1365.02.30

روزشمار جنگ سال 1365 1365.02.30
نام‌های دیگر	سی اردیبهشت
تاریخ شمسی	1365.02.30
تاریخ میلادی	20 مه 1986
تاریخ قمری	10 رمضان 1406

1360.02.30

1361.02.30

1362.02.30

1363.02.30

1364.02.30

1366.02.30

1367.02.30

گزارش - 1

1. در جريان درگيري‌هاي شديد امروز در جبهه مهران، تلاش نيروهاي ایران و عراق برای تصرف مواضعی از یکدیگر بدون نتیجه و با تحمیل تلفاتی به دو طرف به پایان رسید. هجوم نیروهای خودی* كه از ساعت 22:30 شب گذشته، با هدف بازپس‌گیری مناطق اشغال‌شده از دو محور پاسگاه رضا‌آباد و تپه‌های غلامی (250 و 225) آغاز شده بود و تا قبل از روشنایی صبح امروز، ادامه یافت، حاصلی در بر نداشت و قوای عراقی پس از دفع تک رزمندگان، با یک گردان زرهی از تیپ59 و یک گردان پیاده تیپ606 و نیز ایجاد موانع و میدان مین، جناح شمالی منطقه عملیات (تپه‌های غلامی و باغ کشاورزی) را تقویت کردند. همچنين بنا به گزارش واحد اطلاعات قرارگاه نجف2، احتمال حمله دشمن براي تصرف تپه‌های زالوآب و نمه‌کلان‌بو متصور است. مهدی انصاری راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه نجف، به نقل از قاآنی فرمانده تیپ21 امام رضا(ع) سپاه پاسداران، علل ناکامی عملیات نیروهای خودی را توان برتر دشمن در به‌کارگیری واحد زرهی ذكر کرده و نوشته است: «[برای عملیات] سه گردان به کار گرفتیم یکی تپه رضاآباد، دیگري تپه‌های غلامی و سومی برای پایین رضاآباد منطقه کشاورزی، ابتدا بچه‌ها (نیروها) به‌طرف رضاآباد و باغ کشاورزی خوب پیش رفتند، اما دشمن [با تشخیص فلش حمله] نورافکن تانک‌ها را روی موضع نیروها در رضاآباد روشن کرده و با شلیک توپ و تیربارها، اجازه پیشروی به نیروها را نداد.» در گزارش راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ میدان مین دشمن که موجب واردآمدن تلفات به نیروهای خودی شد، از دیگر عوامل ناکامی عملیات نیروهای خودی ذکر شده است. به گزارش حمیدرضا فراهانی راوی تیپ21 امام رضا(ع)، «ساعت 22:40 (شب گذشته)، گردان‌های عمل‌کننده، با دشمن درگیر می‌شوند. پس از گذشت دو ساعت و سی دقیقه، (ساعت 1:25 بامداد امروز)، نیروها در جریان درگیری مداوم و به‌رغم مقاومت و آتش پرحجم دشمن موفق می‌شوند تا حدودی به‌سمت اهداف در تپه رضاآباد و باغ کشاورزی پیشروی کنند. دراین‌حال، دشمن با روشن‌نمودن نورافکن تانک و متمرکزکردن آنها به‌سمت نیروها در تپه رضاآباد، بر شدت آتش خود افزود. شدت درگيري‌ها به حدي بود كه دو طرف متحمل خسارت شده‌اند. اما وجه تمايز نيروهاي دشمن با خودي در اين بود كه عراقي‌ها، قدرت جابه‌جايي نيرو و انتقال نيروهاي تازه‌نفس را بيشتر از ايراني‌ها داشتند. ساعت 1:52، واحد مهندسی برای حفظ همان مقدار زمینی که نیروها [در آن] پیشروی کردند وارد عمل می‌شود تا با احداث خاکریز موضع موقتی برای مقاومت نیروها فراهم نماید، ولی به‌دلیل حجم زیاد آتش دشمن موفق به انجام مأموریت خود نشد. ساعت 3 بامداد، فرماندهی تیپ با هدف پیشگیری از تلفات دستور می‌دهد پس از تخلیه شهدا و مجروحین به مواضع خود بازگردند. قاآنی وسعت زیاد حد مأموریت، آمادگی صددرصد و مقاومت دشمن، تصور ذهنی غلط از روحیه دشمن که به‌محض عملیات رزمندگان منطقه را ترک و نیروهایش فرار خواهد کرد (ضعیف تلقی‌کردن دشمن) و نقص در طراحی مانور را عامل ناکامی نیروهایش برشمرد.» عراقی‌ها پس از دفع تک و بازیابی خود، در ساعت 7:30 صبح، با هدف اشغال مجدد مناطق ازدست‌داده، اقدام به پاتک کردند که در نتیجه مقاومت و مقابله نیروهای خودی، پاتك دشمن دفع شد.** در این درگیری به گردان زرهی از تیپ59، گردان‌های پیاده از تیپ 801، 802 و 94 و دو گردان کماندویی دشمن تلفات و ضایعاتی وارد شد. هم‌اکنون نیز تیپ‌های 70، 80 و 59 زرهی دشمن، به‌علاوه تیپ‌های 442، 422، 801 و 94 پیاده و درمجموع 9 گردان تانک، 4 گردان مکانیزه و 15 گردان پیاده در منطقه مهران وارد عمل شده‌اند. باوجود نتیجه عملیات در این روز، اهمیت بازپس‌گیری نقاط حساس منطقه موجب شد تا به 3 یگان لشکر5 نصر و لشکر41 ثارالله(ع) و تیپ21 امام رضا(ع) مأموریت آزادسازي مناطق اشغال‌شده از سه محور مختلف داده شود که براین‌اساس لشکر5 نصر و 41 ثارالله(ع) مأموریت يافتند تا ارتفاعات 307، 310، 345 و 330 را تصرف كنند و تیپ21 امام رضا(ع) نيز بايد به‌تنهایی بر روی تپه‌های رضاآباد عمل كند. بدين‌ترتيب مقرر شد عملیات در محور یک، ساعت 22:50 شب جاری و در دو محور دیگر به ترتیب ساعت 3 بامداد و 11 صبح (روز 31/2/1365)، اجرا شود.*** از سوي ديگر واحد اطلاعات قرارگاه نجف درباره احتمال ادامه عمليات نيروهاي عراقي در مهران براي تصرف زالوآب هشدار داد. طبق خبر رسيده از محور شمالي منطقه عمليات، روز گذشته (29/2/1365)، 300 خودروي عراقي به محور عملياتي مهران آمده و امروز، 240 خودرو از مهران خارج شد كه احتمال تعويض يك تيپ وجود دارد. همچنين بنابه گزارش واحد جنگال (جنگ‌هاي الكترونيك سپاه پاسداران) يك تيپ كماندو وارد منطقه شده است. لذا باتوجه‌به بازپس‌گیری تپه 345 نمه‌كلان‌بو به‌همت نيروهاي ایران و تقويت محور پاسگاه رضاآباد، پاسگاه دوراجي و تپه 345، احتمال تك نيروهاي عراقي از سه محور يادشده براي تصرف تپه‌هاي زالوآب و نمه‌كلان‌بو متصور است.

