1362.08.08: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1362 |نام = 1362.08.08 |نام دیگر= هشت آبان |روز=8 آبان 1362 |تاریخ شمسی= 1362.08.08 |تاریخ میلادی= 30 اکتبر 1983 |تاریخ قمری= 23 محرم 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.08.08</div> <div class="bootstrap-btn">1360.08...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۷: سطر ۲۷:


<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">
==  گزارش- 276 ==
در نشست امروز فرماندهان قرارگاه خاتم سپاه (محسن رضایی و غلامعلی رشید) و فرماندهان قرارگاه مقدم حمزه (سرهنگ امیربیگی و عزیز جعفری) آخرین هماهنگی‌ها درباره مأموریت یگان‌ها، اهداف عملیاتی، سازمان رزم قرارگاه‌های فرعی حمزه و زمان اجرای عملیات صورت گرفت و تصمیم نهایی برای اجرای مرحله سوم عملیات والفجر٤ اتخاذ و به یگان‌ها ابلاغ شد. در این نشست مقرر شد یگان‌های ٣١ عاشورا و 27 حضرت رسول(ص) برای تصرف اهداف سابق خود وارد عمل شوند؛ بدین‌ترتیب مأموریت لشکر٣١ عاشورا در مرحلة سوم عملیات، تصرف ارتفاع 1877 شیخ‌ گزنشین از ارتفاع کانی‌مانگا (از یال شمالی کانی‌مانگا تا جاده‌ای که ازسمت راست ارتفاع 1877 می‌گذرد) و هدف لشکر٢٧ حضرت رسول(ص) نیز تصرف سه قله 1866، 1904 و 1900 کانی‌مانگا تعیین شد. علاوه‌براین، برای یگان‌های ١٤ امام حسین(ع) و 17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) نیز به‌نوعی تعیین‌تکلیف گردید و قرارگاه اعلام کرد که هدف اول این دو لشکر تصرف ارتفاعات مسلط به پنجوین (کله‌قندی) و سنگ معدن و هدف دوم آنها تصرف و تأمین شهرک نالپاریز در جنوب‌غربی کانی‌مانگا و پیشروی بنا به دستور به‌سمت دوله‌سور و شانه‌دری در جنوب منطقه عملیاتی است.
در این جلسه همچنین درمورد اجرای عملیات در منطقه بانی‌بنوک نیز به‌اختصار بحث شد، هرچند باتوجه‌به نبود جاده، ازنظر فرماندهان اجرای عملیات در آن منطقه تقریباً ناممکن بود.
در ادامه جلسه، آخرین سازمان رزم قرارگاه‌های فرعی حمزه تعیین و بدین‌ شرح به رده‌های مختلف ابلاغ شد:
• قرارگاه تاکتیکی حمزه١: لشکر14 امام حسین(ع) با ٤ گردان، لشکر١٧ علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) با ٦ گردان، تیپ٢ از لشکر21 حمزه ارتش با ٣ گردان؛ هدف: تصرف ارتفاعات پنجوین و بنا به دستور تصرف نالپاریز و حرکت به‌سمت شهر شانه‌دری.
• قرارگاه تاکتیکی حمزه٢: تیپ٤٤ قمر بنی‌هاشم(ع) با 3 گردان، تیپ٣ از لشکر28 کردستان و گروه رزمی سلمان از ارتش با ٤ گردان به‌عنوان احتیاط منطقه با اولویت به‌کارگیری توسط قرارگاه حمزه٤.
• قرارگاه تاکتیکی حمزه٣: لشکر٨ نجف اشرف با یک گردان، لشکر٣١ عاشورا با ٤ گردان، تیپ٢ از لشکر٢٨ کردستان ارتش با ٣ گردان؛ هدف: تصرف ارتفاع شیخ گزنشین (ارتفاع شمالی کانی‌مانگا).
• قرارگاه تاکتیکی حمزه٤: لشکر27 حضرت رسول(ص) با ٩ گردان و تیپ١ لشکر٢٨ کردستان ارتش؛ هدف: تصرف سه ارتفاع 1866، 1904 و 1900 کانی‌مانگا.
• قرارگاه تاکتیکی حمزه٥: لشکر41 ثارالله(ع) با ٢ گردان و لشکر عملیاتی 30 گرگان ارتش؛ هدف: انهدام دشمن در بانی‌بنوک و پدافند در منطقه مناسب.
زمان اجرای عملیات نیز پس از بررسی وضعیت نور ماه و زمان مورد نیاز یگان‌ها برای رساندن نیروها به پای کار و اجرای حمله شبانه ساعت 23:30 روز 9/8/1362 تعیین شد.<ref>سند شماره 4247/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 8/8/1362، نوار شماره 12970)، داود رنجبر، صص 15 - 10؛ و- سند شماره 306399 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) رده مریوان (رکن٣)، 8/8/1362.</ref>
==  گزارش- 277 ==
حسن تهرانی‌مقدم فرمانده توپخانه قرارگاه خاتم‌الانبیای سپاه که ازطرف فرماندهی سپاه برای بررسی موقعیت نظامی و وضعیت پدافندی تنگه هرمز و جزایر سه‌گانه و چگونگی به‌کارگیری توپخانه برای مسدودکردن تنگه هرمز در مواقع بحرانی به آن منطقه سفر کرده بود، گزارش خود را در جلسه‌ای با حضور محسن رضایی، سیدرحیم صفوی و غلامعلی رشید ارائه کرد.
وی در این گزارش ضمن توضیحاتی درباره ضعف پدافندی و کمبودهای جزایر و تنگه هرمز ازقبیل نبود جاده و اسکله، درخصوص اقدام امریکا برای تقویت نیروی دریایی عمان و واگذاری تعدادی ناوچه با قابلیت پرتاب موشک اگزوسه مطالبی بیان کرد. تهرانی مقدم همچنین با انتقاد از دیدگاه موجود در برخی رده‌های نیروی دریایی ارتش که مبتنی‌بر ابزار محوری است، به تأثیر مثبت حضور نیروهای سپاه در کنار واحدهای عملیاتی نیروی دریایی ارتش و دلگرمی افراد نیروی دریایی از این امر اشاره و خاطرنشان کرد که اگر در منطقه وضعیت بحرانی شود و کار به درگیری با امریکا بکشد حضور نیروهای سپاه الزامی است.
فرمانده توپخانه قرارگاه خاتم در توضیح بخش دیگری از مأموریت خود که بررسی کاربرد توپخانه برای مسدودکردن تنگه هرمز بود، گفت: در این سفر چگونگی استفاده از توپخانه ساحل‌به‌دریا و روش کنترل تنگه با توپخانه و شلیک به ناوها را مورد بررسی قرار دادیم. عرض تنگه هرمز
٤٤ کیلومتر است و نیروی زمینی ارتش ابتکاری به خرج داده و برد گلوله‌های توپ175 میلی‌متری را تا 50 کیلومتر افزایش داده است، ولی چون وزن گلوله 175 میلی‌متری و قدرت انفجاری آن کم است، لذا ما روی طرحی کار می‌کنیم که بتوانیم برد گلوله‌های توپ130 میلی‌متری را که سرجنگی آن 20 کیلو وزن دارد تا 40 کیلومتر افزایش بدهیم. اگر این اتفاق بیفتد می‌توانیم فاصله 40 کیلومتری را با قدرت انفجار بیشتری هدف قرار دهیم. وی افزود: دراین‌باره پیشرفت‌هایی نیز داشته‌ایم و در آینده نزدیک خبرهای خوبی به شما خواهیم داد.<ref>سند شماره 4247/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 8/8/1362، نوار شماره 12970)، داود رنجبر، صص 15 - 10؛ و- سند شماره 306399 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) رده مریوان (رکن٣)، 8/8/1362.</ref>
==  گزارش- 278 ==
توپخانه‌های ارتش عراق امروز هم مناطق مختلف شهرهای خرمشهر و آبادان را هدف قرار دادند.
طبق گزارش فرماندار خرمشهر، خیابان امام خمینی، جاده خرمشهر - آبادان، پل‌نو، اطراف کلانتری بخش یک، دیری‌فارم و گمرک در ساعت‌های مختلف هدف گلوله‌های توپخانه عراق قرار گرفت و خسارت‌هایی به بار آمد.
در آبادان نیز براثر اصابت گلوله‌های توپ دشمن به چندین نقطه از شهر یک تن شهید شد و 23 نفر زخمی شدند، علاوه‌براین 2 منزل مسکونی و یک مغازه نیز تخریب گردید.<ref>سند شماره 291065 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری خرمشهر به دفتر سیاسی - انتظامی استانداری خوزستان، 8/8/1362؛ و- سند شماره 366037 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان (دفتر سیاسی - انتظامی)، 8/8/1362.</ref>
==  گزارش- 279 ==
حوادث مناطق کردنشین استان‌های کردستان و آذربایجان‌غربی در روز جاری هرچند ازنظر تعداد کمتر از روزهای قبل بود، ولی تلفات قابل‌توجهی را به نیروهای خودی وارد آورد.
در یکی از این حوادث در ساعت 21 امروز، افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی پایگاه گزان بالا در غرب جاده سنندج - دیواندره را با شلیک آر.پی.‌جی٧ هدف حمله قرار دادند. در این حادثه تمام افراد مستقر در پایگاه که شامل 30 نفر از نیروهای بسیجی شهرهای اصفهان، کاشان، باختران و پیشمرگان مسلمان کرد بودند، به شهادت رسیدند. مهاجمان پس از غارت تمامی وسایل و جنگ‌افزارهای پایگاه آنجا را به آتش کشیدند.<ref>سند شماره 113188 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، شماره ٨، 17/9/1362، ص١؛ و- سند شماره 89003 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن هفتگی مرکز فرماندهی سپاه، 22/8/1362، ص20؛ و- سند شماره 341715 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن٣) به استانداری کردستان، 9/8/1362.</ref>
