1364.10.20: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>روزشمار جنگ</big>''' '''<big>پنجشنبــــــه</big>''' '''<big>16 آبان 1364</big>''' '''<big>23 صفر 1406</big>''' '''<big>7 نوامبر 1985</big>''' == 1 == در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذا...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
{{جعبه زندگینامه | |||
|عنوان =روزشمار جنگ سال 1364 | |||
|نام = 1364.10.20 | |||
|نام دیگر=بیست دی | |||
|روز=20 دی 1364 | |||
|تاریخ شمسی=1364.10.20 | |||
|تاریخ میلادی=10 ژانویه 1986 | |||
|تاریخ قمری=28 ربیع‌الثانی 1406 | |||
|اسامی عملیات= | |||
|اسامی شهدا= | |||
|اسامی اسرا= | |||
}} | |||
<div class="bootstrap-btn">[[1359.10.20]]</div> | |||
<div class="bootstrap-btn">[[1360.10.20]]</div> | |||
<div class="bootstrap-btn">[[1361.10.20]]</div> | |||
<div class="bootstrap-btn">[[1362.10.20]]</div> | |||
<div class="bootstrap-btn">[[1363.10.20]]</div> | |||
<div class="bootstrap-btn">[[1365.10.20]]</div> | |||
<div class="bootstrap-btn">[[1366.10.20]]</div> | |||
<div style="text-align:justify"> | |||
== | ==گزارش -563== | ||
[[ | ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) پیش‌ازظهر امروز با حضور فرمانده عالی جنگ و فرماندهان سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی در پایگاه هوایی دزفول تشكیل جلسه داد. در این جلسه گزارش كوتاهی از جلسات مشترك سپاه و ارتش در دو روز گذشته و نیز گزارشی از بررسی كارشناسی چگونگی تقسیم واحدهای توپخانه میان ارتش و سپاه برای عملیات‌های آتی بیان شد.* | ||
در آغاز آقای هاشمی رفسنجانی از فرماندهان سپاه و ارتش خواست كه گزارشی از جلسات مشترك بیان كنند تا مبنایی برای برنامهریزی جلسة بعدازظهر شود. درپی آن فرمانده كل سپاه گزارشی كوتاه از حضور فرماندهان سپاه در قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش و توضیحات فرماندهان ارتش درباره طرح مانور عملیات در شلمچه و كوشك و تلاش و پیشرفت كار و روحیة مثبت آنان برای عملیات بیان كرد. همچنین رئیس ستاد مشترك ارتش از حضور فرماندهان ارتش در قرارگاه سپاه گزارش داد كه فرماندهان سپاه خیلی جالب و مسلط طرح خود را تشریح كردند. وی افزود كه این طرح دشواری است كه نیاز به تمرین و آمادگی بیشتری دارد به‌خصوص عبور از خط، آتش قوی می‌خواهد و باتوجه‌به اینكه نیروهای عبوركننده پشت سرشان آب است، باید فكر همه‌چیز بشود كه از آسیب و تلفات زیاد جلوگیری شود ازجمله در مرحله اول باید آتش قوی داشته باشند تا بتوانند تانك به آن‌طرف اروند ببرند و دست دشمن را از آنجا كوتاه كنند. | |||
از سوی دیگر، وقتی محسن رضایی توضیح داد كه نیروهای اطلاعات قرارگاه كربلا تاكنون 90 بار با عبور از اروند به شناسایی وضعیت دشمن پرداخته‌اند كه 50 بار آن از موانع دشمن هم رد شده‌اند و نیروهای قرارگاه نوح نیز 80 شناسایی داشته‌اند كه 40 مورد آن از موانع دشمن رد شده‌اند، آقای هاشمی با تعجب پرسید: «آبی كه جناب ناخدا ملك‌زادگان می‌گفتند عبور از آن آب، انسان را دو سه كیلومتر این‌طرف و آن‌طرف می‌برد، حالا اینها رفته‌اند و برگشته‌اند؟!» محسن رضایی پاسخ داد كه با بررسی وضعیت‌های مختلف جریان آب اروندرود در ساعت‌های مختلف شبانه‌روز و در وضعیت‌های مختلف ماه در دو سه ماهه اخیر، درمورد حالات مختلف آب و جزرومد آن تجربة لازم را به دست آورده‌ایم و می‌دانیم چه موقع باید رفت، چه موقع نباید رفت. | |||
همچنین سرهنگ سهرابی و سرهنگ صیاد شیرازی اشاره كردند كه پرسش‌هایی درمورد طرحهای مانور به نظرشان رسیده كه به‌دلیل احتمال تأثیر منفی در روحیة فرماندهان قرارگاه و لشكرها از بیان آن در جلسات مشترك پرهیز كرده‌اند كه آقای هاشمی خواست كه كه در فرصت مناسب مطرح نمایند. | |||
ادامة جلسه به گزارش دكتر حسن روحانی از جلسات متعدد كمیسیون كارشناسی توپخانه برای تعیین نیازهای ارتش و سپاه به واحدهای توپخانه برای پشتیبانی از عملیاتشان اختصاص یافت. وی در گزارشی مفصل - كه به گفته ایشان گزارشی اجمالی است از جلسات كمیسیون - گفت كه در مرحله اول طی بررسی‌ها و بحث‌های متعدد به استخراج آمار و واحدهای توپخانه و محل استقرار آنها پرداختیم. مرحلة دوم به بررسی واحدهای توپخانه از خط كوشك به‌سمت جنوب و از كوشك تا نقطه نهایی شمال‌غرب و اینكه آیا می‌شود بخشی از واحدهای مستقر در خطوط پدافندی را كم كرد یا نه پرداخته شد. مرحلة سوم طرح مانورهای عملیات‌های سپاه و ارتش به‌طور خلاصه توضیح داده شد و بررسی گردید آیا نیازی را كه هریك برای پشتیبانی عملیاتشان اعلام كرده‌اند، قابل تجدیدنظر است یا نه؟ در بررسی خطوط مختلف و میزان توپ مورد نیاز هر منطقه و تعدادی توپی كه می‌شد از برخی خطوط برداشت كرد، اختلاف‌نظر زیادی میان نماینده ارتش و نماینده سپاه بود، بسیاری از نقاطی كه نظر نماینده سپاه كاهش تعداد توپ‌های مستقر در آن بود، نماینده ارتش قبول نداشت. نماینده ارتش دلایلی كه برای تعداد توپ مورد نیاز جهت نقاط مختلف می‌آورد یكسان نبود و دچار تناقض می‌شد و نه‌تنها نظر نماینده سپاه را نمی‌پذیرفت، نظر دیگر برادران ارتشی حاضر در كمیسیون را هم قبول نمی‌كرد. | |||
از سوی دیگر، وقتی نمایندة سپاه دلایل اهمیت منطقه عملیاتی سپاه و نیاز به واحدهای توپخانه برای پشتیبانی عملیات باتوجه‌به اهمیت و وسعت منطقه عملیاتی، شكل زمین و جاده‌های موجود در آن را بیان می‌كرد، نماینده ارتش می‌گفت ما در تئوری چنین چیزی نخوانده‌ایم. | |||
موضوع دیگری كه در این كمیسیون بحث شد، مهمات مورد نیاز و محدودیت‌ها بود. | |||
آقای روحانی در پایان گزارش خود خطاب به آقای هاشمی گفت: «درمجموع ما در این جمع‌بندی به آن نتایجی رسیدیم كه مكتوب خدمتتان نوشتیم و گفتیم تصمیم با فرماندهی باشد و حضرت عالی تصمیم بگیرید.» | |||
آقای هاشمی هم در پایان جلسه دراین‌باره گفت: «به‌هرحال ما این [دستور واگذاری 15 گردان توپخانه به سپاه] را با علم به اینكه دو طرف هم ناراضی خواهند بود، هم ارتش می‌گوید ما را خلع سلاح كردید، هم سپاه می‌گوید برای ما كافی نیست، [دادیم] ولی چیزی غیر از این ما نداریم و توی آنجا گنجاندیم كه نیروی زمینی [ارتش] میتواند برحسب نیازی كه احساس می‌كند، [از واحدهای توپخانه مناطق دیگر] بردارد. ما دیگر تعیین نكردیم از بالا [مناطق شمال‌غرب] چقدر بردارید، این دراختیار خود نیروی زمینی است كه هر مقدار اگر احتیاج پیدا كرد، میتواند از بالا بردارد، و اگر یك دستور خواست بگیرد حرفی نداریم. مسئله دوم، [عملیات] در كوشك هم به نظر ما قاطع نیست كه اگر نیروی زمینی [ارتش] توپخانه‌اش را نمی‌تواند به دو عملیات برساند، عملیات كوشك را تبدیل به [عملیات] تظاهر به تك بكند و اگر فكر می‌كند مسئله یك قدری تخفیف دارد، دو تا میدان مانور برای نیروی زمینی [ارتش] در نظر گرفتیم كه بتواند مشكلاتش را حل كند. سپاه هم در 24 ساعت تا 48 ساعت اول [عملیات] بیش از این نمی‌تواند عبور كند، دیگر از نیروی زمینی [ارتش] بیشتر از این نمی‌توانیم بگیریم. این نظر آخری ما بود براساس نوشتة كمیسیون كه به ما دادند.»<ref>سند شماره 15065/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی مانور و طرح تقسیم توپخانه عملیات والفجر8 (20/10/1364، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، نوار شماره 17067)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، صص 17 - 1.</ref> | |||
==گزارش -564== | |||
ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بعدازظهر امروز در جلسه‌ای طولانی (ساعت 15:10 تا 23) بار دیگر با حضور فرمانده عالی جنگ و فرماندهان نیروهای سه‌گانه ارتش و سپاه پاسداران و فرماندهان قرارگاه‌های عمل‌كننده به بررسی طرحهای عملیاتی سپاه و ارتش پرداخت* تا دیدگاه‌های مختلف دراین‌باره و نیز ابهامات بیان شود و هر قرارگاهی با كمترین ابهام وارد عمل شود.** | |||
آقای هاشمی: «بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. این جلسه را برگزار كردیم و قرارگاه‌های هر دو محور توضیح بدهند و اگر اعضای ستاد نظری دارند مطرح بكنند.» | |||
در ادامه فرمانده نیروی زمینی ارتش گفت: «روز چهارشنبه در قرارگاه كربلا (قرارگاه مقدم ارتش در جنوب) با برادران سپاه و حضور ریاست ستاد مشترك، ما طرح مانور خودمان را تا آنجا كه آماده بود توسط فرماندهان لشكرها ارائه دادیم. ... ما تا امروز روی این طرح ایستاده بودیم ولی با ابلاغیه‌ای كه امروز درمورد واگذاری توپخانه‌ها شد، طرح ما از تئوری هم كمتر می‌شود،* باید درمورد طرح تجدیدنظر كنیم. ... باید چند روز دیگر كار بكنیم و بر مبنای امكانات موجود [طرح را اصلاح كنیم].» در ادامه سرهنگ بهروز سلیمانجاه فرمانده قرارگاه مقدم ارتش در جنوب به بیان وضعیت منطقه عملیاتی كوشك و شلمچه و طرح مانور یگانهای عمل‌كننده در این مناطق پرداخت. وی برآورد نیروی مورد نیاز برای اجرای طرح نیروی زمینی ارتش را 213 گردان نیروی رزمی و 51 گردان توپخانه اعلام كرد و افزود كه برای اجرای مرحلة یكم عملیات در كوشك و مراحل یكم و دوم عملیات در شلمچه جمعاً 68 گردان مورد نیاز است كه فقط 42 گردان نیرو داریم و با واگذاری نیروهای بسیجی، فعلاً نیرو برای اجرای مراحل یكم و دوم در منطقه شلمچه كافی به نظر می‌رسد. برای اجرای سایر مراحل چنانچه نیروی برآوردشده دراختیار قرار گیرد، انشاءالله موفقیت خواهند داشت. | |||
آقای هاشمی پرسید كه برآورد 51 گردان توپخانه واقعاً یك محاسبة كلاسیك جدی است؟ سرهنگ سلیمانجاه: «بله، جدی است. ... قرارگاه [خاتم] معتقد است كه با 21 گردان این مأموریت قابل‌اجرا است ولی باتوجه‌به عكس‌العمل دشمن و توپخانه‌های موجود در منطقه، موقعیت زمین، موانع و مواضع مستحكمی كه دارد، برآورد ما 51 گردان است.» | |||
دراین‌باره چند تن از حاضران به اظهارنظر پرداختند كه درنهایت آقای هاشمی گفت: «ما درمورد توپخانه در كمیسیون بحث كردیم و تصمیم خودمان را هم گرفتیم و ابلاغ هم شده و دیگر روی توپخانه بحث نمی‌كنیم.»<ref>سند شماره 17498/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) برای بررسی طرح مانور ارتش و سپاه (20/10/1364، پادگان تیپ2 دزفول، نوار شماره 17028)، راوی: محمد درودیان، صص 11 - 1.</ref> | |||
==گزارش -565== | |||
در بخش دوم جلسه امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به مأموریتهای عملیاتی سپاه پاسداران، قرارگاه‌های عملیاتی آن و عملیات اصلی سپاه در منطقه فاو پرداخته شد. | |||
فرمانده كل سپاه ابتدا اشاره كرد كه سپاه پاسداران مجموعه عملیات‌هایی را برای حملات پی‌درپی به دشمن و درگیری مداوم با ارتش عراق در یك سال آینده برنامهریزی كرده و این عملیات‌ها در دست اقدامات آماده‌سازی است كه به لطف الهی جنگ علیه دشمنان استمرار می‌یابد. عملیات در منطقة فاو بنا به ضرورت جلوتر از عملیات‌های دیگر افتاده كه عملیاتی زمینی، دریایی و هوایی به‌صورت مشترك است. هدف این عملیات به لطف الهی، قطع ارتباط عراق با خلیج فارس است و بهترین زمین برای حصول به این هدف، منطقة میان رودخانه اروند و كارخانه نمك است كه با تصرف آن و استقرار سلاح‌ها در ساحل و كشیدن توپخانه‌ها به جلو، دهانه خور عبدالله بسته خواهد و ارتباط دشمن با شمال خلیج فارس برای مدتی طولانی قطع خواهد شد كه این میتواند امتیاز مؤثری در دست ما باشد. | |||
محسن رضایی افزود برای اجرای این عملیات چند قرارگاه تحت امر قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) سپاه تشكیل شده و مشغول كار هستند: قرارگاه نیروی زمینی سپاه كه متشكل از دو قرارگاه كربلا و نوح است و در منطقه فاو عمل می‌كند. قرارگاه یونس1، متشكل از برادران نیروی دریایی سپاه برای اجرای عملیات در اسكله العمیه و كمك به نیروی دریایی ارتش برای بستن خور عبدالله. قرارگاه یونس2، متشكل از نیروی دریایی ارتش به فرماندهی آقای دانه‌كار با مأموریت تصرف اسكله البكر، بستن دهانه خور عبدالله و پشتیبانی نیروی زمینی سپاه. قرارگاه رعد به فرماندهی سرهنگ بابایی تشكیل شده و امكانات نیروی هوایی ارتش را برای عملیات آماده كرده‌اند و ازجمله مأموریتهای آن پدافند هوایی، بمباران نزدیك و حمله به عقبه‌های دشمن است.* | |||
فرمانده نیروی زمینی سپاه در ادامة جلسه ابتدا به چند تجربه از پنج سال جنگ اشاره كرد: 1. بزرگ‌ترین هنر فرمانده نظامی جنگ این است كه همه قدرت و توان نظامی خودی را علیه توان دشمن به كار گیرد و او را از پای درآورد و خود را درگیر محاسبات كلاسیك نظامی نكند. 2. نیروی آفندكننده (حمله‌كننده) باید زمین حمله، تاكتیك رزم و زمان حمله را خودش انتخاب كند و ابزاری متناسب با زمین به كار گیرد. وی افزود كه ما در طرح‌ریزی عملیات‌های امسال و سال آینده این مبنا را در نظر گرفته‌ایم كه باتوجه‌به توان رزمی جمهوری اسلامی و ارتش عراق، با دشمن در زمین‌هایی بجنگیم كه خودمان خوب بتوانیم بجنگیم و دشمن از قابلیت‌های رزمی‌اش نتواند استفاده كند. ازجمله مناطق مناسب، منطقة هور است كه یك قرارگاه عمده ما یعنی قرارگاه نجف و نیز قرارگاه مهندسی خاتم و تعدادی از یگانهای ما به‌طور مستمر مشغول آماده‌سازی این منطقه هستند. | |||
رحیم صفوی در ادامه گفت: منطقة دوم مورد نظر از خسروآباد به‌طرف جنوب است كه در یك طرف خور عبدالله، طرف دیگر اروندرود و جنوب آن شمال خلیج فارس است كه طرح‌ریزی جامعی برای اجرای عملیات در آن شده است. اگرچه جنگ در اینجا جنگی تازه و جدید و شاید در نوع خود كم‌نظیر است، ولی باتوجه‌به توان و تجاربی كه نیروهای ما در عبور از موانع آبی داشتند، این عملیات را طرح‌ریزی كردیم. در این منطقه قرارگاه كربلا از جنوب شهر فاو به‌سمت بالا مأمور اجرای عملیات، تصرف و تأمین منطقه است و قرارگاه نوح از جنوب شهر فاو تا انتهای رأس‌البیشه عملیات خواهد كرد. | |||
قرارگاه‌ها در رده لشكرها و تیپ‌ها اقدامات طرح‌ریزی، شناسایی، واگذاری خط حد و... پیشرفت كرده‌اند. گردان‌های عمل‌كننده به عملیات توجیه شده و درحال آماده شدن برای اجرای مانور مشابه هستند.<ref>همان، صص 15 - 11.</ref> | |||
حاضران در جلسه با این | ==گزارش -566== | ||
مسئولان قرارگاه كربلای سپاه پاسداران در بخش بعدی جلسة ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به گزارش وضعیت دشمن، چگونگی عبور از اروند، طرح مانور عملیات، اقدامات آماده‌سازی و مشكلات باقیمانده پرداختند. | |||
در ادامة جلسه آقای هاشمی گفت كه قرارگاه‌ها به جزئیات بیشتری بپردازند چون ستاد می‌خواهد نظر بدهد. سپس با حضور فرمانده و مسئولان قرارگاه كربلا در جلسه، غلامرضا محرابی (مسئول اطلاعات قرارگاه كربلا) به تشریح وضعیت دشمن در منطقه فاو، آرایش ارتش عراق و اقدامات اخیر آن پرداخت.* در حین اظهارات آقای محرابی، آقای هاشمی و گاهی نیز برخی دیگر از حاضران با طرح سؤال‌هایی از وی، خواستار رفع ابهام می‌شدند. مثلاً آقای هاشمی از چگونگی اقدامات دشمن برای احداث خط دوم سراسری در منطقه، فاصله سنگرهای دشمن، كیفیت جاده‌های منطقه، تأثیر آبگرفتن منطقه بر جاده‌ها، ارتفاع جاده جدید و قابلیت آن برای دفاع در مقابل هجوم سؤال كرد كه مسئول اطلاعات قرارگاه كربلا پاسخ داد ارتش عراق برای احداث خط دوم از تنه نخل‌ها، كیسه‌های شن و بشكه استفاده می‌كند و سنگرهای بتونی را به فاصله 35 تا 50 متر در این خط قرار می‌دهد. برای جلوگیری از آب‌گرفتگی جاده، از پل و لوله استفاده كرده كه آب از زیر جاده عبور كند و آب جاده را نگیرد. همچنین به‌دلیل تأثیر بارندگی روی جاده‌ها، درحال شن‌ریزی جاده جدید است. ارتفاع این جاده به حدود 5/1 متر می‌رسد.<ref>همان، صص 20 - 16.</ref> | |||
آقای محرابی در ادامه جریان‌های مختلف آب در اروندرود، جزرومد، زمان هریك و ارتباط آن با ماه و نور آن و شیوة به دست آوردن زمان‌های مناسب برای عبور غواصان از اروند و شكستن خط و نیز زمان حركت قایق‌های حامل نیروها را توضیح داد. آقای هاشمی نیز سؤالات دقیق و ریز درمورد وضعیت آب، وضعیت ساحل دشمن، وضعیت نهرها، چگونگی عبور غواصان از اروند و عبور از ساحل گل‌ولای غرب اروند را مطرح كرد و سپس باتوجه‌به تجربیات و اطلاعات فرمانده نیروی دریایی ارتش و آگاهی او از سختی‌های عبور نیرو از اروندرود، از وی خواست كه دیدگاه‌های خود را دراین‌باره مطرح كند. ناخدا ملك‌زادگان نیز دربارة تغییرات مختلف جزرومد در طول هر ماه و اینكه در ماه دو روز آب به حداقل مد كامل و دو روز هم به حداكثر مد كامل می‌رسد و به‌طوركلی در هر 24 ساعت آب دو بار جزر و دو باره مد می‌شود كه جدول‌ها و حساب‌های آن موجود است، توضیح داد. | |||
آقای محرابی درپی سخنان ناخدا ملك‌زادگان گفت: همه فرمایشاتی كه فرمودید كاملاً درست است، اما ما علاوه‌براین به نتایج دیگری هم رسیده‌ایم و آن اینكه ما دو نوع جزر داریم: تخلیه آب هنگام برخی جزرها شدید و هنگام برخی جزرها كم‌شدت است. وی افزود كه در آخر جزر - كه جزر ساكن می‌گوییم - بهترین موقعیت برای عبور است و چون مد از این زمان آغاز می‌شود و در مدتی كه غواصان از اروند عبور می‌كنند، نهرها هم پر آب می‌شود و این زمان مناسبی است كه قایق‌های مستقر در نهرها برای پشتیبانی شروع به حركت كنند. | |||
از سوی دیگر، فرمانده قرارگاه كربلا به این سؤال یكی از فرماندهان ارتش كه چرا برای عبور نیروها، هنگام مد كامل آب انتخاب نشده، پاسخ داد: «در شرایط جزر 10 نوع خصوصیات مثبت وجود دارد. یكی از چیزهایی كه برای ما خیلی مهم است، موانع است؛ در هنگام مد موانع زیر آب قرار می‌گیرد و نمی‌توانیم آنها را از بین ببریم.» غلامرضا محرابی نیز از دیگر دلایل مناسب بودن حركت غواصان در پایان جزر را داشتن فرصت بیشتر در شب اول عملیات برای خط‌شكنی، پیشروی و پشتیبانی عملیات ذكر كرد. وی در پاسخ آقای هاشمی درباره مدت عبور گفت كه عرض اروند در نقاط مختلف متفاوت است در منطقه قرارگاه كربلا 400 تا 650 متر است كه نیروی غواص حدود 25 تا 35 دقیقه میتواند طی كند. محسن رضایی هم گفت البته ما 45 تا 60 دقیقه در نظر گرفته‌ایم. درباره پیشنهاد آقای هاشمی برای انتقال نیرو در بخشی از مسیر با قایق پارویی و بقیه‌اش شناكنان، آقای محرابی گفت كه پیاده شدن نیروها در وسط آب موجب به هم خوردن سازمان نیروها می‌شود و درحال آزمایش و بررسی هستیم كه برای عبور نیرو بهترین شیوه را به دست بیاوریم، یكی از روش‌هایی كه درحال آزمایش است استفاده از طناب برای حفظ سازمان و منحرف نشدن نیروهاست.<ref>سند شماره 17499/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: بررسی طرح مانور عملیات والفجر8 در جلسه ستاد خاتم‌الانبیا(ص) (20/10/1364، پادگان تیپ2 دزفول، نوار شماره 17029)، راوی: محمد درودیان، صص 15 - 1.</ref> | |||
در ادامه گزارش قرارگاه كربلا، فرمانده این قرارگاه به اقدامات آماده‌سازی، وضعیت زمین، سازمان رزم و طرح مانور عملیات پرداخت كه به نكاتی از آن اشاره می‌شود: شرق اروندرود به‌دلیل وجود نهرهای متعددی كه از اروند منشعب می‌شود به‌صورت جزایری مستقل بود كه با احداث جاده‌ای به موازات اروندرود و به فاصله 500 تا 1000 متر از آن، منطقه به هم متصل شد. به‌دلیل رطوبت زیاد زمین و سست بودن آن، برای ایجاد موضع و سكو برای سلاح‌های سنگین، زیرسازی بسیاری انجام شده و سكوهای بتونی پیش‌بینی شده است. به‌دلیل اهمیت استفاده از تانك برای زدن سنگرها و جاده‌های دشمن در مرحله اول عملیات، قرار است تعدادی سكوی تانك احداث شود كه هر سكو حدود 1000 كمپرسی خاك می‌خواهد. عبور نیروهای خط‌شكن از رودخانه، شكستن خط و پاك‌سازی نخلستان آموزش و تمرین بسیار لازم دارد و فرصت بیشتری به یگان‌ها باید داده شود. از هر یگان حدود یك تا دو گروهان غواص به خط دشمن می‌زنند كه نیاز به لباس غواصی دارند. | |||
اجرای عملیات در چهار مرحله پیش‌بینی شده است: مرحله اول را یگانهای در خط یعنی تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع)،* لشكر5 نصر، لشكر31 عاشورا، لشكر25 كربلا و لشكر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) اجرا می‌كنند. در مرحله اول تا ساعت 12 شب، یگان‌ها عبور می‌كنند و اگر در همان شب اول بتوان دستگاه‌های مهندسی و زرهی را از اروند عبور داد، هدف مرحله دوم نیز در همان شب اول تأمین می‌شود. مرحله اول متكی به عارضه‌های زمین طراحی شده كه اگر عبور تجهیزات سنگین به مشكل برخورد، نیروها بتوانند خط اول را حفظ كنند. هر یگان 2 تا 3 گردان را مأمور شكستن خط كرده است. | |||
عباس محتاج در جواب سرهنگ موسوی قویدل گفت كه درمجموع برای عبور، شكستن خط و پاك‌سازی خط و پیشروی تا 500 متر، دو ساعت پیش‌بینی شده است. ناخدا ملك‌زادگان نیز پرسید باتوجه‌به اینكه لباس‌های غواصی حركت را كُند می‌كند و تحرك با آن مشكل است، آیا غواصان با همان لباس اقدام به شكستن خط می‌كنند. به وی جواب داده شد كه آن زمان فرصت تعویض لباس نیست؛ در عملیات بدر نیز خط‌شكنان با همان لباس غواصی عمل كردند. | |||
در پاسخ به این ابهام كه 33 گردان از یگانهای قرارگاه كربلا كه قرار است در مرحله اول وارد عمل شوند، موجب ایجاد تراكم و به‌هم‌ریختگی سازماندهی می‌شود، احمد غلامپور ضمن توضیحی مفصل دراین‌باره گفت كه این 33 گردان از محورهای مختلف و از عرض 15 كیلومتری منطقة مأموریت قرارگاه كربلا وارد عمل می‌شوند و تراكمی ایجاد نمی‌شود. عباس محتاج هم افزود كه در هر موج 50 قایق مأموریت انتقال یك گردان را دارد و حدود شش ساعت برای این مرحله در نظر گرفته شده است. | |||
آقای هاشمی كه نگران تراكم تردد قایق‌ها و تداخل آنها در شب اول عملیات بود، پس از این توضیح گفت: «با این توضیح قابل‌قبول است. در هر نیم‌ساعت می‌توانند یك گردان را با 50 قایق منتقل بكنند كه هم معبرهای خروجی و دخولی متعدد است و هم خطشان مشخص است. به نظر معقول می‌آید.» سرهنگ موسوی قویدل نیز گفت: «یكی از ویژگی‌های خاص و نكته ظریف این طرح همین [محاسبات دقیق] است.»<ref>همان، صص 20 - 16.</ref> | |||
فرمانده قرارگاه كربلا در ادامه به مراحل دوم تا چهارم عملیات اشاره كرد و گفت در مرحله دوم، لشكر27 حضرت رسول(ص) از لشكر25 كربلا و لشكر8 نجف از لشكر31 عاشورا عبور و هدف مرحله دوم را تأمین می‌كنند. وی افزود در مرحله سوم عملیات قرارگاه كربلا با لشكر8 نجف و 14 امام حسین(ع) هدف مشخص‌شده را تأمین می‌كند و در مرحله چهارم لشكر7 ولی‌عصر(عج)، لشكر25 كربلا و لشكر31 عاشورا كه در مرحله دوم و سوم شركت ندارند، هدف مرحله چهارم عملیات را تأمین می‌كنند. | |||
عباس محتاج در پایان گزارش خود بر ضرورت و اهمیت تأمین تجهیزات برآوردشده - ازجمله انواع سلاح‌های اجرای آتش مستقیم و منحنی تأكید كرد و گفت اینها در موفقیت عملیات نقش اساسی دارد. وی افزود 1000 دست لباس غواصی برای یگانهای خط‌شكن و 500 دست برای آموزش غواصان نیاز است كه تأمین اینها ضمانتِ گرفتن سرپل را افزایش می‌دهد. برای تضمین موفقیت نیز انتقال دستگاه‌های مهندسی و تانك در شب اول لازم است كه برای این كار باید 15 قطعه سطحه پی.ام.پی. به هر یگان بدهیم كه درمجموع 200 قطعه مورد نیاز است. | |||
محسن رضایی نیز گفت ما از روی اجبار منطقه را مرحله‌بندی می‌كنیم، یعنی درحقیقت [كل منطقه] یك سرپل است. چون ما مجبوریم یگان‌ها را از یگانهای دیگر عبور دهیم این كار ما را وادار به مرحله‌بندی می‌كند. مسئله دیگر اینكه نمی‌دانیم چه مدت طول می‌كشد كه بلدوزر و تانك به آن‌طرف برسد وگرنه بهترین طرح این است كه شب اول به جاده استراتژیك برسیم یعنی ما نباید توقف كنیم، چون خطرناك است. باید هرچه زودتر بتوانیم معبر دشمن به منطقه یعنی گوشه كارخانه نمك را ببندیم و زمین دشمن را تجزیه كنیم. و این نیاز به تانك و بلدوزر دارد كه بتوانیم تانك‌ها را در مقابل دشمن آرایش بدهیم و بلدوزرها خاكریز بزنند، لذا هرچه "سطحة" بیشتری داشته باشیم كار عملیات بهتر پیش می‌رود. | |||
آقای هاشمی دراین‌باره گفت كه آقای رفیق‌دوست گفته‌اند كه درمورد لباس غواصی كمبودی نخواهیم داشت و نیروی زمینی ارتش طبق محاسباتشان 70 قطعه پی.ام.پی. می‌توانند بدهند. در اینجا سرهنگ صیاد شیرازی نیز باتوجه‌به اهمیت موضوع گفت كه اگر بتوان برای پل دارخوئین جایگزینی تهیه شود سی‌وچند قطعه آنجا نصب است كه می‌توان آنها را هم برداشت. آقای فروزنده نیز گفت 500 متر پل پی.ام.پی. خریداری شده كه قرار است تا 15 بهمن برسد. وی از آقای هاشمی خواست كه دستور دهد در رساندن آن تسریع شود. محسن رضایی نیز گفت تكنولوژی پل پی.ام.پی. پیچیده است ولی وسایل دیگری مثل بارج و وسایلی شبیه پل برای این كار ساخته شود. آقای هاشمی هم گفت كه آقای فیروزآبادی (معاون نخست‌وزیر) در جلسه تشریف دارند، هرچه می‌توانید دراین‌زمینه كار كنید، سطحه پیدا كنید و از هركجا هست برای عملیات جمع كنید. وی دراین‌باره تأكید كرد كه ما همة عواملی را كه دراختیار داریم برای افزایش تعداد قطعات پل به كار می‌گیریم، ولی شما روی حداقل موجودی برنامهریزی كنید، یعنی به‌دلیل كمبود سطحه، عملیات را نه به تأخیر می‌اندازیم و نه منتفی می‌كنیم. محسن رضایی دراین‌باره گفت كه بحث تأخیر نیست، اما مسئلة مهم این است كه 90 درصد كار عملیات، قبل از شروع عملیات (حمله) است. اگر عملیات را شروع كردیم درحالی‌كه آمادگی رزمی پیدا نكرده باشیم، نمی‌توانیم آفند كنیم. آقای هاشمی: «ما حرف شما را قبول داریم. من می‌گویم ما همه امكانات را به كار می‌گیریم.» | |||
فرمانده قرارگاه كربلا همچنین به تأثیر افزایش كیفیت آموزش نیروها در موفقیت عملیات اشاره كرد و گفت به‌دلیل كمبود لباس و تجهیزات غواصی آموزش‌ها تكمیل نشده كه برای تكمیل آن تجهیزات و فرصت بیشتری نیاز است. آقای هاشمی پاسخ داد كه شما دائم روی جزرومد، نور ماه و همه‌چیز حساب می‌كنید، اما اگر دشمن بفهمد، دیگر لباس غواصی و همة اینها به درد ما نمی‌خورد. 55 روز مهلتی كه خواسته بودید، اواخر دی‌ماه تمام می‌شود. به‌هرحال ما زمان را متناسب با سایر عوامل مشخص می‌كنیم. بحث می‌كنیم تا مشخص شود دادن مهلت بیشتر مصلحت است یا نه. | |||
سرهنگ جاودانی در ادامة بحث، استقرار توپ‌ها را در منطقه عملیات موجب هشیاری دشمن، لو رفتن عملیات و متمركز شدن توان دشمن برای جلوگیری از عبور نیروها از اروندرود اعلام كرد. محسن رضایی دراین‌باره گفت دلیلی كه در جلسه قبل گفتم برای همین است، توپ‌ها باید دست ما باشد تا بتوانیم با تدبیر و جابه‌جایی، انتقال تدریجی، استتار در محل‌های مناسب، آماده كنیم و در ساعات نزدیك شروع عملیات در مواضع مستقر كنیم. وی تأكید كرد كه توپ‌ها هرچه دیرتر به دست ما برسد، احتمال ضربه‌خوردن ما بیشتر است.<ref>سند شماره 17486/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: بررسی طرح مانور عملیات والفجر8 در جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (20/10/1364، پادگان تیپ2 دزفول، نوار شماره 17030)، راوی: محمد درودیان، صص 10 - 3.</ref> | |||
1. | ==گزارش -567== | ||
مسئول واحد اطلاعات قرارگاه نوح در بخش چهارم جلسه امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به گزارش شناسایی‌های منطقة مأموریت این قرارگاه در غرب اروندرود، منطقة خور عبدالله و اسكله العمیه و وضعیت دشمن در این مناطق پرداخت.* | |||
علی فدوی گفت در این منطقه موانعی مشابه موانع منطقه مأموریت قرارگاه كربلا وجود دارد و علاوه‌بر آن به‌دلیل وضعیت مناسب ساحل و زمین این منطقه برای حركت هاوركرافت، ارتش عراق در این منطقه موانع ضدهاوركرافت نیز گذاشته است. همچنین بعد از موانع، سیل‌بندی احداث شده و روی آن به فاصله هر 30 متر یك سنگر گذاشته كه در این سنگرها میتواند سلاح‌های دفاع هوایی 23 و 5/14 میلی‌متری برای اجرای آتش روی رودخانه و دهانه نهرها قرار دهد. همه مواضعی كه دشمن در این منطقه ایجاد كرده، قابلیت استفاده برای دو طرف دارد و این را استقامت نیرویی كه می‌جنگد، تعیین می‌كند. | |||
