1365.02.22

روزشمار جنگ سال 1365 1365.02.22
نام‌های دیگر	بیست و دو اردیبهشت
تاریخ شمسی	1365.02.22
تاریخ میلادی	12 مه 1986
تاریخ قمری	2 رمضان 1406

1360.02.22

1361.02.22

1362.02.22

1363.02.22

1364.02.22

1366.02.22

1367.02.22

گزارش - 1

1. باتوجه‌به بروز مشكلات در شب گذشته كه به توقف اجراي عمليات آزادسازي منطقه پيچ‌انگيزه انجاميد، جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه پاسداران سحرگاه امروز، عازم منطقه فكه شد و در جلسه با فرمانده يگان‌هاي سپاه و ارتش مستقر در منطقه، به بررسی وضعيت درگيري‌ها و دلايل عقب‌نشيني نیروهایی که عهده‌دار پدافند از این منطقه بودند، پرداخت. رحيم صفوي پس از ورود به منطقه فكه و استقرار در قرارگاه لشكر16 زرهي ارتش در برغازه (واقع در شمال‌شرقي فكه)، ابتدا با حضور فرماندهان يگان‌هايي از سپاه پاسداران كه براي مقابله با هجوم دشمن به اين منطقه آمده‌ بودند به بررسي اوضاع منطقه و وضعيت يگان‌هاي مذكور پرداخت. در اين جلسه علي عبداللهي مسئول طرح و عمليات قرارگاه نيروي زميني سپاه، ضمن توضيح چگونگي هجوم و پيشروي دشمن و عقب‌نشيني نيروهايي كه مسئوليت دفاع از منطقه پيچ‌انگيزه را عهده‌دار بودند خاطرنشان كرد كه نيروهاي مذكور هنگام عقب‌نشيني، تجهيزات خود را در منطقه عمليات به‌جا گذاشته‌اند. همچنين علي فضلي فرمانده تيپ10 سيدالشهدا(ع)، وضعيت فعلي استقرار نيروهاي خودي و دشمن و مشكلات پشتيباني نيروهاي سپاه پاسداران را كه براي جلوگيري از پيشروي دشمن به‌طور تعجيلي به منطقه آمده‌اند، بيان كرد و از افزايش آتش سنگين روز گذشته دشمن در برخي محورها گزارش داد. در ادامه، جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه ضمن ابراز تأسف از توقف عمليات آزادسازي پيچ‌انگيزه در شب گذشته، اجرا‌نشدن اين عمليات را به زيان قواي خودي دانست و با اشاره به پاتك‌هاي امروز ارتش عراق در اين منطقه كه سبب شهادت جمعي از رزمندگان شد، گفت: «اگر ديشب حمله كرده بوديم، دشمن امروز، قدرت پاتك نداشت.» رحيم صفوي نحوه استقرار نيروهاي خودي در خط فعلي را باتوجه‌به تسلط دشمن روي ارتفاعات، موجب افزايش تلفات خودي ذكر كرد و درباره امكان دستيابي نيروهاي عراقي به ارتفاعات حمرين اظهار كرد: چون دشمن ديدباني دقيقي روي منطقه دارد، وضعيت كنوني، او را تشويق به هجوم عليه ما خواهد كرد. وي ضمن تأكيد بر اجراي هرچه سريع‌تر عمليات آزادسازي پيچ‌انگيزه، گفت: «اگر تا امشب، تغييري به‌وجود نيايد، عمليات را براي رسيدن به اهداف تعيين‌شده شروع مي‌كنيم.» جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه پاسداران همچنين در جلسه‌اي با حضور فرماندهان ارتش مستقر در منطقه ازجمله سرهنگ عبادت از مسئولان نيروي زميني ارتش، سرهنگ جمشيدي فرمانده لشكر16 زرهي و سرهنگ سروري فرمانده تيپ2 زرهي لشكر16، به بررسي اوضاع پرداخت. در اين جلسه سرهنگ سروري دلايل عقب‌نشيني نيروهاي ارتش در مقابل هجوم نيروهاي عراقي را نداشتن جنگ‌افزار قوي، ضعف جنگ‌افزارهاي اجراي تيرمستقيم و ضعف آتش پشتيباني ذكر كرد. وي در تأييد اظهارات رحيم صفوي درمورد استقامت ضعيف نيروها تا رسيدن نيروي پشتيباني به‌عنوان يكي از علت‌هاي عقب‌نشيني، گفت: «بله، اين هم يكي از علت‌ها مي‌باشد و نيز ترس از آتش زياد و ترس از زرهي دشمن.» در اين جلسه همچنين مقاومت گردان114 ارتش موردتوجه قرار گرفت كه دليل آن را تجربه تك قبلي، پشتيباني مناسب و آگاهي فرمانده آن اعلام كردند. در ادامه جلسه، ضمن بررسي وضعيت فعلي منطقه پيچ‌انگيزه، آرايش دشمن و نيروهاي خودي، دلايل توقف عمليات در شب گذشته، چگونگي آزادسازي اين منطقه، طرح‌ريزي آتش پشتيباني و نيز پشتيباني رزمندگان با تلاش يگان هوانيروز بررسي شد.

گزارش - 2

2. امروز، پس از گفت‌وگوهاي طولاني فرماندهان درباره اوضاع نيروهاي خودي و دشمن در منطقه پيچ‌انگيزه، فرماندهي نيروي زميني سپاه پاسداران دستور عملياتي براي آزادسازي منطقه اشغال‌شده را تهيه و براي اجرا در فردا شب، به قرارگاه‌هاي تاكتيكي كربلاي1 و كربلاي2 ابلاغ كرد. در اين دستور عملياتي - كه رحيم صفوي جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه، آن را امضا كرده‌ است - ضمن اشاره به استعداد دشمن در منطقه و تلاش ارتش عراق براي تصرف پل چم‌هندي و پل چم‌سري و ارتفاعات حمرين، مأموريت قرارگاه كربلا و يگان‌هاي تحت‌امر آن چنين مشخص شده ‌است: «قرارگاه كربلا با استفاده از دو قرارگاه كربلاي1 و كربلاي2 مأموريت دارد [با همياري يگان‌هاي سپاه]، ضمن سدكردن پيشروي دشمن در منطقه عمومي پيچ‌انگيزه، آماده شود تا رخنه ايجادشده در منطقه تيپ2 لشكر16 ارتش در منطقه عملياتي را پاك‌سازي و خط اول تيپ2 ارتش را تصرف نمايد.* 1. قرارگاه كربلاي1 با به‌ كارگيري 4 گردان از لشكر7 ولي‌عصر(عج)، 2 گردان از تيپ18 الغدير، يك گردان از لشكر27، 2 گردان از لشكر17، يك گروهان تانك (گروهان1 گردان سيدالشهدا(ع)) يك دسته نفربر پي.‌ام.‌پي و گردان ضدزره ذوالفقار لشكر27 سپاه تك نموده و خط اول [پدافندي] گردان‌هاي 114 و 1901 و 125 تيپ2 لشكر16 را [كه به‌دست ارتش عراق افتاده است] تصرف و تأمين نماييد. 2. قرارگاه كربلاي2 با به‌ كارگيري 3 گردان از لشكر19 فجر و 2 گردان از تيپ‌10 سيدالشهدا(ع) سپاه و گردان ضدزره صاعقه از قرارگاه نجف سپاه تك نموده و خط گردان507 ژاندارمري و شيار بجليه خط حد تيپ3 و تيپ2 لشكر16 را تصرف و تأمين نماييد.»** در بخش اجراي اين دستور عملياتي مأموريت يگان‌ها چنين مشخص شده ‌است: 1. تيپ‌10 سيدالشهدا(ع) سپاه، شيار بجليه را با 2 گروهان تأمين كند. 2. لشكر19 سپاه با 3 گردان، خط گردان507 را به اضافه يك كيلومتر از خط گردان125 ارتش را تأمين كند. 3. گردان ضدزره نجف، عمليات قرارگاه كربلاي2 را پشتيباني كند. 4. لشكر7 ولي‌عصر(عج) سپاه، خط گردان125 و گردان1901 قدس ارتش را تأمين كند. 5. تيپ18 الغدير سپاه، خط گردان114 ارتش را تأمين كند. 6. گردان ضدزره ذوالفقار سپاه، عمليات قرارگاه كربلاي1 را پشتيباني كند. همچنين واحدهايي از توپخانه‌هاي لشكر16 ارتش و لشكرهاي 17 علي‌بن‌ابي‌طالب(ع) و 27 محمد رسول‌الله(ص) سپاه براي پشتيباني اين عمليات مشخص شده و دو تيم هليكوپتر كبري نيز پشتيباني اين عمليات را به‌ عهده دارند. در پايان نيز دستورهاي هماهنگي به اين شرح اعلام شده ‌است: «1. پراكندگي لازم در عقبه‌ها براي مقابله با حملات هوايي را بنماييد. 2. آمادگي مقابله با حملات شيميايي را داشته باشيد. 3. استفاده از ضدزره و تيربارها در صبح روز عمليات، توصيه مي‌گردد. 4. ساعت (س) و روز (ر)، حضوراً ابلاغ شده ‌است.» گفتني است كه در دستور جزءبه‌جزء كه عزيز جعفري نماينده نيروي زميني سپاه، صادر كرد، زمان عمليات ساعت 23 روز 23/2/1365، اعلام شده است.

گزارش - 3

3. رحيم صفوي جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه، در جلسه با خلبانان هوانيروز ضمن توجيه آنان به منطقه عملياتي فكه و پيچ‌انگيزه، به آثار جهاني عمليات‌هاي موفق و بزرگ اشاره كرد. به گزارش راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ در تيپ‌10 سيدالشهدا(ع)، امروز، خلبانان يگاني از هوانيروز كه براي پشتيباني رزمندگان به منطقه فكه اعزام شده‌اند در جلسه‌اي با رحيم صفوي در قرارگاه تيپ2 لشكر16 زرهي ارتش به منطقه عملياتي و وضعيت استقرار نيروهاي خودي و دشمن توجيه شدند. وي سپس درباره آثار عمليات‌هاي بزرگ ايران، خطاب به خلبانان گفت: «با اين عمليات‌هاي ما، مثل والفجر8، تمام كشورها پيشنهاد خريد اسلحه را به ما كردند. به‌طور مثال امريكايي‌ها آمدند با ما تماس گرفتند و پيشنهاد خريد اسلحه به ما دادند. ما كه از اول جنگ نتوانسته بوديم موشك تاو داشته باشيم، يك‌سري موشك تاو با واسطه يك جاسوس امريكايي خريداري كرديم.»

