1365.11.27

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1365
1365.10.27
نام‌های دیگر بیست و هفت دی
تاریخ شمسی 1365.10.27
تاریخ میلادی 17 ژانویه 1987
تاریخ قمری 16 جمادی‌الاول 1407



گزارش - 1

1. در نهمین روز عملیات کربلای۵ و پس از عقبنشینی دیروز ارتش عراق از منطقه شرق نهر جاسم و جزایر بوارین و امالطویله، در حالی که یگانهای دو قرارگاه قدس و نجف به پاکسازی و تصرف مناطق تخلیه شده مشغول بودند، تدبیر فرماندهی عملیات مبتنیبر اصل تداوم عملیات و ورود به منطقه غرب نهر جاسم بود. ساعت ۰۰:۰۵، محسن رضایی فرمانده کل سپاه: «ما الآن به هر قیمتی باید جای پایی در اینجا [غرب نهر جاسم] بگیریم که دشمن اینجا مستقر نشود. اگر اینجا مستقر شد، مثل یک گره میشود که هر چه بزنیم کنار، دیگر نمیگیرد. به هر قیمتی هست ما باید عملیاتمان را ادامه بدهیم، یک سرپلی اینجا بگیریم.» در این حال که فرماندهی عملیات به چگونگی تصرف سر پلی در غرب نهر جاسم میاندیشید، انتشار خبری در ساعت ۱۱:۴۵ مبنیبر نقل و انتقال گسترده عراق به سمت منطقه فاو (منطقه عملیاتی والفجر۸) ناگهان جوّ حاکم بر قرارگاه خاتمالانبیاء - ۱ (سپاه) را که متأثر از عقبنشینی دشمن در منطقه شلمچه بود، تغییر داد. غلامعلی رشید معاون عملیاتی فرمانده سپاه: «عراق نیاز به زمان دارد و بعید نیست چنین حرکتی انجام دهد.» محسن رضایی: «عراق آنجا همه چیزش حاضر است و قبلاً نیرو میخواسته که چنین عملی را انجام دهد.» ده دقیقه بعد، محسن رضایی به یعقوب زهدی جانشین فرمانده توپخانه نیروی زمینی سپاه: «دشمن میخواهد به فاو حمله کند، به توپخانه آمادهباش بدهید.» سپس، به رسول یاحی رابط سپاه با نیروی هوایی ارتش: «به سرهنگ بابایی [معاون عملیات نیروی هوایی] بگویید امروز فقط روی فاو بمباران کنند.»[۱] محسن رضایی همچنین در تماس تلفنی با آقای هاشمی رفسنجانی فرمانده عالی جنگ: «یک احتمال این است، دشمن امکانات زیادی به فاو میبرد چون اینجا زمان نداشته، به دنبال زمان است آن هم با درگیر کردن ما در فاو.» غلامعلی رشید: دشمن قبل از عملیات کربلای۵ توان حمله به فاو را داشته؛ ولی با انهدامی که در اینجا داشته فعلاً نیاز به زمان دارد و احتمالاً در آنجا دست و پا میزند تا بتواند اینجا تحکیم موضع کند. احتمال دیگر این است که میخواهد یگانهای آسیب دیده را با یگانهای تازه نفس در فاو جابهجا کند. به هر حال و با پیگیریهای به عمل آمده و بررسی تحرکات دشمن، احتمال حمله او به مواضع دفاعی رزمندگان ایران در منطقه فاو ضعیف ارزیابی گردید و به این ترتیب، بحرانی که چندین ساعت قرارگاه فرماندهی خاتمالانبیاء - ۱ (سپاه) را ملتهب و مضطرب کرده بود، مرتفع و پس از آن بار دیگر مباحث مربوط به ادامه عملیات و تصرف سرپل غرب نهر جاسم دنبال شد.

رزمندگان در خط مقدم شلمچه - عملیات کربلای ۵ ساعت ۱۳:۲۵، علی شمخانی فرمانده نیروی زمینی سپاه تدبیر اتخاذ شده در این خصوص را به شرح زیر به اطلاع فرماندهی عملیات رساند: «لشکر۱۷ و لشکر۵ مانور خودشان را از انتهای بوارین به سمت صالحیه انجام میدهند. لشکرهای۴۱، ۳۳ و ۳۲ از محور ۴۶ [منطقه شمال نوک شرقی جزیره صالحیه] روی قمر تا شمشیر عمل میکنند. لشکرهای۸ و ۱۴ از محور ۷۴ [جنوب شرقی تقاطع جاده شلمچه و نهر جاسم] به عنکبوت [قرارگاه ۲۶ دشمن] و از آنجا به ۲۰ [شمال خط دوعیجی] وصل میشوند.» شمخانی سپس به مشکل کمبود دستگاههای مهندسی برای احداث خاکریز و ... اشاره کرد که در این خصوص محسن رضایی به مهدی مبلغ جانشین قرارگاه مهندسی خاتمالانبیاء گفت: «بچهها کسی در مقابلشان نیست و میخواهند بروند جلو، دستگاه مهندسی میخواهند.» در این میان، یکی دیگر از موضوعات اساسی و مورد نظر، کسب اطلاع از تحرکات و اقدامات دشمن بود. تجربه عقبنشینی عراقیها و انتقال ندادن خبر آن به فرماندهی عملیات اتفاقی ناخوشایند بود که سعی میشد در ادامه از تکرار آن جلوگیری شود. بر این اساس، حدود ساعت ۱۹:۴۵ محسن رضایی به محمد باقری معاون اطلاعات نیروی زمینی سپاه گفت: «مسئله اطلاعات از دشمن را پیگیری کنید، [معاونتهای] اطلاعات عملیات قرارگاهها فعال باشند؛ چون ما در حال پیشروی هستیم، مستمراً به اطلاعات نیاز داریم.» محمد باقری هم کالک گسترش دشمن و تدبیر پدافندی او در پشت نهر جاسم را برای فرماندهی عملیات تشریح کرد و گفت: «دشمن با بیش از ۲۰ تیپ در منطقه گسترش یافته و امروز از صبح تأکیدش بر این بود که در دو ردیف، پشت نهر جاسم و پشت کانال زوجی نیروهایش مستقر شوند. دشمن برای تخلیه طرح داشته و از نیم روز هفتم، شنود قرارگاه نجف گفت که دشمن در حال عقبنشینی است.» مبتنیبر این خبر، محسن رضایی نیز تأکید کرد: «امشب باید همت ما صرف گرفتن سرپل در جاده سوم [جاده بوارین - تنومه در غرب نهر جاسم] باشد.»[۲] با وجود این تأکید فرماندهی عملیات، مشکل عمده جبهه خودی برای ادامه عملیات، توان یگانهای رزمی بود که پس از هشت شبانه روز نبرد سنگین و تحمل آتش پر حجم توپخانه و بمبارانهای هوایی دشمن کاهش یافته بود. محمدباقر قالیباف فرمانده لشکر۵ نصر: «بر اینهایی که طرح خط پدافندی عراق را دادهاند لعنت! که ما با ۳۰۰ گردان [در واقع ۲۰۰ تا ۲۱۰ گردان] آمدهایم تا اینجا [نهر جاسم].» غلامرضا جعفری فرمانده لشکر۱۷ علیبنابیطالب: زمین الآن مهیّاست برای رفتن [پیشروی]؛ ولی ما دیگر توان نداریم. در این وضعیت به نظر میرسید اغلب یگانها برای ورود به مرحله جدید عملیات ناتوان بودند و به نوعی انتظار داشتند با توقف موقت عملیات، به آنها چند روز فرصت بازسازی داده شود. اما موقعیت بیثبات دشمن و ضعف روحی او که بر اثر شکستهای پی در پی حاصل شده بود؛ حکم میکرد که قبل از مستحکم شدن مواضع عراقیها در خط جاسم عملیات حتی با توان و شتاب کم استمرار یابد. بنابراین، فرماندهی نیروی زمینی مأموریت تصرف سرپل نوک شرقی جزیره صالحیه و سرپل خط جاسم در محور جاده بوارین - تنومه را به قرارگاههای نجف و قدس ابلاغ کرد. این سرعت در تصمیمگیری که میتوانست مشکلاتی را هنگام اجرا به همراه داشته باشد، به بروز ابهاماتی در نزد اغلب فرماندهان یگانها و قرارگاههای عملیاتی انجامید که از آن جمله گفته میشد چون منطقه تعیین شده در عملیات مورد نظر محدود است، این مأموریت باید به یک قرارگاه واگذار شود. محمدباقر قالیباف: «من معتقدم این را باید یک قرارگاه عمل کند. دو قرارگاه عمل کند، اوضاع به هم میریزد.» همچنین، درباره موضوعاتی چون کاهش توان به لحاظ نیرو و تجهیزات، خستگی و اتمام مأموریت بسیاری از نیروهای بسیجی، نبود زمان کافی برای آمادگی و ... مطالبی مطرح میشد. غلامرضا جعفری: «ما سه گردان آوردهایم که نه فرمانده گردان دارد، نه فرمانده گروهان و نه فرمانده دسته.» محمدباقر قالیباف: «برای امشب خیلی مشکل میبینم آماده بشود؛ چون تا بیاید فرمانده گردان و ... توجیه شوند، امکانات پای کار بیاید و ...، زمان میبرد. ... ساعت ۱۱ به ما گفتهاند. الآن ساعت ۳ [بعدازظهر] است و ما یک قبضه خمپاره هم در آن نزدیکی نداریم.»[۳] در این میان، غلامعلی رشید هم مبتنیبر توان موجود نیروهای خودی و نیز ضرورت اتخاذ تدبیر مناسب معتقد بود: «اگر فردا عملیات انجام شود با توان بیشتری است و بهتر خواهد بود.» به این ترتیب، از یک سو چنین استدلال میشد که تأخیر در ادامه عملیات به تحکیم و تثبیت مواضع عراقیها در خط جاسم و در نتیجه توقف قطعی عملیات منجر خواهد شد. از سوی دیگر، ضرورت تجدید سازمان و تأمین نیازهای لجستیکی و ... یگانهای رزمی تأخیر در اجرای عملیات را دیکته میکرد. بر این اساس، در ساعت ۲۳:۵۵ امروز جلسه فرماندهان ارشد سپاه برای تصمیمگیری در این خصوص تشکیل شد.*[۴]

