1365.06.02: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1365 |نام = 1365.06.02 |نام دیگر= دو شهریور |روز=2 شهریور 1365 |تاریخ شمسی=1365.06.02 |تاریخ میلادی=24 اوت 1986 |تاریخ قمری=18 ذیحجه 1406 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.06.02</div> <div class="bootstrap-btn">1360.06....» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۲۴: | سطر ۲۴: | ||
==گزارش -1== | ==گزارش - 634 == | ||
در ادامة فعاليت‌هاي مقدماتي براي عمليات در جزيره مجنون، در جلسة امروز قرارگاه نصرت ضمن بررسي مشكلات گروه توپخانه61 محرم و چگونگي همكاري با توپخانه ارتش، مانور لشكر7 ولي‌عصر(عج) مورد بحث قرارگرفت. دراين باره برادر "كلولي" يكي از مسئولان اين لشكر گزارشي از كارهاي انجام شده يگان خود را بيان كرد و در آن به مشكلات پشتيباني و تداركاتي اشاره نمود و گفت: «تا وقتي كه ما از فاو آزاد نشويم، نمي‌توانيم قولي براي كارهاي مهندسي عقبه جهت جاگيري در منطقه بدهيم مگر اين كه فقط جاي پايي گرفته شود.» وي ضمن تأكيد بر كمبود نيروي غواص، به مسئله حفاظت اطلاعات پرداخت و هشدار داد: گاهي اطلاعات به‌سبب دوستي افراد با يكديگر، محافظت نمي‌شود و در خود قرارگاه هم، حفاظت اطلاعات جدي گرفته نمي‌شود؛ جلسات آن‌قدر باز است كه تردد زيادي در آن انجام مي‌شود و افراد بيش از مسئوليتشان اطلاعات كسب مي‌كنند.<ref>سند شماره 1251 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نصر در عمليات جزيره جنوبي مجنون، راوي: عبدالله درويشي، 18/5/1365 تا 16/6/1365، ص‌ص 83 و 86 و 1/86. </ref> | |||
==گزارش - 635 == | |||
امروز دشمن با چندين هواپيماي جنگنده به مواضع خودي در مناطق عملياتي جنوب حمله كرد. در اين‌باره قرارگاه عملياتي جنوب گزارش داد كه دشمن در ساعت 9:30 امروز با پنج تيم پروازي شامل بيش از 16 فروند جنگنده و در ساعت 17:40 با شش تيم پروازي شامل بيش از 20 فروند جنگنده، مناطق عملياتي فاو و آبادان را بمباران كرد.<ref>سند شماره 015292 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 1496"، قرارگاه عملياتي جنوب ارتش، 4/6/1365 تا 12/6/1365، ص‌ص5 و 6. </ref> در اين ميان، پل مورد استفاده قرارگاه نوح (پل شهيد سليمي) روي اروندرود نيز هدف قرارگرفت و دو قطعه از بارجهاو چهار قطعه از بالك‌هاي آن تخريب شد كه پس از چند ساعت عمليات بازسازي، پل آماده رفت و آمد مجدد شد.<ref>سند شماره 015368 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: پيام فرمانده لشكر4 صاحب‌الزمان، 8/6/1365. </ref> | |||
امروز همچنين هواپيماهاي رژيم عراق با تجاوز به حريم هوايي جزيره خارك، ديوار صوتي را برفراز اين جزيره شكستند.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 159، 4/6/1365، ص2. </ref> | |||
==گزارش - 636 == | |||
به گزارش ستاد مشترك ارتش، شناورهاي نيروي دريايي ارتش جمهوري‌اسلامي ايران امروز نيز پنج‌فروند كشتي خارجي را در محدوده شناسايي خود، مورد بازرسي قرار دادند و پس از اطمينان از نداشتن محموله براي عراق، به آنها اجازه پيمودن ادامه مسير دادند.<ref>روزنامه كيهان، 4/6/1365، ص3، به نقل از اطلاعيه ارتش جمهوري‌اسلامي ايران. </ref> | |||
==گزارش - 637 == | |||
امروز تعدادي از نيروهاي خودي، در محور مريوان ـ سنندج به كمين عناصر گروهك كومه‌له برخوردند كه در نتيجه، هفت تن مجروح و پنج تن اسير شدند.<ref>سند شماره 226117 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 19/6/1365، ص 14. </ref> گروهك يادشده، در يك حركت تبليغي در يكي از برنامه‌هاي راديويي خود، با اعلام اسامي پنج تن از پاسداراني كه در اين عمليات به اسارت آنان در آمده‌اند، از اهالي سنندج، مريوان و روستاهاي تابعه خواست چنانچه شكايتي از نام‌بردگان دارند، در اسرع وقت اين سازمان را مطلع سازند.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه" نشريه شماره 161، 6/6/1365، ص 18. </ref> | |||
==گزارش - 638 == | |||
در ادامه كمك‌هاي مردمي به جبهه‌ها، دومين كاروان هدايا و كمك‌هاي مردمي شهر ري اعم از كمك‌هاي اتحاديه‌ها و تعاوني‌هاي صنفي، همچنين كمك‌هاي اهالي باقرآباد، كهريزك و ديگر روستاهاي اين شهرستان و نيز شهرك قيامدشت، تحت عنوان "كاروان ولايت" به ارزش 150 ميليون ريال با يك‌صد دستگاه تريلي و كاميون به جبهه‌هاي نبرد ارسال شد.<ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 3/6/1365، ص 17. </ref> | |||
==گزارش - 639 == | |||
