1363.06.07

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.06.07
نام‌های دیگر هفت شهریور
تاریخ شمسی 1363.06.07
تاریخ میلادی 29 اوت 1984
تاریخ قمری 2 ذیحجه 1404





گزارش- 1

1. عناصر مسلح ضدانقلاب امروز نیز در مناطق کردنشین کشور دست به تحرکاتی زدند که مهمترین آنها بدین شرح است: در جاده کوله (سردشت) میان گروهی از افراد مسلح غیرقانونی با نیروهای تأمین جاده درگیری رخ داد و ٤ تن از نیروهای خودی شهید و ٤ نفر زخمی شدند. همچنین یک دستگاه خودروی تویوتا نیز منهدم شد.[۱] نیروهای تأمین گروهان توت‏سوران (گردان مرزی مریوان) نیز با عناصر ضدانقلاب درگیر شدند. در این درگیری که از ساعت ٩:٣٥ آغاز شد و در ساعت ١٠:٤٥ پایان یافت، تراکتور نیروهای خودی واژگون و راننده آن زخمی شد. همچنین درگیری نیروهای پایگاه ١ مرکزی توت‏سوران با گروهی از افراد مسلح غیرقانونی که از ساعت ٢١:٤٥ شروع شده بود، در ساعت ٢٣:١٥ بدون تلفات به پایان رسید.[۲] در اقدام دیگری در سنندج، تعدادی از عوامل ضدانقلاب (هیز شریف‏زاده) وسایل و ماشین‏آلات پیمانکار ساختمان دانشگاه آزاد این شهر را به آتش کشیدند.[۳] ساعت ٢١ امشب، چته‏های حزب دمکرات به پایگاه گل‏تپه (تکاب) حمله کردند، اما پس از نیمساعت درگیری، مهاجمان مجبور به فرار شدند.[۴] علاوهبر حوادث مذکور امروز، در اهواز یکی از اهالی حزب‏اللهی این شهر به نام محمدعلی فعلینژاد بهدست دو تن از عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در جلوی منزلش ترور شد و به شهادت رسید.[۵] براساس گزارش استانداری خوزستان، ضاربان دستگیر و به دادسرای انقلاب اسلامی اهواز تحویل داده شدند. در این گزارش همچنین آمده است: نامبرده از کسبه خوشنام اهواز بوده و خواهران وی در بسیج مشغول فعالیت بودند.[۶] در برده‏رش (مریوان) در درگیری نیروهای خودی و عناصر کومه‏له موسی شیخ‏الاسلام مسئول تدارکات سازمان کومه‏له، کشته شد.[۷]