گزارش - 2

2. يك ژنرال عراقی مدعی شد كه عملیات مهران با غافلگیری ایران اجرا شده است. وزیر اطلاعات عراق نيز اعلام کرد نیروهای ارتش اين كشور ضمن تصرف شهر مهران، مانع پیشروی ایران در منطقه فاو شدند. از سوي ديگر رسانه‌هاي خبري كه همچنان عملیات عراق در جبهه میانی و تصرف شهر مهران را موردتوجه قرار مي‌دهند در انعکاس رویدادهای این منطقه فقط، به اطلاعیه‌های نظامی دو کشور - که به اعتراف برخی رسانه‌ها ضدونقیض هستند - بسنده کرده‌‌اند. به گفته خبرگزاری کویت به نقل ‌از روزنامه انگلیسی دیلی ‌تلگراف فرمانده عراقی سرلشكر ضیاء ابراهیم مجیب، مدعی شد نیروهای تحت‌فرماندهی وي شهر مرزی مهران را با غافلگیری ایرانیان و بدون شلیک حتی یک گلوله تصرف کرده‌اند. ابراهیم مجیب افزود که نیروهایش با حمله از دو محور پیشروی کردند و در حدود 450 ایرانی را به اسارت گرفتند. مجیب همچنین اظهار کرد نیرو‌های او مواضعی را كه شامل چندین تپه مشرف به شهر مهران است و در فاصله تقریباً 100 مایلی شرق بغداد قرار دارد، تسخیر کرده‌اند. به نوشته دیلی‌تلگراف نیروهای تحت‌فرماندهی این سرلشكر عراقی درحال‌حاضر مواضع جدید خود را تحکیم کرده‌اند و فرمانده آنها نیز درحال برنامه‌ریزی براي پیشروی در مسیر جاده جنوب به شرق، به‌سمت شهر دهلران می‌باشد. از سویی، با گذشت چهار روز از تهاجم ارتش عراق به مهران، رویدادهای این جبهه همچنان موردتوجه محافل رسانه‌ای است. رادیو امریکا در گزارشی درباره جنگ ایران و عراق با اشاره به نبرد شدید در بخش مرکزی جبهه‌های جنگ به‌ویژه درگیری‌های شهر مهران که چند روز پیش به تصرف عراق درآمد، به نقل ‌از لطیف نصيف جاسم وزیر اطلاعات عراق، گفت: «نیروهای ارتش عراق مهران و حوالی شهر را در مشت‌های آهنین خود دارند. هرگاه فرصت مناسب پیش آید دست به حمله خواهند زد.» رادیو امریکا در ادامه افزود: جاسم وزیر اطلاعات عراق، مدعی شد که عراق به یکی از اهداف خود در فاو که جلوگیری از پیشرفت سربازان ایرانی است دست یافته‌ است. وی گفت نیروهای عراقی اکنون در 12 کیلومتری فاو در یک بندر نفتی که مورداستفاده نيست در سنگرهای خود مستقر شده‌اند و نیروهای مخالف نیز در برخی نقاط با فاصله 200 متر از یکدیگر پراکنده شده‌اند. جاسم درباره گزارش‌هایي مبني‌بر اينكه ایران به حملات فوری دیگری دست خواهد زد، ابراز تردید کرد و گفت: پس از تصرف فاو، ایران در ضعیف‌ترین موقعیت‌ خود قرار دارد و نیروهای عراقی برای دفع حملات ایرانیان آمادگی کامل دارند. وزیر اطلاعات عراق همچنین این نظر را که ايران و عراق بیش از هر زمان دیگری برای مذاکره درباره پایان جنگ به یکدیگر نزدیک شده‌اند، رد كرد و گفت: هیچ‌یک از دو سوی متخاصم با چارچوب مذاکرات موافقت نکرده‌اند. وی ضمن انتقاد از كشورهاي ميانجي صلح سازمان ملل متحد افزود: آنانی که بر این باورند ایران با گذشت زمان انعطاف بیشتری از خود نشان خواهد داد درواقع دولت تهران را به اتخاذ موضع سرسختانه‌تری ترغیب می‌کنند. درهمين‌حال، رادیو فرانس انترناسیونال ضمن اينكه از پیشروی اخیر نیروهای ایران در منطقه مهران خبر داد به نقل ‌از منابع عراقی افزود که ارتش عراق مهران را در کنترل دارد. رادیو کلن هم گفت: ایرانی‌ها توانسته‌اند از پیشروی عراقی‌ها به حومه جنوبی مهران جلوگیری کنند و حتی دو موضع عراقی‌ها را در اطراف شهر تصرف کنند. به‌گفته اين راديو عراق هفت‌ تپه مشرف به مهران را نيز تصرف كرده است. به گفته رادیو بی‌بی‌سی نیروهای ایران، با پشتيباني نیروی هوایی و توپخانه سه دهکده اسلامیه، رضاآباد و شوهان را در شمال مهران از نیروهای عراقی بازپس گرفته‌اند. علاوه‌براين برخي منابع خبري از كشته‌ يا زخمي‌شدن 400 سرباز عراقی و اسارت 10 تن خبر دادند. همچنین در منطقه فاو و کردستان عراق، نيروهاي اين كشور حملات نفوذی ایرانیان را دفع و تلفات سنگینی به آنها وارد کرده‌اند.

گزارش - 3

3. تلاش عملیاتی امروز نیروهای تیپ57 حضرت ابوالفضل(ع) و گردان جندالله بوکان سپاه پاسداران برای تصرف ارتفاع 2519 (گردمند) و 2435 (شهید صدر) در منطقه حاج‌عمران بی‌نتیجه به پایان رسید. فرمانده تیپ57 حضرت ابوالفضل(ع) که پس از ابلاغ مأموریت، مانور تیپ را برای تصرف ارتفاع 2519 از سه محور راست، چپ و روبه‌رو طرح‌ریزی کرده بود، عملیات خود را دقایقی قبل از نیمه‌شب، آغاز کرد و با موفقیت‌هايی که به دست آورد توانست خود را به هدف نزدیک کند، اما براثر اجراي آتش شدید تیربار نیروهای عراقی ازسمت جلو تلفاتي به رزمندگان وارد آمد و الحاق نیروهای عملیاتی محقق نگرديد، علاوه‌برآن آتش شدید توپخانه دشمن نیز بر تعداد تلفات نیروهای عمل‌کننده افزود. در ساعت 2:47 بامداد، نیروهای خودی تقاضاي ورود نیروی احتیاط به منطقه را كردند، اما نیروی احتیاط به‌دلیل مشکلات ترابری با تأخیر به منطقه درگیری رسيد، ازطرفی باتوجه‌به شدت و استمرار آتش تیربارهاي عراقی‌ در ساعت 4:46، قرارگاه نجف به فرمانده تیپ57 اعلام کرد که مختصات دقیق سنگر تیربارهاي دشمن را گزارش کند تا با توپخانه، سنگر آنها را منهدم کنند، اما به‌علت حضور نیروهای خودی در اطراف سنگر و احتمال آسیب‌رسيدن به آنها، نوری فرمانده تیپ پاسخ داد: «ان‌شاءالله خود نیروها مسئله را حل می‌کنند و شما فقط عقبه دشمن را بزنید.» درنهایت به‌دلیل منهدم‌نشدن سنگر تیربار و استمرار آتش شدید توپخانه دشمن و نیز روشن‌شدن هوا، فرمانده تیپ57 به نيروها دستور عقب‌نشيني داد. ازسویی طبق برنامه قرار بود در محور سمت راست و هم‌زمان با عملیات روی ارتفاع 2519، عملیات ایذايی برای فریب دشمن اجرا شود، ولی از آنجا که دشمن جابه‌جايی‌های رزمندگان را در محور سمت راست دیده بود و احتمال می‌داد فلش اصلی حرکت نیروها به‌سمت ارتفاع 2435 باشد، آتش سنگین و پرحجم توپخانه‌ خود را روی جاده مواصلاتی این محور متمرکز کرد و درنتیجه، تلفات سنگینی به گردان جندالله بوکان وارد آمد و توان اجراي عملیات ایذايی از آنها سلب شد. پس از آن دشمن تا مدت‌ها محور سمت راست را زير آتش توپخانه قرار داد، ولی وقتی متوجه شد که فلش اصلی حرکت بر روی ارتفاع 2519 است، آتش خود را روی اين ارتفاع متمرکز کرد. باوجود اين موضوع طرح‌ریزی اجراي عملیات بر روی ارتفاع شهید صدر با نيروهاي تیپ57 حضرت ابوالفضل(ع) دوباره مطرح شد، ليكن هم‌زمان با این طرح‌ریزی خبر رسید که واحد مهندسی عراق در پشت ارتفاع شهید صدر درحال احداث جاده مواصلاتی است تا ازطریق شیار چومان به دره هارنا جاده را به ارتفاع شهید صدر متصل کند. درصورت موفقيت دشمن در انجام اين كار، ادامه عملیات برای رزمندگان دشوارتر مي‌شد. ازاین‌رو فرمانده قرارگاه نجف در تماس با فرمانده تیپ57 از وی خواست تا به‌سرعت آماده عملیات شود، ولی فرمانده تیپ57 آمادگی را به رسیدن کامل نیروهایش به منطقه مشروط کرد. درهمين‌حال قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) اعلام کرد: در نبردهای دیروز و امروز رزمندگان با دشمن در منطقه حاج‌عمران، رزمندگان موفق به سدکردن تک نفوذی دشمن، از محور منطقه عملیاتی شدند و تعدادی از قوای دشمن را به هلاکت رساندند. همچنین فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق با صدور بیانیه نظامی شماره 2233 اعلام كرد: حمله نیمه‌شب دشمن (ایران)، که در دو مرحله یک بار با استعداد 2 تیپ و مرحله بعد با استعداد یک گردان در منطقه سپاه پنجم (حاج ‌عمران) انجام شد با اجرای آتش دفع گرديد و نيروهاي ايران با تحمل خساراتی مجبور به عقب‌نشینی شدند.

