1362.07.27: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1362 |نام = 1362.07.27 |نام دیگر= بیست و هفت مهر |روز=27 مهر 1362 |تاریخ شمسی= 1362.07.27 |تاریخ میلادی= 19 اکتبر 1983 |تاریخ قمری= 12 محرم 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.07.27</div> <div class="bootstrap-btn">[...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۷: سطر ۲۷:


<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">
== گزارش - 70 ==
در جلسه‌ای که ساعاتی قبل از آغاز عملیات والفجر4 با حضور فرمانده کل سپاه و اعضای ستاد قرارگاه خاتم برگزار شد،* به‌طور اجمالی آخرین اقدامات برای اجرای عملیات و تغییرات ایجادشده در به‌کارگیری یگان‌ها به اطلاع محسن رضایی رسید.
در این جلسه محمد باقری مسئول اطلاعات قرارگاه خاتم، با اشاره به حساسیت زیاد دشمن در بین ارتفاعات لری و کنگرک در منطقه عملیاتی لشکر8 نجف، گفت: شب گذشته 300 نفر از نیروهای عراقی با تجهیزات کامل برای اجرای کمین آمده بودند که با نیروهای ما درگیر شدند و طبق اخباری که از واحد شنود گرفتم 6 تن از افراد دشمن مفقود شده‌اند و عراقی‌ها هم چندین‌بار با هلیکوپتر به‌دنبال نیروهای مفقودشده خود گشته‌اند و پس از این درگیری، از رده بالا به نیروهای عراقی مستقر در منطقه شیلر گفته شده که در گروه‌های 25 الی 50 نفری برای گشت‌زنی بروند و هرگونه تحرک ایرانی‌ها را گزارش کنند.
علی اسحاقی مسئول شنود قرارگاه خاتم نیز ضمن بیان مطالبی درباره افزایش حساسیت دشمن در این محور، از دستگیری یک دید‌بان نفوذی توپخانه عراقی در این منطقه خبر داد.
مأموریت لشکر14 امام حسین(ع) در محور پنجوین موضوع دیگری بود که در ادامه جلسه مطرح شد. حسین خرازی فرمانده این یگان، اصرار داشت که به‌علت مشکلاتی ازقبیل تکمیل‌نشدن شناسایی‌ها، نبود راهکار مناسب و حضور نیروهای کمین عراقی در دو کیلومتری خط اصلی، امکان اجرای عملیات وجود ندارد. وی حتی حاضر به اجرای عملیات پوشش و فریب که در روزهای قبل با آن موافقت کرده بود، نشد. بااین‌حال، سرانجام خرازی پذیرفت که پس از مرحله اول عملیات در جنوب محور عملیاتی تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع)، وارد عمل شود.<ref>سند شماره 4062/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4 (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 27/8/1362، نوار شماره 12944) داود رنجبر، صص 23 - 18؛ و- سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر4، محمدرضا دیانی، 13/7/1362 تا 29/7/1362، صص 85 - 83.</ref>
در ادامه این جلسه، دو تن از فرماندهان عملیات نامنظم قرارگاه حمزه (یک نفر از ارتش و یک نفر از سپاه) درباره امکان نفوذ به عمق خاک عراق و اجرای عملیات برای انهدام مقرها و توپخانه‌های دشمن در منطقه چنان و خرنوکدار و نیز تصرف یا اجرای عملیات انهدامی در برخی شهرهای کوچک ازجمله سیدصادق، شانه‌دری و خرمال مطالبی را بیان کردند. محسن رضایی به قاسم سلیمانی فرمانده لشکر41 ثارالله(ع)، پیشنهاد کرد که برای بررسی امکان تصرف شهر خرمال و برآورد نیرو برای اجرای این مأموریت یک فرمانده گردان این لشکر را همراه فرماندهان جنگ‌های نامنظم به داخل عراق بفرستد. البته این کار به‌علت اجرای عملیات در محور مریوان به چند روز بعد موکول شد.<ref>سند شماره 4062/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 23 - 18.</ref>
براساس آخرین تصمیمات امروز فرمانده کل سپاه مقرر شد برای تقویت فرماندهی و نظارت بر عملیات در دو محور، محسن رضایی و غلامعلی رشید در محور مریوان و سیدرحیم صفوی و علی شمخانی در محور بانه مستقر شوند.<ref>سند شماره 4062/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4 (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 27/8/1362، نوار شماره 12944) داود رنجبر، صص 23 - 18؛ و- سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر4، محمدرضا دیانی، 13/7/1362 تا 29/7/1362، صص 85 - 83.</ref>
== گزارش - 71 ==
در ساعات باقیمانده تا آغاز عملیات والفجر4، از اوایل شب، احمد کاظمی فرمانده لشکر8 نجف در محور بانه و کریم نصر فرمانده تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) در محور مریوان نیروهای خود را که از قبل در فاصله مناسبی از نقطه درگیری استقرار یافته بودند، روانه نقطه رهایی کردند تا در ساعت مقرر برای تصرف اهداف تعیین‌شده وارد عمل شوند.<ref>سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، گزارش راوی لشکر8 نجف، محمدعلی خرمی، ص17.</ref>
در اولین مرحله از عملیات والفجر4، قرار است امشب در محور بانه (شمال)، ارتفاعات لری، کنگرک و گرمک و در محور مریوان (جنوب)، ارتفاعات مارو، هفت‌توانان و خلوزه‌های 1 و 2 تصرف شود و با الحاق این دو محور، خطی مناسب برای پدافند در مرتبه نخست در نقطه‌ای از منطقه (کلو با گرمک) به دست آید و به‌دنبال آن مراحل بعدی عملیات توسط یگان‌های دیگر اجرا شود.
لشکر8 نجف و تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) برای اجرای مأموریت خود ضمن کسب آمادگی‌های لازم درزمینه تکمیل شناسایی‌ها و آماده‌سازی نیروها و امکانات، طرح مانور خود را تهیه کردند.
لشکر8 نجف برای دستیابی به اهداف محول‌شده به این یگان، برای 7 گردان کوهستانی (هر گردان 200 نفر) طرح مانوری بدین شرح در نظر گرفت:
 