گزارش- 2

2. در دومین روز ربایش هواپیمای مسافربری ایران، واکنش‏ها، موضع‏گیری‏ها و بازتاب‏های مربوط به این واقعه ادامه داشت؛ رئیس مجلس شورای اسلامی سکوت سازمان‏های بین‏المللی در مقابل این اقدام را تقبیح کرد. نخست‏وزیر نیز احتمال ارتباط این ماجرا با مناسک حج و نیز کمک منافقین به صدام را مطرح ساخت. وزارت امور خارجه ایران این اقدام را محکوم کرد. مقامات عراقی و کویتی دستداشتن در این ماجرا را تکذیب کردند. دولت عراق برای مسافران هواپیمای ربودهشده برنامه زیارت از عتبات را ترتیب داد و رسانه‏های همگانی اخبار مربوط به آن را بازتاب دادند. امروز حجت‏الاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، که در جمع معلمان و مسئولان وزارت آموزشوپرورش سخنرانی می‏کرد، در واکنش به ربوده‏شدن هواپیمای ایرانی با اشاره به چگونگی ربایش آن و نیز دستداشتن دولت‏های کویت و عراق در این ماجرا گفت: «... از کشور متجاوزی چون عراق توقعی نیست، ولی حرف ما با دنیا و سازمان‏ها و مجامع بین‏المللی است که سکوت کرده‏اند و در مقابل این رسوایی‏ها سخنی نمی‏گویند. قباحت نا‏امنشدن خطوط هوایی از میان برود، دیگر چگونه امنیتی می‏تواند در خطوط هوایی دنیا وجود داشته باشد؟ دشمنان ما آنقدر از انقلاب اسلامی خشمگین هستند که به موضع انفعالی افتاده‏اند و حرکات غیرمنطقی می‏کنند. آنوقت که هواپیمایی را از فرانسه به ایران آوردند آنهمه هیاهو راه ‏انداختند و آنطور وقیحانه و کینه‏توزانه با انقلاب اسلامی برخورد کردند. ...»[۸] میرحسین موسوی نخست‏وزیر نیز پس از پایان جلسه هیئت دولت در مصاحبه با خبرنگاران ضمن اشاره به ماجرای ربوده‏شدن هواپیمای مسافربری ایران با طرح این مطلب که «باید فکر کنیم که ربایندگان هواپیما چه کسانی هستند و در چه مقطعی ربودن هواپیما صورت می‏گیرد»، گفت: «هواپیماربایی ممکن است با این توهم به ‏وجود آمده باشد که احیاناً در مراسم حج اثر گذارد، درضمن باید بگویم منافقین این هفته را هفته دفاع از صدام اعلام کرده‏اند، ممکن است ربودن هواپیما در جهت کمک به صدام باشد؛ چراکه منافقین می‏خواهند علیه این انقلاب و فرزندان این انقلاب، دائم در حرکت باشند و طبیعی است که ما این قیافه‏ها را در کنار صدام ببینیم.»[۹] علاوهبراین، سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران هم ضمن محکومکردن اقدام هواپیماربایان گفت: ایران رژیم عراق را مسئول جان مسافران و خدمه هواپیمای ربودهشده می‏داند. وی با اشاره به ماجرای ربوده‏شدن هواپیما، افزود: «علی‏رغم درخواست‏های مکرر و مصرانه خلبان و موافقت مسئولین جمهوری اسلامی مبنیبر فرود این هواپیما در کویت، متأسفانه فرودگاه کویت به روی این هواپیما بسته اعلام و به هواپیماربایان اطلاع داده شد که فرودگاه بغداد آماده پذیرش آنهاست. هواپیما تحت فشار جنگند‏ه‏های عراقی از کویت به داخل خاک عراق هدایت شده و مجبور به فرود در یک فرودگاه نظامی می‏گردد.» سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه با یادآوری بی‏سابقهبودن چنین اقدامی در دنیا اظهار کرد: «شک نیست که این‏گونه اعمال فقط از رژیم‏های جنایتکاری همچون صدام که هیچ‏گاه پایبند به ضوابط و قوانین انسانی و بین‏المللی نبوده است، می‏تواند صورت پذیرد.» وی در پایان ضمن محکومکردن این اقدام خواستار بازگشت هواپیما و سرنشینان آن به ایران شد و از مجامع بین‏المللی به‏ویژه سازمان ملل متحد، ایکائو (سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی) و یاتا (انجمن بینالمللی حملونقل هوایی) خواست تا به وظیفه خود در این ماجرا عمل کنند.[۱۰] از سوی دیگر، دولت‏های عراق و کویت در واکنش به اتهامی که دیروز مقامات ایرانی درخصوص دستداشتن این دو کشور در هواپیماربایی مطرح کرده بودند، هرگونه همکاری در این واقعه را انکار کردند. لطیف نظیف جاسم وزیر ارتباطات عراق، ضمن رد این خبر که دو جنگنده عراقی در فضای کویت راه را بر هواپیمای ایرانی بسته و آن را به فرود در خاک عراق مجبور کرده‏اند، گفت: «هواپیمای ربودهشده به هنگام ربوده‏شدن سرگرم انجام یک پرواز داخلی بوده و بهدلیل عدم موافقت کویت با فرود آن در این کشور عازم عراق شده است.»[۱۱] جابر الازبی الصباح مدیرکل هواپیمایی کویت هم با تأکید بر اینکه براساس قوانین کویت هیچ هواپیمای ربوده‏شده‏ای اجازه فرود در خاک این کشور را ندارد، اظهار کرد: «خلبان هواپیمای ربودهشده پس از اینکه کویت از اعطای اجازه فرود به وی خودداری کرد، اطلاع داد که به عراق خواهد رفت.»[۱۲] امروز همچنین مقامات عراقی در اقدامی تبلیغاتی* ضمن اینکه مسافران هواپیمای ایرانی را «میهمان دولت عراق» خواندند، برای آنان برنامه زیارت عتبات عالیات (اماکن مقدس شیعیان در عراق) ترتیب دادند.[۱۳] هاشمی رفسنجانی در یادداشتهای روزانه خود دراینباره نوشته است: «امروز مسافران هواپیمای ربودهشده را برای زیارت به کربلا برده‏اند. فیلمی که از سیمای عراق پخش کرده‏اند، خیلی از زنان مسافر را بی‏حجاب نشان داده است.»[۱۴] ماجرای هواپیماربایی در اکثر رسانه‏های مهم خبری جهان انعکاس یافت. خبرگزاری جمهوری اسلامی، با اشاره به اینکه در گزارش‏های مخابرهشده درمورد هواپیمای ربودهشده ایرانی، جانبداری از عراق کاملاً محسوس است،[۱۵] درباره نحوه انعکاس این خبر در مطبوعات سوئد گزارش داد: «مطبوعات سوئدی در شماره‏های امروز (چهارشنبه) خود خبر هواپیماربایی رژیم صهیونیستی عراق را به‏صورتی گنگ، مبهم و درنهایت جلوه‏دادن عدم دخالت رژیم بغداد در این سرقت هوایی منعکس کرده‏اند.»[۱۶] خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین در گزارشی از کویت اعلام کرد: «روزنامه‏های انگلیسی و عربیزبان امروز کویت ضمن درج اخبار این راهزنی هوایی و کنفرانس مطبوعاتی ربایندگان هواپیما در صفحات اول خود این عمل را به‏طور آشکار تأیید کرده‏اند. مطبوعات کویت ضمن تلاش در وانمودکردن اینکه مسافرین هواپیمای ربودهشده با عمل راهزن‏ها و ربایندگان هواپیما موافق هستند، اقدامات مقامات عراقی درمورد مسافرین و خدمه هواپیمای ربودهشده را اقداماتی انسان‏دوستانه توصیف کردند.»[۱۷]

