1366.04.09: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| سطر ۵۹: | سطر ۵۹: | ||
آقای لاریجانی در حاشیه این اجلاس با یولی ورونتسف معاون اول وزارت خارجه شوروی، دیدار کرد. خبرگزاری تاس درباره موضوعات مورد بحث در این دیدار گزارش داد: «دو مقام مزبور، در ادامه تبادل نظرهای خود که اخیراً در تهران صورت گرفته بود، درباره گسترش بیشتر مناسبات دو کشور ایران و شوروی، جنگ ایران و عراق و دخالت در اوضاع خلیجفارس به گفت‌وگو پرداختند.»<ref>همان، ص36، ژنو - خبرگزاری تاس، 9/4/1366.</ref> روزنامه نیویورک تایمز به بهانة این دیدار، در مقاله‌ای با عنوان "مانورهای دیپلماتیک شوروی در ایران" نوشته است: «شوروی مانورهای دیپلماتیک خود در ایران را جهت برانگیختن این کشور به قطع هرگونه حمله به نفتکشهایش در خلیج[فارس]، افزایش داده است.» این روزنامه می‌افزاید: «یولی ورونتسف معاون وزیر امورخارجه شوروی، در اوایل ماه به مقامات ایرانی پیشنهاد کرده است در صورتی که تهران از حمله به کشتیهای شوروی خودداری ورزد، این کشور برای تحریم ابتکار امریکا مبنی‌بر محاصره صادرات تسلیحات به ایران در شورای امنیت سازمان ملل، دست به هر کاری خواهد زد.»<ref>همان، صص 33 و 34، نیویورک - خبرگزاری فرانسه، 9/4/1366.</ref> | آقای لاریجانی در حاشیه این اجلاس با یولی ورونتسف معاون اول وزارت خارجه شوروی، دیدار کرد. خبرگزاری تاس درباره موضوعات مورد بحث در این دیدار گزارش داد: «دو مقام مزبور، در ادامه تبادل نظرهای خود که اخیراً در تهران صورت گرفته بود، درباره گسترش بیشتر مناسبات دو کشور ایران و شوروی، جنگ ایران و عراق و دخالت در اوضاع خلیجفارس به گفت‌وگو پرداختند.»<ref>همان، ص36، ژنو - خبرگزاری تاس، 9/4/1366.</ref> روزنامه نیویورک تایمز به بهانة این دیدار، در مقاله‌ای با عنوان "مانورهای دیپلماتیک شوروی در ایران" نوشته است: «شوروی مانورهای دیپلماتیک خود در ایران را جهت برانگیختن این کشور به قطع هرگونه حمله به نفتکشهایش در خلیج[فارس]، افزایش داده است.» این روزنامه می‌افزاید: «یولی ورونتسف معاون وزیر امورخارجه شوروی، در اوایل ماه به مقامات ایرانی پیشنهاد کرده است در صورتی که تهران از حمله به کشتیهای شوروی خودداری ورزد، این کشور برای تحریم ابتکار امریکا مبنی‌بر محاصره صادرات تسلیحات به ایران در شورای امنیت سازمان ملل، دست به هر کاری خواهد زد.»<ref>همان، صص 33 و 34، نیویورک - خبرگزاری فرانسه، 9/4/1366.</ref> | ||
از سوی دیگر، نشریه سانفرانسیسکو کرونیل که عقیده دارد ورونتسف این پیشنهاد را در دیدار قبلی خود از ایران در 23 خرداد مطرح کرده است، می‌نویسد: «ورونتسف در دیدار از ایران (در 23 خرداد سال جاری) به مقامات آن کشور گفته است اگر آنان حمله به کشتیهای روسی را متوقف نمایند، مسکو از رأی دادن به طرح امریکا در شورای امنیت سازمان ملل که موجب | از سوی دیگر، نشریه سانفرانسیسکو کرونیل که عقیده دارد ورونتسف این پیشنهاد را در دیدار قبلی خود از ایران در 23 خرداد مطرح کرده است، می‌نویسد: «ورونتسف در دیدار از ایران (در 23 خرداد سال جاری) به مقامات آن کشور گفته است اگر آنان حمله به کشتیهای روسی را متوقف نمایند، مسکو از رأی دادن به طرح امریکا در شورای امنیت سازمان ملل که موجب | ||
تحریم تسلیحاتی ایران می‌شود، امتناع خواهد کرد.»<ref>سند شماره 223656 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: روزنامه سانفرانسیسکو کرونیل، 9/4/1366.</ref> در این حال، نیویورک تایمز در ارزیابی موضع شوروی در تحریم تسلیحاتی ایران می‌نویسد: «برخی از مقامات دولت ریگان به‌طور علنی، از تمایل شوروی در همکاری جهت تنظیم قطعنامه شورای امنیت برای پایان جنگ ستایش نموده‌اند. اما برخی دیگر از این مقامات و دیپلماتهای خارجی اظهار می‌دارند که موضع شوروی در مورد اعمال تحریم نظامی علیه ایران، همواره مبهم بوده است. این مقام می‌افزاید تا هنگامی که چین و تا حدودی فرانسه، در مورد تحریم نظامی ایران تردید می‌کنند، روس‌ها میتوانند طوری وانمود سازند که از آن حمایت می‌کنند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 104، 11/4/1366، صص 30 و 31، واشنگتن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 10/4/1366.</ref> | |||
==گزارش - 457 == | ==گزارش - 457 == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۹:۳۹
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.04.09 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | نه تیر |
| تاریخ شمسی | 1366.04.09 |
| تاریخ میلادی | 30 ژوئن 1987 |
| تاریخ قمری | 3 ذیقعده 1407 |
گزارش - 449
نیروهای لشکر7 ولی‌عصر(عج) شب هنگام عملیات محدودی را برای تصرف دو ارتفاع 2 و 3 قشن به اجرا درآوردند. با توجه به ابتکار عمل نیروهای عمل‌کننده و غافلگیری دشمن در این عملیات قله2 قشن که مهم‌ترین و مستحکم‌ترین قله ارتفاعات قشن بود، تصرف شد، اما در ادامة عملیات با توجه به هوشیار شدن دشمن و اجرای آتش انبوه روی محورهای مواصلاتی منتهی به قله3 و همچنین تلفاتی که به نیروهای خودی وارد آمد، تصرف قله3 قشن امکان‌پذیر نشد. در پی روشن شدن هوا، با توجه به تسلط دید و تیر دشمن از قله3 روی جاده‌های خودی در ارتفاعات قشن، نیروهای عراقی آتش سنگینی را آغاز کردند که در طول روز به‌طور مستمر ادامه یافت. شدت و دقت این آتش به گونه‌ای بود که طبق اظهار فرمانده نیروهای عمل‌کنندة خودی، امکان تدارک نیروهای مستقر روی قله2 مقدور نبود. پس از این، نیروهای دشمن سه بار به قصد تصرف قله2 با پشتیبانی آتش توپخانه و هلی‌کوپتر به مواضع خودی هجوم آوردند ولی به دلیل اجرای آتش مؤثر ادوات و توپخانه خودی و تسلط و هوشیاری نیروهای لشکر7 ولی‌عصر(عج) با شکست مواجه شدند. بلافاصله پس از پایان فشار دشمن، علی فضلی فرمانده لشکر10 سیدالشهدا که برای اجرای عملیات، از منطقه عملیاتی قرارگاه قدس به قرارگاه نجف آمده بود در مورد مأموریت واگذار شده به لشکر10 توجیه شد. وی سپس برای شناسایی و یافتن راه‌کار مناسب و طراحی مانور عملیات لشکر، قرارگاه را ترک کرد.[۱]
گزارش - 450
هواپیماها و توپخانه ارتش عراق، امروز هم منطقه سردشت را هدف قرار دادند که خساراتی به مردم اطراف شهر، به‌ویژه روستای ژاژوکه وارد آمد.[۲] نیروهای عراقی همچنین روستاهای زورآقا، بیزهی و دولا در منطقه مام یزدنیا در کردستان عراق را با هلی‌کوپتر و توپخانه مورد هجوم قرار دادند. در این حمله چند باب منزل و سه دستگاه تراکتور منهدم و چند رأس از احشام روستائیان نیز تلف شد.[۳] از سوی دیگر، نمایندگی ایران در سازمان ملل در نامهای به دبیرکل این سازمان، آمار خسارات انسانی حمله شیمیایی عراق به سردشت را اعلام کرد. در نامة محمدجواد ظریف آمده است: حمله شیمیایی عراق به مناطق غیرنظامی سردشت [روزهای 7 و 8 تیر ماه]، براساس جدیدترین گزارش‌ها، بیش از 2000 تن تلفات داشته است که 12 تن شهید شدهاند و 650 تن به شدت مجروح و در بیمارستان بستری شدهاند و 1400 تن نیز درمان سرپایی شدهاند. این حملات شیمیایی عراق نشانة تشدید بسیار خطرناک جنگ تحمیلی عراق می‌باشد که کاربرد جنگ‌افزار شیمیایی، بعد جدیدی به آن داده است ... بعضی اعضای شورای امنیت با تلاش برای مخفی ساختن جنایات رژیم عراق، مشوق جنایات این رژیم هستند ... در موقعیت کنونی لازم است شورای امنیت بیش از این چشم خود را به واقعیت‌ها و نقض آشکار فزاینده و مکرر حقوق بشردوستانه بین‌المللی به وسیله عراق نبندد و فوراً با تلاش مؤثر، این اقدامات ضد بشری را متوقف سازد.[۴]