گزارش - 4

4. در جلسه امروز قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) با حضور فرماندهان ارشد نيروي زميني سپاه پاسداران و ارتش جمهوري اسلامي ايران، حملات اخير عراق به خطوط پدافندي و اهداف آن بررسي و تحليل شد.*** مهم‌ترين موضوعات موردبحث در اين جلسه دوساعته، حمله اخير عراق به فكه و پيچ‌انگيزه، آثار آن و اقدامات خودي؛ اهداف عراق از اتخاذ استراتژي دفاع متحرك؛ بررسي مناطق بحراني و آسيب‌پذير و اولويت‌هاي پدافندي و همچنين مشكلات پشتيباني و كمبودها بود. به گزارش مهدي انصاري راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ در قرارگاه نيروي زميني سپاه، در بخش اول اين جلسه به حمله اخير ارتش عراق در مناطق فكه و پيچ‌انگيزه پرداخته شد. سرهنگ موسوي‌ قويدل در تشريح اوضاع منطقه پيچ‌انگيزه گفت كه امروز، دشمن سه بار تك كرد كه رزمندگان موفق به دفع آن شدند. براساس آخرين گزارشي كه در ساعت 3 بعدازظهر، دريافت شد، دشمن در مقابل گردان114 ارتش ايران در پيچ‌انگيزه تعداد زيادي تانك متمركز كرده‌ است و اصرار دارد كه با اشغال ارتفاعات حمرين، نيروهايش را به پل‌هاي چم‌سري و چم‌هندي برساند. سرهنگ ذاكري نيز اضافه كرد: «هدف سپاه چهارم عراق از حمله به اين منطقه، تصرف ارتفاع حمرين و سپس پل‌هاي چم‌سري و چم‌هندي است. اين دستوري است كه فرمانده سپاه چهارم عراق به يگان‌هاي تحت‌امر ابلاغ كرده‌ است. زيرا خط‌الرأس ارتفاعات حمرين مرز مشترك ايران و عراق است و هركس روي اين خط‌الرأس استقرار يابد بر خاك ديگري ديد و تير دارد، همان‌طوركه ما الآن [بر خاك و مواضع آنها ديد و تير] داريم و اگر دشمن مستقر شود كاملاً مناطق عين‌خوش تا دهلران، زير ديد و تير دشمن قرار مي‌گيرد. علاوه‌برآن، اين منطقه يك حوزه نفتي است كه تبليغ بسياري درمورد آن مي‌شود.» سرهنگ ذاكري درباره تاكتيك دشمن اظهار کرد: «تاكتيكي كه دشمن در اين منطقه به ‌كار گرفت، تعويض يگان‌هاي در خط بود كه سه روز پيش از حمله انجام شد. عراق با آوردن نيروهاي كيفي و گارد رياست‌جمهوري توان اجراي تك گسترده‌اي را در اين منطقه دارد. البته خط پدافندي فعلي آنان در فكه مناسب نيست و نيروهايش زير ديد و تير ما هستند. بنابراين يا بايد بالاتر بيايد [پيشروي كند] يا سر جاي اولش برگردد كه احتمال بازگشت آنها ضعيف است.» وي همچنين با اشاره به توان فعلي عراق گفت: دشمن تعويض يگان‌هاي در خط و استفاده از نيروهاي كيفي براي اجراي عمليات را براي اولين‌بار انجام داده‌ است. سه روز قبل از عمليات، نيروهاي در خط را براي بازسازي عقب برد. الآن هم به‌اندازه كافي نيرو در منطقه دارد؛ لشكر10 هنوز به ‌كار گرفته نشده، تيپ24 ديروز، وارد عمل شد، تيپ‌هاي 17 و 42 دست نخورده‌اند. يعني دشمن توان اجراي تك گسترده را از پيچ‌انگيزه به‌طرف چم‌هندي و چم‌سري دارد. اسيران عراقي گفته‌اند به ما دستور داده شد تا اينجا (منطقه عمومي فكه و پيچ‌انگيزه) تك كنيم و منطقه را بگيريم چون نياز به اين زمين و تبليغات و آثار رواني آن داريم. سرهنگ ذاكري با اشاره به اقدام ارتش عراق در تقويت منطقه چزابه افزود: «[عراق] نيرويي زرهي با حدود 130 تانك در منطقه چزابه تا حوالي جنوب پاسگاه صفريه مستقر كرده، چنين نيرويي در اين منطقه سابقه نداشته ‌است. نيروهاي گشتي و شناسايي آنها فعال‌تر شده‌اند و احتمال اين وجود دارد كه از قسمت شمال تپه نبئه با نيروي پياده و از چزابه با تانك به خطوط ما حمله كنند.» محمد باقري نيز با تأييد اين اظهارات خاطرنشان كرد كه از ميان مناطق موردهجوم دشمن در دوماهه اخير تنها جايي كه عراق بر اشغال آن پافشاري مي‌كند و عمليات گسترده‌تري را در آنجا شروع كرده، همين منطقه فكه تا طيب است و طبق اظهارات اسرا، قواي عراقي به‌منظور دستيابي به خطي مطمئن و مسلط و همچنين براي رفع ضعف تبليغاتي خود اصرار دارند تا ارتفاعات حمرين و ساحل غربي دويرج را تصرف كنند. علي شمخاني درباره دلايل منتفي‌شدن عمليات شب گذشته براي بازپس‌گيري منطقه پيچ‌انگيزه گفت: «ديروز در پاتك‌هاي دشمن دو گردان از نيروهاي ما مصرف شده بود. علت ديگر اينكه گردان‌ها دير پاي كار رسيدند و امكان انجام عمليات نبود. [چون پشتيباني و هماهنگي‌هاي مؤثر از نيروها آماده نشده بود] به ‌همين دليل برادر رحيم صفوي را آنجا فرستاديم. امروز هم دو گردان براي مقابله با پاتك‌هاي دشمن مصرف شد و مقرر شد فردا شب، اين عمليات انجام شود.» سرهنگ جمالي در اين جلسه تلفات لشكر16 زرهي قزوين را در هجوم‌هاي اخير دشمن به فكه و پيچ‌انگيزه چنين اعلام كرد: وي همچنين تلفات لشكر58 و گردان‌هاي 578 و 507 ژاندارمري و تيپ1 لشكر21 حمزه را بدين‌صورت اعلام كرد: از افسران 7 مجروح؛ از درجه‌داران 9 شهيد و 17 مجروح و از سربازان 13 شهيد و 89 مجروح.

گزارش - 5

5. بخش دوم جلسه امروز قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) با حضور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران و ارتش جمهوري اسلامي برگزار شد. در اين جلسه تأثير عمليات والفجر8 بر ارتش عراق، وضعيت كنوني جبهه فاو، اهداف عراق از حملات اخير، مناطق موردتهديد و آسيب‌پذير و اولويت‌هاي پدافندي بررسي شد.**** در اين بخش، محمد باقري هدف حملات دو ماه اخير دشمن را تبليغاتي و به‌دست‌آوردن زمان براي بازسازي يگان‌هايش توصيف و اظهار کرد: «دشمن بعد از عمليات والفجر8 حدود يك ماه، پاتك‌هاي بسيار سنگيني كرد و حدود 80 درصد از واحدهاي سازمانش را كه قوي‌ترين واحدهاي ارتش عراق بودند، وارد عمل كرد كه اينها 50 تا 70 درصد تلفات و خسارت داشته‌اند. عراق [وقتي] متوجه شد با اين وضع نمي‌تواند ادامه دهد، مجبور به بازسازي شد. از سويي، ازحيث تبليغات جهاني با شكست سنگيني كه خورده بود بسيار به ضررش شده‌ بود. پشتيباني بسياري از كشورها را داشت از دست مي‌داد؛ زيرا هم كشورهاي حاشيه خليج‌فارس و هم ابرقدرت‌ها واقعاً از وضع فرماندهي و ارتش عراق در مقابله با ايران به ترديد افتاده بودند. لذا [سران عراق] فكر كردند چه كاري براي جبران اين شكست كنند تا آماده عمليات وسيع‌تر در منطقه فاو شوند. در اين سه ماه، آمدند با اجراي عمليات‌هاي محدود و نيمه‌گسترده ... كه همراه با جنگ رواني و تبليغات بود ... سعي كردند وانمود كنند در مقابل يك پيروزي كه ايران [در فاو] به ‌دست آورد، آنها چندين پيروزي كوچك و يك پيروزي نسبتاً بزرگ به دست آورده‌اند و اكنون آنها اين پيروزي‌ها را در مقايسه با عمليات والفجر8 در يك كفه ترازو قرار مي‌دهند، ... همچنين تبليغات وسيعي شروع كرده كه نيروي زيادي داريم و آماده عمليات وسيع در فاو هستيم.» محمد باقري در ادامه درخصوص وضعيت منطقه عمومي فاو گفت: «عراق درحال‌حاضر حدود شش لشكر سازماني (لشكرهاي 2، 3، 5، 6، 7 و گارد رياست‌جمهوري) استقرار داده ‌است كه بعضاً پنجاه درصد بازسازي شده‌اند و برخي ديگر كامل بازسازي شده و آماده مأموريت هستند. عراقي‌ها در تبليغاتي گسترده اعلام كرده‌اند به سازمان ارتش عراق 250 هزار نيرو افزوده شده، ولي براساس اطلاعات دقيق، بيش از 10 هزار نفر (حدود دو تيپ) نيستند. عراق با شناسايي خطوط پدافندي ضعيف ما، تلاش دارد با عمليات محدود، خودش را آماده عمليات وسيع در منطقه فاو نمايد. به‌طوري‌كه طي دو هفته اخير، بخشي از استعداد زرهي لشكر گارد را به محور درياچه نمك منتقل نموده‌ است و واحدهاي پياده لشكر گارد را روي سيل‌بندهاي درياچه نمك مستقر كرده ‌است.» در ادامه جلسه، غلامعلي رشيد خاطرنشان كرد كه هدف دشمن از سلسله عمليات‌هاي جديد ضربه‌زدن و تجزيه‌كردن سازمان رزم و گرفتن توان 50 گردان از ما است. حتي اگر جلوي تهاجم دشمن در فكه و پيچ‌انگيزه را بگيريم، به ‌ظاهر موفق مي‌شويم تا مانع پيشروي آنها شويم، ولي در عمل اين سازمان ما است كه ضربه مي‌خورد و دشمن آماده مي‌شود تا در جايي ديگر به ما حمله كند. تاكتيك دشمن اين است كه با حجم آتش سنگين جلو بيايد و تلاش مي‌كند تلفات هم ندهد. محسن رضايي فرمانده كل سپاه پاسداران با اشاره به عمليات‌هاي دشمن در دو ماه اخير، در مناطق شرهاني، سومار، منطقه عملياتي والفجر9 و والفجر4، حمله به جزيره مجنون و پاتك در فاو، ارزيابي دقيق‌تر توان دشمن و خودي را ضروري دانست و گفت: «10 حمله در 10 نقطه با اين ويژگي كه توانايي هم‌زمان حمله در دو منطقه را از خود نشان داده [مهم] است. ... به عبارتي هر 12 روز، يك‌ بار، در دو نقطه حمله كرده ‌است ... حملاتي كه بعضاً تا 5 روز ادامه يافت. تا اينكه در فكه [13/2/1365] متوقف شد، سپس رفت منطقه ديگر، دوباره آمد به اين سمت.» رضايي اين رفت‌وبرگشت را ناشي‌از محدوديت توان دشمن ارزيابي كرد و افزود: «در اين مقطع معلوم شد كه دشمن نمي‌تواند هم در فكه و هم در پيچ‌انگيزه بيايد [و بجنگد] يا نمي‌تواند هم در پيچ‌انگيزه باشد و هم در شرهاني ... اگر مي‌توانست با اين توزيع نيرو حتماً اين كار را تمام مي‌كرد، ولي [نشان داد كه] توانش همين است ... درعين‌‌حال ما همواره استعدادي به ميزان 2 تيپ يا 10 گردانمان در منطقه به وسعت 8 تا 15 كيلومتر مربع درگير بوده ‌است.» فرمانده كل سپاه اين ضعف را مغتنم دانست و با ضرورت تغيير رويكرد از دفاع به حمله گفت: «براي اينكه ما [دوباره] ابتكارعمل را در دست داشته باشيم بايد ارزيابي درست‌تري از توان دشمن به ‌دست بياوريم. بايد براي قدرت پدافندي و آفندي سريع [كه در نظر داريم] برنامه‌ريزي كنيم. اگر قرار باشد اين‌طور در ابهام باشيم و ندانيم چقدر نيرو و توان داريم و چه استعدادي را براي پدافند يا آفند به‌ كار بگيريم و همين‌طور منتظر بمانيم، ... دشمن [توان ما را هم] مي‌فهمد. يعني تمام [حاميان عراق در] دنيا روي توان ما ارزيابي مي‌كنند كه اگر اينها توان داشتند حتماً [به حملاتشان در] ام‌القصر ادامه مي‌دادند و آنجا را مي‌گرفتند. الآن توان ما دستشان آمده، ديگر احتياج ندارد برود ببيند ما كجا مي‌خواهيم حمله كنيم. چون مطمئن است ما توان حمله نداريم. ... سه تا از حملات ما كه قرار بود توي اين هفته شروع شود نيروهايش صرف پدافند شد. دشمن فعلاً هدفش كسب زمان است. ... الآن بنشينيد دقيقاً محاسبه كنيد ... اينكه شما مي‌گوييد ما نيروها را خردخرد وارد عمل كرديم، [شايد] حرف منطقي است، ولي وقتي [با اين روش] نيرو وارد عمل مي‌كنيد چون توانتان با زمين منطقه نبرد تناسب ندارد، اين خردخرد مي‌رود در كام دشمن. يكي از دلايلي كه بچه‌ها [يگان‌هاي سپاه] عمليات را عقب انداختند، كمبود نيرو بود و مي‌خواستند خردخرد به‌ كار نگيرند. بايد ارزيابي كنيد كه توان حمله‌اش چقدر است، وگرنه الآن اگر بخواهيم حساب كنيم ما بايد در همه محورها پنج، شش گردان نيرو داشته باشيم. آيا اگر دشمن الآن يك تك فريب انجام دهد مي‌توانيم عكس‌العملي نشان ندهيم؟ نه، براي اينكه ممكن است تك اصلي باشد. مثل فكه كه آمد گردوغبار كرد بعد از پشت، پيچ‌انگيزه را آزاد كرد. از دويرج نيروهايش را عبور داد و به‌سمت اينجا [فكه] آورد. پس اينها [دقت در] برآورد مي‌خواهد، ارزيابي از توان دشمن مي‌خواهد. بايد ارزيابي داشته ‌باشيم كه هدف بعدي عراق در چه نقاطي است. ما حداكثر مي‌توانيم احتياط منطقه ميمك، مهران و سومار را بگذاريم. بايد [قدرت جابه‌جايي را بالا ببريم تا] اگر به سومار حمله كرد بتوانيم از احتياط قصرشيرين [فوراً] استفاده كنيم. بايد فاصله دو جبهه‌اي كه احتمال حمله [عراق] است سنجيده شود، جاده‌ها و فاصله‌ها [ي دو جبهه از همديگر] مي‌تواند توانايي دشمن و خودي را تعيين كند. ... ما نبايد نقطه‌اي فكر كنيم، بلكه محلي بايد فكر كنيم. چون دشمن با اين استراتژي با ما مي‌جنگد. يعني اگر ما يكجا برويم و نيرو هم خوب بچينيم، او از سه جا به ما مي‌زند. پس لازمه‌اش اين است كه ما با ارزيابي دشمن، نقاط محتمل [به حمله] را حساب كنيم و متناسب با آن احتياط‌ها را در نظر بگيريم. ... پس برويد با اين معيارها بنشينيد و فكر كنيد.» در ادامه غلامعلي رشيد، منطقه شلمچه و جزيره مينو را ازجمله مناطق آسيب‌پذير ذكر كرد. علي شمخاني با اعلام تجمع نيروي دشمن در منطقه چزابه، از اعزام دو گردان از تيپ21 امام رضا(ع) به اين منطقه خبر داد. وي اولويت‌هاي پدافندي را به‌ترتيب فاو، جزاير مجنون، منطقه فكه و شرهاني عنوان كرد و بر اجراي عمليات در منطقه فاو براي امشب يا فردا شب، تأكيد كرد. سرهنگ ذاكري نيز با اعلام خبر افزايش نيروهاي دشمن در منطقه ميمك، احتمال حمله در اين منطقه را دور از انتظار ندانست. وي خاطرنشان كرد: «باتوجه‌به گزارش يگان‌ها در چند روز گذشته، به اين نتيجه رسيده‌ايم كه دشمن در روزهاي اخير، منطقه ميمك را تقويت كرده و حدود 5 گردان پياده و يك گردان زرهي در اين منطقه مستقر كرده و باتوجه‌به ادعاي ارضي درمورد اين منطقه، احتمال هجوم به اين منطقه و انگيزه اينكه از ما نيرويي بگيرد وجود دارد.»

