1366.10.13

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.10.13
نام‌های دیگر سیزده دی
تاریخ شمسی 1366.10.13
تاریخ میلادی 3 ژانویه 1988
تاریخ قمری 12 جمادی‌الاول 1408




گزارش- 580

امروز آقاي "رضايي" فرمانده كل سپاه، به منظور بررسي عمليات‌هاي دريايي به ماهشهر [شهري در جنوب خوزستان و كنار خليج‌فارس] رفت و پس از تشكيل جلسه‌اي و بازديدهاي لازم، عازم بوشهر شد. در بوشهر فرماندهان منطقه دوم نيروي دريايي سپاه كه منتظر آقاي رضايي بودند، بلافاصله بعد از ورود وي در جلسه‌اي حضور يافتند و مسائل گوناگون خليج‌فارس را به اطلاع وي رساندند.[۱] اما در جلسه ماهشهر، فرمانده نيروي دريايي سپاه و برخي فرماندهان ديگر اين نيرو، دربارة تغييرات روش‌ها و حركات ناوهاي امريكا و ناتو گزارش‌هايي دادند. آقاي "علايي" فرمانده نيروي دريايي سپاه, گفت: «ناتو و امريكا در خليج‌فارس برخي نقاط ثابت را براي حضور انتخاب كرده‌اند و ناوها در اطراف آن گشت مي‌زنند. يكي از نقاط، جزيره ابوموسي است كه ناو امريكايي "چلنجر" مسئول كنترل آن‌جاست.»[۲] سپس آقاي ستوده فرمانده منطقه يكم دريايي سپاه درباره حمله به نفت‌كش‌ها گفت: «در گذشته هنگام حمله به نفت‌كش‌ها، ناوهاي امريكايي عكس‌العمل نشان نمي‌دادند اما از حدود 15 روز پيش به اين طرف، ناوها، قايق‌ها را دنبال مي‌كنند. علاوه بر اين، ناوها، كشتي‌هاي ژاپني را نيز اسكورت مي‌كنند.» وي درباره تسلط اطلاعاتي بر تردد كشتي‌ها، تأكيد كرد: «هيچ ترددي از تنگه هرمز عبور نمي‌كند مگر آن‌كه ما متوجه عبور هستيم.»[۳] آقاي حسين علايي درباره تحركات جديد نيروي دريايي امريكا گفت: «ناوهاي امريكايي به طرف نيروهاي خودي در قايق‌ها آتش كرده كه نيروهاي ما پاسخ داده‌اند. هلي‌كوپتر خبرگزاري فرانسه هم براي فيلم‌برداري از برخورد ناو با قايق ما حضور داشت.[۴] با وجود چنين كنترلي، عناصر شناسايي نيروي دريايي سپاه همچنان به جمع‌آوري اطلاعات از خليج‌فارس مي‌پردازند و اخيراً منطقه جديدي را در جنوب خليج‌فارس مورد شناسايي قرار داده‌اند.[۵] همچنين به گزارش برادر "سعيد سرمدي" راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ در نيروي دريايي سپاه، برادر حسين علايي در بوشهر در جلسه فرماندهان نيروي دريايي سپاه گفته است: «دو ناو امريكا اطراف تنب بزرگ تا ابوموسي را كنترل مي‌كنند. در اين منطقه همچنين يك فروند ناو انگليسي مستقر است. ... اخيراً امريكايي‌ها فرمانده[شان] خليج‌فارس و درياي عمان را كه جدا بود، يكي كرده و از يك ماه پيش فرمانده درياي عمان و خليج‌فارس به فرماندهي مركزي تبديل شده است.» وي درباره اسكورت كشتي‌ها نيز اعلام كرده است: «امريكا تا كنون در 23 مورد كشتي‌هاي كويت را اسكورت كرده كه آخرين آن چهارشنبه گذشته بود.» آقاي علايي همچنين درباره تحرك جديد نيروي دريايي امريكا گفته است: «رفتار آن‌ها ظرف 15 روز گذشته تغيير محسوسي كرده ؛قبلاً در اقدامات مداخله نمي‌كردند اما از 15 روز پيش در امر كمك‌رساني و نجات خدمه‌ها مداخله مي‌كنند. همچنين اكثر نفت‌كش‌ها در پناه اسكورت آن‌ها محدودند و به آن‌ها اجازه مي‌دهند كه در پناه اسكورت حركت كنند.»[۶]