گزارش - 451
امروز سه درگیری نسبتاً سنگین بین نیروهای خودی و عناصر سازمان کومه‌له رخ داد. در روستای جعفرآباد منطقه خورخوره از توابع سقز، نیروهای کومه‌له با اجرای عملیات کمین، ده تن از نیروهای خودی را شهید و شش تن را مجروح کردند. در این عملیات، سه تن از نیروهای خودی نیز به اسارت نیروهای مهاجم درآمدند. از خسارتهای وارد شده به مهاجمان، آماری در دست نیست.[۵] عناصر کومه‌له در کمین دیگری در محور کامیاران - سنندج، دو تن از نیروهای سپاه را شهید و یک تن را مجروح کردند.[۶] از سوی دیگر، نیروهای خودی در روستای داورخان بانه عملیاتی علیه گروه کومه‌له اجرا کردند. در این عملیات هفت تن از افراد این گروه کشته و هفت تن مجروح شدند. در این حمله، چهار تن از نیروهای خودی به شهادت رسیدند.[۷]
گزارش - 452
امروز آخرین مرحلة مانور ذوالفقار با اجرای عملیات رزم دریایی، جنگ الکترونیک، بهکارگیری سیستمهای پیشرفته موشکی و اجرای مأموریتهای ویژه هوا دریا، تفنگ‌داران، غواصان و تکاوران به پایان رسید. به گزارش روزنامه کیهان، در مرحله نهایی مانور بزرگ دریایی ذوالفقار سرتیپ سهرابی رئیس ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران و دریادار ملکزادگان فرمانده نیروی دریایی ارتش، حضور داشتند. دریادار ملکزادگان فرمانده نیروی دریایی ارتش، پس از اتمام مانور هشت روزه ذوالفقار، در جلسهای با حضور فرماندهان یگان‌های عمل‌کننده در مانور، در پایگاه یکم دریایی بندرعباس، نتایج آموزشی - عملیاتی مانور را رضایت‌بخش توصیف کرد. وی مانور ذوالفقار را یکی از عظیمترین مانورهای نیروی دریایی خواند و افزود: «یگان‌های عمل‌کننده در این مانور از آمادگی رزمی و دفاعی بیشتری نسبت به گذشته برخوردار هستند و برای رویارویی با هر گونه تهدیدات در خلیجفارس و دریای عمان آمادگی کامل دارند.» روزنامه کیهان در گزارش خود می‌افزاید: «طی دو روز گذشته، بخشهای مختلف دفاعی و استحکامات نظامی جزایر بوموسی، سیری، تنب بزرگ و کوچک مورد بازدید سرتیپ سهرابی رئیس ستاد مشترک ارتش و دریادار ملکزادگان فرمانده نیروی دریایی، قرار گرفت. در این دیدار چگونگی استقرار و بهکارگیری ادوات و تجهیزات نظامی در مناطق یادشده، بررسی شد.»[۸]
گزارش - 453
امروز یک کشتی حمل‌ونقل کویت به نام المرکب، در 30 کیلومتری ساحل عربستان هدف حمله قایقهای توپ‌دار قرار گرفت و موتورخانة آن دچار حریق شد. این کشتی 32500 تنی که متعلق به شرکت کشتیرانی متحده عربی بود، در مسیر بندر شعیبیه و بحرین در حرکت بود و قصد داشت از آنجا به دوبی و خاور دور سفر کند. خبرگزاری یونایتدپرس ضمن اعلام اینکه حمله به این کشتی تلفات جانی نداشته است، عاملان این حمله را نیروهای ایرانی معرفی کرد.[۹] خبرگزاری فرانسه نیز در بررسی این حادثه، اعلام کرد که حملات ایران در خلیجفارس، به منظور پاسخ‌گویی به اقدامات عراق است: «بر اساس مختصاتی که توسط شرکت صاحب کشتی اعلام شد، حمله به المرکب کمی پس از نیمه شب در 60 کیلومتری شرق پایانه نفتی سعودی در رأس سفائیه واقع در جنوب کویت، انجام گرفت. شرکت مزبور تصریح کرد که موشک یاد شده از یک ناوچه ایرانی شلیک شده و بدنه کشتی را بدون اینکه قربانی بر جای گذارد، شکافت. ناظران خاطرنشان کردند که این حمله در همان منطقهای انجام گرفت که ناوچههای سریع ایران دو روز پیش به‌طور هم‌زمان، به یک فروند کشتی نروژی به نام میامارگارت و یک فروند کشتی لیبریایی به نام استنا کنکوردیا حمله کردند. گفته شد به احتمال زیاد این حملهها به تلافی حمله روز گذشته نیروی هوایی عراق به یک فروند نفتکش در نزدیکی سواحل ایران انجام گرفت. ایران روز یکشنبه تهدید کرده بود که حملات عراق را با حمله به کشتیهای کشورهای عرب خلیج[فارس] به‌ویژه کشتیهای کویتی، تلافی خواهد کرد. حسین علایی فرمانده یگان‌های دریایی سپاه پاسداران انقلاب ایران، فیالواقع اعلام کرده بود در صورتی که یکی از کشتیهای ایرانی هدف رژیم عراق قرار گیرد، کشتیهای متعلق به همپیمانان عراق نیز مورد حمله قرار خواهند گرفت. ایران از ماه سپتامبر گذشته (شهریور - مهر) به‌طور سیستماتیک به نفتکشهایی که با کویت معامله کنند و به کشتیهای باری کویتی حمله می‌کند تا این کشور را از ادامه کمک به بغداد بازدارد. این حملات، برعکس، کویت را بر آن داشت تا با اجاره سه فروند نفتکش شوروی و درخواست به ثبت رساندن یازده فروند از نفتکشهایش در امریکا، به دو ابرقدرت متوسل شود تا کشتیهایش بتوانند بدین ترتیب از حمایت ناوگان امریکا برخوردار شوند. این تمهیدات که با تقویت نیروی دریایی امریکا در خلیج[فارس] توأم بوده، به‌طور روزمره توسط ایران که حال، تهدید به رهگیری کشتیهای جنگی امریکا می‌کند، محکوم میشوند.»[۱۰]
گزارش - 454
آیتالله خامنهای رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی دفاع، از مانور یگان تبوک313 تیپ مستقل موشکی سپاه بازدید کرد. در این دیدار که محسن رضایی فرمانده سپاه، رفیقدوست وزیر سپاه پاسداران، سرتیپ ستاری فرمانده نیروی هوایی ارتش، سرتیپ سلیمی مشاور نظامی رئیس‌جمهور و سرتیپ صیاد شیرازی عضو شورای عالی دفاع، شرکت داشتند[۱۱] مسئولان یگان‌های مختلف درباره توان موشکی سپاه و مشخصات موشک‌های موجود، توضیحاتی بیان کردند.[۱۲] در این دیدار، رئیس‌جمهور توان موشکی ایران را قدرتی تعیین‌کننده، مستقل و مستغنی توصیف کرد و کاربرد توان موشکی را دفاعی خواند. وی گفت: «در طول این بازدید میتوانم بگویم که مجموعهای از تلاش دلسوزانه جمعی از برادران را مشاهده کردم.» رئیس شورای عالی دفاع درباره نقش یگان موشکی در جنگ تحمیلی گفت: «اساساً، موشک‌ها در جنگهای دنیا نقش تعیین‌کننده و مؤثری دارند و ما همواره از این موشک‌ها بهعنوان عاملی بازدارنده استفاده کردهایم یعنی همان‌طور که در جنگ تحمیلی آغازگر نبودیم، از این موشک‌ها هم که حالت تهاجمی دارد، کمتر استفاده میکردیم.»[۱۳] رئیس‌جمهور افزود: «امروز به خاطر موقعیت حساس انقلاب، لازم است که تمامی ابتکار، تلاش و ذوق نیروهای انقلابی به کار بیفتد. من میدان نبردی را در ذهن خود میبینم که نیروی باطل میخواهد با سختجانی در این میدان، مقاومت کند و تمام امکانات خود را وارد صحنه نماید.»[۱۴] رئیس‌جمهور ایران درباره نتیجه حضور امریکا در خلیجفارس گفت: «امریکا ضربه خواهد خورد و همة مردم امریکا و کنگره امریکا این امر را نخواهند بخشید، چرا که ما در باب مسائل خلیجفارس بسیار حساس هستیم.»[۱۵] رئیس شورای عالی دفاع در پاسخ به سخنان دو روز پیش جورج شولتز وزیر امورخارجه امریکا که گفته بود برای امریکا خفت‌بارتر از ترک خلیجفارس نیست، اظهار کرد: «خفت‌بارتر از آنچه که شولتز گفته، این است که امریکا حضور پیدا کند و ضربه بخورد. امریکا در صورتی که خلیجفارس را تخلیه کند، کاری منطقی کرده است. اگرچه این امر در افکار و احساسات کاذب برخی از مردم امریکا، ممکن است خفت‌بارتر باشد.»