1361.05.17: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1361 |نام = 1361.05.17 |نام دیگر= هفده مرداد |روز=17 مرداد 1361 |تاریخ شمسی= 1361.05.17 |تاریخ میلادی=8 اوت 1982 |تاریخ قمری= 18 شوال 1402 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.05.17</div> <div class="bootstrap-btn">1360.05....» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۳: سطر ۲۳:


<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">
==  گزارش- 623 ==
براثر شليك آتش سنگين توپخانه عراق بر مناطق مسكوني آبادان، 3 تن شهيد و 12 تن مجروح شدند و به 32 واحد مسكوني خسارت‌هاي فراواني وارد آمد.<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 18/5/1361، ص2.</ref> همچنين هواپيماهاي مهاجم عراق براي بمباران مناطق مسكوني اين شهر هشت بار به حريم فضايي آن حمله كردند كه هربار با آتش پدافند هوايي ناچار شدند قبل از هرگونه عملي، از آسمان منطقه بگريزند. يگان‌هاي نيروي دريايي خودي مستقر در سواحل اروند رود نيز در پاسخ به حملات نيروهاي دشمن، مواضع آن‌ها را هدف گرفتند كه براثر آن، خساراتي بر دشمن وارد آمد.<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 18/5/1361، ص2.</ref>
==  گزارش- 624 ==
51 تن از مسلمانان عراقي به جمهوري اسلامي ايران پناه آوردند. اين عده، از مسلمانان بغداد، سليمانيه، حلبچه، هولير، فلوجه و كركوك هستند و از مرز مريوان وارد خاك ايران شده‌اند. از پناهندگان، سه تن پزشك و 4 تن مهندس كشاورزي هستند.<ref>روزنامه جمهوري اسلامي، 19/5/1361، ص2.</ref>
==  گزارش- 625 ==
ساختمان خبرگزاري جمهوري اسلامي در تهران، امروز هدف حمله 2 تن از وابستگان سازمان مجاهدين خلق قرار گرفت. آنان پس از شليك چند گلوله به سوي ساختمان، با به جا گذاشتن موتورسيكلت خود، گريختند.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 142، 18/5/1361، ص4، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 17/5/1361.</ref>
==  گزارش- 626 ==
هفته‌نامه فرانسوي "لوپوئن" اعلام كرد كه فرانسه سلاح‌هاي مدرن به عراق فرستاده‌است.
اين هفته نامه در شماره اخير خود در اين باره نوشت: «به دنبال حملات اخير ايران به عراق، فرانسه سلاح‌هاي مهمي براي عراق ارسال داشته‌است. دولت بغداد علاوه بر موشك‌هاي اگزوست، موشك‌هاي ضدتانك ديگري به نام "هات" از پاريس دريافت كرده‌است. همچنين دولت فرانسه تعدادي تانك، هلي‌كوپتر ضدتانك و هواپيماي ميراژ در اختيار رژيم عراق
قرار داده‌است.»<ref>روزنامه كيهان، 17/5/1361، ص16، به گزارش واحد مركزي خبر از پاريس، به‌نقل‌از هفته‌نامه "لوپوئن".</ref>
==  گزارش- 627 ==
«مادامي كه عراقي‌ها به شرايط ما عمل نكردند، جنگ باقي است.»
وزير كشور، فرمانده ژاندارمري، استانداران سراسر كشور و گروهي از مسئولان و پرسنل دواير سياسي ـ ايدئولوژيك ژاندارمري جمهوري اسلامي با امام خميني ديدار كردند.
امام خميني در اين ديدار سخناني ايرادكردندكه ضمن آن آمده است: «شما آقايان، تمام قواي نظامي و انتظامي بايد بدانند كه ما الان درحال جنگ هستيم، جنگ ما تمام نشده‌است، هميشه بين اسلام و غيراسلام جنگ است و همه مردم موظف‌اند از اين جمهوري اسلامي دفاع كنند.الان مشغول دفاع هستيم و تا مادامي كه جبهه‌ها احتياج به افراد دارد، تمام افراد؛  بي‌استثناء تمام افراد، آن‌هايي كه مي‌توانند، قدرت دارند براي آن‌ها لازم است كه تأمين كنند ... البته يك واجب عيني نيست، يك واجب كفايي است.»
