1364.09.19

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1364
1364.09.19
نام‌های دیگر نوزده آذر
تاریخ شمسی 1364.09.19
تاریخ میلادی 10 دسامبر 1985
تاریخ قمری 27 ربیع‌الاول 1406





گزارش - 798

تشکیل و تجهیز نیروهای سه‌گانه سپاه پاسداران امروز نیز موردتأکید امام خمینی قرار گرفت. نشریه گزارش دراین‌باره نوشته است: «در ملاقاتی که نخست‌وزیر با امام داشته است، امام مجدداً بر مسئله تشکیل و تجهیز نیروهای هوایی، دریایی و زمینی در سپاه تأکید نموده و فرموده‌اند که این مسئله "کما هو حقه" پیگیری و دنبال گردد.»[۱]

گزارش - 799

در جلسه امروز قرارگاه خاتم‌الانبیای سپاه (قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران) که با حضور فرماندهان رده اول عملیاتی سپاه پاسداران* از ساعت 8:50 صبح در ستاد مرکزی سپاه پاسداران در تهران تشکیل شد و تا ساعت 2 بعدازظهر ادامه یافت، درباره موضوع‌های متعددی ازجمله: مناطق مناسب برای عملیات‌های فریب و پشتیبانی، مناطق مناسب برای اجرای عملیات ارتش و محاسن و معایب هریک، چگونگی مقابله با بمباران‌های دشمن، تشکیلات نیروی زمینی سپاه پاسداران و سپاه کشوری بحث و تبادل‌نظر شد. راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ افزون‌بر ضبط این جلسات، مطالب موردبحث در این جلسات را در دفترچه مخصوص ثبت جنگ یادداشت کرده است، که گزارش این جلسه با استفاده از این یادداشت‌ها بیان می‌شود. در آغاز جلسه سیدعلی حسینی‌تاش رئیس ستاد نیروی زمینی سپاه پاسداران، گفت که برای اجرای عملیات فریب در منطقه میانی، برادران دو منطقه مهران و مندلی را پیشنهاد کرده‌اند. محسن رضایی دراین‌باره گفت جبهه میانی را بگذاریم برای ارتش و یک طرح فریب در عین‌خوش و دهلران برای ارتش پیشنهاد شود، یک طرح فریب نیز برای قرارگاه حمزه در سومار و مندلی. وی افزود که این طرح‌ها را آماده کنید تا در جلسه آقای هاشمی با برادران ارتش مطرح کنیم. وی یادآوری کرد که کردستان 90 گردان نیرو دارد، قرارگاه حمزه از آنها می‌تواند استفاده کند. محسن رضایی در پاسخ برادران صفوی و حسینی‌تاش که موضوع کمبود نیروی کادر را مطرح کردند، گفت شما قرارگاه شمال‌غرب به فرماندهی آقای ایزدی را مرکز این کار در نظر بگیرید که نواحی هرچه می‌توانند و لشکرهایی که نیرویشان تکمیل است، نیروی اضافه بر سازمانشان را به مناطق غرب اعزام کنند. برای سازماندهی این نیروها هم از سپاه‌های نواحی، آموزشگاه‌های نظامی سپاه و نیروهای کادر قرارگاه حمزه استفاده شود. محسن رضایی در ادامه از فرماندهان نیروی زمینی سپاه خواست تا برای مقابله با بمباران‌های اخیر عراق که همچنان ادامه دارد، طرحی برای اجرای آتش روی نقاط مهم جبهه دشمن (اهداف غیرشهری)، مثل پل‌های مهم القرنه، جاده بصره‌ ـ عماره، تأسیسات برق الحارثه و... تهیه کنند تا به ستاد فرماندهی کل قوا پیشنهاد شود. در ادامه به موضوع کمبودها و مشکلات اشاره شد و فرمانده قرارگاه کربلا گفت که ازبس نتوانسته‌ایم مشکلات لشکرها را ـ که بیشتر آنها مسائل مهندسی و تدارکات است‌ ـ حل کنیم، لشکرها می‌گویند شما را قبول نداریم، کاری با شما نداریم. عباس محتاج افزود که برای حل مشکلات اقدامی نمی‌شود. فقط حرف زده می‌شود ولی عمل نمی‌شود؛ این‌طور نمی‌شود کار کرد. قرارگاه‌ها باید ستاد داشته باشند، امکانات دستشان باشد تا بتوانند مشکلات لشکرها را حل کنند. فرمانده نیروی زمینی سپاه در جواب گفت که آقای محتاج (فرمانده قرارگاه کربلا) در سپاه جنوب مستقر شود، ستاد داشته باشد و تدارکات سپاه جنوب زیر امرش قرار گیرد. آقای جعفری هم با آقای ایزدی ستاد داشته باشند. دیگر مسئولان نیروی زمینی بر این نظر بودند که سپاه‌های نیروی زمینی باید ستاد و تشکیلات داشته باشند و لازمه حل مشکلات را تشکیل سریع‌تر سپاه کشوری و سروسامان گرفتن نواحی می‌دانستند.[۲] در ادامه جلسه که فرمانده کل سپاه در آن شرکت نداشت، موضوع عملیات ارتش، منطقه این عملیات و تأثیر آن بر عملیات سپاه مطرح شد. بنا به گفته آقای هاشمی در جلسه روز گذشته، ارتش منطقه شلمچه را برای عملیات پیشنهاد داده است که در این جلسه از ابعاد گوناگون درباره این پیشنهاد بحث شد. دلایل اصلی اینکه قرار است هم‌زمان با عملیات گسترده سپاه در منطقه فاو، ارتش نیز دست به حمله بزند، تجزیه قوای دشمن، فریب دشمن درزمینه منطقه عملیات اصلی و غافلگیر‌کردن اوست. همه فرماندهان حاضر در جلسه مخالف عملیات ارتش در منطقه شلمچه بودند و تأکید می‌کردند که با اجرای چنین عملیاتی هیچ‌یک از خواسته‌های مذکور به دست نمی‌آید. در جمع‌بندی این بحث هیچ حسنی برای عملیات در شلمچه اعلام نشد، ضمن اینکه بخشی از معایب آن چنین برشمرده شد: 1. باتوجه‌به استحکامات و موانع دشمن در منطقه شلمچه عملیات ارتش در این منطقه موفق نخواهد بود، حتی اگر سپاه پاسداران نیز در شلمچه عملیات اجرا کند، موفقیتی کسب نخواهد کرد. 2. عملیات ارتش در منطقه شلمچه موجب تجزیه دشمن نمی‌شود، بلکه تجمع نیروهای ارتش در این منطقه و نداشتن فعالیت اساسی در جبهه‌های دیگر، سبب استقرار همه یگان‌های اصلی و احتیاط ارتش عراق در جبهه جنوب می‌شود و درنتیجه به‌محض شروع عملیات اصلی در منطقه فاو، این یگان‌ها در زمان کوتاهی خود را به این منطقه می‌رسانند. 3. حضور نیروهای ارتش در جبهه جنوب به‌منظور آمادگی برای اجرای عملیات در شلمچه، موجب خنثی‌شدن تلاش‌های گسترده و دشوار حفاظتی سپاه پاسداران برای جلوگیری از لورفتن منطقه عملیات اصلی می‌شود. 4. اگر قرار بر عملیات ارتش در شلمچه شود، باتوجه‌به وضعیت این منطقه، امکان استفاده از پشتیبانی توپخانه و هلیکوپترهای ارتش برای عملیات سپاه در منطقه فاو منتفی می‌شود. 5. اگر قرار بر عملیات ارتش در شلمچه شود، طبق نظر ستاد نیروی زمینی ارتش، باید نیروهای خط‌شکن سپاه، خط دشمن را در این منطقه بشکنند، سپس یگان‌های ارتش وارد منطقه شده، پیشروی کنند. و این به این معناست که اگر در شلمچه خط شکسته نشد، شکست عملیات به‌عهده سپاه است. 6. به احتمال بسیار عملیات در شلمچه موفق نخواهد شد که تضعیف روحیه نیروهای ارتش را درپی خواهد داشت. 7. تجمع ارتش و سپاه در جبهه جنوب آسیب‌پذیری ناشی از بمباران‌های دشمن را افزایش می‌دهد. در این جلسه گفته شد که تصمیم‌گیری درباره عملیات ارتش و منطقه عملیات آن به‌عهده مسئولان نظام است و هدف از این بحث‌ها این است که جمع‌بندی دقیقی دراین‌باره به تصمیم‌گیران داده شود که بتوانند به نتیجه بهتری برسند و تصمیم دقیق‌تری بگیرند.[۳] در ادامه جلسه، باتوجه‌به این نتیجه که شلمچه‌ منطقه مناسبی برای عملیات ارتش نیست، منطقه مهران پیشنهاد و درباره آن بحث شد. در این بررسی حاضران اتفاق‌نظر داشتند که منطقه مهران، منطقه مناسبی برای عملیات ارتش خواهد بود و دلایل آن چنین برشمرده شد: 1. میزان موفقیت عملیات در منطقه مهران به‌مراتب بیش از منطقه شلمچه و مناطق دیگر است. 2. عملیات در منطقه مهران متناسب با توان ارتش است (برآورد قبلی ارتش برای عملیات در زرباطیه و قلاویزان 120 گردان بوده که با حذف قلاویزان 90 گردان کفایت می‌کند). 3. عملیات در منطقه مهران، یگان‌های زرهی دشمن را درگیر می‌کند (محمد باقری: 2 لشکر زرهی، 1 لشکر مکانیزه و 1 لشکر پیاده از دشمن درگیر مقابله با این حمله خواهند شد). 4. دوری منطقه مهران از منطقه فاو سبب تجزیه توان دشمن خواهد شد و درصورت توقف عملیات در مهران، چند روز طول می‌کشد تا یگان‌های دشمن از جبهه میانی به فاو برسند. 5. توان پشتیبانی هوایی، آتش توپخانه و... دشمن تجزیه می‌شود. 6. محدود بودن منطقه عملیاتی مهران و کاهش ضرورت بهره‌گیری ارتش از همه توان پشتیبانی خود و امکان‌پذیر بودن اختصاص بخشی از توان پشتیبانی ارتش (هوایی، آتش) برای پشتیبانی از عملیات سپاه. 7. به‌دلیل موقعیت منطقه و تسلط بر منطقه دشمن، از آتش توپخانه برای انهدام دشمن می‌توان بهره مناسبی گرفت. 8. طرح فریب دشمن و مردد‌کردن فرمانده نظامی عراق درباره منطقه عملیات اصلی، اجرا می‌شود. 9. امکان‌پذیر بودن واگذاری برخی یگان‌های سپاه برای کمک به اجرای یک عملیات موفق، به‌خصوص درصورت ضرورت تصرف ارتفاعات قلاویزان.*[۴] آخرین بحث جلسه امروز فرماندهان سپاه درباره تشکیلات سپاه پاسداران و نیروی زمینی آن و چگونگی روابط تشکیلاتی تیپ‌ها و لشکرها با قرارگاه‌ها و ستاد نیروی زمینی بود. فرماندهان قرارگاه‌های کربلا و قدس بر این نظر بودند برای اینکه فرماندهی بر یگان‌ها امکان‌پذیر شود، می‌باید امکانات و تدارکات و همچنین عناصر عملیاتی ازجمله واحدهای پشتیبانی رزمی مانند مهندسی، توپخانه، ادوات و پدافند هوایی دراختیار قرارگاه‌ها باشد تا قرارگاه‌ها با بهره‌گیری از این امکانات مشکلات تیپ‌ها و لشکرها را حل کنند و درمقابل، یگان‌ها نیز به اجرای دستور قرارگاه‌ها بپردازند. اما فرمانده نیروی زمینی سپاه عقیده داشت که کار قرارگاه‌ها هدایت لشکرها است نه تدارک آنها، و تدارک لشکرها به‌عهده نیروی زمینی است. بحث دراین‌باره ادامه یافت و پیشنهادهایی مطرح شد، اما نتیجه‌ای قطعی حاصل نشد.**[۵]

گزارش - 800

امروز رزمندگان اسلام در جبهه‌های میانی دو عملیات انهدامی علیه نیروهای دشمن با موفقیت اجرا کردند. بامداد امروز در عملیاتی مشترک، واحدهایی از ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران در منطقه مرزی سرپل ذهاب ـ قصرشیرین بر مواضع متجاوزان یورش بردند و واحدهایی از تیپ423 از لشکر21 پیاده کوهستانی ارتش عراق مستقر در ارتفاع 542 مشرف بر رودخانه قوره‌تو واقع در حدفاصل پاسگاه‌های دارخور و باباهادی را درهم کوبیدند. در این عملیات رزمندگان پس از عبور از سیم‌خاردارها و خنثی‌کردن مین‌ها و ازکارانداختن تله‌های منور، چند معبر گشودند و با غافلگیر‌کردن نیروهای دشمن، 15 سنگر جمعی و انفرادی، یک تانک و یک انبار مهمات دشمن را منهدم کردند. در این عملیات انهدامی بیش از 40 نفر از متجاوزان نیز کشته یا زخمی شدند. رزمندگان در پایان عملیات خود با حمایت آتش توپ‌ها، به پایگاه‌های خود بازگشتند.[۶] همچنین به گزارش فرماندهی قرارگاه نجف، رزمندگان سپاه پاسداران جوانرود با گذشتن از موانع و میدان‌های مین، در زیر ارتفاعات بمو به پشت نیروهای دشمن رخنه کردند. در این حمله برق‌آسا بیش از 30 نفر از نیروهای دشمن کشته یا زخمی شدند. در این عملیات نفوذی ـ که با آتش پشتیبانی می‌شد ـ بیش از 25 سنگر جمعی و سنگر دید‌بانی دشمن به‌کلی منهدم شد.[۷]

