران می‌شود.[۲۱] علاوه‌براین شلیک منور روی قله‌های ارتفاعات هفت‌توانان، شهدا، خاو، قوچ‌سلطان و قلقله نیز گزارش شده است.[۲۲] گزارش‌های حفاظتی این دوره یگان‌های خودی، از هوشیاری کامل و بالای عراق به حمله احتمالی ایران در دهانه شیلر حکایت دارد. براساس این گزارش‌ها، رادیو اسرائیل و رادیو دولتی عراق اعلام کرده‌اند که ایران به مناسبت سومین سالگرد شروع جنگ از ناحیه مریوان قصد حمله و پیشروی تا سلیمانیه عراق را دارد و ارتش عراق سعی دارد جواب قوی و محکمی به حکام ایران بدهد.[۲۳] صدام نیز دراین‌باره گفته بود که هواپیماهای عراق قادر به بمباران نقاط مهم و حساس ایران در تمام مناطق هستند و بمباران‌های اخیر مناطق شمال‌غرب نمایانگر این امر است. گزارش‌های حفاظتی پیش‌بینی کردند که دشمن قصد دارد عملیات ایران را با اجرای عملیاتی قبل از آن دفع و خنثی کند.[۲۴] در گزارش‌های مذکور ضمن تأکید بر ضرورت توجه به مسائل حفاظتی، درخصوص رعایت‌نشدن ملاحظات امنیتی ازسوی برخی یگان‌ها و فرماندهان نظامی ایران تذکر داده شده و دراین‌زمینه به اظهارات فرمانده نیروی زمینی ارتش، در مصاحبه اختصاصی چند روز قبل با روزنامه اطلاعات (20/6/1362) اشاره گردیده است. وی در این مصاحبه گفته بود: «رژیم بعثی عراق به شهر قهرمان و مقاوم مریوان خسارات زیادی وارد کرده و خرابی به بار آورده است. اما این‌گونه حملات وحشیانه هیچ خللی در اراده مصمم رزمندگان اسلام وارد نمی‌کند و نیروها مصمم‌تر شده‌اند و خودشان را برای عملیات آینده والفجر آماده می‌کنند.»[۲۵] درمجموع تحلیل یگان‌های نظامی مستقر در محدوده مریوان و بانه از افزایش چشمگیر فعالیت‌های ارتش عراق در منطقه دهانه شیلر چنین است: «دشمن در منطقه پنجوین از توانایی نسبی برخوردار است و سعی دارد خط پدافندی خود را آماده در مقابل هرگونه آفند نماید. ... دشمن با برداشت نیروی پیاده در بعضی مناطق قصد جبران نقاط ضعف خود در منطقه شمال‌غرب را دارد.» درنتیجه عراق درحال‌حاضر مواردی نظیر تحکیم و تقویت مواضع پدافندی، افزایش نیروی زرهی در پشت خط لجمن در منطقه رود شیلر فعالیت‌های هوایی توأم با بمباران، اعزام گشتی‌های رزمی و شناسایی به جلوی خط تماس،[۲۶] آماده‌باش نیروها (در انتظار عملیات ایران) و احتمالاً آماده‌باش برای اجرای عملیات محدودی قبل از عملیات نیروهای خودی را در دستور کار خود قرار داده است.[۲۷]

گزارش - 384

جنگنده‌های عراقی امروز شهرهای پیرانشهر، مریوان، سقز و مناطق اطراف آنها را آماج حملات هوایی و بمباران‌های خود قرار دادند. اداره اطلاعات شاجا در گزارشی اعلام کرد: حدود 5 فروند هواپیمای عراقی به پادگان پیرانشهر حمله کردند و پس از آنکه با پدافند هوایی روبه‌رو شدند، «یک فروند از هواپیماهای مذکور به‌طرف بیمارستان پادگان حمله و با استفاده از مسلسل کالیبر75، نیروهای جندالله و ویژه شهدا» و گروهی را كه در مقابل بیمارستان اجتماع کرده بودند به رگبار بست. گزارش مذکور درخصوص تلفات این حمله هوایی افزود است: «احتمالاً درنتیجه این حمله تعداد 70 نفر زخمی [شده‌اند] و از آمار شهدا اطلاعی در دست نیست.»[۲۸] یک بولتن داخلی نیز تعداد زخمی‌ها را 76 نفر اعلام کرده است.[۲۹] همچنین، براساس اعلام شهربانی مریوان، 3 فروند هواپیمای دشمن از ساعت 16 تا ساعت 18 امروز، در آسمان این شهر ظاهر شده و مناطق بیکره، گاران، نی و کوه‌های شرقی مریوان را بمباران کردند. براثر این حملات، 3 نفر شهید شدند.[۳۰] علاوه‌بر پیرانشهر و مریوان، سقز نیز امروز هدف حملات هوایی عراق قرار گرفت. به گزارش شهربانی سقز، هواپیماهای دشمن حدود ساعت 17 به حریم هوایی این شهر تجاوز کردند، اما به‌دنبال تیراندازی پدافند هوایی تیپ2، جنگنده‌های عراقی بدون آنکه موفق به بمباران شهر شوند مجبور به ترک آسمان سقز شدند. گزارش مذکور افزود: «چنین به نظر می‌رسد هواپیماهای مزبور بمب‌های خود را به کوه‌ها و تپه‌های اطراف شهر ریختند.»[۳۱]

گزارش - 385

یک فروند جنگنده عراقی امروز در حوالی سنندج براثر آتش پدافند هوایی ارتش سرنگون و خلبان آن نیز دستگیر شد. شامگاه امروز ژاندارمری کردستان با استناد به اعلام پایگاه گاران، خبر سقوط یک هواپیمای عراقی را در پنج کیلومتری پایگاه مذکور گزارش کرد. در این گزارش تصریح شده بود که وسایل هواپیما به دست آمده و افراد پایگاه در جست‌وجوی خلبان آن هستند.[۳۲] ساعتی بعد در گزارش‌های تکمیلی درباره سرنگونی هواپیما، اعلام شد که خلبان هواپیمای ساقط‌شده به نام ستوان یکم امجد خلیل ابراهیم، جمعی پایگاه کرکوک، با تلاش نیروهای پایگاه پیدا و دستگیر شده است.[۳۳] ژاندارمری کردستان وسایل به‌دست‌آمده از هواپیمای مذکور را به این شرح گزارش کرد: «1. دستگاه تماس خلبان. 2. صندلی و چتر خلبان. 3. مقداری قرص‌های مختلف. 4. دستکش خلبان. 5. یک تکه پلاک به دست آمده که به زبان فرانسه می‌باشد و کلمه پاریس روی آن حک شده.»[۳۴] در همین خصوص، اطلاعیه نظامی ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن تأیید خبر سرنگونی هواپیمای عراقی، نوع آن را سوخوی 22 و ساعت سقوط را 16:20 اعلام کرد.[۳۵] روزنامه اطلاعات نیز به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی دراین‌باره نوشت: هواپیمای مذکور قصد داشت مناطق مسکونی شهر مریوان را بمباران کند که براثر آتش یگان‌های پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در حوالی سنندج سقوط کرد.[۳۶] بااین‌حال، ارتش عراق در اطلاعیه نظامی امروز خود به سرنگونی هواپیما و اسارت خلبان آن اشاره‌ای نکرد و ضمن اعلام خبر حمله هوایی به ایران تأکید کرد همه جنگنده‌هایش سالم به پایگاه‌های خود بازگشته‌اند.[۳۷]

