1364.05.02: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>روزشمار جنگ</big>''' '''<big>پنجشنبــــــه</big>''' '''<big>16 آبان 1364</big>''' '''<big>23 صفر 1406</big>''' '''<big>7 نوامبر 1985</big>''' == 1 == در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۱: سطر ۱:
'''<big>روزشمار جنگ</big>'''
{{جعبه زندگینامه
|عنوان = روزشمار جنگ سال 1364
|نام = 1364.05.02
|نام دیگر=  دو مرداد
|روز= 2 مرداد 1364
|تاریخ شمسی= 1364.05.02
|تاریخ میلادی= 24 ژوئیه 1985
|تاریخ قمری= 5 ذیقعده 1405
|اسامی عملیات=
|اسامی شهدا=
|اسامی اسرا=
}}
  <div class="bootstrap-btn">[[1359.05.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1360.05.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1361.05.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1362.05.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1363.05.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1365.05.02]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1366.05.02]]</div>


'''<big>پنجشنبــــــه</big>'''


'''<big>16 آبان  1364</big>'''
<div style="text-align:justify">


'''<big>23 صفر    1406</big>'''


'''<big>7 نوامبر 1985</big>'''
==  گزارش- 384 ==


== 1 ==
در ادامة عمليات شب گذشته، امروز نيروهاي خودي به پاك‏سازي بقاياي دشمن - كه بعضاً در منطقة تصرف‏شده فعال بودند - پرداختند. در گزارش مستند مربوط به اين عمليات، آمده‏است:
در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذاری شده است)، امروز در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران جلسه‌ای با حضور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران: رحیم صفوی فرمانده نیروی زمینی سپاه، غلامعلی رشید مسئول معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه، عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس سپاه، عباس محتاج فرمانده قرارگاه سلمان و فرمانده ناحیه 4 سپاه، احمد غلامپور (جانشين قرارگاه كربلا) و... تشکیل شد. در این جلسه مسئولان نیروی زمینی سپاه، باتوجه‌به مشکلات بسیاری که در سر راه عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو وجود دارد، مخالفت جدی خود را با اجرای عملیات در این منطقه اعلام کردند و برای اجرای عملیات در مناطق دیگر پیشنهادهایی دادند.
«تعدادي از افراد موسوم به " فرسان الهور" و ارتشيان عراق به درون ني‌ها فرار كرده و مخفي شده‏بودند. از اين‌ها عده‌اي كه بي‌سيم داشتند، با فرماندهي خود در تماس بودند و به توپخانه "گرا" مي‌دادند، البته شنود خودي محل تقريبي بي‌سيم‌هاي فعال دشمن در منطقه را به دست آورده و نيروها با تيربار حوالي آن را به رگبار مي‌بستند كه تا حدودي مؤثر بود و بي‌سيم‌هاي دشمن براي مدتي خاموش مي‌شد. اما در مجموع، منطقة آزاد‏شده هنوز آلوده بود و برادران بايستي با احتياط تردد مي‌كردند، بنابراين در ساعت5 صبح پاك‏سازي شروع شد، به اين ترتيب كه يكي از برادران با بلندگو به محل آلوده رفته و مي‌گفت كه "ما جاي شما را مي‌دانيم و در صورتي كه تسليم نشويد، تهل‌ها را به آتش خواهيم كشيد." در پاسگاه سمت چپ هم به همين شكل عمل شد. از اسرا، تعداد و اسامي فراريان پرسيده مي‌شد و معلوم مي‌گرديد، سپس برادران به محل مي‌رفته و با بلندگو آن‏ها را صدا مي‌زدند كه بيرون مي‏آمدند و تسليم مي‌شدند.  
[[رده:1]]
در اين روز قايق‌هاي گشتي خودي تقريباً فعال بودند و مدام جهت تكميل پاك‏سازي به منطقه - كه هنوز آلوده بود - مي‌رفتند و هربار بين يك تا سه نفر را از دشمن اسير مي‌كردند.
خلاصه‌ای از گزارش امروز راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه مرکزی سپاه، درباره دیدگاه‌های مسئولان نیروی زمینی سپاه چنین است:
امروز همچنين دشمن در " ام‌الطيره" نيرو داشت ولي اين نيرو تقريباً در محاصرة خودي بود. وضعيت منطقه براي دشمن كاملاً روشن نبود، ولي اميدوار بود بتواند به وسيلة اين نيرو و تقويت آن، حركتي روي منطقه داشته باشد، براي همين، ام‌الطيره در اين روز به وسيلة ادوات خودي زير آتش گرفته شد. امروز هنوز پدافند هوايي خودي نتوانسته در منطقه حضور پيدا كند و هواپيماها و همين طور هلي‌كوپترهاي دشمن به راحتي به منطقه مي‌آيند و هر كجاي منطقه را كه مي‌خواهند، مي‌زنند اما به دليل استتار خوب نيروهاي خودي و وجود تهل‏هاي متعدد و ني‌زار بودن منطقه‏، هواپيماها و هلي‌كوپترهاي دشمن نتوانستند خسارت زيادي به نيروهاي خودي وارد آورند.
دشمن هرگاه قصد داشت حركتي به وسيلة قايق و بلم روي نيروهاي ما داشته باشد، از سوي كمين‌هاي خودي روي آن‏ها آتش گشوده نمي‌شد و نيروهاي مستقر در كمين خودي اجازه مي‌دادند افراد دشمن جلو بيايند، سپس روي آن‏ها اجراي آتش مي‌كردند كه اين حركت باعث شده‏بود كه هرگاه دشمن مي‌آمد، با تلفاتي به عقب برمي‏گشت.
دشمن امروز يك بار به وسيلة بلم و حمايت دو هلي‌كوپتر، پاتك كرد. شنود قبلاً متوجه پاتك دشمن شده و به كمين‌ها اطلاع داده بود. برادران با آمادگي اجازه دادند نيروهاي دشمن نزديك شوند و به محض نزديك شدن، روي آن‏ها اجراي آتش كردند‏، در نتيجه هفت بلم دشمن غرق شده و تعداد زيادي از افراد ارتش عراق به هلاكت رسيدند.
يكي از برادران پيشنهاد كرد كه "تا نيروهاي دشمن در منطقه سرگردان هستند، بايد روي ام‌الطيره سريعاً همين امشب عمل شود، زيرا به محض اين‌كه متوجه شود در اين منطقه كاري از او ساخته نيست، نيروهايش را به عقب خواهد كشيد." اما در عمل امروز در ام‏الطيره اقدامي صورت نگرفت و به بعد موكول شد.»<ref>سند شمارة 0630 گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قدس 4، صص 24 تا 26.</ref>


پس از یک‌ روز وقفه در بررسی طرح‌‌های عملیاتی ـ که صرف پیگیری کار مهندسی در مناطق عملیاتی هور و فدک (منطقه عملیاتی فاو) گردید ـ از اوایل امروز بار دیگر مباحث اصلی عملیات آغاز شد. در طول روز مسئولان نیروی زمینی سپاه گفت‌وگو‌های بسیاری کردند و درباره مطالب متعددی ازجمله تأمین شرایط لازم برای اجرای عملیات تبادل‌نظر شد. به‌تدریج مباحث گسترده‌تر و موضوعات جدیدی مطرح شد تا جایی که غلامعلی رشید مسیر بحث را تغییر داد و گفت:
==  گزارش- 385 ==
در جلسة امروز قرارگاه خاتم كه فرماندهان قرارگاه نوح نيز در آن بودند و با حضور جانشين فرمانده سپاه (علي شمخاني) تشكيل شد، يكي از مسائل مورد بحث، نوع و پيشرفت فعاليت‌هاي مهندسي دشمن بود، كه اين مسئله خودبه‌خود دليلي بر افزايش ميزان هشياري دشمن در خصوص منطقة عمليات آتي تلقي مي‏شد.
در اين جلسه، "علي فدوي" معاون اطلاعاتي قرارگاه نوح، گزارشي از وضعيت دشمن در جهت تحكيم مواضع و استحكامات (ايجاد كانال)، احداث خاكريز، ايجاد سنگرهاي ضد هوايي در منطقة "رأس البيشه" به طرف پايگاه موشكي، افزايش تردد خودرويي و ... ارائه داد و در آخر نتيجه گرفت: «بهتر است بنا را بر لو رفتن عمليات‏مان بگذاريم و به سرعت با رعايت حفاظت، شروع به كار كنيم.» اما شمخاني بر عادي‏سازي در روند پيشرفت كارهاي منطقة عملياتي، تأكيد كرد؛ از جمله به اين پوشش اشاره كرد كه «مردم بيايند كانال‌ها و خاكريزها را ترميم كنند [...] با فرماندار و جهاد و حفاظت هماهنگ كنيد تا تعدادي از مردم بيايند و ضمن ترميم كانال‌ها، مقداري هم خرما ببرند.»<ref>سند شمارة 1097 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم (محسن رخصت‌طلب)، 24/4/64 الي 16/5/64، صص76 الي 82.</ref>