گزارش - 6

6. چگونگي تأمين مهمات براي توپ‌هاي دوربرد و رفع ديگر كمبودهاي موجود و همچنين همكاري بيش‌ازپيش نيروي زميني سپاه و نيروي زميني ارتش براي غلبه بر مشكلات، ازجمله موضوعات موردبحث در بخش سوم جلسه بعدازظهر امروز قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) بود. باتوجه‌به استفاده فراوان از مهمات براي مقابله با پاتك‌هاي شديد، پي‌درپي و طولاني ارتش عراق در منطقه فاو و همچنين دفاع دربرابر حملات متعدد ارتش بعثي به خطوط پدافندي رزمندگان در دو ماه اخير، جبهه‌هاي خودي با كمبود شديد مهمات سلاح‌هاي سنگين روبه‌رو شده ‌است. سرهنگ جمالي دراين‌باره گفت: «مهمات توپخانه در دو قلم كاتيوشا و ميني‌كاتيوشا به وضعيت بسيار وخيمي و نزديك به صفر رسيده‌ است و هرچه جلوتر مي‌رويم به مرز بحران نزديك مي‌شويم. اين را به برادر محسن (رضايي) يا هركس ديگر بايد گفت. اعلام مي‌كنيم كه موجودي رو به صفر است. ما چه با نامه و چه شفاهي اين وضعيت خطرناك را اعلام كرده‌ايم.» محسن رفيق‌دوست وزير سپاه پاسداران، با اعلام اينكه مهمات 107 و 130 ميلي‌متري خريده‌ايم و تاريخ حمل آن به ايران نزديك است، افزود: وضعيت موجودي مهمات مربوط به سپاه را به فرمانده سپاه اعلام كرده‌ايم و بايد طبق آن، براي مصرف برنامه‌ريزي كند. وي از سرهنگ جمالي خواست كه دراين‌زمينه با وزير دفاع مذاكره كند. محسن رضايي نيز تأكيد كرد مهمات موردنياز تا آخر سال جاري برآورد و رونوشت آن براي حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني ارسال شود. از سوي ديگر، باتوجه‌به اعزام تعجيلي يگان‌هاي سپاه پاسداران براي مقابله با هجوم ارتش عراق، اين يگان‌ها دچار كمبودهايي ازجمله مهمات شدند و هرچند قرار بود يگان‌هاي ارتشي مستقر در منطقه از آنها پشتیبانی کنند، اما طبق اظهارات جانشين فرمانده نيروي زميني ارتش این امر به دلایلی ازجمله محدوديت يگان‌هاي ارتش و نداشتن مجوز براي اين كار محقق نشد. براي جلوگيري از بروز چنين مشكلاتي علي شمخاني و سرهنگ جمالي توافق كردند كه مهمات لازم به يگان‌هاي سپاه واگذار و رسيد آن دريافت شود تا بعد از چند روز، واحد لجستيك نيروي زميني سپاه، آن را به ارتش برگرداند. در ادامه جلسه موضوع تعمير توپ‌هاي دوربرد در مناطق مختلف عملياتي موردبحث قرار گرفت. حسن شفيع‌زاده فرمانده توپخانه سپاه، درباره تعمير و نگهداري توپ‌ها و رفع نياز توپ‌هايي كه قطعه لازم دارند پيشنهاد كرد دو نماينده يكي از سپاه و ديگري از ارتش براي بررسي مشكلات و نيازمندي قطعات مشخص شود. همچنين تشكيل قرارگاه‌هاي مشترك سپاه و ارتش در جنوب و غرب و وظايف آن موضوع ديگر جلسه امروز، بود. اعضاي جلسه بر ضرورت تشكيل چنين قرارگاه‌هايي براي هماهنگي دو سازمان ارتش و سپاه و دسترسي آسان فرماندهان به يكديگر تأكيد و درمورد راه‌اندازي قرارگاه‌هاي مشترك در جبهه شمالي، مذاكره كردند و مقرر شد براي بررسي و نتيجه‌گيري دراين‌زمينه رحيم صفوي و سرهنگ جمالي عازم جبهه شمال‌غرب شوند.

گزارش - 7

7. فرمانده و مسئولان واحدهاي نيروي زميني سپاه پاسداران در جلسه شامگاه امروز، با حضور فرمانده كل سپاه و وزير سپاه پاسداران، كمبودهاي لجستيكي و نيروي انساني براي ادامه نبرد با دشمن را مطرح و از وضعيت كنوني اظهارنگراني كردند.***** وزير سپاه پاسداران باوجود اشاره به كاهش شديد درآمد ارزي دولت، درباره خريد برخي اقلام ضروري تا دو ماه ديگر، ابراز اميدواري كرد. در آغاز جلسه فرمانده نيروي زميني سپاه پاسداران با اشاره به سلسله حملات اخير ارتش عراق به خطوط پدافندي و ضرورت افزايش توان رزمي نيروهاي خودي براي مقابله با قواي دشمن، گفت كه براي رفع كمبود نيروي انساني به 85 هزار پاسدار و 260,000 پاسدار مشمول نياز است. كه درحال‌حاضر 120,000 بيشتر نداريم. وي اصلي‌ترين كمبودهاي موجود را خودرو، ماشين‌آلات مهندسي، مهمات، قطعات يدكي سلاح‌ها و ماشين‌آلات، تجهيزات پدافند شيميايي و مواد غذايي كنسروشده اعلام كرد. به گفته اكبر غمخوار مسئول پشتيباني سپاه پاسداران، براي تكميل تجهيزات سازمان‌هاي يگان‌ها، طبق سازماندهي قبلي حداقل 1800 تويوتا وانت لازم است و براي سازمان جديد يعني 75 گردان جديد و يگان‌هاي تازه‌تأسيس كه به‌تازگي ابلاغ شده، درمجموع 3500 خودروي تويوتا نياز است. درحالي‌كه دو، سه سال است به سپاه‌هاي نواحي تويوتا واگذار نشده ‌است. وي ساير امكانات موردنياز براي تكميل سازمان فعلي را 660 تويوتا تانكر، 990 آمبولانس، 410 جيپ فرماندهي، 295 جيپ مسلح به تفنگ 106، 3500 موتورسيكلت، 150 جرثقيل، 500 كمپرسي، 360 ميني‌بوس و... برشمرد. غمخوار ميزان تجهيزات انهدامي در دوران طولاني نبرد والفجر8 را بسيار عمده اعلام كرد. وي همچنين افزود به‌تازگي 1200 تويوتا وانت و 300 آمبولانس خريداري شده كه از هفته آينده به‌تدريج وارد مي‌شود. اكبر غمخوار هزينه استفاده از كمپرسي‌هاي مردمي كه كرايه روزانه آنها 2500 تومان است را كلان توصيف كرد و گفت: «پيشنهاد خريد 1000 كمپرسي براي جنگ هنوز عملي نشده ‌است.» وي خودروهاي مناسب براي نقل‌وانتقال نيرو، كشيدن توپ، كاتيوشا، تويوتاي شني‌دار و خودروهاي رفع آلودگي حملات شيميايي را از ديگر كمبودهاي موجود اعلام كرد. غمخوار ضمن اعلام نياز به قطعات مصرفي خودروها و لاستيك، كمبود ماشين‌آلات مهندسي و راه‌سازي، قطعات يدكي آنها و همچنين قطعات يدكي خودروهاي تويوتا و موتورسيكلت‌ها گفت: «برخي قطعات نيست، برخي هم به‌دليل مشكلات ارزي قابل‌تهيه نيست.» وي درمورد مهمات افزود كه باتوجه‌به خريدهايي كه انجام شده مهمات توپخانه مشكلي ندارد، ولي مهمات ادوات و سلاح‌هاي ضدزره با كمبود و مشكلات زيادي روبه‌رو است. موجودي مهمات خمپاره81 ميلي‌متري به صفر رسيده و با كمبود مهمات خمپاره 61 و 120 مواجه هستيم. از مشكلات اساسي، مهمات موشك تاو و موشك ماليوتكا است. مهمات آموزشي و كمك‌آموزشي هم نداريم.» غمخوار همچنين درمورد وضعيت سلاح‌هاي سبك اظهار کرد: سلاح‌هاي انهدامي يگان‌ها در طول والفجر8 را تأمين كرده‌ايم، ولي با ابلاغ اخير براي تشكيل 75 گردان جديد، با كمبود سلاح مواجه مي‌شويم. از وسايل اصلي نيروهاي اطلاعات و شناسايي دوربين است. گفته شد كه دوربين بسياري از واحدها در عمليات منهدم شده ‌است و واحد تداركات موجودي‌اش به صفر رسيده و نمي‌تواند جايگزين كند. وي اضافه كرد به‌دليل نداشتن سيستم، خريد قطعات تانك بسيار مشكل است، هرچند به‌تازگي مقداري از مجارستان خريداري شده ‌است. غمخوار درباره وسايل سنگرسازي و استحكامات مثل تيرآهن، پليت و گوني گفت كه اينها كمبود كشور است، پليت اصلاً نيست. از مشكلات ديگر يگان‌هاي رزم، كمبود محل اسكان نيرو در جبهه‌ها اعلام شد. مسئول واحد پشتيباني سپاه پاسداران دراين‌زمينه توضيح داد كه بخشي از اين مشكل را با استفاده از ساختمان‌هاي پيش‌ساخته حل كرده‌ايم، ولي توليد آن كم است. حسن شفيع‌زاده فرمانده توپخانه نيروي زميني سپاه، ازجمله مشكلات توپخانه را كمبود توپ‌هاي كاليبر متوسط و قطعات يدكي توپ‌ها ازجمله توپ‌هاي 130 و كاتيوشا، امكانات كمك‌آموزشي، نياز به آموزش‌هاي تعمير و نگهداري توپ‌هاي مختلف و نياز به خودروهاي بيشتر از 8 تن براي نقل‌وانتقال توپ‌ها اعلام كرد. محمدباقر نيكخواه مسئول واحد پدافند شيميايي، در ادامه جلسه باتوجه‌به افزايش و گسترش حملات شيميايي عراق، بر ضرورت آموزش كافي نيروها و تهيه تجهيزات لازم تأكيد كرد و گفت: «امكانات فعلي جواب‌گوي اين تك‌هاي شيميايي گسترده نيست.» وي افزود: رزمندگان، عزيزان اين كشور هستند كه به امانت، دست ما سپرده شده‌اند. نيكخواه ازجمله مشكلات را كمبود ماسك، نارسابودن دستگاه‌هاي شناسايي و آشكارسازي نوع گاز شيميايي و دستگاه‌هاي رفع آلودگي برشمرد. نيكخواه كيت‌هاي آشكارساز موجود را ابتدايي و باقيمانده از جنگ دوم جهاني اعلام كرد و گفت: «دستگاه‌هاي جديد اتوماتيك ساخته شده كه عراق هم چند دستگاه از آلمان خريده ‌است.» وي ادامه داد وزارت سپاه و جهاد سازندگي دستگاه‌هايي براي خنثي‌سازي و رفع آلودگي مواد شيميايي ساخته‌اند. نيكخواه بر ضرورت بررسي و استفاده از طرح‌هاي متخصصان شيمي، طرح‌هاي استفاده از هواپيما و بالگرد، استفاده از ماشين‌هاي آتش‌نشاني براي خنثي‌سازي مناطق آلوده گسترده، ضرورت آموزش نيروها و تهيه متون آموزشي تأكيد كرد. در ادامه جلسه، محمد ستار وفايي از مسئولان قرارگاه مهندسي خاتم‌الانبيا(ص)، گفت: سپاه پاسداران 100 گردان مهندسي دارد. 1870 دستگاه مهندسي كمبود داريم كه اين باتوجه‌به سازمان قبلي است و چون قرار است سازمان گسترش يابد، نيازها بيش از اين است. وي افزود استحكامات در عمليات مصرف شده و براي پدافند چيزي باقي نمانده‌ است. خلخالي مسئول پدافند هوايي نيروي زميني سپاه، مشكلات اين واحد را تعميرات و مركز آن، پادگان‌هاي آموزشي و پشتيباني آموزشي ذكر كرد و با اعلام اينكه 128 توپ ضدهوايي موجود است، خاطرنشان كرد كه تعداد ديگري توپ نيز موردنياز است. دكتر رجايي مسئول بهداري سپاه پاسداران، در ادامه جلسه وضعيت دارو را مطلوب اعلام كرد و درمورد بخشي از نيازهاي پزشكي گفت: 50 درصد كمبود آمبولانس داريم. همچنين به اتوبوس آمبولانس و قايق آمبولانس و محل سقف‌دار در اهواز براي 500 تخت بيمارستاني نياز داريم. پس از توضيحات مسئولان، محسن رفيق‌دوست وزير سپاه پاسداران، به بيان وضعيت خريد و توليد اقلام دفاعي موردنياز سپاه پاسداران پرداخت. وي در ابتدا توجه حاضران را به كاهش شديد درآمد ارزي كشور جلب كرد و گفت كه درآمد ارزي كشور در سال گذشته حداقل 15 ميليارد دلار بود كه 5/3 ميليارد دلار آن به دفاع اختصاص داده شد، اما امسال درآمد ارزي كشور حداكثر 9 و حداقل 7 ميليارد دلار پيش‌بيني مي‌شود كه 2 ميليارد دلار آن به دفاع اختصاص يافته‌ است. وزير سپاه پاسداران با اشاره به اينكه دريافت ارز براي خريدهاي خارجي با دشواري انجام مي‌شود، گفت: تعدادي اتوبوس، ميني‌بوس و وانت پيكان تهيه شده كه درحال انتقال به انبار است. وي با اعلام اينكه تعداد 1200 وانت تويوتا با مشكلات بسيار خريداري شده كه بخش‌هاي ديگري نيز متقاضي اين خودروها هستند، باتوجه‌به نياز شديد يگان‌هاي رزمي سپاه پاسداران، از فرماندهي سپاه خواست دربرابر درخواست بخش‌هاي ديگر مقاومت كند. وي افزود: حدود 600 دستگاه مهندسي را به پاي خريد رسانده‌‌ايم و منتظر اختصاص ارز هستيم. وي تأمين ارز را كاري دشوار و پرفشار اعلام كرد. محسن رفيق‌دوست درمورد مهمات گفت: مهمات توپخانه بجز كاتيوشا طبق روال گذشته فراهم مي‌شود. از پاييز، ماهانه، 15هزار گلوله توپ122 ميلي‌متري توليد مي‌كنيم. مهمات بيشتر تانك‌هاي موجود را خريده‌ايم. درمورد مهمات ميني‌كاتيوشا مشكلي نداريم، ولي درمورد مهمات ساير ادوات و خمپاره‌اندازها تا دو ماه ديگر، مشكل داريم. وي افزود: حدود 500 قبضه توپ دوربرد، 400 قبضه توپ‌هاي پدافند هوايي، قطعات تانك‌هاي تي62 و تي72 و اقلام ديگري خريداري شده كه به‌تدريج وارد مي‌شود. سلاح آر.پي.‌جي7 توليد سپاه موردتأييد قرار گرفته و در آينده مشكلي در تأمين آن نداريم و تا آخر سال، 3 هزار قبضه انواع خمپاره‌انداز توليد مي‌كنيم. همچنين براي توليد ماسك شيميايي يك‌بارمصرف در تلاش هستيم؛ قرار است تعدادي هم از همين ماسك‌هاي فعلي خريداري شود. اخيراً گفته شده كه فرانسه رادار رازيت مي‌فروشد، ولي بعيد است بفروشد. وزير سپاه پاسداران در ادامه گفت كه باتوجه‌به افزايش گسترده اعزام نيروهاي مردمي به جبهه‌ها كه براي ما قابل‌پيش‌بيني نبود، دچار كمبود لباس و پوتين هستيم كه براي رفع كمبود آنها تلاش خواهيم كرد. وي درمورد برخي وسايل تبليغات مثل بلندگو و ... گفت: اين وسايل را مي‌خريم، ولي براي خريد دوربين، ضبط و امثال اينها فعلاً بودجه نداريم. مسئول ستاد نيروي زميني سپاه در ادامه جلسه نياز سازمان رزم سپاه پاسداران به نيروي انساني را تشريح كرد و گفت: «باتوجه‌به دستور گسترش سازمان رزم از 170 گردان به 180 گردان و 75 گردان احتياط و نيز نيازهاي مناطق مختلف كردستان به نيرو، در هر زمان بايد 100 هزار نيرو در سازمان رزم فعال باشند. با اين حساب و با درنظرگرفتن نوبه‌اي‌كردن اعزام نيروها، درمجموع بايد 160 هزار نيرو داشته باشيم كه فعلاً 68 هزار نيروي پاسدار داريم، يعني درحال‌حاضر حدود 100هزار نيروي كادر كم داريم.» به گفته حسيني‌تاش مأموريت كوتاه‌مدت نيروهاي بسيجي، كارايي آنان را كاهش داده‌ است. علي شمخاني در پاسخ به سؤال فرمانده كل سپاه درباره دليل جذب كم پاسدار افتخاري، آن را ناشي‌از ناكافي‌بودن تبليغات دانست و گفت: «تاكنون فقط 16 هزار نفر به‌عنوان پاسدار افتخاري ثبت‌نام كرده‌اند.» حسين ظريف‌منش نيز علاوه‌بر مشكلات مربوط به شيوه تبليغات، نامشخص‌بودن وضعيت شغلي و حقوقي پاسداران افتخاري را مزيد بر علت دانست. فرمانده كل سپاه راهكار پيشنهادي را جذب نيروي بسيجي و دانشجويان برشمرد و گفت: اگر نيروهاي بسيجي را به‌جاي سه ماه، شش ماه جذب كنيد خيلي از مسائلتان حل مي‌شود. همچنين ما 120 هزار دانشجو داريم كه مي‌توانيد آنان را به‌عنوان پاسدار افتخاري جذب كنيد.