گزارش- 3

3. امروز هیئت پارلمانی آلمان‏غربی با رئیس مجلس شورای اسلامی دیدار و گفت‏وگو کرد. جنگ عراق و ایران، وضع حقوق بشر و سفر خبرنگاران خارجی به ایران ازجمله محورهای مطرحشده در این دیدار بود. به گزارش روزنامه کیهان در این دیدار که ظهر امروز برگزار شد «اعضای هیئت از حضور خود در ایران و آشنایی با حقایق ابراز رضایت کردند و خاطرنشان ساختند برای ما و نمایندگان پارلمانی کشورمان روشن شده است صدام جنگ را شروع کرده است. ما از بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران با دید احترام به مردم و انقلاب اسلامی شما می‏نگریم و امیدواریم که این سفرها برای توسعه روابط بین دو کشور مفید باشد.»[۱۸] حجت‏الاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی نیز خطاب به هیئت آلمانی گفت: «اگر قرار باشد حق مظلوم داده نشود و متجاوز کیفر جنایات خویش را ندهد، صلح واقعی پیش نخواهد آمد.» وی ضمن ابراز گلایه جمهوری اسلامی ایران از کشورهای غربی بهدلیل استفاده‏نکردن از امکانات خود برای اجرای عدالت افزود: «متجاوزی که تجاوز او برای شما آشکار است و خودتان آن را قبول دارید؛ این به نفع دنیا نیست که به مظلوم فشار آورند و بگویند گذشت کن. بههرحال، باوجود همه مشکلات ما صلحطلب هستیم و هر روزی که زمینه صلح پایدار که حقوق مردم ما در آن وجود داشته باشد فراهم گردد، جنگ خاتمه خواهد یافت.»[۱۹] رئیس مجلس شورای اسلامی در یادداشتهای روزانه خود درباره این دیدار نوشته است: «ملاقاتی با سه نماینده پارلمان آلمان داشتم. از وضع مجلس آلمان اطلاعاتی خواستم. ... دربارة جنگ، حقوق بشر و آمدن خبرنگاران خارجی به ایران سؤالاتی داشتند. توضیحات کافی داده شد. ظاهراً قانع شده بودند.»**[۲۰]