گزارش - 4

4. مهاجمان عراقی باوجود تلاش‌ بسيار برای تحکیم مواضع اشغالی در منطقه فکه، به‌دلیل آسیب‌پذیري خطوط پدافندی خود، مجبور به عقب‌نشینی شدند. به گزارش واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، نیروهای دشمن در منطقه فکه پس از گذشت حدود 20 روز از عملیات در این منطقه، به‌دلیل دست‌نيافتن به اهداف نهایی خود (رسيدن به برغازه) و همچنين سرکوب‌ خط پدافندی‌شان، ناچار شدند به مواضع اولیه خود برگردند. ازاین‌رو، از صبح امروز، با عجله بسيار عقب‌نشینی كردند به‌طوري كه مقداری مهمات ادوات مختلف و وسایل دیگر را برجای گذاشتند. این درحالی است که دشمن در این مدت خط مذکور را با ایجاد استحکامات فراوان به یک خط پدافندی قوی تبدیل كرده بود.****

گزارش - 5

5. گلوله‌باران مواضع عراق در شرق بصره و اسکله العمیه در شمال خلیج‌فارس، اقدامات عراق در تحکیم مواضع و تقویت نیرو و ادامه مانور زرهی در منطقه فاو، بازدید وزیر دفاع عراق از منطقه سپاه پنجم و فعالیت واحدهایی از ارتش عراق در جبهه شمال‌غرب و احتمال حمله به برخي مواضع ایران ازجمله وقايع مهم‌ امروز است. واحدهای توپخانه خودی نیز مناطق پاسگاه زید، شلمچه، ابوالخصیب، کوت‌الزین، القطمه‌البحار و سکوی العمیه در شمال خلیج‌فارس را به‌شدت گلوله‌باران کردند. علاوه‌براين بنا بر اعلام واحد اطلاعات قرارگاه کربلا، در 48 ساعت اخیر، نیروهای عراقی مستقر در فاو اقدام به تحکیم مواضع پیاده و ادامه مانور زرهی با اجرای تیر مستقیم بر روی خطوط مقدم رزمندگان و همچنین افزایش فعالیت مهندسی برای احداث خاکریزهای جدید، گسترش سیل‌بندهاي کارخانه نمک و نقل‌وانتقالات براي تدارک نیروها کردند. ستاد مشترک ارتش از بازدید عدنان خیرالله وزیر دفاع و همچنین رئیس ستاد ارتش عراق از منطقه عملیاتی سپاه پنجم و به‌خصوص جبهه حاج‌عمران خبر داد. سرهنگ ظهوري فرمانده قرارگاه مقدم شهید بروجردی ارتش، در گزارشی درباره احتمال حمله عراق از مرز دولتو با هدف اشغال ارتفاعات جاسوسان و آبادی‌های اطراف هشدار داد. فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) هم از آمادگی نیروهای ارتش بعثی با بهره‌گیری از 6000 جاش برای حمله به ارتفاعات بلفت خبر داد. سپاه اشنویه اعلام کرد که دشمن تحرکات خود را در بین‌بنیلو زیاد کرده و ضمن افزایش آتش، احتمال حمله در منطقه سه‌راه لولان متصور است.

گزارش - 6

6. صبح امروز، هواپیماهای جنگنده ایران مواضع دشمن را در مهران بمباران کردند. در محور نمه‌کلان‌بو 2 بالگرد عراقی سرنگون شد. جنگنده‌های عراقی منطقه عملیاتی حاج‌عمران و منطقه دهلران را بمباران كرده و خساراتی به بار آوردند. نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران از نخستين ساعات بامداد، محل تجمع نیروها و ادوات زرهی دشمن در مهران را در چند نوبت بمباران كرد. براساس اطلاعیه نظامی 2476 ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، حمله هوایی به مواضع دشمن امروز در ساعت‌های 5:20، 5:30، 12:55، 13:30 و 18:42 انجام شد و جنگنده‌هاي ايراني پس از واردکردن تلفات و خسارات سنگین به دشمن، همگی سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند. به گزارش واحد مرکزی خبر، در این تهاجم هوایی بیش از 10 دستگاه تانک و نفربر و چندین کامیون حامل مهمات منهدم و شماری از نیروهای عراقی كشته شدند. درضمن در محور نمه‌کلان‌بو 2 بالگرد عراقی هدف آتشبار‌های ضدهوایی خودی قرار گرفته و سرنگون شدند. به گزارش قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب، هواپیماهای جنگنده عراقی از ساعت 5:15 تا 7:47 امروز، تعداد 44 سورتی پرواز در منطقه عملیاتی والفجر2 (حاج‌عمران) داشتند که در یک نوبت (ساعت6) تعداد 10 فروند از آنها مبادرت به بمباران مواضع توپخانه رزمندگان كردند. همچنین استانداری ایلام به نقل از فرمانداری دهلران خبر داد كه چند فروند هواپیمای عراقی منطقه شمال دهلران را بمباران و خساراتی را به تأسیسات اين منطقه وارد کردند.

گزارش - 7

7. سازمان امنیت و اطلاعات عراق در جلسه با گروه‌هاي ضدانقلاب ایرانی، خط مشي فعالیت جدید آنها را اعلام کرد. بر پايه گزارش فرمانداری شهرستان بانه به‌تازگي جلسات جداگانه‌اي بين مسئولان سازمان اطلاعات و امنیت و مسئولان سیاسی استان سلیمانیه عراق با گروه‌های ضدانقلاب ایرانی شامل حزب دمکرات، خبات، کومه‌له و منافقین در اطراف روستای کاریزه از توابع استان سلیمانیه برگزار و در آنها تصمیمات جديدي گرفته شده است كه گروه‌هاي مذكور ملزم به اجراي آن شدند. اين تصميمات بدین شرح است: ١. باتوجه‌به موقعيت جغرافيايي مناسب شهرستان بانه کلیه پیشمرگان ‌كرد خيلي زود و با تدارکات کافی (مواد منفجره و اعلامیه) و مجهز به سلاح‌های سبک وارد ایران شوند. 2. کلیه احزاب سعی کنند محورهای شهرستان بانه به سقز، بوکان، دیواندره، مریوان، سردشت و پیرانشهر را ناامن و محور مواصلاتی نیروهای نظامی را مین‌گذاری کنند. 3. گروه‌ها با حضور در روستاها، جوانان را از رفتن به خدمت سربازی منع کنند. 4. اعضای حزب دمکرات ضمن ناامنی در بانه با همکاری اعضای منافقین، در پایگاه اطراف سورکوه درگیری ایجاد کنند.

گزارش - 8

8. درگیری عناصر ضدانقلاب با نیروهای خودي در حومه شهر مریوان، جاسوسی منافقين براي كسب برخي اطلاعات، تلاش افراد كومه‌له برای نفوذ به دستگاه‌های دولتی، تردد گروه‌هاي ضدانقلاب از چند روستاي استان كردستان و تسليم‌شدن 8 تن از وابستگان اين گروه‌ها به رزمندگان از مهم‌ترین رویدادهای امروز آذربایجان‌غربی، کردستان، ایلام و شیراز می‌باشد. ساعت 23:30 امروز، در درگیری بین نیروهای خودی و عناصر ضدانقلاب حزب دمکرات در پشت کوه روستای نسل (از توابع مریوان)، 5 نفر از رزمندگان مجروح و 2 نفر مفقود شدند و احتمال داده مي‌شود از ضدانقلاب هم 3 نفر کشته شده باشند. فرماندهی قرارگاه عملیاتی حمزه سیدالشهدا(ع)***** در خبر تکمیلی، تلفات واردشده به نيروهاي خودي را یک شهید، یک مفقود و 4 زخمی و از عناصر ضدانقلاب 5 کشته و 2 زخمی اعلام كرد. به گزارش این قرارگاه، آمار تلفات خودی و ضدانقلاب در درگیری‌هایي كه در دو هفته اخیر (17 تا 30/2/1365)، در شهرهای سردشت، مریوان، پیرانشهر و سنندج روی داد 7 شهید و 2 مجروح از نیروهای خودی و از اشرار نیز 8 كشته مي‌باشد. بنا بر گزارش گردان مرزی بانه، ساعت 21:20، نیروهای ژاندارمری پایگاه منجیلان با ضدانقلاب درگیر شدند که پس از گذشت یک ساعت، درگیری‌ها بدون تلفات پایان یافت. قرارگاه نجف3 از تلاش گروه‌های ضدانقلاب برای به‌اسارت‌درآوردن رزمندگان خبر داد و افزود: یک گروه گشتی ضدانقلاب به توتمان عزیمت کردند و توانستند 2 پاسدار را که حامل تعدادي وسایل عملیاتی بودند، به اسارت درآورند. از سویی قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) درباره‌ تلاش جدید اعضای گروه ضدانقلاب کومه‌له برای نفوذ به ادارات دولتی و نهادهای نظامی هشدار داد. به نوشته‌ یک نشريه خبری در ایلام، منافقین در ارتباط تلفنی با بیمارستان امام خمینی این شهر، اطلاعاتی درباره ساعات پرواز هواپیماها و انتقال مجروحان به مقصد استان باختران و تهران به دست آوردند. در شیراز نیز منافقین در تماس با سپاه سعی در کسب اطلاعات درمورد تشکیل ستاد جنگ‌های نامنظم كردند.****** سپاه ناحیه کردستان در گزارشی از تردد گروه‌های 20 نفره ضدانقلاب کومه‌له (از گردان‌های بانه و سردشت) در منطقه روستای کانی‌مامر و کوخ‌شاور از توابع بانه، تردد یکی از سران این گروه همراه با 20 نفر عضو (از چته‌های گردان کاوه) در روستای دره‌ویان فارس از توابع سنندج، تردد گروه‌های 20 نفره از چته‌های هیز اربابا در روستای بیلوا از توابع دهستان نمیشر و روستای سفیددره از توابع بانه در 48 ساعت اخیر خبر داد. علاوه‌‌بر وقايع مذكور در 10 روز اخیر، 8 تن از اعضای ضدانقلاب وابسته به گروه‌های کومه‌له، دمکرات و رزگاری در شهرهای پیرانشهر، مهاباد، سردشت و مریوان خود را تسلیم رزمندگان کردند.