گزارش - 2

2. حملات هوایی و موشکی عراق علیه مناطق غیرنظامی ایران امروز نیز ادامه پیدا کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از قم هواپیماهای عراقی مقارن ۱۱:۰۷ حریم هوایی این شهر را مورد تجاوز قرار دادند که در مواجهه با آتش پر حجم پدافند هوایی مجبور به فرار شدند. همین گزارش حاکی است پنج فروند جنگنده عراقی در ساعت ۱۲:۴۰ قصد بمباران پادگان منظریه در ۲۰ کیلومتری قم را داشتند که با اقدام به موقع پدافند مستقر در این یگان قبل از انجام هر اقدامی متواری شدند. به گفته یک مقام نظامی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی، جنگندههای عراقی از نوع میراژ اف۱ بوده که سعی داشتند همزمان از شمال و جنوب به این پادگان حملهور شوند ولی در رویارویی با آتش پر حجم ضدهوایی، سه راکت در یک منطقه بیابانی در جنوب پادگان رها کردند که خسارتی به بار نیاورد.[۵] جنگندههای عراقی در ساعت ۲۲:۲۵ امشب نیز وارد حریم هوایی قم شدند که در مواجهه با آتش پدافند بدون هر اقدامی منطقه را ترک کردند.**[۶] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی پل ارتباطی تله زنگ در استان لرستان در ساعت ۱۱:۳۰ امروز مجدداً بمباران شد. بر پایه گزارش دریافت شده از استانداری لرستان حمله امروز در حالی صورت گرفت که فعالیت برای تعمیر این پل و برقراری ارتباط راهآهن لرستان به خوزستان ادامه داشت. پل تله زنگ پنجشنبه هفته گذشته بمباران شد.[۷] در اقدامی دیگر شهر ایلام مقارن ساعت ۱۱:۵۵ و ۱۳:۰۵ هدف اصابت ۴ موشک عراقی قرار گرفت که بر اثر این حمله یک تن شهید و ۳ نفر مجروح شدند. گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از ایلام همچنین حاکی است در این حمله دهها واحد مسکونی تخریب شد و یا آسیب کلی دید.[۸] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از خرمآباد مقارن ساعت ۱۲ امروز چند فروند هواپیمای عراقی با ورود به حریم هوایی شهر کوهدشت چهار منطقه مسکونی این شهر را بمباران کردند که بر اثر آن ۱۴ تن شهید و بیش از ۱۰۰ نفر مجروح گردیدند.[۹] همچنین بر اساس نامه فرمانده سپاه پاسداران ناحیه لرستان بر اثر این حمله که ۴ میگ عراقی در آن شرکت داشتند به صد واحد مسکونی و چند مغازه خسارات کلی و جزئی وارد شد. در این نامه همچنین اشاره شده: «ضعف کلی اینکه پدافندها از نوع بسیار پایین هستند و در مقابله با هجوم هوایی مؤثر نیستند.»[۱۰] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در حمله ساعت ۱۲:۲۵ هواپیماهای عراقی به تهران یک خانه مسکونی در خیابان ولنجک در شمال تهران هدف یک بمب قرار گرفت که بر اثر آن سه تن شهید و حدود سی نفر مجروح شدند. شهدای این حمله یک پیرمرد ۵۵ ساله و دو کودک ۲ و ۴ سالهاند. بر اساس این گزارش یک بمب نیز در شمالیترین نقطه دانشگاه شهید بهشتی اصابت کرد که خساراتی دربر نداشت.[۱۱] در ادامه حملات امروز هواپیماهای مهاجم عراق، شهر اهواز در ساعت ۱۷:۱۰ هدف حمله چند فروند جنگنده عراقی قرار گرفت که در این حمله بیش از ۱۱ نقطه این شهر هدف بمب و راکت قرار گرفت. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اهواز در جریان این حمله که بیش از ۲۵ دقیقه به طول انجامید اطراف کارخانه نورد، واحدهای تجاری فلکه راهآهن، خیابانهای سقراط، ابهر، خیام و منطقه نهضتآباد، پارک شماره ۱ در پیچ استادیوم، اطراف بیمارستان گلستان، پشت حوزه نظام وظیفه، پشت هتل فجر و استراحتگاه نیروهای رزمنده واقع در محوطه راهآهن هدف قرار گرفت و چندین واحد مسکونی و تجاری تخریب گردید یا آسیب دید. این گزارش حاکی است تا زمان مخابره خبر ۳۲ تن شهید و ۲۸۲ نفر مجروح شدند.***[۱۲] هواپیماهای عراقی در ساعت ۲۲:۲۰ وارد حریم هوایی شهر تبریز شدند و دانشگاه تبریز را هدف بمبهای خود قرار دادند.[۱۳] گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از تبریز حاکی است در این حمله حداقل ۱۵ تن شهید شدند. بر پایه این گزارش بر اثر اصابت اولین بمب بخشی از مجتمع دانشگاه تبریز تخریب شد و بمب دوم به زمین چمن فوتبال دانشگاه برخورد کرد و سومین بمب در همان منطقه در محوطه بیمارستان امام خمینی حفره بزرگی به عمق ۳ متر و به شعاع ۶ متر ایجاد کرد و اکثر شیشههای بیمارستان شکسته شد. چهارمین بمب به محوطه خالی کوی استادان اصابت کرد که تلفات جانی و مالی در بر نداشت. این گزارش به نقل از رئیس دانشگاه تبریز حاکی است: «تعدادی از دانشجویان این دانشگاه در کارگاه دانشکده فنی دانشگاه مشغول تولید سلاحهای جنگی بودهاند که هدف بمباران قرار گرفته و چند تن از آنها به شهادت رسیدند.» همچنین اتاق مهندسین و دانشجویان صنایع سپاه در دانشگاه نیز بر اثر حمله هوایی آسیب دید.[۱۴] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اصفهان مقارن ساعت ۲۲:۲۳ شهر اصفهان مورد هجوم چند فروند هواپیمای مهاجم واقع شد. در جریان این حمله یک منطقه مسکونی در جاده رهنان واقع در شمالغربی اصفهان هدف قرار گرفت که یک واحد مسکونی ویران و به چند واحد خساراتی وارد شد.[۱۵] بر اساس نامه دفتر فرمانده سپاه دوم نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حمله هوایی امشب به اصفهان ۱۳ نفر مجروح گردیدند که یکی از آنها پس از انتقال به بیمارستان به شهادت رسید. همچنین یکی از بمبهای پرتاب شده عمل نکرد.[۱۶] به نوشته نشریه اخبار روزانه در حملات اخیر هواپیماهای عراق به اصفهان تمامی بمبهای پرتابشده در محدوده خیابان فروغی رها شده و به همین خاطر اکثر قریب به اتفاق ساکنین این منطقه منازل خود را تخلیه و به محلهای دیگری عزیمت کردهاند. بر اساس این گزارش خروج مردم از شهر همچنان ادامه دارد. گزارش نشریه مذکور همچنین حاکی است: «ضمناً در بین مردم شایع شده که عراق به مردم اصفهان تا مورخه ۲۷/۱۰/۱۳۶۵ مهلت داده که منازل خود را تخلیه نمایند و قرار است با ۶۰ فروند به این شهر حمله کند.»[۱۷] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از سنندج، آسمان شهر سقز در ساعات ۱۸:۱۲ و ۲۲:۳۰ امشب مورد تجاوز هواپیماهای عراقی قرار گرفت که در مواجهه با آتش پدافند هوایی با شکستن دیوار صوتی متواری شدند.[۱۸] به نوشته نشریه اخبار روزانه حریم هوایی شهرهای بانه و رامهرمز امروز از سوی هواپیماهای مهاجم عراقی نقض و دیوار صوتی بر فراز آسمان این شهرها شکسته شد.[۱۹] همچنین ارتش عراق از ساعت ۲۳:۴۰ شب گذشته تا ۱۵:۱۸ امروز طی چند نوبت چندین گلوله توپ به سوی مریوان پرتاب کرد که این گلولهباران تلفات و خساراتی دربرنداشت.[۲۰] در پی بمباران شدید مناطقی از شهر اراک در حمله دیروز هواپیماهای عراقی به این شهر، خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد ۵۳ شهید این حمله صبح امروز بدون تشییع جنازه رسمی به خاک سپرده شدند. این گزارش حاکی است: «در جریان خاکسپاری شهدا، مأمورین انتظامی از تجمع افراد جلوگیری کرده و آنان را متفرق میکردند.»[۲۱] گزارش دیگر حاکی است یک بمب عمل نکرده در اراک را در ساعت ۱۷:۱۹ امروز گروههای تخریب اعزامی از تهران خنثی کردند. این بمب در حمله هوایی روز گذشته به منطقه راهآهن برخورد کرد.[۲۲] همچنین امروز خبرگزاری جمهوری اسلامی از خرمآباد از شهادت دو تن دیگر از دانشآموزان مجروح حمله موشکی شنبه گذشته عراق به شهر بروجرد خبر داد که در نتیجه آمار دانشآموزان شهید این شهر به ۶۴ نفر رسید. مدیرکل آموزش و پرورش استان لرستان در گفتوگو با همین خبرگزاری اعلام کرد تمامی کودکان شهید و مجروح این حمله موشکی دانشآموزان عادی بودهاند نه کودکان استثنایی. وی گفت: «به علت تخریب مدرسه کودکان استثنایی در بروجرد اکثر رسانههای گروهی، شهدای این حمله ناجوانمردانه را کودکان معلول ذکر کردهاند در صورتی که این کودکان دقایقی قبل از حمله با مینیبوس از محل خارج شده (بودند).» ملکی مدیرکل آموزش و پرورش لرستان اضافه کرد: «این امر بدان خاطر پیش آمده است که آموزش و پرورش بروجرد به منظور حداکثر بهرهبرداری از محیطهای آموزشی، دبستان کودکان استثنایی را در دو شیفت کاری مورد بهرهبرداری قرار میداد و این حمله درست دقایقی پس از تعطیلی کلاسهای درس دانشآموزان استثنایی که در شیفت صبح درس میخواندند و لحظاتی قبل از آغاز کلاس دانشآموزان ابتدایی به وقوع پیوست.» وی همچنین گفت: تمامی دانشآموزان شهید در این حادثه به جز دو دانشآموز مدارس راهنمایی، کودکان خردسالی بودند که در کلاسهای اول تا سوم ابتدایی درس میخواندند. به گفته وی در حمله موشکی عراق به بروجرد علاوه بر انهدام مدرسه کودکان استثنایی به سه مدرسه ابتدایی و راهنمایی دیگر خساراتی وارد شد.[۲۳]