گزارش - 801

بنا بر اطلاعاتی که معاونت اطلاعات ستاد مرکزی سپاه پاسداران از یک منبع عراقی به دست آورده است، ارتش عراق در مناطق هور با بسیج غیرنظامیان ازجمله جوانان، سالمندان و حتی زنان، اقدام به قطع نی‌های مناطق هور و مناطق باتلاقی (در هور، عماره و سایر مناطق نیزار) کرده است. این منبع دلیل اینکه ارتش عراق برای قطع نی‌ها از ماشین‌آلات استفاده نمی‌کند را سروصدای آنها ذکر کرد. وی همچنین هدف از قطع نی‌ها را افزایش قدرت دید نیروهای عراقی و نیز کاهش امکان استتار نیروهای ایران در منطقه بیان کرد.[۸]

گزارش - 802

در حملات هوایی امروز عراق به شهر هویزه و توابع شهرستان گیلان‌‌غرب تعدادی از غیرنظامیان شهید یا مجروح شدند و خسارت‌هایی به این مناطق وارد شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اهواز، هواپیماهای دشمن در ساعت 14:10 به دو نقطه از شهر هویزه و حومه آن حمله کردند. در بمباران منطقه‌ای مسکونی در شهر هویزه، 4 تن از اهالی عرب‌زبان این شهر (ازجمله یک زن و یک کودک) به شهادت رسیدند. در حومه شهر نیز براثر حمله هواپیماهای عراقی 8 کارگر ـ که برای بازسازی شهر تلاش می‌کردند ـ شهید شدند. تا ساعت 16 نیز 28 مجروح این حمله به بیمارستانی در سوسنگرد منتقل شدند. همچنین 13 ساختمان مسکونی بازسازی‌شده در این حمله دشمن منهدم گردید. گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی حاکی است که در این حمله 3 هواپیمای عراقی ضمن پرتاب راکت و بمب خوشه‌ای، در چند نوبت نیز مردم را به رگبار بستند.[۹] گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از باختران نیز حاکی است که ارتش عراق در ساعت 13:55 منطقه‌ای بین روستاهای گورسفید و قاسم‌آباد از توابع گیلان‌غرب را با چند هواپیما بمباران کرد. این بمباران ـ که 4 مجروح بر جای گذاشت ـ هم‌زمان با بازدید استاندار باختران و چند تن از مسئولان استان از این منطقه انجام شد. این هواپیماهای عراقی ـ که ظاهراً از نوع میراژ بوده‌اند ـ در این بمباران از بمب‌های خوشه‌ای بسیاری استفاده کرده‌اند که تعدادی از آنها عمل نکرده‌اند و هنوز در منطقه باقی است.[۱۰] در حمله هوایی عراق به منطقه گیلان‌غرب تعدادی از احشام روستاییان نیز تلف شده‌اند.[۱۱] امروز همچنین شهر بستان هدف گلوله‌‌باران توپ‌‌های دوربرد عراق قرار گرفت که براثر آن خسارت‌هایی به 5 واحد مسکونی وارد شد.[۱۲]

گزارش - 803

تأثیرات روانی و اجتماعی و فشارهای حاصل از بمباران مناطق مسکونی بر ساکنان این مناطق و مردم را خبرگزاری جمهوری اسلامی به‌ویژه درمورد حملات هوایی عراق به هویزه و گیلان‌غرب در گزارشی بررسی کرده است. در این گزارش آمده است: «درپی بمباران امروز بخش هویزه توسط هواپیماهای متجاوز عراقی که منجر به شهید و مجروح‌شدن 40 تن از اهالی این بخش شد، غالب افرادی که یک ماه پیش در شمال این بخش در خانه‌های مسکونی تازه ساخته‏شده توسط آستان قدس رضوی مستقر شده بودند، خانه‌های خود را ترک کرده و به سوسنگرد و روستاهای اطراف عزیمت کردند. بخشدار هویزه در گفت‌وگویی با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ضمن اعلام این مطلب گفت: در جریان این حمله هوایی علاوه‌بر تخریب و آسیب‌دیدن 31 واحد مسکونی در شمال این بخش به قسمت موتورخانه بنیاد مسکن اراک نیز خساراتی وارد شد که ضمن انهدام دو وسیله نقلیه 3 تن کارگر در این محل شهید و 6 تن دیگر از کارکنان این بنیاد نیز مجروح شدند. وی افزود: همچنین براثر اصابت گلوله‌های دشمن در نزدیکی محل کوره‌های آجرپزی آستان قدس رضوی 5 کارگر به شهادت رسیدند. وی افزود: همچنین یک راکت به پشت بسیج هویزه اصابت کرد که خسارات و تلفاتی به بار نیاورد. وی افزود: بقیه شهدا و مجروحین را مردم این شهر تشکیل می‌دهند. وی همچنین افزود: نزدیک به یک ماه است که 250 خانوار را در شمال بخش هویزه در خانه‌های تازه ساخته شده اسکان داده‌ایم. وی درمورد قسمت جنوبی هویزه نیز ـ که تازه ساخته شده ـ گفت: قرار بود که این خانه‌ها را نیز بین مردم این بخش تقسیم کنیم که با بمباران امروز این مسئله فعلاً منتفی شد. وی درمورد سیستم‌های دفاع هوایی در هویزه گفت: در هویزه ضدهوایی وجود ندارد، ولی در اطراف به فاصله یک تا دو کیلومتر ضدهوایی وجود دارد.»[۱۳] خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین در گزارشی از باختران، آورده است: «مردم شهرک گورسفید و روستاهای کوری کحره که درپی حمله هوایی ناجوانمردانه دشمن در روزهای هفدهم و نوزدهم آذرماه ـ که موجب به‌شهادت‌رسیدن 7 نفر و مجروح‌شدن بیش از 20 نفر از افراد غیرنظامی شد ـ به دامنه کوه‌های اطراف پناه برده‌اند و در سنگرهای حفرشده باقی مانده از دشمن سرپناه گرفته‌اند. به گزارش ویژه این خبرگزاری، در دیدار امروز استاندار باختران از این محل روستاییان درحالی‌که بیم آن می‌رفت که هرلحظه مکان آنان مجدداً بمباران شود، از استاندار باختران خواستند که محل‌های امن برایشان در نظر گرفته شود. پیرمردی خطاب به استاندار گفت: زن برادر من امروز در این سنگر وضع حمل کرده، گناه ما چیست که ما باید همچنان موردتجاوز هواپیماهای دشمن قرار گیریم. هستی و زندگی‌مان از بین رفته می‌بینید که به کوه پناه برده‌ایم و در اینجا هم احساس امنیت نمی‌کنیم. خبرنگار افزوده است: در این منطقه حدود 20 سنگر به چشم می‌خورد که در هر سنگر بیش از 10 نفر از زنان و مردان و کودکان روستایی حتی در دهانه سنگرها جا گرفته‌ بودند. دشمن به‌خاطر تجمع ماشین‌آلات مربوط به جهاد سازندگی و نوع ساختمان‌ها در شهرک گورسفید تصور می‌کند این منطقه مجموعه‌ای نظامی است و برای چندمین‌بار است که این منطقه را هدف بمباران هوایی قرار می‌دهد. بمباران روز هفدهم آذرماه در ارتفاع کم و بمباران نوزدهم آذر در سقف بالای پرواز انجام گرفت. در نزدیکی این منطقه قرارگاه‌های ارتش و سپاه قرار دارد و اخیراً یک کارخانه آسفالت هم گشایش یافته است که درمجموع چنانچه بمباران‌ها در این منطقه بدین‌شکل ادامه یابد، دشمن فجایع تازه‌ای در این منطقه به بار خواهد آورد.»[۱۴]

گزارش - 804

درحالی‌که عراق حمله هوایی به شهرهای مسکونی ایران را تکذیب می‌کند، ایران از خبرنگاران خارجی دعوت کرد تا از آثار حملات هوایی عراق دیدن کنند. به گفته رادیو صوت‌الجماهیر عراق: «یک سخنگوی نظامی امروز [سه‌شنبه] ادعاهای ایران درموردحمله نیروی هوایی عراق به مناطق مسکونی در شهر هویزه را تکذیب کرده است. این سخنگو گفت: حملات هوایی عراق تنها علیه مراکز نظامی بوده است. سخنگوی نظامی اضافه نموده این ادعاهای ایران کاملاً عاری از حقیقت بوده و دلیلی بر ناتوانی رژیم ایران در رویارویی با تمایل گسترده برای خاتمه‌دادن به جنگ است.»[۱۵] از سوی دیگر، ستاد تبلیغات جنگ جمهوری اسلامی درپی حمله هوایی امروز عراق به شهر هویزه، از همه خبرنگاران، عکاسان و فیلم‌برداران خارجی مقیم تهران دعوت کرد تا ضمن سفر به این منطقه از آثار حمله عراق به هویزه گزارش، فیلم و عکس تهیه کنند.[۱۶]

گزارش - 805

حملات هوایی عراق به پایانه نفتی جزیره خارک امروز هم ادامه یافت که دو مجروح برجا گذاشت. علاوه‌براین، عراق ادعا کرد به یک هدف بزرگ دریایی حمله کرده است. شرکت لویدز از برخورد دو کشتی ایران در نزدیکی خارک خبر داد. خبرگزاری جمهوری اسلامی از بوشهر گزارش داد: عراق با سه فروند هواپیمای میگ25 به پایانه نفتی جزیره خارک حمله کرده که خسارت و تلفاتی نداشته است. براساس گزارش استانداری بوشهر در این حمله که در ساعت 9:44 صورت گرفت هواپیماهای مهاجم اقدام به پرتاب 4 عدد بمب به جزیره خارک کردند که بمب‌ها به کوه‌های منطقه اصابت کرد. همچنین در حمله ساعت 15:21 دو فروند هواپیمای میگ25 عراقی به خارک، دو ناوی وظیفه [سرباز] مجروح شدند. در این حمله دو بمب پرتاب‌شده به نقاطی در جزیره اصابت کرد و دو بمب دیگر در آب افتاد. این حمله که پس از اعلام وضعیت قرمز در بوشهر انجام شد، خسارات مالی در برنداشته است و هم‌زمان با حمله، پدافند خارک فعالانه عمل می‌کرده است.[۱۷] از سوی دیگر، ارتش عراق در اطلاعیه نظامی شماره 2048 ادعا کرد که هواپیماهای عراقی در ساعت 14:48 به حمله جدیدی علیه تأسیسات جزیره خارک دست زدند و آن را به آتش کشیدند. عراق همچنین مدعی شد که در ساعت 14:10 به یک هدف بزرگ دریایی در نزدیکی سواحل کشورمان حمله هوایی کرده است.[۱۸] رادیو اسرائیل نیز در گزارشی درباره حملات هوایی امروز به نقل از منابع آگاه نفتی گفت: «علی‌رغم حملات هوایی مداوم عراق، هنوز برخی اسکله‌های بارگیری خارک قابل‌استفاده می‌باشد و ایران همچنان روزانه یک میلیون و چندصد هزار بشکه نفت صادر می‌کند.»[۱۹] از سوی دیگر، رادیو امریکا گفت: «بنا بر گزارش‌های خبری دو نفتکش بزرگ ایران در خلیج‌فارس با یکدیگر برخورد کرده و نزدیک به 70 هزار تن نفت محموله خود را به آب‌های خلیج‌فارس سرازیر ساختند. بنا به گزارش شرکت لویدز لندن، نفتکش نوا که 105هزار تن ظرفیت دارد و نفتکش ملکوم که 140هزار تنی است، در نزدیکی جزیره خارک با یکدیگر برخورد کردند. به گفته منابع لویدز لندن ایران این دو نفتکش را برای حمل نفت از پایانه نفتی جزیره خارک به جزیره سیری ـ که دور از تیررس عراق قرار دارد ـ خریداری کرده بود. ایران هنوز این گزارش را تأیید نکرده است.»[۲۰]

گزارش - 806

حملات هوایی عراق به مناطق عملیاتی امروز نیز ادامه یافت. واحد اطلاعات نظامی تیپ21 امام رضا(ع) (سپاه پاسداران) گزارش داد که: در ساعت 11:05 امروز 4 جنگنده عراقی فلکه امام رضا(ع) (در منطقه شلمچه) را هدف قرار دادند و پس از شلیک 9 راکت گریختند. در ساعت 15:00 امروز نیز هواپیماهای عراقی 9 راکت به جزیره شمالی شلیک کردند.[۲۱] همچنین یک میگ و 4 میراژ ارتش عراق در ساعت 15 اطراف حمام صلواتی واقع در منطقه جفیر را بمباران کردند. براثر این بمباران دستشویی و حمام به‌کلی ویران شد و یک خودرو تویوتا نیز آسیب دید. علاوه‌براین، امروز چند هواپیمای عراقی اطراف بیمارستان امام رضا(ع) را بمباران کردند که یکی از بمب‌ها نزدیک اورژانس بیمارستان و بقیه با فاصله بسیار دور منفجر شدند.[۲۲] به گزارش یگان پدافند هوایی قرارگاه کربلا، در ساعت 14:04 دو هواپیمای عراقی سه‌راهی جزیره را بمباران و در ساعت‌های 16:27، 16:33، 16:48 نیز هواپیماهای میگ و میراژ عراقی در چند نوبت منطقه اطراف جاده خندق (منطقه هور) را بمباران کردند.[۲۳] از سوی دیگر، ارتش عراق با انتشار اطلاعیه نظامی شماره 2048 اعلام کرد که نیروی هوایی عراق امروز با اجرای 153 مأموریت هوایی به تجمعات نیروهای ایرانی حمله هوایی کرده و خساراتی را به تجهیزات و ماشین‌آلات ایران وارد کرده است. ارتش عراق در این اطلاعیه‌ ادعا کرده است که مأموریت‌های رزمی نیروی هوایی عراق از روز پنجشنبه گذشته تا امروز به 791 مأموریت رزمی رسیده است که با اجرای این مأموریت‌ها هزاران تن از افراد ایرانی کشته شده‌اند و تأسیسات خارک و پادگان‌های عین‌خوش و حمید و تعدادی از هدف‌های دریایی و تعداد مهمی از تجهیزات، جنگ‌افزارها و ماشین‌آلات منهدم شده است. رادیو صوت‌الجماهیر که این اطلاعیه را منتشر کرد، افزود: «هلیکوپترهای ما مناطق حضور دشمن را دربرابر واحدهای ما در بخش عملیاتی شرق میسان (سپاه چهارم) مورد حملات شدید قرار دادند و ضربه‌های دقیقی به اجتماعات و مواضع ماشین‌آلات و تجهیزات دشمن وارد ساختند و سپس بحمدالله سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.»[۲۴]