گزارش - 9

9. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) امروز، گزارش جامعی از فعالیت‌هاي گروهک کومه‌له در شش ماهه دوم سال گذشته داد. در این گزارش علاوه‌بر تعداد عملیات‌های اجراشده به تغییر و تحولات سازمانی این گروه نيز اشاره شده است. بنا بر این گزارش، گروهك كومه‌له در طول دوره، 24 مورد حمله به پایگاه، 3 مورد حمله به شهر، 4 مورد حمله به نيروهاي تأمین، 12 مورد کمین، یک مورد مین‌گذاری، یک مورد بمب‌گذاری و 5 مورد ترور انجام داده است. همچنين رزمندگان اسلام 41 مورد عملیات عليه چته‌های گروهک کومه‌له اجرا كردند که درمجموع تعداد 87 نفر از افراد دشمن معدوم، 95 نفر مجروح، 7 نفر اسیر و 8 نفر از آنان دستگیر شدند. دراین‌رابطه 30 قبضه سلاح سبک با مهمات، یک عدد دوربین صحرایی، تعدادی اسناد درون‌گروهی، 17 گلوله خمپاره، 61 عدد کیسه خواب، 2 چادر گروهی و چندين تخته پتو به دست نیروهای خودي افتاد. از نیروهای خودی نیز 81 نفر شهید، 138 نفر مجروح، 20 نفر اسیر و 6 نفر مفقودالاثر شدند. درضمن پایگاه‌های گلچیدر و سپهران براثر اقدامات عناصر ضدانقلاب سقوط کامل کرده و کلیه اسلحه و مهمات اين پایگاه‌ها به یغما برده شد. همچنين اين افراد 5 دستگاه خودرو را به آتش كشيدند. در طول دوره 88 نفر از چته‌های فریب‌خورده گروهک کومه‌له خود را به نیروهای اسلام تسلیم کردند. گفتني است در طول شش‌ماهه دوم سال 1364، تغییر و تحولاتی در رده مسئولان گردان‌های گروهک کومه‌له صورت گرفته است.*******

گزارش - 10

10. نیروهای کرد معارض رژیم بعثی در منطقه شیخان به قرارگاه تیپ، سازمان امنیت و مقر حزب بعث حمله كردند و تلفات و خساراتی بر نیروهای نظامی و امنیتی رژیم عراق وارد آوردند. همچنین 3 گروه بزرگ معارض کرد عراقی ضمن توافق برای اتحاد بیشتر، از جمهوری اسلامی درخواست حمایت و کمک کردند. رئيس اتحاديه ميهني كردستان عراق خواستار خروج اعضای مجاهدين خلق (منافقين) از كردستان عراق شد. خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از منابع اطلاعاتی درباره آخرین اقدامات اکراد معارض عراقی گزارش داد که مواضع نظامی رژیم بعثی عراق در بخش سرسنگ منطقه شیخان در چند روز اخیر موردحملات شدید انقلابیون مسلمان کرد قرار گرفته‌ است. در این حملات به قرارگاه تیپ، سازمان امنیت، مقر حزب بعث، قرارگاه اتحاد زنان، ایستگاه پست بازرسی عمادیه به سرسنگ و دهوک و پایگاه‌های اطراف آسیب‌های مالی و جانی فراواني وارد آمده است. برپایه این گزارش هم‌زمان با این عملیات، یک یگان نظامی رژیم بعثی در منطقه کاریفیا هدف سلاح‌های سنگین و سبک انقلابیون کرد قرار گرفت و در مین‌گذاری جاده پایگاه بایلو واقع در شمال شهر زاوقیه عراق یک خودرو حامل عناصر جیش‌الشعبی منهدم و 2 تن از عوامل رژیم بعثی کشته شدند. در همین ارتباط نماینده حزب دمکرات کردستان عراق در نامه‌ای به فرماندهی گردان1 تیپ3 نوهد اعلام کرد که بنا بر اطلاعات رسیده از منطقه شیخان، خسارت‌های دشمن در منطقه عمومی حاج‌عمران بسیار سنگین است. فقط در منطقه شیخان تلفات رژیم شامل 7 كشته و ده‌ها مجروح از جاش‌های تحت‌فرماندهی جوهر هرکی، یک كشته از طرف‌داران ارشد زیباری همراه با 55 تن دیگر از جاش‌های اين عشیره، ده‌ها مجروح دیگر و نیز کشته‌شدن یک فرمانده تیپ بوده است. از سویی رهبران 3 گروه کرد معارض رژیم بعثی شامل اتحادیه میهنی کردستان عراق، حزب سوسیالیست بارزانی عراق و حزب پاسوک با صدور بیانیه‌ای مشترک اعلام كردند كه کردستان عراق مرکز اساسی فعالیت‌های نظامی علیه رژیم بعثی است. در اين بيانيه تصریح شد كه 3 گروه براي ایجاد وحدت بیشتر به توافق رسیده‌اند تا با رهبر مشترک همه گروه‌های ضدعراقی برای سرنگونی رژیم بعثی عراق همكاري كنند، بنابراين از جمهوری اسلامی درخواست کمک کرده‌اند. در بخشی از این بیانیه چنین آمده است: «سه گروه مذکور از جمهوری اسلامی توقع کمک و درازکردن دست همیاری دارند تا بتوانند این تدابیر را عملی نمایند و دوست وفادار جمهوری اسلامی چه در وقت مبارزه و چه بعد از پیروزی باشند. ما بار دیگر تأکید می‌کنیم که باید از دوستی با جمهوری اسلامی و همکاری با او پشتیبانی نماييم چون این منفعت هردو ملت مسلمان عراق و ایران را در برمی‌گیرد.» از سوي ديگر باتوجه‌به درگيري اخير اتحاديه ميهني كردستان عراق با اعضاي سازمان مجاهدين خلق ايران (منافقين)، جلال طالباني رهبر اين اتحاديه به پيشمرگان خود دستور داد كه به مقرهاي اين گروه در خاك عراق حمله كرده و به آنان اعلام شود كه هرچه سريع‌تر منطقه كردستان عراق را ترك كنند.

گزارش - 11

11. علیرضا معیری معاون سیاسی نخست‌وزیر و هیئت همراه وي امروز به فرانسه سفر کردند تا درباره اختلافات دو کشور با مقامات فرانسوي گفت‌وگو کنند. این سفر نخستین دیدار رسمی یک مقام بلندپایه ایرانی بعد از انقلاب اسلامی و در پاسخ به سفر دو هیئت فرانسوی به تهران در ماه گذشته (20 تا 26 فروردین)، انجام شد.******** معیری که حامل پیام‌های رئیس‌جمهور، رئیس مجلس شورای اسلامی و نخست‌وزیر است پس از ورود به پاریس، مذاکرات رسمی خود را در یک اجلاس کاری در وزارت امور خارجه با مقامات این وزارتخانه آغاز و شرایط ایران را برای بهبود روابط با فرانسه مطرح كرد. بازپرداخت وام یک‌میلیارد دلاری که ایران در زمان رژیم پهلوی برای تأمین پروژه ارودیف به فرانسه اعطا کرده بود، حمایت‌نكردن پاریس از رژیم بعث عراق در جنگ با ایران و پرهیز از حمایت از ضدانقلابیون فراری ایرانی به پاریس موضوعاتي بود كه در اين ديدار موردتأکید قرار گرفت. خبرگزاری فرانسه از پاريس به نقل از منابع آگاه فرانسوی اعلام كرد: ناظران معتقدند این سفر احتمالاً می‌تواند نشانه ایجاد یک آرامش نسبی در روابط دو کشور و گام کوچکی به‌سوی عادی‌شدن روابط آنها باشد و احتمالاً آرامشی در مسئله مربوط به گروگان‌های فرانسوی در لبنان ایجاد خواهد کرد؛ گفتني است خبرگزاری فرانسه مدعي شد اين گروگان‌ها احتمالاً دراختیار بنیادگرایان مسلمان طرف‌دار ایران هستند. اما رادیو اسرائیل ادعا كرد بنا بر شایعه اخیر، فرانسه حاضر شده برای کسب آزادی گروگان‌های خود در لبنان، تعدادي اسلحه پیشرفته به ایران صادر کند.