گزارش - 3

3. در پاسخ به اقدامات بیوقفه عراق در حمله علیه مناطق مسکونی ایران، شهر خانقین هدف سه موشک زمین به زمین از نوع عقاب قرار گرفت.**** خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران امشب با پرتاب سه فروند موشک زمینبهزمین عقاب، تأسیسات صنعتی و نظامی شهر خانقین عراق را هدف قرار داد. این گزارش حاکی است: «بر اثر اصابت این سه فروند موشک، تلفات و خسارات قابلتوجهی متوجه نظامیان عراقی و تأسیسات نظامی و اقتصادی شهر خانقین شد.»[۲۴]

گزارش - 4

4. پیام رئیس جمهور در مورد ضرورت محکومیت فوری رژیم عراق به خاطر کاربرد سلاحهای شیمیایی و بمباران گسترده شهرها امروز از سوی سفیر ایران در زیمبابوه تسلیم رابرت موگابه رئیسجمهور این کشور شد. به نوشته روزنامه کیهان به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی، «رابرت موگابه رئیس جنبش عدم تعهد در این دیدار ابراز امیدواری کرد که اقدامات نیروهای ایرانی باعث تغییر روش عراق در استفاده از سلاحهای شیمیایی گردد.» وی همچنین با اشاره به اینکه رژیم عراق تاکنون چندین بار به خاطر کاربرد اینگونه سلاحها محکوم شده است تصریح کرد به نظر نمیرسد این محکومیتها تأثیری کرده باشد. رئیس جنبش عدم تعهد افزود: «من قبول دارم که اگر امروز ایران با عراق صلح نماید هیچ تضمین قاطعی برای عدم تجاوز مجدد وجود ندارد.»[۲۵]

گزارش - 5

5. حمله امروز هواپیماهای عراقی به شهر تهران بلافاصله در سطح رسانههای خارجی انعکاس گستردهای پیدا کرد. منابع خبری همچنین گزارشهایی از اوضاع شهرهای بغداد و بصره به دنبال جنگ اخیر شهرها انتشار دادند. خبرگزاری فرانسه در پی بمباران منطقهای واقع در شمال شهر تهران گزارش داد: «صدای یک انفجار شدید که دلیل آن روشن نیست در ساعت ۱۲:۳۳ به وقت محلی (۹:۳۰ به وقت جی.ام.تی) بامداد امروز (شنبه) در پایتخت ایران شنیده شد و پس از آن آتش توپخانه دفاع ضدهوایی به صدا درآمد.» این خبرگزاری با اشاره به اعلام وضعیت قرمز که فقط پنج دقیقه به طول انجامید افزود: «احتمالاً این یک حمله هوایی به پایتخت ایران بوده است که از زمان آغاز تهاجمات ایران در جنوبشرقی و مرکز عراق، اولین حمله هوایی به تهران میباشد.»[۲۶] همین خبرگزاری ساعتی بعد از بغداد به نقل از ستاد عالی ارتش عراق اعلام کرد: «هدف حمله هوایی انجام گرفته توسط نیروی هوایی عراق در اواخر بامداد امروز در تهران محل اقامت آیتالله خمینی و دفاتر همکارانش بوده است.» این گزارش یادآور شد: «عراق روز گذشته پس از شلیک یک موشک زمین به زمین ایرانی به سوی بغداد رهبران تهران را به بدترین مجازاتها تهدید کرده بود.»[۲۷] همچنین خبرگزاری آسوشیتدپرس از نیکوزیا در گزارشی به ادعای عراق در مورد حمله هواپیماهای این کشور به اقامتگاه رهبر ایران اشاره کرد و سپس به نقل از ایرنا خبرگزاری جمهوری اسلامی نوشت یک هوایپمای عراقی ساعت ۱۲:۲۵ به وقت محلی منطقهای در تهران را بمباران کرد. آسوشیتدپرس اضافه کرد: «این خبرگزاری ذکری از [اقامتگاه] (امام) خمینی که در حومه شمال تهران زندگی میکند به میان نیاورد اما گفت یک مرد ۵۵ ساله و دو کودک ۴ ساله که پدرشان در جبهه جنگ خلیج (فارس) در حال نبرد است کشته شدند.»[۲۸] رادیو بیبیسی نیز در گزارشی از تهاجم جنگندههای عراقی به حریم شهر تهران گفت: «از بهار سال ۱۹۸۵ تاکنون این اولین بار است که جتهای جنگنده عراق به بمباران تهران پرداخته(اند).» این رادیو خاطرنشان کرد: «این حمله هوایی عراق در حالی انجام گرفت که ایران پیشروی تازه نیروهایش در جبهه جنوبی را گزارش میداد که نیروهای ایران ۸ روز پیش تهاجم جدیدی را در آنجا آغاز کردند. ایران اعلام کرد که نیروهای آن کشور تسخیر کامل جزیره بوارین در شطالعرب در جنوبشرقی بصره را به انجام رساندهاند.»[۲۹] در این بین، رادیو ایران در گزارش خود گفت: با وجود ادعاها مبنی بر اینکه دفاع موشکی و ضدهوایی تهران بسیار تقویت شده و سایتهای موشکی در اطراف تهران برپا شده است، هواپیماهای عراقی امروز در ارتفاع بسیار پایین و با آسودگی خیال بر فراز تهران پرواز میکردند. این رادیو مدعی شد ظاهر شدن هواپیماهای مذکور بر فراز مناطقی از تهران بر ضعفی شگفتبرانگیز در دفاع از آسمان پایتخت نقطه تأکید گذاشت.*****[۳۰] در همین حال خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی از بغداد با اشاره به پرتاب ۴ موشک زمین به زمین از سوی ایران در یک هفته اخیر نوشت: این موشکها «جنگ شش ساله خلیج (فارس) را به پایتخت چهار میلیون نفری عراق آورده است.» به نوشته این خبرگزاری: «موشکهای روسی اسکاد بی با کلاهکهای قوی ۹۰۰ پوندی خود ۲۰ بار از مارس ۱۹۸۵ تا به حال در پایتخت عراق افتادهاند.» آسوشیتدپرس افزود: «یک سکنه خارجی بغداد گفت وقتی موشکها شروع کردند، وحشتی در افکارمان بود. فکر میکردیم این جای هولناکی است ولی افزود که مردم به این حملات عادت کردهاند. با وجود شبهای تقریباً خنک خوب زمستان جمعیتی که معمولاً بلوارهای این شهر را پر میکردند کم شدهاند. بسیاری در خانه میمانند تا به اخبار رادیو گوش دهند. اما موسیقی عربی هنوز از کلوپهای شبانه به گوش میرسد و مردم هنوز در اطراف دکههای ساندویچفروشی کنار پیادهروها جمع میشوند.» آسوشیتدپرس ادامه داد: «حملات موشکی ایران و از سرگرفته شدن حملات هوایی ایران در شمال عراق موجب شد که شرکتهای هواپیمایی سوئیسایر و لوفتهانزا بعضی از پروازهای خود به بغداد را در این هفته لغو کنند. اینکه موشکها کجا به زمین میخورند عمدتاً به شانس بستگی دارد. یک دیپلمات غربی در بغداد آنها را موشکهای عصر حجر که احتمالاً از سلسله کوهی در حدود ۲۰۰ کیلومتری شرق بغداد شلیک میشوند توصیف کرد. وی گفت اگر بتوانید در یک کیلومتری هدف بزنید شلیک خوبی بوده است (اما) احتمال کشته شدن در یک حادثه رانندگی بسیار بیشتر از مورد اصابت یک اسکاد قرار گرفتن است.»******[۳۱] همچنین به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از واشنگتن روزنامه امریکایی واشنگتن پست امروز در گزارشی از تأثیر گلولهباران شهر بصره اعلام کرد هزاران تن از مردم بصره از این شهر بندری درحال فرار هستند. این روزنامه با اشاره به پیشرویهای تازه نیروهای ایران در فاصله کمتر از ۱۶ کیلومتری بصره و رفت و آمد سریع آمبولانسها در خیابانهای این شهر افزود: «کامیونها نیز با عجله در خیابانهای بصره نیروهای تازهنفس را به جلو و نیروهای فرسوده را به پشتجبهه منتقل میسازند. یک تاجر گفت: افراد متأهل همسر و فرزندان خود را به خارج از بصره فرستادهاند، ولی مردها در شهر میمانند هرچند کسی آنها را نمیبیند.» پاتریک تیلور گزارشگر واشنگتن پست در بصره در ادامه مینویسد: «شهروندان بصره در میان سنگرهای کیسههای ماسهای پناه گرفتهاند.» این روزنامه میافزاید: «هتل شرایتون بصره که روبهروی راه آبی شطالعرب واقع شده مورد اصابت مستقیم چندین گلوله توپ قرار گرفته است. تمام پنجرههای اتاقهای مقابل شکسته است. دیوارهای ساختمان بهشدت آسیب دیده و در ورودی آن نیز تحت محاصره کیسههای ماسهای قرار گرفته است.» براساس این گزارش«اغلب مسافرین (هتل) تخلیه و یا به بغداد منتقل گشتهاند و تنها ۶۰ نفر در داخل آن باقی ماندهاند.» در بخش دیگری از این گزارش آمده است: «روستاهای شهر زبیر واقع در ۲۰ کیلومتری غرب بصره به یک اردوگاه آوارگان و نیز قرارگاه مرکزی پشتجبهه برای ارتش عراق تبدیل گشته است.» واشنگتن پست در ادامه گزارش خود به رفتوآمد هلیکوپترهای توپدار و تانکها در بصره اشاره کرده و گزارشهایی از منابع ایرانی و عراقی درمورد آخرین تحولات درگیریها را به چاپ رسانده است.[۳۲]

