1362.09.20

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1362
1362.09.20
نام‌های دیگر بیست آذر
تاریخ شمسی 1362.09.20
تاریخ میلادی 11 دسامبر 1983
تاریخ قمری 6 ربیع‌الاول 1404





گزارش- 831

در ادامه عملیات تعرضی توپخانه‌ها و خمپاره‌اندازهای عراق علیه شهرهای آبادان و خرمشهر و مناطق عمومی این دو شهر، در دو روز گذشته 6 باب منزل مسکونی در آبادان ویران و به بخشی از یک بیمارستان آسیب وارد شد. در خرمشهر نیز مناطق پل‌نو، پاسگاه زید، شلمچه و جزیره مینو به‌طور پراکنده گلوله‌باران شد. براثر این حملات عراق 14 تن در منطقه آبادان و 10 تن نیز در منطقه عمومی خرمشهر مجروح شدند.[۱]

گزارش- 832

عملیات کمین نیروهای خودی در جنوب‌شرقی سقز، درگیری‌ با افراد مسلح غیرقانونی در منطقة عمومی مهاباد و مریوان، تسلیم‌شدن افراد وابسته به حزب دمکرات و کومه‌له و اعلام آمار تسلیم‌شدگان در منطقة بوکان اهم اخبار مربوط به مناطق کردنشین غرب کشور است. عده‌ای از نیروهای حزب‌الله سقز که برای پاک‌سازی عازم روستای چنارتو در جنوب‌شرقی این شهر شده بودند به‌علت سرما و کولاک شدید نتوانستند به این روستا برسند، این نیروها در راه بازگشت با مشاهده افراد حزب دمکرات در حوالی روستای ضامن‌آباد، بر سر راه آنها کمین گذاشتند که درنتیجه 3 تن از افراد ضدانقلاب کشته شدند. نیروهای حزب‌الله سقز پس از اجرای این عملیات به پایگاه خود بازگشتند.[۲] همچنین در درگیری نیروهای سپاه با عناصر مسلح غیرقانونی در حوالی پایگاه حیوانات مهاباد و درگیری گردان مرزی ژاندارمری با افراد ضدانقلاب در حوالی روستای مرزی آسیاب در مریوان، 1 تن از نیروهای سپاه شهید و یک تن از سربازان ژاندارمری نیز زخمی شد.[۳] از سوی دیگر و در ادامه روند تسلیم‌شدن افراد وابسته به گروه‌های مسلح ضدانقلاب امروز هم 2 نفر از افراد حزب دمکرات کردستان و سازمان کومه‌له خود را به نیروهای خودی تسلیم کردند.[۴] ستاد تائبین سپاه بوکان نیز اعلام کرد که از 15 تا 20 آذرماه، 7 تن از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی خود را به سپاه این شهر تسلیم و درخواست امان‌نامه کرده‌اند که 3 تن آنان از افراد وابسته به حزب دمکرات بوده‌اند، همچنین 3 تن از این افراد سلاح‌های خود را نیز به سپاه بوکان تحویل داده‌اند.[۵]

گزارش- 833

تلاش رژیم عراق برای جذب و به‌کارگیری عشایر کرد این کشور و رهبران دینی آنها و اهداف عراق از این کار موضوع گزارشی خبری است که قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) بدان پرداخته است. در بخشی از این گزارش آمده است: بعد از عملیات پیروزمندانه والفجر4 در منطقه مریوان، رژیم عراق تلاش‌های وسیعی درزمینه تماس با سران عشایر بانفوذ کرد و رهبران دینی آنها به‌منظور مسلح‌کردن و کشاندن آنها به مناطق عملیاتی آغاز کرده است و مسئولان دولت عراق در سخنرانی‌های متعدد در شهرهای کردستان عراق، وظیفه دفاع در مقابل هجوم لشکر اسلام به منطقه کردستان را متوجه اهالی کرد منطقه دانسته‌اند، دولت عراق دراین‌زمینه حتی به جبر و فشار نیز متوسل گردیده است، اطلاعات دریافتی حاکی است دولت عراق با عشایر ذیل تماس برقرار کرده و عده‌ای از آنان موافقت خود را با مسلح‌شدن اعلام کرده‌اند و مذاکره به‌منظور جلب نظر مابقی نیز ادامه دارد: ایل برادوست مستقر در منطقه سیدکان؛ ایل هرکی‌مندان مستقر در منطقه موصل؛ ایل هرکی سردهانی مستقر در منطقه اربیل؛ ایل سورچی مستقر در منطقه زاخو و اربیل؛ ایل پشتداری مستقر در منطقه قلعه‌دیزه و ایل دوله‌مری مستقر در منطقه بالک. در نظریه مربوط به این خبر درباره اهداف رژیم عراق از دست‌زدن به چنین کاری آمده است: 1. از توانایی رزمی قابل‌توجه عشایر کرد در مناطق کوهستانی کردستان عراق که سرزمین اصلی آنها بوده و آشنایی‌شان با منطقه موجب افزایش قابلیت رزمی‌شان می‌شود، استفاده کافی کند. 2. اختلافات قدیمی و ریشه‌ای عشایر عراق با گروه‌های ناسیونالیست‌ سیاسی طالب خودمختاری را تشدید کند تا ضمن تضعیف آن گروه‌ها، موقعیت متزلزل سیاسی نظامی فعلی خود در منطقه را تقویت کرده و بهبود بخشد. 3. اقدامی برای جذب بیشتر مردم کردستان عراق به‌خصوص در مناطق دوردست به‌سوی رژیم عراق انجام داده باشد. 4. درحال‌حاضر ارتش عراق با کمبود نیروی قابل‌توجهی مواجه است که با این جذب نیرو بخشی از کمبود نیروی رژیم جبران می‌شود. 5. کشته‌ها و زخمی‌های احتمالی این عشایر در جنگ با ایران و گروه‌های کرد عراقی مخالف رژیم صدام، باتوجه‌به سنت‌های عشایری، کینه و عداوت آنان را به طرف مقابل افزایش داده و این به نفع رژیم صدام است. 6. باتوجه‌به افزوده‌شدن مناطق آزادشده در شمال عراق و شدت‌یافتن درگیری‌ها، ارتش عراق با استفاده از این نیروها مجبور به سرمایه‌گذاری انسانی بیشتری برای حفظ موقعیت خود در منطقه نخواهد بود.[۶]