آقای هاشمی پرسید دشمن وسیله‌ای دارد كه نیرو پیاده كند. آقای فدوی گفت ارتش عراق حدود 10 دستگاه هاوركرافت دارد ولی تا وقتی منطقه پاك‌سازی نشود نمی‌تواند استفاده كند، چون هاوركرافت دربرابر سلاح سبك آسیب‌پذیر است. اما دشمن در اینجا میتواند از هلیكوپتر به‌خوبی استفاده كند. وی در پاسخ به سؤال سرهنگ صیاد شیرازی گفت كه زمین منطقه در مواقع گرما و نبودن بارش برای خودروها قابل‌تردد است، اما بعد از هر بارندگی تا چند روز خودروها گیر می‌كنند و فقط در جاده‌ها تردد امكان‌پذیر است. | |||
آقای هاشمی درباره شهر فاو سؤال كرد. آقای فدوی با اشاره به اینكه آقای محرابی اطلاعات كاملی از شهر تهیه كرده، گفت فاو 5/2 كیلومتر طول و حدود 1300 متر عرض دارد. دشمن برای افزایشِ میدان دید، قسمت‌هایی از شهر را تخریب كرده ولی شهر دارای ساختمان‌هایی است كه ارتش عراق برای پدافند به‌خوبی میتواند از آن استفاده كند. وی گفت جنگ در نخلستان، در شهر و در شب به‌گونه‌ای است كه اجتماع هر طرف در آنجا بیشتر باشد، بیرون كردنش تقریباً ناممكن است. | |||
آقای هاشمی: «احتمال ندارد [نیروهای عراقی] كه از نخلستان فرار می‌كنند، داخل شهر بیایند و روزهای متمادی، مثلاً یك هفته، مقاومت كنند و ما را اذیت كنند؟» | |||
آقای صفوی: «در شهر لشكر آفندكننده لشكر25 كربلا است كه ابتدا شهر را محاصره می‌كند تا از دورتادور شهر را بگیرد و بعد از محاصره حجم آتش انبوهی روی شهر اجرا می‌شود. بعد هم پاك‌سازی از اطراف به‌طرف داخل شروع می‌شود، یعنی تاكتیك مناسبی در ارتباط با مناطق مسكونی دارد و تجارب عملیات بیت‌المقدس را در پس گرفتن خرمشهر دارند.» | |||
مسئول اطلاعات قرارگاه نوح در پاسخ به سؤال آقای هاشمی درمورد پایگاه‌های موشكی منطقه فاو گفت: دشمن سه پایگاه موشكی دارد. چند ماه پیش كه سكوهای نفتی ما را می‌زد، دیدبان‌ها از روی دكل اغلب 25 موشكی را كه از پایگاه مستطیلی‌شكل، شلیك شد، دیدند. قبل از این باتوجه‌به عكس‌های موجود تصور می‌شد كه پایگاه مستطیلی مخروبه باشد ولی موقع شلیك موشك‌ها دیدیم كه از این پایگاه، بیش از دو پایگاه دیگر شلیك می‌شود. علی فدوی در ادامه با اشاره به مأموریت قرارگاه یونس1 (تحت امر نیروی دریایی سپاه) برای عملیات روی اسكلة العمیه، درمورد نتایج شناسایی این اسكله - كه هم ازطریق دیدبانی و هم از نزدیك با قایق انجام شده - گفت دشمن دور این اسكلة 810 متری حدود 20 سنگر ایجاد كرده كه در آنها 4 قبضه سلاح ضدهوایی و سلاح‌هایی مثل دوشكا مستقر كرده است و 50 تا 60 نفر نیرو پدافند آن را به عهده دارند. برای كنترل هواپیماها روی آن رادار هوایی مستقر است. همه هواپیماها برای حمله به خارك از سطح پایین ازطرف خور عبدالله روی اسكله‌ها می‌آیند و به‌سمت خارك می‌روند و در برگشت سقف پرواز خیلی بالایی دارند.<ref>همان، صص 22 - 11.</ref> | |||
در ادامة جلسه، آقای هاشمی از فرمانده نیروی دریایی ارتش خواست تا اطلاعاتش را درمورد نیروی دریایی ارتش عراق بیان كند. خلاصة اظهارات ناخدا ملك‌زادگان چنین است: طبق آخرین اطلاعات، دشمن 6 فروند ناوچه "اوزا" و قایق‌های كوچك به تعداد كافی دراختیار دارد كه در ام‌القصر مستقرند و از ترس هواپیماها و هلیكوپترهای ما در روز تردد نمی‌كنند. بجز زمانی‌كه وضعیت دریا مناسب نباشد، هر شب یك شناور اوزا و چند قایق برای پشتیبانی از سكوها تردد می‌كنند. دشمن در اینجا یك رادار سطحی با 48 مایل بُرد دارد كه تاحدود سكوی نوروز را تحت پوشش سطحی خود دارد. یك رادار یدكی نیز در منطقه دارد. عراق ایستگاهی در جنوب دارد و در تمام سواحل نیز برج‌های دیدبانی دارد.<ref>سند شماره 17487/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم برای بررسی طرح عملیات والفجر8 (20/10/1364، پادگان تیپ2 دزفول، نوار شماره 17031)، راوی: محمد درودیان، صص 1 و 2.</ref> | |||
==گزارش -568== | |||
در بخش بعدی جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، حسین علایی فرمانده قرارگاه نوح و فرمانده نیروی دریایی سپاه، مأموریتهای این قرارگاه، طرح مانور عملیات و اقدامات آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات را تشریح كرد. در اینجا به نكات مهم بحث‌هایی كه دراین‌باره شد، اشاره می‌شود. | |||
فرمانده قرارگاه نوح گفت منطقه مأموریت قرارگاه نوح سمت چپ قرارگاه كربلا، از نهر ابودگل تا رأس‌البیشه است. این قرارگاه دو مأموریت دارد: عملیات در این منطقه و عملیات روی سكوی العمیه. عقبه قرارگاه نوح در این منطقه، نخلستان وسیعی است دارای نهرهای متعدد عریض و عمیق كه درحالت جزر دارای آب است و وضعیت بهتری برای عملیات دارد. در این منطقة پر نخل، اقدامات آماده‌سازی در خفای كامل انجام می‌شود و نیاز به تلاش بیشتری برای آماده‌سازی دارد. وضعیت باتلاقی و نامناسب زمین كار زیادی برای احداث جاده و مواضع سلاح‌های سنگین می‌طلبد. | |||
در منطقة مأموریت قرارگاه نوح هم عرض رودخانه زیاد است و هم دو ساحل رودخانه باتلاقی است. این وضعیت موجب می‌شود كه در برخی نقاط تیر مستقیم ما - مثل تفنگ106 میلی‌متری كارایی مؤثری برای انهدام سنگرهای دشمن نداشته باشد. جریان آب و جزرومد در منطقه قرارگاه نوح شدت و تأثیر بیشتری نسبت به منطقه كربلا دارد. وجود نخلستان وسیع در هر دو طرف اروندرود در منطقه قرارگاه نوح مشكلات حملات شیمیایی دشمن را افزایش می‌دهد، درحالی‌كه یگان‌ها ماسك كافی ندارند. به‌دلیل نداشتن اطلاعات كافی از منطقه دشمن به‌خصوص نداشتن عكس هوایی، طرح‌ریزی عملیات با مشكل مواجه است. عملیات در این منطقه عملیات ویژه‌ای است كه تاكنون نظیر نداشته و شاید یكی از دلایلی كه خداوند جنگ را طولانی كرده این است كه ما همه نوع عملیات اجرا كنیم تا مشكلی ازنظر تجربه نظامی نداشته باشیم. | |||
حسین علایی افزود كه یگان‌ها برای شكستن خط مشكلی ندارند ولی به‌دلیل نداشتن اطلاعات كافی از عوارض، ساختمان‌ها و وضعیت زمین منطقه غرب اروندرود، طرح‌ریزی مراحل بعدی با مشكل مواجه است و نیاز به عكس هوایی دارد. از سوی دیگر، عملیات در این منطقه نیاز به آموزش‌های ویژه دارد و هرچند یگان‌ها از زمان ابلاغ مأموریت آموزش خود را شروع كرده‌اند، ولی به‌دلیل نداشتن تجهیزات آموزشی، ازجمله كمبود لباس غواصی و كمبود استخر برای آموزش شنا، هنوز آموزش‌ها ناقص است. | |||
فرمانده قرارگاه نوح گفت یگانهای این قرارگاه به‌ترتیب از شمال به جنوب لشكر19 فجر، لشكر41 ثارالله(ع) و تیپ33 المهدی(عج) است. به‌دلیل اینكه حداكثر عمق منطقه مأموریت قرارگاه نوح 7 كیلومتر است، پیش‌بینی شده مأموریت این قرارگاه در یك شب به‌طور كامل انجام شود و اگر حمله در زمانی آغاز شود كه فرصت كافی باشد، از فرصت شب اول به‌خوبی استفاده كرده و انشاءالله به خور عبدالله برسند؛ دراین‌صورت بسیاری از مشكلاتی كه ممكن است برای قرارگاه كربلا در اولین روز عملیات بروز كند، برطرف خواهد شد. اگر قرارگاه نوح در شب اول به اهداف خود دست یابد ازطریق دریا و بهمنشیر می‌توان كل عملیات را پشتیبانی كرد. البته پیش‌بینی شده كه اگر فرصت كافی برای اجرای كامل عملیات در شب اول نباشد، لشكرهای 41 و 19 وقتی به جاده آسفالت سوم یعنی خط هماهنگی رسیدند، طبق دستور، حمله‌شان را ادامه داده و خور عبدالله را تأمین كنند. منطقه تیپ33 محدود است و در یك مرحله تمام خواهد شد. | |||
فرمانده قرارگاه نوح در ادامه مشكلات عملیاتی این قرارگاه را برشمرد: 1. تعداد یگان برای اجرای مأموریت این قرارگاه كم است. 2. قرارگاه نوح یگان احتیاط ندارد. 3. منطقه مأموریت قرارگاه نوح میدان مانور مناسبی برای هلیكوپترهای دشمن است، برای مقابله با آنها توپ‌های 23 میلی‌متری یگان‌ها كم است. برای این منطقه توپ23 میلی‌متری و نیز موشك سهند - كه وسیله مناسبی برای انهدام هلیكوپتر است - مورد نیاز است. 4. برای انتقال تجهیزات سبك مشكلی نداریم ولی برای حمل تجهیزات سنگین مثل تانك و لودر و بلدوزر باید وسایل لازم مثلاً لندین‌كرافت از الآن دراختیارا قرارگاه نوح قرار گیرد. | |||
از سوی دیگر، باتوجه‌به تجهیزات جنگی دریایی جدیدی كه عراق خریده، ازجمله موشك‌های اتومات، اگر اینها را وارد منطقه بكند آرامش كشور را تهدید می‌كند، لذا باید خور عبدالله را تصرف كنیم تا دفاع از منطقه امكان‌پذیر شود. | |||
آقای هاشمی در اینجا گفت: «نكته‌ای را در نظر دارم كه قبلاً هم مطرح كردم و جواب هم گرفتم ولی چون كسی به آن اشاره نكرد، مطرح می‌كنم. قرارگاه نوح برای پاك‌سازی منطقه مأموریتش به‌خوبی میتواند از موفقیت قرارگاه كربلا استفاده كند. اگر در منطقه مأموریت این قرارگاه به‌دلیل عرض زیاد اروند، شكستن خط دشوار است از بالا [منطقه قرارگاه كربلا] خوب میتواند استفاده كند. ... البته آقایان دراین‌باره به من جواب دادند كه تاحدودی برای من روشن بود، آیا چنین طرحی در ذهن آقایان نظامی نمی‌آید؟» | |||
ناخدا ملك‌زادگان گفت چرا من هم می‌خواستم عرض كنم باتوجه‌به عرض رودخانه كه در بعضی نقاط به 2 كیلومتر می‌رسد و نیز متلاطم‌تر بودن این منطقه نسبت به منطقه بالا، استفاده از منطقه قرارگاه كربلا به‌مراتب بهتر است. | |||
در پاسخ، فرمانده قرارگاه نوح خط‌شكنی یگانهای این قرارگاه را به چند دلیل ضروری خواند: تمام نشدن عملیات قرارگاه كربلا در شب اول و امكان‌پذیر نشدن محاصره نیروهای دشمن در منطقه؛ طرح‌ریزی عبور یگانهای مرحله دوم قرارگاه كربلا از یگانهای مرحله اول و میسر نشدن استفاده یگانهای قرارگاه نوح از خط قرارگاه كربلا؛ فرار نیروهای دشمن از جنوب منطقه به‌محض احساس محاصره شدن توسط قرارگاه كربلا. | |||
فرمانده نیروی زمینی سپاه نیز به دلایل دیگری اشاره كرد: احتمال شكسته نشدن خط برخی یگان‌ها یا یكی از قرارگاه‌ها و ضرورت استفاده از منطقه‌ای كه خط شكسته شده برای یگان یا قرارگاه دیگر؛ نزدیكی قرارگاه كربلا به توپخانه‌های دشمن و احتمال بروز مشكلات پشتیبانی یگانهای این قرارگاه به‌دلیل آتش پرحجم دشمن و امكان‌پذیر بودن پشتیبانی عملیات از منطقه قرارگاه نوح به‌دلیل دوری از آتش‌های دشمن. | |||
فرمانده كل سپاه نیز دلیل دیگر بر دلایل مذكور افزود: «اگر ساحل تا صبح كاملاً پاك‌سازی نشود، هر سنگر تیرباری كه بماند، میتواند تا فاصلة چند كیلومتری چپ و راستش را بپوشاند.» | |||
در ادامه، سرهنگ موسوی قویدل خور عبدالله و حفظ سرپل آن را در منطقه فاو برای دشمن پراهمیت خواند و تأكید كرد كه دشمن به‌هیچ‌‌نحو آن را رها نخواهد كرد و توسعه مانور از نخلستان به بعد مستلزم حركتی عمده است. وی با اشاره به تجربة عملیات بدر كه ارتش عراق در باریكه پد خندق چند روز مقاومت كرد، گفت نباید انتظار داشته باشیم دشمن به‌سادگی از جاده‌ای مهم و كانالی با دو سه كیلومتر عرض (خور عبدالله) دست بردارد. | |||
محسن رضایی دراین‌باره گفت كه دو گردان نیرو به كمك هلیكوپترها و هاوركرافت ازطریق دریا مأموریت انهدام دشمن را در این محور دارند. حسین علایی نیز گفت یگان‌ها مأموریت دارند كه پس از تصرف اهداف خود آرایش پدافندی بگیرند. آنها با استفاده از عوارض موجود، احداث خاكریز و كندن كانال، باید در مقابل دشمن پدافند كنند. سرهنگ موسوی قویدل لشكرهای 19 فجر و 41 ثارالله را دراین‌زمینه كم‌تجربه خواند و گفت باید لشكرهای توانمندتری در این محور به كار گرفته می‌شد.* | |||
فرمانده قرارگاه نوح در پایان این بحث به اهمیت آتش توپخانه اشاره كرد و گفت عمده‌ترین فشار دشمن ازسمت شمال است كه بهترین و سریع‌ترین وسیله مقابله با آن آتش توپخانه است، چون اطمینان نیست تانك‌ها به‌موقع به آن‌سوی اروند برسد. مسئولیت تأمین خور عبدالله هم با نیروی دریایی ارتش است كه یكی از راه‌های تأمین آن استفاده از ساحل و آتش ساحلی است. اولاً باید تعدادی تانك در منطقه مستقر شوند تا روی شناورهای دشمن آتش مستقیم اجرا كنند. ثانیاً توپ‌هایی را به اجرای آتش روی خور عبدالله اختصاص دهیم و هم با دیدبانی و هم استفاده از رادار آتش دقیقی اجرا كنیم.<ref>همان، صص 16 - 2.</ref> | |||
3. | ==گزارش -569== | ||
مأموریت قرارگاه‌های یونس1 و یونس2 برای اجرای عملیات روی سكوهای العمیه و البكر و نیز عملیات در خور عبدالله و پشتیبانی دریایی از عملیاتِ منطقه فاو، طرح مانور عملیات روی البكر، نیازهای این عملیات و آمار تجهیزات دریایی عراق بخش دیگری از مباحث جلسة امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بود. | |||
در آغاز این بحث فرمانده نیروی دریایی سپاه كه قرارگاه یونس1 زیر امر این نیرو برای عملیات روی العمیه تشكیل شده است، گفت اجرای مأموریت روی اسكله العمیه به ناوتیپ كوثر واگذار شده است. این تیپ شناسایی لازم را از العمیه كرده است و از جنبه نیرو، آموزش و شناسایی، آمادگی جسمانی، آشنایی با قوانین دریایی، جزرومد و حركت در آب مشكلی ندارد. حسین علایی مهم‌ترین مسائل را برای اجرای این عملیات چنین برشمرد: 1. عمده‌ترین مسئلة اینجا وضعیت دریاست، اگر شب عملیات وضع دریا خراب باشد، اطمینانی به اجرای آن نیست. 2. شناورهای متناسب با این عملیات باید فراهم شود، ما غیر از شناورهای عمومی كه در رودخانه استفاده می‌شود، شناور ویژه‌ای نداریم. اینها در دریای آرام قابل‌استفاده است. 3. عملیات باید با غافلگیری كامل انجام شود و در غفلت دشمن باید نیروها خودشان را به العمیه برسانند و عملیات كنند. طرح غافلگیری دشمن را هم پیش‌بینی كرده‌ایم. | |||
ناخدا دانه‌كار فرمانده قرارگاه یونس2 در ادامة جلسه و قبل از بیان مأموریت این قرارگاه، گفت كه این عملیات، عملیاتی آبی خاكی است و عملیات‌های آبی خاكی هم یكی از مشكل‌ترین عملیات‌های مشترك هستند، اگر عوامل تعیین‌كننده در آن پیش‌بینی نشوند، دچار شكست می‌شوند. اولین عامل جزرومد و تاریكی مطلق است. مثلاً در بهمن‌ماه یك هفته فرصت است كه هم وضعیت جزرومد مناسب است و هم هفت هشت ساعت تاریكی مطلق دارید. عامل دوم وضعیت جوّی است، باید وضعیت پیش‌بینی هوا را در آن هفتة معین از اداره هواشناسی بخواهیم و از این هفته مثلاً دو روزی را كه احتمال آرام بودن دریا هست برای عملیات انتخاب كنیم. خرابی دریا روحیة شناگرها را ضعیف می‌كند، دچار دریازدگی می‌شوند و... . عامل بعدی كه برای البكر و العمیه تعیین‌كننده است، حفظ رأس‌البیشه است. اگر نتوانیم این را حفظ كنیم، گرفتن البكر و العمیه ناممكن می‌شود و درصورت تصرف، حفظش مشكل است. | |||
ناخدا دانه‌كار افزود: سه مأموریت به نیروی دریایی ارتش واگذار شده است: تصرف سكوی البكر كه از ناوتیپ ویژه تكاوران استفاده می‌شود. این ناوتیپ با قایق‌های ریجیندر و اف. تی یك شب قبل از عملیات به منطقه می‌آیند و دو ساعت قبل از ساعت "س" به‌طرف هدف عزیمت می‌كنند. 6 تیم عملیاتی پیش‌بینی شده كه یك تیم آن پشتیبانی آتش نزدیك است. درحالی‌كه تیم تك‌ور به سكو نزدیك می‌شود، یك تیم مین‌گذار برای قطع تردد از خور عبدالله، از بین البكر و العمیه به‌سمت خور عبدالله می‌رود و آنجا را مین‌گذاری می‌كند و همین تیم قطع تردد از خور عبدالله را كنترل می‌كند كه این دومین مأموریت ماست. سومین مأموریت، پشتیبانی عملیات در رأس‌البیشه و انتقال تجهیزات سنگین است. برای تجهیزات سبك هواناوهای وی.اچ7 را دراختیار می‌گذاریم كه اگر منطقه تأمین شود و هواناوها آسیب نبینند، كمك بسیاری به انتقال نیرو و تجهیزات سبك می‌كنند. | |||
ناخدا دانه‌كار در ادامه گفت برای انتقال تجهیزات سنگین یكی از عوامل تعیین‌كننده برتری هوایی است كه الآن وجود ندارد. برتری هوایی دشمن در دریا خطرناك‌تر است، چون دریا عارضه‌ای ندارد كه نیروها تحت پوشش آن قرار گیرند. دشمن با موشك‌هایی كه شب و روز و هوای خوب و بد برایش فرقی ندارد، میتواند ترددها را زیر نظر بگیرد و هدف قرار دهد. با رادار می‌گیرد و از 60 كیلومتری می‌زند. وی افزود كه اروند باید عمق‌یابی و علامت‌گذاری شود و نیز محل غرق شدن شناورها مشخص گردد تا لندین‌كرافت‌ها با آنها برخورد نكنند یا به گل ننشینند. | |||
فرمانده قرارگاه یونس2 نیازهای اجرای مأموریتهای این قرارگاه را چنین اعلام كرد: برای پشتیبانی نزدیك از هلیكوپترهای موشك‌انداز نیروی دریایی استفاده می‌كنیم ولی این عملیات نیاز به پوشش و پشتیبانی هوایی گسترده دارد. شش قایق روترك برای مین‌گذاری لازم است. همچنین به كارخانه سپاه ساخت شناور كنو موتوردار را سفارش داده‌ایم، اگر 20 فروند از آنها به ما بدهند، می‌توانیم غافلگیرانه البكر را تصرف كنیم. برای پشتیبانی عملیات نیز به سه قبضه مینی‌كاتیوشا نیاز داریم كه از نیروی زمینی درخواست كرده‌ایم. وی افزود كه در اینجا نمی‌توانیم ناو بزرگ به كار گیریم چون عراقی‌ها فوری می‌زنند و تا منطقه تأمین نشود نباید وارد عملیات كنیم. | |||
ناخدا دانه‌كار درباره تجهیزات دریایی ارتش عراق گفت كه عراق 8 ناوچه اوزا دارد كه 6 فروند آن را اخیراً مستشاران روسی و مصری تعمیر كرده‌اند. این ناوچه‌ها دارای موشك اس.تی.ایكس با برد حداكثر 25 مایل هستند. یك ناو نیروبر دارند. عراق 4 ناوچه زهك، 12 ناوچه مثلث، تعداد زیادی ناوچه‌های پی6 برای جابه‌جایی نیرو، 6 هواناو اس.آر.ان6 و 4 فروند هم مین‌روب دارد.<ref>همان، صص 15 - 11.</ref> | |||
4. | ==گزارش -570== | ||
پشتیبانی هوایی و دفاع هوایی از منطقه عملیاتی فاو و شرق و غرب اروندرود و شمال خلیج فارس - كه قرارگاه رعد عهده‌دار اجرای آن بود - در بخش هفتم از جلسة امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بررسی شد. | |||
سرهنگ عباس بابایی فرمانده قرارگاه رعد در آغاز این بخش به بیان مأموریتهای این قرارگاه پرداخت: در این منطقه دشمن میتواند 200 تا 250 پرواز برای بمباران و 100 تا 200 پرواز برای پوشش هوایی انجام دهد. در مقابل، قرارگاه رعد میتواند با توپ‌های 23، 35 و 57 میلی‌متری و سیستم موشكی هاگ پوشش هوایی این منطقه را به‌طور نسبی تأمین كند. عقبة نیروهای خودی در منطقه نیز از حملات ارتفاع بلند دشمن تقریباً تأمین می‌شود. قرارگاه رعد همچنین برای برهم زدن آرایش پاتك‌های دشمن فقط نقاط مشخص‌شدة منطقه را با اجرای پرواز‌های آفندی، عملیات پشتیبانی نزدیك هوایی انجام می‌دهد. | |||
آقای هاشمی: بمباران می‌كنید؟ | |||
سرهنگ بابایی: بله، نقاط حساسی مثل البكر، العمیه، ام‌القصر و كوت را بمباران می‌كنیم. این پشتیبانی‌های نزدیك به‌مدت سه روز از ساعت 7:30 صبح تا 3:30 بعدازظهر انجام می‌گیرد و بعد از سه روز، بنا به درخواست انجام می‌گیرد. مأموریت سوم قرارگاه رعد تخلیه مجروحان و درصورت نیاز ترابری نیروها است. | |||
وی سلاح‌ها و تجهیزات درخواستی برای دفاع هوایی از منطقة خور موسی تا 25 كیلومتری اروندرود را 112 توپ23 میلی‌متری، 40 توپ35 میلی‌متری، 30 توپ57 میلی‌متری، 5 قبضه راپیر و 3 دستگاه هاگ اعلام كرد كه باید روزانه 6 تا 8 ساعت برای پوشش این منطقه به كار گرفته شود. سرهنگ بابایی گفت كه به‌دلیل استقرار توپ‌های ضدهوایی فراوان در منطقه، هواپیماهای ما در ارتفاع 2000 پایی پرواز می‌كنند. | |||
وی در ادامه چگونگی استفاده از هواپیماهای اف14 و اف5 و پایگاه‌های پروازی منطقه را توضیح داد و افزود برای منطقه عملیاتی سپاه پاسداران روزانه 30 سورتی پرواز و برای منطقه عملیاتی نیروی زمینی ارتش 8 سورتی پرواز در نظر گرفته شده است. | |||
سرهنگ بابایی در جواب آقای هاشمی كه پرسید چرا هواپیماها بیشتر پرواز نمی‌كنند؛ مشكل كمبود امكانات، نیاز به تعمیرات و احتمال بروز سانحه را مطرح كرد. وی افزود قرارگاه مهندسی خاتم قرار است یك گردان مهندسی برای ساخت و آماده‌سازی مواضع توپ‌ها و سنگر مهمات به قرارگاه رعد مأمور كند. باتوجه‌به اینكه این كار هنوز شروع نشده است، آقای هاشمی اعتراض كرد كه چرا ساخت مواضع توپ‌های دفاع هوایی زودتر انجام نشده است چون قرار بوده كه ده بیست روز قبل از عملیات، منطقه را خلوت كنیم. دراین‌باره چند دلیل بیان شد ازجمله آماده نشدن نقشه محل استقرار توپ‌های دفاع هوایی؛ جلوگیری واحد حفاظت از فعالیت‌های گسترده و ایجاد تغییراتی در زمین منطقه كه موجب هشیاری دشمن شود. آقای روحانی دراین‌زمینه پیشنهاد كرد كه سلاح‌ها و تجهیزات لازم به نزدیكی منطقه منتقل و انبار شود و در زمان نزدیك به عملیات در مواضع مستقر شود. آقای هاشمی باتوجه‌به مسئولیتی كه آقای شمخانی درمورد حفاظت این عملیات به عهده دارد، گفت: مسئولیت آن با آقای شمخانی است كه باید اینجا را حفظ كند. | |||
محمد باقری مسئول اطلاعات نیروی زمینی سپاه پاسداران با اشاره به اهمیت عكس هوایی از منطقة عملیات و تأثیر بسیاری كه در توجیه و آشنایی نیروهای عمل‌كننده و موفقیت آنان دارد و ذكر اینكه آخرین عكسی كه از این منطقه داریم مربوط به ده ماه قبل است و در این مدت ارتش عراق احتمالاً تغییرات بسیاری در منطقه داده، درخواست عكس‌برداری هوایی از منطقه كرد. | |||
سرهنگ بابایی دراین‌زمینه به مشكل‌ها و خطرهایی كه عكس‌برداری هوایی دارد، اشاره كرد و گفت كه بارها برای این كار اقدام شده ولی امكان‌پذیر نشده است. وی گفت به‌محض‌اینكه هواپیماهای ما وارد منطقه می‌شوند، هواپیماهای دشمن دو سورتی، دو سورتی به پرواز درمی‌آیند تا به هشت سورتی می‌رسند و این كار حدود 4 ساعت ادامه می‌یابد. بارها ما حدود سه چهار ساعت در آسمان برای عكس‌برداری پرواز كرده‌ایم اما نشده است. امروز نیز دراین‌باره صحبت كردیم و فرماندهی موافقت كردند تا ازطریق دیگری باوجود خطرهایی كه دارد تلاش می‌كنیم در این هفته عكس‌برداری كنیم. | |||
آقای هاشمی نیز گفت تاكنون تلاش كرده‌اند كه نشده و قرار است به ابتكار جدیدی دست بزنند. نهایت تلاششان را بكنند برای اینكه عكس باید گرفته شود. | |||
سرهنگ جمالی نیز خواستار اقدامات لازم درمورد هماهنگی توپ‌ها و موشك‌های دفاع هوایی مستقر در منطقه عملیات شد تا هواپیماها و هلیكوپترهای خودی آسیبی نبینند. آقای هاشمی پاسخ داد كه قرارگاه رعد برای همین ایجاد شده است. آقای شمخانی هم گفت كه تدابیر لازم دراین‌زمینه اندیشیده شده است. | |||
در ادامة جلسه به درخواست آقای هاشمی و آقای جعفری، سرهنگ بابایی تفاوت‌ها و امتیازهای این منطقة عملیاتی را نسبت به دیگر مناطق از جنبه فعالیت‌های هوایی بیان كرد: در این منطقه هواپیماهای ما برای اجرای مأموریت یك تا سه دقیقه داخل خاك عراق می‌شوند كه این برای خلبان كار ساده‌ای است. سلاح‌های دفاع هوایی دشمن در این منطقه در بُرد آتش خمپاره‌ها و توپ‌های ما قرار دادند، سلاح‌هایی مثل توپ‌های 23 میلی‌متری و 5/14 میلی‌متری یا موشك سهند است كه سلاح‌های پیشرفتهای نیستند. در منطقه نزدیك مأموریت‌ها قابل‌تكرار است، اما هرچه در خاك عراق جلوتر برویم، ارتش عراق دفاع موشكی قوی دارد طوری‌كه در روز یك یا دو بار بیشتر نمی‌توانیم چنین مأموریت‌هایی اجرا كنیم. | |||
آقای احمدی معاون پدافند قرارگاه رعد در ادامة جلسه درباره مأموریت دفاعی این قرارگاه توضیح داد كه مقابله با هواپیماهای دشمن كه در ارتفاع پست و ارتفاع متوسط وارد منطقه عملیاتی می‌شوند با انواع توپ‌های ضدهوایی كه استقرار آنها در منطقه پیش‌بینی شده است، انجام می‌شود و برای هواپیماهایی كه در ارتفاع بالا پرواز می‌كنند بنا بر مذاكره با مسئولان نیروی هوایی ارتش، سه سایت موشكی هاگ در نظر گرفته شده است. وی افزود كه تضمین عملكرد مفید توپ‌های دفاع هوایی به این است كه سایت‌های هاگ عملیاتی شوند و عملیاتی بمانند وگرنه تضمینی نخواهد بود. | |||
سرهنگ ستاری فرمانده نیروی هوایی ارتش دراین‌باره توضیح داد كه از آغاز جنگ تاكنون، مسئولان نیروی هوایی با كمك سازمان‌های دیگر مثل وزارت نفت توانسته قطعات این سیستم را تهیه كند و آنها را آماده نگه دارد. وی ظاهراً با به‌كارگیری یكی از سایت‌های نیمه‌عملیاتی موافق نبود و می‌گفت كه چندان كارایی ندارد. آقای روحانی فرمانده پدافند قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) نیز گفت كه حداكثر به‌كارگیری دو سایت هاگ با چهار های‌پاور امكان‌پذیر است. سرهنگ ستاری هم افزود كه باتوجه‌به نداشتن قطعات یدكی سایت‌ها و تلاش برای عملیاتی نگه‌داشتن سایت‌های خارك، تهران و بندر امام، تلاش می‌كنیم كه در منطقه عملیاتی از دو محور عملیات انجام دهیم؛ یعنی دو سایت كامل راه‌اندازی كنیم. | |||
آقای هاشمی پرسید: با فرض اینكه دشمن از خاك كویت استفاده نكند، هواپیماهایش چطور می‌توانند وارد منطقه شوند؟ آقای احمدی جواب داد كه ممكن است از انتهای جزیره آبادان بتواند ولی از امتیازهای این منطقه این است كه هواپیماهای دشمن در این منطقه محدودیت عمل دارند. آقای هاشمی گفت پس اگر دو سایت فعال در منطقه داشته باشیم، دشمن نمی‌تواند از جایی كه در قلمرو سیستم هاگ نیست، نفوذ كند. راه دریا كه بسته است، فقط از كویت میتواند بیاید. وی افزود: ما به‌محض‌اینكه از آب (اروندرود) عبور كردیم باید به كویت اخطار كنیم كه اگر عراق از خاك شما علیه ما استفاده كرد، شما با ما در جنگ هستید. باید به آنها اخطاری جدی بكنیم. | |||
سرهنگ بابایی هم گفت اگر این دو سایت هاگ عملیاتی شوند تاحدود 35 كیلومتری‌‌شان دشمن نمی‌تواند از ارتفاع بالا بمباران كند، چه از خاك كویت استفاده كند، چه نكند ولی در ارتفاع پایین میتواند بمباران كند، مگر اینكه توپ ضدهوایی مستقر كنیم. | |||
در ادامة جلسه دربارة دفاع هوایی منطقه‌ای كه در غرب اروندرود تصرف می‌شود در مقابل حملات هوایی ارتفاع پایین دشمن به‌ویژه در روز اول باتوجه‌به مشكلات عبور تجهیزات سنگین و توپ‌های ضدهوایی، آقای هاشمی به آقای روحانی تأكید كرد كه حتماً تدبیری اندیشیده شود. آقای روحانی هم پیشنهاد كرد كه تعدادی از قبضه‌های موشك سهند از خارك به این منطقه منتقل شود و توپ23 نیز سلاح مناسبی است. در پایان این بحث آقای هاشمی دوباره به آقای روحانی چنین تأكید كرد: به‌هرحال این به اختیار شماست كه تركیبی از تجهیزات را برای تأمین منطقة تصرف‌شده برنامهریزی كنید كه مثل عملیات بدر نشود كه عراقی‌ها به‌طور مكرر می‌آمدند قتل‌عام می‌كردند و می‌رفتند. | |||
سرهنگ ستاری در ادامة جلسه درباره پشتیبانی هوایی عملیات دریایی گفت نیروی دریایی پوشش هوایی ندارد و مسئولان نیروی دریایی اعلام كرده‌اند بدون پوشش هوایی آسیب‌پذیرند. آنها برای اجرای عملیات نیاز دارند كه هواپیما بالای سرشان پرواز كند. طبق بررسی‌هایی كه كردیم ما هواپیماهای اف14 را نیز نمی‌توانیم زیاد به دشمن نزدیك كنیم. | |||
آقای هاشمی دراین‌باره گفت تا زمانی‌كه مطمئن نشویم، نیروی دریایی شناورهای بزرگش را وارد عمل نمی‌كند، از هاوركرافت و قایق‌های كوچك استفاده می‌كند. ما نباید وسایل سنگین دریایی‌مان را در منطقه آسیب‌پذیر وارد عمل كنیم. درپی این اظهارات، فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت پس طرح عملیات دریایی خیلی تغییر می‌كند. با تأكید فرمانده كل سپاه بر ضرورت استفاده از امكانات نیروی دریایی و حتی سازمان كشتیرانی برای پشتیبانی از عملیات، آقای هاشمی گفت كه آقای علایی، سرهنگ ملك‌زادگان با قرارگاه‌هایشان و نیز آقای فیروزآبادی كه امكانات دولت دراختیارشان است، دراین‌باره باهم مشورت كرده و مشخص كنند در چه شرایطی چه چیزی را می‌توانند به كار ببرند، در این جلسه نمی‌توان به این موضوع پرداخت. پیگیری كنید و نتیجه‌اش در جلسه بعد مطرح شود.<ref>سند شماره 17488/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 37 - 6.</ref> | |||
==گزارش -571== | |||
در | گزارش اقدامات مهندسی انجام‌شده برای آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات در منطقة فاو، اقدامات مهندسی درحال اجرا و طرحهای مهندسی برای عبور از اروندرود و طرحهای مهندسی برای دفاع از منطقه‌ای كه تصرف خواهد شد، بخش دیگری از بحث‌های جلسة امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بود. | ||
سیدمحمدتقی رضوی جانشین فرمانده قرارگاه مهندسی خاتم‌الانبیا(ص) در آغاز این بخش از جلسه با تقسیم‌بندی اقدامات مهندسی عملیات به سه قسمتِ آماده‌سازی عقبه (قبل از عملیات)، مهندسی عبور و مهندسی پدافند، به توضیح هر قسمت پرداخت: كارهای عقبه از هفت ماه پیش شروع شده است؛ مهم‌ترین آن جاده‌های ارتباطی است كه به‌صورت كمر‌بندی شهرهای آبادان و خرمشهر را دور می‌زند: | |||
1. جاده‌ای كه از دارخوین به جاده آبادان - قفاص وصل می‌شود. | |||
2. جادة شهید شركت كه از جاده اهواز - خرمشهر منشعب شده، از دارخوین عبور می‌كند و به جاده آبادان - اهواز وصل می‌شود. | |||
3. جاده‌ای كه در 7 كیلومتری خرمشهر از جاده اهواز - خرمشهر منشعب شده و به مارد | |||
