1366.04.24

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.04.24
نام‌های دیگر بیست و چهار تیر
تاریخ شمسی 1366.04.24
تاریخ میلادی 15 ژوئیه 1987
تاریخ قمری 18 ذیقعده 1407


گزارش- 720

در چهارمین روز از دور جدید حملات هوایی عراق به تأسیسات و مکان‌های صدور نفت ایران، امروز نیز هواپیماهای عراقی در ساعت 9 صبح با حمله به سکوی آر - هفت از میدان نفتی رسالت در جزیره لاوان، خساراتی به آن وارد کردند.[۱] رادیو بی‌بی‌سی با اعلام فاصله 700 کیلومتری این میدان نفتی از جنوب عراق گفت: «با حمله عراق به یک حوزه نفتی ایران، موج تشنج در خلیج‏فارس بالا گرفته است. دو حمله اخیر عراق علیه ایران را می‏توان اولین حملات این کشور از ماه نوامبر گذشته (آبان - آذر) دانست که تا این اندازه، دور از خاک عراق صورت می‏گیرد.»[۲] این رادیو دربارة علل تشدید حملات عراق به تأسیسات نفتی ایران و تأثیر آن در روند تحولات منطقه می‌گوید: «امروز عراق اعلام کرد که حملة اخیر به این قصد انجام گرفته است که به ایران هشدار داده شود که صرف نظر از اینکه جنگ دو کشور تا چه مدتی ادامه خواهد یافت، بغداد مصمم است که ایران را از کلیه منابع درآمدش محروم کند. عراق می‏گوید که هواپیماهای جنگی‌‏اش تا ششصد کیلومتری جنوب خلیج‏فارس پرواز کرده و خسارات شدیدی به حوزه‏های نفتی رستم (رسالت) وارد آورده است. یک سخنگوی عراقی می‏گوید که این حملات به قصد محروم کردن ایران از منابعی که برای ادامة جنگ نیازمند آن است انجام گرفته است. دلیل دیگری که عراق اخیراً حملات هوایی خود را به تأسیسات ایرانی در خلیج‏فارس از جمله پایانه نفتی جزیره خارک افزایش داده است، این است که می‏خواهد مخالفت آشکار خود را با پیشنهاد ایران درباره حمله نکردن به نفت‏کش‏ها و در عین حال، ادامة جنگ در خشکی نشان دهد. عراق می‏گوید که فقط با یک توافق تمام و کمال برای پایان دادن به جنگ هفت‏ساله موافق است. بعضی مفسران معتقدند که علاوه بر این، قصد عراق این است که ایرانی‏ها را به حملات تلافی‏جویانه علیه کشتی‏های بی‏طرف در خلیج‏فارس برانگیزد تا بتواند افرادی را که در کنگره امریکا و سایر نقاط نسبت به طرح امریکا برای تحت حمایت قرار دادن یازده نفت‏کش کویتی اظهار تردید می‏کنند، متقاعد سازد که این امر، کاملاً ضروری است. حملات اخیر عراق، همچنان متوجه جزیره کوچک فارسی در شمال خلیج‏فارس بوده است که تصور می‏رود یکی از پایگاه‏هایی باشد که پاسداران انقلاب ایران، ناوگان کوچکی از قایق‏های گشتی با سرعت زیاد را برای حمله به کشتی‏ها در خلیج‏فارس، در آنجا مستقر کرده‌اند. اکنون باید منتظر اقدامات تلافی‏جویانه ایران نسبت به حملات اخیر عراق بود. مقامات ایران نیز هشدار داده‏اند که به حملات عراقی‏ها پاسخ خواهند داد و پرچمی که بر روی یک کشتی نصب شده است، مانع آنان نخواهد بود. این موضوع، مسئله خطر رویارویی مستقیم بین ایران و ایالات متحده را که همچنان بر اجرای طرح خود در مورد نصب پرچم امریکا بر نفت‏کش‏های کویتی اصرار می‏ورزد، افزایش می‏دهد.[۳] با توجه به دور بودن حوزة نفتی رسالت از شعاع پروازی هواپیماهای عراقی، احتمال سوخت‏گیری مجدد این هواپیماها بعید به‏نظر نمی‏رسد. کارشناسان شرکت لویدز نیز با تأیید این نظر اعلام کردند: «این‏طور استنباط می‏شود که هواپیماهای جنگی عراق در جریان پرواز در حمله دوربرد به حوزه نفتی رستم (رسالت) سوخت‏گیری مجدد کرده باشند.»[۴]

گزارش- 721

ستاد کل سپاه پاسداران اعلام کرد: «در پاسخ به شرارت‏های رژیم عراق در خلیج‏فارس، تأسیسات بندر ام‏القصر و تأسیسات نفتی شهر زبیر زیر آتش توپخانه ساحلی سپاه پاسدارن قرار گرفت و خسارات قابل ملاحظه‏ای به این تأسیسات وارد آمد.»[۵]

گزارش- 722

امروز نیز نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی هشت فروند کشتی تجاری و نفت‏کش را در آبراه تنگه هرمز شناسایی کرد و پس از اطمینان از نوع محموله و مقصد این شناورها، به آنها اجازه داد به حرکت خود در مسیرشان ادامه دهند.[۶]

گزارش- 723

حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی نماینده امام و سخنگوی شورای عالی دفاع، امروز در دیدار با پرسنل کادر مرکز آموزش سپاه، با اشاره به سخنان ریگان که گفته بود: "ما برنامه‏های خلیج‏فارس را مبهم می‏گوییم که ایرانی‏ها با اضطراب بخوابند"، ریگان را به علت عدم درک واقعیت‏های جاری ایران، نادان خواند. وی گفت: «ریگان هنوز مردم ایران را نشناخته است و نمی‏داند جوانان ما روی پای خود بند نیستند و مایل‌اند هرچه زودتر، به جبهه بروند و برای مقابله با امریکا، شوق جبهه رفتن جوانان ما بیشتر است. انصافاً این خیلی نادانی است که رئیس‏جمهوری کشوری مثل امریکا بعد از هشت ‏سال، ایرانی‏ها را نشناخته باشد و خیال کند وقتی اوضاع مبهم است ما با اضطراب می‏خوابیم. ما متأسفیم که قدرت دنیا دست چنین افرادی نادان است. آنها با نادانی خود، دنیا را به زحمت می‏اندازند و بحران و کانون نزاع درست می‏کنند و مانع احقاق حق می‏شوند. نتیجه این کارها، تنها طولانی شدن جنگ و نزاع است. آنها نمی‏توانند از سرنوشت محتوم به شکست بعثی‏های رو به زوال جلوگیری کنند. آنها تنها می‏توانند دورة جنگ، نزاع و آشوب را طولانی‏تر کنند که دود آن به چشم همه خواهد رفت.» حجت‏الاسلام رفسنجانی گفت: «ای‏کاش دشمنان ما چشم حقیقت‏بین داشتند و این مظاهر انسانیت و شور و هیجان در راه خداوند را می‏دیدند و واقعیات را درک می‏کردند و دنبال شرارت نمی‏رفتند.»[۷]

