1366.03.12

روزشمار جنگ سال 1366 1366.03.12
نام‌های دیگر	دوازده خرداد
تاریخ شمسی	1366.03.12
تاریخ میلادی	2 ژوئن 1987
تاریخ قمری	5 شوال 1407

1360.03.12

1361.03.12

1362.03.12

1363.03.12

1364.03.12

1365.03.12

1367.03.12

گزارش- 1

در جلسه بررسی چگونگی اجرای عملیات در منطقه ماؤوت که امروز با حضور فرمانده کل سپاه (محسن رضایی) و جانشین فرمانده نیروی زمینی (رحیم صفوی) و فرمانده قرارگاه نجف (نورعلی‌ شوشتری) تشکیل شد، کلیات طرح مانور تصرف شهر ماؤوت مورد بحث قرار گرفت. با توجه به حساسیت نظامی و به خصوص اهمیت سیاسی و تبلیغاتی تصرف شهر ماؤوت، محسن رضایی تأکید کرد که به هر نحو ممکن باید ماؤوت آزاد شود. وی حتی پیشنهاد کرد: «عملیات را محدود کنیم و از چپ و راست باریک شویم، برویم داخل شهر و از پشت آنجا را تدارک کنیم.» وی افزود: «البته ممکن است عراقی‌ها از طرف چپ یا [ارتفاعات] قشن و دولبشک دید داشته باشند، چه کنیم؟ این شهر مورد خوبی است، به درد تبلیغات می‌خورد.» در این جلسه همچنین درباره حساسیت‌های عراق در منطقه، اوضاع نظامی منطقه، نقش ارتفاعات همجوار در اجرای عملیات و نحوة همکاری با نیروهای معارض عراقی خصوصاً اتحادیه میهنی کردستان عراق بحث و تبادل نظر شد.

گزارش- 2

فرماندهی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران امروز در ابلاغیه‌ای به تیپ40 سراب مأموریت داد که فردا ضمن پدافند در منطقه میمک با اجرای عملیاتی، یال‌های غربی ارتفاعات مرکزی میمک را تصرف کند.

گزارش- 3

امروز بین نیروهای خودی و گروه کومه‌له در حوالی گردنة خان از توابع شهرستان بانه درگیری رخ داد. در این درگیری شماری از نیروهای این گروه زخمی شدند و باقی‌ماندة آنها به محاصره نیروهای اسلام درآمدند. همچنین در درگیری دیگری با عناصر گروه کومه‌له در حوالی روستای زیویه در شمال بانه، این عناصر متحمل خساراتی شدند.

گزارش- 4

در نشست امروز فرمانده کل سپاه با مسئولان قرارگاه حمزه سیدالشهدا و حاکم شرع کردستان برخی مسائل سیاسی و امنیتی منطقه بررسی شد. در این جلسه ضمن تأکید بر ضرورت همکاری بیشتر میان نیروهای نظامی، امنیتی و مردم در مناطق کردنشین، از فعالیت عناصر ضد انقلاب در برخی مناطق که موجب سلب امنیت از نیروهای وفادار به انقلاب می‌شود، اظهار نارضایتی شد و برای فعالیت بیشتر در جهت تأمین امنیت شهروندان مناطق مرزی و برخورد قاطع با عناصر ضد انقلاب تصمیماتی اتخاذ شد. در این نشست حاکم شرع کردستان نیز با اشاره به هماهنگی‌های انجام گرفته با دادستانی و وزارت اطلاعات، بر ضرورت هماهنگی اقدامات نظامی، سیاسی و تبلیغی تأکید کرد.

گزارش- 5

در ادامة حملات ارتش عراق به مناطق کردنشین این کشور، امروز نیز 124 تن از مسلمانان کرد عراقی به جمهوری اسلامی ایران پناهنده شدند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، با ورود این عده، جمع پناهندگانی که از صبح دیروز به اردوگاه‌های استان باختران انتقال داده شده‌اند، به 3615 تن رسیده است. با ورود 124 تن از مسلمانان کرد عراقی، جمع پناهندگان اردوگاه‌های استان باختران به 3615 تن رسید. کمیته هماهنگی سازمان‌ها و احزاب کرد در هلند اطلاعیه‌ای دربارة اقدامات سرکوب‌گرانه حکومت عراق علیه مردم کرد این کشور انتشار داد و در آن با اشاره به یکی از اقدامات حکومت صدام علیه شماری از کودکان کرد عراقی، خواسته‌هایی را برای جلوگیری از تکرار چنین وقایعی اعلام کرد. در این اطلاعیه آمده است: «گزارش‌های رسیده از کردستان عراق مبنی‌بر اینکه صدها خردسال کرد به دست رژیم صدام‌ حسین تیرباران شده‌اند، اکنون مورد تأیید قرار گرفته است. این خردسالان در اکتبر 1985 (مهر - آبان 1364) در سلیمانیه کردستان عراق دستگیر و زندانی شدند. اواخر ژانویه 1987 (بهمن‌ 1365) به خانواده‌های آنان اطلاع داده شد که به‏زودی می‌توانند فرزندانشان را ملاقات کنند. این دیدار وحشتناک بود چون اجساد این قربانیان [در حالی] به خانواده‌ها تحویل داده شد که چشمان آنها درآمده و آثار شکنجه بر بدن‌های آنها مشخص بود. سن زندانیان خردسال کرد بین 10 تا 14 سال است و بنا به گزارش‌های رسیده از کردستان عراق، تاکنون بیش از صد تن از آنان، پس از اینکه رژیم صدام سن آنان را روی کاغذ بالا برده بود، اعدام شده‌اند. ما سازمان‌ها و احزاب کرد همچنان به مبارزة خود علیه رژیم عراق ادامه می‌دهیم و تقاضا‌های زیر را داریم: 1- این مسئله جدی گرفته شود و بر رژیم صدام‌ حسین در عراق فشار آورده شود تا از اعدام، شکنجه و دستگیری خردسالان کرد خودداری نماید. 2- به رژیم عراق فشار آورده شود تا اجازه دهد یک هیئت خارجی مستقل به محل رفته و درباره قتل و دستگیری خردسالان کرد تحقیق نماید. 3- از رژیم عراق خواسته شود تا خردسالانی را که در حال حاضر در زندان هستند بلافاصله آزاد نماید. 4- موضوع پایمال شدن حقوق بشر در عراق در سطح بین‌المللی مورد مذاکره قرار داده شود. ما سازمان‌ها و احزاب کرد تقاضای حمایت بیشتر برای مبارزه مردم‌مان داریم و امیدواریم که یونیسف این درخواست ما را مورد بررسی قرار دهد.»