گزارش- 581

در جبهه شمال‌غرب، بعد از رفتن آقاي هاشمي از اين منطقه و پايان جلسات متوالي دو روز گذشته، يگان‌ها و قرارگاه به امور جاري و روزمره خود مشغول شده‌اند. "لشكر7 ولي‌عصر" نيز به قرارگاه مركزي در شمال فراخوانده شد تا آقاي شمخاني درباره مأموريت آينده اين يگان، با آقاي "رئوفي" فرمانده لشكر، گفت‌وگو كند. نظر فرمانده نيروي زميني سپاه آن بود كه لشكر ولي‌عصر با تأخير زيادي كه داشته، هنوز به طور رسمي مأموريت نپذيرفته است، از اين رو تأكيد داشت كه فرمانده لشكر آماده پذيرش مأموريت جديد شود. اما آقاي رئوفي با طرح مشكلات و كمبودهاي يگان خود، حاضر نبود مأموريت بپذيرد. وي گفت: «ماشين‌هاي لشكر همه از بين رفته؛ مسئول محور، پياده مي‌رود داخل خط به نيروها سركشي مي‌كند. ... پشتيباني ما ضعيف است، اسكان اصلاً نداريم.» با توجه به اين‌كه لشكر7 ولي‌عصر (عج) خوزستاني است، آقاي رئوفي گفت: «يك گروهان هم قادر نيستيم به كار بگيريم، چون نيروهاي بسيجي اعزام شده مي‌گويند تا لشكر در غرب هست، ما اعزام نمي‌شويم.» آقاي رئوفي درباره نظر بسيجي‌ها گفت: «بسيجي تحليل دارد، مي‌گويد [عمليات] شمال غرب، فريب است، عمليات اصلي نيست. لذا نمي‌آيد.» اين اظهارات و مشكلات مشابه ديگري كه ساير يگان‌ها در روزهاي قبل مطرح كرده بودند، موجب نگراني آقاي شمخاني از اجراي عمليات شد و در سخنان وي، خلاص شدن از عمليات شمال و رضايت به انجام نشدن آن, آشكار بود. رئوفي به شمخاني گفت: «وَالله توان نداريم؛ يكي بيايد بررسي ‌كند. واقعاً وضع ما حتي حادتر از اين است كه من مي‌گويم. ما هميشه گفته‌ايم كه آماده كاريم. خداي ناكرده نمي‌خواهيم از زير كار فرار كنيم، ولي خدا شاهد است نمي‌توانيم.»[۷] اما آقاي شمخاني از فرمانده لشكر7 ولي‌عصر خواست هر چه سريع‌تر به آماده‌سازي يگان بپردازد و آمادة پذيرفتن عمليات شود. بنا به اطلاعات رسيده، مقر دفتر سياسي حزب دمكرات كردستان ايران را ـ كه در روستاي "پشتاشان" در حومه سليمانيه واقع شده ـ دو فروند جنگنده نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران بمباران كردند. خلبانان اين دو جنگنده معتقدند هدف‌هاي داده شده به آن‌ها مورد اصابت قرار گرفته است.[۸]

