1363.02.30

روزشمار جنگ سال 1363 1363.02.30
نام‌های دیگر	سی اردیبهشت
تاریخ شمسی	1363.02.30
تاریخ میلادی	20 مه 1984
تاریخ قمری	18 شعبان 1404

1360.02.30

1361.02.30

1362.02.30

1364.02.30

1365.02.30

1366.02.30

1367.02.30

گزارش - 1

1. نیروهای خودی در چهارمین روز عملیات قائم آلمحمد(عج)، از محورهای خورخوره و هزارکانیان وارد عمل شده و پاکسازی روستاهای منطقه از عناصر کومهله و دمکرات را ادامه دادند. در محور خورخوره، نیروهای خودی برای پاکسازی مناطق شمالی این منطقه به روستای کندولان رفته و با عناصر ضدانقلاب بهشدت درگیر شدند. فرماندهی ستاد منطقه 11 سپاه در گزارشی درگیری در این روستا را یکی از نبردهای مهم در طول عملیات قائم آلمحمد(عج) برشمرده و افزوده است: امروز در روستای کندولان یکی از جنگهای مهم این عملیات به وقوع پیوست و درنهایت 14 نفر از افراد دشمن کشته شدند که جنازه 9 تن از آنان در منطقه باقی مانده است. در بین این اجساد جنازه اسماعیل شاهینی و سیدایوب نبوی، به ترتیب عضو کمیته جنوب و مسئول گردان1 و سرپل کومهله نیز دیده میشود. در محور هزارکانیان نیز نیروهای خودی بهمنظور تعقیب عناصر گروههای مسلح غیرقانونی وارد روستای درویشان شده و با آنها درگیر شدند. در این درگیری تلفاتی به عناصر ضدانقلاب وارد آمد و یکی از اعضای حزب دمکرات دستگیر و تعدادی از آنها کشته شدند که جنازه یکی از آنها در محل باقی ماند. در محور شریفآباد، بیشتر اقدامات برای تثبیت مواضع و بازسازی نیروهای عملکننده بود. امروز یک گردان از نیروهای تیپ قدس بهمنظور ادامه عملیات وارد منطقه شده و جایگزین نیروهای تیپ ویژه شهدا شدند. نیروهای تیپ ویژه شهدا نیز پس از رهایی از محل به روستای شاهقلعه رفته و علیه عناصر مسلح غیرقانونی اجرای کمین کردند.

گزارش - 2

2. همزمان با تداوم عملیات پاکسازی منطقه سارال، درگیریهای متعددی در شهرستانهای مهاباد، سردشت، سقز و مریوان بین نیروهای خودی و عناصر گروههای مسلح غیرقانونی به وقوع پیوست و تلفات و خساراتی به دو طرف وارد آمد. یکی از بزرگترین درگیریهای شهری در طول چند ماه گذشته، امروز در مهاباد رخ داد. نیروهای سپاه و بسیج بهدنبال اطلاع از تجمع عناصر حزب دمکرات کردستان در یک خانه تیمی در محله ارمنیها، این مکان را به محاصره درآورده و با افراد مسلح مستقر در آن درگیر شدند. این درگیری از ساعت 10:30 صبح شروع و در ادامه به خیابان جامجم و بازار شهر کشیده شد و باوجود آتشگرفتن خانه تیمی درگیری تا غروب آفتاب ادامه یافت. با تاریکشدن هوا محاصره منطقه شکسته شد و تعدادی از عناصر مسلح دمکرات موفق به ترک شهر شدند. برآوردها حاکی است در این درگیری بین 30 تا 40 تن از عناصر هیز پیشوای حزب دمکرات شرکت داشتهاند. براساس گزارش قرارگاه عملیاتی شمالغرب در این درگیری 10 تن از عناصر مسلح حزب دمکرات کشته شدند. از نیروهای خودی نیز 14 تن از افراد سپاه، بسیج و ژاندارمری شهید و 35 تن دیگر مجروح شدند. 3 تن از شهدا از نیروهای اطلاعات و یک تن از تائبین بودند. در گردنه زنجیران و روستای همران سردشت نیز عناصر گروههای مسلح غیرقانونی با اجرای کمین در مسیر حرکت نیروهای گردان103 ارتش با آنها درگیر شدند. در جریان این درگیری 2 تن از سربازان این گردان و 2 نفر از پیشمرگان مسلمان کرد به شهادت رسیدند و یک سرباز مجروح شد. علاوهبراین 2 خودروی ارتش هم به آتش کشیده شد. در حادثه دیگری در شمال سردشت، عناصر حزب دمکرات غروب امروز به پایگاه بناویله حمله کردند. در جریان درگیری مهاجمان با نیروهای این پایگاه 2 تن از پیشمرگان مسلمان کرد شهید شدند. از سوی دیگر امروز، یکی از پیشمرگان یگان حزبالله سردشت با تجهیزات انفرادی فرار کرد و به حزب دمکرات پیوست. این درحالی است که اعلام شد 2 تن از افراد همین یگان بهدلیل همکاری با حزب دمکرات، بهعنوان عناصر نفوذی خلع سلاح و بازداشت شدهاند. درهمینحال، یک سرباز عراقی نیز پس از فرار از محل خدمتش وارد خاک ایران شده و خود را تسلیم سپاه سردشت کرد. علاوه براین امروز در شهرستان سقز، نیروهای خودی و عوامل حزب دمکرات در روستای دره قبله با یکدیگر درگیر شدند. در این درگیری که از ساعت 18:20 شروع و تا ساعت 21:30 ادامه داشت یک نفر از نیروهای خودی شهید شد و 4 تن مجروح شدند. درگیری با فرار مهاجمان ضدانقلاب پایان یافت. درهمینحال، 2 تن از افراد حزب دمکرات از این حزب جدا شده و خود را به سپاه سقز تسلیم کردند. در شهرستان مریوان نیز بین نیروهای خودی و عناصر مسلح حزب دمکرات درگیری رخ داد. ساعت 3 بعدازظهر امروز، در سهراه بالک در محور سروآباد - مریوان، افراد هیز زریوار حزب دمکرات علیه نیروهای خودی کمین کرده و بر روی خودروی آنها آتش گشودند. در جریان این درگیری، یک دستگاه تویوتای سپاه منهدم شد و 3 نفر از سرنشینان آن به شهادت رسیدند. مهاجمان پس از این اقدام از منطقه گریختند.