گزارش - 807

چند جنگنده شکاری ـ بمب‌افکن نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در ساعت 12:30 امروز تأسیسات نظامی پادگان العماره عراق را بمباران کردند. این هواپیماها هنگام بازگشت تجمع نیروهای عراقی را زیر آتشبارهای خود قرار دادند و خسارات و تلفاتی به دشمن وارد کردند و سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند. ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران با صدور اطلاعیه نظامی شماره 2315 خبر مذکور را اعلام کرد. یک مقام نظامی نیز درباره حمله به پادگان‌ نظامی العماره گفت: «براساس علائم ثبت‌شده که پس از انجام عملیات جنگنده‌های ما و فرود آنها در پایگاه‌هایشان به دست آمده، پس از اصابت بمب‌ها و راکت‌ها به نقاطی در پادگان العماره انفجارهای متعدد و مهیبی که در پادگان رخ داده به ثبت رسیده است. به گفته وی پادگان در 7 کیلومتری شمال‌شرقی شهر العماره قرار دارد. این مقام نظامی افزود: حمله جنگنده‌های نیروی هوایی درپی حملات هوایی دشمن در روزهای اخیر در جبهه‌های غربی و جنوبی کشور انجام شده است.»[۲۵] همچنین براساس خبر واصله از ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی، برج‌های 11و62 مستقر در شرق ام‌القصر عراق بمباران شدند و درنتیجه خطوط ارتباطی بین برج‌ها قطع و به دو منبع نیز آسیب رسید. در هنگام بمباران، ازطرف پایگاه شعیبه به برج‌ها دستور داده شده تا سکوت رادیویی را رعایت کنند.[۲۶] از سوی دیگر، رادیو صوت‌الجماهیر عراق امروز از این حمله گزارش داد: «دو فروند هواپیماهای ایران صبح امروز سعی کردند به حریم هوایی مرزهای بین‌المللی ما در بخش‌ عملیاتی شرق میسان، سپاه چهارم تجاوز کنند که دفاع زمینی ما با آنها مقابله و دو هواپیمای مذکور را بدون آنکه بتوانند به هدف‌های خود تحقق بخشند وادار به فرار ساختند.»[۲۷] حملات هوایی امروز عراق و ایران در رسانه‌های خارجی بازتاب‌هایی داشت و این رسانه‌ها به نقل اطلاعیه‌های نظامی ایران و عراق دراین‌باره پرداختند. رادیو اسرائیل نیز در بخشی از گزارش خود دراین‌باره گفت: «وزیر دفاع عراق ژنرال عدنان خیرالله، تهدید کرد که عراق مرگ و ویرانی و انهدام برای حکومت اسلامی ایران به‌دنبال خواهد آورد و تلفات و خساراتی که تاکنون به آن کشور وارد شده در مقایسه با ویرانی‌های آینده ناچیز خواهد بود.»[۲۸]

گزارش - 808

از درگیری‌های امروز مناطق کردنشین شمال‌غرب کشور، چند گزارش در دست است: 1. قرارگاه حمزه سیدالشهدا گزارش داد: «امروز نیروهای پایگاه‌های اصحاب و قره‌چلان در محور سردشت ـ مهاباد با ضدانقلابیون درگیر شدند که درنتیجه یکی از سربازان ژاندارمری در پایگاه اصحاب مجروح شده است.»[۲۹] 2. به گزارش قرارگاه حمزه سیدالشهدا، در عملیات ویژه گروه ضربت گردان حضرت رسول(ص) علیه عوامل گروه خبات در روستای سالوک بالا (در اطراف بانه) از افراد این گروه یک تن کشته و دو تن مجروح شدند.[۳۰] همچنین درگیری میان نیروهای ارتشی پایگاه مشرف بر پل ‌الموت در محور سردشت با افراد ضدانقلاب، بدون تلفات پایان یافت.[۳۱] 3. شهربانی استان کردستان گزارش داد: در ساعت 15:00 امروز در روستای قهرآباد سلمان از توابع شهرستان سقز، میان دو گروه کومه‌له و دمکرات درگیری رخ داد. در این درگیری دو تن از افراد کومه‌له کشته و تعدادی از نیروهای دو طرف مجروح شدند. این درگیری ادامه دارد.[۳۲]

گزارش - 809

امروز از اقدامات اخیر نیروهای معارض عراقی علیه ارتش عراق چند گزارش منتشر شد. روزنامه کیهان نوشته است: «انقلابیون مسلمان کرد عراقی هفته گذشته به یک گردان از ارتش صدام در منطقه شاندری حمله کردند. در این عملیات حداقل ده تن از سربازان رژیم صدام کشته یا زخمی شدند. به گزارش واحد مرکزی خبر، همچنین گروهی از مسلمانان کرد عراقی اواخر ماه گذشته با نارنجک دستی به یک دستگاه خودرو ارتش خلقی عراق بین راه دهوک ـ موصل نزدیک پادگان سایتا حمله کردند که علاوه‌بر به‌آتش‌کشیدن خودرو مذکور، توانستند کلیه سرنشینان آن را به هلاکت برسانند. این گروه پس از اجرای این عملیات موفقیت‌آمیز سالم به پایگاه‌های خویش بازگشتند.»[۳۳]

گزارش - 810

هزاران تن از بسیجیان داوطلب، امروز پس از تجمع درمقابل مجلس شورای اسلامی و استماع سخنان رئیس‌جمهور، رئیس مجلس شورای اسلامی، آیت‌الله مهدوی کنی و فرمانده کل سپاه، عازم جبهه‌های نبرد شدند. در آغاز مراسم آیت‌الله مهدوی کنی در بیاناتی گفت: حضور روحانیون در پیشاپیش کاروان راهیان کربلا دلیل این است که روحانیت همیشه در کنار مردم انقلابی بوده و مردم به‌همراه آنان ان‌شاءالله همه مراحل انقلاب را به پیش خواهند برد.»[۳۴] سخنران بعدی محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، بود که در گزارشی از اعزام کاروان‌های راهیان کربلا، خاطرنشان کرد که دشمنان ما فشار زیادی را بر ما آوردند تا صلح را به ما تحمیل کنند؛ الحمدلله ما سه سال است که مقاومت کرده‌ایم و امروز دشمنان ما فهمیده‌اند که مقاومت این ملت را نمی‌توانند بشکنند. دنیا امروز به فکر این است که راه‌حل دیگری پیدا کند. ما در صحنه‌های نبرد به دنیا ثابت خواهیم کرد که با عشق به خدا و اسلام تا آخرین قطره خونمان به نبرد ادامه خواهیم داد و تا پیروزی نهایی خواهیم جنگید. سپس حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی در سخنانی گفت: بدون شک این اجتماع و این احساس پرشور شما در تاریخ به یادگار خواهد ماند و از اجتماعات تاریخ‌ساز ما هم خواهد بود. نقطه قوت انقلاب از روز اول همین حمایت‌ها و حماسه‌انگیزی‌های شما مردم بود. که بحمدالله این اساس و سر پیروزی تا به امروز روند تکاملی داشته است. تحقیقاً ما پیروزی انقلاب، موفقیت در جنگ و آینده انقلاب را مرهون حضور شما مردم می‌دانیم. وی خاطرنشان کرد: در جریان روز قدس ما یک حرکت سریع داشتیم، اما این دو سه هفته اخیر (هفته بسیج، وحدت، راهیان کربلا) انصافاً چیز دیگری را دارد به نمایش می‌گذارد به‌طوری‌که برای ما که در عمق انقلاب قرار داریم تقریباً تازگی دارد. شکی نیست که ناظران دنیا با دیدن چنین صحنه‌ای آنها که دوست هستند خوشحال می‌شوند و آنان که دشمن هستند می‌میرند و انسان‌های بی‌تفاوت از این شوروحال شما جان می‌گیرند. آقای هاشمی افزود: ما فکر می‌کنیم اگر کمی شعور در سر اربابان صدام و خود بعثی‌ها بود، این‌قدر زحمت برای ما درست نمی‌کردند و دست از سر کربلا و نجف و غیره برمی‌داشتند تا شماها مستقیماً به کربلا بروید. انتظار ما از فرماندهان ارتش، سپاه و بسیج این است که از این حالت نیروهای بسیج استفاده کنند و کاری بکنند تا این جنگ به نفع اسلام و مستضعفین خاتمه یابد. آقای هاشمی در خاتمه سخنانش گفت: از شما ملت و جوانان پرشور می‌خواهم تداوم این حرکت را حفظ کنید و پادگان‌ها و مراکز آموزشی کشور را از وجود خود پر کنید تا ان‌شاءالله کار جنگ یکسره شود. پس از سخنان آقای هاشمی، آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رئیس‌جمهور در میان الله اکبر راهیان کربلا در سخنانی گفت: این اقیانوس مواج بی‌کران و این اجتماع شما عزیزان نمونه دیگری از الطاف خدای بزرگ است. در انقلاب اسلامی همه چیز استثنایی و بی‌نظیر بوده و این اجتماع شما یکی دیگر از آن استثناهاست که برخلاف معمول و قاعده و انتظار ناظران جهانی هرچه از شروع جنگ جلو می‌رویم، انگیزه و اصرار مردم بر تحرک نظامی و پیروزی در جبهه‌ها بیشتر می‌شود. [...] امروز دیدگان متحیر و نگران ناظرین جهانی روی شماست. درست است که رسانه‌های گروهی دنیا ـ که عمدتاً متعلق به صهیونیست‌هاست ـ پیروزی و پیشرفت‌های کشور ما را منعکس نمی‌کنند و اگر کوچک‌ترین نقطه‌ضعفی ببینند آن را بزرگ می‌کنند. (به‌عنوان مثال هواپیمای عراقی در جبهه سقوط می‌کند، عراقی‌ها به سقوط این هواپیما اعتراف می‌کنند، اما رسانه‌های گروهی دنیا سکوت می‌کنند.) اما بدانید که آنها نگران هستند. معمولاً هروقت رژیم عراق نگران شود دست به یک سری اعمال وحشیانه ازقبیل بمباران‌های بی‌هدف و غیره می‌زند. [...] اجتماع شما عزیزان نه‌تنها کاخ‌نشینان بغداد بلکه قدرت‌های غرب و شرق را که دل به پیروزی صدام بسته بودند می‌لرزاند. رئیس‌جمهور اضافه کرد: «این اجتماع شما خود پیام‌آور وحدت و انسجام مردم ماست که دشمن را به‌معنی واقعی بیمناک می‌کند. رئیس شورای عالی دفاع در خاتمه گفت: ما برای احقاق حق خودمان چیزی کم نداریم و وقتی اراده مردم و خواست آنها در مقاومت است چرا پیروزی را دنبال نکنیم و ما جنگ را تا پیروزی نهایی ادامه خواهیم داد.»[۳۵]

گزارش - 811

امروز نیز کاروان‌های دیگری از نیروها و کمک‌های مردمی در قالب کاروان راهیان کربلا عازم جبهه‌های نبرد شدند. ستاد جذب کمک‌های مردمی نیز از کامیون‌داران دعوت کرد تا برای ارسال کمک‌های مردمی، این ستاد را یاری دهند. کاروان‌ راهیان کربلای استان تهران متشکل از 5000 رزمنده تازه‌نفس در میان بدرقه گرم مردم تهران راهی جبهه‌های جنگ شدند. همراه با این کاروان، 200 کامیون هدایای مردمی ازقبیل نایلون عریض سنگری، گونی، پلیت (صفحات فلزی) سنگری، تانکر سوخت، حلوا شکری، خرما، کمپوت و کنسرو، لباس، ترشی، میوه، چکمه، یخچال، آب‌گرم‌کن، حمام صحرایی و نیز 50 دستگاه خودرو سبک اهدایی پایگاه‌های تحت پوشش سپاه پاسداران منطقه یک ثار‌الله به جبهه‌های جنگ ارسال شد.[۳۶] همچنین نیروها و کمک‌های مردمی ورامین، شهرری، دماوند و فیروزکوه[۳۷] و کاروان راهیان کربلا متشکل از روحانیون کرج، ائمه جمعه کرج، طالقان، شهریار و مردآباد، مسئولان محلی، اعضای خانواده‌های شهیدان، اسیران، جانبازان و جمعی از پزشکان، نیروهای متخصص، مسئولان قضایی، اصناف و هزاران تن از نیروهای آموزش‌دیده بسیجی از بخش‌های کرج، ساوجبلاغ، شهریار، رباط‌‌کریم، طالقان، اشتهارد و آسارا و هدایای مردم بوئین‌زهرا عازم جبهه‌های نبرد شدند.[۳۸] همچنین نیروهای مردمی از شهرهای تاکستان، آبیک (به‌همراه مبلغ 3 میلیون و 69 هزار و 290 ریال)، زنجان (همراه با 35 کامیون از کمک‌های اهدایی مردم استان)، ارومیه (به‌همراه کمک‌های مردمی)، سنندج، استان گیلان، بیرجند (به‌همراه کمک‌های مردمی)، نیشابور، ابرقو، شیراز، بوشهر (به‌همراه کمک‌های مردمی شامل 300 کامیون خواربار ...)، گناوه (همراه کمک‌های جنسی مردمی این شهرستان)، استان کهکیلویه (یاسوج، گچساران، دهدشت) و گراش (به‌همراه 5 کامیون هدایای مردمی، یک دستگاه اتوبوس، 2 دستگاه مینی‌بوس، یک دستگاه تانکر آب) عازم جبهه‌های نبرد شدند.[۳۹] از سوی دیگر، "ستاد جذب و هدایت کمک‌های مردمی به جبهه‌ها" از کامیون‌داران منفرد و اتحادیه کامیون‌داران دعوت کرد تا این ستاد را برای اعزام کاروان عظیم کمک‌های مردمی به جبهه‌های جنگ تحمیلی یاری دهند.»[۴۰] در بازتاب حرکت کاروان راهیان کربلای استان تهران، رادیو اسرائیل گفت: «درحدود 7000 نفر از نیروهای ایرانی که قرار است به جبهه‌های جنگ اعزام شوند امروز در خیابان‌های تهران رژه رفتند تا مردم را به داوطلبی و شرکت در جنگ تشویق کنند. گزارش‌های قبلی حاکی بود که به‌دنبال کاهش تعداد داوطلبان عزیمت به جبهه دولت فعالیت تبلیغاتی وسیعی را برای رفع این مشکل آغاز کرده است. در جریان راه‌پیمایی‌ امروز داوطلبان، ده‌ها آمبولانس در پشت سر آنها در حرکت بودند و کارمندان شهرداری در مسیر آنها گاو و گوسفند قربانی می‌کردند. افراد حزب‌اللهی نیز ـ که در دو طرف خیابان‌ها اجتماع کرده بودند ـ گلاب بر سر اعزامی‌ها پاشیده و نقل به‌طرفشان پرتاب می‌کردند. روحانیون دولتی که در جلو گروه‌های موسوم به راهیان کربلا حرکت می‌کردند برای ادامه جنگ شعار می‌دادند. در پشت سر راه‌پیمایان کامیون‌های متعددی که حامل جنگ‌افزار بود به چشم می‌خورد. آیت‌لله محمّدرضا مهدوی کنی به راه‌پیمایان گفت وی آرزو دارد که این اعزامیان بتوانند هجوم گسترده را علیه عراق آغاز نموده موجب پیروزی نهایی شوند. [آیت‌الله] علی خامنه‌ای نیز امروز طی نطقی درعین‌حال که ادامه نبرد با عراق را یک جنگ خانمان‌سوز لقب داد، از نیروهای مسلح خواستار شد با یک حمله گسترده سرنوشت جنگ را قطعی سازند و پیروزی را حاصل کنند.»[۴۱]