در جنوب‌شرقی سردشت نیز یک خودروی واحد مهندسی تیپ قدس هنگام عبور از محور بوالحسن - صالح به مینی که گروه‌های مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند برخورد کرد. در این حادثه خودرو منهدم و یک تن از سرنشینان آن شهید شد و ٣ تن دیگر نیز به‌شدت زخمی شدند. فرمانده تیپ قدس در نامه‌ای به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ضمن اعلام خبر این حادثه و یادآوری حادثه‌ای که در تاریخ 1/8/1362 در محور قلعه‌رش - سردشت رخ داده بود، از کوتاهی تیپ٤٠ سراب در برقراری امنیت این جاده و پاک‌سازی مین‌ها قبل از برقراری عبورومرور گلایه کرده و خواستار رسیدگی به این دو حادثه شد.<ref>سند شماره 35٩219 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از تیپ قدس (فرماندهی) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 11/8/1362.</ref>
در شمال ارومیه نیز در درگیری بین یک گروه گشتی ژاندارمری با افراد حزب دمکرات کردستان در منطقه خانیک در شمال هشتیان، یک تن از افراد این حزب کشته و یکی از اهالی محل نیز به‌طور سطحی زخمی شد.
در همین منطقه در حوالی روستای رشکان یک درگیری بین نیروهای خودی و افراد حزب دمکرات رخ داد. در این درگیری یکی از زنان روستا مورد اصابت گلوله افراد حزب دمکرات قرار گرفت و به شهادت رسید.<ref>سند شماره 359201 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 9/8/1362؛ و- سند شماره 359160 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستون چره به رکن٣ هنگ، 16/8/1362.</ref>
در منطقه جنوب‌شرقی صائین‌دژ هم 150 نفر از افراد هیز افشار وابسته به حزب دمکرات قصد حمله به یک پایگاه نیروهای خودی را داشتند، اما نیروهای پایگاه پس از اطلاع از این امر بر سر راه آنان کمین اجرا کردند و درنتیجه افراد حزب عملیات خود را منتفی کردند. این افراد که در اجرای نقشه خود ناکام مانده بودند در مسیر روستای سانجود به منبر ٤ عدد مین کار گذاشتند که نیروهای خودی از این اقدام نیز آگاه شده و مین‌ها را خنثی کردند.<ref>سند شماره 364461 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران صائین‌قلعه (طرح و عملیات) به سپاه منطقه11 (طرح و برنامه عملیات)، 9/8/1362.</ref>
در منطقه عمومی دیواندره نیز نیروهای ژاندارمری موفق به کشف و خنثی‌سازی یک مین قوی شدند.<ref>سند شماره 366591 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 11/8/1362، ص2.</ref>
در حادثه دیگری در نقده، ٣ نفر از افراد وابسته به حزب دمکرات با هدف دستگیری یکی از افراد سابق این حزب به منزل وی مراجعه کردند و چون شخص مذکور در منزل حضور نداشت، پس از بازرسی دقیق خانه، خواهر وی را ضمن تهدید، با قنداق اسلحه مجروح و آنجا را ترک کردند.<ref>سند شماره 355040 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات نقده به اطلاعات منطقه١١، ٩/٨/1362.</ref>
==  گزارش- 280 ==
امروز پیکر ملا حیدر فهیم امام‌جماعت مسجد روستای آویهنگ (واقع در جنوب محور سنندج - مریوان) و ٤ تن از پیشمرگان مسلمان کرد در محور غرب سنندج پیدا شد. این افراد در 23 مهرماه سال جاری در جریان حمله افراد وابسته به سازمان مارکسیستی - مائوئیستی کومه‌له به این روستا به اسارت آنان درآمده بودند.* ملا حیدر فهیم سی‌وهفتمین شهید از روحانیت کردستان است که به‌دست عناصر ضدانقلاب به شهادت رسیده است.<ref>سند شماره 4247/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 15 - 10.</ref>
به‌دنبال شهادت این افراد، سپاه پاسداران کردستان و روحانیت مبارز اهل‌تسنن استان آذربایجان‌غربی اطلاعیه‌هایی در محکومیت این اقدام صادر کردند. در بخشی از اطلاعیه سپاه آمده است:
چته‌ها به‌خاطر جبران شکست‌های صدام در عملیات والفجر٤ با یورش به مردم بی‌دفاع آویهنگ، وحشیانه و مغول‌وار، عده‌ای را به‌همراه امام‌جمعه بزرگوارشان (حاج حیدر فهیم) به اسارت می‌برند که پس از چند هفته شکنجه و آزار سرانجام ایشان را به‌همراه ٤ تن از مجروحین روستای آویهنگ به شهادت می‌رسانند.<ref>همان، ص16.</ref>
بخشی از اطلاعیه روحانیت مبارز اهل‌تسنن استان آذربایجان‌غربی نیز به این شرح است:
شهید ملا حیدر فهیم مدرس ٨١ ساله مدرسه علوم دینی که در اسارت گروهک‌های ملحد کافر بوده، سرانجام به‌جرم دفاع از اسلام و انقلاب اسلامی و رهبری امام امت به ضرب گلوله‌های امریکایی به درجه رفیع شهادت نائل گردید. گروهک‌های مزدور و کافر منطقه که لحظات آخر عمر ننگین خود را می‌گذرانند باید بدانند که با این ترورها نه‌تنها نمی‌توانند خدشه‌ای بر اراده مصمم روحانیت مبارز اهل‌سنت منطقه وارد سازند، بلکه ملت کرد با هدایت و ارشاد روحانیون جان‌برکف کرد سلاح بر دست گرفته و جهت دفع و نابودی این گروهک‌ها و استقرار مبانی جمهوری اسلامی در منطقه به پیش خواهند شتافت.<ref>همان، ص١٦.</ref>
==  گزارش- 281 ==
در آستانه مرحله سوم از عملیات والفجر4، رسانه‌های خارجی همچنان به انعکاس تهدیدات عراق درمورد حمله به اهدافی در عمق خاک ایران پرداختند.
به گزارش رادیو رأس‌الخیمه، نعیم حداد رئیس مجلس ملی عراق، در گردهمایی اتحادیه‌ پارلمان‌های عربی و اروپایی در بغداد، «تصمیم عراق را به توسل به زور جهت جلوگیری از حملات ایران اعلام کرد.» وی همچنین گفت: «[عراق] به‌منظور دفع حملات ایران و مقابله با تهاجمات این کشور به خاک خود مجبور است از کلیه سلاح‌های پیشرفته‌ای که در دست دارد استفاده کند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 10/8/1362، ص8، رادیو رأس‌الخیمه، 9/8/1362.</ref>
خبرگزاری تانیوگ نیز از بغداد گزارش داد: «در عرض چند روز گذشته، نشانه‌های تلاش احتمالی عراق جهت نابودکردن تأسیسات نفتی ایران در جزیره خارک به‌نحو فزاینده‌ای در بغداد نمایانگر شده است. تحولات جبهه جنگ نشان می‌دهد که یک چنین حمله‌ای به‌زودی صورت خواهد گرفت.» تانیوگ افزود: «روزنامه الثوره ارگان حزب حاکم سوسیالیست بعث برای سومین روز متوالی اعلام داشت درصورتی‌که نیروهای ایران به تهاجمات مرزی خود ادامه دهند و تلاش نمایند به خاک عراق نفوذ کنند، جزیره خارک بمباران خواهد شد. این روزنامه که سه روز پیش نوشته بود جزیره خارک به‌عنوان یک هدف احتمالی حمله بازدارنده بعدی عراق تلقی می‌گردد، امروز نوشت بغداد مصمم است تمامی شریان‌های تغذیه تجاوز ایران به عراق را قطع کند.» تانیوگ با اشاره به پرتاب موشک‌های زمین‌به‌زمین عراق به شهرهای دزفول، مسجدسلیمان و بهبهان به نقل از ناظران در بغداد، حمله به بهبهان را از اهمیت ویژه‌ای برخوردار دانست و اضافه کرد: «فاصله این شهر و جزیره خارک (210 کیلومتر) از مرز به یک اندازه است. آنان معتقدند که بغداد با این حمله خواسته است تهدیدات خود را درمورد بمباران احتمالی جزیره خارک صورت عینی‌تری بدهد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، گزارش لحظه‌به‌لحظه از عملیات والفجر4 و بازتاب جهانی آن، شماره 50، 9/8/1362، صص 4 و 5، بغداد - خبرگزاری تانیوگ، 8/8/1362.</ref>