گزارش - 386

مأمور شنود قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در گزارشی به واحد اطلاعات - عملیات این قرارگاه از وقوع یک درگیری بین بارزانی‌ها و نیروهای عراقی در منطقه مقابل دربندیخان و پایین ارتفاعات زیمناکوه خبر داد. براساس این گزارش، دیروز در ساعت 20 «یک گروه 45 نفری از پیشمرگان کرد مسلمان (بارزانی‌ها) به یک گردان تیپ504 پیاده مستقل حمله کرده و موفق شدند برای چند ساعتی یک روستا را به تصرف خود درآورند.» طبق گزارش مذکور درگیری تا صبح امروز ادامه داشته و درنهایت «عراق با واردکردن 3 فروند هلیکوپتر و گردان یکم تیپ424 پیاده توانست مسئله را حل کند.»[۳۸]

گزارش - 387

در درگیری‌های متعدد امروز بین نیروهای خودی و عناصر مسلح غیرقانونی در مناطق بحرانی غرب و شمال‌غرب کشور، تلفات و خساراتی به دوطرف وارد شد. به گزارش هنگ ژاندارمری سردشت، نیروهای تأمین پایگاه دارساوین (محور بانه - سردشت) در ساعت 10 صبح امروز، با گروهی از عناصر مسلح ضدانقلاب درگیر شدند. در این درگیری باوجود اعزام نیروی کمکی از جندالله سردشت و عزیمت فرمانده گردان و فرمانده گروه ضربت سردشت به محل، 5 نفر از سربازان پایگاه مذکور شهید شدند و اسلحه و مهمات آنها از دست رفت. از مهاجمان فقط یک نفر به اسارت نیروهای خودی درآمد.[۳۹] سپاه سردشت نیز گزارش داد: «دراثر کمین ضدانقلاب در جاده بانه - سردشت، 6 نفر به شهادت رسیدند.»[۴۰] نیروهای تأمین پایگاه کوخان (از توابع بانه) نیز در ساعت 12 با مهاجمان مسلح درگیر شدند. بلافاصله فرمانده گردان مرزی بانه به‌اتفاق فرمانده پایگاه کوخان با نیروی کمکی راهی محل درگیری شدند، اما براثر اصابت موشک آر.پی.جی مهاجمان به خودروی حامل اکیپ امداد، 4 نفر از آنها مجروح شدند. سرانجام، این درگیری در ساعت 14:50 خاتمه یافت. در این حادثه 2 نفر از مهاجمان کشته، تعدادی مجروح و 2 فرد غیرنظامی که مورد سوءظن قرار گرفته بودند، دستگیر شدند.[۴۱] امروز همچنین بین عده‌ای از عناصر ضدانقلاب و نیروهای خودی در تلنگان واقع در محور کامیاران - مریوان، درگیری رخ داد. براساس گزارش اداره‌کل اطلاعات شاجا، در این درگیری مهاجمان مسلح پل ارتباطی این محور را منفجر کردند.[۴۲] علاوه‌براین، گزارش گروه هوانیروز مستقر در تنگه قوچعلی (استان باختران) حاکی‌ است در ساعت 3:20 بامداد امروز، چهار فرد مسلح با حمله به محافظان این تنگه روی آنها آتش گشودند. این درگیری تا ساعت 3:40 ادامه یافت و مهاجمان پس از به‌آتش‌کشیدن یک دستگاه تراکتور وزارت راه، با استفاده از تاریکی شب گریختند. در این حادثه ‌آسیبی به نیروهای خودی وارد نشد.[۴۳] در مهاباد نیز در ساعت 20:45 امروز، درپی کمین عده‌ای از افراد مسلح غیرقانونی در حوالی پایگاه جانداران، 2 تن از نیروهای خودی مجروح شدند.[۴۴] در حادثه دیگری در حوالی ارومیه، تعدادی از نیروهای ستاد مبارزه با مواد مخدر که برای دستگیری چند قاچاقچی مواد مخدر به روستای بالو (از توابع ارومیه) اعزام شده بودند، در محاصره گروهی از عوامل حزب دمکرات قرار گرفتند. به‌دنبال آگاهی ستاد مرکزی کمیته انقلاب اسلامی از این موضوع و اعزام نیروی کمکی، مهاجمان متواری شده و نیروهای خودی بدون تلفات به پایگاه خود بازگشتند. طبق گزارش کمیته انقلاب اسلامی، دراین‌رابطه 7 نفر نیز دستگیر شدند که 3 تن از آنها اهل تهران و 4 نفر از افراد محلی می‌باشند.[۴۵] علاوه‌بر درگیری‌های مذکور، در عملیاتی که به‌همت جندالله سپاه اشنویه در روستاهای حسن‌نوران، چشمه‌گل، سعیدآباد، بیروت‌آباد و سوجه اجرا شد، یکی از چته‌های حزب دمکرات به نام خالد ذوالفقاری معروف به «خالد 57» معاون لق مصطفی جوان، دستگیر شد.[۴۶] افزون بر فعالیت‌های جاری و تحرکات عناصر ضدانقلاب در مناطق کردنشین غرب کشور، - که به آنها اشاره شد - قرارگاه حمزه سیدالشهدا درمورد برنامه‌ها و اهداف آتی این گروه‌ها گزارش داد: تعدادی از اعضای گرو‌ه‌های مسلح غیرقانونی در نظر دارند یک روز قبل از عید قربان یا یک روز بعد از عید، به شهر بوکان حمله کنند. گزارش مذکور درخصوص شیوه این حمله افزوده است: «احتمالاً شیوه درگیری بدان صورت است که افراد با لباس کردی معمولی بدون سلاح وارد شهر شوند و مهمات و اسلحه را با محمل وارد شهر کنند و هم‌زمان درگیری وسیعی در شهر ایجاد کنند.»[۴۷] در همین حال، ستاد منطقه 11 سپاه نیز با استناد به گزارش سماجا اعلام کرد: «اخیراً تعداد 60 نفر از عناصر حزب منحله دمکرات و کومه‌له وارد شهر مهاباد شده و امکان دارد به پایگاه‌ها و تأسیسات شهر حمله نمایند.»[۴۸]