گزارش- 4

4. نخست‏وزیر امروز پس از جلسه‏ هیئت دولت در مصاحبه‏ای درباره مباحث مطرحشده در این جلسه و مسائلی از قبیل روش اقتصادی جدید دولت باتوجهبه بیانات اخیر امام خمینی، ماجرای ربوده‏شدن هواپیمای ایرانی،*** مسائل کردستان و... مطالبی را بیان کرد. میرحسین موسوی با تأکید بر اینکه «فرمایشات امام خمینی خط اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دولت را تعیین می‏کند»، به بخشنامه اخیر دولت پس از بیانات امام خمینی درخصوص مسائل اقتصادی اشاره کرد و گفت: «این بخشنامه بهتدریج اثر خودش را در بخش‏های مختلف خواهد گذاشت و گرایش دولت را درباره بخش خصوصی تسریع خواهد کرد.» وی با اشاره به افزایش سرمایه‏گذاری بخش خصوصی نسبت به گذشته به اقدامات دولت برای ترغیب سرمایه‏گذاران به سرمایه‏گذاری در بخش‏های تولیدی اشاره کرد. نخست‏وزیر همچنین بر لزوم گسترش وظیفه نظارتی دولت بر بخش‏های مختلف تأکید کرد. وی در ادامه به اقداماتی که پس از انقلاب موجب قرارگرفتن حجم انبوهی از فعالیت‏های اقتصادی در دست دولت شده است، اشاره و اظهار کرد: «این حجم به یک نحوی می‏بایست محدود شود و نباید به گسترش دیوا‏ن‏سالاری در نظام جمهوری اسلامی منتهی شود و برنامه‏هایی که درحالحاضر شورای اقتصاد دنبال می‏کند این است که ما راه استفاده از فعالیت‏های بخش خصوصی را بیابیم. ... نکته‏ای که بسیار مهم است و در بخشنامه دولت نیز عنوان شده است و به همکاری مجلس و همه دستگا‏ه‏ها نیاز دارد، این است که ما ضوابطی را که در زمینه‏های اقتصادی می‏گذاریم نمی‏بایست مواج باشد و درواقع هر روز به یک سمت برود؛ چراکه این مسئله امنیت را از بین می‏برد. هرچقدر این تغییردادن‏ها کمتر باشد امکان سرمایه‏گذاری بیشتر خواهد بود. در کنار اینها نظارت دولت است که به‏خاطر مصالح جمهوری اسلامی می‏بایست وجود داشته باشد و این چیزی است که از یک دولت در جمهوری اسلامی خواسته می‏شود، اما آن چیزی که بسیار مهم است قوانین و مصوباتی است که مجلس دراینزمینه وضع می‏کند. ...»[۲۱] نخستوزیر در پایان این مصاحبه باتوجهبه سؤالات و ابهامات اخیر درخصوص انتقال و جابهجایی برخی از مرزنشینان کرد غرب کشور، طرح چنین مسائلی را «هیاهوهایی ازسوی منافقین» خواند و ضمن تکذیب ادعای پراکنده‏سازی کردها در مرزهای غربی گفت: «در یک سری از نقاط کاملاً جنگلی در مرزها برای ساکنان خانه‏هایی پراکنده وجود داشته و عموماً به [عنوان] پایگاه‏هایی برای ضدانقلاب به کار گرفته می‏شد، خانه‏هایی در نظر گرفته شده که در فاصله بسیار کم از آن نقاط زندگی کنند.»[۲۲]

گزارش- 5

5. دولت انگلستان قصد دارد ضدهوایی کارگذاشتهشده بر روی کشتی خارک را برچیند. این مطلب را امروز مطبوعات لندن منتشر کرده‏اند. به گزارش خبرگزاری کویت از لندن، مطبوعات انگلیس امروز اعلام کردند: «قرار است یک تفنگ ضدهوایی ٧٦ میلی‏متری که در کشتی نیروی دریایی ایران موسوم به خارک گذاشته شده، قبل از ارسال به ایران برداشته شود.» به نوشته روزنامه لویدزلیست (چاپ لندن)، این تفنگ ضدهوایی که از قبل بر روی کشتی مذکور نصب شده بود پس از آزمایش کشتی در هفته جاری برچیده خواهد شد. این روزنامه تأکید کرده است: «این اقدام به دستور وزارت امور خارجه انگلیس که صدور پروانه برای [خروج کشتی] خارک را موکول به برچیده‏شدن این تفنگ از کشتی کرده بود، صورت می‏گیرد.» لویدز لیست همچنین با اشاره به اینکه این کشتی در زمان شاه سابق ایران سفارش داده شده بود، اضافه کرده است: «اقدام دولت انگلیس درمورد برچیده‏شدن تفنگ از کشتی خارک در چارچوب سیاست آن درمورد عدم ارسال سلاح به کشورهای ایران و عراق در جریان جنگ خلیج‏فارس صورت می‏گیرد.»[۲۳]

گزارش- 6

6. مقر جیشالشعبی در جنوب بغداد اخیراً هدف حمله قرار گرفته است. مطبوعات داخلی ایران امروز به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی با انتشار این خبر افزودند: «یک گروه مسلح به سلاح‏های خودکار و نارنجک دستی به مقر جیشالشعبی در منطقه زعفرانیه در جنوب بغداد حمله کرده و ٥٦ تن از افراد این مقر را کشته و زخمی کردند.»[۲۴] به گزارش هفته‏نامه الرافدین (چاپ دمشق) پس از این عملیات نیروهای نظامی و امنیتی عراق مقر را به محاصره درآورده و «ضمن تفتیش منازل مردم برای یافتن سلاح، عده زیادی از مردم را نیز بازداشت کردند.»[۲۵]