برای تصرف ارتفاعات لری، 3 گردان مأموریت دارند ازطرف غرب، شرق و شمال به جنوب، روی ارتفاع لری رفته و با یکدیگر الحاق کنند. یک گردان نیز مأمور شکستن خط دشمن بین لری و کنگرک و پاک‌سازی دشمن در این محور می‌باشد. دو گردان هم مأموریت تصرف ارتفاعات کنگرک را برعهده دارند و باید از دو طرف ارتفاع صعود و ضمن پاک‌سازی با یکدیگر الحاق کنند. برای پاک‌سازی و آزادسازی ارتفاع گرمک و تنگه آن هم یک گردان در نظر گرفته شده است.<ref>سند شماره 285/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص59.</ref>
در طرح مانور لشکر8 نجف همچنین یک واحد مهندسی متشکل از چندین لودر و بولدوزر در نظر گرفته شده تا حین عملیات و با حمایت یک گروهان رزمی، به‌محض تصرف ارتفاعات لری و کنگرک خاکریزی به طول 5 کیلومتر احداث کند. هدف از زدن خاکریز تأمین این ارتفاعات و بستن راه‌های نفوذ دشمن از دشت (از جنوب به شمال) و استقرار نیروها برای مقابله با پاتک‌های دشمن می‌باشد.<ref>سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص13.</ref>
راوی لشکر8 نجف درباره آخرین وضعیت روحی نیروها و اقدامات این یگان در آستانه اجرای عملیات نوشته است: در آستانه عملیات تردد نیروها به‌شدت کم شده بود، کمتر کسی اجازه می‌یافت که به دیدگاه‌ها یا پایگاه‌های ارتفاعات و محل استقرار گردان‌ها رفت‌وآمد کند. به حول و قوه الهی نیروها آمادگی لازم را دارند و از روحیه خوبی برخوردارند، مشکل خاصی ندارند، تنها کمبود آنها نارنجک چهل‌تکه است که از کیفیت بهتری نسبت به دیگر انواع برخوردار است. آشپزخانه غذای گرم تهیه کرده و واحد ترابری نیز انتقال نیروها را انجام می‌دهد. حرکت خودروها در خاموشی و سکوت مطلق انجام شد. اسم رمز عملیات (مختص این یگان) "بسم‌الله القاصم الجبارین" بود و هنگامی‌که گردان‌ها آماده عملیات شوند با رمز "یا زینب کبری یا زین‌العابدین" یگان را مطلع خواهند کرد و رمز "یا حسین مظلوم" برای الحاق در شب در نظر گرفته شده است و برای الحاق در روز نیز قرار بر این است که افراد سلاح‌ها را روی دست برده و سه بار بلند شوند و بنشینند و از همدیگر آگاهی پیدا کنند. همچنین قرار بود تمام نیروها با طهارت (وضوگرفته) وارد عملیات شوند.<ref>سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، گزارش راوی لشکر8 نجف، محمدعلی خرمی، ص17.</ref>
قرارگاه تاکتیکی حمزة2 (تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) و تیپ3 از لشکر28 کردستان) نیز برای دستیابی به اهداف خود در محور مریوان مانوری را طراحی کرد که براساس آن 5 گردان در مرحله اول عملیات وارد عمل می‌شوند بدین‌ترتیب که: گردان اول مأموریت تصرف و آزادسازی ارتفاع مارو را خواهد داشت و پس از آن یک گردان دیگر علاوه‌بر پاک‌سازی شیار بین دو ارتفاع مارو و خلوزه به تصرف و پاک‌سازی ارتفاع براله و سربراله می‌پردازد. گردان بعد - که ادغامی از نیروهای تیپ3 لشکر28 کردستان و تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) می‌باشد - مأموریت تصرف و آزادسازی خلوزه1 را برعهده دارد. گردانی که قرار است از خلوزه1 عبور کرده و خلوزه2 را تصرف کند از دو گروهان از ارتش و یک گروهان از سپاه تشکیل شده و فرماندهی آن با ارتش بوده و معاونت گردان را هم برعهده دارد. علاوه‌بر این چهار گردان، یک گردان دیگر نیز مأموریت دارد ارتفاع طویله و پَست هفت‌توانان را تصرف و پاک‌سازی کند.
در مرحله اول عملیات والفجر4 علاوه‌بر لشکر8 نجف و تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) که به‌ترتیب در محور بانه و مریوان وارد عمل می‌شوند، سایر یگان‌ها ازجمله لشکر31 عاشورا در محور شمالی احتیاط قرارگاه حمزة3 و لشکر25 کربلا و لشکر41 ثارالله(ع) در محور جنوبی به‌عنوان احتیاط قرارگاه حمزة2 می‌باشند.<ref>سند شماره 4062/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 23 - 18.</ref>
در آخرین ساعات امروز، نیروهای لشکر8 نجف میدان‌های مین موجود در مسیر را پاک‌سازی کردند و همه گردان‌های عمل‌کننده، نیروهای کمین دشمن را که قبل از خط اصلی مستقر بودند و یا بین پایگاه‌های دشمن گشت می‌دادند از سر راه خود برداشتند. 2 گردان این یگان دقایقی قبل از اعلام رمز عملیات با نیروهای خط اول دشمن درگیر شدند که علت آن، درگیری این نیروها با گروه‌های کمین دشمن و هوشیارشدن نیروهای اصلی مستقر در خط عراق بود.<ref>سند شماره 285/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در عملیات والفجر4، داود رنجبر، 11/7/1362 تا 28/7/1362، ص349.</ref>
== گزارش - 72 ==
چند گروه از نیروهای جنگ‌های نامنظم قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در محور خرمال - سیدصادق در جنوب منطقه عملیاتی والفجر4 به عمق خاک عراق نفوذ کرده و سه عملیات محدود چریکی انجام دادند.
افراد یکی از این واحدها با نفوذ به داخل شهر خرمال یک پایگاه نظامی عراق را به محاصره درآورده و سه گلوله آر.پی.جی7 به‌سمت آن شلیک کردند. در این عملیات 7 تن ازجمله یک سروان ارتش عراق کشته و 6 تن نیز زخمی شدند.
نیروهای خودی در اقدام دیگری در محور خرمال - سیدصادق به یک پایگاه حمله کرده و با افراد آن به‌شدت درگیر شدند. به‌دلیل سرعت‌عمل نیروهای خودی و ترک به‌موقع منطقه درگیری از تلفات دشمن اطلاعاتی به دست نیامد. همچنین نیروهای نفوذی در جاده شانه‌دری به بانی‌بنوک، در مسیر عبور نیروهای پیاده دشمن و تانک‌های مستقر در موضع دفاعی ارتفاعات سورن و مله‌خور مین‌گذاری کرده و به مواضع خود بازگشتند.<ref>سند شماره 317605 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد جنگ‌های نامنظم قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 27/7/1362، ص1.</ref>
== گزارش - 73 ==
درحالی‌که هنوز سیستم پدافند هوایی هاوگ در منطقه عملیاتی والفجر4 فعال نشده است، جنگنده‌های نیروی هوایی عراق به عقبه‌های اصلی این عملیات (مریوان و بانه) حمله کردند.
هواپیماهای عراقی از ساعت 11:30 تا 11:40 امروز، شهر مریوان و اطراف آن را بمباران کردند که براثر آن 18 تن شهید و 33 تن نیز زخمی شدند. در این بمباران یک خودروی نظامی منهدم و به 14 خودروی دیگر نیز خسارت‌هایی وارد شد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/1362، ص4؛ و- سند شماره 80553 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 27/7/1362؛ و- سند شماره 329148 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 30/7/1362؛ و- سند شماره 416800 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد حمزه سیدالشهدا(ع) (طرح و عملیات) به ستاد مرکزی، 28/7/1362، ص3.</ref>
جنگنده‌های عراقی امروز حریم هوایی شهر بانه را نیز مورد تجاوز قرار دادند، ولی بدون هیچ‌گونه اقدامی آسمان منطقه را ترک کردند.<ref>سند شماره 320529 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 2/8/1362.</ref>
این حملات درحالی صورت می‌گیرد که پدافند هوایی هاوگ براساس مجموعه تدابیر اندیشیده شده و اقدامات انجام‌شده در راستای آماده‌سازی عملیات والفجر4 از روز گذشته در مریوان مستقر گردیده، ولی هنوز عملیاتی نشده است.<ref>سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص13.</ref>
علاوه‌بر حملات عراق در عقبه منطقه عملیاتی والفجر4، در جبهه جنوب نیز همچنان گلوله‌باران شهرهای آبادان و خرمشهر ادامه دارد. براثر حملات توپخانه‌ای امروز عراق در آبادان به 4 مغازه، 2 منزل مسکونی و بخشی از ساختمان دادگستری این شهر خساراتی وارد شد. در خرمشهر نیز اطراف ایستگاه راه‌آهن هدف چندین گلوله قرار گرفت و 5 تن زخمی شدند.<ref>سند شماره 80545 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 27/7/1362؛ و- سند شماره 291120 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 28/7/1362؛ و- سند شماره 355595 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان، 27/7/1362.</ref>
== گزارش - 74 ==
در حوادث امروز مناطق کردنشین آذربایجان‌غربی 10 تن از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی کشته یا زخمی شدند. همچنین 6 تن از افراد حزب دمکرات و کومه‌له نیز خود را تسلیم کردند.
در ساعت 8:10 امروز، افراد وابسته به گروه‌های مسلح ضدانقلاب به نیروهای تأمین جاده مستقر در ایشکه‌سو واقع در 22 کیلومتری جنوب‌شرقی هشتیان ارومیه حمله کردند. با اعزام نیروهای کمکی پس از یک درگیری دوساعته، 10 تن از مهاجمان کشته یا مجروح و مابقی آنها متواری شدند.<ref>سند شماره 416784 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا به فرماندهی ژاجا (رکن3 - مرکز فرماندهی)، 29/8/1362، ص1.</ref>
در روستای کوچه طلا در غرب تکاب نیز یکی از افراد محلی بر روی مینی که عناصر مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند رفته و زخمی شد.<ref>سند شماره 320532 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 4/8/1362.</ref>
همچنین امروز و روز گذشته 5 تن از افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان ایران در نقده و میاندوآب و یکی از افراد وابسته به سازمان کومه‌له در روستای خورخوره سقز با تحویل یک قبضه اسلحه کلاشینکف و مهمات آن خود را به نیروهای خودی تسلیم و امان‌نامه دریافت کردند.<ref>سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، گزارش راوی لشکر8 نجف، محمدعلی خرمی، ص17.</ref>
== گزارش - 75 ==
در ادامه عزیمت داوطلبان مردمی به جبهه‌های جنگ، گروه‌های دیگری از نیروهای داوطلب بسیجی از شهرهای برازجان، طبس، کاشان، فریمان، تبریز، همدان و نیشابور عازم جبهه‌ها شدند. امروز همچنین اعلام شد 200 تن از نمایندگان در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای آمادگی خود را برای عضویت در "طرح لبیک یا خمینی" اعلام کردند. نخست‌وزیر نیز درضمن سفر به استان گیلان اعلام کرد: «طرح لبیک یا خمینی می‌تواند کشور را به دژ مستحکمی در مقابل توطئه‌ها مبدل کند.»*<ref>سند شماره 4062/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 23 - 18.</ref>
== گزارش - 76 ==
امروز نماینده دائمی ایران در سازمان ملل در نامه‌ای به خاویر پرز دکوئیار دبیرکل این سازمان، ضمن اعتراض به بمباران‌ هوایی شهرهای بانه و مریوان توسط جنگنده‌های عراقی تصریح کرد شورای امنیت سازمان ملل با ادامه سکوت خود به‌طور تلویحی این حملات را تأیید می‌کند. سعید رجایی خراسانی همچنین با اشاره به شهید و مجروح‌شدن ده‌ها تن از مردان و زنان ایرانی در حملات هوایی عراق تأکید کرد: «پیشرفت واقعی به‌سوی صلح در جنگ عراق علیه ایران تا زمانی‌که عدالت درمورد افرادی که مسئول بمباران‌های هوایی مناطق مسکونی ایران هستند به اجرا درنیاید، ممکن نیست.»<ref>مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، ترجمه محمدعلی خرمی، جلد دوم، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1387، ص131.</ref>
== گزارش - 77 ==
حسین شیخ‌الاسلام معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران، که از دیروز سفر خود را به‌منظور رایزنی با مقامات برخی از کشورهای عرب منطقه غرب آسیا و افریقا آغاز کرده است، امروز پیام رئیس‌جمهور ایران را به حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه تسلیم کرد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 28/7/1362، ص2.</ref>
درباره محتوای این پیام و موضوع گفت‌وگوهای امروز شیخ‌الاسلام با رئیس‌جمهور سوریه خبری منتشر نشد، اما رادیو امریکا به نقل از منابع سیاسی در دمشق، سفر معاون سیاسی وزارت امور خارجه را با تلاش‌های کشورهای حوزه خلیج‌فارس برای خاتمه‌یافتن جنگ میان ایران و عراق و بهبود روابط سوریه و عراق مرتبط دانست.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/7/1362، ص6، رادیو امریکا، 27/7/1362.</ref> رادیو اسرائیل نیز ضمن بیان این مطلب افزود: «درصورت بهبود مناسبات سوریه با عراق، دولت ایران یکی دیگر از پشتیبانان عرب خود را از دست خواهد داد و از برخی کمک‌های نظامی و لجستیک در ادامه جنگ با عراق محروم خواهد شد.» این رادیو همچنین گفت: به‌تازگی خبر رسیده مناسبات لیبی با حکومت اسلامی ایران به تیرگی گراییده است.<ref>سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 21 و 22.</ref>
== گزارش - 78 ==
نخست‌وزیر در سخنانی به حمایت‌های تسلیحاتی غرب و شرق از عراق، تبلیغات جهانی علیه انقلاب اسلامی و تنگناهای موجود درزمینه توزیع و تورم در کشور پرداخت.
به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی وی در آغاز سفر به استان‌های شمالی کشور در گفت‌وگویی با اشاره به تحویل هواپیماهای فرانسوی سوپراتاندارد به عراق گفت: «درمجموع ما این حرکت را یک تهدید برای انقلاب اسلامی می‌دانیم منتها توخالی و شانتاژ [گونه]. به‌خاطر اینکه ما در طول جنگ تحمیلی هیچ‌گاه بر ابزار و اسلحه به‌صورت خالص تکیه نکرده‌ایم.»
نخست‌وزیر در جلسه ائمه جمعه و شورای روحانیت استان گیلان نیز اظهار کرد: «دادن سلاح‌های پیچیده به عراق چیز تازه‌ای نیست و این سروصداها پیرامون این کمک‌ها نشانگر این است که قدرت‌های استکباری از عراق حمایت می‌کنند و ما دراین‌میان تنها هستیم و از شرق به دشمن ما موشک و تانک و از غرب به او انواع سلاح‌های پیچیده ازقبیل میراژ و [سوپر] اتاندارد داده می‌شود.»