[۱۶] آیتالله خامنهای افزود: «طبیعی است هرچه که مدت این درگیری به طول بینجامد، میزان امکانات دشمن بیشتر می‌شود اما به هر حال، این عرصة نبرد، پایانی دارد و ما هماکنون به پایان این صحنه وارد شدهایم.» رئیس شورای عالی دفاع گفت: «علیرغم جنجال تبلیغاتی، عربدههای تهدیدکننده و ارعابهای دشمن، ما به پایان این صحنه نبرد و مبارزه نزدیک شدهایم. پایان به معنای وارد آوردن ضربه قاطع بر دشمن است و این دشمن دشمنی نیست که در مرزها با ما بجنگد، بلکه دشمن بزرگ جانی است که پشت سر رژیم متجاوز قرار دارد.» رئیس‌جمهور با بیان این مطلب که استکبار در بنبست و تناقضی بزرگ قرار گرفته است و در محاصره عوامل منفی است، تأکید کرد: «ما درست بالعکس استکبار، در یک فرصت و گشایش همهجانبه قرار داریم و دشمن که تجسم آن در حال حاضر، امریکا و ایادی و اذنابش است، هم در برخورد با جمهوری اسلامی و هم در برخورد نکردن با کشورمان، خسارت میبیند. استکبار این همه انسان‌ها را قربانی می‌کند و این چنین، پولها را خرج می‌کند تا کسب حیثیت کند و در چنین وضعی، ما باید تلاش کنیم.»[۱۷] آیتالله خامنهای همچنین دربارة سفر دکوئیار به شوروی و گفت‌وگوی وی با مقامات این کشور درباره طرحی که طرح جدید دبیرکل برای توقف جنگ ایران و عراق خوانده شده است، گفت: «این طرح، با ما به‌طور رسمی در میان گذاشته نشده و طبیعی است، مادامی که چیزی مطرح نشده باشد، اعلام موضع رسمی نخواهیم کرد، اما موضع ایران روشن است و ما مواضع خود را به‌طور قاطع اعلام کردهایم و در مواضع ما که همه دنیا آن را میداند چیزی تغییر نیافته است.»[۱۸]
گزارش - 455
امروز علی‌اکبر ولایتی وزیر امورخارجه، با مقامات اتریش دیدار و گفت‌وگو کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی از این دیدارها گزارش داد: فرانز فراتیزکی نخستوزیر اتریش، در ملاقات با ولایتی اظهار امیدواری کرد این دیدار بتواند در گسترش مبادلات و تحکیم روابط دو کشور مؤثر باشد. در این دیدار ولایتی گفت: «ما بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، سیاست مستقل ملی خود را به‌طور جدی دنبال کرده و میکنیم و با تأکید بر عدم وابستگی به شرق و غرب، توسعه روابط با اکثر کشورها مورد توجه ماست.» لئوپولد گراتس رئیس مجلس ملی اتریش نیز در دیدار با ولایتی، ضمن اظهار نگرانی از اوضاع خلیجفارس گفت: «حمله عراق به ایران، مسئلهای است که در سازمان ملل بهعنوان یک واقعیت تاریخی ثبت شده است.» در این ملاقات دکتر ولایتی ضمن تشریح موضع ایران درباره جنگ تحمیلی گفت: «ما از ابتدای جنگ تلاش کردیم که ابعاد آن گسترش نیابد و منطقه در آرامش باقی بماند، اما این سیاست عراق است که برای نجات خود تلاش می‌کند جنگ را به دیگر کشورهای منطقه گسترش دهد.» وی افزود: «اکنون نیز حضور ابرقدرتها در خلیجفارس به مصلحت منطقه نیست و سبب افزایش تشنج خواهد شد.» وزیرخارجه تأکید کرد: «راهحل مسئله این است که جلوی جنایات جنگی عراق گرفته شود و رژیمی که عامل تشنج در منطقه است، از بین برود.» وزیرخارجه همچنین در یک مصاحبه مطبوعاتی، با تأکید بر تلاش ایران برای احداث یک خط لوله انتقال نفت به دریای عمان اعلام کرد: « برای تسهیل در صدور نفت، به طرق مختلف متوسل شدهایم.» وی درباره حمایت امریکا از کشتیهای کویتی در خلیجفارس گفت: «ایران با توجه به منافع ملی خود و منافع منطقه عمل خواهد کرد، چه کشتیهای امریکا در آنجا حاضر باشند چه نباشند.» وی اظهار کرد: «میان حضور شوروی و حضور امریکا در خلیجفارس فرقی نیست و هر دو کشور بیثباتی را افزایش می‌دهند.»[۱۹]
گزارش - 456
محمدجواد لاریجانی معاون بینالملل وزیر امورخارجه که برای شرکت در اجلاس خلع سلاح، در ژنو به سر میبرد، در سخنانی، از اعضای این کنفرانس خواست برای مقابله با جنایات جنگی عراق، موافقتنامه 1925 ژنو را که دربارة منع کاربرد سلاحهای شیمیایی است، قوت بخشند. وی افزود: «کاربرد سلاح شیمیایی از سوی عراق در چهار سال گذشته، ابعاد وسیع‌تری به خود گرفته است.» لاریجانی با اعلام خبر حمله شیمیایی دو روز پیش عراق به سردشت گفت: «بر اثر حمله شیمیایی عراق با گاز خردل به چهار منطقه مسکونی در شهر سردشت، حداقل یازده غیرنظامی کشته و گروه کثیری که اکثر آنها را کودکان تشکیل میدادند، مجروح شدند.»[۲۰] وی همچنین در مصاحبه با خبرنگاران، حملات ایران در خلیجفارس را تنها به منظور پاسخ‌گویی به اقدامات متقابل عراق اعلام کرد و گفت: «اگر عراق حمله به کشتیها را در خلیجفارس متوقف کند، ما نیز چنین خواهیم کرد.» وی دربارة نقش کویت در جنگ ایران و عراق گفت: «کویت در جنگ دخالت دارد، زیرا از ترمینالهای کویت سالانه سی میلیارد دلار [پول] نفت به عراق میرود.»[۲۱] آقای لاریجانی در حاشیه این اجلاس با یولی ورونتسف معاون اول وزارت خارجه شوروی، دیدار کرد. خبرگزاری تاس درباره موضوعات مورد بحث در این دیدار گزارش داد: «دو مقام مزبور، در ادامه تبادل نظرهای خود که اخیراً در تهران صورت گرفته بود، درباره گسترش بیشتر مناسبات دو کشور ایران و شوروی، جنگ ایران و عراق و دخالت در اوضاع خلیجفارس به گفت‌وگو پرداختند.»[۲۲] روزنامه نیویورک تایمز به بهانة این دیدار، در مقاله‌ای با عنوان "مانورهای دیپلماتیک شوروی در ایران" نوشته است: «شوروی مانورهای دیپلماتیک خود در ایران را جهت برانگیختن این کشور به قطع هرگونه حمله به نفتکشهایش در خلیج[فارس]، افزایش داده است.» این روزنامه می‌افزاید: «یولی ورونتسف معاون وزیر امورخارجه شوروی، در اوایل ماه به مقامات ایرانی پیشنهاد کرده است در صورتی که تهران از حمله به کشتیهای شوروی خودداری ورزد، این کشور برای تحریم ابتکار امریکا مبنی‌بر محاصره صادرات تسلیحات به ایران در شورای امنیت سازمان ملل، دست به هر کاری خواهد زد.»[۲۳] از سوی دیگر، نشریه سانفرانسیسکو کرونیل که عقیده دارد ورونتسف این پیشنهاد را در دیدار قبلی خود از ایران در 23 خرداد مطرح کرده است، می‌نویسد: «ورونتسف در دیدار از ایران (در 23 خرداد سال جاری) به مقامات آن کشور گفته است اگر آنان حمله به کشتیهای روسی را متوقف نمایند، مسکو از رأی دادن به طرح امریکا در شورای امنیت سازمان ملل که موجب تحریم تسلیحاتی ایران می‌شود، امتناع خواهد کرد.»[۲۴] در این حال، نیویورک تایمز در ارزیابی موضع شوروی در تحریم تسلیحاتی ایران می‌نویسد: «برخی از مقامات دولت ریگان به‌طور علنی، از تمایل شوروی در همکاری جهت تنظیم قطعنامه شورای امنیت برای پایان جنگ ستایش نموده‌اند. اما برخی دیگر از این مقامات و دیپلماتهای خارجی اظهار می‌دارند که موضع شوروی در مورد اعمال تحریم نظامی علیه ایران، همواره مبهم بوده است. این مقام می‌افزاید تا هنگامی که چین و تا حدودی فرانسه، در مورد تحریم نظامی ایران تردید می‌کنند، روس‌ها میتوانند طوری وانمود سازند که از آن حمایت می‌کنند.»[۲۵]
گزارش - 457
مقامات وزارت دفاع امریکا از پیدا شدن ده مین در سواحل کویت خبر دادند. خبرگزاری یونایتدپرس در اینباره گزارش داده است: «مقامات پنتاگون گفتند حداقل ده مین که احتمالاً به وسیله ایران کار گذاشته شده است، در خارج بندر اصلی نفتی کویت یافت شده است و امکان دارد امریکا برای پاک نگاه‌داشتن منطقه از مواد منفجره، چند هلی‌کوپتر و دویست پرسنل پشتیبانی نیروی دریایی خود را به کویت گسیل دارد. نظر به اینکه این مینها در زیر کانالی به عرض سی مایل در آبهای بین‌المللی منتهی به بندر الاحمدی متصل شده بودند و به‌طور آزاد به روی آب شناور نبودند، مشخص می‌کند آنها به‌طور عمد در آنجا کار گذاشته شده بودند و از طرف آبهای ساحلی عراق به طرف غرب شناور بودند. این مقامات گفتند کویت به شرکتهای کشتیرانی هشدار داده است تا زمانی که مسیر بین خلیج[فارس] و بندر الاحمدی از مینها پاک‌سازی نشده است از نزدیک شدن به کانال خودداری کنند. آنها افزودند: حداقل ده مین طرح شوروی که به گفته یک منبع، امکان دارد در کره‌شمالی ساخته شده باشد، به وسیله یک تیم هجده نفره از کارشناسان نیروی دریایی امریکا که به دستگاههای سونار مجهز بودند، کشف شدهاند. تمام این مینها بدون حادثهای خنثی شدهاند.»[۲۶]