گزارش - 3

3. به دنبال افزایش احتمال آغاز عملیات پاکسازی مناطق مختلف کردستان ایران از وجود عناصر ضدانقلاب و اقدام نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به تسلیح اقوام و عشایر منطقه، تلاشها برای گسترش همکاری میان اتحادیه میهنی کردستان عراق و حزب دمکرات کردستان ایران افزایش یافته است. به همین منظور، امروز یکی از فرماندهان حزب دمکرات کردستان ایران با جلال طالبانی در عراق دیدار و گفتوگو کرد. ملاحسن شیوه فرمانده هیز معینی حزب دمکرات که به عراق رفته است، با جلال طالبانی درمورد کمک اتحادیه میهنی کردستان عراق به این حزب گفتوگو کرد. طبق گزارش استانداری آذربایجانغربی، در این دیدار مقرر شده است که اتحادیه میهنی کردستان عراق 150 تا 200 نفر از نیروهای خود را برای کمک به دستگیری و سرکوب سران و رؤسای طوایف و عشایر منطقه دراختیار هیز معینی قرار دهد. گفتنی است در بین حزب دمکرات و سازمان کومهله شایع شده است که دولت جمهوری اسلامی درصدد تسلیح طوایف و عشایر کرد در مناطق کردنشین ایران است. ازاینرو آنها میکوشند قبل از اقدام جمهوری اسلامی ایران با رؤسای طوایف و عشایر کرد برخورد کرده و زمینه تسلیح آنها را از بین ببرند.

گزارش - 4

4. همزمان با تبادل آتش در جبهه جنوب اقدامات مهندسی ایران و عراق در جزایر مجنون افزایش یافته است. مناطق مسکونی شهر آبادان امروز هم همانند روزهای گذشته آماج گلولهباران سلاحهای سنگین ارتش عراق قرار داشت که در جریان آن یک نفر از نیروهای خودی شهید شد و 16 تن (11 نظامی و 5 غیرنظامی) مجروح شدند، همچنین 22 منزل مسکونی، 2 مغازه و یک کودکستان آسیب دید. براثر این حملات یک فقره آتشسوزی هم رخ داد که با تلاش مأموران آتشنشانی مهار و خاموش شد. عراق در اطلاعیه نظامی خود با اشاره به اینکه ارتش این کشور مواضع ایران در شرق بصره را هدف قرار داده است مدعی شد نیروهای ایرانی در 24 ساعت اخیر، با توپخانه و سلاحهای سنگین شهرهای بصره، مندلی، دربندیخان و اطراف آنها را زیر آتش گرفتهاند که براثر آن یک باب منزل مسکونی در بصره و یک باب مغازه و یک باب منزل مسکونی در مندلی خسارت دیدهاند. در این اطلاعیه به تلفات انسانی این حملات اشارهای نشده است. از سوی دیگر، در جزیره جنوبی مجنون* نیز همزمان با تشدید اجرای آتش دشمن اقدامات مهندسی ایران برای جلوگیری از پیشروی آب بهسمت مواضع خودی افزایش یافته است. قرارگاه کربلا در گزارشی از وضعیت این منطقه اعلام کرد: «آتش نیروهای دشمن در جزیره جنوبی بهشدت افزایش یافته و شدت آن بهسمت روزهای اول عملیات خیبر نزدیک میشود. هلیکوپترهای ارتش عراق روزانه دو الی سه بار بهسوی مواضع نیروهای ایران هجوم آورده و اجرای آتش میکنند. این هجوم اکثراً در ضلع شرقی و مرکزی جزیره جنوبی است که ناشیاز ضعف پدافندی و روحیه ضعیف نیروهای مستقر در این دو ضلع جزیره و عدم مقابله مؤثر با این هجوم میباشد.» علاوهبراین، نیروهای جهاد سازندگی استانهای فارس و خوزستان نیز امکانات بیشتری را برای اقدامات مهندسی بسیج کرده و مشغول اتصال سیلبندهای شرقی و غربی به یکدیگر هستند. آنها میکوشند با ترمیم کلیه اضلاع جزیره جنوبی مجنون، جلوی حرکت آب و امواج را گرفته و از شکستهشدن سیلبندها جلوگیری کنند. گفتنی است این اقدامات زیر آتش شدید توپخانه و حملات هوایی بالگردهای دشمن انجام میگیرد.

