1364.05.20

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1364
1364.05.20
نام‌های دیگر بیست مرداد
تاریخ شمسی 1364.05.20
تاریخ میلادی 11 اوت 1985
تاریخ قمری 23 ذیقعده 1405



گزارش- 562

امروز نيز همچون روزهاي گذشته حادثة نظامي مهمي رخ نداد و تنها تبادل آتش بين نيروهاي ايران و عراق جريان داشت. براساس اطلاعية شمارة 2193 ستاد مشترك ارتش جمهوري‌اسلامي ايران، رزمندگان اسلام در مناطق عملياتي جبهه‌هاي شمالي و غرب كشور با اجراي آتش روي مواضع و استحكامات دشمن، خساراتي به آن‏ها وارد آوردند. در جبهه‌هاي جنوب نيز ضمن بررسي حركات ستون‌هاي خودرويي سنگين و تجهيزات مهندسي و كلية فعاليت‌هاي تاكتيكي ارتش عراق، به‏اجراي آتش توپخانه در سرتاسر مناطق عملياتي اين جبهه پرداختند كه آتش دقيق و مؤثر آنان در منطقة عملياتي "عين‌خوش" و "حسينيه" مانع نفوذ نيروهاي دشمن شد و آن‌ها را متواري ساخت.[۱] راديو صوت‌الجماهير نيز اطلاعية نظامي شمارة 1923 عراق را خواند كه در آن آمده‏بود: «هلي‌كوپترهاي خودي عليه يگان‌هاي دشمن مستقر در برابر واحدهاي ما در بخش عملياتي شرق بصره، ضرباتي را به دشمن وارد كردند. همچنين واحدهايي از يگان‌هاي خط مقدم به وسيلة توپخانة خود، مواضع و تجمعات افراد دشمن را در بخش عملياتي شرق دجله زير آتش گرفتند.»[۲]

گزارش- 563

پايگاه شهيد "جعفريان" واقع در محور اروميه به اشنويه هدف حملة ضدانقلابيون قرار گرفت. اين حمله، به شهادت پنج تن و مجروح شدن دوازده تن از نيروهاي پايگاه انجاميد.[۳]

گزارش- 564

در ادامة تحركات ايذايي ضد انتخابات رياست‌جمهوري، امروز با پرتاب مواد آتش‌زا يك دستگاه ميني‌بوس متعلق به بنياد شهيد قزوين كه جنب بسيج پارك شده‏بود، طعمة حريق گرديد.[۴] يك دستگاه ميني‌بوس بنياد شهيد نيز در مراغه به آتش كشيده شد.[۵] يك دستگاه وانت پيكان شخصي هم در يزد به آتش كشيده شد و متعاقب آن، اعلاميه‌هايي از مجاهدين خلق در محل پخش شد.[۶] همچنين يك بمب صوتي كه در زير يك خودرو در تنكابن كار گذاشته بود، به‏وسيلة مأموران انتظامي كشف و خنثي گرديد.[۷] از سوي ديگر، در دو روز گذشته بيش از 15 تن از منافقين به‏دليل فعاليت‌هاي ضدانقلابي در تهران، بابل و بهشهر دست‏گير شده‏اند.[۸] يادآوري مي‌شود كه اين تحركات ايذايي با بزرگ‏نمايي بسيار در خارج كشور بارها به صور مختلف - به خصوص به‏وسيلة مجاهدين خلق - توأم با دعاوي بسيار بزرگ اعلام و تبليغ مي‌شود، اما چندان جدي گرفته نمي‌شود؛ به‌عنوان مثال، شماره امروز نشرية "تايمز لندن" كه اشاره به تحريم انتخابات از طرف گروه‌هاي سياسي مستقر در فرانسه دارد، در مورد ادعاهاي سازمان مجاهدين خلق يادآوري مي‌كند كه اين گروه تاكنون صدمة سنگيني كه رسانه‌هاي رسمي را مجبور به اعتراف كند، وارد نساخته‌ است.[۹]