«اصلاً بیاییم پیشنهاد بدهیم که امسال در جنوب، عملیات وسیع انجام ندهیم. تا عید 15 عملیات قدس [عملیات محدود] می‌توانیم انجام دهیم و در این فاصله دو الی سه منطقه را از هر نظر آماده کنیم و در سال آینده عملیات بزرگ انجام دهیم. امر غافلگیری برای ما مهم است. با نیرویی که حداکثر تا 70 گردان می‌رسد می‌توانیم در شمال‌غرب عملیاتی نسبتاً خوب انجام دهیم.»
==  گزارش- 386 ==
طبق اخباري كه به دفتر سياسي سپاه رسيده است و بر اساس گزارش اين دفتر، در روزهاي 12/4/1364 تا 2/5/1364، چهارده فقره درگيري بين نيروهاي اسلام با عناصر وابسته به گروه‌هاي ضد انقلاب در غرب كشور روي داده‏است كه در نتيجه، هفت تن از نيروهاي خودي شهيد و دو تن مجروح شده‏اند. اين درگيري‌ها در مناطق مريوان، نقده، اشنويه، پيرانشهر (پنج مورد)، سردشت، سقز و ديواندره روي داده است كه ضمن آن، تعدادي از نيروهاي وابسته به حزب دمكرات دست‏گير شده‌اند و يك تن از آنان نيز به هلاكت رسيده است.<ref>دفتر سياسي نمايندگي امام در سپاه، نشرية "رويدادها"، شمارة 54 (7/5/1364)، ص9.</ref>


حاضران در جلسه با این پیشنهاد که پیش‌ازظهر و بدون حضور محسن رضایی مطرح شد، موافقت و هریک به‌نوعی آن را تصدیق ‌کردند. در ادامه بحث مزیت‌هایی برای این طرح پیشنهادی بیان شد:
==  گزارش- 387 ==
به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي اعلام كرده كه دوگروه از پيش‏مرگان حزب‌الله وابسته به مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق، به‌طور هم زمان با عمليات مجاهدين مسلمان عراقي در منطقة جنوب (عمليات قدس4)، امروز در عمق كردستان عراق به يك مقر فرماندهي در نزديكي "جغراوا" واقع در دشت ديانا و يك پاسگاه حكومت بعثي عراق در جادة "دوله سر" هجوم برده‏اند كه با انهدام كامل اين دو مقر، بيش از پنجاه تن از قواي حكومت عراق كشته شده‏اند و مركز مخابرات و انبار مهمات آن‏ها نيز به‌طور كامل منهدم شده‏است. همچنين بر اثر برخورد يك كاميون نظامي حامل سلاح و مهمات با مين كار گذاشته شده به وسيلة پيش‏مرگان حزب‏الله در جادة قلندر، كاميون دشمن منهدم و مهمات و سرنشينان آن نابود شدند.<ref>روزنامة كيهان، 6/5/1364، ص 2.</ref>


1. رعایت غافلگیری.
==  گزارش- 388 ==
بعد از شكست عراق در جنگ روانيِ ناشي از تهديدات اين كشور مبني‏بر راه انداختن مجدد جنگ شهرها - كه با راه‏پيمايي عظيم روز قدس (23/4/1364) اين شكست امكان‌پذير گرديد - اكنون مدتي است كه عراق مجدداً به اين جنگ رواني دست زده است و اين تهديد را تكرار مي‌كند كه مجدداً حمله به مناطق مسكوني و غيرنظامي ايران را شروع خواهد كرد؛ از جمله، سرلشكر ستاد "ثابت سلطان" فرمانده سپاه چهارم عراق، تهديد كرده كه در آينده نيروهاي اين كشور تنها به "تارو مار كردن" حملات دشمن (ايران) اكتفا نكرده، بلكه مراكز تجمع آن‏ها را در عمق خاك خود (ايران) مورد حمله قرار داده و نابود خواهند كرد. وي در مصاحبه‌اي با هفته‏نامة " الفبا" - كه امروز منتشر شد - گفته است كه نيروهاي عراقي امكانات و تجهيزاتي دراختيار دارند كه مي‌توانند همة حركات نيروهاي ايراني را پيش از آغاز آن، كشف كنند.
وزير اطلاعات عراق نيز گفته است: «عراق اكنون طرف برنده در جنگ و از نظر اقتصادي در وضع بسيار خوبي است. هر حملة تازة ايران مثل حملات قبلي درهم شكسته خواهد شد. جنگ در كوهستان‏ها و در باتلاق‏ها ادامه دارد، اما عراق در خاك خود مشغول به جنگ است. استحكامات عراق تقويت شده‏است، روحيه سربازان عراقي عالي است، خطوط حمل تجهيزات و تداركات عراق كوتاه است در حالي كه خطوط حمل تجهيزات و تداركات ايران بلند است، يعني ارسال تجهيزات به نيروهاي عراق، سريع‌تر انجام مي‌گيرد. عراق در صورتي‌كه از اطراف ايران تحريك شود، يورش‌هاي هوايي خود بر تهران و ساير شهرهاي ايران را از سر خواهد گرفت.»<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 3/5/1364، ص 4، راديو بي.بي.سي.، 2/5/1364.</ref>
به نظر برخي ناظران، عراق واقعاً در اين جنگ رواني دوم نيز موفق نبوده‏است؛ از جمله، روزنامة "ديلي تلگراف" ‌نوشته‏است: «علت تأمل عراق در از سرگيري جنگ شهرها علي‏رغم يك بن‏بست واقعي در جنگ 58 ماهة خليج[فارس]، ممكن است ترس از تجديد حملات [موشكي] ايران روي بغداد باشد.» ديلي تلگراف با اشاره به آتش‏بس دو هفته‌اي صدام كه در 25 خرداد سال جاري در مورد شهرها رعايت شد، افزوده است: «علي‏رغم اين‌كه هيچ يك از شرايط عراق عملي نگرديد، اما پس از گذشت سه هفته از پايان ضرب‏الاجل چهارده روزه، قول از سرگيري حمله به شهرها توسط رئيس‏جمهور عراق، اجرا نگرديد.
ديپلمات‏هاي غربي در بغداد مي‌گويند كه در مورد دلايل توقف جنگ شهرها مطمئن نيستند به خصوص اين‌كه در عراق اين احساس وجود دارد كه اين گونه حملات، به اشتياق مردم ايران براي جنگ، افزوده است. يك منبع ديپلماتيك گفت رئيس‏جمهور عراق فكر مي‌كند كه در كشورش افراد زيادي وجود دارند كه منطق تسخير و فتح ايران در پنج سال گذشته و آنچه كه تاكنون در اين پنج سال رخ داده را مورد سؤال قرار دهند. تشخيص اين‌كه چه مقدار آدم ناراضي و مخالف تمام عيار وجود دارد، مشكل است زيرا هر شخصي كه مثلاً در اتوبوس در بغداد درحركت است، معمولاً آن قدر وحشت دارد كه نمي‌تواند عقيده‌اش را ابراز كند.»<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 127 (3/5/1364)، ص3، لندن - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 2/5/1364.</ref>
يادآوري مي‌شود شكل ديگري از جنگ تبليغاتي و رواني كه عراق مي‌كوشد عليه ايران از آن استفاده كند، اقداماتي چون هواپيماربايي است كه با تشكيل گارد پرواز سپاه پاسداران، اين امكان از عراق گرفته شده‏است. اما با حادثة اخير بردن يك هلي‌كوپتر ايراني به بغداد، مدتي است فضايي آمادة تبليغات براي عراق فراهم گرديده است؛ از جمله، امروز از بخش فارسي راديو بغداد گفته شد:
«گام‌هاي برادران‏تان خلبانان هلي‌كوپتر توپ‏دار را كه به عراق كشور صلح و امنيت و ثبات، پناهنده شدند، دنبال كنيد. به اين كشور روي آوريد كه با آغوش‌هاي باز از شما استقبال مي‌كند تا با امن و امان در ميان برادران عراقي‏تان زندگي كنيد و خود را از مرگ محقق كه خميني و دار و دسته‌اش با اصرارورزي در ادامة جنگ، شما را به كام آن مي‌اندازند، نجات دهيد. از خود درنگ نشان ندهيد فوري به عراق پناهنده شويد.»<ref>همان، ص 45، راديو بغداد بخش فارسي.</ref>


2. آماده‌کردن سه منطقه فدک (فاو)، حیدر (روطه ـ قرنه) در هور و شمال منطقه عملیاتی بدر.
==  گزارش- 389 ==
روند همكاري ساف و حزب بعث عراق و ديپلماسي تحبيب ‌ميان آن‏ها، روبه گسترش است. منابع ديپلماتيك در الجزاير امروز اعلام كردند كه رئيس كميتة اجرايي سازمان آزادي‏بخش فلسطين در هفتة گذشته دستور داده است واحدي متشكل از حدود دويست جنگ‏جوي فلسطيني از الجزاير به بغداد منتقل شود. اين منابع افزودند كه ياسر عرفات اخيراً گروه‏هايي از جنگ‏جويان فلسطيني را از تونس و سودان به عراق منتقل كرده‏است.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه" شماره 128 (4/5/1364)، ص16، الجزاير - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 3/5/1364.</ref>