گزارش - 12

12. به گفته رئیس کميسیون سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، پیامد‌های فتح فاو در منطقه و جهان، بازنگری اساسی در برنامه‌ها و سیاست‌های داخلی و خارجی را ضروری ساخته است. احمد عزیزی نماینده مردم قزوین و رئیس کميسیون سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در نطق پیش از دستور امروز مجلس، با اشاره به اینکه در نتیجه پیروزی رزمندگان در تصرف بندر فاو عراق و ابعاد بین‌المللی آن، امریکا ناچار شد با حمله مستقیم به لیبی، علاوه‌بر تلاش برای منزوی‌ساختن مواضع طرف‌داران انقلاب اسلامی، رودررویی با جمهوری اسلامی را تمرین و آثار جهانی آن را ارزیابی كند، درباره لزوم بازنگری در سیاست‌گذاری‌های داخلی و خارجی گفت: «اظهارات و مواضع خصمانه کشورهای منطقه و در رأس آنها عربستان ‌سعودی و کویت، تحرکات سیاسی آنها در جهان و منطقه علیه جمهوری اسلامی پس از آزادسازی فاو و همگامی شتاب‌آلود آنان با غرب در پیشبرد روند تنزل بهای نفت و همچنین سکوت و عدم تحرک آنها در محکوم‌کردن تجاوز امریکا به لیبی نشان داد که آنها علی‌رغم گام‌های حسن‌‌نیت و سعه‌صدر مسئولان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، جز به منافع استکبار جهانی نمی‌اندیشند و با بی‌اعتنایی به سیاست‌های اصولی جمهوری اسلامی مبنی‌بر حسن هم‌جواری با همسایگان حاضر نشده‌‌اند از مواضع خود ذره‌ای عقب‌نشینی نمایند. ... [ازاین‌رو و با] عنایت کافی به این تحرکات که براساس تجربه پس از پیروزی عمده رزمندگان اسلام در جبهه‌های جنگ تحمیلی چهره نمایانده است، ضرورت یک بازنگری اساسی به ماهیت روابط با این کشورها و لزوم یک بررسی جدی ازسوی همه صاحب‌نظران و دست‌اندرکاران سیاست خارجی، درزمینه ابعاد عملی این سیاست‌ها براساس اصول اولیه انقلاب، را اجتناب‌ناپذیر ساخته و درعین‌حال، کارایی برخی گام‌های گذشته، در عرصه سیاست‌های جمهوری اسلامی در منطقه را موردسؤال قرار می‌دهد.» رئیس کميسیون سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی با انتقاد از متولیان سیاست خارجی و نبود سیاست‌های راهبردی درمورد چگونگی تنظیم سطح روابط و ابعاد عملی سیاست خارجی جمهوری اسلامی با ساير کشورها گفت: حدود سطح روابط سیاسی و ارسال پیام‌های مکرر، در چارچوب ملاحظات بلندمدت انقلاب اسلامی، تأثیر این تحرکات بر ملت‌ها و درجه‌ پیوند این دولت‌ها با استکبار جهانی، به‌ویژه امریکا تنظیم نشده و همچنین درجه‌ احترام و پاسخ متقابل ازسوی آنان به گام‌های حسن‌نیت جمهوری اسلامی در نظر گرفته نشده ‌است. وی افزود: درحقیقت باید گفت آنچه شالوده اصلی سیاست‌ها را قلم زده است، اندیشه دولت‌باوری بوده و نه ملت‌باوری شاید آنچه در رهگذر ارتباطات منطقه کاملاً موردعنایت واقع نشده این است که کارايی روابط و ابزارهای دیپلماتیک در جهان کنونی تا حد زیاد منوط به وابستگی‌های جهانی و تبادل امتیازات متقابل بوده و صرف مبادله هیئت‌ها و تکرر ارسال پیام‌ها، چنانچه فاقد یک پشتوانه در چارچوب‌های موردنظر بازیگران سیاست جهانی باشد، نمی‌تواند ثمرآفرین باشد. بنابراین مرز تعادل در این‌گونه ارتباطات تا آنجا است که به توان بالقوه و بالفعل نیروهای انقلاب در خارج و داخل لطمه نزند.

گزارش - 13

13. در دو روز گذشته، گروه‌های دیگري از رزمندگان شهرهای ساری، زاهدان، رشت، قم، کازرون، اصفهان و... راهی جبهه‌ها شدند و کمک‌های اهدایی مردم شهر‌های رباط‌کریم، کاشان، رامسر، گلبافت، رفسنجان، کلیبر، ارومیه، مشهد، اهواز و... به جبهه ارسال شد. زندانیان تواب نیز خواهان عزیمت به جبهه شدند. همچنین گردهمایی کارگران با حضور وزیر کار در تهران و با هدف اعزام به جبهه‌های جنگ برگزار شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از ساری و زاهدان، 2 گردان از نیروهای رزمی- تخصصی استان مازندران با تخصص‌‌های امدادگری، آر.پی.‌جی‌زن، تک‌تیر‌انداز، جوشکار و قایقران و یک گردان مستقل مهندسی رزمی از ستاد جنگ جهاد سازندگی سیستان‌وبلوچستان******** عازم جبهه‌ها شدند. خبرنگار روزنامه ابرار نیز از عزیمت یک گردان از پاسداران افتخاری بسیج سپاه شهر رشت، 2 اکیپ پزشکی متشکل از پزشکان جراح، ارتوپد، بیهوشی، رادیولوژی، پرستاری، کمک بهیار و تکنسین‌های اتاق عمل از تبریز و شیراز و گروهی از مجاهدین عراقی در قم و گروه‌هایی از نیروهای مهندسی - رزمی جهاد سازندگی کاشان و بخش آران و بیدگل استان اصفهان و شهر مشهد و گروهی از داوطلبان بسیج شهرستان شیروان چرداول خبر داد. همچنین توابین ندامتگاه دادسرای انقلاب اسلامی زنجان با ارسال نامه‌ای به رئیس مجلس شورای اسلامی آمادگی خود را برای اعزام به جبهه اعلام کردند. صبح امروز، گردهمایی "لبیک یا امام" اعضای هیئت‌مدیره تعاونی‌های مسکن، مصرف کارگری و ورزشکاران کارگر استان تهران براي حضور در جبهه‌های نبرد در محل وزارت کار و امور اجتماعی برگزار شد. در این گردهمایی ابوالقاسم سرحدی‌زاده وزیر کار، در واکنش به تشدید جنگ نفتکش‌ها ازسوی عراق و نیز اقدام امريكا به اسکورت نفتکش‌های کویتی گفت: «امروز، امریکا دیگر نمی‌تواند برای خلیج‌فارس سرنوشت تعیین کند. امروز، روزی است که رزمندگان اسلام و حزب‌الله منطقه باید وضعیت خلیج‌فارس را تعیین کنند و بگویند که ثروت‌های مردم که در دست غارتگران بیت‌المال است، چگونه تقسیم شود.» هم‌زمان با عزیمت نیروها به جبهه‌ها، اقشار مختلف مردم در شهرها و روستاها با اهدا و ارسال هدایای نقدی و غیرنقدی به جبهه‌ها، حمایت خود را از رزمندگان اعلام کردند. براساس گزارش روزنامه جمهوری اسلامی کمک‌های اهدا‌شده بدین قرار است: از رامسر 10 کامیون و وانت‌بار شامل مواد خوراکی، پوشاک، لوازم سنگرسازی؛ آموزشياران و نوآموزان دفاتر نهضت سوادآموزی استان خراسان 7 میلیون وجه نقد و 10 دستگاه موتورسیکلت، 4 دستگاه وانت مزدا، 520 کارتن کمپوت، پتو و آبلیمو؛ از کرمان فرهنگیان و دانش‌آموزان 120 هزار ريال و کارکنان شهرداری 720600 ریال؛ از روستاي ازوار کاشان 13500 ریال وجه نقد به‌اضافه مقادیری کمپوت، آبلیمو، چای، دارو، صابون، آرد، گندم؛ از ارومیه 14 دستگاه تراکتور، 15 دستگاه تانکر، 550 دستگاه یخچال، 2300 گالن آب، 10 تن نان خشک، 100گونی آجیل، 15 هزار عدد گونی، مقادیری ظرف، پتو، کنسرو و لباس عشایر؛ از توابع کلیبر 80 رأس گوسفند؛ از رفسنجان 200 کیلوگرم گندم، مقادیری کمپوت، مواد شوینده، آب‌میوه، آبلیمو، قند و مربا؛ از کهنوج 51,500 ریال؛ از گلبافت 1,170,000 ریال، 10 تن آرد گندم، مقادیری باتری، پتو، خرما، 10 دستگاه رادیو، 150 عدد تخته‌سیاه؛ از رباط کریم اقلامی به ارزش 30,000,000 ريال شامل 50 قطعه جواهرآلات، 2 دستگاه ماشین پخت نان اتوماتیک، یک دستگاه خمیرگیر برقی، یک دستگاه حمام صحرایی، نان، شیرینی، ترشیجات، پتو، گالن آب، نمک، کلمن آب، حبوبات، مواد شوینده و...؛ ساکنین چندین روستا از توابع نیریز فارس 147900ريال پول نقد، 200 کیلوگرم آرد، 30 کارتن نان، 100 کیلوگرم قند، 18 رأس گوسفند و مقادیری روغن، صابون، کبریت، چای، البسه، کشک، دارو، گونی و آبلیمو؛ دانش‌آموزان و فرهنگیان گيلان 1,531,379 ريال، مقادیری روغن، پیاز، سیب‌زمینی، برنج، کمپوت، مربا، پودر لباس‌شویی، حبوبات و دارو؛ کارکنان بنیاد شهید حميديه یک روز حقوق؛ یکی از شرکت‌های تعاونی محلی منطقه28 اهواز و کارکنان شهرداری اين شهر 100,000 لباس ضدشیمیایی، تانکر آب، چفیه، کفش، کلمن آب، پنکه، پیراهن و مربا؛ اهالی چند روستاي بندر دیلم 120,000 ريال، 800 کیلوگرم پیاز، 400 کیلو قند و شکر، 600 کیلو برنج، 4 دستگاه کولر، 6 هزار نان، 22 دستگاه پنکه، خمیردندان، هندوانه، خیار، لباس‌ زیر، کنسرو، عطر، رادیو، ظروف آشپزخانه، دستگاه جوش و 100 شاخه لوله آب؛ از کرج 6,560,000 ريال و 90 قلم کالاهای موردنیاز؛ از بوانات کاروانی از اهالی روستاها، مدارس و فرهنگیان 10,448,830 ريال، 27 قلم کالای موردنیاز شامل برنج، شکر، روغن، آرد گندم، گوسفند، کشمش و...؛ از اسلام‌شهر 30 دستگاه تریلر و کامیون هدایا شامل 11 دستگاه خودرو، 2 دستگاه موتورسیکلت، 65 دستگاه منبع آب، پارچه، کفش و...؛ از ساوجبلاغ 1,850,000 ريال وجه نقد، 13 دستگاه تانکر آب و ...؛ از بهبهان 2,000,000 ريال، 500 عدد قلک، 5 دستگاه وانت، 40 رأس گوسفند، 25 تن گندم و جو، 5 دستگاه حمام سیار و مقادیری نان محلی، آبلیمو، مربا، ماست، کمپوت، کنسرو، سیمان و شیرینی. همچنین مردم شهرهای آشتیان، بوشهر، گناوه، ویس، رامهرمز، شفت، کوهبنان، جیرفت، یزد، ارسنجان، فیروزآباد، سوسنگرد، زنجان و خان‌ببین درمجموع مبلغ 24,653,490 ريال وجه نقد و مقادیر قابل‌ملاحظه‌اي از اقلام موردنیاز رزمندگان را تأمین و اهدا كردند.