گزارش - 8

8. بامداد امروز، اجراي آتش مؤثر توپخانه خودي، مانع عملي‌شدن تصميم دشمن براي حمله به منطقه بجليه و شرهاني شد. در بعدازظهر روز جاري نيز حمله نيروهاي تيپ‌10 سيدالشهداي سپاه در همين منطقه، تلفات و خساراتي به دشمن وارد كرد. دراين‌حال، سخنگوي نظامي عراق مدعي شد كه ارتش عراق دو حمله ايران را در منطقه فكه دفع كرده است. واحد اطلاعات نيروي زميني سپاه پاسداران در گزارشي درباره حوادث امروز منطقه فكه و شمال آن، اعلام كرد: «در ساعت 5 بامداد 22/2/1365، ارتش عراق آتش تهيه شديدي روي مواضع خودي اجرا كرد و قصد تك با نيروهاي پياده را داشت كه با اجراي آتش متقابل، تك دشمن متوقف شد و ضايعاتي به واحدهاي مهاجم وارد گرديد. ارتش عراق در ساعت 15 امروز نيز آتش شديد و انبوهي روي مواضع لشكر17 علي‌ابن‌ابي‌طالب(ع) سپاه اجرا كرد. در همين زمان، نيروهايي از تيپ‌10 سيدالشهدا(ع) در تپه‌هاي غرب شيار بجليه، به گروهي از نيروهاي متجاوز حمله كردند. در اين حمله تعدادي از افراد دشمن كشته و 12 نفر از آنها اسير شدند. درمجموع طي سه روز اخير تا امروز، اسيران تخليه‌شده بيش از 60 نفرند.» قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) در اطلاعيه‌اي اعلام كرد كه رزمندگان اسلام امروز، موفق به دفع دو حمله ارتش عراق در مناطق بجليه و شرهاني در شمال فكه شدند. گفتني است كه حملات دشمن در اين مناطق با به‌‌كارگيري يك گردان زرهي و دو گردان پياده انجام شد. در اين تهاجم تعدادي از مهاجمان كشته يا زخمي شدند و 12 دستگاه تانك، تعدادي نفربر، خودرو و ادوات ارتش عراق نيز براثر اجراي آتش توپ‌هاي رزمندگان منهدم شد. از سويي، راديو صوت‌الجماهير عراق به نقل‌ از اطلاعيه نظامي شماره 2223 فرماندهي كل ارتش بعث عراق ادعا كرد كه «نيروهاي سپاه چهارم در بخش شرق ميسان [فكه و شمال آن] توانستند دو حمله متوالي ايران را طي روز گذشته و امروز، دفع كنند و تلفات و خساراتي را [به آنها] وارد كنند.» اين راديو در ادامه به نقل از سخنگوي نظامي عراق درهمين‌باره گفت: «در ساعت 9 صبح، نيرويي به استعداد يك گردان پياده با پشتيباني توپخانه و تانك سعي در نزديك‌شدن به مواضع نيروهاي سپاه قهرمان چهارم را داشت كه نيروهاي اين سپاه توانستند اغلب افراد آن را نابود سازند.» همچنين ارتش عراق مدعي شد: «تلفات ايران در دو حمله ناكام، بيش از يك تيپ پياده و تعداد زيادي زخمي و انهدام 6 تانك، 5 توپ106، يك موشك‌انداز لوله‌اي، 2 نفربر زرهي و 9 خودروي مختلف بوده است.»

گزارش - 9

9. مواضع ارتش عراق در مناطق ايلام، باختران، فاو و ام‌القصر هدف آتش توپ‌هاي دوربرد قرار گرفت و خسارات و تلفاتي به واحدهاي عراقي وارد شد. ارتش عراق نيز همچنان براي تقويت قواي خود در منطقه فاو تلاش مي‌كند. به گزارش خبرنگار روزنامه جمهوري اسلامي، در تبادل آتش سلاح‌هاي سنگين در مناطق ايلام و باختران، ضمن جلوگيري از نقل‌وانتقالات دشمن، 3 سنگر اجتماعي، 3 پست ديدباني و يك خودروي ارتش عراق منهدم شد و تعدادي از نيروهاي عراقي كشته شدند. همچنين در محورهاي فاو - بصره و فاو - البحار با اجراي آتش مؤثر سلاح‌هاي دوربرد نيروهاي خودي چندين انبار مهمات، يك خودروي فرماندهي و 3 كاميون حامل تجهيزات عراق خسارات ديد. بنا بر اعلام قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص)، ساعت 10:30 امروز، تأسيسات بندري ام‌القصر هدف آتش توپ‌هاي دوربرد ايران قرار گرفت و خسارات سنگيني به آن وارد شد. واحد اطلاعات ژاندارمري جمهوري اسلامي نيز اعلام كرد كه ارتش عراق در نظر دارد با استفاده از هواپيما و بالگرد تعدادي از عشاير طرف‌دار خود را از منطقه سليمانيه در جبهه شمال‌غرب، براي تقويت نيروهاي مستقر در فاو اعزام كند.

گزارش - 10

10. قرارگاه مقدم رمضان در مكاتبه با فرماندهي قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) ضمن اشاره به حمله عراق در منطقه گردشوان درمورد احتمال سقوط ارتفاعات كرگزين، كلاشين و ارتفاعات منطقه عمومي اشنويه و نيز تجمع نيروهاي عراقي در منطقه چوارتا و احتمال حمله آنها هشدار داد. قرارگاه نجف2 هم از تحركات جديد عراق در منطقه مهران خبر داد. محمدباقر ذوالقدر فرمانده قرارگاه رمضان، در اولين دقايق بامداد امروز، در تماس با قرارگاه نيروي زميني سپاه اعلام كرد كه دشمن در منطقه گردشوان و كوه سروكه، تك كرده و ارتفاعات منطقه گردشوان كه نيروهاي ارتش در آن مستقر بودند را تصرف كرده ‌است. اكنون ارتفاعات بريزين، كرگزين و كلاشين به‌شدت در خطر سقوط مي‌باشد و باتوجه‌به‌موقعيت راهبردي ارتفاعات يادشده و اخبار مكرري كه از يك ماه پيش تاكنون، درباره قصد دشمن براي تصرف كوه‌هاي مذكور رسيده ‌است، سقوط آنها درصورت سستي در پدافند حتمي مي‌باشد. فرمانده قرارگاه رمضان باتوجه‌به اهميت اين ارتفاعات، به‌ويژه كلاشين در عمليات‌هاي منظم و نامنظم، درخواست كرد براي حفاظت و پدافند از آنها به يگان‌هاي مستقر در منطقه دستور لازم داده شود و تأكيد كرد كه «درصورت تصرف ارتفاعات كلاشين، شهر اشنويه و پادگان‌هاي پسوه و جلديان و كليه جاده‌هاي منتهي به مرز از نقده، زير تير مؤثر توپخانه دشمن قرار خواهد گرفت.» قرارگاه رمضان همچنين با اعلام خبر تجمع 15 هزار نيروي كرد عراقي در مناطق چوارتا، كنارود و دره شيلر و احتمال حمله آنها افزود تعدادي از نيروهاي ارتش عراق با سلاح سبك و سنگين از منطقه دربنديخان وارد چوارتا شده‌اند. به گزارش قرارگاه نجف2، در منطقه مهران، نيروهاي عراقي اقدام به ايجاد 18 موضع توپ و تانك كرده‌اند و تعدادي ديگر نيز درحال حفر كانال مي‌باشند.