گزارش - 388

لشکر28 کردستان از بروز اختلاف بین گروه کومه‌له با حزب دمکرات و سازمان مجاهدین خلق (منافقین) خبر داد. براساس این گزارش، «در یکی از جلسات اختلاف مجاهدین و دمکرات‌، کومه‌له را متهم به [داشتن] مرام کمونیستی و عدم رعایت مسائل اسلامی و اخلاقی نموده‌اند و کومه‌له هم مجاهدین را به غرب‌گرایی متهم و مسئولین کومه‌له اظهار داشته‌اند اگر شما روی کار بیایید یک دیکتاتوری امپریالیستی برقرار خواهید کرد.»[۴۹]

گزارش - 389

در ادامه برخوردهای نیروهای امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی ایران با بقایای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که قسمتی از فعالیت‌های خود را براساس «تئوری خط منطقه»* در جنگل‌ها و مناطق کوهستانی متمرکز کرده‌اند، امروز عملیاتی با همکاری نیروهای سپاه و بسیج در جنگل‌های هشتپر (از توابع گیلان) اجرا شد. در این عملیات که از ساعت 9 صبح در دو منطقه آغاز و تا ساعت 17 بعدازظهر ادامه داشت، 15 نفر از اعضای سازمان مذکور کشته، 2 نفر دستگیر و عده‌ای نیز متواری شدند. همچنین، «در این عملیات یک قبضه تیربار ژ3 به‌همراه فشنگ‌های مربوطه و تعدادی فشنگ به‌همراه 4 عدد خشاب خالی و 3 عدد نارنجک جنگی، یک رادیو و مقداری وسایل خانگی به دست آمد.»[۵۰] در رابطه با فعالیت‌های سازمان مجاهدین خلق (منافقین) واحد اطلاعات و حفاظت ستاد مرکزی سپاه پاسداران در گزارشی با اشاره به تجدید حیات سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در یکی از شهرهای ایران اعلام کرد: «هدف آنها در درجه اول ترور مسئولین جمهوری اسلامی و در درجه دوم حمله به پادگان‌های نظامی مثل مراکز سپاه پاسداران و مقرهای حساس می‌باشد. لذا ضروری است اقدامات عاقل و عاجلانه‌ای در بالارفتن کیفیت حفاظت و هوشیاری محافظین انجام داده و نسبت به کلیه مسئولین بالا دقت کافی به عمل آید.»[۵۱]

گزارش - 390

انتشار اخباری مبنی‌بر تحویل قریب‌الوقوع هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی به عراق، در فضای سیاسی ایران واکنش‌های مهمی را در پی‌ داشته است. مقامات ایران ضمن تأکید بر بی‌تأثیربودن تحویل هواپیماهای مذکور در موازنه جنگ و نیز در عزم و تصمیم مسئولان جمهوری اسلامی در تداوم یا پایان جنگ، تهدید کردند که اقدام فرانسه بی‌پاسخ نخواهد ماند. آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی دفاع، در سخنانی در جمع اعضای حزب جمهوری اسلامی استان همدان، درمورد تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی به عراق - که براساس اخبار رسانه‌های گروهی جهان پایان هفته جاری صورت می‌گیرد - گفت: «ما در مقابل تهدید قدرت‌های بزرگ نه‌تنها مرعوب نمی‌شویم و حرکت خود را متوقف نمی‌کنیم بلکه دربرابر هر خباثتشان ضربه‌ای آماده داریم. ... دشمنان ما فکر می‌کنند با تجهیزنمودن هرچه بیشتر این مرده ازکارافتاده (صدام) خواهند توانست سرنوشت جنگ را به نفع خود تغییر دهند، درحالی‌که جنگ را سوپراتانداردها و هیچ‌یک از تجهیزات نظامی دیگر نمی‌تواند به نتایج قطعی برساند، بلکه انسان‌ها و ایمان‌ها هستند که پایان جنگ را تعیین می‌کنند. ... آنهایی که می‌خواهند به ما ضربه بزنند، بدانند که ضربات ما سریع‌تر از آنچه آنان فکر کنند بر آنان وارد خواهد شد و ما امروز دست قوی داریم و در صحنه سیاست جهانی بر روی پای خود ایستاده‌ایم و دنیا روی جمهوری اسلامی ایران و مسئولین آن حساب می‌کند و از آنها حساب می‌برد.»[۵۲] حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و نماینده امام در شورای عالی دفاع نیز که در زاهدان به سر می‌برد، در جمع نیروهای لشکر88 زرهی زاهدان گفت: «فروش هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق بیش از آنکه جنبه نظامی داشته باشد جنبه روانی دارد. وقتی موشک‌های چند متری اهداشده ازسوی شوروی به عراق نتوانست کاری انجام دهد این هواپیماها نمی‌توانند کاری انجام دهند و به‌طورکلی ما ثابت کرده‌ایم که هرچه تجهیزات دشمن بیشتر می‌شود قدرت اراده و پشتکار ما نیز افزایش می‌یابد.»[۵۳] میرحسین موسوی نخست‌وزیر هم اقدام دولت فرانسه در واگذاری هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق را «تجاوز فرانسه علیه ایران» توصیف کرد و گفت: «فرانسوی‌ها برای این نوع خصومت مجازات خواهند شد.»[۵۴] وی با اشاره به اخبار مربوط به تحویل قریب‌الوقوع هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق، آن را «نشان‌دهنده همدستی قدرت‌های بزرگ و استکباری با رژیم بعثی عراق» برشمرد و افزود: «علی‌رغم هیاهوهای بسیار، ما می‌دانیم که تحویل این هواپیماها بدون ناتو و امریکا صورت نمی‌گیرد.» موسوی در ادامه ضمن تأکید بر اینکه اقداماتی نظیر تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد قادر به متوقف‌ساختن روند حرکت انقلاب اسلامی نیست، اظهار کرد: «ما با اتکال به نیروی لایزال حق تا حصول پیروزی نهایی به جنگ ادامه خواهیم داد و فرانسه هم پاسخ این دست‌درازی‌ها را خواهد دید. ما این قدرت را داریم و انقلاب اسلامی دستش بلند است که ضربات خود را به فرانسه و صدام وارد بیاورد و مسلماً جهان غرب موافق با این عمل، سزای این نوع خصومت با انقلاب اسلامی را خواهد دید.»[۵۵] هم‌زمان با انتشار اظهارات تهدیدآمیز مقام‌های ایرانی، رادیو لندن در تفسیری ضمن بررسی امکان عملی شدنِ تهدیدات ایران، پیش‌بینی کرد که تحولات اخیر (واگذاری سوپراتانداردها و تهدید ایران به بستن تنگه هرمز) باعث گسترش دامنه جنگ خواهد شد. مفسر این رادیو گفت: «نگرانی از این تهدید ایران سرچشمه گرفته است که چنانچه عراق نقاط بارگیری نفت ایران یا نفتکش‌های حامل نفت ایران را هدف گیرد و بدین‌ترتیب صدور نفت ایران را مختل سازد، ایران تنگه هرمز را خواهد بست و امنیت خلیج‌فارس را برای هرگونه کشتیرانی مختل خواهد کرد. کارشناسان نظامی عقیده دارند که نیروهای دریایی و هوایی ایران از توانایی این کار برخوردارند و ایران می‌تواند تنگه هرمز را مین‌گذاری کند. اگر چنین شود جنگ ایران و عراق جنبه بین‌المللی خواهد یافت؛ زیرا عربستان سعودی و کویت و قطر و امارات متحده عربی نخواهند توانست نفتشان را ازطریق تنگه هرمز صادر کنند. این امر پای ایالات متحده و فرانسه و بریتانیا را به میان خواهد کشید که در آن منطقه کشتی‌های جنگی دارند و متعهد شدند خلیج‌فارس را بر روی کشتیرانی باز نگاه ‌دارند. واکنش شوروی که ناوگان بزرگی در اقیانوس هند دارد فعلاً قابل‌پیش‌بینی نیست. برخی از ناظران باتوجه‌به این مسائل، اقدام فرانسه یعنی تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق را مخاطره‌آمیز و نسنجیده دانستند.»[۵۶]