نخست‌وزیر با اشاره به تبلیغات جهانی علیه انقلاب افزود: «درحال‌حاضر بیش از 40 کشور به زبان فارسی برعلیه انقلاب اسلامی شایعه‌پراکنی می‌کنند. ... حقیقت این است که ما تمامی توطئه‌ها را با ایمان و حضور و ایثارگری مردم خنثی کرده‌ایم.»
وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه وضعیت ارزی کشور در بهترین حالت خود قرار دارد، هرگونه کمک و وام‌گرفتن از کشورهای دیگر را موجب ایجاد محدودیت در اعمال سیاست خارجی دانست. موسوی درخصوص مسئله توزیع و تورم نیز خاطرنشان کرد: «ما تنگناهایی دررابطه‌با توزیع داریم. ما متناسب با جنگ درزمینه توزیع دچار عدم انتظام هستیم و این یکی از مشکلات ما است. ما در سطح کشور، اقتصادی که متناسب با جنگ باشد نداشتیم. ما باید امروز به فکر ابتکاراتی باشیم که مسئله تورم را که برای نظام و طبقات مستضعف ما شکننده است حل کنیم.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 28/7/1362، صص 14 و 16.</ref>
== گزارش - 79 ==
هیئت دولت 30 میلیارد ریال به تقویت بنیه دفاعی سپاه پاسداران اختصاص داد. به نوشته روزنامه‌ جمهوری اسلامی، صبح امروز هیئت دولت به ریاست نخست‌وزیر تشکیل جلسه داد. در این جلسه پس از استماع گزارشی از جبهه‌های جنگ و بررسی رویدادهای جاری کشور و تحولات سیاسی منطقه، مقرر شد مبلغ 30 میلیارد ریال به‌منظور تقویت بنیه دفاعی سپاه پاسداران به این نهاد اختصاص یابد.<ref>همان، ص14.</ref>
== گزارش - 80 ==
درپی دعوت استانداری هرمزگان، راه‌پیمایی‌های مردمی در جزایر و شهرهای این استان به‌منظور اعلام آمادگی برای مقابله با قدرت‌های خارجی در منطقه خلیج‌فارس برگزار گردید. واحد مرکزی خبر از این مراسم گزارش داد: در بندرعباس شرکت‌کنندگان راه‌پیمایی شعار می‌دادند: "تنگه هرمز را کربلا می‌کنیم." همچنین ماکت هواپیمای سوپراتاندارد در این مراسم به آتش کشیده شد.<ref>همان، ص4.</ref>
پیش از این مراسم، ناخدا یکم تقی عبقری جانشین فرمانده تاکتیکی نیروی دریایی و ناوگان خلیج‌فارس و دریای عمان، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی اعلام کرد: «ناوگان خلیج‌فارس و دریای عمان با آگاهی کامل حرکات مذبوحانه ناوگان‌های شرق و غرب را که با صرف هزینه‌های هنگفت یگان‌های شناور خود را به این منطقه اعزام می‌دارند زیر نظر دارد.»<ref>همان، ص2.</ref>
خبرگزاری آسوشیتدپرس ضمن انعکاس خبر راه‌پیمایی مردم هرمزگان گزارش داد: «[در بیانیه پایانی این مراسم اعلام شد] ایران توسط هیچ‌یک از تصمیم‌های شورای همکاری خلیج‌فارس محدود نخواهد شد زیرا با دارابودن نیمی از خلیج‌فارس، عضوی در شورای مزبور نیست.» آسوشیتدپرس در تفسیر این مطلب اضافه کرد: «این، توسط ناظرین به معنای رد تلاش‌های اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس برای میانجیگری در جنگ ایران و عراق و ازبین‌بردن تشنج حاصله از تهدیدات ایران تعبیر شد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/1362، صص 13 و 14، نیکوزیا (قبرس) - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 28/7/1362.</ref>
== گزارش - 81 ==
عراق و ترکیه موافقت‌نامه‌ ایجاد خط لوله جدیدی را به‌منظور انتقال گاز عراق به ترکیه امضا کردند.
خبرگزاری آلمان‌غربی دراین‌باره گزارش داد: این موافقت‌نامه به امضا فاهر ایکل وزیر انرژی ترکیه و قاسم احمد تقی وزیر نفت عراق رسید. بنا به این گزارش، وزیر انرژی ترکیه اعلام کرده است این خط لوله سالانه 3 میلیون تن گاز مایع را منتقل خواهد کرد و انتظار می‌رود کار ساخت آن در عرض سه ‌سال تکمیل شود. خط لوله یک هزار کیلومتری موجود که حوزه‌های نفتی کرکوک عراق را به پایانه نفتی بندر یومورتالیک متصل می‌کند تنها راه صادرات نفتی عراق است.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/136، صص 9 و 10، آنکارا - خبرگزاری آلمان‌غربی، 27/7/1362.</ref> رادیو امریکا هم در گزارشی اعلام کرد: وزیر نفت عراق و وزیر انرژی ترکیه توافق کردند در ملاقاتی در آوریل 1984 درخصوص افزایش ظرفیت خط لوله نفت بین دو کشور تبادل‌نظر کنند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/1362، ص21، آنکارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/7/1362، به نقل از رادیو امریکا، 27/7/1362.</ref>
== گزارش - 82 ==
کشورهای غربی رسماً طرح قطعنامه‌ای را به شورای امنیت سازمان ملل تسلیم کردند که هدف آن تضمین امنیت خلیج‌فارس و ملزم‌کردن ایران و عراق به مذاکره است؛ برای تضمین موفقیت این طرح، در آن بر رسیدگی به علل جنگ نیز تأکید شده است.
خبرگزاری فرانسه از سازمان ملل گزارش داد: این طرح روز گذشته تحویل عبدالله صلاح رئیس اردنی شورای امنیت شد و اکنون وی درحال نظرسنجی از نمایندگان ایران و عراق و نیز اعضای شورای امنیت درمورد میزان موفقیت اجرایی طرح می‌باشد.
به گزارش این خبرگزاری، در طرح مذکور از شورای امنیت درخواست شده که علل جنگ را مشخص کند و این امتیازی است که به عقیده محافل دیپلماتیک برای تضمین موفقیت این طرح لازم به نظر می‌رسد؛ به‌ویژه اینکه هر نوع میانجیگری سازمان ملل در مدت سه سالی که از آغاز جنگ می‌گذرد، به‌دلیل احتراز این سازمان از جانب‌داری در مشخص‌کردن مسئولیت‌ها در جنگ، با شکست مواجه گردیده است. به گفته محافل دیپلماتیک، مبتکر این طرح فرانسه است زیرا این کشور به‌دنبال موقعیتی است تا تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد این کشور به عراق موجب وخیم‌تر‌شدن اوضاع و مبادرت ایران به بستن تنگه هرمز نگردد.<ref>همان، ص7، سازمان ملل - خبرگزاری فرانسه، 27/7/1362.</ref>
رادیو امریکا نیز به نقل از روزنامه امریکایی کریستین ‌ساینس‌ مانیتور طرح قطعنامه جدید را پیشنهادی ازسوی فرانسه با حمایت امریکا، هلند و انگلیس خواند و افزود: این طرح درصدد است ایران و عراق را به قبول یک آتش‌بس محدود در خلیج‌فارس که پایه‌ای برای آتش‌بس گسترده در جنگ خواهد بود، ترغیب سازد. به نوشته ساینس مانیتور: «در این قطعنامه همچنین به گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد اشاره شده که در آن از خسارات سنگینی که ازسوی هواپیماهای عراقی بر مناطق غیرنظامیان ایرانی وارد شده، یاد شده است. متن همچنین قطع بمباران مناطق غیرنظامی ایران را ازسوی عراق تلویحاً خواستار شده است.»
این روزنامه اضافه کرده است: «منتقدان بر این باورند که فرانسه از یک‌سو عراق را به یک سلاح تازه و کشنده تجهیز می‌کند و از سوی دیگر می‌خواهد پایه‌گذار روندی تلقی شود که درنهایت این سلاح تازه را برای عراق بی‌اثر خواهد ساخت.» روزنامه مذکور درعین‌حال به نقل از منابع آگاه، خاطرنشان کرد که انتظار نمی‌رود قطعنامه پیشنهادی در شورای امنیت سازمان ملل با مخالفت روبه‌رو شود.<ref>مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، ترجمه محمدعلی خرمی، جلد دوم، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1387، ص131.</ref>
== گزارش - 83 ==
تماس‌های دیپلماتیک درمورد جنگ ایران و عراق همچنان رو به افزایش است. دراین‌بین، گزارش یک روزنامه انگلیسی حاکی‌از مخالفت دولت انگلیس با اقدام فرانسه در تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق است.
روزنامه دیلی‌ تلگراف (چاپ لندن) در سرمقاله امروز خود نوشت: یکی از موارد مورد بحث در ملاقات اخیر فرانسوا میتران رئیس‌جمهور فرانسه و مارگارت تاچر نخست‌وزیر انگلیس، در لندن سیاست فرانسه در قبال جنگ خلیج‌فارس بوده است. به نوشته این روزنامه، دولت انگلیس با ابراز نگرانی از تحویل سوپراتانداردها به عراق و حمایت فرانسه از این کشور در جنگ با ایران سعی داشته است فرانسه را متقاعد سازد از تحویل این هواپیماها به عراق خودداری کند. دیلی تلگراف افزود: «دولت انگلستان معتقد است که فرانسه در جنگ خلیج‌فارس دست به یک اقدام نامسئولانه زده است که نهایتاً ممکن است منجر به مسدودشدن آبراه [تنگه] هرمز و متوقف‌شدن جریان نفت صادراتی حوزه خلیج‌فارس به غرب شود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/136، ص43، رادیو ایران، 27/7/1362.</ref>
رادیو کلن نیز گزارش داد: تاچر نخست‌وزیر انگلیس، در دیدار با سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان، به گفت‌وگو درباره تلاش‌های عربی حوزه خلیج‌فارس برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق و بررسی اوضاع لبنان پرداخت.<ref>همان، ص32، رادیو کلن، 27/7/1362.</ref>
به گزارش رادیو امریکا، وشوکی یان وزیر امور خارجه چین که به ترکیه سفر کرده است در دیدار با وزیر امور خارجه این کشور خواهان پایان‌یافتن جنگ ایران و عراق شد و این منازعه را خطری برای صلح منطقه و جهان خواند.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/7/1362، ص7، رادیو امریکا، 27/7/1362.</ref>
دراین‌حال، طه یاسین رمضان معاون اول نخست‌وزیر عراق، اعلام کرد دولت وی همواره کوشیده به یک راه‌حل صلح‌آمیز در جنگ دست یابد، ولی ایران آن را رد کرده است. به گزارش خبرگزاری رویتر، وی که در جلسه افتتاحیه سازمان توسعه صنعتی اعراب در بغداد سخن می‌گفت، هشدار داد ادامه جنگ ایران و عراق منطقه را با خطر دخالت خارجی روبه‌رو خواهد ساخت. رمضان همچنین مدعی شد: «عراق هیچ طمعی نسبت به خاک ایران ندارد اما ایران می‌خواهد انقلاب خود را به بحرین، قطر و دیگر کشورهای خلیج [فارس] صادر کند.»‌<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، صص 4 و 5، بغداد - خبرگزاری رویتر، 27/7/1362.</ref>
== گزارش - 84 ==
دو روز پس از هشدار وزیر امور خارجه امریکا درمورد مداخله کشورهای غربی درصورت اقدام ایران به بستن تنگه هرمز، رونالد ریگان رئیس‌جمهور ایالات متحده در مصاحبه‌ای ضمن امتناع از اظهارنظر صریح درمورد استفاده امریکا از نیروی نظامی برای بازنگه‌داشتن تنگه هرمز، گفت: «می‌خواهم یک مسئله را روشن کنم و آن عبارت است از اینکه به اعتقاد من دنیای آزاد بیکار نخواهد نشست و به کسی اجازه نخواهد داد که تنگه هرمز و خلیج‌فارس را ببندد.»
خبرگزاری رویتر ضمن اعلام این خبر افزود: ریگان تحت فشار قرار گرفت تا بگوید آیا منظور وی استفاده از نیروی نظامی است یا خیر؟ اما وی با لبخندی گفت این سؤالی است که باید حدس‌زدن درباره آن را به‌عهده ایران گذارد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/136، صص 23 و 24، واشنگتن - خبرگزاری رویتر، 28/7/1362.</ref> وی افزود: «بگذارید دولت ایران راجع به نحوه عملیات ما سرگردان باشد.»<ref>همان، ص27، رادیو اسرائیل، 28/7/1362.</ref>
در همین حال، رادیو بی‌بی‌سی در گفتاری درخصوص اظهارات اخیر وزیر امور خارجه امریکا، از نگرانی موجود در میان مقامات این کشور درباره موفقیت‌آمیزبودن سیاست بی‌طرفی این کشور در جنگ خبر داد. بی‌بی‌سی به نقل از پیتر مانگلد مفسر این رادیو گفت: «ایالات متحده امریکا مدت‌هاست که خود را به تضمین آزادی کشتیرانی ازطریق تنگه هرمز متعهد کرده است و اظهارات جورج شولتز وزیر خارجه امریکا یکی از تازه‌ترین اخطارهای امریکاست مبنی‌بر اینکه مانع هرگونه مداخله‌ای در آمدورفت نفتکش‌ها خواهد شد. اما اخطار وزیر خارجه امریکا در موقعیت بسیار حساس انجام گرفته است. هم‌اکنون امریکا به اتفاق بریتانیا و فرانسه بر سبیل احتیاط شروع کرده است به نزدیک‌کردن ناوهای جنگی به این منطقه و از واشنگتن گزارش‌هایی رسیده است حاکی‌از اینکه مقامات دولت امریکا از این بابت که سیاست بی‌طرفی این کشور در منطقه خلیج‌فارس موفقیتی نداشته به ناراحتی و نگرانی فزاینده‌ای دچار شده‌اند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/7/1362، صص 16 و 17، رادیو بی‌بی‌سی، 27/7/1362.</ref>
روزنامه فیگارو (چاپ پاریس) نیز در تفسیر سخنان اخیر جورج شولتز، با اشاره به شکست طرح ریگان در غرب آسیا و لزوم تجدیدنظر در سیاست کاخ سفید در منطقه به نقل از کارشناسان امریکایی نوشت: «بی‌طرفی اعلام‌شده ازسوی امریکا در درگیری لبنان و جنگ ایران و عراق بیشتر زیان‌بار است تا مؤثر.» این روزنامه افزود: «باوجود انتقاد شدید [امریکا] از فرانسه و تأکید روی خطری که استفاده از سوپراتانداردها توسط عراق برای تأمین نفت در بر دارد، هیچ‌یک از مشاوران ریگان موافق حرکتی به سود عراق نیستند.» فیگارو تأکید کرد: «چنین حرکتی این امتیاز را دارد که به اعراب نشان می‌دهد که در شرایطی که کرملین مدعی است تنها حامی آنان است، امریکا نسبت به آرمان اعراب حساس می‌باشد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، صص 7 و 8، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/7/1362، به نقل از روزنامه فرانسوی فیگارو.</ref>
== گزارش - 85 ==
درحالی‌که ایران قطع کامل درآمدهای نفتی را شرط اجرای تصمیم خود به انسداد تنگه هرمز اعلام کرده است، برخی کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس اقداماتی را به‌منظور مقابله با این اقدام و پیامدهای آن در پیش گرفته‌اند. دراین‌بین مصر تهدید کرد در حمایت از کشورهای عرب این منطقه مداخله نظامی خواهد کرد.
خبرگزاری رویتر در گزارشی از مسقط به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که عمان «حضور ناوگان‌های امریکا و انگلیس را در اقیانوس هند به‌عنوان عاملی بازدارنده در مقابل هرگونه حمله‌ای تلقی می‌کند.» این خبرگزاری افزود: «عمان نقش حفاظت از تنگه را در دهانه خلیج [فارس] جدی تلقی می‌نماید، حدود یک‌ششم نفت مورد نیاز جهان غیرکمونیست از این منطقه عبور می‌کند. لیکن عمان با وجود آرامش در داخل این کشور و حمایت گسترده‌ای که در خارج از آن به عمل می‌آید، در مقابل این تهدیدهای ایران با آرامش عکس‌العمل نشان می‌دهد.» رویتر همچنین با اشاره به رابطه تاریخی عمان با انگلیس و امریکا، اضافه کرد: این رابطه به‌تازگی تقویت شده و عمان به نیروهای امریکایی اجازه داده است تا از تسهیلات فوق‌العاده‌ای در جزیره مصیره استفاده کنند.<ref>همان، صص20 - 18، مسقط - خبرگزاری رویتر، 27/7/1362.</ref>