گزارش- 724

مهندس موسوی نخست‏وزیر، پس از پایان جلسة امروز هیئت دولت، در مصاحبه‏ای دربارة اهم موضوعات مطرح شده در هیئت وزیران، اقدامات امریکا در خلیج‏فارس و بحران جاری در روابط ایران و فرانسه مطالبی بیان کرد. وی درباره مسائل اقتصادی که بحث اصلی جلسة امروز هیئت وزیران بود، گفت: «در این جلسه، بحث ضوابط تخصیص ارز مطرح شد که یکی از اقدامات بسیار خوبی است که در سال 1360 اتخاذ شده است که به نتایج خوبی هم انجامید.» مهندس موسوی در پاسخ به این پرسش که برنامه دولت برای تقویت سیاست مبارزه با گران‌فروشی در آینده چیست؟ گفت: «این طرح، یک طرح جامعی است که در سمینار مشترک استانداران و هیئت دولت در تهران مورد بحث قرار گرفت و تلاش شده است هماهنگی خوبی بین قوة قضائیه و قوه اجرائیه در این زمینه ایجاد شود و سعی شده قدم‏ها با واقع‏بینی برداشته شود و به تدریج جلو برویم و بر این اساس، کالاهایی به‏طور مشخص تعیین شدند که قرار شد تثبیت شوند.» از وی سؤال شد: اخیراً گزارش‌هایی رسیده مبنی‌بر اینکه طرح نصب پرچم‏های امریکایی روی کشتی‏های کویتی، یک هفته به تأخیر افتاده است. علت تأخیر چه بوده و موضع دولت ایران در قبال این مسئله چیست؟ مهندس موسوی پاسخ داد: «البته ما کاملاً اطلاعی از طرح‏ها و نقشه‏های آنها نداریم، اما از طرح‏ها و نقشه‏های خودمان اطلاع داریم و طبیعی است که اقدامات بعدی ما، بستگی به اقدامات امریکا و همه آن نیروهایی دارد که در پی ایجاد تشنج در خلیج‏فارس هستند.» نخست‌وزیر در پاسخ به این پرسش که اخیراً کنسول فرانسه در تهران به جرم جاسوسی به دادگاه احضار شده است و این بحران کنونی چه تأثیری در روابط آیندة دو کشور خواهد داشت؟ گفت: «ما به هیچ‏وجه چیزی که دال بر اینکه در فرانسه یک اراده منسجم برای هدایت سیاست خارجی فرانسه وجود داشته باشد، نمی‏بینیم و درگیری‏هایی که بین گروه‏های سیاسی فرانسه وجود دارد منافع ملی این کشور را در جهان و در خاورمیانه به خطر انداخته است. ما بارها اعلام کردیم که حاضر نیستیم هیچ نوع فشاری را بر شهروندهای خودمان در کشورهای دیگر تحمل کنیم و هر نوع فشاری منجر به ایجاد فشار متقابل از طرف ما خواهد بود و متأسفانه، فرانسه از اول انقلاب سیاست‏های شیطنت‏آمیزی را علیه نظام ما تعقیب کرده است که همچنان ادامه دارد. در سال 1360 فرانسوی‌ها در حمایت از ضد انقلاب، به‏طور وسیع از کشتی‏ربایی و هواپیماربایی حمایت کردند که واقعاً باید گفت چرا یک کشوری که داعیه حقوق بشر دارد، چنین کارهای مفتضحی را انجام می‏دهد؟ و الآن هم همان کارها ادامه دارد. یک دیپلمات ما را که با اسناد رسمی کشور در حال عبور است چند نفر پلیس وحشی می‏گیرند و کتک می‏زنند و اسناد را از او می‏گیرند و به‏طور علنی از آنها عکس می‏گیرند که باید گفت اگر تمدنی که آنها ادعای آن را دارند این است، به شدت مورد تنفر ماست و ما یک لحظه از مقابله با چنین کارهایی باز نمی‏ایستیم و فکر می‏کنم افکار عمومی جهان متوجه این قضیه باشد که در کجای جهان سابقه داشته یک دیپلمات را بگیرند و با ضربات باتوم مورد ضرب و شتم قرار دهند و به وی ضربه مغزی وارد کنند و جلوی چشمان او، اسناد رسمی یک کشور را از او گرفته و عکس‏برداری کنند. در دنیا هرچه جاسوسی بوده با پنهان‏کاری انجام می‏گرفته و این نقض آشکار کنوانسیون‏هاست و در حقیقت نشان می‏دهد که با چه زبانی باید با این کشورها صحبت کرد. به هرحال، ما در رابطه با سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از اصولی پیروی می‏کنیم و نمی‏خواهیم با کشوری درگیری داشته باشیم و بر اساس یک ارتباط مساوی، از یک موضع مساوی و برابر حاضریم با تمام جهان ارتباط برقرار کنیم و روابطمان را حفظ کنیم. اگر قرار باشد این روابط، نابرابر و متأثر از یک روحیه استکباری باشد ما یک لحظه‏ دل به این‏گونه روابط نمی‏بندیم و اصول خودمان را بسیار بالاتر از این‏گونه روابط می‏دانیم که شایسته همان نظام شاهانه قدیم است.»[۸]

گزارش- 725

سفیر شوروی در تهران امروز با معاون بین‏المللی وزارت نیرو ملاقات کرد. در این دیدار گسترش همکاری‏های فنی بین ایران و شوروی در زمینه صنایع آب و برق، مورد بحث قرار گرفت. به گزارش روابط عمومی وزارت نیرو، در این ملاقات که وابسته بازرگانی شوروی در ایران نیز حضور داشت، موضوع احداث دو سد مخزنی و تنظیمی روی رودخانه ارس بررسی و مقرر شد در آینده نیز پیگیری‏های لازم برای تحقیق عملی مفاد مندرج در یادداشت تفاهم اجلاس مشترک ایران و شوروی، انجام گیرد. همچنین اظهار امیدواری شد که همکاری‏های فنی دوجانبه در زمینه اعزام کارشناسان صنعت آب و برق، به‏ویژه انجام برنامه‏های بازدید از نیروگاه‏های بخاری شوروی در حوزه دریایی خزر و دعوت از کارشناسان روسی برای راه‏اندازی و تکمیل نیروگاه رامین اهواز، بیش از پیش توسعه یابد.[۹]

گزارش- 726

دربارة تلاش مقامات امریکایی برای فراهم ساختن آخرین راه‏کارهای شروع عملیات اسکورت نفت‏کش‏های کویتی، خبرگزاری رویتر از عملیات مین‏روبی نظامیان امریکا خبر داد: «منابع پنتاگون گفتند تیمی از غواصان نیروی دریایی امریکا طبق برنامه تنظیمی، انهدام مین‏های زیرآبی را که در کانال منتهی به ترمینال اصلی نفت کویت در خلیج‏فارس کار گذاشته‏ شده، آغاز خواهد کرد. یک مقام رسمی گفت: این عملیات پیش‌شرط کلیدی برای اسکورت نفت‏کش‏های کویتی است. مقامات رسمی گفتند برنامه عملیات مین‏روبی، اخیراً از طریق مشورت‏های مشترک با کویت و عربستان تهیه شد و زمانی‏که تیم نیروی دریایی کار خود را تمام کرد، عربستان مسئولیت حفظ کانال پاک‏سازی شده را قبول خواهد کرد.»[۱۰] همچنین مجلس سنای امریکا با 82 رأی موافق و 16 رأی مخالف، طرحی را تصویب کرد که بر اساس آن اگر ایران قصد داشته باشد موشک‏های کرم ابریشم را در تنگه هرمز شلیک کند و یا دست به این اقدام بزند و یا آنکه تلاش‏هایی برای حمله به کشتی‏های امریکایی در این‏گذرگاه آبی به عمل آورد، روابط تجاری خود را با ایران قطع می‌کند. خبرگزاری رویتر با اعلام این خبر، می‏افزاید: «این نخستین اقدام سنا در رابطه با این عملیات است که در پی شکست چهارمین تلاش دمکرات‏ها برای متوقف ساختن تاکتیک‏های به تعویق‏اندازی جمهوری‌خواهان و کسب آراء کافی برای به تعویق انداختن عملیات اسکورت برای مدت 90 روز، تصویب می‏شود.»[۱۱] از سوی دیگر، نمایندگان دمکرات در کنگره امریکا امروز طی هشدارهای جدیدی اعلام کردند: طرح نصب پرچم امریکا بر یازده نفت‏کش کویتی در خلیج‏فارس و حفاظت نیروهای امریکایی از این نفت‏کش‏ها در مقابل حمله ایران، می‏تواند به سیاست مصیبت‏باری تبدیل شود.[۱۲] خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز گزارش داد: «رابرت برد رهبر دمکرات‏ها در مجلس سنای امریکا، درباره این وضعیت گفت: ما تیرهای خود را زده‏ایم. ما مشخص کرده‏ایم که اکثریت سنا با این طرح مخالف است.»[۱۳] در همین حال، آنتونی کوینتون سفیر امریکا در کویت، برای آرام کردن جو ملتهب تبلیغی و سیاسی که امریکا با حضور خود در منطقه به‏وجود آورده است، گفت: «اسکورت نفت‏کش‏های کویتی توسط ناوگان جنگی امریکا، یک اقدام تحریک‏آمیز علیه ایران تلقی نمی‏شود و هدف آن تنها محافظت از آزادی کشتی‏رانی و کمک به نفت‏رسانی به جهان غرب است.»[۱۴] وی افزود: «امریکا در هر حال، حضور نظامی خود را در آب‏های خلیج‏فارس در حد معینی، محفوظ خواهد گذاشت.»[۱۵]