گزارش - 6

6. هرالد تریبیون درباره عواقب احتمالی پیروزی ایران در عملیات کربلای۵ هشدار داد. روزنامه اینترنشنال هرالد تریبیون چاپ اروپا امروز در مقالهای از اینکه عملیات کربلای۵ حمله نهایی ایران باشد، ابراز تردید کرد و نوشت: «به نظر میرسد این عملیات یک عملیات مقدماتی برای قطع ارتباط بصره و بغداد باشد.» این روزنامه سپس به نقل از تحلیلگران اضافه کرد: «یکی از نخستین عواقب رسیدن ایران به چنین هدفی برپایی یک جمهوری اسلامی در عراق خواهد بود.» هرالد تریبیون همچنین با اعلام اینکه اگر گزارشهای دریافتی درباره این عملیات صحت داشته باشد باید زنگ خطر در همه کشورهای غرب آسیا به صدا در آید، به نقل از یک مقام بلندپایه نظامی رژیم صهیونیستی نوشت: «این جریان میتواند به انفجاری جدید با دخالت این کشور منجر شود.»[۳۳]

گزارش - 7

7. در ادامه انتشار گزارشهای مربوط به مشکلات آوارگان شهرهای آسیبدیده از حملات هوایی و موشکی عراق، خبرگزاری جمهوری اسلامی در باختران از تخلیه کامل این شهر خبر داد. خبرگزاری مذکور در گزارش خود ضمن این یادآوری که خروج مردم باختران در پی حملات موشکی و بمبارانهای شدید عراق از آبانماه سالجاری تاکنون صورت گرفته است نوشت: از سوی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران برای افرادی که امکانات مالی به منظور عزیمت به شهرها و مناطق دیگر کشور ندارند اقداماتی جهت ایجاد اردوگاههایی در محلهای امن به عمل آمده است تا این شهروندان با وجود سرمای شدید در دامنه کوهها و ارتفاعات در این اردوگاهها اسکان یابند. این گزارش حاکی است: «در حال حاضر نیروهای بسیجی مقاومت شهری عهدهدار حفظ اموال واحدهای مسکونی و تجاری تخریب شده در جریان بمبارانهای دشمن میباشند.»[۳۴] بنا به گزارش دیگری از خبرگزاری جمهوری اسلامی، علی نکویی استاندار باختران عصر دیروز در یک گفتوگوی تلفنی با خبرنگار این خبرگزاری اعلام کرد: «ستادهای ویژه کمکرسانی در شهر تشکیل شده اما کمبودهایی وجود دارد. ما حداقل روزانه به ۳۰ تن نان نیاز داریم و تخممرغ، گوشت و خواربار برای مردمِ باقیمانده و دیگران که به روستاهای اطراف پناه بردهاند و همچنین تانکر سوخترسانی از دیگر اقلام مورد نیاز است.» استاندار باختران همچنین گفت: «بمباران اخیر شهر باعث آسیبدیدگی شبکههای برقرسانی شده است که تلاش برای ترمیم آنها ادامه دارد (اما) به دلیل گستردگی خسارات هنوز قسمتی از شهر در خاموشی به سر میبرد.» وی افزود: «در مورد امنیت شهر نیز به دلیل تخلیه وسیع آن مشکل داشتیم که برادران مسئول نهایت تلاش خود را برای حفظ امنیت شهر انجام میدهند.»[۳۵] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اراک در پی بمبارانهای اخیر هواپیماهای عراقی، خروج مردم از این شهر به مناطق روستایی اطراف و شهرهای دیگر ادامه دارد. بر پایه این گزارش مغازههای شهر به حالت تعطیل درآمده و دانشآموزان از رفتن به مدارس خودداری میکنند. همین گزارش حاکی است: «انبوه مردم این شهر که منتظر تهیه وسیله نقلیه برای خروج از شهر میباشند در خیابانهای اطراف نظر هر بینندهای را به خود جلب میکند.»[۳۶] همچنین در پی حملات هوایی چند روز اخیر به شهر اصفهان شمار زیادی از اهالی این شهر برای حفظ جان خود به شهرهای مختلف استان چهارمحال و بختیاری بهویژه شهرکرد و مناطق روستایی این استان مهاجرت کردهاند. اکثر مهاجرین برای اقامت در این استان با مشکلاتی روبهرو هستند. مسافرخانههای شهرکرد ظرفیت پذیرش این تعداد را ندارند و برخی از مسافرخانهها نیز به علت کمبود سوخت از پذیرش مهاجرین خودداری میکنند. معاون سیاسی و اداری استانداری چهارمحال و بختیاری در این خصوص اظهار داشت: در حد توان آمادگی پذیرایی مهاجرین اصفهانی را داریم و به این منظور سهمیه آرد نانواییها را افزایش دادهایم. وی همچنین گفت: «مهاجرت شهروندان اصفهانی به این استان قابل سرزنش نیست بلکه حفظ جان یک تکلیف است و علاوه بر آن اقدامات دشمن را خنثی میکند.» این گزارش همچنین حاکی است از بدو جنگ، استان چهارمحال و بختیاری مورد حملات هوایی قرار نگرفته و این در حالی است که هواپیماهای عراقی با عبور از آسمان این استان اقدام به بمباران شهر اصفهان میکنند. بر پایه این گزارش هواپیماهای عراقی به آسانی از فراز منطقه کوهرنگ در این استان عبور کرده و اصفهان را بمباران میکنند چرا که این منطقه برای رادارهای ایران یک منطقه کور تلقی میشود. البته اخیراً اقداماتی برای استقرار پدافند هوایی در این منطقه انجام گرفته است.[۳۷]

گزارش - 8

8. همزمان با اعزام نیروهای داوطلب تازهنفس از سراسر کشور به جبهه های جنگ، واحد بسیج مستضعفین سپاه پاسداران از فرماندهان بسیجی طرح مالک اشتر خواست با حضور در گردانهای مالک اشتر به عملیات رزمندگان اسلام تداوم دهند. به گزارش روزنامه کیهان طی چند روز گذشته تا امروز شمار زیادی از نیروهای سازماندهی شده در قالب گردانهای رزمی تخصصی سپاهیان محمد(ص) و همچنین گروههای جهادگر، امدادگر و راهسازی در میان بدرقه پرشور مردم از شهرهای اهواز، بوشهر (توابع شهرستان دشتستان و روستاهای تابعه)، شیراز، ارسنجان، یاسوج، مشهد (شهرهای مختلف استان خراسان)، یزد، کاشان، سمنان، قم و کرج (شهرهای تابعه) عازم مناطق نبرد شدند.[۳۸] در همین حال واحد بسیج سپاه با صدور اطلاعیهای ضمن تبریک پیروزیهای رزمندگان در عملیات کربلای۵ و کربلای۶ از کلیه فرماندهان بسیجی طرح مالک اشتر (اسامه) که در آزمونهای مربوطه قبول شده و حکم مسئولیت دریافت کردهاند و نیز اعضای طرح لبیک یا خمینی که دارای کدهای ذکر شده در این اطلاعیه هستند، خواست حداکثر تا تاریخ دوم بهمن ماه به واحد بسیج در سراسر کشور مراجعه کنند تا با تشکل در گردانهای مالک اشتر به رزم بیامان سپاهیان محمد(ص) تداوم بخشند.[۳۹] روزنامه کیهان در شماره امروز در یادداشتی با عنوان ضرورت حضور نیروها در جبهه فراخوان امروز واحد بسیج سپاه را مورد اشاره قرار داد و نوشت: «...پیروزیهای درخشان فرزندان توانمند اسلام در عملیات کربلای۵ تاریخ انقلاب اسلامی را در شورانگیزترین و حساسترین مرحله خود قرار داده و ضرورت حضور هر چه گسترده نیروهای تازهنفس در جبههها را دو چندان میکند.» این یادداشت میافزاید: «اکنون که رژیم روبهزوال عراق علیرغم کمکهای بیدریغ استکبار شرق و غرب و حکام مرتجع عرب به دست سلحشوران جبهه توحید در آستانه اضمحلال کامل قرار گرفته و ضربات کوبنده سپاه اسلام رمق از پیکر فرتوت رژیم عراق بازستانده است سایر نیروهای مردمی باید سریعاً به یاری رزمندگان اسلام برخاسته و به سوی جبهه ها گسیل شوند و در وارد کردن آخرین ضربات به خصم زبون به سپاهیان کفرستیز بپیوندند.»[۴۰]