به گزارش رادیو امریکا، حسنی مبارک رئیس‌جمهوری مصر، در مصاحبه با روزنامه کویتی السیاسه هشدار داد: «اگر ایران به تهدیدهای خود درمورد بستن دهانه خلیج‌فارس به روی کشتی‌های نفتکش جامه عمل بپوشاند یا به بنادر عربی خلیج [فارس] حمله کند، مصر به اقدامات نظامی متوسل خواهد شد.» وی افزود: «نفرات ارتش مصر عرب هستند و این ارتش به‌قصد کمک به برادرانش درصورتی‌که زمزمه تحولات مورد بحث به تحقیق نزدیک شود وارد عمل خواهد شد.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/7/1362، ص6، رادیو امریکا، 27/7/1362، به نقل از روزنامه کویتی السیاسه.</ref> مبارک همچنین استدلال کرد: «هر عاملی که توازن منطقه را به هم زند مصر را به خطر می‌اندازد و ما آماده‌ایم برای دفاع از کشورهای خلیج [فارس] دربرابر هر نوع خطری وارد عمل شویم.» رئیس‌جمهور مصر درعین‌حال خاطرنشان کرد که به اعتقاد وی ایران تنگه هرمز را نخواهد بست چراکه قدرت نظامی کافی برای این کار را ندارد و در جبهه جنگ با عراق هم درگیر است و افزود ابرقدرت‌ها اجازه نخواهند داد که کشتیرانی خلیج‌فارس به خطر افتد.*<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/136، ص10، کویت - خبرگزاری یونایتدپرس، 27/7/1362.</ref>
== گزارش - 86 ==
گزارش منابع داخلی کشور حاکی است تعدادی از اشرار منطقه سیستان و بلوچستان جلساتی در کویت و امریکا برای ضربه‌زدن به پاسگاه‌های مرزی ایران تشکیل دادند. بولتن هفتگی دفتر فرماندهی سپاه ضمن اعلام این خبر افزود این افراد در پاکستان آموزش چریکی و نظامی دیده‌اند و فردی به نام ناروئی به آنها گفته که ازطریق پاکستان و افغانستان از آنها حمایت می‌شود.<ref>سند شماره 89003 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن هفتگی دفتر فرماندهی کل سپاه پاسداران، شماره 45، 22/8/1362، ص11.</ref>
در گزارش نشریه سیاسی وزارت کشور نیز با اشاره به اینکه مرزهای هم‌جوار با پاکستان باوجود دوربودن از احتمال یک درگیری نظامی گسترده، ازنظر فعل‌وانفعالات سیاسی دارای ظرفیت ویژه‌ای می‌باشد، آمده است: گزارش‌های متعددی راجع به سفر برخی از مقامات نظامی و سیاسی رژیم سابق مثل ارتشبد فراری غلامعلی اویسی و شاهپور بختیار آخرین نخست‌وزیر رژیم شاه به کراچی در پاکستان رسیده که نشان‌دهنده فعالیت آنها برای هماهنگی بیشتر به‌منظور ایجاد وحدت بین ضدانقلابیون و به‌خصوص سلطنت‌طلبان می‌باشد. در تاریخ 11/3/1362، اویسی در فرودگاه کراچی مورد استقبال سفیر عراق در کراچی قرار گرفته و به سفارتخانه عراق رفته است. وی در جمع اشرار و خوانین منطقه سخنرانی کرده و بختیار و علم‌ خان مبارکی و تنی چند از خوانین منطقه از او استقبال کرده‌اند. آنها در طول چهار روز اقامت با تشکیل جلساتی در منطقه زاهدان پاکستان به بحث ‌و تبادل‌نظر پرداخته و وعده داده‌اند که به‌زودی به کمک دولت امریکا یک پایگاه آموزشی در منطقه تأسیس می‌کنند.
به نوشته این نشریه، هدف این ملاقات‌ها عموماً برنامه‌ریزی برای استخدام و نفوذدادن افراد به خاک ایران است.
از سوی دیگر، اخبار متعددی درخصوص تشکیل جلسات و تماس‌های مکرر سران اشرار با خوانین و رؤسای طوایف مرزی بلوچستان و فعالیت‌هایی برای فراهم‌کردن زمینه آموزش نظامی در مرزهای میرجاوه، کوهک، جالق و هیدوج می‌رسد که حاکی‌از برنامه‌ریزی برای اجرای طرح‌های نظامی و ایذایی علیه پاسگاه‌های ژاندارمری و مراکز سپاه می‌باشد.<ref>سند شماره 230039 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه سیاسی وزارت کشور، شماره 10، 1/8/1362، صص 30 - 27.</ref>
== گزارش - 87 ==
آموس پرلوموتز استاد دانشگاه و سردبیر مطالعات راهبردی روزنامه وال ‌استریت ‌ژورنال دولت ریگان را به اتخاذ سیاستی واقع‌گرایانه در قبال ایران دعوت کرد.
وی در مقاله‌ای تحت عنوان "فرصت‌های ازدست‌رفته امریکا در خلیج [فارس]" نوشت: «برای یک لحظه لبنان، کرانه غربی، طرح‌های ریگان، دروزی‌ها و مسیحیان، سوریه و سازمان آزادی‌بخش فلسطین، دوستان میانه‌روی امریکا را فراموش کنیم. امروز فقط یک قدرت واقعی نظامی و سیاسی در نظر امریکا در خاورمیانه [غرب آسیا] وجود دارد. اگر چنانچه حدس شما اسرائیل می‌باشد، اشتباه است. برای سیاست خارجی امریکا در خاورمیانه [غرب آسیا]، ایران از اهمیت حیاتی برخوردار است. این کشور تنها کشور مهم و قدرتمند در خلیج‌فارس می‌باشد.»
پرلوموتز افزود: «حاکم ایران شاه باشد یا [آیت‌الله] خمینی یا هرکس که بعد از وی بر سر کار بیاید، این کشور یک قدرت قاطع در خلیج [فارس] بوده، هست و خواهد بود. ... سیاست امریکا در قبال ایران که به‌ویژه در زمان ریاست‌جمهوری نیکسون، فورد، کارتر و ریگان تحت سلطه مقاصد غیرواقعی قرار داشت، براثر درنظرگرفتن اهداف نابخردانه در دیگر مناطق خاورمیانه [غرب آسیا] به بیراهه کشیده شد.» وی خاطرنشان کرد: «کارتر ابتدا در امر سقوط شاه با تأکید غیرواقعی بر حقوق بشر شرکت داشته و به تقویت انقلابی که درپی سقوط وی صورت گرفت کمک کرد. لیکن غیر از اشتغال کارتر به بحران گروگان‌ها وی درحقیقت هیچ‌گونه سیاستی در قبال ایران نداشت. دولت ریگان نیز در قبال ایران سیاستی ندارد. آقای کارتر ازطریق برژینسکی مشاور امنیتی‌اش نیمه کوششی کرد تا صدام رئیس‌جمهور عراق را جانشین ایران در خلیج‌فارس کند.»
سردبیر مطالعات راهبردی وال ‌استریت ژورنال، سیاست خاورمیانه‌ای ریگان را تحت‌تأثیر کشورهایی نظیر عربستان، اردن و مصر دانست که به دشمنی با ایران شناخته می‌شوند. وی اضافه کرد: «ازلحاظ تکنیکی، امریکا در جنگ عراق و ایران بی‌طرف است ولی در پشت صحنه دولت ریگان به اصرار متحدان عرب میانه‌روی خود به‌طرف عراق کشیده می‌شود.» پرلوموتز با «احمقانه» خواندن توسل امریکا به زور درصورت بسته‌شدن تنگه هرمز خاطرنشان ساخت: «احتیاجی به این راه نیست. به‌طور حتم یک تنفر و بی‌میلی در رفتار امریکا نسبت به ایران وجود دارد، ولی باید بر آن غلبه شود زیرا نشانه‌هایی موجود است دال بر اینکه امور در ایران درحال تغییر است. نشانه‌هایی مبنی‌بر اینکه طبقه حاکم به جانب یک سیاست عملی کشیده می‌شوند.»
پرلوموتز با بیان اینکه «ایرانیان با خاطرات زیاد درمورد حیله‌بازی‌ها و ضدونقیض‌گویی‌های شوروی در خاک کشورشان که مربوط به تقریباً یک قرن پیش می‌شود بعید به نظر می‌رسد که به طرف شوروی کشیده شوند» و نیز با این تصور که دولت‌های آتی در ایران را افرادی تشکیل خواهند داد که «به ماجراجویی‌های امریکا در خاورمیانه [غرب آسیا] با یک نگاه محتاط و تعصب [نسبت به] وطن نظاره می‌کنند»، به دولتمردان امریکا پیشنهاد کرد که درمورد ایران سیاستی بر پایه «تجارت دوجانبه و تفاهم» در پیش گیرند. وی در پایان توصیه کرد: «سیاست امریکا نباید به استفاده از ایران به‌عنوان قائم‌مقامی در خلیج‌فارس که توهین‌آمیز خواهد بود [مبتنی] باشد. این سیاست باید بر پایه بازرگانی و تفاهم دوجانبه براساس دستیابی به نفت و نقل‌وانتقال برای حمایت اقتصادی استوار باشد. بعد از همه اینها ایران کشوری است که به‌خاطر محل استراتژیکی‌اش و ثروت نفتی می‌تواند از وقوع وقایع جلوگیری به عمل آورد. یک سیاست واقع‌گرایانه امریکا در قبال ایران به‌جای برنامه‌های ریگان یا باتلاق لبنان، سیاستی است که برای یک ‌بار بتواند نتایج ثمربخش برای امریکا در خاورمیانه [غرب آسیا] به بار آورد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، صص 18 - 15، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/7/1362، به نقل از روزنامه امریکایی وال ‌استریت ژورنال.</ref>
== گزارش - 88 ==
رئیس‌جمهور امریکا سوریه را مانعی در راه حل‌وفصل مسئله لبنان خواند و این کشور را متأثر از سیاست‌های اتحاد شوروی دانست.
به گزارش خبرگزاری رویتر، رونالد ریگان در یک نشست مطبوعاتی تلویزیونی گفت: «من می‌دانم که سوری‌ها درحال ایجاد مانع بوده و به ایجاد اختلال و دردسر در لبنان کمک می‌کنند.» وی هشدار داد: «هیچ راهی وجود ندارد که ما فقط بیکار بنشینیم و به سوریه اجازه دهیم آنچه که بسیاری از مردم خواستار آن هستند؛ یعنی صلح و نظم در آن کشور را از بین ببرد.» ریگان همچنین با بیان اینکه طرح صلح خاورمیانه‌ای او به حل‌وفصل مسئله لبنان بستگی دارد، تأکید کرد تا زمانی‌که امکان عملی‌کردن این طرح صلح وجود نداشته باشد، تفنگ‌داران امریکا به‌عنوان بخشی از نیروی چندملیتی در لبنان باقی می‌مانند. وی خاطرنشان کرد که از خطرهای موجود در لبنان آگاه است، لیکن 1600 تفنگ‌دار امریکایی به وظیفه خود درمورد گشت‌زنی در حریم فرودگاه بیروت ادامه خواهند داد. رئیس‌جمهور امریکا دررابطه‌با سوریه افزود: دمشق که ازسوی مسکو تشویق می‌شود، رویای تشکیل یک سوریه بزرگ‌تر که قسمت اعظم لبنان و اردن را در بر می‌گیرد در سر می‌پروراند. وی همچنین گفت سوریه از حمایت و تشویق 7 هزار مستشار روسی و سلاح‌های پیچیده شوروی برخوردار است.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/1362، صص 22 و 23، واشنگتن - خبرگزاری رویتر، 28/7/1362.</ref>
در همین زمینه رادیو اسرائیل مدعی شد اتحاد شوروی به‌تازگی با ارسال تعداد زیادی اسلحه برای دولت سوریه درصدد برآمده تا آن کشور را متقاعد سازد از پیوستن به روند صلح و گفت‌وگو با رژیم اسرائیل و نیز بررسی پیشنهادهای امریکا درخصوص این موضوع خودداری ورزد. این رادیو به نقل از دیپلمات‌های عربی و غربی در دمشق، از استقرار موشک‌های اس.‌اس21 روسی در اطراف دمشق خبر داد و افزود: بااین‌حال وزیر دفاع رژیم اسرائیل با بیان اینکه این امر در موازنه قوا در منطقه تغییر اساسی ایجاد نمی‌کند، خاطرنشان کرده است: «به‌علت تقویت نیروی نظامی سوریه، اسرائیل ناچار است برای مدت مدیدی هزینه‌های دفاعی خود را در سطح بالا نگاه دارد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/136، صص 33 و 34، رادیو اسرائیل، 27/7/1362.</ref>
ضمیمه گزارش85: مقاله تحلیلی نشریه سیاسی وزارت کشور درباره امکانات مصر درصورت حمله به ایران
درپی تهدید مصر به حمله علیه جمهوری اسلامی ایران، نشریه سیاسی وزارت کشور در تحلیل تحولات روابط مصر و ایران در دوران قبل و بعد از انقلاب و از آغاز جنگ تحمیلی تا دوره مورد بحث، به بررسی امکانات مصر درصورت حمله به ایران پرداخت. این نشریه نخست درمورد نیروی انسانی و امکانات نظامی و تسلیحاتی مصر می‌نویسد: «مصر با 24 میلیون نفر جمعیت درحال‌حاضر بزرگ‌ترین کشور عربی ازلحاظ جمعیت است. نیروهای مسلح این کشور بیش از 367000 نفر می‌باشد که به این ترتیب بزرگ‌ترین و قوی‌ترین ارتش عربی را تشکیل می‌دهد.» نشریه مذکور درمورد تنوع‌بخشیدن به منابع تسلیحاتی مصر در دوره ریاست‌جمهوری انورسادات و جایگزینی سلاح‌های قدیمی روسی با سلاح‌های مدرن غربی می‌افزاید: «در اواسط دهه 1970، سادات توانست از امریکا، انگلستان، فرانسه، آلمان‌غربی و سایر کشورهای تولیدکننده، سلاح‌های جدید دریافت نماید. مصر از همان سال‌ها فروش تدریجی تجهیزات و سلاح‌های روسی خود را به کشورهای دیگر خصوصاً الجزایر، مراکش و افغانستان آغاز کرد و طی دو سال گذشته مقدار زیادی از سلاح‌ها و مهمات خود را به عراق فروخته است.»
دومین عامل مساعدکننده تهدید مصر از نقطه‌نظر این نشریه پشتیبانی مالی کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس است. نشریه مذکور با اشاره به این واقعیت که مصر با ایران مرز مشترک ندارد، هر تهاجمی ازسوی این کشور علیه جمهوری اسلامی ایران را مستلزم هماهنگی قبلی با امریکا و پشتیبانی کشورهای «مرتجع» منطقه عنوان کرده و آورده است: «در چنین تهاجمی رژیم مصر از زمینه‌های مناسبی نیز بهره خواهد برد: اولاً اکثریت 90 درصدی جمعیت اهل سنت و وجود یکی از مهم‌ترین حوزه‌های علمیه در این کشور که تقریباً تحت نفوذ حکومت قرار دارد به‌احتمال ‌زیاد به رژیم حاکم مجال می‌دهد با دامن‌زدن به احساسات ضدشیعی محملی را برای تهدید خویش علیه جمهوری اسلامی دست‌وپا کند. ثانیاً احساسات و تعصبات ریشه‌دار قومی به‌صورت ناسیونالیزم عربی همچنان به‌عنوان حربه‌ای علیه جمهوری اسلامی مدنظر خواهد بود و ثالثاً وجود اقلیت 3 تا 4 میلیون نفری قبطی‌ها که با طبقه حاکمه مصر رابطه نزدیکی دارند و باتوجه‌به تعصبات ضداسلامی خود در زمان سادات باعث شدند که وی بتواند از نیروی آنان برای سرکوبی حرکت‌های اسلامی بهره‌برداری کند. گفته می‌شود قبطی‌ها در ارتش مصر و به‌خصوص نیروی هوایی این کشور نفوذ داشته و اکثریت 60 خلبان اعزامی مصر به عراق را نیز این اقلیت تشکیل می‌دهد.»
باوجود این زمینه‌ها، نشریه مذکور، از قدرت گروه‌های اسلامی و وجود آگاهی بالا در میان جمعیت مصر - که از دیرباز در مقایسه با سایر کشورهای مسلمان منطقه از آزادی نسبی برخوردار بوده‌اند - در کنار پایبندی مردم این کشور به اسلام و تنفر موجود از رژیم حاکم به‌عنوان عوامل بازدارنده تهاجم احتمالی مصر علیه ایران یاد کرده و می‌افزاید رژیم مصر درصورت چنین اقدامی با مشکلات بزرگ داخلی مواجه خواهد شد.<ref>سند شماره 230040 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه سیاسی وزارت کشور، شماره 11، 5/9/1362، صص 51 - 47.</ref>