گزارش - 11

11. در حمله امروز هواپيماهاي عراقي به جزيره خارك، لوله‌هاي انتقال نفت خسارت‌ ديد. عراق ضمن تكذيب خبر ايران مبني‌بر سرنگون‌كردن يك جنگنده عراقي، ادعا كرد به يك هدف بزرگ دريايي در نزديكي سواحل ايران، حمله كرده ‌است. ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي درمورد احتمال حملات هوايي شديدتر عراق به منابع حياتي ايران، هشدار داد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، ساعت 12:13 امروز، دو هواپيماي عراقي از ارتفاع بالا با ريختن 4 بمب جزيره خارك را هدف قرار دادند. براثر اصابت اين بمب‌ها به لوله‌هاي انتقال نفت خام، خسارت‌هايي به آنها وارد شد. اين حمله، آتش‌سوزي و تلفاتي نداشت. ارتش عراق در اطلاعيه نظامي امروز خود، علاوه‌بر اعلام حمله به جزيره خارك، ادعا كرد هواپيماهايش در ساعت 9:6 (ساعت 8:36 به‌وقت تهران)، يك هدف دريايي بزرگ را در نزديكي سواحل ايران مورد حمله دقيق و مستقيم قرار داده‌اند. راديو امريكا در بخش شامگاهي خود، ضمن اشاره به اطلاعيه عراق درباره هدف‌قراردادن جزيره خارك و حمله به يك هدف بزرگ دريايي، اصطلاحي كه عراق براي توصيف حمله به نفتكش‌ها به‌ كار مي‌برد، افزود: «شركت‌هاي امدادي دريايي در خليج‌فارس درمورد دريافت پيام‌هاي كمك از كشتي‌ها در منطقه خليج‌فارس گزارشي منتشر نكرده‌اند.» از سوي ديگر، عراق بيانيه ايران را درباره سرنگوني يك هواپيماي عراقي با موشك‌هاي زمين‌به‌هوا در روز گذشته، تكذيب كرد. فرماندهي اطلاعات ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران در نامه‌اي به دبيرخانه شوراي‌عالي دفاع با اشاره به حمله هوايي عراق به پالايشگاه تهران در روز 17/2/1365، اعلام كرد: «با نگرش به امكانات نيروي هوايي عراق و نيز دارابودن موشك‌هاي پيشرفته هوابه‌زمين ليزري و هواپيماهاي مدرن ميگ25، سوخوي25، ميگ27، ميراژ اف1 و توپولوف22 نيروي هوايي آن كشور را قادر ساخته كه در هر زمان تأسيسات حياتي و حساس جمهوري اسلامي را در عمق موردتهديد قرار دهد. بنابراين باتوجه‌به فعاليت متقابل نيروي هوايي خودي عليه هدف‌هاي اقتصادي دشمن، انجام هرگونه عمليات شديدتر ازسوي نيروي هوايي عراق عليه منابع حياتي جمهوري اسلامي ايران در آينده متصور است.»

گزارش - 12

12. به گفته يك افسر پناهنده عراقي، براثر انفجار يك انبار گلوله‌هاي شيميايي عراق، در فروردين ماه سال جاري در شرق درياچه نمك (منطقه فاو) تعداد زيادي از نيروهاي عراقي كشته شدند. روزنامه اطلاعات در شماره امروز خود، به نقل از يك افسر ارتش عراق كه به‌تازگي در منطقه عملياتي والفجر8 به ايران پناهنده شده، نوشته ‌است كه در روز 28/1/1365، درپي اجراي آتش توپخانه ايران، يك انبار بزرگ گلوله‌هاي شيميايي در شرق درياچه نمك منفجر شد و تعداد زيادي از نيروهاي ارتش عراق كشته يا مجروح شدند. وي گفت: «هفت لشكر و تيپ كه در منطقه شرق درياچه نمك مستقر بودند، به‌علت گستردگي پخش گازهاي شيميايي صدمات سنگيني ديده‌اند. البته وزش باد در منطقه به افزايش تعداد مجروحين اين حادثه كمك زيادي كرد، به‌نحوي‌كه تا شعاع چندين كيلومتر، منطقه از گازهاي شيميايي پوشانده شده بود.» اين افسر عراقي افزود: «جمع كثيري از نيروهاي تحت‌امر من نيز در جريان انفجار اين گلوله‌هاي شيميايي جان خود را از دست دادند يا به‌سختي مجروح شدند.» وي در خاتمه خاطرنشان كرد: به‌دليل اينكه در سال‌هاي گذشته، با نيروهاي مبارز و مسلمان عراقي ازجمله حزب الدعوه همكاري‌هايي داشتم و در هنگام وقوع اين حادثه در مرخصي بودم، فرماندهان عراقي تصور كردند كه مختصات اين انبار مهمات را من به‌نحوي به نيروهاي ايراني رسانده‌ام و به‌دليل همين سوءظن كه تهديد جدي را متوجه جان من كرده بود، تصميم گرفتم به جمهوري اسلامي پناهنده شوم.******

گزارش - 13

13. فرمانده نيروي دريايي ارتش ايران در واكنش به مزاحمت ناوشكن‌هاي امريكايي و فرانسوي در خليج‌فارس براي واحدهاي نيروي دريايي ايران كه مأموريت بازرسي كشتي‌ها را دارند، در اخطار شديداللحني اعلام كرد درصورت تكرار اين‌گونه مزاحمت‌ها به‌شدت با آنها برخورد خواهد شد. اين اظهارات با واكنش امريكا و فرانسه مواجه گرديد. امروز، يك فروند كشتي در خليج‌فارس موردبازرسي قرار گرفت. فرمانده نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران امروز، در گفت‌وگويي با روزنامه اطلاعات آخرين تحولات و تحركات ناوهاي امريكايي و فرانسوي را در آب‌هاي خليج‌فارس و درياي عمان تشريح كرد. ناخدا ملك‌زادگان با اشاره به استقرار 3 ناوشكن موشك‌انداز امريكايي و فرانسوي در اطراف حريم امنيتي ايران، گفت: «دو ناوشكن امريكايي "ديويد آر.ري" و "واي پرل" به همراه يك ناو موشك‌انداز فرانسوي كه هر سه مجهز به هليكوپتر مي‌باشند هم‌اكنون در اطراف حريم امنيتي ايران درحال گشت‌زني مي‌باشند. اين ناوشكن‌ها كه عموماً در اطراف آب‌هاي ساحلي كشورهاي حاشيه خليج‌فارس و خصوصاً نزديك سواحل عمان و فجيره استقرار يافته‌اند، برخي اوقات به‌عنوان اسكورت و قدرت‌نمايي، همراه كشتي‌هاي كشورهاي جنوبي منطقه تردد مي‌كنند.» وي افزود: «به‌تازگي مشاهده مي‌شود كه اين كشتي‌ها در اجراي مأموريت واحدهاي نيروي دريايي كشورمان در امر بازرسي كشتي‌هايي كه داراي كالا براي رژيم عراق هستند، مزاحمت‌هايي را ايجاد مي‌كنند كه ما از طرق مختلف به اين كشتي‌ها هشدار داده‌ايم، ليكن اگر اين كار آنها ادامه پيدا كند و در اجراي مأموريت واحدهاي ما اختلالي ايجاد كنند، شديداً با آنها برخورد خواهيم كرد.» ناخدا ملك‌زادگان در ادامه خاطرنشان كرد: «ما كماكان به وظيفه خطير خويش مبني‌بر بازرسي كشتي‌هاي مشكوك به حمل كالا براي رژيم عراق ادامه مي‌دهيم ... و درصورتي‌كه اسكورت كشتي‌هاي حامل كالا براي رژيم عراق ازسوي ناوهاي امريكايي همچنان ادامه يابد و برايمان مسجل شود كه حضور اين كشتي‌ها تهديدي عليه منافع ما به حساب مي‌آيد، آن موقع قاطعانه وارد عمل خواهيم شد.» وي همچنين هشدار داد: «كشتي‌هاي امريكايي بايد از اين مسئله اجتناب ورزند تا در آينده درگيري پيش نيايد. اين اخطار ما جدي است و تاكنون از طرق مختلف به كشتي‌هاي امريكايي اعلام شده ‌است.» چند ساعت پس از اظهارات ناخدا ملك‌زادگان، خبرگزاري فرانسه از پاريس، واكنش منابع فرانسوي را چنين منعكس كرد: «منابع فرانسوي اعلام كردند هيچ مشكل خاصي طي روزهاي اخير با نيروي دريايي ايران در منطقه خليج‌فارس ايجاد نشده ‌است. اين منابع افزودند كه كشتي‌هاي فرانسوي به‌طور دائم در منطقه خليج‌فارس حضور داشته‌اند و درصورت ترك يكي از آنها، كشتي ديگري جايگزين آن مي‌شود و حضور آنها درصورت لزوم حمايت از كشتي‌هاي تجاري فرانسوي را تضمين مي‌كند.» خبرگزاري فرانسه همچنين گزارش داد: «كاخ سفيد واشنگتن، امروز، اعلام كرد از حملات ايران عليه كشتي‌هاي عربستان‌ سعودي در خليج‌فارس شديداً نگران است و مصمم است از آزادي رفت‌وآمد دريايي در اين منطقه استراتژيك دفاع كند.» در بيانيه كاخ سفيد آمده‌ است: «ما از آن بيمناكيم كه مخالفت كنگره با فروش اسلحه به عربستان‌ سعودي اين احساس غلط را به‌وجود آورده باشد كه تعهد امريكا در قبال آزادي كشتيراني در خليج‌فارس و "دفاع از خود" عربستان ‌سعودي كاهش يافته ‌است. هر عقيده‌اي ازاين‌دست وخامت‌بار خواهد بود. ما قوياً از "دفاع از خود" عربستان‌سعودي (خوددفاعي) حمايت مي‌كنيم. رياست‌جمهوري امريكا همچنين مصمم است آزادي رفت‌وآمد دريايي و ازجمله رفت‌وآمد نفتكش‌ها را در خليج‌فارس تأمين كند.» در همين حال ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي امروز، از بازرسي يك فروند كشتي تجاري در آب‌هاي خليج‌فارس خبر داد. به گزارش اين ستاد، پس از حصول اطمينان از اينكه كشتي مذكور محموله‌اي براي كشور عراق حمل نمي‌كند، اجازه ادامه مسير به آن داده شد.

گزارش - 14

14. اعلام نتايج درگيري‌هاي اخير نيروهاي سپاه و گروه‌هاي ضدانقلاب، احداث دو پايگاه سازمان مجاهدين خلق (منافقين) و گروه خبات و دريافت تجهيزات جاسوسي از ارتش عراق و همچنين فشار عراق به سران حزب دمكرات براي حمله به پايگاه‌هاي جمهوري اسلامي از مهم‌ترين خبرهاي امروز استان كردستان و مناطق مرزي شمال‌غرب كشور است. قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) گزارش داد از 12 تا 22 ارديبهشت‌ماه در چندين درگيري ميان رزمندگان با افراد گروه‌هاي ضدانقلاب در شهرهاي بوكان، سردشت، بانه، تكاب، پيرانشهر و سنندج، تعداد 9 تن از افراد اين گروه‌ها كشته و 10 تن زخمي شدند و يك نفر هم اسير شد. از نيروهاي خودي نيز يك تن مجروح گرديد. همچنين بنا بر اعلام استاندار كردستان در طول روزهاي 16 تا 22/2/1365، در سه مورد درگيري در اين استان، از نيروهاي خودي 8 تن شهيد و 4 تن مجروح شدند. تلفات افراد ضدانقلاب در اين درگيري‌ها 2 كشته و 2 مجروح اعلام شده است. سپاه اشنويه نيز خبر داد: امروز، نيروهاي گردان حضرت رسول(ص) از منطقه گردشوان به شهر بازگشتند، ولي يك گروهان از گردان جندالله هنوز در اين منطقه به‌سرمي‌برد كه از آنان 2 تن شهيد، 9 تن مجروح و 17 تن مفقود شده‌اند. از گروهان ويژه مازندران نيز 2 نفر مجروح و 11 نفر مفقود شده‌اند. همچنين يك گروهان از نيروهاي گردان جندالله و يك دسته از نيروهاي ستادي در منطقه عملياتي كلاشين مستقر شده‌اند. به گزارش سپاه ناحيه كردستان، در ساعت 10 شب، در ساوجي واقع در منطقه مريوان، درگيري پراكنده‌اي آغاز شد. با تشديد درگيري در ساعت 12 شب، نيروهاي گردان جندالله براي پشتيباني از پايگاه ساوجي به‌سوي آنها حركت كردند و به‌محض رسيدن به محل با عناصر ضدانقلاب درگير شده و آنها را مجبور به فرار كردند و سپس به تعقيب آنها پرداختند، اما اثري از آنان نيافتند.******* از سوي ديگر، فرماندهي قرارگاه رمضان اعلام كرد: «نيروهاي سازمان مجاهدين خلق [منافقين] در منطقه كنه‌ماسي يك مقر جديد و وسيع تأسيس كرده و در آنجا به ايست و بازرسي مي‌پردازند. همچنين گروه خبات در فاصله يك‌ كيلومتري از مقر منافقين پايگاهي جديد احداث كرده و 80 نيروي مسلح در آن مستقر كرده‌اند.» سپاه پاسداران سردشت نيز گزارش داد كه دولت بعثي عراق يك فرستنده راديويي دراختيار گروه خبات قرار داده‌ است. اين ايستگاه اكنون در ماؤوت عراق مستقر شده ‌است. همچنين فرستنده‌اي دراختيار منافقين قرار گرفته تا تمامي پيام‌هاي ايران را شنود و به حزب بعث گزارش دهند. گزارش ژاندارمري جمهوري اسلامي به وزارت اطلاعات حاكي است: به‌تازگي رژيم بعث عراق از سران حزب دمكرات خواسته تا تعدادي از افراد خود را براي سرگرم‌كردن نيروهاي خودي به كردستان گسيل كرده و سپس بقيه آنها به پايگاه‌هاي نيروهاي ايران حمله كنند.

