1362.05.08

روزشمار جنگ سال 1362 1362.05.08
نام‌های دیگر	هشت مرداد
تاریخ شمسی	1362.05.08
تاریخ میلادی	30 ژوئیه 1983
تاریخ قمری	19 شوال 1403

1360.05.08

1361.05.08

1363.05.08

1364.05.08

1365.05.08

1366.05.08

1367.05.08

1. یگان‌های شرکت‌کننده در عملیات والفجر۳ که در آخرین ساعت روز گذشته آغاز شد در همان دقایق اولیه موفق شدند از میادین مین در خط مقدم و کانال‌ها عبور کرده و مسافت حدفاصل خط حد خود تا دشمن را طی کنند. بنابراین یگان‎های مذکور در محورهای مختلف با دشمن درگیر شدند و موفقیت‌هایی نیز به دست آوردند. براساس گزارش فرماندهی لشکر۵ نصر، این یگان در محور راست موفق شد ارتفاع نمه‎کلان‌بو و چندین ارتفاع در حد مأموریت خود را تصرف کرده و با پیشروی به‎سمت جنوب ارتفاع نمه‎کلا‌ن‎بوی کوچک را هم تصرف کند. در محور چپ نیز نیروهای یگان یادشده خود را به ارتفاعات عراق نزدیک کردند، ولی به‌علت استقرار دشمن روی این ارتفاعات و تسلط دید و تیر آن، امکان گشودن معبر و پاک‌سازی میدان مین مقدور نشد و نیروها فقط موفق شدند بخشی از ارتفاع ۳۳۰، ۳۲۵ و ۳۴۳ را تصرف کنند. در تصرف ارتفاع کله‎قندی ۳۹۰ به‌علت مقاومت دشمن، نیروهای این محور به مشکل اساسی برخورد کردند و درپی آن بودند که این ارتفاع را دور زده و به تصرف درآورند. در محور عملیات تیپ۲۱ امام رضا(ع) نیز این یگان موفق شد در ساعات اولیه حدود ۷۰ درصد از اهداف خود را تصرف کند. در ادامه یگان مزبور پاسگاه دراجی را محاصره کرد و درنتیجه به تصرف درآورد و ۶۰ تن از افراد دشمن را به اسارت گرفت. گروه‎های مهندسی نیز هم‎زمان با پیشروی نیروها پابه‎پای آنها با لودر و بولدوزر خاکریزی برای خط پدافند جدید در چپ و راست جاده‌ احداث کردند که به عقبه تیپ۲۱ امام رضا(ع) متصل بود. در محور عملیاتی لشکر۴۱ ثارالله(ع) که تصرف ارتفاعات قلاویزان مهم‎ترین هدف این یگان بود، باوجود خبرهای خوب در لحظات اولیه و اسیرکردن ۲۰ تن از عراقی‌ها، ادامه کار این یگان به مشکل خورد. آتش شدید توپخانه‌های دشمن که در زرباطیه و بدره مستقر بودند، به این یگان آسیب جدی وارد آورد و تلفاتی به گردان‌های آن تحمیل کرد. باوجود این وضعیت گردان‌ها هرچند با سرعت کمتر، ولی برای تصرف اهداف خود به‎خصوص ارتفاع ۲۲۳ در تلاش بودند و درهمین‎حال که در عمق منطقه به کندی پیشروی می‎کردند چندین تانک دشمن را منهدم کردند که براثر آن عدهای از عراقی‎ها کشته شدند. بااین‎حال، پاک‎سازی منطقه به‎خوبی انجام نشد و گردان‎ها موفق به الحاق با یکدیگر نشدند. بنابراین، این امر آسیب‌پذیری آنها را بیشتر کرد و نگرانی‌هایی را در قرارگاه فرماندهی نجف و قرارگاه خاتم‎الانبیا(ص) به‎وجود آورد. لذا هم رحیم صفوی و هم فرماندهی قرارگاه نجف در تماس با فرماندهی لشکر۴۱ ثارالله(ع) بر پاک‎سازی منطقه و الحاق گردان‌ها و احداث خاکریز برای تشکیل خط پدافندی جدید با هدف تثبیت موقعیت به‎دست‎آمده و جان‏پناه نیروها اصرار داشتند. با وجود این مشکلات، در ارتفاعات قلاویزان مهندسی لشکر۴۱ ثارالله(ع) و مهندسی جهاد سازندگی موفق شدند در طول سه ساعت که از شروع عملیات سپری شده بود ۵۵۰ متر از خاکریز پیش‌بینی شده از فرخ‌آباد به فیروزآباد و از آنجا به‎سمت جاده آسفالته را احداث کنند. این اقدام، نیروهای خودی را قادر می‌کرد که درصورت عقب‌نشینی از قلاویزان به‎جای آنکه به محل استقرار خود بازگردند به پشت این خاکریز آمده و در آنجا خط پدافندی جدید خود را تشکیل دهند. حدود ساعت ۴:۳۰ بامداد، بااینکه نیروهای عمل‎کننده در محور سمت راست لشکر۴۱ ثارالله(ع) موفق شده بودند به اهداف خود دست یافته و ارتفاع ۱۷۵ را هم تصرف کنند، ولی به‌علت الحاق‎نکردن با جناح چپ خود (محور میانی) به این نتیجه رسیدند که امکان ماندن نیروهای این محور در موقعیت تصرف‎شده وجود ندارد. بنابراین نیروهای محور ۲ و ۳ (سمت راست و وسط) به‌علت پاک‎سازی‎نشدن کامل و همچنین آتش پرحجم دشمن که از دو سمت زرباطیه و بدره بر روی آنها ریخته می‌شد توان ادامه عملیات را از دست دادند. لذا کمی قبل از روشن‎شدن هوا، قرارگاه به این جمع‎بندی رسید که امکان دستیابی به اهداف برای لشکر۴۱ ثارالله(ع) مقدور نیست و تصمیم به عقب‌نشینی نیروهای این یگان گرفت. بر همین اساس، قرارگاه درپی فراهم‎کردن سازوکاری برای واردنشدن صدمات به نیروهای این یگان از ارتفاعات قلاویزان، تمهیداتی را در نظر گرفت، بدین‌صورت که تعدادی تانک و نفربر به منطقه درگیری این لشکر فرستاد و به فرماندهی یگان نیز ابلاغ کرد که تخلیه شهدا و مجروحان را با نفربرها و خودروها آغاز کند، به تانک‌ها نیز دستور داده شد با حرکت در منطقه نبرد و ایجاد دود و گرد‎وخاک امکان دید دشمن را کم کنند و همچنین با شلیک تیر مستقیم به‎سمت نیروها و محل تجمع دشمن تمرکز آنها را به هم بزنند. به توپخانه هم دستور داده شد تا آتش سنگین ضدآتش توپخانه‌های دشمن در زرباطیه و بدره و همچنین ارتفاعات قلاویزان اجرا کند تا با کاستن از فشار دشمن نیروها امکان عقب‌نشینی و استقرار در پشت خاکریز احداث‎شده در حدفاصل فیروزآباد تا خسروآباد را پیدا کنند. فرماندهان گردان‌های ۴۱ ثارالله(ع) به‎خصوص در محور راست (محور۱) و محور وسط (محور۲) با آگاه‎شدن از تصمیم‌ قرارگاه برای عقب‎نشینی اعلام کردند که قصد عقب‌نشینی ندارند و می‌توانند منطقه تصرف‎شده را حفظ کنند. قرارگاه از این امر استقبال کرد و رحیم صفوی به فرماندهی لشکر مذکور و لجستیک قرارگاه توصیه کرد که ادوات، تجهیزات، مهمات و امکانات آب و تغذیه را به پشت خاکریزی که احداث شده است انتقال دهند تا از آنجا به نحوی به دست نیروهای درگیر رسانده شود. عزیز جعفری نیز پیشنهاد کرد که خاکریزی از حدود فیروزآباد به‎سمت ارتفاع ۲۲۴ احداث شود تا نیروهای محور ۱ و ۲ ضمن حفظ بخشی از قلاویزان، در پشت آن پدافند کنند. فرماندهی عملیات در نظر داشت درصورتی‏که این نیروها موفق شدند تا شب ارتفاعات قلاویزان را ولو به‎طور ناقص حفظ کنند بلافاصله ۲ گردان از نیروهای لشکر۱۷ علی‌بن‎ابی‎طالب(ع) را برای کمک به آنها به‎منظور پاک‎سازی و تکمیل متصرفات، به منطقه اعزام کند، ولی باوجود خواسته فرماندهان گردان‌های لشکر۴۱ ثارالله(ع) در محور راست و میانی، مقاومت آنها در مقابل آتش شدید توپخانه و پاتک‌های مداوم دشمن ممکن نشد و حدود ساعت ۶ صبح این نیروها تا پشت خاکریز تازه احداث‎شده عقب‎نشینی کردند. تعدادی از نیروهای شهید و مجروح لشکر در منطقه باقی ماند که این امر قاسم سلیمانی فرمانده لشکر و فرماندهی عملیات را به‎شدت نگران و آزرده‎خاطر کرد. وضعیت کلی عملیات تا روشن‎شدن هوا بدین‎ترتیب بود: در شمال منطقه عملیاتی، لشکر۵ نصر موفق به تصرف چند ارتفاع در محور چپ ازجمله ۳۴۳، ۳۲۵ و بخشی از ارتفاع ۳۴۰ شد و در محور راست نیز نمه‎کلان‌بو و ارتفاع ۳۴۵ را تصرف و به‎سمت جنوب ارتفاع نمه‎کلان‎بوی کوچک پیشروی کرد، ولی در سمت راست، ارتفاع مهم ۳۹۰ (کله‎قندی) زالوآب در دست دشمن باقی ماند. در محور میانی که منطقه عملیات تیپ۲۱ امام رضا(ع) بود، این تیپ که موفق‌ترین یگان عمل‎کننده محسوب می‎شد توانست در حدفاصل دراجی تا فرخ‌آباد تقریباً همه اهداف خود را تصرف کرده و خاکریزی هم در فاصله این دو آبادی احداث کند. از سوی دیگر، در جنوب منطقه که لشکر۴۱ ثارالله(ع) عمل می‌کرد و تصرف ارتفاع قلاویزان اصلی‌ترین هدف این یگان بود در ساعات اولیه موفق به پیشروی به عمق و استقرار در بخش‌هایی از ارتفاع به‎خصوص در محور راست و میانی شد، ولی بنا به عللی* نتوانست بخش‌های تصرف‎شده را حفظ کند و به‏ناچار به پشت خاکریزی که در حین عملیات از فرخ‌آباد تا فیروزآباد احداث شده بود عقب‌نشینی کرد. البته این یک موفقیت نسبی بود، زیرا منطقه جدید خط پدافندی بخشی از مأموریت این یگان بود و جای پای مناسبی برای خیز بعدی با هدف تصرف قلاویزان محسوب می‎شد.