- جایی كه عراقی‌ها قبلاً پل زده بودند - وصل می‌شود كه در اینجا پل دوبه‌ای روی كارون داریم. این جاده وصل می‌شود به جاده شهید عباسی كه كارون را به جاده آبادان - ماهشهر وصل می‌كند. جاده شهید عباسی را نیروهای جهاد كار كرده‌اند و به‌زودی آسفالت می‌شود. این جاده روبه‌روی جادة وحدت به جاده آبادان - ماهشهر وصل شده است. | |||
4. جاده وحدت كه در جریان عملیات شكستن حصر آبادان احداث شده بود بازسازی شده و عرض آن به دو برابر افزایش یافته و آماده آسفالت شده است. | |||
5. تعریض و آسفالت جاده آبادان - قفاص كه تاكنون 20 كیلومترش آسفالت شده است. همه كارهای آسفالت منطقه را ادارة راه كربلا (وزارت راه و ترابری) انجام می‌دهد. | |||
علاوه‌بر جاده‌های مذكور كه در عقبة منطقه كار شده، جاده‌هایی در حاشیة جزیره آبادان احداث شده یا در دست احداث است و مهم‌ترین آنها جاده‌هایی است كه برای مواضع توپ‌ها احداث و طول آن به 50 كیلومتر می‌رسد و 80 درصد عملیات خاكی آن انجام شده است. | |||
درمورد پل‌ها، علاوه‌بر پل دوبه‌ای چوئیبده، سه پل دیگر برای بهمنشیر پیش‌بینی شده كه هر سه دوبه‌ای هستند و با تناژ بالا در نظر گرفته شده كه وسایلی تاحدود 120 تن بتوانند از روی آن عبور كنند.* | |||
فعالیت‌های عمدة دیگر: 1. بیمارستان چوئبده با 1400 متر زیربنای بتونی و 8 اتاق عمل كه آماده تحویل به بهداری است و روی آن با خاك پوشانده شده است. 2. برای منطقه 4 سایت سیستم موشكی هاگ پیش‌بینی شده كه 2 سایت از قبل وجود داشته و درحال بازسازی است. یك سایت احداثی در منطقه شادگان است كه تقریباً تمام شده است. یك سایت دیگر نیز باید در محل قفاص احداث شود كه محل احداث آن دو روز است اعلام شده است.** 3. بخش دیگری از كارهای عقبه، اقدامات مهندسی در حدفاصل جادة خسروآباد تا ساحل اروندرود است كه واحدهای مهندسی جهاد با كمك واحدهای مهندسی سپاه مشغول انجام آن هستند. | |||
آقای رضوی در پاسخ به سؤال آقای هاشمی و آقای حسینی‌تاش درباره زمان كارهای مهندسی گفت كارهای عقبه 80 تا 90 درصد انجام شده و انشاءالله در زمان مقرر تحویل داده خواهد شد و ما حداكثر تا دوم سوم بهمن باید از منطقه خارج شویم تا منطقه خلوت شود. | |||
در ادامة جلسه موضوع تهیه پل‌های دوبه‌ای مطرح شد؛ آقای فروزش (مهندسی جهاد سازندگی) دراین‌باره گفت كه تاكنون 3 سری آنها حمل‌‌شده و انشاءالله تاحدود 1500 متر تأمین می‌شود. آقای فروزنده نیز گفت 3000 متر پل دوبه‌ای لازم داریم، اما با وجود حمایت‌هایی كه دولت كرده نتوانسته‌ایم بیش از 1500 متر جمع‌آوری كنیم و بیش از این نیست. آقای فروزش افزود كه برادران برای ساخت دوبه بسیج شده‌اند اما زمان آماده‌شدن آن مشخص نیست. دراین‌مورد پیشنهاد خرید دوبه از كشورهای منطقه داده شد كه آقای هاشمی به آقای فیروزآبادی گفت درصورت امكان از كشورهای منطقه خریداری شود. | |||
"عبور تجهیزات مهندسی از اروندرود" موضوع دوم گزارش جانشین فرمانده قرارگاه مهندسی خاتم‌الانبیا(ص) بود. سیدمحمدتقی رضوی گفت: برای اجرای عملیات خاكی (احداث خاكریز، ترمیم خاكریزهای موجود و...) در آن‌سوی اروندرود 35 تیم پیش‌بینی شده كه هر تیم شامل 3 لودر و 3 بلدوزر است، یعنی باید 210 دستگاه از اروندرود عبور دهیم. وقتی آقای هاشمی از این آمار تعجب كرد، آقای رضوی توضیح داد كه در مرحلة اول عملیات احداث 25 كیلومتر خاكریز پیش‌بینی شده است. برای احداث این 25 كیلومتر، باید حداقل 25 تیم 6 دستگاهی ببریم؛ چون هر 6 دستگاه در یك شب در مدت شش ساعت فعالیت مفید، فقط می‌توانند یك كیلومتر خاكریز بزنند.<ref>سند شماره 17488/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 48 - 38.</ref> یعنی در مرحله اول حداقل 150 دستگاه لودر و بلدوزر باید عبور بدهیم و هر دو سطحه پی.ام.پی. كه به هم وصل كنیم یك لودر قابل‌حمل است. علاوه‌بر وسایل لازم برای انتقال دستگاه‌های سنگین از اروند، ضرورت ساحل‌سازی و نیز وسایلی كه با قرار دادن آنها روی زمین‌های باتلاقی ساحل دو طرف اروندرود امكان عبور تجهیزات سنگین را از باتلاق‌ها امكان‌پذیر كند نیز باید فراهم شود. برای حل این مشكل پیش‌بینی شده كه از گاویون*، سطحه‌های پل خیبری، اتصال قطعات تراورس به هم و قرار دادن روی باتلاق‌ها و چولان‌ها و نیز فرش باتلاق** استفاده شود. | |||
در ادامة جلسه، دوباره موضوع سطحه‌های پی.ام.پی و جی.اس.پی كه قرار است ارتش دراختیار سپاه قرار دهد و شناورهای كشندة این سطحه‌ها و دیگر شناورهای لازم برای عملیات و نیز موتورهای قایق مطرح شد. همچنین بر اهمیت پل دوبه‌ای و تهیه آن تأكید شد. آقای هاشمی هم دراین‌باره گفت: «اگر انشاءالله در این عملیات موفق شویم و فرض كنیم كه جنگ ادامه داشته باشد، پل همیشه آسیب‌پذیر است و ما باید اینجا (منطقه فاو) را سال‌ها حفظ كنیم. یك فرض ما این است كه اگر ما ارتباط عراق را از دریا قطع كنیم، این امتیازی است كه در دست ماست و باید آنجا را برای فشار آوردن حفظ كنیم، بنابراین به‌خاطر چند دوبه نباید چیزی را از دست بدهیم.» و به این ترتیب قرار شد برای خرید دوبه از پاكستان یا دیگر كشورهای منطقه تلاش شود.<ref>سند شماره 17522/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) برای بررسی طرح مانور عملیات والفجر8 (20/10/1364، پادگان تیپ2 دزفول، نوار شماره 17033)، راوی: محمد درودیان، صص 11 - 1.</ref> | |||
1. | ==گزارش -572== | ||
توپخانه و آتش پشتیبانی عملیات در منطقة فاو كه در طرح‌ریزی عملیات جایگاه ویژه‌ای برای آن منظور شده و یكی از عوامل مهم موفقیت عملیات تلقی می‌شود، آخرین موضوع عملیاتی جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بود. این موضوع و چگونگی تقسیم توپ‌های موجود برای پشتیبانی از دو عملیات بزرگ سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی - كه قرار است هم‌زمان اجرا شوند - بارها طرح و بررسی شده اما به‌دلیل اختلاف‌نظر سپاه و ارتش، تصمیم‌گیری قطعی دراین‌باره میسّر نشده تا اینكه در جلسه قبلی ستاد قرارگاه خاتم، موضوع به بررسی كارشناسی در كمیسیونی ویژه موكول شد. پس از اعلام نظر این كمیسیون، جانشین فرمانده كل قوا روز گذشته طی دستوری به نیروی زمینی ارتش مبنی‌بر واگذاری 15 گردان توپخانه به سپاه پاسداران، تصمیم قطعی خود را اعلام كرد. درپی این تصمیم، فرماندهان سپاه پاسداران مجموعه 24 گردان (15 گردان از ارتش و 9 گردان موجودی سپاه) را برای پشتیبانی عملیات ناكافی خواندند و فرماندهان ارتش این تصمیم را موجب منتفی شدن اجرای عملیات ارتش اعلام كردند. در این بخش از جلسه فرمانده توپخانه سپاه پاسداران مأموریتهای واحدهای توپخانه را در عملیات منطقه فاو و مبانی برآورد آتش مورد نیاز را بیان كرد و پس از بحث‌هایی دراین‌باره درنهایت آقای هاشمی بر تصمیم اتخاذشده درمورد تقسیم توپ‌های موجود تأكید كرد. | |||
حسن شفیع‌زاده فرمانده توپخانه نیروی زمینی سپاه پاسداران در آغاز این بخش از جلسه مأموریتهای توپخانه را در عملیات منطقه فاو تشریح كرد: یگانهای توپخانه مأموریت دارند كه در منطقه جزیره مینو تا فاو عملیات را پشتیبانی كنند؛ 40 كیلومتر از این منطقه عمق دشمن و 30 كیلومتر آن منطقه درگیری را تشكیل می‌دهد. درمورد منطقه درگیری و پشتیبانی نزدیك از یگان‌ها یعنی اولین مأموریت توپخانه، دو نكته مهم است: | |||
1. یگانهای مانوری (رزمنده) باید از مانع بزرگی به نام اروندرود عبور كنند كه انتقال تجهیزات مهندسی به‌سختی و كندی انجام خواهد شد و تا زمانی‌كه این تجهیزات به خط برسد و خاكریز احداث كند، تنها پناهگاه رزمندگان آتش توپخانه است. | |||
2. صبح اولین روز عملیات یگانهای توپخانه كمك مستقیم باید بعد از تجهیزات مهندسی به‌وسیله شناورها به منطقه تصرف‌شده منتقل شود كه در این فاصلة انتقال و استقرار در مواضع مناسب، خلأیی در آتش پشتیبانی بروز می‌كند كه باید با یگانهای توپخانة تقویتی این خلأ جبران شود و این موضوع در تثبیت خط در روز اول عملیات نقش عمده و حیاتی دارد. | |||
دومین مأموریت توپخانه، اجرای عملیات ضدآتشبار در مسافتی 40 كیلومتری است كه هدف آن یگانهای توپخانه دشمن مستقر روی جاده سوم و جلوتر از آن است كه عقبة همة یگانهای عمل‌كننده خودی و همة ترددهای منطقه عملیاتی در بُرد آتش آنها قرار دارد. یگانهای توپخانه عملیات ضدآتشبار را از جزیره مینو تا خسروآباد اجرا می‌كنند. | |||
سومین مأموریت توپخانه عمق دادن به میدان نبرد است. منطقه عملیاتی به شكلی است كه نیروهای پیاده تا آخرین رده فرماندهی دشمن در برد توپ‌های ما قرار می‌گیرند، یعنی همة قرارگاه‌ها، نقاط آماد، مواضع توپخانه و جاده‌های مواصلاتی دشمن تا پشت جاده سوم. | |||
حسن شفیع‌زاده آمار توپ‌های مورد نیاز برای این مأموریت‌ها را چنین اعلام كرد: برای این منطقه (فاو) 45 گردان توپخانه شامل 14 گردان كمك مستقیم، 18 گردان تقویت و 13 گردان عمل كلی برآورد شده است. البته برای عملیات در محور ام‌الرصاص نیز 8 گردان توپ برآورد شده كه جدا از برآورد منطقه فاو است. وی آمادگی این واحدها را ازلحاظ امكانات و نیروی انسانی باتوجه‌به آموزش‌هایی كه در مراكز آموزشی توپخانه ارتش و سپاه گذرانده‌اند 90 درصد اعلام و اظهار امیدواری كرد كه یگان‌هایی كه دستور داده شده، سریع‌تر از ارتش به سپاه واگذار شود تا طبق زمان‌بندی آماده عملیات شوند. | |||
آقای هاشمی: «شما آخرین برآوردی كه به ما دادید 34 گردان بود.» | |||
آقای شفیع‌زاده: «آن تعدیل شده بود كه فرماندهی با مسئولیت خودشان این كار را انجام دادند. چیزی كه ما می‌توانیم با آن عملیات را پشتیبانی كنیم همان 45 گردان است.» | |||
آقای هاشمی: «شما الآن حداكثر 24 گردان توپخانه دراختیار دارید و باید با این 24 گردان گسترش توپخانه‌تان را تنظیم كنید.» | |||
آقای شفیع‌زاده: «منطقه و مأموریت‌هایی كه به ما واگذار شده با این 24 گردان امكان پشتیبانی مؤثر وجود ندارد.» | |||
آقای هاشمی دراین‌زمینه حالت‌های مختلفی را كه برای عملیات‌های ارتش و سپاه و هم‌زمانی آنها، یا عدم موفقیت هریك قابل‌پیش‌بینی است بیان كرد و گفت برای هر وضعیت برنامهریزی نیاز است. وی افزود ما در محاسبات این اصل را پذیرفتیم كه نیروی زمینی ارتش و سپاه باهم عمل كنند، می‌خواهید از این منصرف شویم و به نوبت عمل كنیم؟ آقای رضایی در پاسخ به این پیشنهاد گفت كه این مبنا را تغییر ندهیم بلكه براساس اصل "صرفه‌جویی در قوا" و اینكه عملیات آفندی اصل است، در اختصاص توپخانه تدبیر لازم اتخاذ شود. آقای هاشمی با اشاره به نظر كمیسیون كه حداكثر 8 گردان توپخانه می‌شود از خطوط پدافندی برداشت، گفت با این حساب جمع توپخانه برای شما و ارتش به 40 گردان هم نمی‌رسد و اگر ارتش بخواهد در شلمچه عمل كند سهم شما بیش از 24 گردان نمی‌شود. البته اگر در عمل یك محور فعال شد [و عملیات در محور دیگر متوقف شد] آن موقع همه توپ‌ها به محور فعال منتقل می‌شود، اگر هم هر دو محور (فاو و شلمچه) فعال شدند، دشمن در دو جا مشغول می‌شود و احتیاج به توپخانه كمتر می‌شود. وی افزود كه به‌هرحال، این موجودی ماست، اگر ترجیح می‌دهید در هر دو محور عمل شود، آرایش توپ‌ها را با در نظرگرفتن گلوله‌های موجود، باهم تنظیم كنید.<ref>همان، صص 26 - 16.</ref> | |||
==گزارش -573== | |||
در پایان جلسه طولانی بعدازظهر امروز تا نیمه‌شب ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)* دو موضوع مطرح شد: اول، احتمال استفادة عراق از جزیرة بوبیان كویت و ضرورت هشدار به این كشور. دوم، تأكید به حاضران بر حفظ اطلاعات و پرهیز از هرگونه انتشار و بیان آن. | |||
فرمانده كل سپاه پاسداران در بخش پایانی جلسه گفت باتوجه‌به اینكه با شروع عملیات فاو و محدود شدن مسیرهای حمله عراق، احتمال اشغال جزیرة بوبیان كویت به‌دست نیروهای عراق و استفاده از آن برای حملات هوایی، پرواز هلیكوپتر و استقرار توپخانه برای اجرای آتش فراوان است، لازم است از قبل برای مقابله با این اقدام عراق طرح‌ریزی كنیم. | |||
آقای هاشمی دراین‌باره گفت كه ما مقداری فكر كردیم، در جلسة مسئولان سه قوه نیز صحبت شد؛ آنان تصرف بوبیان را به‌عنوان اقدامی پیشگیرانه مصلحت نمی‌دانند، چون تحریكات جهانی علیه ما می‌شود. ... ما هم این را قبول كردیم. منتها اگر عراق وارد این جزیره شد ما باید بلافاصله به كویت اخطار كنیم كه از بوبیان نباید به‌هیچ‌وجه علیه ما استفاده شود و اگر استفاده شد ما ناچاریم آنجا را تصرف كنیم كه دراین‌صورت از عراق گرفته‌ایم، نه از كویت. آقای هاشمی افزود دراین‌باره قرارگاه‌ها بحث و بررسی كنند و طرح و پیشنهاد مشخصی بدهند كه اگر عراق خواست از بوبیان استفاده كند، چگونه می‌توانیم جلویش را بگیریم.<ref>همان، صص 20 - 16.</ref> | |||
علی شمخانی در پایان جلسه بر حفظ اطلاعاتِ عملیات تأكید كرد: «دشمن بعد از عملیات بیت‌المقدس خیلی از امكانات فنی و حضوری‌اش اعم از جاسوس‌های داخلی و غیره را به كار گرفت تا از كوچك‌ترین تحرك‌ها درجهت كشف منطقه عملیات استفاده كند، به همین دلیل ما باید به‌شدت به این موضوع حساس باشیم. من سراغ ندارم كه حتی در عملیات بدر و خیبر این‌قدر دربارة عملیات صحبت كرده باشم و این خطر بسیار جدی است. با عنایت به این موضوع كه اصل اساسی تضمین‌كننده موفقیت در عملیات‌های آینده، چه عملیات برادران عزیز نیروی زمینی ارتش و چه عملیات سپاه، اصل غافلگیری است، لازم است برادران مراعات كنند. ضمن اینكه برادران سپاه، اسامی افرادی از افسران ارتش را كه مطلع شدند تهیه كنند و به فرماندهی قرارگاه خاتم - برای بعضی از اقدامات بدهند - و برادران ارتش هم به همین شكل عمل كنند. لیست افرادی از برادران ارتش كه نسبت به طرح سپاه توجیه شدند تهیه بشود و بقیه برادران - هم برادران سپاهی و هم ارتشی - حق انتقال بحث اینجا را به‌هیچ‌عنوان ندارند، حتی اگر قصد بررسی مانور دیگر - یعنی یگان دیگر - را به‌منظور تكمیل پیشنهاد دارند، باید حتماً فقط در این جمعی كه هستند و از اوضاع مطلع‌اند مطرح كنند و حق انتقال مطالب به خارج از این جمع را ندارند، مگر اینكه اجازه آن را از فرماندهی قرارگاه خاتم(ص) بگیرند. انشاءالله توصیه رعایت حفاظت را به‌عنوان یك اصل دائم‌التذكر رعایت بكنیم، به این امید كه غفلتی كه حالا دشمن نسبت به مناطق عملیاتی دارد، همچنان محفوظ بماند و انشاءالله بعد از یك عمل موفقیت‌آمیز در همین‌جا جلسه موفقیت و پیروزی را با سرافرازی در كنار هم بگیریم.»* | |||
آقای هاشمی: «آقایان تذكر آقای شمخانی را به‌عنوان یك وظیفه دینی و نظامی در نظر بگیرند. واقعاً ما [از لو رفتن اطلاعات] خیلی ضرر كردیم، انشاءالله این دفعه دیگر ضرر نكنیم.»<ref>همان، صص 28 - 27.</ref> | |||
==گزارش -574== | |||
هواپیماهای ارتش جمهوری اسلامی امروز با هدف آمادگی برای عملیات آتی، مانور نظامی و تمرین بمباران كردند. آقای هاشمی كه صبح امروز به پایگاه چهارم هوایی دزفول آمده بود، با حضور در محل برگزاری مانور، چند صحنة بمباران را مشاهده و آن را تحسین كرد و بعد از ناهار در سالن پایگاه برای خلبانان و تكنسین‌ها سخنرانی كرد. قبل از وی سرهنگ صدیق فرمانده نیروی هوایی ارتش درباره نحوه آماده‌سازی خلبانان و این نمایش نظامی و نام‌گذاری آن به نام سرباز شهید مصری سلیمان خاطر، گزارش داد.** سپس آقای هاشمی گفت: | |||
«یك سرباز مصری آن فداكاری را كرد و علیه حكومتش - كه در جنگ شریك دشمن ما است - جنگید و شما با این كار در ایران، این ارتباط را بین خودتان و ملت مصر برقرار كردید. آنچه درمورد این مانور عظیم می‌توان گفت این است كه این یك مانور منظم بود كه در لحظه‌های پیش‌بینی‌شده كارها با دقت لازم انجام می‌گرفت و این قدرت شما در این سطح وسیع بعد از شش سال جنگ و محاصره اقتصادی و وابستگی شدیدی كه این تشكیلات به دشمنان ما ازلحاظ فنی داشت، از افتخارات ما است. اینها چیزهایی است كه در تاریخ كمتر پیدا می‌شود و ما هنوز نمی‌توانیم افتخارات شما را آشكار كنیم، چون ناچاریم آنها را سرّی نگه داریم و اینها از آثار جنگی است كه بر ما تحمیل كرده‌اند. به نظر ما شرایط سیاسی كه ما از آن دم می‌زنیم، دارد محقق می‌شود و دنیا اكنون با این واقعیت خو می‌گیرد و می‌فهمد كه این جنگ درحال یكپارچه كردن امت اسلامی در مقابل استكبار جهانی است. مسائلی كه هم‌اكنون در جهان اسلام شاهد آنها هستیم، جنگ‌افروزها را قانع كرده كه دیگر این جنگ به نفع آنان نیست و اینجا كسی از پای درنمی‌آید و جمهوری اسلامی روزبه‌روز نفوذش روزافزون‌تر می‌شود و مقاومتش الهام‌بخش دنیا گردیده است.»<ref>اكبر هاشمی رفسنجانی، امید و دلواپسی، (كارنامه و خاطرات سال 1364)، به اهتمام سارا لاهوتی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ دوم، 1387، صص 377 و 388 (پاورقی).</ref> | |||
آقای هاشمی افزود: «شما دیدید وقتی‌كه ابرقدرت شرق در مسافرت صدام به آنجا یك جمله‌ای گفت و رئیس‌جمهور ما و دیگر مسئولین آن‌طور در مقابلش برخورد كردند، آن قدرت عظیم جهانی جا زد. درصورتی‌كه می‌دانند ما گرفتار جنگ هستیم، اما فهمیده‌اند كه ابزارشان نسبت به این ملت فداكار كاربردی ندارد.» | |||
فرمانده عالی جنگ اضافه كرد: «آنها كه این هواپیماها را ساخته‌اند و پیچیدگی آنها را می‌دانند، وقتی می‌بینند كه شما آن روز اجازه نداشتید به هواپیماها نزدیك شوید، امروز به این خوبی دارید همه‌چیز را اداره می‌كنید، در مقابل شما زانو می‌زنند. در گذشته فكر می‌كنید كه اینها به یكی از كشورهای منطقه و یا اقیانوس هند و خلیج فارس اجازه می‌دادند كه گردن‌كلفتی كند و یا در مقابل امریكا و شوروی و ابرقدرت‌های دیگر حركتی بكند و مثلاً برود دویست سیصد مایل آن‌طرف‌تر كشتی بگیرد و اسیر كند و به بندرعباس بیاورد؟ تحمل این مسئله برای آنها ذلت و مرگ است كه یك كشوری از تبار جهان سوم، كسانی كه آنها اسمش را بربر و وحشی گذاشته‌اند، در منطقه حیاتی آنها اظهار اندام كند و آنها این‌طور ضعف نشان بدهند. اینها عظمت ما را در دل دشمنان نشان می‌دهد و همه از آثار جنگ و پیروزی و معنویت پیروزی‌ها است كه قدرتش خیلی بیشتر از این قطعات است.» | |||
آقای هاشمی در ادامه گفت: «بین همه نیروهای یك مجموعه هماهنگی به چشم می‌خورد و شرایط سیاسی الحمدلله خیلی خوب است و ما در طول هفت سال بعد از انقلاب، هیچ‌وقت شرایط سیاسی به این خوبی نداشتیم و قاعدتاً روحیه دشمن هم به خاطر همین حرف‌ها كه می‌زنند، باید خیلی پایین باشد. انشاءالله شما بتوانید خدمتی كنید و از شرایط خوبی كه خداوند به ما داده، استفاده كنید و جنگ را به نقطه مطلوبی برسانید و بتوانید این پیروزی را كه ملت ما مدت‌ها انتظار آن را كشیده و حق این ملت و این نیروها هم هست، به دست آورید.»<ref>روزنامه اطلاعات، 26/10/1364، ص2.</ref> | |||
==گزارش -575== | |||
حملة شبانه واحدهای ارتش عراق به مواضع رزمندگان در منطقه هورالعظیم با مقابله مدافعان دفع شد. | |||
فرماندهی ارتش عراق در اطلاعیه شماره 2081 خود ادعا كرده كه واحدهای مقدم ارتش عراق در شرق دجله با پشتیبانی آتش توپخانه دست به حمله‌ای برق‌آسا علیه نیروهای ایران زده و 80 تن از رزمندگان را كشته یا مجروح كرده‌اند و به تجهیزات آنان ازجمله 11 قایق خسارت سنگینی وارد كرده‌اند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، ص1.</ref> از سوی دیگر، روزنامة اطلاعات به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی، دراین‌باره نوشته است كه نیروهای عراقی جمعه‌شب (20/10/1364) با 20 فروند قایق قصد حمله به مواضع نیروهای خودی در منطقه هورالعظیم را داشتند* كه با اجرای آتش به‌موقع رزمندگان اسلام مواجه شدند و پس از انهدام همه قایق‌های دشمن و كشته یا زخمی‌شدن بیش از 100 تن از افراد آنها و انهدام 2 فروند لندین‌كرافت، این حمله دفع شد.<ref>روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص14.</ref> | |||
==گزارش -576== | |||
حملة نیمه‌شب هواپیماهای عراقی به تأسیسات نفتی جزیرة خارك به آتش‌سوزی مخازن و لوله‌های نفت و جراحت 50 تن انجامید. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، ساعت 23:25 شب 20 دی‌ماه، دو میگ25 عراقی با 4 بمب جزیره خارك را بمباران كردند كه بمب‌ها به 3 مخزن ذخیره‌سازی نفت و خطوط لوله اصابت و آتش‌سوزی ایجاد كرد. درپی این حمله، تلاش برای مهار آتش آغاز شد. طبق این گزارش، هم‌زمان با بمباران، هواپیمای متجاوز دیگری كه دیوار صوتی را نیز شكست از محل بمباران عكس‌برداری كرد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، ص3.</ref> | |||
خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارش بعدی خود از این حمله آورده است: براساس گزارش استانداری بوشهر، در جریان حمله مذكور یك خط لوله هدف بمب‌های دشمن قرار گرفت كه براثر انهدام آن 50 تن مجروح شدند. براثر شدت آتش هم‌اكنون بهره‌برداری از حوزة نفتی فروزان میسر نیست. در این حمله یكی از مخازن نفت حاوی 50 هزار بشكه نفت نیز منهدم شد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 299، 23/10/1364، ص2.</ref> | |||
==گزارش -577== | |||
در مناطق سردشت و میاندوآب تحرك‌ها و حملات امروز افراد مسلح ضدانقلاب با مقابله نیروهای خودی دفع شد. به نوشته نشریه وزارت اطلاعات، گروهی از افراد ضدانقلاب كه قصد داشتند به پایگاه شهید رجایی در منطقه سردشت حمله كنند به كمین رزمندگان افتادند و پس از یك درگیری، گریختند.<ref>وزارت اطلاعات، نشریه گزارش روزانه، شماره 142، 21/10/1364، ص2.</ref> | |||
به گزارش فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، نیروهای تأمین پایگاه كلوسه3 امروز در منطقه سردشت با گروهی از افراد ضدانقلاب درگیر شدند كه با اقدام به‌موقع گروه ضربت این پایگاه، مهاجمان فرار كردند.<ref>سند شماره 374364 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی كل سپاه، 23/10/1364، منطقه سردشت 20/10/1364.</ref> | |||
همچنین نیروهای پایگاه پل فلزی منطقة سردشت با گروهی از افراد ضدانقلاب درگیر شدند كه این درگیری بدون تلفات خاتمه یافت.<ref>سند شماره 144146 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی كل سپاه، 28/10/1364، ص2، سردشت، 20/10/1364.</ref> | |||
سپاه میاندوآب نیز گزارش داد كه نیروهای پایگاه دلیك دشت در تعقیب افرادی از ضدانقلاب كه وارد منطقه شده بودند با آنها درگیر شدند و با كشته یا زخمی‌شدن یكی افراد ضدانقلاب درگیری پایان یافت.<ref>همان، صص 28 - 27.</ref> | |||
==گزارش -578== | |||
سازمان عفو بین‌المللی اعلام كرد كه در سه ماه گذشته بیش از 300 تن كرد در عراق كشته و صدها تن دستگیر شده‌اند. | |||
به گزارش خبرگزاری فرانسه: «سازمان عفو بین‌المللی امروز (جمعه) با صدور اطلاعیه‌ای در پاریس اعلام كرد 4 عضو حزب دمكراتیك كردستان عراق روز اول نوامبر گذشته (10 آبان 1364) در زندان ابوغریب بغداد اعدام شده و سه مبارز حزب سوسیالیست كردستان به مرگ محكوم شده‌اند. | |||
به گفته سازمان عفو بین‌المللی، از اواسط ماه اكتبر 1985 (اواخر مهر 1364) تاكنون، بیش از 300 تن ازجمله تعداد زیادی كرد در شهرهای شمالی عراق كشته شده و صدها تن از دانشجویان، فراریان ارتش، غایبین و اعضای واقعی یا فرضی چریك‌های كرد و خانواده‌هایشان طی همین مدت دستگیر شده‌اند. سازمان عفو بین‌المللی می‌افزاید نیروهای دولتی عراقی از سوی دیگر، احتمالاً در روز 18 اكتبر (26 مهر) به قلعه اربیل كه در آنجا تعداد زیادی از تظاهركنندگان موضع گرفته بودند حمله كرده یا آنجا را به كمك هلیكوپتر بمباران هوایی كرده‌اند. براساس برآوردهای تأییدنشده، تعداد افرادی كه در این عملیات كشته شده‌اند به 80 تن رسیده است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 297، 21/10/1364، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 20/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -579== | |||
آیت‌الله منتظری در دیدار امروز اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق با ایشان، بر كاستن از شعارها و پرداختن به مبارزه و تربیت افراد مبارز و جذب نیروهای مؤمن و متعهد و داشتن دیدگاهی فراجناحی تأكید كرد. ایشان همچنین در دیدار شورای مركزی گزینش، از آنان خواستند كه از سخت‌گیری بی‌دلیل و تنگ‌نظری در گزینش استاد خودداری و برای ارتقاء علمی دانشگاه‌ها تلاش كنند. | |||
آیت‌الله منتظری با اشاره به ضرورت پرهیز از گروه‌گرایی در مبارزه و بیان اینكه ملت عراق از علما و روحانیان متعهد انتظار داد كه با وحدت كلمه، همه اقشار مردم و عشایر عراق اعم از شیعه و سنی و كرد را بدون هیچ تبعیض در امر انقلاب عراق بسیج كنند، از سپاه و ارتش خواست به مجلس اعلا كمك كنند تا در مبارزه ملت عراق نقش مناسبی ایفا كند. وی از اعضای مجلس اعلا نیز خواست معطل پادگان و امكانات فراوان نباشند و با امكانات موجود درصدد آموزش و استقرار نیرو در جبهه‌ها برآیند و با رژیم فاسدی كه سال‌ها قبل مرحوم آیت‌الله حكیم آن را تكفیر كرد و ما هم آن را كافر می‌دانیم، مبارزه كنند و ملت و رزمندگان ایران هم هدفشان حمایت از مبارزه ملت عراق برای گرفتن سرنوشتشان به دست خودشان است. | |||
آیت‌الله منتظری امروز همچنین در دیدار اعضای شورای مركزی گزینش با ایشان بر رعایت شرح صدر و پرهیز از سخت‌گیری بی‌دلیل به‌خصوص در گزینش استادان دانشگاه‌ها، خودداری از تحقیر استادان متعهد و جلوگیری از دلسردی و نگرانی نیروهای متعهد تأكید كرد و خواست كه زمینه استفاده استادان و دانشجویان علاقه‌مند به اسلام و كشور از دانشگاه‌ها برای افزایش سطح علمی كشور فراهم شود و البته به آنها كه می‌خواهند از موقعیت و امكانات دانشگاه برای مقاصد ضداسلامی و ضدانقلابی سوء‌استفاده كنند، مجال ندهند.<ref>روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص3.</ref> | |||
== | ==گزارش -580== | ||
در | یكی از متهمان قاچاق سلاح در یك دادگاه امریكا به شركت در قاچاق سلاح به ایران اعتراف كرد. | ||
به گزارش یونایتدپرس: «خانم ویرجینیا ویلر چهل‌ساله در یك دادگاه فدرال در سندیهگو كالیفرنیا دررابطه‌با اتهامات وارده مبنی‌بر توطئه جهت فریب دولت امریكا و صدور غیرقانونی تجهیزات نظامی به ایران اعتراف به گناه كرد. همسر خانم ویلر نیز كه متهم به شركت در این عملیات بود، ماه گذشته به جرم خود اعتراف كرد. این زوج ازجمله 9 نفری هستند كه دادگاه فدرال سندیهگو آنان را به دزدی و صدور قطعات یدكی جنگنده‌های اف14 موسوم به "تام كت" به ایران مجرم شناخت. گفته می‌شود این زوج هنگامی‌كه در سال‌های 1981 تا 1984 در یك پایگاه هوایی نیروی دریایی امریكا در نورفلك ویرجینیا كار می‌كردند قطعاتی ازقبیل دستگاه‌های كنترل‌كننده سوخت هواپیما و همچنین قطعاتی را كه برای مصارف چرخ هواپیما به كار می‌رود، دزدیده‌اند. ارزش قطعات ربوده‌شده بیش از پانصد هزار دلار تخمین زده شده است. | |||
دادگاه مربوط به رسیدگی به پرونده شش نفر دیگر كه متهم به شركت در این عملیات می‌باشند در آینده تشكیل جلسه خواهد داد. یك بازرگان اهل سندیهگو - كه گفته می‌شود رهبریت این گروه را برعهده داشته - و همچنین یك تاجر ایرانی - كه در لندن دستگیر شده است - ازجمله این شش تن می‌باشند. | |||
به گفته مقامات فدرال امریكا، این قطعات یدكی از انبارهای نیروی دریایی این كشور به اروپا برده شده و سپس به ایران ارسال شده است. ایران قبل از سرنگونی رژیم شاه قریب به چهل فروند هواپیمای موسوم به تام‌كت خریداری كرده بود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 22 - 21.</ref> | |||
==گزارش -581== | |||
تركیه 50 فروند هواپیمای جنگنده از كانادا خریده كه آنها را در نزدیكی مرزهای ایران و تركیه مستقر خواهد كرد. تركیه درصدد تولید تجهیزات نظامی پیشرفته است. | |||
نشریه دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه به نقل از شماره امروز نشریه حریت چاپ تركیه، نوشته است: معاون وزیر دفاع كانادا طی سخنرانی در پارلمان این كشور ضمن تأیید خبر فروش 50 فروند هواپیمای نظامی به تركیه، گفت این هواپیماها در عرض شش ماه بعد از بازسازی و تعمیر در آلمان‌غربی، تحویل نیروی هوایی تركیه خواهند شد. | |||