گزارش - 5

5. انتخابات دومین دوره مجلس شورای اسلامی که مرحله دوم آن سه روز پیش برگزار شد، همچنان محل بحث و اختلاف در جامعه است، حتی اینگونه مجادلات به میان رزمندگان جبهههای جنگ نیز کشیده شده است. تعدادی از رزمندگان در دیدار با حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، از ابطال انتخابات در شهرهای مختلف بهویژه اصفهان ابراز نگرانی کردند. وی در یادداشتهای امروز خود به بروز این اختلاف در صحن مجلس شورای اسلامی اشاره کرده و نوشته است: «بعد از تعطیلی مجلس بهخاطر انتخابات، اولین روز جلسه علنی بود. عدهای از نمایندگان که در مرحله دوم شکست خوردهاند، حال و روز خوبی نداشتند، ولی مجلس بهصورت عادی کار کرد. فقط درگیری مختصری درارتباطبا نامههایی که جمعی از نمایندگان در حمایت از شورای نگهبان نوشته بودند و بهدنبال پخش اسامی نمایندگانی که علیه شورای نگهبان به امام نامه نوشته بودند و بعد از تأیید امام از شورای نگهبان امکان سوءاستفاده علیه آنها پیش آمده، بروز کرد که بیزحمت آرام گرفت، ولی امکان ادامه و تشدید هم هست.» نماینده امام در شورایعالی دفاع درخصوص بازتاب این اختلاف در میان رزمندگان جبهههای جنگ نیز آورده است: «ظهر نیز چند نفر از لشکر امام حسین(ع) آمدند و از اثر سوء اختلافات خطی اصفهان و مخصوصاً مسائل انتخابات در جبهه شکایت داشتند.» درهمینحال امروز، در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی نامه 130 تن از نمایندگان به امام خمینی که در تأیید و پشتیبانی از شورای نگهبان و تصمیمهای شرعی و قانونی این نهاد تنظیم و امضا شده بود، قرائت شد. در قسمتی از این نامه آمده است: «ما بهخوبی واقفیم که استحکام و انسجام هر حکومت بستگی مستقیم به حاکمیت قانون در کل جامعه دارد و تحقق حکومت اسلامی با حاکمیت ضوابط و موازین شرعی و فقه اسلام در تمامی ابعاد امکانپذیر است و هر گامی که در اجرای دقیق و صحیح قوانین الهی برداشته شود، مشتی است که بر مغز دشمنان اسلام فرود میآید.» جامعه روحانیت مبارز تهران نیز در بیانیهای از پیام امام خمینی در حمایت از شورای نگهبان پشتیبانی کرده و اقشار جامعه و ارگانهای مختلف کشور را به عمل به این رهنمودها و احترام به قانون و اجرای دقیق آن دعوت کردند. در این بیانیه آمده است: «بیاحترامی به نظرات فقهای شورای نگهبان در حکم دهنکجی به قانون اساسی و خون شهدای عالیقدر اسلام است.» مرحله دوم انتخابات دومین دوره مجلس شورای اسلامی روز پنجشنبه مصادف با نیمه شعبان در 93 حوزه انتخابیه و با شرکت حدود 7 میلیون نفر برگزار شد. به گفته حجتالاسلام ناطق نوری وزیر کشور، 130 نماینده در این دور با کسب اکثریت آرا به نمایندگی مجلس شورای اسلامی انتخاب شدند. به این ترتیب با احتساب 121 نماینده منتخب در دور اول، تعداد نمایندگان برگزیده مردم برای دومین دور مجلس شورای اسلامی به 251 تن رسید و درصورت تأیید انتخابات و اعتبارنامه نامزدهای برگزیده، مجلس دوم روز هفتم خردادماه، اولین جلسه خود را برگزار خواهد کرد. وزیر کشور با تشریح میزان مشارکت مردم در انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که انتخابات در امنیت و آرامش کامل برگزار شد و در روزهای آینده به شکایات رسیدگی و اعتبارنامه نمایندگان به مجلس شورای اسلامی ارسال خواهد شد. حجتالاسلام ناطق نوری همچنین ضمن حمایت از شورای نگهبان اعلام کرد که در انتخابات مجلس شورای اسلامی، آرای 12 حوزه انتخاباتی ازسوی این شورا ابطال شده است که این امر برای حفظ سلامت مجلس شورای اسلامی لازم است زیرا سلامت مجلس سلامت همهچیز در نظام کشور خواهد بود. درپی برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی خبرگزاری آلمان به وجود دو گرایش اقتصادی متفاوت میان نمایندگان برگزیده مجلس دوم اشاره کرد و گزارش داد: یک گروه از نمایندگان خواستار سیستم سرمایهگذاری آزاد هستند و گروه دوم معتقدند باید دولت کنترل بیشتری بر روی اقتصاد کشور داشته باشد. هرچند همه آنها از رهبر انقلاب تبعیت میکنند، اما درمورد مسائل مربوط به اصلاحات کشاورزی، کنترل بر روی تجارت خارجی، قوانین کارگری و... اختلافنظر شدیدی دارند. این خبرگزاری در ادامه با اشاره به جریانهای سیاسی موجود در جامعه و مجلس اضافه کرد: در این انتخابات حزب جمهوری اسلامی ایران اکثریت مطلق خود را از دست داده است و در مجلس دوم کمتر از 90 نماینده دارد. حدود یکچهارم از نمایندگان این حزب متعلق به جناح بازار حزب هستند و ازطرف جناح بازاری حمایت میشوند. این درحالی است که یکچهارم دیگر از نامزدهای حزب از حمایت دانشجویان و بهاصطلاح رهبران مذهبی پیشرو که معتقد به ایجاد تغییرات انقلابی در اقتصاد هستند، برخوردارند. در انتخابات اخیر، برخی از نامزدهای بازار مانند رضا زوارهای و احمد توکلی نتوانستد، وارد مجلس شوند. نامزدهای مذهبی پیشرو نقش مهمی در مجلس دوم بازی خواهند کرد، اما درمجموع قدرت در ایران در دست رهبران مذهبی است و نیمی از نمایندگان مجلس از این افراد تشکیل شده است.