گزارش- 6

امروز اعلام شد، ارتش عراق روستاهای کردنشین بالیسان، شیخ‌واسان، کانی‌برو و وزینه در استان اربیل را بمباران شیمیایی کرده است. روزنامه کیهان به نقل از منبعی آگاه در کردستان عراق گزارش داد که در این حمله بیش از 380 تن از اهالی بینایی خود را از دست دادند و تعداد زیادی نیز مجروح یا شهید شدند. این منبع، خود ناظر دفن دسته‌جمعی 38 تن از شهیدان بمباران در گورستان شیخ‌احمد در برایتی محله در شهر اربیل عراق بوده است. بر اساس گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی گروهی از مجروحانِ بمباران را بستگانشان به پیرانشهر و از آنجا به ارومیه انتقال داده‌اند که تاکنون چهار تن از این مجروحان به شهادت رسیده‌اند. ارتش عراق در این حمله از عوامل شیمیایی خردل، فوسژن و دی فوسژن استفاده کرده است. روزنامه کیهان همچنین دربارة اقدامات محدودکنندة حکومت عراق علیه مردم استان اربیل نوشت: «مناطق آزاد شدة استان اربیل عراق در محاصره اقتصادی رژیم بغداد قرار گرفته است. این محاصره در حالی آغاز شد که روستاهای کردنشین شمال عراق همچنان هدف حملات شیمیایی قرار دارند. بسیاری از این مناطق به علت فاسد شدن برخی از مواد غذایی، با کمبود شدید مایحتاج عمومی مواجه شده‌اند.»

گزارش- 7

هیئت نمایندگی ایران در سازمان ملل امروز با ارسال دو نامه به دبیرکل سازمان ملل، تهدید یک هواپیمای مسافری ایران به وسیله ناو امریکایی و حمله شیمیایی عراق به دو روستای بانه را به اطلاع وی ‌رساند. در نامه اول آمده است که در ساعت 19:40 مورخ 2 می 1987 (12 اردیبهشت 1366) یک هواپیمای مسافری ایران در مسیر شیراز به دوحة قطر، مورد تهدید یک ناو امریکایی قرار گرفت، طوری که هواپیما ناچار به تغییر مسیر شد. در این نامه ضمن اعتراض به این تهدید، اقدام ناو امریکایی نقض آشکار قوانین حقوق بین‌المللی برشمرده شده و هشدار داده شده است که حضور قدرت‌های خارجی در خلیج‌فارس و دخالت آنها در امور منطقه‌ای، انعکاس فاجعه‌آمیزی خواهد داشت که مسئول آن همان قدرت‌های خارجی هستند. در نامة دومِ کاردار موقت هیئت نمایندگی ایران (محمدجواد ظریف) آمده است: رژیم جنایتکار عراق در مورخ 7 می 1987 (17 اردیبهشت 1366)، با هواپیماهای جنگی روستاهای سرسول و بوالحسن بانه را بمباران شیمیایی کرد که بر اثر آن 92 غیرنظامی مجروح شدند که در میان مجروحان کودک 2 ساله تا پیرزن 80 ساله دیده می‌شود.

گزارش- 8

امام خمینی با درخواست مسئولان حزب جمهوری اسلامی برای توقف فعالیت‌های این حزب موافقت کردند. متن نامه حضرت امام به این شرح است: «بسمه‌تعالی - جنابان حجت‌الاسلام آقای خامنه‌ای و آقای هاشمی، دام توفیقهما؛ موافقت می‌شود. لازم است تذکر دهم که حضرت آقایان مؤسسین محترم حزب مورد علاقة اینجانب می‌باشند. امیدوارم همگی در این موقع حساس با اتفاق و اتحاد در پیش‌بُرد مقاصد عالیه اسلام و جمهوری اسلامی کوشا باشید. ضمناً تذکر می‌دهم که اهانت به هر مسلمانی چه عضو حزب باشد یا نه برخلاف اسلام و تفرقه‌اندازی در این موقع، از بزرگ‌ترین گناهان است.» در پی انحلال حزب جمهوری اسلامی، از امروز عنوان "ارگان حزب جمهوری اسلامی" که در صفحه اول در زیر نام روزنامه جمهوری اسلامی و همچنین در صفحه آخر در ستون شناسنامه روزنامه درج می‎‌شد، حذف شد. گفتنی است این روزنامه از سال 1358 به‌عنوان ارگان حزب جمهوری اسلامی فعالیت خود را آغاز کرده است. نامه مسئولان حزب جمهوری اسلامی به امام: احساس می‌شود که وجود حزب، دیگر آن منافع و فوائد آغاز را ندارد... مصلحت کنونی انقلاب در آن است که حزب جمهوری اسلامی تعطیل گردد. پاسخ امام خمینی: موافقت می‌شود. در نامه مسئولان حزب جمهوری اسلامی به حضرت امام نیز آمده است: «اکنون به فضل الهی نهادهای جمهوری اسلامی تثبیت شده و سطح آگاهی و درک سیاسی آحاد ملت، انقلاب را از جهات عدیده آسیب‌ناپذیر ساخته و روشن‌بینی و توکل و قوت اراده آن رهبر عالی‌قدر و فداکاری و آمادگی مردم حزب‌الله، توطئه‌های ضد انقلاب داخلی و استکبار جهانی را بی‌اثر و کم خطر نموده است. لذا احساس می‌شود که وجود حزب، دیگر آن منافع و فوائد آغاز را نداشته و به عکس، ممکن است تحزّب در شرایط کنونی بهانه‌ای برای ایجاد اختلاف و دو دستگی و موجب خدشه در وحدت و انسجام ملت گردد و حتّی نیروها را صرف مقابله با یکدیگر و خنثی‌سازی یکدیگر کند. لذا، همان‌طور که قبلاً نیز کراراً عرض شده [است]، شورای مرکزی پس از بحث و بررسی مبسوط و مستوفی با اکثریت قاطع به این نتیجه رسید که مصلحت کنونی انقلاب در آن است که حزب جمهوری اسلامی تعطیل و فعالیت‌های آن به‌کلی متوقف گردد.»