حریت افزوده كه معاون وزیر دفاع امریكا در جوابِ اعتراض یونان گفت این هواپیماها دور از مرزهای قبرس و یونان و در پایگاهای نزدیك به مرزهای ایران و تركیه مستقر خواهند شد. از سوی دیگر، ژنرال باندلتون رئیس كمیسیون كمك‌های امریكا، گفت كه ما جهت كسب موافقت تركیه درزمینه سرمایه‌گذاری در صنایع دفاعی با تمام قدرت تلاش می‌نماییم. | |||
همچنین شركت وستینگهاوس امریكا جهت تولید مشترك تجهیزات الكترونیكی و رادار در تركیه اقدام به انتخاب شریك نموده و شركت اسلان خود را جهت تولید موشك‌های استینگر و تجهیزات الكترونیك هواپیمای اف16 آماده می‌سازد. طبق این گزارش، تركیه با مشاركت شركت‌های خارجی جهت تولید سلاح‌های نظامی از یك‌سو مایل است بر نفوذ خود در خاورمیانه بیفزاید و از سوی دیگر، درآمد مهمی با فروش سلاح به دست آورد و بخش مهمی از مشكلات اقتصادی خود را برطرف سازد. | |||
به نوشته نشریه وزارت خارجه، افزایش پایگاه‌های نظامی در شرق تركیه در چارچوب افزایش تلاش‌های نظامی اطلاعاتی ناتو نه‌تنها درجهت رقابت با شوروی است، بلكه خطری بالقوه برای جمهوری اسلامی ایران نیز به حساب می‌آید.<ref>دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، نشریه شماره 198/3، 5/11/1364، صص 7 و 8.</ref> | |||
.. | ==گزارش -582== | ||
شانزدهمین اجلاس وزیران خارجه كشورهای عضو سازمان كنفرانس اسلامی پس از پنج روز، جمعه‌شب (20/10/1364) به كار خود پایان داد. برخلاف میل و اصرار عراق و چند كشور حامی عراق، در این اجلاس قطعنامه‌ای درباره جنگ ایران و عراق صادر نشد. | |||
سیروس ناصری سرپرست هیئت اعزامی ایران به این اجلاس در مصاحبه‌ای دربارة نتایج این نشست گفت: «جمهوری اسلامی با استقامت و پایداری روی مواضع بحق خویش از یك‌سو و حضور مداوم و مستمر در مجامع بین‌المللی از سوی دیگر، موفق گردیده تا اعضای این مجامع را رفته‌رفته به مواضع غیرعادلانه‌ای كه تاكنون در قبال ایران اتخاذ كرده‌اند، آگاه نماید.» | |||
وی درباره دلیل عدم صدور قطعنامه‌ای درباره جنگ در اجلاس فاس گفت: «موضع ما این بود كه اگر قرار است كل مسئله جنگ تحمیلی مورد بحث قرار گیرد، تا متجاوز محكوم نشود، هیچ قطعنامه‌ای مورد تأیید ما نخواهد بود. ولی كنفرانس میتواند و موظف است به موضوع نقض مقررات بین‌المللی ازسوی رژیم عراق رسیدگی كند، اما عراق در مقابل سعی داشت تا كنفرانس قطعنامه‌ای مبنی‌بر خاتمه مخاصمات بدون هیچ‌گونه ذكری از متجاوز به تصویب برساند و حتی از عراق نیز به طریقی در قطعنامه قدردانی و تشكر شود.» سیروس ناصری گفت: «نهایتاً پس از ساعت‌ها بحث مستدل ازسوی هیئت نمایندگی ایران و علی‌رغم تمامی كوشش‌های عراق كه سعی داشت همچون گذشته نظرات خود را به‌زور بر كنفرانس تحمیل كند، اجلاس وزرا از اتخاذ هرگونه تصمیم اعم از قطعنامه یا بیانیه درمورد جنگ تحمیلی عاجز ماند.» | |||
رئیس هیئت نمایندگی ایران این موضوع كه كشورهای پاكستان، سوریه، الجزایر و گامبیا مواضع عادلانه جمهوری اسلامی ایران را درزمینه جنگ تحمیلی به‌خوبی درك كرده‌اند، موضوعی بسیار مهم اعلام كرد. | |||
سیروس ناصری همچنین با اشاره به اعتراض سوریه، لیبی و ایران به حضور مصر در اجلاس سازمان كنفرانس اسلامی و تصویب قطعنامه‌ای كه در آن از كشورهای عضو خواسته شده است روابط دیپلماتیك یا هرگونه روابط دیگری را با اسرائیل قطع كنند، گفت ایران، لیبی و سوریه ضمن حمایت از این قطعنامه، درمورد ضعف آن به‌دلیل اینكه برای مقابله با این نوع كشورها در قطعنامه هیچ اقدام عملی پیش‌بینی نشده اعتراض كردند.<ref>روزنامه كیهان، 22/10/1364، ص2.</ref> | |||
رادیو بیبیسی در گزارش امروز خود گفت: «قطعنامه مربوط به جنگ ایران و عراق باعث مشاجرات تندی بین هیئت‌های این دو كشور شد و آخرین قطعنامه‌ای بود كه پیش‌نویس آن در كمیته سیاسی تنظیم شد. در جلسه بحث دیروز طارق عزیز گفت ایران می‌خواهد اراده و نظر خود را بر عراق تحمیل كند. در مقابل هیئت ایران - كه ریاست آن را سیروس ناصری مدیركل اداره روابط بین‌المللی وزارت خارجه ایران بر عهده دارد - گفت كه قبل از درخواست پایان دادن به جنگ، عراق باید به‌عنوان متجاوز محكوم شود. به گفته منابع كنفرانس اسلامی، متن پیش‌نویس یك قطعنامه اختلاف‌برانگیزی كه ازسوی عراق و یازده كشور دیگر پیشنهاد شده بود و در آن از آمادگی بغداد به مذاكره تجلیل شده بود و از ایران دعوت شده بود كه این كشور همین رویه را در پیش گیرد، تغییر كرده و در قطعنامه جدید فقط از دو كشور خواسته شده است كه برای برقراری صلح تلاش و با كمیته حسن‌نیت كنفرانس اسلامی نیز همكاری كنند. منابع كنفرانس همچنین می‌گویند كه كمیته حسن‌نیت كنفرانس اسلامی به تلاش‌های خود برای برقراری صلح میان ایران و عراق همچنان ادامه خواهد داد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 297، 21/10/1364، صص 28 - 26، رادیو بیبیسی، 20/10/1364. </ref> | |||
رادیو بیبیسی در گزارش بعدی خود اعلام كرد كه در بیانیه نهایی اجلاس هیچ‌گونه اشاره‌ای به موضوع جنگ نشده است. | |||
بیبیسی افزود كه به گفته منابع كنفرانس، پیرزاده دبیركل كنفرانس اسلامی گفت كه وجود اختلاف‌نظرها، نفوذ و همبستگی كشورهای مسلمان را تضعیف می‌كنند. به گفته بیبیسی، این اختلاف‌نظرها به حدی شدید بود كه حتی درمورد انتخاب عبارات قطعنامه مربوط به جنگ ایران و عراق در كنفرانس اتفاق‌نظر حاصل نشد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، صص 13 - 12، 22/10/1364، رادیو بیبیسی، 21/10/1364.</ref> | |||
خبرگزاری فرانسه نیز اعلام كرد این كنفرانس بدون اینكه بتواند دیدگاه‌های ایران و عراق درمورد جنگ را به یكدیگر نزدیك نماید پایان یافت. بنا بر این گزارش، اجلاس فوق كه در پشت درهای بسته برگزار شد تمام قطعنامه‌های سیاسی بجز قطعنامه مربوط به جنگ ایران و عراق را تصویب كرد.<ref>همان، صص 4 و 5.</ref> | |||
==گزارش -583== | |||
امام خمینی درمورد رسیدگی نشدن به اموال نامشروع طاغوتیان و خان‌ها اظهار نگرانی كرده و خواستار رسیدگی سریع به پرونده آنها شده است. نشریه گزارش با درج این خبر افزوده است كه یكی از موانع مهم رسیدگی و مصادرة اموال سرمایه‌داران طاغوتی، توصیه‌هایی است كه مانع تحقیق و بررسی همه‌جانبه در مراحل ابتدایی رسیدگی به پرونده آنها و نیز به‌صورت عامل فشاری روی دستگاه قضایی به‌هنگام صدور حكم نهایی می‌گردد به‌طوری‌كه پاسخ‌گویی به آنها باعث اتلاف قسمت اعظم اوقات دادیاران، قضات و دست‌اندركاران امور قضایی در بخش اقتصادی شده است. دراین‌میان افرادی نیز وجود دارند كه به تبانی با سرمایه‌داران طاغوتی پرداخته و با سوء‌استفاده‌های فراوانی به طمع كسب پول‌های هنگفت درجهت رفع مصادرة اموال آنان كوشش می‌كنند.<ref>واحد سیاسی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 17، 20/10/1364، صص 30 - 27.</ref> | |||
==گزارش -584== | |||
امام‌جمعه تهران در خطبه‌های نمازجمعه امروز به مسائل مهم جهان در هفته گذشته و تأثیرات انقلاب اسلامی بر تحرك و بیداری ملت‌های تحت ستم و اضطراب مستكبران از آن پرداخت. | |||
آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به وقایع افریقا، مصر، خاورمیانه و لبنان گفت: «ببینید استكبار جهانی امریكا و صهیونیست چطور احساس وحشت می‌كنند و از یك موجی كه آنها را به فنا تهدید می‌كند می‌لرزند.» وی همچنین به الگو شدن انقلاب اسلامی اشاره كرد و افزود: «همه دنیای سوم به‌حسب مراتب نزدیكی و دوری كه به ما دارند، یك بوی خوشی را شنیدند و مجذوب شدند و دارند دنبال آن می‌روند.» | |||
امام‌جمعه تهران درباره تهدیدها علیه لیبی گفت كه مسئلة لیبی و تهدید قدرت‌های استكباری و عكس‌العمل شجاعانه مردم و دولت لیبی و اعلام پشتیبانی قدرتمندانه جمهوری اسلامی و برخی كشورهای دیگر به عقب‌نشینی تهدیدكنندگان انجامید. وی افزود كه امروز شمال و جنوب افریقا و دو نقطة محوری این قاره مظلوم به یك حركت شجاعانه‌ای دست زده‌اند. اكثر مردم افریقای جنوبی - كه زیر شلاق ستم غاصبان اروپایی حاكم بر این كشور جان می‌دهند و هیچ‌یك از سازمان‌های مدعی احیای حقوق مظلومان به داد آنها نرسیدند - بیدار شده و فریاد برآورده‌اند و حوادث امیدبخشی درحال گذر است كه با تقویت آنها و تقویت كشورهای تازه به استقلال رسیده افریقا كه در خط مقدم جبهه افریقای جنوبی هستند، به سقوط رژیم نژادپرست غاصب كمك خواهد كرد. این از وظایف ماست كه انشاءالله انجام می‌دهیم. از این مهم‌تر و برای استكبار جهانی خطرناك‌تر شمال افریقا یعنی مصر است. مصر یكی از كشورهای پیشرو تفكر جدید اسلامی و احیای ارزش‌های اسلام در مقابل ارزش‌های تحمیل‌شده غربی است و بانگ مبارزه با فرهنگ غربی اول از آنجا شروع شد و از معدود كشورهایی بود كه صدای بازگشت به اسلام سر می‌داد. چنین كشوری در چند سال اخیر دچار مذلت‌بارترین وضعیت ممكن شده است. | |||
رئیس‌جمهور در ادامه با اشاره به پیمان كمپ دیوید میان مصر و اسرائیل و تاریخچه‌ای از مبارزات مصر و فلسطین با صهیونیست‌ها و گسترش اشغالگری اسرائیل و نیز سركوب عواطف و احساسات ملت در دورة سادات و مبارك، افزود: ملت مصر از همه اینها احساس حقارت و خفت می‌كرد، گلوله‌ای كه از تفنگ این جوان مظلوم مصری (سلیمان خاطر) درآمد، كار خود او نبود، احساسات شخصی او نبود، مسئله‌ای سردستی و زودگذر نبود، این تجسم آرزوها و احساسات و عقده‌های فروخورده و كوبیده‌شده ملت مصر بود. | |||
وی با اشاره به فریاد "الله‌اكبر" سلیمان خاطر هنگام شلیك گلوله و بیان اینكه این شعار انقلاب اسلامی و شعار اسلام است، شعار قوم‌گرایی و ملی‌گرایی نیست و كسانی كه به نام او و برای مظلومیت او در مصر تظاهرات می‌كنند، آنها هم به‌دنبال اسلام‌اند، پس انقلاب و نهضتی كه در مصر شروع شده، یك نهضت اسلامی است. آن چیزی كه دستگاه‌های استكباری را به‌شدت متوحش كرده و رو به افزایش است و فقط مصر نیست و در همه كشورهای اسلامی رو به گسترش است، همین است و اگر امریكا و صهیونیسم به بهانه‌ای كوچك و نامعقول دولت لیبی را تهدید به حمله و محاصره اقتصادی می‌كنند به‌دلیل همین وحشت از گسترش این موج عظیم است. | |||
آیت‌الله خامنه‌ای افزود: «شما رزمندگان عزیزی كه در ارتش، سپاه، ژاندارمری و در جاهای دیگر دارید تلاش می‌كنید بدانید كه محور و مركز این هیجان عظیم جهانی و این موج رو به گسترش كه در دنیای اسلام به وجود آمده شما هستید و انقلاب شما است و درحقیقت همه عصبانیت‌های استكبار جهانی از شما است اما آنها باید از خشم بمیرند و انقلاب اسلامی روزبه‌روز پربارتر و ثمربخش‌تر بشود. ... همین كاروان‌های كربلا چه پدیده عظیمی است. امروز باز برادران عزیز گیلانی ما در اینجا حضور دارند. در هفته گذشته از یك شهر و استان و همین‌طور هفته‌های پیش از استان دیگر از همه استان‌های كشور یك بار و دو بار كاروان‌های كربلا راه افتادند و یا دارند راه می‌افتند و مایل‌اند و آماده‌اند كه حركت كنند و این، همان هیجان الهی است كه مبتنی‌بر احساسات هم نیست، مبتنی‌بر استدلال است، مبتنی‌بر تحلیل درست است، مبتنی‌بر منطق است. چون ملت ما می‌دانند كه چقدرت نقششان نقش حساسی است و این جمهوری اسلامی، این نقش را دارد لذا ما از همه ملت‌هایی كه در دنیا به نام اسلام یا به نام مبارزه با استكبار جهانی دارند مبارزه می‌كنند حمایت می‌كنیم. ... | |||
ما این حمایت را با روش‌های مختلف با زبان‌های مختلف با موضع‌گیری‌های عملی گوناگون همیشه گفته‌ایم و باز هم این را به دنیا خواهیم گفت و ثابت خواهیم كرد و همین سفری كه خود بنده انشاءالله به بعضی از كشورهای افریقایی خواهم داشت بزرگ‌ترین هدفش یا اصلی‌ترین هدفش این است كه ما با حضور در كشورهای افریقایی تانزانیا، موزامبیك، آنگولا و زیمبابوه كه هم‌مرز با افریقای جنوبی هستند و زیر فشار مزدوران افریقای جنوبی هستند و افریقای جنوبی مثل یك زالو خون مردم خودش را می‌مكد و علیه این كشورها تعرض و تجاوز دارد ما با حضور در این كشورها می‌خواهیم حضور جمهوری اسلامی را در افریقا ثابت و مدلل كنیم و تجسم ببخشیم. جمهوری اسلامی در داخل مرزهای ایران نیست هرجا كه فریاد حق‌طلبانه ضداستكباری و ضدامریكایی باشد جمهوری اسلامی در آنجا حضور دارد و ما با حضور خودمان، حضور جمهوری اسلامی را و حضور ملت انقلابی و مسلمان ایران را در پشت مرزهای افریقای جنوبی خبیث و ظالم به دنیا نشان می‌دهیم و به آن ملت مبارز دلگرمی می‌دهیم و به ملت‌هایی كه دارند با ظلم مبارزه می‌كنند، حمایت خودمان را اعلام می‌كنیم.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 21/10/1364، صص 9 و 10.</ref> | |||
برای این | ==گزارش -585== | ||
نخست‌وزیر جمهوری اسلامی امروز در دیدارِ دكتر فرهادی وزیر فرهنگ و آموزش عالی و مسئولان این وزارتخانه و رئیسان دانشگاه‌های كشور با وی، دانشگاه را مركز مبادلات علمی و فرهنگ‌های مختلف در جهان خواند و با ضروری دانستن باز بودن درهای مراكز علمی به روی تجارب و پیشرفتهای علمی جهان، بر لزوم حفظ سلامت دانشگاه و انقلاب از نفوذ فرهنگ‌های منحط بیگانه و نیز توجه دانشگاه به نیازهای كشور تأكید كرد. | |||
طبق اعلام روابط عمومی نخست‌وزیری در این دیدار میرحسین موسوی ضمن استقبال از تكیه وزارت فرهنگ و آموزش عالی بر نیروهای متعهد و حزب‌اللهی دانشگاه‌ها، گفت: حركت‌های انقلابی و قوی در دانشگاه‌ها و پیوند آنها با جامعه و جنگ میتواند روح تازه‌ای به كالبد نظام دانشگاهی كشورمان بدمد و موجب رشد دانشگاه و انقلاب شود. وی دانشگاه را مركز مبادلات علمی و فرهنگی جهان خواند و گفت كه از دانشگاه انتظار است دانش و تجربیات گسترده انسانها را از دنیای خارج به درون دانشگاه‌های ما انتقال دهد، اما با كنترل و برنامهریزی دقیق؛ در غیر این صورت مبدأ خطری برای نفوذ فرهنگ‌های منحط خارجی و صدمه به جامعه است. لذا طبیعی است نیروهای متعهد و مسئولین ما به سلامت دانشگاه - كه درحقیقت تضمین‌كننده سلامت انقلاب است - حساسیت داشته باشند. | |||
نخست‌وزیر تصریح كرد كه دانشگاه بیگانه با مصالح كشور و اسلام و مصالح گوناگون یك نظام درحال جنگ با قدرت‌های بزرگ، دانشگاهی متناسب با نیازهای جمهوری اسلامی نیست و نمی‌تواند نیروهای ارزنده‌ای را برای پیشبرد اهداف انقلاب تربیت كند و الحمدلله شاهد هستیم كه این ارتباطات درحال گسترش است و روزبه‌روز اهمیت بیشتری پیدا می‌كند. | |||
آقای موسوی بر ضرورت باز بودن درهای مراكز علمی و دانشگاهی به روی تجربه‌ها و پیشرفتهای علمی جهان برای داشتن محیطی زنده و تعالی انقلاب و جلوگیری از عقب‌ماندگی، تأكید كرد. وی با اشاره به ضایعات ناشی‌از نفوذ فرهنگ بیگانه در دانشگاه‌ها قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، دانشگاه را پشتوانه استقلال و قدرت جمهوری اسلامی ایران در برخورد با قدرت‌های استكباری و تأمین رفاه معقول و بهره‌گیری از منابع بیكران خدادادی در كشور خواند و تأكید كرد كه لازمه بهره‌گیری از این ارزش‌ها، پاك و سالم بودن محیط دانشگاه است. وی هوشیاری و احساس خطر نیروهای متعهد و حزب‌الله را دراین‌باره یادآور شد. | |||
نخست‌وزیر افزود: یكی از وظایف خطیر دانشگاه‌ها باز كردن دورنمای آینده بر روی انسانها و گشودن راه‌های بسته است و اگر بتوانیم راه‌گشای نیروهای متعهد و خلاق كشورمان باشیم، آنها پیشرفت می‌كنند و ما را پشت سر خواهند گذاشت و آینده انقلاب اسلامی را تضمین خواهند كرد. این حركت شایسته میسر نیست مگر اینكه رؤسای دانشگاه‌ها دائماً نیاز ارتباط با جریان‌های پیشرفته علوم در جهان را احساس كنند. نخست‌وزیر تأكید كرد كه مشكلات ناشی‌از جنگ نباید مانع از پیشرفتهای ما شود، با تلاش بیشتر و ایمان قوی‌تر باید مشكلات را جبران كنید.<ref>سند شماره 17488/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 48 - 38.</ref> | |||
==گزارش -586== | |||
نخست‌وزیر ایران در مصاحبه با روزنامه گونش چاپ تركیه، درباره روابط ایران با سوریه و یمن دمكراتیك، تأثیر رابطه اردن و سوریه بر روابط سوریه با ایران، نقش ایران در لبنان و روابط ایران و تركیه اظهار نظركرد. | |||
خبرگزاری جمهوری اسلامی از آنكارا به نقل این مصاحبه پرداخته و نوشته است: میرحسین موسوی درمورد روابط اخیر اردن و سوریه گفت كه علی‌رغم مذاكرات بین اردن و سوریه روابط ما با سوریه ادامه دارد. مدتی قبل، نخست‌وزیر سوریه از ایران دیدار كرد و با وی درمورد روابط و مسائل دو كشور تبادل‌نظر كردیم. با اجرای سیاست ضدامپریالیستی و ضدصهیونیستی و ضد رژیم صدام، با سوریه هم‌عقیده‌ایم و سیاست هماهنگ و مشتركی را دنبال می‌كنیم. با جبهه‌های مقاومتی كه برعلیه اسرائیل مبارزه می‌كنند، روابط خوبی داریم. با جمهوری دمكراتیك یمن هم روابط حسنه‌ای داریم و نفت ما در پالایشگاه‌های یمن دمكراتیك تصفیه می‌شود و دراین‌زمینه به ما كمك می‌كند. نزدیكی بین اردن و سوریه به روابط سیاسی و اقتصادی ما با سوریه ضرر نخواهد رساند. | |||
آقای موسوی افزود ما ازطریق سوریه با لبنان رابطه داریم و با برادران لبنانی مستقیماً در ارتباطیم و در نظر داریم كه مسئله لبنان را به شكل مناسبی با همكاری برادران سوری حل كنیم. البته به‌غیر ازطریق سوریه از طرق دیگری هم با برادران لبنانی در ارتباطیم. | |||
نخست‌وزیر درباره روابط سیاسی ایران و تركیه گفت: در ملاقات با آقای اوزال كلیه مسائل را مطرح كردیم. وی افزود كه اشخاصی درصددند روابط مفید دو كشور را با تبلیغات سوء و تحریك و تشویش خراب كنند ولی آنها به‌اندازه‌ای كه بتوانند منافع اساسی دو ملت را از بین ببرند، قوی نیستند. | |||
روزنامه گونش نظر نخست‌وزیر را درمورد اینكه گفته می‌شود ایران برای پشتیبانی از نیروهای بارزانی، سلیمانیه را بمباران می‌كند، پرسید. آقای موسوی پاسخ داد كه بله چند بار مناطق نظامی سلیمانیه را بمباران كرده‌ایم و بمباران‌های اخیر در جواب بمباران مناطق مسكونی و تأسیسات غیرنظامی ایران توسط عراق صورت گرفته است. نه‌تنها سلیمانیه در همه جبهه‌ها به حملات و تجاوزات رژیم عراق جواب داده‌ایم.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 297، 21/10/1364، صص 7 و 8، آنكارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 20/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -587== | |||
درپی تقاضای شهروندان كشور سیرالئون برای حضور در جبهه‌های جنگ، رضا حمیدی رایزن فرهنگی ایران در این كشور، ضمن رد این درخواست گفت: «از هنگام برقراری روابط سیاسی بین ایران و سیرالئون در سه سال قبل، تاكنون صدها داوطلب با مقامات ایران در فری‌تاون تماس گرفته‌اند ولی سفارت پیشنهاد آنها مبنی‌بر عزیمت به جبهه جنگ را به‌خاطر اینكه این كار فقط موجب به وجود آمدن مشكلات زیادی برای ایران خواهد بود، نپذیرفته است. خبرگزاری آلمان با اعلام این خبر افزود: حمیدی این سخنان را دررابطه‌با گزارش‌های راجع به داوطلبی 150 تن از اتباع سیرالئون برای جنگ به نفع ایران عنوان كرد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 20 و 21، فری تاون - خبرگزاری آلمان، 21/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -588== | |||
یك هیئت پارلمانی ژاپن امروز وارد تهران شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، آقای ماسایوكی فوجیو نمایندة پارلمان ژاپن، رئیس شورای سیاست‌گذاری حزب لیبرال دمكرات و رئیس انجمن پارلمانی ایران و ژاپن در بدو ورود به تهران، خود را فرستاده ویژه نخست‌وزیر ژاپن و هدف از سفرش را ابلاغ احساسات دوستی مردم ژاپن به مردم ایران و پاسخ به سفر آقای هاشمی و مذاكره با مقامات ایران درباره تقویت و گسترش روابط حسنه دو كشور اعلام كرد. این هیئت بعدازظهر امروز با حضور بر مزار شهیدان آیت‌الله بهشتی، رجایی و باهنر، ادای احترام كردند.<ref>روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، صص 2 و 3.</ref> | |||
خبرگزاری رویتر در تفسیری دربارة این سفر آورده است: «منابع دیپلماتیك می‌گویند كشورهای خارجی كه از هم‌اكنون به امكانات تجاری قابل‌توجهی - كه پس از جنگ پنج‌ساله با عراق در ایران غنی از نفت پیش‌بینی می‌شود - چشم دوخته‌اند، مشتاقانه درپی فرصت‌های مناسب برای محكم كردن وضعیت خود دربرابر ایران می‌گردند. | |||
ایران نیز این دیدارها را فرصت‌های باارزشی می‌داند كه با استفاده از آن قدرت‌های خود را بدون واسطه به شخصیت‌های خارجی نشان می‌دهد و سعی كند آنها را به كاستن حمایت خود از عراق و رئیس‌جمهور آن كشور متقاعد سازد. بعضی از مقامات ایرانی می‌گویند كه به اعتقاد آنها اگر حمایت خارجی از صدام حسین قطع شود وی سرنگون خواهد شد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 17 و 18، تهران - خبرگزاری رویتر، 21/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -589== | |||
وزیر امور خارجه هند در رأس هیئتی بلندپایه امروز وارد تهران شد. وی به‌منظور شركت در سومین اجلاس كمیسیون مشترك جمهوری اسلامی ایران و هندوستان به ایران سفر كرده است. برخی رسانه‌ها گفته‌اند مسئله جنگ ایران و عراق ازجمله مسائلی است كه در این سفر بررسی خواهد شد.<ref>روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص3.</ref> | |||
رادیو بیبیسی درمورد اهمیت این سفر به‌عنوان فرستاده‌ای از كشوری كه ریاست جنبش غیرمتعهدها را به عهده دارد گفت: «از زمان انقلاب ایران تاكنون روابط بازرگانی ایران و هندوستان رو به تضعیف داشته و امروز وزیر خارجه هندوستان آقای باگات به تهران سفر كرد تا شاید آب رفته را دوباره به جوی بازگرداند. به گفته منابع رسمی در دهلی، مأموریت وزیر خارجه هندوستان محدود اما روشن است. مقصود او از سفر به تهران آن است كه دریابد آیا دولت ایران سنگ آهن یا ساچمه سنگ آهن را از هندوستان خریداری خواهد كرد یا نه و در غیر این صورت ایران چگونه می‌خواهد مسائلی را كه به‌علت پرداخت وام ازسوی ایران به هندوستان بروز كرده برطرف كند؟ علاوه‌براین، وزیر خارجه هندوستان احتمالاً امكان بهبود روابط اقتصادی ایران و هندوستان را در سایر زمینه‌ها نیز بررسی خواهد كرد. بیبیسی با اشاره به بهبود روابط اقتصادی هند و عراق و مشاركت هند در چهار پروژه بزرگ ساختمانی و مهندسی، افزود: دولت هندوستان در مقام ریاست جنبش غیرمتعهدها برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق نقش فعالی داشته است و ظاهراً ایران و عراق نیز به اهمیت نقش هندوستان در برقراری صلح واقف‌اند.<ref>واحد مركزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 21/10/1364، صص 8 - 7.</ref> | |||
<references /> | ==گزارش -590== | ||
در قطعنامه پایانی اجلاس سازمان كنفرانس اسلامی، از استقلال لیبی حمایت و تحریم امریكا علیه لیبی تقبیح، حمله اسرائیل به مقر ساف محكوم، از تشكیل اجلاس بین‌المللی درمورد خاورمیانه حمایت و با اشغال بیت‌المقدس مخالفت و خواستار عقب‌نشینی اسرائیل از جنوب لبنان شده است. | |||
خبرگزاری قطر از فاس گزارش داد كه وزیران خارجه كشورهای شركت‌كننده در بیانیه‌ای ضمن تقبیح اقدام امریكا در تحریم لیبی، از مردم لیبی در دفاع از استقلال و تمامیت ارضی كشور خود حمایت كردند. در شانزدهمین كنفرانس كشورهای اسلامی، حمله اسرائیل به مقر ساف در تونس محكوم شد و شركت‌كنندگان در كنفرانس از تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل در تشكیل یك اجلاس بین‌المللی درمورد خاورمیانه با شركت نمایندگان سازمان آزادی‌بخش فلسطین، شوروی، امریكا و سایر اعضای دائمی شورای امنیت استقبال كردند. كنفرانس اسلامی از اعضا خواست در مخالفت با تصمیم اسرائیل در اشغال بیت‌المقدس بسیج شوند و كشورهایی را كه این تصمیم اسرائیل را به رسمیت می‌شناسند، مورد تحریم اقتصادی و سیاسی قرار دهند. وزیران خارجه كشورهای اسلامی از شورای امنیت خواستند مسئله تجاوز اسرائیل به جنوب لبنان را مورد بررسی قرار داده و خواستار عقب‌نشینی فوری نیروهای اسرائیل از این منطقه گردد. از امریكا نیز خواسته شد از حمایت نظامی و اقتصادی از اسرائیل خودداری كند. ازجمله مسائل دیگری كه در بیانیه ذكر گردیده، مسئله اقلیت‌‌های مسلمان ترك در بلغارستان، مسئله افغانستان، مبارزه مردم افریقای جنوبی و مردم نامیبیا بود. كنفرانس اسلامی از اقدام برخی كشورها در ازسرگیری رابطه با اسرائیل ابراز تأسف كرد.<ref>روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص16.</ref> | |||
==گزارش -591== | |||
سازمان جهاد اسلامی با اعلام وخامت حال یكی از گروگان‌های فرانسوی، دولت فرانسه را مسئول هر اتفاقی اعلام كرد كه ممكن است برای او بیفتد. | |||
خبرگزاری فرانسه گزارش داد: «سازمان مخفی جهاد اسلامی اعلام كرد كه یكی از گروگان‌های فرانسوی به‌شدت بیمار است و ممكن است نتواند جان سالم از این بیماری به در ببرد. در اعلامیه جهاد اسلامی خطاب به دولت فرانسه و شخص فرانسوا میتران آمده است كه دولت فرانسه مسئولیت هر اتفاقی را كه ممكن است برای این گروگان روی دهد به عهده دارد چراكه در پذیرفتن درخواست‌های این سازمان دچار شك و تردید شده است.»<ref>روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص2.</ref> | |||
خبرگزاری جمهوری اسلامی از پاریس گزارشی از واكنش رسانه‌های فرانسوی دراین‌باره تهیه كرده كه بخشی از آن چنین است: | |||
روزنامه فیگارو دراین‌باره نوشته است: «این تغییر ناگهانی در رویه جهاد اسلامی به هنگامی روی می‌دهد كه گفتوگوهای دشوار و حساسی بین پاریس، دمشق و تهران جریان دارد و بدون تردید منظور از شانتاژ وحشتناكی كه تروریست‌ها اعمال كرده‌اند این است كه آخرین اشكال‌تراشی‌های دولت فرانسه برطرف شود و مذاكرات جاری به ثمر برسد.» | |||
وزیر امور اجتماعی و همبستگی ملی و سخنگوی دولت فرانسه نیز گفت كه دولت فرانسه با تمام كشورهای مسئول در منطقه خارومیانه در تماس دائمی است و برای آزادی هرچه زودتر گروگان‌ها آنچه كه بایدوشاید انجام داده است. | |||
همچنین خبرنگار كانال 2 تلویزیون فرانسه با اشاره به اینكه در مذاكرات فرانسه و ایران پیشرفتهای محسوسی حاصل شده گفت به نظر می‌رسد ربایندگان یعنی افراد گروه حزب‌الله در بیانیة خود مطالباتی دارند كه دولت فرانسه درحال‌حاضر نمی‌تواند با آنها موافقت نماید. | |||
كانال 1 تلویزیون فرانسه نیز با اعلام این خبر در صدر اخبار خود، بیش از همه به خواسته ربایندگان، یعنی آزادی همه یا لااقل 2 تن از اعضای كماندویی كه قصد داشتند شاهپور بختیار را به قتل برسانند اشاره كرد. خبرنگار این تلویزیون گفت: فرانسه نهایت سعی خود را نموده تا به این درخواست پاسخ مثبت ندهد. تصمیم دراین‌مورد - كه مستقیماً به شخص میتران مربوط می‌شود - به‌خصوص پس از سوءقصد‌های رم و وین، امر بسیار دشواری است.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 31 و 33، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -592== | |||
سوریه همچنان برای اجرای توافقنامه دمشق - كه میان سه گروه شبه‌نظامی لبنان امضا شده است - تلاش می‌كند، لیكن رئیس‌جمهور لبنان از اجرایی شدن آن طفره می‌رود. علامه فضل‌الله نیز به‌طور ضمنی و حزب‌الله لبنان نیز صریحاً مخالفت خود را با این موافقت‌نامه اعلام كرده‌اند. | |||
یونایتدپرس از بیروت گزارش داد: سوریه امروز مقامات سه گروه شبه‌نظامی اصلی لبنان را برای بررسی چگونگی اجرای قرارداد صلح این كشور به دمشق فراخواند، اما امین جمیل رئیس‌جمهوری مارونی لبنان بار دیگر دیدار و مذاكرات با حافظ اسد رئیس‌جمهوری سوریه را به تأخیر انداخت. ولید جنبلاط رهبر دروزی‌های لبنان گفت كه امین جمیل سعی می‌كند اجرای قرارداد صلح را به تأخیر بیندازد. | |||
بااین‌حال، نمایندگان سه گروه شبه‌نظامی اصلی لبنان كه قرارداد صلح را امضا كرده‌اند، امروز در دمشق گرد آمدند تا درباره چگونگی اجرای آتش‌بس كامل و آغاز اصلاحات سیاسی با عبدالحلیم خدام معاون ریاست‌جمهوری سوریه مذاكره كنند. | |||
به نوشته روزنامه النهار چاپ بیروت امین جمیل رئیس‌جمهور لبنان بااینكه گفته است از كلیه تلاش‌های صلح پشتیبانی می‌كند، از تأیید آشكار این موافقت‌نامه خودداری كرده و محافظان او هفته گذشته سعی كردند ایلی حبیقه را - كه قرارداد صلح را با جنبش امل و دروزی‌ها امضا كرد - به قتل برسانند. نبیه بری رهبر امل و ولید جنبلاط رهبر دروزی‌ها گفته‌اند آنچه را كه امضا كرده‌اند، نمی‌تواند تغییر یابد. | |||