گزارش - 15

15. انقلابيون مسلمان كرد عراقي با اجراي چند عمليات عليه پايگاه‌هاي نظامي عراق در مناطق العماريه، اربيل، شقلاوه، كركوك و موصل تلفات و خساراتي به نظاميان عراقي وارد كردند. واحد مركزي خبر به نقل ‌از نشريه عربي‌زبان الشهيد گزارش داد: انقلابيون مسلمان كرد عراقي دو پايگاه نظامي رژيم صدام را در منطقه العماريه، موردحمله قرار دادند و پس از نبردي چندروزه موفق به انهدام اين دو پايگاه شدند. در اين عمليات دست‌كم 6 تن از نيروهاي بعثي كشته شدند. بنا بر اين گزارش، انقلابيون مسلمان كرد عراقي همچنين به يك نفربر نظامي در جاده دشت حيران حمله كردند و در يك سلسله عمليات ديگر مركز پليس محلي استان اربيل و مقر امنيتي شهر سقلاوه و همچنين پادگان ديرلوك در منطقه دهوك را موردهجوم قرار دادند كه منجر به نابودي تعداد زيادي از تجهيزات نظاميان بعثي و كشته‌شدن جمعي از آنها شد. روزنامه اطلاعات نيز در گزارشي به نقل ‌از پيشمرگان حزب‌الله كرد كه طرف‌دار مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق هستند، نوشته ‌است: سحرگاه 22 ارديبهشت، در محور عربت، در جريان يك درگيري بين انقلابيون مسلمان كرد و نظاميان عراق، 28 نفر از نيروهاي عراقي كشته يا مجروح شدند. در اين درگيري 2 خودروي نظاميان عراقي منهدم شد. همچنين انقلابيون مسلمان كرد عراقي در هفته گذشته، در سه عمليات جداگانه در منطقه كركوك و موصل 11 تن از مزدوران رژيم صدام را به هلاكت رساندند. به گزارش واحد مركزي خبر و به نقل ‌از صداي انقلاب اسلامي عراق، انقلابيون مسلمان كرد عراقي در اين عمليات 3 خودروي متعلق به نيروهاي امنيتي را با آر.پي.‌جي هدف قرار دادند. به گفته شاهدان عيني در بين كشته‌شدگان جنازه يك افسر و 3 مأمور امنيتي مشاهده شده است.

گزارش - 16

16. بمباران پالايشگاه تهران، ظرفيت توليد فرآورده‌هاي نفتي را به‌شدت كاهش داده‌ است و احتمال سهميه‌بندي مواد سوختي وجود دارد. به گفته وزير نفت باتوجه‌به نوع كاركرد اسكله‌هاي تازه‌ساز در بندر گناوه، تغيير سيستم كاربري آنها مشكل خواهد بود. خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي محرمانه آورده‌ است: «دراثر حمله چهارشنبه گذشته [17/2/1365] عراق به پالايشگاه تهران، فعاليت اين پالايشگاه حداقل تا يك ماه آينده، متوقف خواهد بود و در آن زمان نيز تنها احتمال بهره‌برداري از نيمي از ظرفيت پالايشگاه وجود خواهد داشت. درحال‌حاضر كارشناسان درصددند تا با استفاده از بخش‌هاي سالم و صدمه‌نديده دو پالايشگاه قديم و جديد بتوانند تنها از 140 هزار بشكه در روز ظرفيت تصفيه نفت خام پالايشگاه تهران بهره‌برداري نمايند.******** به گفته منابع نظامي، پدافند هوايي پالايشگاه تهران، تا آن حد مورداطمينان بوده كه حتي از آن براي پوشش هوايي شهر تهران در هنگام حملات عراق به مناطق مسكوني استفاده مي‌شده ‌است، ولي حمله پنج روز پيش عراق، آن‌چنان سنگين و مؤثر بوده‌ است كه بدون بررسي دقيق مي‌توان گفت نيمي از كل تأسيسات پالايشگاه از بين رفته‌ است. شاهدان عيني و كساني كه از پالايشگاه پس از حمله بازديد كرده‌اند مي‌گويند بر روي ديوارها آثار گلوله‌هاي شليك‌شده از هواپيما وجود دارد و اين نشان مي‌دهد كه هواپيماها از ارتفاع نسبتاً پايين پرواز كرده‌اند و بدين‌جهت ميزان خسارات وارده به‌علت دقت در هدف‌گيري، سنگين است. ... پالايشگاه تهران متشكل از دو واحد قديم و جديد، موسوم به پالايشگاه اول و پالايشگاه دوم، هركدام با ظرفيت 140 هزار بشكه تصفيه نفت خام در روز مي‌باشد. دراثر حمله عراق بخش تقطير (آيزوماكس) و گاز مايع پالايشگاه جديد و همچنين نيروگاه برق واحد بخار و واحد آب پالايشگاه قديم به‌طوركلي از بين رفته ‌است. با احتساب اين صدمات به ‌نظر مي‌رسد برآورد ريالي خسارات بسيار بالا باشد. آقازاده وزير نفت، ضمن تأييد خسارات وارده، هزينه لازم براي ترميم و بازسازي بخش‌هاي صدمه‌ديده را بيش از چند ميليارد تومان برآورد كرد. به گفته وزير نفت، وزارت نفت درصدد است كه تا 20 روز آينده حداقل نيمي از ظرفيت كل پالايشگاه را مجدداً راه‌اندازي كند، ولي بهره‌برداري از بقيه ظرفيت پالايشگاه به زمان بيشتري كه احتمالاً بيش از چندين ماه خواهد بود نياز دارد. ... آقازاده افزود سعي ما اين است كه شرايط موجود در سوخت مصرفي مردم، صنعت و حمل‌ونقل تأثير شديدي نگذارد، ولي اگر امكان استفاده از بخشي از ظرفيت پالايشگاه تهران به‌وجود نيايد، ما مجبور خواهيم بود تغييراتي در برنامه‌هاي خود ايجاد كنيم كه سهميه‌بندي ازجمله حتمي‌ترين برنامه‌ها خواهد بود. البته ممكن است اين تصور پيش آيد كه كمبودهاي ناشي‌از عدم كار پالايشگاه‌هاي داخل را مي‌توان با واردات فرآورده از خارج از كشور برطرف نمود، ولي آنچه دراين‌زمينه نيز قدرت اجرايي دولت را با محدوديت مواجه ساخته‌ است محدودبودن ظرفيت وارداتي كشور مي‌باشد. وزير نفت در ادامه با اشاره به اسكله‌هاي شناور جديدالاحداث در حوالي بندر گناوه گفت استفاده از اين اسكله‌ها نيز با دو مشكل اساسي مواجه است، اول آنكه اسكله‌هاي مذكور فرآورده را تنها تا بندر انتقال خواهد داد و خط لوله‌اي كه فرآورده را مانند بهرگان به سراسر كشور انتقال دهد وجود ندارد. دوم اينكه اسكله‌هاي مذكور صرفاً جهت صادرات اختصاص يافته و درصورتي‌كه قصد استفاده از آنها براي واردات را داشته باشيم، مي‌بايد سيستم پمپاژ آن را به‌طرف داخلي تغيير دهيم كه اين امر مشكلات و هزينه بسياري را دربردارد.»

گزارش - 17

17. عراق درحالي حمله هوايي به مناطق مسكوني ايران را تكذيب كرد كه براثر تجاوز هوايي به حريم سه شهر استان كردستان و بمباران اين مناطق در هفته اخير، تعدادي از اهالي شهرهاي مذكور و غيرنظاميان شهيد يا مجروح شدند. عراق همچنين بار ديگر با تهديد حمله به همه نقاط ايران، عمليات رواني در شهرهاي مرزي به راه انداخته است. درپي تشديد حملات هوايي عراق به مناطق مسكوني، تأسيسات و منابع اقتصادي ايران، راديو دولتي بغداد در بخش خبري ساعت 8 صبح امروز، هدف از تشديد بمباران‌ها را نمايش توانايي نيروي هوايي عراق و بازداشتن ايران از ادامه جنگ برشمرد. راديو بغداد گفت: «عراق به‌خاطر احترام‌گذاشتن به تقاضاي گروه‌هاي مخالف رژيم در خارج از ايران و همچنين براي نشان‌دادن حسن‌‌نيت كامل خود در پايان‌دادن به جنگ، راه مسالمت پيش گرفت و براي آنكه رژيم [امام] خميني را از ادامه جنگ بازدارد فقط هدف‌هاي نظامي و كشتي‌هاي حامل نفت جمهوري اسلامي را بمباران كرد.» راديو بغداد در ادامه، ضمن متجاوزشمردن ايران، افزود: «تا به امروز، عراق باوجود تجاوز علني جمهوري اسلامي به خاك اين كشور، جز بمباران پادگان‌ها و مراكز تجمع اين نيروها كار ديگري نكرده‌ است و حمله به پالايشگاه تهران، بيشتر بدين‌خاطر صورت گرفت تا سردمداران رژيم بدانند كه عراق در اوج توانايي و كارايي رزمي خود سخن از صلح به ميان مي‌آورد و براي اين دولت [عراق] نابودي هدف‌هاي موردنظر حتي در قلب پايتخت ايران نيز امري ساده و پيش‌پاافتاده است.» راديو بغداد در خاتمه تهديد كرد كه «عراق قادر است دست به هر كاري كه مي‌خواهد در دل خاك ايران بزند و هر هدف و نقطه‌اي را كه اراده نمايد با خاك يكسان نمايد.» در همين حال، استاندار كردستان در گزارشي به دفتر رئيس‌جمهور اعلام كرد كه در هفت روز اخير، حريم شهرستان‌هاي مريوان، بانه و سقز درمجموع 13 بار موردتجاوز هواپيماهاي عراق قرار گرفته و مريوان و بانه 3 مرتبه بمباران شدند كه درنتيجه اين حملات 10 نفر شهيد و 28 نفر مجروح شده‌اند. ژاندارمري جمهوري اسلامي نيز در نامه‌اي به وزارت اطلاعات نوشته‌ است: «اخيراً رژيم بعث عراق به‌وسيله ايادي خود در استان‌هاي كردستان و آذربايجان‌غربي (اروميه)، شايع نموده كه قريباً شهرها و آبادي‌هاي غرب ايران، بمباران خواهد شد تا ساكنين آن دو استان منازل خود را ترك نمايند و بدين‌وسيله ارتش مزدور عراق بتواند به‌آساني پيشروي كند.»

گزارش - 18

18. نماينده ايران در سازمان ملل امروز، در نامه‌اي به دبيركل اين سازمان با اشاره به بازديد تيم سازمان ملل از مناطق مسكوني بمباران‌شده مريوان و باختران، درباره پيامدهاي خطرناك و دردناك حملات هواپيماهاي متجاوز عراقي هشدار داد. سعيد رجايي‌ خراساني در اين نامه نوشته ‌است: «تيم سازمان ملل مستقر در تهران، بدون مجوز امنيتي عراق، از شهرها [ي باختران و مريوان] بازديد به ‌عمل آورده و جناب‌عالي به‌زودي گزارش جديدترين حملات رو به رشد عراق عليه مناطق غيرنظامي را دريافت مي‌كنيد. اگر حملات عراق عليه مراكز مسكوني غيرنظامي ادامه يابد، بدون شك به پيامدهاي خطرناك و دردناكي منجر خواهد شد. ... گزارش‌هاي تحقيقي غيررسمي تيم سازمان ملل مستقر در تهران، به‌وضوح ميزان حملات ناجوانمردانه هوايي و توپخانه عراق عليه غيرنظاميان را كه مغاير با حقوق بشردوستانه بين‌المللي و توافق 12 ژوئن مي‌باشد، نشان مي‌دهد. صادقانه اميدوارم كه جناب‌عالي اين گزارش‌ها را به اطلاع شوراي امنيت و اعضاي آن و نيز مجموعه اين سازمان بين‌المللي به‌نحو مقتضي برسانيد.»

گزارش - 19

19. رئيس‌جمهور در مراسم صبحگاه پرسنل ستاد مشترك ارتش ضمن تشريح تحولاتي كه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي در ارتش پديد آمده‌ است، گفت: «ارتش ما ازلحاظ ايمان، آمادگي‌هاي رزمي، هدف، شيوه‌هاي جنگ واقعي و پيوستگي با آحاد ملت پيشرفت‌هاي زيادي كرده‌ است.» آيت‌الله خامنه‌اي با اشاره به اينكه «امروز، ارتش جمهوري اسلامي ايران ازلحاظ كيفيت، حجم و كميت نسبت به وضعيت پيش از انقلاب پيشرفت‌هاي زيادي به‌ دست آورده‌ است»، از وجه معنوي ارتش به‌عنوان نماد تغيير ياد كرد و افزود: «آن چيزي كه ما در نهاد ارتش احساس مي‌كنيم و آن را تفاوت اساسي با ارتش قبل از انقلاب مشاهده مي‌كنيم ايمان اسلامي و انقلابي است.» رئيس شوراي‌عالي دفاع در ادامه به تحول سال‌هاي اخير در ارتش اشاره و اظهار کرد: «بدنه عمومي ارتش، بدنه مؤمني است و در ميان اين پيكر عظيم چهره‌هاي برجسته شاخص و موجودات باايمان و كم‌نظير هم مشاهده مي‌شود. ... و اگر جز اين باشد ما بايد تصديق و اذعان كنيم كه عقب هستيم.»