همان مقداري كه وارد در خاك عراق شديم براي دفاع از اسلام و مملكت اسلامي، بايد ما اين‌ كار را به اتمام برسانيم و مادامي كه آن‌ها به شرايط ما عمل نكردند، جنگ ما باقي است. به مجرد اين‌كه بگويند "ما خارج شديم"، پذيرش ندارد، ما بايد خودمان بفهميم كه آن‌ها خارج شدند و ما مي‌دانيم كه آن‌ها الان هم در كشور ما هستند و الان هم در بسياري از جاها ساكن هستند و سنگر دارند و از خارج هم هر روز تقريباً آبادان را و بعضي شهرهاي ديگر را بمباران مي‌كنند.
شرايطي كه از اول گفته شده‌است و تا حالا هم همان شرايط هست، در آن شرايط پاي‌بند هستيم و مادامي كه اين شرايط حاصل نشده‌است، ما درحال جنگ هستيم و ما با كساني كه اشرار هستند نمي‌توانيم صلح كنيم.<ref>سازمان مدارك فرهنگ انقلاب اسلامي، صحيفة نور، مجموعه رهنمودهاي امام خميني، جلد شانزدهم، تهران، انتشارات شركت سهامي چاپخانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، بهمن 1361، صص245 و 246، 17/5/1361.</ref>
==  گزارش- 628 ==
ازسوي رئيس‌جمهوري ايران پيام ويژه‌اي براي ژنرال ضياءالحق رئيس‌جمهوري پاكستان ارسال گرديد. آقاي "عباس آقازماني"(ابوشريف) سفير جمهوري اسلامي ايران در اسلام‌آباد، پس از تحويل اين پيام، در مورد جنگ با عراق، تغيير محل برگزاري كنفرانس سران جنبش عدم‌تعهد و نيز تجاوز رژيم صهيونيستي به لبنان باضياءالحق گفت‌و‌گو كرد.<ref>روزنامه كيهان، 18/5/1361، ص2، اسلام‌آباد ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي. </ref>
«بر روي اين مسئله بارها تأكيد كرده‌ايم كه اين صحيح نيست نهضت غيرمتعهدها سرنوشت خود را به سرنوشت صدام گره بزند.»
دكتر ولايتي وزير امورخارجه، اين مطلب را پس از پايان جلسه هيئت دولت در مصاحبه‌اي با خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي گفت. وي در اين مصاحبه دربارة تغيير محل كنفرانس غيرمتعهدها از بغداد به نقطه‌اي ديگر و سفر نخست‌وزير تركيه به ايران توضيحاتي داد.
وي درباره انعكاس سياسي تغيير محل كنفرانس سران غيرمتعهدها از بغداد به محل ديگر گفت: اين تغيير محل از قبل قابل پيش‌بيني بوده‌است. با پيروزي رزمندگان اسلام در
محل عكس امام خميني
جبهه‌هاي‌جنگ و ضعف روزافزون رژيم صدام و افزايش مخالفت‌هاي مسلمانان انقلابي عراق باعث شده‌است كه سران كشورهاي غيرمتعهد فكري بكنند.» وزير خارجه افزود: «قبلاً هم كه ما در مجامع بين‌المللي شركت مي‌كرديم بر روي اين مسئله بارها تأكيد كرده‌ايم كه اين صحيح نيست نهضت غيرمتعهدها سرنوشت خود را به سرنوشت صدام گره بزند. با توجه به اين‌كه مبارزات ملت مسلمان عراق رو به افزايش است، اين رژيم ماندني نيست و رو به سقوط است.
... اين مسئله درحال حاضر عملاً به ثبوت مي‌رسد كه با تغيير محل برگزاري كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد تقريباً يك هماهنگي كامل بين كشورهاي غيرمتعهد درحال شكل‌گيري است.»