روزنامه طرف‌دار سوریه الشرق نیز نوشته است كه جمیل موافقت مشروط خود را با قرارداد صلح اعلام كرده و آن را می‌پذیرد اما همچنین خواهان تضمین‌هایی برای حفظ موقعیت خود در رژیم لبنان است.<ref>روزنامه كیهان، 21/10/1364، ص24.</ref> | |||
از سوی دیگر، علامه فضل‌الله در مراسم نمازجمعه این هفته بیروت، بر لزوم تقویت نیروهای مقاومت در جنوب لبنان و ادامه مبارزات آزادی‌بخش مردم مسلمان این كشور با نیروهای صهیونیستی تأكید كرد و با اشاره به توافقنامه سه‌جانبه دمشق گفت: مهم‌ترین بخش هر توافقی در بحران لبنان وحدت نیروها برای مبارزه با اسرائیل است و این امری است كه بعضی از طرف‌ها آمادگی پذیرش آن را ندارند و حتی حاضر نیستند یك گلوله به‌سوی نیروهای اسرائیلی شلیك كنند و این مسئله موفقیت هر توافقی را تهدید می‌كند.»<ref>روزنامه ابرار، 22/10/1364، ص12.</ref> | |||
خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داد كه حزب‌الله لبنان قرارداد سه‌جانبه كه با نظارت سوریه امضا شده را رد كرده است.<ref>روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص20.</ref> | |||
اما رادیو اسرائیل چنین ادعا كرد: «برخی كشورهای خارجی كه دارای اغراض خصوصی در لبنان می‌باشند اهالی این كشور را به رد این موافقت‌نامه و ادامه هرج‌ومرج و كشت‌وكشتار تشویق و تحریك می‌كنند. ... ایران یكی از مخالفان جدی توافق بین طوایف لبنان است و می‌كوشد تا در آن كشور حكومت جمهوری اسلامی دست‌نشانده رژیم تهران به وجود آورد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، ص36.</ref> | |||
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1364/10/20 </big> == | |||
{{پانویس}} | |||
<references/> | |||
</div> | |||
{{#css:/bootstrap.css}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۰
| روزشمار جنگ سال 1364 1364.10.20 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست دی |
| تاریخ شمسی | 1364.10.20 |
| تاریخ میلادی | 10 ژانویه 1986 |
| تاریخ قمری | 28 ربیع‌الثانی 1406 |
گزارش -563
ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) پیش‌ازظهر امروز با حضور فرمانده عالی جنگ و فرماندهان سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی در پایگاه هوایی دزفول تشكیل جلسه داد. در این جلسه گزارش كوتاهی از جلسات مشترك سپاه و ارتش در دو روز گذشته و نیز گزارشی از بررسی كارشناسی چگونگی تقسیم واحدهای توپخانه میان ارتش و سپاه برای عملیات‌های آتی بیان شد.* در آغاز آقای هاشمی رفسنجانی از فرماندهان سپاه و ارتش خواست كه گزارشی از جلسات مشترك بیان كنند تا مبنایی برای برنامهریزی جلسة بعدازظهر شود. درپی آن فرمانده كل سپاه گزارشی كوتاه از حضور فرماندهان سپاه در قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش و توضیحات فرماندهان ارتش درباره طرح مانور عملیات در شلمچه و كوشك و تلاش و پیشرفت كار و روحیة مثبت آنان برای عملیات بیان كرد. همچنین رئیس ستاد مشترك ارتش از حضور فرماندهان ارتش در قرارگاه سپاه گزارش داد كه فرماندهان سپاه خیلی جالب و مسلط طرح خود را تشریح كردند. وی افزود كه این طرح دشواری است كه نیاز به تمرین و آمادگی بیشتری دارد به‌خصوص عبور از خط، آتش قوی می‌خواهد و باتوجه‌به اینكه نیروهای عبوركننده پشت سرشان آب است، باید فكر همه‌چیز بشود كه از آسیب و تلفات زیاد جلوگیری شود ازجمله در مرحله اول باید آتش قوی داشته باشند تا بتوانند تانك به آن‌طرف اروند ببرند و دست دشمن را از آنجا كوتاه كنند. از سوی دیگر، وقتی محسن رضایی توضیح داد كه نیروهای اطلاعات قرارگاه كربلا تاكنون 90 بار با عبور از اروند به شناسایی وضعیت دشمن پرداخته‌اند كه 50 بار آن از موانع دشمن هم رد شده‌اند و نیروهای قرارگاه نوح نیز 80 شناسایی داشته‌اند كه 40 مورد آن از موانع دشمن رد شده‌اند، آقای هاشمی با تعجب پرسید: «آبی كه جناب ناخدا ملك‌زادگان می‌گفتند عبور از آن آب، انسان را دو سه كیلومتر این‌طرف و آن‌طرف می‌برد، حالا اینها رفته‌اند و برگشته‌اند؟!» محسن رضایی پاسخ داد كه با بررسی وضعیت‌های مختلف جریان آب اروندرود در ساعت‌های مختلف شبانه‌روز و در وضعیت‌های مختلف ماه در دو سه ماهه اخیر، درمورد حالات مختلف آب و جزرومد آن تجربة لازم را به دست آورده‌ایم و می‌دانیم چه موقع باید رفت، چه موقع نباید رفت. همچنین سرهنگ سهرابی و سرهنگ صیاد شیرازی اشاره كردند كه پرسش‌هایی درمورد طرحهای مانور به نظرشان رسیده كه به‌دلیل احتمال تأثیر منفی در روحیة فرماندهان قرارگاه و لشكرها از بیان آن در جلسات مشترك پرهیز كرده‌اند كه آقای هاشمی خواست كه كه در فرصت مناسب مطرح نمایند. ادامة جلسه به گزارش دكتر حسن روحانی از جلسات متعدد كمیسیون كارشناسی توپخانه برای تعیین نیازهای ارتش و سپاه به واحدهای توپخانه برای پشتیبانی از عملیاتشان اختصاص یافت. وی در گزارشی مفصل - كه به گفته ایشان گزارشی اجمالی است از جلسات كمیسیون - گفت كه در مرحله اول طی بررسی‌ها و بحث‌های متعدد به استخراج آمار و واحدهای توپخانه و محل استقرار آنها پرداختیم. مرحلة دوم به بررسی واحدهای توپخانه از خط كوشك به‌سمت جنوب و از كوشك تا نقطه نهایی شمال‌غرب و اینكه آیا می‌شود بخشی از واحدهای مستقر در خطوط پدافندی را كم كرد یا نه پرداخته شد. مرحلة سوم طرح مانورهای عملیات‌های سپاه و ارتش به‌طور خلاصه توضیح داده شد و بررسی گردید آیا نیازی را كه هریك برای پشتیبانی عملیاتشان اعلام كرده‌اند، قابل تجدیدنظر است یا نه؟ در بررسی خطوط مختلف و میزان توپ مورد نیاز هر منطقه و تعدادی توپی كه می‌شد از برخی خطوط برداشت كرد، اختلاف‌نظر زیادی میان نماینده ارتش و نماینده سپاه بود، بسیاری از نقاطی كه نظر نماینده سپاه كاهش تعداد توپ‌های مستقر در آن بود، نماینده ارتش قبول نداشت. نماینده ارتش دلایلی كه برای تعداد توپ مورد نیاز جهت نقاط مختلف می‌آورد یكسان نبود و دچار تناقض می‌شد و نه‌تنها نظر نماینده سپاه را نمی‌پذیرفت، نظر دیگر برادران ارتشی حاضر در كمیسیون را هم قبول نمی‌كرد. از سوی دیگر، وقتی نمایندة سپاه دلایل اهمیت منطقه عملیاتی سپاه و نیاز به واحدهای توپخانه برای پشتیبانی عملیات باتوجه‌به اهمیت و وسعت منطقه عملیاتی، شكل زمین و جاده‌های موجود در آن را بیان می‌كرد، نماینده ارتش می‌گفت ما در تئوری چنین چیزی نخوانده‌ایم. موضوع دیگری كه در این كمیسیون بحث شد، مهمات مورد نیاز و محدودیت‌ها بود. آقای روحانی در پایان گزارش خود خطاب به آقای هاشمی گفت: «درمجموع ما در این جمع‌بندی به آن نتایجی رسیدیم كه مكتوب خدمتتان نوشتیم و گفتیم تصمیم با فرماندهی باشد و حضرت عالی تصمیم بگیرید.» آقای هاشمی هم در پایان جلسه دراین‌باره گفت: «به‌هرحال ما این [دستور واگذاری 15 گردان توپخانه به سپاه] را با علم به اینكه دو طرف هم ناراضی خواهند بود، هم ارتش می‌گوید ما را خلع سلاح كردید، هم سپاه می‌گوید برای ما كافی نیست، [دادیم] ولی چیزی غیر از این ما نداریم و توی آنجا گنجاندیم كه نیروی زمینی [ارتش] میتواند برحسب نیازی كه احساس می‌كند، [از واحدهای توپخانه مناطق دیگر] بردارد. ما دیگر تعیین نكردیم از بالا [مناطق شمال‌غرب] چقدر بردارید، این دراختیار خود نیروی زمینی است كه هر مقدار اگر احتیاج پیدا كرد، میتواند از بالا بردارد، و اگر یك دستور خواست بگیرد حرفی نداریم. مسئله دوم، [عملیات] در كوشك هم به نظر ما قاطع نیست كه اگر نیروی زمینی [ارتش] توپخانه‌اش را نمی‌تواند به دو عملیات برساند، عملیات كوشك را تبدیل به [عملیات] تظاهر به تك بكند و اگر فكر می‌كند مسئله یك قدری تخفیف دارد، دو تا میدان مانور برای نیروی زمینی [ارتش] در نظر گرفتیم كه بتواند مشكلاتش را حل كند. سپاه هم در 24 ساعت تا 48 ساعت اول [عملیات] بیش از این نمی‌تواند عبور كند، دیگر از نیروی زمینی [ارتش] بیشتر از این نمی‌توانیم بگیریم. این نظر آخری ما بود براساس نوشتة كمیسیون كه به ما دادند.»[۱]
گزارش -564
ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بعدازظهر امروز در جلسه‌ای طولانی (ساعت 15:10 تا 23) بار دیگر با حضور فرمانده عالی جنگ و فرماندهان نیروهای سه‌گانه ارتش و سپاه پاسداران و فرماندهان قرارگاه‌های عمل‌كننده به بررسی طرحهای عملیاتی سپاه و ارتش پرداخت* تا دیدگاه‌های مختلف دراین‌باره و نیز ابهامات بیان شود و هر قرارگاهی با كمترین ابهام وارد عمل شود.** آقای هاشمی: «بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم. این جلسه را برگزار كردیم و قرارگاه‌های هر دو محور توضیح بدهند و اگر اعضای ستاد نظری دارند مطرح بكنند.» در ادامه فرمانده نیروی زمینی ارتش گفت: «روز چهارشنبه در قرارگاه كربلا (قرارگاه مقدم ارتش در جنوب) با برادران سپاه و حضور ریاست ستاد مشترك، ما طرح مانور خودمان را تا آنجا كه آماده بود توسط فرماندهان لشكرها ارائه دادیم. ... ما تا امروز روی این طرح ایستاده بودیم ولی با ابلاغیه‌ای كه امروز درمورد واگذاری توپخانه‌ها شد، طرح ما از تئوری هم كمتر می‌شود،* باید درمورد طرح تجدیدنظر كنیم. ... باید چند روز دیگر كار بكنیم و بر مبنای امكانات موجود [طرح را اصلاح كنیم].» در ادامه سرهنگ بهروز سلیمانجاه فرمانده قرارگاه مقدم ارتش در جنوب به بیان وضعیت منطقه عملیاتی كوشك و شلمچه و طرح مانور یگانهای عمل‌كننده در این مناطق پرداخت. وی برآورد نیروی مورد نیاز برای اجرای طرح نیروی زمینی ارتش را 213 گردان نیروی رزمی و 51 گردان توپخانه اعلام كرد و افزود كه برای اجرای مرحلة یكم عملیات در كوشك و مراحل یكم و دوم عملیات در شلمچه جمعاً 68 گردان مورد نیاز است كه فقط 42 گردان نیرو داریم و با واگذاری نیروهای بسیجی، فعلاً نیرو برای اجرای مراحل یكم و دوم در منطقه شلمچه كافی به نظر می‌رسد. برای اجرای سایر مراحل چنانچه نیروی برآوردشده دراختیار قرار گیرد، انشاءالله موفقیت خواهند داشت. آقای هاشمی پرسید كه برآورد 51 گردان توپخانه واقعاً یك محاسبة كلاسیك جدی است؟ سرهنگ سلیمانجاه: «بله، جدی است. ... قرارگاه [خاتم] معتقد است كه با 21 گردان این مأموریت قابل‌اجرا است ولی باتوجه‌به عكس‌العمل دشمن و توپخانه‌های موجود در منطقه، موقعیت زمین، موانع و مواضع مستحكمی كه دارد، برآورد ما 51 گردان است.» دراین‌باره چند تن از حاضران به اظهارنظر پرداختند كه درنهایت آقای هاشمی گفت: «ما درمورد توپخانه در كمیسیون بحث كردیم و تصمیم خودمان را هم گرفتیم و ابلاغ هم شده و دیگر روی توپخانه بحث نمی‌كنیم.»[۲]
گزارش -565
در بخش دوم جلسه امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به مأموریتهای عملیاتی سپاه پاسداران، قرارگاه‌های عملیاتی آن و عملیات اصلی سپاه در منطقه فاو پرداخته شد. فرمانده كل سپاه ابتدا اشاره كرد كه سپاه پاسداران مجموعه عملیات‌هایی را برای حملات پی‌درپی به دشمن و درگیری مداوم با ارتش عراق در یك سال آینده برنامهریزی كرده و این عملیات‌ها در دست اقدامات آماده‌سازی است كه به لطف الهی جنگ علیه دشمنان استمرار می‌یابد. عملیات در منطقة فاو بنا به ضرورت جلوتر از عملیات‌های دیگر افتاده كه عملیاتی زمینی، دریایی و هوایی به‌صورت مشترك است. هدف این عملیات به لطف الهی، قطع ارتباط عراق با خلیج فارس است و بهترین زمین برای حصول به این هدف، منطقة میان رودخانه اروند و كارخانه نمك است كه با تصرف آن و استقرار سلاح‌ها در ساحل و كشیدن توپخانه‌ها به جلو، دهانه خور عبدالله بسته خواهد و ارتباط دشمن با شمال خلیج فارس برای مدتی طولانی قطع خواهد شد كه این میتواند امتیاز مؤثری در دست ما باشد. محسن رضایی افزود برای اجرای این عملیات چند قرارگاه تحت امر قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) سپاه تشكیل شده و مشغول كار هستند: قرارگاه نیروی زمینی سپاه كه متشكل از دو قرارگاه كربلا و نوح است و در منطقه فاو عمل می‌كند. قرارگاه یونس1، متشكل از برادران نیروی دریایی سپاه برای اجرای عملیات در اسكله العمیه و كمك به نیروی دریایی ارتش برای بستن خور عبدالله. قرارگاه یونس2، متشكل از نیروی دریایی ارتش به فرماندهی آقای دانه‌كار با مأموریت تصرف اسكله البكر، بستن دهانه خور عبدالله و پشتیبانی نیروی زمینی سپاه. قرارگاه رعد به فرماندهی سرهنگ بابایی تشكیل شده و امكانات نیروی هوایی ارتش را برای عملیات آماده كرده‌اند و ازجمله مأموریتهای آن پدافند هوایی، بمباران نزدیك و حمله به عقبه‌های دشمن است.* فرمانده نیروی زمینی سپاه در ادامة جلسه ابتدا به چند تجربه از پنج سال جنگ اشاره كرد: 1. بزرگ‌ترین هنر فرمانده نظامی جنگ این است كه همه قدرت و توان نظامی خودی را علیه توان دشمن به كار گیرد و او را از پای درآورد و خود را درگیر محاسبات كلاسیك نظامی نكند. 2. نیروی آفندكننده (حمله‌كننده) باید زمین حمله، تاكتیك رزم و زمان حمله را خودش انتخاب كند و ابزاری متناسب با زمین به كار گیرد. وی افزود كه ما در طرح‌ریزی عملیات‌های امسال و سال آینده این مبنا را در نظر گرفته‌ایم كه باتوجه‌به توان رزمی جمهوری اسلامی و ارتش عراق، با دشمن در زمین‌هایی بجنگیم كه خودمان خوب بتوانیم بجنگیم و دشمن از قابلیت‌های رزمی‌اش نتواند استفاده كند. ازجمله مناطق مناسب، منطقة هور است كه یك قرارگاه عمده ما یعنی قرارگاه نجف و نیز قرارگاه مهندسی خاتم و تعدادی از یگانهای ما به‌طور مستمر مشغول آماده‌سازی این منطقه هستند. رحیم صفوی در ادامه گفت: منطقة دوم مورد نظر از خسروآباد به‌طرف جنوب است كه در یك طرف خور عبدالله، طرف دیگر اروندرود و جنوب آن شمال خلیج فارس است كه طرح‌ریزی جامعی برای اجرای عملیات در آن شده است. اگرچه جنگ در اینجا جنگی تازه و جدید و شاید در نوع خود كم‌نظیر است، ولی باتوجه‌به توان و تجاربی كه نیروهای ما در عبور از موانع آبی داشتند، این عملیات را طرح‌ریزی كردیم. در این منطقه قرارگاه كربلا از جنوب شهر فاو به‌سمت بالا مأمور اجرای عملیات، تصرف و تأمین منطقه است و قرارگاه نوح از جنوب شهر فاو تا انتهای رأس‌البیشه عملیات خواهد كرد. قرارگاه‌ها در رده لشكرها و تیپ‌ها اقدامات طرح‌ریزی، شناسایی، واگذاری خط حد و... پیشرفت كرده‌اند. گردان‌های عمل‌كننده به عملیات توجیه شده و درحال آماده شدن برای اجرای مانور مشابه هستند.[۳]
گزارش -566
مسئولان قرارگاه كربلای سپاه پاسداران در بخش بعدی جلسة ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به گزارش وضعیت دشمن، چگونگی عبور از اروند، طرح مانور عملیات، اقدامات آماده‌سازی و مشكلات باقیمانده پرداختند. در ادامة جلسه آقای هاشمی گفت كه قرارگاه‌ها به جزئیات بیشتری بپردازند چون ستاد می‌خواهد نظر بدهد. سپس با حضور فرمانده و مسئولان قرارگاه كربلا در جلسه، غلامرضا محرابی (مسئول اطلاعات قرارگاه كربلا) به تشریح وضعیت دشمن در منطقه فاو، آرایش ارتش عراق و اقدامات اخیر آن پرداخت.* در حین اظهارات آقای محرابی، آقای هاشمی و گاهی نیز برخی دیگر از حاضران با طرح سؤال‌هایی از وی، خواستار رفع ابهام می‌شدند. مثلاً آقای هاشمی از چگونگی اقدامات دشمن برای احداث خط دوم سراسری در منطقه، فاصله سنگرهای دشمن، كیفیت جاده‌های منطقه، تأثیر آبگرفتن منطقه بر جاده‌ها، ارتفاع جاده جدید و قابلیت آن برای دفاع در مقابل هجوم سؤال كرد كه مسئول اطلاعات قرارگاه كربلا پاسخ داد ارتش عراق برای احداث خط دوم از تنه نخل‌ها، كیسه‌های شن و بشكه استفاده می‌كند و سنگرهای بتونی را به فاصله 35 تا 50 متر در این خط قرار می‌دهد. برای جلوگیری از آب‌گرفتگی جاده، از پل و لوله استفاده كرده كه آب از زیر جاده عبور كند و آب جاده را نگیرد. همچنین به‌دلیل تأثیر بارندگی روی جاده‌ها، درحال شن‌ریزی جاده جدید است. ارتفاع این جاده به حدود 5/1 متر می‌رسد.[۴] آقای محرابی در ادامه جریان‌های مختلف آب در اروندرود، جزرومد، زمان هریك و ارتباط آن با ماه و نور آن و شیوة به دست آوردن زمان‌های مناسب برای عبور غواصان از اروند و شكستن خط و نیز زمان حركت قایق‌های حامل نیروها را توضیح داد. آقای هاشمی نیز سؤالات دقیق و ریز درمورد وضعیت آب، وضعیت ساحل دشمن، وضعیت نهرها، چگونگی عبور غواصان از اروند و عبور از ساحل گل‌ولای غرب اروند را مطرح كرد و سپس باتوجه‌به تجربیات و اطلاعات فرمانده نیروی دریایی ارتش و آگاهی او از سختی‌های عبور نیرو از اروندرود، از وی خواست كه دیدگاه‌های خود را دراین‌باره مطرح كند. ناخدا ملك‌زادگان نیز دربارة تغییرات مختلف جزرومد در طول هر ماه و اینكه در ماه دو روز آب به حداقل مد كامل و دو روز هم به حداكثر مد كامل می‌رسد و به‌طوركلی در هر 24 ساعت آب دو بار جزر و دو باره مد می‌شود كه جدول‌ها و حساب‌های آن موجود است، توضیح داد. آقای محرابی درپی سخنان ناخدا ملك‌زادگان گفت: همه فرمایشاتی كه فرمودید كاملاً درست است، اما ما علاوه‌براین به نتایج دیگری هم رسیده‌ایم و آن اینكه ما دو نوع جزر داریم: تخلیه آب هنگام برخی جزرها شدید و هنگام برخی جزرها كم‌شدت است. وی افزود كه در آخر جزر - كه جزر ساكن می‌گوییم - بهترین موقعیت برای عبور است و چون مد از این زمان آغاز می‌شود و در مدتی كه غواصان از اروند عبور می‌كنند، نهرها هم پر آب می‌شود و این زمان مناسبی است كه قایق‌های مستقر در نهرها برای پشتیبانی شروع به حركت كنند. از سوی دیگر، فرمانده قرارگاه كربلا به این سؤال یكی از فرماندهان ارتش كه چرا برای عبور نیروها، هنگام مد كامل آب انتخاب نشده، پاسخ داد: «در شرایط جزر 10 نوع خصوصیات مثبت وجود دارد. یكی از چیزهایی كه برای ما خیلی مهم است، موانع است؛ در هنگام مد موانع زیر آب قرار می‌گیرد و نمی‌توانیم آنها را از بین ببریم.» غلامرضا محرابی نیز از دیگر دلایل مناسب بودن حركت غواصان در پایان جزر را داشتن فرصت بیشتر در شب اول عملیات برای خط‌شكنی، پیشروی و پشتیبانی عملیات ذكر كرد. وی در پاسخ آقای هاشمی درباره مدت عبور گفت كه عرض اروند در نقاط مختلف متفاوت است در منطقه قرارگاه كربلا 400 تا 650 متر است كه نیروی غواص حدود 25 تا 35 دقیقه میتواند طی كند. محسن رضایی هم گفت البته ما 45 تا 60 دقیقه در نظر گرفته‌ایم. درباره پیشنهاد آقای هاشمی برای انتقال نیرو در بخشی از مسیر با قایق پارویی و بقیه‌اش شناكنان، آقای محرابی گفت كه پیاده شدن نیروها در وسط آب موجب به هم خوردن سازمان نیروها می‌شود و درحال آزمایش و بررسی هستیم كه برای عبور نیرو بهترین شیوه را به دست بیاوریم، یكی از روش‌هایی كه درحال آزمایش است استفاده از طناب برای حفظ سازمان و منحرف نشدن نیروهاست.[۵] در ادامه گزارش قرارگاه كربلا، فرمانده این قرارگاه به اقدامات آماده‌سازی، وضعیت زمین، سازمان رزم و طرح مانور عملیات پرداخت كه به نكاتی از آن اشاره می‌شود: شرق اروندرود به‌دلیل وجود نهرهای متعددی كه از اروند منشعب می‌شود به‌صورت جزایری مستقل بود كه با احداث جاده‌ای به موازات اروندرود و به فاصله 500 تا 1000 متر از آن، منطقه به هم متصل شد. به‌دلیل رطوبت زیاد زمین و سست بودن آن، برای ایجاد موضع و سكو برای سلاح‌های سنگین، زیرسازی بسیاری انجام شده و سكوهای بتونی پیش‌بینی شده است. به‌دلیل اهمیت استفاده از تانك برای زدن سنگرها و جاده‌های دشمن در مرحله اول عملیات، قرار است تعدادی سكوی تانك احداث شود كه هر سكو حدود 1000 كمپرسی خاك می‌خواهد. عبور نیروهای خط‌شكن از رودخانه، شكستن خط و پاك‌سازی نخلستان آموزش و تمرین بسیار لازم دارد و فرصت بیشتری به یگان‌ها باید داده شود. از هر یگان حدود یك تا دو گروهان غواص به خط دشمن می‌زنند كه نیاز به لباس غواصی دارند. اجرای عملیات در چهار مرحله پیش‌بینی شده است: مرحله اول را یگانهای در خط یعنی تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع)،* لشكر5 نصر، لشكر31 عاشورا، لشكر25 كربلا و لشكر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) اجرا می‌كنند. در مرحله اول تا ساعت 12 شب، یگان‌ها عبور می‌كنند و اگر در همان شب اول بتوان دستگاه‌های مهندسی و زرهی را از اروند عبور داد، هدف مرحله دوم نیز در همان شب اول تأمین می‌شود. مرحله اول متكی به عارضه‌های زمین طراحی شده كه اگر عبور تجهیزات سنگین به مشكل برخورد، نیروها بتوانند خط اول را حفظ كنند. هر یگان 2 تا 3 گردان را مأمور شكستن خط كرده است. عباس محتاج در جواب سرهنگ موسوی قویدل گفت كه درمجموع برای عبور، شكستن خط و پاك‌سازی خط و پیشروی تا 500 متر، دو ساعت پیش‌بینی شده است. ناخدا ملك‌زادگان نیز پرسید باتوجه‌به اینكه لباس‌های غواصی حركت را كُند می‌كند و تحرك با آن مشكل است، آیا غواصان با همان لباس اقدام به شكستن خط می‌كنند. به وی جواب داده شد كه آن زمان فرصت تعویض لباس نیست؛ در عملیات بدر نیز خط‌شكنان با همان لباس غواصی عمل كردند. در پاسخ به این ابهام كه 33 گردان از یگانهای قرارگاه كربلا كه قرار است در مرحله اول وارد عمل شوند، موجب ایجاد تراكم و به‌هم‌ریختگی سازماندهی می‌شود، احمد غلامپور ضمن توضیحی مفصل دراین‌باره گفت كه این 33 گردان از محورهای مختلف و از عرض 15 كیلومتری منطقة مأموریت قرارگاه كربلا وارد عمل می‌شوند و تراكمی ایجاد نمی‌شود. عباس محتاج هم افزود كه در هر موج 50 قایق مأموریت انتقال یك گردان را دارد و حدود شش ساعت برای این مرحله در نظر گرفته شده است. آقای هاشمی كه نگران تراكم تردد قایق‌ها و تداخل آنها در شب اول عملیات بود، پس از این توضیح گفت: «با این توضیح قابل‌قبول است. در هر نیم‌ساعت می‌توانند یك گردان را با 50 قایق منتقل بكنند كه هم معبرهای خروجی و دخولی متعدد است و هم خطشان مشخص است. به نظر معقول می‌آید.» سرهنگ موسوی قویدل نیز گفت: «یكی از ویژگی‌های خاص و نكته ظریف این طرح همین [محاسبات دقیق] است.»[۶] فرمانده قرارگاه كربلا در ادامه به مراحل دوم تا چهارم عملیات اشاره كرد و گفت در مرحله دوم، لشكر27 حضرت رسول(ص) از لشكر25 كربلا و لشكر8 نجف از لشكر31 عاشورا عبور و هدف مرحله دوم را تأمین می‌كنند. وی افزود در مرحله سوم عملیات قرارگاه كربلا با لشكر8 نجف و 14 امام حسین(ع) هدف مشخص‌شده را تأمین می‌كند و در مرحله چهارم لشكر7 ولی‌عصر(عج)، لشكر25 كربلا و لشكر31 عاشورا كه در مرحله دوم و سوم شركت ندارند، هدف مرحله چهارم عملیات را تأمین می‌كنند. عباس محتاج در پایان گزارش خود بر ضرورت و اهمیت تأمین تجهیزات برآوردشده - ازجمله انواع سلاح‌های اجرای آتش مستقیم و منحنی تأكید كرد و گفت اینها در موفقیت عملیات نقش اساسی دارد. وی افزود 1000 دست لباس غواصی برای یگانهای خط‌شكن و 500 دست برای آموزش غواصان نیاز است كه تأمین اینها ضمانتِ گرفتن سرپل را افزایش می‌دهد. برای تضمین موفقیت نیز انتقال دستگاه‌های مهندسی و تانك در شب اول لازم است كه برای این كار باید 15 قطعه سطحه پی.ام.پی. به هر یگان بدهیم كه درمجموع 200 قطعه مورد نیاز است. محسن رضایی نیز گفت ما از روی اجبار منطقه را مرحله‌بندی می‌كنیم، یعنی درحقیقت [كل منطقه] یك سرپل است. چون ما مجبوریم یگان‌ها را از یگانهای دیگر عبور دهیم این كار ما را وادار به مرحله‌بندی می‌كند. مسئله دیگر اینكه نمی‌دانیم چه مدت طول می‌كشد كه بلدوزر و تانك به آن‌طرف برسد وگرنه بهترین طرح این است كه شب اول به جاده استراتژیك برسیم یعنی ما نباید توقف كنیم، چون خطرناك است. باید هرچه زودتر بتوانیم معبر دشمن به منطقه یعنی گوشه كارخانه نمك را ببندیم و زمین دشمن را تجزیه كنیم. و این نیاز به تانك و بلدوزر دارد كه بتوانیم تانك‌ها را در مقابل دشمن آرایش بدهیم و بلدوزرها خاكریز بزنند، لذا هرچه "سطحة" بیشتری داشته باشیم كار عملیات بهتر پیش می‌رود. آقای هاشمی دراین‌باره گفت كه آقای رفیق‌دوست گفته‌اند كه درمورد لباس غواصی كمبودی نخواهیم داشت و نیروی زمینی ارتش طبق محاسباتشان 70 قطعه پی.ام.پی. می‌توانند بدهند. در اینجا سرهنگ صیاد شیرازی نیز باتوجه‌به اهمیت موضوع گفت كه اگر بتوان برای پل دارخوئین جایگزینی تهیه شود سی‌وچند قطعه آنجا نصب است كه می‌توان آنها را هم برداشت. آقای فروزنده نیز گفت 500 متر پل پی.ام.پی. خریداری شده كه قرار است تا 15 بهمن برسد. وی از آقای هاشمی خواست كه دستور دهد در رساندن آن تسریع شود. محسن رضایی نیز گفت تكنولوژی پل پی.ام.پی. پیچیده است ولی وسایل دیگری مثل بارج و وسایلی شبیه پل برای این كار ساخته شود. آقای هاشمی هم گفت كه آقای فیروزآبادی (معاون نخست‌وزیر) در جلسه تشریف دارند، هرچه می‌توانید دراین‌زمینه كار كنید، سطحه پیدا كنید و از هركجا هست برای عملیات جمع كنید. وی دراین‌باره تأكید كرد كه ما همة عواملی را كه دراختیار داریم برای افزایش تعداد قطعات پل به كار می‌گیریم، ولی شما روی حداقل موجودی برنامهریزی كنید، یعنی به‌دلیل كمبود سطحه، عملیات را نه به تأخیر می‌اندازیم و نه منتفی می‌كنیم. محسن رضایی دراین‌باره گفت كه بحث تأخیر نیست، اما مسئلة مهم این است كه 90 درصد كار عملیات، قبل از شروع عملیات (حمله) است. اگر عملیات را شروع كردیم درحالی‌كه آمادگی رزمی پیدا نكرده باشیم، نمی‌توانیم آفند كنیم. آقای هاشمی: «ما حرف شما را قبول داریم. من می‌گویم ما همه امكانات را به كار می‌گیریم.» فرمانده قرارگاه كربلا همچنین به تأثیر افزایش كیفیت آموزش نیروها در موفقیت عملیات اشاره كرد و گفت به‌دلیل كمبود لباس و تجهیزات غواصی آموزش‌ها تكمیل نشده كه برای تكمیل آن تجهیزات و فرصت بیشتری نیاز است. آقای هاشمی پاسخ داد كه شما دائم روی جزرومد، نور ماه و همه‌چیز حساب می‌كنید، اما اگر دشمن بفهمد، دیگر لباس غواصی و همة اینها به درد ما نمی‌خورد. 55 روز مهلتی كه خواسته بودید، اواخر دی‌ماه تمام می‌شود. به‌هرحال ما زمان را متناسب با سایر عوامل مشخص می‌كنیم. بحث می‌كنیم تا مشخص شود دادن مهلت بیشتر مصلحت است یا نه. سرهنگ جاودانی در ادامة بحث، استقرار توپ‌ها را در منطقه عملیات موجب هشیاری دشمن، لو رفتن عملیات و متمركز شدن توان دشمن برای جلوگیری از عبور نیروها از اروندرود اعلام كرد. محسن رضایی دراین‌باره گفت دلیلی كه در جلسه قبل گفتم برای همین است، توپ‌ها باید دست ما باشد تا بتوانیم با تدبیر و جابه‌جایی، انتقال تدریجی، استتار در محل‌های مناسب، آماده كنیم و در ساعات نزدیك شروع عملیات در مواضع مستقر كنیم. وی تأكید كرد كه توپ‌ها هرچه دیرتر به دست ما برسد، احتمال ضربه‌خوردن ما بیشتر است.[۷]
گزارش -567