نسخهٔ کنونی تا ‏۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۵۷

روزشمار جنگ سال 1362
1362.07.27
نام‌های دیگر بیست و هفت مهر
تاریخ شمسی 1362.07.27
تاریخ میلادی 19 اکتبر 1983
تاریخ قمری 12 محرم 1404


1359.07.27
1360.07.27
1361.07.27
1363.07.27
1364.07.27
1365.07.27
1366.07.27




گزارش - 70

در جلسه‌ای که ساعاتی قبل از آغاز عملیات والفجر4 با حضور فرمانده کل سپاه و اعضای ستاد قرارگاه خاتم برگزار شد،* به‌طور اجمالی آخرین اقدامات برای اجرای عملیات و تغییرات ایجادشده در به‌کارگیری یگان‌ها به اطلاع محسن رضایی رسید. در این جلسه محمد باقری مسئول اطلاعات قرارگاه خاتم، با اشاره به حساسیت زیاد دشمن در بین ارتفاعات لری و کنگرک در منطقه عملیاتی لشکر8 نجف، گفت: شب گذشته 300 نفر از نیروهای عراقی با تجهیزات کامل برای اجرای کمین آمده بودند که با نیروهای ما درگیر شدند و طبق اخباری که از واحد شنود گرفتم 6 تن از افراد دشمن مفقود شده‌اند و عراقی‌ها هم چندین‌بار با هلیکوپتر به‌دنبال نیروهای مفقودشده خود گشته‌اند و پس از این درگیری، از رده بالا به نیروهای عراقی مستقر در منطقه شیلر گفته شده که در گروه‌های 25 الی 50 نفری برای گشت‌زنی بروند و هرگونه تحرک ایرانی‌ها را گزارش کنند. علی اسحاقی مسئول شنود قرارگاه خاتم نیز ضمن بیان مطالبی درباره افزایش حساسیت دشمن در این محور، از دستگیری یک دید‌بان نفوذی توپخانه عراقی در این منطقه خبر داد. مأموریت لشکر14 امام حسین(ع) در محور پنجوین موضوع دیگری بود که در ادامه جلسه مطرح شد. حسین خرازی فرمانده این یگان، اصرار داشت که به‌علت مشکلاتی ازقبیل تکمیل‌نشدن شناسایی‌ها، نبود راهکار مناسب و حضور نیروهای کمین عراقی در دو کیلومتری خط اصلی، امکان اجرای عملیات وجود ندارد. وی حتی حاضر به اجرای عملیات پوشش و فریب که در روزهای قبل با آن موافقت کرده بود، نشد. بااین‌حال، سرانجام خرازی پذیرفت که پس از مرحله اول عملیات در جنوب محور عملیاتی تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع)، وارد عمل شود.[۱] در ادامه این جلسه، دو تن از فرماندهان عملیات نامنظم قرارگاه حمزه (یک نفر از ارتش و یک نفر از سپاه) درباره امکان نفوذ به عمق خاک عراق و اجرای عملیات برای انهدام مقرها و توپخانه‌های دشمن در منطقه چنان و خرنوکدار و نیز تصرف یا اجرای عملیات انهدامی در برخی شهرهای کوچک ازجمله سیدصادق، شانه‌دری و خرمال مطالبی را بیان کردند. محسن رضایی به قاسم سلیمانی فرمانده لشکر41 ثارالله(ع)، پیشنهاد کرد که برای بررسی امکان تصرف شهر خرمال و برآورد نیرو برای اجرای این مأموریت یک فرمانده گردان این لشکر را همراه فرماندهان جنگ‌های نامنظم به داخل عراق بفرستد. البته این کار به‌علت اجرای عملیات در محور مریوان به چند روز بعد موکول شد.[۲] براساس آخرین تصمیمات امروز فرمانده کل سپاه مقرر شد برای تقویت فرماندهی و نظارت بر عملیات در دو محور، محسن رضایی و غلامعلی رشید در محور مریوان و سیدرحیم صفوی و علی شمخانی در محور بانه مستقر شوند.[۳]

گزارش - 71

در ساعات باقیمانده تا آغاز عملیات والفجر4، از اوایل شب، احمد کاظمی فرمانده لشکر8 نجف در محور بانه و کریم نصر فرمانده تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) در محور مریوان نیروهای خود را که از قبل در فاصله مناسبی از نقطه درگیری استقرار یافته بودند، روانه نقطه رهایی کردند تا در ساعت مقرر برای تصرف اهداف تعیین‌شده وارد عمل شوند.[۴] در اولین مرحله از عملیات والفجر4، قرار است امشب در محور بانه (شمال)، ارتفاعات لری، کنگرک و گرمک و در محور مریوان (جنوب)، ارتفاعات مارو، هفت‌توانان و خلوزه‌های 1 و 2 تصرف شود و با الحاق این دو محور، خطی مناسب برای پدافند در مرتبه نخست در نقطه‌ای از منطقه (کلو با گرمک) به دست آید و به‌دنبال آن مراحل بعدی عملیات توسط یگان‌های دیگر اجرا شود. لشکر8 نجف و تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) برای اجرای مأموریت خود ضمن کسب آمادگی‌های لازم درزمینه تکمیل شناسایی‌ها و آماده‌سازی نیروها و امکانات، طرح مانور خود را تهیه کردند. لشکر8 نجف برای دستیابی به اهداف محول‌شده به این یگان، برای 7 گردان کوهستانی (هر گردان 200 نفر) طرح مانوری بدین شرح در نظر گرفت:   برای تصرف ارتفاعات لری، 3 گردان مأموریت دارند ازطرف غرب، شرق و شمال به جنوب، روی ارتفاع لری رفته و با یکدیگر الحاق کنند. یک گردان نیز مأمور شکستن خط دشمن بین لری و کنگرک و پاک‌سازی دشمن در این محور می‌باشد. دو گردان هم مأموریت تصرف ارتفاعات کنگرک را برعهده دارند و باید از دو طرف ارتفاع صعود و ضمن پاک‌سازی با یکدیگر الحاق کنند. برای پاک‌سازی و آزادسازی ارتفاع گرمک و تنگه آن هم یک گردان در نظر گرفته شده است.[۵] در طرح مانور لشکر8 نجف همچنین یک واحد مهندسی متشکل از چندین لودر و بولدوزر در نظر گرفته شده تا حین عملیات و با حمایت یک گروهان رزمی، به‌محض تصرف ارتفاعات لری و کنگرک خاکریزی به طول 5 کیلومتر احداث کند. هدف از زدن خاکریز تأمین این ارتفاعات و بستن راه‌های نفوذ دشمن از دشت (از جنوب به شمال) و استقرار نیروها برای مقابله با پاتک‌های دشمن می‌باشد.[۶] راوی لشکر8 نجف درباره آخرین وضعیت روحی نیروها و اقدامات این یگان در آستانه اجرای عملیات نوشته است: در آستانه عملیات تردد نیروها به‌شدت کم شده بود، کمتر کسی اجازه می‌یافت که به دیدگاه‌ها یا پایگاه‌های ارتفاعات و محل استقرار گردان‌ها رفت‌وآمد کند. به حول و قوه الهی نیروها آمادگی لازم را دارند و از روحیه خوبی برخوردارند، مشکل خاصی ندارند، تنها کمبود آنها نارنجک چهل‌تکه است که از کیفیت بهتری نسبت به دیگر انواع برخوردار است. آشپزخانه غذای گرم تهیه کرده و واحد ترابری نیز انتقال نیروها را انجام می‌دهد. حرکت خودروها در خاموشی و سکوت مطلق انجام شد. اسم رمز عملیات (مختص این یگان) "بسم‌الله القاصم الجبارین" بود و هنگامی‌که گردان‌ها آماده عملیات شوند با رمز "یا زینب کبری یا زین‌العابدین" یگان را مطلع خواهند کرد و رمز "یا حسین مظلوم" برای الحاق در شب در نظر گرفته شده است و برای الحاق در روز نیز قرار بر این است که افراد سلاح‌ها را روی دست برده و سه بار بلند شوند و بنشینند و از همدیگر آگاهی پیدا کنند. همچنین قرار بود تمام نیروها با طهارت (وضوگرفته) وارد عملیات شوند.[۷] قرارگاه تاکتیکی حمزة2 (تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) و تیپ3 از لشکر28 کردستان) نیز برای دستیابی به اهداف خود در محور مریوان مانوری را طراحی کرد که براساس آن 5 گردان در مرحله اول عملیات وارد عمل می‌شوند بدین‌ترتیب که: گردان اول مأموریت تصرف و آزادسازی ارتفاع مارو را خواهد داشت و پس از آن یک گردان دیگر علاوه‌بر پاک‌سازی شیار بین دو ارتفاع مارو و خلوزه به تصرف و پاک‌سازی ارتفاع براله و سربراله می‌پردازد. گردان بعد - که ادغامی از نیروهای تیپ3 لشکر28 کردستان و تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) می‌باشد - مأموریت تصرف و آزادسازی خلوزه1 را برعهده دارد. گردانی که قرار است از خلوزه1 عبور کرده و خلوزه2 را تصرف کند از دو گروهان از ارتش و یک گروهان از سپاه تشکیل شده و فرماندهی آن با ارتش بوده و معاونت گردان را هم برعهده دارد. علاوه‌بر این چهار گردان، یک گردان دیگر نیز مأموریت دارد ارتفاع طویله و پَست هفت‌توانان را تصرف و پاک‌سازی کند. در مرحله اول عملیات والفجر4 علاوه‌بر لشکر8 نجف و تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) که به‌ترتیب در محور بانه و مریوان وارد عمل می‌شوند، سایر یگان‌ها ازجمله لشکر31 عاشورا در محور شمالی احتیاط قرارگاه حمزة3 و لشکر25 کربلا و لشکر41 ثارالله(ع) در محور جنوبی به‌عنوان احتیاط قرارگاه حمزة2 می‌باشند.[۸] در آخرین ساعات امروز، نیروهای لشکر8 نجف میدان‌های مین موجود در مسیر را پاک‌سازی کردند و همه گردان‌های عمل‌کننده، نیروهای کمین دشمن را که قبل از خط اصلی مستقر بودند و یا بین پایگاه‌های دشمن گشت می‌دادند از سر راه خود برداشتند. 2 گردان این یگان دقایقی قبل از اعلام رمز عملیات با نیروهای خط اول دشمن درگیر شدند که علت آن، درگیری این نیروها با گروه‌های کمین دشمن و هوشیارشدن نیروهای اصلی مستقر در خط عراق بود.[۹]

گزارش - 72

چند گروه از نیروهای جنگ‌های نامنظم قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در محور خرمال - سیدصادق در جنوب منطقه عملیاتی والفجر4 به عمق خاک عراق نفوذ کرده و سه عملیات محدود چریکی انجام دادند. افراد یکی از این واحدها با نفوذ به داخل شهر خرمال یک پایگاه نظامی عراق را به محاصره درآورده و سه گلوله آر.پی.جی7 به‌سمت آن شلیک کردند. در این عملیات 7 تن ازجمله یک سروان ارتش عراق کشته و 6 تن نیز زخمی شدند. نیروهای خودی در اقدام دیگری در محور خرمال - سیدصادق به یک پایگاه حمله کرده و با افراد آن به‌شدت درگیر شدند. به‌دلیل سرعت‌عمل نیروهای خودی و ترک به‌موقع منطقه درگیری از تلفات دشمن اطلاعاتی به دست نیامد. همچنین نیروهای نفوذی در جاده شانه‌دری به بانی‌بنوک، در مسیر عبور نیروهای پیاده دشمن و تانک‌های مستقر در موضع دفاعی ارتفاعات سورن و مله‌خور مین‌گذاری کرده و به مواضع خود بازگشتند.[۱۰]

گزارش - 73

درحالی‌که هنوز سیستم پدافند هوایی هاوگ در منطقه عملیاتی والفجر4 فعال نشده است، جنگنده‌های نیروی هوایی عراق به عقبه‌های اصلی این عملیات (مریوان و بانه) حمله کردند. هواپیماهای عراقی از ساعت 11:30 تا 11:40 امروز، شهر مریوان و اطراف آن را بمباران کردند که براثر آن 18 تن شهید و 33 تن نیز زخمی شدند. در این بمباران یک خودروی نظامی منهدم و به 14 خودروی دیگر نیز خسارت‌هایی وارد شد.[۱۱] جنگنده‌های عراقی امروز حریم هوایی شهر بانه را نیز مورد تجاوز قرار دادند، ولی بدون هیچ‌گونه اقدامی آسمان منطقه را ترک کردند.[۱۲] این حملات درحالی صورت می‌گیرد که پدافند هوایی هاوگ براساس مجموعه تدابیر اندیشیده شده و اقدامات انجام‌شده در راستای آماده‌سازی عملیات والفجر4 از روز گذشته در مریوان مستقر گردیده، ولی هنوز عملیاتی نشده است.[۱۳] علاوه‌بر حملات عراق در عقبه منطقه عملیاتی والفجر4، در جبهه جنوب نیز همچنان گلوله‌باران شهرهای آبادان و خرمشهر ادامه دارد. براثر حملات توپخانه‌ای امروز عراق در آبادان به 4 مغازه، 2 منزل مسکونی و بخشی از ساختمان دادگستری این شهر خساراتی وارد شد. در خرمشهر نیز اطراف ایستگاه راه‌آهن هدف چندین گلوله قرار گرفت و 5 تن زخمی شدند.[۱۴]

گزارش - 74

در حوادث امروز مناطق کردنشین آذربایجان‌غربی 10 تن از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی کشته یا زخمی شدند. همچنین 6 تن از افراد حزب دمکرات و کومه‌له نیز خود را تسلیم کردند. در ساعت 8:10 امروز، افراد وابسته به گروه‌های مسلح ضدانقلاب به نیروهای تأمین جاده مستقر در ایشکه‌سو واقع در 22 کیلومتری جنوب‌شرقی هشتیان ارومیه حمله کردند. با اعزام نیروهای کمکی پس از یک درگیری دوساعته، 10 تن از مهاجمان کشته یا مجروح و مابقی آنها متواری شدند.[۱۵] در روستای کوچه طلا در غرب تکاب نیز یکی از افراد محلی بر روی مینی که عناصر مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند رفته و زخمی شد.[۱۶] همچنین امروز و روز گذشته 5 تن از افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان ایران در نقده و میاندوآب و یکی از افراد وابسته به سازمان کومه‌له در روستای خورخوره سقز با تحویل یک قبضه اسلحه کلاشینکف و مهمات آن خود را به نیروهای خودی تسلیم و امان‌نامه دریافت کردند.[۱۷]