گزارش - 6

6. امروز محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، سرهنگ صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، حجتالاسلام محمدعلی رحمانی مسئول بسیج مستضعفین و شماری از فرماندهان و مسئولان قرارگاههای مشترک ارتش و سپاه با امام خمینی رهبر انقلاب و فرمانده کل قوا، آیتالله منتظری و آیتالله گلپایگانی دیدار کردند. امام خمینی در این دیدار بر اتحاد میان نیروها، ایمان به خدا و اعتقاد به قدرت الهی تأکید کرده و آن را موجب سرافرازی دانستند. ایشان با اشاره به پیروزیهای مسلمانان در صدر اسلام اظهار کردند: «پیامبر اکرم با عدد کم، لکن با تأیید الهی مقاصد خودش را پیش برد و دنیا را تحتتأثیر خودش قرار داد، شما هم که تابع آن وجود محترم هستید و شما الآن میبینید که دنیا تحتتأثیر شما واقع شده است. شما پیروزید الآن، شما در دنیا الآن اینکه انعکاس قدرت شما در کاخ سفید و در کرملین پرتوانداز است. همه قدرتها از شما باک دارند، شما باک از کسی نداشته باشید، همه قدرتها از قدرت اسلام الآن لرزیدهاند. ... شما از هیچ قدرتی نترسید، وقتی خدا با شماست همهچیز با شماست.» امام خمینی در ادامه با تأکید بر وحدت میان نیروهای مسلح گفتند: «با هم باشید، دست واحد باشید و همه را دعوت به وحدت بکنید و بحمدالله وحدت حاصل است، حفظ کنید این وحدت را و مادامی که حفظ کنید شما وحدت خودتان را خدا با شماست. ... مسلم بدانید که یک کسی که خدا با اوست شهید بشود یا زنده باشد، پیروز است. ... خدا به همه شما قدرت عطا کند.» آیتالله منتظری نیز در جمع فرماندهان سپاه و نیروی زمینی ارتش ضمن تأکید بر حفظ و تحکیم اتحاد و وحدت کلمه بین نیروهای مسلح، اساس و پایه نیروهای مسلح را مکتب، تعلیمات دینی، اخلاق و ارزشهای اسلامی و توکل به خدا معرفی کرد و این امر را باعث افتخار و آبروی حکومت و پشتوانه قومی و دینی برشمرد. وی با اشاره به نامه حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) به مالک اشتر، در عزل و نصب مسئولان و تقسیم مسئولیتها عقل، فکر، لیاقت و تعهد افراد را معیارهای اصلی ذکر کرد و با تأکید بر افزایش کیفیت آموزش، استفاده از افکار افراد مختلف و پیشبینی حوادث و رویدادها در نیروهای مسلح و جنگ یادآور شد: «از فرصتهایی که پیش میآیند حداکثر استفاده شود. ما باید بنشینیم و اگر نواقص در کار بوده بررسی و مرتفع نماییم و سعی کنیم آموزشهای نظامی و فنی را در حد نیاز بالا ببریم» از فکر افراد مختلف در هر درجهای که هستند استفاده کرده و در جنگ همه جوانب امر را پیشبینی کنیم و درمورد حوادث احتمالی، از پیش آماده باشیم تا خطرهای کمتری متوجه نیروهای ما شود. آیتالله گلپایگانی نیز در دیدار با فرماندهان سپاه و ارتش ضمن اشاره به حوادث افغانستان و لبنان با استغاثه به درگاه امام زمان(عج) و ملت ایران برای دفع ظلم و شر کفار از سر مسلمین، خطاب به فرماندهان جنگ افزود: «همیشه چه فاتح بشوید چه نشوید، که امیدوارم فاتح شوید، نظرتان با خدا باشد و یک وقت خیال نکنید که ما کار میکنیم، خدا کار میکند "و ما رمیت اذ رمیت و لکن الله رمی"... کار دست خداست و باید خدا شما را نصرت بکند و همیشه نظرتان به خدا باشد و با توکل به خدا انشاءالله عزم راسخ و قلب محکم داشته باشید و محکم و استوار باشید تا خداوند عالم هم به شما توفیق عطا فرماید که به هدف خود نائل شوید.»