گزارش- 565

"ميرحسين موسوي" نخست‌وزير، امروز در سخناني دربارة تحركات گروهك‌ها و انتخابات، هدف اين تحركات را جلوگيري از حضور سياسي مردم دانست. وي گفت: «شركت مردم در انتخابات رياست جمهوري هم بر مسائل داخلي و هم بر مسائل خارجي ما اثر مي‌گذارد و به همين دليل رسانه‌هاي گروهي خارجي و گروهك‌هاي مخالف نظام و اربابان‏شان امروز جوسازي شديد در جهان به راه انداخته‌اند، به خاطر اين كه آن‏ها هم به اين مسئله توجه دارند كه اگر روزي مردم را از صحنه‌هاي اجتماعي و سياسي دور و منزوي كنند، آن موقع روز پيروزي ابرقدرت‌هاست.» وي افزود: «ما آن روزي پيروز شديم كه مردم از مسائل روزمرة خودشان به مسائل عمومي، جمعي و سياسي كشانده شدند و مسائل عبادي و مذهبي را با مسائل سياسي يكي دانسته و جدايي سياست و ديانت در ذهنيت مردم از بين رفت. مهم‌ترين مسئله ]براي ابرقدرت‌ها[ اين است كه مردم را از صحنه‌هاي سياسي به كنار بزنند و براي همين، شركت كردن در انتخابات به معناي قدم گذاشتن در صحنة مبارزة مستقيم با قدرت‌ها و ابرقدرت‌هاي استكباري است و از اين نظر اين رسالتي است كه بر دوش مردم قرار دارد.»[۱۰]

گزارش- 566

"كمال خرازي" سرپرست ستاد تبليغات جنگ، امروز در يك كنفرانس مطبوعاتي با حضور خبرنگاران خارجي و داخلي شركت كرد و به تفصيل و مستند در خصوص اين مسائل سخن گفت‌: وضعيت اسيران ايراني؛ نوع رفتار عراق با اسيران و اين‌كه عراق وجود گروهي از اين اسيران را - بي‏توجه به مدارك روشن مبني بر اسير بودن آنان - انكار مي‌كند. خرازي در آخر به استراتژي جديد ايران در جنگ اشاره كرد. وي گفت: «با بررسي‌ها و تحقيقاتي كه تاكنون انجام شده است ما موفق شده‌ايم گروهي از اسراي مفقود‌الاثر ايراني را بر اساس عكس‌ها و فيلم‌هايي كه رسانه‌ها و برنامه‌هاي تلويزيوني جهاني پخش كرده‌اند، شناسايي كنيم كه متأسفانه اسم و مشخصات آن‏ها در ليست كميتة بين‌المللي صليب‌سرخ نيست، اما اسامي و تصوير آن‏ها در برخي از رسانه‌هاي جهان منتشر شده‏است.» دكتر خرازي براي اثبات اين مطلب، عكس‌هايي از برخي اسيران مفقود را كه در نشريه‏هاي "المجله"، "تايمز" و "گه‌نر" آلمان چاپ شده و حتي در برنامه‌هاي تلويزيوني عراق نشان داده‏اند، در اختيار خبرنگاران خارجي قرار داد. وي سپس افزود: «حتي بعضي از اسرايي كه توسط صليب‌سرخ بين‌المللي اسامي و مشخصات آن‏ها ثبت شده‏است، بعداً مفقود شده‌اند و كميتة صليب‌سرخ در پي‏گيري مجدد نتوانسته آثاري از آن‏ها به دست آورد. از جمله ده اسيري كه به دنبال پي‏گيري صليب‌سرخ، رژيم عراق مدعي شد كه آن‏ها را در مرزها رها كرده‏است. فقط يك نفر از آن‏ها به ميان خانوادة خود بازگشت و از 9 نفر ديگر تاكنون اثري به دست نيامده است.» كمال خرازي در ادامه گفت: «ما اسرايي داريم كه رسماً به‌عنوان اسير در عراق نام‏شان ثبت نشده اما آن‏ها در جبهه بودند و اسنادي در دست است كه اين‌ها در زندان‌هاي عراق هستند و از بعضي از آن‌ها اطلاعاتي نيز به دست آورده‌ايم، اما از اكثر آن‌ها اطلاعاتي در دست نيست و خود صليب‌سرخ بين‌المللي نيز معتقد است كه بسياري از اسراي ايراني در اردوگاه‌هاي مخفي عراق نگه‏داري مي‌شوند و رژيم عراق در سفر اخير هيئت اعزامي كميتة بين‌المللي صليب‌سرخ مانع بازديد هيئت از اين اردوگاه‌ها شد. كميتة بين‌المللي صليب‌سرخ در گزارشي كه در تاريخ 17/2/1362 انتشار داده است مي‌گويد: كميتة بين‌المللي صليب‌سرخ با اطمينان اعلام مي‌كند كه بسياري از اسراي ايراني از ابتداي جنگ عمداً در اردوگاه‌ها مخفي مي‌شوند و كميته بين‌المللي صليب‌سرخ ليست صدها تن از اين‌ها را به دست آورده كه هيچ گاه موفق به ملاقات با آن‏ها نشده‏است.»