________________________________________

2. با روشن‎شدن هوا تحرکات دشمن برای پاتک از زمین و آسمان آغاز شد. اولین خبرها حاکی بود که تانک‌های دشمن درحال آمدن به محور راست و چپ (ارتفاعات کله‏قندی، زالوآب و...) با هدف تقویت این ارتفاعات، بازکردن جاده، عقب‏راندن نیروهای خودی برای رفع محاصره نیروهای عراقی‌ در این منطقه و بازپس‌گیری ارتفاعات ازدست‏رفته هستند و چون با عقب‏نشینی نیروهای خودی از قلاویزان خیال دشمن از این محور آسوده شد، لذا می‌توانست فشار بیشتری به‏سمت ارتفاعات شمال منطقه و محل مأموریت لشکر۵ نصر وارد کند. ازاین‏رو، عزیز جعفری و رحیم صفوی برای تسریع در احداث و تکمیل خاکریز در منطقه لشکر۵ نصر به نصرت کاشانی مسئول مهندسی قرارگاه نجف، تذکراتی دادند. رحیم صفوی پیش‌بینی می‌کرد که پاتک سنگین و اصلی دشمن از ساعت ۱۰ صبح شروع خواهد شد و دستور داد که چند تانک و توپ ۱۰۶ میلی‎متری در محل مناسبی قرار گیرند تا پاسخ‎گوی پاتک‌های دشمن باشند. حدود ساعت ۸ صبح، خبر رسید که ۱۰ خودروی ایفای دشمن در منطقه دراجی که قصد آوردن نیرو برای اجرای پاتک علیه تیپ۲۱ امام رضا(ع) را داشتند با آتش توپ ۱۰۶ میلی‎متری منهدم شدند. یعقوب زهدی مسئول توپخانه قرارگاه نجف نیز خبر داد یک گردان تانک که درحال حرکت از ورمهزیار به‏سمت دراجی برای اجرای پاتک به تیپ۲۱ امام رضا(ع) بودند با آتش توپخانه سنگین و دقیق مانع رسیدن آنها به دراجی شدند. ازطرفی، محمد باقری مسئول اطلاعات قرارگاه خاتم الانبیاء(ص) سپاه که صبح برای بازدید و ارزیابی وضعیت عملیات به منطقه عملیاتی تیپ۲۱ امام رضا(ع) رفته بود، در ساعت ۹:۳۰ به قرارگاه آمد و گزارشی به رحیم صفوی داد. گفته‌های وی نشان می‌داد که موقعیت تیپ۲۱ امام رضا(ع) تثبیت شده است. باقری گفت خاکریز احداث‎شده در مقابل تیپ۲۱ امام رضا(ع) تکمیل شده است و تعدادی تانک خودی نیز در پشت آن مستقر کرده‌اند، در منطقه دورتر در جلوتر از خاکریز، ۲۵ تانک عراقی از تیپ۳۷ زرهی مانور می‌دهند و چند دستگاه از آنها را هم توپخانه خودی منهدم کرده است. چند ارتفاعی که در سمت راست این یگان و در خط حد لشکر۵ نصر در دست دشمن باقی مانده، بر پشت خاکریز این تیپ تسلط دید و تیر دارند. البته دشمن فعالیت چندانی ندارد و لشکر۵ نصر هم تلفات چندانی متحمل نشده است. وی افزود تاکنون ۹۳ اسیر عراقی که ۴ نفر از آنها افسر بودند به عقب منتقل شده‌اند. در ادامه کشمکش‌ها در منطقه عملیاتی لشکر۵ نصر، نیروهای پیاده دشمن با پشتیبانی زرهی برای بازپس‌گیری ارتفاعات نمه‎کلان‎بو، ۲۷۰ و ۳۰۷ حمله کردند، ولی با مقاومت نیروهای این یگان و تحمل تلفاتی مجبور به عقب‌نشینی شدند. دراین‎حال، لشکر۵ نصر در ادامه تلاش خود موفق شد بخشی از ارتفاع ۳۴۳ را که ازجمله ارتفاعات در محور راست منطقه عملیاتی این لشکر بود تصرف کند و عده‌ای از عراقی‌ها را به اسارت درآورد. این لشکر همچنین در ساعت ۱۹ به یک واحد پیاده مکانیزه عراقی که قصد پاتک در حوالی پاسگاه دراجی را داشت قبل از ورود آنها به منطقه حمله کرد، طوری‎که واحد مذکور با تحمل تلفاتی مجبور به عقب‌نشینی شد. بدین‎ترتیب کارنامه عملیات والفجر۳ در روز اول با این دستاوردها به پایان رسید: در شمال منطقه، لشکر۵ نصر در محور راست موفق‌تر عمل کرد و نمه‌کلان‌بو، نمه‌کلان‌بوی کوچک و ارتفاعات این منطقه را تصرف و مقداری هم به‎سمت جنوب پیشروی کرد. در محور چپ نیز این لشکر باوجود تلاشی که انجام داد و چندین ارتفاع ازجمله ۳۴۳، ۳۱۰ و... را تصرف کرد، ولی نتوانست اهداف اصلی که تصرف ارتفاع کله‎قندی ۳۹۰، زالوآب و ۳۴۰ بود را تأمین کند. البته ارتفاع کله‎قندی ۳۹۰ به نحوی در محاصره نیروهای این یگان قرار داشت. تیپ۲۱ امام رضا(ع) نیز تمامی اهداف از پیش تعیین‎شده را تحقق بخشید و خاکریزی هم در جلوی حد پیشروی خود در منطقه فیروزآباد تا فرخ‎آباد احداث کرد. دراین‏حال، لشکر۴۱ ثارالله(ع) هرچند در ساعات اولیه موفقیت‌هایی به دست آورد و امیدواری‌هایی را برای تصرف اهداف ایجاد کرد، ولی تکمیل پیشروی‌های این یگان مقدور نشد و نیروهای آن به‏ناچار به پشت خاکریزی که در منطقه فیروزآباد احداث شده بود، برگشتند. حسین اردستانی راوی قرارگاه نجف، علل موفق‎نشدن کامل لشکر۵ نصر در محور چپ این یگان و لشکر۴۱ ثارالله(ع) را بدین‎صورت جمع‏بندی کرده است: لشکر۵ نصر؛ - برآورد نادرست از نیروی موجود دشمن در منطقه هدف - نبود شناخت کافی درمورد راهکارها و معابر - تخصیص نیروی اندک برای تصرف اهداف مورد نظر - طراحی مانور براساس هجوم از مقابل به خطوط دشمن (تک جبهه‌ای) لشکر۴۱ ثارالله(ع) - اندک‎بودن نیروی در نظر گرفته‎شده برای تصرف اهداف - حساس‎بودن منطقه برای دشمن (دشمن به‌علت استقرار در ارتفاعات قلاویزان بر منطقه خودی همچون مهران، فیروزآباد، خسروآباد و... جاده ارتباطی مهران، دهلران و همچنین بر مناطق خود عراق همچون دشت بدره، ورمهزیار، زرباطیه و... تسلط دید و تیر داشت و لذا برای حفاظت از این ارتفاعات بسیار حساس بود.) - نداشتن توان کیفی نیروها - تسلط دشمن بر منطقه به‌علت استقرار در بلندی‌های قلاویزان - لورفتن برخی از معابر قبل از عملیات. در یادداشت‎های روزانه حجت‎الاسلام هاشمی رفسنجانی درباره شروع عملیات در منطقه مهران و نتایج کلی آن آمده است: از دفتر اطلاع دادند که عملیات والفجر۳ در مهران آغاز شده و تا حدودی موفق بوده است. لشکر۵ نصر (در شمال منطقه عملیات) به هدف‌ها رسیدند و لشکر۴۱ ثارالله(ع) در جنوب منطقه به مشکل برخورد کرده است. (در شمال منطقه عملیاتی) چند تپه و سه پاسگاه در خاک عراق تصرف شده و حدود ۱۰۰ اسیر به پشت‎جبهه تخلیه شده‌اند.

________________________________________

3. واحد اطلاعات عملیات تیپ۲۱ امام رضا(ع)، حدود ساعت ۱۵ گزارشی از منطقه نبرد این تیپ تنظیم و به قرارگاه نجف ارسال کرد. در این گزارش ضمن ترسیم وضعیت کلی عملیات و فعالیت نیروهای خودی، مطالبی از دشمن در رسته پیاده، زرهی، هوایی و مهندسی نیز آورده شده است. براساس گزارش مزبور، دشمن درحال فرار می‌باشد. نیروی پیاده دشمن در منطقه کم است و درحال‎حاضر دشمن با ایفا نیرو وارد می‌کند. قرارگاه‌های دشمن در پشت تپه اس واقع شده‏اند. آتش توپخانه نیروهای خودی بر روی منطقه شدید بوده و ارتش عراق بر روی خاکریز جدید خودی - که از پایگاه یا زهرا تا پشت تپه اس کشیده شده است - آتش زیادی می‎ریزد. تانک‌های دشمن نیز در منطقه درحال شلیک می‌باشند، با آمدن تانک‌های خودی به منطقه تانک‌های عراقی اقدام به عقب‌نشینی کردند و در حین عقب‌نشینی شلیک هم می‌کردند. نیروهای پیاده خودی موفق شدند ارتفاعات ۳۰۷ و تپه اس (منطقه دراجی) را پاک‌سازی کنند. در ساعت ۹:۲، از داخل سنگرهای عراقی اسیر ‌گرفتند. نیروهای پیاده خودی پشت خاکریز مستقر شدند. دراین‏حال، نیروهای پیاده دشمن در خط مقدم کم بود و تانک‌های دشمن خط مقدم را تشکیل می‌دادند. نیروی پیاده دشمن که حدود یک گروهان می‌شدند از قرارگاه‌ها تا پشت تپه اس به‎صورت ردیفی سنگر می‌کندند. تانک‌های دشمن در اطراف جاده دراجی به‎طرف پاسگاه سعد قاسم به‎طور ردیفی در داخل سنگرها موضع گرفته‎‌اند. پشت دراجی ۳ جیپ ۱۰۶ دشمن به‏طرف پایگاه ۵ که آتش گرفته بود، آمدند. از جاده دراجی به‎طرف پاسگاه دراجی چندین تانک دشمن می‌آمدند که ازطرف ورمهزیار تقویت می‌شدند. تردد خودرویی، تردد ایفا و جیپ‎ها در منطقه دیده می‌شود. ایفاهای دشمن در منطقه با بار سنگینی مشاهده می‌شوند. فعالیت هوایی دشمن در ساعت‌های ۶ و ۷:۴۰ و ۱۰:۳۰ و ۱۱ در منطقه بوده است که به‎احتمال زیاد در ساعت ۱۱ یک فروند هواپیمای دشمن سرنگون شد. قرارگاه تاکتیکی تیپ۲۱ امام رضا(ع) چندین مرتبه مورد حمله قرار گرفت که به خواست خداوند تلفاتی نداشت. حرکات عمده دشمن عبارت بود از: آوردن تانک به منطقه و پیاده‎کردن نیرو در بعضی از پایگاه‌ها. چند تانک و یک ایفای مهمات و چند ایفای دیگر دشمن در کنار جاده دراجی افتاده‌اند. تلفات دشمن در منطقه زیاد بود، درحالی‎که فقط یک بولدوزر از نیروهای خودی منهدم شد.

________________________________________

4. علیرضا رزم حسینی جانشین لشکر۴۱ ثارالله(ع) و مسئول اطلاعات عملیات این لشکر، خلاصه‌ای از عملکرد یگان مزبور که حاوی اطلاعاتی درباره موفق‎نشدن و نتایج به‎دست‎آمده در شامگاه امروز است را برای واحد اطلاعات عملیات قرارگاه نجف گزارش کرد. در این گزارش آمده است: «در ساعت ۱۱:۲۰ دقیقه عملیات در سه محور اصلی و یک محور مستقل از فرخ‌آباد آغاز شد. اولین محور از فیروزآباد پس از عبور از کانال با دشمن درگیر شدند و شروع به پیشروی به‌سمت خط‎الرأس ارتفاعات را نمودند و پس از آن محور ۲ از جنگل فیروزآباد با دشمن درگیر شدند و به‎سمت جناحین خود حرکت نمودند که نسبت به محور اول موفق‌تر بود. محور ،۳ نرسیده به میدان مین با گشتی‌های دشمن درگیر و پیشروی آنان متوقف شد. بااینکه نیروهای محور ۳ به‎سمت راست کشیدند تا از محور ۲ عمل نمایند، ولی به‎علت عدم پاک‎سازی کامل، موفق نشدند. درحال‎حاضر تعدادی از نیروهای محور ۱ در حوالی سه‎راهی و بقیه در پشت خاکریز احداثی از فرخ‌آباد به فیروزآباد و از آنجا به ارتفاعات، مستقر هستند و تقریباً ۳۰ نفر نیرو در محور ۲ مشغول مقاومت می‌باشند و احتمالاً تعدادی زخمی و تقریباً ۲۰ نفر از نیروهای دشمن به اسارت درآمده‌اند که بازجویی آنها درحال تکمیل است. تقریباً ۴ تانک و تعدادی خودروی دشمن منهدم و تعدادی از نیروهای دشمن کشته یا زخمی شده‌اند. خاکریز احداثی تثبیت و حفاظت منابع راست عملیات توسط واحدهای زرهی و نیروهای پیاده انجام پذیرفته است.»

________________________________________

5. پس از برقراری نسبی آرامش و تثبیت عملیات والفجر۳، عزیز جعفری و سرهنگ دولت‎آبادی فرماندهان قرارگاه مشترک نجف برای بازدید از اوضاع عمومی تیپ۲۱ امام رضا(ع) و لشکر۴۱ ثارالله(ع) به منطقه عملیات این دو یگان رفتند. در این بازدید حسین اردستانی راوی قرارگاه نجف نیز همراه آنها بود. اردستانی در یادداشت‎های خود مبنی‎بر مشاهدات و گفت‌وگوهای انجام‎شده نوشته است: ابتدا به تپه‌های غلامی و سپس به پاسگاه دراجی که به تصرف درآمده بود و پس از آن به خاکریز تیپ۲۱ امام رضا(ع) که آتش کاتیوشا و توپخانه در آنجا زیاد بود، رفتیم. نیروها سرحال پشت خاکریز مستقر بودند. عزیز جعفری درباره حفاظت بیشتر از پاسگاه دراجی تذکراتی داد. در پشت خط این یگان سلاح موثر سنگین و حتی ادوات مستقر نشده بود، لذا قرار شد عزیز جعفری دراین‎باره به باقر قالیباف تذکر بدهد. آتش سنگین توپخانه دشمن روی قلاویزان مشخص بود. بالگردهای عراقی هم در نبود پدافند هوایی ما علیه نیروهای خودی تیراندازی می‌کردند. در ادامه این بازدید به قرارگاه فرماندهی لشکر۴۱ ثارالله(ع) رفتیم. امین شریعتی، قاسم سلیمانی و برخی از فرماندهان لشکرها در آنجا حضور داشتند. به نوشته اردستانی، قاسم سلیمانی توضیح داد که در روبه‌روی ارتفاع ۲۲۴، دشمن کانال کنده و ۳ ردیف مین قبل از کانال و ۹ ردیف مین بعد از کانال کاشته بود. همین امر کار را برای نیروها مشکل کرده بود. رزم حسینی معاون لشکر، گفت که دشمن در برخی محورها هوشیار بوده و عراقی‌ها قبل از اینکه نیروها وارد عمل بشوند آنها را در معابر با تیرها متوقف کردند. قاسم سلیمانی هم دراین‎باره اضافه کرد که ما در معبر شماره یک تلفات زیادی دادیم و آتش دشمن باعث شد که ۳ گردان ما نتوانند مأموریتشان را به‎طور کامل انجام دهند. آنچه از یادداشت‌های راوی قرارگاه نجف برمی‌آید این است که شناسایی لشکر در عمق دشمن کامل نبوده و نیروها از وجود موانع مین و کانال‌ها اطلاع کافی نداشتند. امین شریعتی دراین‎خصوص اظهار کرد نیروها فکر می‌کردند که بعد از میدان مین اولی میدان مین دیگری وجود ندارد، درحالی‏که ۲۰۰ متر جلوتر دوباره میدان مین بود و این امر نظم پیش‌بینی شده را به هم زد. باتوجه‎به این اطلاعات جدید از وضعیت زمین، قاسم سلیمانی اظهار امیدواری کرد با تکیه به شناختی که نیروها از زمین پیدا کرده‌اند و همچنین استقرار نیروها در پشت خاکریز جدید و نزدیکی به خط مقدم دشمن، نیروها در مرحله بعدی عملیات، موفق‌تر عمل خواهند کرد. وی پیشنهاد کرد که همین امشب عملیات را با اهداف سابق ادامه دهند، ولی عزیز جعفری و سرهنگ دولت‎آبادی باتوجه‎به وضعیت کلی لشکر۴۱ ثارالله(ع) و همچنین تصمیم قبلی فرماندهان، ۳ مأموریت به این یگان ابلاغ کردند: ۱. شناسایی‌های خود را کامل کند. ۲. با ۲ گردان عملیات ایذایی اجرا شود و شهدا و مجروحان به عقب منتقل شوند. ۳. خاکریز موجود در فیروزآباد را تقویت و دوجداره کند.