امام خميني در ديدار با مسئولان كشوري و لشكري در روز عيدغدير خم، به‌شدت سازش‌طلبان در جنگ را مورد انتقاد قرار دادند و خواستار تجهيز همه امكانات‌به‌منظور ادامه جنگ تا پيروزي شدند. ايشان درسخنان خود فرمودند: «ما الان مبتلاي به جنگيم؛ يك دستهاي در همين قضيه هم دارند اشكال‌تراشي مي‌كنند. نه يك اشخاصي باشند كه حالا تأثيري داشته باشند، اما هستند، هستند اشخاصي كه مي‌گويند بياييد صلح بكنيم، بياييد يك سازشي بكنيم. ما از تاريخ بايد اين امور را ياد بگيريم. به حضرت امير تحميل كردند، مقدسين تحميل كردند، آنهايي كه جبهه‌شان داغ داشت و اضر مردم‌ند بر مسلمين، آنها تحميل كردند به حضرت امير حكميت را و تحميل كردند آن كه حُكَم بايد بشود را. بعد كه حضرت امير با فشار اينها نتوانست، مي‌خواستند بكشندش، اگر نكند. براي اين كه آنها چيز كرده بودند كه چه بايد چه بشود، حَكَم قرار بدهيد، /ما/ قرآن است، قرآن است اين. اين ابتلا را حضرت امير داشت، الان نظير او را ما داريم. اين كه مي‌گويند، اين ور و آن ور مي‌افتند كه بگذاريد يك حكميتي پيدا بشود، بيايند حَكَم، حَكَم پيدا بشود كه كارها را انجام بدهد، تشخيص بدهد كه كي چي است. دنيا نمي‌داند كه كي متجاوز است؟! ما از آن قضيه بايد عبرت بگيريم و زيربار حكميت، ما در اين هفت سالي كه بوده است فهميديم كه اين حَكَم‌ها كي‌ها هستند و اينهايي كه مي‌خواهند صلح ايجاد كنند، كي‌ها هستند. ... آن صلح تحميلي‌اي كه در عصر امام‌حسن واقع شد، آن حكميت تحميلي كه در زمان اميرالمؤمنين واقع شد و هر دويش به دست اشخاص حيله‌گر درست شد، اين ما را هدايت مي‌كند به اين كه نه زير بار صلح تحميلي برويم و نه زيربار حكميت تحميلي. ما بايد خودمان به حسب رأي خودمان، به حسب رأي ملتمان، آن طوري كه الان همه ملت دارند مي‌گويند، ما بايد اين جنگ را ادامه بدهيم تا وقتي كه ان‌شاءالله پيروزي حاصل بشود و نزديك است ان‌شاءالله، منتها اگر بخواهد ملت ما نزديك‌تر بشود اين پيروزي، زياد نزديك بشود ـ كه به صلاح ماست و به صلاح ملت عراق است و به صلاح منطقه است ـ بايد مجهز بشود، بايد در اين برهه زمان بايد به تمام معنا مجهز بشود براي جبهه‌ها.» | |||
امام‌خميني در ادامه سخنان خود، خواستار بسيج همه امكانات براي جبهه‌ها شدند و افزودند: «اگر يك ابزاري در يك جايي زيادي است و تشخيص دادند فرمانداران، استانداران و ائمه جمعه، تشخيص دادند كه اين در اين جا ديگر اضافه است، زيادي است، لازم نيست اين جا، اين لازم است كه براي جبهه برود. اگر بخواهيد كه كشورتان آباد بشود، كشورتان اسلامي بشود و [اين كار] زود بشود، طولاني نشود، بايد مجهز بشويد و با همه قوا مجهز بشويد تا اين كه كلك اين مرد را بكَنيد. در آن اوايل گفته شد به اين كه سيلي خواهد خورد صدام، صدام سيلي را خورده، الان گيج است، الان نمي‌داند چه مي‌كند، واقعاً نمي‌داند الان چه مي‌كند، از يك طرف اُشتلُم مي‌كند، از يك طرف التماس مي‌كند، از يك طرف گدايي مي‌كند. اين الان در حال گيجي است و من خوف اين را دارم كه اگر اين ديوانه بشود ـ بيش‌تر از اين‌كه الآن هست ـ اگر به واسطه شكست ديوانه بشود، به كشور عراق يك طور صدماتي وارد كند، بگويد حالا كه من غرق شدم، بگذار همه غرق بشوند. يك همچو موجودي است اين. من خوف اين را دارم كه به عتبات عاليات هم اين تجاوز كند و خداوند ان‌شاءالله مهلتش ندهد. بايد كاري كرد كه يك سيلي ديگري بخورد و برود سراغ كارش؛ يا خودكشي كند، يا فرار كند از اين جا به يك جاي ديگري و برود دنبال كارهايي كه هست.» | |||
امام خميني سپس با اشاره به كتاب‌هايي كه وهابيان سعودي با هدف كارشكني در پيروزي جمهوري اسلامي در جنگ، منتشر كرده‌اند، گفتند: «از انحرافات زيادي كه دستهاي قوي دشمن‌هاي اسلام دست در آن داشتند، همين اختلافاتي است كه بين طوايف مختلف هست؛ اختلاف سني و شيعه. البته سني و شيعه در بسياري از عقايد مختلفند، بايد هم باشند، من نمي‌گويم بايد ... باشند ولي خب هستند ديگر، آزادند، اما اين اسباب اين بشود كه ما كارشكني كنيم كه مبادا يك وقتي يك كشوري مسلط بشود و امريكا را بيرون كند، كارشكني كنيم كه مبادا يك وقتي بتوانيم يك نفري كه دارد اسلام را به هم مي‌زند، يك كشوري را از بين مي‌برد، ما بخواهيم او را از بين ببريم، كارشكني كنيم.» | |||
امام خميني در سخنان امروز خود اطاعت از هر قلدري (همچون رضاشاه و آتاتورك) را خلاف عقل و شرع دانستند و علماي اهل سنت را كه در توجيه چنين امري مي‌گويند "اطاعت از اولوالامر(!) است"، تقبيح كردند و آن را از جمله انحرافات ايجاد شده در ميان مسلمانان به سبب دور نگه داشتن علماي صالح از سياست، دانستند.<ref>سازمان مدارك فرهنگي انقلاب‌اسلامي، صحيفه نور، جلد 20(تهران: انتشارات وزارت ارشاد اسلامي، 1369)، ص‌ص31 تا 33. </ref> | |||
==گزارش - 640 == | |||