گزارش - 812

عملیات آتی ایران در رسانه‌های خارجی از ابعاد گوناگون تجزیه‌وتحلیل شده است. درحالی‌که برخی رسانه‌ها تجمع نیروهای ایران در منطقه عملیاتی و اعزام کاروان‌های راهیان کربلا به جبهه و از سوی دیگر، تشدید حملات هوایی عراق به جزیره خارک و مناطق عملیاتی و تهدید عراق به مقابله با تهاجم جدید ایران را نشانه عملیاتی گسترده می‌دانند، رادیو بی‌بی‌سی این اقدامات ایران را یک نمایش قدرت ذکر می‌کند و می‌گوید درصورت دستیابی ایران به سلاح، طی یک ماه آینده تهاجم ایران برای قطع ارتباط بصره ـ بغداد انجام خواهد شد. رادیو امریکا دراین‌باره گفت: «عراق می‌گوید نیروهای رزمی آن کشور برای چهارمین روز پی‌درپی مراکز تجمع نیروهای ایرانی را در مناطق مرکزی و جنوبی جبهه‌های نبرد درهم کوبیده‌اند. هدف عراق از این حمله‌ها آن است که هجوم تازه زمینی نیروهای ایرانی را متوقف سازد. ایران از اواسط ماه اکتبر [اواخر مهرماه] تاکنون بسیاری از واحدهای رزمی خود را در طول مرزهای دو کشور مستقر ساخته است. هفته گذشته یک آخوند سرشناس ایرانی گفت: حمله تازه زمینی نیروهای ایرانی زمانی آغاز خواهد شد که شرایط سیاسی اقتضا کند. عراق نیز با اعزام نیروهای تازه‌نفس به جبهه‌های مرکزی و جنوبی به این تهدید پاسخ گفت.[۴۲] روزنامه فایننشال تایمز چاپ لندن نیز دراین‌باره نوشته است: «عراق به‌منظور ممانعت از حمله برون‌مرزی احتمالی ایران، مراکز سربازان ایرانی را در جبهه جنوب جنگ خلیج (فارس) مورد حملات هوایی سنگینی قرار داده است. ده‌ها هزار داوطلب از سربازان و پاسداران ایرانی به مواضع ارتش ایران در باتلاق‌های هویزه ـ که در اوایل سال قبل حمله بزرگی در آن ‌صورت گرفت ـ پیوسته‌اند. باتلاق‌های هویزه که در آن عراق نمی‌تواند از برتری زرهی خود به‌راحتی استفاده کند، یکی از محل‌های مناسب برای حملات تهاجمی سربازان ایرانی است. اگر ایران این حمله را اجرا کند باید در انتظار حمله تلافی‌جویانه عراق به ترمینال نفتی جزیره خارک و احتمالاً ازسرگیری جنگ شهرها باشد.»[۴۳] روزنامه عمان چاپ مسقط هم در گزارش امروز خود به نقل از یک مقام خلیج‌فارس نوشته است: «اهمیت‌دادن پایتخت‌های خلیجی [خلیج‌فارس] و عربی و بین‌المللی درباره تحولات احتمالی این جنگ به‌طور روزافزونی همراه با نشانه‌های جدید نزدیک‌شدن حمله زمستانی ـ که ایران از دو ماه پیش برای آن تدارک می‌بیند و کلیه امکانات رزمی و انسانی خود را برای آن بسیج می‌نماید ـ گسترش خواهد یافت. یکی از مقامات بلندپایه ایران این حمله را حمله‌ای سرنوشت‌ساز که آینده جنگ با عراق را تعیین خواهد نمود توصیف کرد. در همین حال، فرماندهی عراق از اقدام ایرانیان به این تجاوز جدید هشدار داد و صدام حسین رئیس‌جمهور عراق تأکید کرد که پاسخ عراق نابودکننده خواهد بود و اجازه نخواهد داد هیچ‌یک از نیروهای ایرانی سالم بازگردد.»[۴۴] اما رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی تحلیلی از اعزام نیروهای مردمی به جبهه‌های جنگ، آن را بیشتر نشانه یک نمایش قدرت درجهت اهداف سیاسی می‌داند: «باوجود تظاهرات وسیعی که امروز در تهران به حمایت از ادامه جنگ صورت گرفت و اعزام کاروان‌هایی از داوطلبان و کامیون‌های حامل هدایای مردم برای رزمندگان، و شدت‌یافتن نبرد در بخش جنوبی جبهه، انتظار نمی‌رود که ایران در آینده نزدیک دست به یک تهاجم بزرگ بزند. ناظران معتقدند که این نمایش قدرت بیشتر به دلایل سیاسی انجام گرفته است مخصوصاً به‌لحاظ مذاکرات با سران کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس. منابع آگاه معتقدند که این تاکتیک ایران است که نیروهایی را مسلح و آماده کند تا به این ترتیب دشمن را همواره در حالت بیم و هراس نگه دارد. گفته می‌شود که محل تهاجم بعدی هروقت که انجام بگیرد در بخش جنوبی جبهه خواهد بود. اگر ایران در طی یک ماه آینده موشک‌های ضدتانک و ضدهوایی دریافت دارد، برای این تهاجم بزرگ آماده خواهد بود. هدف این حمله مانند گذشته قطع ارتباط بصره با بغداد خواهد بود. شایعات در تهران حاکی‌از آن است که توافق‌های اخیر بین ایران و سوریه مشکلات تأمین اسلحه موردنیاز ایران را رفع کرده است.»[۴۵]

گزارش - 813

اقدامات منطقه‌ای و بین‌المللی برای توقف جنگ ایران و عراق درحالی دنبال می‌شود که یک‌سونگری (فشار بر ایران و حمایت از عراق) در اعلام مواضع سران کشورهای منطقه تأمل‌برانگیز است. چنین موضع‌گیری‌هایی در گزارش‌های چند روز اخیر و نیز اعلام مواضع مقامات عمان، عربستان و امارات در گزارش‌های امروز مشهود است. دراین‌میان هیچ‌گونه طرحی که حاکی‌از تعیین متجاوز باشد یا عراق را به‌دلیل تهاجم به ایران سرزنش کند، مطرح نیست. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از کویت: «قابوس سلطان عمان در گفت‌و‌گویی اختصاصی با روزنامه کویتی السیاسه که امروز منتشر شده است، پیرامون جنگ ایران و عراق گفت: تاکنون تحول قابل‌لمسی درجهت پایان‌دادن به این جنگ به وجود نیامده است. وی عراق را صلح‌طلب نامید و آن را موردتقدیر قرار داد. درعین‌حال خاطرنشان ساخت که ایران درنهایت یک کشور همسایه است و ما خواهان روابط خوبی با آن می‌باشیم. قابوس با اشاره به موضع صلح‌طلبی عراق گفت: درحالی‌که موضع عراق ازسوی جهانیان قابل‌تقدیر است، ایران به‌خاطر اصرار بر ادامه جنگ مورد سرزنش قرار می‌گیرد.»[۴۶] به نوشته گزارش، نشریه واحد سیاسی تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم: «سلطان قابوس طی تحلیلی درمورد علت اصرار ایران به ادامه جنگ می‌گوید: ناکام‌شدن نظام سیاسی جدید در ایران در صدور انقلاب به خارج و دست‌نیافتن به یک پیروزی قاطع در جنگ موجب شده است که پذیرش تلاش‌های صلح ازسوی ایران، مشکلات داخلی برای این کشور فراهم آورد. وی افزود: وزیر خارجه ژاپن در اوایل سال میلادی آینده (1986) در یک تلاش تازه برای برقراری صلح در منطقه خلیج‌فارس از تهران دیدن خواهد کرد و علت تأخیر دیدار وزیر خارجه عمان از تهران این است که ایرانیان مایل هستند قبل از انجام این دیدار تماس‌هایی میان دو کشور در سطح پایین‌تری جهت پیاده‌شدن یک زمینه مشترک و مقبول که ضامن اهداف دیدار باشد، برقرار گردد. دیدار وزیر خارجه عمان از تهران همچنان پابرجاست و در هر فرصتی که ممکن باشد صورت خواهد گرفت.»[۴۷] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی: «سلطان قابوس درمورد توانایی نظامی ایران درجهت بستن تنگه هرمز ابراز تردید کرد و گفت: ایران به‌علت نداشتن امکانات نظامی و دریایی خاص قادر به بستن تنگه هرمز نمی‌باشد. وی افزود: ازجمله دیگر قدرت‌های بین‌المللی ذی‌نفع ـ که ناوگان‌های دریایی در آب‌های بین‌المللی خلیج [فارس] دارند ـ اجازه نخواهند داد زیان‌هایی به تجارت و منافع آنان وارد آید.»[۴۸] خبرگزاری آلمان نیز گزارش داد: «پادشاه عمان امروز اعلام کرد: ریچارد مورفی فرستاده ویژه امریکا به او گفته است که عدم توجه ابرقدرت‌ها به جنگ ایران و عراق ممکن است بهترین راه‌حل برای پایان این درگیری باشد. سلطان قابوس بن سعید گفت: این پاسخ را وقتی دریافت داشته که از مورفی در آخرین دیدارش از مسقط پرسیده است که آیا ابرقدرت‌ها جنگ خلیج [فارس] را طی دیدارشان در ژنو مطرح کرده بودند یا نه؟ مورفی گفته است که عدم توجه (سهل‌انگاری) ابرقدرت‌ها عاملی است که به پایان‌یافتن این جنگ کمک خواهد کرد، در غیر این صورت طرف‌های زیادی تمایل یافته و جنگ نیز توسعه خواهد یافت»[۴۹] به گزارش خبرگزاری امارات، سلطان قابوس در این مصاحبه گفته است: «نشانه‌های روشنی نسبت به پایان فوری جنگ عراق و ایران ـ که برای منطقه خلیج [فارس] به‌طورکلی و برای دو کشور درحال جنگ به‌ویژه مخرب است ـ وجود ندارد.»[۵۰] از سوی دیگر، رادیو قاهره گفت: «به گفته دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی کمیته میانجیگری این سازمان برای ادامه تلاش به‌منظور پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران هفته آینده در جده تشکیل جلسه می‌دهد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، پیرزاده در پایان دیدار سه‌روزه از اردن تصریح کرد که گفت‌وگوهایش با مقامات اردنی به‌ویژه با شاه حسین درمورد لزوم پایان‌بخشیدن به جنگ عراق با ایران بوده است. پیرزاده بر ضرورت برقراری صلح در منطقه تأکید کرد.[۵۱] رادیو امریکا هم امروز به نقل از سخنگوی وزارت خارجه امریکا آورده است: به اعتقاد ما حصول راه‌حل‌ نظامی برای جنگ ایران و عراق ممکن نیست.»[۵۲]