تهران ـ مصاحبه مطبوعاتي كمال خرازي سرپرست ستاد تبليغات جنگ بسياري از اسراي ايراني مخفي و دور از چشم صليب‌سرخ نگهداري مي‌شوند. خرازي افزود: «ما يك نامة به كلي سري در سال 60 در جبهه‌ها پيدا كرديم كه حاكي از اين است كه بسياري از اسراي ايراني مخفي و دور از چشم صليب‌سرخ نگه‏داري مي‌شوند. در اين دستورالعمل دو ماده‌اي كه توسط سرهنگ "علي‌محمد العويد" فرمانده تيپ102 پيادة عراق، به گردان‌هاي تابعه ارسال شده‏بود، گفته شده‏است: "اسيراني كه بنابر تشخيص هيئت‌هاي مخصوص بايد از صليب‌سرخ مخفي نگه‏داري شوند، از دستور مذكور در مادة يك اين بخش‌نامه مستثني مي‌باشند." ماده يك اين بخش‏نامه مي‌گويد: "اسرا را بعد از اين كه از آن‏ها بازجويي كرديد، به عقب جبهه تخليه كنيد." براساس مادة دو اين دستورالعمل، آن‏هايي كه بايد مخفي شوند لازم نيست به عقب جبهه تخليه شوند و از اين ماده مستثني هستند.» وي سپس دربارة نوع برخورد حكومت عراق با مجروحان ايراني، گفت: «در گزارشي كه توسط كميتة بين‌المللي صليب‌سرخ در تاريخ 12 تا 14 دي‏ماه 1364 منتشر شد، به بازديد نمايندة پزشكي كميتة بين‌المللي صليب‌سرخ از مجروحين ايراني اشاره شده‏است كه وي گفته‏است اكثر مجروحين ايراني از جراحات خود به خصوص شكستگي‌هاي دست و پا كه به صورت وخيم جوش خورده است، رنج مي‌برند.» خرازي افزود: «بعضي از اين اسرا كه بعداً آزاد شده‌اند، به دليل وضع وخيم جسماني آن‏ها مجبور شديم به خارج از كشور منتقل كنيم و اكنون يك گروه شش نفره از همين اسرا در آلمان تحت مراقبت‌هاي پزشكي هستند. ... گزارش‌هاي صليب‌سرخ جهاني حاكيست حدود 1500 نفر از شهروندان خوزستاني كه بعضاً عرب‏زبان هستند در آغاز جنگ اسير شده‌اند و امروزه در زندان‌هاي عراق به سر مي‌برند سن اين‌ها نيز بين 50 تا 89 سال است و در بين آنان زنان زيادي نيز مشاهده مي‌شود، چنان‏كه در گزارش مورخه 9 و 10 بهمن‌ماه 1362 صليب‌سرخ از اردوگاه "انبار" عراق وضعيت ناهنجار محل زندگي آنان تشريح شده‏است.» وي ادامه داد: «رژيم عراق اسراي ايراني را به استماع ترانه‌هاي مبتذل و مشاهده فيلم‌هاي مبتذل مجبور مي‌كند و نيز آن‏ها را مجبور مي‌كند كه به سخن‏راني افراد فراري و ضدانقلاب گوش دهند و اين فشار ايدئولوژيك در تمامي اردوگاه‌ها وجود دارد ... صليب‌سرخ بين‌المللي علي‌رغم داشتن اطلاعات كافي در مورد وضعيت اسراي ايراني در عراق، متأسفانه افكار عمومي را در جريان آن نگذاشته و موفق نيز نشده‏است كه كاري جدي در زمينة شناسايي بيست‏هزار مفقودالاثر ايراني انجام دهد.» كمال خرازي سپس در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاري فرانسه در مورد دلايل تأخير در انتشار موارد فوق، گفت: «اين اطلاعات از مدت‌ها قبل در اختيار ما بود و ما اقدامات بين‌المللي و ديپلماتيك خود را انجام داديم. پس از اين كه سازمان‌ها و مجامع بين‌المللي نتوانستند در اين زمينه كاري انجام دهند، ما تصميم گرفتيم كه اين موارد را در اختيار مطبوعات قرار دهيم.» وي همچنين در پاسخ به خبرنگار كانال دوم تلويزيون آلمان دربارة موقعيت عمومي جنگ و مدتي كه جنگ به طول خواهد انجاميد گفت: «با استراتژي جديدي كه اتخاذ كرده‌ايم [انجام دادن عمليات‏هاي محدود تا قبل از عمليات بزرگ] دشمن را شديداً تحت فشار قرار داده‌ايم و اين بخشي از برنامه‌هاي درازمدت ماست كه كارهاي بعدي ما را آماده مي‌كند و چنان كه تاكنون اعلام شده، جنگ تا تحقق شرايط به حق جمهوري‌اسلامي، ادامه خواهد داشت.»[۱۱]