دومين سمينار سراسري "لبيك يا امام" ستادهاي پشتيباني جنگ استان‌هاي سراسر كشور امروز با سخنان آقاي هاشمي‌رفسنجاني نماينده امام در شوراي عالي دفاع گشايش يافت. در اين سمينار دو روزه كه با حضور جمعي از وزيران، اعضاي شوراي عالي جنگ ستاد مركزي و ستادهاي پشتيباني جنگ استان‌ها، امامان جمعه، استانداران سراسر كشور، فرماندهان سپاه و ارتش و مسئولان جهادسازندگي برگزار شده است، مقامات عالي سياسي نظامي سخن‌راني خواهند كرد. در نشست امروز، آقاي هاشمي عالي‌ترين مقام فرماندهي جنگ پس از امام، در سخناني ضمن تأكيد براين كه ما بايد در جنگ محكم بايستم، ضرورت حضور و حمايت يكپارچه مسئولان و مديران از جنگ را در مقطع كنوني يادآور شد. وي از امامان جمعه و استانداران خواست امكانات مردمي و دولتي موجود در استان را به نحو مطلوب در خدمت جنگ قرار دهند. | |||
آقاي هاشمي همچنين از مسئولان خواست شرايط جبهه را به گونه‌اي آماده كنند كه امواج حركت نيروها به جبهه ادامه يابد. وي سپس افزود: «ما بايد به دشمن فرصت برنامه‌ريزي ندهيم و وقتي تهاجم همه‌جانبه‌اي را شروع كرديم، تداوم عمل بايد محفوظ بماند تا دشمن فرصت براي برنامه‌ريزي‌هاي شيطنت‌آميز و تجهيز و ترميم خود نداشته باشد.» | |||
وي در ادامه سخنان خود ضمن اشاره به باز شدن قبرستان "بقيع" به دستور مقامات عربستان براي زيارت حجاج، گفت: «اگر عربستان از اوايل حج، قبرستان بقيع را باز مي‌كرد، مي‌توانست كمك زيادي به دوستي دو كشور كند.» وي با بيان اين مطلب كه زائران دست‌گير شده ايراني هنوز آزاد نشده‌اند، افزود: «ما مي‌خواهيم كه عربستان زوار ما را آزاد كند و با مذاكرات دوطرفه قضيه را حل نموده و اگر كسي مقصر است، تنبيه شود. عربستان زوار ما را پس از دست‌گيري متهم كردند كه چيزي در ساك‌هايشان داشتند. بدون اين كه ما را در جريان بگذارند! ما آن‌جا سفارت‌خانه داريم و نمايندة امام هم آن‌جا بود. عربستان هم بايد آنها را در جريان مي‌گذاشت. اين قضيه از جهات زيادي براي ما ابهام دارد. آنها عده‌اي از زوار ما را كه اساساً با چنين اتهامي سنخيت ندارند، بازداشت كردند. اصولاً ما شك داريم كه چيزي در ساك‌هاي آنها بوده است. ما احتمال مي‌دهيم اگر در ساك آنها چيزي بوده، توطئه‌اي بوده كه توسط منافقين و عوامل امريكا و اسرائيل انجام شده‌است. عربستان اين زوار را براي زيارت به مكه برده‌است، اگر آنها خراب‌كار بودند، چطور با وجود ازدحام جمعيت، آنها را به زيارت برده‌است!» | |||
در ادامه همين نشست، برادر محسن رضايي فرمانده كل سپاه‌پاسداران انقلاب‌اسلامي نيز سخن‌راني كرد. وي گفت: «تجربه ثابت كرده‌است كه با گذشت بيش از شش سال از آغاز جنگ تحميلي، دنيا دست از صدام بر نمي‌دارد و تا وقتي كه خنجر انقلاب را برگلوي خود احساس نكند، دست به هيچ اقدام شتاب‌زده‌اي عليه ما نخواهد زد. و شواهد نشان مي‌دهد كه صدام احساس مي‌كند هنوز فرصت دارد.» وي ضرورت استمرار و تداوم حملات عليه رژيم بعثي را يادآور شد و از مسئولان ارگان‌ها و نهادها خواست با نيروهاي نظامي، براي رسيدن به هدف نهايي در جنگ و نابود كردن مركز توطئه، همكاري جدي داشته باشند.<ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 4/6/1365، ص12، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي؛ وـ روزنامه كيهان، 3/6/1365، ص2؛ وـ روزنامه اطلاعات، 3/6/1365، ص14.</ref> | |||
==گزارش - 641 == | |||
صدام‌حسين در گفت‌وگويي با روزنامه دولتي "الثوره" چاپ بغداد، اعلام كرد كه به حمايت كامل ملت عراق از سياستش كه برپايه هماهنگي هميشگي استوار است، اطمينان و اعتقاد كامل دارد. وي گفت: «اين تبعيت و وفاداري، با شدت زياد در فداكاري‌هاي ملت عراق در جنگ تحميلي مشهود است.» صدام افزود: «وقتي كه ملت عراق اظهار رضايت مي‌كند، اهميتي ندارد كه دنيا راضي نباشد. براي من حكومت كردن يعني خود را فدا كردن و در برابر ملت احساس مسئوليت داشتن. با توجه به اين اصول، من تمام زندگي‌ام را فداي ملت كرده‌ام و بزرگ‌ترين خوش‌بختي من هنگامي است كه احساس مي‌كنم اين ملت به من اعتقاد دارد و اين چيزي است كه نمي‌توان با هيچ معيار ديگري برابر دانست.»<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 158، 3/6/1365، ص 17، روزنامه "الثوره" چاپ‌بغداد. </ref> | |||
"صدام‌حسين" امروز با ياسرعرفات رئيس كميته اجرايي ساف ديدار و گفت‌وگو كرد. در اين ملاقات اوضاع جهان عرب و تحولات جنگ ايران و عراق مورد بررسي قرارگرفت. روزنامه كيهان با اعلام اين خبر، يادآوري كرد كه "ياسر عرفات" روزشنبه وارد بغداد شده و با "طارق‌عزيز" نيز ديدار كرده‌است و درباره روابط دوجانبه ساف و عراق و همچنين موضوعات مورد مذاكره در كنفرانس آتي غيرمتعهدها ـ كه در اواخر ماه جاري در حراره پايتخت زيمبابوه برگزار خواهد شد ـ به گفت‌وگو پرداخته است.<ref>روزنامه كيهان، 3/6/1365، ص 20. </ref> | |||
==گزارش - 642 == | |||