گزارش- 727

«... نفت‏کش بریجتون بزرگ‏ترین نفت‏کش دنیای عرب است. این نفت‏کش کاملاً اتوماتیک است. حمله با موشک‏های ضدتانک به این کشتی، به منزلة سوزنی است که در بدن یک فیل فرو کنند. ...» این جملات بخشی از توصیف‌های خبرگزاری رویتر از کشتی بزرگ الرخاء است که به‏عنوان نخستین نفت‏کش با پرچم امریکا و تحت محافظت ناوگان این کشور و با نام جدید بریجتون مأموریت دارد نفت کویت را از این کشور به بیرون از تنگه هرمز حمل کند. مشروح گزارش خبرگزاری رویتر از این نفت‏کش به شرح زیر است: «نفت‏کش کویتی که قرار است به زودی با پرچم امریکا و اسکورت یک رزم‌ناو امریکایی در خلیج‏[فارس] حرکت کند، چنان عظیم است که افسران این کشتی را وادار می‏سازد تا برای دیدن دماغه کشتی از عقب آن، از دوربین چشمی استفاده کنند. نفت‏کش الرخاء که قرار است هفته آینده با نام جدید بریجتون در آب‏های خلیج‏[فارس] حرکت کند، بزرگ‏ترین نفت‏کش کویت و ظاهراً بزرگ‌ترین نفت‏کش در دنیای عرب است. این نفت‏کش 401382 تنی، 366 متر طول و 70 متر پهنا دارد (به اندازه چهار زمین فوتبال) این کشتی که نفت‏کش رولزرویس خوانده می‏شود، کاملاً اتوماتیک بوده و تنها به 27نفر، یک کاپیتان امریکایی به همراه افسران عمدتاً اروپایی و یک خدمه فلیپینی احتیاج دارد. کاپیتان یکی از خطوط کشتی‏رانی خلیج‏[فارس] دراین‌باره گفت: "حمله عادی ایران به این کشتی با استفاده از آر.پی.جی، موشک‏های ضد تانک یا مسلسل، مانند سوزنی است که در بدن یک فیل فرو رود." قرار است سه‏شنبه آینده، پرچم امریکا بر روی این نفت‏کش - که اولین نفت‏کش کویتی است که از پرچم امریکا استفاده می‏کند - نصب شود. به گفته منابع کشتی‏رانی خلیج‏[فارس]، نفت‏کش بریجتون که اکنون در مدخل خلیج‏[فارس] لنگر انداخته است، نفت خام کویت را به منطقه‏ای خارج از آبراه خلیج[فارس] حمل خواهد کرد تا به یک نفت‏کش دیگر منتقل شود. این نفت‏کش، می‏تواند حدود سه‌میلیون بشکه نفت (معادل سه روز تولید کلی نفت کویت یا پنج یا شش روز نفت خام صادراتی کویت) را حمل کند. به گفته منابع کشتی‏رانی خلیج‏[فارس]، سفر این نفت‏کش از کویت تا دهانه خلیج‏[فارس] هشت یا 9 روز طول می‏کشد و در صورت لزوم، این نفت‏کش می‏تواند اکثر نفت خام صادراتی کویت را با خود حمل کند. این نفت‏کش، ساخت ژاپن است و در رده نفت‏کش‏های غول‏پیکر قرار دارد و یکی از منابع کشتی‏رانی آن را رولزرویس غول‏پیکر توصیف کرده است.»[۱۶]

نفت‌کش کویتی الرخاء (بزرگ‌ترین نفت‌کش عربی) با تغییر پرچم، با نام جدید بریجتون در آب‌های خلیج‌فارس حرکت خواهد کرد.

گزارش- 728

با نزدیک شدن زمان اجرای عملیات اسکورت نفت‏کش‏های کویتی، روزنامه کریستین ساینس مانیتور با درج مقاله‏ای، خواستار شدت عمل امریکا در روزهای بحرانی و توجیه این اقدام شد. گشوده شدن جبهه دوم برای ایران در صورت مقابله با امریکا و اتخاذ مواضع تدافعی و در نتیجه، تعدیل مواضع رهبران ایران، از پیام‏های اصلی این مقاله است: «بعضی از ناظرین خلیج‏[فارس] معتقدند که یک درگیری نظامی بین ایران و ایالات متحده، ممکن است سریع‏ترین راه برای خاتمه جنگ باشد. تحلیل‌گران غرب و عرب که نمی‏خواستند نامشان فاش گردد، اظهار داشتند که اگر ایالات متحده خواهان ثبات در منطقه است، واشنگتن باید صراحتاً به دولت ایران پیام بفرستد. این پیام در صورت نیاز، می‏تواند بیانگر قدرت نظامی باشد. یک دیپلمات کارکشته غربی گفت: به نظر من آتش‏بازی باید زودتر از اینها رو می‏شد. برای بیدار کردن آدم‏های متعصب و عقب‏افتاده، گاهی لازم است سیلی به صورت آنها زده شود. یک تحلیل‌گر معتبر عرب اضافه نمود: یک اتفاقی باید بیفتد. او گفت که تعداد فزاینده‏ای از کشورهای عربی حوزه خلیج[فارس] امیدوارند، اقدام نظامی امریکا در هفته‏های آینده، درس خوبی به ایرانی‏ها بدهد. او گفت: چنین کاری ایرانی‏ها را سرجایشان می‏نشاند و باعث می‏شود تا قبل از هرکاری، یک‌میلیون مرتبه راجع به آن فکر کنند. بسیاری از منابع و دیپلمات‏های دیگر در خلیج [فارس] اخطار کردند که تلاش برای رویارویی نظامی با ایران، بی‏جواب نمی‏ماند و موجب تشنج و خصومت می‏گردد. این منابع می‏گویند در برخورد با ایران، یک راه‏حل مصالحه‌جویانه، بیشتر مؤثر و نتیجه‏بخش خواهد بود. آنان اخطار می‏کنند که حضور گستردة نیروی دریایی امریکا در خلیج‏[فارس] جهت تحریک ایران برای شروع یک دور جدید از حمله کشتی‏ها کافی است. با این‏ حال دیگران می‏گویند رویارویی امریکا با ایران، موجب برقراری توازن داخلی در ایران می‏شود. یعنی بر رهبری و مردم ایران برای دست برداشتن از ادامه جنگ با در نظر گرفتن اوضاع اقتصادی فشار وارد می‏آورد. یکی از ناظران می‏گوید: چنین درگیری‌ای‌، موجب بازشدن جبهه دوم و در نتیجه، ضعف نظامی ایران می‏گردد. چنین جبهه‏ای، ممکن است ایران را مجبور نماید در خلیج‏فارس به دفاع بپردازد و نه تهاجم.»[۱۷]