گزارش - 9

9. اتحاد شوروی درصدد تصویب قطعنامهای از سوی سازمان ملل متحد است که به موجب آن صدور اسلحه به ایران و عراق ممنوع شود. در همین حال دبیرکل اتحادیه عرب نیز اعلام کرد سازمان ملل طبق منشور خود قدرت دارد راهحل مسالمتآمیزی را برای جنگ ایران و عراق اعمال کند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی روزنامه الاتحاد (چاپ امارات) در گزارشی به نقل از منابع اطلاعاتی خود اعلام کرد: «شوروی میکوشد شورای امنیت سازمان ملل را وادار به صدور قطعنامهای نماید که بهموجب آن ارسال اسلحه به ایران و عراق ممنوع اعلام شود.» به نوشته الاتحاد، شوروی بهمنظور اجرای دقیق پیشنهاد خود خواستار اجرای فصل هفتم از منشور ملل متحد درمورد کشورهایی است که از این منشور تخلف کنند. این گزارش حاکی است: «هیئت نمایندگی شوروی در سازمان ملل هماکنون بهطور غیررسمی سرگرم مشورت با تعدادی از کشورهای عضو شورای امنیت و پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل جهت بررسی چگونگی امکان صدور چنین قطعنامهای میباشد.»[۴۱] همچنین رادیو بیبیسی گزارش داد شاذلی قلیبی دبیرکل جامعه عرب در اظهاراتی ضمن اعلام پشتیبانی از پیشنهاد خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل درباره تشکیل جلسه شورای امنیت در سطح وزرای خارجه اعضای دائم برای بحث در مورد جنگ ایران و عراق گفت: «ادامه جنگ ایران و عراق نهتنها توهینی برای جامعه بینالمللی است، بلکه تردیدی در مسئولیت جمعی این سازمان است.» قلیبی ادامه داد: «سازمان ملل بر طبق منشور خود قدرت دارد که راهحل مسالمتآمیزی اعمال کند.» وی معتقد است که سازمان ملل میتواند ایران و عراق را وادار به اجرای خواست این سازمان نماید.[۴۲] به گزارش رادیو مسقط به نقل از خبرگزاری خلیج، دولت بحرین امروز از پیشنهاد دبیرکل سازمان ملل متحد استقبال کرد. این خبرگزاری گزارش داد: «شیخ محمد بن مبارک آل خلیفه وزیر خارجه بحرین، طی تلگرافی برای دکوئیار ابراز امیدواری نمود که شورای امنیت بتواند به مسئولیتهای کامل خود در قبال حفظ صلح و امنیت در این منطقه عمل نماید و راهحلی برای پایاندادن به این جنگ ویرانکننده که بیش از شش سال است ادامه دارد بیابد.»[۴۳] به رغم این مواضع و تلاشها در اولویت دادن به اقدامات سازمان ملل، روزنامه الریاض چاپ عربستان سعودی امروز در مقالهای تحت عنوان جنگ ایران و عراق و تلاشها برای پایاندادن به این جنگ عملی شدن پیشنهاد پرز دکوئیار را مورد تردید قرار داد. به گزارش رادیو ریاض این روزنامه مینویسد: «جنگ عراق و ایران در نظر دو ابرقدرت (ورزش) سختی است که هریک از عراق و ایران قدرت و توانایی خود را به هدر میدهند و درنتیجه هیچگونه اقدام واقعی برای پایاندادن به این جنگ به عمل نمیآید، زیرا که هریک از دو ابرقدرت برای استراتژی خود در منطقه ابعادی در نظر دارند.» الریاض با اشاره به انتقال سلاح و کمک نظامی از سوی ابرقدرتها در جنگ و در عین حال خواست دبیرکل سازمان ملل از اعضای شورای امنیت برای اینکه جنگ ایران و عراق را یک مسئولیت جهانی تلقی کنند خاطرنشان میسازد: «ولی چنین مسئلهای نیز هیچگونه اثری برخلاف خواسته پنج کشور دائم عضو این شورا (نامفهوم) زیرا سیاست هدر دادن درآمدهای دو کشورِ در حال جنگ تا رسیدن به استخوان، یک فرصت تاریخی است و انتظار ابرقدرتها جهت فروش اسلحه و مهماتی که انبارهای کشورهای صنعتی اکنون از آنها اشباع شدهاند را برآورده میکند.»[۴۴]

گزارش - 10

10. وزیر امور خارجه الجزایر در مصاحبهای گفت کشورش طی شش سال جنگ خلیج (فارس) گاهی کوششهای موفقیتآمیزی را برای متوقف کردن جنگ به عمل آورد، اما تحولاتی پیش آمد که مانع برداشتن گامهای مؤثر بهسوی صلح شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از الجزیره احمد طالب ابراهیمی که با هفتهنامه الجزایری انقلاب افریقا گفتوگو میکرد با اشاره به میانجیگری الجزایر برای متوقفکردن جنگ ایران و عراق افزود: «متوقفکردن جنگ میان برادران در عراق و ایران و ایجاد روابط همسایگی خوب میان آنها در چارچوب احترام متقابل به حاکمیت و تمامیت ارضی یکدیگر محور تلاشهایی بود که الجزایر از آغاز این جنگ به کار گرفته است.» وی افزود: «الجزایر که برای ایجاد صلح میان دو کشور برادر عراق و ایران بهای سنگینی پرداخت (سرنگونی هواپیمای بن یحیی وزیر امور خارجه اسبق الجزایر، توسط جنگندههای عراق) امروز، بیش از هروقت دیگر بر لزوم کوشش بهمنظور رسیدن به این هدف تأکید دارد.»[۴۵] در همین حال تلویزیون الجزایر در برنامه جهان در هفتهای که گذشت تحولات اخیر جنگ ایران و عراق را مورد اشاره قرار داد و گفت: «جنگ خلیج (فارس) در هفته گذشته بهنحو بیسابقهای شدت گرفت و تلفات و خسارات وحشتناکی در دو کشور بهوجود آورد.» تلویزیون الجزایر بدون اشاره به مسئولیت طرفی که جنگ را آغاز کرده است طولانی شدن آن به مدت ۶ سال را نتیجه تعصب و لجاجت خواند و گفت تلفات بیشمار و از بین رفتن امکانات دو کشور سودهای سرشاری را برای بازرگانان و تولیدکنندگان سلاح دربرداشته است. در این برنامه تلویزیونی با وجود تأکید بر لزوم بازگشت به عقل و حکمت و انتخاب راهحل صلحآمیز جنگ از طریق مذاکره، نتیجهگیری شد: «باتوجهبه گسترش این جنگ طی هفته گذشته امیدی به پایان سریع آن نمیرود و این جنگ میرود تا تر و خشک را باهم بسوزاند.»[۴۶]

گزارش - 11

11. وزیر خارجه امریکا تأکید کرد امریکا مایل به خاتمۀ بدون برنده و بازنده جنگ ایران و عراق است. در همین حال روزنامه نیویورک تایمز پیشنهاد کرد برای جلوگیری از پیروزی ایران در جنگ، عراق در یک اقدام دیپلماتیک به عنوان آغازگر جنگ معرفی شود. به نوشته روزنامه اطلاعات خبرگزاری فرانسه از واشنگتن گزارش داد جرج شولتز در یک مصاحبه تلویزیونی که از شبکه انبیسی پخش شد تأکید کرد که «با فروش سلاحهای امریکایی به ایران مخالف است و در عین حال سیاست برقراری تماس با برخی از عناصر در داخل رژیم ایران را توجیه نمود.» وی در عین حال اهمیت جغرافیایی ایران را یادآور شد و گفت: «سیاستی که ما درباره ایران پیش گرفتهایم سیاستی است که همه دنیا از آن حمایت میکند.» شولتز ضمن آنکه ادعا کرد دلایل قوی وجود دارد که ایران بر روی حوادثی که برای گروگانهای امریکایی در لبنان پیش میآید کنترل دارد گفت: «ما باید اکنون به ایران بگوییم که امیدواریم از این نفوذ برای آزاد کردن گروگانها استفاده کند و منظور این نیست که باید چیزی در ازای آن به ایران بدهیم.» وزیر خارجه امریکا سپس در خصوص جنگ ایران و عراق گفت: «امریکا مایل است که جنگ ایران و عراق بدون غالب و مغلوب پایان یابد.»[۴۷] به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس روزنامه امریکایی نیویورک تایمز در تفسیری بر سیاست خارجی امریکا در جنگ ایران و عراق که موضوع سرمقاله این روزنامه است نوشت: «بالاگرفتن تشدید جنگ در نبرد ۶ ساله میان ایران و عراق سیاست امریکا را دچار ازهمپاشیدگی کرده است. موضع عملی و اصولی بیطرفی امریکا مبنیبر سعی در جلوگیری از فروش اسلحه به هریک از دو طرف متخاصم با انتشار خبر سیاست مخفیانه کاخ سفید یعنی معامله اسلحه در مقابل گروگانها با ایران و ارائه اطلاعات جاسوسی به هر دو طرف، درهم شکسته است. سیاست بیطرفی بدینمعنا بود که امریکا نمیتواند بر روی وقایع آن منطقه اثر چندانی بگذارد.» نیویورک تایمز با برقراری ارتباطی ساده میان انتقال مقادیری سلاح به ایران توسط امریکا و پیروزی احتمالی ایران در جنگ مینویسد: «این مداخله، واشنگتن را در جنگی بسیار خونین شریک جرم کرده و دشمنی هر دو طرف را موجب شده است. این قضاوت غلط چگونه بهوجود آمد. دولت کارتر نتوانست به این واقعیت پی ببرد که تودههای مردم به رهبری ملاها میتوانند ارتش بسیار مجهز شاه را شکست دهند. آقای ریگان همواره از قابلیت انعطاف (سرسختی) ایران در میدان جنگ شگفتزده است. ناتوانی در درک سرسختی ایران به رهبری آیتالله خمینی کاخ سفید را در مقابل بهرهبرداریهای تاجران اسلحه که درپی نفع خویش هستند آسیبپذیر ساخت، اما چنین معلوم شد که آیتالله نخستین رهبر ایران طی چندین قرن که بهجای تطبیقدادن خود با قدرتهای خارجی آنها را رد میکند تنها کسی است که بهرهبرداری میکند. حال کاخ سفید چه باید بکند، مهمتر از همه آن است که کاخ سفید امتیاز محاسن عدم مداخله را تشخیص دهد. سیاست داخلی ایران به سادگی تحریکپذیر نیست و عراق نیز آماده دریافت کمک نیست.» سرمقالهنویس روزنامه نیویورک تایمز در ادامه خاطرنشان میکند: «برای واشنگتن لازم است که دست از مداخله بردارد و آن بیطرفی را که درباره آن موعظه میکرد به اجرا درآورد. دومین مسئله آن است که دولت امریکا باید خود را برای امکان پیروزی ایران و حتی برقراری یک حکومت بنیادگرای شیعه در عراق آماده کند و بالاخره باید امکانات دیپلماتیک از قبیل معاملهای در سازمان ملل مبنیبر نکوهش عراق بهخاطر آغاز جنگ در مقابل آتشبس ایران را جستوجو کرد. این کار احتمالاً ایرانیان را از خواستهشان مبنیبر رفتن صدام حسین منصرف نخواهد کرد، اما ممکن است این اقدام یک راهحل دیپلماتیک را دربرابر یک جنگ خطرناک ویرانگر و بیپایان مطرح سازد.»[۴۸]