گزارش- 834

امام خمینی در بیاناتی بر ضرورت پذیرش اشتباه ازسوی مسئولان کشور، درس‌گرفتن از تجربه مشروطه و مشارکت مردم در انتخابات تأکید کردند. صبح امروز رهبر انقلاب در جمع فقها و حقوق‌دانان شورای نگهبان ضمن تأکید بر اجرای امور مطابق شرعِ اسلام، اظهار داشتند: «اگر قبلاً اشتباه کرده باشیم باید صریحاً بگوییم اشتباه نموده‌ایم و عدول در بین فقها از فتوایی به فتوای دیگر درست همین معنا را دارد.» ایشان آن‌گاه تأکید کردند: «فقهای شورای نگهبان و اعضای شورای‌عالی قضائی هم باید این‌طور باشند که اگر در مسئله‌ای اشتباه کردند، صریحاً بگویند اشتباه کردیم و حرف خود را پس بگیرند.» امام خمینی همچنین افزودند: «پیش از انقلاب، من خیال می‌کردم وقتی انقلاب پیروز شد افراد صالحی هستند که کارها را طبق اسلام عمل کنند، لذا بارها گفتم روحانیون می‌روند کارهای خودشان را انجام می‌دهند. بعد دیدم خیر، اکثر آنها افراد ناصالحی بودند و دیدم حرفی که زده‌ام درست نبوده است، آمدم صریحاً اعلام کردم من اشتباه کرده‌ام. این برای این است که ما می‌خواهیم اسلام را پیاده کنیم. پس دراین‌رابطه ممکن است من دیروز حرفی را زده باشم و امروز حرف دیگری را و فردا حرف دیگری را، این معنا ندارد که من بگویم چون دیروز حرفی زده‌ام باید روی همان حرف باقی بمانم. امروز می‌گویم مادام‌که احکام اسلام پیاده نشده است و افراد صالحی نداشتیم تا طبق اسلام عمل کنند، علما باید مشغول به کارهایشان باشند. این شأنی برای علما نیست که ریاست‌جمهوری و یا پست دیگری را داشته باشند. چون وظیفه است به این کارها می‌پردازند.» رهبر انقلاب با بیان اینکه نباید فراموش کنیم که همه می‌خواهیم اسلام پیاده شود، از تکرار مشروطه اظهار نگرانی کرده و گفتند: «نکند مثل مشروطه شود که آقایان تلاش کردند و مشروطه را بنا گذاشتند، آن‌وقت چند نفر از سیاسیون مستبد، مشروطه‌خواه شدند و حکومت را گرفتند و هر دوره مجلس را بدتر از دوره قبل تشکیل دادند. امروز من هیچ ترسی ندارم، ولی ترسم از آن است که مبادا ما مسائل را به‌صورتی محکم تحویل دسته بعد ندهیم. ترسم از آن است که مبادا از حرف‌های خارجی‌ها بترسیم و در پیاده‌کردن احکام خدا سستی کنیم. ما باید همه‌چیز را به همان قوتی که امروز دارد، تحویل دسته بعد دهیم و آنها هم کوشش کنند که به همان قوت تحویل دسته بعد دهند.» بنیان‌گذار جمهوری اسلامی افزودند: «از این ترس نداشته باشیم که فلان رادیو یا دولت خارجی چه می‌گوید. رادیوها باید به ما فحش بدهند. آن روزی را که امریکا از ما تعریف کند باید عزا گرفت. آن روز که کارتر و ریگان از ما تعریف کنند معلوم می‌شود در ما اشکالی پیدا شده است. آنها باید فحش دهند و ما هم باید محکم کارمان را انجام دهیم. شورای نگهبان بدون ملاحظه از هیچ‌کس، فقط و فقط خدا را در نظر بگیرند. احکام اولیه باید جاری شود و آن روز هم که اضطراری پیش آمد، احکام ثانویه که آن هم حکم خداست را باید جاری نمایند. باید بنیان از امروز محکم شود.» رهبر انقلاب بار دیگر به تجربه مشروطه اشاره کرده و خاطرنشان ساختند: «الحمدلله امروز مثل زمان مشروطه نیست که خوب‌ها در اقلیت بودند، بلکه شما در اکثریت هستید و قلیلی هستند که انحراف دارند و من قبلاً درمورد انتخابات گفتم که همه‌چیز ما باید روی موازین اسلامی باشد. افرادی که تعیین می‌شوند باید کسانی باشند که به درد اسلام و جمهوری اسلامی بخورند، و عقیده‌شان هم این باشد که اسلام خوب است. نه‌فقط اظهار کنند، ولی عقیده نداشته باشند، کمااینکه در اول انقلاب خیلی‌ها اظهار اسلام می‌کردند. البته اقلیت‌های رسمی غیرمسلمان قانوناً انتخاب می‌شوند. پس مردم، افرادی را که تعیین می‌کنند باید سعی در شناسایی آنها نموده و قبل و بعد از انقلابشان را در نظر بگیرند و بعد رأی دهند.» ایشان همچنین درمورد ملاک وابستگی داوطلبان به گروه، حزب یا قشر خاصی از جامعه تأکید کردند: «مسئله، خوب‌بودن خود شخص است نه اینکه از یک دسته خاصی باشد. نه اینکه اهل علم باشد، حزبی باشد، بازاری باشد. اینها دیگر شرط نیست. عمده، موازین است که قانون و اسلام تعیین کرده است.» امام خمینی در ادامه بیانات خود ضمن تأکید بر مشارکت و حضور مردم در انتخابات گفتند: «مردم با علما و اشخاص مورد اعتمادشان مشورت کنند، بعد به هرکس که خواستند رأی دهند. مردم نباید کنار بروند، اگر مردم کنار بروند همه شکست می‌خوریم. خود مردم نگذارند قلدرها دخالت کنند، افراد نالایق دخالت کنند. اگر عده‌ای جمع شدند و افراد نالایق را انتخاب کردند، مردم به آنها رأی ندهند، اگر مردم هم متوجه نشدند. مجلس آنها را قبول نکند. تمام مردم موظف‌اند که در انتخابات حاضر باشند و تحت‌تأثیر هیچ‌کس قرار نگیرند. بعد از اینکه مشورت کردند که برای اسلام مفید است، رأی دهند. اگر کسی مورد شک بود و یا اگر کسانی منحرف، خودشان را معرفی کردند، به آنها رأی ندهند. ما باید مجلسمان را نگه داریم و کاری کنیم که برای دولتی خوب اساس باشد.» رهبر انقلاب همچنین افزودند: «مردم اگر از من گله دارند، از اسلام سرد نشوند. من خلاف کرده‌ام، به اسلام چه. مردم اگر اسلام را، استقلال و آزادی را، نبودن تحت اسارت شرق و غرب را می‌خواهند، همه در انتخابات شرکت کنند و در صحنه حاضر باشند. اگر یک ظالم خلاف کرد، اسلام که نکرده است. پس باید کاری کنیم که ظلم نباشد و ظالم از بین برود. اگر دیدیم در این دوره خلاف شده و به افرادی ظلم شده باید تلاشمان را بیشتر کنیم تا خلاف و ظلم را از بین ببریم نه اینکه کنار رویم و از صحنه خارج شویم؛ زیرا اگر از صحنه خارج شویم ظلم بیشتر می‌شود. پس باید اجتماعمان را بیشتر کنیم و بیشتر در صحنه حاضر باشیم.»[۷]