در گزارشي تحقيقي كه يك گروه دولتي در آلمان‌غربي (اداره اطلاعات تجارت خارجي آلمان) آن را تهيه كرده است، اقتصاد ايران شديداً در حال ركود و رو به آشفتگي توصيف شده‌است. اداره اطلاعات تجارت خارجي آلمان در گزارش نيم‌سال اول 1986(زمستان 1364 و بهار 1365)، دلايل ركود اقتصادي ايران را جنگ عراق، كاهش شديد بهاي نفت و كاهش نسبي ارزش دلار دانسته‌است. اين گزارش ضمن بيان اين كه مشكلات فزاينده مالي سبب شده حجم واردات به‌شدت كاهش يابد و اجراي طرح‌هاي جديد به حال تعليق درآيد، خاطرنشان كرده است كه توليد ناخالص ملي ايران در شش ماه اول سال 1986 كاهش يافته‌است و پيش‌بيني كرده كه در سال 1986 ميزان رشد در ايران براساس شاخص قيمت‌هاي واقعي، به صفر خواهد رسيد كه اين رقم در آينده به بيش از اين ميزان كاهش خواهد يافت. | |||
اين گزارش به نقل از گزارش مؤسسات عالي بين‌المللي، افزوده‌است: «طي سال 1986ـ 1985(سال 1364) بودجه ايران حدود 4/4 ميليارد دلار كسري نشان مي‌دهد و به‌دليل كاهش توان وارداتي ايران، ميزان صادرات آلمان‌غربي به ايران احتمالاً به نصف ميزان سال گذشته كه به طور تخمين براساس قيمت‌هاي جاري 35/2 ميليارد دلار بوده، خواهد رسيد. ژاپن نيز پس از آلمان‌غربي ـ كه از صادركنندگان بزرگ كالا به ايران محسوب مي‌شود ـ با همين مشكل مواجه است و از ميزان صادراتش به ايران كاسته خواهد شد.» اداره اطلاعات تجارت خارجي آلمان‌غربي در خاتمه گزارش خود آورده‌است كه ادامه جنگ خليج(فارس) و پايين آمدن بهاي نفت، سبب ادامه ركود اقتصادي در ايران خواهد شد.»<ref>مأخذ شماره11، ص‌ص 13 و 14، كلن، خبرگزاري آلمان‌غربي، 2/6/1365. </ref> | |||
==گزارش - 643 == | |||
به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، وزير امورخارجه (آقاي ولايتي) كه صبح امروز براي شركت در پنجمين اجلاس سه‌جانبه وزيران خارجه ايران، ليبي، سوريه، وارد دمشق شده‌است، در فرودگاه مورد استقبال "فاروق‌الشرع" وزيرخارجه سوريه قرارگرفت. ولايتي قبل از ترك تهران گفته بود: «جلسات اجلاس سه‌جانبه وزراي خارجه ايران، سوريه و ليبي از دو سال قبل شروع شده و مرتباً در پايتخت سه كشور تشكيل شده‌است كه آخرين آن اوايل سال جاري در تهران بود.»<ref>روزنامه اطلاعات،3/6/1365، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي.</ref> | |||
==گزارش - 644 == | |||
رئيس مجلس شوراي‌اسلامي در يك مصاحبه اختصاصي با روزنامه مصري "الشعب" به پرسش‌هايي دربارة نحوة فعاليت احزاب سياسي در كشور، تركيب نيروها در مجلس شوراي‌اسلامي، امكان برقراري رابطه بين ايران و امريكا، رابطه سوريه و عراق، شايعه درخواست ايران از ياسرعرفات براي ميانجي‌گري بين ايران و عراق و اختلاف نظر بين مسئولان جمهوري‌اسلامي، پاسخ گفت. | |||
آقاي هاشمي‌رفسنجاني در اين مصاحبه در پاسخ به سؤالي درباره آينده روابط ايران با فرانسه و امريكا گفت: «ما هرگز لحظه‌اي در فكر قطع روابط با غرب نبوديم و فقط مي‌خواهيم مستقل باشيم؛ مثلاً وقتي سعي مي‌كنيم با برخي كشورهاي قدرتمند نظير فرانسه مناسباتي برقرار نماييم، مي‌بينيم كه اين كشور بيش از ديگر كشورها عراق را به سلاح‌هاي مدرن مجهز مي‌كند، قطعاً احساس مي‌كنيم برقراري روابط عادي با فرانسه نياز به زمان بيش‌تري دارد. با اين همه، روابط ما با فرانسه در حال حاضر به‌تدريج رو به بهبود است. اما در مورد روابط با امريكا اگر اين كشور از ما عذرخواهي كند و قول عدم توطئه‌چيني عليه ما را بدهد و همپيمانان خود را از مساعدت به عراق باز دارد، مي‌تواند با ما روابط متقابلي داشته‌باشد، ولي من برقراري چنين روابطي را در آينده نزديك بعيد مي‌دانم.» وي در مورد تلاش‌هاي در حال انجام شدن براي بهبود روابط بين عراق و سوريه گفت: «مشكلات و مسائل ريشه‌داري بين عراق و سوريه وجود دارد و من تصور نمي‌كنم با وجود اين مشكلات و اختلافات، روابط بين دو كشور طبيعي شود.» آقاي هاشمي هرگونه دعوت از عرفات براي ميانجي‌گري را رد كرد و گفت: «مهم‌ترين خواسته‌هاي ملت ايران، عدم مذاكره بود و يكي از مهم‌ترين شرايط ما براي پايان جنگ، محكوم نمودن متجاوز است.» | |||
آقاي هاشمي در ادامه مصاحبه، در خصوص وضعيت داخلي و جناح‌هاي مختلف ضمن تأكيد برآزادي مخالفان در بيان نظرهاي خود، گفت: «اكنون در مجلس ايران، تنها اعضاي حزب جمهوري‌اسلامي به رياست حجت‌الاسلام خامنه‌اي حضور دارند و احزاب ديگر، حضور ندارند.» وي افزود: «فعاليت سياسي حزبي در ايران ريشه‌دار نيست ولي فعاليت‌هاي ايدئولوژيكي گسترده‌اي انجام مي‌گيرد.» وي در ادامه سخنانش گفت: «اكنون در داخل حزب جمهوري‌اسلامي نيز دو جناح قدرتمند وجود دارد كه جناح اول خواهان حاكميت مطلق دولت بر تمامي فعاليت‌هاي كشور مي‌باشد و جناح دوم خواهان مشاركت طبقه‌اي خاصي در تمام مسائل سياسي، اقتصادي و اجتماعي است و اين دو جناح در واقع نمايندگان دو حزب بدون تشكيلات مي‌باشند و امام همواره توصيه مي‌كند كه اختلاف نظرهاي دو جناح فقط در جنبه اقتصادي باشد... در مجموع فعاليت هر دو جناح به نفع جمهوري‌اسلامي است.»<ref>روزنامه رسالت، 4/6/1365، ص 8، به نقل از نشريه "بررسي مطبوعات جهان"؛ وـ روزنامه كيهان، 3/6/1365، ص‌ص 1 و 2. </ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۵۲