گزارش - 7

7. درپی گسترش و تداوم حملات عراق به نفتکشها و میدانهای نفتی در خلیجفارس و ابراز نگرانی وزارت نفت از کاهش شدید صادرات نفت ایران که به نصف تقلیل یافته است، نخستین گردهمایی علمی بینالمللی با عنوان "بررسی آثار و پیامدهای نشت نفت در آبهای خلیجفارس" بهمنظور یافتن راههای مقابله با نشت نفت و حفظ محیط زیست با شرکت رئیسجمهور، مقامات علمی کشور، 250 کارشناس نفتی داخلی و 67 کارشناس خارجی آغاز به کار کرد. در این نشست راههای مقابله با نشت نفت و حفظ محیط زیست در خلیجفارس مورد بحث و بررسی قرار گرفت و مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال حملات عراق به نفتکشها و میدانهای نفتی تشریح شد. آیت الله خامنه ای رئیسجمهور در این گردهمایی درخصوص اهمیت بررسی نشت نفت گفت: نشت نفت تهدیدی علیه محیط زیست و صنایع دریایی کشورهای پیرامون خلیجفارس است و برای ما نیز از آن نظر اهمیت دارد که موجب شناخت ماهیت دشمن میشود که یک جنگ مصیبت بار را بر دو ملت مسلمان ایران و عراق تحمیل کرده است. ما توانستیم مواضع سیاسی جهانی و مجامع بینالمللی را بهتر بشناسیم و کارایی فنی خودمان را نیز برآورد کرده و میزان اراده و تصمیم ملت خود را بهتر بسنجیم. بنابراین حوادث برای ما سرشار از تجربه است. رئیسجمهور در ادامه سخنان خود با اشاره به جنگ تحمیلی اظهار کرد: «عراق آغازکننده جنگ با ما بود و فکر میکرد این جنگ را خیلی زود با پیروزی به پایان میبرد، بعد رژیم بعث فکر میکرد با تحمیل صلحی که نکته بارز آن پیروزی بر عراق بود، توفیق خواهد یافت. اما پیروزیهای ما در جنگ این تصور را تخطئه کرد. عراق فکر کرد با کشاندن ماجرای جنگ به خلیجفارس میتواند آن را به نقطهای بکشاند که طرف جنگ دیگر تنها عراق نباشد و از این طریق صلح مورد نظر خود را تحمیل نماید و از دولتهای دیگر باجگیری نماید، اما در این راه نیز شکست خورد.» رئیس شورایعالی دفاع درخصوص حملات عراق به چاههای نفت نوروز و پایانههای بارگیری نفت ایران در خلیجفارس و تبلیغات عراق و حامیان منطقهای و بینالمللی آن درمورد سیاست جمهوری اسلامی ایران، افزود: «ما با این مسئله برخورد سیاسی نکردیم. در قبال جنجالهای تبلیغاتی رژیم عراق و قدرتهای حامی وی خونسردی خود را حفظ کردیم و همه تلاش خودمان را برای این مشکل به کار گرفتیم و توجه داشتیم که به هدفهای رژیم عراق کمک نکنیم.» رئیسجمهور از دانشمندان داخلی و خارجی شرکتکننده در گردهمایی خواست مسئله آلودگی نشت نفت را بهعنوان یک پدیده تأثیرگذار در وضع کنونی جهانی بررسی کنند و با شناسایی عوامل مؤثر در تحمیل آلودگی بر آبهای خلیجفارس و محیط زیست منطقه، راههای پیشگیری از این ضایعه مهم را بیابند. آیتالله خامنهای همچنین به توان متخصصان داخلی در کنترل نشت نفت از چاههای آسیبدیده ایرانی اشاره کرده و ضمن پیشنهادی به کشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس از آنها خواست دراینزمینه همکاری بیشتری داشته باشند. وی خاطرنشان کرد: این توانایی مطمئناً در کشورهای همسایهمان در خلیجفارس نیز میتواند باشد و برایناساس، این کشورها میتوانند در این زمینه همکاری مشترکی برای پیشگیری از افزایش آلودگیها داشته باشند. رئیسجمهور همچنین با تأکید بر ضرورت پایاندادن به ماجراجوییها در خلیجفارس خطاب به شرکتکنندگان در گردهمایی گفت: «چرا وقتی مسئله نشت نفت در خلیجفارس به وجود میآید، دستگاههای تبلیغاتی بر روی اصل قضیه تأکید میکنند، ولی به عامل اصلی بروز چنین حوادث تلخی که خسارت عمدهای بر مردم منطقه تحمیل میکند، توجه نمیکنند.» وی با اشاره به کمکهای تسلیحاتی، تبلیغاتی و سیاسی دولتهای منطقه و کشورهای غربی به عراق، درخصوص سیاست جمهوری اسلامی ایران دربرابر این حملات اضافه کرد: «چگونه توقع دارند که ما اجازه دهیم آنها آزادانه نفت خود را صادر کنند و ما نتوانیم نفت خود را صادر کنیم. ما اعلام میکنیم مسیرهای نفتی خلیجفارس یا همه امن است یا همه ناامن. اگر ابرقدرتها ما را از صدور نفت منع کنند، آنها هم باید از نفت محروم بمانند.» در بخش دیگری از این گردهمایی، دکتر صمدی رئیس دانشگاه تهران، با اشاره به اقدامات عراق در حمله به نفتکشها اظهار کرد: «رژیم بعثی عراق با هدف قراردادن چاههای نفت و آلودهکردن محیط زیست خلیجفارس خیانت بزرگی به مردم کشورهای منطقه نموده است، ولی برای سرپوشگذاشتن به اعمال غیرانسانی خود و جلوگیری از تقبیح این عمل بهوسیله دانشمندان و متخصصین بشردوست بهمحض اینکه دانشگاه تهران اعلام نمود که یک کنفرانس علمی درزمینه نشت نفت در خلیجفارس در 18 دی 1362 (8 ژانویه 1984) برگزار میکند، حکومت بعث عراق به دانشگاه بصره دستور داد که در همان روز کنفرانس مشابهی تشکیل دهد ... . آیا آلودگی نفتی خلیجفارس با این سیاستبازیها پاک میشود؟ ... و اگر رژیم بعث عراق در پی پاککردن خلیجفارس از آلودگی است از حمله به نفتکشها و پایانههای نفتی خودداری کند.» رئیس دانشگاه تهران ابراز امیدواری کرد که این گردهمایی گامی اساسی در جهت حفظ انسانها، محیط زیست و حیوانات دریایی در خلیجفارس باشد. درهمینحال، در نخستین نشست علمی بینالمللی "بررسی آثار و پیامدهای نشت نفت در آبهای خلیجفارس" اعلام شد که آتشسوزی و نشت نفت یک حلقه چاه نفتی نوروز که براثر حمله موشکی عراق دچار حریق شده بود، بههمت نیروهای تلاشگر شرکت فلات قاره ایران مهار شده است. غرضی وزیر نفت، دراینزمینه گفت: «عراق از اواخر زمستان سال 1361، به تعدادی از چاههای نفت ایران حمله کرد و مدتی چاههای نفت جمهوری اسلامی ایران در خلیجفارس نشت میکرد که با ایثار کارگران، نشت چاه شماره 3 نوروز مهار شد. ضمناً چاه شماره 10 نوروز که بهمدت 13 ماه روزانه 5 هزار بشکه نفت آن میسوخت و یک هزار بشکه نفت دیگر نشت میکرد، در 14 فروردین سال جاری، با همت کارگران و متخصصان ایرانی شرکت فلات قاره وزارت نفت ... مهار شد ... که خبر آن امروز در کنفرانس بررسی علمی اثرات نشت نفت ... اعلام شد.» وی اضافه کرد: بااینکه فشار رژیم عراق در منطقه رو به ازدیاد است و کشورهای غربی میکوشند که از حرکت ناوگان نفتکشهای ایران جلوگیری کنند، اما برادران ما در وزارت نفت در مهار نشت چاههای نفت و انتقال نفت از پایانههای نفتی به بازارهای جهانی موفق هستند. وزیر نفت با اشاره به موقعیت میدانهای نفتی نوروز و اباذر اضافه کرد: «نزدیکترین نقطه ایران به عراق حوضچه نفتی نوروز است و پس از آن حوضچه اباذر قرار دارد. در این حوضچه نزدیک به یکصد حلقه چاه نفت وجود دارد. عراق پس از حمله به حوضچه نفتی نوروز، به حوضچه نفتی اباذر نیز حمله کرد، اما بهدلیل تلاش نیروهای متعهد شرکت فلات قاره ایران پس از مطلعشدن از تصمیم عراق مبنیبر حمله به حوضچه نفتی اباذر آنها در مدتی کمتر از یک ماه، نشت همه چاههای نفت آسیبدیده را کنترل و مهار کردند و پس از حمله مجدد عراق بحمدالله هیچگونه آسیب عمدهای به حوضچههای مزبور وارد نشد و تنها بخشی از سکوها آسیب دید.»