گزارش- 835

رئیس‌جمهور در سخنانی به تبیین مسئله جنگ به‌عنوان مسئله اصلی کشور، عزم ایران در بستن تنگه هرمز درصورت حمله عراق به تأسیسات نفتی، تهدیدات منطقه‌ای امریکا، کارایی رزمی نیروی هوایی ارتش و سایر نیروهای مسلح ایران، حمایت از مجموعه دولت و اوضاع اقتصادی کشور پرداخت. آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای‌عالی دفاع که به‌اتفاق میرسلیم مشاور عالی رئیس‌جمهوری، سرتیپ ظهیرنژاد رئیس ستاد مشترک ارتش، سرهنگ هوشنگ صدیق فرمانده نیروی هوایی و چند تن از نمایندگان مردم استان فارس در مجلس شورای اسلامی به شیراز سفر کرده است، امروز با حضور در جمع خلبانان پایگاه هفتم شکاری اظهار کرد: «در طول تاریخ، ارتشی‌ها در خدمت قدرتمندانی بودند که در مقابل مردم قرار داشتند و امروز نیز در خیلی از جاهای دنیا همین‌طور است و این بدان معنا نیست که ارتش‌های آن جباران از آدم‌های بد تشکیل شده، بلکه اینکه از خوب‌ها و خوبی‌ها، بدها استفاده می‌کردند. مگر انرژی اتمی ‌یا قدرت‌های شگفت‌آور عالم طبیعت بد است؟ اینها بد نیست، بد، آن نامردمانی هستند که از خوبی‌ها به سود بدها و بدی‌ها استفاده می‌کنند. شما همت کردید این بدها و بدی‌ها را دور ریختید و امروز روح پاک و مخلص شما در خدمت انسان‌ها، فضیلت‌ها و هدف‌های عالی است.» رئیس‌جمهور همچنین گفت: «آن که ارتش جمهوری اسلامی ایران را یک ارتش استثنایی در دنیا می‌داند راست می‌گوید. ... امروز شما سربازان اسلام و فرزندان دین خدا هستید و افتخار بزرگ شما آن‌وقت بزرگ‌تر خواهد شد که از چیزی که دراختیار شماست حداکثر استفاده را بکنید و کاری کنید که این استقلال کوتاه‌مدتی که یافته‌ایم به درازا مبدل شود.» رئیس شورای‌عالی دفاع در تأکید بر اهمیت برگزاری دوره‌های آموزش نیروی هوایی در کشور گفت: «آموزش باید در خود کشور ما باشد. نیروی هوایی برای جوانان که این نیرو را دوست دارند و می‌توانند اهداف مقدس اسلام را پیاده کنند، برای ارتش‌های دنیا نمونه شود. کارایی شما از همه نیروهای منطقه بیشتر است و سطح کار و استعداد کار و ایمان و علاقه‌مندی شما بی‌نظیر است، اما از این بهتر هم می‌توانید بشوید و بایستی تعمیرات را جدی بگیرید.» وی همچنین افزود: «ما تصمیم داریم با آنچه که داریم بجنگیم که آن کم هم نیست. می‌خواهیم با آن وجود خود را اثبات کنیم. اگر نیازمان به قدرت‌های بزرگ آن‌چنان باشد که ما را ذلیل کنند، ما آن قدرت را نمی‌خواهیم. ما حاضر نیستیم ذلیلانه و حقیرانه با کشورهای دیگر معامله کنیم که خیال کنند دست ما زیر سنگ آنهاست. دست ما زیر سنگ ملت ما، همت ما و قدرت انقلابی مردم ماست.» آیت‌الله خامنه‌ای به تثبیت نظام برخاسته از انقلاب بر پایه نیروی مردم اشاره و تأکید کرد: «ما می‌خواهیم همین استقلال و بر روی پای خود ایستادن و به مردم، همت و ایمان متکی‌بودن را برای خود حفظ کنیم که هرکس وظیفه‌ای دارد و شما آموزشتان را تقویت کنید.» رئیس‌جمهور در ادامه برنامه سفر خود به شیراز با حضور در اجتماع مردم این شهر در مراسم دومین سالگرد شهادت آیت‌الله دستغیب امام‌جمعه شیراز، ضمن اشاره به محوریت انقلاب در سیاست‌ها‌ و جهت‌گیری‌ درباره مسائل جهانی گفت: «هیچ‌کس ادعا نمی‌کند که انقلاب اسلامی امروز به همه هدف‌های خود رسیده است، اما ما ادعا می‌کنیم که انقلاب اسلامی امروز به آن نقطه‌ای رسیده است که می‌تواند آگاهانه برای رسیدن به هدف‌های انقلاب برنامه‌ریزی کند و ما امروز می‌دانیم که راه رسیدن به این هدف‌ها چیست و چگونه می‌توان به‌سمت یک جامعه آباد، آزاد و مستقل حرکت کرد.» وی اضافه کرد: «مهم‌ترین برنامه‌هایی که ما باید امروز پیگیری کنیم چند چیز است: اول، باید در سطح کشور به خودکفایی غذایی برسیم. این ملت نباید برای قوت خود محتاج کسی باشد و ما امروز گندم، برنج، تخم‌مرغ، کره و دیگر مواد غذایی وارد می‌کنیم. باید همه همت کنند، دولت برنامه‌ریزی کند و ارگان‌های مسئول پیگیری کنند، مردم همراهی کنند تا بتوانیم این ملت را ازلحاظ غذا به خودکفایی کامل برسانیم و این یکی از مهم‌ترین برنامه‌های ما است. برنامه دیگری که ازلحاظ اهمیت کمتر از این نیست تربیت نیروی انسانی متخصص است. ما امروز نیروهای متخصص فراوانی در این مملکت لازم داریم و باید از متخصصین استفاده کنیم. از متخصصینی که در داخل کشور هستند و می‌خواهند برای این مردم کار کنند و آنهایی که نمی‌خواهند کار کنند و دل در گرو خواست‌های این مردم ندارند، برای ما ارزش و احترامی ‌ندارند. اما آنهایی که می‌خواهند کار کنند باید از آنها استفاده کنیم و تربیت نیروی انسانی در درجه اول اهمیت قرار بگیرد. یکی از هدف‌های مهم، تحقق نظام اداری و تشکیلات اداره‌کننده کشور است. بایستی دستگاه‌های اداره‌کننده کشور به حرکت و تلاش و کار دلسوزانه و صمیمانه مانند یکایک آحاد امت حزب‌الله مبدل شوند و نیروهای انقلابی، جوانان انقلابی، مردم مؤمن از همه قشرها در کنار هم بازو به بازو و دست در دست حرکت کنند و اولین چیز بسیار مهم، حفظ وحدت نیروهای مؤمن و