گزارش - 391

درحالی‌که به‌دنبال تهدیدهای عراق مبنی‌بر حمله به بنادر و تأسیسات اقتصادی و نظامی ایران در خلیج‌فارس، نواحی جنوبی ایران، در تحولات جنگ ایران و عراق اهمیتی مضاعف یافته است، هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس و نماینده امام در شورای عالی دفاع، برای بازدید از سه استان سیستان و بلوچستان، هرمزگان و کرمان عازم جنوب کشور شد. رئیس مجلس شورای اسلامی در رأس هیئتی متشکل از وزرای مشاور، راه‌وترابری و سرپرست‌های وزارت کشاورزی و سازمان برنامه‌وبودجه و نیز معاون عمرانی نخست‌وزیر، صبح امروز وارد زاهدان شد. وی در اولین روز اقامت در این شهر، ضمن بازدید از لشکر88 زرهی زاهدان و دیدار با روحانیون استان، در جمع مردم زاهدان نیز سخنرانی کرد. هاشمی رفسنجانی، در مراسم صبحگاه نیروهای نظامی و انتظامی لشکر88 زرهی، مسئله تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق را در سرنوشت جنگ بی‌تأثیر دانست و ضمن تشریح «توطئه‌های دشمنان اسلام در سیستان و بلوچستان» اهمیت و لزوم وحدت نیروهای مسلح این استان را یادآور شد.[۵۷] پس از آن در جریان بازدید وی از اتاق جنگ لشکر88 زرهی مسئولان مربوطه توضیحاتی را درخصوص وضع و توان نظامی و دفاعی خودی و امکانات کشورهای پاکستان و افغانستان بیان کردند.[۵۸] امروز همچنین رئیس مجلس در دیدار با روحانیون اهل تسنن و تشیع سیستان و بلوچستان در محل استانداری زاهدان، در سخنانی بر نقش ویژه روحانیت در تکامل جامعه تأکید کرد. وی اختلاف‌افکنی بین شیعه و سنی را حربه دشمنان خواند و درمورد سوءاستفاده رژیم عراق از مسئله قومیت و مذهب در جنگ و تلاش این رژیم برای معرفی آن به‌عنوان جنگ علیه فارس‌ها، مجوس‌ها و شیعه‌ها خاطرنشان کرد: «به امید خدای متعال وقتی‌که سنی‌های عراق در کنار ما علیه رژیم متجاوز عراق جنگیدند و کشورهایی نظیر سوریه و لیبی در کنار ما قرار گرفتند این حربه عوامل استکبار جهانی زنگ زد و پوسید.» نماینده امام در شورای عالی دفاع همچنین در سخنانی که در جمع مردم زاهدان در میدان آزادی این شهر ایراد کرد، ضمن اشاره به مسائل جاری کشور و منطقه، به تشریح برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده توسط مجلس شورای اسلامی به‌منظور رفع محرومیت‌ها و مشکلات پرداخت و درخصوص حساسیت راهبردی استان سیستان و بلوچستان گفت: «از صدها سال پیش، امپراطوری روسیه به آب‌های گرم جنوب چشم دوخته بوده است و امپراطوری انگلستان اینجا را به‌عنوان دالان و معبر و اینجا مرکز توطئه بود.» وی در ادامه سخنان خود به اوضاع لبنان نیز اشاره کرد و درباره تأثیر انقلاب اسلامی در حرکت مسلمانان لبنان افزود: «امروز روح اسلامی ملت ایران به لبنان رفته و لبنانی‌ها همین شعار "جنگ جنگ تا پیروزی" ملت ایران را در تصرف پادگان حاج عبدالله سردادند.»[۵۹] رادیو اسرائیل در تفسیری درمورد انگیزه رئیس مجلس از سفر به جنوب ایران در این برهه گفت: «احتمال می‌رود یکی از علل مسافرت حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی به زاهدان آن باشد که آمادگی لشکر88 را برای شرکت در حمله قریب‌الوقوع به خاک عراق [مورد بررسی] قرار دهد. ولی به گفته ناظران سیاسی، یکی دیگر از علل این مسافرت ناآرامی‌هایی است که اخیراً در استان سیستان و بلوچستان روی داده است.»[۶۰]