گزارش- 582

هواپيماهاي عراقي در ساعت 15:43 و 16:00 به حريم هوايي شهر اهواز تجاوز كردند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، جنگنده‌هاي دشمن قبل از هرگونه اقدامي، با آتش‌ سلاح‌هاي ضدهوايي مواجه شدند. بعدازظهر امروز در اصفهان نيز وضعيت قرمز اعلام شد. خبرگزاري جمهوري اسلامي اعلام كرد كه از ساعت 15:35 تا ساعت 15:49 به مدت 14 دقيقه در اصفهان وضعيت قرمز اعلام شد. هواپيماهاي عراق همچنين مقارن ساعت 10 بامداد امروز به حريم هوايي شهرستان "اروميه" تجاوز كردند. تجاوز هوايي به اروميه در حالي صورت گرفت كه پنج دقيقه قبل از آن، وضعيت قرمز اعلام شده بود و هواپيماهاي متجاوز پس از روبه‌رو شدن با آتش پدافند هوايي، بدون هيچ‌گونه عمليات تخريبي، منطقه را ترك كردند. به دنبال تجاوز هواپيماهاي عراق به حريم هوايي شهرستان "اروميه"، حداقل 14 تن از اهالي شهر به بيمارستان انتقال يافته و بستري شدند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، دو تن از بستري‌شدگان بر اثر انفجار گلوله "عمل نكرده" ضدهوايي، مجروح شده‌اند و دوازده تن ديگر نيز از دانش‌آموزان مدارس دخترانة اروميه هستند.[۹] اين عده بر اثر فشار دانش‌آموزان جهت رسيدن به پناه‌گاه يا سالن و زيرزمين مدارس، آسيب ديده‌اند.

گزارش- 583

روزنامه‌هاي كويتي "الانباء" و "الوطن"، ايران را متهم به حمله به يك كشتي يوناني حامل كود شيميايي كويت كردند، در حالي كه اين كشتي 48 ساعت قبل به وسيلة هواپيماهاي عراقي هدف حمله قرارگرفته بود. به نوشته برخي روزنامه‌هاي كويت، هواپيماهاي عراقي به اشتباه يك كشتي حامل كودهاي شيميايي را پس از ترك كويت، هدف حمله قرار دادند. روزنامه‌هاي "الرأي العام" و "القبس" در اين باره به نقل از خبرگزاري يونايتدپرس نوشته‌اند: «عراق توسط موشك‌هاي اگزوسه خود اشتباهاً يك كشتي يوناني حامل كودهاي شيميايي كويت را مورد حمله قرار داده است.»[۱۰] خبرگزاري رويتر نيز اعلام كرده است: «ترديدي نيست كه اين حمله توسط هواپيماهاي عراقي صورت گرفته و از يك اشتباه ناشي شده است. ناخداي اين كشتي قبلاً ادعا كرده بود كه قايق‌هاي تندرو ايراني آن را هدف قرار داده‌اند.»[۱۱] به گزارش آقاي "سعيد سرمدي" راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ در نيروي دريايي سپاه، برخي اخبار پراكنده و تأييد نشده حاكي است كه مقام‌هاي جمهوري اسلامي ايران به عربستان قول داده‌اند كه از تاريخ 9/10/1366 ظرف 15 روز ايران به هيچ يك از نفت‌كش‌هاي عربستان حمله نخواهد كرد. گفتني است كه ظرف چند روز گذشته هيچ گونه حمله دريايي منتسب به ايران، گزارش نشده است اين در حالي است كه به نظر مي‌رسد يگان‌هاي دريايي كويت و عربستان در خليج‌فارس تمايل دارند از انفعال خارج شوند. آقاي "سرمدي" در اين‌باره به نقل از فرمانده نيروي دريايي سپاه گزارش داده است: «نيروي دريايي كويت و حجاز از چندي پيش فعال شده‌اند. آن‌ها قبلاً به دور از معرض ديد ما استقرار داشتند، اما اكنون تلاش مي‌كنند حضور خود را به ما نشان دهند. آن‌ها در اطراف جزيره "فارسي" به عمليات كنترل مبادرت مي‌ورزند.»[۱۲] همچنين امروز راديو امريكا درباره بيانيه اخير شوراي همكاري خليج‌فارس به نقل از روزنامه "نيويورك‌تايمز" گفته است كه اعلاميه‌هاي عربستان سعودي و متحدانش در خليج‌فارس مبني بر اين‌كه در برابر تهديد‌هاي ايران ايستادگي خواهند كرد، اين حدس و گمان را به وجود آورده است كه اگر معلوم شود عراق در حال باختن جنگ است، آن كشورها قدرت نظامي خود را در اختيار عراق خواهند گذاشت.[۱۳]