مسلمان در سطح کشور است و نباید بگذاریم این وحدت شکسته شود.» رئیس شورای‌عالی دفاع در ادامه سخنان خود راحت‌طلبی، زندگی بی‌دغدغه و گلایه از سختی‌ها را آفت یک حرکت انقلابی دانست و سپس با اشاره به اقدامات عراق علیه شهرها و مراکز جمعیتی ایران اظهار داشت: «ما به همه دنیا اعلام می‌کنیم که عراق با جنایات وحشیانه خود ثابت کرده است که این جنگ هیچ راه‌حل مسالمت‌آمیزی ندارد و ما به‌عنوان ملتی که مظلوم واقع شده است در میدان جنگ با قدرت الهی، معنوی و انسانی خود برای رسیدن به پیروزی نهایی از تمامی‌ راه‌های مشروع و انسانی استفاده خواهیم کرد.» آیت‌الله خامنه‌ای با بیان اینکه تاکنون بر روی هیچ شهری از شهرهای عراق آتش نریخته‌ایم، درباره تهدیدات عراق مبنی‌بر حمله به پایانه‌های نفتی ایران گفت: «ما را تهدید کرده‌اند که ترمینال‌های نفتی و نفتکش‌های ما را خواهند زد، ولی ما اعلام کرده‌ایم درصورتی‌که این کار انجام گیرد، تنگه هرمز را خواهیم بست و اکنون می‌توانیم هرروز که بخواهیم و منافع ما ایجاب کند تنگه هرمز را ببندیم.» رئیس‌جمهور افزود: «ما را تهدید می‌کنند که امریکا وارد جنگ خواهد شد و دراین‌صورت جنگ به زیان شما تمام می‌شود، ولی ما به‌صراحت اعلام می‌کنیم دولتمردان برنامه‌ریز امریکا و طراحان آنها را عاقل‌تر از آن می‌دانیم که در این منطقه حساس خودشان را وارد کارزار کنند. آنها بیش از این در منطقه منافع دارند که جرئت چنین ریسکی را داشته باشند. ثانیاً اگر امریکا وارد منطقه شود اولین عکس‌العمل ما این است که تمام دست‌های ثروت‌آفرین امریکا در این منطقه را با اولین ضربه قطع خواهیم کرد.» وی تأکید کرد: «ما اجازه نمی‌دهیم امریکا وارد این منطقه شود و هم‌پیمانان امریکا باز هم اینجا زندگی و آقایی کنند و نفت بفروشند و ما از وسایل مشروع برای حفظ حیثیت و شرف این امت بزرگ استفاده خواهیم کرد.» رئیس‌جمهور امشب نیز در جلسه‌ای با حضور ائمه جمعه استان‌های فارس، بوشهر، کهکیلویه و بویراحمد و گروهی از جامعه روحانیت این منطقه شرکت کرد و در سخنانی گفت: «نقش روحانیت در نظام جمهوری اسلامی یک نقش اصولی و اساسی است. به‌طوری‌که می‌توان گفت در نظام اسلامی واجب و فریضه است که روحانیت در کنار دستگاه اداره‌کننده کشور باشد و بر امور نظارت کند و این نظارت به معنای توجه، راهنمایی و ارشاد در امور اجرایی است.» وی جهت‌گیری دولت و مجموعه تصمیم‌گیرندگان و اداره‌کنندگان کشور را صحیح، اسلامی و در خط انقلاب خواند و افزود: «امام امت با علم و آگاهی مجموعه دولت را تأیید می‌کند و این نشان‌دهنده این است که حرکت کلی این نظام حرکت درست و صحیحی است.» آیت‌الله خامنه‌ای آن‌گاه به عملکرد مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان اشاره کرد و گفت: «حق‌گرایی مجلس یکی از بزرگ‌ترین نعم و از افتخارات آن است و امیدواریم که این مسئله در دوره‌های بعدی مجلس نیز وجود داشته باشد و شورای نگهبان نیز نهادی است قانونی، محکم و مستقل که دقیقاً جهت‌گیری‌ها را بررسی می‌کند.» وی خاطرنشان ساخت: «خوشبختانه امروز ما عکس‌العملی با قضایا برخورد نمی‌کنیم و با شهامت، قدرت مانور در سیاست خارجی را دارا هستیم.» رئیس شورای‌عالی دفاع درمورد جنگ تأکید کرد: «امروز جنگ همچنان مسئله اصلی ما است و ما ازلحاظ جنگ هیچ دغدغه‌ای نداریم. به‌طوری‌که خطوط دفاعی بسیار مستحکمی‌ فراهم کرده‌ایم و در بهترین وضع ممکن قرار داریم و ما در قضیه جنگ تحمیلی تصمیم خود را گرفته‌ایم و هیچ راهی جز زدن ضرباتی قاطع به رژیم عراق نداریم. اگر کسی فکر کند بدون ضربه‌زدن قاطع به متجاوز می‌توان شرف، ناموس و استقلال ملت را حفظ کرد، مسلماً در اشتباه به سر می‌برد. ملت ایران هیچ راهی جز خارج‌کردن دشمن از صحنه ندارد و ازلحاظ آمادگی ما وضع خوبی داریم و نیز وضع ابزار و اتحاد و انسجام نیروها خوب است.» رئیس‌جمهور همچنین درزمینه خودکفایی نظامی گفت: «درزمینه خودکفایی، نیروهای رزمنده ما موفق شده‌اند معجزاتی بیافرینند و ابزارهایی را تعمیر و آماده استفاده کرده‌اند که امریکایی‌ها اصلاً گمان آن را نداشتند. دراین‌زمینه مطلقاً مسئلۀ یأس‌آور و ناامیدکننده‌ای وجود ندارد.» آیت‌الله خامنه‌ای سپس به عملکرد سپاه پاسداران اشاره کرد و گفت: «سپاه امروز یک نیروی کارآمد و برنامه‌ریز است و سازماندهی سپاه و کیفیت آن بیش از اندازۀ قابل‌انتظار بالا رفته است و به‌صورت یکی از دو بال پرواز نظامی ما درآمده است.» رئیس‌جمهور در پایان سخنان خود درمورد اوضاع اقتصادی کشور گفت: «تورم عاملی است که باوجود آن هرگونه تلاش اقتصادی در جامعه، فقرا را محروم‌تر و اغنیا را غنی‌تر می‌کند. گرچه امروز ما از بیماری تورم رنج می‌بریم ولی یقین داریم که با همت مردم و مسئولان این درد علاج خواهد شد، منتها این علاج به مقداری پرهیز نیاز دارد و مردم باید از تجملات و اسراف بپرهیزند و سیاست قناعت را پیش بگیرند و در این راه برادران ائمه جمعه و روحانیون با ارشادات و راهنمایی‌های خود می‌توانند گام اساسی را پیش ببرند.»[۸]