گزارش - 814

وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پس از پایان سفر سه‌روزه به عربستان برای دیداری یک‌روزه وارد امارات متحده عربی شد و با حاکم امارات متحده و وزیر مشاور در امور خارجه وی دیدار کرد. در این دیدار حاکم امارات از جمهوری اسلامی ایران خواست تا به تلاش‌های صلح پاسخ مثبت دهد. خبرگزاری جمهوری اسلامی از دیدار دکتر ولایتی با راشد عبدالله وزیر مشاور در امور خارجی امارات، چنین گزارش داد: «راشد عبدالله در این دیدار گفت: در میان کشورهای شورای همکاری درک جدیدی از مسائل آغاز شده است و امیدواریم که روابط شما و کشورهای منطقه بیش از پیش گسترش یابد. وی افزود: تلاش قدرت‌های خارجی این بوده و هست که در میان کشورهای منطقه وحشتی از جمهوری اسلامی ایران ایجاد کنند درحالی‌که جمهوری اسلامی سیاستش براساس حسن هم‌جواری و همکاری با همسایگان است. دکتر ولایتی نیز ضمن اشاره به روابط طولانی و نزدیک ایران و امارات اظهار داشت: چنانچه کشورهای منطقه بدون دخالت در امور داخلی یکدیگر با هم‌، همکاری نزدیک داشته باشند به قدرت‌های خارجی اجازه نخواهند داد که در امور منطقه دخالت نمایند. وی افزود: تلاش ما به‌عنوان یک کشور مستقل و قدرتمند با سیاست نه شرقی، نه غربی این است که منطقه را در کشمکش‌ ابرقدرت‌ها بی‌طرف نگاه داریم زیرا منطقه ما از حساسیت خاصی برخوردار است و دخالت هر خارجی به قدرت‌های دیگر جهت دخالت‌ بهانه خواهد داد.»[۵۳] راشد عبدالله درباره فلسطین گفت: «بسیاری از تحرکات سیاسی درقبال مسئله فلسطین دل‌خوش‌کردن به وعده‌های دروغ امریکا بوده است درحالی‌که حل مسئله فلسطین از‌طریق همکاری کشورهای اسلامی با یکدیگر امکان‌پذیر است.»[۵۴] راشد عبدالله افزود: «قدرت‌های بزرگ طرح‌هایی برای پاره‌پاره‌کردن کشورهای منطقه دارند درحالی‌که نفت به‌عنوان ثروت و قدرت مردم منطقه می‌تواند علیه این توطئه به کار گرفته شود، اما متأسفانه حربه‌ای در دست استعمارگران و عامل فشار بر کشورهای منطقه شده است.»[۵۵] دکتر ولایتی نیز دیدگاه‌های راشد عبدالله را تأیید کرد و گفت: «متأسفانه بعضی کشورها منافع اساسی و بلندمدت مردم منطقه را فراموش می‌کنند و صرفاً به‌خاطر منافع کوتاه‌مدت سعی در پایین‌آوردن قیمت نفت دارند درحالی‌که نتیجه این سیاست کاهش درآمد کشورهای تولیدکننده علی‌رغم فروش بیشتر نفت است.»[۵۶] در این دیدار همچنین درباره سفر راشد عبدالله به تهران در آینده نزدیک بحث و تبادل‌نظر شد.[۵۷] خبرگزاری کویت نیز از ابوظبی درباره سفر دکتر ولایتی به امارات گزارش داد: «شیخ زاید بن سلطان آل نهیان، رئیس دولت امارات عربی متحده از ایران خواست تا به عقل و خرد و گفت‌وگو روی آورده و به ابتکارعمل‌های خیرخواهانه برای پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران و جلوگیری از خونریزی میان دو کشور برادر پاسخ مثبت داده و برادری را جایگزین دشمنی سازد که تنها دشمنان امت اسلام از این فرصت‌ها سوءاستفاده می‌کنند. وی این اظهارات را امروز به‌هنگام ملاقات با دکتر علی‌اکبر ولایتی وزیر خارجه ایران عنوان کرد. وزیر خارجه ایران امروز به دیدار خود از امارات عربی متحده پایان داد. خبرگزاری امارات گزارش داد که رئیس دولت امارات اظهار تأسف شدید کشورش نسبت به گسترش دامنه جنگ میان دو کشور مسلمان را به اطلاع وزیر خارجه ایران رسانده و تأکید کرده است که ادامه این جنگ نابودکننده نتایج وخیمی بر دو کشور و بر امنیت و ثبات منطقه و ملت مسلمان وارد خواهد آورد و هیچ‌گاه نمی‌توان تلفات و خسارات سنگین را جبران نمود.»[۵۸]

گزارش - 815

سفر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به عربستان سعودی و امارات بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های خارجی داشت. این رسانه‌ها به مواردی چون پیشنهاد ایران درباره چگونگی خاتمه جنگ، ایجاد شکاف میان اعراب، خروج ایران از انزوا، تغییر‌نکردن مواضع ایران درمورد جنگ، رفتن به پای میز مذاکره و... اشاره کرده‌اند. خبرگزاری جمهوری اسلامی گزیده‌ای از این بازتاب‌ها را گزارش کرده است: «بخش بامدادی رادیو امریکا گفت: سعود الفیصل درپی ملاقات خود با وزیر امور خارجه رژیم جمهوری اسلامی گفت: هدف مذاکرات تلاش در راه پایان‌دادن به جنگ پنج‌ساله ایران و عراق بود، با این‌همه ولایتی خود در ریاض گفت: عربستان سعودی که عضو پرنفوذ شورای همکاری خلیج‌فارس است، از هواداران اصلی عراق در جنگ خلیج (فارس) است و دولت بغداد را ازنظر سیاسی و مالی یاری می‌دهد. اما ماه پیش سران شورای همکاری خلیج (فارس) در اجلاس خود تلاشی تازه را برای پایان‌دادن به جنگ پنج‌ساله ایران و عراق آغاز کرده‌اند. دراین‌حال سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در واشنگتن گفت: گمان نمی‌کند که درپی دیدار ولایتی از ریاض مواضع اساسی ایران و عربستان سعودی درزمینه جنگ ایران و عراق تغییر کرده باشد. به گفته این سخنگو عربستان سعودی ظاهراً نقش میانجی را ایفا نمی‌کند. رادیو رژیم اشغالگر قدس ساعت 19 ضمن پخش گزارشی گفت: رئیس امارات متحده عربی امروز در ملاقات با وزیر خارجه حکومت اسلامی از دولت ایران خواستار شد به جنگ پنج‌ساله با عراق پایان بخشد. آقای ولایتی در پایان دیدار دوروزه از عربستان سعودی به امارات متحده عربی آمده و آگاهان سیاسی می‌گویند که در این دیدارها پیرامون پایان‌بخشیدن به جنگ ایران و عراق هیچ پیشرفتی حاصل نشده است. روزنامه تهران تایمز از قول میرحسین موسوی نخست‌وزیر نوشت: مسافرت آقای ولایتی به عربستان و امارات متحده عربی هیچ ارتباطی به جنگ با عراق ندارد. آقای ولایتی نیز شخصاً تأکید کرد که در ملاقات دیروزش با ملک فهد پادشاه عربستان سعودی به‌هیچ‌وجه درباره جنگ با عراق گفت‌وگو نکرده است. ولی گزارش قبلی حاکی بود که ملک فهد مسئله جنگ را با ولایتی در میان گذاشته و حتی طرحی نیز دراین‌مورد عرضه کرده است.»[۵۹] روزنامه واشنگتن تایمز درباره سفر ولایتی به عربستان نوشته است: «ظاهراً پیامی که هنوز محتوای آن دررابطه‌با پیشنهاد چگونگی خاتمه‌دادن به جنگ ایران و عراق مشخص نیست در اواخر هفته گذشته توسط وزیر خارجه ایران به مقامات عربستان داده شده است. گفت‌و‌گوهای ولایتی در ریاض به نظر برخی‌ها بخشی از کوشش‌های ایران درجهت جدایی‌‌انداختن میان عراق و حامیان عرب متمولش همچون عربستان و کویت قلمداد شده است. اخیراً در یک بیانیه رسمی ایران بر این امر تأکید شده که ایران خواهان توسعه جنگ نمی‌باشد. اعتقاد اولیه بر این بود که تمرکز نیروهای انقلابی درجهت آمادگی این کشور برای دست‌زدن به یک حمله تهاجمی دیگر می‌باشد. اکنون دیپلمات‌ها و دیگر متخصصین آگاه بر این اعتقادند که ایران که از بن‌بست‌ نظامی جنگ خسته شده و این امر منجر به بروز مشکلات اقتصادی برای این کشور شده و بالأخره درصدد انجام مذاکره جهت پایان‌دادن به جنگ برآمده است. نقش عربستان احتمالاً در چنین مذاکراتی حساس خواهد بود. درحال‌حاضر، ایران کماکان درخواست‌های قبلی خود را برای برقراری صلح تکرار می‌کند، اما آگاهان خوش‌بین به امور احساس می‌کنند که درخواست برکناری صدام تقریباً یک حالت استراتژی برای گشودن مذاکرات بوده و دلایلی وجود دارد مبنی‌بر اینکه این درخواست احیاناً نادیده گرفته خواهد شد. نویسنده مقاله می‌افزاید: منابع جاسوسی بر این اعتقادند که عامل قوی در تغییر مواضع ایران بیماری شدید رهبر انقلابی 84 ساله ایران آیت‌الله خمینی می‌باشد.»[۶۰] آسوشیتدپرس نیز از ابوظبی گزارش داد: «وزیر امور خارجه ایران امروز در ابوظبی ضمن ملاقات با رهبران امارات عربی متحده تلاش‌های دولت ایران درمورد بهبود روابط با کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس را دنبال کرده و درعین‌حال امیدهای کشورهای حوزه خلیج‌فارس درمورد حل‌وفصل سریع جنگ ایران و عراق را به یأس تبدیل کرد.»[۶۱] رادیو مونت‌کارلو امروز گزارش داد: «سفر ولایتی تصادفاً هم‌زمان با اجلاس اوپک در ژنو، افزایش سقف تولید نفت عراق، اجلاس مهم امان، میان الکسم و رفاعی که مقدمه کنفرانس سران سوریه و اردن است، می‌باشد. این مجموعه وقایع، فعالیت‌های ایران را حرکتی شتاب‌زده جلوه می‌دهد و طبعاً تهران سعی می‌کند که موضع کشورهای خلیج‌فارس را در این جنگ بی‌طرف و کمک‌های این کشورها به عراق را متوقف سازد.» این رادیو افزود: «در ریاض در تمام اظهارات رسمی، فرض بر این است که دکتر ولایتی از موضع عربستان سعودی ـ که مطابق موضع سایر کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس است و در آن تغییری حاصل نشده ـ مطمئن شده باشد. طبعاً انتظار از ایران این است که به تلاش‌های عربی اسلامی و بین‌المللی پاسخ مثبت دهد و داوری میز مذاکره را بپذیرد تا اینکه راه‌حلی که در چارچوب اقدام متقابل و عدم دخالت دو کشور در امور یکدیگر بوده و حیثیت دو طرف را حفظ و روابط عادی دو کشور را لااقل به پیش از شروع جنگ برگرداند. مطرح‌کردن شرایطی غیرممکن تابه‌حال مانع رسیدن به این راه‌حل بوده است. آیا سفر ولایتی به ریاض شروعی برای تحرک صحیح ایران به‌سوی صلح است؟ این چیزی است که مورد انتظار است و در غیر این صورت این تلاش‌ها برای ایجاد فتنه در صفوف اعراب در پوشش حفظ بی‌طرفی مردود است.»[۶۲] از سوی دیگر، روزنامه کویتی الانبا با لحنی خصمانه به این موضوع پرداخته و نوشته است که ریاض شکست دیدار ولایتی از عربستان سعودی را اعلام کرد. این روزنامه تحت عنوان "وضع در منطقه اهواز و جبهه‌های جنوبی جنگ قابل‌انفجار است" نوشته است: فیصل اعلام کرد تغییری در مواضع ایران مشاهده نشده است. این روزنامه به نقل از خبرگزاری فرانسه در وسط صفحه اول خود خبری تحت عنوان دو میلیون سرباز ایرانی برای حمله به عراق بسیج شده‌اند را درج کرد. دیگر روزنامه‌های کویت نیز سخنان سعود الفیصل که اعلام کرده است "تحولی در موضع ایران درقبال جنگ با عراق پیش نیامده است" را منتشر کردند.[۶۳]

گزارش - 816

یک سرهنگ امریکایی در مقاله‌ای ضمن مرور چگونگی آغاز جنگ، اهداف عراق و ادامه آن، به دلایل بن‌بست کنونی در جنگ پرداخته و تأکید می‌کند که هیچ‌یک از دو طرف توانایی حمله‌ای مؤثر و سرنوشت‌ساز را ندارند. در این مقاله که در روزنامه واشنگتن پست چاپ شده، آمده است: «عراقی‌ها که انتظار داشتند ارتش ایران درنتیجه تصفیه‌های انقلابی از میان رفته باشد، با سه ارتش روبه‌رو شدند: یکی ارتش منظم کشور که مصمم بود وجهه سابق خود را به‌خاطر همکاری و نزدیکی با شاه بهبود دهد؛ دوم پاسداران و سوم بسیجی‌ها یا ارتش 20 میلیونی. یک افسر انگلیسی می‌گفت: "سربازان عراقی پلنگانی هستند که توسط گروهی الاغ و نادان هدایت می‌شوند." حضور هزاران سرباز داوطلب مصری و اردنی و سودانی در میان ارتشیان عراق، بیانگر آن است که عراقی‌ها تلفات سنگینی را متحمل شده‌اند. اما دلایل به بن‌بست کشیده‌شدن و راکد‌شدن جنگ فراتر از مصمم‌بودن [امام] خمینی به راه‌انداختن دو میلیون شیعه پیرو خودش به مقصد قدس از‌طریق عراق می‌باشد. ایمان به‌تنهایی، لژیون توده‌های [امام] خمینی را از جاده‌ای که وجود ندارد، نمی‌تواند عبور دهد. [...] یک افسر ارتش امریکا درباره جنگ کره‌ می‌گفت: "ما با دلار دشمن را در کره نابود کردیم" اشاره به جنگ فرسایشی و هزینه‌های فراوان آن. امروز صدام نیز با چنین سرنوشتی روبه‌رو است. سلاح‌های بزرگ وی فقط می‌توانند فاجعه را دفع نمایند و در بهترین شرایط وی می‌تواند امیدوار به یک صلح تلخ باشد.» واشنگتن پست افزوده است: «بمباران مراکز حساس ایران به‌قصد وادار‌نمودن این کشور به نشستن به پای میز مذاکره بیشتر بیانگر عجز و درماندگی عراق در جنگی است که نمی‌تواند در جبهه‌های زمینی آن غالب شود.» دیوید اوانز نویسنده مقاله که در نیروی تفنگ‌داران امریکا سرهنگ دوم بوده و از کارمندان مرکز توسعه و گسترش نیروی تفنگ‌داران امریکایی در ویرجینیا می‌باشد، در ادامه‌ می‌نویسد: «در جنگ ایران و عراق همانند جنگ جهانی دوم، طرفین آن‌چنان مسلح‌اند که می‌توانند تلفات سنگینی بر دیگری وارد آورند، لکن به‌دلیل ضعف‌های منحصربه‌فرد، دو طرف نمی‌توانند دیگری را از میان بردارند و شکست کامل دهند. همچنین هیچ‌کدام توانایی اجرای یک حمله مؤثر را ندارد. حملات مؤثر که لازمه آنها به‌کارگیری تاکتیک‌های غیرثابت و پیش‌بینی‌نشدنی می‌باشد که ازجانب یک مرکز تصمیم‌گیری مسئول اتخاذ شود و از نیروهای آموزش‌دیده در آن استفاده شود.»[۶۴]

