1365.03.02

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1365
1365.03.02
نام‌های دیگر دو خرداد
تاریخ شمسی 1365.03.02
تاریخ میلادی 23 مه 1986
تاریخ قمری 13 رمضان 1406


گزارش - 1

1. به‌دنبال استمرار درگيري در منطقه حاج‌عمران، نيروهاي تيپ57 حضرت ابوالفضل(ع) سپاه پاسداران در عمليات بامداد امروز، اهداف موردنظر را تصرف كردند، اما در نتيجه پاتك پرفشار قواي عراقي ناچار به بازگشت به مواضع قبلي شدند. در جريان اين درگيري به هر دو طرف تلفات و خساراتي وارد آمد. استقرار نيروهاي عراقي روي تپه شهدا در روز گذشته، اجراي عمليات را براي تيپ57 حضرت ابوالفضل(ع) مشكل كرده بود، بنابراين بار ديگر پس از شناسايي وضعيت زمين و آرايش دشمن، مانور عملياتي اين تيپ با هدف آزادسازي تپه شهدا و ارتفاع شهيد صدر (2435) طراحي شد. تيپ مذكور قصد داشت فقط با يك گردان رزمي و يك گروهان در احتياط اين تك را اجرا كند، اما به‌دنبال مخالفت فرماندهي قرارگاه نجف با اين تصميم مقرر شد ابتدا ارتفاع شهيد صدر آزاد شود و بعد از بازپس‌گيري آن، قواي خودي با واردآوردن فشار از اين ارتفاع بر دشمن، به‌سمت تپه شهدا حمله و آن را نيز تصرف كنند تا بدين‌طريق موقعيت نيروهاي خودي در اين محور تثبيت شود. بنا بر اين طرح، تيپ57 حضرت ابوالفضل(ع) در ساعت 2 بامداد روز جاري، عمليات خود را شروع و پس از يك ساعت و نيم درگيري، اعلام كرد كه مواضع دشمن سقوط كرده و ارتفاع شهيد صدر (2435) به تصرف نيروهاي خودي درآمده است، همچنين بنا به اعلام اين تيپ بيش از 800 نفر از قواي بعثي كشته يا زخمي شده و 34 نفر از آنان به اسارت درآمده‌اند كه 8 نفرشان درجه‌دار و افسر مي‌باشند. در ساعت 5:27 صبح، نيروهاي عراقي با پشتيباني آتش شديد توپخانه براي بازپس‌گيري ارتفاع شهيد صدر اقدام به پاتك كردند كه پس از حدود يك ساعت و سي دقيقه، اعلام شد كه پاتك دشمن دفع شده است. همچنين از واحد شنود خبر رسيد كه فرمانده تيپ98 عراق همراه 2 ديدبان و چند افسر در محاصره نيروهاي خودي قرار گرفته‌اند و عراقي‌ها پي‌درپي با آنها در تماس بي‌سيمي هستند تا بتوانند به كمك بالگرد آنها را از محاصره خارج و به عقب منتقل كنند. ازسوي ديگر، برخي گزارش‌ها حاكي‌از آن بود كه دشمن با استفاده از بالگرد مبادرت به هلی‌برن نيروهاي تازه‌نفس در شيارهاي منطقه كرده است. متعاقب اين وضعيت به تيپ57 ابلاغ شد به پاك‌سازي منطقه بپردازد و افراد دشمن را به اسارت درآورد، اما اقدام مؤثري دراين‌زمينه انجام نشد. پس از دفع پاتك، نيروهاي عراقي مجدداً آتش شديد توپخانه خود را روي اين ارتفاع متمركز كرده و تلفات سنگيني به رزمندگان تحميل كردند، باوجوداين نيروهاي خودي همچنان به حفظ ارتفاع شهيد صدر ادامه دادند. در ساعت 13:10، فرماندهي تيپ57 بار ديگر اعلام كرد كه آتش دشمن شديد است و نيروهاي خودي در وضعيت نامناسبي هستند. ساعت 13:57، واحد شنود به نقل از ديدبان عراقي اعلام كرد، نيروهايشان به قله مشرف شده‌اند و ديگر چيزي به تصرف قله نمانده است. در ساعت 13:59، بازهم تيپ57 اعلام كرد كه در وضعيت وخيمي به سر مي‌برد. سرانجام ساعت 14:30، براثر آتش شديد توپخانه دشمن، نيروهاي خودي از ارتفاع شهيد صدر به پايين آمده و قواي عراقي بلافاصله بر روي اين ارتفاع مستقر شدند.* درپي ناكامي عمليات امروز تيپ57، نيرويي براي اجراي عمليات در منطقه وجود نداشت. فرماندهي قرارگاه، منتظر گذشت زمان و رسيدن نيرو بود كه بتواند عمليات مجددي را با استعداد 3 تيپ (يك تيپ براي محور سمت راست ارتفاع شهيد صدر، و يك تيپ براي محور مركزي (ارتفاع2519) و يك تيپ در احتياط منطقه) اجرا كند، ولي اين امر مستلزم بازسازي تيپ شهدا با نيروهاي اعزامي از مشهد و آزادشدن كامل تيپ‌هاي قدس و امام حسن(ع) از مريوان بود.[۱] گفتني است در جريان عمليات، بالگردهاي عراقي در چندين نوبت بر فراز منطقه ظاهر شدند. [۲] پس از پايان عمليات، محسن رضايي فرمانده كل سپاه پاسداران، امروز با حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني در تهران ديدار كرد و نتيجه عمليات و بازگشت نيروها به مواضع قبلي را به وي گزارش داد. رضايي در اين ديدار همچنين درباره جنگ و لزوم تجهيز بيشتر نيروهاي مردمي و استفاده بيشتر از امكانات كشور براي جنگ، بحث و تبادل‌نظر كرد. [۳] سعید سرمدی راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ در قرارگاه نجف سپاه، گسترش كنوني دشمن را چنين تشريح كرده است: تيپ604 در منطقه واراس است و ارتش عراق باقيمانده تيپ‌هاي خود را كه ضربه‌هاي زيادي هم متحمل شده‌اند به ارتفاع 2519 منتقل كرده، ضمن آنکه اين ارتفاع را به تيپ431 واگذار كرده است و گردان‌هايي از تيپ 433 و 91 را تحت‌امر اين تيپ قرار داده است. گردان كماندويي حمزه نيز در احتياط ارتفاع 2519 قرار گرفته است، يعني منطقه را به‌صورت يك دايره پوشش داده است. گردان كماندويي القهقاء را نيز در منطقه گسترش داده و يك گردان را هم از تيپ98 به ارتفاع شهيد صدر منتقل كرده است. نيروهايي به‌تازگي به منطقه آمده‌اند که شامل تيپ331، يك گردان تانك و يك آتشبار توپخانه است كه در ديانا مستقر شده‌اند. [۴]