گزارش- 836

رئیس مجلس شورای اسلامی وقایع لبنان را حاصل محاسبات اشتباه قدرت‌های جهانی برای تأثیرگذاری بر تلاش جنگی ایران دانست. حجت‌الاسلام‌والمسلمین هاشمی‌ رفسنجانی در دیدار با مسئولان بهداری مناطق، نواحی، پایگاه‌ها، قرارگاه‌ها و یگان‌های زرهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که برای شرکت در گردهمایی سراسری بهداری سپاه در تهران گرد آمده‌اند، ضمن تقدیر از فعالیت‌های انجام‌شده در رفع نیازهای درمانی جبهه و پشت جبهه، به کمبودهای امکانات درمانی کشور در رژیم گذشته و تنگناهای ناشی‌از جنگ اشاره کرد و گفت: «وقتی ما حتی در وضع طبیعی آن‌همه کمبود داشتیم، نیاز ما به کارهایی مثل کارهای شما به‌خوبی قابل‌درک است. شما جان بسیاری از انسان‌های باارزش را نجات داده‌اید و کار شما یک ضرورت بوده [است].» وی تأکید کرد: «شما و جهادگرها و رزمندگان و متخصصان و جراحان و مردم پشت جبهه و بسیج و سپاه و ارتش و فرماندهان و فرمان‌بران و رهبری این انقلاب، مجموعه‌ای درست کرده‌اید که با حرکت نظامی بر مبنای عقیده و جهاد تبلور خاصی به خود گرفته و از دستاوردهای کم‌نظیر انقلاب مردم ما است.» رئیس مجلس شورای اسلامی درمورد تحولات کشور در جنگ گفت: «چیزی که امروز در ایران به‌خصوص درزمینه جنگ در جریان است، معجزه‌ای تاریخی است. ملتی که پس از رهاشدن از رژیم شاه، وارث آن‌همه بدبختی و نکبت و درحال سازماندهی بود، دچار جنگ بسیار وسیع ناخواسته‌ای شد که ابرقدرت‌ها آن را برای گرفتن توان انقلاب و جلوگیری از رشد آن به‌عنوان یک انقلاب نمونه و امیدوارکننده یک میلیارد مسلمان به راه انداخته بودند.» حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی با اشاره به سازماندهی نیروها در زمان جنگ و آزادی خرمشهر به‌عنوان نماد پیروزی در جنگ گفت: «پس از فتح خرمشهر آنها دیدند که این ملت بسیار توانمند است و به فکر چاره افتادند. داستان لبنان و اشغال جنوب آن کشور و طراحی حضور ابرقدرت‌ها در آنجا و تجزیه لبنان، به‌عنوان حرکت پشتیبانی تجاوز عراق به ایران انجام شد.» وی افزود: «آنها به فکر افتادند در شرایطی که توجه مسلمانان به جنگ ما و عراق جلب شده است، پایگاه اسرائیل در لبنان را تقویت بکنند تا اگر در اینجا چیزی را از دست دادند در آنجا پی بگیرند.» سخنگوی شورای‌عالی دفاع تأکید کرد: «آنها نه‌تنها نتوانستند از لبنان برای نجات صدام استفاده کنند، بلکه لبنان خودش برای ابرقدرت‌ها چیزی مثل ایران شد. آنها جنگ تحمیلی را برای سرکوبی انقلاب ما آغاز کردند، اما انقلاب از این رهگذر تقویت شد. در لبنان نیز مانند این دام را گستردند، اما امروز دارند نتیجه معکوس می‌گیرند.» وی افزود: «آنها هیاهو به راه انداختند که ما به‌خاطر لبنان و به‌بهانه جنایات اسرائیل در آنجا دست از سر صدام برداریم و حقوقمان را مطالبه نکنیم، اما حالا هم در ایران و هم در لبنان دارند همان کاری را به سر ابرقدرت‌ها می‌آورند که ایرانی‌ها در ایران آوردند و این بسیار جالب و امیدوارکننده است.» حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی ضمن اشاره به این مطلب که قدرت‌های جهانی به اشتباه مسائل امروز منطقه غرب آسیا را بر مبنای تاریخ گذشته ارزیابی می‌کنند، گفت: «اکنون امریکا و فرانسه