گزارش- 729

در پی درخواست کویت از انگلیس برای محافظت از نفت‏کش‏های این کشور امروز، وزیر نفت کویت برای کاستن از حساسیت این درخواست گفت: «کشورش از نصب پرچم هر کشور عرب مسلمان یا دوست بر روی نفت‏کش‏هایش - اگر آن کشور بتواند ایمنی و آزادی رفت‏ و آمد نفت‏کش‌های کویتی را در خلیج تضمین کند - استقبال خواهد کرد.» وی افزود: «هر کشور عرب مسلمان یا دوست که بتواند ایمنی نفت‏کش‏های کویتی را تضمین کند، کویت آماده است برای آن کشور در نصب پرچم‏هایش ارجحیت قائل شود.» وی اضافه کرد: «تضمین ایمنی نفت‏کش‏ها و صادرات نفت‏ خام برای کویت اهمیت بسیار دارد.»[۱۸] وزارت امورخارجه انگلستان نیز با اعلام تجاری بودن این نوع اقدامات اعلام کرد: «تقاضای کویت برای ثبت مجدد تعدادی از نفت‏کش‏های این کشور تحت پرچم انگلیس، یک اقدام تجاری است و به تأیید دولت انگلیس نیاز ندارد ولی چنین عملی به معنی تضمین سلامت نفت‏کش‏های کویتی از سوی انگلیس نیست.» خبرگزاری رویتر با اعلام این خبر می‏افزاید: «یک سخنگوی وزارت خارجه انگلیس گفت: کویتی‏ها آزادند تا با تأسیس یک شرکت در انگلیس، کشتی‏های خود را در این کشور به ثبت برسانند، ولی این یک اقدام تجاری است که دولت پادشاهی انگلیس هیچ نقشی در آن ندارد. وی افزود: هر نفت‏کش یا کشتی که از پرچم انگلیس استفاده کند، همانند کشتی‏های دیگر، مورد حراست قرار می‏گیرد ولی تضمینی در آن نیست. این سخنگو اضافه کرد که وی موضع دولت انگلیس را تشریح کرده است و بعداً نیز یک بیانیه رسمی دراین‌باره انتشار خواهد داد. وی در پایان گفت: کویت قبلاً چندین نفت‏کش خارجی از جمله یک نفت‏کش از انگلیس اجاره کرده است.»[۱۹] رادیو بی‌بی‌سی در گفتاری، دربارة پیشینة درخواست کویت از شوروی و انگلستان، چگونگی مذاکرات با طرف انگلیسی و سابقه فعالیت این کشور گفت: «کویت از انگلیس خواسته است برخی از نفت‏کش‏های کویتی را به‏ نام خود ثبت کند. این کوشش دیگری است از سوی کویت که کشتی‏های خود را در خلیج‏فارس از حمایت نیروهای خارجی برخوردار کند. کویت قبلاً سه نفت‏کش را از شوروی اجاره کرده است و همین روزها نیز قرار است، ناوگان امریکا عملیات خود را برای حمایت از نفت‏کش‏های کویتی در خلیج‏فارس آغاز کند. کار ثبت این نفت‏کش‏ها در امریکا، در جریان است.» بی‌بی‌سی جزئیات موضوع را به نقل از نیکلاس چارلز خبرنگار این رادیو به شرح زیر اعلام می‌کند: «ظاهراً این تقاضا در ملاقاتی که در آغاز هفته بین سعید محمد العصیمی وزیر مشاور در امورخارجه کویت و سفیر بریتانیا انجام گرفته است، مطرح شد. تصور می‏رود که امیر کویت شیخ‏جابر الاحمد الصباح نیز در این‏باره نامه‏ای برای تاچر نخست‏وزیر بریتانیا، نوشته باشد ولی بنا به گزارش منابع رسمی انگلیس، نامه فقط راجع به مسائل کلی خلیج‏فارس است و به مورد خاص ثبت کشتی‏ها اشاره‏ای نکرده است و احتمالاً این نامه با در نظر گرفتن این موضوع که خانم مارگارت تاچر در این هفته به امریکا خواهد رفت، فرستاده شده است. به گفته مقامات انگلیس، اگرچه قبلاً تحقیقات کلی درباره امکان اجاره کشتی‏های بریتانیایی انجام گرفته بود، ولی این اولین بار است که کویت صریحاً از انگلیس تقاضای ثبت مجدد کشتی‏های کویتی را کرده است. البته واکنش انگلیس به درخواست‏های کویت همواره یکسان بوده است؛ بدین معنی که انگلستان معتقد است این مسئله‌ای تجارتی است و اتخاذ تصمیم سیاسی لازم ندارد و کویتی‏‏ها مجاز هستند که به طریق عادی، این موضوع را با وزارت حمل‌ونقل انگلیس در میان بگذارند. از اوایل سال‏جاری مسیحی نیروی دریایی انگلیس کشتی‏های انگلیسی را در تنگه هرمز و داخل خلیج‏فارس همراهی کرده است ولی تا به‏ حال اسکورت کردن کشتی‏های انگلیس در شمال خلیج‏فارس، از جزیره بحرین فراتر نرفته است و در نتیجه، به‏نظر می‏رسد که این مسئله، منظور کویت را تأمین نکرده است، زیرا کویتی‏ها به‏خصوص نگران هستند که هدف حمله ناوچه‏ها، موشک‏ها و مین‏های ایرانی‏ها به هنگام نزدیک شدن به بنادر خودشان واقع شوند و بنا به گفته مقامات انگلیس، هیچ طرحی برای تغییر موقعیت کشتی‏های گشتی نیروی دریایی انگلستان در خلیج‏فارس در دست نیست.»[۲۰]

گزارش- 730

با وجود امیدواری‏های امریکا برای تصویب قطعنامه پیشنهادی به شورای امنیت، مخالفت برخی کشورهای عضو این شورا، امریکا را بر آن داشت تا از بخشی از قطعنامه که در آن موادی برای تحریم تسلیحاتی پیش‏بینی شده بود، چشم‏پوشی کند. نشریه جینز دیفنس در این‏باره می‌نویسد: «به دلیل مخالفت اکثریت اعضای دائمی شورای امنیت سازمان ملل، دولت ریگان عملاً از تلاش خود به منظور تحریم تسلیحاتی ایران و عراق دست برداشته است.» این نشریه می‏افزاید: «با اینکه مخالفین این موضوع مشخص نشده‌اند، ولی حداقل سه عضو دائمی شورای امنیت از جمله فرانسه، چین و شوروی صادر کننده عمده سلاح به طرفین جنگ می‏باشند.»[۲۱] رادیو بی‌بی‌سی موضع چین و شوروی را چنین بیان می‌کند: «گزارشات حاکی از آن است که امریکا برای صدور قطعنامه دوم که به موجب آن طرفی که آتش‏بس را نپذیرد با تحریم اسلحه مواجه خواهد شد، با مخالفت چین و شوروی مواجه شده است.»[۲۲] خبرگزاری فرانسه نیز دربارة اقدامات پنج عضو غیردائمی شورای امنیت اعلام کرد: آرژانتین، کنگو، امارات متحده عربی، غنا و زامبیا در ملاقات با رئیس‏ شورای امنیت، خواستار اصلاح برخی مواد قطعنامه پیشنهادی در رابطه با ماده 39 و 40 منشور سازمان ملل هستند. در این مواد، مکانیسم تحریم‌های پیش‏بینی شده علیه طرفی که راه‏حل سازمان ملل را نپذیرد مطرح شده است. این خبرگزاری می‏افزاید: این کشورها، همچنین خواستار گنجانده شدن محکومیت کشور استفاده کننده از سلاح‏های شیمیایی شده‏اند. به نظر آنها باید تخاصمات میان دو کشور در زمین، هوا و دریا متوقف شود و ناظران سازمان ملل بر آتش‏بس نظارت کنند. آنها تقاضا کرده‏اند که متن قطعنامه در اختیار متخصصان سازمان ملل قرار گیرد تا خسارات وارد شده در جنگ مورد ارزیابی قرار گیرد.[۲۳] خبرگزاری رویتر نیز در تشریح اقدامات پنج عضو غیردائمی شورای امنیت (که کشورهای ژاپن، آلمان و غنا از جملة آنها هستند) گزارش داد: «توافق نهایی در میان پنج عضو دائم شورای امنیت درباره قطعنامه‏ای لازم‏الاجرا که در آن از ایران و عراق خواسته شده است به فوریت اعلام آتش‏بس نمایند، بسیار نزدیک است. اما کشورهای عضو غیردائم این شورا - در حال حاضر شامل آلمان غربی، غنا و ژاپن - درباره لحن پیشنهادی، شک و شبهه دارند و پیشنهادات دیگری را مطرح ساخته‏اند. منابع آلمانی گفتند: متن کنونی با لحنی تند تهیه شده و عمدة آن توسط امریکایی‏ها تدارک دیده شده است. تدارک قطعنامه‏هایی که بر سر یکی از طرفین بکوبد، بیهوده است. ما مایل هستیم عناصر دیگری را نیز در قطعنامه در نظر بگیریم به‏طوری که ایران بتواند بگوید در آن، مواضع ایران نیز مورد توجه قرار گرفته است. این عناصر سه‏گانه عبارت‌اند از: روشن ساختن اینکه ایران آغازگر جنگ نبوده است. خاطرنشان ساختن نقض پیمان‏های بین‏المللی منع کاربرد سلاح‏های شیمیایی از جانب عراق و توافق در مورد مسئولیت بازپرداخت غرامت‏های جنگی.»[۲۴]