گزارش - 458
هم‌زمان با شدت گرفتن منازعات سیاسی ایران و امریکا، خبرگزاری آسوشیتدپرس توانایی ایران برای رویارویی با امریکا در خلیجفارس را مورد ارزیابی قرار داده است. این خبرگزاری طی تفسیری، در بررسی توان نیروهای کلاسیک دریایی ایران، استفاده از این نیروها را در جنگ دریایی بنابر دلایلی بعید میداند، ولی توان دریایی سپاه پاسداران را کمحجم اما کارا توصیف کرده و آن را اصلیترین تهدید برای امریکاییان ارزیابی می‌کند. گزیدهای از مطالب خبرگزاری آسوشیتدپرس به این شرح است: «در حالی که امریکا، ناوهای بیشتری روانه منطقه کرده است، نیروی دریایی و شاخه دریایی پاسداران انقلاب ایران از روز شنبه (6/4/1366) با مانورهایی جهت بالا بردن آمادگی رزمی خود در آبهای خلیجفارس، دست به قدرتنمایی زدهاند. ... انتظار میرود کشتیهای جنگی بزرگ نیروی دریایی ایران با اجتناب از درگیری با کشتیهای امریکایی، در نقش دفاع ساحلی باقی بمانند. سرگرد رابرت الیوت از مؤسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک لندن، می‌گوید که انتظار نمیرود ناوچهها و ناوشکنهای ایرانی مسلح به موشک، غیر از مقدار قابل توجهی مزاحمت، خطری برای امریکا فراهم کنند. اما ناوهای سریعالحمله کلاس کامان، مسلح به موشک‌های کشتی به کشتی هارپون میتوانند در صورت یک رویارویی با ناوها و ناوچههای امریکا، سلاحهای مهلکی باشند. ایرانیان زمانی که جنگ در سپتامبر 1980 شروع شد، هشت فروند از این ناوها داشتند، ولی مؤسسه استراتژیک عقیده دارد که اکنون، تنها سه فروند از آنها کاملاً عملیاتی هستند. الیوت گفت: واحدهای عمده نیروی دریایی ایران شامل سه ناوشکن ساخت امریکا و چهار ناوچه کلاس سام ساخت انگلیس، مجهز به موشک‌های سی کیلر احتمالاً به حفاظت از بنادر و پایگاههای ایران گمارده خواهند شد. وی گفت: آنها هدف خیلی بزرگی هستند و احتمال نمیرود ایرانیان در رویارویی خلیج[فارس]، یک نیروی دریایی بزرگ را به کار گیرند. آنچه ممکن است در آنجا روی دهد، یک جنگ چریکی دریایی است. عقیده بر این است که در حال حاضر، دو فروند از ناوچههای ایران عملیاتی هستند. این دو، در ماههای اخیر با حمله به کشتیهای باری و نفتکشهای غیرمسلح در خلیج، با موشک‌های ایتالیایی سیکیلر، فعال بودهاند. یک تحلیل‌گر دیگر غربی که به شرط معرفی نشدن صحبت میکرد، گفت: بزرگ‌ترین تهدید احتمالاً حملات انتحاری با قایقهای کوچک و از این قبیل خواهد بود. پاسداران انقلاب، پیروان پرشور آیتالله خمینی، نیرومندترین تهدید به شمار میروند. آنها قول انجام حملات انتحاری علیه کشتیهای جنگی امریکا را دادهاند. این پاسداران، با قایقهای سریعالسیر ساخت سوئد و با استفاده از چهار جزیره کوچک و یک سکوی نفتی متروکه به حملات شبانه علیه کشتیها و مینگذاری مشغول بودهاند. به گفته پنج افسر نیروی هوایی ایران که از اوایل امسال به لندن پناهنده شدند، خلبانانی از پاسداران انقلاب نیز برای انجام مأموریتهای انتحاری، تربیت شدهاند. آنها گفتند که این گروهها، در پایگاه دریایی بزرگ ایران در بندرعباس، واقع در تنگه هرمز مستقر هستند. ... این قایقهای کوچک با وجودِ داشتن بدنه ظریف که آنها را آسیبپذیر می‌کند، میتوانند فرّار باشند. آنها اغلب در میان ناوگانهای ماهی‌گیری پنهان و سپس عازم حمله میشوند. با این خصوصیات، هدف قراردادن آنها در حملة هوایی یا با آتش توپ کشتیهای جنگی دشوار است. پاسداران انقلاب، مسئول حداقل بعضی از موشک‌های ضد کشتی ساخت چین موسوم به کرم ابریشم هستند که در جزیره قشم و نزدیک کوهستک در تنگه هرمز مستقر شدهاند. طراحان دفاع امریکا این موشک‌ها را که هشتاد کیلومتر بُرد دارند و کلاهکشان به وزن 450 کیلوگرم است، تهدید عمدهای برای کشتیها میدانند.»[۲۷]
گزارش - 459
خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل متحد، در بازگشت از شوروی اعلام کرد که این سازمان امکان ایجاد نیرویی برای حفظ امنیت کشتیرانی در خلیجفارس را دارد. وی که برای گفت‌وگو با مقامات شوروی به مدت هفت روز به مسکو رفته بود، در مصاحبه‌ای گفت: «اگر شورای امنیت برای چنین عملیاتی حکم دهد البته من آن را انجام خواهم داد.» دکوئیار یادآور شد که سازمان ملل تنها نهادی است که در عملیات حفظ صلح، تجربه دارد. او گفت که انجام چنین عملیاتی در خلیجفارس، بسیار پیچیده خواهد بود. دکوئیار افزود: «این به عهده شورای امنیت خواهد بود که در این مورد رأی خود را اعلام کند.» دبیرکل سازمان ملل متحد سپس اظهار کرد: «شورای امنیت ظاهراً پیشنهادش را برای تشکیل یک کمیسیون کارشناسی به منظور تعیین مسئول شروع جنگ میان ایران و عراق پذیرفته است.»[۲۸] هرچند سفر هفت روزه دکوئیار به شوروی به پایان رسید ولی محرمانه بودن مذاکرات موجب محدودیت دربارة این موضوع شده است. در این میان، تنها منابع خبری شوروی مطالبی را در اینباره منتشر کردند. از جمله به گفته رادیو مسکو، وزیرخارجه شوروی در دیدار با دکوئیار، به صورت نه چندان روشنی بهکارگیری قدرت شورای امنیت را یادآور شد: «ادوارد شوارد نادزه وزیر امورخارجه اتحاد شوروی، هنگام دیدار و گفت‌وگو با پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل متحد، این موضع را تأکید کرد. در جریان دیدار و گفت‌وگوهای آنها، اقداماتی که میبایست انجام گیرد و به خصوص اقداماتی که باید با کمک سازمان ملل متحد انجام شود تا اینکه از گسترش دامنه جنگ ایران و عراق پیش‌گیری شود و سرانجام به قطع خون‌ریزی بیمعنی حاصل گردد، با علاقه‌مندی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و دراین‌باره امکان بهرهگیری از قدرت بالقوه شورای امنیت خاطرنشان گردید.» رادیو مسکو می‌افزاید: «پرز دکوئیار در کنفرانس مطبوعاتی در مرکز مطبوعاتی وزارت امورخارجه شوروی، اضطراب و تشویش عمیق خود را از چگونگی تکامل روند رویدادهای خلیجفارس ابراز داشت و خاطرنشان کرد که من در دیدارهایم با رهبران اتحاد شوروی، فهمیدم که اتحاد شوروی نیز به همین اندازه نگران چگونگی تکامل روند رویدادها و موقعیت اضطراب‌انگیز در خلیجفارس است. دیدارهای پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل متحد با رهبران شوروی و گفت‌وگوهایی که میان آنها برگزار گردید، تمایلات و کوششهای اتحاد شوروی را به اینکه در آینده نیز در عمل، سهم خود را در قطع جنگ ایفا کند و نگذارد که منازعات مسلحانه در این منطقه دامنه گستردهتری به خود بگیرد، به روشنی نشان داد.»[۲۹] در این حال، معاون سیاسی دبیرکل جامعه عرب نیز در گفت‌وگویی با رادیو لندن کوششهای سازمان ملل برای پایان دادن به جنگ عراق و ایران را با اهمیت خواند و آنها را جدی توصیف کرد. عدنان عمران طرح مسئله جنگ ایران و عراق در اجلاس اخیر وزیران امورخارجه عرب را در راستای کمک به تلاشهای انجام گرفته برای پایان دادن به این جنگ - که آن را فاجعهآمیز خواند - ذکر کرد. وی افزود: «تمامی کشورهای عرب متفقاً عقیده دارند که این جنگ میبایست در اسرع وقت پایان یابد و روابط حسن هم‌جواری میان دو کشور متخاصم بر اساس قانون و عدالت برقرار شود.»[۳۰]
گزارش - 460