در همین حال، رادیو بغداد امروز در گفتاری به‌منظور تضعیف روحیه و انگیزه نیروهای ایران در منطقه عملیاتی پنجوین اعلام کرد: «نیروهای ما از آرایش رزمی شما اطلاع دارند [و] به‌خاطر اینکه قربانی تجاوز نشوید شماها را از حمله به خاک عراق بر حذر داشتیم، ولی ... به حرف ما گوش نکردند و از پیامدهای تهاجمات قبلی عبرت نگرفتند بلکه پیام‌های عراق را ضعف و ناتوانی به حساب آوردند که عاقبت فرمان تجاوز به شما سربازان و بسیجیان مستقر در مرز پنجوین صادر شد.» در ادامه این بیانیه آمده است: «ما از تمامی مادران و پدران ارتشیان و بسیجی‌های مستقر در جبهه پنجوین می‌خواهیم به یاد فرزندان خودشان باشند و از نابودی آنها جلوگیری کنند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 225، 9/8/1362، صص 14 و 15، رادیو بغداد، 8/8/1362.</ref>
از سوی دیگر، درپی سخنان تند صدام در انتقاد از شرکت‌نکردن کردهای عراقی در جنگ، امروز رادیو صوت‌الجماهیر مدعی شد که این سخنان در مناطق کردنشین عراق همچنان مورد استقبال وسیعی قرار دارد. این رادیو اسامی تعدادی از رؤسای عشایر و قبایل کرد در مناطق مختلف را اعلام کرد که به‌همراه صدها نفر از افراد عشیره یا قبیله خود به فرمانداری‌ها مراجعه و تمایل خود را «جهت شرکت در قادسیه صدام اعلام کردند.» رادیو صوت‌الجماهیر در ادامه افزود: «در استان سلیمانیه همچنان مردم گروه‌گروه به دفاتر حزب بعث مراجعه و آمادگی خود را جهت حمل سلاح و رفتن به جبهه‌ها برای کسب پیروزی اعلام می‌کنند.»<ref>همان، ص16.</ref>
امروز همچنین رادیو اسرائیل با اشاره به گزارش‌های نظامی ایران و عراق در شبانه‌روز گذشته گفت: «چنین برمی‌آید که بن‌بست جنگ در جبهه مریوان - پنجوین همچنان ادامه دارد و هیچ‌یک از طرفین نتوانستند خطوط جبهه را به سود خود تغییر دهند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 9/8/1362، ص8، رادیو اسرائیل، 8/8/1362.</ref> خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داد: «فعالیت نظامی جبهه جنگ عراق و ایران در روز یکشنبه به درگیری‌های محدود در مناطق شمالی و جنوبی محدود بود.» این خبرگزاری سپس به بیانیه نظامی عراق مبنی‌بر حملات بالگردهای عراقی به مواضع نیروهای ایران در منطقه شمالی نبرد اشاره کرد و به نقل از بیانیه مذکور مدعی شد شهر مرزی مندلی و منطقه سیدصادق توسط توپخانه ایران گلوله‌باران شده و خسارات قابل‌توجهی به آن مناطق وارد آمده است.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 226، 10/8/1362، ص7، منامه - خبرگزاری فرانسه، 9/8/1362.</ref>
==  گزارش- 282 ==
باوجود گذشت دو ماه از تخلیه کامل شهر مریوان و دو هفته از آخرین تخلیه شهر بانه، مشکلات آوارگان جنگی این دو شهر مرزی کردستان هنوز ادامه دارد.
خبرگزاری جمهوری اسلامی دراین‌باره گزارش داد: «اقدامات انجام‌شده ازسوی مسئولین دستگاه‌های اجرایی، جمعیت هلال‌احمر و بنیاد امور مهاجرین جنگی در کردستان بسیار اندک بوده و مشکلات 70 هزار آواره این دو شهر مرزی که در روستاها و شهرهای اطراف زندگی می‌کنند همچنان به قوت خود باقی است.» این گزارش با اشاره به مشکلات موجود ازجمله عدم واگذاری 30 دستگاه منزل سازمانی درنظر گرفته‌شده در سقز برای اسکان آوارگان و محدودیت اردوگاه‌های سنندج و سروآباد (در 40 کیلومتری مریوان) برای اسکان 30 هزار آواره مریوانی، به نقل از مسئول جمعیت هلال‌احمر کردستان افزوده است: «این جمعیت برای همه آوارگان در خارج از استان کردستان جا و محل اسکان مناسب در اختیار دارد، اما مردم کمتر حاضر به ترک منطقه می‌شوند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 225، 9/8/1362، ص6، سنندج - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/8/1362.</ref>
==  گزارش- 283 ==
یک روز پیش از نشست شورای امنیت سازمان ملل برای رأی‌گیری درمورد پیش‌نویس قطعنامه جدید درمورد جنگ، نخست‌وزیر جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد: تصمیمات شورای امنیت برای ما قابل‌قبول نیست. در همین ‌حال سلطان بن قابوس حاکم عمان، در مصاحبه‌ای به‌طورتلویحی تأیید کرد که عراق درصدد بین‌المللی‌کردن جنگ است.
میرحسین موسوی نخست‌وزیر صبح امروز با امام خمینی رهبر انقلاب دیدار و گفت‌وگو کرد. وی در پایان این دیدار درمورد طرح قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل اظهار کرد: «شورای امنیت همیشه به‌عنوان محلی که در آنجا حرف آخر را قدرت‌های بزرگ می‌زنند برای ما مطرح بوده و طبیعتاً این شورا با اعتقادات و بنیادهای فکری ما در تعارض کامل است و به‌هیچ‌وجه ما در خودمان احساس تعهدی در مقابل تصمیمات این شورا نمی‌توانیم بکنیم و تا موقعی که در این شورا حرف قلدرها بر حرف مظلومان پیشی دارد و وقتی ماهیت نظام جمهوری اسلامی ظلم‌ستیزی و مقابله با استکبار است چگونه ما می‌توانیم با شورایی که پنج کشور در رأس آن می‌نشینند و می‌خواهند حرف خودشان را با زور به تمام جهان بقبولانند تمکین کنیم. ازاین‌رو طبیعتاً تصمیمات این شورا نمی‌تواند برای ما قابل‌قبول باشد و تاکنون هم شورای امنیت نشان داده که طرف منافع قدرت‌های بزرگ را می‌گیرد و ما نتیجه میانجیگری‌های این شورا را در گذشته هم دررابطه‌با اسرائیل و یا کنگو و همچنین دررابطه‌با سایر ملت‌های مستضعف دیدیم که چگونه به نفع قدرت‌های استکباری و به ضرر ملت‌های مستضعف بوده [است].» نخست‌وزیر همچنین افزود: «هر چیزی را که دراین‌رابطه اعلام کنند ما براساس آن چیزی که مصالح انقلاب اسلامی‌مان حکم خواهد کرد عمل می‌کنیم و یقین داریم که این، خواسته همه ملت‌های مسلمان و همه ملت‌های صلح‌دوست جهان است.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 9/8/1362، ص4.</ref>
رادیو اسرائیل در بازتاب اظهارات موسوی گفت: نخست‌وزیر ایران «یک‌بار دیگر مخالفت آن کشور را با طرحی که قرار است شورای امنیت به تصویب برساند ابراز داشت.» این رادیو سپس به نقل از یک منبع غربی اضافه کرد: «انتظار می‌رود که این قطعنامه از اکثریت آراء برخوردار گردد و احتمال وتوی آن نیز بعید می‌باشد.» رادیو اسرائیل یادآور شد: «در این قطعنامه از دبیرکل ... خواسته شده که با تماس با نمایندگان دو کشور متخاصم راه‌های سریع آتش‌بس را بررسی و نتیجه آن را به شورای امنیت تسلیم کند. همچنین از دو کشور ایران و عراق خواسته شده از هرنوع درگیری که باعث نقض حقوق بشر شود خودداری کرده، از هدف قراردادن مواضع غیرنظامی یکدیگر دست بردارند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 9/8/1362، ص8، رادیو اسرائیل، 8/8/1362.</ref>
از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری فرانسه، نعیم حداد رئیس مجلس عراق، امروز در گردهمایی اتحادیه پارلمان‌های عربی و اروپایی - که هم‌اکنون در بغداد درحال برگزاری است - گفت: «کشورش برقراری یک آتش‌بس در منطقه خلیج [فارس] و تضمین آزادی کشتیرانی در تنگه هرمز را می‌پذیرد.» وی که این مطلب را در گفت‌وگو با ریموند اوفروا عضو پیشین مجلس اروپا اظهار می‌کرد، مدعی شد: «عراق از اولین روزهای جنگ با ایران آتش‌بس و هرگونه ابتکارات صلح بین‌المللی و منطقه‌ای را پذیرفته بود.» حداد افزود: «متقاعد شده‌ایم که باوجود در موضع قدرت بودن ما، جنگ طریق درستی برای احقاق حق نیست.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 225، 9/8/1362، ص2، منامه - خبرگزاری فرانسه، 8/8/1362.</ref> همچنین گزارش رادیو بی‌بی‌سی حاکی است، محی‌الدین معروف معاون رئیس‌جمهوری عراق نیز در این گردهمایی از پارلمان اروپا خواسته است به‌منظور پایان‌دادن به جنگ، ایران را تحریم کند.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 9/8/1362، ص7، رادیو بی‌بی‌سی، 7/8/1362.</ref>