گزارش- 731

به علت نقش کنونی آلمان فدرال که به نظر می‏رسد مصالحه‏جویانه‏تر است، این کشور مورد توجه مقامات کشورهای عربی قرار گرفته است. در این‏باره، خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی از بن اعلام کرد: «در راستای مساعی دولت آلمان در زمینه تهیه قطعنامه شورای امنیت درباره جنگ ایران و عراق که به عقیده آلمانی‏ها حتماً باید تا حدی برای ایران قابل قبول باشد، قرار بود امروز یک هیئت عالی‏رتبه از اتحادیه عرب به سرپرستی شاذلی قلیبی و عبدالکریم الایریانی وزیرخارجه یمن شمالی، به بن سفر کرده و با هانس دیتریش گنشر وزیرخارجه آلمان، ملاقات کنند، ولی امروز به‏طور غیرمترقبه‏ای اعلام شد که این هیئت به بن سفر نخواهد کرد. به‏جای این هیئت، هیئتی به سرپرستی وزیر مشاور در امور خارجه کویت، امروز به بن رفت و با یورگن زودهوف معاون وزیرخارجه آلمان، مذاکره کرد. مقامات آلمانی در مذاکره با این هیئت، مجدداً موضع آلمان در شورای امنیت درباره جنگ ایران و عراق را اعلام کردند و افزودند که قطعنامه در صورتی می‏تواند موفقیت‏آمیز باشد که به نکات درخواستی ایران هم در آن توجه شده باشد. از جمله، ایران همچنان خواهان متجاوز شناخته شدن صدام‏حسین به‏عنوان آغازکننده جنگ و محکومیت اوست. در محافل سیاسی بن، همچنین در این مورد گفته می‏شود که برای آشنایی بیشتر با نظرات ایران از قطعنامه شورای امنیت، امکان دارد که وزیرخارجه ایران دکتر ولایتی هم در هفته آینده یک سفر کوتاه به بن داشته باشد.»[۲۵] در این حال، اعلام شد که خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل، آخر هفته آینده به ایران و عراق سفر خواهد کرد. خبرگزاری فرانسه دربارة مفاد کلی مذاکرات دکوئیار اعلام کرد: «وی دو کشور ایران و عراق را در جریان شرایط قطعنامه شورای امنیت قرار خواهد داد.»[۲۶]

گزارش- 732

رادیو صوت‏الجماهیر عراق امروز ادعا کرد که هانس اشترگن رئیس اتحادیه بین‏المجالس جهانی، حمایت این اتحادیه را از اصول پنج‏گانه صلح صدام اعلام کرده است. صوت‏الجماهیر گفت: «دکتر هانس اشترگن رئیس اتحادیه بین‏المجالس جهانی، جانب‌داری این اتحادیه را از اصول پنج‏گانه صلح که در نامه آقای رئیس‏جمهور رهبر صدام‏حسین، برای حکام ایران در مورخ دوم اوت 1986 (11 مرداد 1365) درج شده بود، مورد تأکید قرار داده است. وی امروز طی اظهاراتی به بخش آلمانی رادیو بغداد گفت: موضع اتحادیه بین‏المجالس جهانی در رابطه با خاتمه دادن به جنگ عراق و ایران با مواضع و اصول درج شده در نامه آقای رئیس‏جمهور صدام‏حسین، مطابقت دارد. وی افزود: با مقامات عراقی نقشی را که پارلمان‏های جهان برای خاتمه دادن به این جنگ می‏توانند ایفا کنند، مورد بحث قرار داده است.»[۲۷] این رادیو همچنین از اظهارات رئیس انجمن دوستی عراق و شوروی دربارة لزوم پایان دادن به جنگ، مطالبی پخش کرد. «میخائیل بروکریف رئیس انجمن دوستی شوروی و عراق، موضع کشور متبوع خود، دایر بر ضرورت خاتمه دادن سریع به جنگ عراق و ایران، تحقق بخشیدن به صلح فراگیر مبتنی بر حقوق بین‏الملل و حل اختلافات از راه‏های صلح‏آمیز را تکرار کرده است. وی امروز طی اظهاراتی به خبرنگار خبرگزاری عراق در مسکو، تأکید کرد اتحادیه جماهیر شوروی تمامی تلاش‏های خود را در جهت خاتمه دادن به این جنگ و حل اختلاف از راه صلح‏آمیز و عادلانه به‏کار می‏برد.»[۲۸] به گفته رادیو صوت‏الجماهیر، جمهوری دمکراتیک یمن جنوبی و سومالی نیز نگرانی عمیق خود را از ادامه جنگ عراق و ایران ابراز نمودند و خواستار ایجاد یک راه‏حل مسالمت‏آمیز و عادلانه میان دو کشور شدند. دو کشور، در بیانیه مطبوعاتی که پس از مذاکرات عبدالرحمن جامع‏بری با همتای یمنی خود، عبدالعزیز الدالی که در عدن منتشر شد، این مطلب را عنوان کردند. دو طرف در این بیانیه که امروز از رادیو عدن پخش شد، همچنین خواستار تشکیل کنفرانس سران عرب شدند.[۲۹]

گزارش- 733

در پی ادامه سیاست‌های نامتعادل قذافی رهبر لیبی در جنگ تحمیلی، امروز جانا خبرگزاری رسمی لیبی اعلام کرد: معمر قذافی رهبر کشور لیبی با ارسال تلگرافی به صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، بیست‌ و نهمین سالگرد انقلاب عراق را به وی تبریک گفت. خبرگزاری بیروت با اعلام این خبر می‌افزاید: قذافی در جنگ ایران و عراق از ایران حمایت می‌کرد ولی به تازگی به خبرنگار روزنامه کویتی الرای ‌العام گفت که وی در تلاش است تا برای خاتمه بخشیدن به این جنگ پوچ میانجیگری کند.[۳۰]

گزارش- 734

الرای ‌العام از پیوستن ده‌ها تن از خلبانان فلسطینی وابسته به سازمان آزادی‌بخش فلسطین در آینده نزدیک به نیروی هوایی عراق خبر داد. این روزنامه می‌افزاید: خلبانان فلسطینی آموزش‌های لازم را برای هواپیماهای میگ21 و 23 و سوخوی22 در کشورهای شوروی، چکسلواکی و آلمان شرقی به پایان رسانده‌اند. روزنامه مذکور تعداد خلبانان فلسطینی وابسته به ساف را 168 تن ذکر کرد و گفت از این تعداد 30 تن در نیروی هوایی لیبی و 15 تن در نیروی هوایی نیکاراگوئه مشغول آموزش عملیات جنگی می‌باشند.[۳۱]