گزارش- 9

فرانسوا میون رئیس کمیسیون دفاع مجلس ملی فرانسه، امروز در دیدار با کاردار سفارت ایران در این کشور، عراق را به‌عنوان متجاوز و آغازگر جنگ معرفی کرد. در ابتدای این دیدار غلامرضا حدادی کاردار ایران در پاریس، به تشریح آخرین تحولات در امر عادی‌سازی روابط دو کشور و همچنین اوضاع فعلی خلیج‌فارس و نقش جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان مهم‏ترین قدرت در این منطقه پرداخت. بر اساس این گزارش، آقای میون با تأکید بر اینکه فرانسه نیز مانند جمهوری اسلامی ایران به استقلال در مقابل دو ابرقدرت پای‌بند است، اظهار داشت: «عادی‌سازی روابط ایران و فرانسه با توجه به تاریخ غنی دو کشور، مسئله حائز اهمیتی است.» رئیس کمیسیون دفاع در مجلس ملی فرانسه ضمن تصدیق این موضوع که ایران در جنگ با عراق مورد تجاوز قرار گرفته است، افزود: «از آن‏جایی که فرانسه در طول تاریخ خود بارها مورد تجاوز واقع شده، ما موضع ایران را به‌خوبی درک می‌نماییم.»

گزارش- 10

آندریاس پاپاندرئو نخست‌وزیر یونان، آمادگی کشورش را برای میانجیگری در جنگ ایران و عراق اعلام کرد. آقای پاپاندرئو گفت: «یونان آماده است برای برقراری آتش‌بس بین ایران و عراق و انجام مذاکرات به منظور دستیابی به صلح، کمک‌های لازم را معمول دارد.» نخست‌وزیر یونان افزود که بیش از این نمی‌توان دستیابی به توافق میان دو کشور را به تعویق انداخت. در این حال بی‌بی‌سی اعلام کرد که کارلوس پاپولیاس وزیرخارجه یونان نیز برای گفت‌وگو با رهبران ایران رهسپار تهران شد.