دكتر ولايتي سپس در مورد سفر هيئت تركيه به تهران گفت: «مسافرت نخست‌وزير تركيه و وزيرخارجه اين كشور به ايران به دنبال مبادله پيام ميان رؤساي جمهوري دو كشور صورت گرفت. رئيس‌جمهوري تركيه قبلاً در مورد پايان يافتن جنگ تحميلي عراق به ايران پيامي براي آقاي خامنه‌اي فرستاده بود و رئيس‌جمهوري كشورمان نيز ضمن تأكيد بر مواضع قبلي و اين‌كه ما نيز خواستار پايان بخشيدن به جنگ هستيم مشروط بر اين‌كه شرايط عادلانه‌مان تأمين گردد، به ايشان پاسخ دادند.»
آقاي ولايتي با اشاره به اين‌كه اين مذاكرات در دو جلسه و با حضور آيت‌الله خامنه‌اي تشكيل شد، گفت: «رئيس‌جمهور كشورمان پس از استماع پيام رئيس‌جمهور تركيه، مجدداً مواضع قبلي جمهوري اسلامي ايران را بيان و تأكيد كرد كه ما صلح را ترجيح مي‌دهيم، اما از شرايطي كه اعلام كرده‌ايم عدول نمي‌كنيم و عراق با ظاهر مظلومانه‌اي كه به خود گرفته‌است همچنان به تجاوز خود به شهرهاي مرزي ما ادامه مي‌دهد و هنوز بخشي از مناطق استراتژيكي ما تحت اشغال قواي كفر صدامي است و ما تا رفع كامل تجاوز و تحقق حقوق حقه خود به جنگ ادامه مي‌دهيم و تنها مشروط به پذيرفته شدن شرايط سه گانه اصلي كه از ابتداي جنگ اعلام كرده‌ايم ، به جنگ خاتمه مي‌دهيم.»<ref>مأخذ 1، ص11، به‌نقل‌از دكتر ولايتي در گفت‌و‌گو با خبرنگاري جمهوري اسلامي، </ref>
==  گزارش- 629 ==
به‌رغم اغلب پيش‌بيني‌هاي محافل سياسي، عراق همچنان براي برگزاري اجلاس سران غيرمتعهدها در بغداد، مي‌كوشد. سفر سعدون حمادي عضو شوراي فرماندهي انقلاب و وزير خارجه عراق به هند و نيز سفر چند تن از مقامات عالي رتبه عراق به كشورهاي ديگر، از جمله اين كوشش‌ها است. حمادي كه براي تسليم پيام صدام حسين به "گاندي" نخست‌وزير هند، به دهلي‌نو سفر كرده‌است، امروز در گفت‌و‌گو با خبرنگاران دهلي‌نو درباره پيشنهاد كوبا مبني‌بر ضرورت تجديد نظر در محل كنفرانس، گفت كه كشورش مخالف پيشنهاد كوبا مبني بر گردهمايي وزيران خارجه كشورهاي غيرمتعهد براي رسيدگي به كنفرانس جنبش غيرمتعهدها در 30 مرداد (21 اوت) در هاوانا است. وي افزود كه هيچ نيازي به برگزاري اين كنفرانس نيست زيرا تصميم‌گيري دربارة برگزاري يا عدم برگزاري كنفرانس غيرمتعهدهاست و بايد در نشست وزيران خارجه دولت‌هاي غيرمتعهد در بغداد اتخاذ شود.