گزارش - 2

2. در نتيجه اطلاعات دقيق رزمندگان از تمركز فعاليت واحد زرهي، توپخانه و پياده نيروهاي عراقي مستقر در فاو و اجراي مؤثر آتش توپخانه بر روي مواضع آنان، تلفات و خساراتي به قواي دشمن وارد آمد و يك فروند شناور عراقي در خور عبدالله نابود شد. نظر به اهميت خاص جبهه فاو، عراق پس از شكست در عمليات والفجر8، تلاش‌ها و تدابير فراواني را براي كسب آمادگي‌هاي بيشتر با هدف بازپس‌گيري اين منطقه انجام داده است؛ ازجمله نيروهاي عراقي اقدام به احداث راه‌هاي مواصلاتي و تداركاتي و نيز انتقال و جابه‌جايي نيرو و تجهيزات كرده‌اند و خاكريز جديدي از جاده البحار به‌سمت نخلستان احداث كرده و ضمن ساخت سنگرهاي اجتماعي، انفرادي و نگهباني، نيروي پياده قابل‌ملاحظه‌اي در آن استقرار داده‌اند. همچنين با احداث خاكريزهاي مقطعي بلند (با ارتفاع 3 متر) نه‌تنها مانع ديد و تير رزمندگان بر جاده مواصلاتي شده، بلكه امكان نقل‌وانتقال امن‌تر را براي خود ايجاد كرده‌اند. به گزارش واحد اطلاعاتي مستقر در منطقه، در چهار روز اخير، تانك‌هاي دشمن با اجراي آتشبار محور سمت چپ جاده البحار را كه لشكر41 ثارالله(ع) در آن استقرار دارد، هدف قرار داده‌اند. از سوي ديگر، درپي گلوله‌باران دقيق واحد توپخانه خودي عليه مواضع نيروهاي پياده، مهندسي، زرهي و جاده‌هاي مواصلاتي دشمن، تلفات و خساراتي شامل انهدام 2 دستگاه لودر، يك دستگاه كمپرسي، 5 زاغه مهمات، 2 دستگاه خودرو، 2 مخزن سوخت بر قواي عراقي وارد شد. [۵] نيروهاي خودي با اين اقدام از فعاليت عناصر ديدبان و مهندسي دشمن ممانعت كردند. [۶] علاوه‌براين به گزارش قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص)، نيروي دريايي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي موفق شد از حركت چند فروند شناور نيروي دريايي عراق كه قصد نزديك‌شدن به مواضع رزمندگان در آب‌هاي منطقه عملياتي والفجر8 را داشتند، جلوگيري و يك فروند شناور دشمن در آب‌هاي خور عبدالله را هدف آتش توپخانه ساحلي قرار داده و منهدم كند. [۷]

گزارش - 3

3. امروز، در جلسه مشترك فرماندهي نيروي زميني سپاه و ارتش اوضاع جبهه حاج‌عمران بررسي شد. به گزارش سعید سرمدی راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، در اين جلسه كه با حضور علي شمخاني، ايزدي، همداني (از فرماندهان نيروي زميني سپاه) و سرهنگ جمالي، سرهنگ مفيد و سرهنگ سنجابي (از فرماندهان نيروي زميني ارتش) برگزار شد، ديدگاه‌هاي متفاوتي درخصوص طرح مانور عمليات در منطقه حاج‌عمران موردبحث قرار گرفت كه به‌دليل اختلاف‌نظر در آن به تصميم قطعي براي عمليات منتج نشد. [۸]

گزارش - 4

4. پس از نااميدي عراق در بازپس‌گيري زمین‌های منطقه عملیاتی فاو و نيز اتخاذ استراتژي دفاع متحرك، امروز، علي شمخاني فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران در جلسه با مسئولان و فرماندهان سپاه** اهداف عراق در استراتژی دفاع متحرک را تحليل كرد. در اين جلسه همچنين درباره توانمندي جديد دشمن، سازمان و آرايش كنوني ارتش عراق، مناطق موردتهديد و اولويت‌هاي پدافندي و آفندی نيروهاي خودي بحث و تبادل‌نظر شد. علی شمخانی هدف عملیات‌های اخیر عراق در فكه، پيچ‌انگيزه و حاج‌عمران را بهره‌برداري سیاسی برشمرد. در اين جلسه که ساعت 11:15، برگزار شد شمخاني خط مشي نظامی ارتش عراق بعد از عمليات والفجر8 موسوم به استراتژي دفاع متحرك را در چند محور جمع‌بندي و تحلیل کرد. به گفته وی، عراق با به‌کارگیری راهبرد مذكور درصدد است تا با تقويت يگان‌ها و تجديدنظر در آرايش نيرو و سازماندهي خطوط پدافندي‌ خود از رخنه، نفوذ يا حمله احتمالي ايران جلوگيري كند. همچنين ارتش عراق ضمن اقدام به آزادسازي يگان‌هاي عملياتي قوي از خطوط مقدم جبهه‌ها و مسلح‌كردن زمين‌هاي حايل، يك سرمايه‌گذاري جدي به‌منظور افزايش كسب اخبار و اطلاعات از نقاط ضعف و آسيب‌پذير خطوط پدافندي كرده است. علاوه‌برآن با پوشاندن نقاط ضعف خطوط پدافندي خود و مديريت اطلاعات، تاكتيك آفندي را در سراسر جبهه به‌عنوان آخرين گام راهبرد جديد در نظر گرفته است. به گزارش سعید سرمدی راوی مرکز مطالعات و تحقیقات سپاه در قرارگاه نجف، شمخاني انتخاب اين خط مشي دشمن را متأثر از چند عامل ذكر كرد: اول، براساس برداشتي كه دشمن از اظهارات و پيام‌هاي رهبر انقلاب و اقدامات ايران در بسيج عمومي براي اعزام نيرو به جبهه داشته، عمليات‌هاي زنجيره‌اي اخير را با انگيزه خنثي‌كردن اين تلاش‌ها و منتفي‌كردن تدابير و طرح‌هاي عملياتي آينده ايران اجرا كرده است. دوم آنكه با اين اقدام، نه‌تنها ابتكار زمان عمليات‌ها را به ‌دست گرفته، بلكه قصد دارد در برنامه ايران براي تمركز نيرو در مناطق عملياتي مهم، اخلال ايجاد كند و در عمل سازمان و آرايش يگان رزم ايران را از خطوط مهم، به جبهه‌هاي كم‌اهميت بكشاند و سوم اينكه عراق در تلاش است تا با كسب پيروزي‌هاي جديد، ضمن تقويت روحيه رزمي نيروهاي خود، بهره‌برداري سياسي لازم را بكند. فرمانده نيروي زميني در ادامه با اشاره به لزوم تحمل فشارهاي جديد و داشتن صبر خاطرنشان كرد: عمليات‌هاي اخير دشمن كاربرد سياسي دارند، نه نظامي. در شرايط كنوني، سياست ما اين است كه در مرحله اول پدافند كنيم و پس از اطمينان از تثبيت منطقه، عمليات‌هاي آفندي محدود و سپس بزرگ اجرا كنيم. شمخاني همچنين بر موضوع راه‌اندازي گردان‌هاي قائم با هدف تقويت خطوط پدافندي تأكيد كرد. در ادامه جلسه، محمد باقري مسئول اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، در بررسي هويت و استعداد سازمان رزم ارتش عراق گفت كه درحال‌حاضر 348 گردان پياده و 51 گردان تانك و نفربر درحال پدافند و 64 گردان پياده و 61 گردان تانك و نفربر در احتياط هستند. اين درحالي است كه عراق 580 گردان پياده و 150 گردان تانك دارد كه از اين تعداد 410 گردان در خطوط جبهه‌ها درگير هستند، 80 گردان بازسازي شده‌اند و 18 گردان درحال بازسازي‌ مي‌باشند. علاوه‌براين، 90 گردان پياده و 20 گردان تانك آزاد دارد كه مي‌توانند وارد عمل شوند. دشمن در دو ماه اخير (يعني پس از عمليات والفجر9 تا امروز)، 170 گردان به كار برده كه 74 گردان آن آزاد و 96 گردان از نيروهاي درگير بوده‌اند، يعني60 درصد نيروهاي در خط و 40 درصد نيروهاي آزاد بودند. به گفته‌ باقری «ارتش عراق هم‌اكنون اين ظرفيت را دارد كه 64 گردان پياده احتياط و 70 گردان پياده آزاد كند؛ ضمن آنكه 90 گردان آزاد دارد كه مي‌تواند با آن عمليات انجام دهد. همچنين باتوجه‌به قدرت بازسازي، قادر است 170 گردان ضربه‌ديده را بازسازي نمايد. ازاين‌رو عراق توانست در مناطقي چون حاج‌عمران و مهران در يك هفته دو عمليات نيمه‌گسترده انجام دهد.» دراين‌باره علی شمخانی فرمانده نيروي زميني سپاه، در مقايسه توان سپاه پاسداران با ارتش عراق اظهار داشت: سپاه بعد از عمليات والفجر8 تا امروز [يعني با گذشت سه ماه]، 90 گردان در منطقه درگيري و 115 گردان در احتياط به كار گرفته است. درحالي‌كه باتوجه‌به وضعيت كنوني، ما فقط 80 گردان نيرو براي حفاظت از دستاوردهاي عمليات والفجر8 در فاو نياز داريم. وي در ادامه اولويت پدافندي را به ترتيب منطقه فاو، جزاير مجنون، منطقه عملياتي والفجر2 (حاج‌عمران)، منطقه مهران، فكه و پيچ‌انگيزه برشمرد و اولويت عملياتي را منطقه شاخ شميران ذكر كرد و بر انجام شناسايي از اين مناطق تأكيد كرد. در ادامه جلسه، مصطفي ايزدي فرمانده قرارگاه نجف2، وضع تحميل‌شده ازسوي دشمن را خطرناك توصيف و خاطرنشان كرد كه بايد وضع را به حالت قبلي برگرداند، زيرا ازلحاظ اقتصادي در مضيقه‌ هستيم. وي اجراي عمليات محدود را راه‌حلي براي كاهش فشار دشمن دانست و گفت: «با يك جابه‌جايي [يگان رزم]، تواني درست كنيم كه به دشمن ضربه بزنيم. [فعلاً] منطقه هزارقله را مي‌توان كار كرد به‌نحوی‌که هم جلوي عمليات دشمن گرفته مي‌شود و هم خط [پدافندي] اصلاح مي‌گردد.» در اين جلسه همچنين تهديد منطقه لري، هزارقله و چاله‌خزينه، جابه‌جايي‌هاي دشمن و فعاليت‌هاي نيروي گشتي رزمي در جبهه‌هاي سوركوه، تته و پنجوين و بازكردن معابر در جبهه پنجوين و نيز آسيب‌پذيربودن برخي از محورها در منطقه سردشت و احتمال رخنه دشمن مورد بحث و بررسي قرار گرفت.[۹]