گزارش - 392

در ادامه تمهیدات مربوط به "طرح لبیک یا خمینی" و "مانور آزادی قدس" امروز نیز جلسه‌ای با حضور فرمانده و عده‌ای از مسئولان سپاه پاسداران برگزار و درخصوص چگونگی سازماندهی و اجرای این طرح گفت‌وگو و تبادل‌نظر شد. خلاصه مباحث مطرح‌شده در جلسه مذکور به این شرح است: در آغاز جلسه، رحیم‌زاده ضمن اشاره به برخی از موارد مؤثر در افزایش مشارکت مردم در فراخوان‌های عمومی و نقد رویه پیشین در سازماندهی نیروها هنگام به‌کارگیری آنها، بر لزوم سازماندهی قبل از فراخوان تأکید کرد. وی سپس با طرح پیشنهاد برگزاری چند مرحله‌ای مانور در سطح سپاه شهرها، مناطق و درنهایت مانور سراسری، گفت: «ما باید ابتدا نیروها را توجیه کنیم که برای چه کاری به کار گرفته خواهند شد و موارد بسیار کمی بوده که افراد سازماندهی‌شده را رها کنیم و بعد دوباره به کار گرفته شوند، مگر آنکه مأموریت سازماندهی مشخص شده باشد.» در ادامه، محسن رضایی پیشنهاد کرد تاریخ 22 بهمن به‌عنوان زمان شروع تمرینی مانور اعلام و مانور سراسری در فروردین‌ماه اجرا شود. وی افزود: «ما یک سازمان رژه، تجارب، آموزش‌ها، کارهای موقتی عمومی لازم داریم و برای کارهای درازمدت یک سازمان می‌خواهیم که با درنظرگرفتن افرادی که نمی‌‌آیند قابل‌سازماندهی باشند.» سپس، رجبی به‌کارگیری نامشخص نیروها را یکی از دلایل مهم کاهش استقبال مردم از طرح‌ها و فراخو‌ان‌های نیرو ذکر کرد و گفت: «اگر یک مأموریت مدون باشد اکثر قریب به اتفاق خواهند آمد.» افشار نیز با تأکید بر ترمیم سازمان رزم، وجود چند دسته احتیاط برای تکمیل سازمان اصلی را ضروری شمرد. رحیم‌زاده پیشنهاد کرد «گردان‌های شش‌ماهه با مأموریت مشخص و اعضاء مشخص تشکیل» شود و افزود: «ما دنبال سازمان عمومی هستیم که در مساجد هستند. در حد مسجد روی یک گردان [می‌توان] حساب کرد، ولی روی اعضای دسته نمی‌شود حساب کرد و ما باید تثبیت نیروها را در عمل انجام دهیم.» محسن رضایی نیز با تأکید بر مسئله حفظ سازماندهی اظهار کرد: «اگر ما به‌سمت یک سازماندهی قوی نرویم همیشه مجموعه‌ای از افراد مختلف خواهیم داشت. در طرح لبیک افرادی انتخاب شده‌اند که چندین بار جبهه رفته‌اند که عضویت خودشان را در انقلاب ثابت کرده‌اند و ما باید استفاده از این نیروها را محدود کنیم و ثبات نیروها را بیشتر کنیم و سازماندهی یکی از قسمت‌ها و مأموریت‌های بسیج است.» ادامه جلسه به بحث درباره روند اجرایی طرح لبیک یا خمینی و انجام مانور آزادی قدس اختصاص یافت. اصلی‌ترین محورهای مطرح‌شده ازسوی حضار دراین‌باره چنین بود: لزوم درنظرگرفتن امکانات مورد نیاز طرح مانور و تهیه یک دستورالعمل سازماندهی با زمان مشخص، برگزاری مانور ابتدایی در سطح پایگاه‌ها، اهمیت مسئله ارزیابی نیروها، درنظرگرفتن سقف 250 هزار نفر برای مانور نیروهای پایگاه‌ها، تأکید بر به‌کارگیری امکانات سپاه و بسیج کل پادگان‌ها برای سازماندهی نیروها و آماده‌سازی اردوگاه‌های قدس حداقل تا یک ماه آینده، تعیین آخر مهرماه به‌عنوان آخرین مهلت ثبت‌نام و ارزیابی نیروها و لزوم همکاری ادارات و کارخانجات با بسیج در راستای اجرای طرح. مبحث تبلیغات برای طرح، موضوع دیگری بود که در این جلسه به آن پرداخته شد. باقی‌زاده با تأکید بر انعکاس داخلی و خارجی طرح لبیک پیشنهاد کرد پس از بررسی‌های مربوط به مراحل مانور و اطمینان از طرح، مسئله با امام در میان گذاشته شود تا ایشان در سخنان خویش موضوع را مطرح کند. ذوالقدر نیز بر اهمیت فوق‌العاده طرح تأکید کرد و گفت: «[باید] همه قدرت مملکت توجیه شوند نسبت به طرح و اینکه همه امکانات بسیج شود و هر ارگان امکاناتش را دراختیار این طرح قرار دهد.» در پایان این جلسه، درمورد مسائل آموزش طرح لبیک نکاتی بیان شد و محسن رضایی پیشنهاد کرد: «در پایگاه‌ها بسیج مسئول جذب، آموزش، سازماندهی، کمک در امر به‌کارگیری، ترمیم سازمان و در نواحی معاونت بسیج نظارت بر تمام پایگاه‌ها داشته باشد و معاونت بسیج فرمانده ناحیه مسئول [مسئولیت] تمام فرماندهان پایگاه‌ها را دارد و در سطح منطقه بسیج رابط داشته باشد و اعزام به جبهه در نواحی باشد و نواحی مراکز استان هستند و در منطقه بسیج فقط رابط داشته باشد.»*[۶۱]

گزارش - 393

سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با انتقاد از طرح لبیک یا خمینی آن را نوعی «اجبار به شرکت در جنگ» توصیف کرد. این سازمان با صدور اطلاعیه‌ای در پاریس، مدعی شد: «رژیم [امام] خمینی که در تلاش برای بسیج جنگ‌طلبانه با مخالفت فزاینده عمومی و شکست‌ها و بن‌بست‌های متعدد روبه‌رو است هم‌اکنون تمام تلاش خود را برای اجرای طرح تازه بسیج جنگی تحت عنوان لبیک یا خمینی متمرکز نموده است.» در ادامه این اطلاعیه با اشاره به سفرهای اخیر محسن رضایی فرمانده سپاه پاسداران به مناطق مختلف سپاه - که برای تمهید مقدمات طرح لبیک یا خمینی انجام گرفته - ادعا شده است: «فرمانده سپاه پاسداران و بسیج سفرهای متعددی به استان‌های مختلف کشور را آغاز کرده است تا هر استان را برای قبول تدارک میزان معینی نیروی انسانی و وجه نقد مکلف سازد. اگرچه برای اجرای این تکالیف، توسل به زور تجویز شده است، اما حداقل منابع و ارقام تحمیل‌شده به استان‌ها به‌مراتب فراتر از حداکثر ظرفیت و توان واقعی آنها است.»[۶۲]