حمادي سپس گفت عراق مايل است دربارة كنفرانس بغداد با كشورهاي ديگر غيرمتعهد در تماس باشد چون به گفته وي عراق به روي هيچ چيز پافشاري نمي‌كند مگر آن‌كه به نفع جنبش غيرمتعهدها باشد.<ref>مأخذ 4، ص26، دهلي‌نو ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 17/5/1361، به‌نقل‌از وزير خارجه عراق از دهلي‌نو.  </ref>
علاوه بر حمادي، "حسن علي" عضو شوراي فرماندهي انقلاب عراق و وزير بازرگاني اين كشور نيز براي تسليم پيام‌هاي صدام به سران بنگلادش و اندونزي، عازم اين كشورها شد. "حامد علعلن" وزير مشاور در امورخارجه عراق نيز به منظور تسليم پيام صدام به رهبران كشورهاي آفريقايي مغرب، الجزاير، گينه و سنگال، روانه اين كشورها شد.<ref>مأخذ 4، ص48، راديو صوت الجماهير، 17/5/1361.</ref>
"عبدالملك الياس" معاون وزارت خارجه عراق نيز امروز براي تسليم پيام‌هاي صدام به رؤساي كشورهاي اردن، يمن شمالي، كويت و سري‌لانكا عازم اين كشورها شد. وي هنگام ترك بغداد گفت كه با مقامات اين كشورها دربارة نحوة خنثي كردن تلاش‌هايي كه به منظور لطمه زدن به جنبش و اصول آن مي‌باشد، گفت‌و‌گو خواهدكرد.
"محمد سعيد الصحاف" نماينده وزارت خارجه عراق نيز امروز بغداد را به قصد كشورهاي آفريقايي مالي و نيجريه ترك كرد تا پيام صدام را به سران اين كشورها برساند.<ref>مأخذ 4، ص22، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل‌از خبرگزاري خليج از بغداد، 17/5/1361.</ref>
هم‌زمان با اين اقدام عراق و تقريباً هم‌زمان با ورود سعدون حمادي به هند،
"بلگرين توراس" معاون وزيرخارجه كوبا قرار است بعدازظهر امروز وارد دهلي‌نو شود و پيشنهاد كشور خود را براي تشكيل اجلاس وزيران امورخارجه در ماه جاري در هاوانا جهت تصميم‌گيري براي تغيير محل كنفرانس مورد بحث قرار دهد. چنان كه ذكر شد امروز
قرار است سعدون حمادي وزير امورخارجه عراق نيز براي گفت‌و‌گو دربارة راه حلي جهت تشكيل كنفرانس سران در بغداد، وارد دهلي‌نو شود.<ref>مأخذ 4، ص24، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل‌از خبرگزاري رويتر از دهلي‌نو، 17/5/13661.</ref>
پيشنهاد كوبا براي تغيير محل برگزاري كنفرانس سران عدم‌تعهد درحالي كه دولت عراق سخت مي‌كوشد تا اعضاي جنبش عدم‌تعهد را به شركت در كنفرانس بغداد متقاعد سازد سبب اختلاف بين عراق و كوبا گرديده‌است. خبرگزاري فرانسه به‌نقل‌از منابع موثق در هاوانا گزارش داد: «ميان عراق و كوبا بر سر مسئله كنفرانس سران عدم‌تعهد يك رقابت واقعي درگرفته‌است. عراق علي‌رغم جنگ با ايران نمي‌خواهد از ميزباني اين كنفرانس چشم‌پوشي كند و تنها خواستار تعويق زمان برگزاري اجلاس است. بدين مناسبت عراق فرستادگاني به پايتخت‌هاي كشورهاي عضو جنبش عدم‌تعهد گسيل داشته كه يكي از آن‌ها به زودي وارد كوبا خواهد شد.»
اين خبرگزاري افزود: «به عقيده منابع آگاه در هاوانا، عراق قصد دارد با برگزاري كنفرانس فوق‌العاده وزراي خارجه در بغداد، ثابت كند اين پايتخت مي‌تواند امنيت اجلاس آينده سران را تضمين كند، زيرا عمدتاً به خاطر مسائل امنيتي ناشي از جنگ عراق و ايران است كه بسياري از رؤساي كشورها خواستار عدم برگزاري اجلاس در بغداد هستند.
با اين وجود علي‌رغم طرح مسئله محل اجلاس آينده سران جنبش عدم‌تعهد در محافل خصوصي، به نظر مي‌رسد كه هيچ يك از رهبران كشورها نمي‌خواهند آشكارا مسئوليت بيان اين مشكل را به عهده بگيرند.»