و انگلستان و ایتالیا که به لبنان ارتش آورده‌اند کاملاً در باتلاق گیر کرده‌اند، زیرا اگر بخواهند از آنجا بیرون بروند حیثیت ابرقدرتی‌شان مخدوش می‌شود و اگر بخواهند بمانند هرروز از نیروهای زبده‌شان تلفات می‌دهند.» وی درخصوص انفجار مراکز نظامی امریکا، فرانسه و رژیم صهیونیستی در لبنان گفت: «امریکا و فرانسه و اسرائیل چند هفته از انتقام صحبت می‌کردند، اما [با] 48 هواپیمای فوق مدرن، آنها در یک اقدام انتقام‌جویانه با از دست‌دادن چندین هواپیما فقط توانستند حداکثر درحدود 30 یا 40 نفر از مردم بی‌دفاع را به شهادت برسانند.» رئیس مجلس افزود: «آنها درحقیقت از خودشان انتقام گرفتند، خلبان‌هایشان اسیر شدند، هواپیما‌هایشان ساقط شد و آبرویشان رفت. آنها مدعی صلح و دوستی با مردم لبنان بودند، اما به‌عنوان متجاوز و جنگ‌افروز و دشمن معرفی شدند و ناچار شدند ارتباطشان با اسرائیل را آشکار کنند و با انتقام‌گیری از عده‌ای مسلمان که تصمیم گرفته‌اند آزاد زندگی کنند، همه تبلیغات خود را خنثی کردند.» رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین با بیان اینکه ایران در طول سه سال و چند ماه جنگ هیچ‌گاه به نیرومندی امروز نبوده است، تأکید کرد: «خاطر ما ازنظر مهمات، اسلحه، نیروی انسانی، سرزمین و دفاع آسوده است و ملاحظه ما فقط و فقط نیروهای انسانی است که به شکلی عمل کنیم که با تلفات کمتر نتیجه بهتری را برای ملت خودمان و ملت عراق به دست بیاوریم.»[۹]

گزارش- 837

نخست‌وزیر با انتقاد از تلاش برخی کشورهای عضو اوپک برای حفظ بهای فعلی نفت اعلام کرد در این دوره نوبت ایران است که سمت دبیرکلی این سازمان را برعهده بگیرد و ما به‌هیچ‌وجه از حق خود چشم‌پوشی نمی‌کنیم. به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی، میرحسین موسوی نخست‌وزیر، امروز در پایان جلسه هیئت وزیران در گفت‌وگو با خبرنگاران ابتدا به تشریح موضوعات مطرح‌شده در جلسه هیئت دولت ازجمله گزارش اجلاس اسلامی داکا و نقش "بسیار سازنده" هیئت ایرانی درمورد وقایع طرابلس در شمال لبنان پرداخت. وی سپس درخصوص موضع دولت در قبال اجلاس اخیر اوپک گفت: «ما همان‌طوری‌که قبلاً هم اعلام کرده‌ایم به‌هیچ‌وجه نمی‌توانیم دراین‌مورد ساکت بنشینیم و ببینیم که کشورهای نوکر امریکا برای خوش‌خدمتی به اربابان خودشان تولید را بالا برده و قیمت نفت را پایین بیاورند تا بحران‌های اقتصادی غرب را کاهش دهند و فقط به‌خاطر اینکه نظام‌های پوسیده، تاج و تخت خود را حفظ نمایند.» موسوی تأکید کرد: «نفت متعلق به همه مسلمین و ملل مستضعف جهان است و نمی‌تواند بازیچه دست نوکران امریکا باشد تا به‌طور مجانی دراختیار قدرت‌های بزرگ قرار گیرد. به همین مناسبت وزیر نفت ما در کنفرانس اوپک سخت از بالابردن قیمت نفت و پایین‌آوردن سقف تولید دفاع کرده و دراین‌زمینه پیشنهادات سازنده‌ای نیز به اجلاس اوپک ارائه کرده است. چراکه ما درمجموع اوپک را برای تمام کشورهای صادرکننده نفت مفید می‌دانیم.» نخست‌وزیر در ادامه گفت: «درمورد دبیرکل اوپک هم همان‌طوری‌که قبلاً اعلام کرده‌ایم از حق خود نخواهیم گذشت چراکه دبیرکلی اوپک حق ماست و مسلماً با عدم انتخاب دبیرکل جدید، اوپک برای مدت مدیدی با وضعیت مبهمی روبه‌رو خواهد شد.»[۱۰]