گزارش - 5

5. امروز در جلسه فرمانده نیروی زمینی سپاه با فرماندهان و مسئولان قرارگاه فتح*** و فرماندهان یگان‌های سپاه مستقر در منطقه مهران درحالي موضوع ادامه عمليات در منطقه مهران و جبهه قصرشيرين مورد بحث قرار گرفت كه عراقي‌ها در منطقه به جابه‌جايي نيرو مشغول بوده و تلاش ايران براي بازپس‌گيري مناطق ازدست‌داده را بي‌اثر مي‌دانند. با گذشت 7 روز از حمله عراق به مهران، حميد فراهاني راوي تيپ21 امام رضا(ع) سپاه، در گزارشي از جلسه فرماندهان به اختلاف‌نظر آنان درباره ادامه عمليات در مهران اشاره كرده است. از سویی نظر به گزارش‌های متعدد درباره احتمال حمله عراق به سایر مناطق ازجمله قصرشیرین، علي شمخاني فرمانده نيروي زميني سپاه، به قاسم‌ سليماني فرمانده لشكر41 ثارالله(ع)، دستور داد يك گردان را به‌سمت جبهه قصرشيرين بفرستد. گفتنی است سليمانی به اجراي عمليات در مهران ـ با هدف تصرف تپه غلامي**** - تمايل نداشت و معتقد بود زمين منطقه ارزش راهبردي ندارد و دشمن احتمالاً آن را تخليه خواهد كرد. در مقابل حميدی‌نيا از مسئولين قرارگاه نجف، عقيده داشت كه درصورت حفظ اين جاي‌ پا (استقرار در تپه غلامی) ازسوي دشمن، امكان حمله و پيشروي بيشتر عراقي‌ها، محتمل است.[۱۰] همچنين واحد اطلاعات قرارگاه نجف2 سپاه گزارش داد كه دشمن ضمن تحكيم مواضع، مشغول فعاليت‌هاي مهندسي در جناح چپ عمليات است، علاوه‌برآن فرماندهان عراقي از جناح راست تپه‌هاي 370 بازديد كرده‌اند.[۱۱] دو سرباز پناهنده عراقي از تيپ443 نيز خبر دادند كه اين تيپ به‌تازگي از فاو به مهران اعزام شده، لذا امكان اجراي تك در مهران دور از انتظار نمي‌باشد.[۱۲] درهمین‌حال گزارش امروز راديو صوت‌الجماهير، مبنی‌بر حفظ مناطق اشغالی بر این فرضیه قوت بخشید. این رادیو به نقل از يك فرمانده ارشد نظامي عراق گفت: «ما هنوز بر اوضاع شهر مهران و قصبه‌ها و ارتفاعات اطراف آن تسلط داريم و ادعاهاي ايران درمورد استرداد بخش‌هايي از شهر مهران يا ارتفاعات اطراف آن گمراه‌كننده است. ... هدف‌هاي تصرف‌شده هنوز در دست نيروهاي رهبر فيلد مارشال صدام حسين است.»[۱۳] واحد اطلاعات قرارگاه نجف2 همچنین اعلام كرد: «قواي متجاوز عراقي ضمن فعاليت شديد مهندسي در تحكيم مواضع، اقدام به جابه‌جايي نيرو با هدف تعويض يا تقويت نيرو در محور دوراجي ـ كاني‌سخت كرده‌اند.» برمبنای این گزارش جابه‌جايي دشمن ناشي‌از ضربات زياد واردآمده به تيپ606 است كه در محور نمه‌كلان‌بو با گردان‌هاي 1 و 3 و در محور رضاآباد با گردان 2 وارد عمل شده بود و اكنون به‌ نظر مي‌رسد نيروهاي تيپ412 پياده را جايگزين آنها کرده‌اند. ضمن آنكه احتمال جابه‌جايي تيپ94 پياده با تيپ425 وجود دارد.[۱۴] این درحالی است که فرماندهي كل نيروهاي مسلح عراق در طول ديروز و امروز، دو بيانيه نظامي به شماره‌هاي 2335 و 2336 با موضوع جمع‌بندي تلفات و خسارات ايران در 7 روز درگيري در منطقه مهران صادر كرد كه در آنها ادعا شده است نيروهاي سپاه دوم واحدهاي رزمي ايران ازجمله تيپ4 زرهي از لشكر21 (شامل گردان102 پياده‌نظام مكانيزه و گردان133 پياده‌نظام مكانيزه و گروهان243 توپخانه)؛ تيپ1 از لشكر84 (شامل گردان159 پياده‌نظام و گردان182 پياده‌نظام)؛ 5 گردان پاسداران (امام) خميني از لشكر5؛ 2 گردان از تيپ21 از لشكر5؛ 5 گردان ديگر از پاسداران (امام) خميني و يك دسته نيروي شناسايي و يك دسته هم از ژاندارمري مهران را منهدم كردند. همچنين فرماندهي كل نيروهاي مسلح عراق مدعي شده است تلفات ايرانيان بيش از 2500 كشته و چند برابر اين رقم مجروح، به‌اضافه صدها اسير ازجمله چند افسر بوده است و جنگ‌افزارها و ماشين‌آلاتي كه سربازان عراقي به غنيمت گرفته‌اند شامل نفربرهاي زرهي 10 دستگاه، خمپاره‌انداز 81 ميلي‌متري 20 قبضه، خمپاره‌انداز 60 ميلي‌متري 8 قبضه، آر.پي.‌جي7 پنجاه قبضه، بولدوزر يك دستگاه و تراكتور 2 دستگاه بوده است.[۱۵]