گزارش- 567

به نوشتة روزنامه ژاپني "يوميوري"، حكومت عراق اعلام كرده‏است كه پروژه‌هاي اقتصادي بعد از جنگ خود را به كمپاني‌هايي خواهد داد كه در زمان جنگ با عراق همكاري كرده‌اند و از شركت‌هاي خارجي مي‌خواهد تا به كار خود در اين كشور ادامه دهند. براساس اين گزارش، امريكا، انگليس، فرانسه، ايتاليا و بعضي ديگر از كشورها اعتبارات خود را به عراق افزايش داده‏اند و در پروژه‌هاي اين كشور فعال شده‌اند. به نوشتة يوميوري، هفتاد كمپاني ژاپني نيز در عراق حضور دارند. گفتني است كه شركت‌هاي عمده مانند "ميتسوبيشي"، "مارونبي" و "سوميتومو" بر اثر تأخير در دريافت طلب‌هاي خود از عراق، دچار مشكل هستند اما در انتظار طرح‌هاي بعد از جنگ، دفاتر خود را باز نگاه داشته‌اند.[۱۲]

گزارش- 568

وضع كنوني و آيندة زنان در عراق، موضوع يك مقالة تحقيقي در نشرية "واشنگتن تايمز" است كه امروز از صداي امريكا پخش شد. در اين مقاله آمده‏است: «زماني كه جنگ با ايران به پايان برسد، نقش زنان در جامعة عراق، يكي از بزرگ‌ترين مشكلات دولت صدام‌حسين خواهد بود. تعداد سربازاني كه در جنگ كشته شده‌اند 75‏هزار نفر تخمين زده مي‌شود. شايد دو برابر اين رقم نيز مجروح شده‏باشند. گفته مي‌شود 750هزار سرباز هم در ارتش خدمت مي‌كنند اما مشكلات نيروي انساني براي يك كشور 15 ميليوني كه با ملتي سه برابر اندازه خودش مي‌جنگد و مي‌توانست فاجعه‏آميز باشد، روي نداده‏است زيرا زنان براي پر كردن جاهاي خالي، قدم به ميدان گذاشتند. اكثر پست‌هاي دولتي از جمله در مهندسي و ديگر زمينه‌هاي فني در اختيار زنان است هر چند كه معمولاً زير نظر يك همكار مرد قرار دارند ... زنان هنوز از نظر رواني جدالي براي مردان عراق به وجود نياورده‌اند، اگر چنين كنند، آن گاه مردان واكنش نشان خواهند داد. تا زماني كه جنگ ادامه دارد، زنان عراقي به‌عنوان يك سرمايه تلقي خواهند شد. مردان عراقي هنوز به راستي سنگيني دگرگوني‌هاي قانوني و اجتماعي پنج سال گذشته را حس نكرده‌اند، زيرا جدال واقعي هنوز از راه نرسيده است.»[۱۳]