________________________________________

  • مسافران هواپیمای ربودهشده بعد از بازگشت به ایران اظهار کردند: «تمام برنامههایی که ظرف یک هفته برای ما در عراق ترتیب داده شده بود، هدف تبلیغاتی داشت؛ حتی ما با اسرای ایرانی در عراق دیدار کردیم، اما آنها نمیتوانستند حرف بزنند.» [اکبر هاشمی رفسنجانی، بهسوی سرنوشت (کارنامه و خاطرات سال ١٣٦٣)، به اهتمام محسن هاشمی، تهران: نشر معارف انقلاب، چاپ پنجم، ١٣٨٦، ص٢٦٣]
    • نمایندگان مذکور پس از بازگشت به آلمان اعلامیه مشترکی صادر کردند و خواستار تغییر تصویر ایران در غرب شدند. در این اعلامیه آمده بود: «تعریفی مانند بازگشت به قرون وسطی و یا دیکتاتوری ملاها در آلمان تصویر یک‏جانبه‏ای از ایران به مردم غرب داده است. باید تصویر تجسمی ایران در افکارعمومی آلمان تصحیح و تجزیهوتحلیل شود. سیستم حکومت [امام] خمینی در میان مردم ایران تثبیت شده است. البته رهبری ایران سعی می‏کند در سیاست، اقتصاد و زندگی خصوصی مردم مبانی اسلامی را به زور وارد کند، ولی تشکیلات اداری و تأمین مایحتاج عمومی بسیار خوب کار می‏کند.» [همان، ص١٩٢]
      • اظهارات نخستوزیر درخصوص ربودهشدن هواپیمای مسافربری در گزارشهای قبلی همین روز درج شده است.


منابع و مآخذ روزشمار 1363/06/07

  1. سند شماره ٣٣٦٧٦٢ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه سردشت به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٨/٦/١٣٦٣.
  2. سند شماره ٣٠٢٣٨٩ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، ٨/٦/١٣٦٣.
  3. سند شماره ٣١٤٦٥٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، ٨/٦/١٣٦٣.
  4. سند شماره ٣٣٦٧٩٥ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه تکاب به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٨/٦/١٣٦٣.
  5. سند شماره ٣٠٢٩١٢ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری خوزستان به نخست‏وزیری، ١١/٦/١٣٦٣.
  6. سند شماره ٢٩٩٠٩٩ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری خوزستان به نخست‏وزیری، ٨/٦/١٣٦٣.
  7. سند شماره ٣١٤٦٦٧ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، ١٠/٦/١٣٦٣.
  8. روزنامه اطلاعات، ٨/٦/١٣٦٣، ص٢.
  9. همان.
  10. روزنامه اطلاعات، ٧/٦/١٣٦٣، ص٢.
  11. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٦٣، ٨/٦/١٣٦٣، ص٥، منامه - خبرگزاری فرانسه، ٧/٦/١٣٦٣.
  12. همان، ص٥، کویت - خبرگزاری آسوشیتدپرس، ٧/٦/١٣٦٣.
  13. همان، ص٥، بغداد - خبرگزاری یونایتدپرس، ٧/٦/١٣٦٣.
  14. اکبر هاشمی رفسنجانی، به‌سوی سرنوشت (کارنامه و خاطرات سال ١٣٦٠)، به اهتمام محسن هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ پنجم ١٣٨٦، ص٢٦٣.
  15. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٦٣، ٨/٦/١٣٦٣، صص ١١ - ٥.
  16. همان، ص٩، استکهلم - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٧/٦/١٣٦٣.
  17. همان، ص٧، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٧/٦/١٣٦٣.
  18. روزنامه کیهان، ٨/٦/١٣٦٣، ص٣.
  19. روزنامه اطلاعات، ٨/٦/١٣٦٣، ص٢.
  20. به‌سوی سرنوشت، پيشين، ص١٩٢.
  21. روزنامه کیهان، ٨/٦/١٣٦٣، ص٢.
  22. روزنامه اطلاعات، ٧/٦/١٣٦٣، ص٣.
  23. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٦٣، ٨/٦/١٣٦٣، ص١٧، لندن - خبرگزاری کویت، ٧/٦/١٣٦٣.
  24. روزنامه کیهان، ٧/٦/١٣٦٣، ص٢٤.
  25. روزنامه اطلاعات، ٧/٦/١٣٦٣، ص١٦.