گزارش- 11

وزیرخارجه امریکا و رئیس بخش خلیج‌فارس وزارت خارجه شوروی مواضع متفاوت امریکا و شوروی را دربارة بحران جاری خلیج‌فارس، نحوة برقراری صلح و نقش کشورهای فرامنطقه‌ای و برقراری امنیت در این منطقه بیان کردند. وزیرخارجه امریکا از تصویب نشدن طرح تحریم تسلیحاتی علیه ایران و عراق در شورای امنیت سازمان ملل ابراز ناخشنودی کرد و بر پای‌بندی امریکا برای تلاش بیشتر در این زمینه تأکید نمود.  به گزارش خبرگزاری کویت از واشنگتن، جرج شولتز وزیرخارجه امریکا اعلام کرد که ایالات متحده در شورای امنیت سازمان ملل موفق به تصویب قطعنامه‌ای برای اعمال تحریم‌های اجباری علیه ایران و عراق نشده است. شولتز گفت: «ما در سازمان ملل کاملاً موفق نبوده‌ایم اما خواهان تصویب شدن قطعنامه‌ای برای اعمال تحریم‌های اجباری علیه کشوری هستیم که از قبول آتش‌بس در مرزهای بین‌المللی امتناع می‌کند.» وی افزود: «کشورهای عضو شورای امنیت توافق کرده‌اند که طرفین را به آتش‌بس دعوت کنند امّا ایالات متحده برای تصویب این تحریم‌ها با مشکلاتی مواجه است. همان‌گونه که قبلاً نیز این موانع وجود داشته است.» شولتز افزود: «دیپلماسی در جنگ ایران و عراق نقش بزرگی می‌تواند ایفا کند و در سازمان ملل ما قادر هستیم، البته پیشرفت‌ها و ناکامی‌هایی نیز وجود داشته است. امّا به هرحال ما در فعالیت برای صورت دادن هر اقدامی برای خاتمه دادن فوری به جنگ ایران و عراق هستیم و این راه‌حل اساسی بحران است». وی دربارة تضمین‌های لازم‌ برای اجرای این طرح گفت: «حضور یک نیروی کامل در خلیج‌فارس جهت بازداشتن از توسل به زور، یک امر لازم است، لیکن این مطلب الزاماً یک حضور نظامی عظیم را ایجاب نمی‌کند.» وی افزود که انگلیس و فرانسه پیش از این در منطقة خلیج‌فارس حضور داشته‌اند. شولتز همچنین گفت: «تقویت نیروهای متحدین امریکا در خلیج‌فارس برای حفاظت از کشتی‏ها امری حیاتی نیست، اما احتمال مشارکت متحدین امریکا باید بررسی شود.» دراین‏حال، الکساندر ایوانف رئیس بخش‌خلیج‌فارس در ادارة خاورمیانه و شمال افریقای وزارت خارجه شوروی، حفظ امنیت منطقه خلیج‌فارس را جزو مسئولیت کشورهای این منطقه دانست و گفت: «کشورهای منطقه قادرند از امنیت منطقه حمایت کنند.» با این‏ حال وی گفت: «کشورهای بزرگ می‌توانند به کشورهای خلیج‌ [فارس] در حمایت از منطقه کمک کنند نه اینکه آنها را تهدید نمایند، آن‌طوری که الان از سوی امریکا و برخی از کشورها به عمل آمده است.» ایوانف گفت: «اصرار امریکا بر اینکه منطقه خلیج [فارس] یک منطقه حیاتی برای منافع امریکا محسوب می‌شود، اوضاع منطقه را به‌سوی بحران سوق می‌دهد.» ایوانف افزود: «شورای امنیت سازمان ملل با همکاری کشورهای مختلف جهان قادر است، آتش‌بس را بر طرفین (ایران و عراق) تحمیل کند و امنیت گذرگاه‌های آبی و خطوط کشتی‏رانی را از طریق تشکیل یک نیروی بین‌المللی تأمین کند.» وی در پاسخ به این پرسش که شورای امنیت از چه طریقی می‌تواند آتش‌بس را برقرار کند، گفت: «شورای امنیت بر طبق ماده 25 منشور سازمان ملل می‌تواند با استفاده از زور، طرف رد کننده مصوبات شورای امنیت را مجازات کند و آن را مجبور به اجرای مفاد این مصوبات نماید.» ایوانف با ستایش از سیاست موازنة مثبت کویت در قبال قدرت‏های جهانی گفت: «شوروی تنها خواستار تسهیلات غیرنظامی برای کشتی‏های خود در کشورهای منطقه خلیج‌فارس می‌باشد و چشم‌داشتی به حصول پایگاه‏ها و جزایر از کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس ندارد.» وی افزود: «شوروی ناوگان دریایی خود را به منطقه اعزام نداشته و تنها دو فروند کشتی جنگی برای حمایت از نفت‏کش‏ها در منطقه مستقر کرده است.» وی ادامة جنگ میان ایران و عراق را علت اصلی حضور ناوگان‌های خارجی در منطقه دانست و گفت: «سودمندترین راه برای توقف جنگ میان ایران و عراق، برقراری مذاکرات صلح میان طرفین درگیر از طریق شورای امنیت سازمان ملل محسوب می‌شود.» ایوانف امریکا را مسئول اصلی تشنج در خلیج‌فارس خواند و گفت: «امریکا با پیاده کردن طرح کارتر در سال 1979 (1358 - 1357) صلح و ثبات را در منطقه خلیج‌فارس و در جهان مورد تهدید قرار داده است.» ایوانف اوضاع منطقه خلیج‌فارس را بسیار متشنج خواند و اظهار کرد: «حمله به کشتی‏های جنگی امریکا و شوروی و برخی از کشتی‏های دیگر، گام‌های تحریک‌آمیزی هستند که موجب افزایش سطح تشنج و تشدید حضور نظامی کشورهای بیگانه می‌شود.»

گزارش- 12

در پی بروز برخی مشکلات در طرح اسکورت نفت‏کش‏ها، امروز ریگان پیام‌هایی برای رهبران بحرین و قطر - که امریکا در آنجا پایگاه نظامی دارد - ارسال کرد که به نظر می‌رسد برای حل مشکلات امریکا در اسکورت نفت‏کش‏ها باشد. رادیو دوبی دربارة موضوع این پیام‌ها گفت: «پیام‌های کتبی که در زمینه تحولات اخیر منطقه خلیج‌فارس، کوشش‌های بین‌المللی برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق، روابط دوجانبه و تشکیل کنفرانس بین‌المللی صلح خاورمیانه است، توسط سفرای امریکا در منامه و دوحه تسلیم شیخ عیسی بن‌سلمان آل‌خلیفه امیر بحرین و شیخ خلیفه بن‌حمد آل‌ثانی امیر دولت قطر، گردید.»