گزارش - 817

دو نشریه امریکایی نیوزویک و وال استریت ژورنال در مقالاتی به بررسی اوضاع نظامی و اقتصادی ایران و عراق و توانایی‌ها و مشکلات دو کشور پرداخته‌اند و ضمن اشاره به اینکه قطع صادرات نفت ایران ناممکن است، باتوجه‌به وضعیت صادرات نفت دو کشور و کمک‌های خارجی فراوان به عراق، ایران را کم‌توان و عراق را توانا توصیف کرده‌اند. همچنین کوشیده‌اند نگرانی حکام منطقه را از اقدامات احتمالی ایران تشدید کنند. مجله نیوزویک در مقاله "چه کسی از ایران می‌ترسد" با اشاره به حملات مکرر عراق به جزیره خارک و کاهش صادرات نفت از این جزیره نوشته است: «نتیجه این است که عراق دارد در نبرد صدور نفت برنده می‌شود. در نبردی که برای هرکدام از دو طرف سالانه 13 میلیارد دلار خرج برمی‌دارد. نفت به‌طورقطع حساس‌ترین سلاح استراتژیک است. درحالی‌که ایرانی‌ها دیوانه‌وار خارک را ـ که در مواقع عادی 90 درصد از صادرات نفت کشور از آن صورت می‌گیرد ـ تعمیر و دوباره تعمیر می‌کنند، عراقی‌ها سرگرم صدور مقادیر زیادی نفت خام از‌طریق خط لوله‌هایی هستند که اخیراً به آن‌طرف عربستان سعودی و ترکیه کشیده شده‌اند. این خط لوله‌ها ـ که دربرابر حملات هوایی غیرقابل‌نفوذ هستند ـ به‌طور مؤثری حکومت بغداد را قادر کرده‌اند که بلوکه‌کردن بنادر خلیجی عراق توسط ایران را درهم بشکند.» نیوزویک در ادامه‌ تهدیدهای ایران درمورد تنگه هرمز و اقدامات تلافی‌جویانه علیه کشورهای ثروتمند نفتی خلیج‌فارس را توخالی و بی‌تأثیر توصیف کرده و به نقل از یک دیپلمات خلیج‌فارس نوشته است: «ایران آن‌قدر ما را تهدید به حمله کرده است که دیگر هیچ‌کس به‌طور جدی نگران آن نیست؛ پس از پنج سال تنگه هرمز هنوز باز است و باز خواهد ماند. [...] امریکا 250 میلیون دلار برای توسعه فرودگاه‌ها و تسهیلات عمان که هم‌مرز تنگه است خرج کرده است. گذشته از این کشورهای غیردخیل در جنگ خلیج [فارس] به‌ویژه عمان و عربستان سعودی نیروی هوایی خود را تقویت کرده‌اند. عراق با حمایت همسایگان ثروتمند عرب و درآمدهای فزاینده خود یک برتری تکنولوژیکی بلامنازع را در هواپیماهای جنگنده کسب کرده است. درمقابل نیروی هوایی ایران‌ چنان ضعیف شده است که در سال جاری حتی یک حمله موفق به عراق نداشته است. اخیراً حتی برخی از دوستان ایران در حمایت خود متزلزل بوده‌اند. سوریه مذاکرات صلح با اردن هم‌پیمان عراق و حتی امضای پیمان‌ها با بغداد را شروع کرده است.» نیوزویک افزوده است: «اما درحالی‌که تهران ضربات بی‌شمار را متحمل می‌شود از سقوط دور است. بازدیدکنندگان از کشور گزارش می‌دهند روحیه به‌طور تعجب‌انگیزی در سطح بالا باقی است و اقتصاد ایران باوجود کمبودهای اندکی در داخل به‌خاطر جهاد جنگی قوی است. ایران تلاش می‌کند چاره دیگری به‌جای خارک پیدا کند؛ این چاره از خط لوله جدید دور از برد بمب‌افکن‌ها گرفته تا تأسیسات شناوری که می‌توانند بدون اینکه هدف قرار بگیرند محموله نفتی را به یک نفتکش منتقل کنند، می‌باشد.»[۶۵] از سوی دیگر، روزنامه وال استریت ژورنال نوشته است: «ایران بر کوشش‌های خود درجهت ضبط و توقیف کشتی‌هایی که کالا به عراق می‌برند افزوده است. [...] با بسته‌شدن بنادر عراق در خلیج‌فارس این تاکتیک ایران یک تهدید جدی تجاری قلمداد می‌شود و ادامه آن می‌تواند یک حادثه بین‌المللی را در آب‌های خلیج‌فارس موجب شود، اما عمیق‌ترین نگرانی و ترس شیوخ متمول و شاهان خلیج ناشی از تروریسم و اعمال خرابکاری داخلی ـ که ازجانب مریدان پرشور آیت‌الله خمینی اعمال می‌شود ـ می‌باشد.» وال استریت ژورنال افزوده است: «یک دیپلمات عرب گفت: اگر عراق بیش از 100 مرتبه هم به خارک حمله نماید خارک هنوز قادر به انتقال مقادیر قابل‌توجهی نفت می‌باشد و لذا برخی از رهبران کشورهای خلیج [فارس] فکر می‌کنند که با این امر درواقع به ادامه و تشدید جنگ و نه خاتمه آن کمک می‌شود. عبدالله بشاره دبیرکل شورای همکاری خلیج [فارس] دراین‌رابطه می‌گوید: اگر این جنگ خاتمه نیابد تمام منطقه تلف خواهد شد. حکام منطقه با افزایش نگرانی موجود در خلیج [فارس] ممکن است چنین نتیجه‌گیری کنند که عراقی‌ها هیچ‌گونه راه‌حل نظامی برای دستیابی به صلح دراختیار ندارند و این امر می‌تواند به رشد تمایل برای مصالحه با ایران، به‌جای رویارویی و ادامه جنگ با ایران منجر گردد. چراکه حکمرانان خلیج [فارس] با تداوم جنگ شانس کمتری را برای صلح مشاهده نموده و فقط افزایش خطرات احتمالی آتی را نظاره‌گر بوده‌اند.» وال استریت ژورنال با اشاره به اقتصاد روبه‌رشد و نیروی هوایی برتر عراق می‌افزاید: «مقامات رسمی عراق فکر می‌کنند که آنها دوران تاریک مشکلات اقتصادی ناشی از جنگ را پشت سر گذاشته‌اند. عراق که ترمینال‌های نفتی خود در خلیج‌فارس را در آغاز جنگ از دست داده بود، اخیراً بهره‌برداری از یک خط لوله نفتی را که از خاک عربستان می‌گذرد آغاز نموده و با این‌کار توانایی صدور نفت خود را 50 درصد افزایش داده است و درحال‌حاضر یک‌ونیم میلیون بشکه نفت صادر می‌نماید. خطوط لوله‌های نفتی دیگری که درحال احداث می‌باشند ظرفیت صدور نفت این کشور را در ظرف دو سال دو برابر می‌نمایند و میزان آن را به همان سطح دوران قبل از آغاز جنگ می‌رسانند. رشد اقتصادی کشور باوجود تعویق پرداخت اقساط تعدادی از شرکت‌های خارجی، سیر صعودی دارد و وزیر اطلاعات عراق دررابطه‌با اوضاع مناسب اقتصادی می‌گوید: موقعیت ما بسیار عالی است ما هم‌اکنون درحال جنگیم اما وارد دوران بعد از جنگ و بازسازی کشور شده‌ایم. از سوی دیگر عراق بیش از 450 فروند هواپیمای بمب‌افکن دراختیار دارد که باتوجه‌به این امر نسبت برتری هوایی این کشور به ایران پنج به یک می‌باشد و درصورتی‌که دستگاهی وجود داشت که می‌توانست میزان اطمینان خاطرجمعی شخصی را اندازه‌گیری نماید، میزان اطمینان و اعتمادبه‌نفس صدام را درحالی‌که وی درمورد جنگ با ایران صحبت می‌کند، در بالاترین سطح خود نشان می‌داد، اما درواقع دستگاه سنجش اطمینان و اعتمادبه‌نفس او در یکی از قصرهای ساحلی در عمان در جایی که سلاطین خلیج [فارس] اخیراً دررابطه‌با جنگ خلیج‌ [فارس] گرد هم آمده بودند مستقر می‌باشد؛ سلاطینی که آشفته و با نگرانی هرچه تمام‌تر به افزایش مخاطرات تداوم جنگ، افزایش حملات علیه کشتی‌ها، وقایع و عملیات تروریستی چشم دوخته‌اند. سلاطینی که به عراق به‌طور غیرمستقیم گفته‌اند که کشورهای خلیج [‌فارس] نمی‌خواهند آتش جنگ خلیج [فارس] زیاد داغ شود.»[۶۶]

گزارش - 818

وزیر صنایع جمهوری اسلامی ایران در اجلاس سازمان توسعه صنعتی ازجمله عوامل عمیق‌تر‌شدن شکاف میان کشورهای درحال توسعه و توسعه‌یافته را حاکمیت دلار در نظام پولی و مالی جهان برشمرد و خواستار حذف دلار از روابط اقتصادی کشورهای درحال توسعه شد. رادیو امریکا در گزارشی از این اجلاس، به نقل از وزیر صنایع ایران، آثار جنگ بر صنایع ایران را بیان کرد. مهندس غلامرضا شافعی وزیر صنایع که در رأس هیئتی برای شرکت در اجلاس عمومی سازمان توسعه صنعتی وابسته به سازمان ملل (یونیدو) در مقر این سازمان در وین به سر می‌برد، امروز در سخنانی در نشست عمومی سازمان توسعه صنعتی سازمان ملل (یونیدو) در وین، از ادامه حاکمیت نظام ناعادلانه اقتصادی و استعمار تکنولوژیکی در جهان ابراز نگرانی کرد. شافعی گفت: عوامل عمیق‌تر‌شدن شکاف بین کشورهای درحال توسعه و توسعه‌یافته را باید در بحران بدهی‌های خارجی، حاکمیت دلار در نظام پولی و مالی جهانی و تورم در غالب کشورهای درحال توسعه جست‌وجو کرد. وی پیشنهاد کرد کمیته‌های مختلف یونیدو امکان حذف دلار از مناسبات اقتصادی بین کشورهای درحال توسعه را به‌طور جدی موردمطالعه قرار دهند. وزیر صنایع ایران گفت: علی‌رغم اینکه افزایش قیمت نفت در سال‌های 1973 تا 1979 می‌توانست راهگشای سرمایه‌گذاری‌های صنعتی در کشورهای درحال توسعه باشد، اما حاکمیت دلار و نوسانات آن به‌گونه‌ای عمل کرد که درآمد حاصله از فروش نفت مجدداً به خزانه امپریالیست سرازیر شد. شافعی گفت: همان‌طورکه بیانیه اجلاس وزرای خارجه کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد در لواندا به مشکلات اقتصادی جهان درحال توسعه اشاره کرده است، تا زمانی‌که کشورهای درحال توسعه و کم توسعه‏یافته قربانی روابط ناعادلانه اقتصادی موجود در جهان هستند و همچنان گرفتار انحصار تکنولوژی بوده و صرفاً نقش ارائه‌دهنده مواد اولیه‌ و نیروی کار ارزان را دارند، نمی‌توان به پیشرفت در مباحثات مربوط به نظام نوین اقتصادی استراتژی توسعه بین‌المللی و تکنولوژی مناسب امید داشت.[۶۷] رادیو امریکا در گزارشی از اجلاس امروز یونیدو گفت: «غلامرضا شافعی وزیر صنایع ایران در سخنرانی‌ای که دربرابر سازمان توسعه صنایع سازمان ملل متحد در وین ایراد کرد اذعان نمود که بمباران‌های عراق آثار زیان‌باری بر تأسیسات نفتی آن کشور داشته است. [...] وزیر صنایع ایران گفت: حملات عراق به منابع اقتصادی ایران به‌خصوص به تأسیسات و ترمینال‌های نفتی کشور مانع عمده‌ای در راه پیشرفت صنایع نه‌تنها ایران بلکه در همه منطقه شده است. وزیر صنایع ایران از کلیه اعضای حاضر در کنفرانس سازمان توسعه صنایع سازمان ملل متحد خواست نظرات خود را درمورد آثار زیان‌بار حملات عراق به توسعه و عمران اقتصادی ایران ازجمله پروژه‌های نفتی در کنفرانس بین‌المللی که قرار است در راه مرمت خسارات ایران ناشی از حملات عراق ـ که در ماه مارس آینده در تهران تشکیل خواهد شد ـ بیان کنند. غلامرضا شافعی وزیر صنایع ایران طی سخنرانی خود به‌طور غیرمستقیم از ایالات متحده امریکا انتقاد کرد و برای روبه‌وخامت گذاشتن اوضاع اقتصادی کشورهای درحال توسعه، امریکا را سرزنش نمود. وزیر صنایع ایران گفت امپریالیزم با استفاده از تکنولوژی، نوع بشر را در کنترل خود گرفته است. شافعی وضع بحرانی دیون جهان را یک نمونه از تسلط امپریالیزم بر جهان دانست.» [۶۸]