گزارش - 75

در ادامه عزیمت داوطلبان مردمی به جبهه‌های جنگ، گروه‌های دیگری از نیروهای داوطلب بسیجی از شهرهای برازجان، طبس، کاشان، فریمان، تبریز، همدان و نیشابور عازم جبهه‌ها شدند. امروز همچنین اعلام شد 200 تن از نمایندگان در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای آمادگی خود را برای عضویت در "طرح لبیک یا خمینی" اعلام کردند. نخست‌وزیر نیز درضمن سفر به استان گیلان اعلام کرد: «طرح لبیک یا خمینی می‌تواند کشور را به دژ مستحکمی در مقابل توطئه‌ها مبدل کند.»*[۱۸]

گزارش - 76

امروز نماینده دائمی ایران در سازمان ملل در نامه‌ای به خاویر پرز دکوئیار دبیرکل این سازمان، ضمن اعتراض به بمباران‌ هوایی شهرهای بانه و مریوان توسط جنگنده‌های عراقی تصریح کرد شورای امنیت سازمان ملل با ادامه سکوت خود به‌طور تلویحی این حملات را تأیید می‌کند. سعید رجایی خراسانی همچنین با اشاره به شهید و مجروح‌شدن ده‌ها تن از مردان و زنان ایرانی در حملات هوایی عراق تأکید کرد: «پیشرفت واقعی به‌سوی صلح در جنگ عراق علیه ایران تا زمانی‌که عدالت درمورد افرادی که مسئول بمباران‌های هوایی مناطق مسکونی ایران هستند به اجرا درنیاید، ممکن نیست.»[۱۹]

گزارش - 77

حسین شیخ‌الاسلام معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران، که از دیروز سفر خود را به‌منظور رایزنی با مقامات برخی از کشورهای عرب منطقه غرب آسیا و افریقا آغاز کرده است، امروز پیام رئیس‌جمهور ایران را به حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه تسلیم کرد.[۲۰] درباره محتوای این پیام و موضوع گفت‌وگوهای امروز شیخ‌الاسلام با رئیس‌جمهور سوریه خبری منتشر نشد، اما رادیو امریکا به نقل از منابع سیاسی در دمشق، سفر معاون سیاسی وزارت امور خارجه را با تلاش‌های کشورهای حوزه خلیج‌فارس برای خاتمه‌یافتن جنگ میان ایران و عراق و بهبود روابط سوریه و عراق مرتبط دانست.[۲۱] رادیو اسرائیل نیز ضمن بیان این مطلب افزود: «درصورت بهبود مناسبات سوریه با عراق، دولت ایران یکی دیگر از پشتیبانان عرب خود را از دست خواهد داد و از برخی کمک‌های نظامی و لجستیک در ادامه جنگ با عراق محروم خواهد شد.» این رادیو همچنین گفت: به‌تازگی خبر رسیده مناسبات لیبی با حکومت اسلامی ایران به تیرگی گراییده است.[۲۲]

گزارش - 78

نخست‌وزیر در سخنانی به حمایت‌های تسلیحاتی غرب و شرق از عراق، تبلیغات جهانی علیه انقلاب اسلامی و تنگناهای موجود درزمینه توزیع و تورم در کشور پرداخت. به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی وی در آغاز سفر به استان‌های شمالی کشور در گفت‌وگویی با اشاره به تحویل هواپیماهای فرانسوی سوپراتاندارد به عراق گفت: «درمجموع ما این حرکت را یک تهدید برای انقلاب اسلامی می‌دانیم منتها توخالی و شانتاژ [گونه]. به‌خاطر اینکه ما در طول جنگ تحمیلی هیچ‌گاه بر ابزار و اسلحه به‌صورت خالص تکیه نکرده‌ایم.» نخست‌وزیر در جلسه ائمه جمعه و شورای روحانیت استان گیلان نیز اظهار کرد: «دادن سلاح‌های پیچیده به عراق چیز تازه‌ای نیست و این سروصداها پیرامون این کمک‌ها نشانگر این است که قدرت‌های استکباری از عراق حمایت می‌کنند و ما دراین‌میان تنها هستیم و از شرق به دشمن ما موشک و تانک و از غرب به او انواع سلاح‌های پیچیده ازقبیل میراژ و [سوپر] اتاندارد داده می‌شود.» نخست‌وزیر با اشاره به تبلیغات جهانی علیه انقلاب افزود: «درحال‌حاضر بیش از 40 کشور به زبان فارسی برعلیه انقلاب اسلامی شایعه‌پراکنی می‌کنند. ... حقیقت این است که ما تمامی توطئه‌ها را با ایمان و حضور و ایثارگری مردم خنثی کرده‌ایم.» وی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه وضعیت ارزی کشور در بهترین حالت خود قرار دارد، هرگونه کمک و وام‌گرفتن از کشورهای دیگر را موجب ایجاد محدودیت در اعمال سیاست خارجی دانست. موسوی درخصوص مسئله توزیع و تورم نیز خاطرنشان کرد: «ما تنگناهایی دررابطه‌با توزیع داریم. ما متناسب با جنگ درزمینه توزیع دچار عدم انتظام هستیم و این یکی از مشکلات ما است. ما در سطح کشور، اقتصادی که متناسب با جنگ باشد نداشتیم. ما باید امروز به فکر ابتکاراتی باشیم که مسئله تورم را که برای نظام و طبقات مستضعف ما شکننده است حل کنیم.»[۲۳]

گزارش - 79

هیئت دولت 30 میلیارد ریال به تقویت بنیه دفاعی سپاه پاسداران اختصاص داد. به نوشته روزنامه‌ جمهوری اسلامی، صبح امروز هیئت دولت به ریاست نخست‌وزیر تشکیل جلسه داد. در این جلسه پس از استماع گزارشی از جبهه‌های جنگ و بررسی رویدادهای جاری کشور و تحولات سیاسی منطقه، مقرر شد مبلغ 30 میلیارد ریال به‌منظور تقویت بنیه دفاعی سپاه پاسداران به این نهاد اختصاص یابد.[۲۴]

گزارش - 80

درپی دعوت استانداری هرمزگان، راه‌پیمایی‌های مردمی در جزایر و شهرهای این استان به‌منظور اعلام آمادگی برای مقابله با قدرت‌های خارجی در منطقه خلیج‌فارس برگزار گردید. واحد مرکزی خبر از این مراسم گزارش داد: در بندرعباس شرکت‌کنندگان راه‌پیمایی شعار می‌دادند: "تنگه هرمز را کربلا می‌کنیم." همچنین ماکت هواپیمای سوپراتاندارد در این مراسم به آتش کشیده شد.[۲۵] پیش از این مراسم، ناخدا یکم تقی عبقری جانشین فرمانده تاکتیکی نیروی دریایی و ناوگان خلیج‌فارس و دریای عمان، در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی اعلام کرد: «ناوگان خلیج‌فارس و دریای عمان با آگاهی کامل حرکات مذبوحانه ناوگان‌های شرق و غرب را که با صرف هزینه‌های هنگفت یگان‌های شناور خود را به این منطقه اعزام می‌دارند زیر نظر دارد.»[۲۶] خبرگزاری آسوشیتدپرس ضمن انعکاس خبر راه‌پیمایی مردم هرمزگان گزارش داد: «[در بیانیه پایانی این مراسم اعلام شد] ایران توسط هیچ‌یک از تصمیم‌های شورای همکاری خلیج‌فارس محدود نخواهد شد زیرا با دارابودن نیمی از خلیج‌فارس، عضوی در شورای مزبور نیست.» آسوشیتدپرس در تفسیر این مطلب اضافه کرد: «این، توسط ناظرین به معنای رد تلاش‌های اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس برای میانجیگری در جنگ ایران و عراق و ازبین‌بردن تشنج حاصله از تهدیدات ایران تعبیر شد.»[۲۷]

گزارش - 81

عراق و ترکیه موافقت‌نامه‌ ایجاد خط لوله جدیدی را به‌منظور انتقال گاز عراق به ترکیه امضا کردند. خبرگزاری آلمان‌غربی دراین‌باره گزارش داد: این موافقت‌نامه به امضا فاهر ایکل وزیر انرژی ترکیه و قاسم احمد تقی وزیر نفت عراق رسید. بنا به این گزارش، وزیر انرژی ترکیه اعلام کرده است این خط لوله سالانه 3 میلیون تن گاز مایع را منتقل خواهد کرد و انتظار می‌رود کار ساخت آن در عرض سه ‌سال تکمیل شود. خط لوله یک هزار کیلومتری موجود که حوزه‌های نفتی کرکوک عراق را به پایانه نفتی بندر یومورتالیک متصل می‌کند تنها راه صادرات نفتی عراق است.[۲۸] رادیو امریکا هم در گزارشی اعلام کرد: وزیر نفت عراق و وزیر انرژی ترکیه توافق کردند در ملاقاتی در آوریل 1984 درخصوص افزایش ظرفیت خط لوله نفت بین دو کشور تبادل‌نظر کنند.[۲۹]

گزارش - 82

کشورهای غربی رسماً طرح قطعنامه‌ای را به شورای امنیت سازمان ملل تسلیم کردند که هدف آن تضمین امنیت خلیج‌فارس و ملزم‌کردن ایران و عراق به مذاکره است؛ برای تضمین موفقیت این طرح، در آن بر رسیدگی به علل جنگ نیز تأکید شده است. خبرگزاری فرانسه از سازمان ملل گزارش داد: این طرح روز گذشته تحویل عبدالله صلاح رئیس اردنی شورای امنیت شد و اکنون وی درحال نظرسنجی از نمایندگان ایران و عراق و نیز اعضای شورای امنیت درمورد میزان موفقیت اجرایی طرح می‌باشد. به گزارش این خبرگزاری، در طرح مذکور از شورای امنیت درخواست شده که علل جنگ را مشخص کند و این امتیازی است که به عقیده محافل دیپلماتیک برای تضمین موفقیت این طرح لازم به نظر می‌رسد؛ به‌ویژه اینکه هر نوع میانجیگری سازمان ملل در مدت سه سالی که از آغاز جنگ می‌گذرد، به‌دلیل احتراز این سازمان از جانب‌داری در مشخص‌کردن مسئولیت‌ها در جنگ، با شکست مواجه گردیده است. به گفته محافل دیپلماتیک، مبتکر این طرح فرانسه است زیرا این کشور به‌دنبال موقعیتی است تا تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد این کشور به عراق موجب وخیم‌تر‌شدن اوضاع و مبادرت ایران به بستن تنگه هرمز نگردد.[۳۰] رادیو امریکا نیز به نقل از روزنامه امریکایی کریستین ‌ساینس‌ مانیتور طرح قطعنامه جدید را پیشنهادی ازسوی فرانسه با حمایت امریکا، هلند و انگلیس خواند و افزود: این طرح درصدد است ایران و عراق را به قبول یک آتش‌بس محدود در خلیج‌فارس که پایه‌ای برای آتش‌بس گسترده در جنگ خواهد بود، ترغیب سازد. به نوشته ساینس مانیتور: «در این قطعنامه همچنین به گزارش دبیرکل سازمان ملل متحد اشاره شده که در آن از خسارات سنگینی که ازسوی هواپیماهای عراقی بر مناطق غیرنظامیان ایرانی وارد شده، یاد شده است. متن همچنین قطع بمباران مناطق غیرنظامی ایران را ازسوی عراق تلویحاً خواستار شده است.» این روزنامه اضافه کرده است: «منتقدان بر این باورند که فرانسه از یک‌سو عراق را به یک سلاح تازه و کشنده تجهیز می‌کند و از سوی دیگر می‌خواهد پایه‌گذار روندی تلقی شود که درنهایت این سلاح تازه را برای عراق بی‌اثر خواهد ساخت.» روزنامه مذکور درعین‌حال به نقل از منابع آگاه، خاطرنشان کرد که انتظار نمی‌رود قطعنامه پیشنهادی در شورای امنیت سازمان ملل با مخالفت روبه‌رو شود.[۳۱]