________________________________________

6. با مشخص ‎شدن وضعیت کلی عملیات والفجر۳، فرماندهان قرارگاه‌های خاتم‎الانبیاء(ص) سپاه و مشترک نجف در ساعت ۱۱:۳۰ تشکیل جلسه دادند و برای ادامه عملیات گفت‌وگو کردند. در این جلسه که علی شمخانی جانشین فرماندهی کل سپاه، رحیم صفوی مسئول طرح و عملیات سپاه، محمد باقری مسئول اطلاعات عملیات قرارگاه خاتم‎الانبیاء(ص) سپاه، مهدی کیانی از مسئولان طرح و عملیات قرارگاه خاتم‎الانبیاء(ص) سپاه، عزیز جعفری فرمانده سپاهی قرارگاه نجف، سرهنگ جمالی جانشین فرماندهی نیروی زمینی ارتش، سرهنگ علی‎اکبر موسوی قویدل معاونت رکن‎۲ نیروی زمینی ارتش، سرهنگ جاودانی فرمانده ارتشی قرارگاه نجف و سرهنگ دولت‎آبادی فرمانده ارتشی قرارگاه فتح شرکت داشتند، ابتدا عزیز جعفری کلیاتی از پیشروی و وضعیت عمومی جبهه‌ها و عملکرد یگان‌ها بیان کرد. پس از آن برای رفع نگرانی از حمله عراق و بازپس‌گیری متصرفات در حد خط لشکر۵ نصر، رحیم صفوی پیشنهاد کرد برای بازداشتن دشمن از پاتک در محور چپ لشکر۵ نصر، این یگان گروه‌های گشتی مسلح تشکیل دهد و به مواضع عراقی‌ها حمله کند تا در طول ساعات باقی‎مانده از روز، امکان سازمان‎دادن نیرو و حمله دشمن به مواضع خودی سلب شود. پس از آن فرماندهان دیدگاه‎های خود را برای ادامه عملیات بیان کردند. سرهنگ موسوی قویدل معتقد بود که باتوجه‎به هوشیاری دشمن و تسلط بر ارتفاعات قلاویزان اگر بخواهیم در این منطقه مجدد عملیات شود باید حداقل با ۱۰ گردان به خط بزنیم و برای عملیات تکمیلی در کله‎قندی هم باید با ۲ گردان جدید عملیات اجرا کنیم. سرهنگ جمالی بر لزوم اجرای عملیات در محور قلاویزان تأکید کرد، رحیم صفوی هم با اعلام اینکه قرار است ۴ گردان از نیروهای لشکر۱۷ علی‌بن‌ابیطالب(ع) برای اجرای عملیات در منطقه قلاویزان به منطقه بیاید تصرف قلاویزان را ضروری خواند که نظر وی مورد تأیید علی شمخانی هم قرار گرفت. رحیم صفوی باتوجه‎به تجربه عملیات شب گذشته و موقعیت نیروهای عمل‎کننده لشکر۴۱ ثارالله(ع) در سمت راست حد خط خود پیشنهاد کرد که در عملیات آینده فلش اصلی برای دشمن از همین سمت باشد و از همین محور نیز جاده‌ای احداث شود تا بتوانیم نیروهای عمل‎کننده را پشتیبانی کنیم. دراین‎حال، عزیز جعفری برای عملیات امشب پیشنهاد امین شریعتی را در میان گذاشت. وی گفت نظر امین این است که باتوجه‎به آنکه عده‌ای از نیروهای شهید و مجروح لشکر۴۱ ثارالله(ع) در منطقه حایل بین ارتفاعات و خاکریزی که این یگان درحال‎حاضر در پشت آن مستقر شده‌ است، مانده‎اند امشب این یگان عملیات محدودی با هدف نفوذ به منطقه اجرا کند و مجروحان و شهدای بجامانده را به عقب انتقال دهد. در ادامه گفت‌وگوها، سرهنگ موسوی قویدل مجدد درمورد اجرای عملیات در کله‎قندی مطالبی اظهار کرد. وی معتقد بود که با اجرای این عملیات و تصرف اهداف باقی‎مانده در شمال منطقه عملیاتی هم بخش بزرگی از اهداف را تأمین کرده‌ایم و هم ازنظر روحی خودمان و یگان‌ها تقویت شده‌ایم تا برای قلاویزان چاره‌ای کنیم. هرچند عزیز جعفری پیشنهاد کرد که امشب، عملیات در دو منطقه لشکر۵ نصر و ۴۱ ثارالله(ع) با فلش اصلی روی قله ۲۲۳ ادامه پیدا کند و سایر فرماندهان نیز با این امر موافق بودند، ولی کمبود نیرو برای ادامه عملیات در محور قلاویزان مانع اصلی برای تصمیم‌گیری در‌این‌باره بود. در آخر نظر فرماندهان برای ادامه کار بدین‌صورت شد که ۲ گردان از لشکر۵ نصر با کمک تیپ۸۴ برای رسیدن اهداف باقی‎مانده در محور چپ لشکر۵ نصر اقدام کنند و علاوه‎بر تصرف ارتفاع کله‎قندی و قله‌های مجاور، به‏منظور کاستن از فشار دشمن نیز یک تک ایذایی در سایر محورهای این یگان انجام دهند. درضمن، در منطقه عملیاتی لشکر۴۱ ثارالله(ع) مهندسی یگان و جهاد، خاکریز موجود را تقویت کنند و نیروهای شناسایی، شناسایی‌های لازم را از منطقه انجام دهند. علاوه‎براین مجروحان و شهدای باقی‎مانده در منطقه به نحوی به عقب منتقل شوند. به‎هرحال، تا فردا یا پس‎فردا که نیروهای لشکر۱۷ علی‌بن‎ابی‎طالب(ع) برای اجرای عملیات به منطقه برسند قوای لشکر۴۱ ثارالله(ع) باید آمادگی خود را حفظ کنند. همچنین در ادامه این جلسه که به‌صورت محدودتر و با حضور رحیم صفوی، مهدی زین‌الدین، سرهنگ جمالی، سرهنگ موسوی قویدل و سرهنگ حق‎شناس (از مسئولان نیروی هوایی ارتش) تشکیل شد، رحیم صفوی باتوجه‎به اخباری که از عملیات بالگردها و هواپیماهای عراقی علیه نیروهای خودی به قرارگاه فرماندهی می‌رسید از عملکرد نیروی هوایی در عملیات‎های والفجر ۲ و ۳ اظهار نارضایتی کرد و گفت درصورت لزوم این اهمال‎کاری و همکاری‎نکردن نیروی هوایی ارتش را به شورای‎عالی دفاع گزارش خواهیم کرد.

________________________________________

7. عصر امروز رحیم صفوی در تماس با محسن رضایی که در منطقه عملیات والفجر۲ به سر می‎برد آخرین وضعیت عملیات والفجر۳ را به وی گزارش داد. محسن رضایی درباره اقداماتی که دشمن ممکن است فردا با استفاده از تیپ‎های ۱۰ و ۳۷ زرهی در منطقه انجام دهد، هشدار داد. وی همچنین سفارش کرد که متنی برای تسلیم نیروهای محاصره‎شده عراقی در کله‎قندی (۳۹۰) تهیه و شبانه به‎وسیله بلندگو برای آنها خوانده شود. به‎علاوه، محسن رضایی اعلام رسمی اجرای عملیات در رسانه‎ها و آغاز تبلیغات را منوط به تصرف اهداف لشکر۵ نصر (کله‎قندی) کرد و گفت هروقت مرتضی قربانی (فرمانده لشکر۵ نصر) کارش را تمام کرد و عملیات تثبیت شد، در رسانه‎ها اجرای عملیات را اعلام کنید و نام عملیات هم به نام والفجر۳ ذکر شود. ساعتی بعد وی تماس گرفت و گفت هرچه سریع‎تر متنی تهیه و اجرای عملیات را ازطریق رادیو و سایر رسانه‌ها اعلام کنید. رضایی علت این امر را تصمیم‌ شورای تبلیغات جنگ اعلام کرد. به‎نظر می‎رسید تدبیر برای اعلام اجرای عملیات به همان صورت قبلی بوده، ولی خبر رسیده که یک ساعت پیش عراق درباره عملیات بیانیه داده و اعلام کرده که هجوم یگان‌های ایرانی در منطقه عمومی مهران شکست خورده است. درپی این اقدام عراق، شورای‏‏عالی تبلیغات جبهه و جنگ بلافاصله به دستور آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور تشکیل جلسه می‎دهد و تصمیم گرفته می‎شود که ایران نیز اجرای عملیات و دستاوردهای آن را رسانه‌ای کند. امشب قرار بود لشکر۵ نصر برای تصرف ۳ ارتفاع باقی‎مانده در سمت چپ حد خط خود اقدام کند. تیپ۲۱ امام رضا(ع) هم ضمن تحکیم مواضع و مشغول نگه‎داشتن دشمن به تقویت خاکریزهای احداثی خود بپردازد. ازطرفی، لشکر۴۱ ثارالله(ع) با اجرای عملیات محدودی در حدفاصل خاکریز خودی تا دامنه‌های قلاویزان، شهدا و مجروحان باقی‎مانده در صحنه نبرد را به عقب منتقل کند و نیز خطوط فعلی را تثبیت و تحکیم کرده و شناسایی‌های خود را کامل کند. براین‎اساس، فقط یک یگان امشب اقدام به عملیات می‌کرد و آن لشکر۵ نصر بود. این یگان در ساعت ۲۳، عملیاتی را برای تصرف چند ارتفاع باقی‎مانده از منطقه مأموریت اولیه لشکر آغاز کرد. باتوجه‎به اینکه دشمن در ارتفاعات و منطقه سرکوب مستقر بود از ابتدا پیش‌بینی می‌شد که این یگان کار سختی را خواهد داشت. نیروهای لشکر مزبور که از قبل در مواضع خود مستقر شده بودند حدود ساعت ۲۳ پیاده‎روی خود برای رسیدن به مواضع دشمن را آغاز کردند، ولی تا آخرین ساعات امروز باوجود درگیری با دشمن تحول خاصی در این محور رخ نداد.