گزارش - 819

امام خمینی امروز به مناسبت سالگرد تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی در سخنانی در جمع رئیس‌جمهور و اعضای شورای انقلاب فرهنگی بر اهمیت و حساسیت دانشگاه‌ها بسیار تأکید کردند. ایشان با بیان اینکه در انقلاب‌ها دو عامل انگیزه و محتوا خیلی مهم است، داشتن انگیزه الهی را در هر کار بسیار مهم شمردند و خاطرنشان کردند که انگیزه انبیا و اولیای خدا درمقابله با جائرین، اجرای عدالت الهی بوده است نه حاکمیت خودشان. امام خمینی فرمودند: «در همه امور باید حساس بود، اما فرق است ما بین آنی که ادامه باید این حساسیت پیدا بکند. یک چیزهایی که حل می‌شود، مثلاً ما جنگ داریم، جنگ چیز مهمی نیست، حل می‌شود، چیز مهمی نیست و بحمدالله خوب است وضع و جهات سیاسی‌ای که در دنیا هست، آنها هم حل می‌شود و ان‌شاءالله، چیزهایی است حساس باید بود. اما مسئله دانشگاه یک مسئله فوق‌العاده است که این افرادی که از دانشگاه درمی‌آیند یا مخرب یک کشوری هستند یا سازنده آن کشور هستند، و در کشور ما، یا رو به اسلام می‌برند کشور ما را، یا منحرفش می‌کنند. این از چیزهایی است که از دانشگاه می‌آید این کار، چنانچه از حوزه‌های علمیه می‌آید این کار، از این جهت، خیلی مهم است این امر.» ایشان با بیان اینکه در انقلاب‌ها دو عامل انگیزه و محتوا خیلی مهم است، افزودند: «انقلاب فرهنگی هم همین‌جور است که یک انقلاب است که تحول است از یک حالی به حالی دیگر، نه پیشبرد همان چیزی که هست. چنانچه انقلاب جمهوری اسلامی در کل هم همین‌طور است، یک انقلاب شد به توسط مردم، یک انگیزه انقلاب بود و یک محتوای انقلاب. امیدوارم که انگیزه انقلاب در مردم الهی باشد.» امام خمینی گفتند: «آنکه مقصود است این است که انسان در کارهایش چه در تشکیل حکومتش، چه در انقلاب فرهنگی‌اش، چه در انقلابات دیگرش نظرش این باشد که یک کار الهی کرده باشد، آن پیش خدا ارزش دارد مثل انبیا. [...] و در انقلاب فرهنگی، آنی که برای شما فایده دارد [...] این است که انگیزه‌تان این باشد که این دانشگاه را ببرید طرف اسلام، الهی‌اش کنید. هر درسی می‌خواهند بخوانند مانع ندارد، درس‌هایی که [مفید] است، اسلام با همه [درس‌ها]، الّا بعضی از درس‌ها [که] استثنا کرده، با همه موافق است. اما آنی که برای ماها فایده دارد این است که ما بخواهیم همین اسلامی‌بودن را الهی‌اش کنیم، بخواهیم الهی باشد این کار ما، برای خدا کار بکنیم، این برای خودتان فایده دارد، موفق بشوید فایده دارد، موفق هم نشوید فایده دارد. [...] بنابراین، آنی که برای انسان ارزش دارد، ارزش انسانی و روحانی دارد، ارزش الهی دارد، این است که این انگیزه را حفظش بکند که برای خدا این کار را بکند. می‌خواهید تربیت کنید اطفال مردم را، برای خدا می‌خواهید تربیت کنید جوان‌های مردم را، برای خدا می‌خواهید تربیت کنید ملت را، برای خدا؛ می‌خواهید حکومت کنید، برای خدا؛ حکومت کنید، همان حکومتی که انبیا می‌کردند.» ایشان اضافه کردند: «نجات مردم هم به این است که دنبال انبیا باشند و انگیزه‌هایشان هم انگیزه انبیا باشد؛ نمی‌توانیم به آن‌قدر، به هر اندازه‌ای که می‌توانیم، البته ما نمی‌توانیم که انگیزه‌ای که حضرت امیر دارد ما داشته باشیم، این معلوم است که ما نمی‌توانیم. اما می‌توانیم که یک انگیزه‌هایی داشته باشیم که مشابه او باشد، برویم طرفِ آن‌طرف. دانشگاه‌ را باید شما رو به خدا ببرید، رو به معنویت ببرید و همه درس‌ها هم خوانده بشود، همه درس‌ها هم برای خدا خوانده بشود. اگر این را توانستید که شما برای این‌کار بروید و این کار را بکنید، در کارتان موفقید، چه برسید به مقصدتان، چه نرسید به مقصدتان. [...] انبیا بودند، اولیای خدا بودند که این‌جور بودند، برای او بوده هرچه کار کردند، نه این است که برای حکومت بوده است یا برای چی بوده. می‌رفتند دنبال حکومت برای اینکه از دست جائرین بگیرند، فشار می‌آوردند که از دست جائرین بگیرند، لکن نه از دست جائرین بگیرند که خودشان حاکم باشند، از دست جائرین می‌برند که عدالت الهی را اجرا بکنند. این کار، کار انبیا بوده، عدالت الهی را می‌خواستند ایجاد کنند لله تعالی. از این جهت که لله تعالی بوده است و خالص بودند آنها، الهی بودند خودشان، کارهاشان این‌طوری بوده. ما ناقصیم، ما اعتراف می‌کنیم پیش خدا که ما ناقصیم، تا آخر هم نمی‌توانیم این‌طور کمال را پیدا بکنیم. اما باید فکر باشیم که، دنبال این معنا باشیم، همچو نباشد که پشت بکنیم به این معانی، دنبال این معنا باشیم که ما یک کاری که می‌کنیم برای خدا باشد. و من امیدوارم که موفق بشوید وقتی که یک همچو انگیزه‌ای باشد، حتی در آن کارهایی که پیش‌تر نمی‌توانستید انجام بدهید با این انگیزه انجام بدهید، با این انگیزه‌ای که عرض می‌کنم قدرت به انجام پیدا بکنید. خدا تأیید می‌کند یک همچو انگیزه‌ای را، یک همچو کاری را تأیید می‌کند خدا تبارک و تعالی. چنانچه دیدیم که انبیا با دست خالی می‌آمدند کارهای بزرگ می‌کردند. [...]» امام خمینی در پایان فرمودند: «دانشگاه جوری است که نظرهای فاسد دنبالش است به اینکه یک کار خلافی بشود در آن. دنبالش است، موفق ان‌شاءالله نشوند. و همیشه باید انسان حساس باشد که نگذارد این سنگری که می‌تواند همه چیز را درست کند و می‌شود که همه چیز را به هم بزند، یک وقت از دستتان این سنگر [گرفته] بشود، یک خللی در آن واقع بشود. من هم دعاگوی شما هستم و امیدواریم که همیشه موفق و مؤید و منصور باشید و همیشه برای این ملت و برای خدا خدمت بکنید.»[۶۹]

گزارش - 820

نخست‌وزیر جمهوری اسلامی ایران ارسال سلاح‌های پیشرفته امریکایی را برای ضدانقلابیون نیکاراگوئه محکوم و حمایت ایران از دولت انقلابی این کشور را اعلام کرد. مهندس موسوی با اعلام پایبندی ایران به مصوبات اوپک، تأکید کرد که هرگونه افزایش تولید نفت عراق، افزایش دو برابری تولید نفت ایران را درپی خواهد داشت. میرحسین موسوی نخست‌وزیر، امروز در مصاحبه با خبرگزاری جمهوری اسلامی تحویل موشک‌های پیشرفته زمین‌به‌هوا از امریکا به ضدانقلابیون نیکاراگوئه را محکوم کرد و درباره افزایش تشنج در امریکای مرکزی به دولت امریکا هشدار داد. مهندس موسوی درباره شدت‌یافتن تهدیدات اخیر امریکا علیه دولت انقلابی نیکاراگوئه گفت: «امریکا با تجهیز ضدانقلابیون نیکاراگوئه به سلاح‌های پیشرفته در آستانه ایجاد تشنج جدیدی در امریکای مرکزی است و ضرر ناشی از این اقدامات ابتدا متوجه خود امریکا خواهد شد.» نخست‌وزیر با اشاره به مشترکات جمهوری اسلامی ایران و نیکاراگوئه، روحیه انقلابی این کشور را در مقابله با مشکلات ناشی از توطئه‌های امریکا ستود و گفت: مردم انقلابی ایران به‌خاطر مبارزات پیوسته با امپریالیسم امریکا، موقعیت انقلابیون نیکاراگوئه را درک کرده و با آنان دراین‌زمینه اشتراک مساعی دارند. مهندس موسوی خواستار حمایت هرچه بیشتر نیروهای پیشرو و مترقی جهان از دولت انقلابی نیکاراگوئه شد. وی تصریح کرد: امریکا باید تجربه تلخ دخالت در امور داخلی کشورها را به یاد داشته باشد و بداند درصورت دخالت بیشتر در امریکای مرکزی کشورهای مستقل جهان بی‌تفاوت نخواهند ماند. نخست‌وزیر در ادامه احتمال افزایش شدید تولید نفت ایران در بهار آینده را تکذیب کرد و گفت که جمهوری اسلامی قویاً از حفظ سقف تعیین‌شده اوپک دفاع می‌کند، البته اگر تغییری در سهمیه حکومت متجاوز بعثی ایجاد شود، ایران به ازای هر بشکه افزایش سهمیه عراق، خود را مجاز به دو بشکه افزایش تولید خواهد دانست. وی افزود: علی‌رغم حملات مذبوحانه رژیم عراق به خارک ظرفیت مبادی صادراتی کشور در آینده به 13 میلیون بشکه در روز خواهد رسید.[۷۰]

گزارش - 821

نخست‌وزیر جمهوری اسلامی ایران امروز در دیدار جین الیاسون رئیس بخش سیاسی وزارت امور خارجه و مشاور نخست‌وزیر سوئد، خواستار احترام بین‌المللی به حقوق قضایی اسلام و جمعیت یک میلیاردی مسلمانان جهان شد. در این دیدار الیاسون سلام دوستانه نخست‌وزیر سوئد و تمایل دولت متبوع خود به گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران را به اطلاع نخست‌وزیر رساند. آن‌گاه مهندس موسوی ضمن استقبال از ابراز تمایل دولت سوئد به گسترش روابط، ضمن تشریح مواضع جمهوری اسلامی درقبال مسائل بین‌المللی و منطقه با اشاره به مسئله حقوق بشر گفت: متأسفانه ما شاهد هستیم که واژه بین‌الملل مطابق با ارزش‌های حاکم بر برخی کشورها معنا می‌شود که این امر در بعضی موارد موجب ابهام است. نخست‌وزیر افزود: یک میلیارد مسلمان بخش عمده‌ای از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند و شناخت حقوق قضایی مورد اعتماد این جمعیت عظیم و احترام به آن در تعمیق روابط بین‌المللی نقش عمده‌ای را ایفا خواهد کرد و حقوق بین‌المللی که ریشه در حقوق رومی و یونانی و تمدن‌های بیگانه با جهان اسلام دارد، نمی‌تواند نیازهای بین‌المللی را برآورده سازد.[۷۱]

گزارش - 822

یک منبع رسمی در کویت اعلام کرد که کویت و عربستان سعودی از روز چهارشنبه به یک رشته مانورهای هوایی مشترک در قلمرو هوایی سعودی دست خواهند زد. همین منبع اضافه کرد: این مانورهای دوجانبه که ده روز طول خواهد کشید، در چارچوب طرحی که به تصویب شش کشور عضو شورای همکاری خلیج [فارس] رسیده و هدف آن تقویت قدرت رزمی ارتش‌های کشورهای عضو است، انجام خواهد شد. در این مانورها امکانات هماهنگی بین هواپیماهای جنگنده و مراکز کنترل زمینی و همچنین شیوه‌های شناسایی آزمایش خواهند شد.[۷۲] رادیو بی‌بی‌سی نیز ضمن اعلام خبر مذکور به خطر ایران اشاره کرد و گفت: «مهم‌ترین قسمت دفاع هوایی عربستان سعودی، دفاع در زمان صلح است که شامل تجهیزات پیشرفته ارتباطی و هواپیماهای مجهز به رادار هشداردهنده‌ می‌شود؛ تجهیزاتی که امریکا آنها را دراختیار این کشور گذاشته است. این تجهیزات امکان نزدیک‌شدن هواپیماهای دشمن را قبلاً هشدار می‌دهد تا بتوان درمقابل آنها به‌وسیله جنگنده‌های اف5 به مقابله برخاست. مشکل عمده کویت درمورد امکان خطر ازطرف ایران آن است که تنها کمی قبل از حمله از آن آگاه خواهد شد و بدون شک به همین دلیل است که کویت درمورد تقسیم اطلاعات از هواپیماهای مجهز به رادار هشداردهنده عربستان سعودی با این کشور توافقی به امضا رسانیده است که مسلماً در مانور مشترک روز چهارشنبه [فردا] از آن استفاده خواهد شد.»[۷۳]