گزارش- 735

پس از مضروب شدن دیپلمات ایرانی در فرودگاه ژنو - همان‌گونه که پیش‏بینی می‌شد - وخامت موجود در روابط ایران و فرانسه افزایش یافته است. محسن امین‏زاده دیپلمات ایرانی که پلیس فرانسه وی را مورد ضرب و شتم قرار داده بود، امروز از بیمارستان مرخص شد. خبرگزاری فرانسه دراین‌باره گزارش داد: «دیپلمات ایرانی در مقابل دید گروهی از خبرنگاران که کنسولگری ایران در ژنو آنها را فراخوانده بود در حالی که چشمانش متورم بود و ظاهراً در معرض یک تشنج عصبی می‏نمود و بر یک برانکار بسته شده بود، بیمارستان تورمیرن در نزدیکی ژنو را ترک کرد. دیپلمات ایرانی که چهره‏اش سرخ و کمی به عقب کشیده شده بود، حرفی نزد.»[۳۲] از سوی دیگر، روزنامه کیهان به نقل از یک منبع آگاه در وزارت خارجه، از عدم کاهش سطح روابط بین دو کشور و همچنین احضار کنسول فرانسه به دادگاه خبر داد. «یک مقام آگاه در وزارت خارجه، ظهر امروز طی گفت‏وگویی اعلام کرد با وجود ضرب و شتم یک دیپلمات ایرانی در فرودگاه ژنو توسط پلیس فرانسه، هنوز تصمیمی برای کاهش سطح روابط میان تهران و پاریس گرفته نشده است. وی تأکید کرد اقدامات پلیس و دولت فرانسه، قطعاً روابط بین دو کشور را تیره‏تر خواهد کرد و پیش‏بینی نمی‏شود در روابط دو کشور بهبودی حاصل شود. وی درباره اتهامات کنسول فرانسه در تهران افزود: ژان پل ‏توری باید در موعد مقرر به دادستانی انقلاب اسلامی مستقر در اوین مراجعه کند و تا زمانی که وضعیت وی مشخص نگردیده، از خروج او از ایران جلوگیری به ‏عمل خواهد آمد، ولی تصمیمی برای بازداشت وی اتخاذ نشده است. وی در پایان ضمن تأکید بر این مسئله که هیچ تغییری در وضعیت محاصره سفارت ایران در پاریس به عمل نیامده است، گفت: جمهوری اسلامی ایران مصمم است واکنش‏های مقتضی را در مقابل کشورهایی که با دیپلمات‏های ایرانی بدرفتاری کنند، اتخاذ نماید.»[۳۳] خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز درباره اتهامات ژان پل توری اعلام کرد: «وزارت امورخارجه کشورمان با احضار کاردار فرانسه در تهران، احضاریه کنسول فرانسه به دادسرای انقلاب اسلامی در اوین را تحویل وی نمود. در این احضاریه، ژان پل ‏توری جهت ارائه پاره‏ای توضیحات به دادستانی انقلاب اسلامی فرا خوانده شده است. منابع مطلع، اتهامات کنسول فرانسه را فعالیت‏های جاسوسی علیه مصالح جمهوری اسلامی ایران، ارتباط با ضد انقلابیون فراری و ایجاد تسهیلات لازم برای فعالیت و خروج آنان از کشور ذکر کردند. همچنین گفته می‏شود وی در شبکه‏های قاچاق و خروج اشیاء عتیقه و ارز نیز فعالیت داشته است. کسب اطلاع شده است، تعدادی از افراد شبکه‏های مرتبط با ژان پل‏ توری نیز دستگیر شده‏اند و اقدامات در جهت شناسایی سایرین ادامه دارد.»[۳۴] در این حال، خبرگزاری فرانسه این خبر را به گونة دیگری منتشر کرد: «وزارت امورخارجه فرانسه امروز اعلام کرد از عزیمت دو فرانسوی شاغل در سفارت فرانسه که قصد داشتند پایتخت ایران را طی دو روز آخر هفته ترک کنند، جلوگیری به ‏عمل آمده است. سخنگوی وزارت امورخارجه فرانسه که از فاش ساختن هویت این دو تن خودداری نمود، به اظهار این مطلب که آنها جزء هشت فرانسوی هستند که از مصونیت دیپلماتیک در تهران برخوردار بوده‏اند، بسنده کرده است. وی افزود: این دو تن به دلایل اسرارآمیزی، نتوانسته‏اند تهران را ترک کنند و ما در حال حاضر از مقامات ایران توضیحاتی در خصوص روشن شدن این مطلب خواسته‏ایم.»[۳۵] از سوی دیگر، وزارت خارجه فرانسه با تحریف خبر احضار کاردار فرانسه به وزارت خارجه ایران، عذرخواهی وی از مقامات ایرانی را تکذیب کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وزارت خارجه فرانسه امروز تأکید کرد که پیر لافرانس کاردار فرانسه در تهران، به‏ دلیل حادثه‏ای که روز شنبه برای محسن امین‏زاده - یک دیپلمات ایرانی - در فرودگاه ژنو روی داد از مقامات ایرانی عذرخواهی نکرده است. سخنگوی وزارت امورخارجه فرانسه تصریح کرد که لافرانس روز گذشته (سه‏شنبه) برای مأموریتی که در رابطه با حمله به کشتی کانتینربر فرانسوی ویل‏ دانور به وی محول شده بود با مقامات ایرانی دیدار کرده است.[۳۶] رادیو بی‌بی‌سی نیز سیاست‌مدارانه در این‏باره سخن گفت: «رادیو تهران امروز صبح گفت که کاردار سفارت فرانسه از آنچه که آن را واقعه‏ای ناگوار خوانده، ابراز تأسف کرده و قول داده است که مسئولان این واقعه را مجازات کند. با توجه به اظهارات متناقض دوطرف، دانستن اینکه واقعاً چه گفته شده غیرممکن است، امّا نمی‏توان باور کرد که فرانسه بابت حمله‏ای که ایران ادعا می‏کند به دیپلمات مذکور صورت گرفته است، عذرخواهی کرده باشد، چون فرانسه رسماً وقوع چنین عملی را تکذیب کرده است. از طرفی دیگر، ممکن است که پیر لافرانس از بابت اقدام مأموران گمرک فرانسه به بازرسی چمدان دیپلمات مذکور، در گفت‏وگوی خود لحن آشتی‏جویانه‏ای به‏کار برده باشد. در چنین صورتی، می‏توان گفت که دولت فرانسه هنوز امیدوار است که بتواند تا اندازه‏ای روابط خود با ایران را حفظ کند.»[۳۷] در این حال، ژان برنارد ریمون در مقابل شورای وزیران فرانسه، در مورد قضیه وحید گرجی اعلام کرد که فرانسه در مورد اصول حقوقی مصالحه نخواهد کرد.[۳۸]

گزارش- 736

سه روز پس از بازگشت فاروق ‏الشرع وزیرخارجه سوریه از تهران، وی در مسافرتی به عربستان سعودی و کویت با مقامات این کشورها ملاقات کرد. خبرگزاری کویت گزارش داد: «وزیرخارجه سوریه به طرزی غیرمنتظره وارد طائف عربستان سعودی شد و بلافاصله با سعود الفیصل وزیرخارجه این کشور، وارد مذاکره شد. وی پس از دیدار با سعود الفیصل به کویت رفت و از سوی نخست‏وزیر و وزیرخارجه این کشور مورد استقبال قرار گرفت. فاروق ‏الشرع وزیرخارجه سوریه، پیام حافظ اسد را تسلیم امیر کویت کرد. امیر کویت نیز پیام خود به حافظ اسد را تسلیم الشرع کرده است.»[۳۹] روزنامه القبس (چاپ کویت) به نقل از مقامات آگاه عرب دربارة موضوعات گفت‏وگوهای اخیر مقامات سوریه و عراق در اردن و همچنین سوابق این دیدارها نوشت: «زید الرفاعی نخست‏وزیر اردن، در بخشی از جلسات دوجانبه مقامات سوری و عراقی شرکت کرده است.» بر اساس گزارش این روزنامه، ملاقات مقامات سوری و عراقی، در پی دیدار اخیر نخست‏وزیر اردن از دمشق، ترتیب یافته بود. این گزارش حاکی است: «مقامات عراقی و سوری طی دو ماه گذشته، در سطوح مختلف در اردن با یکدیگر ملاقات کرده و مذاکراتی پیرامون مسائل اقتصادی، امنیتی، مالی، تجاری و مشکلات مرزی میان دو کشور انجام داده‏اند.» به نوشته القبس، مذاکرات مقامات سوریه و عراق بر سر اختلافات موجود میان دو کشور درباره مسئله کردها و شورش آنان و مرزهای شمالی دو کشور متمرکز بوده است. این روزنامه می‌افزاید: «علی‏رغم حصول پیشرفت در پاره‏ای از مسائل اقتصادی در مذاکرات دو جانبة مقامات سوریه و عراق، هنوز دست یافتن به یک توافق سیاسی میان دو کشور دشوار می‏باشد.» القبس مشکل اصلی در روابط میان سوریه و عراق را ناکامی دو طرف در دستیابی به یک تفاهم سیاسی می‌داند. القبس می‌نویسد: «مسئله عبور نفت عراق از طریق خط لولـه سوریه، بخشی از مذاکرات میان مقامات دو کشور در ماه‏های گذشته بوده است.»[۴۰]

فاروق الشرع سعود الفیصل شیخ جابر الاحمد الاصباح وزیرخارجه سوریه پس از سفر به تهران به عربستان و کویت رفت و با وزیرخارجه عربستان و امیر کویت دیدار کرد.