گزارش - 6

6. درپی تحركات نيروهاي عراقي در جبهه‌هاي مختلف، واحد اطلاعات قرارگاه نجف سپاه نقل‌وانتقالات قواي دشمن در منطقه مهران (پیش از سقوط) را به‌طور مستمر، رصد كرده و گزارش آن را براي آگاهي فرمانده يگان‌هاي پدافندي ارتش ارسال کرده بود. دراین‌باره مسئول اطلاعات قرارگاه نجف2 در گفت‌وگو با راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ،***** ابتدا با اشاره به سابقه فعاليت تيم‌هاي شناسايي از منطقه مهران و هشدارهايي كه قبل از حمله دشمن به مهران به فرماندهي یگان ارتشی مستقر در این منطقه داده شده بود، گفت: «فرمانده و مسئولان قرارگاه عملياتي نجف2 سپاه پاسداران در جلسه با حضور معاون لشكر84، افسران ركن3 لشكر و فرماندهان گردان‌ها ضمن توجيه محورهاي آسيب‌پذير خطوط پدافندي ارتش، فلش‌هاي حمله احتمالي دشمن به مواضع لشكر را جزءبه‌جزء تشريح و توصيه‌هايي را جهت پيشگيري آن ارائه مي‌كنند. ... [دراین‌خصوص] ما تردد فرماندهان لشكر17 و سپاه دوم عراق، تقويت واحد زرهي و پياده و پروازهاي مكرر هواپيماهاي عراقي براي شناسايي و اطلاعات پناهندگانشان را كه از آمادگي براي تك در منطقه مهران خبر دادند به‌طور مستمر به [فرماندهي] تيپ4 زرهي و لشكر84 ارتش جمهوري اسلامي ايران گزارش مي‌كرديم.»[۱۶] علي مژدهي راوي قرارگاه نجف، در گزارش خود به سابقه اقدام فرماندهي سپاه در منطقه مهران اشاره كرده و نوشته است كه فرماندهي قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) پس از استماع گزارش‌ها درخصوص افزايش فعاليت‌هاي دشمن از اوایل سال جاری، تعدادي از نيروهاي طرح و عمليات را همراه فرمانده لشكر5 نصر و برخي مسئولان اين يگان به منطقه مهران اعزام كرد تا از روند فعاليت‌هاي دشمن و تمهيدات دفاعي ارزيابي دقيق‌تري كنند.[۱۷]

گزارش - 7

7. درگيري‌ نيروهاي نظامي با عناصر ضدانقلاب در شهرهاي مختلف استان آذربايجان‌غربي و كردستان و نيز مين‌گذاري در جاده‌هاي مواصلاتي آنان امروز نيز ادامه داشت كه در نتيجه آن نيروهاي دو طرف متحمل تلفاتي شدند. در جريان درگيري افراد پايگاه كرگول بالا با عناصر ضدانقلاب در منطقه عمومي مهاباد كه از ساعت 22 شب گذشته، آغاز و تا ساعت 1:25 بامداد امروز، ادامه يافت 2 نفر شهيد و 7 نفر مجروح شدند.[۱۸] در درگيري بين نيروهاي پايگاه چاتراوين و گروهي از ضدانقلابيون در محور بانه ـ سردشت، يك نفر از نيروهاي ژاندارمري شهيد شد و يك نفر به اسارت گروه ضدانقلاب درآمد، از عناصر ضدانقلاب هم 3 نفر كشته و 2 نفر به‌شدت زخمي شدند.[۱۹] از دیگر اقدامات افراد ضدانقلاب برای ايجاد ناامنی در منطقه، مین‌گذاری جاده‌ها بود. به گزارش شهرباني استان كردستان، امروز براثر برخورد يك دستگاه تراكتور در جاده منتهي به پايگاه روستاي سيب (از توابع مريوان) با ميني كه عوامل گروهك كومه‌له كارگذاشته بودند 4 نفر سرنشين آن به شهادت رسيدند.[۲۰] همچنين يك دستگاه ايفا و يك دستگاه خودروي نيسان به ترتيب در ساعت 9:20 و 9:45، در جاده مواصلاتي سردشت با مين برخورد كردند كه براثر آن يك تن شهيد شد و 2 تن مجروح شدند.[۲۱] در سردشت، ساعت 2:30 بامداد، عناصر ضدانقلاب پس از به‌آتش‌كشيدن اتومبيل يكي از پيشمرگان در مقابل منزل وي، اطراف اتومبيل را با نارنجك تله‌گذاري كردند، هنگامي‌كه نيروهاي آتش‌نشاني براي اطفاي حريق اقدام كردند نارنجك‌ها منفجر شد و يك آتش‌نشان به شهادت رسيد و چند نفر مجروح شدند.[۲۲] فرماندهي قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) به نقل از ركن2 ستاد نيروي زميني درباره تداوم همکاری گروه‌های کرد ضدانقلاب با عوامل دشمن خارجی، اعلام كرد كه تعداد 120 نفر از افراد حزب دمكرات كه دوره خرابكاري را در عراق گذرانده‌اند ازسمت ارتفاعات كله‌قندي در جنوب پيرانشهر به ايران وارد و به چند دسته تقسيم و به مناطق سردشت، پيرانشهر، اشنويه، نقده، دشت‌بيل، شامات و مهاباد اعزام شده‌اند.[۲۳]