3. آمادگی تجهیزات.
==  گزارش- 390 ==
در پي ارسال پيام تبريك كويت (23/4/1364)، عربستان (24/4/1364)، ليبي [فقط به نقل از خبرگزاري كويت 24/4/1364] و الجزاير (26/4/1364) به عراق (به مناسبت بيست و هفتمين سال‌گرد به قدرت رسيدن حكومت بعث عراق)، امروز نيز راديو "صوت‏الجماهير" عراق از ارسال پيام جبهة آزادي‏بخش اريتره خبر داد:
«جبهة آزادي بخش اريتره در تلگرافي كه به مناسبت جشن‏هاي ژوئيه به پرزيدنت صدام‌حسين مخابره كرده است، پشتيباني كامل خود از عراق و در دفاع از حيثيت و شرافت امت عرب عليه تجاوز گروه ياغي و هم‏پيمانان او از اعراب شناسنامه‌اي را مورد تأكيد قرار داد. اين جبهه در تلگرام خود اشاره نمود كه حدود توطئه ايراني - صهيونيستي عليه عراق فقط شامل عراق نمي‌باشد، بلكه آثار و انعكاس آن فراتر است و به امت عرب و روح بزرگ آن لطمه وارد مي‌كند.
اين جبهه افزود كه اعلام هم‏پيماني مشكوكي ميان رژيم ليبي و گروه فاسد در ايران عليه عراق، براي افراد شريف امت عرب كه واقعيت رژيم ليبي و هم‏پيماني‌هاي مشكوك و رفتار نادرست او در جهان عرب و در صحنة بين‌المللي براي‏شان روشن است، غيرمنتظره نبود.»<ref>مأخذ 6، ص48، بخش عربي راديو صوت‏الجماهير، 2/5/1364.</ref>


4. امکان فراهم‌آوردن نیروی بیشتر برای جنوب در زمستان آینده.
==  گزارش- 391 ==
به گزارش خبرگزاري فرانسه از بغداد، حكومت عراق در روزنامة " الثوره" ارگان حزب بعث حاكم بر اين كشور، تأكيد كرده‏است: «ضروري است جنگ چهارسالة ايران و عراق در دستور كار كنفرانس فوق‏العادة سران كشورهاي عرب - كه به وسيلة مراكش پيشنهاد شده‏است - گنجانيده شود.» به نوشتة اين روزنامه، كشورهاي عربي مي‌بايد در اين كنفرانس جمع واحدي را براي حمايت از عراق تشكيل دهند. يادآوري مي‌شود آخرين كنفرانس در سال 1982 كه در "فاس" تشكيل گرديد، خواستار پايان يافتن جنگ ايران و عراق شد و حمايت كامل خود را از عراق و اجراي توافق دفاع مشترك عرب را اعلام كرد.  
نشرية " الثوره" همچنين افزوده كه سفر اخير "طارق عزيز" به اردن، عربستان، يمن شمالي، مراكش، براي گنجانيدن مسئله جنگ ايران و عراق در دستور كار كنفرانس بوده‏است.<ref>مأخذ 6، ص 7، بغداد - خبرگزاري فرانسه، 2/5/1364.</ref>


5. تکمیل و تثبیت تشکیلات نیروی زمینی سپاه تا سال آینده.
==  گزارش- 392 ==
در ادامة تحركات رسمي و غيررسمي مربوط به آنچه "بهبود روابط ايران و همسايگان عربش" خوانده مي‌شود، روزنامة اطلاعات نوشت: «شيخ "زائد بن سلطان آل نهيان" رئيس دولت امارات متحدة عربي، نامه‌اي براي حجت‌الاسلام و المسلمين "سيدعلي خامنه‌اي" رئيس‏جمهور، در مورد جنگ ايران و عراق و اوضاع خاورميانه ارسال داشت. وي همچنين دو نامة جداگـانة ديگر نيز به سرهنگ قذافي و ضياء الحق ارسال كرد.»<ref>روزنامة اطلاعات، 2/5/1364، ص2.</ref>


در مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو نیز دلایل زیر برشمرده شد:
==  گزارش- 393 ==
در ادامة موضع‏گيري‌هاي خصمانة كويت - كه از ديگر شيخ‏نشين‌ها رابطه تيره‌تري با جمهوري‌اسلامي دارد - 130 تن از ايرانيان مقيم كويت، در چند روز گذشته از اين كشور اخراج و از طريق مرزهاي آبي خليج‌فارس با چند فروند لنج وارد بوشهر و گناوه شده‏اند. در بين رانده شدگان يك تبعة اهل كويت نيز ديده مي‌شود. اموال اين رانده شدگان را دولت كويت ضبط كرده‏است.<ref>روزنامة كيهان، 2/5/1364، ص2.</ref>


1. رعایت غافلگیری ناممکن است.
==  گزارش- 394 ==
امروز در هفتاد و چهارمين جلسة كنفرانس اوپك، برخوردي بين وزيران نفت عربستان و ايران پيش آمد كه با وساطت خاتمه يافت. به دنبال طرح چند پيشنهاد در مورد تعيين و تعديل قيمت انواع نفت خام و رأي‌گيري در اين‌باره، در حالي كه وزيران شركت‌كننده در كنفرانس، در مورد پيشنهاد كاهش پنجاه سنت قيمت نفت سنگين و بيست سنت نفت متوسط، رأي‏گيري مي‌كردند و اكثر آنان موافق اين پيشنهاد بودند، عربستان سعودي مجدداً تقاضاي كاهش شصت سنت را براي نفت خام سنگين مطرح كرد. اين پيشنهاد مورد مخالفت هيئت ايراني قرار گرفت و مهندس غرضي گفت: «بايد به مصوبات اوپك احترام گذاشت و نبايد بعد از هر رأي‌گيري، مجدداً پيشنهاد جديدي مطرح شود.» وي به همين دليل جلسه را ترك گفت. سپس وزيران نفت ليبي و الجزاير در اقامت‏گاه وزير نفت ايران حضور يافتند و زمينة يك توافق كلي را مجدداً فراهم آوردند. به‌دنبال حضور مجدد وزير نفت ايران در جلسه، كنفرانس دوباره به كار خود ادامه داد. پيشنهاد ايران در اين كنفرانس، افزايش قيمت نفت و كاهش نسبي قيمت نفت خام سنگين مي‌باشد. اجلاس اوپك در حالي برگزار مي‌گردد كه وزيران نفت هفت كشور عضو كميتة اختلاف قيمت انواع نفت، به رياست "زكي يماني" در دو دوره، مذاكرة طولاني و خصوصي خود را در روز گذشته بدون موفقيت در كسب توافقي همگي براي تغيير قيمت‌ها، ادامه بحث را به اجلاس عمومي وزيران موكول كردند.
روزنامة كيهان در ادامة اين گزارش افزود: «گفته مي‌شود هيئت ايراني در اجلاس تأكيد كرده‏است به شرطي با تغيير قيمت‌گذاري كنوني موافقت خواهد نمود كه درآمدهاي نفتي اعضاي اوپك كاهش نيابد. اين بدان معني خواهد بود كه ايران در صورت كاهش قيمت نفت سنگين، خواهان افزايش قيمت ديگر انواع نفت مي‌باشد. وزير نفت نيجريه نيز در پايان مذاكرات سه ساعتة ديروز (2/5/1364) - كه تنها وزرا در آن شركت داشتند - گفت توافق كلي بين وزرا وجود نداشته و تصميمات بر اساس اكثريت آرا اتخاذ خواهد شد. همچنين گفته مي‌شود كه كشورهاي كويت، اكوادور، ونزوئلا و قطر از پيشنهاد عربستان (كاهش قيمت نفت سنگين به ميزان بيش از 50 سنت در هر بشكه) حمايت مي‌كنند.»<ref>روزنامة كيهان، 3/5/1364، ص17.</ref>


2. شرایطی که فرماندهان برای اجرای عملیات مشخص کرده‌اند، تأمین نشده است.
==  گزارش- 395 ==
رويتر به نقل از منابع كشتي‏راني خليج‌فارس اعلام كرده كه ايران سرگرم مذاكره دربارة خريد تعدادي نفت‏كش مي‌باشد و اين بدين معني است كه ديگر لازم نيست نفت‌كش‌هاي خارجي براي حمل نفت ايران به جزيرة خارك واقع در منطقة جنگي خليج‌فارس، بروند.‏ اين منابع گفته‏اند كه ايران در صدد خريد 9 فروند كشتي دست دوم است تا نفت خام خود را از جزيرة خارك به جزيرة سيري كه دور از برد حملات عراق است، انتقال دهد. بسياري از نفت‏كش‏هاي خارجي از جمله دو نفت‌كش متعلق به تركيه، در ماه اخير در اطراف جزيرة خارك (در مسير خارك - سيري) هدف حملات موشكي عراق قرار گرفته‌اند.<ref>مأخذ 3، ص 17، خبرگزاري رويتر از بحرين.</ref>