گزارش - 823

در ادامه تلاش‌های کمیته آشتی اعراب که برای نزدیک‌کردن سوریه و اردن، و سوریه و عراق با هدف دور‌کردن سوریه از ایران انجام می‌شود، نخست‌وزیر سوریه پس از شش سال، امروز برای سفر رسمی 24 ساعته وارد امان شد که در فرودگاه نخست‌وزیر و اعضای هیئت دولت اردن از او استقبال کردند. در همین حال رئیس‌جمهور مصر، ضمن استقبال از نزدیکی سوریه و اردن، آمادگی خود را برای نزدیکی با سوریه اعلام کرد. خبرگزاری فرانسه گزارش داد: «نخست‌وزیر سوریه اندکی پس از ورود به امان به روزنامه‌نگاران گفت که دیدارش از اردن در چارچوب تلاش‌هایی که برای بهبود روابط بین دمشق و امان و تحکیم وحدت عرب به عمل می‌آید، قرار دارد. نخست‌وزیر سوریه در پاسخ سؤالی دررابطه‌با روابط سوریه ـ عراق و سوریه ـ ایران همین قدر گفت: اعلامیه مشترک سوریه ـ ایران (که هفته گذشته در پایان دیدار الکسم از تهران انتشار یافت) به نفع اعراب است. براساس این گزارش، یک منبع آگاه در امان گفت که نخست‌وزیر سوریه حامل پیامی ازجانب حافظ اسد برای شاه اردن است. در این نامه رئیس‌جمهوری سوریه شاه حسین را برای یک دیدار رسمی از دمشق دعوت کرده است. به گفته منابع آگاه، نخست‌وزیران دو کشور در مذاکرات خود، مقدمات دیدار سران دو کشور را فراهم خواهند کرد. دراین‌حال حسنی مبارک آمادگی خود را برای نزدیکی بین مصر و سوریه اعلام کرد و گفت این نزدیکی باید بدون قیدوشرط باشد. حسنی مبارک در مصاحبه‌ای که در شماره امروز روزنامه شرق الاوسط انتشار یافته خاطرنشان کرده است که بهبود روابط بین دمشق و اردن را تشویق می‌کند و معتقد است که نزدیکی دو کشور علیه مصر نخواهد بود. در این سفر فاروق الشرع وزیر خارجه، محمد العماری وزیر اقتصاد و محمد قباش وزیر کشور، نخست‌وزیر سوریه را همراهی می‌کنند. نخست‌وزیر سوریه اندکی بعد از ظهر امروز به دیدار شاه حسین رفت و ناهار را با وی صرف کرد.»[۷۴] نشریه وزارت امور خارجه ایران به نقل از یک منبع مسئول اردنی درباره روابط سوریه و اردن نوشته است: «شاه حسین و حافظ اسد برای مذاکره و گفت‌وگو پیرامون روابط بین دو کشور در همین ماه در دمشق گرد هم خواهند آمد. این منبع اردنی افزود: اختلافات بین دو کشور همان توافقنامه اردنی ـ فلسطینی است که همچنان به حال خود باقی است، زیرا رفتار شاه حسین با عرفات به‌عنوان یک فرد نیست، بلکه با این عنوان که او رهبر ساف است رابطه دارد و هرکس دیگری نیز جانشین عرفات شود، شاه حسین همین برخورد را با او خواهد داشت، ولی درمقابل سوری‌ها توافقنامه حسین [و] عرفات را مرده می‌دانند.»[۷۵]

گزارش - 824

مدیرکل اداره اطلاعات آذربایجان‌غربی و کردستان گفت: دو تیم بمب‌گذار که برای انجام‌دادن انفجارهای بزرگ عازم تهران بودند به‌همراه اعضای شبکه‌های جاسوسی و ترور در شش شهر کردستان و آذربایجان‌غربی به دام افتادند. وی در مصاحبه‌ای مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی با اعلام خبر فوق گفت: این عده که وابسته به گروهک‌های ضدانقلاب غرب کشور می‌باشند با استفاده از امکانات مالی حکومت عراق دست به خرابکاری در داخل کشور زده‌اند و تاکنون تعداد زیاد دیگری از عناصر بمب‌گذار در داخل ایران شناسایی شده‌اند. وی افزود: در چند ماهه اخیر تشکیلات تروریستی ضدانقلابیون در بخش صائین‌دژ ضربات مهلکی متحمل شده و مقادیری سلاح از این تشکیلات نیز به دست آمده است. در بوکان 25 تن از تروریست‌ها به دام افتاده‌اند، چندین هسته تشکیلاتی حزب منحله دمکرات در پیرانشهر، سقز و میاندوآب متلاشی شده و عوامل ترور در سنندج نیز دستگیر شده‌اند. وی یادآور شد که در همین مدت سربازان گمنام امام زمان(عج) موفق شده‌اند تعدادی از جاسوسان حکومت بعثی عراق را که ازطرف این رژیم حمایت و پشتیبانی می‌شوند، دستگیر کنند. ... عبادت مدیرکل اطلاعات آذربایجان‌غربی و کردستان، افزود: رقم فزاینده تائبین نشان از وضعیت فلاکت‌بار گروهک‌های ضدانقلاب دارد و مردم مناطق کردنشین امروز دیگر این شعار که جمهوری اسلامی یک نظام پایدار نیست را باور ندارند و به همین خاطر روزبه‌روز به رقم تائبین اضافه می‌شود. وی تسلیم ده تن از اعضای سابقه‌دار و قدیمی حزب منحله کومه‌له و مسئولان تشکیلاتی در بوکان و سقز به نیروهای اسلام و تقاضای فرماندهان و معاون تشکیلاتی حزب دمکرات در مناطق غربی کشور برای دریافت امان‌نامه از جمهوری اسلامی را ناشی از به بن‌بست رسیدن گروهک‌های ضدانقلاب دانست. وی اضافه کرد: سران گروهک دمکرات در برخورد با این بن‌بست سیاسی، آواره شده و هرروز خود را به گروهی دیگر وابسته می‌کنند. [...] از سوی دیگر، سران کومه‌له بی‌شرمانه در یک رادیوی خارجی اعتراف می‌کنند که همه تسلیحات خود را از عراق می‌گیرند و مزدوری آنها را قبول کرده‌اند. مدیرکل اطلاعات کردستان و آذربایجان‌غربی با اشاره به تبلیغات وسیع گروهک‌ها در میان مردم مبنی‌بر اینکه جمهوری اسلامی تائبین گروهک‌ها را خواهد کشت، اضافه کرد: احزاب منحله که پایگاه مردمی خود را از دست داده‌اند می‌خواهند جلو سیر صعودی توابین را بگیرند که تشکیل سمینار تائبین گروهک‌های آذربایجان‌غربی که با حضور بیش از دو هزار تن از توابین در ارومیه برگزار شد، از اهمیت خاصی برخوردار است و پاسخی به این شایعات بی‌اساس به شمار می‌آید. وی دراین‌زمینه همچنین اعلام کرد که تاکنون 8300 تن از اعضای گروهک‌های ضدانقلاب آذربایجان‌غربی به دامان اسلام بازگشته‌اند. مدیرکل اطلاعات آذربایجان‌غربی و کردستان برخوردهای اصولی جمهوری اسلامی با مسائل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کردستان را باعث خنثی‌شدن فعالیت‌های وسیع ضدانقلاب دانست که تاکنون مسائل قومی و فرهنگی و اقتصادی منطقه را به‌عنوان اهرم تبلیغاتی مورد سوءاستفاده قرار داده بوده‌اند.[۷۶]

گزارش - 825

پس از آزادی یکی از نیروهای جنبش امل از بند اسرائیل، وزیر خارجه فرانسه فعالیت خود را برای آزادی گروگان‌های فرانسوی در لبنان آغاز کرده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه رولان دوما وزیر امور خارجه فرانسه در بیت‌المقدس اعلام کرد که نبیه بری رهبر جنبش شیعی امل پس از آزادی تونی ابی‌غانم یکی از دو زندانی که امل خواهان آزادی آنها از اسرائیل بود، مذاکرات خود را به سود پل کوفمن و میشل سورا دو فرانسوی گرفتار در لبنان از سر گرفته است. دوما در مصاحبه‌ای مطبوعاتی اعلام کرد که درپی درخواست بری وی در حاشیه آخرین مجمع سازمان ملل در نیویورک در نزد اسحاق شامیر همتای اسرائیلی خود به سود آزادی کلیه زندانیان لبنانی مداخله کرده است. دوما اعلام کرد: من با خوشحالی اطلاع پیدا کردم که اقدام من موفقیت‌آمیز بوده است و تأکید نمود که یکی از زندانیان پیدا و آزاد شده است. رئیس دیپلماسی فرانسه افزود که من چیز بیشتری نمی‌دانم. اسرائیل پنجشنبه گذشته تکذیب کرده بود که تونی ابی غانم را در آن روز آزاد کرده است و تأکید نموده بود که اطلاعی از این ‌طرف‌دار جبهه مقاومت ملی لبنان ندارد. یک سخنگوی نظامی اسرائیل در آن‌موقع تأکید کرده بود که آخرین زندانیان شیعه زندانی در اسرائیل در 10 سپتامبر گذشته، زندان اتلیت را ترک کرده‌اند.[۷۷]


پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1364/09/19

  1. واحد سیاسی تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ‌نشریه گزارش، شماره‌ 15، 22/1/1364، ص14.
  2. سند شماره 1106/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (داوود رنجبر)، 18/9/1364 تا 19/9/1364، صص 74 ـ 68.
  3. همان، صص 83 ـ 74.
  4. واحد سیاسی تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ‌نشریه گزارش، شماره‌ 15، 22/1/1364، ص14.
  5. همان، صص 87 ـ 85.
  6. روزنامه کیهان، 20/9/1364، ص3.
  7. سند شماره 11090 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه نجف به طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 19/9/1364.
  8. سند شماره 1106/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (داوود رنجبر)، 18/9/1364 تا 19/9/1364، صص 74 ـ 68.
  9. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 266، 20/9/1364 ص3، اهواز ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.
  10. همان، ص4، باختران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.
  11. سند شماره 270656 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه2 نجف به ستاد مرکزی سپاه، 21/9/1364، بمباران گیلان‌غرب، 19/9/1364.
  12. سند شماره 200116 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 116، 20/9/1364، ص1، 19/9/1364.
  13. مأخذ9، صص 4 و 5، اهواز ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.
  14. واحد سیاسی تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، ‌نشریه گزارش، شماره‌ 15، 22/1/1364، ص14.
  15. مأخذ9، ص5، رادیو صوت‌الجماهیر.
  16. روزنامه اطلاعات، 21/9/1364، ص18.
  17. مأخذ9، ص4، بوشهر ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  18. روزنامه اطلاعات، 21/9/1364، ص18.
  19. مأخذ14، صص 14 و 15، رادیو اسرائیل، 20/9/1364.
  20. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 20/9/1364، ص18، رادیو امریکا، 19/9/1364.
  21. سند شماره 330288 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش واحد اطلاعات نظامی تیپ21 امام رضا(ع)، 21/9/1364، حمله هوایی، 19/9/1364.
  22. سند شماره 155097 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از یگان پدافند هوایی قرارگاه کربلا به فرماندهی قرارگاه کربلا، 20/9/1364، حمله هوایی، 19/9/1364.
  23. سند شماره 164428 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از یگان پدافند هوایی قرارگاه کربلا به فرمانده قرارگاه کربلا 23/9/1364، حمله هوایی، 19/9/1364.
  24. مأخذ9، ص2 ـ 1، رادیو صوت‌الجماهیر، 19/9/1364.
  25. مأخذ6.
  26. سند شماره 59390 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز فرماندهی ستاد مرکزی به نیروی زمینی سپاه قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 21/9/1364، حمله هوایی ایران، 19/9/1364.
  27. مأخذ9، ص2، رادیو صوت‌الجماهیر، 19/9/1364.
  28. مأخذ14، صص 14 و 15، رادیو اسرائیل، 20/9/1364.
  29. سند 011119 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به فرماندهی محترم کل سپاه پاسداران، 21/9/1364.
  30. سند شماره 366263 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به فرماندهی سپاه، 21/9/1364، گزارش درگیری با ضدانقلاب، 19/9/1364.
  31. همان.
  32. سند شماره 442288 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان کردستان به استاندار کردستان، 20/9/1364.
  33. روزنامه کیهان، 19/9/1364، ص17.
  34. روزنامه اطلاعات، 20/9/1364، ص2.
  35. مأخذ6.
  36. مأخذ6.
  37. روزنامه جمهوری اسلامی، 20/9/1364، ص9.
  38. مأخذ33، ص3.
  39. مأخذ37.
  40. مأخذ32، ص18.
  41. مأخذ9، ص11، رادیو اسرائیل، 19/9/1364.
  42. مأخذ20، ص3، رادیو صدای امریکا، 19/9/1364.
  43. مأخذ9، ص6، لندن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.
  44. اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1006، 14/10/1364، روزنامه عمان چاپ مسقط، 10 دسامبر 1985 (19/9/1364).
  45. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 21/9/1364، ص3، رادیو بی‌بی‌سی، 19/9/1364.
  46. مأخذ9، صص 13 و 14، کویت ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.
  47. مأخذ1، صص 11 ـ 10.
  48. مأخذ9، صص 13 و 14، کویت ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.
  49. مأخذ9، صص 12 و 13، کویت ـ خبرگزاری آلمان، 19/9/1364.
  50. مأخذ9، ص12، ابوظبی ـ خبرگزاری امارات، 19/9/1364.
  51. روزنامه ابرار، 19/9/1364، ص12.
  52. دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، نشریه رویدادها، شماره 74، 26/9/1364، ص11.
  53. مأخذ6، ص2.
  54. مأخذ38، ‌ص5.
  55. همان.
  56. همان.
  57. مأخذ6، ص2.
  58. مأخذ20، ص6، رادیو ریاض، 19/9/1364.
  59. مأخذ9، ص28، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.
  60. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 268، 22/9/1364، صص 19 و 20، واشنگتن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/9/1364.
  61. مأخذ9، ص23، ابوظبی ـ آسوشیتدپرس، 19/9/1364.
  62. مأخذ9، صص 24 و 25، رادیو مونت‌کارلو، 19/9/1364.
  63. مأخذ9، ص23، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.
  64. سند شماره 11090 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه نجف به طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 19/9/1364.
  65. مأخذ60، صص 7، 8 و 9، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/9/1364.
  66. مأخذ9، صص 15، 16 و 17، واشنگتن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 19/9/1364.
  67. مأخذ6، ص2.
  68. سند شماره 1106/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (داوود رنجبر)، 18/9/1364 تا 19/9/1364، صص 74 ـ 68.
  69. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، صحیفه امام (مجموعه آثار حضرت امام خمینی)، جلد 19، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1389، صص 449 ـ 443.
  70. مأخذ6، ص22.
  71. همان.
  72. روزنامه اطلاعات، 19/9/1364، ص16.
  73. مأخذ9، ص38، پاریس ـ خبرگزاری فرانسه، 19/9/1364.
  74. همان، صص 83 ـ 74.
  75. سند ‌شماره 212339 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم، شماره 162/3، 19/9/1364، صص 5 و 6.
  76. مأخذ33، ص19.
  77. مأخذ9، ص48، بیت‌المقدس ـ خبرگزاری فرانسه، 19/9/1364.