گزارش - 8

8. در عمليات مشترك دو حزب بانفوذ و معارض كردستان عراق عليه پايگاه‌هاي نظامي ارتش بعث، تعدادي از قواي عراقي كشته و تعدادي اسير شدند. فرمانده ناحيه2 سپاه به نقل از فرماندهي مقر مسجدالاقصي****** اعلام كرد كه نيروهاي حزب سوسياليست دمكرات كردستان عراق و اتحاديه ميهني كردستان اين كشور در عملياتي مشترك، 2 پايگاه نظامي كاني‌باديني و كاني‌ملورايد را هدف حمله قرار دادند و موفق شدند ضمن انهدام پايگاه‌ها، 6 نظامی عراقی را كشته و 26 تن را به اسارت بگيرند. اسيران تحويل نيروهاي اتحاديه ميهني شدند.[۲۴] مسعود بارزاني رهبر حزب دمكرات كردستان عراق، در گفت‌وگو با خبرگزاري فرانسه درباره آثار سابقه مبارزاتي اكراد معارض، علیه رژیم بعثی گفت كه «پيشمرگان كرد عراق طي 25 سال مبارزه خود بزرگ‌ترين پيروزي‌ها را به دست آورده‌اند.» گفتنی است ناظران سیاسی بر این عقیده‌اند که هدف عمليات كردها در منطقه كردستان عراق، تجزیه یگان‌هاي عراقي مستقر در جبهه‌هاي جنوب و مركزي است كه با قواي ايران در نبرد هستند.[۲۵]

گزارش - 9

9. امروز، هواپيماهاي جنگنده ايران محل تجمع دشمن در رواندوز و جنگنده‌هاي عراقي حوالي پيرانشهر و اطراف قرارگاه تمرچين را بمباران كردند. دو فروند بالگرد دشمن نيز در منطقه حاج‌عمران سرنگون شد. به گزارش ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي، ساعت 16:52 امروز، خلبانان نيروي هوايي محل تجمع نيروهاي عراقي در منطقه رواندوز عراق را بمباران كردند و با واردآوردن ضايعات و تلفات به آنها سالم به پايگاه‌هاي خود بازگشتند.[۲۶] درهمين‌حال، قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) به نقل از ژاندارمري اعلام كرد: «هواپيماهاي عراقي امروز، دو بار در ساعت‌هاي 12:50 و 15:17، به حريم فضايي شهر پيرانشهر تجاوز و اطراف قرارگاه تمرچين را بمباران كردند كه درنتيجه 4 نفر از پرسنل ژاندارمري شهيد و 3 نفر دچار موج‌گرفتگي شدند.»[۲۷] فرماندهي قرارگاه عملياتي شمال‌غرب نيز از 24 سورتی پرواز هواپيماهاي دشمن در ساعت‌هاي 6:42 تا 18، بر فراز آسمان منطقه عملياتي والفجر2 (حاج‌عمران) خبر داد و افزود در اين سلسله عمليات‌ها، جنگنده‌هاي عراقي در ساعت 7:25، با استعداد 6 فروند، ارتفاعات كدو را بمباران و در ساعت 8:58، با استعداد 8 فروند حوالي مواضع توپخانه را هدف قرار دادند. بنا بر اين گزارش، آماري از تلفات احتمالي اين بمباران‌ها داده نشده است.[۲۸] قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) نيز اعلام كرد، صبح امروز، چند فروند هواپيما اطراف قريه كهنه‌خانه و كاسوده از توابع پيرانشهر را بمباران كردند كه تلفاتي در بر نداشت.[۲۹] برپايه اطلاعيه امروز قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) پدافند هوايي رزمندگان «دو فروند هليكوپتر دشمن را در منطقه عملياتي حاج‌عمران سرنگون كرده كه بدين ترتيب آمار هليكوپترهاي سرنگون‌شده عراقي از آغاز عمليات عراق در این منطقه به 34 فروند رسيد.»[۳۰]

گزارش - 10

10. هزاران رزمنده بسيجي تازه‌نفس از شهرهای مختلف كشور راهي جبهه‌هاي نبرد شدند. در ادامه عزيمت گسترده نيروهاي داوطلب به جبهه در دو روز اخير، كاروان‌هايي از شهرهاي قائم‌شهر متشکل از پاسداران افتخاري؛ اولين كاروان پاسداران افتخاري شيعه و سني شهرستان گنبدكاووس؛ يك گردان احتياط قدس گروه 55 توپخانه اصفهان با تجهيزات كامل؛ عده‌اي از كارورزان پزشكي دانشگاه تبريز؛ 4 يگان مجهز رزمي از يگان‌هاي قدس لشكر77 ثامن‌الائمه(ع) مشهد؛ گروهي از بسيجيان سپاه سوسنگرد و جمعي از دانشجويان دانشگاه مازندران از شهر بابلسر؛ 2 اكيپ پزشكي متشكل از پزشك عمومي، دندانپزشك، ارتوپد، تكنسين راديولوژي، تكنسين اتاق عمل، پرستار، كمك بهيار از يزد و گرگان و يك گردان از پاسداران افتخاري شهرستان بهشهر عازم جبهه‌هاي جنگ شدند.[۳۱]