گزارش- 569

ايران بار ديگر دربارة اجلاس اخير سران عرب در مراكش و نتايج آن، موضع‌گيري و آن را محكوم كرد. "ميرحسين موسوي" نخست‌وزير، در قبال اين اجلاس چنين موضع‌گيري كرد: «شايد نزديك به 5 سال باشد كه ما سياست‌هاي خودمان را در قبال مسائلي كه كشورهاي ارتجاعي در رابطه با اسرائيل مطرح مي‌كنند و به دنبال آن هستند، بيان كرده‌ايم و به مناسبت‌هاي گوناگون هر نوع سازش را در اين زمينه محكوم كرده‌ايم. امروز تلاش وسيعي ديده مي‌شود كه دولت مصر را به اين جرگه [اعراب] بكشند و خيانت‌هاي رژيم سادات و مبارك را بپوشانند و عملاً اين اقدام را الگويي قرار بدهند براي سازش‌هاي بعدي، مخصوصاً در اين كنفرانس مسئله سازش توأم اردن و گروه‌هاي ارتجاعي از سازمان آزادي‌بخش فلسطين با اسرائيل، مطرح بوده‏است كه تمامي اين‌ها شكست خورده‏است.» نخست‌وزير افزود: «از اهداف ديگر اين كنفرانس، هم‏سويي با سياست‌هاي رژيم صدام بوده‏است كه در اين جهت اطلاعيه‌ايي نيز صادر كرده‌اند؛ ما در اين مورد تعجب نيز نمي‌كنيم. دوستان ما در ميان دولت‌هاي پيشرو و مترقي عرب و ميان ملت‌هاي عرب هستند. از كنفرانسي كه در مغرب و به رياست سلطان حسن تشكيل شده‏باشد و شركت كنندة عمدة آن نيز سلطان حسين باشد، بيش از اين انتظار نمي‌توان داشت و يقيناً اين مسئله بيش‏تر از هميشه ماهيت رژيم صدام را مي‌تواند افشا كند و نشان دهد كه چه كساني در كنار صدام هستند.»[۱۴]

گزارش- 570

در ادامة بازتاب نتايج اجلاس فوق‌العادة سران عرب در رسانه‌هاي گروهي بين‌المللي، نشرية "وال استريت ژورنال" نوشت: «قطع‏نامه، كنفرانس مراكش را مأمور ساخت تا قبل از ملاقات "ميخائيل گورباچف" رهبر شوروي و "ريگان" در ماه نوامبر آينده، آرمان‌هاي اعراب را در سطح بين‌المللي ارائه نمايد و انجام چنين كاري، آشنا كردن دو ابرقدرت با مواضع كشورهاي عرب نسبت به مسائل مختلف به‌ويژه در رابطه با خاورميانه است.» اين نشريه افزود: «با اين حال، كنفرانس يك پيروزي تو خالي براي ميانه‌روهايي است كه ممكن است نتوانند كاري بيش از نشان دادن توانايي‌هاي‏شان در تشكيل آن، انجام دهند.»[۱۵] يك مفسّر خبرگزاري آسوشيتدپرس نيز نوشته‏است: «اين اجلاس پايان يافته‏است بدون اين‌كه تأييد آشكاري را كه "حسين" شاه اردن براي توافقش با "ساف" جهت صلح با اسرائيل تقاضا كرده‏بود، به وي بدهد.» اين خبرگزاري به نقل از منابع كنفرانس افزوده‏است: «عرفات و شاه‏زاده "عبدالله" رئيس هيئت نمايندگي سعودي، روز پنجشنبه (17/5/1364) مشاجرة شديدي بر سر كلمات بيانية نهايي در رابطه با توافق اردن - ساف داشته‌اند.»[۱۶]

مراكش، دارالبيضاء ـ كنفرانس فوق‌العاده سران عرب مشاجره ياسرعرفات با شاهزاده عبدالله (وليعهد عربستان) بر سر كلمات بيانيه نهايي كنفرانس


منابع و مآخذ روزشمار 1364/05/20

  1. روزنامة جمهوري‌اسلامي، 21/5/1364، ص2.
  2. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية ‌"گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 145، (21/5/1364)، ص 1، راديو صوت‌الجماهير، 20/5/1364.
  3. دفتر سياسي نمايندگي امام در سپاه، نشريه ‌"رويدادها"، شمارة 59 (12/6/1364)، ص15.
  4. سند شمارة 200035 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش‌ روزانه، 22/5/1364، ص1.
  5. سند شماره 200036 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش‌ روزانه، 23/5/1364، ص 3.
  6. همان، ص1.
  7. مأخذ 4، ص2.
  8. سند شماره 200034 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش‌ روزانه، 21/5/1364، ص 1.
  9. مأخذ 4، ص2.
  10. مأخذ 1، ص 12.
  11. روزنامة اطلاعات، 21/5/1364، ص 2.
  12. روزنامة كيهان، 20/5/1364، ص 20.
  13. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 21/5/1364، صص 5 تا 7، راديو امريكا، 20/5/1364.
  14. روزنامة اطلاعات، 20/5/1364، ص4.
  15. سند شمارة 212258 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، ضميمه گزارش 20/5/1364، صص 5 و 6.
  16. همان، به نقل از آسوشيتدپرس.