رونالد ریگان به منظور پاسخ‌گویی به برخی ابهامات دربارة اسکورت نفتکشهای کویتی، امروز با رهبران دو حزب دمکرات و جمهوریخواه ملاقات و گفت‌وگو کرد. هرچند که متن این مذاکرات محرمانه بود، ولی مارلین فیتز واتر سخنگوی کاخ سفید، بیانیه ریگان درباره موضوعات مطرح شده در این ملاقات را برای خبرنگاران قرائت کرد. در بخشی از این بیانیه آمده است: «استراتژی ایالات متحده برای حفظ منافع امریکا در خلیجفارس باید همچنان بر ضرورت فوری پایان بخشیدن به جنگ ایران و عراق که هماکنون هفتمین سال خونین خود را میگذراند، از طریق مذاکره و بدون اینکه غالب و مغلوبی در کار باشد، ادامه یابد. ایالات متحده اصرار دارد که شورای امنیت قبل از اواسط ژوئیه (اواخر تیر) برای تدوین یک قطعنامه جامع و سریع که در آن، آتشبس فوری و بازگشت به مرزهای بین‌المللی، استرداد زندانیان، استقرار یک مرجع بی‌طرف برای تعیین مسئول مناقشه و یک تلاش بین‌المللی برای بازسازی پس از جنگ پیش‌بینی شده باشد، تشکیل جلسه دهد. رئیس‌جمهوری، جرج شولتز وزیرخارجه را مأمور کرد که شخصاً در این اجلاس شرکت کند و اداره تلاشهای دیپلماتیک را به‌طور کلی، به عهده بگیرد. خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل متحد، از این تلاش حمایت می‌کند. هم‌زمان، ایالات متحده درباره قطعنامه‌ای با ضمانت اجرا - که در آن، اعمال تحریمهای مؤثر علیه هر کشوری که از اجرای مفاد قطعنامههای آتشبس و عقبنشینی به مرزها سر باز زند، گنجانده خواهد شد - به رایزنی خواهد پرداخت ... هدفهای عمده دولت در خلیجفارس، کمک به دوستان عرب میانهرو در دفاع از خویش، بهبود فرصت‌های صلح و نشان دادن این مسئله است که سیاست ارعاب ایران کارگر نخواهد بود؛ همچنین یافتن یک راهحل عادلانه برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق که ضامن تمامیت ارضی و حاکمیت هر دو طرف باشد و نیز محدود کردن گسترش حضور و نفوذ شوروی در این منطقه استراتژیک و پیش‌گیری از بروز اختلال در جریان نفت می‌باشد. دولت امریکا در هفتههای آتی با دیپلماسی فعال و نیرومند، به پیگیری این هدفها ادامه خواهد داد.»[۳۱]
گزارش - 461
ریچارد مورفی معاون وزیرخارجه امریکا که در کنگره این کشور حاضر شده بود درباره تأثیر حمله هواپیماهای عراقی به ناو استارک در تصمیم‌گیری‌های اخیر امریکا و کوششهای بین‌المللی این کشور برای پایان دادن به جنگ و تأثیر حضور نیروهای امریکایی در خلیجفارس مطالبی بیان کرد. رادیو امریکا درباره اظهارات این مقام امریکایی می‌گوید: «ریچارد مورفی معاون وزارت امورخارجه امریکا، در کمیته روابط خارجی سنای امریکا و کمیته فرعی امور اروپا و خاورمیانه در مجلس نمایندگان امریکا، در مورد ادامه جنگ ایران و عراق، خطرات جنگ خلیجفارس، کشتیرانی آزاد در این آبها و سیاست امریکا در قبال این مسائل سخنانی ایراد کرد که نمایانگر طرز تلقی و سیاست رسمی امریکا در برابر تحولات خلیجفارس است. مورفی با اشاره به حمله اشتباهی یک هواپیمای عراقی به ناو امریکایی استارک گفت: این حادثه فاجعهآمیز، خطر فزاینده جنگ ایران و عراق و ضرورت پایان فوری جنگ خلیجفارس را نمایان ساخت. وی گفت افشاگریهای اخیر در مورد معامله پنهانی اسلحه امریکا و اسرائیل با حکومت جمهوری اسلامی ایران، سبب شد که رهبران کشورهای عرب خلیجفارس در مورد قوام و انسجام سیاست خارجی امریکا و جدی و قابل اعتماد و ثابت قدم بودن سیاست امریکا در خلیجفارس، شک و تردید به خود راه بدهند. مورفی اذعان کرد که قرار گرفتن کشتیهای کویتی تحت حمایت پرچم امریکا، امری غیرعادی است که اوضاعی غیرعادی، آن را ایجاب کرده است. اما فقط ناخدای این کشتیها، امریکایی و بقیه کارکنان آنها، غیرامریکایی خواهند بود. او یادآور شد که تاکنون، ایران مراقب بوده از مقابله با کشتیهایی که پرچم امریکا را در عرشه خود در اهتزاز دارند، احتراز کند و حضور ناوهای جنگی امریکا در نزدیکی این کشتیها، آنها را از مزاحمتهای ایران مصون داشته است.»[۳۲] ال.ریچ وی یکی از معاونان وزارت خارجه امریکا نیز در توجیه اقدامات این کشور در خلیجفارس گفت: «متحدین امریکا، تهدید در خلیجفارس را زیاد جدی نمیگیرند و فکر می‌کنند غرب باید با این مسئله از طریق دیپلماتیک برخورد نماید و برای خاتمه آن به دنبال قطعنامههای سازمان ملل و تلاشهای میانجیگرانه باشد.» وی پیشنهاد بعضی چهرههای کنگره برای انتقال 100 هزار از 350 هزار نیروی موجود در اروپا را برای مجبور کردن متحدان اروپایی ناتو به افزایش سهمیة پشتیبانی خود در خلیج[فارس]، غیر مسئولانه خواند و گفت: ایالات متحده یک قدرت جهانی با منافعی جهانی است و ملتهای دیگر همیشه حاضر نیستند برای آن پاشنههای کفش خود را بالا بکشند.» وی افزود: «ژاپن در صورتی که جنگ ایران و عراق خاتمه یابد، حاضر به کمک مالی جهت طرح بازسازی می‌باشد. هلندیها نیز به امریکا گفتهاند در صورت نیاز ممکن است کشتیهایی را به خلیج[فارس] اعزام نمایند.»[۳۳] در این حال، آسوشیتدپرس از مخالفت کمیته روابط خارجی سنای امریکا با طرح اسکورت نفتکشهای کویتی خبر داد. به گزارش این خبرگزاری، کمیته روابط خارجی سنای امریکا امروز با 11 رأی موافق در مقابل 8 رأی مخالف طرحی را که تغییر پرچم کشتیهای کویتی به امریکایی و عملیات اسکورت آنها را متوقف می‌کند، تصویب کرد. اما سرنوشت این طرح در صحن مجلس سنا مشخص نیست. کمیته روابط خارجی سنا همچنین با 10 رأی موافق در برابر 9 رأی مخالف، اجرای قانون اختیارات جنگی را خواستار شد.[۳۴] کاسپار واینبرگر وزیر دفاع امریکا، در هشداری به کنگره این کشور گفت: «در صورت تلاش کنگره برای بستن راه بر روی طرح ریگان در استفاده از نیروهای امریکایی جهت حمایت از کشتیهای کویتی در خلیج[فارس]، احتمال بروز رویارویی بین ریگان و کنگره وجود دارد.» واینبرگر در یک گفت‌وگوی تلویزیونی گفت: «تلاش برای اعمال تأخیر یا بستن راه بر توانایی رئیس‌جمهوری جهت اجرای سیاست خارجی، به نظر من بسیار نامطلوب خواهد بود.»[۳۵]
گزارش - 462
در پی افزایش مخالفت جناح‌های سیاسی، شخصیتها و رسانههای امریکایی با اجرای عملیات اسکورت نفتکشهای کویتی، امروز نزار حمدون سفیر عراق در امریکا، با انتشار مقاله‌ای، ضمن تشویق امریکا برای ایفای نقش فعال‌تر در خلیجفارس، خواهان اقدامات همهجانبه این کشور در جنگ ایران و عراق شد. حمدون ضمن بازداشتن امریکا از بهکارگیری سیاست محدود کردن جنگ در خلیجفارس، آن کشور را به توسعه اقدامات خود در تمام زمینههای درگیری بین ایران و عراق، فراخواند. خبرگزاری کویت دربارة متن این مقاله گزارش داده است: «سفیر عراق در امریکا اعلام کرد توجه جدید به مسئله جنگ ایران و عراق، اگر تنها روی گسترش آن متمرکز گردیده و اصل جنگ به فراموشی سپرده شود، میتواند برای منطقه زیانآور باشد. حمدون با ارسال مقاله‌ای برای روزنامه وال استریت ژورنال تأکید کرده است که هشدار شدید در مورد گسترش جنگ، در صورتی که تنها توجه به گسترش ابعاد جنگ و لزومِ یافتن راهی برای جلوگیری از بروز آن را در بر داشته باشد و ریشه اصلی جنگ را نادیده بگیرد میتواند برای منطقه زیانآور باشد نه سودبخش. وی اضافه کرده است اگرچه آزادی کشتیرانی و ادامه عبور نفت از خلیجفارس مسئله مهمی به شمار میرود، ولی اگر طرحها به پیش‌بینی راههایی برای محدود کردن جنگ به جبهههای مرزی ایران و عراق ختم شوند، شانس دستیابی به این آزادی کشتیرانی و ادامه عبور نفت، اندک خواهد بود. ... وی ضمن پشتیبانی از طرحهای امریکا برای افزایش حضور نظامی در خلیجفارس گفت: تلاش برای متوقف کردن یا تضعیف تلاشهای امریکا برای تأمین صلح در منطقه، میتواند به اعتبار امریکا ضربه بزند و تأثیرات منفی در منطقه خلیجفارس و فراسوی آن به بار آورد و بدتر از همه، این مسئله سبب تشویق ایران به تشدید جنگ و گسترش تهدیدات خود علیه همسایگان و صدور انقلاب به منطقه و تعمیق دخالت در اعمال تروریستی در خاورمیانه و اروپای غربی خواهد شد. وی تأکید کرد: عراق حمله به کشتیهای ایران یا دیگر کشتیهای در حال تجارت با ایران را قطع نخواهد کرد، مگر اینکه ایران با آتشبس و توقف حملات علیه کشتیها در خلیجفارس موافقت کند.»[۳۶] نزار حمدون همچنین در مصاحبه با رادیو امریکا در اظهارات مشابهی گفت: «امریکا و کشورهای ابرقدرت باید نقش وسیع‌تری در این زمینه داشته باشند.» وی افزود: «امریکا باید بهعنوان یک قدرت جهانی، نقش فرماندهی را در این منطقه داشته باشد و این فرصت مناسبی است برای ایجاد تفاهم بیشتر بین امریکا و شوروی.»[۳۷]