گزارش - 20

20. وزير امور خارجه سوريه و مقامات ايران درباره مسائل منطقه‌، جنگ ايران و عراق و تأمين امنيت كشتي‌هاي سعودي گفت‌وگو و تبادل‌نظر كردند. فاروق ‌الشرع وزير امور خارجه سوريه، در ديدار با آيت‌الله خامنه‌اي رئيس‌جمهور، ضمن ابلاغ پيام حافظ ‌اسد، تأكيد كرد كه جمهوري عربي سوريه، همواره مدافع و پشتيبان جمهوري اسلامي ايران در تمامي محافل بين‌المللي جهان بوده و خواهد بود. وي خاطرنشان كرد: «امروز، حتي مردم عراق هم دريافته‌اند كه كشورهاي مترقي عربي، رژيم صدام را تأييد نمي‌كنند و اين دليل بارزي بر حقانيت مبارزه جمهوري اسلامي ايران با رژيمي است كه آغازگر جنگ بوده و از روزهاي اول عليه انقلاب اسلامي به دشمني و ستيز پرداخته ‌است.» فاروق ‌الشرع در ديدار با ميرحسين موسوي نخست‌وزير، ضمن اشاره به تمايل دولت متبوع خود به تبادل‌نظر بيشتر درخصوص تحولات غرب آسيا، بر حقانيت جمهوري اسلامي در جنگ با عراق تأكيد كرد. به گزارش روابط‌عمومي وزارت امور خارجه، وي در ملاقات با علي‌اكبر ولايتي وزير امور خارجه نيز حسن روابط دو كشور را زمينه‌ساز همكاري‌هاي مشترك و نيز هماهنگي‌هاي دو كشور در صحنه بين‌المللي اعلام كرد. وزير امور خارجه سوريه همچنين در گزارشي از اوضاع منطقه، به تهديدات امريكا عليه سه كشور سوريه، ايران و ليبي و نيز توطئه‌هاي رژيم صهيونيستي عليه سوريه اشاره و بر ضرورت انسجام هرچه بيشتر سه كشور در مقابله با اين تهديدات تأكيد كرد. حجت‌الاسلام هاشمي ‌رفسنجاني در يادداشت‌هاي امروز خود، هدف از سفر وزير امور خارجه سوريه و نيز سفر وزير نفت ليبي را درخواست از ايران براي خودداري از حمله به كشتي‌هاي عربستان ‌سعودي در خليج‌فارس ذكر كرده و دراين‌باره نوشته ‌است: «آقاي ولايتي تلفني گفت وزير امور خارجه سوريه با عجله آمده و ملاقات مي‌خواهد. گفتم ملاقات با رياست‌جمهوري كافي است. شب آيت‌الله خامنه‌اي اطلاع دادند كه پيام او درخواست خودداري از زدن كشتي‌هاي سعودي است. عصر ... [آقاي فوزي شكشوكي] وزير نفت ليبي هم درباره همين موضوع، پيام قذافي را آورد. عربستان ازطريق دو حامي عرب ما وارد شده كه فشار بياورد. شايد نگران است كه در برنامه مقابله‌به‌مثل ما در زدن كشتي‌ها، آسيب به كشتي‌هاي سعودي كه متهم به فروش نفت به نيابت از عراق است، وارد شود.»

گزارش - 21

21. شرح وظايف كميسيون اجرايي ستاد عالي پشتيباني جنگ كشور تصويب شد. در جلسه امروز ستاد عالي پشتيباني جنگ كشور كه با حضور آيت‌الله خامنه‌اي رئيس‌جمهور و رئيس شوراي‌عالي دفاع، حجت‌‌الاسلام هاشمي رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي و نماينده امام در شوراي‌عالي دفاع، ميرحسين موسوي نخست‌وزير، آيت‌الله جنتي دبير شوراي‌عالي تبليغات اسلامي، سرهنگ سهرابي رئيس ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي، عليرضا افشار رئيس ستاد مشترك سپاه پاسداران و نماينده آيت‌الله منتظري در ستاد جذب و هدايت كمك‌هاي مردمي تشكيل شد، شرح وظايف كميسيون اجرايي ستاد عالي پشتيباني جنگ كشور تصويب شد. در اين جلسه حجت‌الاسلام حسن روحاني رئيس كميسيون دفاع مجلس شوراي اسلامي به رياست كميسيون اجرايي ستاد عالي پشتيباني جنگ منصوب و مقرر شد ستادهاي پشتيباني جنگ در استان‌ها و شهرستان‌هاي كشور مشكلات و طرح‌هاي پيشنهادي خود را به‌منظور ايجاد تسهيلات در امر پشتيباني جنگ به كميسيون اجرايي ستاد ارسال كنند.

گزارش - 22

22. رئيس كميته بين‌المللي صليب‌‌سرخ با ابراز تأسف از عملكرد گذشته نمايندگان اين كميته، در بازديد از اردوگاه اسيران عراقي در ايران، خواستار ازسرگيري روابط و فعاليت اين كميته در ايران شد. بولتن خبري وزارت امور خارجه دراين‌باره آورده ‌است: «به‌دنبال تصميم شوراي‌عالي دفاع مبني‌بر اجازه تجديد فعاليت كميته بين‌المللي صليب‌سرخ درارتباط‌با اسراي جنگي، پس از دو دور مذاكره در ژنو، آقاي هي رئيس كميته، طي نامه‌اي به علي‌اكبر ولايتي وزير امور خارجه جمهوري اسلامي، ضمن اظهار تأسف از گذشته، علاقه كميته را به تجديد روابط براساس چارچوبي صحيح در آينده اعلام مي‌نمايد.» در اجلاس اخير وزراي امور خارجه كشورهاي عضو سازمان عدم‌تعهد در دهلي‌نو نيز قائم‌مقام اين كميته در ملاقات با ولايتي ضمن تكرار مواضع فوق، علاقه خود را براي سفر به ايران به‌منظور انجام مذاكره درباره چگونگي تجديد فعاليت اعلام كرد. به نوشته اين بولتن، مواردي كه تابه‌حال در مذاكرات رسمي و غيررسمي درباره آنها توافق صورت گرفته و قرار است در سفر قائم‌مقام كميته به تهران پيگيري شود، چنين است: o صليب‌سرخ فعاليت جديدي را درمورد مفقودان جنگ آغاز نمايد. o اگر بازديد از اردوگاه‌ها بار ديگر باعث تشنج شود كار صليب‌سرخ درارتباط‌با اسراي عراقي براي هميشه تمام‌شده خواهد بود. o نمايندگان صليب‌سرخ در بازديد از اردوگاه‌ها، طبق نظر جمهوري اسلامي ايران عمل كرده و تا مدتي از بازديد از اردوگاه‌هايي كه اسراي بعثي در آن نفوذ دارند، خودداري كنند. o باتوجه‌به اينكه افرادي كه قبلاً در نمايندگي صليب‌سرخ در تهران مستقر بوده‌اند بيشترين مسئوليت را در مشكلات پديدآمده داشته‌اند، بنابراين صليب‌سرخ در اعزام نمايندگان نهايت دقت را كند كه از افراد خوش‌برخورد و خوش‌سابقه باشند. o قبل از سفر قائم‌مقام کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ به تهران، موضوع اسارت تندگويان، يحيوي و بوشهري بارديگر توسط نماينده‌شان در بغداد پيگيري بشود. o در بازگشت از تهران بيانيه‌اي در ژنو منتشر شود كه در آن صليب‌سرخ ضمن نوعي اظهارتأسف از عملكرد گذشته خود درباره تجديد فعاليت اظهارخوشنودي كرده و اعلام كند كه به تلاش‌هاي خود براي اجراي مقررات بين‌المللي انساني در زمينه‌هاي حمله به مناطق مسكوني، كاربرد سلاح‌هاي شيميايي و امنيت هوايي در اين جنگ ادامه خواهد داد. o درمورد حمله به مناطق مسكوني موضع بگيرند و درباره كاربرد سلاح‌هاي شيميايي نيز در فرصت مناسب موضع‌گيري كنند.

گزارش - 23

23. امروز كاروان‌هاي ديگري از نيروهاي داوطلب و كمك‌هاي مردمي به جبهه‌هاي جنگ عزيمت كردند. دانش‌آموزان دبيرستان‌هاي دخترانه فني‌وحرفه‌اي تهران و جامعه ارامنه نيز با تشكيل ستاد تبليغات و كمك‌رساني آمادگي خود را براي انجام هرگونه كمك به جبهه‌ها اعلام كردند. به نوشته روزنامه جمهوري اسلامي، گروهي از اعضاي بسيج و پايگاه‌هاي مقاومت سروستان، نيروهاي تخصصي از شهرستان نيشابور، جمعي از طلاب ديني و روحانيون استان يزد و شهرستان اروميه، يك هيئت پزشكي از ستاد مشترك امداد و درمان جبهه و جنگ هلال‌احمر استان اصفهان شامل متخصصان جراحي، ارتوپدي، بيهوشي، گوش ‌و حلق ‌و بيني، روانپزشك و داخلي و نيز يك گروه 120 نفري امدادگر كه دوره آموزشي را در مركز آموزشي ثارالله(ع) اصفهان گذرانده بودند، گروهي از نيروهاي رزمنده داوطلب بيرجند، جمعي از بسيجيان سپاه پاسداران شهرهاي سبزوار، بجنورد و فردوس و گروهي از اعضاي بسيج شهرستان جهرم عازم مناطق جنگي شدند. از شهرداري جهرم چندين دستگاه ماشين‌آلات راه‌سازي شامل كاميون، بولدوزر، گريدر، غلتك، بيل مكانيكي و آمبولانس همراه رانندگان ماشين‌آلات راهي جبهه‌ها شدند. همچنين از خميني‌شهر دومين كاروان لبيك يا امام، نيروهاي داوطلب زابل و چهارمين اكيپ مهندسي رزمي اداره كل كشاورزي سيستان‌وبلوچستان، سومين كاروان نيروهاي اعزام مجدد شهريار و 45 تن از كاركنان ادارات دولتي تفرش روانه جبهه‌ها شدند. خبرنگار كيهان امروز، از كمك‌هاي مردمي استان كردستان بالغ بر 70 كاميون شامل 80 قلم كالاهاي اساسي نظير 87 دستگاه تانكر آب، 14 دستگاه حمام صحرايي، 30 عدد پتو، 65 گوني قند و شكر، 18 كارتن كفش، تعداد معتنابهي چراغ والور، موتور برق، كپسول بزرگ آتش‌نشاني، گوني، راديو، گالن، فانوس، حلواشكري و پودر لباس‌شويي خبر داد. همچنين واحد مركزي خبر از مهاباد، اعلام كرد كه دانش‌آموزان مدارس شهرستان نقده با شكستن قلك‌هاي خود مبلغ 2,169,490 ريال به جبهه‌ها كمك كردند. يك‌هزار و چهارصد تن از فرهنگيان و كاركنان آموزش‌وپرورش شهرستان بويراحمد هم يك روز حقوق ماهانه خود را از ارديبهشت سال جاري تا سرنگوني رژيم صدام به جبهه‌ها اختصاص دادند. مردم پارس‌آباد مغان و طوايف سيدلر، مغانلو و دميرچي كه از عشاير منطقه هستند، جمعاً هدايايي به ارزش 20 ميليون ريال با 18 كاميون و 10 وانت به مناطق جنگي اهدا كردند. سعيد اماني نماينده مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي، در مراسم گردهمايي اعضاي اتحاديه فروشگاه‌هاي مواد پروتئيني و سوپرماركت‌هاي تهران و حومه، از ارسال 1360 دستگاه خودرو و بهنام‌فر رئيس اتحاديه از ارسال 6 دستگاه آمبولانس به جبهه‌ها و عزيمت 25 تن از اعضاي اتحاديه به جبهه خبر دادند. در روزنامه‌هاي امروز، اطلاعيه‌اي ازطرف رئيس شوراي خليفه‌گري ارامنه تهران انتشار يافت كه در آن آمده ‌است: شوراي خليفه‌گري ارامنه تهران به‌عنوان وظيفه شرعي و ميهني، ستاد تبليغات و كمك‌رساني به جبهه‌هاي جنگ مستقر در خليفه‌گري ارامنه تهران از تاريخ 25/1/1365 تشكيل داده ‌است كه هدف آن اعزام متخصصان داوطلب جامعه ارامنه به جبهه‌ها، و جمع‌آوري كمك‌هاي نقدي و جنسي و تبليغات مي‌باشد. همچنين رؤساي دبيرستان‌هاي دخترانه فني‌وحرفه‌اي آموزش‌وپرورش با ارسال نامه‌اي به رئيس اداره آموزش‌وپرورش فني‌وحرفه‌اي تهران آمادگي دانش‌آموزان دختر اين دبيرستان‌ها را براي كمك به جبهه و پشت جبهه و ياري رزمندگان اعلام كردند و خواستار تشكيل كلاس‌هاي آموزش كمك‌هاي اوليه و آموزش‌هاي نظامي شدند.

گزارش - 24

24. قانون جديد وظيفه عمومي و نحوه اجراي آيين‌نامه آن به تصويب رسيد. در اين قانون ضمن تشويق مشمولان غايب به معرفي خود، براي متخلفان مجازات‌هايي وضع شده ‌است. سرهنگ خليل رزمجو رئيس اداره وظيفه عمومي، دراين‌باره گفت: «براي رفع تبعيض و اجراي عدالت اجتماعي، مجلس شوراي اسلامي قانوني را به تصويب رسانده‌ است كه طبق آن افرادي كه غيبت داشته باشند اگر داوطلبانه خود را به حوزه‌هاي وظيفه عمومي معرفي كنند خدمت آنها 27 ماه مي‌باشد و چنانچه دستگير شوند مدت خدمتشان 30 ماه خواهد بود.» وي افزود: «سپاه پاسداران، كميته‌هاي انقلاب اسلامي، ژاندارمري و شهرباني جمهوري اسلامي موظف‌اند مشمولين غايب را دستگير و به حوزه‌هاي نظام‌وظيفه تحويل دهند، لذا درصورتي‌كه اين مشمولين به‌موقع به خدمت نروند و مجدداً دستگير شوند آن‌گاه به مراجع قضايي معرفي خواهند شد و دادگاه خارج از نوبت به وضع آنها رسيدگي خواهد كرد كه در آن صورت به يك تا سه سال حبس تعليقي محكوم خواهند شد.» رزمجو به كارفرماياني كه مشمولان غايب را استخدام كنند هشدار داد و اعلام كرد: «اگر كارفرمايي [مشمولي را] به خدمت بگيرد، تحت‌پيگرد قانوني قرار خواهد گرفت و به 1 تا 3 سال زندان محكوم خواهد شد.» به گفته رزمجو: «مجازات مشمولين غايب تنها 3 ماه يا 6 ماه اضافه خدمت نيست، بلكه پرونده اين افراد تحويل دادگاه خواهد شد.»