| روزشمار جنگ سال 1365 1365.06.02 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | دو شهریور |
| تاریخ شمسی | 1365.06.02 |
| تاریخ میلادی | 24 اوت 1986 |
| تاریخ قمری | 18 ذیحجه 1406 |
گزارش - 634
در ادامة فعاليت‌هاي مقدماتي براي عمليات در جزيره مجنون، در جلسة امروز قرارگاه نصرت ضمن بررسي مشكلات گروه توپخانه61 محرم و چگونگي همكاري با توپخانه ارتش، مانور لشكر7 ولي‌عصر(عج) مورد بحث قرارگرفت. دراين باره برادر "كلولي" يكي از مسئولان اين لشكر گزارشي از كارهاي انجام شده يگان خود را بيان كرد و در آن به مشكلات پشتيباني و تداركاتي اشاره نمود و گفت: «تا وقتي كه ما از فاو آزاد نشويم، نمي‌توانيم قولي براي كارهاي مهندسي عقبه جهت جاگيري در منطقه بدهيم مگر اين كه فقط جاي پايي گرفته شود.» وي ضمن تأكيد بر كمبود نيروي غواص، به مسئله حفاظت اطلاعات پرداخت و هشدار داد: گاهي اطلاعات به‌سبب دوستي افراد با يكديگر، محافظت نمي‌شود و در خود قرارگاه هم، حفاظت اطلاعات جدي گرفته نمي‌شود؛ جلسات آن‌قدر باز است كه تردد زيادي در آن انجام مي‌شود و افراد بيش از مسئوليتشان اطلاعات كسب مي‌كنند.[۱]
گزارش - 635
امروز دشمن با چندين هواپيماي جنگنده به مواضع خودي در مناطق عملياتي جنوب حمله كرد. در اين‌باره قرارگاه عملياتي جنوب گزارش داد كه دشمن در ساعت 9:30 امروز با پنج تيم پروازي شامل بيش از 16 فروند جنگنده و در ساعت 17:40 با شش تيم پروازي شامل بيش از 20 فروند جنگنده، مناطق عملياتي فاو و آبادان را بمباران كرد.[۲] در اين ميان، پل مورد استفاده قرارگاه نوح (پل شهيد سليمي) روي اروندرود نيز هدف قرارگرفت و دو قطعه از بارجهاو چهار قطعه از بالك‌هاي آن تخريب شد كه پس از چند ساعت عمليات بازسازي، پل آماده رفت و آمد مجدد شد.[۳] امروز همچنين هواپيماهاي رژيم عراق با تجاوز به حريم هوايي جزيره خارك، ديوار صوتي را برفراز اين جزيره شكستند.[۴]
گزارش - 636
به گزارش ستاد مشترك ارتش، شناورهاي نيروي دريايي ارتش جمهوري‌اسلامي ايران امروز نيز پنج‌فروند كشتي خارجي را در محدوده شناسايي خود، مورد بازرسي قرار دادند و پس از اطمينان از نداشتن محموله براي عراق، به آنها اجازه پيمودن ادامه مسير دادند.[۵]
گزارش - 637
امروز تعدادي از نيروهاي خودي، در محور مريوان ـ سنندج به كمين عناصر گروهك كومه‌له برخوردند كه در نتيجه، هفت تن مجروح و پنج تن اسير شدند.[۶] گروهك يادشده، در يك حركت تبليغي در يكي از برنامه‌هاي راديويي خود، با اعلام اسامي پنج تن از پاسداراني كه در اين عمليات به اسارت آنان در آمده‌اند، از اهالي سنندج، مريوان و روستاهاي تابعه خواست چنانچه شكايتي از نام‌بردگان دارند، در اسرع وقت اين سازمان را مطلع سازند.[۷]
گزارش - 638
در ادامه كمك‌هاي مردمي به جبهه‌ها، دومين كاروان هدايا و كمك‌هاي مردمي شهر ري اعم از كمك‌هاي اتحاديه‌ها و تعاوني‌هاي صنفي، همچنين كمك‌هاي اهالي باقرآباد، كهريزك و ديگر روستاهاي اين شهرستان و نيز شهرك قيامدشت، تحت عنوان "كاروان ولايت" به ارزش 150 ميليون ريال با يك‌صد دستگاه تريلي و كاميون به جبهه‌هاي نبرد ارسال شد.[۸]
گزارش - 639
امام خميني در ديدار با مسئولان كشوري و لشكري در روز عيدغدير خم، به‌شدت سازش‌طلبان در جنگ را مورد انتقاد قرار دادند و خواستار تجهيز همه امكانات‌به‌منظور ادامه جنگ تا پيروزي شدند. ايشان درسخنان خود فرمودند: «ما الان مبتلاي به جنگيم؛ يك دستهاي در همين قضيه هم دارند اشكال‌تراشي مي‌كنند. نه يك اشخاصي باشند كه حالا تأثيري داشته باشند، اما هستند، هستند اشخاصي كه مي‌گويند بياييد صلح بكنيم، بياييد يك سازشي بكنيم. ما از تاريخ بايد اين امور را ياد بگيريم. به حضرت امير تحميل كردند، مقدسين تحميل كردند، آنهايي كه جبهه‌شان داغ داشت و اضر مردم‌ند بر مسلمين، آنها تحميل كردند به حضرت امير حكميت را و تحميل كردند آن كه حُكَم بايد بشود را. بعد كه حضرت امير با فشار اينها نتوانست، مي‌خواستند بكشندش، اگر نكند. براي اين كه آنها چيز كرده بودند كه چه بايد چه بشود، حَكَم قرار بدهيد، /ما/ قرآن است، قرآن است اين. اين ابتلا را حضرت امير داشت، الان نظير او را ما داريم. اين كه مي‌گويند، اين ور و آن ور مي‌افتند كه بگذاريد يك حكميتي پيدا بشود، بيايند حَكَم، حَكَم پيدا بشود كه كارها را انجام بدهد، تشخيص بدهد كه كي چي است. دنيا نمي‌داند كه كي متجاوز است؟! ما از آن قضيه بايد عبرت بگيريم و زيربار حكميت، ما در اين هفت سالي كه بوده است فهميديم كه اين حَكَم‌ها