این درحالی است که روزنامه دولتی الجمهوریه عراق «ضمن دعوت مجامع بین‌المللی برای احساس مسئولیت دربرابر خصومت ایران اطمینان داده است که عراق خود را برای یک جنگ طولانی‌مدت آماده می‌کند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 226، 10/8/1362، ص7، منامه - خبرگزاری فرانسه، 9/8/1362.</ref>
در همین ‌حال، سلطان بن قابوس حاکم عمان در مصاحبه‌ای با مجله المستقبل درمورد قصد عراق به استفاده از سلاح‌های جدید در جنگ به‌منظور پایان‌دادن به آن گفت: «فعلاً این جنگ به طول انجامیده و عراق آن را جنگ کلیه اعراب می‌داند و تهران نیز پایان‌دادن به این جنگ و انجام مذاکره را رد می‌کند. به همین دلیل عراق می‌خواهد به جهان بفهماند که این جنگ خطراتی نیز برای جهانیان دربردارد تا بلکه یک راه‌حل جدی برای پایان‌دادن به این جنگ یافت شود.» بن‌قابوس عملی‌شدن تهدیدات اخیر ایران و عراق را در منطقه خلیج‌فارس غیرممکن دانست و خاطرنشان کرد: «منطقه درحال‌حاضر در یک مرحله تهدید و ضدتهدید یا به عبارت دیگر در مرحله توازن تهدیدها به سر می‌برد.»
حاکم عمان با اشاره به احتمال مداخله نظامی امریکا در منطقه خلیج‌فارس درصورت بسته‌شدن تنگه هرمز و تقاضای عمان مبنی‌بر لزوم اتخاذ موضعی واحد ازسوی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس تأکید کرد: «اگر این کشورها یک موضع سیاسی و امنیتی اتخاذ نکنند، دیگران [امریکا] این موضع را دربرابر آنان اتخاذ خواهند کرد.» وی همچنین گفت: در اجلاس آینده سران شورای همکاری «تصمیماتی جدی درمورد چگونگی مقابله با تهدیدات در منطقه اتخاذ خواهد شد و من خواستار سرعت‌بخشیدن به این تصمیم‌گیری‌ها خواهم شد.» سلطان قابوس در پاسخ به سؤالی «درمورد ارائه طرحی ازسوی رئیس امارات عربی متحده به اجلاس آینده سران شورای همکاری [خلیج‌فارس] در دوحه جهت پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران و موظف‌شدن شیخ زاید برای انجام وساطت میان عراق و سوریه» اظهار کرد: «تا آنجا که من اطلاع دارم شورای همکاری هیچ‌یک از پادشاهان، امیران و رئیس کشوری از کشورهای شورا را موظف به انجام تماس، وساطت و تلاش نکرده و وساطت رئیس امارات عربی متحده یک اقدام شخصی بوده و طرح پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران طرح جدیدی نیز نمی‌باشد.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 9/8/1362، ص‌ص5 - 4، رادیو عمان، 7/8/1362.</ref>
==  گزارش- 284 ==
درپی اخطار رسمی عراق به دولت ژاپن مبنی‌بر بمباران پروژه مشترک ایران و ژاپن در مجتمع پتروشیمی بندر امام خمینی، معاون وزیر امور خارجه ژاپن امروز گفت‌وگوهای خود را در بغداد به‌منظور منصرف‌ساختن عراق از حمله به این مجتمع، آغاز کرد. خبرگزاری رویتر ضمن اعلام این مطلب گفت که توشی جیرو ناکاجیما بعد از دیدار و مذاکره با طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق، قرار است به ایران نیز سفر کند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 225، 9/8/1362، ص3، بغداد - خبرگزاری رویتر، 8/8/1362.</ref>
در همین‌ حال روزنامه پرتیراژ آساهی شیمبون در سرمقاله شماره امروز خود با عنوان "ابرهای سیاهی بر خاورمیانه سایه افکنده‌اند" ضمن ابراز نگرانی از توسعه بحران‌های موجود در منطقه‌ای که قسمت اعظم نفت خام وارداتی ژاپن را نیز تأمین می‌کند «از همه طرف‌های درگیر در بحران‌های خاورمیانه [غرب آسیا] خواست از منطق انتقام‌گیری چشم در مقابل چشم اجتناب کرده و زمینه را برای ایجاد ثبات و صلح در منطقه فراهم کنند.»
آساهی با اشاره به تقویت نیروی هوایی عراق و تهدید به بمباران جزیره خارک ازسوی این کشور که به تهدید ایران مبنی‌بر انسداد تنگه هرمز انجامیده است، نوشت: «اگرچه شرایط دشوار عراق که اقتصاد آن به‌دلیل بسته‌شدن خط لوله [نفت] سوریه دچار تزلزل شده، قابل‌همدردی است، اما این برای عراق مشکل خواهد بود که حتی با تهدید سلاح‌های جدید بتواند به صلح دلخواه خود دست یابد.» این روزنامه ضمن آنکه از عراق خواست از حمله به مجتمع پتروشیمی ایران و ژاپن اجتناب ورزد، خاطرنشان کرد که «این طرح برای هدف‌های صلح‌طلبانه و برای کمک به مدرنیزه‌کردن ایران ساخته می‌شود.» آساهی سپس با اشاره به این واقعیت که «دولت ژاپن نمی‌تواند تنها با فرستادن نماینده ویژه به منطقه یا درخواست از دولت فرانسه برای متوقف‌کردن ارسال سلاح‌های جدید به عراق به راه‌حل برای بحران خلیج‌فارس دست یابد»، تأکید کرد: «تلاش‌ها در سازمان ملل و دیگر مکان‌ها نیز جهت آشتی‌دادن ایران و عراق و ایجاد یک چارچوب بین‌المللی برای تأمین امنیت دریانوردی در خلیج‌فارس باید ادامه یابد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 229، 13/8/1362، ص5، توکیو - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 12/8/1362، به نقل از روزنامه آساهی شیمبون.</ref>
==  گزارش- 285 ==
اخبار مربوط به انفجارهای هفته پیش در مراکز استقرار نظامیان امریکایی و فرانسوی در بیروت، امروز درحالی پی گرفته شد که در میان مقامات امریکایی درمورد نحوه اقدامات تلافی‌جویانه همچنان تردیدهایی دیده می‌شود.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، کنت دام معاون وزیر امور خارجه امریکا، در یک مصاحبه تلویزیونی با شبکه سی.‌بی.‌اس. گفت: «امریکا یک رشته اقدامات تلافی‌جویانه را در نظر گرفته که اکنون درحال بررسی آنهاست.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 226، 10/8/1362، صص 25 و 26، واشنگتن - خبرگزاری فرانسه، 9/8/1362.</ref> خبرگزاری فرانسه همچنین در گزارش دیگری به نقل از روزنامه واشنگتن پست اعلام کرد: «از محافل رسمی در واشنگتن کسب اطلاع شد دولت امریکا درصدد گرفتن انتقام از عاملان سوءقصدهای بیروت است، لیکن هنوز این عاملان به‌طور درست شناخته نشده‌اند. همین محافل اضافه می‌کنند که این انتقام‌جویی بیشتر یک حالت نظامی دارد تا یک حالت اقتصادی.» واشنگتن پست درعین‌حال به نقل از یک مقام دیگر وزارت امور خارجه امریکا نوشته است: «خطرات همه‌جانبه چنین عملیاتی به‌نظر زیاد است. از سوی دیگر، هر عمل نظامی تنبیهی علیه ایران به‌ویژه یک حمله هوایی اصولاً مردود به ‌نظر می‌رسد و می‌تواند بیش‌ازپیش به ضرر منافع غرب باشد تا ایران. ... در عوض، انتقام‌گیری از راه اقتصادی آسان‌تر و قابل‌اجراتر است و این هم یکی از راه‌های مورد نظر می‌باشد و بالاخره دیگر راه انتقام‌جویی این است که امریکا از دولت لبنان بخواهد سفارت ایران در این کشور را تعطیل کند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 225، 9/8/1362، ص8، واشنگتن - خبرگزاری فرانسه، 8/8/1362.</ref>
امروز همچنین خبرگزاری کویت گزارش داد رادیو دمشق در تفسیری به مناسبت درپیش‌بودن نشست آشتی ملی در ژنو تأکید کرد: «لبنان کشور مستقلی است که نباید تسلیم نیروهای خارجی شود و از این نظر ضروری است که پیمان‌های ناقض حاکمیت خود را مردود شمارد.» این رادیو خاطرنشان کرد که اجلاس مذکور «احتمالاً آخرین فرصت برقراری صلح در لبنان است و سوریه هم از هیچ تلاشی برای به‌ثمررساندن آن دریغ نخواهد کرد.»<ref>همان، ص9، دمشق - خبرگزاری کویت، 8/8/1362.</ref>