مسئول واحد اطلاعات قرارگاه نوح در بخش چهارم جلسه امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به گزارش شناسایی‌های منطقة مأموریت این قرارگاه در غرب اروندرود، منطقة خور عبدالله و اسكله العمیه و وضعیت دشمن در این مناطق پرداخت.* علی فدوی گفت در این منطقه موانعی مشابه موانع منطقه مأموریت قرارگاه كربلا وجود دارد و علاوه‌بر آن به‌دلیل وضعیت مناسب ساحل و زمین این منطقه برای حركت هاوركرافت، ارتش عراق در این منطقه موانع ضدهاوركرافت نیز گذاشته است. همچنین بعد از موانع، سیل‌بندی احداث شده و روی آن به فاصله هر 30 متر یك سنگر گذاشته كه در این سنگرها میتواند سلاح‌های دفاع هوایی 23 و 5/14 میلی‌متری برای اجرای آتش روی رودخانه و دهانه نهرها قرار دهد. همه مواضعی كه دشمن در این منطقه ایجاد كرده، قابلیت استفاده برای دو طرف دارد و این را استقامت نیرویی كه می‌جنگد، تعیین می‌كند. آقای هاشمی پرسید دشمن وسیله‌ای دارد كه نیرو پیاده كند. آقای فدوی گفت ارتش عراق حدود 10 دستگاه هاوركرافت دارد ولی تا وقتی منطقه پاك‌سازی نشود نمی‌تواند استفاده كند، چون هاوركرافت دربرابر سلاح سبك آسیب‌پذیر است. اما دشمن در اینجا میتواند از هلیكوپتر به‌خوبی استفاده كند. وی در پاسخ به سؤال سرهنگ صیاد شیرازی گفت كه زمین منطقه در مواقع گرما و نبودن بارش برای خودروها قابل‌تردد است، اما بعد از هر بارندگی تا چند روز خودروها گیر می‌كنند و فقط در جاده‌ها تردد امكان‌پذیر است. آقای هاشمی درباره شهر فاو سؤال كرد. آقای فدوی با اشاره به اینكه آقای محرابی اطلاعات كاملی از شهر تهیه كرده، گفت فاو 5/2 كیلومتر طول و حدود 1300 متر عرض دارد. دشمن برای افزایشِ میدان دید، قسمت‌هایی از شهر را تخریب كرده ولی شهر دارای ساختمان‌هایی است كه ارتش عراق برای پدافند به‌خوبی میتواند از آن استفاده كند. وی گفت جنگ در نخلستان، در شهر و در شب به‌گونه‌ای است كه اجتماع هر طرف در آنجا بیشتر باشد، بیرون كردنش تقریباً ناممكن است. آقای هاشمی: «احتمال ندارد [نیروهای عراقی] كه از نخلستان فرار می‌كنند، داخل شهر بیایند و روزهای متمادی، مثلاً یك هفته، مقاومت كنند و ما را اذیت كنند؟» آقای صفوی: «در شهر لشكر آفندكننده لشكر25 كربلا است كه ابتدا شهر را محاصره می‌كند تا از دورتادور شهر را بگیرد و بعد از محاصره حجم آتش انبوهی روی شهر اجرا می‌شود. بعد هم پاك‌سازی از اطراف به‌طرف داخل شروع می‌شود، یعنی تاكتیك مناسبی در ارتباط با مناطق مسكونی دارد و تجارب عملیات بیت‌المقدس را در پس گرفتن خرمشهر دارند.» مسئول اطلاعات قرارگاه نوح در پاسخ به سؤال آقای هاشمی درمورد پایگاه‌های موشكی منطقه فاو گفت: دشمن سه پایگاه موشكی دارد. چند ماه پیش كه سكوهای نفتی ما را می‌زد، دیدبان‌ها از روی دكل اغلب 25 موشكی را كه از پایگاه مستطیلی‌شكل، شلیك شد، دیدند. قبل از این باتوجه‌به عكس‌های موجود تصور می‌شد كه پایگاه مستطیلی مخروبه باشد ولی موقع شلیك موشك‌ها دیدیم كه از این پایگاه، بیش از دو پایگاه دیگر شلیك می‌شود. علی فدوی در ادامه با اشاره به مأموریت قرارگاه یونس1 (تحت امر نیروی دریایی سپاه) برای عملیات روی اسكلة العمیه، درمورد نتایج شناسایی این اسكله - كه هم ازطریق دیدبانی و هم از نزدیك با قایق انجام شده - گفت دشمن دور این اسكلة 810 متری حدود 20 سنگر ایجاد كرده كه در آنها 4 قبضه سلاح ضدهوایی و سلاح‌هایی مثل دوشكا مستقر كرده است و 50 تا 60 نفر نیرو پدافند آن را به عهده دارند. برای كنترل هواپیماها روی آن رادار هوایی مستقر است. همه هواپیماها برای حمله به خارك از سطح پایین ازطرف خور عبدالله روی اسكله‌ها می‌آیند و به‌سمت خارك می‌روند و در برگشت سقف پرواز خیلی بالایی دارند.[۸] در ادامة جلسه، آقای هاشمی از فرمانده نیروی دریایی ارتش خواست تا اطلاعاتش را درمورد نیروی دریایی ارتش عراق بیان كند. خلاصة اظهارات ناخدا ملك‌زادگان چنین است: طبق آخرین اطلاعات، دشمن 6 فروند ناوچه "اوزا" و قایق‌های كوچك به تعداد كافی دراختیار دارد كه در ام‌القصر مستقرند و از ترس هواپیماها و هلیكوپترهای ما در روز تردد نمی‌كنند. بجز زمانی‌كه وضعیت دریا مناسب نباشد، هر شب یك شناور اوزا و چند قایق برای پشتیبانی از سكوها تردد می‌كنند. دشمن در اینجا یك رادار سطحی با 48 مایل بُرد دارد كه تاحدود سكوی نوروز را تحت پوشش سطحی خود دارد. یك رادار یدكی نیز در منطقه دارد. عراق ایستگاهی در جنوب دارد و در تمام سواحل نیز برج‌های دیدبانی دارد.[۹]
گزارش -568
در بخش بعدی جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، حسین علایی فرمانده قرارگاه نوح و فرمانده نیروی دریایی سپاه، مأموریتهای این قرارگاه، طرح مانور عملیات و اقدامات آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات را تشریح كرد. در اینجا به نكات مهم بحث‌هایی كه دراین‌باره شد، اشاره می‌شود. فرمانده قرارگاه نوح گفت منطقه مأموریت قرارگاه نوح سمت چپ قرارگاه كربلا، از نهر ابودگل تا رأس‌البیشه است. این قرارگاه دو مأموریت دارد: عملیات در این منطقه و عملیات روی سكوی العمیه. عقبه قرارگاه نوح در این منطقه، نخلستان وسیعی است دارای نهرهای متعدد عریض و عمیق كه درحالت جزر دارای آب است و وضعیت بهتری برای عملیات دارد. در این منطقة پر نخل، اقدامات آماده‌سازی در خفای كامل انجام می‌شود و نیاز به تلاش بیشتری برای آماده‌سازی دارد. وضعیت باتلاقی و نامناسب زمین كار زیادی برای احداث جاده و مواضع سلاح‌های سنگین می‌طلبد. در منطقة مأموریت قرارگاه نوح هم عرض رودخانه زیاد است و هم دو ساحل رودخانه باتلاقی است. این وضعیت موجب می‌شود كه در برخی نقاط تیر مستقیم ما - مثل تفنگ106 میلی‌متری كارایی مؤثری برای انهدام سنگرهای دشمن نداشته باشد. جریان آب و جزرومد در منطقه قرارگاه نوح شدت و تأثیر بیشتری نسبت به منطقه كربلا دارد. وجود نخلستان وسیع در هر دو طرف اروندرود در منطقه قرارگاه نوح مشكلات حملات شیمیایی دشمن را افزایش می‌دهد، درحالی‌كه یگان‌ها ماسك كافی ندارند. به‌دلیل نداشتن اطلاعات كافی از منطقه دشمن به‌خصوص نداشتن عكس هوایی، طرح‌ریزی عملیات با مشكل مواجه است. عملیات در این منطقه عملیات ویژه‌ای است كه تاكنون نظیر نداشته و شاید یكی از دلایلی كه خداوند جنگ را طولانی كرده این است كه ما همه نوع عملیات اجرا كنیم تا مشكلی ازنظر تجربه نظامی نداشته باشیم. حسین علایی افزود كه یگان‌ها برای شكستن خط مشكلی ندارند ولی به‌دلیل نداشتن اطلاعات كافی از عوارض، ساختمان‌ها و وضعیت زمین منطقه غرب اروندرود، طرح‌ریزی مراحل بعدی با مشكل مواجه است و نیاز به عكس هوایی دارد. از سوی دیگر، عملیات در این منطقه نیاز به آموزش‌های ویژه دارد و هرچند یگان‌ها از زمان ابلاغ مأموریت آموزش خود را شروع كرده‌اند، ولی به‌دلیل نداشتن تجهیزات آموزشی، ازجمله كمبود لباس غواصی و كمبود استخر برای آموزش شنا، هنوز آموزش‌ها ناقص است. فرمانده قرارگاه نوح گفت یگانهای این قرارگاه به‌ترتیب از شمال به جنوب لشكر19 فجر، لشكر41 ثارالله(ع) و تیپ33 المهدی(عج) است. به‌دلیل اینكه حداكثر عمق منطقه مأموریت قرارگاه نوح 7 كیلومتر است، پیش‌بینی شده مأموریت این قرارگاه در یك شب به‌طور كامل انجام شود و اگر حمله در زمانی آغاز شود كه فرصت كافی باشد، از فرصت شب اول به‌خوبی استفاده كرده و انشاءالله به خور عبدالله برسند؛ دراین‌صورت بسیاری از مشكلاتی كه ممكن است برای قرارگاه كربلا در اولین روز عملیات بروز كند، برطرف خواهد شد. اگر قرارگاه نوح در شب اول به اهداف خود دست یابد ازطریق دریا و بهمنشیر می‌توان كل عملیات را پشتیبانی كرد. البته پیش‌بینی شده كه اگر فرصت كافی برای اجرای كامل عملیات در شب اول نباشد، لشكرهای 41 و 19 وقتی به جاده آسفالت سوم یعنی خط هماهنگی رسیدند، طبق دستور، حمله‌شان را ادامه داده و خور عبدالله را تأمین كنند. منطقه تیپ33 محدود است و در یك مرحله تمام خواهد شد. فرمانده قرارگاه نوح در ادامه مشكلات عملیاتی این قرارگاه را برشمرد: 1. تعداد یگان برای اجرای مأموریت این قرارگاه كم است. 2. قرارگاه نوح یگان احتیاط ندارد. 3. منطقه مأموریت قرارگاه نوح میدان مانور مناسبی برای هلیكوپترهای دشمن است، برای مقابله با آنها توپ‌های 23 میلی‌متری یگان‌ها كم است. برای این منطقه توپ23 میلی‌متری و نیز موشك سهند - كه وسیله مناسبی برای انهدام هلیكوپتر است - مورد نیاز است. 4. برای انتقال تجهیزات سبك مشكلی نداریم ولی برای حمل تجهیزات سنگین مثل تانك و لودر و بلدوزر باید وسایل لازم مثلاً لندین‌كرافت از الآن دراختیارا قرارگاه نوح قرار گیرد. از سوی دیگر، باتوجه‌به تجهیزات جنگی دریایی جدیدی كه عراق خریده، ازجمله موشك‌های اتومات، اگر اینها را وارد منطقه بكند آرامش كشور را تهدید می‌كند، لذا باید خور عبدالله را تصرف كنیم تا دفاع از منطقه امكان‌پذیر شود. آقای هاشمی در اینجا گفت: «نكته‌ای را در نظر دارم كه قبلاً هم مطرح كردم و جواب هم گرفتم ولی چون كسی به آن اشاره نكرد، مطرح می‌كنم. قرارگاه نوح برای پاك‌سازی منطقه مأموریتش به‌خوبی میتواند از موفقیت قرارگاه كربلا استفاده كند. اگر در منطقه مأموریت این قرارگاه به‌دلیل عرض زیاد اروند، شكستن خط دشوار است از بالا [منطقه قرارگاه كربلا] خوب میتواند استفاده كند. ... البته آقایان دراین‌باره به من جواب دادند كه تاحدودی برای من روشن بود، آیا چنین طرحی در ذهن آقایان نظامی نمی‌آید؟» ناخدا ملك‌زادگان گفت چرا من هم می‌خواستم عرض كنم باتوجه‌به عرض رودخانه كه در بعضی نقاط به 2 كیلومتر می‌رسد و نیز متلاطم‌تر بودن این منطقه نسبت به منطقه بالا، استفاده از منطقه قرارگاه كربلا به‌مراتب بهتر است. در پاسخ، فرمانده قرارگاه نوح خط‌شكنی یگانهای این قرارگاه را به چند دلیل ضروری خواند: تمام نشدن عملیات قرارگاه كربلا در شب اول و امكان‌پذیر نشدن محاصره نیروهای دشمن در منطقه؛ طرح‌ریزی عبور یگانهای مرحله دوم قرارگاه كربلا از یگانهای مرحله اول و میسر نشدن استفاده یگانهای قرارگاه نوح از خط قرارگاه كربلا؛ فرار نیروهای دشمن از جنوب منطقه به‌محض احساس محاصره شدن توسط قرارگاه كربلا. فرمانده نیروی زمینی سپاه نیز به دلایل دیگری اشاره كرد: احتمال شكسته نشدن خط برخی یگان‌ها یا یكی از قرارگاه‌ها و ضرورت استفاده از منطقه‌ای كه خط شكسته شده برای یگان یا قرارگاه دیگر؛ نزدیكی قرارگاه كربلا به توپخانه‌های دشمن و احتمال بروز مشكلات پشتیبانی یگانهای این قرارگاه به‌دلیل آتش پرحجم دشمن و امكان‌پذیر بودن پشتیبانی عملیات از منطقه قرارگاه نوح به‌دلیل دوری از آتش‌های دشمن. فرمانده كل سپاه نیز دلیل دیگر بر دلایل مذكور افزود: «اگر ساحل تا صبح كاملاً پاك‌سازی نشود، هر سنگر تیرباری كه بماند، میتواند تا فاصلة چند كیلومتری چپ و راستش را بپوشاند.» در ادامه، سرهنگ موسوی قویدل خور عبدالله و حفظ سرپل آن را در منطقه فاو برای دشمن پراهمیت خواند و تأكید كرد كه دشمن به‌هیچ‌‌نحو آن را رها نخواهد كرد و توسعه مانور از نخلستان به بعد مستلزم حركتی عمده است. وی با اشاره به تجربة عملیات بدر كه ارتش عراق در باریكه پد خندق چند روز مقاومت كرد، گفت نباید انتظار داشته باشیم دشمن به‌سادگی از جاده‌ای مهم و كانالی با دو سه كیلومتر عرض (خور عبدالله) دست بردارد. محسن رضایی دراین‌باره گفت كه دو گردان نیرو به كمك هلیكوپترها و هاوركرافت ازطریق دریا مأموریت انهدام دشمن را در این محور دارند. حسین علایی نیز گفت یگان‌ها مأموریت دارند كه پس از تصرف اهداف خود آرایش پدافندی بگیرند. آنها با استفاده از عوارض موجود، احداث خاكریز و كندن كانال، باید در مقابل دشمن پدافند كنند. سرهنگ موسوی قویدل لشكرهای 19 فجر و 41 ثارالله را دراین‌زمینه كم‌تجربه خواند و گفت باید لشكرهای توانمندتری در این محور به كار گرفته می‌شد.* فرمانده قرارگاه نوح در پایان این بحث به اهمیت آتش توپخانه اشاره كرد و گفت عمده‌ترین فشار دشمن ازسمت شمال است كه بهترین و سریع‌ترین وسیله مقابله با آن آتش توپخانه است، چون اطمینان نیست تانك‌ها به‌موقع به آن‌سوی اروند برسد. مسئولیت تأمین خور عبدالله هم با نیروی دریایی ارتش است كه یكی از راه‌های تأمین آن استفاده از ساحل و آتش ساحلی است. اولاً باید تعدادی تانك در منطقه مستقر شوند تا روی شناورهای دشمن آتش مستقیم اجرا كنند. ثانیاً توپ‌هایی را به اجرای آتش روی خور عبدالله اختصاص دهیم و هم با دیدبانی و هم استفاده از رادار آتش دقیقی اجرا كنیم.[۱۰]
گزارش -569
مأموریت قرارگاه‌های یونس1 و یونس2 برای اجرای عملیات روی سكوهای العمیه و البكر و نیز عملیات در خور عبدالله و پشتیبانی دریایی از عملیاتِ منطقه فاو، طرح مانور عملیات روی البكر، نیازهای این عملیات و آمار تجهیزات دریایی عراق بخش دیگری از مباحث جلسة امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بود. در آغاز این بحث فرمانده نیروی دریایی سپاه كه قرارگاه یونس1 زیر امر این نیرو برای عملیات روی العمیه تشكیل شده است، گفت اجرای مأموریت روی اسكله العمیه به ناوتیپ كوثر واگذار شده است. این تیپ شناسایی لازم را از العمیه كرده است و از جنبه نیرو، آموزش و شناسایی، آمادگی جسمانی، آشنایی با قوانین دریایی، جزرومد و حركت در آب مشكلی ندارد. حسین علایی مهم‌ترین مسائل را برای اجرای این عملیات چنین برشمرد: 1. عمده‌ترین مسئلة اینجا وضعیت دریاست، اگر شب عملیات وضع دریا خراب باشد، اطمینانی به اجرای آن نیست. 2. شناورهای متناسب با این عملیات باید فراهم شود، ما غیر از شناورهای عمومی كه در رودخانه استفاده می‌شود، شناور ویژه‌ای نداریم. اینها در دریای آرام قابل‌استفاده است. 3. عملیات باید با غافلگیری كامل انجام شود و در غفلت دشمن باید نیروها خودشان را به العمیه برسانند و عملیات كنند. طرح غافلگیری دشمن را هم پیش‌بینی كرده‌ایم. ناخدا دانه‌كار فرمانده قرارگاه یونس2 در ادامة جلسه و قبل از بیان مأموریت این قرارگاه، گفت كه این عملیات، عملیاتی آبی خاكی است و عملیات‌های آبی خاكی هم یكی از مشكل‌ترین عملیات‌های مشترك هستند، اگر عوامل تعیین‌كننده در آن پیش‌بینی نشوند، دچار شكست می‌شوند. اولین عامل جزرومد و تاریكی مطلق است. مثلاً در بهمن‌ماه یك هفته فرصت است كه هم وضعیت جزرومد مناسب است و هم هفت هشت ساعت تاریكی مطلق دارید. عامل دوم وضعیت جوّی است، باید وضعیت پیش‌بینی هوا را در آن هفتة معین از اداره هواشناسی بخواهیم و از این هفته مثلاً دو روزی را كه احتمال آرام بودن دریا هست برای عملیات انتخاب كنیم. خرابی دریا روحیة شناگرها را ضعیف می‌كند، دچار دریازدگی می‌شوند و... . عامل بعدی كه برای البكر و العمیه تعیین‌كننده است، حفظ رأس‌البیشه است. اگر نتوانیم این را حفظ كنیم، گرفتن البكر و العمیه ناممكن می‌شود و درصورت تصرف، حفظش مشكل است. ناخدا دانه‌كار افزود: سه مأموریت به نیروی دریایی ارتش واگذار شده است: تصرف سكوی البكر كه از ناوتیپ ویژه تكاوران استفاده می‌شود. این ناوتیپ با قایق‌های ریجیندر و اف. تی یك شب قبل از عملیات به منطقه می‌آیند و دو ساعت قبل از ساعت "س" به‌طرف هدف عزیمت می‌كنند. 6 تیم عملیاتی پیش‌بینی شده كه یك تیم آن پشتیبانی آتش نزدیك است. درحالی‌كه تیم تك‌ور به سكو نزدیك می‌شود، یك تیم مین‌گذار برای قطع تردد از خور عبدالله، از بین البكر و العمیه به‌سمت خور عبدالله می‌رود و آنجا را مین‌گذاری می‌كند و همین تیم قطع تردد از خور عبدالله را كنترل می‌كند كه این دومین مأموریت ماست. سومین مأموریت، پشتیبانی عملیات در رأس‌البیشه و انتقال تجهیزات سنگین است. برای تجهیزات سبك هواناوهای وی.اچ7 را دراختیار می‌گذاریم كه اگر منطقه تأمین شود و هواناوها آسیب نبینند، كمك بسیاری به انتقال نیرو و تجهیزات سبك می‌كنند. ناخدا دانه‌كار در ادامه گفت برای انتقال تجهیزات سنگین یكی از عوامل تعیین‌كننده برتری هوایی است كه الآن وجود ندارد. برتری هوایی دشمن در دریا خطرناك‌تر است، چون دریا عارضه‌ای ندارد كه نیروها تحت پوشش آن قرار گیرند. دشمن با موشك‌هایی كه شب و روز و هوای خوب و بد برایش فرقی ندارد، میتواند ترددها را زیر نظر بگیرد و هدف قرار دهد. با رادار می‌گیرد و از 60 كیلومتری می‌زند. وی افزود كه اروند باید عمق‌یابی و علامت‌گذاری شود و نیز محل غرق شدن شناورها مشخص گردد تا لندین‌كرافت‌ها با آنها برخورد نكنند یا به گل ننشینند. فرمانده قرارگاه یونس2 نیازهای اجرای مأموریتهای این قرارگاه را چنین اعلام كرد: برای پشتیبانی نزدیك از هلیكوپترهای موشك‌انداز نیروی دریایی استفاده می‌كنیم ولی این عملیات نیاز به پوشش و پشتیبانی هوایی گسترده دارد. شش قایق روترك برای مین‌گذاری لازم است. همچنین به كارخانه سپاه ساخت شناور كنو موتوردار را سفارش داده‌ایم، اگر 20 فروند از آنها به ما بدهند، می‌توانیم غافلگیرانه البكر را تصرف كنیم. برای پشتیبانی عملیات نیز به سه قبضه مینی‌كاتیوشا نیاز داریم كه از نیروی زمینی درخواست كرده‌ایم. وی افزود كه در اینجا نمی‌توانیم ناو بزرگ به كار گیریم چون عراقی‌ها فوری می‌زنند و تا منطقه تأمین نشود نباید وارد عملیات كنیم. ناخدا دانه‌كار درباره تجهیزات دریایی ارتش عراق گفت كه عراق 8 ناوچه اوزا دارد كه 6 فروند آن را اخیراً مستشاران روسی و مصری تعمیر كرده‌اند. این ناوچه‌ها دارای موشك اس.تی.ایكس با برد حداكثر 25 مایل هستند. یك ناو نیروبر دارند. عراق 4 ناوچه زهك، 12 ناوچه مثلث، تعداد زیادی ناوچه‌های پی6 برای جابه‌جایی نیرو، 6 هواناو اس.آر.ان6 و 4 فروند هم مین‌روب دارد.[۱۱]
گزارش -570
پشتیبانی هوایی و دفاع هوایی از منطقه عملیاتی فاو و شرق و غرب اروندرود و شمال خلیج فارس - كه قرارگاه رعد عهده‌دار اجرای آن بود - در بخش هفتم از جلسة امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بررسی شد. سرهنگ عباس بابایی فرمانده قرارگاه رعد در آغاز این بخش به بیان مأموریتهای این قرارگاه پرداخت: در این منطقه دشمن میتواند 200 تا 250 پرواز برای بمباران و 100 تا 200 پرواز برای پوشش هوایی انجام دهد. در مقابل، قرارگاه رعد میتواند با توپ‌های 23، 35 و 57 میلی‌متری و سیستم موشكی هاگ پوشش هوایی این منطقه را به‌طور نسبی تأمین كند. عقبة نیروهای خودی در منطقه نیز از حملات ارتفاع بلند دشمن تقریباً تأمین می‌شود. قرارگاه رعد همچنین برای برهم زدن آرایش پاتك‌های دشمن فقط نقاط مشخص‌شدة منطقه را با اجرای پرواز‌های آفندی، عملیات پشتیبانی نزدیك هوایی انجام می‌دهد. آقای هاشمی: بمباران می‌كنید؟ سرهنگ بابایی: بله، نقاط حساسی مثل البكر، العمیه، ام‌القصر و كوت را بمباران می‌كنیم. این پشتیبانی‌های نزدیك به‌مدت سه روز از ساعت 7:30 صبح تا 3:30 بعدازظهر انجام می‌گیرد و بعد از سه روز، بنا به درخواست انجام می‌گیرد. مأموریت سوم قرارگاه رعد تخلیه مجروحان و درصورت نیاز ترابری نیروها است. وی سلاح‌ها و تجهیزات درخواستی برای دفاع هوایی از منطقة خور موسی تا 25 كیلومتری اروندرود را 112 توپ23 میلی‌متری، 40 توپ35 میلی‌متری، 30 توپ57 میلی‌متری، 5 قبضه راپیر و 3 دستگاه هاگ اعلام كرد كه باید روزانه 6 تا 8 ساعت برای پوشش این منطقه به كار گرفته شود. سرهنگ بابایی گفت كه به‌دلیل استقرار توپ‌های ضدهوایی فراوان در منطقه، هواپیماهای ما در ارتفاع 2000 پایی پرواز می‌كنند. وی در ادامه چگونگی استفاده از هواپیماهای اف14 و اف5 و پایگاه‌های پروازی منطقه را توضیح داد و افزود برای منطقه عملیاتی سپاه پاسداران روزانه 30 سورتی پرواز و برای منطقه عملیاتی نیروی زمینی ارتش 8 سورتی پرواز در نظر گرفته شده است. سرهنگ بابایی در جواب آقای هاشمی كه پرسید چرا هواپیماها بیشتر پرواز نمی‌كنند؛ مشكل كمبود امكانات، نیاز به تعمیرات و احتمال بروز سانحه را مطرح كرد. وی افزود قرارگاه مهندسی خاتم قرار است یك گردان مهندسی برای ساخت و آماده‌سازی مواضع توپ‌ها و سنگر مهمات به قرارگاه رعد مأمور كند. باتوجه‌به اینكه این كار هنوز شروع نشده است، آقای هاشمی اعتراض كرد كه چرا ساخت مواضع توپ‌های دفاع هوایی زودتر انجام نشده است چون قرار بوده كه ده بیست روز قبل از عملیات، منطقه را خلوت كنیم. دراین‌باره چند دلیل بیان شد ازجمله آماده نشدن نقشه محل استقرار توپ‌های دفاع هوایی؛ جلوگیری واحد حفاظت از فعالیت‌های گسترده و ایجاد تغییراتی در زمین منطقه كه موجب هشیاری دشمن شود. آقای روحانی دراین‌زمینه پیشنهاد كرد كه سلاح‌ها و تجهیزات لازم به نزدیكی منطقه منتقل و انبار شود و در زمان نزدیك به عملیات در مواضع مستقر شود. آقای هاشمی باتوجه‌به مسئولیتی كه آقای شمخانی درمورد حفاظت این عملیات به عهده دارد، گفت: مسئولیت آن با آقای شمخانی است كه باید اینجا را حفظ كند. محمد باقری مسئول اطلاعات نیروی زمینی سپاه پاسداران با اشاره به اهمیت عكس هوایی از منطقة عملیات و تأثیر بسیاری كه در توجیه و آشنایی نیروهای عمل‌كننده و موفقیت آنان دارد و ذكر اینكه آخرین عكسی كه از این منطقه داریم مربوط به ده ماه قبل است و در این مدت ارتش عراق احتمالاً تغییرات بسیاری در منطقه داده، درخواست عكس‌برداری هوایی از منطقه كرد. سرهنگ بابایی دراین‌زمینه به مشكل‌ها و خطرهایی كه عكس‌برداری هوایی دارد، اشاره كرد و گفت كه بارها برای این كار اقدام شده ولی امكان‌پذیر نشده است. وی گفت به‌محض‌اینكه هواپیماهای ما وارد منطقه می‌شوند، هواپیماهای دشمن دو سورتی، دو سورتی به پرواز درمی‌آیند تا به هشت سورتی می‌رسند و این كار حدود 4 ساعت ادامه می‌یابد. بارها ما حدود سه چهار ساعت در آسمان برای عكس‌برداری پرواز كرده‌ایم اما نشده است. امروز نیز دراین‌باره صحبت كردیم و فرماندهی موافقت كردند تا ازطریق دیگری باوجود خطرهایی كه دارد تلاش می‌كنیم در این هفته عكس‌برداری كنیم. آقای هاشمی نیز گفت تاكنون تلاش كرده‌اند كه نشده و قرار است به ابتكار جدیدی دست بزنند. نهایت تلاششان را بكنند برای اینكه عكس باید گرفته شود. سرهنگ جمالی نیز خواستار اقدامات لازم درمورد هماهنگی توپ‌ها و موشك‌های دفاع هوایی مستقر در منطقه عملیات شد تا هواپیماها و هلیكوپترهای خودی آسیبی نبینند. آقای هاشمی پاسخ داد كه قرارگاه رعد برای همین ایجاد شده است. آقای شمخانی هم گفت كه تدابیر لازم دراین‌زمینه اندیشیده شده است. در ادامة جلسه به درخواست آقای هاشمی و آقای جعفری، سرهنگ بابایی تفاوت‌ها و امتیازهای این منطقة عملیاتی را نسبت به دیگر مناطق از جنبه فعالیت‌های هوایی بیان كرد: در این منطقه هواپیماهای ما برای اجرای مأموریت یك تا سه دقیقه داخل خاك عراق می‌شوند كه این برای خلبان كار ساده‌ای است. سلاح‌های دفاع هوایی دشمن در این منطقه در بُرد آتش خمپاره‌ها و توپ‌های ما قرار دادند، سلاح‌هایی مثل توپ‌های 23 میلی‌متری و 5/14 میلی‌متری یا موشك سهند است كه سلاح‌های پیشرفتهای نیستند. در منطقه نزدیك مأموریت‌ها قابل‌تكرار است، اما هرچه در خاك عراق جلوتر برویم، ارتش عراق دفاع موشكی قوی دارد طوری‌كه در روز یك یا دو بار بیشتر نمی‌توانیم چنین مأموریت‌هایی اجرا كنیم. آقای احمدی معاون پدافند قرارگاه رعد در ادامة جلسه درباره مأموریت دفاعی این قرارگاه توضیح داد كه مقابله با هواپیماهای دشمن كه در ارتفاع پست و ارتفاع متوسط وارد منطقه عملیاتی می‌شوند با انواع توپ‌های ضدهوایی كه استقرار آنها در منطقه پیش‌بینی شده است، انجام می‌شود و برای هواپیماهایی كه در ارتفاع بالا پرواز می‌كنند بنا بر مذاكره با مسئولان نیروی هوایی ارتش، سه سایت موشكی هاگ در نظر گرفته شده است. وی افزود كه تضمین عملكرد مفید توپ‌های دفاع هوایی به این است كه سایت‌های هاگ عملیاتی شوند و عملیاتی بمانند وگرنه تضمینی نخواهد بود. سرهنگ ستاری فرمانده نیروی هوایی ارتش دراین‌باره توضیح داد كه از آغاز جنگ تاكنون، مسئولان نیروی هوایی با كمك سازمان‌های دیگر مثل وزارت نفت توانسته قطعات این سیستم را تهیه كند و آنها را آماده نگه دارد. وی ظاهراً با به‌كارگیری یكی از سایت‌های نیمه‌عملیاتی موافق نبود و می‌گفت كه چندان كارایی ندارد. آقای روحانی فرمانده پدافند قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) نیز گفت كه حداكثر به‌كارگیری دو سایت هاگ با چهار های‌پاور امكان‌پذیر است. سرهنگ ستاری هم افزود كه باتوجه‌به نداشتن قطعات یدكی سایت‌ها و تلاش برای عملیاتی نگه‌داشتن سایت‌های خارك، تهران و بندر امام، تلاش می‌كنیم كه در منطقه عملیاتی از دو محور عملیات انجام دهیم؛ یعنی دو سایت كامل راه‌اندازی كنیم. آقای هاشمی پرسید: با فرض اینكه دشمن از خاك كویت استفاده نكند، هواپیماهایش چطور می‌توانند وارد منطقه شوند؟ آقای احمدی جواب داد كه ممكن است از انتهای جزیره آبادان بتواند ولی از امتیازهای این منطقه این است كه هواپیماهای دشمن در این منطقه محدودیت عمل دارند. آقای هاشمی گفت پس اگر دو سایت فعال در منطقه داشته باشیم، دشمن نمی‌تواند از جایی كه در قلمرو سیستم هاگ نیست، نفوذ كند. راه دریا كه بسته است، فقط از كویت میتواند بیاید. وی افزود: ما به‌محض‌اینكه از آب (اروندرود) عبور كردیم باید به كویت اخطار كنیم كه اگر عراق از خاك شما علیه ما استفاده كرد، شما با ما در جنگ هستید. باید به آنها اخطاری جدی بكنیم. سرهنگ بابایی هم گفت اگر این دو سایت هاگ عملیاتی شوند تاحدود 35 كیلومتری‌‌شان دشمن نمی‌تواند از ارتفاع بالا بمباران كند، چه از خاك كویت استفاده كند، چه نكند ولی در ارتفاع پایین میتواند بمباران كند، مگر اینكه توپ ضدهوایی مستقر كنیم. در ادامة جلسه دربارة دفاع هوایی منطقه‌ای كه در غرب اروندرود تصرف می‌شود در مقابل حملات هوایی ارتفاع پایین دشمن به‌ویژه در روز اول باتوجه‌به مشكلات عبور تجهیزات سنگین و توپ‌های ضدهوایی، آقای هاشمی به آقای روحانی تأكید كرد كه حتماً تدبیری اندیشیده شود. آقای روحانی هم پیشنهاد كرد كه تعدادی از قبضه‌های موشك سهند از خارك به این منطقه منتقل شود و توپ23 نیز سلاح مناسبی است. در پایان این بحث آقای هاشمی دوباره به آقای روحانی چنین تأكید كرد: به‌هرحال این به اختیار شماست كه تركیبی از تجهیزات را برای تأمین منطقة تصرف‌شده برنامهریزی كنید كه مثل عملیات بدر نشود كه عراقی‌ها به‌طور مكرر می‌آمدند قتل‌عام می‌كردند و می‌رفتند. سرهنگ ستاری در ادامة جلسه درباره پشتیبانی هوایی عملیات دریایی گفت نیروی دریایی پوشش هوایی ندارد و مسئولان نیروی دریایی اعلام كرده‌اند بدون پوشش هوایی آسیب‌پذیرند. آنها برای اجرای عملیات نیاز دارند كه هواپیما بالای سرشان پرواز كند. طبق بررسی‌هایی كه كردیم ما هواپیماهای اف14 را نیز نمی‌توانیم زیاد به دشمن نزدیك كنیم. آقای هاشمی دراین‌باره گفت تا زمانی‌كه مطمئن نشویم، نیروی دریایی شناورهای بزرگش را وارد عمل نمی‌كند، از هاوركرافت و قایق‌های كوچك استفاده می‌كند. ما نباید وسایل سنگین دریایی‌مان را در منطقه آسیب‌پذیر وارد عمل كنیم. درپی این اظهارات، فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت پس طرح عملیات دریایی خیلی تغییر می‌كند. با تأكید فرمانده كل سپاه بر ضرورت استفاده از امكانات نیروی دریایی و حتی سازمان كشتیرانی برای پشتیبانی از عملیات، آقای هاشمی گفت كه آقای علایی، سرهنگ ملك‌زادگان با قرارگاه‌هایشان و نیز آقای فیروزآبادی كه امكانات دولت دراختیارشان است، دراین‌باره باهم مشورت كرده و مشخص كنند در چه شرایطی چه چیزی را می‌توانند به كار ببرند، در این جلسه نمی‌توان به این موضوع پرداخت. پیگیری كنید و نتیجه‌اش در جلسه بعد مطرح شود.[۱۲]
گزارش -571