گزارش - 11

11. امام‌جمعه تهران و رئيس شوراي‌عالي دفاع امروز در خطبه‌هاي نماز جمعه تهران تصريح كرد كه رزمندگان اسلام به‌زودي ضربه مهلكي بر مزدوران عراقي وارد خواهند كرد. آيت‌الله سیدعلی خامنه‌اي در خطبه‌ دوم نماز درخصوص مشابهت‌هاي فتح خرمشهر با پيروزي رزمندگان در فاو، استراتژي دفاع متحرك عراق، اوضاع جبهه‌هاي نبرد، ادعاهاي اخير عراق درباره معاوضه فاو با مهران و تشريح سياست‌هاي اقتصاد مقاومتی سخن گفت. در دومين نماز جمعه ماه رمضان که با حضور جمع کثیری از نمازگزاران در دانشگاه تهران برگزار شد، آيت‌الله سيدعلي خامنه‌اي امام‌جمعه تهران و رئیس‌جمهور، در خطبه دوم به وضعیت جاری جنگ عراق علیه ايران اشاره کرد. وی در بخشی از این خطبه درباره شباهت‌هاي دو عملیات بیت‌المقدس و والفجر8 که اولی به فتح خرمشهر و دومی به تصرف فاو به دست رزمندگان انجاميد گفت که هردو عمليات، دستگاه تبليغاتي دنيا را دچار دستپاچگي و سراسيمگي كرد. از جنبه اختصاصي در فتح خرمشهر نيروهاي عراقي به ميزان زيادي توانستند خودشان را از مهلكه نجات دهند، گرچه 10 تا 15 هزار اسير دادند، اما در تصرف فاو، امكان فرار از منطقه براي عراقي‌ها به‌وجود نيامد. امام‌جمعه تهران و رئيس شوراي‌عالي دفاع استراتژي دفاع متحرك عراق را تقليدي از تاكتيك رزمي ايران دانست و با اشاره به عمليات‌هاي والفجر2، والفجر3، محرم، مسلم‌بن‌عقيل و والفجر4 كه در مناطق عملياتي مختلف صورت گرفت، افزود: «رزمندگان ما ... مدت‌ها عراقي‌ها را در طول اين هزار كيلومتر جبهه جنگي بالا و پايين كشاندند ـ يك بار جبهه شمال‌غرب، يك بار جبهه مياني ـ و دائماً نيروهاي عراقي درحال انفعال و ترس‌ولرز بودند ... و [اين] يك حالت ناامني و عدم اطميناني را براي رژيم عراق به‌وجود آورد ... استمرار اين وضع، عراق را مجبور كرد كه فكر ديگري كنند و آن را به‌صورت يك تاكتيك ابتكاري در دنيا وانمود كنند. ... لذا به چند جبهه ما حمله كردند تا چند قدمي بيايند جلو و يك هياهويي در دنيا راه بيندازند و چشم‌هاي نگران حاميان خودشان را متوجه اين پيروزي‌هاي خيالي كنند. ... البته امروز، همه در دنيا پذيرفته‌اند كه عراق اين تاكتيك را سعي كرد از رزمندگان ما تقليد كند.» آيت‌الله خامنه‌اي درباره حملات اخير عراق در مناطق فكه، شرهاني، مهران و حاج‌عمران اظهار کرد: «عراقي‌ها قصدشان اين بود كه بلندي‌هاي [ارتفاعات] اين مناطق را كه خيلي حساس است، تصرف كنند. در فكه گرچه تلفات و خسارات سنگيني ديدند، توانستند 2 كيلومتر جلو بيايند. در شرهاني نه‌تنها موفقيتي كسب نكردند، بلكه با ضربه مهلكي كه خوردند مجبور به عقب‌نشيني شدند.» رئيس شوراي‌عالي دفاع با تأييد حمله اخير عراق به مهران و پيشروي در اين جبهه، مناطق اشغال‌شده به‌دست ارتش عراق را فاقد ارزش نظامي دانست و باتوجه‌به نحوه گسترش قواي دشمن و جغرافياي منطقه تصریح كرد: «حضور عراقي‌ها در دشت مهران بدون اينكه ارتفاعات دراختيارشان باشد براي آنها يك انتحار و خودكشي است ... البته امروز صبح، اطلاع پيدا كردم كه آنها دارند اين دشت را هم تخليه مي‌كنند و مجبور است تخليه كند ... ولي اگر بماند ضربه محكم و مهلكي را از رزمندگان خواهد خورد. ... همچنين حرف معاوضه مهران در مقابل فاو هم از خنده‌آورترين حرف‌هاست و افراد آشنا [به مسائل نظامي] و كساني كه مطلع هستند مي‌دانند مهران چگونه [جايي] است و فاو چيست. مهران شهر كوچكي است لب مرز با عراق كه 6 سال [است كه] خالي از سكنه است و هيچ‌گونه موقعيت استراتژيك ندارد [حالا] اين را با فاو كه براي عراق حياتي است، مگر مي‌شود مقايسه كرد.» آیت‌الله خامنه‌ای همچنین سیاست دولت و رفتار پلیس امریکا با نماینده جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل را رفتاری شرم‌آور توصیف کرد و گفت: «از زشت‌ترین و پست‌ترین کاری که اخیراً در امریکا و در نیویورک دررابطه‌با سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد انجام داده‌اند یک حرکت بسیار رذیلانه و شرم‌انگیزی است که [طی آن امریکایی‌ها] یک حادثه ساختگی درست کردند و سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد را که یکی از چهره‌های محبوب، نجیب، متدین، علاقه‌مند و بااخلاص و باصفای ما است و در یک مغازه‌ای مشغول خرید پارچه است که یک‌دفعه عده‌ای می‌ریزند سرش [و تهمت می‌زنند] که شما می‌خواستی از این پارچه دزدی کنی و دستبرد بزنی. حالا یک مأمور دیپلمات خارجی که پول دراختیارش است این چقدر احتیاج دارد که مثلاً دو متر، سه متر پارچه در فلان مغازه دزدی بکند، این قضاوتی است با آدم‌های عاقل ... اما مسائل ارتباط‌جمعی سعی می‌کنند تهمت را به جمهوری اسلامی متوجه کنند تا شاید بتوانند فضای جهانی را یک مقدار علیه ما برانگیزند. ... [بنابراین] اگر بخواهم یک اسمی روی این سیاست امریکا بگذارم، محترمانه‌تر از این نمی‌توانم بگویم که سیاست لات‌منشانه، کارهای لات‌بازی سیاسی.» شایان ذکر است آیت‌الله خامنه‌ای در خطبه اول نمازجمعه اين هفته به ضرورت صرفه‌جویی و رعایت الگوی مصرف پرداخت. وی به‌عنوان مصداق، به مقايسه سطح مصرف فراورده‌هاي نفتي ايران با كشورهايي نظير هند و پاكستان اشاره كرد و گفت كه سطح مصرف جامعه ما باوجود جمعيت كمتر از پاكستان، ده‌برابر اين كشور و در مقايسه با هند و چين بيش از اين است.[۳۲]

گزارش - 12

12. يك هيئت امريكايي براي مذاكره درمورد آزادي گروگان‌هاي امريكايي در لبنان، به‌زودي به ايران سفر مي‌كند، این درحالي است كه مذاكرات محرمانه مقامات امريكايي با رابط دولت جمهوري اسلامي از مدت‌ها قبل برقرار بوده است. در اين مذاكرات يك طرف (امريكا) تلاش دارد تا از نفوذ ايران در مسائل لبنان براي آزادي چند تبعه خود كه به اسارت نيروهاي سازمان جهاد اسلامي لبنان درآمده‌اند، استفاده كند. و طرف ديگر (ايران) مترصد آن است تا از اين فرصت براي خريد بخشي از تسليحات نظامي مهم كه به‌دليل تحريم نظامي امريكا امكان خريداري آن را ندارد، بهره‌ ببرد. ازاين‌رو، بدون آنكه ملاقات‌ها و تماس‌هاي رابطان دو طرف رسانه‌اي شود، دو كشور به‌طور مخفيانه راه‌هاي نزديكي ارتباطات و تأمين و تضمين درخواست‌هايشان را دنبال مي‌كنند. روند و سرخط اين ارتباطات به‌ظاهر دراختيار حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني نماينده امام در شوراي‌عالي دفاع و فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص)، است. وي در يادداشت‌هاي روزانه خود دراين‌باره نقل كرده است: آقاي محسن كنگرلو مشاور نخست‌وزير و رابط ايران با امريكايي‌ها آمد و اطلاع داد كه پس‌فردا هيئت امريكايي وارد ايران مي‌شود. درباره كيفيت كنترل آنها و مسائل گروگان‌ها و اقلام تسليحاتي كه در مقابل آن بايد بدهند مذاكره شد.******* [۳۳]