گزارش- 584

اجلاس مشترك هيئت دولت و استانداران سراسر كشور صبح امروز به رياست آقاي مهندس "ميرحسين موسوي" نخست‌وزير، تشكيل شد. آقاي موسوي در اين اجلاس گفت: «آنچه ضربه اصلي را بر مجموعه توطئه‌هاي دشمن در يك سال گذشته وارد كرده، بسيج مردم در ماه‌هاي گذشته بود كه با مانورهاي با شكوه، عزم خود را براي ايستادن تا آخرين خانه، آخرين نفر و آخرين قطره خون به نمايش گذاشتند و ما امروز اثرات مبارك اين بسيج مردمي را در سطح جهان و روابط بين‌الملل كاملاً احساس مي‌كنيم.» نخست‌وزير افزود: «علي‌رغم آرامش كنوني، در آينده توطئه‌هاي دشمنان ما ادامه خواهد يافت و هوشياري مردم همانند آنچه در بسيج عمومي به نمايش گذاشته شد، بايد در مقابل فشارهاي بين‌المللي حفظ شود.» وي متذكر شد: «البته حركت نظامي قوي ما در جبهه‌هاي جنگ اين توطئه‌ها را در هم خواهد شكست و ما به رزمندگان خود در جبهه‌هاي جنگ اعلام مي‌كنيم دولت با تمام توان جنگ را تدارك خواهد كرد و سازش‌ناپذير در پي آن ايستاده است.» آقاي موسوي سپس وظايف وزيران و استانداران و ديگر مسئولان را در جنگ خاطرنشان كرد: «وزرا، استانداران و مديران كل بايد ضمن تأمين ارزاق عمومي مردم، با قوت دنبال استفاده از امكانات خود براي تدارك همه‏جانبه جبهه‌هاي جنگ باشند.»[۱۴]

گزارش- 585

راديوها و شخصيت‌هاي درجه دوم شوروي و شخصيت‌هاي كشورهاي عربي خواستار موافقت ايران با قطع‌نامه 598 شده‌اند. راديو باكو در بخش فارسي ساعت 14:30 به مسئله پايان جنگ پرداخت و گفت: «اتحاد شوروي طرف‌دار جدي آن است كه در جبهه جنگ ايران و عراق هرچه زودتر آتش‌بس اعلام شود.»[۱۵] "ولاديمير ويناگرادف" وزير امور خارجه جمهوري شوروي (فدراتيو روسيه) نيز ـ كه زماني سفير اتحاد شوروي در ايران بود ـ گفته است: «نه تنها در اتحاد شوروي بلكه در ديگر كشورها و به خصوص در ميان دوستان ايران در سراسر جهان اين اعتقاد راسخ وجود دارد كه اين جنگ در شرايط كنوني كاري است بي‌معنا و بي‌حاصل. جنگ ايران و عراق نه يك جنگ ضدامپرياليستي است و نه يك جنگ ملي و آزادي‌بخش؛ اين جنگ با مبارزه به خاطر ترقي و يا پيكار در راه ايجاد زندگي بهتر هيچ وجه مشتركي ندارد. به عقيده ما قطع‌نامه 598 پايه خوبي است براي اين‌كه هر دو كشور به نحوي شايسته از بن‌بست ناشي از اين جنگ طولاني بي‌حاصل خارج گردند.»[۱۶] وزير خارجه تونس (محمود مستيري) نيز از اعراب و مسلمانان و كشورهاي بزرگ خواستار اعمال فشار بر رهبران ايران براي پذيرش قطع‌نامه 598، شد. وي همچنين بر لزوم اتخاذ اقداماتي كه از رسيدن سلاح به ايران جلوگيري كند، تأكيد كرد.[۱۷] "احمد ميرغني" رئيس شوراي حاكميت سودان هم توقف جنگ ايران و عراق و اجراي قطع‌نامه 598 شوراي امنيت را خواسته است. "ميرغني" در يك مصاحبه مطبوعاتي كه ديروز در قاهره انجام شد، گفت: «موضع سودان در اين جنگ مبني بر رد تجاوز و ايستادگي در كنار كشورهاي عربي و حمايت از آن‌ها مي‌باشد.»[۱۸] هفته‌نامه "الوطن‌العربي" ـ مجله كويتي طرف‌دار عراق كه در پاريس منتشر مي‌شود ـ در يك رويكرد تحليلي، مدعي شده است كه ايران به كشورهاي حوزه خليج‌فارس گفته آماده است به دو شرط، جنگ 88 ماهه خليج‌فارس را پايان دهد. به نوشته اين مجله، موضع ايران ـ كه به وسيله "فاروق‌الشرع" وزيرخارجه سوريه، ابلاغ شده ـ مبتني است بر اعلام علني اين كه عراق جنگ را شروع كرده و دوم، اعلام آمادگي كشورهاي خليج‌فارس براي پرداخت "غرامت مناسب" به ايران.[۱۹]