گزارش - 463
با وجود حمایتهای بیدریغ هیئت حاکمه کویت از عراق و دعوت این کشور از قدرتهای بزرگ برای حضور در منطقه، روزنامههای کویت ضمن ابراز نگرانی شدید از تحولات آتی خلیجفارس، اوضاع منطقه را خطرناک توصیف کرده‌اند. خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره مطالب برخی از این روزنامه‌ها گزارشی تهیه کرده است. به گزارش این خبرگزاری، روزنامه القبس در سرمقاله خود با ذکر این مطلب که منطقه خلیجفارس در یک دوراهی قرار گرفته است، اوضاع منطقه را دردناک توصیف می‌کند: «چند روز دیگر، منطقه خلیج[فارس] وارد مرحله جدیدی از تشنج می‌شود مرحلهای که بسیار دشوار و دقیق است و مستلزم حفظ آرامش و برخوردار بودن از قدرت فائق برای دریافت هرگونه صدمه پیش‌بینی نشده می‌باشد.» القبس اوضاع منطقه را به هواپیمایی که یکی از موتورهای آن در هوای طوفانی از کار افتاده است، تشبیه می‌کند و می‌افزاید: «منطقه در یک آزمایش سرنوشتساز به سر میبرد.» این روزنامه، ضمن اعلام آمادگی کویت برای همکاری بیشتر با شوروی برای حضور فعال‌تر این کشور در آبهای خلیجفارس، از تلاش روس‌ها برای حمل نفت کویت قدردانی می‌کند. القبس جمهوری اسلامی ایران را به کشاندن ناوگان ابرقدرتها به منطقه از طریق ایجاد درگیری نظامی با کشورهای بزرگ متهم کرده و ادامه می‌دهد: «دوست‌داران صلح در منطقه امیدوار هستند، بازی جنگ اعصاب که در منطقه جریان دارد، به‌طور عمد یا غیرعمد تبدیل به برخوردهایی میان کشتیهای جنگی و توپخانه‌ها نشود و راهی برای نجات منطقه از مخاصمه و تشنج پیدا شود.»[۳۸] این روزنامه همچنین، به نقل از منابع وزارت دفاع امریکا می‌افزاید: «ایران با آموزش مردان قورباغهای و غواصان دریایی، خود را برای انجام عملیات انتحاری در قعر آبهای خلیجفارس و مقابله با نفتکشهای کویت و کشتیهای جنگی امریکا آماده می‌کند.» به نوشته این روزنامه، مسئولان وزارت دفاع امریکا با اظهار نگرانی از آمادگیهای رزمی ایران در خلیجفارس، تحقیقات گستردهای را آغاز کرده‌اند.[۳۹] الرأی العام روزنامه دیگر کویت در سرمقاله امروز خود، اوضاع منطقه را بسیار خطرناک و پیچیده توصیف می‌کند و می‌نویسد: «با تحولات جاری، نمی‌توان تنها با کلمات و سخن برخورد کرد، بلکه باید وارد مرحله عمل شد و نظاره‌گر نبود.» این روزنامه با اشاره به هشدارهای ایران از دخالت ابرقدرتها در امور منطقه، جمهوری اسلامی ایران را مسئول کشاندن ناوگانهای جنگی به منطقه معرفی می‌کند و می‌افزاید: «کویت که از سیاست و روش تهدید دیگران تبعیت نمیکند، با حفظ آرامش و متانت خود، برای مقابله با هیاهو و تحریکات ایران به کانال‌های سیاسی و دیپلماتیک بین‌المللی متوسل می‌شود.»[۴۰] در این حال، روزنامه الانباء در سرمقاله امروز خود اعراب را به اجرای پیمان دفاع عربی مشترک و حمایت از کویت در برابر ایران دعوت می‌کند: «آیا حق نداریم بپرسیم که اعراب در شرایط کنونی درگیری کویت، چه کاری کرده‌اند؟» الانباء با این درخواست که اعراب باید بر دیگران فشار وارد آورند تا قضایا حل شود نه بالعکس، از مواضع کشورهای عربی در قبال تحولات جاری در خلیجفارس، انتقاد کرده و می‌افزاید: «فرستادگان کویت به کشورهای عربی با دست خالی به کشور باز خواهند گشت، زیرا رژیمهای حاکم بر کشورهای عربی توانایی آن را ندارند که فشار بر دیگران وارد آورند.» الانباء می‌نویسد: «هربار که عراق، ایران را در شمال شکست می‌دهد ایران در جنوب بر کویت فشار میآورد به طوری که در حال حاضر، کویت با محاصره دریایی مواجه می‌باشد و این در حالی است که همسایگان عرب ما تماشاچی هستند و اگر خواستند کمک کنند تنها برای ما دعا میخوانند و این مراد ما نیست.»[۴۱]
گزارش - 464
هم‌زمان با فشارهای سیاسی - تبلیغاتی به ایران و طرح قطعنامه برای پایان دادن به جنگ در شورای امنیت سازمان ملل، امروز پیام‌های رؤسای جمهور الجزایر و نیکاراگوئه به صدام حسین و پیام رئیس‌جمهور مصر - درباره جنگ ایران و عراق - به پادشاه اردن تسلیم شد. شاذلی بن جدید رئیس‌جمهور الجزایر، امروز در مراسم گشایش هجدهمین دوره کمیته مرکزی حزب جبهه آزادیبخش ملی الجزایر که وی دبیرکلی آن را بر عهده دارد، ایران و عراق را به بازگشت به مرزهای بین‌المللی دعوت کرد. وی گفت: «الجزایر با نگرانی و ناراحتی، جنگ میان برادران در عراق و ایران را دنبال می‌کند.» وی اضافه کرد که این کشور با کوششهای مستمر خود برای رسیدن به یک راهحل صلحآمیز برای این جنگ و بازگشت دو طرف به مرزهای بین‌المللی ادامه می‌دهد.[۴۲] در این حال، فیصل بوطهر وزیر صنایع سنگین الجزایر، امروز برای رساندن پیام کتبی بن جدید وارد بغداد شد. خبرگزاری عراق، موضوع این پیام را تنها درباره روابط دوجانبه و تحولات خاورمیانه اعلام کرد. گفتنی است که بوطهر رئیس هیئت اقتصادی الجزایر در مذاکرات کمیته همکاری اقتصادی تجاری و فنی دو کشور است.[۴۳] خبرگزاری عراق نیز اعلام کرد: معاون رئیس‌جمهور نیکاراگوئه که برای دیداری رسمی وارد بغداد شده است، از مواضع عراق برای پایان یافتن جنگ حمایت کرد. خبرگزاری عراق دراین‌باره گزارش کرده است: «سرجیو رامیرز مرکادو معاون رئیس‌جمهوری نیکاراگوئه، امروز برای یک دیدار رسمی چند روزه وارد بغداد شد. وی که هنگام ورود مورد استقبال "طه محیالدین معروف همتای عراقی خود، قرار گرفت، اظهار کرد که حامل پیامی از جانب دانیل اورتگا رئیس‌جمهور نیکاراگوئه، برای صدامحسین است. مرکادو اضافه کرد کشور متبوعش از پیشنهاد عراق مبنی‌بر پایان گرفتن جنگ با ایران حمایت می‌کند. در این سفر، وی که سرپرستی یک هیئت رسمی را عهدهدار است، قرار است با مسئولان عراقی، زمینههای مختلف همکاریهای میان دو کشور را مورد بررسی قرار دهد.»[۴۴] همچنین حسنی مبارک رئیس‌جمهور مصر، نامهای دربارة پایان دادن به جنگ برای شاه اردن فرستاد. اسامه الباز مشاور سیاسی رئیس‌جمهوری مصر، گفت که در ملاقات با حسین پادشاه اردن، چگونگی پایان دادن به جنگ ایران و عراق و پیشبرد تلاشهای صلح خاورمیانه را مورد بحث و گفت‌وگو قرار داده است. الباز به خبرگزاری رویتر گفت: «پیام حسنی مبارک را که عمدتاً پیرامون جنگ بوده است نیز تسلیم شاهحسین نموده است.» وی افزود: «در این ملاقات همچنین توانایی کشورهای عمده عرب جهت متوقف ساختن این اوضاع نابسامان، مورد بررسی قرار گرفته است.»[۴۵]
حسنی مبارک رئیس‌جمهور مصر درباره پایان دادن به جنگ نامهای برای ملک‌حسین شاه اردن ارسال کرد.