گزارش- 13

مسائل خلیج‌فارس و اقدامات آینده امریکا در این منطقه را رادیو بی‌بی‌سی و روزنامه‌های جمهوریت (ترکیه)، البیان (دوبی) و کیهان بررسی کرده‌اند. درخواست امریکا از کشورهای بزرگ صنعتی برای همکاری بیشتر در تشنجات خلیج‌فارس، بازتاب طرح اسکورت نفت‏کش‏های کویتی در میان مقامات سیاسی امریکا، واکنش وزیرخارجه ایران دراین‌باره و نحوة برخورد کشورهای اروپایی و عرب حاشیه خلیج‌فارس با درخواست همکاری امریکا، از محورهای اصلی گفتار رادیو بی‌بی‌سی می‌باشد که به این شرح است: «ظرف چند روز آینده دیپلمات‏های امریکایی به‌طور رسمی از متحدان امریکا مانند انگلیس، فرانسه، آلمان ‏غربی، ایتالیا و ژاپن خواهند خواست که برای حفظ امنیت خلیج‌فارس با امریکا همکاری کنند. همچنین انتظار می‌رود که امریکا از کشورهای عرب حوزه خلیج‌[فارس] مانند عمان و عربستان سعودی بخواهد که تسهیلاتی برای فرود آمدن هواپیما و سوخت‌گیری در اختیار نیروی هوایی امریکا قرار دهند. به دنبال حمله عراق به ناو استارک و انتقاد نمایندگان کنگره از سیاست امریکا در خلیج [فارس]، ریگان عملاً ناچار شده است که از متحدانش درخواست کمک و همکاری کند. نمایندگان کنگره عقیده دارند که طرح‏هایی مانند طرح رفت و آمد 11 نفت‏کش کویتی با پرچم امریکا در خلیج‌فارس اشتباه است و می‌تواند به درگیری و برخورد مستقیم امریکا با ایران بینجامد اما متحدان امریکا تاکنون اشتیاق چندانی به درگیری بیشتر نظامی در خلیج‌فارس یعنی گسترش حضور نیروی دریایی، تسهیلات نظامی و دفاعی خود در این منطقه نشان نداده‌اند. دولت بریتانیا می‌گوید درخواست امریکا برای همکاری با این کشور و حفظ آزادی کشتی‏رانی در خلیج[فارس] را بررسی خواهد کرد اما در عین حال بریتانیا عقیده دارد از آنجا که سه کشتی بریتانیا هم‌اکنون در بخش جنوبی خلیج‌فارس مستقرند این کشور اکنون نیز در حفظ امنیت خلیج‌فارس برای کشتی‏رانی نقش دارد. ایتالیا هم می‌گوید نیروی دریایی آن [کشور که] کاملاً درگیر تعهداتش در منطقه مدیترانه است، صرفاً برای دفاع از خود است. در مورد اینکه واشنگتن تا چه حد عواقب درگیری نظامی در خلیج‌فارس را پیش‌بینی و ارزیابی کرده [است]، شک و تردیدهایی وجود دارد به‌خصوص این‌ مسئله که اگر ایران در خلیج‌فارس دست به حمله بزند و این حمله، حمله متقابل به خاک اصلی ایران را به دنبال بیاورد، چه خواهد شد؟ به‌علاوه در مورد اینکه آیا محافظتی دائمی از تمام کشتی‏های دو طرف در خلیج[فارس] واقعاً عملی است نیز تردیدهایی وجود دارد. واینبرگر گفت که او عقیده دارد که کشورهای عرب حوزة خلیج[فارس] تسهیلاتی در اختیار هواپیماها قرار خواهند داد؛ پس این به هیچ‌وجه قطعی نیست. کشورهای حوزه خلیج[فارس]‌ با این تقاضا مخالفت کرده‌اند و ممکن است بخواهند از همکاری آشکار با امریکا اجتناب کنند.» رادیو بی‌بی‌سی افزود: «علی‌اکبر ولایتی در این هفته از چند کشور حوزه خلیج[فارس] دیدار کرد و به آنها هشدار داد که با طرح‏های امنیتی امریکا در خلیج‌[فارس] فاصله بگیرند. با اینکه امریکا تنها کشور غربی است که می‌تواند به نحو مؤثری قدرت خود را در منطقه به نمایش بگذارد، کمکی هرچند جزئی از طرف متحدانش از نظر سمبولیک برای امریکا بسیار مهم است زیرا هم به حفظ انسجام و وحدت قدرت‏های غربی کمک خواهد کرد و هم به شوروی و کشورهای منطقه نشان داده خواهد شد که غرب در این راه متحد است و هم افکار عمومی در امریکا و کنگره امریکا خواهند پذیرفت که امریکا به‌تنهایی و بدون همکاری متحدانش اقدام نمی‌کند.» روزنامه جمهوریت (چاپ ترکیه) نیز دراین‌باره نوشت: «واشنگتن در ارتباط با تحولات اخیر منطقه از متحدان خود در پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) درخواست کمک نمود. کاسپر واینبرگر وزیر دفاع امریکا نیز اوایل هفته گذشته در مصاحبه‌ای در بروکسل اقدامات کشورهای عضو پیمان ناتو را این‏گونه به اطلاع رساند: 1- استقرار یک نیروی دریایی ویژه در خلیج[فارس]. 2- انجام همکاری نظامی در عملیات پشتیبانی هوایی. 3- به‌کارگیری تمامی امکانات اساسی موجود در منطقه.» برخلاف نظر مسئولان کشورهای منطقه و رسانه‌های این کشورها روزنامه البیان (چاپ دوبی) دربارة امنیت منطقه و دوری از تشنجات روزافزون و همچنین طرح‏های آینده شورای همکاری خلیج‌فارس نوشت: «حفاظت از کشتی‏رانی بین‌المللی در خلیج‌فارس فقط تشنج بیشتر در این منطقه را به همراه خواهد داشت. ... کشورهای عضو سازمان ملل در برابر تحولات اخیر که می‌تواند جنگ جهانی سوم را شعله‌ور سازد - که عواقب آن دامن همه را خواهد گرفت - مسئولیت دارند. ما از ابرقدرت‏ها خواستاریم که از دامن زدن بیشتر به آتش خودداری کنند. مبارزاتشان را از منطقه دور سازند و افکار خود درباره لزوم باقی ماندن در این ناحیه تحت بهانه دفاع از خود، حفاظت از منافع و باز نگه‌داشتن تنگة هرمز بر روی کشتی‏رانی بین‌المللی را کنار بگذارند.» روزنامه کیهان نیز با توجه به اختلافات موجود در هیئت حاکمة امریکا، طی مقاله‌ای عملکرد دوگانة دولت و کنگره این کشور را بررسی کرده است. در این مقاله آمده است: گرچه مقامات کنگره امریکا می‌کوشند با وادار ساختن دولت ریگان به توضیح و تبیین سیاست‏های خود در قبال خلیج‌فارس، ضریب خطرات و صدمات سیاسی - نظامی این سیاست‏ها را کاهش دهند، اما به نظر می‌رسد دولت ریگان و به‌ویژه وزارت دفاع این کشور تحت تصدی واینبرگر قصد دارد با توسعه و تحکیم حضور نظامی در خلیج‌فارس و با گسترش دامنه دخالت نظامی در مناسبات، منازعات و سیر طبیعی تحولات، نقش بیشتری در سمت‌گیری روند حوادث به‌عهده گیرد. همچنین به‌نظر می‌رسد تقویت ناوگان نظامی امریکا که در واشنگتن از آن به‌عنوان یک حرکت مهم یاد می‌شود، تشنج موجود در خلیج‌فارس را افزایش داده و ضریب احتمال وقوع حوادث غیرقابل کنترل را بالا برده است. ریگان، واینبرگر و شولتز از یک‌سو با تهدید ایران به‌عنوان قدرت برتر در خلیج‌فارس و برشمردن خطرات ناشی از تفوق نظامی ایران، می‌کوشند در این حوزه شکست بزرگ و رسوایی کاخ سفید برای ترمیم روابط با تهران را جبران کنند و از سوی دیگر، مستمراً می‌کوشند با اظهارات ملایم و آرام‌بخش خود به کنگره و جامعه امریکا اطمینان دهند که قصد ماجراجویی و درگیر شدن در جنگ علیه ایران را ندارند. این تناقض بزرگ که یا از یک آشفتگی سیاسی - نظامی عمیق یا از یک تزویر بزرگ و دوگانگی در حرف و عمل نشئت می‌گیرد، باعث شده است ریگان، شولتز، واینبرگر و دیگر مقامات امریکا در روزهای اخیر آشکارا از پاسخ دادن به این سؤال اساسی که در صورت حمله به ناوگان جنگی امریکا و نفت‏کش‏های تحت حمایت این ناوگان، عکس‌العمل واشنگتن چه‌خواهد بود؟ طفره بروند.