گزارش اقدامات مهندسی انجام‌شده برای آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات در منطقة فاو، اقدامات مهندسی درحال اجرا و طرحهای مهندسی برای عبور از اروندرود و طرحهای مهندسی برای دفاع از منطقه‌ای كه تصرف خواهد شد، بخش دیگری از بحث‌های جلسة امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بود. سیدمحمدتقی رضوی جانشین فرمانده قرارگاه مهندسی خاتم‌الانبیا(ص) در آغاز این بخش از جلسه با تقسیم‌بندی اقدامات مهندسی عملیات به سه قسمتِ آماده‌سازی عقبه (قبل از عملیات)، مهندسی عبور و مهندسی پدافند، به توضیح هر قسمت پرداخت: كارهای عقبه از هفت ماه پیش شروع شده است؛ مهم‌ترین آن جاده‌های ارتباطی است كه به‌صورت كمر‌بندی شهرهای آبادان و خرمشهر را دور می‌زند: 1. جاده‌ای كه از دارخوین به جاده آبادان - قفاص وصل می‌شود. 2. جادة شهید شركت كه از جاده اهواز - خرمشهر منشعب شده، از دارخوین عبور می‌كند و به جاده آبادان - اهواز وصل می‌شود. 3. جاده‌ای كه در 7 كیلومتری خرمشهر از جاده اهواز - خرمشهر منشعب شده و به مارد - جایی كه عراقی‌ها قبلاً پل زده بودند - وصل می‌شود كه در اینجا پل دوبه‌ای روی كارون داریم. این جاده وصل می‌شود به جاده شهید عباسی كه كارون را به جاده آبادان - ماهشهر وصل می‌كند. جاده شهید عباسی را نیروهای جهاد كار كرده‌اند و به‌زودی آسفالت می‌شود. این جاده روبه‌روی جادة وحدت به جاده آبادان - ماهشهر وصل شده است. 4. جاده وحدت كه در جریان عملیات شكستن حصر آبادان احداث شده بود بازسازی شده و عرض آن به دو برابر افزایش یافته و آماده آسفالت شده است. 5. تعریض و آسفالت جاده آبادان - قفاص كه تاكنون 20 كیلومترش آسفالت شده است. همه كارهای آسفالت منطقه را ادارة راه كربلا (وزارت راه و ترابری) انجام می‌دهد. علاوه‌بر جاده‌های مذكور كه در عقبة منطقه كار شده، جاده‌هایی در حاشیة جزیره آبادان احداث شده یا در دست احداث است و مهم‌ترین آنها جاده‌هایی است كه برای مواضع توپ‌ها احداث و طول آن به 50 كیلومتر می‌رسد و 80 درصد عملیات خاكی آن انجام شده است. درمورد پل‌ها، علاوه‌بر پل دوبه‌ای چوئیبده، سه پل دیگر برای بهمنشیر پیش‌بینی شده كه هر سه دوبه‌ای هستند و با تناژ بالا در نظر گرفته شده كه وسایلی تاحدود 120 تن بتوانند از روی آن عبور كنند.* فعالیت‌های عمدة دیگر: 1. بیمارستان چوئبده با 1400 متر زیربنای بتونی و 8 اتاق عمل كه آماده تحویل به بهداری است و روی آن با خاك پوشانده شده است. 2. برای منطقه 4 سایت سیستم موشكی هاگ پیش‌بینی شده كه 2 سایت از قبل وجود داشته و درحال بازسازی است. یك سایت احداثی در منطقه شادگان است كه تقریباً تمام شده است. یك سایت دیگر نیز باید در محل قفاص احداث شود كه محل احداث آن دو روز است اعلام شده است.** 3. بخش دیگری از كارهای عقبه، اقدامات مهندسی در حدفاصل جادة خسروآباد تا ساحل اروندرود است كه واحدهای مهندسی جهاد با كمك واحدهای مهندسی سپاه مشغول انجام آن هستند. آقای رضوی در پاسخ به سؤال آقای هاشمی و آقای حسینی‌تاش درباره زمان كارهای مهندسی گفت كارهای عقبه 80 تا 90 درصد انجام شده و انشاءالله در زمان مقرر تحویل داده خواهد شد و ما حداكثر تا دوم سوم بهمن باید از منطقه خارج شویم تا منطقه خلوت شود. در ادامة جلسه موضوع تهیه پل‌های دوبه‌ای مطرح شد؛ آقای فروزش (مهندسی جهاد سازندگی) دراین‌باره گفت كه تاكنون 3 سری آنها حمل‌‌شده و انشاءالله تاحدود 1500 متر تأمین می‌شود. آقای فروزنده نیز گفت 3000 متر پل دوبه‌ای لازم داریم، اما با وجود حمایت‌هایی كه دولت كرده نتوانسته‌ایم بیش از 1500 متر جمع‌آوری كنیم و بیش از این نیست. آقای فروزش افزود كه برادران برای ساخت دوبه بسیج شده‌اند اما زمان آماده‌شدن آن مشخص نیست. دراین‌مورد پیشنهاد خرید دوبه از كشورهای منطقه داده شد كه آقای هاشمی به آقای فیروزآبادی گفت درصورت امكان از كشورهای منطقه خریداری شود. "عبور تجهیزات مهندسی از اروندرود" موضوع دوم گزارش جانشین فرمانده قرارگاه مهندسی خاتم‌الانبیا(ص) بود. سیدمحمدتقی رضوی گفت: برای اجرای عملیات خاكی (احداث خاكریز، ترمیم خاكریزهای موجود و...) در آن‌سوی اروندرود 35 تیم پیش‌بینی شده كه هر تیم شامل 3 لودر و 3 بلدوزر است، یعنی باید 210 دستگاه از اروندرود عبور دهیم. وقتی آقای هاشمی از این آمار تعجب كرد، آقای رضوی توضیح داد كه در مرحلة اول عملیات احداث 25 كیلومتر خاكریز پیش‌بینی شده است. برای احداث این 25 كیلومتر، باید حداقل 25 تیم 6 دستگاهی ببریم؛ چون هر 6 دستگاه در یك شب در مدت شش ساعت فعالیت مفید، فقط می‌توانند یك كیلومتر خاكریز بزنند.[۱۳] یعنی در مرحله اول حداقل 150 دستگاه لودر و بلدوزر باید عبور بدهیم و هر دو سطحه پی.ام.پی. كه به هم وصل كنیم یك لودر قابل‌حمل است. علاوه‌بر وسایل لازم برای انتقال دستگاه‌های سنگین از اروند، ضرورت ساحل‌سازی و نیز وسایلی كه با قرار دادن آنها روی زمین‌های باتلاقی ساحل دو طرف اروندرود امكان عبور تجهیزات سنگین را از باتلاق‌ها امكان‌پذیر كند نیز باید فراهم شود. برای حل این مشكل پیش‌بینی شده كه از گاویون*، سطحه‌های پل خیبری، اتصال قطعات تراورس به هم و قرار دادن روی باتلاق‌ها و چولان‌ها و نیز فرش باتلاق** استفاده شود. در ادامة جلسه، دوباره موضوع سطحه‌های پی.ام.پی و جی.اس.پی كه قرار است ارتش دراختیار سپاه قرار دهد و شناورهای كشندة این سطحه‌ها و دیگر شناورهای لازم برای عملیات و نیز موتورهای قایق مطرح شد. همچنین بر اهمیت پل دوبه‌ای و تهیه آن تأكید شد. آقای هاشمی هم دراین‌باره گفت: «اگر انشاءالله در این عملیات موفق شویم و فرض كنیم كه جنگ ادامه داشته باشد، پل همیشه آسیب‌پذیر است و ما باید اینجا (منطقه فاو) را سال‌ها حفظ كنیم. یك فرض ما این است كه اگر ما ارتباط عراق را از دریا قطع كنیم، این امتیازی است كه در دست ماست و باید آنجا را برای فشار آوردن حفظ كنیم، بنابراین به‌خاطر چند دوبه نباید چیزی را از دست بدهیم.» و به این ترتیب قرار شد برای خرید دوبه از پاكستان یا دیگر كشورهای منطقه تلاش شود.[۱۴]
گزارش -572
توپخانه و آتش پشتیبانی عملیات در منطقة فاو كه در طرح‌ریزی عملیات جایگاه ویژه‌ای برای آن منظور شده و یكی از عوامل مهم موفقیت عملیات تلقی می‌شود، آخرین موضوع عملیاتی جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بود. این موضوع و چگونگی تقسیم توپ‌های موجود برای پشتیبانی از دو عملیات بزرگ سپاه پاسداران و ارتش جمهوری اسلامی - كه قرار است هم‌زمان اجرا شوند - بارها طرح و بررسی شده اما به‌دلیل اختلاف‌نظر سپاه و ارتش، تصمیم‌گیری قطعی دراین‌باره میسّر نشده تا اینكه در جلسه قبلی ستاد قرارگاه خاتم، موضوع به بررسی كارشناسی در كمیسیونی ویژه موكول شد. پس از اعلام نظر این كمیسیون، جانشین فرمانده كل قوا روز گذشته طی دستوری به نیروی زمینی ارتش مبنی‌بر واگذاری 15 گردان توپخانه به سپاه پاسداران، تصمیم قطعی خود را اعلام كرد. درپی این تصمیم، فرماندهان سپاه پاسداران مجموعه 24 گردان (15 گردان از ارتش و 9 گردان موجودی سپاه) را برای پشتیبانی عملیات ناكافی خواندند و فرماندهان ارتش این تصمیم را موجب منتفی شدن اجرای عملیات ارتش اعلام كردند. در این بخش از جلسه فرمانده توپخانه سپاه پاسداران مأموریتهای واحدهای توپخانه را در عملیات منطقه فاو و مبانی برآورد آتش مورد نیاز را بیان كرد و پس از بحث‌هایی دراین‌باره درنهایت آقای هاشمی بر تصمیم اتخاذشده درمورد تقسیم توپ‌های موجود تأكید كرد. حسن شفیع‌زاده فرمانده توپخانه نیروی زمینی سپاه پاسداران در آغاز این بخش از جلسه مأموریتهای توپخانه را در عملیات منطقه فاو تشریح كرد: یگانهای توپخانه مأموریت دارند كه در منطقه جزیره مینو تا فاو عملیات را پشتیبانی كنند؛ 40 كیلومتر از این منطقه عمق دشمن و 30 كیلومتر آن منطقه درگیری را تشكیل می‌دهد. درمورد منطقه درگیری و پشتیبانی نزدیك از یگان‌ها یعنی اولین مأموریت توپخانه، دو نكته مهم است: 1. یگانهای مانوری (رزمنده) باید از مانع بزرگی به نام اروندرود عبور كنند كه انتقال تجهیزات مهندسی به‌سختی و كندی انجام خواهد شد و تا زمانی‌كه این تجهیزات به خط برسد و خاكریز احداث كند، تنها پناهگاه رزمندگان آتش توپخانه است. 2. صبح اولین روز عملیات یگانهای توپخانه كمك مستقیم باید بعد از تجهیزات مهندسی به‌وسیله شناورها به منطقه تصرف‌شده منتقل شود كه در این فاصلة انتقال و استقرار در مواضع مناسب، خلأیی در آتش پشتیبانی بروز می‌كند كه باید با یگانهای توپخانة تقویتی این خلأ جبران شود و این موضوع در تثبیت خط در روز اول عملیات نقش عمده و حیاتی دارد. دومین مأموریت توپخانه، اجرای عملیات ضدآتشبار در مسافتی 40 كیلومتری است كه هدف آن یگانهای توپخانه دشمن مستقر روی جاده سوم و جلوتر از آن است كه عقبة همة یگانهای عمل‌كننده خودی و همة ترددهای منطقه عملیاتی در بُرد آتش آنها قرار دارد. یگانهای توپخانه عملیات ضدآتشبار را از جزیره مینو تا خسروآباد اجرا می‌كنند. سومین مأموریت توپخانه عمق دادن به میدان نبرد است. منطقه عملیاتی به شكلی است كه نیروهای پیاده تا آخرین رده فرماندهی دشمن در برد توپ‌های ما قرار می‌گیرند، یعنی همة قرارگاه‌ها، نقاط آماد، مواضع توپخانه و جاده‌های مواصلاتی دشمن تا پشت جاده سوم. حسن شفیع‌زاده آمار توپ‌های مورد نیاز برای این مأموریت‌ها را چنین اعلام كرد: برای این منطقه (فاو) 45 گردان توپخانه شامل 14 گردان كمك مستقیم، 18 گردان تقویت و 13 گردان عمل كلی برآورد شده است. البته برای عملیات در محور ام‌الرصاص نیز 8 گردان توپ برآورد شده كه جدا از برآورد منطقه فاو است. وی آمادگی این واحدها را ازلحاظ امكانات و نیروی انسانی باتوجه‌به آموزش‌هایی كه در مراكز آموزشی توپخانه ارتش و سپاه گذرانده‌اند 90 درصد اعلام و اظهار امیدواری كرد كه یگان‌هایی كه دستور داده شده، سریع‌تر از ارتش به سپاه واگذار شود تا طبق زمان‌بندی آماده عملیات شوند. آقای هاشمی: «شما آخرین برآوردی كه به ما دادید 34 گردان بود.» آقای شفیع‌زاده: «آن تعدیل شده بود كه فرماندهی با مسئولیت خودشان این كار را انجام دادند. چیزی كه ما می‌توانیم با آن عملیات را پشتیبانی كنیم همان 45 گردان است.» آقای هاشمی: «شما الآن حداكثر 24 گردان توپخانه دراختیار دارید و باید با این 24 گردان گسترش توپخانه‌تان را تنظیم كنید.» آقای شفیع‌زاده: «منطقه و مأموریت‌هایی كه به ما واگذار شده با این 24 گردان امكان پشتیبانی مؤثر وجود ندارد.» آقای هاشمی دراین‌زمینه حالت‌های مختلفی را كه برای عملیات‌های ارتش و سپاه و هم‌زمانی آنها، یا عدم موفقیت هریك قابل‌پیش‌بینی است بیان كرد و گفت برای هر وضعیت برنامهریزی نیاز است. وی افزود ما در محاسبات این اصل را پذیرفتیم كه نیروی زمینی ارتش و سپاه باهم عمل كنند، می‌خواهید از این منصرف شویم و به نوبت عمل كنیم؟ آقای رضایی در پاسخ به این پیشنهاد گفت كه این مبنا را تغییر ندهیم بلكه براساس اصل "صرفه‌جویی در قوا" و اینكه عملیات آفندی اصل است، در اختصاص توپخانه تدبیر لازم اتخاذ شود. آقای هاشمی با اشاره به نظر كمیسیون كه حداكثر 8 گردان توپخانه می‌شود از خطوط پدافندی برداشت، گفت با این حساب جمع توپخانه برای شما و ارتش به 40 گردان هم نمی‌رسد و اگر ارتش بخواهد در شلمچه عمل كند سهم شما بیش از 24 گردان نمی‌شود. البته اگر در عمل یك محور فعال شد [و عملیات در محور دیگر متوقف شد] آن موقع همه توپ‌ها به محور فعال منتقل می‌شود، اگر هم هر دو محور (فاو و شلمچه) فعال شدند، دشمن در دو جا مشغول می‌شود و احتیاج به توپخانه كمتر می‌شود. وی افزود كه به‌هرحال، این موجودی ماست، اگر ترجیح می‌دهید در هر دو محور عمل شود، آرایش توپ‌ها را با در نظرگرفتن گلوله‌های موجود، باهم تنظیم كنید.[۱۵]
گزارش -573
در پایان جلسه طولانی بعدازظهر امروز تا نیمه‌شب ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)* دو موضوع مطرح شد: اول، احتمال استفادة عراق از جزیرة بوبیان كویت و ضرورت هشدار به این كشور. دوم، تأكید به حاضران بر حفظ اطلاعات و پرهیز از هرگونه انتشار و بیان آن. فرمانده كل سپاه پاسداران در بخش پایانی جلسه گفت باتوجه‌به اینكه با شروع عملیات فاو و محدود شدن مسیرهای حمله عراق، احتمال اشغال جزیرة بوبیان كویت به‌دست نیروهای عراق و استفاده از آن برای حملات هوایی، پرواز هلیكوپتر و استقرار توپخانه برای اجرای آتش فراوان است، لازم است از قبل برای مقابله با این اقدام عراق طرح‌ریزی كنیم. آقای هاشمی دراین‌باره گفت كه ما مقداری فكر كردیم، در جلسة مسئولان سه قوه نیز صحبت شد؛ آنان تصرف بوبیان را به‌عنوان اقدامی پیشگیرانه مصلحت نمی‌دانند، چون تحریكات جهانی علیه ما می‌شود. ... ما هم این را قبول كردیم. منتها اگر عراق وارد این جزیره شد ما باید بلافاصله به كویت اخطار كنیم كه از بوبیان نباید به‌هیچ‌وجه علیه ما استفاده شود و اگر استفاده شد ما ناچاریم آنجا را تصرف كنیم كه دراین‌صورت از عراق گرفته‌ایم، نه از كویت. آقای هاشمی افزود دراین‌باره قرارگاه‌ها بحث و بررسی كنند و طرح و پیشنهاد مشخصی بدهند كه اگر عراق خواست از بوبیان استفاده كند، چگونه می‌توانیم جلویش را بگیریم.[۱۶] علی شمخانی در پایان جلسه بر حفظ اطلاعاتِ عملیات تأكید كرد: «دشمن بعد از عملیات بیت‌المقدس خیلی از امكانات فنی و حضوری‌اش اعم از جاسوس‌های داخلی و غیره را به كار گرفت تا از كوچك‌ترین تحرك‌ها درجهت كشف منطقه عملیات استفاده كند، به همین دلیل ما باید به‌شدت به این موضوع حساس باشیم. من سراغ ندارم كه حتی در عملیات بدر و خیبر این‌قدر دربارة عملیات صحبت كرده باشم و این خطر بسیار جدی است. با عنایت به این موضوع كه اصل اساسی تضمین‌كننده موفقیت در عملیات‌های آینده، چه عملیات برادران عزیز نیروی زمینی ارتش و چه عملیات سپاه، اصل غافلگیری است، لازم است برادران مراعات كنند. ضمن اینكه برادران سپاه، اسامی افرادی از افسران ارتش را كه مطلع شدند تهیه كنند و به فرماندهی قرارگاه خاتم - برای بعضی از اقدامات بدهند - و برادران ارتش هم به همین شكل عمل كنند. لیست افرادی از برادران ارتش كه نسبت به طرح سپاه توجیه شدند تهیه بشود و بقیه برادران - هم برادران سپاهی و هم ارتشی - حق انتقال بحث اینجا را به‌هیچ‌عنوان ندارند، حتی اگر قصد بررسی مانور دیگر - یعنی یگان دیگر - را به‌منظور تكمیل پیشنهاد دارند، باید حتماً فقط در این جمعی كه هستند و از اوضاع مطلع‌اند مطرح كنند و حق انتقال مطالب به خارج از این جمع را ندارند، مگر اینكه اجازه آن را از فرماندهی قرارگاه خاتم(ص) بگیرند. انشاءالله توصیه رعایت حفاظت را به‌عنوان یك اصل دائم‌التذكر رعایت بكنیم، به این امید كه غفلتی كه حالا دشمن نسبت به مناطق عملیاتی دارد، همچنان محفوظ بماند و انشاءالله بعد از یك عمل موفقیت‌آمیز در همین‌جا جلسه موفقیت و پیروزی را با سرافرازی در كنار هم بگیریم.»* آقای هاشمی: «آقایان تذكر آقای شمخانی را به‌عنوان یك وظیفه دینی و نظامی در نظر بگیرند. واقعاً ما [از لو رفتن اطلاعات] خیلی ضرر كردیم، انشاءالله این دفعه دیگر ضرر نكنیم.»[۱۷]
گزارش -574
هواپیماهای ارتش جمهوری اسلامی امروز با هدف آمادگی برای عملیات آتی، مانور نظامی و تمرین بمباران كردند. آقای هاشمی كه صبح امروز به پایگاه چهارم هوایی دزفول آمده بود، با حضور در محل برگزاری مانور، چند صحنة بمباران را مشاهده و آن را تحسین كرد و بعد از ناهار در سالن پایگاه برای خلبانان و تكنسین‌ها سخنرانی كرد. قبل از وی سرهنگ صدیق فرمانده نیروی هوایی ارتش درباره نحوه آماده‌سازی خلبانان و این نمایش نظامی و نام‌گذاری آن به نام سرباز شهید مصری سلیمان خاطر، گزارش داد.** سپس آقای هاشمی گفت: «یك سرباز مصری آن فداكاری را كرد و علیه حكومتش - كه در جنگ شریك دشمن ما است - جنگید و شما با این كار در ایران، این ارتباط را بین خودتان و ملت مصر برقرار كردید. آنچه درمورد این مانور عظیم می‌توان گفت این است كه این یك مانور منظم بود كه در لحظه‌های پیش‌بینی‌شده كارها با دقت لازم انجام می‌گرفت و این قدرت شما در این سطح وسیع بعد از شش سال جنگ و محاصره اقتصادی و وابستگی شدیدی كه این تشكیلات به دشمنان ما ازلحاظ فنی داشت، از افتخارات ما است. اینها چیزهایی است كه در تاریخ كمتر پیدا می‌شود و ما هنوز نمی‌توانیم افتخارات شما را آشكار كنیم، چون ناچاریم آنها را سرّی نگه داریم و اینها از آثار جنگی است كه بر ما تحمیل كرده‌اند. به نظر ما شرایط سیاسی كه ما از آن دم می‌زنیم، دارد محقق می‌شود و دنیا اكنون با این واقعیت خو می‌گیرد و می‌فهمد كه این جنگ درحال یكپارچه كردن امت اسلامی در مقابل استكبار جهانی است. مسائلی كه هم‌اكنون در جهان اسلام شاهد آنها هستیم، جنگ‌افروزها را قانع كرده كه دیگر این جنگ به نفع آنان نیست و اینجا كسی از پای درنمی‌آید و جمهوری اسلامی روزبه‌روز نفوذش روزافزون‌تر می‌شود و مقاومتش الهام‌بخش دنیا گردیده است.»[۱۸] آقای هاشمی افزود: «شما دیدید وقتی‌كه ابرقدرت شرق در مسافرت صدام به آنجا یك جمله‌ای گفت و رئیس‌جمهور ما و دیگر مسئولین آن‌طور در مقابلش برخورد كردند، آن قدرت عظیم جهانی جا زد. درصورتی‌كه می‌دانند ما گرفتار جنگ هستیم، اما فهمیده‌اند كه ابزارشان نسبت به این ملت فداكار كاربردی ندارد.» فرمانده عالی جنگ اضافه كرد: «آنها كه این هواپیماها را ساخته‌اند و پیچیدگی آنها را می‌دانند، وقتی می‌بینند كه شما آن روز اجازه نداشتید به هواپیماها نزدیك شوید، امروز به این خوبی دارید همه‌چیز را اداره می‌كنید، در مقابل شما زانو می‌زنند. در گذشته فكر می‌كنید كه اینها به یكی از كشورهای منطقه و یا اقیانوس هند و خلیج فارس اجازه می‌دادند كه گردن‌كلفتی كند و یا در مقابل امریكا و شوروی و ابرقدرت‌های دیگر حركتی بكند و مثلاً برود دویست سیصد مایل آن‌طرف‌تر كشتی بگیرد و اسیر كند و به بندرعباس بیاورد؟ تحمل این مسئله برای آنها ذلت و مرگ است كه یك كشوری از تبار جهان سوم، كسانی كه آنها اسمش را بربر و وحشی گذاشته‌اند، در منطقه حیاتی آنها اظهار اندام كند و آنها این‌طور ضعف نشان بدهند. اینها عظمت ما را در دل دشمنان نشان می‌دهد و همه از آثار جنگ و پیروزی و معنویت پیروزی‌ها است كه قدرتش خیلی بیشتر از این قطعات است.» آقای هاشمی در ادامه گفت: «بین همه نیروهای یك مجموعه هماهنگی به چشم می‌خورد و شرایط سیاسی الحمدلله خیلی خوب است و ما در طول هفت سال بعد از انقلاب، هیچ‌وقت شرایط سیاسی به این خوبی نداشتیم و قاعدتاً روحیه دشمن هم به خاطر همین حرف‌ها كه می‌زنند، باید خیلی پایین باشد. انشاءالله شما بتوانید خدمتی كنید و از شرایط خوبی كه خداوند به ما داده، استفاده كنید و جنگ را به نقطه مطلوبی برسانید و بتوانید این پیروزی را كه ملت ما مدت‌ها انتظار آن را كشیده و حق این ملت و این نیروها هم هست، به دست آورید.»[۱۹]
گزارش -575
حملة شبانه واحدهای ارتش عراق به مواضع رزمندگان در منطقه هورالعظیم با مقابله مدافعان دفع شد. فرماندهی ارتش عراق در اطلاعیه شماره 2081 خود ادعا كرده كه واحدهای مقدم ارتش عراق در شرق دجله با پشتیبانی آتش توپخانه دست به حمله‌ای برق‌آسا علیه نیروهای ایران زده و 80 تن از رزمندگان را كشته یا مجروح كرده‌اند و به تجهیزات آنان ازجمله 11 قایق خسارت سنگینی وارد كرده‌اند.[۲۰] از سوی دیگر، روزنامة اطلاعات به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی، دراین‌باره نوشته است كه نیروهای عراقی جمعه‌شب (20/10/1364) با 20 فروند قایق قصد حمله به مواضع نیروهای خودی در منطقه هورالعظیم را داشتند* كه با اجرای آتش به‌موقع رزمندگان اسلام مواجه شدند و پس از انهدام همه قایق‌های دشمن و كشته یا زخمی‌شدن بیش از 100 تن از افراد آنها و انهدام 2 فروند لندین‌كرافت، این حمله دفع شد.[۲۱]
گزارش -576
حملة نیمه‌شب هواپیماهای عراقی به تأسیسات نفتی جزیرة خارك به آتش‌سوزی مخازن و لوله‌های نفت و جراحت 50 تن انجامید. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، ساعت 23:25 شب 20 دی‌ماه، دو میگ25 عراقی با 4 بمب جزیره خارك را بمباران كردند كه بمب‌ها به 3 مخزن ذخیره‌سازی نفت و خطوط لوله اصابت و آتش‌سوزی ایجاد كرد. درپی این حمله، تلاش برای مهار آتش آغاز شد. طبق این گزارش، هم‌زمان با بمباران، هواپیمای متجاوز دیگری كه دیوار صوتی را نیز شكست از محل بمباران عكس‌برداری كرد.[۲۲] خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارش بعدی خود از این حمله آورده است: براساس گزارش استانداری بوشهر، در جریان حمله مذكور یك خط لوله هدف بمب‌های دشمن قرار گرفت كه براثر انهدام آن 50 تن مجروح شدند. براثر شدت آتش هم‌اكنون بهره‌برداری از حوزة نفتی فروزان میسر نیست. در این حمله یكی از مخازن نفت حاوی 50 هزار بشكه نفت نیز منهدم شد.[۲۳]
گزارش -577
در مناطق سردشت و میاندوآب تحرك‌ها و حملات امروز افراد مسلح ضدانقلاب با مقابله نیروهای خودی دفع شد. به نوشته نشریه وزارت اطلاعات، گروهی از افراد ضدانقلاب كه قصد داشتند به پایگاه شهید رجایی در منطقه سردشت حمله كنند به كمین رزمندگان افتادند و پس از یك درگیری، گریختند.[۲۴] به گزارش فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، نیروهای تأمین پایگاه كلوسه3 امروز در منطقه سردشت با گروهی از افراد ضدانقلاب درگیر شدند كه با اقدام به‌موقع گروه ضربت این پایگاه، مهاجمان فرار كردند.[۲۵] همچنین نیروهای پایگاه پل فلزی منطقة سردشت با گروهی از افراد ضدانقلاب درگیر شدند كه این درگیری بدون تلفات خاتمه یافت.[۲۶] سپاه میاندوآب نیز گزارش داد كه نیروهای پایگاه دلیك دشت در تعقیب افرادی از ضدانقلاب كه وارد منطقه شده بودند با آنها درگیر شدند و با كشته یا زخمی‌شدن یكی افراد ضدانقلاب درگیری پایان یافت.[۲۷]
گزارش -578
سازمان عفو بین‌المللی اعلام كرد كه در سه ماه گذشته بیش از 300 تن كرد در عراق كشته و صدها تن دستگیر شده‌اند. به گزارش خبرگزاری فرانسه: «سازمان عفو بین‌المللی امروز (جمعه) با صدور اطلاعیه‌ای در پاریس اعلام كرد 4 عضو حزب دمكراتیك كردستان عراق روز اول نوامبر گذشته (10 آبان 1364) در زندان ابوغریب بغداد اعدام شده و سه مبارز حزب سوسیالیست كردستان به مرگ محكوم شده‌اند. به گفته سازمان عفو بین‌المللی، از اواسط ماه اكتبر 1985 (اواخر مهر 1364) تاكنون، بیش از 300 تن ازجمله تعداد زیادی كرد در شهرهای شمالی عراق كشته شده و صدها تن از دانشجویان، فراریان ارتش، غایبین و اعضای واقعی یا فرضی چریك‌های كرد و خانواده‌هایشان طی همین مدت دستگیر شده‌اند. سازمان عفو بین‌المللی می‌افزاید نیروهای دولتی عراقی از سوی دیگر، احتمالاً در روز 18 اكتبر (26 مهر) به قلعه اربیل كه در آنجا تعداد زیادی از تظاهركنندگان موضع گرفته بودند حمله كرده یا آنجا را به كمك هلیكوپتر بمباران هوایی كرده‌اند. براساس برآوردهای تأییدنشده، تعداد افرادی كه در این عملیات كشته شده‌اند به 80 تن رسیده است.»[۲۸]
گزارش -579
آیت‌الله منتظری در دیدار امروز اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق با ایشان، بر كاستن از شعارها و پرداختن به مبارزه و تربیت افراد مبارز و جذب نیروهای مؤمن و متعهد و داشتن دیدگاهی فراجناحی تأكید كرد. ایشان همچنین در دیدار شورای مركزی گزینش، از آنان خواستند كه از سخت‌گیری بی‌دلیل و تنگ‌نظری در گزینش استاد خودداری و برای ارتقاء علمی دانشگاه‌ها تلاش كنند. آیت‌الله منتظری با اشاره به ضرورت پرهیز از گروه‌گرایی در مبارزه و بیان اینكه ملت عراق از علما و روحانیان متعهد انتظار داد كه با وحدت كلمه، همه اقشار مردم و عشایر عراق اعم از شیعه و سنی و كرد را بدون هیچ تبعیض در امر انقلاب عراق بسیج كنند، از سپاه و ارتش خواست به مجلس اعلا كمك كنند تا در مبارزه ملت عراق نقش مناسبی ایفا كند. وی از اعضای مجلس اعلا نیز خواست معطل پادگان و امكانات فراوان نباشند و با امكانات موجود درصدد آموزش و استقرار نیرو در جبهه‌ها برآیند و با رژیم فاسدی كه سال‌ها قبل مرحوم آیت‌الله حكیم آن را تكفیر كرد و ما هم آن را كافر می‌دانیم، مبارزه كنند و ملت و رزمندگان ایران هم هدفشان حمایت از مبارزه ملت عراق برای گرفتن سرنوشتشان به دست خودشان است. آیت‌الله منتظری امروز همچنین در دیدار اعضای شورای مركزی گزینش با ایشان بر رعایت شرح صدر و پرهیز از سخت‌گیری بی‌دلیل به‌خصوص در گزینش استادان دانشگاه‌ها، خودداری از تحقیر استادان متعهد و جلوگیری از دلسردی و نگرانی نیروهای متعهد تأكید كرد و خواست كه زمینه استفاده استادان و دانشجویان علاقه‌مند به اسلام و كشور از دانشگاه‌ها برای افزایش سطح علمی كشور فراهم شود و البته به آنها كه می‌خواهند از موقعیت و امكانات دانشگاه برای مقاصد ضداسلامی و ضدانقلابی سوء‌استفاده كنند، مجال ندهند.[۲۹]
گزارش -580
یكی از متهمان قاچاق سلاح در یك دادگاه امریكا به شركت در قاچاق سلاح به ایران اعتراف كرد. به گزارش یونایتدپرس: «خانم ویرجینیا ویلر چهل‌ساله در یك دادگاه فدرال در سندیهگو كالیفرنیا دررابطه‌با اتهامات وارده مبنی‌بر توطئه جهت فریب دولت امریكا و صدور غیرقانونی تجهیزات نظامی به ایران اعتراف به گناه كرد. همسر خانم ویلر نیز كه متهم به شركت در این عملیات بود، ماه گذشته به جرم خود اعتراف كرد. این زوج ازجمله 9 نفری هستند كه دادگاه فدرال سندیهگو آنان را به دزدی و صدور قطعات یدكی جنگنده‌های اف14 موسوم به "تام كت" به ایران مجرم شناخت. گفته می‌شود این زوج هنگامی‌كه در سال‌های 1981 تا 1984 در یك پایگاه هوایی نیروی دریایی امریكا در نورفلك ویرجینیا كار می‌كردند قطعاتی ازقبیل دستگاه‌های كنترل‌كننده سوخت هواپیما و همچنین قطعاتی را كه برای مصارف چرخ هواپیما به كار می‌رود، دزدیده‌اند. ارزش قطعات ربوده‌شده بیش از پانصد هزار دلار تخمین زده شده است. دادگاه مربوط به رسیدگی به پرونده شش نفر دیگر كه متهم به شركت در این عملیات می‌باشند در آینده تشكیل جلسه خواهد داد. یك بازرگان اهل سندیهگو - كه گفته می‌شود رهبریت این گروه را برعهده داشته - و همچنین یك تاجر ایرانی - كه در لندن دستگیر شده است - ازجمله این شش تن می‌باشند. به گفته مقامات فدرال امریكا، این قطعات یدكی از انبارهای نیروی دریایی این كشور به اروپا برده شده و سپس به ایران ارسال شده است. ایران قبل از سرنگونی رژیم شاه قریب به چهل فروند هواپیمای موسوم به تام‌كت خریداری كرده بود.»[۳۰]
گزارش -581
تركیه 50 فروند هواپیمای جنگنده از كانادا خریده كه آنها را در نزدیكی مرزهای ایران و تركیه مستقر خواهد كرد. تركیه درصدد تولید تجهیزات نظامی پیشرفته است. نشریه دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت خارجه به نقل از شماره امروز نشریه حریت چاپ تركیه، نوشته است: معاون وزیر دفاع كانادا طی سخنرانی در پارلمان این كشور ضمن تأیید خبر فروش 50 فروند هواپیمای نظامی به تركیه، گفت این هواپیماها در عرض شش ماه بعد از بازسازی و تعمیر در آلمان‌غربی، تحویل نیروی هوایی تركیه خواهند شد. حریت افزوده كه معاون وزیر دفاع امریكا در جوابِ اعتراض یونان گفت این هواپیماها دور از مرزهای قبرس و یونان و در پایگاهای نزدیك به مرزهای ایران و تركیه مستقر خواهند شد. از سوی دیگر، ژنرال باندلتون رئیس كمیسیون كمك‌های امریكا، گفت كه ما جهت كسب موافقت تركیه درزمینه سرمایه‌گذاری در صنایع دفاعی با تمام قدرت تلاش می‌نماییم. همچنین شركت وستینگهاوس امریكا جهت تولید مشترك تجهیزات الكترونیكی و رادار در تركیه اقدام به انتخاب شریك نموده و شركت اسلان خود را جهت تولید موشك‌های استینگر و تجهیزات الكترونیك هواپیمای اف16 آماده می‌سازد. طبق این گزارش، تركیه با مشاركت شركت‌های خارجی جهت تولید سلاح‌های نظامی از یك‌سو مایل است بر نفوذ خود در خاورمیانه بیفزاید و از سوی دیگر، درآمد مهمی با فروش سلاح به دست آورد و بخش مهمی از مشكلات اقتصادی خود را برطرف سازد. به نوشته نشریه وزارت خارجه، افزایش پایگاه‌های نظامی در شرق تركیه در چارچوب افزایش تلاش‌های نظامی اطلاعاتی ناتو نه‌تنها درجهت رقابت با شوروی است، بلكه خطری بالقوه برای جمهوری اسلامی ایران نیز به حساب می‌آید.[۳۱]
گزارش -582
شانزدهمین اجلاس وزیران خارجه كشورهای عضو سازمان كنفرانس اسلامی پس از پنج روز، جمعه‌شب (20/10/1364) به كار خود پایان داد. برخلاف میل و اصرار عراق و چند كشور حامی عراق، در این اجلاس قطعنامه‌ای درباره جنگ ایران و عراق صادر نشد. سیروس ناصری سرپرست هیئت اعزامی ایران به این اجلاس در مصاحبه‌ای دربارة نتایج این نشست گفت: «جمهوری اسلامی با استقامت و پایداری روی مواضع بحق خویش از یك‌سو و حضور مداوم و مستمر در مجامع بین‌المللی از سوی دیگر، موفق گردیده تا اعضای این مجامع را رفته‌رفته به مواضع غیرعادلانه‌ای كه تاكنون در قبال ایران اتخاذ كرده‌اند، آگاه نماید.» وی درباره دلیل عدم صدور قطعنامه‌ای درباره جنگ در اجلاس فاس گفت: «موضع ما این بود كه اگر قرار است كل مسئله جنگ تحمیلی مورد بحث قرار گیرد، تا متجاوز محكوم نشود، هیچ قطعنامه‌ای مورد تأیید ما نخواهد بود. ولی كنفرانس میتواند و موظف است به موضوع نقض مقررات بین‌المللی ازسوی رژیم عراق رسیدگی كند، اما عراق در مقابل سعی داشت تا كنفرانس قطعنامه‌ای مبنی‌بر خاتمه مخاصمات بدون هیچ‌گونه ذكری از متجاوز به تصویب برساند و حتی از عراق نیز به طریقی در قطعنامه قدردانی و تشكر شود.» سیروس ناصری گفت: «نهایتاً پس از ساعت‌ها بحث مستدل ازسوی هیئت نمایندگی ایران و علی‌رغم تمامی كوشش‌های عراق كه سعی داشت همچون گذشته نظرات خود را به‌زور بر كنفرانس تحمیل كند، اجلاس وزرا از اتخاذ هرگونه تصمیم اعم از قطعنامه یا بیانیه درمورد جنگ تحمیلی عاجز ماند.» رئیس هیئت نمایندگی ایران این موضوع كه كشورهای پاكستان، سوریه، الجزایر و گامبیا مواضع عادلانه جمهوری اسلامی ایران را درزمینه جنگ تحمیلی به‌خوبی درك كرده‌اند، موضوعی بسیار مهم اعلام كرد. سیروس ناصری همچنین با اشاره به اعتراض سوریه، لیبی و ایران به حضور مصر در اجلاس سازمان كنفرانس اسلامی و تصویب قطعنامه‌ای كه در آن از كشورهای عضو خواسته شده است روابط دیپلماتیك یا هرگونه روابط دیگری را با اسرائیل قطع كنند، گفت ایران، لیبی و سوریه ضمن حمایت از این قطعنامه، درمورد ضعف آن به‌دلیل اینكه برای مقابله با این نوع كشورها در قطعنامه هیچ اقدام عملی پیش‌بینی نشده اعتراض كردند.[۳۲] رادیو بیبیسی در گزارش امروز خود گفت: «قطعنامه مربوط به جنگ ایران و عراق باعث مشاجرات تندی بین هیئت‌های این دو كشور شد و آخرین قطعنامه‌ای بود كه پیش‌نویس آن در كمیته سیاسی تنظیم شد. در جلسه بحث دیروز طارق عزیز گفت ایران می‌خواهد اراده و نظر خود را بر عراق تحمیل كند. در مقابل هیئت ایران - كه ریاست آن را سیروس ناصری مدیركل اداره روابط بین‌المللی وزارت خارجه ایران بر عهده دارد - گفت كه قبل از درخواست پایان دادن به جنگ، عراق باید به‌عنوان متجاوز محكوم شود. به گفته منابع كنفرانس اسلامی، متن پیش‌نویس یك قطعنامه اختلاف‌برانگیزی كه ازسوی عراق و یازده كشور دیگر پیشنهاد شده بود و در آن از آمادگی بغداد به مذاكره تجلیل شده بود و از ایران دعوت شده بود كه این كشور همین رویه را در پیش گیرد، تغییر كرده و در قطعنامه جدید فقط از دو كشور خواسته شده است كه برای برقراری صلح تلاش و با كمیته حسن‌نیت كنفرانس اسلامی نیز همكاری كنند. منابع كنفرانس همچنین می‌گویند كه كمیته حسن‌نیت كنفرانس اسلامی به تلاش‌های خود برای برقراری صلح میان ایران و عراق همچنان ادامه خواهد داد.»[۳۳] رادیو بیبیسی در گزارش بعدی خود اعلام كرد كه در بیانیه نهایی اجلاس هیچ‌گونه اشاره‌ای به موضوع جنگ نشده است. بیبیسی افزود كه به گفته منابع كنفرانس، پیرزاده دبیركل كنفرانس اسلامی گفت كه وجود اختلاف‌نظرها، نفوذ و همبستگی كشورهای مسلمان را تضعیف می‌كنند. به گفته بیبیسی، این اختلاف‌نظرها به حدی شدید بود كه حتی درمورد انتخاب عبارات قطعنامه مربوط به جنگ ایران و عراق در كنفرانس اتفاق‌نظر حاصل نشد.[۳۴] خبرگزاری فرانسه نیز اعلام كرد این كنفرانس بدون اینكه بتواند دیدگاه‌های ایران و عراق درمورد جنگ را به یكدیگر نزدیك نماید پایان یافت. بنا بر این گزارش، اجلاس فوق كه در پشت درهای بسته برگزار شد تمام قطعنامه‌های سیاسی بجز قطعنامه مربوط به جنگ ایران و عراق را تصویب كرد.[۳۵]