گزارش - 25

25. عراق بار ديگر خواستار تشكيل اجلاس سران عرب براي مذاكره درباره جنگ اين كشور با ايران شد و از آنچه "باج‌خواهي" ليبي و سوريه ناميد، اظهار تأسف كرد. به گزارش رويتر، طارق ‌عزيز وزير امور خارجه عراق، در جلسه كميته روابط خارجي و عرب مجلس ملي اين كشور گفت اكثر كشورهاي عرب از يك اجلاس عرب كه شامل دستورجلسه همه‌جانبه‌اي باشد حمايت كرده و احساس مي‌كنند اقدامات باج‌خواهي رژيم‌هاي ليبي و سوريه ديگر قابل‌قبول نيست و با آن بايد مقابله كرد. خبرگزاري رويتر افزود: اظهارات طارق ‌عزيز به‌طور آشكار اشاره به پافشاري ماه گذشته ليبي در اجلاس وزيران امور خارجه عرب در مراكش دارد كه خواسته بود اجلاس مزبور فقط به تهاجم هوايي عليه ليبي بپردازد، درحالي‌كه نظر عراق اين بود كه در اجلاس سران عرب بايد درباره جنگ عراق و ايران نيز بحث شود. درنتيجه توافقي به ‌دست نيامد و گفت‌وگوها به بعد از عيد فطر موكول شد.

گزارش - 26

26. يك هيئت اقتصادي عراق كه با هدف رفع اختلافات موجود ميان عراق و تركيه به آنكارا سفر كرده بود، بدون دستيابي به نتيجه تركيه را ترك كرد. خبرگزاري جمهوري اسلامي از آنكارا به نقل ‌از روزنامه حريت گزارش داد: تورگوت اوزال نخست‌وزير تركيه، در پايان مذاكرات هيئت‌هاي اقتصادي دو كشور، اعلام كرد كه هنوز هيچ‌گونه توافقي با رژيم بغداد انجام نپذيرفته‌ است. بنا بر اين گزارش، قائم‌مقام وزير بازرگاني عراق در ديدارهاي خود با معاون رئيس بانك مركزي تركيه و مسئول تجارت خارجي تركيه، ضمن پافشاري درمورد دريافت ارز در قبال فروش نفت عراق به تركيه، خواهان افزايش اعتبارات صادراتي تركيه به مدت دو سال شده ‌است. گفتني است كه اختلافات عراق و تركيه درباره موعد بازپرداخت بدهي 1/1 ميليارد دلاري، نحوه فروش نفت خام عراق به تركيه و نيز صادرات تركيه به عراق، مدت‌هاست كه موردبحث بوده و باوجود سفرهاي متعدد مقامات دو كشور، به‌نظر مي‌رسد كه رژيم عراق به‌دليل تنگناهاي اقتصادي و مشكلات شديد ارزي، قادر به ادامه روابط اقتصادي خود با تركيه نيست.

گزارش - 27

27. به‌گفته يك متخصص انرژي، تأثير منفي كاهش بهاي نفت بر توان اقتصادي و زرهي عراق بيش از ايران مي‌باشد. فريدون فشاركي رئيس برنامه‌هاي انرژي مركز علمي و پژوهشي ايست‌ وست ‌سنتر در هاوايي، در گفت‌وگو با راديو امريكا درباره علت كاهش بهاي نفت و تأثير آن بر برخي كشورها ازجمله شوروي و نيز جنگ ايران و عراق گفت: «كاهش بهاي نفت غيرمنتظره نبود، چيزي كه غيرمنتظره بود شدت و سرعت سقوط بهاي نفت بود كه به‌دليل سياست عربستان‌ سعودي در افزايش توليد نفت آن كشور بوده ‌است. ... عربستان‌ سعودي علاقه‌مند بود كه قيمت نفت را به زير 20 دلار برساند، ولي اين افت بزرگ قيمت نفت حتي براي آنها هم غيرمنتظره بود.» فشاركي درمورد آثار كاهش بهاي نفت بر جنگ ايران و عراق، كه محل تأمين مخارج جنگي آنها از عوايد نفت مي‌باشد، اظهار كرد: تأثير كاهش بهاي نفت بر توانايي جنگي ايران نسبت به عراق كمتر خواهد بود، زيرا ايران بيشتر از نيروي انساني در جنگ استفاده مي‌كند تا از اسلحه. بر همين اساس عراق كه مرتباً متكي به واردات مهمات تانك‌ها و انواع و اقسام لوازم جنگي خيلي پيشرفته و پيچيده است و بهاي زيادي براي آنها مي‌پردازد، براثر اين كاهش قيمت، دچار مشكلات بيشتري خواهد شد. به گفته وي «الآن، عراق قروض زيادي به كشورهاي فروشنده اسلحه دارد، به‌خصوص فرانسه و شوروي، كه مشكلات بسياري در پرداخت اين امكانات پيدا كرده ‌است. بنابراين اثر كاهش بهاي نفت، بيشتر روي عراق است تا روي ايران.»

گزارش - 28

28. يك روزنامه انگليسي مدعي شد باوجود شواهدي مبني‌بر فعاليت مأموران شركت ملي نفت ايران در لندن درزمينه معامله و قاچاق اسلحه به ايران، دولت انگليس از خود بي‌اعتنايي نشان مي‌دهد. راديو صداي آزاد به نقل ‌از گزارشي كه امروز، در روزنامه ديلي‌تلگراف دراين‌باره به چاپ رسيده‌ است، گفت: «دولت انگليس براي محدودكردن فعاليت‌هاي مركز معاملات اسلحه قاچاقي جمهوري اسلامي كه در ساختمان شماره4 در نزديكي پارلمان انگليس انجام مي‌شود تحت‌فشار قرار گرفته ‌است. ساختمان مذكور ظاهراً با عنوان شركت ملي نفت ايران گشايش يافته، ولي [براساس] مدارك و شواهد متعددي كه به‌وسيله مأموران امنيتي، روزنامه‌نگاران و گروه‌ها و سازمان‌هاي مخالف رژيم آيت‌الله خميني به ‌دست آمده، اين مؤسسه اكنون تبديل به مركز خريد اسلحه قاچاق از بازار سياه بين‌المللي شده ‌است. اين درحالي است كه رفنون وزير امور پارلماني انگليس، در جواب نمايندگان منتقد در پارلمان كه دولت را متهم به كم‌كاري در برخورد با اين مسئله مي‌كنند، گفت: درصورتي‌كه اتهامات مأموران جمهوري اسلامي در مركز شركت ملي نفت به اثبات برسد، دولت هرگونه اقدام لازم را براي همكاري با امريكا انجام خواهد داد.» ديلي‌تلگراف در خاتمه اين گزارش تصريح كرده است كه باوجود شواهد و مدارك موجود، دولت انگليس تاكنون از متهم‌كردن مأموران ايراني در ساختمان شماره4 ويكتوريا خودداري كرده و از خود بي‌اعتنايي نشان مي‌دهد.********

گزارش - 29

29. در دومين مرحله جمع‌آوري كمك‌هاي نقدي براي رژيم عراق در كويت، بيش از دوميليون دلار جمع شد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي: «مطبوعات كويت امروز، نوشتند در مرحله دوم جمع‌آوري وجوهات و اعانات نقدي براي كمك به رژيم عراق در جنگ عليه ايران 566 هزار دينار كويتي معادل دوميليون و 22 هزار دلار جمع‌آوري شده ‌است.» خبرگزاري جمهوري اسلامي يادآوري كرده‌ است كه در اولين مرحله جمع‌آوري اعانات مالي براي رژيم عراق كه به‌دنبال عمليات رزمندگان در منطقه فاو در سطح گسترده‌اي در كويت آغاز گرديد، ميليون‌ها دلار از مؤسسات تجاري، براي رژيم عراق جمع‌آوري شد.

گزارش - 30

30. برخي رسانه‌هاي غربي تهديد امريكا عليه ايران و سوريه را بسيار خطرناك و غيرقابل‌قياس با حمله امريكا به ليبي ارزيابي كرده‌اند. خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي ارزيابي چند رسانه انگليسي و فرانسوي را چنين جمع‌بندي كرده‌ است: «راديو انگليس طي تفسيري در 19/2/1365، گفت كه هرگونه اقدام نظامي امريكا عليه ايران عواقب سوئي براي امريكا به ‌بار خواهد آورد. ... ايران به‌مدت پنج سال است كه درحال جنگ با عراق است. بنابراين نيروهاي ايران طي اين جنگ به آمادگي و آزمودگي كافي دست يافته‌اند.»******** مطبوعات فرانسه نيز نوشته‌اند كه هرگونه اقدامي ازجانب واشنگتن عليه ايران و سوريه با موانع و مشكلات فني و سياسي متعددي روبه‌رو خواهد شد. اين عمليات كه گسترده‌ خواهد بود، صلح در غرب آسيا و سپس در جهان را به‌سختي تهديد خواهد كرد. روزنامه لوماتن دراين‌زمينه نوشت: «جغرافياي سياسي دو كشور اختصاصاتي دارد كه مداخله نظامي امريكا را غيرممكن مي‌سازد.» روزنامه فرانسوي ليبراسيون هم تهديد امريكا را غيرعاقلانه و توخالي توصيف كرد. روزنامه اومانيته (چاپ فرانسه) نيز نوشته ‌است: «ريگان قاطعانه درپي تشنج در خاورميانه [غرب آسيا] است. ... او جاه‌طلبي و مقاصد گسترده خود را آگاهانه دنبال مي‌كند، اما درعين‌حال مي‌كوشد در اين راه به‌تنهايي وارد عمل نشود و سعي دارد ديگر متحدان اروپايي را نيز همراه كند.» ضميمه گزارش307: ادعاي يك نشريه امريكايي درباره معاملات مخفيانه سلاح توسط ايران در چارچوب تلاش‌هاي غرب براي جلوگيري از دستيابي ايران به سلاح، رسانه‌هاي غربي گاهي اخباري از معاملات سلاح منتشر مي‌كنند كه برخي واقعي و برخي غيرواقعي و گمانه‌زني است. نشريه دفاع و امور خارجي (چاپ امريكا) دراين‌باره نوشته ‌است: «ايران از هنگ‌كنگ به‌عنوان كانالي براي حمل‌ونقل سازوبرگ استراتژيك استفاده كرده‌ است كه اندكي پس از آغاز جنگ ايران و عراق در دسامبر 1980 (دي 1359)، ورود آنها عمدتاً از امريكا آغاز شده ‌است. اين تجارت به‌رغم افزايش كنترل امريكا بر صادرات، با آهنگي كندتر همچنان ادامه دارد.» اين نشريه افزوده ‌است كه «قطعات و تجهيزات هواپيما بخش عمده اين دادوستد مخفيانه مي‌باشد. محموله‌هايي نظير چتر نجات، كلاه‌خود و قايق‌هاي كوچك و همچنين تلاش بي‌نتيجه‌اي براي دريافت 60 هزار ماسك ضدگاز به‌ عمل آورده ‌است. البته ايران خواهان قطعاتي براي هواپيماهاي بوئينگ 707، سي130 ساخت لاك‌هيد، اف4هاي مك‌دانل داگلاس و اف14هاي گرومن است.» اين نشريه در ادامه با ذكر نام برخي دلالان و تابعيت آنها كه تحت‌پوشش‌هاي مختلف در هنگ‌كنگ به دادوستد قاچاق اسلحه به ايران اقدام مي‌كنند، افزوده ‌است: «فعاليت‌هاي آنان مشتمل بود بر فروش 11 ژيروسكوپ براي سيستم هواپيمايي اينرسيال هواپيماهاي جنگي فانتوم اف4 كه روز ششم مارس 1984، از هنگ‌كنگ حمل گرديد و ارزش آنها 159 هزار دلار بود. روز بيستم مارس 1984، به‌دنبال آن محموله‌اي شامل متجاوز از 10 ژيروسكوپ ديگر با ارزش 125 هزار دلار از آن كشور فرستاده شد. باز در همان سال، يك ماسك ضدگاز به‌عنوان نمونه به تهران ارسال شد تا بعداً 60 هزار واحد ديگر از آن فرستاده شود كه هيچگاه به مرحله عمل نرسيد.» نشريه دفاع و امور خارجي در پايان نوشته ‌است: «سعيد زارع سركنسولگري ايران در هنگ‌كنگ وجود چنين معاملاتي را انكار مي‌كند و مي‌گويد ميان هنگ‌كنگ و ايران هيچ‌گونه معامله تجاري دراين‌زمينه وجود ندارد.»

منابع و مآخذ روزشمار 1365/02/22