گزارش - 12

12. رادیو امریکا امروز در تفسیری بر تحولات روابط ایران و شوروی با اشاره به اعتراضها در ایران به اظهارات سفیر شوروی در سازمان ملل مبنی بر تلاش مسکو برای جلوگیری از پیروزی مهاجم کنونی در جنگ گفت: «اما درحقیقت سفیر شوروی در سازمان ملل متحد هیچ سخنی نگفت که رهبران رژیم تهران قبلاً از مقامهای مسکو نشنیده باشند، وی فقط بار دیگر سیاست اتحاد جماهیر شوروی را اعلام داشت. سالهاست شوروی بر این عقیده است که تصمیم رژیم جمهوری اسلامی ایران در زمینه ادامه جنگ تا سرنگونی صدام اشتباه است و حتی بر منافع آن رژیم زیان وارد میآورد. مقامهای جمهوری اسلامی ایران پیوسته با گفتن اینکه نه ایران، بلکه رژیم صدام حسین آغازکننده جنگ است بنابراین وی باید تنبیه شود، در برابر این موضع مسکو واکنش نشان دادهاند. اینک همچنین این ادعا که این مقامها با ایالات متحده امریکا دست دوستی و همکاری دادهاند سخت آنان را خشمگین ساخته است. آنان میگویند که هر دو ابرقدرت جهان پیوسته از عراق پشتیبانی کردهاند و بنابراین مسئولیت طولانیشدن و پایاننگرفتن جنگ متوجه واشنگتن و مسکو است.» رادیوی مذکور در ادامه گفت: «علیرغم همه اظهارات مقامهای شوروی در محکومکردن فروش پنهانی جنگافزارهای امریکایی به جمهوری اسلامی ایران، در طول سالها مسکو قادر و یا مایل نبوده است از معاملات بهمراتب بزرگتر تسلیحاتی با ایران که توسط دوستان و متحدانش نظیر سوریه، لیبی، چکسلواکی و کرهشمالی انجام میگیرد، جلوگیری کند. به اعتقاد برخی از تحلیلگران مسائل سیاسی و نظامی در غرب درحقیقت مسکو بدین ترتیب بهطور غیرمستقیم مجراهای ارتباطیاش را با ایران گشوده نگه میدارد.» رادیو امریکا موافقت ایران به از سرگیری مسیرگاز طبیعی به شوروی در تابستان گذشته را نتیجه امیدواری مقامهای جمهوری اسلامی ایران به توقف ارسال جنگافزارهای ساخت این کشور به عراق دانست و اضافه کرد: «اگر آنان چنین امیدهایی داشتند مسکو مأیوسشان ساخت. برقراری دوباره پیوندهای اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و شوروی که در گفتوگوهای بازرگانی تهران در ماه دسامبر گذشته، بر سر آن توافق شد به کاستن از اختلافنظرهای سیاسی دو کشور بر سر جنگ خلیجفارس و یا بر سر مسئله افغانستان نینجامیده است. بااینحال گفته میشود در مذاکراتی که روز چهارشنبه پیش، در مسکو بین سفیر جمهوری اسلامی و ادوارد شوارد نادزه وزیر امور خارجه شوروی انجام گرفت آقای شوارد نادزه اظهار داشت رسانههای خبری غرب گفتههای سفیر شوروی را در سازمان ملل متحد تحریف کردهاند. همچنین گزارش میرسد که وزیر امور خارجه شوروی بار دیگر از علیاکبر ولایتی وزیر امور خارجه رژیم جمهوری اسلامی ایران، دعوت کرد به مسکو سفر کند، درحالیکه ممکن است چنین سفری در ماه جاری میلادی انجام گیرد و نیز گفته میشود علیاکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، آنچه را که پوزشخواهی آقای شوارد نادزه مینامد، پذیرفته است. احتمال اینکه این سفر بتواند به هرگونه سازش و توافق سیاسی بین تهران و مسکو بینجامد اندک است.»[۴۹]

گزارش - 13

13. علیاکبر ولایتی وزیر امور خارجه امروز در پایان سفر رسمی خود به یوگسلاوی، بلگراد را به سوی لیبی ترک کرد. به نوشته روزنامه اطلاعات به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی قرار است ولایتی در طرابلس با مقامات لیبی درباره روابط دوجانبه و اوضاع منطقه به مذاکره پردازد.[۵۰] وی روز پیش در مصاحبهای مطبوعاتی که در پایان مذاکرات رسمی خود با رهبران یوگسلاوی در بلگراد برگزار شد درباره برخی مواضع نسبت داده شده اخیر به رهبر لیبی در قبال جنگ ایران و عراق گفت: «لیبی همواره دفاع ایران در برابر تجاوزات عراق را مورد حمایت قرار داده و از عراق به دلیل این تجاوزات انتقاد کرده است.»[۵۱] در همین حال خبرگزاری جمهوری اسلامی از دهلی نو گزارش داد روزنامه انگلیسی زبان هندو که اغلب مقالاتی علیه جمهوری اسلامی ایران به چاپ میرساند در آخرین شماره خود توصیف خبرگزاری لیبی از جنگ ایران و عراق با عنوان جنگ دیوانه را مورد اشاره قرار داد و این اعلام موضع لیبی را نخستین تأیید رسمی گزارشها پیرامون کاهش پشتیبانی لیبی از ایران در قبال جنگ معرفی کرد. این روزنامه همچنین نوشت: «لیبی از رابطه ایران با دولت ریگان سرخورده است و دیدار نمایندگان لیبی از کویت و عربستان (جریان) مخالفت با تغییر محل کنفرانس اسلامی از کویت به محلی دیگر را تقویت کرده است و چنانچه نشانههایی مبنی بر شرکت سرهنگ قذافی در اجلاس کنفرانس اسلامی پدیدار شود تقریباً به طور یقین ایران حمایت تریپولی (طرابلس) در جنگ خلیج (فارس) را از دست خواهد داد.»[۵۲]

گزارش - 14

14. قائممقام وزارت امور خارجه در یک کنفرانس خبری اعلام کرد در غیاب ایران اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی در کویت محکوم به شکست است. از سوی دیگر رئیسجمهور پاکستان از ایران خواست تا برای آنچه وی حفظ وحدت کشورهای اسلامی عنوان کرد در اجلاس کویت شرکت کند. به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی علیمحمد بشارتی امروز در بازگشت از کشورهای سوریه و سودان در گفتوگو با خبرنگاران گفت: «با عنایت به نقش مهمی که جمهوری اسلامی ایران قادر است در حل مشکلات مسلمین ایفا نماید و توجه و ارزشی که مسلمانان جهان برای دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران در مسائل و مشکلات جوامع اسلامی دارند، کنفرانس (کویت) در غیاب ما محکوم به شکست است و قطعاً توفیقی به دست نخواهد آورد.» بشارتی در ادامه گفت: «در مذاکرات با رؤسای جمهوری سوریه و سودان دلایل به حق مخالفت خویش با برپایی کنفرانس در کشور کویت را تشریح کردیم که مورد تصدیق و تأیید آنان قرار گرفت. در این گفتوگوها تأکید کردیم علاوه بر عدم امنیت ضروری برای برپایی کنفرانس، کشور کویت در روند جنگ تحمیلی مواضع خصمانهای علیه جمهوری اسلامی ایران اتخاذ کرده است و حرکتی همسو با رژیم بعثی عراق داشته است.» قائممقام وزارت خارجه همچنین به دیدار و مذاکرهای که با عبدالسلام جلود مرد شماره دو لیبی در سوریه داشته اشاره کرد و گفت در این ملاقات «تأکید کردیم که کنفرانس با عدم حضور جمهوری اسلامی ایران کارایی لازم را نخواهد داشت و تصمیمات احتمالی برای رفع مشکلات و حل مسائل مهم مسلمین و جوامع اسلامی نظیر جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، مسائل اردوگاههای لبنان، مسئله رژیم اشغالگر قدس و اشغال افغانستان تأثیری بر حل آنها نخواهد داشت.»[۵۳] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اسلامآباد، رئیس جمهور پاکستان امروز از ایران خواست برای حفظ وحدت کشورهای اسلامی در کنفرانس کویت شرکت کند. بر پایه این گزارش ضیاء الحق که هنگام افتتاح یک مدرسه دینی در راولپندی سخن میگفت از ایران خواست تا در موضع خود نسبت به شرکت نکردن در اجلاس کویت تجدیدنظر کند. وی ضمن آنکه از تمامی کشورهای اسلامی خواست برای خاتمه جنگ ایران و عراق و برقراری آتشبس بین دو کشور کوشش کنند، به پیشنهادهای جمعآوری شده در دو ماه گذشته از سوی کمیته صلح اسلامی برای پایان دادن به جنگ اشاره و اظهار امیدواری کرد پیشنهادات مذکور در اجلاس کویت مطرح شود.*******[۵۴] در این حال خبرگزاری جمهوری اسلامی از کویت گزارش داد شیخ جابر الاحمد الجابر الصباح امیر کویت امروز برای دومین بار از ساختمان محل برگزاری پنجمین اجلاس سران کشورهای اسلامی دیدن کرد. بر پایه این گزارش بازدید امیر کویت که با مراسمی همراه بود به منزله گشایش رسمی مجتمع محل برگزاری کنفرانس عنوان گردید. امیر کویت روز نهم دی ماه جاری نیز از این محل بازدید کرده بود. این گزارش حاکی است: «بر اساس ارقام رسمی منتشره، این مجتمع در زمینی به مساحت نیم میلیون متر مربع با زیربنای ۱۴۰ هزار متر مربع با هزینهای بالغ بر ۱۰۰ میلیون دینار معادل حدود ۳۰۰ میلیون دلار احداث شده است. کار احداث این محل که به ۳۳۵ مقاطعهکار واگذار شده بود مدت دو سال طول کشید.»[۵۵] همچنین به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از کویت رسانههای خبری این کشور ضمن سانسور کامل اظهارات اخیر مقامات ایران در خصوص اجلاس کویت «همچنان بر محور حضور حتمی تمامی کشورهای عضو کنفرانس اسلامی از جمله ایران در پنجمین اجلاس سران تأکید کرده و اخبار مربوط به موفقیتآمیز بودن اقدامات جاری برای برگزاری کنفرانس را در صدر گزارشهای خبری خود منتشر میکنند.»[۵۶] در این میان روزنامه القبس در سرمقاله شماره امروز خود تحت عنوان دست پیروزمند عراق به سوی صلح دراز شده ضمن ادعای برتری عراق در نبردهای جاری، از دو طرف درگیر در جنگ ایران و عراق خواست در اجلاس کویت به دنبال صلح باشند و افزود: «صلحطلبان به سوی درهای اجلاس سران در کویت بشتابند زیرا در پشت این درها کسانی هستند که به ندای صلحطلبی آنان پاسخ مثبت بدهند.»[۵۷]