خبرگزاري فرانسه سپس به‌نقل‌از همان منابع اعلام كرد كه با وجود اين، دفتر هماهنگي جنبش روز بيست‌ و ‌يكم مرداد ماه در نيويورك تشكيل جلسه مي‌دهد و ممكن است بدين مناسبت حداقل در مورد محل برگزاري كنفرانس وزيران خارجه تصميماتي اتخاذ شود.<ref>مأخذ 4، ص27، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل‌از خبرگزاري فرانسه از هاوانا، 17/5/1361.</ref>
خبرگزاري فرانسه همچنين در تفسيري در مورد برگزاري اين كنفرانس و مواضع عراق و همچنين نظر كشورهاي عضو جنبش عدم‌تعهد در اين‌باره، از قول منابع آگاه در هاوانا گزارش داد: «هفتمين كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد كه بنا است ششم سپتامبر
(15 شهريورماه) در بغداد تشكيل شود، به احتمال زياد براي چند ماه به تعويق مي‌افتد و بدون شك به جاي عراق، در هند برگزار خواهد شد.»
اين خبرگزاري براساس گزارش‌هاي رسيده از هاوانا، افزود: «به دعوت "فيدل كاسترو" رئيس فعلي جنبش عدم‌تعهد، وزيران خارجه كشورهاي غيرمتعهد احتمالاً 21 اوت (30 مرداد) در هاوانا تشكيل جلسه مي‌دهند تا درباره محل جديد برگزاري اجلاس غيرمتعهدها تصميم بگيرند.»
از سوي ديگر، روزنامه "ليبراسيون" چاپ پاريس نوشت: «به نظر مي‌رسد عراق به طوركلي از تشكيل هفتمين كنفرانس سران غيرمتعهدها كه قرار بود در تاريخ ششم سپتامبر در بغداد برگزار شود منصرف شده‌است.» اين روزنامه مي‌افزايد: «با توجه به جنگ با نيروهاي ايراني در خاك عراق، تشكيل اين كنفرانس در بغداد به اين كشور اعتبار خاصي مي‌بخشد و تغيير عقيده‌ عراق در اين مورد بيانگر آن است كه سران بغداد به شدت نگران هستند و قصد دارند خود را درگير امري كنند كه شكست آن پيشاپيش مشهود است. با اين حال حمادي بدون اين‌كه به تهديدهاي جنبش مجاهدين عراقي مبني بر اين‌كه "دستور كشتن شركت‌كنندگان در كنفرانس صادر شده‌است" اشاره كند، گفت برخي از رؤساي اين كشورها نگران هستند.
با اين‌كه بيش از يك‌ ماه به تاريخ تشكيل اين كنفرانس باقي مانده‌است با اين وجود فقط
سه تن آمادگي خود را براي شركت در آن اعلام داشتند كه عبارت‌اند از: ژنرال ارشاد رئيس‌جمهور بنگلادش، حسني مبارك رئيس‌جمهوري مصر و قليبي دبيركل اتحاديه عرب.»<ref>مأخذ 5، به گزارش خبرگزاري فرانسه در هاوانا.</ref>
==  گزارش- 630 ==
در مصاحبه‌اي با روزنامه لوموند، صدام حسين درباره كنفرانس غيرمتعهدها، دليل عقب‌نشيني نكردن از مناطق اشغالي ايران، قرارداد 1975 (1353) الجزاير و روابط عراق و فرانسه مطالبي گفت.
خبرنگار روزنامه لوموند با اشاره به هزينه هنگفتي كه عراق به منظور برگزاري كنفرانس سران غيرمتعهدها در بغداد، متحمل شده‌است، پرسيد: «آيا شما بيم نداريد كه هدف ايران از عمليات اخير منحرف نمودن كشورهاي عضو از شركت در اين كنفرانس باشد؟»
صدام در پاسخ، حضور خبرنگاران را در بغداد شاهدي از آرامش در اين شهر دانست و افزود: «ما در عمليات اخير لطمات شديدي به ايراني‌ها وارد كرده‌ايم و اگر ايراني‌ها مايل به تكرار چنين حادثه‌اي هستند، ما چه مي‌توانيم بكنيم؟ ما حتي يكي از دو هواپيمايي را كه به بغداد حمله كردند سرنگون كرديم و دومي نيز در خاك ايران سقوط كرده‌است.»