گزارش - 8

8. درپی تشدید حملات عراق به نفتکشها و کشتیهای تجاری در خلیجفارس، علیاکبر ولایتی وزیر امور خارجه، در نشستی با شرکت سفرا و رؤسای دفاتر نمایندگی کشورهای خارجی در تهران به تشریح اقدامات عراق و مواضع ایران پرداخت و از شرکتکنندگان خواست تا واقعیت تجاوزات عراق و ضرورت مقابله با آنها را به کشورهایشان منعکس کنند. ولایتی با اشاره به حملات اخیر عراق به نفتکشهای کشورهای مختلف ازجمله نفتکش عربستان گفت: عراق از ابتدای جنگ تحمیلی از همه فرصتها برای گسترش جنگ به آبهای خلیجفارس استفاده کرده است، اما اقدامات این کشور در هفتههای اخیر وضعیت خطرناکی را برای اقتصاد جهانی به وجود آورده و سلامت و امنیت منطقهای را در معرض خطر قرار داده است. ولایتی در ادامه، به تشریح سیاست جمهوری اسلامی ایران دربرابر امنیت خلیجفارس پرداخت و افزود: «جمهوری اسلامی ایران از آغاز جنگ تحمیلی سعی وافر دارد که منطقه را از آتش جنگ دور نگه دارد و با دفع تجاوزات مکرر عراق علیه کشتیها شرایط لازم برای فعالیت آنها را در خلیجفارس فراهم آورد. اما بهدلیل کوتاهی جامعه بینالمللی و عدم تنبیه متجاوز، اقدامات جنگطلبانه رژیم عراق هر روز ابعاد بیشتری یافته است. حملات مکرر عراق به کشتیهای تجاری و بهویژه نفتکشها بیتردید بهمنظور بینالمللیکردن جنگ صورت میگیرد و میخواهد تمام منطقه را برای تثبیت تجاوزات خود به آتش بکشد.» جمهوری اسلامی ایران باوجود همه تضییقات و محدودیتها همچنان مصمم است که در حد مقدورات امنیت آبراه خلیجفارس را اعاده و درنهایت صبر و آرامش به ماجراجوییهای اخیر رژیم عراق خاتمه دهد.» وزیر امور خارجه ضمن اشاره به استفاده گسترده عراق از سلاحهای شیمیایی در جنگ و حمله به مناطق مسکونی ایران تصریح کرد: «آنچه که بهعنوان ماحصل و نتیجهگیری از مجموع قضایا قابلطرح است در یک کلام خلاصه میشود رژیم عراق بهعنوان عنصری که به هیچ اصل و قانونی پایبند نبوده و در انجام هر نوع تجاوز و ماجراجویی دیوانهوار ملاحظهای نمیشناسد، نهتنها برای منطقه خطرناک و مصیبتبار است، بلکه بهدلیل اقدامات اخیر، صلح و امنیت جهانی را نیز تهدید میکند. درک درست این واقعیت خطیر برای جامعه بینالمللی مسئولیتساز است. وقتی که خطر جدی و فراگیر است جایی برای ملاحظات سیاسی ثانویه وجود ندارد. ازاینرو، از همه شما میخواهم که با منعکسنمودن این واقعیات به نحو کامل کشور متبوع خود را نسبت به وظیفه بینالمللی که در قبال مقابله با این تجاوزات به عهده همه ما قرار دارد، آگاه فرمایید.»