گزارش- 838

سرپرست کمیته امداد امام خمینی کمک‌های مختلف مردم به جبهه‌های جنگ را تشریح کرد. وی در تبیین فعالیت‌های این کمیته در کمک به جبهه‌های جنگ مجموعه‌ای از هدایای مردم را به خبرنگاران نشان داد که شامل حدود 4 کیلوگرم طلا، 5 کیلوگرم نقره و تعدادی از اشیاء سنتی و باستانی با ارزش تاریخی و هنری زیاد می‌شد. سرپرست کمیته امداد امام خمینی ضمن بیان این مطلب که این کمیته بر مبنای وظیفه‌اش با تمام توان برای کمک به جبهه‌های جنگ تلاش می‌کند، درمورد کمک‌های ارسالی مردم ازطریق این کمیته برای جبهه‌های جنگ در سه ماه گذشته گفت: «این کمیته از اول شهریورماه تا پایان آبان‌ماه سال جاری، حدود 500 کامیون مواد و اجناس مورد نیاز رزمندگان، 15 دستگاه آمبولانس و بیش از 43 میلیون ریال کمک نقدی به جبهه‌های جنگ تحمیلی ارسال داشته است.» سرپرست کمیته امداد امام همچنین افزود: «در سه نقطه از خطوط مرزی ستادهایی تشکیل داده‌ایم که با هماهنگی سپاه و جهاد وسایل و مواد مورد نیاز رزمندگان درخواست می‌شود که ما ازطریق شاخه‌های کمیته امداد امام در استان‌های مختلف با همیاری مردم درجهت تهیه آنها تلاش می‌کنیم.» وی یادآور شد: «آنچه که ارزش این هدایا را بسیار زیاد می‌کند این است که این کمک‌ها اکثراً ازطرف مردم محروم و مستضعفی است که زیر پوشش این کمیته‌اند و این نویدی برای رزمندگان جبهه‌های حق علیه باطل است که محروم‌ترین اقشار پشت سر آنها هستند.»[۱۱]

گزارش- 839

یک روز پس از پایان چهاردهمین اجلاس وزرای امور خارجه کشورهای اسلامی در داکا، انتشار گزارش‌ها درباره حذف موضوع جنگ ایران و عراق از بیانیه پایانی این اجلاس و سایر جزئیات مربوط به آن ادامه دارد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، شمس‌ الدوحا وزیر امور خارجه بنگلادش، ضمن اشاره به خودداری هیئت نمایندگی ایران از شرکت در کمیته سیاسی اجلاس به مدت 23 ساعت، گفت: «هیئت‌های ایران و عراق که در یک هتل اقامت داشتند با یکدیگر در بیرون کنفرانس ملاقات کردند.» وی افزود: «آنها با یکدیگر گفت‌وگو کرده لکن از دست‌دادن باهم خودداری کردند.» دوحا گفت: «ما قادر نبودیم که جنگ بین ایران و عراق را متوقف سازیم لکن توانستیم همبستگی میان خود را نشان دهیم.» وزیر امور خارجه بنگلادش در خاتمه کار اجلاس به خبرنگاران گفت: «ایران و عراق در جنگ هستند، اما ما متقاعد شده‌ایم آنها درصدد یافتن راهی جهت پایان‌دادن به جنگ هستند. ... این وظیفه دیگر کشورهای مسلمان است که راهی برای رسیدن به صلح پیدا کنند.»[۱۲] دراین‌باره خبرگزاری فرانسه از داکا در تفسیری به قلم لوران شوالیه مفسر این خبرگزاری اعلام کرد: «جنگ میان ایران و عراق روز گذشته [شنبه] وحدت سازمان کنفرانس اسلامی را مورد تهدید قرار داد و چهاردهمین کنفرانس وزرای این سازمان اسلامی که از روز سه‌شنبه در پایتخت بنگلادش آغاز شد را به‌سوی شکست سوق داد.» خبرگزاری فرانسه افزود: «اگر کنفرانس توانست با یک وحدت بازیافتۀ صوری به کار خود پایان دهد به این دلیل است که عراق پیشنهاد کرد بررسی این مسئلۀ مورد بحث که کشورهای عربی موسوم به میانه‌رو (عربستان سعودی در صدر آنان است) و گروه متشکل از ایران و متحدان وی (سوریه و لیبی) بر سر آن با یکدیگر مخالفت ورزیده‌اند، به کنفرانس اسلامی کازابلانکا که قرار است اوایل ژانویه برگزار شود، ارجاع شود. تصویب پیشنهاد عراق که با آرامش خیال صورت گرفت مباحثات چندساعته که اغلب بر سر این موضوع پرخروش می‌شد و نیز چندین طرح قطعنامه که همگی آنان توسط هیئت ایرانی رد شد را محو کرد.» بااین‌حال مفسر خبرگزاری فرانسه معتقد است: «تصویب پیشنهاد عراق هیچ‌گونه پیشرفتی را در عمق برای مسئله به وجود نیاورد.» به عقیده او هشدار ژنرال حسین محمد ارشاد رئیس دولت بنگلادش، در جلسه افتتاحیه اجلاس درباره خطرهای ناشی‌از جنگ ایران و عراق همچنان اهمیت خود را حفظ کرده است. وی همچنین به نقل از "منابع کاملاً مطلع ایرانی" خاطرنشان ساخت: «درواقع این اطمینان وجود ندارد که تهران یک هیئت به کنفرانس سران کازابلانکا اعزام نماید و چنانچه به این امر مبادرت ورزد نمایندگی آن در سطح پایینی خواهد بود.»[۱۳] همچنین رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی گفت: اجلاس داکا در روزی که به نام "حقوق بشر" شناخته می‌شود (10 دسامبر/19 آذر) اعلامیه‌ای را درمورد حقوق بشر انتشار داد که براساس آن هیچ‌کس حق ندارد آزادی و حقوق بنیادی‌ای را که جزء جدایی‌ناپذیر آئین اسلام است نقض کند. این رادیو افزود: «وزرای خارجه کشورهای اسلامی که بسیاری از آنان نماینده دولت‌های استبدادی‌اند بجز درمورد "اعلامیه حقوق بشر" در موارد دیگر اتفاق‌نظر نداشتند و درمورد یافتن راه‌حلی برای اختلافات عمده‌ای که در جهان مسلمان ایجاد تفرقه کرده است با دشواری بسیار مواجه شده‌اند؛ اختلافاتی نظیر جنگ ایران و عراق و اختلافات داخلی در سازمان آزادی‌بخش فلسطین. درواقع وزرای خارجه کشورهای اسلامی برخلاف برنامه ازپیش تنظیم‌شده، سراسر شب را پشت درهای بسته بر سر مسائل مهم مشغول مذاکره و گفت‌وگو بودند.»[۱۴]