________________________________________

8. باتوجه‎به مشکلاتی که در ادامه عملیات والفجر۳ به‌دلیل برخی نارسایی‌ها بروز کرد، امروز سیدرحیم صفوی، جواد زمان‌زاده راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) را فرا خواند و برخی مشکلات موجود که ناشی‎از همکاری‎نکردن ارتش در امور مختلف رزمی و پشتیبانی بود را درقالب یک گزارش کوتاه با وی در میان گذاشت. محورهایی که صفوی در این گزارش به‎طور اجمالی به آنها پرداخت عبارت بودند از: مشارکت اندک واحدهای نیروی زمینی ارتش در عملیات والفجر۲، ترجیح ارتش بر حفظ افراد و تجهیزات خود نسبت به پیشبرد امر جنگ، کاستی در به‎کارگیری بالگرد در پشتیبانی از عملیات، نبود همکاری لازم نیروی هوایی در راه‌اندازی تلفن‌های مخصوص راه دور (fx)، خودداری از استفاده از فرودگاه تازه تعمیرشده ایلام برای فرود هواپیما به‎منظور انتقال مجروحان، وجود تبعیض در تخصیص مهمات توپخانه نیروی زمینی ارتش و سپاه، تعلل در راه‌اندازی توپخانه ضدهوایی اورلیکن برای حفاظت از فضای عملیات، به کار نگرفتن نیروی یگان‌های موجود نیروی زمینی ارتش در عملیات والفجر۲، توصیه اکید وی بر گسترش سازمان رزم سپاه و تجهیز هرچه بیشتر سپاه به سلاح‌های مورد نیاز به‎منظور خودکفایی در مأموریت‌های واگذار شده. رحیم صفوی در گفت‎گو با راوی قرارگاه خاتم‎الانبیا(ص) اظهار کرد: گفت: در عملیات والفجر۳ در منطقه مهران نیز همچون عملیات‌های گذشته سپاه، نیروهای مردمی در کمال مظلومیت جنگ را پیش می‌برند و این درحالی است که ارتش ما همکاری لازم را به‎علت ترس و وحشتی که دارد و به‌دلیل حفظ تجهیزات و جان افراد خود، انجام نمی‌دهد. در عملیات والفجر۳، ما لشکر۵ نصر را با ۹ گردان، تیپ۲۱ امام رضا(ع) را با ۵ گردان و لشکر۴۱ ثارالله(ع) را با ۶ گردان وارد عمل کردیم، درصورتی‎که ارتش فقط ۲ گروهان از تیپ۸۴ یک تیپ زرهی که درمجموع ۴۵ دستگاه بیشتر تانک ندارد و چون زرهی است هیچ نیروی پیاده‌ای ندارد در این عملیات شرکت داد. ما سخت‌ترین فشار را ازنظر نیروی انسانی در منطقه لشکر۴۱ ثارالله(ع) داریم و حتی بنا به دستور فرماندهی سپاه، درحال انتقال لشکر۱۷ علی‌بن‌ابی‎طالب(ع) از منطقه پاسگاه زید به این منطقه عملیاتی هستیم، در همین حال به ارتش گفته می‌شود که تیپ۴۰ سراب را به این منطقه بیاورد و وارد عمل کند که طفره می‌رود تا نیروهای خود را پای کار نیاورد. ارتشی‎ها می‌گویند که ما نمی‌توانیم این کار را انجام بدهیم. گفته می‌شود که یک گردان از تیپ۸۴ را به کار بگیرید، می‌گویند تیپ۸۴ قادر نیست. بنابراین ازنظر نیروی انسانی فقط نیروهای مردمی هستند که این جنگ را جلو می‌برند و ارتش از به‏کاربردن نیروها و تجهیزات خود به‏شدت جلوگیری می‌کند و از دادن تلفات وحشت دارد. صبح من به سرهنگ جمالی جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش، گفتم بالگردهای کبری بیایند و منطقه لشکر۴۱ ثارالله(ع) و منطقه فتح۲ را زیر آتش بگیرند، جواب داد که بالگردها قادر نیستند! درصورتی‎که فرمانده هوانیروز می‌گفت که ما قادریم در اینجا عملیات اجرا کنیم و خود من باتوجه‏به اینکه رفتم و زمین را شناسایی کردم و دیدم که برای بالگرد کبری قابل‏مانور هست، حتی بالگردهای دشمن ترسو و دشمنی که ایمان ندارد، آمدند و به‏شدت نیروهای ما را زیر آتش قرار دادند و همین الآن هم آتش می‎ریزند. علاوه‎براین، به نیروی هوایی از یک ماه و نیم پیش گفته شده که چند کانال تلفن از سایت نخجیر را دراختیار قرارگاه نجف که قرارگاه مشترک ارتش و سپاه است بگذارد و نامه کتبی ازطریق سپاه و دو نامه کتبی ازطریق نیروی زمینی برای نیروی هوایی ارسال شد، ولی آنها اقدام نکردند. یک هفته قبل از عملیات، تلفنی با فرمانده نیروی هوایی صحبت کردم که چرا به اینها اجازه نمی‌دهید ۲ دستگاه رادیو رله در سایت نخجیر نصب کنند و چند کانال‌ تلفن که به‏شدت مورد احتیاج این منطقه است و قرارگاه با این وسیله ارتباطی اداره می‌شود به آنها بدهند؟ در جواب گفتند که اگر این دو رادیو رله آنجا کار گذاشته شود ازنظر امنیتی سایت نخجیر لو می‌رود و عراق این سایت را منهدم می‏کند. این درحالی بود که سرهنگ دوم حق‎شناس رابط نیروی هوایی در این منطقه، توضیح داد به‌هیچ‌وجه نصب رادیو رله در سایت نخجیر در لورفتن آن نقشی ندارد. درواقع آشکارا در دادن این کانال‌ها و اجازه اینکه رادیو رله کار گذاشته شود درست تا یک روز قبل از عملیات، کارشکنی کردند. ازسوی دیگر، بنا به هماهنگی انجام‎شده با نیروی هوایی، قرار شده بود اگر فرودگاه ایلام را آسفالت کنند نیروی هوایی زخمی‌های ما را تخلیه کند. استانداری ایلام کمال همکاری را کرد و فرودگاه ایلام را آماده کرد. امروز که روز دوم عملیات است، بیش از ۵۰۰ نفر زخمی در فرودگاه ایلام هست و نیروی هوایی می‌گوید که ما قادر نیستیم یک هواپیما در آن فرودگاه بنشانیم. افسر رابط نیروی هوایی که اینجا هست می‌گوید باید تعدادی افسر که بتوانند پدافند هوایی این منطقه و رادار آن را کنترل کنند از تهران بیایند تا با پوشش هوایی و اسکورت، هواپیمای سی۱۳۰ را اینجا بنشانیم، آنها حاضر نیستند که این ریسک را انجام بدهند! این ریسک است؟ آیا زمانی‏که ما این‎قدر شهید و زخمی می‌دهیم این جنگ برای ما ریسک نیست؟ نیروی هوایی از ریسک‎کردن وحشت دارد و از تخلیه مجروحان جنگی خودداری می‌کند! آنها یک فرودگاه در اسلام‏آباد انتخاب کردند که اگر زخمی‌ها از ایلام به اسلام‏آباد برده شوند حداقل باید دو سه ساعت راه بسیار بدی را طی کنند و تلفات زخمی‌ها به‏شدت بالا می‌رود. ازنظر توپخانه هم مهماتی که به توپخانه سپاه باید داده می‌شد نصف مهماتی بود که به ارتش داده می‌شود. باتوجه‏به اینکه سپاه بار مبنا ندارد، یعنی یک ذخیره مهماتی توپخانه ندارد و بنا شده همان روز آمادی یعنی روزی مثلاً برای توپخانه ۱۳۰ میلی‎متری سه روز اول را روی ۳۰ گلوله مهمات بدهند، حتی همین ۳۰ گلوله را هم دراختیار سپاه نگذاشتند و الآن که فشار آورده و گفته می‌شود که چرا مهمات نمی‌دهید می‌گویند که ما قادر به پشتیبانی مهمات نیستیم! ازنظر پوشش هوایی، نیروی هوایی دشمن تا امروز، یعنی شنبه هشتم تیرماه، بیش از ۱۵ سورتی در این منطقه پرواز داشته و بمباران کرده است، درحالی‎که ما هیچ‏گونه پوشش هوایی که بتواند حداقل هواپیماهای دشمن را از واردشدن به این منطقه بترساند، نداشتیم. چهار قبضه اورلیکن که باید به این منطقه آورده می‌شد دیروز عصر آورده شد، اما اصلاً مسئولان اورلیکن‌ها منطقه را نمی‌شناسند و الآن اورلیکن‌ها بلااستفاده مانده‌اند. امروز صبح که می‌خواستند یکی از آنها را بالای ارتفاع ببرند هواپیماهای دشمن اینها را دیدند و آمدند کنار آنها یک راکت زدند که ۶ نفر از آنها زخمی شدند و یکی از نیروهای سپاه شهید شد. بنابراین، این توپ‌ها، اورلیکن و پدافند هوایی که باید استقرار پیدا می‌کرد هیچ‎گونه استقراری پیدا نکرد. در منطقه عملیاتی والفجر،۲ یعنی منطقه پیرانشهر به حاج‏عمران هم کل نیروی ارتشی که در عملیات شرکت کرد ۴ گردان از تیپ۲ لشکر۷۷ بود درحالی‏که ما ۸ گردان از تیپ۳۳ المهدی(عج) در آنجا به کار گرفتیم و بعد از عملیات به‌علت اینکه ارتش نیرو نداشت و نمی‌خواست لشکر نوهد را که در منطقه بود به کار گیرد بااینکه چند بار به فرماندهی نیروی زمینی ارتش گفته شد که از این نیروها کمک گرفته شود، ولی حاضر نشدند آنها را پای کار بیاورند و دلیل آنها این بود که این نیروها آموزش‎ندیده هستند، درصورتی‌که حداقل آموزشی که نیروهای تیپ نوهد در مهاباد دیده بودند آموزش ابتدایی سربازان را به آنها داده بودند و نیروهایشان ازنظر آموزشی بیشتر از بسیج ما آموزش دیده بود، ولی حاضر نشدند و ما مجبور شدیم ۳ گردان از لشکر۸ نجف و ۲ گردان از لشکر۱۴ امام حسین(ع) وارد عمل کنیم و بعد که فشار دشمن زیادتر شد مجبور شدیم تیپ شهدا را هم به کار ببریم و مجدد که فشار دشمن بیشتر شد فرمانده کل سپاه خودش به باختران آمد و تیپ شهدا، تیپ سیدالشهدا(ع) و تیپ انصارالحسین(ع) را که در منطقه بیشگان آماده عملیات کرده بودیم را به منطقه پیرانشهر برد، یعنی تمام فشار این جنگ روی نیروهای مردمی است و آمار شهدا و مجروحان گویای این امر می‏باشد. این جنگ را نیروهای مردمی پیش می‌برند. از خدا می‌خواهیم این صحبت‌هایی که می‌شود در تاریخ باقی بماند و نسل‌های آینده بدانند که این جنگ را مردم پیش بردند و ما هیچ چاره‌ای نداریم که برای دفاع از جمهوری اسلامی به نیروهای مردمی و به نیروهایی که از مرگ نترسند و به نیروهایی که از انهدام تجهیزات خودشان نترسند، متکی باشیم. سپاه باید به یک ارتش مردمی و معتقد به اسلام، شهادت و ایثار مجهز شود. ما نمی‌توانیم به این ارتش اطمینان داشته باشیم و مجبور هستیم که برای دفاع از انقلاب و جمهوری اسلامی و برای اینکه بتوانیم با دشمن‌های آینده خودمان بجنگیم باید به یک سپاه نیرومند، یک سپاه پرقدرت، یک سپاهی که هم اعتقادش کامل باشد، هم اصول نظامی داشته باشد، هم نظم داشته باشد و هم سازمان داشته باشد، متکی شویم و بی‎تردید ما باید تجهیزات داشته باشیم و بی‎شک باید یک سازمان برای هوانیروز سپاه به‎وجود بیاوریم، باید هواپیماهایی که بتوانند برای ما مجروح تخلیه کنند داشته باشیم، باید توپخانه‌ داشته باشیم که لشکرهای ما را با آتش، پشتیبانی کند و ما متکی به توپخانه غیر نباشیم و یقیناً ما باید بتوانیم دستمان را به زانوی خودمان بگیریم و بعد از خدا به خودمان و آنچه خودمان داریم اطمینان و اعتماد بکنیم.

________________________________________

9. در منطقه عملیاتی والفجر۳ هواپیماهای دشمن امروز در نبود پوشش هوایی خودی و کمبود ادوات پدافند هوایی فعال‏تر بودند. بیشترین حجم بمباران جنگنده‌های عراقی از ساعت ۸ تا ۱۱ صبح انجام شد. در این بمباران‎ها حداقل ۱۵ بار محورهای مواصلاتی و عقبه‌های منطقه عملیاتی والفجر۳ هدف قرار گرفتند که تلفات و خساراتی درپی داشت. در یکی از حملات که ساعت ۸:۱۱ انجام شد ۲ فروند هواپیمای دشمن قرارگاه فتح را بمباران کردند که براثر آن چند تن از افراد حاضر در محوطه قرارگاه شهید یا زخمی شدند. به‎علاوه، به انبار ملزومات و پارک موتوری قرارگاه خسارت‌هایی وارد آمد. از سوی دیگر هواپیماهای عراقی در جاده مهران به ایلام به ستون خودروهای حامل مجروح حمله کردند که یک خودرو مورد اصابت راکت قرار گرفت و کلیه سرنشینان آن شهید شدند. هواپیماهای دشمن همچنین اطراف سایت ایلام و به‌اشتباه ارتفاعات ملک‎شاهی در پنجاه کیلومتری ایلام و چندین ناحیه بیابانی در منطقه مهران را با بمب‌های خوشه‌ای هدف قرار دادند. علاوه ‎بر مناطق یادشده، هواپیماهای ارتش عراق در چند نوبت مناطق بازی‎دراز و شمال قصر شیرین را که نیروهای خودی در آنجا درحال اجرای برخی اقدامات برای فریب دشمن بودند با انواع توپ و راکت زیر آتش گرفتند. بمباران این منطقه نشان می‌داد که اقدامات نیروهای خودی برای فریب و برانگیختن حساسیت دشمن موفقیت‎آمیز بوده است.