گزارش- 586

راديو اسرائيل در گزارشي دربارة سفر آينده كارلوچي وزير دفاع امريكا به حوزه خليج‌فارس، گفت: «در آستانه ديدار وزير دفاع ايالات متحده از حوزه خليج‌فارس، ناظران سياسي گفتند هدف "كارلوچي" تقويت بنيه نظامي اميرنشين‌هاي عربي در برابر تهديدهاي مداوم حكومت اسلامي ايران مي‌باشد. وزير دفاع امريكا ـ كه امشب "واشنگتن" را ترك مي‌گويد ـ از عربستان سعودي، كويت، بحرين، و سلطان‌نشين عمان ديدار خواهد كرد. ايالات متحده اخيراً موافقت كرد ده‌ها فروند موشك ضدهواپيما از نوع "استينگر" به "بحرين" بفروشد. اين معامله 7 ميليون دلاري با مخالفت اوليه كنگره روبه‌رو شد ولي در اثر اصرار پرزيدنت "ريگان"، بالاخره به تصويب رسيد. سه ماه پيش نيز كاخ سفيد واشنگتن از كنگره آن كشور اجازه خواست در حدود يك ميليارد دلار ساز و برگ جنگي به عربستان سعودي بفروشد، ولي هنوز كنگره موافقت خود را اعلام نداشته است. اين معامله شامل 15 فروند هواپيماي جنگنده از نوع "اف15" و تجهيزاتي براي افزايش قدرت مانور شصت فروند هواپيماي بمب‌افكن "اف15" و صدوپنجاه تانك "ام 60" مي‌باشد كه عربستان سعودي 9 سال پيش از ايالات متحده خريداري كرده است. ايالات متحده اخيراً وسايلي نيز در اختيار كويت قرار داده كه موجب گران شدن موشك‌هايي از نوع "كرم‌ابريشم" مي‌گردد كه حكومت اسلامي ايران در ماه‌هاي اخير چند فروند از آن را به سوي سواحل كويت پرتاب كرده است.»[۲۰]