نسخهٔ کنونی تا ‏۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۳۵

روزشمار جنگ سال 1362
1362.08.08
نام‌های دیگر هشت آبان
تاریخ شمسی 1362.08.08
تاریخ میلادی 30 اکتبر 1983
تاریخ قمری 23 محرم 1404


1359.08.08
1360.08.08
1361.08.08
1363.08.08
1364.08.08
1365.08.08
1366.08.08




گزارش- 276

در نشست امروز فرماندهان قرارگاه خاتم سپاه (محسن رضایی و غلامعلی رشید) و فرماندهان قرارگاه مقدم حمزه (سرهنگ امیربیگی و عزیز جعفری) آخرین هماهنگی‌ها درباره مأموریت یگان‌ها، اهداف عملیاتی، سازمان رزم قرارگاه‌های فرعی حمزه و زمان اجرای عملیات صورت گرفت و تصمیم نهایی برای اجرای مرحله سوم عملیات والفجر٤ اتخاذ و به یگان‌ها ابلاغ شد. در این نشست مقرر شد یگان‌های ٣١ عاشورا و 27 حضرت رسول(ص) برای تصرف اهداف سابق خود وارد عمل شوند؛ بدین‌ترتیب مأموریت لشکر٣١ عاشورا در مرحلة سوم عملیات، تصرف ارتفاع 1877 شیخ‌ گزنشین از ارتفاع کانی‌مانگا (از یال شمالی کانی‌مانگا تا جاده‌ای که ازسمت راست ارتفاع 1877 می‌گذرد) و هدف لشکر٢٧ حضرت رسول(ص) نیز تصرف سه قله 1866، 1904 و 1900 کانی‌مانگا تعیین شد. علاوه‌براین، برای یگان‌های ١٤ امام حسین(ع) و 17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) نیز به‌نوعی تعیین‌تکلیف گردید و قرارگاه اعلام کرد که هدف اول این دو لشکر تصرف ارتفاعات مسلط به پنجوین (کله‌قندی) و سنگ معدن و هدف دوم آنها تصرف و تأمین شهرک نالپاریز در جنوب‌غربی کانی‌مانگا و پیشروی بنا به دستور به‌سمت دوله‌سور و شانه‌دری در جنوب منطقه عملیاتی است. در این جلسه همچنین درمورد اجرای عملیات در منطقه بانی‌بنوک نیز به‌اختصار بحث شد، هرچند باتوجه‌به نبود جاده، ازنظر فرماندهان اجرای عملیات در آن منطقه تقریباً ناممکن بود. در ادامه جلسه، آخرین سازمان رزم قرارگاه‌های فرعی حمزه تعیین و بدین‌ شرح به رده‌های مختلف ابلاغ شد: • قرارگاه تاکتیکی حمزه١: لشکر14 امام حسین(ع) با ٤ گردان، لشکر١٧ علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) با ٦ گردان، تیپ٢ از لشکر21 حمزه ارتش با ٣ گردان؛ هدف: تصرف ارتفاعات پنجوین و بنا به دستور تصرف نالپاریز و حرکت به‌سمت شهر شانه‌دری. • قرارگاه تاکتیکی حمزه٢: تیپ٤٤ قمر بنی‌هاشم(ع) با 3 گردان، تیپ٣ از لشکر28 کردستان و گروه رزمی سلمان از ارتش با ٤ گردان به‌عنوان احتیاط منطقه با اولویت به‌کارگیری توسط قرارگاه حمزه٤. • قرارگاه تاکتیکی حمزه٣: لشکر٨ نجف اشرف با یک گردان، لشکر٣١ عاشورا با ٤ گردان، تیپ٢ از لشکر٢٨ کردستان ارتش با ٣ گردان؛ هدف: تصرف ارتفاع شیخ گزنشین (ارتفاع شمالی کانی‌مانگا). • قرارگاه تاکتیکی حمزه٤: لشکر27 حضرت رسول(ص) با ٩ گردان و تیپ١ لشکر٢٨ کردستان ارتش؛ هدف: تصرف سه ارتفاع 1866، 1904 و 1900 کانی‌مانگا. • قرارگاه تاکتیکی حمزه٥: لشکر41 ثارالله(ع) با ٢ گردان و لشکر عملیاتی 30 گرگان ارتش؛ هدف: انهدام دشمن در بانی‌بنوک و پدافند در منطقه مناسب. زمان اجرای عملیات نیز پس از بررسی وضعیت نور ماه و زمان مورد نیاز یگان‌ها برای رساندن نیروها به پای کار و اجرای حمله شبانه ساعت 23:30 روز 9/8/1362 تعیین شد.[۱]

گزارش- 277

حسن تهرانی‌مقدم فرمانده توپخانه قرارگاه خاتم‌الانبیای سپاه که ازطرف فرماندهی سپاه برای بررسی موقعیت نظامی و وضعیت پدافندی تنگه هرمز و جزایر سه‌گانه و چگونگی به‌کارگیری توپخانه برای مسدودکردن تنگه هرمز در مواقع بحرانی به آن منطقه سفر کرده بود، گزارش خود را در جلسه‌ای با حضور محسن رضایی، سیدرحیم صفوی و غلامعلی رشید ارائه کرد. وی در این گزارش ضمن توضیحاتی درباره ضعف پدافندی و کمبودهای جزایر و تنگه هرمز ازقبیل نبود جاده و اسکله، درخصوص اقدام امریکا برای تقویت نیروی دریایی عمان و واگذاری تعدادی ناوچه با قابلیت پرتاب موشک اگزوسه مطالبی بیان کرد. تهرانی مقدم همچنین با انتقاد از دیدگاه موجود در برخی رده‌های نیروی دریایی ارتش که مبتنی‌بر ابزار محوری است، به تأثیر مثبت حضور نیروهای سپاه در کنار واحدهای عملیاتی نیروی دریایی ارتش و دلگرمی افراد نیروی دریایی از این امر اشاره و خاطرنشان کرد که اگر در منطقه وضعیت بحرانی شود و کار به درگیری با امریکا بکشد حضور نیروهای سپاه الزامی است. فرمانده توپخانه قرارگاه خاتم در توضیح بخش دیگری از مأموریت خود که بررسی کاربرد توپخانه برای مسدودکردن تنگه هرمز بود، گفت: در این سفر چگونگی استفاده از توپخانه ساحل‌به‌دریا و روش کنترل تنگه با توپخانه و شلیک به ناوها را مورد بررسی قرار دادیم. عرض تنگه هرمز ٤٤ کیلومتر است و نیروی زمینی ارتش ابتکاری به خرج داده و برد گلوله‌های توپ175 میلی‌متری را تا 50 کیلومتر افزایش داده است، ولی چون وزن گلوله 175 میلی‌متری و قدرت انفجاری آن کم است، لذا ما روی طرحی کار می‌کنیم که بتوانیم برد گلوله‌های توپ130 میلی‌متری را که سرجنگی آن 20 کیلو وزن دارد تا 40 کیلومتر افزایش بدهیم. اگر این اتفاق بیفتد می‌توانیم فاصله 40 کیلومتری را با قدرت انفجار بیشتری هدف قرار دهیم. وی افزود: دراین‌باره پیشرفت‌هایی نیز داشته‌ایم و در آینده نزدیک خبرهای خوبی به شما خواهیم داد.[۲]

گزارش- 278

توپخانه‌های ارتش عراق امروز هم مناطق مختلف شهرهای خرمشهر و آبادان را هدف قرار دادند. طبق گزارش فرماندار خرمشهر، خیابان امام خمینی، جاده خرمشهر - آبادان، پل‌نو، اطراف کلانتری بخش یک، دیری‌فارم و گمرک در ساعت‌های مختلف هدف گلوله‌های توپخانه عراق قرار گرفت و خسارت‌هایی به بار آمد. در آبادان نیز براثر اصابت گلوله‌های توپ دشمن به چندین نقطه از شهر یک تن شهید شد و 23 نفر زخمی شدند، علاوه‌براین 2 منزل مسکونی و یک مغازه نیز تخریب گردید.[۳]