گزارش - 14

14. پیروزی‌های ایران در جزایر جنوبی مجنون در هورالعظیم و منطقه فاو، موجب ناکارآمدی سیستم دفاعی و احساس تردید در مردم عراق درمورد قدرت دفاعی ارتش اين كشور شد. رادیو بی‌بی‌سی در بخش خبری امروز خود ضمن تحلیل جنگ ایران و عراق، عامل تغییر راهبرد نظامی عراق را متأثر از پیروزی‌های ایران و ضعف سیستم دفاعی عراق دانست و دراین‌باره گفت: «در طی چهار سال گذشته، این‌طور به‌نظر می‌رسید که سیاست جنگی عراق بیشتر جنبه دفاعی دارد و بیشتر سعی عراق بر این بود که با ساختن استحکامات و سنگربندی حملات ایرانیان را دفع نماید، اما حمله ایران به منطقه مجنون در شمال بصره و سپس جنگ‌های منطقه فاو که تقریباً یک سال بعد صورت گرفت مؤید این حقیقت بود که استقرار یک سیستم دفاعی کارآمد در سراسر طول جبهه جنگ کار دشواری است، مضافاً بر اینکه اتخاذ سیاست دفاعی ابتکار عملیات را به‌ دست ایرانیان می‌داد و علاوه‌برآن باعث تضعیف روحیه نیروهای عراقی می‌گردید. این واقعیت که ایرانیان توانسته بودند فاو را به تصرف خود درآورده و موقعیت خود را در آنجا تثبیت نمایند سبب شد که در اعتقاد مردم عادی و غیرنظامی عراق نسبت به قدرت نیروی دفاعی آن کشور تردید حاصل شود.» رادیو بی‌بی‌سی سپس با اشاره به عملیات جدید عراق در مهران و اشغال مواضع پدافندي ارتش جمهوري اسلامي چنین نتیجه‌گیری كرد: «شدت‌گرفتن عملیات جنگی نشان‌دهنده آن است که عراق تصمیم گرفته است که ابتکارعمل را در جنگ زمینی به دست گیرد.»

گزارش - 15

15. مجله العالم در گزارشی از روند جنگ ایران و عراق، به‌ویژه پس از تصرف فاو به‌دست ایران، علل ناکامی عراق در بازپس‌گیری فاو، دلایل تشدید جنگ در جبهه‌های جنوب، نگرش ایران به جبهه‌های شمال، راهبرد عراق و ایران در جنگ و تأثیر کاهش قیمت نفت را بر اقتصاد دو کشور و آینده جنگ موردبررسی و تحلیل قرار داد. در این گزارش که امروز، در روزنامه رسالت به چاپ رسید، مجله العالم ابتدا ضمن اشاره به نبردهای اخیر ماه آوریل (اردیبهشت)، درباره حمله عراق به جزیره مجنون و مهارشدن این حمله به‌همت رزمندگان و حمله ایران در نیمه شعبان به محور فاو - بصره و تلفات نیروهای عراقی نوشته است: از زمان تسلط نیروهای ایران بر شهر فاو در 9 فوریه گذشته، نیرو‌های عراقی نتوانستند در ضدحمله‌های خود که تلفات سنگینی را همراه داشت هيچ بخشي از اين شهر را بازپس بگیرند. مفسر مجله العالم علل تشدید جنگ در جبهه‌های جنوب را که وی از آن به‌عنوان "بحران در منطقه جنوبی" ياد كرد، متأثر از دو عامل دانسته و دراین‌باره گفت: از مهم‌ترین علل افزایش بحران، حمله امریکا به لیبی، تهدیدات ریگان علیه سوریه و ایران و توجه مسئولان ایرانی به این تهدیدات است. همچنین شاید از عواملی که باعث شدت درگیری در جنگ شده احساس ناکامی مسئولان عراقی از موضع اخیر شوروی درمورد مجهزساختن عراق به اسلحه بیشتر باشد. طه یاسین رمضان معاون اول نخست‌وزیر عراق، که در هفته‌های گذشته، در رأس هیئتی به شوروی رفته بود، گفت: «روابط کشورش با امریکا و شوروی خوب است، اما امریکايی‌ها به موضع ما در جنگ نزدیک‌تر شده‌اند.»******** مفسر العالم عامل دیگر شدت جنگ در جبهه‌ها را رسیدن گزارش‌هایی با موضوع پيش‌بيني حمله‌ وسیع ايران در آينده نزديك و دعوت امام خمینی به بسیج عمومی كه به‌دنبال آن ده‌ها هزار داوطلب روانه‌ جبهه‌ها شدند، دانست؛ بنا بر اين گزارش‌ها در مناطق جنوبی نیروهای زیادی تمرکز يافته‌اند. بعضی از گزارشگران غربی گفتند ممکن است ایران به حمله‌ وسیع در 2 منطقه دست بزند، اولی در منطقه نزدیک جزایر مجنون در هورالهویزه با هدف تسلط بر شرق دجله و شاید تسلط بر مسير مهم بصره - بغداد و دوم در محور فکه نزدیک شهر العماره به‌منظور فرسوده‌کردن نیروهای عراقی و ازهم‌پاشیدن آنها و بالاخره تسلط بر خود شهر العماره می‌باشد و این یک دستاورد معنوی بزرگ مانند دستاورد ایرانی‌ها در فاو خواهد بود. العالم همچنين با اتکا به برخی گزارش‌های رسیده از پایتخت‌های غربی درباره تغییر رویکرد ایران از جبهه‌های جنوب به جبهه‌های شمال افزود: «شاید علت توجه ایران در شرایط فعلی به‌سوی منطقه شمالی جبهه، پیروزی‌های زیاد عراق در طول سه هفته گذشته باشد. گرچه ایرانی‌ها به این پیروزی اشاره نمی‌کنند ... اما طبق گزارش‌ها ایرانیان برای یک حمله وسیع در منطقه شمالی به‌قصد تصرف مناطق کوهستانی آن نقشه می‌کشند و این حمله از جنوب شهر مریوان آغاز خواهد شد. طبق این گزارش‌ها که نمی‌توان آنها را تأیید کرد، ایرانیان یک تونل سری از جنوب شهر مریوان تا دو دهکده‌ خرمال و سیدصادق عراق بنا کرده‌اند، و چند لشكر را در این منطقه متمرکز کرده‌اند. باوجوداین شاید این منطقه به‌سبب صعب‌العبوربودن آن و دوری‌اش از بغداد و مشکل حفظ آن برای زمان طولانی هدف اصلی نباشد، ولی به‌هرحال منطقه شمال عراق به‌خاطر صدور نفت عراق از آن منطقه برای ایرانیان، حیاتی به‌شمار می‌آید.» العالم در ادامه به راهبرد دو کشور ایران و عراق اشاره کلی كرد و نوشت: ایرانی‌ها برای تحقق اهداف خود که مهم‌ترین آنها ازبین‌بردن رژیم عراق و صدام‌ حسین است مجبورند به جنگ و بسیج خود ادامه دهند. آنها برای انجام حملات خود علیه نیروهای عراق مکان و زمان مناسب را انتخاب می‌کنند. در مقابل مسئولان عراقی می‌خواهند ازطریق افزایش فعالیت‌های نظامی و اقدام به حملات محدود در طول جبهه‌ جنگ و بمباران مراکز حیاتی و اقتصادی، حملات احتمالی ایران را خنثی سازند و همچنین به‌دنبال تحقق پیروزی معینی هستند تا بتوانند ازدست‌دادن بندر راهبردي فاو را تحت‌پوشش قرار دهند. طارق عزیز وزیر امور خارجه‌ عراق دراین‌خصوص گفت: «از 9 فوریه تا این لحظه نبردها در منطقه‌ فاو ادامه دارد، اما اگر شرایط نظامی فراهم می‌شد ما ایرانی‌ها را بیرون می‌کردیم.» علاوه‌براین عراق چند سال است که سعی می‌کند کشورهای خلیج‌فارس را از احتمال حمله ايران به آنها بترساند، اما ایرانیان تأکید می‌کنند که این نگرانی‌ها بدون دلیل است و هیچ چشم طمعی به خاک عراق و غیرعراق ندارند. اما درعین‌حال به‌طور مداوم از کشورهای خلیج‌فارس دعوت می‌کنند که بی‌طرف باشند و اگر کشورهای خلیج‌فارس در این موضع فعلی خود باقی بمانند نمی‌توان آینده را پیش‌بینی کرد. العالم در خاتمه با اشاره به بحران اقتصادی ناشی‌از کاهش بهای نفت و تأثیر آن بر روند جنگ ایران و عراق به نقل ‌از کارشناسان اقتصادی نوشته است: هردو کشور از این بحران نفت متضرر هستند، اما ضرر عراق بیشتر است زیرا این کشور به‌طور عمده روی نفت تکیه دارد و کشورهای عربی که به عراق کمک می‌کنند نیز روی نفت تکیه دارند و این بحران باعث می‌شود که نتوانند به تعهدات خود دربرابر عراق پایبند باشند. کاهش بهای نفت باعث می‌شود که هر دو کشور ایران و عراق در جبهه‌های غیرنظامی به سیاست صرفه‌جویی متوسل شوند و کارشناسان معتقدند که کاهش بهای نفت شاید در کوتاه‌شدن عمر جنگ و جلوگيري از گسترش آن اثر شدیدی داشته باشد.