گزارش- 587

"زيدالرفاعي" نخست‌وزير "اردن"، گفت كه از اين كشور براي فرستادن كمك نظامي به هيچ يك از كشورهاي عربي حوزه خليج‌فارس درخواستي نشده است. وي افزود: «اما اردن امنيت خود را به امنيت حوزه خليج‌فارس وابسته مي‌داند و به عنوان امضا كنندة پيمان دفاعي مشترك اعراب، در صورتي كه درخواست شود، حاضر است به كشورهاي عربي حوزه خليج‌فارس كمك نظامي بكند.» رفاعي همچنين گفته است كه تلاش‌هاي سوريه علاوه بر جلوگيري از تشديد عمليات جنگي در جبهه‌هاي ايران و عراق، شامل جلوگيري از گسترش جنگ به كشورهاي عربي حوزه خليج‌فارس هم مي‌شود.[۲۱] "ياسرعرفات" رهبر جنبش فلسطيني "الفتح" نيز ارتش عراق را بازدارنده خطر ايران معرفي كرده است. وي كه در كويت در يك مراسم به مناسبت سالگرد انقلاب فلسطين سخن مي‌گفت، با تجليل از ارتش بعث عراق، گفت: «مقاومت نيروهاي عراق در برابر حملات ايران، با قيام مردم فلسطين اشغالي همسو و مرتبط است.» عرفات سرباز عراقي را همچون رزمنده لبناني در جنوب لبنان و چريك فلسطيني در فلسطين اشغالي توصيف كرد و افزود كه سرباز عراقي از دروازه‌هاي شرقي امت عرب در برابر متجاوزان دفاع مي‌كند.[۲۲] روزنامه كويتي "الرأي‌العام" نيز با بي‌ثبات و متشنج خواندن اوضاع جهان عرب، ايران و اسرائيل را دشمنان اصلي اعراب خواند و از كشورهاي عربي خواست تا با تشكيل يك اجلاس اضطراري، بحران‌هاي جاري در فلسطين اشغالي و تشنجات خليج‌فارس را بررسي كنند. "الرأي‌العام" عملكرد شوروي و امريكا در قبال جريانات منطقه خليج‌فارس را علت تداوم جنگ ايران و عراق اعلام كرده و سستي امريكا و شوروي در اجراي قطع‌نامه 598 را به باد انتقاد گرفته است. اين روزنامه همچنين نوشته است: «اجلاس عادي سران عرب ـ كه قرار است در "رياض" تشكيل شود ـ بايد قبل از موعد مقرر خود منعقد شود تا به دو خطر آني رژيم اشغالگر "فلسطين" و ايران بپردازد، زيرا تنها خطر ايران مي‌رود تا تمامي منطقه خليج‌فارس و جهان عرب را در برگيرد و حيات امت عرب را به مخاطره اندازد.»[۲۳]




منابع و مآخذ روزشمار 1366/10/13

  1. سند شماره 1560 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه راوي نيروي دريايي سپاه در عمليات اسكله‌هاي البكر و العميه (حسين اردستاني)، ص 1.
  2. همان، ص2.
  3. همان، صص8 و 9.
  4. همان، ص2.
  5. همان، ص 10.
  6. سند شماره 1599 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه راوي نيروي دريايي سپاه در عمليات اسكله‌هاي البكر و العميه (سعيد سرمدي)، صص 110 و 111.
  7. سند شماره 1577 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه راوي قرارگاه نيروي زميني (مجيد مختاري)، صص 7 و 8.
  8. سند شمارة 226185 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه (24/10/1366)، ص11.
  9. خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 290 (14/10/1366)، صص 3 و 4, اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، 13/10/1366.
  10. همان، ص 27، خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، 13/10/1366.
  11. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 14/10/1366، ص4، راديو اسرائيل، 13/10/1366.
  12. مأخذ 6.
  13. مأخذ9، صص 14 و 15، راديو امريكا، 13/10/1366.
  14. روزنامه جمهوري اسلامي، 14/10/1366، ص 12.
  15. مأخذ 9، صص 25 تا 27، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، 13/10/1366.
  16. مأخذ11، صص 5 و 6، راديو مسكو، 13/10/1366.
  17. مأخذ9، ص11، بخش عربي راديو رياض، 13/10/1366؛ نيز مأخذ 11، ص 8، راديو رياض (عربي)، 13/10/1366.
  18. خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، نشريه "گزارش‌هاي ويژه" شماره 289 (13/10/1366)، ص 7، خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، 12/10/1366.
  19. مأخذ 9، ص 10، كويت - خبرگزاري آلمان، 13/10/1366.
  20. مأخذ 9, صص 27 و 28, راديو اسرائيل, 13/10/1366.
  21. مأخذ 9، صص 28 و 29، راديو بي.بي.سي.، 13/10/1366.
  22. مأخذ 9، ص 12، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 13/10/1366.
  23. مأخذ 9، ص 25، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، 13/10/1366.