گزارش - 15

15. به رغم تلاشها برای کاهش سطح اختلافات کشورهای عربی در آستانه اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی در کویت، گزارشها نشان میدهد فعالیتهای علنی و غیرعلنی برای بهبود روابط مصر و سوریه به نتیجه نرسیده است. به گزارش خبرگزاری یوگسلاوی رئیسجمهور مصر در مصاحبه با روزنامه الاتحاد چاپ ابوظبی در خصوص اجلاس کویت اعلام کرد: «چنانچه سرهنگ قذافی رهبر لیبی و حافظ اسد رئیسجمهوری سوریه در این اجلاس شرکت کنند وی دست آشتی بهسوی آنها دراز خواهد کرد.»[۵۸] مبارک در این گفتوگو حتی مدعی شد: «کنفرانس کویت شاهد پایان سوءتفاهم بین مصر و کشورهای عرب خواهد بود.»[۵۹] در همین حال عصمت عبدالمجید وزیر خارجه مصر در گفتوگو با هفتهنامه مصری اخبار الیوم که امروز انتشار یافت گفت: «مصر در جریان کنفرانس اسلامی در کویت با هرگونه تلاشی از جانب سوریه برای ایجاد مزاحمت کاملاً قاطعانه مقابله خواهد کرد.» به گزارش خبرگزاری فرانسه از قاهره عصمت عبدالمجید ضمن اظهار این مطلب که ما امکاناتی برای مقابله با چنین اقداماتی در اختیار داریم تأکید کرد: «هرگونه تلاش برای ضایعکردن کنفرانس اسلامی با شکست مواجه خواهد شد.» وزیر خارجه مصر افزود: «قاهره مایل است در این اجلاس یک روح درک و تفاهم حکمفرما باشد.» از سوی دیگر روزنامه دولتی الاهرام چاپ قاهره در شماره دیروز خود نوشت: «مصر از کنفرانس اسلامی خواهد خواست تا تجاوزات سوریه به منشور همبستگی اسلامی و حقوق بشر را مورد بررسی قرار دهد.» روزنامه الاهرام در سرمقاله خود نوشت: «مخالفت سوریه با شرکت مصر در این اجلاس بخشی از تلاشهای دو کشور دیگر یعنی ایران و لیبی برای ایجاد مانع در برابر برگزاری این کنفرانس است.» گزارش خبرگزاری فرانسه حاکی است: «این روزنامه شرکتکنندگان در این کنفرانس را به برعهده گرفتن مسئولیتهایشان در قبال خطمشی مشکوک این سه کشور فراخواند.»[۶۰]

گزارش - 16

16. حسنی مبارک رئیسج مهور مصر امریکا را بهخاطر فروش سلاح به ایران محکوم کرد و گفت امریکا اعتبار خود را در میان کشورهای عربی از دست داده است. به گزارش خبرگزاری یوگسلاوی از قاهره مبارک در مصاحبهای که در شماره امروز روزنامه الاتحاد (چاپ ابوظبی) انتشار یافت همچنین اشاره کرد که «امریکا قصد ندارد بهره اعتبارات نظامی اعطایی به مصر را کاهش دهد.» بر پایه این گزارش «اعتبارات نظامی اعطایی امریکا به مصر حدود ۵/۴ میلیارد دلار با بهره ۱۴ درصد میباشد.» رئیس جمهور مصر در این مصاحبه که به خاطر لحن غیرعادی آن در رسانههای گروهی این کشور منتشر نشد همچنین امریکا را متهم کرد که «هیچگونه قدمی بهسوی برقراری صلح در خاورمیانه برنمیدارد.» مبارک در این مصاحبه که هفته گذشته در قاهره پس از دیدار با ریچارد مورفی فرستاده ویژه امریکا انجام گرفت خواستار آن شد که «امریکاییها کار فروش اسلحه به ایران را متوقف کنند و موضع روشنتری اتخاذ نمایند.» خبرگزاری یوگسلاوی در پایان این گزارش یادآور شد مبارک قرار است ماه آینده از واشنگتن دیدن کند.[۶۱]

گزارش - 17

17. رئیس حزب سوسیال مسیحی آلمان اعلام کرد ضوابط منع صدور اسلحه آلمان به کشورهای بحرانی بسیار بیمعنی است و در عمل این محدودیتها به کار گرفته نمیشود. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از بن فرانس یوزف اشتراوس نخستوزیر ایالت بایرن آلمانغربی و رئیس حزب قدرتمند سوسیال مسیحی این کشور در مصاحبهای با روزنامه زوددویچه سایتونگ که امروز منتشر شد همچنین گفت: «صدور اسلحه فقط باید در جهت منافع آلمان باشد.» اشتراوس در مصاحبهاش جنجال بر سر فروش هواپیماهای باری ترانسال ساخت آلمان به ایران******** را بسیار مسخره خواند و گفت: «فروش دو هواپیمای ایرباس آلمانی به ایران هم با جریانات بسیار مرموز و عجیبوغریبی انجام گرفته است، درحالیکه رژیم (امام) خمینی فقط خواهان دریافت دو هواپیمایی بوده است که در زمان شاه سفارش داده شده بود.» وی تأکید کرد «اینگونه دوروییگریها باید خاتمه یابد.»[۶۲]

گزارش - 18

18. رادیو بی بی سی در تفسیری بر سخنان روز گذشته رئیس مجلس شورای اسلامی درباره اوضاع جاری مناطق نبرد و هدف نهایی عملیات کربلای۵ گفت: «حجت الاسلام رفسنجانی با اعتمادبه نفسی که بسیاری از کارشناسان نظامی غرب عقیده دارند ممکن است بجا نباشد در مراسم نماز جمعه دیروز در تهران گفت که نیروهای ایران بدون هیچ مشکلی میتوانند وارد شهر بصره شوند. وی گفت آنها میتوانند راه باریکی را انتخاب کنند و درحالی که به حملات خود در این راه ادامه میدهند پیشروی کنند. اما حجت الاسلام رفسنجانی افزود که هدف اصلی ایران در عملیات جاری کربلای پنج فتح بصره نیست، بلکه هدف منهدمکردن ماشین جنگی عراق است تا راه برای اقدامی سرنوشتساز باز شود که منظور حمله نهایی ایران و سرنگونی صدام حسین رئیس جمهور و حزب بعث عراق است.» دیوید برادشو گزارشگر بخش شرقی بیبیسی سپس به طرح این دیدگاه پرداخت: «بسیاری از مفسران عقیده دارند که هدف حمله جاری ایران تصرف بصره است، زیرا سقوط بصره ازنظر روانی و اقتصادی چنان ضربه بزرگی خواهد بود که صدام به دشواری خواهد توانست آن را تحمل کند، اما درعینحال اگر به گفته حجتالاسلام رفسنجانی نیروهای ایران واقعاً قادرند بصره را بهآسانی تصرف کنند مشکل است که بتوان پذیرفت که پس چرا فوراً به این کار اقدام نمیکنند. اما منابع اطلاعاتی غرب باتوجهبه عکسهای ماهوارهای که مخابره شده میگویند که نیروهای ایران ظاهراً در توسعه منطقهای که در تصرف دارند واقع در حدود ۱۵ تا ۱۷ کیلومتری شرق بصره موفقیت چندانی نداشتهاند و همچنین بهنظر میرسد که پیشروی آنها در جبهه مرکزی نیز آهستهتر شده است. بنابراین سخنان حجتالاسلام رفسنجانی احتمالاً در مقابل این انتقاد عمدتاً از داخل ایران است که باوجود تلفات سنگینی که بر نیروهای ایران وارد آمده ایران بار دیگر در عملیات تهاجمیاش موفقیتی کسب نکرده است.»[۶۳]