گزارش- 737

با وجود گذشت سه روز از سفر فاروق ‏الشرع وزیرخارجه سوریه به تهران، اخبار این سفر همچنان در نشریات عربی بازتاب دارد. این موضوع، اهمیت استراتژیک روابط دو کشور و حساسیت کشورهای عربی منطقه به این رابطه را نشان می‌دهد. الاتحاد روزنامه امارات دربارة اهداف سفر فاروق ‏الشرع به تهران می‌نویسد: «منابع وزارت خارجه سوریه تاکنون از دادن هرگونه اطلاعاتی درباره نتایج مذاکرات الشرع با مسئولین ایرانی در تهران - به استثنای آنچه که خود ایشان به هنگام ترک تهران گفت - خودداری کرده‏اند. لیکن منابع مطلع در دمشق گفتند که مذاکرات وی با مقامات ایران، متضمن موضوع گروگان‏های امریکایی در لبنان، تماس امریکا با سوریه و تماس سوریه با عراق بوده است.»[۴۱] البیان دیگر روزنامه امارات محور اصلی مذاکرات فاروق الشرع با مقامات ایرانی را میانجیگری برای عدم حمله ایران به کشتی‏های کویتی خواند و در این‏باره نوشت: «به عقیده منابع مطلع در اردن، رئیس‏جمهوری ایران - آقای خامنه‏ای - به تقاضای حافظ‏ اسد رئیس‏جمهور سوریه، مبنی‏بر خودداری ایران از حمله به نفت‏کش‏های کویتی یا کشتی‏هایی که به بنادر این کشور رفت ‏و آمد می‏کنند، پاسخ مثبت داده است. همین منابع افزوده‏اند که مقامات ایرانی به وزیرخارجه سوریه در سفر اخیرش به تهران، گفته‏اند علی‏رغم آگاهی کامل ایران از ابعاد وسیع‏ کمک‏های لجستیکی که کویت تاکنون به عراق کرده است، ایران از این پس، به نفت‏کش‏های کویتی و منابع این کشور حمله نخواهد کرد. به گفته منابع مذکور، میانجی‏گری رئیس‏جمهور سوریه بین ایران و کویت، بنا به درخواست دولت کویت صورت گرفته است. به عقیده همین منابع، پاسخ مثبت جمهوری اسلامی ایران به تقاضای سوریه، در زمانی که تلاش یک‏سالة شاه اردن به منظور آشتی سوریه و عراق با مشکلاتی مواجه می‏باشد، موجب تحکیم روابط ایران و سوریه خواهد شد.»[۴۲]

گزارش- 738

امروز قیمت نفت نوع متوسط (نفت‏ خام پایة امریکا برای تحویل فوری) با 53 سنت افزایش، به بشکه‏ای بیش از 22 دلار رسید.[۴۳] خبرگزاری جمهوری اسلامی دربارة علت افزایش قیمت نفت گزارش داد: «در پی بروز تشنج در خلیج‏فارس، اوضاع جاری این خلیج و نیز هشدار ایران مبنی‌بر اینکه تردیدی در زدن کشتی‏های امریکایی نخواهد کرد، قیمت‏های نفت از بشکه‏ای 22 دلار گذشت. تحلیل‌گران نفت گفتند که هیچ توجیه اساسی برای این افزایش قیمت وجود ندارد و آن را ناشی از وحشت بی‏مورد می‏دانستند که به واسطه وقایع خلیج‏فارس، پیش آمده است.»[۴۴] خبرگزاری رویتر نیز اظهارات نماینده امام در شورای عالی دفاع را که در آن امریکا را به عملیات مقابله به مثل تهدید کرده بود، عامل اصلی افزایش قیمت نفت دانست. این خبرگزاری اعلام کرد: «بر اساس اظهارات علی‏اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی در ارتباط با تشنج در خلیج‏فارس، قیمت‏های نفت افزایش یافت. وی گفت: ایران آماده است کشتی‏های نیروی دریایی امریکا را که قرار است نفت‏کش‏های کویتی با پرچم امریکا را مورد حمایت خود قرار دهند، غرق کند.»[۴۵]

گزارش- 739

نیروهای اتحادیه میهنی امروز در حوالی جادة سنگاو - چمچال در حمله‌ای غافلگیرانه به یک اردوگاه نظامی، پانزده تن از نیروهای عراقی را کشتند و تعدادی را نیز مجروح کردند. در این حمله، مقادیری سلاح سبک و وسایل مخابراتی به غنیمت نیروهای اتحادیه میهنی درآمد.[۴۶] همچنین نیروهای معارض در دو شهر سلیمانیه و بغداد، سه تن از نیروهای نظامی و امنیتی را ترور کردند.[۴۷] واحد مرکزی خبر به نقل از یکی از اعضای نهضت روحانیت کردستان عراق، دربارة اوضاع عمومی این منطقه و علل ناکارآمدی تدابیر امنیتی حکومت عراق گفت: «اکثر شهرهای کردستان عراق به‏خصوص شهرهای حلبچه، عربت، کانی‏پانکه، سیروان و سیدصادق کماکان در اوج بحران و ناامنی به سر می‏برند و حضور نیروهای مبارز کرد در این شهرها، رژیم عراق را در اوج ناتوانی و زبونی قرار داده است. همین امر باعث شده تا نیروهایی که به صورت مزدور به خدمت حزب بعث درآمده‏اند و حفظ و امنیت محورها و شهرها را به‏عهده دارند، نه تنها از خود هیچ فعالیتی نشان نمی‏دهند، بلکه با هماهنگی کامل، با مبارزین کرد همکاری می‏نمایند.»[۴۸]

گزارش- 740

خبرگزاری کاتولیک آلمان غربی به نقل از منابع کلیسای کاتولیک در بغداد، دربارة تصمیمات دولت عراق برای اجرای طرح جابه‌جایی کردهای شمال عراق گزارش داد: «دولت عراق در نظر دارد منطقه کردنشین شمال شرقی عراق در نزدیکی مرز ایران را تخلیه کرده و اهالی این منطقه را به جنوب عراق کوچ دهد. طرح انتقال، اهالی صدها روستا را در بر می‏گیرد و قرار است تا پاییز سال جاری تحقق یابد. کاتولیک‏های کلدانی و آشوری که بخشی از آنها کرد می‏باشند، نگرانی خویش را از انتقال احتمالی خود ابراز داشته‏اند و تحت فشار فزاینده از سوی بغداد هستند.» این خبرگزاری به نقل از منابع مذهبی افزود: «یک کلیسای آشوری که به‏عنوان مرکز این جامعة کوچک به شمار می‏رفت، با خاک یکسان شده است.»[۴۹] روزنامه امریکایی وال استریت ژورنال نیز در مقاله‏ای، به بررسی وضعیت معارضان کرد عراقی و حکومت عراق پرداخته است. در این مقاله، علت تشدید سخت‏گیری عراق علیه کردهای شمال این کشور و نقش ایران در تشدید فعالیت معارضان عراقی بررسی شده است: «پس از آنکه چریک‏های کرد در اسفند و فروردین، بر فعالیت خود برای کسب خودمختاری بیشتر افزودند، برنامه دولت عراق نیز برای سرکوبی بیشتر کردها، شدت یافت. ایران اخیراً ضمن تلاش‏های خود برای پیروزی بر عراق، به حمایت خود از شورشیان کرد عراق افزوده است.» این روزنامه به نقل از اعضای سفارت‌خانه‏های کشورهای عربی و آسیایی در بغداد، می‏نویسد: «دولت عراق با بولدوزر خانه‏های خشتی روستائیان کرد را ویران کرده و محصولات زراعی آنها را آتش زده است و روستائیان را به نواحی طرد و متروک نزدیک مرزهای عربستان سعودی و اردن کوچ داده‏ است. رژیم عراق بیش از پیش نگران شده است که اگر کردهای عراق با ایرانی‏ها متحد بشوند، چه کارها می‌توانند انجام دهند. ازاین‏رو، دولت عراق تصمیم گرفته است پیش‌دستی بکند. کوشش دولت عراق برای از بین بردن پایگاه مردمی شورشیان کرد (که در حدود دومیلیون تخمین زده می‌شوند) به دلیل تأثیر در سرنوشت جنگ ایران و عراق و حفظ آرامش در عراق پس از پایان یافتن جنگ، اهمیت دارد. تاکنون شورشیان کرد فقط موی دماغ عراق بوده‏اند و خطر سوق‏الجیشی محسوب نمی‏شوند، اما صدام‏حسین رهبر عراق، روز به روز بیشتر نگران می‏شود که مبادا شورشیان کرد به تأسیسات نفتی کرکوک و به خط لولـه نفت عراق از طریق ترکیه که برای تأمین هزینه‏های جنگ عراق اهمیت دارد، حمله کنند. رژیم عراق از آن نگران است که اتحاد کردهای عراق با ایران موجب شود که ایران بتواند بخش‏هایی از شمال عراق را تصرف کند. هرچند این نواحی چندان ارزش سوق‏الجیشی ندارد، اما تصرف آنها برای تقویت روحیه تضعیف شدة ایرانی‏ها مهم است. اما دیپلمات‏های غربی هشدار می‏دهند که شدت عمل بی‏سابقه دولت عراق علیه شورشیان کرد، ممکن است نتیجه معکوس بدهد و بر شدت مقاومت شورشیان بیفزاید و نیروهای عراقی را که به وجودشان در جبهه جنوبی جنگ علیه ایران بیشتر نیاز است، درگیر و گرفتار کند. دیپلمات‏های غربی شک دارند که سیاست صدام‏حسین رئیس‏جمهوری عراق، علیه کردها عملی باشد. آنها می‏گویند، بسیاری از کردهایی که سابقاً آرام بودند، به فعالیت‏های ضد دولتی سوق داده شده‏اند. آنها روستاها را ترک کرده و به کوه‏ها پناه برده‏اند تا از مرز ایران بگذرند و خود را مسلح کنند. شدت عمل دولت عراق علیه کردها، کوشش دولت عراق را نیز برای جلب قلوب و افکار کردها بلااثر کرده است. حملات نیروهای دولتی عراق به کردها و از جمله، استفاده از سلاح‏های شیمیایی علیه آنها، ممکن است از حمایت بین‏المللی از دولت عراق در جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران بکاهد. یک دیپلمات‏ غربی می‏گوید شاید دولت عراق بیش از اندازة دهانش لقمه برداشته باشد و شاید نتواند پیش از شروع حمله بزرگ تازه ایرانی‏ها در زمستان، تکلیف کردها را به سرعت و وسعت کافی روشن کرده باشد.»[۵۰]