گزارش - 9

9. طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق، حملات این کشور به نفتکشها را در راستای پایاندادن به جنگ فرسایشی خلیجفارس عنوان کرد. وزیر امور خارجه عراق در مصاحبهای که امروز در روزنامه امریکایی واشنگتن پست به چاپ رسید، ادعا کرد: «هدف عراق آن نیست که با تحریککردن ایران آن کشور را وادار سازد که تنگه هرمز را که امریکا وعده داده است اجازه نخواهد داد بسته شود، مسدود سازد. هدف عراق آن است که به ایران ثابت کند این جنگ فرسایشی به نفع آن کشور نخواهد بود و درحقیقت ادامه جنگ به ضرر ایران تمام خواهد شد.» وی با ادعای اینکه بغداد از تلاشهای سازمان ملل متحد بهمنظور یافتن راهحلهای سیاسی برای پایاندادن به جنگ استقبال میکند، پذیریش قطعنامه 540 شورای امنیت سازمان ملل ازسوی بغداد را گواه این امر برشمرد و گفت: این فرصت براثر حمله گسترده نیروهای ایران به جزیره مجنون از بین رفت و تمام تلاشهای سیاسی نقش برآب شد. بنابراین ما نیز حمله به منافع حیاتی ایران در خلیجفارس را آغاز کردیم و این سیاست را همچنان ادامه خواهیم داد. وزیر امور خارجه عراق درمورد سیاست شوروی در قبال جنگ و روابط آن کشور با عراق تصریح کرد: «چهار سال پیش که نبرد ایران و عراق آغاز شد، نظر شوروی درمورد جنگ بهویژه نسبت به عراق بسیار منفی بود. شوروی ارسال جنگافزار و مهمات و وسایل یدکی به عراق را متوقف ساخت، اما در مرحله دوم تا حدی از انتقادهای خود نسبت به عراق کاست و مقداری جنگافزار نیز به عراق تحویل داد. اما در مرحله سوم و بهدنبال عقبنشینی نیروهای عراق از خاک ایران نسبت به ما احساس همدردی میکند. در مرحله سوم، همکاریهای نظامی میان شوروی و عراق به مرحلهای رسید که میتوان آن را رضایتبخش دانست.» وی اضافه کرد: در این مرحله شوروی وامی با بهره کم به مبلغ 2 میلیارد دلار به عراق داد تا در پنج پروژه عمده ازجمله احداث نیروگاه برق، کشف و استخراج نفت و برنامههای عمرانی استفاده کند. طارق عزیز همچنین از سیاست امریکا دربرابر جنگ ابراز نارضایتی کرده و گفت: «اقدامات امریکا درزمینه جنگ کافی نبوده و تا زمانی که نقطه عطفی پدید نیاید ازسرگیری روابط کامل دیپلماتیک با واشنگتن عملی نخواهد بود.» روزنامه واشنگتن پست با اشاره به اقدامات امریکا در قبال عراق و خواستههای طارق عزیز، یادآور شد: روابط دو کشور بهبود یافته است. عراق از فهرست کشورهای حامی تروریسم خارج شده و به سرپرست دفتر حفاظت منافع عراق در واشنگتن اعتبار دیپلماتیک اعطا شده است. اما وزیر امور خارجه عراق خواستار کمک امریکا به متوقفکردن ارسال اسلحه به ایران و قطع خرید نفت ازسوی همپیمانان امریکا است و آن را برای خاتمه جنگ ضروری میداند.

گزارش - 10

10. وزارت امور خارجه ایتالیا به منظور فراخواندن دو کشور ایران و عراق به خودداری از عملیات نظامی علیه کشتیرانی در خلیج فارس و مختلساختن آزادی دریانوردی، سفرای این دو کشور را احضار کرد. وزارت امور خارجه ایتالیا با صدور اطلاعیهای از آخرین تحولات جنگ که سالها دو کشور ایران و عراق را رو در روی هم قرار داده است، ابراز نگرانی کرد. در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «اوجگیری عملیات نظامی در خلیجفارس علیه نفتکشهای ملیتهای مختلف بحران را بدتر کرده و خطر عکسالعملهای غیرقابل پیش بینی و گرفتاریهای گستردهای را به وجود آورده است.» در پایان این اطلاعیه تصریح شده است که ایتالیا با استفاده از روابط همکاری با هر دو کشور متخاصم، به اقدامات خود برای دستیابی به صلح ادامه خواهد داد.

گزارش - 11

11. شیخ صباح سالم الصباح وزیر دفاع کویت، امروز تهدید کرد که کویت دربرابر تجاوز به حریم هوایی و خاک خود بیتفاوت نخواهد بود. وی ضمن تهدید به استفاده از سلاحهای پیشرفته در موارد اضطراری، با مداخله قدرتهای بزرگ در منطقه مخالفت و آمادگی کویت را برای همکاری گسترده با دیگر اعضای شورای همکاری خلیجفارس اعلام کرد. شیخ سالم الصباح گفت: «به هیچ وجه به ابرقدرتها اجازه دخالت در منطقه داده نخواهد شد.» وی درمورد هماهنگی کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس مدعی شد: «هماهنگی نظامی و دفاعی بین کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس بهطور گسترده ادامه دارد و هرگونه تجاوز به یکی از این کشورها بهمثابه تجاوز به تمامی کشورهای عضو این شورا است.» وزیر امور خارجه کویت درمورد توان نظامی خاص این کشور نیز اضافه کرد: کویت دارای پایگاههای موشکی است و در موارد اضطراری از آنها استفاده خواهد شد. روزنامه کویتی الرای العام نیز در شماره امروز خود به نقل از منابع آگاه مدعی شد که کشتیهای نظامی متعلق به امریکا و کشورهای اروپایی بهطرف دریای عرب** در حرکت هستند و برخی از آنها به پایگاههای دریایی عمان رسیدهاند. این روزنامه همچنین ادعا کرد: کشتیهای نظامی شوروی نیز برای حضور در منطقه از دریای سرخ بهسوی خلیجفارس در حرکت هستند که این امر نشاندهنده بحرانیترشدن اوضاع منطقه خلیجفارس پس از افزایش حملات ایران و عراق به نفتکشها در این منطقه است.