________________________________________

10. فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق درخصوص اطلاع‎رسانی و صدور بیانیه، این‌بار برخلاف عملیات‌های قبلی که به‌طور منفعل و پس از چند روز از شروع عملیات اقدام می‌کرد، عمل کرد. ** فرماندهی مذکور به‎علت شکست‌هایی که در منطقه حاج‌عمران به ارتش عراق تحمیل شد و به‏دلیل نیاز به تبلیغات و بهره‌برداری سیاسی، به‎طور غیرمترقبه‌ای بیانیه صادر کرد، ولی در اعلام نام محل اجرای عملیات به‏جای منطقه عمومی کنجانچم، دراجی و... که بخش‌های عمده‌ای از آنها به تصرف نیروهای ایرانی درآمده بود، برای پوشش‎دادن به این شکست از موفق‎نبودن ایران در تصرف شرق زرباطیه نام برد. در بخشی از این بیانیه آمده است: دشمن رأس ساعت ۱۲ شب گذشته (هفتم مرداد) در منطقه لشکر۲ در شرق زرباطیه به واحدهای ما حمله کرد و دلاوران لشکر۲ همان‎طور که وعده داده بودیم توانستند حمله آنها را در هم بکوبند و نیروهای دشمن را متلاشی کنند. با انتشار این اطلاعیه، جمهوری اسلامی ایران که قصد داشت صدور بیانیه درباره اجرای عملیات در منطقه مهران (والفجر۳) و نتایج آن را تا زمان تصرف کامل ارتفاعات شمال منطقه عملیاتی به تأخیر بیندازد، با تصمیم شورای‎عالی دفاع مجبور به صدور بیانیه و اعلام نتایج عملیات شد. در بخشی از بیانیه ایران، درباره علت اجرای عملیات، اهداف مورد نظر و کلیات نتایج به‎دست‎آمده، درج شده است: در اولین ساعات بامداد روز گذشته عملیات والفجر۳ تحت‎فرماندهی قرارگاه نجف اشرف (مرکز عملیات مشترک ارتش و سپاه) در منطقه مهران به‎منظور خارج‎کردن شهر مهران و اطراف آن از دید مستقیم دشمن صهیونیستی، آزادسازی ارتفاعات مسلط به منطقه و پاسگاه‌های مرزی مهران و سد کنجانچم آغاز شد و قوای خودی موفق شدند در اولین ساعات، ضربات سنگینی را به متجاوزان وارد آورند. لشکریان خداجوی اسلام در این عملیات تاکنون موفق شده‌اند شهر و منطقه مهران را از دید مستقیم دشمن صهیونیستی خارج کرده و بر برخی ارتفاعات و روستاهای منطقه مهران مستقر شوند. علاوه‎براین، دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری به رفتار غیرمعمول و انتشار اطلاعیه زودهنگام فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق پرداخت و دراین‎باره نوشت: رادیو عراق بعد از شکست فاحش در عملیات والفجر۲، درمورد تصرف ارتفاعی به نام گردمند سروصدای زیادی به راه انداخت. کلیه رسانه‌های خارجی نیز به نقل از رادیو عراق به ذکر این موضوع پرداختن که ارتفاع گردمند به‎دست کماندوهای عراقی که با بالگرد در آن منطقه پیاده شدند بازپس گرفته شد و همه نیروهای ایرانی در آن کشته یا اسیر شدند. دراین‎خصوص حتی تلویزیون عراق فیلمی از پیاده‎شدن این سربازان عراقی پخش کرد و با آب‎وتاب فراوان این عملیات را به‎عنوان بزرگ‎ترین پیروزی و نبرد مقاومت ذکر کرد! همچنین یک ژنرال ارتش عراق در مصاحبه با خبرنگارانی که به ادعای رژیم این کشور به ارتفاع مذکور برده شده بودند مدعی شد شهر و پادگان حاج‎عمران کاملاً تحت‎کنترل نیروهای عراقی است و ایرانی‌ها هرگز وارد این محل نشده‌اند. وی همچنین گفت تلفات ایرانی‌ها در شمال جبهه در ده روز گذشته نه‎هزار نفر بوده است. این هیاهو اگر صحیح هم باشد درمورد تصرف یک قله خیلی افراطی به‎نظر می‌رسد و احتمال داده می‎شود که چند منظور را به‎دنبال داشته باشد، ازجمله اینکه عراق و رسانه‌های خارجی از یورش سریع نیروهای اسلام به‎شدت غافلگیر شده‎اند سیاست خوب تبلیغاتی ما آنها را در انعکاس اخبار جنگ کاملاً منفعل کرده است طوری‎که تا چند روز بعد از عملیات هیچ چیز نگفتند و این نشانه تأیید عملیات والفجر۲ به‎حساب می‌آمد، لذا برای خنثی‎کردن تبلیغات ما و خوب‎بودن عملیات ما، این ادعا را کردند و مشغول ایجاد هیاهو شدند. با شروع عملیات والفجر۳، عراق که چیزی برای گفتن ندارد همچنان تصرف ارتفاع مورد ادعای خود را تکرار کرد تا پیروزی نیروهای اسلام را تحت‌الشعاع قرار دهد. البته دراین‎باره ازسوی ستاد تبلیغات جنگ، اطلاعیه‌ای مبنی‎بر دعوت مجدد خبرنگاران خارجی برای دیدار از منطقه آزادشده عملیات والفجر۲ منتشر شد که کار خوبی است و تبلیغات شدید و منظم عراق را که زحمت بسیاری برای جاانداختن آن کشیده بود، خنثی می‌کند.

________________________________________

11. ادامه تحرکات عراقی‌ها، شکسته‎شدن محاصره نیروهای لشکر۱۴ امام حسین(ع)، تلاش عراق برای حفظ ارتفاع ۲۵۱۹، چشم‌انداز فرماندهان عراقی برای تصرف ارتفاع گرده‌کوه، آتش مؤثر توپخانه خودی علیه مواضع دشمن و تأیید خبر کشته یا زخمی‎شدن ۱۰ خلبان بالگرد عراقی موضوع گزارشی است که درپی می‎آید. در ادامه تحرکات نیروهای عراقی در منطقه عملیاتی والفجر،۲ امروز قوای خودی موفق شدند با اجرای یک عملیات محدود در منطقه رایات، نیروهای عراق را به عقب رانده و افراد خودی را از محاصره خارج کنند. یادآوری می‌شود که قوای عراقی شب گذشته با جمع‌آوری افراد متفرقه و نیروهای در خط در منطقه رایات، اقدام به تک کرده و بخشی از نیروهای لشکر۱۴ امام حسین(ع) را محاصره کرده بودند که امروز با عملیات رزمندگان اسلام، نیروهای عراقی به عقب رانده شدند و محاصره شکسته شد. ازطرفی، در بخشی از منطقه عملیاتی (چپ جاده) نیز عراق تلاش فراوان کرد ارتفاع ۲۵۱۹ را به هر نحوی حفظ کند، لذا روز گذشته و امروز بیشتر دستورات فرماندهی منطقه درباره تثبیت مواضع در این منطقه و تأکید بر هوشیاری نیروهای عراقی درباره تحرکات نیروهای ایرانی بود. فرماندهی منطقه‌ای عراق همچنین در پیامی به فرمانده نیروهای مستقر در ارتفاع ۲۵۱۹، خواست تا زمان تثبیت مواضع نیروهای خود، واحد توپخانه روی پایگاه و ارتفاع ۲۴۳۵ (ارتفاع گرده‌کوه در سمت راست جاده که در تصرف نیروهای لشکر۱۴ امام حسین(ع) بود) اجرای آتش کند که تثبیت ارتفاع ۲۵۱۹ و عملیات بازپس‎گیری ارتفاع ۲۴۳۵ اجرا شود. دراین‎حال، امروز به‎علت شروع عملیات والفجر۳ در منطقه عمومی مهران، مانورهای هوایی و هلی‌برن نیروهای عراقی در منطقه عملیاتی والفجر۲ به‎شدت کاهش یافت و در برخی نقاط به صفر رسید. درضمن، گزارش یک واحد به فرمانده خود حاکی‎از شدت و دقت آتش توپخانه خودی علیه مواضع عراقی‌ها است. این مسئول واحد در مکالمه با رده بالاتر خود گفت که توپخانه ایران به‏صورت آتشباری مواضع ما را هدف قرار می‌دهد، به حدی که ما نمی‌توانیم سر خودمان را از سنگر بالا بیاوریم. در خبر دیگری که واحد شنود قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) از مکالمات فرماندهان عراقی دریافت کرد درباره ۶ خلبان کشته‎شده در سقوط دو روز پیش بالگردهای عراقی، آمده است: هویت جنازه یکی از خلبان‌های سقوط‎کرده هنوز مشخص نیست. هویت بقیه خلبان‌های کشته‎شده مشخص شده است، بجز یکی از ۴ خلبان‌ که زخمی بود و خلبان دیگر که همچنان مجهول‌الهویه است. یادآوری می‌شود که در عملیات هلی‌برن روز گذشته عراق به ارتفاع ۲۵۱۹، شش خلبان بالگردهای عراقی کشته و ۴ تن دیگر زخمی شدند که همه آنها در منطقه نیروهای عراقی سقوط کردند.