گزارش- 14

حادثة حملة هواپیمای عراقی به ناو استارک امریکا به همکاری بیشتر دو کشور در زمینه تبادل اطلاعات نظامی انجامید. در پی پایان یافتن کار هیئت تحقیق وزارت دفاع امریکا دربارة چگونگی حمله هواپیمای عراقی به ناو استارک، روزنامه کویتی القبس دربارة توافقات به‌عمل‌آمده بین این هیئت و مقامات عراق نوشت: «امریکا و عراق با تشکیل کمیته نظامی مشترک به تبادل اطلاعات نظامی در زمینه فعالیت‌های هواپیماهای عراقی و تحرکات ناوهای جنگی امریکا در خلیج‌فارس خواهند پرداخت.» این روزنامه افزود: «بر طبق یک توافق اصولی میان امریکا و عراق، دو کشور به‌طور شبانه‌‌روزی اطلاعات به‏دست آمده در زمینه شناسایی هویت کشتی‏ها و هواپیماها در خلیج‌فارس و همچنین گزارش‏های اطلاعاتی واصله از رادارهای منطقه را مبادله خواهند کرد.»

گزارش- 15

دستگیری و آزاد شدن دیپلمات ایرانی در لندن و دیپلمات انگلیسی در تهران و بروز بحران در روابط بین دو کشور را آسوشیتدپرس در گزارش کوتاهی بررسی کرده و به پیش‌بینی واکنش احتمالی انگلیس پرداخته است: «انتظار می‌رود که انگلیس امروز عکس‌العمل خود را نسبت به ربودن و کتک زدن یک دیپلمات این کشور در ایران اعلام کند و پیش‌بینی می‌شود که انگلیس نوعی تحریم‌های سیاسی را علیه ایران اعمال نماید. مشاوران جفری ‌هاو وزیر امورخارجه انگلیس، اظهار داشتند که تجارت، مسافرت و روابط سیاسی دو کشور ممکن است تحت تأثیر این مسئله قرار گیرد مگر آنکه ایران ضمن عذرخواهی و ارائه توضیحات، اتهامات وارده علیه ادوارد چاپلین دیپلمات 36 ساله انگلیس را لغو کند. اتهامات وارده افشا نشده، اما مارگارت تاچر نخست‌وزیر انگلیس، این واقعه را نوعی بی‌حرمتی دانسته است. جفری هاو وزیر خارجه انگلیس، گفته است اتهامات، غیرمنطقی و غیرقابل تحمل خواهد بود. مطبوعات لندن بدون ذکر منابع خاطرنشان کرده‌اند که اتهامات وارده به مواد مخدر، فساد، دزدی و نادیده گرفتن مصالح اقتصادی ایران در زمان جنگ مربوط می‌باشد. اعمال تحریم‌های دیپلماتیک علیه ایران، قطع بخشی از مناسبات سیاسی خواهد بود. قطع کامل رابطه به خاطر موازنه تجاری مثبت انگلیس با ایران غیرمحتمل خواهد بود. صادرات انگلیس به ایران در سال 1985 (1364 - 1363) به ارزش 525 میلیون پوند (735 میلیون دلار) بود در حالی که ارزش واردات از ایران 62 میلیون پوند (88 میلیون دلار) بوده است. تحریم‌ها می‌تواند ممنوعیت مسافرت را در بر گیرد؛ سال گذشته 26000 ایرانی از انگلیس دیدار داشتند در حالی که 252 انگلیسی به ایران مسافرت نمودند.»