گزارش - 83

تماس‌های دیپلماتیک درمورد جنگ ایران و عراق همچنان رو به افزایش است. دراین‌بین، گزارش یک روزنامه انگلیسی حاکی‌از مخالفت دولت انگلیس با اقدام فرانسه در تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق است. روزنامه دیلی‌ تلگراف (چاپ لندن) در سرمقاله امروز خود نوشت: یکی از موارد مورد بحث در ملاقات اخیر فرانسوا میتران رئیس‌جمهور فرانسه و مارگارت تاچر نخست‌وزیر انگلیس، در لندن سیاست فرانسه در قبال جنگ خلیج‌فارس بوده است. به نوشته این روزنامه، دولت انگلیس با ابراز نگرانی از تحویل سوپراتانداردها به عراق و حمایت فرانسه از این کشور در جنگ با ایران سعی داشته است فرانسه را متقاعد سازد از تحویل این هواپیماها به عراق خودداری کند. دیلی تلگراف افزود: «دولت انگلستان معتقد است که فرانسه در جنگ خلیج‌فارس دست به یک اقدام نامسئولانه زده است که نهایتاً ممکن است منجر به مسدودشدن آبراه [تنگه] هرمز و متوقف‌شدن جریان نفت صادراتی حوزه خلیج‌فارس به غرب شود.»[۳۲] رادیو کلن نیز گزارش داد: تاچر نخست‌وزیر انگلیس، در دیدار با سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان، به گفت‌وگو درباره تلاش‌های عربی حوزه خلیج‌فارس برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق و بررسی اوضاع لبنان پرداخت.[۳۳] به گزارش رادیو امریکا، وشوکی یان وزیر امور خارجه چین که به ترکیه سفر کرده است در دیدار با وزیر امور خارجه این کشور خواهان پایان‌یافتن جنگ ایران و عراق شد و این منازعه را خطری برای صلح منطقه و جهان خواند.[۳۴] دراین‌حال، طه یاسین رمضان معاون اول نخست‌وزیر عراق، اعلام کرد دولت وی همواره کوشیده به یک راه‌حل صلح‌آمیز در جنگ دست یابد، ولی ایران آن را رد کرده است. به گزارش خبرگزاری رویتر، وی که در جلسه افتتاحیه سازمان توسعه صنعتی اعراب در بغداد سخن می‌گفت، هشدار داد ادامه جنگ ایران و عراق منطقه را با خطر دخالت خارجی روبه‌رو خواهد ساخت. رمضان همچنین مدعی شد: «عراق هیچ طمعی نسبت به خاک ایران ندارد اما ایران می‌خواهد انقلاب خود را به بحرین، قطر و دیگر کشورهای خلیج [فارس] صادر کند.»‌[۳۵]

گزارش - 84

دو روز پس از هشدار وزیر امور خارجه امریکا درمورد مداخله کشورهای غربی درصورت اقدام ایران به بستن تنگه هرمز، رونالد ریگان رئیس‌جمهور ایالات متحده در مصاحبه‌ای ضمن امتناع از اظهارنظر صریح درمورد استفاده امریکا از نیروی نظامی برای بازنگه‌داشتن تنگه هرمز، گفت: «می‌خواهم یک مسئله را روشن کنم و آن عبارت است از اینکه به اعتقاد من دنیای آزاد بیکار نخواهد نشست و به کسی اجازه نخواهد داد که تنگه هرمز و خلیج‌فارس را ببندد.» خبرگزاری رویتر ضمن اعلام این خبر افزود: ریگان تحت فشار قرار گرفت تا بگوید آیا منظور وی استفاده از نیروی نظامی است یا خیر؟ اما وی با لبخندی گفت این سؤالی است که باید حدس‌زدن درباره آن را به‌عهده ایران گذارد.[۳۶] وی افزود: «بگذارید دولت ایران راجع به نحوه عملیات ما سرگردان باشد.»[۳۷] در همین حال، رادیو بی‌بی‌سی در گفتاری درخصوص اظهارات اخیر وزیر امور خارجه امریکا، از نگرانی موجود در میان مقامات این کشور درباره موفقیت‌آمیزبودن سیاست بی‌طرفی این کشور در جنگ خبر داد. بی‌بی‌سی به نقل از پیتر مانگلد مفسر این رادیو گفت: «ایالات متحده امریکا مدت‌هاست که خود را به تضمین آزادی کشتیرانی ازطریق تنگه هرمز متعهد کرده است و اظهارات جورج شولتز وزیر خارجه امریکا یکی از تازه‌ترین اخطارهای امریکاست مبنی‌بر اینکه مانع هرگونه مداخله‌ای در آمدورفت نفتکش‌ها خواهد شد. اما اخطار وزیر خارجه امریکا در موقعیت بسیار حساس انجام گرفته است. هم‌اکنون امریکا به اتفاق بریتانیا و فرانسه بر سبیل احتیاط شروع کرده است به نزدیک‌کردن ناوهای جنگی به این منطقه و از واشنگتن گزارش‌هایی رسیده است حاکی‌از اینکه مقامات دولت امریکا از این بابت که سیاست بی‌طرفی این کشور در منطقه خلیج‌فارس موفقیتی نداشته به ناراحتی و نگرانی فزاینده‌ای دچار شده‌اند.»[۳۸] روزنامه فیگارو (چاپ پاریس) نیز در تفسیر سخنان اخیر جورج شولتز، با اشاره به شکست طرح ریگان در غرب آسیا و لزوم تجدیدنظر در سیاست کاخ سفید در منطقه به نقل از کارشناسان امریکایی نوشت: «بی‌طرفی اعلام‌شده ازسوی امریکا در درگیری لبنان و جنگ ایران و عراق بیشتر زیان‌بار است تا مؤثر.» این روزنامه افزود: «باوجود انتقاد شدید [امریکا] از فرانسه و تأکید روی خطری که استفاده از سوپراتانداردها توسط عراق برای تأمین نفت در بر دارد، هیچ‌یک از مشاوران ریگان موافق حرکتی به سود عراق نیستند.» فیگارو تأکید کرد: «چنین حرکتی این امتیاز را دارد که به اعراب نشان می‌دهد که در شرایطی که کرملین مدعی است تنها حامی آنان است، امریکا نسبت به آرمان اعراب حساس می‌باشد.»[۳۹]

گزارش - 85

درحالی‌که ایران قطع کامل درآمدهای نفتی را شرط اجرای تصمیم خود به انسداد تنگه هرمز اعلام کرده است، برخی کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس اقداماتی را به‌منظور مقابله با این اقدام و پیامدهای آن در پیش گرفته‌اند. دراین‌بین مصر تهدید کرد در حمایت از کشورهای عرب این منطقه مداخله نظامی خواهد کرد. خبرگزاری رویتر در گزارشی از مسقط به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد که عمان «حضور ناوگان‌های امریکا و انگلیس را در اقیانوس هند به‌عنوان عاملی بازدارنده در مقابل هرگونه حمله‌ای تلقی می‌کند.» این خبرگزاری افزود: «عمان نقش حفاظت از تنگه را در دهانه خلیج [فارس] جدی تلقی می‌نماید، حدود یک‌ششم نفت مورد نیاز جهان غیرکمونیست از این منطقه عبور می‌کند. لیکن عمان با وجود آرامش در داخل این کشور و حمایت گسترده‌ای که در خارج از آن به عمل می‌آید، در مقابل این تهدیدهای ایران با آرامش عکس‌العمل نشان می‌دهد.» رویتر همچنین با اشاره به رابطه تاریخی عمان با انگلیس و امریکا، اضافه کرد: این رابطه به‌تازگی تقویت شده و عمان به نیروهای امریکایی اجازه داده است تا از تسهیلات فوق‌العاده‌ای در جزیره مصیره استفاده کنند.[۴۰] به گزارش رادیو امریکا، حسنی مبارک رئیس‌جمهوری مصر، در مصاحبه با روزنامه کویتی السیاسه هشدار داد: «اگر ایران به تهدیدهای خود درمورد بستن دهانه خلیج‌فارس به روی کشتی‌های نفتکش جامه عمل بپوشاند یا به بنادر عربی خلیج [فارس] حمله کند، مصر به اقدامات نظامی متوسل خواهد شد.» وی افزود: «نفرات ارتش مصر عرب هستند و این ارتش به‌قصد کمک به برادرانش درصورتی‌که زمزمه تحولات مورد بحث به تحقیق نزدیک شود وارد عمل خواهد شد.»[۴۱] مبارک همچنین استدلال کرد: «هر عاملی که توازن منطقه را به هم زند مصر را به خطر می‌اندازد و ما آماده‌ایم برای دفاع از کشورهای خلیج [فارس] دربرابر هر نوع خطری وارد عمل شویم.» رئیس‌جمهور مصر درعین‌حال خاطرنشان کرد که به اعتقاد وی ایران تنگه هرمز را نخواهد بست چراکه قدرت نظامی کافی برای این کار را ندارد و در جبهه جنگ با عراق هم درگیر است و افزود ابرقدرت‌ها اجازه نخواهند داد که کشتیرانی خلیج‌فارس به خطر افتد.*[۴۲]

گزارش - 86

گزارش منابع داخلی کشور حاکی است تعدادی از اشرار منطقه سیستان و بلوچستان جلساتی در کویت و امریکا برای ضربه‌زدن به پاسگاه‌های مرزی ایران تشکیل دادند. بولتن هفتگی دفتر فرماندهی سپاه ضمن اعلام این خبر افزود این افراد در پاکستان آموزش چریکی و نظامی دیده‌اند و فردی به نام ناروئی به آنها گفته که ازطریق پاکستان و افغانستان از آنها حمایت می‌شود.[۴۳] در گزارش نشریه سیاسی وزارت کشور نیز با اشاره به اینکه مرزهای هم‌جوار با پاکستان باوجود دوربودن از احتمال یک درگیری نظامی گسترده، ازنظر فعل‌وانفعالات سیاسی دارای ظرفیت ویژه‌ای می‌باشد، آمده است: گزارش‌های متعددی راجع به سفر برخی از مقامات نظامی و سیاسی رژیم سابق مثل ارتشبد فراری غلامعلی اویسی و شاهپور بختیار آخرین نخست‌وزیر رژیم شاه به کراچی در پاکستان رسیده که نشان‌دهنده فعالیت آنها برای هماهنگی بیشتر به‌منظور ایجاد وحدت بین ضدانقلابیون و به‌خصوص سلطنت‌طلبان می‌باشد. در تاریخ 11/3/1362، اویسی در فرودگاه کراچی مورد استقبال سفیر عراق در کراچی قرار گرفته و به سفارتخانه عراق رفته است. وی در جمع اشرار و خوانین منطقه سخنرانی کرده و بختیار و علم‌ خان مبارکی و تنی چند از خوانین منطقه از او استقبال کرده‌اند. آنها در طول چهار روز اقامت با تشکیل جلساتی در منطقه زاهدان پاکستان به بحث ‌و تبادل‌نظر پرداخته و وعده داده‌اند که به‌زودی به کمک دولت امریکا یک پایگاه آموزشی در منطقه تأسیس می‌کنند. به نوشته این نشریه، هدف این ملاقات‌ها عموماً برنامه‌ریزی برای استخدام و نفوذدادن افراد به خاک ایران است. از سوی دیگر، اخبار متعددی درخصوص تشکیل جلسات و تماس‌های مکرر سران اشرار با خوانین و رؤسای طوایف مرزی بلوچستان و فعالیت‌هایی برای فراهم‌کردن زمینه آموزش نظامی در مرزهای میرجاوه، کوهک، جالق و هیدوج می‌رسد که حاکی‌از برنامه‌ریزی برای اجرای طرح‌های نظامی و ایذایی علیه پاسگاه‌های ژاندارمری و مراکز سپاه می‌باشد.[۴۴]

گزارش - 87

آموس پرلوموتز استاد دانشگاه و سردبیر مطالعات راهبردی روزنامه وال ‌استریت ‌ژورنال دولت ریگان را به اتخاذ سیاستی واقع‌گرایانه در قبال ایران دعوت کرد. وی در مقاله‌ای تحت عنوان "فرصت‌های ازدست‌رفته امریکا در خلیج [فارس]" نوشت: «برای یک لحظه لبنان، کرانه غربی، طرح‌های ریگان، دروزی‌ها و مسیحیان، سوریه و سازمان آزادی‌بخش فلسطین، دوستان میانه‌روی امریکا را فراموش کنیم. امروز فقط یک قدرت واقعی نظامی و سیاسی در نظر امریکا در خاورمیانه [غرب آسیا] وجود دارد. اگر چنانچه حدس شما اسرائیل می‌باشد، اشتباه است. برای سیاست خارجی امریکا در خاورمیانه [غرب آسیا]، ایران از اهمیت حیاتی برخوردار است. این کشور تنها کشور مهم و قدرتمند در خلیج‌فارس می‌باشد.» پرلوموتز افزود: «حاکم ایران شاه باشد یا [آیت‌الله] خمینی یا هرکس که بعد از وی بر سر کار بیاید، این کشور یک قدرت قاطع در خلیج [فارس] بوده، هست و خواهد بود. ... سیاست امریکا در قبال ایران که به‌ویژه در زمان ریاست‌جمهوری نیکسون، فورد، کارتر و ریگان تحت سلطه مقاصد غیرواقعی قرار داشت، براثر درنظرگرفتن اهداف نابخردانه در دیگر مناطق خاورمیانه [غرب آسیا] به بیراهه کشیده شد.» وی خاطرنشان کرد: «کارتر ابتدا در امر سقوط شاه با تأکید غیرواقعی بر حقوق بشر شرکت داشته و به تقویت انقلابی که درپی سقوط وی صورت گرفت کمک کرد. لیکن غیر از اشتغال کارتر به بحران گروگان‌ها وی درحقیقت هیچ‌گونه سیاستی در قبال ایران نداشت. دولت ریگان نیز در قبال ایران سیاستی ندارد. آقای کارتر ازطریق برژینسکی مشاور امنیتی‌اش نیمه کوششی کرد تا صدام رئیس‌جمهور عراق را جانشین ایران در خلیج‌فارس کند.» سردبیر مطالعات راهبردی وال ‌استریت ژورنال، سیاست خاورمیانه‌ای ریگان را تحت‌تأثیر کشورهایی نظیر عربستان، اردن و مصر دانست که به دشمنی با ایران شناخته می‌شوند. وی اضافه کرد: «ازلحاظ تکنیکی، امریکا در جنگ عراق و ایران بی‌طرف است ولی در پشت صحنه دولت ریگان به اصرار متحدان عرب میانه‌روی خود به‌طرف عراق کشیده می‌شود.» پرلوموتز با «احمقانه» خواندن توسل امریکا به زور درصورت بسته‌شدن تنگه هرمز خاطرنشان ساخت: «احتیاجی به این راه نیست. به‌طور حتم یک تنفر و بی‌میلی در رفتار امریکا نسبت به ایران وجود دارد، ولی باید بر آن غلبه شود زیرا نشانه‌هایی موجود است دال بر اینکه امور در ایران درحال تغییر است. نشانه‌هایی مبنی‌بر اینکه طبقه حاکم به جانب یک سیاست عملی کشیده می‌شوند.» پرلوموتز با بیان اینکه «ایرانیان با خاطرات زیاد درمورد حیله‌بازی‌ها و ضدونقیض‌گویی‌های شوروی در خاک کشورشان که مربوط به تقریباً یک قرن پیش می‌شود بعید به نظر می‌رسد که به طرف شوروی کشیده شوند» و نیز با این تصور که دولت‌های آتی در ایران را افرادی تشکیل خواهند داد که «به ماجراجویی‌های امریکا در خاورمیانه [غرب آسیا] با یک نگاه محتاط و تعصب [نسبت به] وطن نظاره می‌کنند»، به دولتمردان امریکا پیشنهاد کرد که درمورد ایران سیاستی بر پایه «تجارت دوجانبه و تفاهم» در پیش گیرند. وی در پایان توصیه کرد: «سیاست امریکا نباید به استفاده از ایران به‌عنوان قائم‌مقامی در خلیج‌فارس که توهین‌آمیز خواهد بود [مبتنی] باشد. این سیاست باید بر پایه بازرگانی و تفاهم دوجانبه براساس دستیابی به نفت و نقل‌وانتقال برای حمایت اقتصادی استوار باشد. بعد از همه اینها ایران کشوری است که به‌خاطر محل استراتژیکی‌اش و ثروت نفتی می‌تواند از وقوع وقایع جلوگیری به عمل آورد. یک سیاست واقع‌گرایانه امریکا در قبال ایران به‌جای برنامه‌های ریگان یا باتلاق لبنان، سیاستی است که برای یک ‌بار بتواند نتایج ثمربخش برای امریکا در خاورمیانه [غرب آسیا] به بار آورد.»[۴۵]