________________________________________

12. پس از اقدام عراق در بازپس‌گیری ارتفاع ۲۵۱۹ و ارتفاعات جانبی آن در منطقه عملیاتی والفجر۲، امروز جلسه‌ای با حضور فرماندهان قرارگاه‌های خاتم‌الانبیاء(ص) سپاه، حمزه سیدالشهدا(ع)، مالک اشتر و فرماندهان یگان‌های شرکت‌کننده در عملیات والفجر۲، در مقر فرماندهی قرارگاه مالک اشتر برگزار شد.*** موضوع جلسه، هماهنگی بیشتر واحدها و یگان‌های عمل‌کننده و فرماندهی عملیات، بررسی و حل مشکلات، طرح مانور یگان‌ها برای ادامه عملیات، بررسی راهکارهای یک یا دو مرحله‌ای بودن عملیات، بیان برخی تجربیات و تذکر غلامعلی رشید برای همکاری و هماهنگی بیشتر فرماندهان با واحدهای عملیاتی ارتش بود. در این جلسه، چندتن فرماندهان یگان‌ها از برخی کمبودها و کندی در امر پشتیبانی انتقاد کردند. آنها گفتند در ابلاغ اولیه آمده بود که فقط نیروهای یگان‌ها به منطقه آورده شود و قرارگاه از آنها پشتیبانی خواهد کرد، ولی این پشتیبانی ضعیف و کند است و اگر ما بخواهیم تدارکات و تجهیزات خود را به منطقه بیاوریم زمان‎بر خواهد بود. مصطفی ایزدی ضمن قبول ضعف تدارکات اظهار کرد علت این امر نوپابودن قرارگاه مالک اشتر و پشتیبانی کافی نشدن این قرارگاه ازطرف مرکز و همچنین ارتش است. وی افزود: ما سعی خواهیم کرد در روزهای آینده این نقص را جبران کنیم. سپس حسین همدانی فرمانده تیپ۳۲ انصارالحسین که اجرای عملیات برای تصرف مجدد ارتفاع ۲۵۱۹ گردمند و ارتفاعات هم‏جوار برعهده وی گذاشته شد درباره مانور و استعداد یگان تحت‎امر خود مطالبی بیان کرد. همدانی توضیح داد که خط حد تیپ۳۲ انصارالحسین، سمت راست، ارتفاع ۲۸۰ کدو تا یال روی تنگه رایات است. وی اضافه کرد ما در دو روز گذشته به منطقه آشنا شده‌ایم و شناسایی‌های اولیه انجام شده است و ۵ گردان هم برای عملیات در نظر گرفته‌ایم که ۲ گردان جبهه‌ای عمل می‌کنند، یک گردان دورانی و ۲ گردان هم احتیاط خواهند بود، ولی در این منطقه به علت طولانی و کوهستانی بودن باید نیروهای بسیجی با قوت و قدرت بدنی زیاد عمل کنند. در ادامه حسین خرازی فرمانده لشکر۱۴ امام حسین(ع)، با اعلام اینکه احداث جاده‌ برای دسترسی به منطقه واگذارشده به این یگان درحال پایان‎‎یافتن است، استعداد لشکر برای اجرای عملیات را یک گردان و محل اجرای عملیات را شمال جاده در منطقه دربند و ارتفاع سمت چپ اعلام کرد. پس از وی احمد کاظمی فرمانده لشکر۸ نجف، گفت تصرف ارتفاع مشرف به دهکده رایات در سمت راست جاده و در کنار لشکر۱۴ امام حسین(ع)، هدف یگان ما است. کاظم رستگار فرمانده تیپ۱۰ سیدالشهدا(ع) نیز که درظاهر مأموریت تأمین منطقه ارتفاع کدو و عملیات نامنظم در عمق برای برهم‎زدن سازمان نیروهای عراق در سمت چپ جاده و در مرحله بعدی جایگزین‌شدن با تیپ۳۲ انصارالحسین به وی ابلاغ شده است در گزارشی اجمالی وضعیت عمومی و آمادگی نیروهای یگان تحت‎امر خود را شرح داد. وی همچنین گفت که نیروهای شناسایی و فرماندهان تا حد دسته، منطقه ارتفاع کدو و ارتفاعات مجاور را شناسایی کرده‌اند. رستگار درباره فعالیت‌های دشمن نیز اظهار کرد که عراقی‌ها درحال احداث استحکامات و محکم‌کردن مواضع خود هستند و در منطقه اِنه (در جنوب ارتفاعات کدو) نیرو مستقر کرده‌اند و تانک آورده‌اند و در چند جا هم پست دیدبانی گذاشته‌اند که ازاین‎طریق پشت منطقه را دیدبانی کنند. رستگار همچنین باتوجه‌به آماده‎بودن نیروهای تیپ۱۰ سیدالشهدا(ع) برای اجرای عملیات و پذیرفتن مأموریت رزمی اعلام آمادگی کرد. وی گفت نیروهای موجود ما آموزش‎دیده و اعزام مجدد هستند و به این امید آمده‌اند که در عملیات شرکت داده شوند نه اینکه در خط پدافندی به‌ کار گرفته شوند. سپس احمد کاظمی بر عمق‌دادن به عملیات تأکید کرد و با انتقاد از مرحله اول عملیات که عمق پیشروی در نظر گرفته‎شده برای یگان‌های ۱۴ امام حسین(ع) و ۸ نجف کم بوده است، اظهار کرد: ما الآن هرچه عمق عملیاتمان را بیشتر کنیم تلفاتمان کمتر می‌شود به‌دلیل اینکه خمپاره‌های دشمن جاکن می‌شود، توپخانه‌ها و دیدبانی‌های دشمن گرفته می‌شوند و اصل را ان‌شاءالله روی این می‌گذاریم که ما برای گرفتن این هدف‌ها تا دو سه کیلومتر هم در عمق بیاییم که دشمن را جاکن کنیم، لااقل کاری کنیم که بخواهد همان فردا شب توپخانه و خمپاره را جابه‎جا کند. توجه کنید همین آتشی که اینجا ریخت و تلفاتی که از ما گرفت از توپخانه بود که ان‌شاءالله با تجربه‌ای که به دست آورده‌ایم یکی دو روز اول استحکامات را محکم درست می‎کنیم که اگر دشمن هم توپخانه‌اش را مستقر کرد، آسیب‌پذیر نباشیم. باتوجه‏به زمان اجرای طرح که چند شب عقب افتاد و ۲ تیپ جدید به منطقه آمد، باید طوری شود که توپخانه دشمن به دستمان بیفتد و تا بیاید جایگزین شود و لودر و بولدوزر بیاورد یک کیلومتر عقب‌نشینی کند. موضوع بعدی جلسه اجرای یک‎مرحله‎ای یا دومرحله‎ای بودن عملیات و اولویت اجرای آن در سمت چپ جاده (ارتفاع ۲۵۱۹ و ارتفاعات جانبی) یا راست جاده بود که به نتیجه خاصی منجر نشد. غلامعلی رشید دراین‎باره گفت دو راهکار وجود دارد؛ یا باید از دو جناح چپ و راست هماهنگ تا دربند برویم یا اینکه در سمت چپ ارتفاع ۲۵۱۹ و ارتفاعات مجاورش در یک شب عمل کنیم و بعد آماده شویم و در سمت راست عمل کنیم. مصطفی ایزدی که نظر دیگری داشت، اظهار کرد: من فکر می‎کنم بهتر است یک شب در سمت چپ ارتفاع ۲۵۱۹ و ارتفاعات جانبی آن عمل کرده و آنها را تصرف کنیم و بعد از آن در سمت راست، عملیات اجرا شود. غلامعلی رشید در جواب وی ابراز کرد یعنی اگر ما به چند شب قبل که ارتفاع ۲۵۱۹ در دست ما بود برگردیم، عمل‎کردن در سمت راست راحت‎تر بود؟ پس الآن که کار ما مشکل‌تر شده است یا باید این اشکال را بپذیریم یعنی با تحمل تلفات بیشتر تا دربند پیشروی کنیم یا اینکه اول در سمت چپ و بعد در سمت راست اجرای عملیات کنیم. حسین همدانی هم دراین‎باره بیان کرد که اگر ما مجدد بخواهیم بین دو عملیات فاصله بیندازیم نگهداری سمت چپ مشکل خواهد بود، یعنی عراق با آتش فراوان از ما تلفات می‌گیرد و ما مجبور می‌شویم دوباره عقب‎نشینی کنیم. وی اضافه کرد اگر به‎ناچار قرار شد عملیات در دو مرحله اجرا شود باید نیرویی در نظر بگیریم که به نیروی احتیاط عراق حمله کند و سازمان او را به‏هم بزند. ما خودمان فکر کردیم که یک واحد را تعیین کنیم و در شب عملیات سراغ احتیاط دشمن بفرستیم تا اوضاع آنها را آشفته کند. احمد کاظمی نیز اعتقاد داشت که علت ضربه‎پذیری نیروهای لشکر۱۴ امام حسین(ع) و ۸ نجف در سمت راست، تصرف‎نشدن ارتفاع ۲۵۱۹ و ارتفاعات مجاور آن بود، زیرا دشمن از آنجا به‎سمت راست مسلط بود و به این ۲ یگان ضربه می‌زد. وی خاطرنشان کرد: روز اول که در منطقه سمت راست تنگه دربند عمل شد این مسئله بررسی نشده بود که ارتفاعات سمت چپ کاملاً مسلط به تنگه است، طوری‎که تیربار می‌تواند ارتفاع راست را بزند و نیروها را از روی آن پایین بیندازد. بنابراین، ضربه‌ای که لشکر۱۴ امام حسین(ع) و لشکر نجف خوردند بدین‎دلیل بود که ارتفاعات سمت چپ دراختیار دشمن بود و این مشکلات زیادی به‏وجود آورد. دشمن تپه‌ها را هم تصرف کرده بود. الآن اگر برویم روی دیدگاه بایستیم شهدای لشکر۱۴ امام حسین(ع) که دورتادور تپه هستند به‎راحتی دیده می‎شوند. این شهدا نیروهایی هستند که نتوانستند تپه را بگیرند و دشمن را از آنجا عقب برانند و فقط پیرامون تپه را تصرف کرده بودند. تپه بعدی هم که دستمان بود فقط تا فردای آن روز دراختیار ما قرار داشت. بدین‎صورت نیروهایمان در محاصره بودند و ما راهی نداشتیم که به کمکشان برویم. دشمن هم اضطراب داشت و مرتب تلاش می‌کرد مین‎گذاری کند. به‏علاوه، راهمان را روزی چند بار پاتک می‌کرد. بر همین اساس، مجبور شدیم گردانی که عمل کرده بود را به عقب بیاوریم. امروز دوباره از جلو نگاه کردیم، هنوز دشمن به آنجا نیرو نیاورده است. وقتی به ما ابلاغ می‌شود که در رایات عمل کرده و با لشکر۱۴ امام حسین(ع) الحاق کنیم، باید لشکر۱۴ امام حسین(ع) از بالا بیاید و لشکر نجف هم از پایین تا الحاق انجام شود. تأکید من این است که حسین خرازی زودتر آزاد شود و بیاید که ان‎شاء‎الله جاده احداث کند و مشکلات و مسائل را که خیلی هم زیاد است بررسی کند. در بخش دیگری از جلسه، علی قمی جانشین تیپ۱۵۵ شهدا، تجربیاتی را که در چند روز عملیات، به‎خصوص درباره نقش و تأثیر توپخانه در سمت چپ جاده و تصرف ارتفاع ۲۵۱۹ به دست آورده بود، بیان کرد. وی همچنین درمورد لزوم در نظر گرفتن نیروهای احتیاط برای مراحل بعدی عملیات و جواب‏دادن به پاتک‌های عراق تذکراتی به حاضران داد. قمی گفت: در عملیاتی که دفعه قبل اجرا کردیم قوای عراقی روی ارتفاعات استقرار نداشتند، ولی این‎بار نیروهای دشمن روی ارتفاعات بودند. چون نیروهای خودی در عملیات‌هایی که اجرا کردند بسیار باتجربه بودند، از توپخانه استفاده نکردیم، یعنی می‌خواستیم که از توپخانه استفاده کنیم، ولی دیدیم دشمن نمی‌تواند به ‎طور دقیق اجرای آتش کند، بدین‎ترتیب بدون استفاده از توپخانه ارتفاعات را تصرف کردیم. البته این‎بار حتماً باید آتش توپخانه خیلی شدیدی روی آنها اجرا شود. علاوه‎براین، باید یک نیروی قوی وارد عمل کنیم. به‎طورکلی در این منطقه باید خیلی حساب‎شده عمل کرد. البته این مشخص است که دشمن خیلی ضعیف است، ولی بااین‌حال باید خیلی احتیاط کرد، چون غیرممکن است که نیروهایش در این منطقه نباشد. الآن دشمن پشت سر نیرویی که درحال پدافند می‌باشد تعدادی نیرو به‏عنوان احتیاط دارد تا به‎مجرد اینکه نیروهای ما به هدف رسیدند و خسته بودند، اینها پاتک کنند. عراق حتماً این کار را خواهد کرد. بنابراین باید غیر از این نیرویی که عمل می‌کند و روی هدف می‌رسد دو سه گردان حاضر باشند که سریع بروند و آن را پدافند کنند. این ارتفاع حساس و مهم است و کل دور آن حدود یک کیلومتر می‎شود. بدین‎ترتیب جایی که باید پدافند شود نیروی زیادی لازم دارد. پس علاوه‏بر آنکه تعدادی نیرو عمل می‌کنند باید حدود ۲ گردان یا بیشتر، هدف را پدافند کنند و این نیروهایی که می‌خواهند پدافند بکنند باید از نیروهای خیلی قوی باشند. مهمات و سایر وسایل پدافند هم باید آماده باشد. در پایان جلسه، غلامعلی رشید به فرماندهان حاضر درباره همکاری و هماهنگی بیشتر با نیروهای ارتش باتوجه‏به پرکردن خلأ ناشی‏از کم‏کاری آنها، تذکراتی جدی داد. بخش‌هایی از گفته‌های وی بدین‎شرح است: برادرها، در خطوط پدافندی نگویید چرا ارتش این‎طور کرد؟ چرا چنین عمل کرد؟ باتوجه‎به اینکه از نیروهای ارتش اطمینان قلبی ندارید حتماً نیرویتان را جای آنها بگذارید. خیال خودتان را راحت نکنید و نگویید که ما باید یک گروهان بگذاریم. ما ۶۰ نفر باید بگذاریم، ما ۷۰ نفر باید بگذاریم و این مشکلات را برای خدا بپذیرید، سختی نخوابیدن در شب را تحمل کنید، ولی حتماً با ارتشی‌ها ادغام شوید. یک موضوع روشن و مشخص است که ارتشی‎ها مثل شما نیستند، مثل بسیج نیستند و ممکن است برخی روحیه شهادت‌طلبی نداشته باشند، اصلاً این مقایسه غلط است که ما خودمان را با ارتش قیاس کنیم. مثل این است که شما بین یک یگان ضعیف و یک یگان قوی مقایسه انجام دهید. خب مثل روز روشن است.

________________________________________

13. در طول امروز و دو روز گذشته، شهرهای خرمشهر، آبادان و مناطقی از حومه این دو شهر زیر آتش توپخانه و خمپاره‌های عراقی قرار داشت. در دو روز اخیر در خرمشهر پل ‌نو، گمرک، راه‌آهن، دیریفارم و جزیره مینو و در آبادان بخشی از پالایشگاه ایستگاه مرکزی و مناطقی از شهر گلوله‎باران شد و خساراتی به آنها وارد آمد. تعدادی درخت‌ خرما در نخلستان‌های اطراف شهر و به‎خصوص در جزیره مینو در آتش‌ سوختند. همچنین ۸ تن شهید و ۳۵ نفر از اهالی و نیروهای نظامی مجروح شدند.

________________________________________

14. درپی عملیات سپاه دزلی در نقطه مرزی جنوب مریوان، واحد برون‎مرزی سپاه مریوان در نامه‌ای به فرمانده سپاه این شهر از اجرای دو عملیات برون‎مرزی نفوذی در منطقه سیدصادق و شهر زور (زهور) عراق خبر داد. بنا بر این گزارش، یک تیم از گروه ضربت این سپاه اقدام به کارگذاشتن ۲ مین در منطقه سیدصادق کردند که یک کامیون ارتشی روی یکی از این مین‌ها رفت و ۱۶ تن از سرنشینان آن کشته شدند. مین دوم را نیروهای عراقی کشف و خنثی کردند. همچنین در عملیات دیگر افراد گروه سوسیالیست‌ها در منطقه شهر زور، ۲۲ تن از عراقی‌ها کشته و ۲۰ تن دیگر از آنها زخمی شدند. بنا به این گزارش از افراد گروه سوسیالیست‌ها نیز ۲ تن کشته شدند.