كي‌ها هستند و اينهايي كه مي‌خواهند صلح ايجاد كنند، كي‌ها هستند. ... آن صلح تحميلي‌اي كه در عصر امام‌حسن واقع شد، آن حكميت تحميلي كه در زمان اميرالمؤمنين واقع شد و هر دويش به دست اشخاص حيله‌گر درست شد، اين ما را هدايت مي‌كند به اين كه نه زير بار صلح تحميلي برويم و نه زيربار حكميت تحميلي. ما بايد خودمان به حسب رأي خودمان، به حسب رأي ملتمان، آن طوري كه الان همه ملت دارند مي‌گويند، ما بايد اين جنگ را ادامه بدهيم تا وقتي كه ان‌شاءالله پيروزي حاصل بشود و نزديك است ان‌شاءالله، منتها اگر بخواهد ملت ما نزديك‌تر بشود اين پيروزي، زياد نزديك بشود ـ كه به صلاح ماست و به صلاح ملت عراق است و به صلاح منطقه است ـ بايد مجهز بشود، بايد در اين برهه زمان بايد به تمام معنا مجهز بشود براي جبهه‌ها.» امام‌خميني در ادامه سخنان خود، خواستار بسيج همه امكانات براي جبهه‌ها شدند و افزودند: «اگر يك ابزاري در يك جايي زيادي است و تشخيص دادند فرمانداران، استانداران و ائمه جمعه، تشخيص دادند كه اين در اين جا ديگر اضافه است، زيادي است، لازم نيست اين جا، اين لازم است كه براي جبهه برود. اگر بخواهيد كه كشورتان آباد بشود، كشورتان اسلامي بشود و [اين كار] زود بشود، طولاني نشود، بايد مجهز بشويد و با همه قوا مجهز بشويد تا اين كه كلك اين مرد را بكَنيد. در آن اوايل گفته شد به اين كه سيلي خواهد خورد صدام، صدام سيلي را خورده، الان گيج است، الان نمي‌داند چه مي‌كند، واقعاً نمي‌داند الان چه مي‌كند، از يك طرف اُشتلُم مي‌كند، از يك طرف التماس مي‌كند، از يك طرف گدايي مي‌كند. اين الان در حال گيجي است و من خوف اين را دارم كه اگر اين ديوانه بشود ـ بيش‌تر از اين‌كه الآن هست ـ اگر به واسطه شكست ديوانه بشود، به كشور عراق يك طور صدماتي وارد كند، بگويد حالا كه من غرق شدم، بگذار همه غرق بشوند. يك همچو موجودي است اين. من خوف اين را دارم كه به عتبات عاليات هم اين تجاوز كند و خداوند ان‌شاءالله مهلتش ندهد. بايد كاري كرد كه يك سيلي ديگري بخورد و برود سراغ كارش؛ يا خودكشي كند، يا فرار كند از اين جا به يك جاي ديگري و برود دنبال كارهايي كه هست.» امام خميني سپس با اشاره به كتاب‌هايي كه وهابيان سعودي با هدف كارشكني در پيروزي جمهوري اسلامي در جنگ، منتشر كرده‌اند، گفتند: «از انحرافات زيادي كه دستهاي قوي دشمن‌هاي اسلام دست در آن داشتند، همين اختلافاتي است كه بين طوايف مختلف هست؛ اختلاف سني و شيعه. البته سني و شيعه در بسياري از عقايد مختلفند، بايد هم باشند، من نمي‌گويم بايد ... باشند ولي خب هستند ديگر، آزادند، اما اين اسباب اين بشود كه ما كارشكني كنيم كه مبادا يك وقتي يك كشوري مسلط بشود و امريكا را بيرون كند، كارشكني كنيم كه مبادا يك وقتي بتوانيم يك نفري كه دارد اسلام را به هم مي‌زند، يك كشوري را از بين مي‌برد، ما بخواهيم او را از بين ببريم، كارشكني كنيم.» امام خميني در سخنان امروز خود اطاعت از هر قلدري (همچون رضاشاه و آتاتورك) را خلاف عقل و شرع دانستند و علماي اهل سنت را كه در توجيه چنين امري مي‌گويند "اطاعت از اولوالامر(!) است"، تقبيح كردند و آن را از جمله انحرافات ايجاد شده در ميان مسلمانان به سبب دور نگه داشتن علماي صالح از سياست، دانستند.[۹]
گزارش - 640
دومين سمينار سراسري "لبيك يا امام" ستادهاي پشتيباني جنگ استان‌هاي سراسر كشور امروز با سخنان آقاي هاشمي‌رفسنجاني نماينده امام در شوراي عالي دفاع گشايش يافت. در اين سمينار دو روزه كه با حضور جمعي از وزيران، اعضاي شوراي عالي جنگ ستاد مركزي و ستادهاي پشتيباني جنگ استان‌ها، امامان جمعه، استانداران سراسر كشور، فرماندهان سپاه و ارتش و مسئولان جهادسازندگي برگزار شده است، مقامات عالي سياسي نظامي سخن‌راني خواهند كرد. در نشست امروز، آقاي هاشمي عالي‌ترين مقام فرماندهي جنگ پس از امام، در سخناني ضمن تأكيد براين كه ما بايد در جنگ محكم بايستم، ضرورت حضور و حمايت يكپارچه مسئولان و مديران از جنگ را در مقطع كنوني يادآور شد. وي از امامان جمعه و استانداران خواست امكانات مردمي و دولتي موجود در استان را به نحو مطلوب در خدمت جنگ قرار دهند. آقاي هاشمي همچنين از مسئولان خواست شرايط جبهه را به گونه‌اي آماده كنند كه امواج حركت نيروها به جبهه ادامه يابد. وي سپس افزود: «ما بايد به دشمن فرصت برنامه‌ريزي ندهيم و وقتي تهاجم همه‌جانبه‌اي را شروع كرديم، تداوم عمل بايد محفوظ بماند تا دشمن فرصت براي برنامه‌ريزي‌هاي شيطنت‌آميز و تجهيز و ترميم خود نداشته باشد.» وي در ادامه سخنان خود ضمن اشاره به باز شدن قبرستان "بقيع" به دستور مقامات عربستان براي زيارت حجاج، گفت: «اگر عربستان از اوايل حج، قبرستان بقيع را باز مي‌كرد، مي‌توانست كمك زيادي به دوستي دو كشور كند.» وي با بيان اين مطلب كه زائران دست‌گير شده