3. زمان کافی برای آماده‌کردن زمین ازجنبه مهندسی دراختیار نیست.
==  گزارش- 396 ==
راديوي ضدانقلابي موسوم به "راديو ايران" وابسته به گروه بختيار كه از عراق برنامه پخش مي‌كند، در مورد هم‏زماني سفر آقاي هاشمي به ژاپن با حضور يك مقام امريكايي (كيسينجر) در آن كشور، به نقل از يك مقام مطلع، امروز (2/5/1364) ادعا كرد كه هاشمي رفسنجاني در سفر اخير خود به ژاپن، با يك مقام امريكايي ديدار و گفت‏وگو كرده و اين ديدار به‌طور "سري" صورت گرفته‏است. در اين گفتار آمده‏است: «نمايندة خميني در شوراي عالي دفاع، به اين مقام امريكايي تأكيد كرده‏است كه وي قدرت‏مندترين مهرة رژيم اسلامي است و چنانچه ايالات متحدة امريكا از وي حمايت كند، حاضر است به نحوي آبرومندانه به جنگ جمهوري‌اسلامي و عراق پايان دهد. هاشمي رفسنجاني به مقام امريكايي اطمينان داده است كه در صورت برخورداري از حمايت امريكا، مذهبيون افراطي و چپ‏گرا را سركوب خواهد كرد و به كلية فعاليت‌هاي تروريستي رژيم اسلامي پايان خواهد بخشيد. رفسنجاني در اين ملاقات - كه بيش از يك ساعت به طول انجاميد - يادآور شد كه در صورتي كه از غرب اطمينان حاصل كند، به تدريج نيروهاي افراطي را از صحنه بيرون خواهد كرد و رابطة عادي با غرب و به ويژه امريكا را مورد تجديد نظر قرار خواهد داد.»<ref>مأخذ 5، ص 10، راديو ايران، 2/5/1364.</ref>


4. نیروی موردنیاز تأمین نشده است.


5. هماهنگی در فعالیت‌هایی که برای تأمین امکانات می‌شود وجود ندارد.


6. اجرای تک پشتیبانی در جزیره مینو میسر نیست.


درمجموع هرچه مباحث عمیق‌تر می‌شد، انگیزه اصلی و دلیل انتخاب منطقه عملیاتی فاو با ابهام بیشتر مواجه و حتی گفته می‌شد که منطقه فاو براثر فشارهای سیاسی برای عملیات انتخاب شده است.


درنهایت رحیم‌ صفوی، غلامعلی ‌رشید، عزیز جعفری، احمد ‌غلامپور و... برای دادن پیشنهادهای جدید و مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو به نتیجه قطعی رسیدند و قرار شد در جلسه‌ای با فرمانده کل سپاه دراین‌باره به بحث بپردازند.<ref>سند شماره 0634/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، گزارش راوی قرارگاه خاتم، در عملیات والفجر8، داوود رنجبر، صص 92 ـ 91.</ref>
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1364/05/02 </big> ==


== 2 ==
{{پانویس}}
[[رده:2]]
در ادامه بحث درباره طراحی عملیات در منطقه فاو، بعدازظهر امروز جلسه‌ای با حضور محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، و برادرانی که در جلسه صبح حضور داشتند. در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران تشکیل شد. نخست رحیم صفوی شروع به صحبت کرد:


برادران حاضر در این جلسه از ابتدای جنگ، در جنگ بوده‌اند و فلسفه وجودی‌شان در جنگ یک فلسفه محکم زیربنایی و عقیدتی است و براساس پایبندی به مقام ولایت آمدند در جنگ و با اعتقاد به اینکه این جنگ، جنگ بین حق و باطل است و جبهه حسینی‌ها علیه یزید‌ی‌هاست و اینکه هر زمانی هم که امام تکلیف کند، حاضر به ریختن خونشان به پای درخت ایمان و عقیده‌شان هستند... .
<references/>


... برادران با یک دید واقع‌بینانه می‌خواهند روی مسئله جنگ فکر و کار کنند. ما دید واقع‌بینانه را از این نظر می‌گوییم که اگر به یک چیزهایی که می‌دانیم آماده نمی‌شود و در زمان لازم امکان فراهم‌شدن آن نیست توجه نکنیم، این یک دید غیرواقع‌بینانه است. من اساس تردید را عدم واقع‌بینی مسائل می‌دانم؛ اگر کسی واقع‌بینانه وارد یک صحنه و یک عملی بشود، در او هیچ تردیدی نیست.


ما از عملیات‌های رمضان تا والفجرها و حتی خیبر و بدر به این نتیجه قطعی رسیده‌ایم که با مقدورات و امکانات موجود نمی‌توانیم عملیات گسترده‌ای داشته باشیم. البته عملیات گسترده در توان جمهوری اسلامی هست ولی در توان سپاه پاسداران نیست. الآن هیچ‌کدام از شرایط اجرای عملیات حاصل نیست. شما از شرایط اجرای عملیات را "حفظ غافلگیری" اعلام کرده‌اید. خوب ما چشممان را ببندیم و بگوییم دشمن نفهمیده؟ این‌همه اقدامات مهندسی شده، این‌همه جاسوس‌های دشمن در منطقه‌ هست. شما گفته بودید که از شرایط اجرای عملیات این است که "ما 150 گردان نیرو" داشته باشیم. فرماندهان مناطق ما می‌گویند که این نیرو فراهم نمی‌شود. شورای عالی سپاه می‌گوید این نیرو حاصل نمی‌شود و از 76 هزار بسیجی که باید داشته باشیم الآن حدود 26 هزار نفر موجود داریم، یعنی یک‌سوم؛ این دوسوم نیروی دیگری که به‌صورت بسیجی باید بیاید، با این مسائلی که الآن هست و باتوجه‌به زمان و آموزش و... نمی‌آیند. ما می‌گوییم وقتی نیرو آمد 55 الی 60 روز وقت لازم است تا برای عملیات آماده بشوند.


می‌گوییم مهمات‌ در وضع بسیار بدی است، ما حدود یک‌چهارم، یک‌پنجم، مهمات لازم را داریم و این چیزی نیست که در یک‌ ماه یا دو ماه آینده دست ما برسد. آمار برخی از اقلام مهمات یک‌دهم و یک‌ششم تعداد لازم است. ما اگر بخواهیم اینها را نادیده بگیریم که همان عملیات بدر می‌شود. آن مقدار تجهیزات موردنیاز که برآورد شده برای عملیات، برخی تا شش ماه و یک سال دیگر قابل‌تهیه‌شدن نیست. ...


برای این عملیات‌ها ما قرارگاه‌ها و لشکرهایمان هنوز هیچ شکلی نگرفته است.


مسئله‌مان الآن عملیات گسترده آینده است؛ بیشتر فرماندهان از آقای مرتضی قربانی و احمد کاظمی تا دیگر برادران به ما اعتراض می‌کنند که اینجا نمی‌توانیم عمل کنیم.
</div>


از شرایط دیگر برای عملیات این بود که در جزیره مینو تک پشتیبانی انجام بگیرد که 50 درصد موفقیت در این است؛ این شرط هم آماده نیست.


حاصل‌نشدن این شرایط، برابر است با شکست و این شکست هم دیگر شکست بدر و خیبر نیست، شکستی است که هم فرماندهان ما روحیه‌شان خرد و شکسته می‌شود و هم نسبت به رده‌های بالاتر اصلاً بی‌اعتقاد می‌شوند. الآن بسیجی‌های کاظمی [لشکر8 نجف] به فرمانده‌شان ایرادی ندارند، به مسئولین جنگ و مملکت اعتراض دارند. می‌گویند اینها چه مسئولینی هستندکه نمی‌آیند ببینند چه شده؟ در عملیات قادر چه گذشته؟ یعنی یک اعتراض عمومی را خواهیم داشت، الآن فرمانده لشکرها به قرارگاه‌ها بی‌اعتمادند، این بی‌اعتمادی اوج می‌گیرد.[[پرونده:Rahim-safavi-1.jpg|بندانگشتی|رحيم صفوي فرمانده نيروي زميني سپاه، اجراي عمليات محدود در سال 1364 و آمادگي براي عمليات گسترده در سال 1365 را پيشنهاد مي‌كند.]]رحیم صفوی در ادامه، پیشنهاد خود و دیگر مسئولان نیروی زمینی سپاه را چنین مطرح می‌کند:


«با این نیرو‌هایی که دارند می‌آیند، تا اوایل سال آینده 10 الی 15 عملیات محدود و موفق انجام بدهیم و هم‌زمان با این عملیات‌ها، خودمان را آماده کنیم و برای اوایل سال آینده در منطقه شمال‌غرب بجنگیم و هم‌زمان با آنها منطقه فدک و منطقه حیدر و حتی منطقه بالاتر را یعنی شمال منطقه عملیات بدر را آماده کنیم. یعنی تمام کارهایش آماده بشود و در این سه منطقه بعد از عملیات‌های شمال‌غرب عملیات کنیم. عملیات‌های شمال‌غرب را با نیرویی به‌اندازه 60 تا 70 گردان عمل کنیم، ولی عملیات‌های جنوب را که ارزش و اهمیتش کاملاً روشن است احتیاج به غافلگیری، آماده‌کردن منطقه و آمادگی تجهیزات، وسایل و امکانات دارد، آماده بشوند تا عملیات را جلو ببریم. ما شرایط خودمان را با [عملیات‌های] خیبر و بدر بسنجیم، اگر موفقیتی نمی‌بینیم دست به عملی نزنیم که باعث ناراحتی بشود. برویم محکم به مسئولین بگوییم ما عملیات‌های محدود را ادامه می‌دهیم تا چندین ماه دیگر، بعد هم در شمال‌غرب می‌جنگیم و بعد از آن در جنوب.»<ref>همان، صص 94 ـ 92.</ref>[[پرونده:Mohsen-rezaii-1.jpg|بندانگشتی|فرمانده كل سپاه محسن رضايي، در جلسه قرارگاه مركزي سپاه با اشاره به اهميت اجراي عمليات آتي (فاو)، اين جلسه را تلخ‌ترين جلسه در طول دوران فرماندهي‌اش ناميد.]]پس از سخنان رحیم صفوی، محسن رضایی درحالی‌که ناراحتی در چهره‌اش نمایان بود، پس از چند دقیقه تأمل شروع به صحبت کرد که بخش‌هایی از آن چنین است: «متأسفانه این جلسه برای ما تلخ‌ترین جلسه‌ای است که در تاریخ عمر جنگ دارم. تازه می‌فهمم که عمق ترمزی که الآن در آن پایین و عمق سدی که در بالای ما ایجاد شده، از پایین داریم ترمز می‌کنیم و از بالا یک سدی شده هم آن سد و هم ترمز شما، درست آن بن‌بستی که در جنگ پیدا شده، الآن پیدا کرده است. شما در بدر آمدید گفتید که بیاییم عملیات شماره 2 را، اول انجام بدهیم، گفتیم برادران این حرف را نزنید اگر یک ماه به شما فرصت دادیم، رفتید روی عملیات شماره 2 کار کردید، شاید وسط کار دوباره گفتید که نباید انجام بدهیم... چقدر استدلال شما یا برادرمان رشید آوردید که چرا نباید عملیات شماره 2 را انجام بدهیم؟... الآن تنها راه ما "فاو" است، فاو مهم است. حالا می‌گوییم فاو، اول می‌گویید القرنه بعد از القرنه می‌آیید می‌گویید نخیر، شمال‌غرب. خدا وکیلی همه‌تان می‌توانید بزنید روی قرآن که اگر یک ‌ماه دیگر رفتید روی شمال‌غرب فکر کردید، دوباره نیایید بگویید که نمی‌شود و... زمان دارد می‌گذرد و این دو ضعف که ضعف اساسی است و مبنای ترمز را تشکیل داده از پایین داریم ترمز می‌کنیم، از بالا هم که سد راه رشد توان رزمی و رشد قوه رزمی پیدا شده، حالا این وسط چه باید کرد؟ ما باید بفهمیم می‌خواهیم بجنگیم ولو با 2 نفر، حتی با یک‌گروهان می‌شود جنگید و می‌شود از دشمن تلفات گرفت. با 2 نفر هم می‌شود جنگید. ضعف سومی که هست این است که شما می‌گویید که توان جمهوری اسلامی می‌رسد، توان جمهوری اسلامی می‌رسد یعنی ضعف سوم. این ترمز و آن سد، جنگ را به بن‌بست رساندند، کی می‌گوید توان جمهوری اسلامی می‌رسد جمهوری اسلامی معجونی است از دستاورد انقلاب و رژیم سابق که دست ما مانده، شما صحبت از یک توان بالقوه‌ای می‌کنید که می‌گویید ما می‌توانیم این را به فعل در بیاوریم... مگر توان یک چیز ساده‌ای است، فهم توان پنج سال وقت می‌خواهد شما تا پنج سال دیگر نمی‌توانید بفهمانید. الآن 100 تا کمپرسی در جنگ می‌خواهید. همین الآن اگر بگویید 100 تا کمپرسی، می‌گویند ببینید اینها بهانه آوردند که می‌خواهند نجنگند که 100 کمپرسی را گفتند. چه کسی این را می‌گوید، جز افراد بالای شما این را می‌گویند، چرا؟ با شما لج دارند؟ اینها غیرانقلابی‌اند؟ نه، طبیعی است، ما هم به‌جای آنها بودیم همین حرف را می‌زدیم، برای اینکه در جنگ نیستند ما چه انتظاری داریم؟ چهار سال است خواستیم اینها را در جنگ بیاوریم، اما ورود ناقص اینها در جنگ کار را بدتر کرد. پس این توانی که از جمهوری اسلامی می‌گویید، شما خودتان را دارید بازی می‌دهید، یک ذهنیتی را درست می‌کنید که عذاب وجدانتان را حل کنید بعد آن را می‌گویید نه ما اگر این حرف را می‌زنیم خوب دلیل داریم. می‌گویید توان جمهوری اسلامی باید بیاید جلو، کدام توان؟ کدام کار؟ پس این هم ضعف سوم شما. جمهوری اسلامی یعنی در کل دولت 100 نفر آدم، تازه این 100 نفر که حزب‌اللهی و انقلابی هستند نمی‌دانند جنگ چیست چهار سال و پنج سال دیگر می‌فهمند. باوجوداین باید پیش برویم، پس این توان که می‌گویید، این است. من یک‌مرتبه نسبت به برخورد شما غافلگیر شدم، فکر نمی‌کردم، حالا بعد فکر می‌کنم که چه ضعف‌های دیگری ما داریم باید این ضعف‌ها را در‌آوریم و آنها را حل کنیم. ...» سخنان رحیم صفوی و محسن رضایی در این جلسه آغازی بود برای ادامه بحث: رحیم صفوی: ما می‌گوییم با این توان، نه می‌شود در القرنه بجنگیم و نه در فاو. حال شما هی می‌خواهید فشار بیاورید... اگر شما می‌فرمایید که متناسب با توانمان منطقه تعیین کنیم، الآن این منطقه تناسبی با توانمان ندارد، اگر برویم شکست می‌خوریم. سپاه با این توان قادر به اجرای عملیات گسترده نیست، باید توان بالاتری به دست بیاورد تا بتواند بجنگد. محسن رضایی: این کلی است، این را چه کسی از شما قبول می‌کند؟ شما با استدلال ثابت کنید که اینجا چند گردان می‌خواهد و چند گردان تابه‌حال رسیده. این بحث‌های نارس شما، کار شما را سد کرده و وقتی که این کار سد بشود معلوم است که نمی‌توانید آماده بشوید». در ادامه جلسه یکی دیگر از مسئولان نیروی زمینی سپاه، وارد بحث می‌شود. غلامعلی رشید: ما این‌را به‌وضوح می‌بینیم که اگر 50، 60 گردان نیروی بسیجی بدون امکانات و تجهیزات لازم فراهم شود، دستور عملیات صادر می‌شود؛ چشم‌پوشی می‌شود از غافلگیری؛ چشم‌پوشی می‌شود از برآورد مهمات و... ما می‌گوییم ما یک تاجر ورشکسته هستیم، نمی‌توانیم یک معامله بزرگ انجام دهیم. این خیالی است که ما قبلاً می‌کردیم. ما در فتح‌المبین یک تاجر خوب بودیم، می‌توانستیم معامله کنیم. الآن دیگر قادر نیستیم آن معامله بزرگ را بکنیم. ما می‌گوییم با یک‌ نفر هم می‌شود جنگید، اما یک‌ نفر وقتی بجنگد، سه نفر عراقی را بکشد و خودش هم شهید بشود، این پیروزی است، اما مجموعه عملیات‌های بدر و خیبر می‌شود شکست؛ پیروزی نیست. قضیه عاشورا پیروزی است، 72 نفر بودند به 30 هزار نفر. می‌شود جنگید، اما تا یک‌ ماه دیگر این 50، 60 گردان می‌شود قوی‌ترین عامل فشار. رضایی: صحیح است که شما می‌خواهید از من اعتراف بگیرید که اگر همه توان فراهم نشد نجنگید؟ کجای مردانگی این‌طور است؟ غلامعلی رشید: ما نسبت به فرماندهی خودمان اعتمادمان کم نشده، تردید نداریم. ما عقل شما و علم و تدبیر شما را عالی‌ترین تدبیر برای خودمان می‌شناسیم. ما بی‌اعتمادیم به اینکه امکانات نمی‌رسد، این تردید در بچه‌ها به وجود می‌آورد. یکی از علت تردیدها این است که بی‌اعتمادند به امکانات، بی‌اعتمادند به این نیرویی که باید فراهم شود، ... و دیدند هم این فراهم نشده و نیرو می‌آید پای‌کار و بعد می‌گویند عمل کنید و عمل هم کردند. ما می‌گوییم جلوگیری کنیم از این‌کار. ما اگر هم یک مقدار پارسال منطقه 2 را پیشنهاد می‌دادیم، می‌دیدیم که آن‌موقع پذیرای این نیست که بگوییم عملیات گسترده، در جنوب نمی‌توانیم انجام دهیم. ولی الآن به این نتیجه رسیدیم که واقعیات را ببینیم. در این جنوب هدف‌های بسیار ارزشمندی هست که زیر زبان همه مزه می‌کند. تا گفتیم فاو، گفتند: به‌به، چه چیز خوبی است و... اینجا هدف‌هایش ارزشمند است و امکانات و نیرو می‌خواهد و ما سه سال است که در اینجا تلاش می‌کنیم، نتوانستیم یک گام قوی برداریم، ما به‌عنوان یک پیشنهاد می‌گوییم که: تا پایان سال عملیات محدود انجام دهیم، 15تا عملیات محدود انجام می‌دهیم، بعد برویم شمال‌غرب؛ آنجا می‌شود با 50، 60 گردان جنگ کرد، بعد به جنوب برگردیم. در این فاصله کار مهندسی بکنیم که بشود غافلگیری را رعایت کرد. الآن تمام یگان‌های ما در سرزمین جنوب هستند. غافلگیری از بین رفته است، دیگر معنی و مفهوم ندارد. کار مهندسی که ما می‌کنیم فردایش می‌خواهیم عمل کنیم. شما کار مهندسی جزیره آبادان را انجام دهید و یک ‌سال بعد عملیات کنید. این معنای دیگری پیدا می‌کند. غافلگیری، آب حیات ماست.