گزارش- 279

حوادث مناطق کردنشین استان‌های کردستان و آذربایجان‌غربی در روز جاری هرچند ازنظر تعداد کمتر از روزهای قبل بود، ولی تلفات قابل‌توجهی را به نیروهای خودی وارد آورد. در یکی از این حوادث در ساعت 21 امروز، افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی پایگاه گزان بالا در غرب جاده سنندج - دیواندره را با شلیک آر.پی.‌جی٧ هدف حمله قرار دادند. در این حادثه تمام افراد مستقر در پایگاه که شامل 30 نفر از نیروهای بسیجی شهرهای اصفهان، کاشان، باختران و پیشمرگان مسلمان کرد بودند، به شهادت رسیدند. مهاجمان پس از غارت تمامی وسایل و جنگ‌افزارهای پایگاه آنجا را به آتش کشیدند.[۴] در جنوب‌شرقی سردشت نیز یک خودروی واحد مهندسی تیپ قدس هنگام عبور از محور بوالحسن - صالح به مینی که گروه‌های مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند برخورد کرد. در این حادثه خودرو منهدم و یک تن از سرنشینان آن شهید شد و ٣ تن دیگر نیز به‌شدت زخمی شدند. فرمانده تیپ قدس در نامه‌ای به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ضمن اعلام خبر این حادثه و یادآوری حادثه‌ای که در تاریخ 1/8/1362 در محور قلعه‌رش - سردشت رخ داده بود، از کوتاهی تیپ٤٠ سراب در برقراری امنیت این جاده و پاک‌سازی مین‌ها قبل از برقراری عبورومرور گلایه کرده و خواستار رسیدگی به این دو حادثه شد.[۵] در شمال ارومیه نیز در درگیری بین یک گروه گشتی ژاندارمری با افراد حزب دمکرات کردستان در منطقه خانیک در شمال هشتیان، یک تن از افراد این حزب کشته و یکی از اهالی محل نیز به‌طور سطحی زخمی شد. در همین منطقه در حوالی روستای رشکان یک درگیری بین نیروهای خودی و افراد حزب دمکرات رخ داد. در این درگیری یکی از زنان روستا مورد اصابت گلوله افراد حزب دمکرات قرار گرفت و به شهادت رسید.[۶] در منطقه جنوب‌شرقی صائین‌دژ هم 150 نفر از افراد هیز افشار وابسته به حزب دمکرات قصد حمله به یک پایگاه نیروهای خودی را داشتند، اما نیروهای پایگاه پس از اطلاع از این امر بر سر راه آنان کمین اجرا کردند و درنتیجه افراد حزب عملیات خود را منتفی کردند. این افراد که در اجرای نقشه خود ناکام مانده بودند در مسیر روستای سانجود به منبر ٤ عدد مین کار گذاشتند که نیروهای خودی از این اقدام نیز آگاه شده و مین‌ها را خنثی کردند.[۷] در منطقه عمومی دیواندره نیز نیروهای ژاندارمری موفق به کشف و خنثی‌سازی یک مین قوی شدند.[۸] در حادثه دیگری در نقده، ٣ نفر از افراد وابسته به حزب دمکرات با هدف دستگیری یکی از افراد سابق این حزب به منزل وی مراجعه کردند و چون شخص مذکور در منزل حضور نداشت، پس از بازرسی دقیق خانه، خواهر وی را ضمن تهدید، با قنداق اسلحه مجروح و آنجا را ترک کردند.[۹]

گزارش- 280

امروز پیکر ملا حیدر فهیم امام‌جماعت مسجد روستای آویهنگ (واقع در جنوب محور سنندج - مریوان) و ٤ تن از پیشمرگان مسلمان کرد در محور غرب سنندج پیدا شد. این افراد در 23 مهرماه سال جاری در جریان حمله افراد وابسته به سازمان مارکسیستی - مائوئیستی کومه‌له به این روستا به اسارت آنان درآمده بودند.* ملا حیدر فهیم سی‌وهفتمین شهید از روحانیت کردستان است که به‌دست عناصر ضدانقلاب به شهادت رسیده است.[۱۰] به‌دنبال شهادت این افراد، سپاه پاسداران کردستان و روحانیت مبارز اهل‌تسنن استان آذربایجان‌غربی اطلاعیه‌هایی در محکومیت این اقدام صادر کردند. در بخشی از اطلاعیه سپاه آمده است: چته‌ها به‌خاطر جبران شکست‌های صدام در عملیات والفجر٤ با یورش به مردم بی‌دفاع آویهنگ، وحشیانه و مغول‌وار، عده‌ای را به‌همراه امام‌جمعه بزرگوارشان (حاج حیدر فهیم) به اسارت می‌برند که پس از چند هفته شکنجه و آزار سرانجام ایشان را به‌همراه ٤ تن از مجروحین روستای آویهنگ به شهادت می‌رسانند.[۱۱] بخشی از اطلاعیه روحانیت مبارز اهل‌تسنن استان آذربایجان‌غربی نیز به این شرح است: شهید ملا حیدر فهیم مدرس ٨١ ساله مدرسه علوم دینی که در اسارت گروهک‌های ملحد کافر بوده، سرانجام به‌جرم دفاع از اسلام و انقلاب اسلامی و رهبری امام امت به ضرب گلوله‌های امریکایی به درجه رفیع شهادت نائل گردید. گروهک‌های مزدور و کافر منطقه که لحظات آخر عمر ننگین خود را می‌گذرانند باید بدانند که با این ترورها نه‌تنها نمی‌توانند خدشه‌ای بر اراده مصمم روحانیت مبارز اهل‌سنت منطقه وارد سازند، بلکه ملت کرد با هدایت و ارشاد روحانیون جان‌برکف کرد سلاح بر دست گرفته و جهت دفع و نابودی این گروهک‌ها و استقرار مبانی جمهوری اسلامی در منطقه به پیش خواهند شتافت.[۱۲]

گزارش- 281

در آستانه مرحله سوم از عملیات والفجر4، رسانه‌های خارجی همچنان به انعکاس تهدیدات عراق درمورد حمله به اهدافی در عمق خاک ایران پرداختند. به گزارش رادیو رأس‌الخیمه، نعیم حداد رئیس مجلس ملی عراق، در گردهمایی اتحادیه‌ پارلمان‌های عربی و اروپایی در بغداد، «تصمیم عراق را به توسل به زور جهت جلوگیری از حملات ایران اعلام کرد.» وی همچنین گفت: «[عراق] به‌منظور دفع حملات ایران و مقابله با تهاجمات این کشور به خاک خود مجبور است از کلیه سلاح‌های پیشرفته‌ای که در دست دارد استفاده کند.»[۱۳] خبرگزاری تانیوگ نیز از بغداد گزارش داد: «در عرض چند روز گذشته، نشانه‌های تلاش احتمالی عراق جهت نابودکردن تأسیسات نفتی ایران در جزیره خارک به‌نحو فزاینده‌ای در بغداد نمایانگر شده است. تحولات جبهه جنگ نشان می‌دهد که یک چنین حمله‌ای به‌زودی صورت خواهد گرفت.» تانیوگ افزود: «روزنامه الثوره ارگان حزب حاکم سوسیالیست بعث برای سومین روز متوالی اعلام داشت درصورتی‌که نیروهای ایران به تهاجمات مرزی خود ادامه دهند و تلاش نمایند به خاک عراق نفوذ کنند، جزیره خارک بمباران خواهد شد. این روزنامه که سه روز پیش نوشته بود جزیره خارک به‌عنوان یک هدف احتمالی حمله بازدارنده بعدی عراق تلقی می‌گردد، امروز نوشت بغداد مصمم است تمامی شریان‌های تغذیه تجاوز ایران به عراق را قطع کند.» تانیوگ با اشاره به پرتاب موشک‌های زمین‌به‌زمین عراق به شهرهای دزفول، مسجدسلیمان و بهبهان به نقل از ناظران در بغداد، حمله به بهبهان را از اهمیت ویژه‌ای برخوردار دانست و اضافه کرد: «فاصله این شهر و جزیره خارک (210 کیلومتر) از مرز به یک اندازه است. آنان معتقدند که بغداد با این حمله خواسته است تهدیدات خود را درمورد بمباران احتمالی جزیره خارک صورت عینی‌تری بدهد.»[۱۴] در همین حال، رادیو بغداد امروز در گفتاری به‌منظور تضعیف روحیه و انگیزه نیروهای ایران در منطقه عملیاتی پنجوین اعلام کرد: «نیروهای ما از آرایش رزمی شما اطلاع دارند [و] به‌خاطر اینکه قربانی تجاوز نشوید شماها را از حمله به خاک عراق بر حذر داشتیم، ولی ... به حرف ما گوش نکردند و از پیامدهای تهاجمات قبلی عبرت نگرفتند بلکه پیام‌های عراق را ضعف و ناتوانی به حساب آوردند که عاقبت فرمان تجاوز به شما سربازان و بسیجیان مستقر در مرز پنجوین صادر شد.» در ادامه این بیانیه آمده است: «ما از تمامی مادران و پدران ارتشیان و بسیجی‌های مستقر در جبهه پنجوین می‌خواهیم به یاد فرزندان خودشان باشند و از نابودی آنها جلوگیری کنند.»[۱۵] از سوی دیگر، درپی سخنان تند صدام در انتقاد از شرکت‌نکردن کردهای عراقی در جنگ، امروز رادیو صوت‌الجماهیر مدعی شد که این سخنان در مناطق کردنشین عراق همچنان مورد استقبال وسیعی قرار دارد. این رادیو اسامی تعدادی از رؤسای عشایر و قبایل کرد در مناطق مختلف را اعلام کرد که به‌همراه صدها نفر از افراد عشیره یا قبیله خود به فرمانداری‌ها مراجعه و تمایل خود را «جهت شرکت در قادسیه صدام اعلام کردند.» رادیو صوت‌الجماهیر در ادامه افزود: «در استان سلیمانیه همچنان مردم گروه‌گروه به دفاتر حزب بعث مراجعه و آمادگی خود را جهت حمل سلاح و رفتن به جبهه‌ها برای کسب پیروزی اعلام می‌کنند.»[۱۶] امروز همچنین رادیو اسرائیل با اشاره به گزارش‌های نظامی ایران و عراق در شبانه‌روز گذشته گفت: «چنین برمی‌آید که بن‌بست جنگ در جبهه مریوان - پنجوین همچنان ادامه دارد و هیچ‌یک از طرفین نتوانستند خطوط جبهه را به سود خود تغییر دهند.»[۱۷] خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داد: «فعالیت نظامی جبهه جنگ عراق و ایران در روز یکشنبه به درگیری‌های محدود در مناطق شمالی و جنوبی محدود بود.» این خبرگزاری سپس به بیانیه نظامی عراق مبنی‌بر حملات بالگردهای عراقی به مواضع نیروهای ایران در منطقه شمالی نبرد اشاره کرد و به نقل از بیانیه مذکور مدعی شد شهر مرزی مندلی و منطقه سیدصادق توسط توپخانه ایران گلوله‌باران شده و خسارات قابل‌توجهی به آن مناطق وارد آمده است.[۱۸]