ايراني هنوز آزاد نشده‌اند، افزود: «ما مي‌خواهيم كه عربستان زوار ما را آزاد كند و با مذاكرات دوطرفه قضيه را حل نموده و اگر كسي مقصر است، تنبيه شود. عربستان زوار ما را پس از دست‌گيري متهم كردند كه چيزي در ساك‌هايشان داشتند. بدون اين كه ما را در جريان بگذارند! ما آن‌جا سفارت‌خانه داريم و نمايندة امام هم آن‌جا بود. عربستان هم بايد آنها را در جريان مي‌گذاشت. اين قضيه از جهات زيادي براي ما ابهام دارد. آنها عده‌اي از زوار ما را كه اساساً با چنين اتهامي سنخيت ندارند، بازداشت كردند. اصولاً ما شك داريم كه چيزي در ساك‌هاي آنها بوده است. ما احتمال مي‌دهيم اگر در ساك آنها چيزي بوده، توطئه‌اي بوده كه توسط منافقين و عوامل امريكا و اسرائيل انجام شده‌است. عربستان اين زوار را براي زيارت به مكه برده‌است، اگر آنها خراب‌كار بودند، چطور با وجود ازدحام جمعيت، آنها را به زيارت برده‌است!» در ادامه همين نشست، برادر محسن رضايي فرمانده كل سپاه‌پاسداران انقلاب‌اسلامي نيز سخن‌راني كرد. وي گفت: «تجربه ثابت كرده‌است كه با گذشت بيش از شش سال از آغاز جنگ تحميلي، دنيا دست از صدام بر نمي‌دارد و تا وقتي كه خنجر انقلاب را برگلوي خود احساس نكند، دست به هيچ اقدام شتاب‌زده‌اي عليه ما نخواهد زد. و شواهد نشان مي‌دهد كه صدام احساس مي‌كند هنوز فرصت دارد.» وي ضرورت استمرار و تداوم حملات عليه رژيم بعثي را يادآور شد و از مسئولان ارگان‌ها و نهادها خواست با نيروهاي نظامي، براي رسيدن به هدف نهايي در جنگ و نابود كردن مركز توطئه، همكاري جدي داشته باشند.[۱۰]
گزارش - 641
صدام‌حسين در گفت‌وگويي با روزنامه دولتي "الثوره" چاپ بغداد، اعلام كرد كه به حمايت كامل ملت عراق از سياستش كه برپايه هماهنگي هميشگي استوار است، اطمينان و اعتقاد كامل دارد. وي گفت: «اين تبعيت و وفاداري، با شدت زياد در فداكاري‌هاي ملت عراق در جنگ تحميلي مشهود است.» صدام افزود: «وقتي كه ملت عراق اظهار رضايت مي‌كند، اهميتي ندارد كه دنيا راضي نباشد. براي من حكومت كردن يعني خود را فدا كردن و در برابر ملت احساس مسئوليت داشتن. با توجه به اين اصول، من تمام زندگي‌ام را فداي ملت كرده‌ام و بزرگ‌ترين خوش‌بختي من هنگامي است كه احساس مي‌كنم اين ملت به من اعتقاد دارد و اين چيزي است كه نمي‌توان با هيچ معيار ديگري برابر دانست.»[۱۱] "صدام‌حسين" امروز با ياسرعرفات رئيس كميته اجرايي ساف ديدار و گفت‌وگو كرد. در اين ملاقات اوضاع جهان عرب و تحولات جنگ ايران و عراق مورد بررسي قرارگرفت. روزنامه كيهان با اعلام اين خبر، يادآوري كرد كه "ياسر عرفات" روزشنبه وارد بغداد شده و با "طارق‌عزيز" نيز ديدار كرده‌است و درباره روابط دوجانبه ساف و عراق و همچنين موضوعات مورد مذاكره در كنفرانس آتي غيرمتعهدها ـ كه در اواخر ماه جاري در حراره پايتخت زيمبابوه برگزار خواهد شد ـ به گفت‌وگو پرداخته است.[۱۲]
گزارش - 642
در گزارشي تحقيقي كه يك گروه دولتي در آلمان‌غربي (اداره اطلاعات تجارت خارجي آلمان) آن را تهيه كرده است، اقتصاد ايران شديداً در حال ركود و رو به آشفتگي توصيف شده‌است. اداره اطلاعات تجارت خارجي آلمان در گزارش نيم‌سال اول 1986(زمستان 1364 و بهار 1365)، دلايل ركود اقتصادي ايران را جنگ عراق، كاهش شديد بهاي نفت و كاهش نسبي ارزش دلار دانسته‌است. اين گزارش ضمن بيان اين كه مشكلات فزاينده مالي سبب شده حجم واردات به‌شدت كاهش يابد و اجراي طرح‌هاي جديد به حال تعليق درآيد، خاطرنشان كرده است كه توليد ناخالص ملي ايران در شش ماه اول سال 1986 كاهش يافته‌است و پيش‌بيني كرده كه در سال 1986 ميزان رشد در ايران براساس شاخص قيمت‌هاي واقعي، به صفر خواهد رسيد كه اين رقم در آينده به بيش از اين ميزان كاهش خواهد يافت. اين گزارش به نقل از گزارش مؤسسات عالي بين‌المللي، افزوده‌است: «طي سال 1986ـ 1985(سال 1364) بودجه ايران حدود 4/4 ميليارد دلار كسري نشان مي‌دهد و به‌دليل كاهش توان وارداتي ايران، ميزان صادرات آلمان‌غربي به ايران احتمالاً به نصف ميزان سال گذشته كه به طور تخمين براساس قيمت‌هاي جاري 35/2 ميليارد دلار بوده، خواهد رسيد. ژاپن نيز پس از آلمان‌غربي ـ كه از صادركنندگان بزرگ كالا به ايران محسوب مي‌شود ـ با همين مشكل مواجه است و از ميزان صادراتش به ايران كاسته خواهد شد.» اداره اطلاعات تجارت خارجي آلمان‌غربي در خاتمه گزارش خود آورده‌است كه ادامه جنگ خليج(فارس) و پايين آمدن بهاي نفت، سبب ادامه ركود اقتصادي در ايران خواهد شد.»[۱۳]
گزارش - 643
به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، وزير امورخارجه (آقاي ولايتي) كه صبح امروز براي شركت در پنجمين اجلاس سه‌جانبه وزيران خارجه ايران، ليبي، سوريه، وارد دمشق شده‌است، در فرودگاه مورد استقبال "فاروق‌الشرع" وزيرخارجه سوريه قرارگرفت. ولايتي قبل از ترك تهران گفته بود: «جلسات اجلاس سه‌جانبه وزراي خارجه ايران، سوريه و ليبي از دو سال قبل شروع شده و مرتباً در پايتخت سه كشور تشكيل شده‌است كه آخرين آن اوايل سال جاري در تهران بود.»[۱۴]