<references />
{{#css:/bootstrap.css}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۱

روزشمار جنگ سال 1364
1364.05.02
نام‌های دیگر دو مرداد
تاریخ شمسی 1364.05.02
تاریخ میلادی 24 ژوئیه 1985
تاریخ قمری 5 ذیقعده 1405
1359.05.02
1360.05.02
1361.05.02
1362.05.02
1363.05.02
1365.05.02
1366.05.02



گزارش- 384

در ادامة عمليات شب گذشته، امروز نيروهاي خودي به پاك‏سازي بقاياي دشمن - كه بعضاً در منطقة تصرف‏شده فعال بودند - پرداختند. در گزارش مستند مربوط به اين عمليات، آمده‏است: «تعدادي از افراد موسوم به " فرسان الهور" و ارتشيان عراق به درون ني‌ها فرار كرده و مخفي شده‏بودند. از اين‌ها عده‌اي كه بي‌سيم داشتند، با فرماندهي خود در تماس بودند و به توپخانه "گرا" مي‌دادند، البته شنود خودي محل تقريبي بي‌سيم‌هاي فعال دشمن در منطقه را به دست آورده و نيروها با تيربار حوالي آن را به رگبار مي‌بستند كه تا حدودي مؤثر بود و بي‌سيم‌هاي دشمن براي مدتي خاموش مي‌شد. اما در مجموع، منطقة آزاد‏شده هنوز آلوده بود و برادران بايستي با احتياط تردد مي‌كردند، بنابراين در ساعت5 صبح پاك‏سازي شروع شد، به اين ترتيب كه يكي از برادران با بلندگو به محل آلوده رفته و مي‌گفت كه "ما جاي شما را مي‌دانيم و در صورتي كه تسليم نشويد، تهل‌ها را به آتش خواهيم كشيد." در پاسگاه سمت چپ هم به همين شكل عمل شد. از اسرا، تعداد و اسامي فراريان پرسيده مي‌شد و معلوم مي‌گرديد، سپس برادران به محل مي‌رفته و با بلندگو آن‏ها را صدا مي‌زدند كه بيرون مي‏آمدند و تسليم مي‌شدند. در اين روز قايق‌هاي گشتي خودي تقريباً فعال بودند و مدام جهت تكميل پاك‏سازي به منطقه - كه هنوز آلوده بود - مي‌رفتند و هربار بين يك تا سه نفر را از دشمن اسير مي‌كردند. امروز همچنين دشمن در " ام‌الطيره" نيرو داشت ولي اين نيرو تقريباً در محاصرة خودي بود. وضعيت منطقه براي دشمن كاملاً روشن نبود، ولي اميدوار بود بتواند به وسيلة اين نيرو و تقويت آن، حركتي روي منطقه داشته باشد، براي همين، ام‌الطيره در اين روز به وسيلة ادوات خودي زير آتش گرفته شد. امروز هنوز پدافند هوايي خودي نتوانسته در منطقه حضور پيدا كند و هواپيماها و همين طور هلي‌كوپترهاي دشمن به راحتي به منطقه مي‌آيند و هر كجاي منطقه را كه مي‌خواهند، مي‌زنند اما به دليل استتار خوب نيروهاي خودي و وجود تهل‏هاي متعدد و ني‌زار بودن منطقه‏، هواپيماها و هلي‌كوپترهاي دشمن نتوانستند خسارت زيادي به نيروهاي خودي وارد آورند. دشمن هرگاه قصد داشت حركتي به وسيلة قايق و بلم روي نيروهاي ما داشته باشد، از سوي كمين‌هاي خودي روي آن‏ها آتش گشوده نمي‌شد و نيروهاي مستقر در كمين خودي اجازه مي‌دادند افراد دشمن جلو بيايند، سپس روي آن‏ها اجراي آتش مي‌كردند كه اين حركت باعث شده‏بود كه هرگاه دشمن مي‌آمد، با تلفاتي به عقب برمي‏گشت. دشمن امروز يك بار به وسيلة بلم و حمايت دو هلي‌كوپتر، پاتك كرد. شنود قبلاً متوجه پاتك دشمن شده و به كمين‌ها اطلاع داده بود. برادران با آمادگي اجازه دادند نيروهاي دشمن نزديك شوند و به محض نزديك شدن، روي آن‏ها اجراي آتش كردند‏، در نتيجه هفت بلم دشمن غرق شده و تعداد زيادي از افراد ارتش عراق به هلاكت رسيدند. يكي از برادران پيشنهاد كرد كه "تا نيروهاي دشمن در منطقه سرگردان هستند، بايد روي ام‌الطيره سريعاً همين امشب عمل شود، زيرا به محض اين‌كه متوجه شود در اين منطقه كاري از او ساخته نيست، نيروهايش را به عقب خواهد كشيد." اما در عمل امروز در ام‏الطيره اقدامي صورت نگرفت و به بعد موكول شد.»[۱]

گزارش- 385

در جلسة امروز قرارگاه خاتم كه فرماندهان قرارگاه نوح نيز در آن بودند و با حضور جانشين فرمانده سپاه (علي شمخاني) تشكيل شد، يكي از مسائل مورد بحث، نوع و پيشرفت فعاليت‌هاي مهندسي دشمن بود، كه اين مسئله خودبه‌خود دليلي بر افزايش ميزان هشياري دشمن در خصوص منطقة عمليات آتي تلقي مي‏شد. در اين جلسه، "علي فدوي" معاون اطلاعاتي قرارگاه نوح، گزارشي از وضعيت دشمن در جهت تحكيم مواضع و استحكامات (ايجاد كانال)، احداث خاكريز، ايجاد سنگرهاي ضد هوايي در منطقة "رأس البيشه" به طرف پايگاه موشكي، افزايش تردد خودرويي و ... ارائه داد و در آخر نتيجه گرفت: «بهتر است بنا را بر لو رفتن عمليات‏مان بگذاريم و به سرعت با رعايت حفاظت، شروع به كار كنيم.» اما شمخاني بر عادي‏سازي در روند پيشرفت كارهاي منطقة عملياتي، تأكيد كرد؛ از جمله به اين پوشش اشاره كرد كه «مردم بيايند كانال‌ها و خاكريزها را ترميم كنند [...] با فرماندار و جهاد و حفاظت هماهنگ كنيد تا تعدادي از مردم بيايند و ضمن ترميم كانال‌ها، مقداري هم خرما ببرند.»[۲]

گزارش- 386

طبق اخباري كه به دفتر سياسي سپاه رسيده است و بر اساس گزارش اين دفتر، در روزهاي 12/4/1364 تا 2/5/1364، چهارده فقره درگيري بين نيروهاي اسلام با عناصر وابسته به گروه‌هاي ضد انقلاب در غرب كشور روي داده‏است كه در نتيجه، هفت تن از نيروهاي خودي شهيد و دو تن مجروح شده‏اند. اين درگيري‌ها در مناطق مريوان، نقده، اشنويه، پيرانشهر (پنج مورد)، سردشت، سقز و ديواندره روي داده است كه ضمن آن، تعدادي از نيروهاي وابسته به حزب دمكرات دست‏گير شده‌اند و يك تن از آنان نيز به هلاكت رسيده است.[۳]