گزارش - 465
ورنون والترز نماینده دائمی امریکا در سازمان ملل و فرستاده رئیس‌جمهور این کشور که برای انجام مأموریتی ویژه به سفری دورهای رفته است، امروز وارد مسکو شد. خبرگزاری یونایتدپرس دربارة اهداف و انگیزههای سفر وی گزارش داد: «فردنگم سخنگوی سفارت امریکا در مسکو، به خبرنگاران گفت: والترز هر سال قبل از تشکیل مجمع عمومی سازمان ملل به پایتختهای کشورهای مهم جهان سفر می‌کند. مجمع عمومی امسال سازمان ملل، در سپتامبر (مهر) و با شرکت 159 کشور جهان تشکیل خواهد شد. والترز حداقل چند روز در مسکو خواهد ماند. سخنگوی سفارت امریکا از تأیید موضوع گفت‌وگوهای والترز و مقامات شوروی پیرامون جنگ عراق و ایران خودداری کرد. وی گفت: طی اقامت والترز در مسکو بدون شک مسائلی مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت که احتمالاً انتظار آن را نخواهیم داشت. منابع دیپلماتیک عقیده دارند سفر والترز اتفاقی یا به روال جاری هر ساله نیست، بلکه بدون شک برای مذاکره به منظور خاتمه جنگ و پایان حملات علیه کشتیها و نفتکشها در خلیجفارس، وی عازم مسکو شده است.»[۴۶]
گزارش - 466
در پی اقدامات روز گذشته پلیس فرانسه علیه سفارت ایران در پاریس، امروز سفارت فرانسه در تهران تحت نظر پلیس قرار گرفت. به گزارش خبرگزاری فرانسه، ده‌ها تن از جمله اعضای کمیته وابسته به وزارت کشور ایران (نیروهای انتظامی) شب هنگام، به محل سفارت فرانسه اعزام شدند. این خبرگزاری به نقل از منابع دیپلماتیک می‌افزاید: «مقامات ایرانی به وضوح به پیر لافرانس کاردار سفارت فرانسه گفتهاند تدابیر امنیتی مزبور که عملاً فعالیتهای سفارت را مختل کرده است، جهت مقابله با اقدامات پلیس فرانسه است که جهت کنترل اطراف سفارت ایران در پاریس انجام گرفته است و به محض برچیده شدن آن در پایتخت فرانسه، در تهران نیز هم‌زمان برچیده خواهد شد. منابع دیپلماتیک گفتند: ایرانی‌ها امروز، به‌ویژه از ورود و خروج افراد به درون سفارت فرانسه جز در موارد اکیداً ضروری ممانعت به عمل آوردند.»[۴۷] در این حال، اخبار رسیده از پاریس حاکی از افزایش مراقبتهای پلیس فرانسه در اطراف سفارت ایران است. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران در گزارشی به بررسی نحوة برخورد پلیس فرانسه با مراجعه کنندگان به سفارت ایران، علت بروز این اختلاف و برخورد جناح‌های مختلف دولت فرانسه با این امر، پرداخته است: «کنترل هویت افرادی که قصد ورود و خروج از سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس را دارند، امروز با شدت بیشتری از سوی پلیس فرانسه همچنان ادامه داشت. چندین دستگاه اتومبیل پلیس از صبح امروز برای دومین روز متوالی در مقابل سفارت و کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در پاریس مستقر گشته و ده‌ها تن از مأموران پلیس هویت تمامی افراد اعم از دیپلمات، کارمند رسمی و ارباب رجوع معمولی که قصد ورود و خروج از سفارت جمهوری اسلامی ایران را دارند، کنترل مینمایند. به گفته شاهدان عینی بعضی از افراد حتی مورد تفتیش بدنی نیز واقع میشوند. کانال‌های رادیو و تلویزیون فرانسه که از بعدازظهر امروز این مسئله را در صدر اخبار خود قرار دادهاند، مدعی هستند که پلیس با این اقدام قصد دارد وحید گرجی نفر دوم سفارت را که احتمالاً در داخل سفارت‌خانه پنهان شده، دستگیر و از فرار وی جلوگیری نماید. یادآوری می‌شود، بازپرس مسئول رسیدگی به پروندة بمبگذاریهای سال گذشته در پاریس، قصد دارد در این رابطه از آقای گرجی بهعنوان شاهد، بازجویی نماید و به همین منظور، حکمی نیز مبنی‌بر بازداشت وی صادر نموده است. پلیس قضایی فرانسه با استناد به همین حکم، در تاریخ 3 ژوئن گذشته (13 خرداد) برای بازداشت وحید گرجی به منزل وی میرود، ولی موفق به دستگیری او نمیشود. در واقع پلیس ضمن تفتیش از منزل وحید گرجی در حضور همسر و پدرش که موقتاً در پاریس به سر میبرند، مطلع می‌شود که وحید گرجی شب قبل از این ماجرا، پاریس را به مقصد ژنو ترک کرده است. برخی از محافل مطبوعاتی فرانسه معتقدند وحید گرجی به احتمال قوی توسط افرادی که مایل نیستند روابط ایران و فرانسه در پس این ماجرا و بازداشت نفر دوم سفارت جمهوری اسلامی ایران تیرهتر گردد، در جریان آنچه که در انتظارش بوده قرار گرفته و توانسته است خاک فرانسه را به موقع ترک نماید. در همین حال از چندی پیش، شایعاتی مبنی‌بر پنهان شدن گرجی در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس رواج یافته و گفته می‌شود اقدامات پلیسی نیز که از دیروز در مقابل سفارت‌خانه و کنسولگری جمهوری اسلامی ایران انجام میگیرد در چارچوب همین شایعات و به اصطلاح دستگیری گرجی باشد. مع‌ذلک ناظران که روند عادیسازی روابط بین پاریس و تهران را تعقیب می‌کنند با فرضیه فوق کاملاً مخالف بوده و معتقدند اقدامات چشمگیر و تحریکآمیز پلیسی ظرف 48 ساعت گذشته در مقابل سفارت جمهوری اسلامی ایران بر اثر فشارهای مستقیم افراد هوادار رژیم عراق در داخل دولت فرانسه و بهمنظور هرچه کندتر نمودن روند عادیسازی روابط بین تهران و پاریس انجام میگیرد. همین ناظران در جهت اثبات گفتة خویش خاطرنشان میسازند چنانچه منظور واقعی دولت فرانسه دستگیری احتمالی گرجی بود، وجود چند مأمور مخفی فرانسوی که همواره سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس را تحت نظر داشته و دارند، کفایت مینمود و نیازی به این چنین اقدامات شدید پلیسی و محاصره عملی سفارت نبود.» خبرگزاری جمهوری اسلامی در پایان این گزارش، تا اندازه‌ای خوش‌بینانه به اقدامات و تصمیم‌گیری‌های فرانسه در سیاست خارجی برخورد می‌کند و اینگونه نتیجهگیری می‌کند: «آیا ژاک شیراک و دیپلماسی فرانسه اجازه خواهند داد که کوشش‌هایی که ظرف یکسال گذشته در جهت بهبود روابط با جمهوری اسلامی ایران انجام دادهاند، بدینسان مورد سؤال واقع شود؟ ناظرین معتقدند چنانچه فرانسه به حضور فعال در صحنه سیاسی خاورمیانه پای‌بند است بایستی از ایجاد مشکلات جدید در راه روند عادیسازی روابط خود با جمهوری اسلامی ایران احتراز نماید.»[۴۸]
گزارش - 467
در پی ربوده شدن چارلز گلاس خبرنگار امریکایی و فرزند وزیر دفاع لبنان در منطقه تحت کنترل ارتش سوریه، تشنجاتی در روابط ایران و سوریه روی داده است و این تشنج بر رفتار نیروهای سوریه در لبنان و نوع رفتار آنها با نیروهای سپاه و شیعیان لبنان تأثیر گذاشته است. خبرنگار آسوشیتدپرس دراین‌باره گزارش داد که در لبنان اظهار می‌دارند نیروهای سوری، سپاه پاسداران ایران را در دره بقاع محصور نموده و از نقل و انتقال آنان جلوگیری به عمل می‌آورند و فشار بر شیعیان تندرو را که گفته می‌شود بیشترین خارجیان ناپدیده شده را در اختیار دارند، تشدید نموده‌اند. منابعی که به فرماندهی نیروهای سوری در لبنان نزدیک هستند روز دوشنبه اظهار کردند در حدود 3 هزار تن از پاسداران ایران در دره بقاع شرقی از استفاده از جاده‌های نظامی در مرز سوریه و لبنان منع شدهاند. این منابع که نخواستند نامشان فاش شود همچنین گفتند که این ممنوعیت، سپاه پاسداران را از مزایای مسافرت در داخل و خارج دره بقاع بدون اینکه در مراکز بازرسی و ایستگاهی گمرک مرزی متوقف گردند، محروم می‌سازد.[۴۹] خبرگزاری فرانسه نیز قبلاً در گزارشی مشابه اعلام کرده بود: خبرنگاران مستقر در دره بقاع لبنان گزارش می‌دهند، ارتش سوریه طی سه روز اخیر بنیادگرایان شیعه طرف‌دار ایران در دشت بقاع لبنان را تحت مراقبت شدید قرار داده است. منابع مذکور می‌افزایند: سربازان سوری مستقر در منطقه بعلبک (83 کیلومتری جنوب شرقی بیروت) گواهی حمل اسلحه اعضای حزب‌الله را ضبط می‌کنند و اتومبیل‌های افراد ریش‌دار - علامت ویژه بنیادگرایان - را به دقت مورد بازرسی قرار می‌دهند.[۵۰]
گزارش - 468
با توجه به تشکیل اجلاس اخیر اوپک و تلاش جمهوری اسلامی ایران در این اجلاس، خبرگزاری آسوشیتدپرس خبر داد قیمتهای نفت، سیر صعودی خود را آغاز کرده است. به گزارش این خبرگزاری، قراردادهایی که برای تحویل محمولههای نفت خام تگزاس غربی در ماه اوت (شهریور) منعقد شده بودند، بر اساس هر بشکه 41/20 دلار امضا شدهاند. این میزان، 17 سنت از نرخهای روز جمعه بیشتر است. این خبرگزاری می‌افزاید: «وزرای نفت کشورهای عضو اوپک که سرگرم اجلاس در وین بودند روز شنبه تصمیم گرفتند تا سقف تولید کنونی را اندکی افزایش دهند، لکن افزایش پیش‌بینی شده بعدی برای فصل پاییز را ملغی کردند. بدین ترتیب، تا پایان سال جاری مسیحی، سقف تولید اوپک 6/16 میلیون بشکه در روز خواهد بود. به نقل از تحلیل‌گران نفتی، گزارش می‌شود که این اقدام اوپک، میتواند قیمتهای نفت خام را از سطح 18 دلار کنونی بالاتر ببرد. همچنین دلالان نفتی پیش‌بینی می‌کنند که قیمتهای نفت حرارتی در سه ماهه آخر سال جاری میلادی یعنی زمانی که تولید نفت خام اوپک به سطح یاد شده (6/16 میلیون بشکه در روز) تنزل خواهد کرد باز هم افزایش خواهد یافت. قبل از این، قرار بود در سه ماهه چهارم، اوپک روزانه 3/18 میلیون بشکه در روز تولید کند.»[۵۱] از سوی دیگر، روزنامه سوئدی سونسکا داگبلادت نقش ایران در افزایش بهای نفت و سیاستهای نفتی ایران و عربستان سعودی را مورد بررسی قرار داده است. مفسر اقتصادی این روزنامه، ایران را پیروز اجلاس اخیر اوپک خوانده و ابراز عقیده می‌کند: «عربستان سعودی را که بزرگ‌ترین صادرکننده نفت است، میتوان تحمل کنندة دشواریها ارزیابی نمود.» این روزنامه می‌افزاید: «اگرچه معماران توافق بر سر کاهش سقف تولید را ایران و عربستان تشکیل میدادند، لیکن این دو کشور دارای سیاستهای نفتی متفاوتی میباشند.» این نشریه می‌نویسد: «سیاست نفتی ایران برای افزایش قیمت نفت، کاهش مجموعه تولید نفت می‌باشد و این در حالی است که خط سیاست نفتی عربستان، بر افزایش حجم تولید و عرضه ارزان نفت برای کسب درآمد بیشتر استوار می‌باشد.» این روزنامه سوئدی ادامه می‌دهد: «کارشناسان امور نفتی عقیده دارند توافق روز گذشته اوپک نهایتاً موجب افزایش قیمت نفت خواهد گردید.»[۵۲]