گزارش - 644
رئيس مجلس شوراي‌اسلامي در يك مصاحبه اختصاصي با روزنامه مصري "الشعب" به پرسش‌هايي دربارة نحوة فعاليت احزاب سياسي در كشور، تركيب نيروها در مجلس شوراي‌اسلامي، امكان برقراري رابطه بين ايران و امريكا، رابطه سوريه و عراق، شايعه درخواست ايران از ياسرعرفات براي ميانجي‌گري بين ايران و عراق و اختلاف نظر بين مسئولان جمهوري‌اسلامي، پاسخ گفت. آقاي هاشمي‌رفسنجاني در اين مصاحبه در پاسخ به سؤالي درباره آينده روابط ايران با فرانسه و امريكا گفت: «ما هرگز لحظه‌اي در فكر قطع روابط با غرب نبوديم و فقط مي‌خواهيم مستقل باشيم؛ مثلاً وقتي سعي مي‌كنيم با برخي كشورهاي قدرتمند نظير فرانسه مناسباتي برقرار نماييم، مي‌بينيم كه اين كشور بيش از ديگر كشورها عراق را به سلاح‌هاي مدرن مجهز مي‌كند، قطعاً احساس مي‌كنيم برقراري روابط عادي با فرانسه نياز به زمان بيش‌تري دارد. با اين همه، روابط ما با فرانسه در حال حاضر به‌تدريج رو به بهبود است. اما در مورد روابط با امريكا اگر اين كشور از ما عذرخواهي كند و قول عدم توطئه‌چيني عليه ما را بدهد و همپيمانان خود را از مساعدت به عراق باز دارد، مي‌تواند با ما روابط متقابلي داشته‌باشد، ولي من برقراري چنين روابطي را در آينده نزديك بعيد مي‌دانم.» وي در مورد تلاش‌هاي در حال انجام شدن براي بهبود روابط بين عراق و سوريه گفت: «مشكلات و مسائل ريشه‌داري بين عراق و سوريه وجود دارد و من تصور نمي‌كنم با وجود اين مشكلات و اختلافات، روابط بين دو كشور طبيعي شود.» آقاي هاشمي هرگونه دعوت از عرفات براي ميانجي‌گري را رد كرد و گفت: «مهم‌ترين خواسته‌هاي ملت ايران، عدم مذاكره بود و يكي از مهم‌ترين شرايط ما براي پايان جنگ، محكوم نمودن متجاوز است.» آقاي هاشمي در ادامه مصاحبه، در خصوص وضعيت داخلي و جناح‌هاي مختلف ضمن تأكيد برآزادي مخالفان در بيان نظرهاي خود، گفت: «اكنون در مجلس ايران، تنها اعضاي حزب جمهوري‌اسلامي به رياست حجت‌الاسلام خامنه‌اي حضور دارند و احزاب ديگر، حضور ندارند.» وي افزود: «فعاليت سياسي حزبي در ايران ريشه‌دار نيست ولي فعاليت‌هاي ايدئولوژيكي گسترده‌اي انجام مي‌گيرد.» وي در ادامه سخنانش گفت: «اكنون در داخل حزب جمهوري‌اسلامي نيز دو جناح قدرتمند وجود دارد كه جناح اول خواهان حاكميت مطلق دولت بر تمامي فعاليت‌هاي كشور مي‌باشد و جناح دوم خواهان مشاركت طبقه‌اي خاصي در تمام مسائل سياسي، اقتصادي و اجتماعي است و اين دو جناح در واقع نمايندگان دو حزب بدون تشكيلات مي‌باشند و امام همواره توصيه مي‌كند كه اختلاف نظرهاي دو جناح فقط در جنبه اقتصادي باشد... در مجموع فعاليت هر دو جناح به نفع جمهوري‌اسلامي است.»[۱۵]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/06/02
- ↑ سند شماره 1251 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نصر در عمليات جزيره جنوبي مجنون، راوي: عبدالله درويشي، 18/5/1365 تا 16/6/1365، ص‌ص 83 و 86 و 1/86.
- ↑ سند شماره 015292 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 1496"، قرارگاه عملياتي جنوب ارتش، 4/6/1365 تا 12/6/1365، ص‌ص5 و 6.
- ↑ سند شماره 015368 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: پيام فرمانده لشكر4 صاحب‌الزمان، 8/6/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 159، 4/6/1365، ص2.
- ↑ روزنامه كيهان، 4/6/1365، ص3، به نقل از اطلاعيه ارتش جمهوري‌اسلامي ايران.
- ↑ سند شماره 226117 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 19/6/1365، ص 14.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه" نشريه شماره 161، 6/6/1365، ص 18.
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 3/6/1365، ص 17.
- ↑ سازمان مدارك فرهنگي انقلاب‌اسلامي، صحيفه نور، جلد 20(تهران: انتشارات وزارت ارشاد اسلامي، 1369)، ص‌ص31 تا 33.
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 4/6/1365، ص12، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي؛ وـ روزنامه كيهان، 3/6/1365، ص2؛ وـ روزنامه اطلاعات، 3/6/1365، ص14.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 158، 3/6/1365، ص 17، روزنامه "الثوره" چاپ‌بغداد.
- ↑ روزنامه كيهان، 3/6/1365، ص 20.
- ↑ مأخذ شماره11، ص‌ص 13 و 14، كلن، خبرگزاري آلمان‌غربي، 2/6/1365.
- ↑ روزنامه اطلاعات،3/6/1365، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي.
- ↑ روزنامه رسالت، 4/6/1365، ص 8، به نقل از نشريه "بررسي مطبوعات جهان"؛ وـ روزنامه كيهان، 3/6/1365، ص‌ص 1 و 2.