گزارش - 394

علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران، پس از پایان سفرش به چین، امروز در رأس یک هیئت بلندپایه سیاسی و اقتصادی وارد بنگلادش (میزبان اجلاس آتی کنفرانس اسلامی) شد و در اولین روز اقامت خود در این کشور به‌طور جداگانه، با رئیس‌جمهور و تعدادی از وزرای بنگلادش ملاقات و مذاکره کرد. وزیر امور خارجه ایران صبح امروز با ژنرال محمد ارشاد رئیس‌جمهور بنگلادش، دیدار و گفت‌وگو کرد. رئیس‌جمهور بنگلادش با ابراز احترام به امام خمینی و انقلاب اسلامی ایران، خواستار گسترش روابط دو کشور شد. ولایتی نیز ضمن تقدیم پیام تبریک آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهوری ایران، به مناسبت عید قربان به ژنرال محمد ارشاد،[۶۳] گفت: «اسلام می‌تواند عامل مهمی در پیشرفت ملت‌ها و همبستگی مسلمانان باشد که متأسفانه امروز مسلمانان آن اتحاد و اتفاق لازم را ندارند و بنابراین دشمنان اسلام از این تفرقه سوءاستفاده می‌کنند و منافع مسلمین را مورد تعرض قرار می‌دهند.»[۶۴] برنامه دیگر امروزِ ولایتی در بنگلادش ملاقات با شمس الدوها وزیر امور خارجه این کشور، بود. وزیر امور خارجه ایران در این دیدار ابتدا، مواضع جمهوری اسلامی ایران درمورد مسائل غرب آسیا را بیان کرد و ضمن تشریح اوضاع داخلی لبنان و فلسطین و اعلام حمایت کامل ایران از این مبارزات، آزادی قدس را «هدف استراتژیک سیاست خارجی جمهوری اسلامی» خواند. وی تأکید کرد «اگر جمهوری اسلامی ایران تنها کشوری باشد که در مقابل اسرائیل بایستد، تا تحقق خواسته‌های مردم مسلمان فلسطین به مقابله با رژیم صهیونیستی ادامه ‌می‌دهد.» ولایتی سپس با اشاره به پیوندهای مذهبی و فرهنگی ایران و بنگلادش و اعلام «آمادگی جمهوری اسلامی ایران به همکاری با ملل مسلمان و مستضعف جهان به‌ویژه ملت بنگلادش»، خواستار توسعه مناسبات فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بین دو کشور شد. شمس الدوها وزیر امور خارجه بنگلادش نیز با تأیید سخنان ولایتی، خواستار گسترش روابط فی‌مابین شد و بر دعوت خویش از وزیر امور خارجه ایران برای شرکت در اجلاس آینده وزراء خارجی کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی در داکا تأکید کرد.[۶۵] وزیر امور خارجه ایران و هیئت همراه دیدارهای جداگانه‌ای نیز با وزرای نفت، اطلاعات، صنایع و ارتباطات بنگلادش داشتند. در دیدار ولایتی با سلطان محمود وزیر نفت و انرژی این کشور، ضمن تأکید دو طرف بر توسعه مناسبات درزمینه انرژی، وزیر نفت و انرژی بنگلادش «خواستار همکاری‌های فنی درزمینه اکتشافات نفت و استفاده از تجربیات جمهوری اسلامی ایران دراین‌زمینه شد.» ولایتی در ملاقات با شفیع الاعظم وزیر صنایع و تجارت بنگلادش، با اظهار خرسندی از گسترش روابط بازرگانی دو کشور گفت: «ما از تأسیس بازار مشترک اسلامی استقبال کرده و باتوجه‌به سابقه طولانی در مسائل اسلامی آمادگی داریم با تشریک مساعی دیگر برادران مسلمان درجهت همکاری با ملت‌های مستضعف و مسلمان تلاش کنیم.» محبوب علی‌خان وزیر ارتباطات بنگلادش، که عصر امروز با ولایتی دیدار و گفت‌وگو کرد، ضمن ابراز تمایل دولت متبوع خود به استفاده از تجارب ایران درزمینه ارتباطات، پیشنهاد کرد یک شرکت حمل‌ونقل دریایی بین دو کشور تأسیس شود.[۶۶] همچنین در دیدار ولایتی با ناظم‌الدین هاشم وزیر اطلاعات بنگلادش، درخصوص مبادله استاد، دانشجو و فیلم‌های فرهنگی و هنری توافقاتی انجام شد.[۶۷]

گزارش - 395

سیاست‌های اقتصادی دولت به‌منظور کنترل بازار و به‌دست‌گرفتن نبض تحولات اقتصادی کشور توسط ارگان‌های دولتی که درقالب اقداماتی نظیر سهمیه‌بندی کالاها و مبارزه با گران‌فروشی و احتکار صورت می‌گیرد، همچنین، تأثیر جنگ بر اقتصاد ایران ازجمله موضوعاتی بود که محمدتقی بانکی وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه‌وبودجه در مصاحبه‌ای به تشریح آنها پرداخت. وی امروز هنگام بازدید از کارخانه پارس‌الکتریک با بیان اینکه موضوع سهمیه‌بندی کالاهای اساسی از زمان دولت شهید رجایی آغاز شده و دولت فعلی آن را دنبال می‌کند، دلیل اجرای این سیاست را جلوگیری از تورم و احتکار ذکر کرد. رئیس سازمان برنامه‌وبودجه در تشریح عملکرد دولت در دوره سه‌ساله جنگ گفت: «ما 3 سال است در جنگ با دشمن متجاوز هستیم و در سال، 50 تا 60 میلیارد تومان این جنگ تا به امروز، برای ما خرج داشته است. علی‌رغم این مشکلات دولت توانسته است تاحد متعادل کالاهای اساسی مردم را تهیه کند.» وی با بیان اینکه در دوره سه‌ساله جنگ ایران و عراق، دولت ایران هیچ‌گونه وامی از هیچ کشوری دریافت نکرده است، افزود: «ما هرساله طرح‌های عمرانی در مملکت را ازقبیل راه‌سازی، ایجاد سد، احداث کارخانه و غیره را به مرحله اجرا درآورده‌ایم.»[۶۸] وزیر مشاور و رئیس سازمان برنامه‌وبودجه همچنین، در مصاحبه‌ای با روزنامه کیهان درباره وضعیت اقتصادی کشور و اقدامات دولت توضیحات مبسوطی داد. محمدتقی بانکی در پاسخ به سؤالی راجع به برخورد با محتکران، تأکید کرد که احتکار باید از دو بُعد شرعی و سیاسی بررسی شود؛ وی برخورد با جنبه شرعی موضوع را از وظایف حاکم شرع برشمرد و درمورد بعد دیگر آن گفت: «بعد فعلی که در جامعه وجود دارد بعد سیاسی است. درحال‌حاضر احتکار به‌عنوان یک عامل و یک پدیده‌ای که رودررویِ انقلاب اسلامی ایستاده است، برای ما عرض اندام می‌کند. من فکر می‌کنم با محتکرین برخوردی مشابه ضدانقلاب شناسایی و تعقیب شده تا اینکه این پدیده ضدانقلابی و تروریست‌های اقتصادی به‌کلی نابود شوند تا مملکت در مسیر سرمایه‌گذاری و تولید کالاهای سازنده حرکت کند.» بانکی درخصوص تأثیر جنگ بر اقتصاد ایران نیز گفت: «بهترین نعمتی که خداوند به ما عطا کرده جنگ بود. ... جنگ روند تغییر بافت و ساخت اقتصادی ما را تسریع کرد. ما در جمهوری اسلامی می‌بایست ساخت، توزیع و مصرف را دگرگون می‌کردیم و این جنگ بود که ما را مجبور کرد تا در این روند زودتر پیش برویم.» وی افزود: «جنگ سبب حرکت‌های سازنده در این مملکت شد و به عقیده من جنگ در دنیا همیشه عامل پیشرفت اقتصادی و صنعتی شده است. علاوه‌براین، جنگ برای ما یک برکت دیگر هم داشته است و آن این است که نظام اقتصادی ما را سالم کرد. ...»[۶۹]