گزارش - 469
امروز، دبیرخانه ائمه جمعه دستورالعمل چهار مادهای را تنظیم کرد و برای ابلاغ آن به ائمه جمعه، از امام خمینی کسب تکلیف کرد که امام با مواد چهارگانه پیشنهاد شده موافقت کردند. در این دستورالعمل، ائمه جمعه و ستادهای نماز جمعه از موضع‌گیری له یا علیه کاندیداها منع شدهاند و در ضمن به باقی ماندن ائمه جمعه در سنگرهای نماز جمعه توصیه شده و از آن دسته از ائمه جمعه که درصدد ثبتنام برای راهیابی به مجلس شورای اسلامی هستند خواسته شده است تا در مهلت قانونی از منصب امامت جمعه استعفا دهند.[۵۳](ضمیمه دارد)
ضمیمه گزارش469: متن کامل نامه دبیرخانه ائمه جمعه به امام خمینی درباره انتخابات مجلس شورای اسلامی و پاسخ امام به این نامه
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، متن استجازه دبیرخانه سراسری ائمه جمعه و متن پاسخ حضرت امام به این شرح است: «بسمالله الرحمن الرحیم - محضر مبارک بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت آیتالله العظمی امام خمینی مدظلهالعالی؛
پس از عرض سلام و تحیات، دبیرخانه مرکزی ائمه جمعه سراسر کشور پس از شور و مشورت، بدین نتیجه رسیده است که از حضور مبارکتان استجازه نموده، در صورتی که موافقت فرمایید، تذکرات برادرانه ذیل به ائمه جمعه محترم سراسر کشور و ستادهای نماز جمعه داده شود:
1- بر اساس تجربیات حاصله از انتخابات دور اول و دوم مجلس شورای اسلامی و بروز اختلافات در پارهای از شهرها، بدین وسیله به آقایان محترم ابلاغ شود، از معرفی افراد بهعنوان کاندیدا و موضع‌گیری له یا علیه اشخاص و استفاده انتخاباتی از تریبون نماز جمعه خودداری کنند.
2- در صورتی که برخی از عزیزان ائمه محترم جمعه تصمیم دارند در انتخابات آینده خود را کاندیدا نمایند، لازم است از سه ماه قبل از انتخابات، از سمت امامت جمعه استعفا نمایند تا دبیرخانه جهت جایگزینی افراد واجد شرایط، تصمیمات مقتضی را اتخاذ و اقدامات لازم را معمول دارد.
3- ستادهای نماز جمعه در سراسر کشور از سه ماه قبل از انتخابات، حق ندارند از کسانی که میخواهند خود را کاندیدا کنند، بهعنوان سخنران قبل از خطبهها استفاده کنند. بدیهی است، ستاد باید از شخص دعوت شده قبلاً سؤال کند.
4- دبیرخانه، دوستانه و خاضعانه از آن دسته از ائمه محترم جمعة مایل به شرکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی میخواهد تا سنگر امامت جمعه را رها نکرده در حوزه مسئولیت خود، کما فیالسابق به خدمات و تلاشهای صادقانه خویش ادامه دهند و بدانند که ثمرات وجودی آقایان در سنگر امامت جمعه از سنگر مجلس شورای اسلامی کمتر نبوده و موجبات خرسندی خداوند متعال و امت حزب‌الله را فراهم می‌سازد.
بدیهی است، در صورت تخلف از موارد فوق، امام جمعه از امامت جمعه عزل و ستاد نماز نیز منحل خواهد شد. چنانچه موافقت فرمایید امام جمعه و ائمه جمعه موقت تهران از این حکم مستثنی باشند.
دبیرخانه مرکزی ائمه جمعه.»
متن پاسخ حضرت امام چنین است: «بسمهتعالی
با تشکر از زحمات ارزنده دبیرخانه ائمه جمعه و ائمه جمعه محترم بلاد و درخواست از محضر مقدس خداوند متعال برای توفیق هرچه بیشتر به همه نهادها و ملت شریف، موافقت می‌شود.
روحالله الموسوی الخمینی»[۵۴]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/04/09
- ↑ سند شماره 860 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: مجموعهای از اطلاعات مربوط به عملیات‌‌های انجام‌شده توسط سپاه از بدر تا نصر، 19/12/1363 تا 31/2/1365، ص25؛ و - سند شماره 417/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات نصر4، گزارش راوی قرارگاه نجف، احمد نیک‌روش، 27/10/1366، صص 273 - 267.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه شماره 103، 10/4/1366، صص 13 و 14، ارومیه - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/4/1366، ص14.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/4/1366، ص14.
- ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 153، 24/4/1366، ص14.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه شماره 103، 10/4/1366، صص 13 و 14، ارومیه - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ سند شماره 860 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: مجموعهای از اطلاعات مربوط به عملیات‌‌های انجام‌شده توسط سپاه از بدر تا نصر، 19/12/1363 تا 31/2/1365، ص25؛ و - سند شماره 417/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات نصر4، گزارش راوی قرارگاه نجف، احمد نیک‌روش، 27/10/1366، صص 273 - 267.
- ↑ روزنامه کیهان، 10/4/1366، ص18.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه شماره 103، 10/4/1366، ص27، لندن - خبرگزاری یونایتدپرس، 9/4/1366.
- ↑ همان، صص 29 و 30، منامه - خبرگزاری فرانسه، 9/4/1366.
- ↑ روزنامه رسالت، 10/4/1366، ص2.
- ↑ سند شماره 1542/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی نیروی هوایی سپاه، راوی: مهدی انصاری، 18/3/1366 تا 5/8/1366، صص 15 و 1/15.
- ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 153، 24/4/1366، ص13.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/4/1366، ص14.
- ↑ سند شماره 1542/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی نیروی هوایی سپاه، راوی: مهدی انصاری، 18/3/1366 تا 5/8/1366، صص 15 و 1/15.
- ↑ روزنامه رسالت، 10/4/1366، ص2.
- ↑ روزنامه کیهان، 10/4/1366، ص2.
- ↑ روزنامه کیهان، 10/4/1366، ص18.
- ↑ همان، ص17.
- ↑ همان، ص2.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 103، 10/4/1366، ص32، ژنو - خبرگزاری یونایتدپرس، 9/4/1366.
- ↑ همان، ص36، ژنو - خبرگزاری تاس، 9/4/1366.
- ↑ همان، صص 33 و 34، نیویورک - خبرگزاری فرانسه، 9/4/1366.
- ↑ سند شماره 223656 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: روزنامه سانفرانسیسکو کرونیل، 9/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 104، 11/4/1366، صص 30 و 31، واشنگتن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 10/4/1366.
- ↑ همان.
- ↑ همان، صص 25 - 23، نیکوزیا - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 9/4/1366.
- ↑ روزنامه کیهان، 10/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 105، 12/4/1366، صص 8 و 9، رادیو مسکو، 11/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 103، 10/4/1366، ص7، الجزیره - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 104، 11/4/1366، ص21، رادیو امریکا، 9/4/1366.
- ↑ همان، صص 9 و 10، رادیو امریکا، 9/4/1366.
- ↑ سند شماره 223631 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: روزنامه سانفرانسیسکو کرونیل، 9/4/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 10/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ روزنامه کیهان، 10/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه شماره 103، 10/4/1366، صص6 و 7، واشنگتن - خبرگزاری کویت، 9/4/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 10/4/1366، ص20.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه شماره 103، 10/4/1366، ص31، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 10/4/1366، ص18.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه شماره 103، 10/4/1366، ص31، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ همان، ص31، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ همان، ص8، الجزیره - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ همان، ص45، بغداد - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 9/4/1366.
- ↑ همان، ص6، بغداد - خبرگزاری عراق، 9/4/1366.
- ↑ همان، ص5، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ روزنامه کیهان، 10/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 104، 11/4/1366، ص56، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 10/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 103، 10/4/1366، صص 38 - 36، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ همان، ص44، بیروت - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 9/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 102، 9/4/1366، ص76، دمشق - خبرگزاری فرانسه.
- ↑ روزنامه رسالت، 10/4/1366، ص11.
- ↑ مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، جلد6، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1388، صص 251 و 252.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 10/4/1366، ص11.
- ↑ مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی وزارت ارشاد اسلامی، صحیفه نور (مجموعه رهنمودهای امام خمینی)، جلد20، ص9.