________________________________________

15. به‌دنبال افزایش حضور افراد مسلح غیرقانونی به‎خصوص عناصر حزب دمکرات کردستان در منطقه شرق و شمال‎شرق سقز و عملیات‌های ایذایی آنها در محورهای مختلف، امروز تیپ۱۶ قدس (از واحدهای سازمانی سپاه ناحیه کردستان) عملیاتی را از دو محور و با ۴ گروهان برای پاک‌سازی روستاهای این منطقه آغاز کرد و موفق شد محورهای اصلی حضور افراد حزب دمکرات کردستان در این منطقه را پاک‎سازی کند. در زمان اجرای عملیات در برخی روستاها، عوامل حزب مذکور با مشاهده نیروهای خودی اقدام به فرار کردند، ولی در برخی روستاها که عملیات پاک‌سازی در آنها شبانه اجرا شد و نیروهای خودی بر ارتفاعات منطقه مسلط شده و راه فرار ضدانقلاب را بسته بودند درگیری‌هایی روی داد که به کشته یا زخمی‎شدن عده‎ای از افراد دو طرف منجر شد. در این عملیات ۱۵ تن از عناصر حزب دمکرات در محورهای مختلف کشته یا زخمی و ۳ نفر از آنان دستگیر شدند. از نیروهای خودی نیز ۲ تن شهید و ۲ نفر زخمی شدند و یک تن به‎دست دمکرات‎ها به گروگان گرفته شد. از سوی دیگر، سپاه خوی در منطقه مرزی قطور - که به‎علت وجود پل راه‎آهن در مسیر خط ریلی ایران، از حساسیت بالایی برخوردار است - یک عملیات غافلگیرانه علیه عناصر حزب دمکرات کردستان ایران اجرا کرد که بنا به گزارش سپاه خوی، در آن ۱۵ تن از افراد حزب کشته، ۱۰ نفر زخمی و ۳ تن دستگیر شدند. از نیروهای خودی هم ۲ نفر زخمی شدند. علاوه‎براین، در اشنویه عوامل حزب دمکرات از ساعت ۲۰ الی ۲۲ با نفوذ به شهر اقدام به تیراندازی با انواع کالیبرها و خمپاره به‎سمت ادارات دولتی و محل سکونت افراد حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‌ها) کردند که براثر آن ۶ تن از بارزانی‎ها زخمی شدند و بخشی از ساختمان شهرداری و آتش‎نشانی تخریب و ۲ خودرو منهدم شد. در مهاباد نیز افراد مسلح شورشی با نفوذ به داخل شهر، از ساعت ۱ الی ۴ بامداد برای ناامن‎کردن شهر اقدام به تیراندازی پراکنده و پرتاب خمپاره و نارنجک کردند که براثر آن خساراتی اندک به منازل مردم و برخی ادارات وارد آمد و یکی از افراد سپاه زخمی شد. دراین‎حال، یک منبع نظامی اطلاع داد که ۱۳ نفر از سربازان خودی که در گروگان افراد مسلح شورشی هستند به‎تازگی از زندان روستای کوخ‏رستم به زندان دیگری در دونیس در جنوب‌غربی بانه منتقل شدند. همچنین شهربانی کردستان اطلاع داد که افراد سازمان کمونیستی کومه‌له ۷۵۰ رأس گوسفند اهالی منطقه کلاتوزان در محور سنندج - مریوان را ربوده و به عراق منتقل کردند. ازطرفی، برپایه گزارش تیپ۱۶ قدس از وجود افراد مسلح شورشی در مثلث بوکان - صائین‌ دژ - میاندوآب، عناصر مذکور در روستاهای زیر حضور دارند: ۱. کانی شقاقان، اشکوتان، حصاربلاغی، کمزیزان، کانی‎سیران، گل‎تپه، کامیشان، قومر، گوگ‎تپه، سه‎کانیان، ارضی‎بلاغی، کانی‎امام‎علی، کانی‎قلعه، کانی‎علی‎گرده و چوکانلو. افراد مسلح به روستاهای یادشده تردد می‎کنند و تجمع آنها در روستاهای کانی‎امام‎علی و ارضی‎بلاغی از جاهای دیگر بیشتر است. درضمن، سلاح این افراد انفرادی می‎باشد. در مثلث بوکان - سقز - تکاب نیز بنا به آخرین خبرها، عوامل ضدانقلاب در روستاهای سیه‎چشمه، برده‎زرد، کانی‎سهراب، کلوله، قلعه‌گاه، قبله‎بلاغی، احمدآباد، نوبهار، سلیمان‎کندی، عرب‌اوغلی و موکه در تردد هستند. این عوامل سعی می‎کنند که مرکزیتشان در روستای برده‎زرد باشد. در همین حال، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) مدعی شد که اعضای آن در روزهای اخیر ۲۴۰ تن از پاسداران را در کردستان به شهادت رسانده‌اند. رادیو صدای آزاد ایران وابسته به گرو‌ه‌های سلطنت‎طلب طیف شاهپور بختیار، به نقل از بیانیه دفتر این سازمان در پاریس اعلام کرد که براثر درگیری‌های مسلحانه بین نیروهای نظامی ایران و مبارزان کرد و اعضای سازمان مجاهدین خلق، پیشمرگان کرد و مجاهدین خلق توانسته‌اند در شمال‎شرقی سردشت در روستاهای جمال‎کوسه، کوج‎کوهان و زمزیران ۲۴۰ تن از نیروهای سپاه را به قتل برسانند.

________________________________________

16. منابع اطلاعاتی و نظامی از حضور، استعداد و فعالیت گروه‌های مسلح غیرقانونی در مناطق و محورهای مختلف مناطق و یا خبرهایی را به مراکز تصمیم‎گیری ارسال می‌کنند که نشان‎دهنده چگونگی و وسعت پراکندگی این گروه‌ها و اقدامات ایذایی آنها در این مناطق است. دسته‎ بندی اخبار مذکور براساس مناطق عبارت است از: ۱. شمال و شمال‌غربی مهاباد افراد حزب دمکرات درحال‎حاضر با سازماندهی جدید و عناصر تازه‎نفس، شهر مریوان را آلوده کرده‌اند و دستورهای جدیدی به اهالی منطقه داده‎اند. آنها فشار زیادی به مردم وارد آورده و مردم را به زور و اجبار وادار با اطاعت می‌کنند. این حزب در هرکدام از قریه‎های داشخانه و کهنه‎ده ۳۰ یا ۴۰ نفر نیرو دارد. مسئول هیز افشین در روستای عمرقیطرن و فرمانده نظامی هیز پیشوا ازطریق خاتون‎باغ به قریه ایگری‎قاش رفت‎وآمد دارند. ۲. محور سنندج - کامیاران - باختران (کرمانشاه) و غرب این محور حزب دمکرات کردستان و سازمان کومه‌له به چند گروه تقسیم شده و قصد خرابکاری در جاده‌های باختران (کرمانشاه) به کامیاران و سنندج را دارند. تعداد ۵۰۰ نفر از دمکرات‌ها در منطقه تنگ‎گلچی پشت شبانکاره، قوری‎قلعه و شمشیر هستند و مقر اصلی‌ آنها در زاغه تنگیور و شاهکده می‎باشد. افراد حزب دمکرات و پیشمرگان جلال طالبانی (اتحادیه میهنی کردستان عراق) و گروه زرگاری‌ در مناطق نوسود و کوه‌‌‌‌های اورامان‎تخت و شاهکو هستند. مقر اصلی این افراد در ده شوشمی (غرب نوسود) می‎باشد. حدود ۸۰۰ نفر هستند و پایگاه‌هایی در دروله، مرخیل، نودشه، شیخان و پاسگاه مرزی نوسود دارند. ۳. جنوب‎غربی سنندج حدود ۳۰۰ نفر از عوامل ضدانقلاب مجهز به سلاح‌های سبک و نارنجک‌ به‎‌طور پراکنده در منطقه شویشه حضور دارند و می‌خواهند به پایگاه‌های اطراف ضربه بزنند. گفتنی است ۲۰ نفر از این افراد زن و دختر هستند. در منطقه تکاب، سقز و دیواندره نیز دسته‎های منسجمی از افراد مسلح در روستای نیکانلو، چپلانتو، قوزلو، کردکند، قره‌گل، باش‌بلاغ، کورباباعلی و شجاع‌آباد حضور دارند و با سلاح‌های خود که ژ۳، کلاشینکف، قناسه و برنو هست در روستاها تردد می‌کنند.

________________________________________

17. بخش عظیمی از فعالیت‎های جنگ تحمیلی چه در صحنه‌های نبرد و چه در پشتیبانی‌های مختلف را نیروهای مردمی به‌طور داوطلبانه بر دوش می‌کشند. دراین‎باره رسانه‌های جمعی اعم از دیداری و شنیداری، به‌طور روزانه اخباری از حضور مردم در ابعاد مختلف را منعکس می‌کنند. ازجمله روزنامه اطلاعات، امروز نیز مانند روزهای گذشته در ستون اعزام به جبهه مطالبی را بدین‎صورت به چاپ رساند: - یک گروه فنی و خدماتی به‎منظور کمک و همیاری رزمندگان اسلام در جبهه‌های نبرد از مقر بسیج سپاه پاسداران شهرستان ساوه عازم میدان نبرد حق علیه باطل شدند. - ازسوی بنیاد مسکن انقلاب اسلامی بوشهر یک گروه متشکل از بنا، راننده، نجار و کارگر ساده به‎منظور بازسازی منطقه رقابیه به این منطقه رفتند. - گروهی از سپاه پاسداران و اعضای بسیج سپاه میبد پس از شرکت در نماز جمعه این بخش، راهی جبهه‌های جنگ حق علیه باطل شدند. - تعداد زیادی از نیروهای رزمی و تدارکاتی بسیج مستضعفان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کاشان در میان بدرقه گرم امت حزب‌الله رهسپار جبهه‌های جنگ با صدامیان شدند. - دو گروه دیگر از کفرستیزان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی دهدشت به‌منظور نبرد با مزدوران کفر جهانی به جبهه‌های نور علیه ظلمت عزیمت کردند. - گروهی از رزمندگان بسیج و گروه‌های مقاومت الشتر در میان بدرقه پرشور اهالی خرم‌آباد و الشتر عازم جبهه‌های جنگ تحمیلی شدند. - دسته‌ای از رزمندگان عضو بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی گنبد در مراسم باشکوهی در میان بدرقه خانواده‌های خود و امت حزب‌الله راهی جبهه‌های نبرد شدند. - گروه کثیری از داوطلبان اعزام مجدد و اعضای واحد بسیج سپاه پاسداران شهرهای بابلسر، قائم‎شهر، محمودآباد، ساری، نوشهر، چالوس، بهشهر و بابل در میان بدرقه گرم مردم شهیدپرور شهرهای یادشده رهسپار مناطق جنگی کشور شدند. - دو گروه از عاشقان الله ازطریق بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شهرستان درچه اصفهان در میان بدرقه گرم امت حزب‌الله برای نبرد با صدامیان کافر به غرب کشور عزیمت کردند. همچنین یک‏صد و بیست‏وپنجمین گروه اعزامی از بسیج سپاه مبارکه عازم جبهه‌های نبرد حق علیه باطل شدند. شصت‎ودومین گروه از کفرستیزان بسیج قمشه نیز در میان بدرقه پرشور مردم به جبهه‌های جنگ تحمیلی عزیمت کردند. درضمن یک‎صد و نودویکمین گروه رزمی سپاه پاسداران خمینی‎شهر با دادن شعارهای “جنگ، جنگ تا پیروزی”، “برای فتح کربلا، پیش به‏سوی جبهه‌ها” عازم جبهه‌های نبرد حق علیه باطل شدند. - گروهی از رزمندگان عضو بسیج سپاه پاسداران ناحیه٤ شهرستان کازرون در مراسمی عازم جبهه‌های جنگ تحمیلی شدند. به گزارش خبرنگار روزنامه اطلاعات، در این مراسم امت حزب‌الله با دادن شعار نیروهای اعزامی را بدرقه کردند. - گروه زیادی از جان‌برکفان بسیج سپاه پاسداران همدان با بدرقه مردم این شهر عازم جبهه‌های جنگ تحمیلی شدند. - تعدادی از بسیجیان سپاه پاسداران میمند به جبهه‌های نبرد نور علیه ظلمت عزیمت کردند. به گزارش خبرنگار روزنامه اطلاعات، این عده که آموزش‌های لازم را در گردان امیرالمؤمنین(ع) فرا گرفته بودند ازطرف امت حزب‌الله بدرقه شدند. - گروهی از رزمندگان بسیج سپاه پاسداران منطقه٣ (استان‌های گیلان و مازندران) به‎سوی جبهه‌های نبرد شتافتند. - یک گروه از حماسه‌آفرینان بسیج سپاه پاسداران نجف‌آباد و زرین‌شهر از استان اصفهان، به مناطق جنگی کشورمان عزیمت کردند. - جمعی از جان‌برکفان داوطلب عضو بسیج سپاه پاسداران رفسنجان در میان بدرقه پرشور مردم عازم جبهه‌های نبرد شدند. - گروهی از دانشجویان تربیت‎معلم شهید رجایی شهرکرد ازسوی بسیج سپاه پاسداران این شهرستان به‌سوی میدان‌های جنگ تحمیلی رفتند. - عده‌ای برادران رزمندگان بسیجی سپاه پاسداران لرستان به‎سوی مناطق جنگی رفتند. - جمعی از جان‎برکفان بسیج سپاه پاسداران شهرستان ملایر عازم جبهه‌های نبرد حق علیه باطل شدند. - گروهی از کارکنان بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی در مراسمی رهسپار مناطق جنگی شدند. - عده‌ای از جان‎برکفان سپاه اسلام از روستاها، بخش‌ها و شهرستان‌های فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد عازم جبهه‌های نور علیه ظلمت شدند. علاوه‎براین، ازسوی ستاد پشتیبانی مناطق جنگی در تبریز گروهی متشکل از راننده پایه یک و دو و سایر نیروی انسانی مورد نیاز از شهرهای تبریز و مرند به‎سوی جبهه‌های جنگ تحمیلی رفتند. از اصفهان نیز گروهی از بهداشتیاران و امدادگرن ازسوی ستاد مشترک امداد و درمان استان اصفهان عازم جبهه‌های نبرد شدند.