گزارش - 16

16. به نوشته نشریه العالم به نقل از منابع آگاه انگلیسی در بغداد، کارشناسان فرانسوی بخشی از ارتش کوچکی هستند که با نیروهای عراقی همکاری می‌کنند. این منابع به حمایت کارشناسان روسی و انگلیسی نیز اشاره كردند. در راستای همکاری‌های تنگاتنگ کشورهای اروپای غربی و حمایت گسترده از رژیم بعث عراق در جنگ با ایران روزنامه رسالت امروز با درج مطلبی از نشریه العالم به نقل ‌از منابع آگاه انگلیسی در بغداد دراین‌باره نوشت: «کارشناسان نظامی فرانسوی موشک‌های اگزوست را آماده می‌کنند و روی هواپیماهای فرانسوی از نوع میراژ اف1 و همچنین روی هلیکوپترهای از نوع کازیل و سوپرپوما سوار می‌کنند. این کارشناسان نزدیک پایگاه‌های هوایی عراق سکونت دارند و بر روی به‌کارگیری موشک‌های فرانسوی ضدهوایی رولان و همچنین دستگاه‌های کامپیوتری نظامی نظارت می‌کنند. طبق یکی از بندهای قرارداد، این کارشناسان حق صحبت‌کردن در مطبوعات را ندارند و کار آنها باید سری بماند.» این منابع افزودند: «کارشناسان فرانسوی بخشی از یک ارتش خارجی کوچک که با نیروهای عراقی کار می‌کنند را تشکیل می‌دهند و در این ارتش علاوه‌بر فرانسوی‌ها کارشناسان شوروی و بریتانیا نیز شرکت دارند. دیپلمات‌های فرانسوی در بغداد راجع به سیاست فرانسه در حمایت از عراق گفتند که سیاست فرانسه در حمایت از عراق قبل از جنگ خلیج‌فارس وضع شده‌ است و این سیاست تنها جنبه تجارتی و اقتصادی دارد و از خلال آن منافعی عاید فرانسه می‌شود. بریتانیا نيز ده‌ها کارشناس در ارتش عراق دارد و این کارشناسان خلبانان عراقی را آموزش می‌دهند.»

گزارش - 17

17. دولت کویت سود حاصل از افزایش مالیات کالاهای وارداتی توسط شرکت‌های بازرگانی را با هدف کمک مالی به دولت عراق، دراختیار سفارت این کشور در کویت می‌گذارد. به گزارش واحد مرکزی خبر، مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق به نقل از منابع اطلاعاتی اين مجلس در کویت اعلام كرد كه به‌تازگي ماليات کالاها‌ی وارداتی توسط شرکت‌های بازرگانی خارجی در کویت افزایش یافته و این مبلغ تحت‌عنوان کمک به قادسیه صدام جمع‌آوری و دراختیار سفارت عراق قرار می‌گیرد.

گزارش - 18

18. تحلیل یک هفته‌نامه انگلیسی از واکنش افکارعمومی جهان درباره استفاده عراق از سلاح شیمیایی در جنگ با ايران، موضع حزب مردم پاکستان درباره جنگ ايران و عراق و تهدید شرکت‌های نفتی امریکا به تحریم خرید نفت از عربستان‌ سعودی از مهم‌ترین خبرهای کوتاه منتشرشده در شماره امروز روزنامه جمهوري اسلامي است. به گزارش واحد مرکزی خبر از لندن، هفته‌نامه‌ ساوت نوشت: محکومیت اخیر عراق در شورای امنیت سازمان ملل متحد به‌علت استفاده از سلاح‌های شیمیایی در جنگ علیه ایران دلیل دیگری است بر اینکه افکارعمومی بین‌المللی در مناقشه ایران و عراق تغییر جهت داده است. این تغییر جهت درپی پیروزی‌های اخیر ایران در فاو بوده است. درهمين‌حال بی‌نظیر‌بوتو کفیل حزب مردم پاکستان، در مصاحبه با روزنامه انگلیسی‌زبان مسلم اعلام کرد: پاکستان باید در جنگ ایران و عراق بی‌طرفی پیشه کند. به گزارش واحد مرکزی خبر، بوتو در پاسخ به خبرنگار این روزنامه که سؤال کرد حتی اگر یک طرف مناقشه یعنی عراق به‌طور گسترده به‌عنوان متجاوز به‌حساب آید؟ گفت: متجاوز یا غیرمتجاوز فرقی ندارد. روزنامه الاتحاد (چاپ ابوظبی) در گزارشی نوشت: 4 شرکت بزرگ نفتی امریکایی و عضو مجموعه شرکت‌های نفتی آرامکو به‌تازگي به مقامات عربستان‌ سعودی ابلاغ کرده‌اند درصورتی‌که این کشور قیمت نفت خود را در هر بشکه یک دلار و یک سنت کاهش ندهد، خرید نفت خام از آن کشور را تحریم خواهند کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل‌ از الاتحاد نوشت: شرکت‌های مذکور در تابستان سال گذشته، دست به چنین اقدامی زدند و از خرید نفت عربستان سعودی خودداری کردند.