گزارش - 19

19. روزنامه امریکایی کریستین ساینس مانیتور در مقالهای تشدید فعالیتهای دیپلماتیک ایران را مورد بررسی قرار داد و خواستار آن شد دولتمردان امریکایی جریانی حسابشده و تدریجی را برای آشتی با ایران آغاز کنند. به گزارش رادیو امریکا رابین رایت در روزنامه کریستین ساینس مانیتور مینویسد: «در گرمای ماه اوت سال ۱۹۸۴ تهران، علیاکبر ولایتی وزیر خارجه رژیم اسلامی ایران در مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که سرنوشت جهان در صحنه سیاسی تعیین میشود (و) اگر در آن حاضر نباشیم، بدون ما تعیین خواهد شد.» وی عقیده دارد «درحالیکه بیش از دو سال از آن تاریخ میگذرد تقلای جهانی برای آشتیجویی با پراهمیتترین سرزمین ژئواستراتژیک یا جغرافیایی استراتژیک خلیجفارس به حرکت کامل درآمده است.» رابین رایت مینویسد: «اقدامات دیپلماتیک پرشوری که فقط از زمان اعلام ابتکار استراتژیک ایالات متحده برای نزدیکی به ایران در سوم نوامبر سال گذشته (۱۲ آبان ۱۳۶۵) تاکنون انجام گرفته باید تردیدهای مربوط به تعهد واقعی جمهوری اسلامی برای ورود دوباره به جامعه جهانی را از میان بردارد.» وی با اشاره به مذاکرات مقامهای ایران با فرانسه، ژاپن، استرالیا و زلاندنو طی ماههای اخیر میافزاید: «رئیس مجلس شورای اسلامی ایران تقریباً با حالتی تأسفبار علناً گفت انگلیسیها همواره نمایندگانی به ما اعزام میدارند تا برای بالابردن سطح روابط بکوشند. ... ایران و عربستان سعودی نیز واقعاً پیرامون استراتژی تازهای برای سازمان کشورهای صادرکننده نفت اوپک که قیمت را بالا بَرَد و حدنصاب تولید را پایین آوَرَد توافق کردند.» نویسنده کریستین ساینس مانیتور همچنین در مورد روابط ایران و شوروی مینویسد: «جالبتر از همه، مبادلات سیاسی با اتحاد جماهیر شوروی بود که ازنظر رژیم اسلامی مانند ایالات متحده شیطان بزرگ شناخته میشود.» وی با اشاره به این نکته که توافقات اخیر در زمینه مبادلات تکنولوژیک و صنایع که به توقف شش ساله همکاریهای اقتصادی میان ایران و شوروی انجامیده به مسئله روابط امریکا با جمهوری اسلامی ایران پرداخته و مینویسد: «ایران دیگر آن بستر متلاطم تعصبهای مذهبی نیست، ملاهای قبلاً کمتجربه که بهسرعت با جنگی مهیب، تحریمهای بینالمللی، محرومیتهای سیاسی و ناگفته نماند اداره روزبهروز دولت، تجربه اندوختند هماینک بهگونهای فزاینده واقعبین شدهاند.» رابین رایت بر پایه این گمان که “انقلاب فروکش میکند” خاطرنشان میکند: «برای ایالات متحده زمان مناسب فرا رسیده که بدون آنکه اسلحه یا گروگانها را در محور قرار دهد، جریانی حسابشده و تدریجی را برای آشتی آغاز کند.» وی مینویسد: «واشنگتن با پشتوانه عظیم اقتصادی و برتری تکنولوژیک و درک نیازهای دوجانبه در کوشش برای گشودن باب مذاکره با کشوری جنگزده و ازنظر اقتصادی نابسامان راههای آشکار و فراوانی در پیش دارد. دشوارترین کار ایالات متحده آن است که با حوصلهای که مستلزم سیاستی در قالب دوره ریاستجمهوری محدود به چهار سال و هشت سال است چنین امری را به نمایش گذارد و یک چنین آشتیای در دو سالی که دوره ریاستجمهوری پرزیدنت ریگان باقیست بهثمر نخواهد رسید.» رابین رایت در این زمینه میافزاید: «دولت روحانیت ایران که هنوز از تسلط خارجی هراس دارد سیاست خارجی خود را همچنان بر پایه احتیاط و استقلال بنا خواهد گذاشت و احساساتی که به انقلاب سال ۱۹۷۹ دامن زد، نه در ایران و نه در دیگر کشورهای اسلامی که به کمک ایران در منطقه شعلهور شدهاند یکشبه خاموش نخواهند شد.»[۶۴]

گزارش - 20

20. دادگاه مدنی رم، کمپانی ایتالیایی سازنده فیلم شیرین و وحشی را به جرم اهانت به جمهوری اسلامی ایران محکوم کرد. به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی، سفارت جمهوری اسلامی ایران در رم با صدور اطلاعیهای ضمن اعلام خبر محکومیت مؤسسه سینمایی راسینگ پیکچر یادآور شد فیلم شیرین و وحشی پس از شکایت سفیر ایران در رم در تاریخ نهم فروردین سال ۱۳۶۳ در ایتالیا توقیف شد و در پی تشکیل دادگاه نهایی در ۲۱ آذر امسال این کمپانی و نیز مؤسسه توزیعکننده آن محکوم شناخته شدند. این گزارش به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی حاکی است: «در این فیلم که (در سال ۱۳۶۲) گذشته از سینماهای ایتالیا، در چند کشور دیگر جهان نیز نمایش داده شد صحنههای ساختگی در استودیوهای فیلمبرداری ایتالیا با چند صحنه حقیقی مونتاژ، و وانمود شده است که یک اسیر عراقی به طرز فجیعی توسط رزمندگان ایرانی به قتل میرسد.» بنا بر رأی دادگاه، مؤسسه توزیعکننده فیلم به پرداخت خسارتی به میزان نیممیلیارد لیر معادل حدود چهارصدهزار دلار محکوم گردید و پخش مجدد فیلم نیز در ایتالیا ممنوع خواهد بود.[۶۵] همچنین به نوشته روزنامه کیهان به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی در رم در پی انتشار مقاله سراسر کذب و افتراآمیزی در روزنامه ایتالیایی ایل جورناله چاپ میلان در آبان ماه سال گذشته که طی آن، سفارت جمهوری اسلامی ایران در واتیکان و مرکز فرهنگی رم محلی برای تجمع تروریستها توصیف و ادعا شده بود که این سفارت از طریق یک کانال زیرزمینی مملو از اسلحه به سفارت لیبی در رم مرتبط میباشد، سفارت ایران در واتیکان به مقامات قضایی شهر میلان شکایت کرد و به دنبال آن، دادگاه کیفری میلان پس از طی مراحل رسیدگی، مدیر مسئول و یکی از خبرنگاران ایل جورناله را به جرم نشر اکاذیب علیه سفارت ایران محکوم شناخت و این روزنامه موظف به پرداخت پانصدهزار لیر به عنوان خسارت شد.[۶۶]


منابع و مآخذ روزشمار 1365/10/27

  1. سند شماره ۱۸۲۶۴/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: با فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیاء در عملیات کربلای۵، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵، صص ۴۲ - ۱۹؛ و - سند شماره ۱۳۴۷/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیاء در عملیات کربلای۵، محمد درودیان، صص ۱۲۴ - ۱۱۳.
  2. سند شماره ۱۳۴۷/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیاء در عملیات کربلای۵، صص ۱۳۸ - ۱۲۴.
  3. سند شماره ۶۶۴/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش راوی قرارگاه نجف در عملیات کربلای۵، حسین اردستانی، صص ۲۲۰ - ۲۱۵.
  4. سند شماره ۱۸۲۶۵/پ ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: با فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیاء در عملیات کربلای۵، ۲۷ و ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۳۷ - ۱؛ و - سند شماره ۱۳۴۷/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیاء در عملیات کربلای۵، محمد درودیان، صص ۱۳۹ و ۱۴۰.
  5. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۸، قم - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  6. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۴، قم - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  7. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۷ و ۸، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  8. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۸، ایلام - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  9. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۹، خرم‌آباد - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  10. سند شماره ۷۷۰۸۵ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه فرمانده سپاه ناحیه لرستان، شماره ۷۵۵ - ۲۶/۱۱/ط، ۱/۱۱/۱۳۶۵.
  11. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۰، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  12. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۱۱ و ۱۲، اهواز - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  13. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۳، تبریز - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  14. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۵، ۲۹/۱۰/۱۳۶۵، صص ۹ و ۱۰، تبریز - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵.
  15. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۳، اصفهان - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  16. سند شماره ۲۵۹۸۵ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه دفتر فرماندهی سپاه دوم نیروی زمینی سپاه، شماره ۲۷۷۳ - ۱ - ۳/۲، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵.
  17. سند شماره ۲۰۰۴۴۵ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، نشریه اخبار روزانه، شماره ۴۴۵، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵، صص ۵ و ۶.
  18. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۵، ۲۹/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۲، سنندج - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵.
  19. سند شماره ۲۰۰۴۴۶ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، نشریه اخبار روزانه، شماره ۴۴۶، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵، ص۶.
  20. سند شماره ۳۶۲۲۹۳ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه سپاه مریوان، شماره ۸۵۵۰، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  21. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۰، اراک - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  22. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۱، اراک - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  23. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۹، خرم‌آباد - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  24. روزنامه اطلاعات، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۲.
  25. روزنامه کیهان، ۲۹/۱۰/۱۳۶۵، ص۲.
  26. خبرگزاری جمهوری اسلامی، اخبار، گزارش‌ها و بازتاب عملیات کربلای۵، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۵، تهران - خبرگزاری فرانسه، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  27. خبرگزاری جمهوری اسلامی، اخبار، گزارش‌ها و بازتاب عملیات کربلای۵، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۶، بغداد - خبرگزاری فرانسه، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  28. خبرگزاری جمهوری اسلامی، اخبار، گزارش‌ها و بازتاب عملیات کربلای۵، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۲۷ و ۲۸، نیکوزیا - خبرگزاری آسوشیتدپرس، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  29. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۶ و ۷، رادیو بی‌بی‌سی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  30. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۶، رادیو ایران، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  31. خبرگزاری جمهوری اسلامی، اخبار، گزارش‌ها و بازتاب عملیات کربلای۵، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۲۰ و ۲۱، بغداد - خبرگزاری آسوشیتدپرس، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  32. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۳۰ و ۳۱، واشنگتن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  33. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۱۵ و ۱۶، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  34. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۱، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  35. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۳، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵، ص۸، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۶/۱۰/۱۳۶۵.
  36. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۵، اراک - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  37. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۵ و ۶، خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  38. روزنامه کیهان، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۳.
  39. روزنامه کیهان، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵، ص۳.
  40. روزنامه کیهان، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵، ص۳.
  41. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۳۲، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  42. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۱۴ و ۱۵، رادیو بی‌بی‌سی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  43. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۵، رادیو مسقط، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  44. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۲۳، رادیو ریاض، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  45. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۹، الجزیره - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  46. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۲۰، الجزیره - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  47. روزنامه اطلاعات، ۲۹/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۶.
  48. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۲۵ و ۲۶، نیویورک - یونایتدپرس، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  49. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۳۹ - ۳۷، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  50. روزنامه اطلاعات، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۲.
  51. روزنامه اطلاعات، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵، ص۳.
  52. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۱۶ و ۱۷، دهلی نو - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  53. روزنامه جمهوری اسلامی، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۲.
  54. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۶۱، اسلام‌آباد - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  55. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۵۷، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  56. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۵۷ و ۵۸، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  57. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۳۰، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  58. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۵۴، قاهره - خبرگزاری یوگسلاوی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  59. سند شماره ۲۱۲۵۹۸ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن گزارش مستقیم، شماره ۱۸۹/۴، ۱/۱۱/۱۳۶۵، ص۲.
  60. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۵۸، قاهره - خبرگزاری فرانسه، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  61. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۵۴، قاهره - خبرگزاری یوگسلاوی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  62. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۳۰۴، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، صص ۱۷ و ۱۸، بن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  63. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۹، رادیو بی‌بی‌سی، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  64. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵، صص ۱۸ - ۱۶، رادیو امریکا، ۲۷/۱۰/۱۳۶۵.
  65. روزنامه جمهوری اسلامی، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۲.
  66. روزنامه کیهان، ۲۸/۱۰/۱۳۶۵، ص۱۷.