گزارش- 387

به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي اعلام كرده كه دوگروه از پيش‏مرگان حزب‌الله وابسته به مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق، به‌طور هم زمان با عمليات مجاهدين مسلمان عراقي در منطقة جنوب (عمليات قدس4)، امروز در عمق كردستان عراق به يك مقر فرماندهي در نزديكي "جغراوا" واقع در دشت ديانا و يك پاسگاه حكومت بعثي عراق در جادة "دوله سر" هجوم برده‏اند كه با انهدام كامل اين دو مقر، بيش از پنجاه تن از قواي حكومت عراق كشته شده‏اند و مركز مخابرات و انبار مهمات آن‏ها نيز به‌طور كامل منهدم شده‏است. همچنين بر اثر برخورد يك كاميون نظامي حامل سلاح و مهمات با مين كار گذاشته شده به وسيلة پيش‏مرگان حزب‏الله در جادة قلندر، كاميون دشمن منهدم و مهمات و سرنشينان آن نابود شدند.[۴]

گزارش- 388

بعد از شكست عراق در جنگ روانيِ ناشي از تهديدات اين كشور مبني‏بر راه انداختن مجدد جنگ شهرها - كه با راه‏پيمايي عظيم روز قدس (23/4/1364) اين شكست امكان‌پذير گرديد - اكنون مدتي است كه عراق مجدداً به اين جنگ رواني دست زده است و اين تهديد را تكرار مي‌كند كه مجدداً حمله به مناطق مسكوني و غيرنظامي ايران را شروع خواهد كرد؛ از جمله، سرلشكر ستاد "ثابت سلطان" فرمانده سپاه چهارم عراق، تهديد كرده كه در آينده نيروهاي اين كشور تنها به "تارو مار كردن" حملات دشمن (ايران) اكتفا نكرده، بلكه مراكز تجمع آن‏ها را در عمق خاك خود (ايران) مورد حمله قرار داده و نابود خواهند كرد. وي در مصاحبه‌اي با هفته‏نامة " الفبا" - كه امروز منتشر شد - گفته است كه نيروهاي عراقي امكانات و تجهيزاتي دراختيار دارند كه مي‌توانند همة حركات نيروهاي ايراني را پيش از آغاز آن، كشف كنند. وزير اطلاعات عراق نيز گفته است: «عراق اكنون طرف برنده در جنگ و از نظر اقتصادي در وضع بسيار خوبي است. هر حملة تازة ايران مثل حملات قبلي درهم شكسته خواهد شد. جنگ در كوهستان‏ها و در باتلاق‏ها ادامه دارد، اما عراق در خاك خود مشغول به جنگ است. استحكامات عراق تقويت شده‏است، روحيه سربازان عراقي عالي است، خطوط حمل تجهيزات و تداركات عراق كوتاه است در حالي كه خطوط حمل تجهيزات و تداركات ايران بلند است، يعني ارسال تجهيزات به نيروهاي عراق، سريع‌تر انجام مي‌گيرد. عراق در صورتي‌كه از اطراف ايران تحريك شود، يورش‌هاي هوايي خود بر تهران و ساير شهرهاي ايران را از سر خواهد گرفت.»[۵] به نظر برخي ناظران، عراق واقعاً در اين جنگ رواني دوم نيز موفق نبوده‏است؛ از جمله، روزنامة "ديلي تلگراف" ‌نوشته‏است: «علت تأمل عراق در از سرگيري جنگ شهرها علي‏رغم يك بن‏بست واقعي در جنگ 58 ماهة خليج[فارس]، ممكن است ترس از تجديد حملات [موشكي] ايران روي بغداد باشد.» ديلي تلگراف با اشاره به آتش‏بس دو هفته‌اي صدام كه در 25 خرداد سال جاري در مورد شهرها رعايت شد، افزوده است: «علي‏رغم اين‌كه هيچ يك از شرايط عراق عملي نگرديد، اما پس از گذشت سه هفته از پايان ضرب‏الاجل چهارده روزه، قول از سرگيري حمله به شهرها توسط رئيس‏جمهور عراق، اجرا نگرديد. ديپلمات‏هاي غربي در بغداد مي‌گويند كه در مورد دلايل توقف جنگ شهرها مطمئن نيستند به خصوص اين‌كه در عراق اين احساس وجود دارد كه اين گونه حملات، به اشتياق مردم ايران براي جنگ، افزوده است. يك منبع ديپلماتيك گفت رئيس‏جمهور عراق فكر مي‌كند كه در كشورش افراد زيادي وجود دارند كه منطق تسخير و فتح ايران در پنج سال گذشته و آنچه كه تاكنون در اين پنج سال رخ داده را مورد سؤال قرار دهند. تشخيص اين‌كه چه مقدار آدم ناراضي و مخالف تمام عيار وجود دارد، مشكل است زيرا هر شخصي كه مثلاً در اتوبوس در بغداد درحركت است، معمولاً آن قدر وحشت دارد كه نمي‌تواند عقيده‌اش را ابراز كند.»[۶] يادآوري مي‌شود شكل ديگري از جنگ تبليغاتي و رواني كه عراق مي‌كوشد عليه ايران از آن استفاده كند، اقداماتي چون هواپيماربايي است كه با تشكيل گارد پرواز سپاه پاسداران، اين امكان از عراق گرفته شده‏است. اما با حادثة اخير بردن يك هلي‌كوپتر ايراني به بغداد، مدتي است فضايي آمادة تبليغات براي عراق فراهم گرديده است؛ از جمله، امروز از بخش فارسي راديو بغداد گفته شد: «گام‌هاي برادران‏تان خلبانان هلي‌كوپتر توپ‏دار را كه به عراق كشور صلح و امنيت و ثبات، پناهنده شدند، دنبال كنيد. به اين كشور روي آوريد كه با آغوش‌هاي باز از شما استقبال مي‌كند تا با امن و امان در ميان برادران عراقي‏تان زندگي كنيد و خود را از مرگ محقق كه خميني و دار و دسته‌اش با اصرارورزي در ادامة جنگ، شما را به كام آن مي‌اندازند، نجات دهيد. از خود درنگ نشان ندهيد فوري به عراق پناهنده شويد.»[۷]

گزارش- 389

روند همكاري ساف و حزب بعث عراق و ديپلماسي تحبيب ‌ميان آن‏ها، روبه گسترش است. منابع ديپلماتيك در الجزاير امروز اعلام كردند كه رئيس كميتة اجرايي سازمان آزادي‏بخش فلسطين در هفتة گذشته دستور داده است واحدي متشكل از حدود دويست جنگ‏جوي فلسطيني از الجزاير به بغداد منتقل شود. اين منابع افزودند كه ياسر عرفات اخيراً گروه‏هايي از جنگ‏جويان فلسطيني را از تونس و سودان به عراق منتقل كرده‏است.[۸]

گزارش- 390

در پي ارسال پيام تبريك كويت (23/4/1364)، عربستان (24/4/1364)، ليبي [فقط به نقل از خبرگزاري كويت 24/4/1364] و الجزاير (26/4/1364) به عراق (به مناسبت بيست و هفتمين سال‌گرد به قدرت رسيدن حكومت بعث عراق)، امروز نيز راديو "صوت‏الجماهير" عراق از ارسال پيام جبهة آزادي‏بخش اريتره خبر داد: «جبهة آزادي بخش اريتره در تلگرافي كه به مناسبت جشن‏هاي ژوئيه به پرزيدنت صدام‌حسين مخابره كرده است، پشتيباني كامل خود از عراق و در دفاع از حيثيت و شرافت امت عرب عليه تجاوز گروه ياغي و هم‏پيمانان او از اعراب شناسنامه‌اي را مورد تأكيد قرار داد. اين جبهه در تلگرام خود اشاره نمود كه حدود توطئه ايراني - صهيونيستي عليه عراق فقط شامل عراق نمي‌باشد، بلكه آثار و انعكاس آن فراتر است و به امت عرب و روح بزرگ آن لطمه وارد مي‌كند. اين جبهه افزود كه اعلام هم‏پيماني مشكوكي ميان رژيم ليبي و گروه فاسد در ايران عليه عراق، براي افراد شريف امت عرب كه واقعيت رژيم ليبي و هم‏پيماني‌هاي مشكوك و رفتار نادرست او در جهان عرب و در صحنة بين‌المللي براي‏شان روشن است، غيرمنتظره نبود.»[۹]

گزارش- 391

به گزارش خبرگزاري فرانسه از بغداد، حكومت عراق در روزنامة " الثوره" ارگان حزب بعث حاكم بر اين كشور، تأكيد كرده‏است: «ضروري است جنگ چهارسالة ايران و عراق در دستور كار كنفرانس فوق‏العادة سران كشورهاي عرب - كه به وسيلة مراكش پيشنهاد شده‏است - گنجانيده شود.» به نوشتة اين روزنامه، كشورهاي عربي مي‌بايد در اين كنفرانس جمع واحدي را براي حمايت از عراق تشكيل دهند. يادآوري مي‌شود آخرين كنفرانس در سال 1982 كه در "فاس" تشكيل گرديد، خواستار پايان يافتن جنگ ايران و عراق شد و حمايت كامل خود را از عراق و اجراي توافق دفاع مشترك عرب را اعلام كرد. نشرية " الثوره" همچنين افزوده كه سفر اخير "طارق عزيز" به اردن، عربستان، يمن شمالي، مراكش، براي گنجانيدن مسئله جنگ ايران و عراق در دستور كار كنفرانس بوده‏است.[۱۰]