گزارش- 840

درحالی‌که تلاش‌های دیپلماتیک برای خروج عرفات و 4 هزار فلسطینی هوادار او از طرابلس ادامه دارد، امروز کابینه رژیم صهیونیستی با تخلیه وفاداران عرفات تحت پرچم سازمان ملل اعلام مخالفت کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، سخنگوی رژیم اسرائیل در پایان یک جلسه طولانی، ضمن اعلام این مطلب تأکید کرد که «دولت‌های دنیای آزاد نباید به یک گروه تروریست کمک کنند تا از جایی به جای دیگر برود.» سخنگوی مذکور تصریح نکرد اسرائیل چه اقداماتی را برای جلوگیری از تخلیه فلسطینی‌ها از شمال لبنان انجام خواهد داد، اما به گفته سخنگوی سازمان آزادی‌بخش فلسطین، قایق‌های توپ‌دار اسرائیلی در سواحل شمال طرابلس استقرار دارند تا مانع خروج فلسطینی‌های هوادار عرفات ‌شوند. سخنگوی ساف گفت: «هدف اسرائیل آن است که مشروعیت بین‌المللی سازمان آزادی‌بخش فلسطین را درصورت موافقت سازمان ملل، امریکا، انگلستان، فرانسه، ایتالیا در تأمین ایمنی آنها نادیده بگیرد.»[۱۵] اعلام مخالفت صریح رژیم صهیونیستی درحالی است که پیش‌تر وزارت امور خارجه امریکا با انتشار بیانیه‌ای اظهار امیدواری کرده بود طرح تخلیه چریک‌های فلسطینی بدون مانع به اجرا درآید. به گزارش کیهان آلن رامبرگ معاون سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا، ضمن خودداری از تأیید حمله قایق‌های توپ‌دار اسرائیلی به بندر طرابلس، افزود: «تخلیه عرفات و چریک‌های او از طرابلس بهترین راه‌حل مسئله لبنان است.»[۱۶] همچنین گزارش خبرگزاری فرانسه از بیت‌المقدس حاکی است فرانسه نیز از رژیم صهیونیستی «تقاضا کرده است که از خروج یاسر عرفات و نیروهای طرف‌دار سازمان آزادی‌بخش فلسطین از طرابلس جلوگیری به عمل نیاورد.» براساس این گزارش این تقاضا با مخالفت رژیم صهیونیستی روبه‌رو شده است. خبرگزاری فرانسه به نقل از "منابع آگاه" افزود: رژیم اسرائیل «به اقدامات سیاسی و دیپلماتیک خود جهت جلوگیری از خروج نیروهای ساف تحت نظارت سازمان ملل ادامه می‌دهد.»[۱۷]



پاورقی‌ها


منابع و مآخذ روزشمار 1362/09/20

  1. سند شماره 289249 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان خوزستان به استانداری خوزستان، 20/9/1362؛ و- سند شماره 289345 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 20/9/1362؛ و- سند شماره 370457 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره کل سیاسی انتظامی استان خوزستان، 18/9/1362.
  2. سند شماره 289249 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان خوزستان به استانداری خوزستان، 20/9/1362؛ و- سند شماره 289345 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 20/9/1362؛ و- سند شماره 370457 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره کل سیاسی انتظامی استان خوزستان، 18/9/1362.
  3. سند شماره 362685 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه عملیات شمال‌غرب (رکن3) به فرماندهی نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، 22/9/1362، ص2؛ و- سند شماره 342940 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن3) به استانداری کردستان، 21/9/1362.
  4. سند شماره 68855 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه11 قرارگاه حمزه به فرماندهی کل سپاه 29/9/1362.
  5. سند شماره 362652 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد تائبین سپاه بوکان به ستاد تائبین ستاد منطقه11 سپاه، 22/9/1362.
  6. سند شماره 113134 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه قرارگاه حمزه، 30/9/1362، ص5.
  7. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد 18، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، 1378، صص 244 - 242.
  8. روزنامه کیهان، 21/9/1362، ص2.
  9. همان، ص3.
  10. روزنامه جمهوری اسلامی، 21/9/1362، ص11.
  11. روزنامه جمهوری اسلامی، 21/9/1362، ص11.
  12. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 267، 21/9/1362، ص3، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 20/9/1362.
  13. همان، صص 4 و 5، داکا - خبرگزاری فرانسه، 20/9/1362.
  14. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 21/9/1362، ص14، رادیو بی‌بی‌سی، 20/9/1362.
  15. روزنامه کیهان، 21/9/1362، ص20.
  16. روزنامه کیهان، 20/9/1362، ص20.
  17. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 267، 21/9/1362، ص12، بیت‌المقدس - خبرگزاری فرانسه، 20/9/1362.