گزارش - 88

رئیس‌جمهور امریکا سوریه را مانعی در راه حل‌وفصل مسئله لبنان خواند و این کشور را متأثر از سیاست‌های اتحاد شوروی دانست. به گزارش خبرگزاری رویتر، رونالد ریگان در یک نشست مطبوعاتی تلویزیونی گفت: «من می‌دانم که سوری‌ها درحال ایجاد مانع بوده و به ایجاد اختلال و دردسر در لبنان کمک می‌کنند.» وی هشدار داد: «هیچ راهی وجود ندارد که ما فقط بیکار بنشینیم و به سوریه اجازه دهیم آنچه که بسیاری از مردم خواستار آن هستند؛ یعنی صلح و نظم در آن کشور را از بین ببرد.» ریگان همچنین با بیان اینکه طرح صلح خاورمیانه‌ای او به حل‌وفصل مسئله لبنان بستگی دارد، تأکید کرد تا زمانی‌که امکان عملی‌کردن این طرح صلح وجود نداشته باشد، تفنگ‌داران امریکا به‌عنوان بخشی از نیروی چندملیتی در لبنان باقی می‌مانند. وی خاطرنشان کرد که از خطرهای موجود در لبنان آگاه است، لیکن 1600 تفنگ‌دار امریکایی به وظیفه خود درمورد گشت‌زنی در حریم فرودگاه بیروت ادامه خواهند داد. رئیس‌جمهور امریکا دررابطه‌با سوریه افزود: دمشق که ازسوی مسکو تشویق می‌شود، رویای تشکیل یک سوریه بزرگ‌تر که قسمت اعظم لبنان و اردن را در بر می‌گیرد در سر می‌پروراند. وی همچنین گفت سوریه از حمایت و تشویق 7 هزار مستشار روسی و سلاح‌های پیچیده شوروی برخوردار است.[۴۶] در همین زمینه رادیو اسرائیل مدعی شد اتحاد شوروی به‌تازگی با ارسال تعداد زیادی اسلحه برای دولت سوریه درصدد برآمده تا آن کشور را متقاعد سازد از پیوستن به روند صلح و گفت‌وگو با رژیم اسرائیل و نیز بررسی پیشنهادهای امریکا درخصوص این موضوع خودداری ورزد. این رادیو به نقل از دیپلمات‌های عربی و غربی در دمشق، از استقرار موشک‌های اس.‌اس21 روسی در اطراف دمشق خبر داد و افزود: بااین‌حال وزیر دفاع رژیم اسرائیل با بیان اینکه این امر در موازنه قوا در منطقه تغییر اساسی ایجاد نمی‌کند، خاطرنشان کرده است: «به‌علت تقویت نیروی نظامی سوریه، اسرائیل ناچار است برای مدت مدیدی هزینه‌های دفاعی خود را در سطح بالا نگاه دارد.»[۴۷]

ضمیمه گزارش85: مقاله تحلیلی نشریه سیاسی وزارت کشور درباره امکانات مصر درصورت حمله به ایران درپی تهدید مصر به حمله علیه جمهوری اسلامی ایران، نشریه سیاسی وزارت کشور در تحلیل تحولات روابط مصر و ایران در دوران قبل و بعد از انقلاب و از آغاز جنگ تحمیلی تا دوره مورد بحث، به بررسی امکانات مصر درصورت حمله به ایران پرداخت. این نشریه نخست درمورد نیروی انسانی و امکانات نظامی و تسلیحاتی مصر می‌نویسد: «مصر با 24 میلیون نفر جمعیت درحال‌حاضر بزرگ‌ترین کشور عربی ازلحاظ جمعیت است. نیروهای مسلح این کشور بیش از 367000 نفر می‌باشد که به این ترتیب بزرگ‌ترین و قوی‌ترین ارتش عربی را تشکیل می‌دهد.» نشریه مذکور درمورد تنوع‌بخشیدن به منابع تسلیحاتی مصر در دوره ریاست‌جمهوری انورسادات و جایگزینی سلاح‌های قدیمی روسی با سلاح‌های مدرن غربی می‌افزاید: «در اواسط دهه 1970، سادات توانست از امریکا، انگلستان، فرانسه، آلمان‌غربی و سایر کشورهای تولیدکننده، سلاح‌های جدید دریافت نماید. مصر از همان سال‌ها فروش تدریجی تجهیزات و سلاح‌های روسی خود را به کشورهای دیگر خصوصاً الجزایر، مراکش و افغانستان آغاز کرد و طی دو سال گذشته مقدار زیادی از سلاح‌ها و مهمات خود را به عراق فروخته است.» دومین عامل مساعدکننده تهدید مصر از نقطه‌نظر این نشریه پشتیبانی مالی کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس است. نشریه مذکور با اشاره به این واقعیت که مصر با ایران مرز مشترک ندارد، هر تهاجمی ازسوی این کشور علیه جمهوری اسلامی ایران را مستلزم هماهنگی قبلی با امریکا و پشتیبانی کشورهای «مرتجع» منطقه عنوان کرده و آورده است: «در چنین تهاجمی رژیم مصر از زمینه‌های مناسبی نیز بهره خواهد برد: اولاً اکثریت 90 درصدی جمعیت اهل سنت و وجود یکی از مهم‌ترین حوزه‌های علمیه در این کشور که تقریباً تحت نفوذ حکومت قرار دارد به‌احتمال ‌زیاد به رژیم حاکم مجال می‌دهد با دامن‌زدن به احساسات ضدشیعی محملی را برای تهدید خویش علیه جمهوری اسلامی دست‌وپا کند. ثانیاً احساسات و تعصبات ریشه‌دار قومی به‌صورت ناسیونالیزم عربی همچنان به‌عنوان حربه‌ای علیه جمهوری اسلامی مدنظر خواهد بود و ثالثاً وجود اقلیت 3 تا 4 میلیون نفری قبطی‌ها که با طبقه حاکمه مصر رابطه نزدیکی دارند و باتوجه‌به تعصبات ضداسلامی خود در زمان سادات باعث شدند که وی بتواند از نیروی آنان برای سرکوبی حرکت‌های اسلامی بهره‌برداری کند. گفته می‌شود قبطی‌ها در ارتش مصر و به‌خصوص نیروی هوایی این کشور نفوذ داشته و اکثریت 60 خلبان اعزامی مصر به عراق را نیز این اقلیت تشکیل می‌دهد.» باوجود این زمینه‌ها، نشریه مذکور، از قدرت گروه‌های اسلامی و وجود آگاهی بالا در میان جمعیت مصر - که از دیرباز در مقایسه با سایر کشورهای مسلمان منطقه از آزادی نسبی برخوردار بوده‌اند - در کنار پایبندی مردم این کشور به اسلام و تنفر موجود از رژیم حاکم به‌عنوان عوامل بازدارنده تهاجم احتمالی مصر علیه ایران یاد کرده و می‌افزاید رژیم مصر درصورت چنین اقدامی با مشکلات بزرگ داخلی مواجه خواهد شد.[۴۸]





پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/07/27

  1. ↑ سند شماره 4062/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4 (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 27/8/1362، نوار شماره 12944) داود رنجبر، صص 23 - 18؛ و- سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر4، محمدرضا دیانی، 13/7/1362 تا 29/7/1362، صص 85 - 83.
  2. ↑ سند شماره 4062/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 23 - 18.
  3. ↑ سند شماره 4062/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4 (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 27/8/1362، نوار شماره 12944) داود رنجبر، صص 23 - 18؛ و- سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر4، محمدرضا دیانی، 13/7/1362 تا 29/7/1362، صص 85 - 83.
  4. ↑ سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، گزارش راوی لشکر8 نجف، محمدعلی خرمی، ص17.
  5. ↑ سند شماره 285/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص59.
  6. ↑ سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص13.
  7. ↑ سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، گزارش راوی لشکر8 نجف، محمدعلی خرمی، ص17.
  8. ↑ سند شماره 4062/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 23 - 18.
  9. ↑ سند شماره 285/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در عملیات والفجر4، داود رنجبر، 11/7/1362 تا 28/7/1362، ص349.
  10. ↑ سند شماره 317605 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد جنگ‌های نامنظم قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 27/7/1362، ص1.
  11. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/1362، ص4؛ و- سند شماره 80553 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 27/7/1362؛ و- سند شماره 329148 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 30/7/1362؛ و- سند شماره 416800 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد حمزه سیدالشهدا(ع) (طرح و عملیات) به ستاد مرکزی، 28/7/1362، ص3.
  12. ↑ سند شماره 320529 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 2/8/1362.
  13. ↑ سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص13.
  14. ↑ سند شماره 80545 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 27/7/1362؛ و- سند شماره 291120 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 28/7/1362؛ و- سند شماره 355595 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان، 27/7/1362.
  15. ↑ سند شماره 416784 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا به فرماندهی ژاجا (رکن3 - مرکز فرماندهی)، 29/8/1362، ص1.
  16. ↑ سند شماره 320532 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 4/8/1362.
  17. ↑ سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، گزارش راوی لشکر8 نجف، محمدعلی خرمی، ص17.
  18. ↑ سند شماره 4062/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 23 - 18.
  19. ↑ مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، ترجمه محمدعلی خرمی، جلد دوم، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1387، ص131.
  20. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 28/7/1362، ص2.
  21. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/7/1362، ص6، رادیو امریکا، 27/7/1362.
  22. ↑ سند شماره 140/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 21 و 22.
  23. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 28/7/1362، صص 14 و 16.
  24. ↑ همان، ص14.
  25. ↑ همان، ص4.
  26. ↑ همان، ص2.
  27. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/1362، صص 13 و 14، نیکوزیا (قبرس) - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 28/7/1362.
  28. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/136، صص 9 و 10، آنکارا - خبرگزاری آلمان‌غربی، 27/7/1362.
  29. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/1362، ص21، آنکارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/7/1362، به نقل از رادیو امریکا، 27/7/1362.
  30. ↑ همان، ص7، سازمان ملل - خبرگزاری فرانسه، 27/7/1362.
  31. ↑ مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، ترجمه محمدعلی خرمی، جلد دوم، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1387، ص131.
  32. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/136، ص43، رادیو ایران، 27/7/1362.
  33. ↑ همان، ص32، رادیو کلن، 27/7/1362.
  34. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/7/1362، ص7، رادیو امریکا، 27/7/1362.
  35. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، صص 4 و 5، بغداد - خبرگزاری رویتر، 27/7/1362.
  36. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/136، صص 23 و 24، واشنگتن - خبرگزاری رویتر، 28/7/1362.
  37. ↑ همان، ص27، رادیو اسرائیل، 28/7/1362.
  38. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/7/1362، صص 16 و 17، رادیو بی‌بی‌سی، 27/7/1362.
  39. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، صص 7 و 8، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/7/1362، به نقل از روزنامه فرانسوی فیگارو.
  40. ↑ همان، صص20 - 18، مسقط - خبرگزاری رویتر، 27/7/1362.
  41. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/7/1362، ص6، رادیو امریکا، 27/7/1362، به نقل از روزنامه کویتی السیاسه.
  42. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/136، ص10، کویت - خبرگزاری یونایتدپرس، 27/7/1362.
  43. ↑ سند شماره 89003 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن هفتگی دفتر فرماندهی کل سپاه پاسداران، شماره 45، 22/8/1362، ص11.
  44. ↑ سند شماره 230039 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه سیاسی وزارت کشور، شماره 10، 1/8/1362، صص 30 - 27.
  45. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، صص 18 - 15، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/7/1362، به نقل از روزنامه امریکایی وال ‌استریت ژورنال.
  46. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/1362، صص 22 و 23، واشنگتن - خبرگزاری رویتر، 28/7/1362.
  47. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/136، صص 33 و 34، رادیو اسرائیل، 27/7/1362.
  48. ↑ سند شماره 230040 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه سیاسی وزارت کشور، شماره 11، 5/9/1362، صص 51 - 47.





برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1362.07.27&oldid=4149»