گزارش- 392

در ادامة تحركات رسمي و غيررسمي مربوط به آنچه "بهبود روابط ايران و همسايگان عربش" خوانده مي‌شود، روزنامة اطلاعات نوشت: «شيخ "زائد بن سلطان آل نهيان" رئيس دولت امارات متحدة عربي، نامه‌اي براي حجت‌الاسلام و المسلمين "سيدعلي خامنه‌اي" رئيس‏جمهور، در مورد جنگ ايران و عراق و اوضاع خاورميانه ارسال داشت. وي همچنين دو نامة جداگـانة ديگر نيز به سرهنگ قذافي و ضياء الحق ارسال كرد.»[۱۱]

گزارش- 393

در ادامة موضع‏گيري‌هاي خصمانة كويت - كه از ديگر شيخ‏نشين‌ها رابطه تيره‌تري با جمهوري‌اسلامي دارد - 130 تن از ايرانيان مقيم كويت، در چند روز گذشته از اين كشور اخراج و از طريق مرزهاي آبي خليج‌فارس با چند فروند لنج وارد بوشهر و گناوه شده‏اند. در بين رانده شدگان يك تبعة اهل كويت نيز ديده مي‌شود. اموال اين رانده شدگان را دولت كويت ضبط كرده‏است.[۱۲]

گزارش- 394

امروز در هفتاد و چهارمين جلسة كنفرانس اوپك، برخوردي بين وزيران نفت عربستان و ايران پيش آمد كه با وساطت خاتمه يافت. به دنبال طرح چند پيشنهاد در مورد تعيين و تعديل قيمت انواع نفت خام و رأي‌گيري در اين‌باره، در حالي كه وزيران شركت‌كننده در كنفرانس، در مورد پيشنهاد كاهش پنجاه سنت قيمت نفت سنگين و بيست سنت نفت متوسط، رأي‏گيري مي‌كردند و اكثر آنان موافق اين پيشنهاد بودند، عربستان سعودي مجدداً تقاضاي كاهش شصت سنت را براي نفت خام سنگين مطرح كرد. اين پيشنهاد مورد مخالفت هيئت ايراني قرار گرفت و مهندس غرضي گفت: «بايد به مصوبات اوپك احترام گذاشت و نبايد بعد از هر رأي‌گيري، مجدداً پيشنهاد جديدي مطرح شود.» وي به همين دليل جلسه را ترك گفت. سپس وزيران نفت ليبي و الجزاير در اقامت‏گاه وزير نفت ايران حضور يافتند و زمينة يك توافق كلي را مجدداً فراهم آوردند. به‌دنبال حضور مجدد وزير نفت ايران در جلسه، كنفرانس دوباره به كار خود ادامه داد. پيشنهاد ايران در اين كنفرانس، افزايش قيمت نفت و كاهش نسبي قيمت نفت خام سنگين مي‌باشد. اجلاس اوپك در حالي برگزار مي‌گردد كه وزيران نفت هفت كشور عضو كميتة اختلاف قيمت انواع نفت، به رياست "زكي يماني" در دو دوره، مذاكرة طولاني و خصوصي خود را در روز گذشته بدون موفقيت در كسب توافقي همگي براي تغيير قيمت‌ها، ادامه بحث را به اجلاس عمومي وزيران موكول كردند. روزنامة كيهان در ادامة اين گزارش افزود: «گفته مي‌شود هيئت ايراني در اجلاس تأكيد كرده‏است به شرطي با تغيير قيمت‌گذاري كنوني موافقت خواهد نمود كه درآمدهاي نفتي اعضاي اوپك كاهش نيابد. اين بدان معني خواهد بود كه ايران در صورت كاهش قيمت نفت سنگين، خواهان افزايش قيمت ديگر انواع نفت مي‌باشد. وزير نفت نيجريه نيز در پايان مذاكرات سه ساعتة ديروز (2/5/1364) - كه تنها وزرا در آن شركت داشتند - گفت توافق كلي بين وزرا وجود نداشته و تصميمات بر اساس اكثريت آرا اتخاذ خواهد شد. همچنين گفته مي‌شود كه كشورهاي كويت، اكوادور، ونزوئلا و قطر از پيشنهاد عربستان (كاهش قيمت نفت سنگين به ميزان بيش از 50 سنت در هر بشكه) حمايت مي‌كنند.»[۱۳]

گزارش- 395

رويتر به نقل از منابع كشتي‏راني خليج‌فارس اعلام كرده كه ايران سرگرم مذاكره دربارة خريد تعدادي نفت‏كش مي‌باشد و اين بدين معني است كه ديگر لازم نيست نفت‌كش‌هاي خارجي براي حمل نفت ايران به جزيرة خارك واقع در منطقة جنگي خليج‌فارس، بروند.‏ اين منابع گفته‏اند كه ايران در صدد خريد 9 فروند كشتي دست دوم است تا نفت خام خود را از جزيرة خارك به جزيرة سيري كه دور از برد حملات عراق است، انتقال دهد. بسياري از نفت‏كش‏هاي خارجي از جمله دو نفت‌كش متعلق به تركيه، در ماه اخير در اطراف جزيرة خارك (در مسير خارك - سيري) هدف حملات موشكي عراق قرار گرفته‌اند.[۱۴]

گزارش- 396

راديوي ضدانقلابي موسوم به "راديو ايران" وابسته به گروه بختيار كه از عراق برنامه پخش مي‌كند، در مورد هم‏زماني سفر آقاي هاشمي به ژاپن با حضور يك مقام امريكايي (كيسينجر) در آن كشور، به نقل از يك مقام مطلع، امروز (2/5/1364) ادعا كرد كه هاشمي رفسنجاني در سفر اخير خود به ژاپن، با يك مقام امريكايي ديدار و گفت‏وگو كرده و اين ديدار به‌طور "سري" صورت گرفته‏است. در اين گفتار آمده‏است: «نمايندة خميني در شوراي عالي دفاع، به اين مقام امريكايي تأكيد كرده‏است كه وي قدرت‏مندترين مهرة رژيم اسلامي است و چنانچه ايالات متحدة امريكا از وي حمايت كند، حاضر است به نحوي آبرومندانه به جنگ جمهوري‌اسلامي و عراق پايان دهد. هاشمي رفسنجاني به مقام امريكايي اطمينان داده است كه در صورت برخورداري از حمايت امريكا، مذهبيون افراطي و چپ‏گرا را سركوب خواهد كرد و به كلية فعاليت‌هاي تروريستي رژيم اسلامي پايان خواهد بخشيد. رفسنجاني در اين ملاقات - كه بيش از يك ساعت به طول انجاميد - يادآور شد كه در صورتي كه از غرب اطمينان حاصل كند، به تدريج نيروهاي افراطي را از صحنه بيرون خواهد كرد و رابطة عادي با غرب و به ويژه امريكا را مورد تجديد نظر قرار خواهد داد.»[۱۵]



منابع و مآخذ روزشمار 1364/05/02

  1. ↑ سند شمارة 0630 گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قدس 4، صص 24 تا 26.
  2. ↑ سند شمارة 1097 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم (محسن رخصت‌طلب)، 24/4/64 الي 16/5/64، صص76 الي 82.
  3. ↑ دفتر سياسي نمايندگي امام در سپاه، نشرية "رويدادها"، شمارة 54 (7/5/1364)، ص9.
  4. ↑ روزنامة كيهان، 6/5/1364، ص 2.
  5. ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 3/5/1364، ص 4، راديو بي.بي.سي.، 2/5/1364.
  6. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 127 (3/5/1364)، ص3، لندن - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 2/5/1364.
  7. ↑ همان، ص 45، راديو بغداد بخش فارسي.
  8. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه" شماره 128 (4/5/1364)، ص16، الجزاير - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 3/5/1364.
  9. ↑ مأخذ 6، ص48، بخش عربي راديو صوت‏الجماهير، 2/5/1364.
  10. ↑ مأخذ 6، ص 7، بغداد - خبرگزاري فرانسه، 2/5/1364.
  11. ↑ روزنامة اطلاعات، 2/5/1364، ص2.
  12. ↑ روزنامة كيهان، 2/5/1364، ص2.
  13. ↑ روزنامة كيهان، 3/5/1364، ص17.
  14. ↑ مأخذ 3، ص 17، خبرگزاري رويتر از بحرين.
  15. ↑ مأخذ 5، ص 10، راديو ايران، 2/5/1364.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1364.05.02&oldid=4243»