گزارش - 396

وزیر امور خارجه کویت که اخیراً تلاش‌های فراوانی به‌منظور برقراری آشتی میان دولت‌های عراق و سوریه انجام داده است، از احتمال رفع اختلافات سوریه و عراق خبر داد. به گزارش رادیو اسرائیل، شیخ صباح الاحمد الصباح وزیر امور خارجه کویت، گفت: «رؤسای جمهوری دو کشور تعهد کرده‌اند در اجلاس آینده کنفرانس عالی اعراب با یکدیگر ملاقات و گفت‌وگو نمایند.» این رادیو افزود: «وزیر خارجه کویت دیروز برای دومین بار ظرف سه هفته گذشته به دمشق رفت و با سران سوریه به گفت‌وگو پرداخت. وی از بغداد نیز دیدن کرد.»[۷۰] متعاقب سفر وزیر امور خارجه کویت به سوریه و عراق روزنامه کویتی الانباء نیز امروز در مقاله‌ای با طرح سؤالاتی نظیر «چرا در این زمان تأسف‌انگیزی که در جهان عرب وجود دارد شاهد این درگیری‌ها هستیم؟» و «چرا این دو پایتخت که پایگاه توازن قوای عرب هستند با یکدیگر اختلاف دارند؟» نوشت: «از پیکر ملت عرب خون جاری است و رهبران بغداد و دمشق باید مسئولیت‌های تاریخی خود را در قبال کامیابی و آزادی ملت عرب دریابند.» الانباء همچنین، «اظهار امیدواری کرد که اختلاف‌های دو کشور حل شود تا از گسترش بحران به دیگر کشورهای عرب و از انحراف کشورهای عربی از مبارزه با دشمنان جلوگیری نمایند.»[۷۱]

ضمیمه گزارش389: توضیحاتی درباره تئوری "خط منطقه"؛ راهکار سازمان مجاهدین خلق (منافقین) برای مبارزه با نظام جمهوری اسلامی تئوری "خط منطقه" که از نظریه‌های مائو رهبر جنبش خلقی چین، اخذ شده است در اواخر سال 1361، ازسوی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به‌عنوان یکی از راه‌های مبارزه علیه حکومت مرکزی جمهوری اسلامی ایران به کار گرفته شد. "خط منطقه" راهبرد براندازی مبتنی‌بر تصرف مناطق روستایی خارج از شهر، اعلام مناطق «آزادشده»، اعلام حکومت مستقل و حرکت تدریجی به‌سمت فتح مرکز کشور، تعریف شده است. ویژگی‌های این مناطق عبارت‌اند از: 1. حکومت مرکزی، در آن مناطق، از پایگاه و قدرت وسیعی برخوردار نباشد و اقشار مردم دست‌کم نسبت به نظام حاکم سمپاتی نداشته باشند. 2. حکومت مرکزی توانایی اجرای عملیات نظامی را در آن مناطق نداشته باشد. 3. مناطق مورد نظر ازنظر جغرافیایی و وضعیت جاده‌ای و عبورومرور به مرکز کشور متصل باشند. سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، در اواخر سال 1361، با کپی‌برداری از نظریه مائویستی "قیام منطقه‌ای" سه نقطه جغرافیایی را در جنوب و مرکز، شمال و غرب ایران انتخاب و عده‌ای از کادرها و هواداران خود را در این مناطق مستقر کرد. مناطق سه‌گانه مذکور عبارت بودند از 1. منطقه شمال و به‌طور مشخص قسمتی از جنگل‌های استان گیلان. 2. منطقه کوهستانی فارس، یک منطقه بزرگ کوهستانی در دامنه‌های زاگرس در حدفاصل استان‌های فارس، کهگیلویه و بویراحمد و اصفهان. 3. منطقه کردستان. در طول سال‌های 1361 تا 1362، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) نتوانست "خط منطقه" را آن‌گونه‌که مدعی آن بود، پیش ببرد. ضرباتی که در جنوب بر تشکیلات کوه و در شمال بر تشکیلات جنگل وارد آمد، "خط منطقه" را به‌طور کامل فروپاشید. دراین‌میان، به تشکیلات جنگل هشتپر - که در گزارش به آن اشاره شد - در سال 1361، ضربات ناقصی وارد آمد و 7 نفر از اعضای این تشکیلات کشته یا دستگیر شدند. ولی حدود 45 نفر از این افراد باقی مانده بودند. در زمستان 1362، در کمتر از یک ماه، نیروهای تدارکاتی و پشتیبانی این تشکیلات، دستگیر شدند و فقط 20 نفر از نیروهای عملیاتی آنها در درون جنگل باقی ماندند. برخی از این افراد بعدها دستگیر شدند و عده‌‌ای نیز به خارج از کشور گریختند. بدین‌ترتیب، نیروهای این "خط منطقه" سردرگم از صحنه جنگل‌های شمال کشور به‌طور کامل محو شدند.[۷۲]

ضمیمه گزارش392: برخی از مصوبات جلسه فرماندهان و مسئولان سپاه درخصوص سازماندهی و اجرای طرح لبیک یا خمینی برخی از مصوبات جلسه بدین‌شرح است: 1. شکل سازماندهی طرح لبیک یا خمینی را بسیج تعیین کند. 2. تا سه روز دیگر، واحد مهندسی و معاونت مهندسی وزارت (سپاه) طرح ساخت پادگان‌های قدس را مشخص‌شده تحویل بدهد. 3. چارت و شرح وظایف سازماندهی طرح را واحد بسیج تا سوم مهرماه ارائه دهد. 4. تا آخر مهرماه ثبت‌نام نیروهای شرکت‌کننده و ارزیابی آنها در مانور آزادی قدس تمام گردد. 5. دستورالعملی برای نحوه ارزیابی نیروها تهیه شود. (به‌کارگیری نیروهای پاسدار در پایگاه) 6. بودجه خرید از 10 میلیون تومان امکانات طرح لبیک برای هر استان تهیه شود. 7. برای هفته بسیج و 22 بهمن تبلیغات طرحی تهیه کند و دراین‌رابطه بسیج همکاری کند و ازطرف رئیس ستاد پیگیری شود. 8. یک جزوه عمومی از طرح لبیک یا خمینی توسط انتشارات بسیج تهیه شود. 9. علت سخنرانی مسئول بسیج منطقه5 درمورد طرح پیگیری شود. (رئیس ستاد) 10. واحد تبلیغات طرح لبیک برای رفع ابهامات و شناختن اهداف و دورنمای طرح فعالیت کند و امکانات تبلیغات دراین‌زمینه به کار گرفته شود. 11. پرسنلی مرکز با به‌کارگیری پرسنلی مناطق، ارزیابی‌های پایگاه‌ها را درباره طرح لبیک و ارزیابی پاسداران از آموزش‌های لازم را ظرف یک هفته بدهد. 12. تا روز سه‌شنبه واحد بسیج ظرفیت نیروهای لبیک را در هر شهر مشخص کرده، بیاورد.[۷۳]




پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/06/24

  1. سند شماره 293/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه در عملیات والفجر4، محمد دیانی، 13/6/1362 تا 28/6/1362، صص 145 - 137؛ و - سند شماره 13019/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی سازمان رزم قرارگاه مقدم حمزه در والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 24/6/1362، نوار شماره 13019)، صص 16 - 1.
  2. سند شماره 13020/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی اقدامات انجام‌شده قرارگاه مقدم حمزه در والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 24/6/1362، نوار شماره 13020)، صص 5 - 1.
  3. سند شماره 13019/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص12.
  4. سند شماره 293/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 135 و 136.
  5. سند شماره 20135 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی نیروی زمینی ارتش، شماره 26، 15/6/1362 الی 22/6/1362، صص 2 - 1.
  6. سند شماره 293/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 135 و 136.
  7. سند شماره 20255 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی اطلاعات - عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا، شماره 61، 20/6/1362 الی 24/6/1362، ص1.
  8. گزیده اسناد عملیات والفجر4، جلد2، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی لشکر14 امام حسین، 17/6/1362 الی 21/6/1362، صص 149 - 148.
  9. سند شماره 20255 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  10. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 23/6/1362 الی 24/6/1362، صص 158 - 156.
  11. سند شماره 23642 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مریوان به ستاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کردستان (اطلاعات)، 24/6/1362.
  12. سند شماره 13019/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص12.
  13. سند شماره 20255 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  14. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 23/6/1362 الی 24/6/1362، صص 158 - 156.
  15. سند شماره 20255 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص2.
  16. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی قرارگاه مقدم حمزه، 19/6/1362 الی 24/6/1362، صص 146 - 144.
  17. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی لشکر14 امام حسین، 17/6/1362 الی 21/6/1362، صص 149 - 148.
  18. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی اطلاعات - عملیات تیپ44 قمر بنی‌هاشم، 24/6/1362، ص149.
  19. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی قرارگاه مقدم حمزه، 19/6/1362 الی 24/6/1362، صص 146 - 144.
  20. سند شماره 20255 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 2 - 1.
  21. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 23/6/1362 الی 24/6/1362، صص 158 - 156.
  22. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی قرارگاه مقدم حمزه، 19/6/1362 الی 24/6/1362، صص 146 - 144.
  23. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی لشکر14 امام حسین، 17/6/1362 الی 21/6/1362،صص 149 - 148.
  24. سند شماره 354392 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا دوره 23/6/1362تا 24/6/1362، صص 4 - 1، 25/6/1362.
  25. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 21/6/1362 الی 22/6/1362، صص 136 - 134.
  26. سند شماره 354392 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  27. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی قرارگاه مقدم حمزه، 19/6/1362 الی 24/6/1362، صص 146 - 144.
  28. سند شماره 44565 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری، 3/7/1362.
  29. سند شماره 60837 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور، شماره 131، 5/7/1362، ص2.
  30. سند شماره 343879 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان کردستان به استانداری کردستان، 26/6/1362.
  31. سند شماره 343907 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان کردستان به استانداری کردستان، 26/6/1362.
  32. سند شماره 343459 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، 24/6/1362.
  33. سند شماره 346460 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، 24/6/1362.
  34. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 21/6/1362 الی 22/6/1362، صص 136 - 134.
  35. روزنامه جمهوری اسلامی، 26/6/1362، ص2.
  36. سند شماره 293/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 135 و 136.
  37. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 180، 25/6/1362، ص1، رادیو صوت الجماهیر.
  38. سند شماره 117949 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش مأمور شنود قرارگاه خاتم‌الانبیا به واحد اطلاعات - عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا، 26/6/1362.
  39. سند شماره 354399 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا به فرماندهی ژاجا (رکن3) مرکز فرماندهی، 25/6/1362، ص2.
  40. سند شماره 351413، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه سردشت به قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 24/6/1362.
  41. سند شماره 354399 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 2 - 1.
  42. سند شماره 67366 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری، 25/6/1362.
  43. سند شماره 366197 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از پایگاه هوانیروز باختران به قرارگاه مقدم نزاجا غرب (رکن2)، 24/6/1362.
  44. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی قرارگاه مقدم حمزه، 19/6/1362 الی 24/6/1362، صص 146 - 144.
  45. سند شماره 218003 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه کمیته انقلاب اسلامی، شماره 15 - 12، 29/6/1362، ص15.
  46. سند شماره 354395 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران اشنویه به قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 25/4/1362.
  47. سند شماره 113729 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای - اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا منطقه 11، (آخرین وضعیت ضدانقلاب)، 28/7/1362، ص9.
  48. گزیده اسناد عملیات والفجر4، جلد2، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی لشکر14 امام حسین، 17/6/1362 الی 21/6/1362، صص 149 - 148.
  49. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای و اطلاعاتی اطلاعات - عملیات تیپ44 قمر بنی‌هاشم، 24/6/1362، ص149.
  50. سند شماره 227371 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: رویدادهای هفته، دفتر فرماندهی سپاه پاسداران، 30/7/1362، ص33.
  51. سند شماره 354515 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه ستاد مرکزی سپاه به مناطق یازده‌گانه سپاه پاسداران، 24/6/1362.
  52. روزنامه جمهوری اسلامی، 26/6/1362، ص12.
  53. روزنامه کیهان، 26/6/1362، ص2.
  54. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 182، 27/6/1362، ص2، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 25/6/1362.
  55. روزنامه اطلاعات، 26/6/1362، ص3.
  56. گزیده اسناد عملیات والفجر4، پیشین، گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 23/6/1362 الی 24/6/1362، صص 158 - 156.
  57. روزنامه اطلاعات، 26/6/1362، ص2.
  58. اکبر هاشمی رفسنجانی، آرامش و چالش (کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی سال 1362)، به اهتمام مهدی هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، 1386، ص212.
  59. روزنامه اطلاعات، 26/6/1362، ص2.
  60. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 180، 25/6/1362، ص11، رادیو اسرائیل، 24/6/1362.
  61. سند شماره 39081 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: خلاصه صورت‌جلسه طرح لبیک یا خمینی، 24/6/1362.
  62. سند شماره 23642 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مریوان به ستاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کردستان (اطلاعات)، 24/6/1362.
  63. روزنامه کیهان، 26/6/1362، ص19 مکرر.
  64. روزنامه جمهوری اسلامی، 26/6/1362، ص11.
  65. روزنامه کیهان، 26/6/1362، ص19 مکرر.
  66. روزنامه اطلاعات، 26/6/1362، ص3.
  67. روزنامه کیهان، 26/6/1362، ص19 مکرر.
  68. روزنامه کیهان، 24/6/1362، ص2.
  69. همان.
  70. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/6/1362، ص13، رادیو اسرائیل، 24/6/1362.
  71. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 181، 26/6/1362، ص13، کویت - خبرگزاری کویت، 25/6/1362.
  72. مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، سازمان مجاهدین خلق؛ پیدایی تا فرجام، جلد2، به کوشش جمعی از پژوهشگران، تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، چاپ چهارم بهار 1388، صص 733 - 727.
  73. سند شماره 39081 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.