گزارش- 282

باوجود گذشت دو ماه از تخلیه کامل شهر مریوان و دو هفته از آخرین تخلیه شهر بانه، مشکلات آوارگان جنگی این دو شهر مرزی کردستان هنوز ادامه دارد. خبرگزاری جمهوری اسلامی دراین‌باره گزارش داد: «اقدامات انجام‌شده ازسوی مسئولین دستگاه‌های اجرایی، جمعیت هلال‌احمر و بنیاد امور مهاجرین جنگی در کردستان بسیار اندک بوده و مشکلات 70 هزار آواره این دو شهر مرزی که در روستاها و شهرهای اطراف زندگی می‌کنند همچنان به قوت خود باقی است.» این گزارش با اشاره به مشکلات موجود ازجمله عدم واگذاری 30 دستگاه منزل سازمانی درنظر گرفته‌شده در سقز برای اسکان آوارگان و محدودیت اردوگاه‌های سنندج و سروآباد (در 40 کیلومتری مریوان) برای اسکان 30 هزار آواره مریوانی، به نقل از مسئول جمعیت هلال‌احمر کردستان افزوده است: «این جمعیت برای همه آوارگان در خارج از استان کردستان جا و محل اسکان مناسب در اختیار دارد، اما مردم کمتر حاضر به ترک منطقه می‌شوند.»[۱۹]

گزارش- 283

یک روز پیش از نشست شورای امنیت سازمان ملل برای رأی‌گیری درمورد پیش‌نویس قطعنامه جدید درمورد جنگ، نخست‌وزیر جمهوری اسلامی ایران تأکید کرد: تصمیمات شورای امنیت برای ما قابل‌قبول نیست. در همین ‌حال سلطان بن قابوس حاکم عمان، در مصاحبه‌ای به‌طورتلویحی تأیید کرد که عراق درصدد بین‌المللی‌کردن جنگ است. میرحسین موسوی نخست‌وزیر صبح امروز با امام خمینی رهبر انقلاب دیدار و گفت‌وگو کرد. وی در پایان این دیدار درمورد طرح قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل اظهار کرد: «شورای امنیت همیشه به‌عنوان محلی که در آنجا حرف آخر را قدرت‌های بزرگ می‌زنند برای ما مطرح بوده و طبیعتاً این شورا با اعتقادات و بنیادهای فکری ما در تعارض کامل است و به‌هیچ‌وجه ما در خودمان احساس تعهدی در مقابل تصمیمات این شورا نمی‌توانیم بکنیم و تا موقعی که در این شورا حرف قلدرها بر حرف مظلومان پیشی دارد و وقتی ماهیت نظام جمهوری اسلامی ظلم‌ستیزی و مقابله با استکبار است چگونه ما می‌توانیم با شورایی که پنج کشور در رأس آن می‌نشینند و می‌خواهند حرف خودشان را با زور به تمام جهان بقبولانند تمکین کنیم. ازاین‌رو طبیعتاً تصمیمات این شورا نمی‌تواند برای ما قابل‌قبول باشد و تاکنون هم شورای امنیت نشان داده که طرف منافع قدرت‌های بزرگ را می‌گیرد و ما نتیجه میانجیگری‌های این شورا را در گذشته هم دررابطه‌با اسرائیل و یا کنگو و همچنین دررابطه‌با سایر ملت‌های مستضعف دیدیم که چگونه به نفع قدرت‌های استکباری و به ضرر ملت‌های مستضعف بوده [است].» نخست‌وزیر همچنین افزود: «هر چیزی را که دراین‌رابطه اعلام کنند ما براساس آن چیزی که مصالح انقلاب اسلامی‌مان حکم خواهد کرد عمل می‌کنیم و یقین داریم که این، خواسته همه ملت‌های مسلمان و همه ملت‌های صلح‌دوست جهان است.»[۲۰] رادیو اسرائیل در بازتاب اظهارات موسوی گفت: نخست‌وزیر ایران «یک‌بار دیگر مخالفت آن کشور را با طرحی که قرار است شورای امنیت به تصویب برساند ابراز داشت.» این رادیو سپس به نقل از یک منبع غربی اضافه کرد: «انتظار می‌رود که این قطعنامه از اکثریت آراء برخوردار گردد و احتمال وتوی آن نیز بعید می‌باشد.» رادیو اسرائیل یادآور شد: «در این قطعنامه از دبیرکل ... خواسته شده که با تماس با نمایندگان دو کشور متخاصم راه‌های سریع آتش‌بس را بررسی و نتیجه آن را به شورای امنیت تسلیم کند. همچنین از دو کشور ایران و عراق خواسته شده از هرنوع درگیری که باعث نقض حقوق بشر شود خودداری کرده، از هدف قراردادن مواضع غیرنظامی یکدیگر دست بردارند.»[۲۱] از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری فرانسه، نعیم حداد رئیس مجلس عراق، امروز در گردهمایی اتحادیه پارلمان‌های عربی و اروپایی - که هم‌اکنون در بغداد درحال برگزاری است - گفت: «کشورش برقراری یک آتش‌بس در منطقه خلیج [فارس] و تضمین آزادی کشتیرانی در تنگه هرمز را می‌پذیرد.» وی که این مطلب را در گفت‌وگو با ریموند اوفروا عضو پیشین مجلس اروپا اظهار می‌کرد، مدعی شد: «عراق از اولین روزهای جنگ با ایران آتش‌بس و هرگونه ابتکارات صلح بین‌المللی و منطقه‌ای را پذیرفته بود.» حداد افزود: «متقاعد شده‌ایم که باوجود در موضع قدرت بودن ما، جنگ طریق درستی برای احقاق حق نیست.»[۲۲] همچنین گزارش رادیو بی‌بی‌سی حاکی است، محی‌الدین معروف معاون رئیس‌جمهوری عراق نیز در این گردهمایی از پارلمان اروپا خواسته است به‌منظور پایان‌دادن به جنگ، ایران را تحریم کند.[۲۳] این درحالی است که روزنامه دولتی الجمهوریه عراق «ضمن دعوت مجامع بین‌المللی برای احساس مسئولیت دربرابر خصومت ایران اطمینان داده است که عراق خود را برای یک جنگ طولانی‌مدت آماده می‌کند.»[۲۴] در همین ‌حال، سلطان بن قابوس حاکم عمان در مصاحبه‌ای با مجله المستقبل درمورد قصد عراق به استفاده از سلاح‌های جدید در جنگ به‌منظور پایان‌دادن به آن گفت: «فعلاً این جنگ به طول انجامیده و عراق آن را جنگ کلیه اعراب می‌داند و تهران نیز پایان‌دادن به این جنگ و انجام مذاکره را رد می‌کند. به همین دلیل عراق می‌خواهد به جهان بفهماند که این جنگ خطراتی نیز برای جهانیان دربردارد تا بلکه یک راه‌حل جدی برای پایان‌دادن به این جنگ یافت شود.» بن‌قابوس عملی‌شدن تهدیدات اخیر ایران و عراق را در منطقه خلیج‌فارس غیرممکن دانست و خاطرنشان کرد: «منطقه درحال‌حاضر در یک مرحله تهدید و ضدتهدید یا به عبارت دیگر در مرحله توازن تهدیدها به سر می‌برد.» حاکم عمان با اشاره به احتمال مداخله نظامی امریکا در منطقه خلیج‌فارس درصورت بسته‌شدن تنگه هرمز و تقاضای عمان مبنی‌بر لزوم اتخاذ موضعی واحد ازسوی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس تأکید کرد: «اگر این کشورها یک موضع سیاسی و امنیتی اتخاذ نکنند، دیگران [امریکا] این موضع را دربرابر آنان اتخاذ خواهند کرد.» وی همچنین گفت: در اجلاس آینده سران شورای همکاری «تصمیماتی جدی درمورد چگونگی مقابله با تهدیدات در منطقه اتخاذ خواهد شد و من خواستار سرعت‌بخشیدن به این تصمیم‌گیری‌ها خواهم شد.» سلطان قابوس در پاسخ به سؤالی «درمورد ارائه طرحی ازسوی رئیس امارات عربی متحده به اجلاس آینده سران شورای همکاری [خلیج‌فارس] در دوحه جهت پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران و موظف‌شدن شیخ زاید برای انجام وساطت میان عراق و سوریه» اظهار کرد: «تا آنجا که من اطلاع دارم شورای همکاری هیچ‌یک از پادشاهان، امیران و رئیس کشوری از کشورهای شورا را موظف به انجام تماس، وساطت و تلاش نکرده و وساطت رئیس امارات عربی متحده یک اقدام شخصی بوده و طرح پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران طرح جدیدی نیز نمی‌باشد.»[۲۵]