گزارش - 13

13. علیرضا معیری معاون سياسي نخست‌وزیر ایران، امروز، پس از یک دیدار سه‌روزه از فرانسه به تهران بازگشت. برخی ناظران اين سفر را گامی به‌سوی عادی‌سازی روابط توصیف کرده و برخی دیگر آن را تردیدآمیز تلقی كردند. محور عمده مذاکرات هیئت ایرانی با مقامات فرانسوی حول سه موضوع اساسی شامل بازپرداخت یک‌میلیارد دلار وام ایران بدون هیچ قیدوشرط، خودداری فرانسه از کمک‌های نظامی و اقتصادی به عراق و پشتیبانی‌نكردن از گروه‌های ضدانقلاب فراری ایران در پاریس به‌ویژه سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و استرداد رهبران آن به ایران بود فرانسوی‌ها نيز از ایران خواستند تا برای آزادی گروگان‌هاي فرانسوي در لبنان واسطه شود. علاوه‌براين، هردو طرف بر تداوم تماس‌ها و سطح مذاکرات تأکید كردند که به ‌نظر می‌آید مقدمه یک دگرگونی در روابط تیره دو کشور باشد.******** معیری در گفت‌وگو با خبرنگاران با اشاره به محورهای مذاکرات خاطرنشان کرد كه مقامات فرانسوی در مقابل مواضع ایران ديدگاه‌هاي روشن و خوبی داشتند و ما امیدواریم به‌زودی شاهد روابط اقتصادی ـ سیاسی جدید با این کشور باشیم.[۳۴] در بازتاب این سفر، روزنامه اقتصادی لزکو با اشاره به جایگاه ایران در منطقه، دولت فرانسه را به‌سبب سهل‌انگاری و بی‌تفاوتی در تعامل اقتصادی با ایران نکوهش كرد و درمورد استرداد مخالفان ایرانی نوشت: «فرانسه طبق تعهد خود از پناهندگان سياسي ايران خواهد خواست تا مطابق قوانين و مقررات موجود سكوت و خویشتن‌داری بیشتری را رعایت کنند.» اين روزنامه همچنين درباره آزادی گروگان‌ها با نگاهی بدبينانه افزود: «اگرچه ایران بخواهد از نفوذ خود برای آزادی گروگان‌ها استفاده کند، اما وضع بيروت آن‌قدر هرج‌ومرج است که نمی‌توان به آزادی آنها خوش‌بین بود.» روزنامه لیبراسیون (چاپ پاریس) نیز تماس‌هاي ایران و فرانسه را تردیدآمیز دانست و از اظهارنظر نخست‌وزیر فرانسه درباره آنکه ابتدا کشورش بایستی برای عادی‌سازی روابط با ایران حسن‌نیت نشان دهد ابراز شگفتی کرد. لیبراسیون با اشاره به اینکه «دیپلماسی ایجاب می‌کند طرفین در گفتار خود شیوه‌هایی را رعایت نمایند» اظهاراميدواري كرد که فرانسه درصدد استرداد مسعود رجوی به ایران برنیاید.[۳۵] رادیو بی‌بی‌سی نيز دراین‌باره گفت: از سه موضوع اصلی مطرح‌شده بين دو طرف به‌ نظر مي‌آيد بیشترین پیشرفت در جبهه مالی به دست آيد و درمورد مخالفان دولت ایران هم دولت محافظه‌کار شیراک برای محدودکردن فعالیت‌های گروه‌های سیاسی خارجی مقیم فرانسه و همچنين اعمال نظم و قانون و مبارزه با تروریسم احتیاج به چندان تشویقی ندارد.[۳۶] درهمين‌‌حال، روزنامه اومانیته ارگان حزب كمونيست فرانسه با انتقاد از دستور دولت درباره سکوت مطبوعاتی درخصوص وضع گروگان‌ها نوشته است: «دستورات دولت شیراک به مطبوعات، در رعایت سکوت پس از گذشت دو ماه و اندی هیچ نتیجه‌ای به‌بار نیاورده است بدون هیچ تردیدی این سکوت به نفع و صلاح دولت است چون که دولت خودش آن را درخواست کرده است، اما به چه منظوری؟ ... آیا واقعاً دولت برای آزادشدن گروگان‌ها اقدامات مؤثری به عمل می‌آورد؟» اومانیته در ادامه افزوده است: «ازنظر منطقی می‌توان تردید داشت، زیرا دولت فرانسه بیش‌ازپیش از سیاست ترور و وحشت به رهبری ریگان پیروی می‌کند و همه می‌دانند این سیاست یکی از سرچشمه‌های امواج قهر و خشونتی است که گروگان‌های فرانسوي نمونه کوچکی در میان هزاران آسیب‌دیده دیگر از آن بيش نیستند.» این روزنامه سپس خاطرنشان کرد که «سرچشمه عملیات تروریستی را که گروگان‌گیری جزو آن است بایستی در ادامه مناقشات منطقه‌ای جست‌وجو کرد مناقشاتی که ملل فلسطین، لبنان، عراق و ایران از سال‌ها پیش نخستین قربانیان آن محسوب می‌شوند. زندگی گروگان‌ها بدون شک چندان اهمیتی ندارد و مخالفت فرانسه با اندک تجدیدنظری در موضع خود در جنگ عراق و ایران درجهت یک بی‌طرفی ظاهری، این نکته را به ثبوت رسانید. نمونه‌های دیگر این بی‌اعتنایی نسبت به سرنوشت گروگان‌ها، استرداد جنایتکارانه 2 پناهنده عراقی به بغداد بود که نزدیک بود اعدام شوند.******** [۳۷] روزنامه پلیتیکا اکسپرس (چاپ يوگسلاوي) از زاویه دیگر به این ماجرا پرداخت و ادعا كرد: «معیری در گفت‌وگو با مقامات فرانسوی، نفوذ ایران بر حزب‌الله لبنان را برای اولین‌بار تأیید کرده است.» روزنامه دیگر چاپ این کشور به نام اسلوبجینه ضمن آنکه ایران را به‌طور تلويحي متهم به گروگان‌گیری کرد به نقل از مقامات فرانسوی نوشت: «اگرچه ایران به ماجرای گروگان‌گیری آلوده است، ولی شیراک دست به تلاشی زده است که میتران (نخست‌وزیر پیشین فرانسه) در آن ناموفق بوده است. از سویی ایران نیز به‌دلیل تحت‌فشار قرارگرفتن جنگ با عراق مجبور به بازکردن راه به‌سوی غرب شده است.» سرانجام در چنین وضعیتی که تحلیل‌گران درباره سرنوشت گروگان‌ها دچار ابهام هستند، روزنامه پرنفوذ السفیر (چاپ بیروت) در شماره امروز خود اعلام کرد که 4 گروگان فرانسوی در لبنان ممکن است به‌زودی و ظرف 48 ساعت آینده، آزاد شوند.[۳۸] بااين‌حال رادیو بی‌بی‌سی به تلاش مقامات فرانسوی براي بهبود روابط با ایران اشاره کرده و گفت: در درخواست دو طرف دو نکته جالب نهفته است یکی اینکه خود نخست‌وزیر (ژاک شیراک) قبل از به‌قدرت‌رسیدن سوسیالیست‌ها در دهه 1970 در پله‌گذاری روابط نزدیک عراق و فرانسه نقش بسیار داشت و دیگر آنکه همین مقررات سخت‌گیرانه پناهندگی در فرانسه بود که به آیت الله خمینی اجازه داد در اواخر دوره شاه به فرانسه پناهنده شود. به‌ نظر می‌رسد دولت جدید فرانسه به رهبری شیراک آهسته‌آهسته نسبت به دولت اسلامی ایران تغییر موضع می‌دهد.[۳۹]