گزارش- 16

در حالی که همکاری همه جانبه کویت با عراق همچنان ادامه دارد و در مطبوعات این کشور از کویت به‌عنوان هم‌سنگر عراق نام برده می‌شود، وزارت امورخارجه کویت در اطلاعیه‌ای دستگیری چند نفر از اتباع این کشور را به جرم جاسوسی در آب‏های خورعبدالله تقبیح کرد. در این اطلاعیه آمده است: «اطلاعیه ایران درباره فعالیت کشتی‏ها [ی توقیف شده] بی‌اساس است و این کشتی‏ها در این مناطق به روال عادی دست به صید ماهی می‌زده‌اند. چیزی که تعجب کویت را برمی‌انگیزد این است که تصرف این کشتی‏ها به اتهام جاسوسی بوده و این ادعاها در زمانی اعلام می‌شود که کویت علاقه‌مند است با تلاش‏های مخلصانه به این جنگ پایان داده شود تا این منطقه و ملل مسلمان و... از آثار زیان‌آور این جنگ دور بمانند.» ضمیمه گزارش1: تشریح موقعیت منطقه عملیاتی نصر4 منطقه عملیاتی نصر4 در غرب شهر بانه و در استان سلیمانیه عراق قرار دارد. شهر ماؤوت بزرگ‌ترین آبادی این منطقه و از قدیمی‌ترین شهرهای کردنشین این استان است. پس از عملیات کربلای10، ماؤوت در فهرست اهداف عملیات‌های جبهه شمال‌غرب قرار گرفت و در پی آن بود که به صورت یک شهر نظامی در آمد. این شهر دارای دو خیابان و یک بازارچه است و خانه‌های آن روی ارتفاعات ساخته شده است. ارتفاعات و جاده‌های مواصلاتی این منطقه به شرح زیر است: 1ـ گامو و یال‌های عمده آن: ارتفاع گامو از شمال به رودخانة چومان، از جنوب به ارتفاع هزارکانیان، از شرق به یال ارتباطی و از غرب به ارتفاعات سرگلو، بردهوش و یال میراوه محدود می‌شود. این ارتفاعات به صورت شرقی - غربی گسترش یافته است. بلندترین قلّه گامو 2385 متر ارتفاع دارد. یال‌های مهم این ارتفاع عبارت‌اند از: یالی که از قلّه اصلی شروع شده و پس از در بر گرفتن قلّة 1840 به سمت جنوب غربی امتداد می‌یابد، یالی که از قلّه اصلی در جهت شمال به غرب امتداد می‌یابد و یال انگشتی. 2ـ یال میراوه - بردهوش: این یال از قلّة بردهوش در شمال آغاز و در جنوب به دهکدة میراوه ختم می‌شود و 5 کیلومتر طول دارد. این یال دارای دو ارتفاع 1595 و 1440 می‌باشد. این یال از غرب به شیار خدام و یال بالوکاوه، از شرق و جنوب به چم میراوه و روستای میراوه و از شمال به قلّة بردهوش محدود می‌شود. 3ـ یال بالوکاوه (ارتفاعات مهم یال): یال بالوکاوه با طول حدود 5 کیلومتر در غرب یال میراوه قرار دارد و امتداد آن همچون یال میراوه شمالی - جنوبی است و در جنوب به یال آمدین محدود می‌شود. قله‌های یال بالوکاوه عبارت‌اند از: قلة 1620، قلة 1535 و قله 1514. یال بالوکاوه در انتها به 3 قلّة مهم محدود می‌شود که دو قلّة آن به تپه دوقلو معروف است. این 3 قله عبارت‌اند از: قله 1530، قله 1520 و قله1480. 4ـ یال غربی دوقلو (قلمی): از تپة دوقلو (1520 و 1530) یالی به سمت غرب با امتداد شرقی - غربی جدا می‌شود که در انتها به تنگه بین قشن و آمدین ختم می‌شود. تپه‌های شاخص این یال تپه‌های 1340، 1200، 1120 و 1114 می‌باشد. 5ـ کوه شوشو: کوه شوشو به بلندی 1695متر، یکی از ارتفاعات شاخص منطقه محسوب می‌شود. یال این ارتفاع به صورت شرقی - غربی گسترش یافته است. این کوه از شرق به بالوکاوه - بردهوش و از غرب به اسپیدار محدود است. 6ـ قلّه اسپیدار: قلّة اسپیدار 1698 متر ارتفاع دارد و در غرب کوه شوشو قرار دارد. یال اسپیدار (قشن) به صورت شمالی - جنوبی امتداد دارد و یکی از مهم‌ترین یال‌های منطقه محسوب می‌شود. 7ـ یال قشن (یال اسپیدار): یال قشن با طول 4 کیلومتر از قله اسپیدار شروع شده و از شمال به جنوب گسترش یافته است و به شیاری در جنوب منتهی می‌گردد. قله اصلی این یال 1609 متر ارتفاع دارد و 3 قلّه دیگر نیز پس از قلّة اصلی در امتداد یال به سمت جنوب قرار گرفته‌اند: قلّه1 (شاخ قشن)، قلّة2 و قلّة3 (به ارتفاع 1403 متر). قسمت غربی یال قشن نسبت به قسمت شرقی آن دارای شیب ملایمی می‌باشد. این یال از غرب به دشت و از شرق به تپه ماهورهایی منتهی به یال میراوه محدود می‌شود. 8ـ ارتفاعات گلان: ارتفاعات گلان در سمت غرب و شمال غربی اسپیدار قرار دارد و دارای دو قلّة اصلی به نام‌های گلان