گزارش- 284

درپی اخطار رسمی عراق به دولت ژاپن مبنی‌بر بمباران پروژه مشترک ایران و ژاپن در مجتمع پتروشیمی بندر امام خمینی، معاون وزیر امور خارجه ژاپن امروز گفت‌وگوهای خود را در بغداد به‌منظور منصرف‌ساختن عراق از حمله به این مجتمع، آغاز کرد. خبرگزاری رویتر ضمن اعلام این مطلب گفت که توشی جیرو ناکاجیما بعد از دیدار و مذاکره با طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق، قرار است به ایران نیز سفر کند.[۲۶] در همین‌ حال روزنامه پرتیراژ آساهی شیمبون در سرمقاله شماره امروز خود با عنوان "ابرهای سیاهی بر خاورمیانه سایه افکنده‌اند" ضمن ابراز نگرانی از توسعه بحران‌های موجود در منطقه‌ای که قسمت اعظم نفت خام وارداتی ژاپن را نیز تأمین می‌کند «از همه طرف‌های درگیر در بحران‌های خاورمیانه [غرب آسیا] خواست از منطق انتقام‌گیری چشم در مقابل چشم اجتناب کرده و زمینه را برای ایجاد ثبات و صلح در منطقه فراهم کنند.» آساهی با اشاره به تقویت نیروی هوایی عراق و تهدید به بمباران جزیره خارک ازسوی این کشور که به تهدید ایران مبنی‌بر انسداد تنگه هرمز انجامیده است، نوشت: «اگرچه شرایط دشوار عراق که اقتصاد آن به‌دلیل بسته‌شدن خط لوله [نفت] سوریه دچار تزلزل شده، قابل‌همدردی است، اما این برای عراق مشکل خواهد بود که حتی با تهدید سلاح‌های جدید بتواند به صلح دلخواه خود دست یابد.» این روزنامه ضمن آنکه از عراق خواست از حمله به مجتمع پتروشیمی ایران و ژاپن اجتناب ورزد، خاطرنشان کرد که «این طرح برای هدف‌های صلح‌طلبانه و برای کمک به مدرنیزه‌کردن ایران ساخته می‌شود.» آساهی سپس با اشاره به این واقعیت که «دولت ژاپن نمی‌تواند تنها با فرستادن نماینده ویژه به منطقه یا درخواست از دولت فرانسه برای متوقف‌کردن ارسال سلاح‌های جدید به عراق به راه‌حل برای بحران خلیج‌فارس دست یابد»، تأکید کرد: «تلاش‌ها در سازمان ملل و دیگر مکان‌ها نیز جهت آشتی‌دادن ایران و عراق و ایجاد یک چارچوب بین‌المللی برای تأمین امنیت دریانوردی در خلیج‌فارس باید ادامه یابد.»[۲۷]

گزارش- 285

اخبار مربوط به انفجارهای هفته پیش در مراکز استقرار نظامیان امریکایی و فرانسوی در بیروت، امروز درحالی پی گرفته شد که در میان مقامات امریکایی درمورد نحوه اقدامات تلافی‌جویانه همچنان تردیدهایی دیده می‌شود. به گزارش خبرگزاری فرانسه، کنت دام معاون وزیر امور خارجه امریکا، در یک مصاحبه تلویزیونی با شبکه سی.‌بی.‌اس. گفت: «امریکا یک رشته اقدامات تلافی‌جویانه را در نظر گرفته که اکنون درحال بررسی آنهاست.»[۲۸] خبرگزاری فرانسه همچنین در گزارش دیگری به نقل از روزنامه واشنگتن پست اعلام کرد: «از محافل رسمی در واشنگتن کسب اطلاع شد دولت امریکا درصدد گرفتن انتقام از عاملان سوءقصدهای بیروت است، لیکن هنوز این عاملان به‌طور درست شناخته نشده‌اند. همین محافل اضافه می‌کنند که این انتقام‌جویی بیشتر یک حالت نظامی دارد تا یک حالت اقتصادی.» واشنگتن پست درعین‌حال به نقل از یک مقام دیگر وزارت امور خارجه امریکا نوشته است: «خطرات همه‌جانبه چنین عملیاتی به‌نظر زیاد است. از سوی دیگر، هر عمل نظامی تنبیهی علیه ایران به‌ویژه یک حمله هوایی اصولاً مردود به ‌نظر می‌رسد و می‌تواند بیش‌ازپیش به ضرر منافع غرب باشد تا ایران. ... در عوض، انتقام‌گیری از راه اقتصادی آسان‌تر و قابل‌اجراتر است و این هم یکی از راه‌های مورد نظر می‌باشد و بالاخره دیگر راه انتقام‌جویی این است که امریکا از دولت لبنان بخواهد سفارت ایران در این کشور را تعطیل کند.»[۲۹] امروز همچنین خبرگزاری کویت گزارش داد رادیو دمشق در تفسیری به مناسبت درپیش‌بودن نشست آشتی ملی در ژنو تأکید کرد: «لبنان کشور مستقلی است که نباید تسلیم نیروهای خارجی شود و از این نظر ضروری است که پیمان‌های ناقض حاکمیت خود را مردود شمارد.» این رادیو خاطرنشان کرد که اجلاس مذکور «احتمالاً آخرین فرصت برقراری صلح در لبنان است و سوریه هم از هیچ تلاشی برای به‌ثمررساندن آن دریغ نخواهد کرد.»[۳۰]





پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/08/08

  1. ↑ سند شماره 4247/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 8/8/1362، نوار شماره 12970)، داود رنجبر، صص 15 - 10؛ و- سند شماره 306399 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) رده مریوان (رکن٣)، 8/8/1362.
  2. ↑ سند شماره 4247/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 8/8/1362، نوار شماره 12970)، داود رنجبر، صص 15 - 10؛ و- سند شماره 306399 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) رده مریوان (رکن٣)، 8/8/1362.
  3. ↑ سند شماره 291065 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری خرمشهر به دفتر سیاسی - انتظامی استانداری خوزستان، 8/8/1362؛ و- سند شماره 366037 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان (دفتر سیاسی - انتظامی)، 8/8/1362.
  4. ↑ سند شماره 113188 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، شماره ٨، 17/9/1362، ص١؛ و- سند شماره 89003 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن هفتگی مرکز فرماندهی سپاه، 22/8/1362، ص20؛ و- سند شماره 341715 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن٣) به استانداری کردستان، 9/8/1362.
  5. ↑ سند شماره 35٩219 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از تیپ قدس (فرماندهی) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 11/8/1362.
  6. ↑ سند شماره 359201 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 9/8/1362؛ و- سند شماره 359160 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستون چره به رکن٣ هنگ، 16/8/1362.
  7. ↑ سند شماره 364461 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران صائین‌قلعه (طرح و عملیات) به سپاه منطقه11 (طرح و برنامه عملیات)، 9/8/1362.
  8. ↑ سند شماره 366591 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 11/8/1362، ص2.
  9. ↑ سند شماره 355040 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات نقده به اطلاعات منطقه١١، ٩/٨/1362.
  10. ↑ سند شماره 4247/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 15 - 10.
  11. ↑ همان، ص16.
  12. ↑ همان، ص١٦.
  13. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 10/8/1362، ص8، رادیو رأس‌الخیمه، 9/8/1362.
  14. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، گزارش لحظه‌به‌لحظه از عملیات والفجر4 و بازتاب جهانی آن، شماره 50، 9/8/1362، صص 4 و 5، بغداد - خبرگزاری تانیوگ، 8/8/1362.
  15. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 225، 9/8/1362، صص 14 و 15، رادیو بغداد، 8/8/1362.
  16. ↑ همان، ص16.
  17. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 9/8/1362، ص8، رادیو اسرائیل، 8/8/1362.
  18. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 226، 10/8/1362، ص7، منامه - خبرگزاری فرانسه، 9/8/1362.
  19. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 225، 9/8/1362، ص6، سنندج - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/8/1362.
  20. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 9/8/1362، ص4.
  21. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 9/8/1362، ص8، رادیو اسرائیل، 8/8/1362.
  22. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 225، 9/8/1362، ص2، منامه - خبرگزاری فرانسه، 8/8/1362.
  23. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 9/8/1362، ص7، رادیو بی‌بی‌سی، 7/8/1362.
  24. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 226، 10/8/1362، ص7، منامه - خبرگزاری فرانسه، 9/8/1362.
  25. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 9/8/1362، ص‌ص5 - 4، رادیو عمان، 7/8/1362.
  26. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 225، 9/8/1362، ص3، بغداد - خبرگزاری رویتر، 8/8/1362.
  27. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 229، 13/8/1362، ص5، توکیو - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 12/8/1362، به نقل از روزنامه آساهی شیمبون.
  28. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 226، 10/8/1362، صص 25 و 26، واشنگتن - خبرگزاری فرانسه، 9/8/1362.
  29. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 225، 9/8/1362، ص8، واشنگتن - خبرگزاری فرانسه، 8/8/1362.
  30. ↑ همان، ص9، دمشق - خبرگزاری کویت، 8/8/1362.





برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1362.08.08&oldid=4119»