گزارش - 14

14. یک روزنامه یونانی از کمک‌های لجستیکی کشورهای عرب خلیج‌فارس به عراق و آموزش نظامیان عراقی در یونان خبر داد. "پروازهای عجیب شبانه هواپیماهای کشورهای عربی در فرودگاه Hellinicon آتن"، عنوان تیتری است که سفیر جمهوری اسلامی ایران در یونان از روزنامه امروز آتینوس (23 می 1986 ـ 2 خرداد 1365)، ترجمه کرده است. براساس نوشته این روزنامه، حدود یک ماه است که به‌طور مداوم هواپیماهای حمل‌ونقل سي130 و ال382 کشورهای عربی به‌خصوص کویتی شبانه به فرودگاه آتن رفت‌وآمد می‌کنند و به‌نظر می‌رسد محموله‌های نظامی برای عراق حمل می‌کنند. در برخی هواپیماها سربازانی که در اصل از عربستان سعودی یا سایر کشورهای خلیج‌فارس هستند، دیده می‌شوند. مسئول فرودگاه آتن بااينكه این مطلب را تأ‌ييد كرد، اما نگفت آنها بعد از پیاده‌شدن به کجا منتقل می‌شوند. به ‌نظر می‌رسد هواپيماهاي مذكور آنان را برای طی دوره آموزش نظامی به آتن آورده و گروه‌های آموزش‌دیده قبلی را بازمی‌گردانند. به گفته سفیر جمهوری اسلامی شنیده شده است كه در میان اين افراد گروه‌هایی از خلبانان عراقی حضور دارند که برای آموزش پرواز با هواپیماهای جنگنده میراژ به يونان آمده‌اند. [۴۰]

گزارش - 15

15. دو امریکایی و یک انگلیسی به دست‌داشتن در توطئه قاچاق 7 فروند بالگرد نظامی امریکا و 4477 قطعه لوازم یدکی بالگرد به ارزش 25 میلیون دلار به ایران متهم شدند. خبرگزاری یونایتدپرس امروز، به نقل از روت ودگود - معاون وکیل مدافع امریکایی، که این مسئله را تعقیب می‌کند - گفت: این قضیه به‌این‌دلیل فاش شد که دلالی که اين اقلام را از توطئه‌گران خریده بود یک عامل مخفی برای سرویس خدمات گمرک امریکا است. ودگود ادعا کرد: «سه نفر مذکور متهم به توافق در قاچاق هفت فروند هلیکوپتر گوس‌تایل. ا. بی204 بی و قطعات یدکی آنها به ایران ازطریق یک کشور ناشناس در منطقه خاورمیانه [غرب آسيا] گردیدند. آنها یک درخواست‌نامه ساختگی را برای یک پروانه صدور به وزارت کشور ارائه دادند.» ودگود افزود: آنها با حیله‌گری ادعا کردند که این بالگردها قرار است در کمپانی پالایشگاه سوسکو در عجمان که در سوئد مستقر بوده، ولی ازطریق انتقال پرسنل و تجهیزات در ابوظبی فعالیت دارد مورداستفاده قرار گیرد. اسمیت (تبعه انگلیسی) كه خودش را رئیس این پالایشگاه معرفی کرده بود گفت که او پیشنهادهاي مربوط به فروش بالگردها را موردمذاکره قرار داده است.******** [۴۱]



منابع و مآخذ روزشمار 1365/03/02

  1. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تهاجم عراق به منطقه حاج‌عمران، گزارش راوی قرارگاه نجف، سعید سرمدی، اردیبهشت و خرداد 1365، صص13 و 14؛ و - سند شماره 1196/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف، سعید سرمدی، 2/3/1365؛ و - سند شماره 361713 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2 ـ پیرانشهر) به فرماندهی نزاجا، شماره 64، 2/3/1365.
  2. سند شماره 361713 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  3. اکبر هاشمی رفسنجانی، اوج دفاع (کارنامه و خاطرات سال 1365)، به اهتمام عماد هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ هشتم 1388، ص106.
  4. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص18.
  5. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تهاجم عراق به منطقه حاج‌عمران، گزارش راوی قرارگاه نجف، سعید سرمدی، اردیبهشت و خرداد 1365، صص13 و 14؛ و - سند شماره 1196/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف، سعید سرمدی، 2/3/1365؛ و - سند شماره 361713 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2 ـ پیرانشهر) به فرماندهی نزاجا، شماره 64، 2/3/1365.
  6. اکبر هاشمی رفسنجانی، اوج دفاع (کارنامه و خاطرات سال 1365)، به اهتمام عماد هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ هشتم 1388، ص106.
  7. روزنامه جمهوری اسلامی، 3/3/1365، صفحه آخر.
  8. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص18.
  9. همان، صص 29 - 23.
  10. سند شماره 1193/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی تیپ21 امام رضا(ع)، حمید فراهانی، 28/2/1365 تا 5/3/1365، ص31.
  11. سند شماره 14080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: پیوست اطلاعاتی واحد اطلاعات عملیات قرارگاه نجف2، 6/3/1365، ص9.
  12. سند شماره 267/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تک عراق به مهران، گزارش راوی قرارگاه نجف، علی مژدهی، اردیبهشت 1365، صص 13 - 8.
  13. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 65، 3/3/1365، ص6، رادیو صوت‌الجماهیر، 2/3/1365.
  14. سند شماره 60651 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: پیوست اطلاعاتی واحد اطلاعات قرارگاه نجف2 سپاه (خلاصه وضعیت دشمن)، 1/4/1365.
  15. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 65، 3/3/1365، صص 1 و 2، رادیو صوت‌الجماهیر، 2/3/1365.
  16. سند شماره 267/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص10.
  17. سند شماره 267/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص15.
  18. سند شماره 655/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص18.
  19. سند شماره 361740 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (ژاجا - رکن2) به رکن3 ژاجا، 3/3/1365؛ و - سند شماره 320070 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاجا کردستان (رکن3) به استانداری کردستان، 3/3/1365.
  20. سند شماره 340055 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 7/3/1365.
  21. سند شماره 361729 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی فرمانده عملیات شمال‌غرب به فرماندهی نزاجا، شماره 65، 3/3/1365.
  22. سند شماره 423991 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه سردشت به واحد اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 24/3/1365.
  23. همان، صص 29 - 23.
  24. سند شماره 261403 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی مقر مسجدالاقصی به فرماندهی ناحیه2، 2/3/1365.
  25. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 65، 3/3/1365، صص 49 و 50، واشنگتن ـ خبرگزاری فرانسه، 2/3/1365.
  26. روزنامه کیهان، 3/3/1365، ص2.
  27. سند شماره 361740 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  28. سند شماره 361729 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  29. سند شماره 361721 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  30. روزنامه کیهان، 3/3/1365، ص2.
  31. سند شماره 1193/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی تیپ21 امام رضا(ع)، حمید فراهانی، 28/2/1365 تا 5/3/1365، ص31.
  32. روزنامه جمهوری اسلامی، 2/3/1365، صص 10 و 11.
  33. اوج دفاع، پیشین، صص 105 و 106.
  34. روزنامه ابرار، 3/3/1365، ص1.
  35. سند شماره 1195/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف، سعید سرمدی، 26/2/1365 تا 3/3/1365، صص 34 و 35.
  36. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 65، 3/3/1365، ص22، رادیو بی‌بی‌سی، 2/3/1365.
  37. همان، ص17، پاریس ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 2/3/1365.
  38. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 66، 4/3/1365، صص 17 و 18، بلگراد - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 2/3/1365.
  39. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 65، 3/3/1365، ص22، رادیو بی‌بی‌سی، 2/3/1365.
  40. سند شماره 182211 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مدیر وزارت امور خارجه به ستاد مرکزی سپاه، 7/4/1365.
  41. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 65، 3/3/1365، ص37، نیویورک ـ خبرگزاری یونایتدپرس، 2/3/1365.