گزارش - 19

19. معاون وزیر امور خارجه امریکا بار دیگر از کنگره اين كشور خواست تا از مخالفت با فروش سلاح به عربستان ‌سعودی پرهیز کنند. وی معامله تسلیحاتی با عربستان را ضامن حفظ منافع راهبردي امریکا در منطقه، زنگ خطری برای ایران درصورت گسترش جنگ و عامل تقویت بنیه دفاعی عربستان دربرابر بنيادگرايي ایران دانست. امروز، روزنامه نيويورك تايمز به نقل از ریچارد مورفی معاون وزیر امور خارجه امریکا در امور غرب آسيا، در مقاله‌ای نوشت: دلایل کابینه برای فروش موشک استینگر به عربستان سعودي بسیار قوی است. این معامله منافع امریکا در خلیج‌فارس را مستحکم خواهد کرد و روابط چهل‌ساله و به‌ويژه کمک به امنیت عربستان‌ سعودی را حفظ کرده و امکان استفاده احتمالی از نیروهای نظامی امریکا برای حفاظت از منافع خود را کاهش می‌دهد.******** این معامله همچنین چراغ خطر آشکاری است برای ایران که در جنگ با عراق دامنه جنگ را به دیگر بخش‌های منطقه توسعه ندهد. از سویی سعودی‌ها با تمام تقاضاها برای پیش‌بینی‌ها و تدابیر امنیتی موافقت کرده‌اند و من مطمئنم که موشک‌ها به‌دست تروریست‌ها نخواهد افتاد و تعهد عربستان به امنیت اسرائیل غیرقابل‌ترديد است. مورفی تأکید کرد که پیشنهاد فروش این سلاح‌ها نه‌تنها بر امنیت رژيم اشغالگر قدس تأثیری نخواهد داشت، بلکه برعکس موجب تقویت ظرفیت دفاعی عربستان برای دفاع از خلیج‌فارس دربرابر بنيادگرايي ایرانی‌ها و فقط در خدمت منافع کشور‌های میانه‌رو منطقه است. لذا بنا به این دلایل، طرح ریگان وتوی رأی کنگره است و کنگره باید نظر خود را عوض کرده، وتو را معتبر شناخته و اجازه فروش اسلحه را بدهد. ضميمه گزارش475: شرح فرازوفرود نبرد ايران و عراق در جبهه مهران براساس گزارش واحد جنگال از شنود مكالمات بي‌سيم دشمن درگيري‌هاي شديد بين نيروهاي سپاه پاسداران و نيروهاي عراقي در منطقه مهران با فرازوفرود نبردهاي دو طرف در كسب موفقيت همراه بود. در این هماورد نظامی گاه نيروهاي سپاه در ساعتي از درگيري به نيروهاي عراقي تفوق داشته و گاه برعكس. لذا به‌منظور قرارگرفتن در بطن وقايع صحنه ميدان نبرد، گوشه‌اي از مكالمات لحظه‌به‌لحظه عراقي‌ها در ساعت ٢٤ تا ١٤:٠٧ روز جاري، كه واحد جنگال قرارگاه نجف٢ با شنود بي‌سيم عراقي‌ها به دست آورده بدين شرح درج مي‌شود: o ساعت ٢٤، تانك‌هاي ايران درحال نزديك‌شدن به ما هستند؟ كجا؟ (جواب داده نشد) دستور داده شد كه نيروها پخش شوند. ١. يكي از گروه‌هايي كه جلو بودند خودبه‌خود و بدون دستور، عقب‌نشيني كرد. ٢. گروهان ديگر كه عايد باشد، تارومار شده و يكي ديگر (زيدان) گفته كه طرف من حمله‌اي نيست و نيم‌ساعت پيش، يك گروه براي كمك به‌طرف عايد رفته‌اند. o ساعت 00:13، تعداد 12 تانك عراقي روي جاده آسفالت مهران درحال عقب‌نشيني هستند به گروهان زيدان گفته شده كه برو پايين تپه، يعني مقداري جلوتر كه مواظب عايد باشد. زيدان گفته كه من آمدم پايين و دوشكا در بالا مستقر كرده. o ساعت ٠٠:٣٥، يكي از گروهان‌ها گفته كه ازطرف ما خبري نيست و ما مي‌رويم جلو. o ساعت ٠٠:٣٧، گروهان عايد گفت كه چند دستگاه زرهي ايران در دشت هستند و به‌طرف باغ درحال پيشروي هستند. o ساعت ٠٠:٥٧، از زيدان خواسته شد كه نيرويي بفرستد براي گروهان عايد و زيدان گفت كه من نيرو ندارم فقط نيروهاي اضافي بودند كه آنها را فرستادم، ديگر نيروي اضافي ندارم و من جلو چيزي نمي‌بينم و ازطرف ايران منور زياد است. گروه ٧/٢ گفته بر روي خودروها و زرهي ايران منور بفرستيد تا ما آنها را ببينيم. o ساعت ٠١:٣٠، از عقب به عايد و غيره مي‌گويند كه نيروي انساني و مهمات براي شما خواهند فرستاد. يك گروه كوچك براي شناسايي به‌طرف خاكريز ايران رفته است. o ساعت.١:٤١، گروهان عايد مي‌خواهند به جلو بروند و مافوق آن را تشويق كردند. o ساعت ١:٥٠، يك گردان تانك سمت راست قلعه‌آويزان درحال محاصره و بچه‌ها فشار شديد به دشمن (ايراني‌ها) مي‌‌آورند. o ساعت ٢:٠٣، سمت راست عايد درحال‌حاضر موردضربه شديدي قرار گرفته و از زيدان كمك خواسته و گفته مواظب ما باشيد. نيروي عايد محاصره شده، ولي ازطرف نيروي خالد در سمت چپ پشتيباني مي‌شوند. توانستند فشار به عايد را كم كنند پس از آن وضعيت عايد خوب شد. دو گروهان از نيروي عايد در منطقه رضاآباد متحمل خسارت زيادي شده‌اند. o ساعت ٢:١٠، عايد به‌علت اينكه سمت چپش ضربه خورده است به‌سمت راست عقب‌نشيني مي‌كند. o ساعت ٢:١١، چند نفر نيرو به‌سمت چپ عايد مي‌خواهند بروند براي پشتيباني. o ساعت ٢:١٧، عايد اعلام كرد كه نيروها جلو نمي‌روند و از فرماندهي خواست كه يك مقدار از نيروهاي زيدان هرچند كم باشد به كمك بفرستد. o ساعت ٢:٤١، نيروهاي مسلم كه پشتيبان عايد مي‌باشند اول صبح قصد تك به منطقه موردنظر را دارند و الآن درحال جمع‌آوري نيرو و آمادگي مي‌باشند. o ساعت ٢:٥٥، عايد مي‌گويد از دو طرف چپ و راست موردحمله قرار گرفته و مي‌خواهد به‌طرف چپ عقب‌نشيني كند و درخواست نيرو كرده است. o ساعت ٣، عايد مي‌گويد فشار زيادي روي من آمده و درخواست نيرو كردم، ولي نيرو نيامد. o ساعت ٣:٠٢، گفته شد آتش روي پايين ارتفاع قلاويزان بريزيد. o ساعت ٣:٠٧، عايد درخواست آتش كاتيوشا كرده است و خواستار درست‌كردن خط آتش شده و خواستار دو تا دو تا زدن شده است. o ساعت ٣:١٠، عايد گفت كه آتش توپخانه بالاي ارتفاع باشد، نه پايين و آتش روي رضاآباد تنظيم باشد. توپخانه گفت آتش ندارم. فرمانده تيپ عايد كه در سمت چپ قلعه مستقر است خواسته تا به جلو برود. o ساعت ٣:٢٥، عايد در سمت چپ خيلي صدمه ديده و مي‌گويد اگر نيرو نيايد هيچ كاري نمي‌توانم بكنم. o ساعت ٣:٤٠، ١١ دستگاه نفربر با نيروهاي كماندويي براي كمك در ٣٠٠ متري عايد هستند. o ساعت ٣:٤٥، نيروي كمكي فوق رسيد و الآن نزد عايد هستند، قرار است جلسه‌اي براي تصميم‌گيري برقرار شود. o ساعت ٤:٠٣، عايد افرادش را به جاده ببرد تا به نيروهاي خودي (ايران) حمله كند. يك گروهان كماندويي به‌منظور پشتيباني براي زيدان آمده است. o ساعت ٤:١٥، عايد مي‌گويد كه صداي خودروهاي ايران كه از طرف شمال به جنوب به‌سمت نيروهاي عراق حركت مي‌كنند به گوش مي‌رسد تعداد اين خودروها نامشخص است. o ساعت ٤:٢٤، فرماندهي به عايد مي‌گويد تانك‌هايت را عقب بكش و عايد مي‌گويد تانك ندارم. o ساعت ٤:٣٠، عايد مي‌گويد يك تانك با تفنگ١٠٦ ميلي‌متري در پشت خط ما قرار گرفته يعني روبه‌روي فرماندهي و نمي‌دانم مال كيست. الآن نيرو مي‌فرستم ببينم از ماست يا دشمن؟ از دشمن است. o ساعت ٤:٤٥، مسلم گفت يك خط موازي كانال تشكيل داده‌ام خالد و زيدان، فشار روي آنها زياد بوده، ولي الآن كم شده. o ساعت ٤:٥٠، عايد به فرمانده مي‌گويد كه چون در روز ديده مي‌شوم، لذا يك مقدار عقب مي‌نشينم و عقب‌تر مستقر مي‌شوم. o ساعت ٥:٠٥، كاتيوشاي ايران وسط نيروهاي عايد را زده و خيلي‌ها را سخت مجروح كرده و عايد گفت نيروهايمان تارومار شدند و نمي‌توانم صبر كنم و احتمالاً تا ١٠ دقيقه ديگر عقب مي‌نشينم. o ساعت ٩:٠١، يك هواپيماي عراقي مي‌خواهد به منطقه بيايد. گزارش خسارات واردشده به دشمن (عراق) از گردان٢٣ تانك به تيپ٥٩، شماره ٥٢٠ روز ٣٠/٢/١٣٦٥ گروهان١، ٣ تانك منهدم شد. گروهان٢، ٢ دستگاه تانك منهدم شد. گروهان٣، ١ تانك و يك دستگاه از كار افتاده است. گروهان١ فقط يك مجروح، گروهان٢ فقط يك مجروح، گروهان٣ يك كشته با درجه ستوان‌يكم و يك مجروح (مجروحان سه گروهان ستوان‌يكم بوده‌اند). o ساعت ٩:١٣، درخواست وسايل درماني براي مجروحان از طرف عايد. o ساعت ١٤:٠٧، دشمن در منطقه عمليات تقاضاي بالگرد براي خاموش‌كردن آتش توپخانه كرده است.

منابع و مآخذ روزشمار 1365/02/30