گزارش -583
امام خمینی درمورد رسیدگی نشدن به اموال نامشروع طاغوتیان و خان‌ها اظهار نگرانی كرده و خواستار رسیدگی سریع به پرونده آنها شده است. نشریه گزارش با درج این خبر افزوده است كه یكی از موانع مهم رسیدگی و مصادرة اموال سرمایه‌داران طاغوتی، توصیه‌هایی است كه مانع تحقیق و بررسی همه‌جانبه در مراحل ابتدایی رسیدگی به پرونده آنها و نیز به‌صورت عامل فشاری روی دستگاه قضایی به‌هنگام صدور حكم نهایی می‌گردد به‌طوری‌كه پاسخ‌گویی به آنها باعث اتلاف قسمت اعظم اوقات دادیاران، قضات و دست‌اندركاران امور قضایی در بخش اقتصادی شده است. دراین‌میان افرادی نیز وجود دارند كه به تبانی با سرمایه‌داران طاغوتی پرداخته و با سوء‌استفاده‌های فراوانی به طمع كسب پول‌های هنگفت درجهت رفع مصادرة اموال آنان كوشش می‌كنند.[۳۶]
گزارش -584
امام‌جمعه تهران در خطبه‌های نمازجمعه امروز به مسائل مهم جهان در هفته گذشته و تأثیرات انقلاب اسلامی بر تحرك و بیداری ملت‌های تحت ستم و اضطراب مستكبران از آن پرداخت. آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به وقایع افریقا، مصر، خاورمیانه و لبنان گفت: «ببینید استكبار جهانی امریكا و صهیونیست چطور احساس وحشت می‌كنند و از یك موجی كه آنها را به فنا تهدید می‌كند می‌لرزند.» وی همچنین به الگو شدن انقلاب اسلامی اشاره كرد و افزود: «همه دنیای سوم به‌حسب مراتب نزدیكی و دوری كه به ما دارند، یك بوی خوشی را شنیدند و مجذوب شدند و دارند دنبال آن می‌روند.» امام‌جمعه تهران درباره تهدیدها علیه لیبی گفت كه مسئلة لیبی و تهدید قدرت‌های استكباری و عكس‌العمل شجاعانه مردم و دولت لیبی و اعلام پشتیبانی قدرتمندانه جمهوری اسلامی و برخی كشورهای دیگر به عقب‌نشینی تهدیدكنندگان انجامید. وی افزود كه امروز شمال و جنوب افریقا و دو نقطة محوری این قاره مظلوم به یك حركت شجاعانه‌ای دست زده‌اند. اكثر مردم افریقای جنوبی - كه زیر شلاق ستم غاصبان اروپایی حاكم بر این كشور جان می‌دهند و هیچ‌یك از سازمان‌های مدعی احیای حقوق مظلومان به داد آنها نرسیدند - بیدار شده و فریاد برآورده‌اند و حوادث امیدبخشی درحال گذر است كه با تقویت آنها و تقویت كشورهای تازه به استقلال رسیده افریقا كه در خط مقدم جبهه افریقای جنوبی هستند، به سقوط رژیم نژادپرست غاصب كمك خواهد كرد. این از وظایف ماست كه انشاءالله انجام می‌دهیم. از این مهم‌تر و برای استكبار جهانی خطرناك‌تر شمال افریقا یعنی مصر است. مصر یكی از كشورهای پیشرو تفكر جدید اسلامی و احیای ارزش‌های اسلام در مقابل ارزش‌های تحمیل‌شده غربی است و بانگ مبارزه با فرهنگ غربی اول از آنجا شروع شد و از معدود كشورهایی بود كه صدای بازگشت به اسلام سر می‌داد. چنین كشوری در چند سال اخیر دچار مذلت‌بارترین وضعیت ممكن شده است. رئیس‌جمهور در ادامه با اشاره به پیمان كمپ دیوید میان مصر و اسرائیل و تاریخچه‌ای از مبارزات مصر و فلسطین با صهیونیست‌ها و گسترش اشغالگری اسرائیل و نیز سركوب عواطف و احساسات ملت در دورة سادات و مبارك، افزود: ملت مصر از همه اینها احساس حقارت و خفت می‌كرد، گلوله‌ای كه از تفنگ این جوان مظلوم مصری (سلیمان خاطر) درآمد، كار خود او نبود، احساسات شخصی او نبود، مسئله‌ای سردستی و زودگذر نبود، این تجسم آرزوها و احساسات و عقده‌های فروخورده و كوبیده‌شده ملت مصر بود. وی با اشاره به فریاد "الله‌اكبر" سلیمان خاطر هنگام شلیك گلوله و بیان اینكه این شعار انقلاب اسلامی و شعار اسلام است، شعار قوم‌گرایی و ملی‌گرایی نیست و كسانی كه به نام او و برای مظلومیت او در مصر تظاهرات می‌كنند، آنها هم به‌دنبال اسلام‌اند، پس انقلاب و نهضتی كه در مصر شروع شده، یك نهضت اسلامی است. آن چیزی كه دستگاه‌های استكباری را به‌شدت متوحش كرده و رو به افزایش است و فقط مصر نیست و در همه كشورهای اسلامی رو به گسترش است، همین است و اگر امریكا و صهیونیسم به بهانه‌ای كوچك و نامعقول دولت لیبی را تهدید به حمله و محاصره اقتصادی می‌كنند به‌دلیل همین وحشت از گسترش این موج عظیم است. آیت‌الله خامنه‌ای افزود: «شما رزمندگان عزیزی كه در ارتش، سپاه، ژاندارمری و در جاهای دیگر دارید تلاش می‌كنید بدانید كه محور و مركز این هیجان عظیم جهانی و این موج رو به گسترش كه در دنیای اسلام به وجود آمده شما هستید و انقلاب شما است و درحقیقت همه عصبانیت‌های استكبار جهانی از شما است اما آنها باید از خشم بمیرند و انقلاب اسلامی روزبه‌روز پربارتر و ثمربخش‌تر بشود. ... همین كاروان‌های كربلا چه پدیده عظیمی است. امروز باز برادران عزیز گیلانی ما در اینجا حضور دارند. در هفته گذشته از یك شهر و استان و همین‌طور هفته‌های پیش از استان دیگر از همه استان‌های كشور یك بار و دو بار كاروان‌های كربلا راه افتادند و یا دارند راه می‌افتند و مایل‌اند و آماده‌اند كه حركت كنند و این، همان هیجان الهی است كه مبتنی‌بر احساسات هم نیست، مبتنی‌بر استدلال است، مبتنی‌بر تحلیل درست است، مبتنی‌بر منطق است. چون ملت ما می‌دانند كه چقدرت نقششان نقش حساسی است و این جمهوری اسلامی، این نقش را دارد لذا ما از همه ملت‌هایی كه در دنیا به نام اسلام یا به نام مبارزه با استكبار جهانی دارند مبارزه می‌كنند حمایت می‌كنیم. ... ما این حمایت را با روش‌های مختلف با زبان‌های مختلف با موضع‌گیری‌های عملی گوناگون همیشه گفته‌ایم و باز هم این را به دنیا خواهیم گفت و ثابت خواهیم كرد و همین سفری كه خود بنده انشاءالله به بعضی از كشورهای افریقایی خواهم داشت بزرگ‌ترین هدفش یا اصلی‌ترین هدفش این است كه ما با حضور در كشورهای افریقایی تانزانیا، موزامبیك، آنگولا و زیمبابوه كه هم‌مرز با افریقای جنوبی هستند و زیر فشار مزدوران افریقای جنوبی هستند و افریقای جنوبی مثل یك زالو خون مردم خودش را می‌مكد و علیه این كشورها تعرض و تجاوز دارد ما با حضور در این كشورها می‌خواهیم حضور جمهوری اسلامی را در افریقا ثابت و مدلل كنیم و تجسم ببخشیم. جمهوری اسلامی در داخل مرزهای ایران نیست هرجا كه فریاد حق‌طلبانه ضداستكباری و ضدامریكایی باشد جمهوری اسلامی در آنجا حضور دارد و ما با حضور خودمان، حضور جمهوری اسلامی را و حضور ملت انقلابی و مسلمان ایران را در پشت مرزهای افریقای جنوبی خبیث و ظالم به دنیا نشان می‌دهیم و به آن ملت مبارز دلگرمی می‌دهیم و به ملت‌هایی كه دارند با ظلم مبارزه می‌كنند، حمایت خودمان را اعلام می‌كنیم.»[۳۷]
گزارش -585
نخست‌وزیر جمهوری اسلامی امروز در دیدارِ دكتر فرهادی وزیر فرهنگ و آموزش عالی و مسئولان این وزارتخانه و رئیسان دانشگاه‌های كشور با وی، دانشگاه را مركز مبادلات علمی و فرهنگ‌های مختلف در جهان خواند و با ضروری دانستن باز بودن درهای مراكز علمی به روی تجارب و پیشرفتهای علمی جهان، بر لزوم حفظ سلامت دانشگاه و انقلاب از نفوذ فرهنگ‌های منحط بیگانه و نیز توجه دانشگاه به نیازهای كشور تأكید كرد. طبق اعلام روابط عمومی نخست‌وزیری در این دیدار میرحسین موسوی ضمن استقبال از تكیه وزارت فرهنگ و آموزش عالی بر نیروهای متعهد و حزب‌اللهی دانشگاه‌ها، گفت: حركت‌های انقلابی و قوی در دانشگاه‌ها و پیوند آنها با جامعه و جنگ میتواند روح تازه‌ای به كالبد نظام دانشگاهی كشورمان بدمد و موجب رشد دانشگاه و انقلاب شود. وی دانشگاه را مركز مبادلات علمی و فرهنگی جهان خواند و گفت كه از دانشگاه انتظار است دانش و تجربیات گسترده انسانها را از دنیای خارج به درون دانشگاه‌های ما انتقال دهد، اما با كنترل و برنامهریزی دقیق؛ در غیر این صورت مبدأ خطری برای نفوذ فرهنگ‌های منحط خارجی و صدمه به جامعه است. لذا طبیعی است نیروهای متعهد و مسئولین ما به سلامت دانشگاه - كه درحقیقت تضمین‌كننده سلامت انقلاب است - حساسیت داشته باشند. نخست‌وزیر تصریح كرد كه دانشگاه بیگانه با مصالح كشور و اسلام و مصالح گوناگون یك نظام درحال جنگ با قدرت‌های بزرگ، دانشگاهی متناسب با نیازهای جمهوری اسلامی نیست و نمی‌تواند نیروهای ارزنده‌ای را برای پیشبرد اهداف انقلاب تربیت كند و الحمدلله شاهد هستیم كه این ارتباطات درحال گسترش است و روزبه‌روز اهمیت بیشتری پیدا می‌كند. آقای موسوی بر ضرورت باز بودن درهای مراكز علمی و دانشگاهی به روی تجربه‌ها و پیشرفتهای علمی جهان برای داشتن محیطی زنده و تعالی انقلاب و جلوگیری از عقب‌ماندگی، تأكید كرد. وی با اشاره به ضایعات ناشی‌از نفوذ فرهنگ بیگانه در دانشگاه‌ها قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، دانشگاه را پشتوانه استقلال و قدرت جمهوری اسلامی ایران در برخورد با قدرت‌های استكباری و تأمین رفاه معقول و بهره‌گیری از منابع بیكران خدادادی در كشور خواند و تأكید كرد كه لازمه بهره‌گیری از این ارزش‌ها، پاك و سالم بودن محیط دانشگاه است. وی هوشیاری و احساس خطر نیروهای متعهد و حزب‌الله را دراین‌باره یادآور شد. نخست‌وزیر افزود: یكی از وظایف خطیر دانشگاه‌ها باز كردن دورنمای آینده بر روی انسانها و گشودن راه‌های بسته است و اگر بتوانیم راه‌گشای نیروهای متعهد و خلاق كشورمان باشیم، آنها پیشرفت می‌كنند و ما را پشت سر خواهند گذاشت و آینده انقلاب اسلامی را تضمین خواهند كرد. این حركت شایسته میسر نیست مگر اینكه رؤسای دانشگاه‌ها دائماً نیاز ارتباط با جریان‌های پیشرفته علوم در جهان را احساس كنند. نخست‌وزیر تأكید كرد كه مشكلات ناشی‌از جنگ نباید مانع از پیشرفتهای ما شود، با تلاش بیشتر و ایمان قوی‌تر باید مشكلات را جبران كنید.[۳۸]
گزارش -586
نخست‌وزیر ایران در مصاحبه با روزنامه گونش چاپ تركیه، درباره روابط ایران با سوریه و یمن دمكراتیك، تأثیر رابطه اردن و سوریه بر روابط سوریه با ایران، نقش ایران در لبنان و روابط ایران و تركیه اظهار نظركرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی از آنكارا به نقل این مصاحبه پرداخته و نوشته است: میرحسین موسوی درمورد روابط اخیر اردن و سوریه گفت كه علی‌رغم مذاكرات بین اردن و سوریه روابط ما با سوریه ادامه دارد. مدتی قبل، نخست‌وزیر سوریه از ایران دیدار كرد و با وی درمورد روابط و مسائل دو كشور تبادل‌نظر كردیم. با اجرای سیاست ضدامپریالیستی و ضدصهیونیستی و ضد رژیم صدام، با سوریه هم‌عقیده‌ایم و سیاست هماهنگ و مشتركی را دنبال می‌كنیم. با جبهه‌های مقاومتی كه برعلیه اسرائیل مبارزه می‌كنند، روابط خوبی داریم. با جمهوری دمكراتیك یمن هم روابط حسنه‌ای داریم و نفت ما در پالایشگاه‌های یمن دمكراتیك تصفیه می‌شود و دراین‌زمینه به ما كمك می‌كند. نزدیكی بین اردن و سوریه به روابط سیاسی و اقتصادی ما با سوریه ضرر نخواهد رساند. آقای موسوی افزود ما ازطریق سوریه با لبنان رابطه داریم و با برادران لبنانی مستقیماً در ارتباطیم و در نظر داریم كه مسئله لبنان را به شكل مناسبی با همكاری برادران سوری حل كنیم. البته به‌غیر ازطریق سوریه از طرق دیگری هم با برادران لبنانی در ارتباطیم. نخست‌وزیر درباره روابط سیاسی ایران و تركیه گفت: در ملاقات با آقای اوزال كلیه مسائل را مطرح كردیم. وی افزود كه اشخاصی درصددند روابط مفید دو كشور را با تبلیغات سوء و تحریك و تشویش خراب كنند ولی آنها به‌اندازه‌ای كه بتوانند منافع اساسی دو ملت را از بین ببرند، قوی نیستند. روزنامه گونش نظر نخست‌وزیر را درمورد اینكه گفته می‌شود ایران برای پشتیبانی از نیروهای بارزانی، سلیمانیه را بمباران می‌كند، پرسید. آقای موسوی پاسخ داد كه بله چند بار مناطق نظامی سلیمانیه را بمباران كرده‌ایم و بمباران‌های اخیر در جواب بمباران مناطق مسكونی و تأسیسات غیرنظامی ایران توسط عراق صورت گرفته است. نه‌تنها سلیمانیه در همه جبهه‌ها به حملات و تجاوزات رژیم عراق جواب داده‌ایم.[۳۹]
گزارش -587
درپی تقاضای شهروندان كشور سیرالئون برای حضور در جبهه‌های جنگ، رضا حمیدی رایزن فرهنگی ایران در این كشور، ضمن رد این درخواست گفت: «از هنگام برقراری روابط سیاسی بین ایران و سیرالئون در سه سال قبل، تاكنون صدها داوطلب با مقامات ایران در فری‌تاون تماس گرفته‌اند ولی سفارت پیشنهاد آنها مبنی‌بر عزیمت به جبهه جنگ را به‌خاطر اینكه این كار فقط موجب به وجود آمدن مشكلات زیادی برای ایران خواهد بود، نپذیرفته است. خبرگزاری آلمان با اعلام این خبر افزود: حمیدی این سخنان را دررابطه‌با گزارش‌های راجع به داوطلبی 150 تن از اتباع سیرالئون برای جنگ به نفع ایران عنوان كرد.»[۴۰]
گزارش -588
یك هیئت پارلمانی ژاپن امروز وارد تهران شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، آقای ماسایوكی فوجیو نمایندة پارلمان ژاپن، رئیس شورای سیاست‌گذاری حزب لیبرال دمكرات و رئیس انجمن پارلمانی ایران و ژاپن در بدو ورود به تهران، خود را فرستاده ویژه نخست‌وزیر ژاپن و هدف از سفرش را ابلاغ احساسات دوستی مردم ژاپن به مردم ایران و پاسخ به سفر آقای هاشمی و مذاكره با مقامات ایران درباره تقویت و گسترش روابط حسنه دو كشور اعلام كرد. این هیئت بعدازظهر امروز با حضور بر مزار شهیدان آیت‌الله بهشتی، رجایی و باهنر، ادای احترام كردند.[۴۱] خبرگزاری رویتر در تفسیری دربارة این سفر آورده است: «منابع دیپلماتیك می‌گویند كشورهای خارجی كه از هم‌اكنون به امكانات تجاری قابل‌توجهی - كه پس از جنگ پنج‌ساله با عراق در ایران غنی از نفت پیش‌بینی می‌شود - چشم دوخته‌اند، مشتاقانه درپی فرصت‌های مناسب برای محكم كردن وضعیت خود دربرابر ایران می‌گردند. ایران نیز این دیدارها را فرصت‌های باارزشی می‌داند كه با استفاده از آن قدرت‌های خود را بدون واسطه به شخصیت‌های خارجی نشان می‌دهد و سعی كند آنها را به كاستن حمایت خود از عراق و رئیس‌جمهور آن كشور متقاعد سازد. بعضی از مقامات ایرانی می‌گویند كه به اعتقاد آنها اگر حمایت خارجی از صدام حسین قطع شود وی سرنگون خواهد شد.»[۴۲]
گزارش -589
وزیر امور خارجه هند در رأس هیئتی بلندپایه امروز وارد تهران شد. وی به‌منظور شركت در سومین اجلاس كمیسیون مشترك جمهوری اسلامی ایران و هندوستان به ایران سفر كرده است. برخی رسانه‌ها گفته‌اند مسئله جنگ ایران و عراق ازجمله مسائلی است كه در این سفر بررسی خواهد شد.[۴۳] رادیو بیبیسی درمورد اهمیت این سفر به‌عنوان فرستاده‌ای از كشوری كه ریاست جنبش غیرمتعهدها را به عهده دارد گفت: «از زمان انقلاب ایران تاكنون روابط بازرگانی ایران و هندوستان رو به تضعیف داشته و امروز وزیر خارجه هندوستان آقای باگات به تهران سفر كرد تا شاید آب رفته را دوباره به جوی بازگرداند. به گفته منابع رسمی در دهلی، مأموریت وزیر خارجه هندوستان محدود اما روشن است. مقصود او از سفر به تهران آن است كه دریابد آیا دولت ایران سنگ آهن یا ساچمه سنگ آهن را از هندوستان خریداری خواهد كرد یا نه و در غیر این صورت ایران چگونه می‌خواهد مسائلی را كه به‌علت پرداخت وام ازسوی ایران به هندوستان بروز كرده برطرف كند؟ علاوه‌براین، وزیر خارجه هندوستان احتمالاً امكان بهبود روابط اقتصادی ایران و هندوستان را در سایر زمینه‌ها نیز بررسی خواهد كرد. بیبیسی با اشاره به بهبود روابط اقتصادی هند و عراق و مشاركت هند در چهار پروژه بزرگ ساختمانی و مهندسی، افزود: دولت هندوستان در مقام ریاست جنبش غیرمتعهدها برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق نقش فعالی داشته است و ظاهراً ایران و عراق نیز به اهمیت نقش هندوستان در برقراری صلح واقف‌اند.[۴۴]
گزارش -590
در قطعنامه پایانی اجلاس سازمان كنفرانس اسلامی، از استقلال لیبی حمایت و تحریم امریكا علیه لیبی تقبیح، حمله اسرائیل به مقر ساف محكوم، از تشكیل اجلاس بین‌المللی درمورد خاورمیانه حمایت و با اشغال بیت‌المقدس مخالفت و خواستار عقب‌نشینی اسرائیل از جنوب لبنان شده است. خبرگزاری قطر از فاس گزارش داد كه وزیران خارجه كشورهای شركت‌كننده در بیانیه‌ای ضمن تقبیح اقدام امریكا در تحریم لیبی، از مردم لیبی در دفاع از استقلال و تمامیت ارضی كشور خود حمایت كردند. در شانزدهمین كنفرانس كشورهای اسلامی، حمله اسرائیل به مقر ساف در تونس محكوم شد و شركت‌كنندگان در كنفرانس از تصمیم مجمع عمومی سازمان ملل در تشكیل یك اجلاس بین‌المللی درمورد خاورمیانه با شركت نمایندگان سازمان آزادی‌بخش فلسطین، شوروی، امریكا و سایر اعضای دائمی شورای امنیت استقبال كردند. كنفرانس اسلامی از اعضا خواست در مخالفت با تصمیم اسرائیل در اشغال بیت‌المقدس بسیج شوند و كشورهایی را كه این تصمیم اسرائیل را به رسمیت می‌شناسند، مورد تحریم اقتصادی و سیاسی قرار دهند. وزیران خارجه كشورهای اسلامی از شورای امنیت خواستند مسئله تجاوز اسرائیل به جنوب لبنان را مورد بررسی قرار داده و خواستار عقب‌نشینی فوری نیروهای اسرائیل از این منطقه گردد. از امریكا نیز خواسته شد از حمایت نظامی و اقتصادی از اسرائیل خودداری كند. ازجمله مسائل دیگری كه در بیانیه ذكر گردیده، مسئله اقلیت‌‌های مسلمان ترك در بلغارستان، مسئله افغانستان، مبارزه مردم افریقای جنوبی و مردم نامیبیا بود. كنفرانس اسلامی از اقدام برخی كشورها در ازسرگیری رابطه با اسرائیل ابراز تأسف كرد.[۴۵]
گزارش -591
سازمان جهاد اسلامی با اعلام وخامت حال یكی از گروگان‌های فرانسوی، دولت فرانسه را مسئول هر اتفاقی اعلام كرد كه ممكن است برای او بیفتد. خبرگزاری فرانسه گزارش داد: «سازمان مخفی جهاد اسلامی اعلام كرد كه یكی از گروگان‌های فرانسوی به‌شدت بیمار است و ممكن است نتواند جان سالم از این بیماری به در ببرد. در اعلامیه جهاد اسلامی خطاب به دولت فرانسه و شخص فرانسوا میتران آمده است كه دولت فرانسه مسئولیت هر اتفاقی را كه ممكن است برای این گروگان روی دهد به عهده دارد چراكه در پذیرفتن درخواست‌های این سازمان دچار شك و تردید شده است.»[۴۶] خبرگزاری جمهوری اسلامی از پاریس گزارشی از واكنش رسانه‌های فرانسوی دراین‌باره تهیه كرده كه بخشی از آن چنین است: روزنامه فیگارو دراین‌باره نوشته است: «این تغییر ناگهانی در رویه جهاد اسلامی به هنگامی روی می‌دهد كه گفتوگوهای دشوار و حساسی بین پاریس، دمشق و تهران جریان دارد و بدون تردید منظور از شانتاژ وحشتناكی كه تروریست‌ها اعمال كرده‌اند این است كه آخرین اشكال‌تراشی‌های دولت فرانسه برطرف شود و مذاكرات جاری به ثمر برسد.» وزیر امور اجتماعی و همبستگی ملی و سخنگوی دولت فرانسه نیز گفت كه دولت فرانسه با تمام كشورهای مسئول در منطقه خارومیانه در تماس دائمی است و برای آزادی هرچه زودتر گروگان‌ها آنچه كه بایدوشاید انجام داده است. همچنین خبرنگار كانال 2 تلویزیون فرانسه با اشاره به اینكه در مذاكرات فرانسه و ایران پیشرفتهای محسوسی حاصل شده گفت به نظر می‌رسد ربایندگان یعنی افراد گروه حزب‌الله در بیانیة خود مطالباتی دارند كه دولت فرانسه درحال‌حاضر نمی‌تواند با آنها موافقت نماید. كانال 1 تلویزیون فرانسه نیز با اعلام این خبر در صدر اخبار خود، بیش از همه به خواسته ربایندگان، یعنی آزادی همه یا لااقل 2 تن از اعضای كماندویی كه قصد داشتند شاهپور بختیار را به قتل برسانند اشاره كرد. خبرنگار این تلویزیون گفت: فرانسه نهایت سعی خود را نموده تا به این درخواست پاسخ مثبت ندهد. تصمیم دراین‌مورد - كه مستقیماً به شخص میتران مربوط می‌شود - به‌خصوص پس از سوءقصد‌های رم و وین، امر بسیار دشواری است.[۴۷]
گزارش -592
سوریه همچنان برای اجرای توافقنامه دمشق - كه میان سه گروه شبه‌نظامی لبنان امضا شده است - تلاش می‌كند، لیكن رئیس‌جمهور لبنان از اجرایی شدن آن طفره می‌رود. علامه فضل‌الله نیز به‌طور ضمنی و حزب‌الله لبنان نیز صریحاً مخالفت خود را با این موافقت‌نامه اعلام كرده‌اند. یونایتدپرس از بیروت گزارش داد: سوریه امروز مقامات سه گروه شبه‌نظامی اصلی لبنان را برای بررسی چگونگی اجرای قرارداد صلح این كشور به دمشق فراخواند، اما امین جمیل رئیس‌جمهوری مارونی لبنان بار دیگر دیدار و مذاكرات با حافظ اسد رئیس‌جمهوری سوریه را به تأخیر انداخت. ولید جنبلاط رهبر دروزی‌های لبنان گفت كه امین جمیل سعی می‌كند اجرای قرارداد صلح را به تأخیر بیندازد. بااین‌حال، نمایندگان سه گروه شبه‌نظامی اصلی لبنان كه قرارداد صلح را امضا كرده‌اند، امروز در دمشق گرد آمدند تا درباره چگونگی اجرای آتش‌بس كامل و آغاز اصلاحات سیاسی با عبدالحلیم خدام معاون ریاست‌جمهوری سوریه مذاكره كنند. به نوشته روزنامه النهار چاپ بیروت امین جمیل رئیس‌جمهور لبنان بااینكه گفته است از كلیه تلاش‌های صلح پشتیبانی می‌كند، از تأیید آشكار این موافقت‌نامه خودداری كرده و محافظان او هفته گذشته سعی كردند ایلی حبیقه را - كه قرارداد صلح را با جنبش امل و دروزی‌ها امضا كرد - به قتل برسانند. نبیه بری رهبر امل و ولید جنبلاط رهبر دروزی‌ها گفته‌اند آنچه را كه امضا كرده‌اند، نمی‌تواند تغییر یابد. روزنامه طرف‌دار سوریه الشرق نیز نوشته است كه جمیل موافقت مشروط خود را با قرارداد صلح اعلام كرده و آن را می‌پذیرد اما همچنین خواهان تضمین‌هایی برای حفظ موقعیت خود در رژیم لبنان است.[۴۸] از سوی دیگر، علامه فضل‌الله در مراسم نمازجمعه این هفته بیروت، بر لزوم تقویت نیروهای مقاومت در جنوب لبنان و ادامه مبارزات آزادی‌بخش مردم مسلمان این كشور با نیروهای صهیونیستی تأكید كرد و با اشاره به توافقنامه سه‌جانبه دمشق گفت: مهم‌ترین بخش هر توافقی در بحران لبنان وحدت نیروها برای مبارزه با اسرائیل است و این امری است كه بعضی از طرف‌ها آمادگی پذیرش آن را ندارند و حتی حاضر نیستند یك گلوله به‌سوی نیروهای اسرائیلی شلیك كنند و این مسئله موفقیت هر توافقی را تهدید می‌كند.»[۴۹] خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داد كه حزب‌الله لبنان قرارداد سه‌جانبه كه با نظارت سوریه امضا شده را رد كرده است.[۵۰] اما رادیو اسرائیل چنین ادعا كرد: «برخی كشورهای خارجی كه دارای اغراض خصوصی در لبنان می‌باشند اهالی این كشور را به رد این موافقت‌نامه و ادامه هرج‌ومرج و كشت‌وكشتار تشویق و تحریك می‌كنند. ... ایران یكی از مخالفان جدی توافق بین طوایف لبنان است و می‌كوشد تا در آن كشور حكومت جمهوری اسلامی دست‌نشانده رژیم تهران به وجود آورد.»[۵۱]
منابع و مآخذ روزشمار 1364/10/20
- ↑ سند شماره 15065/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی مانور و طرح تقسیم توپخانه عملیات والفجر8 (20/10/1364، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، نوار شماره 17067)، راوی: محمدابراهیم سنجقی، صص 17 - 1.
- ↑ سند شماره 17498/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) برای بررسی طرح مانور ارتش و سپاه (20/10/1364، پادگان تیپ2 دزفول، نوار شماره 17028)، راوی: محمد درودیان، صص 11 - 1.
- ↑ همان، صص 15 - 11.
- ↑ همان، صص 20 - 16.
- ↑ سند شماره 17499/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: بررسی طرح مانور عملیات والفجر8 در جلسه ستاد خاتم‌الانبیا(ص) (20/10/1364، پادگان تیپ2 دزفول، نوار شماره 17029)، راوی: محمد درودیان، صص 15 - 1.
- ↑ همان، صص 20 - 16.
- ↑ سند شماره 17486/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: بررسی طرح مانور عملیات والفجر8 در جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (20/10/1364، پادگان تیپ2 دزفول، نوار شماره 17030)، راوی: محمد درودیان، صص 10 - 3.
- ↑ همان، صص 22 - 11.
- ↑ سند شماره 17487/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم برای بررسی طرح عملیات والفجر8 (20/10/1364، پادگان تیپ2 دزفول، نوار شماره 17031)، راوی: محمد درودیان، صص 1 و 2.
- ↑ همان، صص 16 - 2.
- ↑ همان، صص 15 - 11.
- ↑ سند شماره 17488/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 37 - 6.
- ↑ سند شماره 17488/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 48 - 38.
- ↑ سند شماره 17522/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) برای بررسی طرح مانور عملیات والفجر8 (20/10/1364، پادگان تیپ2 دزفول، نوار شماره 17033)، راوی: محمد درودیان، صص 11 - 1.
- ↑ همان، صص 26 - 16.
- ↑ همان، صص 20 - 16.
- ↑ همان، صص 28 - 27.
- ↑ اكبر هاشمی رفسنجانی، امید و دلواپسی، (كارنامه و خاطرات سال 1364)، به اهتمام سارا لاهوتی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ دوم، 1387، صص 377 و 388 (پاورقی).
- ↑ روزنامه اطلاعات، 26/10/1364، ص2.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، ص1.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص14.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 299، 23/10/1364، ص2.
- ↑ وزارت اطلاعات، نشریه گزارش روزانه، شماره 142، 21/10/1364، ص2.
- ↑ سند شماره 374364 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی كل سپاه، 23/10/1364، منطقه سردشت 20/10/1364.
- ↑ سند شماره 144146 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی كل سپاه، 28/10/1364، ص2، سردشت، 20/10/1364.
- ↑ همان، صص 28 - 27.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 297، 21/10/1364، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 20/10/1364.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 22 - 21.
- ↑ دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، نشریه شماره 198/3، 5/11/1364، صص 7 و 8.
- ↑ روزنامه كیهان، 22/10/1364، ص2.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 297، 21/10/1364، صص 28 - 26، رادیو بیبیسی، 20/10/1364.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، صص 13 - 12، 22/10/1364، رادیو بیبیسی، 21/10/1364.
- ↑ همان، صص 4 و 5.
- ↑ واحد سیاسی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 17، 20/10/1364، صص 30 - 27.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 21/10/1364، صص 9 و 10.
- ↑ سند شماره 17488/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 48 - 38.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 297، 21/10/1364، صص 7 و 8، آنكارا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 20/10/1364.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 20 و 21، فری تاون - خبرگزاری آلمان، 21/10/1364.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، صص 2 و 3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 17 و 18، تهران - خبرگزاری رویتر، 21/10/1364.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص3.
- ↑ واحد مركزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 21/10/1364، صص 8 - 7.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص16.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص2.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 31 و 33، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/10/1364.
- ↑ روزنامه كیهان، 21/10/1364، ص24.
- ↑ روزنامه ابرار، 22/10/1364، ص12.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص20.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، ص36.