گزارش - 12

12. یک مقام بلندپایه رژیم صهیونیستی امروز در پایان جلسه شورای وزیران این رژیم گفت که اسرائیل از دخالت نکردن در جنگ ایران و عراق در خلیجفارس، خشنود است و همچنان قصد دارد خارج از میدان این جنگ ویرانگر بماند. در جلسه هیئت دولت رژیم صهیونیستی رئیس اطلاعات نظامی این رژیم در تشریح آثار جنگ ایران و عراق بر کشورهای منطقه گفت: «وخامت اوضاع خلیجفارس که ما با نگرانی آن را دنبال میکنیم نشانگر آن است که درگیریهای مسلحانه میان کشورهای مسلمان میتواند منجر به یک رویارویی میان دو ابرقدرت شود.» وی تأکید کرد: آنچه در خلیجفارس میگذرد این امکان را فراهم میسازد که جنگ میان اسرائیل و فلسطینیان در موضع برحق خود قرار گیرد. خبرگزاری فرانسه با اعلام این خبر افزود: اسرائیلیها میدانند که طرفهای درگیر در جنگ یک دخالت بیاهمیت اسرائیل را نیز رد خواهند کرد. به گفته یک مقام بلندپایه اسرائیل، امریکا برای دخالت در خلیجفارس از این رژیم درخواست کمک نکرده است.

گزارش - 13

13. در بستر کشمکشهای سیاسی و نظامی متعدد لبنان، امروز یک گروه شیعی به نام "حزبالله لبنان" با مشی مبارزه مسلحانه علیه رژیم صهیونیستی در بعلبک واقع در جنوب این کشور بهصورت رسمی اعلام موجودیت کرد. این گروه در جلسهای که از ساعت 9:30 امشب آغاز شد و تا ساعت 1:30 بامداد ادامه داشت، ضمن ارزیابی مسائل مهم جنوب لبنان و تحولات خلیجفارس، نام "حزبالله" را برای تشکیلات و نام "العهد" را برای نشریه خود برگزید. در ابتدای این جلسه که با حضور ابوحسن، سیدعباس موسوی، محمود هاشمی، حاج حسین شامی، ابوهشام، شیخ صبحی طفیلی، حسین دهقان و مصلح برگزار شد، مقرر گشت در بیانیهای مسائل لبنان و خلیجفارس مطرح و مواضع علمای این کشور در قبال آنها اعلام شود. علاوهبراین در این جلسه مباحثی درخصوص تشکیل مکتب سیاسی و تعیین اعضای آن، تکمیل فرماندهی سپاه منطقه بقاع، تشکیل کمیتهای بهمنظور رسیدگی به حوادث اضطراری و مسئله سوریها طرح گردید. در بخشی از این جلسه حسین دهقان درمورد تشکیلات سیاسی نیروهای مبارز جنوب لبنان تصریح کرد: «ما لازم است فکر حزباللهی را طرح کنیم نه تشکیل حزبی را و باتوجه به تبلیغات موجود در قبل و حال و باتوجه به جو سیاسی موجود ما باید همان اسم "حزبالله" را داشته باشیم.» درنهایت این پیشنهاد مورد قبول قرار گرفت و عنوان "حزبالله" انتخاب شد. همچنین در این جلسه سیدابراهیم امین، سیدحسن نصرالله، حاج حسین خلیل و یک نفر از اعضای سپاه بهعنوان اعضای اصلی حزبالله و ابوحسن و شیخ صبحی بهعنوان اعضای علیالبدل انتخاب شدند. سپس درمورد نام نشریه صحبت شد و درمورد اسم "العهد" بهعنوان ارگان حزبالله توافق حاصل شد. فرمانده سپاه پاسداران مستقر در سوریه و لبنان در مصاحبهای با صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران درخصوص تحرکات اخیر رژیم صهیونیستی در لبنان و بمباران جنوب این کشور گفت: «آنچه در لبنان میگذرد، یک حرکت است، یک انقلاب است، یک فرهنگ است. اسرائیل فکر میکند با زدن اماکن قادر است ریشه این حرکت را بخشکاند، ولی غافل و جاهل است. ... اسرائیل باید بداند که با این اعمال جنایتکارانه خود نمیتواند این حرکت لبنان را از بین ببرد؛ بلکه انشاءالله این حرکت است که اسرائیل را در منطقه از بین خواهد برد.»

گزارش - 14

14. تبلیغات ضدایرانی در امریکا به شدت افزایش یافته است و رسانه های این کشور بدون استثنا کاملاً سعی دارند ایران را متهم و محکوم کنند. خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی از واشنگتن با اشاره به جهت گیری ضدایرانی رسانههای امریکا اعلام کرد: «برای جلب موافقت جامعه امریکا از هرگونه حرکتی ازجمله مداخله نظامی امریکا با پشتیبانی و کمک به مرتجعین جهت جنگ با جمهوری اسلامی ایران، ایجاد تنفر در بین امریکاییان از ایران از ضروریات است.» آنها برنامه های مفصلی درمورد نقض حقوق بهائیان و برنامه هایی درباره نقض حقوق بشر ازسوی جمهوری اسلامی ایران تهیه و پخش میکنند. گزارش رسانههای این کشور از جنگ ایران و عراق به شدت جانبدارانه و در راستای حمایت از رژیم بعثی صدام حسین است.

منابع و مآخذ روزشمار 1363/02/30