کوچک (1623 متر) و گلان بزرگ (1680 متر) می‌باشد. گلان در امتداد شمالی - جنوبی واقع شده است و از غرب به دهکده و ارتفاع ژاژیله، از شمال به رودخانة گلان، از شرق به ارتفاع اسپیدار و از جنوب به دشت (شهر ماؤوت) محدود می‌شود. یال مهم این ارتفاع یال کشیده و ممتدی است که از گلان بزرگ به سمت غرب امتداد یافته است (یال غربی گلان) و به دشت ختم می‌شود. 9ـ ژاژیله: بلندی‌های ژاژیله از سمت شرق به دشت و ارتفاعات گلان و از شمال غرب و جنوب به رودخانة قلعه‌چولان و ارتفاعات گرده‌رش و قمیش محدود می‌شوند. اصلی‌ترین قلة این ارتفاعات، قله 1240 می‌باشد. این ارتفاع در قسمت غربی (کنار رودخانة قلعه‌چولان) شیبی تند دارد، ولی قسمت شرقی آن دارای شیب ملایمی است. 10ـ بالوسه: ارتفاع بالوسه به طول تقریبی 1700 متر در کنارة شرقی و جنوبی رودخانه قلعه‌چولان قرار دارد و قله اصلی آن، ارتفاع 960 است. شیب این ارتفاع در ناحیه شمالی و غرب آن بسیار تند و در برخی جاها دیواره‌ای است در حالی که قسمت شرقی آن دارای شیب نسبتاً ملایمی است. 11ـ دشت ماؤوت: مابین ارتفاعات گلان، یال قشن و ارتفاعات ژاژیله و بالوسه زمین نسبتاً همواری است که دشت ماؤوت نام دارد و شهر ماؤوت نیز در این دشت واقع شده است. در دشت ماؤوت چند تپة مهم و سوق‌الجیشی وجود دارد که از مشخصه‌های مهم این منطقه محسوب می‌شود،که عبارت‌اند از: تپه 945: این تپه در جنوب ارتفاع ژاژیله قرار دارد و از غرب به رودخانة قلعه‌چولان محدود می‌شود و 945 متر ارتفاع دارد. تپه 882 (تپه سوخته): این تپه در قسمت غربی جاده آسفالت ماؤوت قرار دارد و از شمال به شهر ماؤوت محدود می‌شود. تسلط کافی این تپه بر زمینی که آن را احاطه کرده است، به آن اهمیت خاصی بخشیده است. تپه 864: این تپه از شمال به پادگان قشن، از غرب به ارتفاع بالوسه و از شرق به دامنه غربی قشن محدود می‌شود. این تپه در امتداد شمال غربی - جنوب شرقی قرار دارد. تپة تخم‌مرغی: این تپه در شرق تپة 864 واقع شده است و از غرب به یال غربی قشن محدود می‌شود. جاده‌های منطقه عملیاتی کلیة جاده‌های منتهی به خط مقدم دشمن از جاده آسفالته سلیمانیه - چوارتا منشعب می‌شوند. این جاده از ناحیة شمال شهر سلیمانیه در جهت شمال شرقی خارج شده و به سمت چوارتا امتداد می‌یابد. به‌طور کلی از این جاده سه جاده منشعب می‌شود. 1ـ جاده خاکی کاریزه - ماؤوت: این جاده با عرض تقریبی 6 متر در جهت شمال از جاده چوارتا - سلیمانیه جدا شده و پس از رسیدن به کناره رودخانة گرکور در امتداد رودخانة پیش رفته و از کنار روستاهای موکبه و کاریزه می‌گذرد. این جاده پس از عبور از درة میان کوه‌های دولبشک و الاغلو، از پل بالوسه عبور کرده و به ماؤوت منتهی می‌گردد. از انشعابات این جاده می‌توان جاده قمیش - گرده‌رش - ژاژیله و جاده بالوسه - ژاژیله را نام برد. 2ـ جاده آسفالت قلعه‌چولان - سورقلات - ماؤوت: این جاده از روستای قلعه‌چولان از جادة اصلی منشعب می‌شود و در کنار شرقی رودخانة گرکور امتداد می‌یابد. جادة مذکور پس از عبور از روستای سورقلات به شهر ماؤوت ختم می‌شود. از این جاده انشعاباتی به سمت آمدین، تپة دوقلو، میراوه و شاخ قشن وجود دارد که عقبة آنها محسوب می‌شود. 3ـ جاده ماؤوت - پاسگاه پلیس: این جاده آسفالته امتداد جاده سورقلات به ماؤوت می‌باشد که در حاشیة پایین ارتفاع گلان قرار دارد. انشعابات این جاده به سمت ارتفاعات گلان و ارتفاعات ژاژیله می‌باشد. جاده‌های خودی جاده‌های خودی برای رسیدن به این منطقه عبارت‌اند از: جادة بانه - بوالحسن که اصلی‌ترین جاده عقبة خودی است. قسمت اعظم این جاده آسفالت است. این جاده پس از عبور از پل زلی به روستای شانخسه می‌رسد و پس از عبور از این روستا به دو جادة عمده منتهی می‌شود. یک جاده پس از عبور از ارتفاعات سرگلو به سمت ارتفاعات گلان و اسپیدار امتداد می‌یابد. جادة دیگر نیز با گذر از سرگلو به شوشو و اسپیدار می‌رسد و به جادة اول متصل می‌شود. از انشعابات این دو جاده می‌توان جادة اسپیدار - یال قشن، جادة پاسگاه پلیس - یال گامو و جادة بردهوش را نام برد.

منابع و مآخذ روزشمار 1366/03/12