گزارش- 741

به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، پلیس پاکستان پس از پایان تحقیقات خود یک دیپلمات عراقی را در ارتباط با به شهادت رسیدن دو دانشجوی مسلمان عراقی مقصر شناخت و اعلام کرد قتل این دو تن، در منزل مسکونی این دیپلمات عراقی رخ داده است و دو دانشجوی مبارز عراقی را در منزل وی سر بریده‏اند. دیپلمات عراقی بعد از این ماجرا از پاکستان به عراق فرار کرد و پلیس پاکستان، غیاباً وی را به‏خاطر ارتکاب به دو قتل، مجرم شناخته است. روزنامه اطلاعات در توضیح سابقه این خبر می‏افزاید: «این دو دانشجوی مسلمان عراقی مخالف رژیم بعثی حاکم بر بغداد به‏ نام‏های نعمه محمد مهدی و سامی عبدالمهدی، در فروردین‏ گذشته به‏طور فجیعی به شهادت رسیدند.»[۵۱]

گزارش- 742

نماینده عراق در سازمان ملل امروز نامه‌ای درباره خرید اورانیوم به وسیله ایران و نامه‌ای درباره گلولـه‌باران دو روستا برای دبیرکل این سازمان ارسال کرد. عصمت کتانی در یکی از نامه‌ها آورده است: بر اساس نوشتة هفته‌نامه بریتانیایی آبزرور مورخ 17 می 1987 (27 اردیبهشت 1366)، رژیم ایران به خرید اورانیوم از معدن Rossing در خاک نامیبیا که دولت ایران در آن 10 درصد سهم دارد، ادامه می‌دهد.[۵۲] نماینده عراق در نامة دیگر مدعی شده است که نیروهای ایران در تاریخ 11 جولای 1987 (20 تیر 1366)، دو روستای ناحیه قلعه‌دیزه را هدف توپخانه قرار دادند که هفت غیرنظامی مجروح شدند.[۵۳]

گزارش- 743

در پی ترور دکتر کمالی رئیس دادگاه دیوان کیفری دادگستری آذربایجان‏غربی - که در روز گذشته در منزل مسکونی وی رخ داد و نامبرده به شهادت رسید - جنازه وی پیش از ظهر امروز، پس از تشریفات قانونی، به گورستان باغ رضوان انتقال یافت و دفن شد. در مراسم تشییع و تدفین نامبرده، استاندار آذربایجان‏غربی و مدیرکل دادگستری استان و جمع کثیری از روحانیون و شخصیت‏های محلی و بستگانش حضور داشتند.[۵۴]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/04/24

  1. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص3، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/4/1366؛ و - دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 154، 31/5/1366، ص5.
  2. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص12، رادیو بی‌بی‌سی، 24/4/1366.
  3. همان، صص 14 - 12، رادیو بی‌بی‌سی، 24/4/1366.
  4. همان، ص18، نیکوزیا - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 24/4/1366.
  5. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص3، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/4/1366؛ و - دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 154، 31/5/1366، ص5.
  6. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص12، رادیو بی‌بی‌سی، 24/4/1366.
  7. روزنامه کیهان، 24/4/1366، ص3.
  8. روزنامه اطلاعات، 27/4/1366، ص18.
  9. روزنامه کیهان، 25/4/1366، ص17.
  10. روزنامه جمهوری اسلامی،‌27/4/1366، ص9.
  11. همان.
  12. همان.
  13. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 119، 26/4/1366، ص13، واشنگتن - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 25/4/1366.
  14. روزنامه اطلاعات، 25/4/1366، صفحه آخر.
  15. همان.
  16. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص15، بحرین - خبرگزاری رویتر، 24/4/1366.
  17. روزنامه کیهان، 25/4/1366، ص17.
  18. روزنامه اطلاعات، 27/4/1366، ص18.
  19. روزنامه اطلاعات، 25/4/1366، ص20.
  20. روزنامه اطلاعات، 25/4/1366، ص20.
  21. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص25، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/4/1366.
  22. همان، ص14، رادیو بی‌بی‌سی، 24/4/1366.
  23. روزنامه کیهان، 24/4/1366، ص20.
  24. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص6، بن - خبرگزاری رویتر، 24/4/1366.
  25. همان، صص 27 و 28، بن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/4/1366.
  26. روزنامه کیهان، 24/4/1366، ص1.
  27. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص26، رادیو صوت‏الجماهیر، 24/4/1366.
  28. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 119، 26/4/1366، ص7، رادیو صوت‏الجماهیر، 24/4/1366.
  29. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص22، رادیو صوت‏الجماهیر، 24/4/1366.
  30. همان، ص28، بیروت - خبرگزاری رویتر، 24/4/1366.
  31. روزنامه کیهان، 25/4/1366، صفحه ‌آخر.
  32. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص43، ژنو - خبرگزاری فرانسه، 24/4/1366.
  33. روزنامه کیهان، 24/4/1366، صفحه آخر.
  34. همان، ص2.
  35. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، صص 37 و 38، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 24/4/1366.
  36. همان، ص37، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 24/4/1366.
  37. همان، ص48، رادیو بی‌بی‌سی، 24/4/1366.
  38. همان، ص37، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 24/4/1366.
  39. روزنامه کیهان، 25/4/1366، صفحه آخر.
  40. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 121، 28/4/1366، صص 82 و 83، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/4/1366، روزنامه القبس.
  41. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، ص12، ابوظبی - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/4/1366.
  42. همان، صص 11 و 12، ابوظبی - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/4/1366.
  43. روزنامه جمهوری اسلامی، 27/4/1366، ص8؛ و - روزنامه اطلاعات، 27/4/1366، ص4.
  44. روزنامه جمهوری اسلامی،‌27/4/1366، ص8، خبرگزاری جمهوری اسلامی؛ و - روزنامه اطلاعات، 27/4/1366، ص18.
  45. روزنامه کیهان، 27/4/1366، ص17.
  46. سند شماره 88176 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه پانزدهم رمضان (معاونت اطلاعات) به فرماندهی نیروی زمینی سپاه، معاونت اطلاعات، 1/5/1366.
  47. روزنامه جمهوری اسلامی، 24/4/1366، ص2؛ و - سند شماره 88174 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه پانزدهم رمضان (معاونت اطلاعات) به فرماندهی نیروی زمینی، معاونت اطلاعات،‌ 1/5/1366.
  48. روزنامه اطلاعات، 24/3/1366، ص18.
  49. روزنامه جمهوری اسلامی، 24/4/1366، ص2.
  50. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 118، 25/4/1366، صص 22 و 23، رادیو امریکا، 24/4/1366.
  51. روزنامه اطلاعات، 24/3/1366، ص2.
  52. مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، جلد6، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1388، ص261.
  53. همان، صص 258 و 259.
  54. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 119، 26/4/1366، ص20، ارومیه - خبرگزاری‌جمهوری ‌اسلامی، 25/4/1366.