________________________________________

18. هوشیاری در برابر رخنه دشمن، رعایت نظم و حفظ سلسله‎مراتب، تلاش با همه توان و استعداد، توانمندی جمهوری اسلامی در اجرای عملیات نظامی، نداشتن قصد سوء و کشورگشایی مسئولان جمهوری اسلامی ایران و سودمندی دفع تجاوز برای هر دو ملت ایران و عراق، ازجمله محورهای مهم سخنان آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای‌عالی دفاع، در دیدار امروز با مسئولان و بازرسان یگان‌های نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران بود. به نوشته روزنامه اطلاعات «رئیس شورای‌عالی دفاع در این دیدار اظهار داشت: بدنه ارتش بسیار خوب، سالم و قابل‏اطمینان است و مسئولان ارتش هم امروز مسئولان سالم و حتی افتخارانگیز می‌باشند. از اوایل انقلاب تاکنون هیچ‎گاه مجموعه مسئولان ما به‎خوبی و رضایت‌بخشی امروز نبوده‌اند. وی گفت: در اینجا نکاتی قابل‎توجه است؛ یکی اینکه دشمنان از هیچ‎چیز این ملت نه از ارتش، نه روحانیت و نه اصناف و غیره قطع امید نکرده‌اند. کلاً خاصیت دستگاه‌های اطلاعاتی که دنبال منافع شخصی حرکت می‌کنند چنین است. آقای [آیت‎الله] خامنه‌ای افزود: دشمنان از اینکه بتوانند حرکت انقلاب را متوقف سازند کاملاً مأیوس هستند، از اینکه حرکت آن را کند نمایند هرگز مأیوس نشده‌اند و این جنگ را به همین خاطر به راه انداخته‌اند. وی گفت: این جنگ اگرچه خساراتی ازلحاظ عمرانی و غیره به ما وارد کرد، اما نیروی فوق‌العاده‌ای نیز به نیروهای رزمنده ما بخشید و لذا در تمام ابعاد انقلاب و در همه بخش‌های آن می‌بایست با چشم باز مراقب بود که دشمن رخنه نکند و هر قسمتی از آن نیز به‎عهده یک قشر است. شما می‌بایست در سرتاسر ارتش مراقبت کنید و هرجا که زمینه‌ای برای نفوذ مخرب دشمن وجود دارد به آن برسید و به مسئولان گزارش بدهید. امروز، در جبهه‌های شمال‌غرب و جنوب کشور نیروهای رزمنده ما با قدرت کامل می‌جنگند و به همین جهت است که آن سست‎عنصرها و سست‏رأی‌هایی که به بقای حکومت تحمیلی و متجاوز عراق دل بسته بودند با قدرتمندشدن نیروهای اسلام مأیوس می‌شوند. حرکت شما در جبهه‌ها توانست حرکت‌های موذیانه توطئه‌گران را علیه جمهوری اسلامی متوقف کند و امروز استواری جمهوری اسلامی برای همه آشکار شده است. ما امروز در صحنه اقتصادی، سیاسی و نظامی در وضعیتی هستیم که برای دوستان ما خوشحال‌کننده است و عملیات والفجر که ان‌شاءالله دنباله‌های افتخارآمیز دیگری نیز خواهد داشت نظرات دولت جمهوری اسلامی را برای همه کسانی که می‌خواهند در این جنگ به نقطه‌نظر سالمی دست یابند یک بار دیگر مطرح می‌کند. وی افزود: ما قصد تجاوز و کشورگشایی نداریم، ما مدافع شرف اسلامی و انقلابی خود هستیم و از آن دفاع می‌کنیم، متجاوزین عراقی و همکاران آنها می‌بایست قبول کنند که جمهوری اسلامی بر مواضع حق‌طلبانه خود همواره پایداری نشان خواهد داد. شما می‌بایست برای نظم و سلسله‎مراتب اهمیت خاصی قائل شوید بی‌نظمی‌ها را به‎عنوان یک تخلف منعکس نمایید و هرجا آثاری از بی‌تفاوتی دیدید می‌بایست به آن توجه کنید و به انقلاب و اندیشه اسلامی و به ارتش تعهد و ایمان داشته باشید و توان کاری را مورد مطالعه قرار دهید، زیرا ما امروز احتیاج داریم که ارتش با همه ظرفیتش در راه انقلاب، گام‌های سریعی بردارد، البته این تنها منحصر به ارتش نیست، بلکه برای همه ارگان‌ها و سازمان‌های دولتی نیز مطرح است. انقلاب ما امروز نمی‌تواند کم‎کاری را تحمل کند. ارتش با هدف‌های بلندی که دارد نمی‌تواند شاهد بی‌علاقگی و کم‎کاری باشد. ما در این جنگ نه‎تنها سود ملت ایران، بلکه ملت عراق را هم در نظر داریم و آنچه انجام می‌گیرد در خدمت و مصلحت همه ملت‌های اسلامی است. موضع درست ملت‌های اسلامی در برابر این جنگ همان موضع حق‌طلبانه‌ای است که ما داریم. ما مجبوریم برای ادامه این راه حق و رسیدن به پایان این خطی که به‎خاطر حق‌جویی و حق‌طلبی تعقیب می‌کنیم از همه ظرافت‌های کاری خود استفاده کنیم.»

________________________________________

19. پیداشدن چند مین دریایی در خلیج‎فارس که کارشناسان عامل آن را عراق اعلام کرده‌اند، دولت ژاپن را به واکنش واداشت. یک نهاد رسمی این کشور برای احتیاط به کشتی‌های ژاپنی که به خلیج‌فارس رفت‎وآمد می‎کنند توصیه‌هایی کرد به نوشته روزنامه ژاپنی یومیوری شیمبون براساس اخبار دریافتی وزارت تجارت بین‌المللی و صنعت ژاپن مبنی‌بر یافتن چند عدد مین در آب‌های خلیج‌فارس، این وزارتخانه به تانکرهای نفتکش توصیه کرده است که هنگام حرکت در آب‌های منطقه احتیاط کنند. نشریه گزارش‎های ویژه خبرگزاری جمهوری اسلامی ضمن اعلام این خبر روزنامه یومیوری شیمبون، در شماره امروز نوشت: اخبار دریافتی وزارت تجارت بین‌المللی و صنعت ژاپن براساس گزارش‌های نیروی دریایی امریکا قرار دارد. یک کشتی هشداردهنده نیروی دریایی امریکا به نام هیدروپاک در اوایل ژوئن چندین مین را در اطراف سواحل عربستان سعودی و کویت پیدا کرد. این روزنامه افزوده است که در ۲۱ ماه جولای در ۱۸۰ کیلومتری ساحل بحرین، نیروی دریایی این کشور یک مین را کشف و خنثی کرد. روزنامه محافظه‌کار ژاپن همچنین درج کرده است که در ۲۶ ماه جولای نیز در ۱۰۰ کیلومتری شمال‌شرقی بندر رأس‎التنوره یک مین دیگر یافت شد. در پایان این خبر آمده است هیدروپاک می‌گوید مین‌های مذکور باید حدود دو سال پیش در نتیجه جنگ ایران و عراق در آب‌های منطقه رها شده باشند که براثر جریان‌ آب‏های خلیج‌فارس در سواحل مختلف پراکنده شده‌اند.

________________________________________

20. نشریه میدل ایست (چاپ لندن) روابط سیاسی فرانسه و عراق را بررسی کرد. این نشریه با یادآوری پایه‌گذاری روابط دو کشور از زمان ریاست‎جمهوری ژرژ پمپیدو در دهه ۶۰ میلادی، به پایداری، ارتقا و توسعه این روابط در زمان ریاست‌جمهوری میتران رئیس‌جمهور سوسیالیست، اشاره کرد. میدل ایست به گرمی روابط اقتصادی و فروش تسلیحات فرانسوی به عراق در زمان جنگ نیز پرداخت و به تلاش حزب سوسیالیست حاکم بر این کشور در جلوگیری شکست رژیم بعث عراق در مقابل ایران، اشاره کرد. نوع سلاح‌های واگذارشده به عراق و پروژه‌های در دست اجرای فرانسویان در عراق بخش دیگری از این مقاله است. به نوشته میدل ایست «تعهدات فرانسه به کشور عراق که پمپیدو رئیس‌جمهور اسبق فرانسه، آن را بنیان نهاد و سپس توسط ژیسکار دستن ادامه یافت، بسیار زیاد است. ارزیابی وزارت امور خارجه فرانسه بر میزان ریسک این کشور درمورد عراق به‎شدت طبقه‎بندی شده است. بااین‎حال، تخمینات موجود در مطبوعات فرانسه دراین‎مورد از ۳ تا ۸ میلیارد دلار متفاوت است. با انتخاب میتران به‏عنوان رئیس‌جمهور سوسیالیست فرانسه، هیچ تغییر اساسی در سیاست این کشور درمورد جنگ ایران و عراق صورت نگرفت و پشتیبانی از صدام حسین رئیس‌جمهور عراق در تلاش‌های جنگی خود، با فراهم‎کردن تسلیحاتی به ارزش دومیلیارد دلار در سال توسط فرانسه ادامه یافت. زمانی‎که سوسیالیست‌های فرانسه مخالف دولت بودند (قبل از انتخاب میتران) اینها از ژاک شیراک نخست‌وزیر وقت و وزرای کابینه او که با کنترات‌های شگفت‌آور معامله قرن از بغداد به فرانسه برگشتند، شدیداً انتقاد کرده بودند، اما میتران طی سفری به کشور مصر در ماه نوامبر گذشته علناً خاطرنشان کرد که فرانسه نمی‌خواهد عراق شکست بخورد کلود شسون وزیر امور خارجه فرانسه، در ماه فوریه بر استمرار سیاست فرانسه درمورد عراق تأکید کرد و گفت این سیاست بر اصول متعالی و تمایل کشور فرانسه به ادامه نزدیکی به دنیای اعراب پایه‌ریزی شده است. او افزود ما قصد نداریم سیاست خود را تغییر دهیم، زیرا کشور عراق همانند بسیاری از کشورهای دیگر و احتمالاً برای مدت کوتاهی احتیاج به اعتبار دارد، به‏علاوه کشور فرانسه اکنون موافقت کرده است که در قسمت اعظم بدهی‌های داخلی عراق در سال ۱۹۸۳ (۲/۱ میلیارد دلار) تغییراتی دوباره انجام دهد و فرانسه همچنین موافقت کرده است که برای پیش‎پرداخت بهای ۲۹ میراژ اف۱۵ به ارزش ۳ میلیارد فرانک که قرار است در سال ۱۹۸۴ یا ۸۵ به عراق تحویل شود چهارمیلیون تن نفت از کشور عراق خریداری نماید. با این کار، عراق قادر خواهد بود دوسوم از بدهی‌های نظامی خود را پرداخت نماید. طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق، پذیرفت که کشور متبوعش به‎خاطر بسته‎شدن خط لوله نفتی عراق که از سوریه عبور می‌کند و کشورش را متحمل ضرری معادل یک‎میلیارد دلار در ماه کرده است موقتاً با مشکلات مالی روبه‎رو است. یک دیپلمات فرانسوی درمورد این اظهار طارق عزیز که جنگ دو سال دیگر طول خواهد کشید، گفت: این گفتار بسیار معقولانه است، زیرا اگر او می‌گفت که جنگ دو ماه دیگر تمام خواهد شد هیچ‎کسی گفتارش را باور نمی‌کرد و اگر هم می‌گفت که این جنگ صد سال دیگر نیز ادامه دارد این برای جذب اعتبار بسیار بد بود. طارق عزیز اضافه کرد: هنگامی‎که جنگ خاتمه یابد آینده خاورمیانه در کشور عراق خواهد بود و کشور ما فقط به روی آنهایی که به ما کمک کردند باز است و دیگران در لیست انتظار خواهند ماند. یک سیاستمدار بانفوذ حزب سوسیالیست فرانسه می‌گوید که دولت میتران در حین شش‎ماهه اول زمامداری خود هیچ‌گونه سیاستی در قبال اعراب نداشت، عراق یک استثنا بود و تاریخی طولانی از روابط پرقوت بین دو کشور مزبور و منافع مهم وجود داشت. اکنون این یک ضرورت است که فرانسه واردات خود را تنظیم کند. این متخصص حزب سوسیالیست تأکید کرد که میهمانان کلود شسون از شاه حسین گرفته تا مبارک رئیس‌جمهور مصر و حکام خلیج‌فارس همگی متفق‌القول بودند که رژیم صدام حسین بایستی حمایت شود و اینکه ثبات تمام منطقه در معرض خطر است. او می‌گوید حزب سوسیالیست فرانسه همانند سیاست داخلی عراق روابط خود را با یک کشور به‌خصوص محدود نمی‌کند، اما به‎عنوان اصلی قانونی به ثبات مرزها و لزوم ضرورت خاتمه جنگ معتقد است.

________________________________________

• شرح علت موفق‎نشدن کامل این یگان‌ در گزارش بعد آمده است.
  • حجت‎الاسلام هاشمی رفسنجانی در یادداشت‎های روزانه خود درباره این اقدام بی‌سابقه عراق در اعلام اجرای عملیات ایران در منطقه مهران که معمولاً درمورد عملیات‎های گذشته با تأخیر یک یا دو روزه انجام می‌شد، نوشته است: تبلیغات عملیات والفجر۳ شروع شده، عراقی‌ها که در تبلیغ جلو افتاده‌اند مدعی سرکوب حمله ما شده‎اند. [اکبر هاشمی رفسنجانی، آرامش و چالش (کارنامه و خاطرات سال ۱۳۶۲)، به اهتمام مهدی هاشمی، تهران: نشر معارف انقلاب، ۱۳۸۶، ص۱۷۰]
    • شرکت‌کنندهگان در این جلسه عبارت بودند از مصطفی ایزدی، غلامعلی رشید، محمد باقری، احمد کاظمی، حسین خرازی، علی قمی قائم‎مقام تیپ شهدا، کاظم رستگار فرمانده تیپ۱۰ سیدالشهدا(ع)، حسین همدانی فرمانده تیپ انصارالحسین، جواد استکی، محمدجعفر اسدی، مرتضی صفار و برادر سعید.

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/05/08