صدام در مورد اين‌كه چه تعداد از رهبران كشورها تاكنون دعوت عراق را براي شركت در اين كنفرانس پذيرفته‌اند، گفت: «رقم دقيق آن را نمي‌دانم ولي هيئت‌هاي اعزامي دعوت‌كننده با جواب‌هاي تشويق‌آميز به ويژه از جانب كشورهاي اصلي يعني بنيان‌گزاران جنبش عدم‌تعهد بازگشته‌اند.»
خبرنگارپرسيد: «خطوط عمده سياست خارجي عراق در طي سه سالي كه رهبري غيرمتعهدها را برعهده خواهد داشت، چيست؟» صدام پاسخ گفت: «سياست خارجي ما در خدمت تصميمات  اتخاذ شده از سوي كنفرانس خواهد بود. ما براي گسترش روابط و همكاري‌هاي بين غيرمتعهدها تلاش خواهيم كرد. ما فكر مي‌كنيم كه بايد يك سيستم اقتصادي بين‌المللي پيدا كنيم كه انتقال تكنولوژي براي بالا بردن توسعه و غلبه بر جنگ‌هاي منطقه‌اي كمك كند. اين سيستم بايد كشورهاي صنعتي و كشورهاي غيرصنعتي ثروت‌مند به‌ويژه‌ توليدكنندگان نفت را متقاعد كند كه براي كم كردن بار زحمت كشورهاي جهان سوم همكاري نمايند.» خبرنگار پرسيد: «تهران شما را به سبب حفظ نيروهاي‌تان در بخش‌هاي استراتژيك ايران به ويژه قصرشيرين و مهران نكوهش مي‌كند. نظر شما در اين مورد چيست؟» صدام گفت: «به علت مشكل ظاهري زمين و براي حفاظت خود نيروهاي ما در حدود يك يا دو كيلومتر از آن اراضي كه متعلق به كسي نيست را در اختيار دارد و نيروهاي ايران در ناحيه بصره تا عمق 2 تا 3 كيلومتر قسمتي از اراضي ما را در اختيار خود دارند.
با وجودي كه ما نيروهاي‌مان را از خاك ايران عقب كشيده و پيشنهاد صلح داده‌ايم ايراني‌ها اعلام نموده‌اند كه براي حفظ شهرهاي خود مي‌خواهند بخشي از اراضي ما را تصرف نمايند. اگر ما قبلاً چنين كاري را نمي‌كرديم اين اقدام ايران منطقي بود، ولي براي اثبات حسن‌نيت خود اعلام كرديم كه يك نيروي بين‌المللي در طول مرزهاي دو كشور استقرار يابد و ما پيشنهاد شوراي امنيت را مبني بر اعزام ناظراني به منطقه براي اجراي آتش‌بس و عقب‌نشيني نيروها به مرزهاي بين‌المللي پذيرفته‌ايم.»
خبرنگار با اشاره به شروع حملات عراق، از صدام پرسيد: «آيا اين شما هستيد كه به آن‌ها حمله كرديد؟» صدام گفت: «ما راه حل ديگري براي حفظ شهرهاي خود كه مورد حمله آن‌ها قرار گرفته بودند، نداشتيم و وقايع بعدي نشان دادند كه ما بر آنچه كرديم محق بوديم. درحالي‌كه در 20 ژوئن سال 1982 (30 خرداد ماه جاري) اعلام عقب‌نشيني كرديم و در تاريخ 30 ژوئن (9تيرماه سال‌جاري) به‌اجرا درآمد، ايران تهديدهاي خودرا در همه‌سطوح تجديدكرد.»
وي در مورد راه حل اتمام جنگ و مراجعه به قرارداد 1975 الجزاير گفت: «عراق فرمولي را عنوان كرده‌است در عوض اجراي اين قرارداد چند اصل را پيشنهاد كرده‌است:
ـ احترام متقابل به حق حاكميت طرفين در انتخاب رژيم‌هاي خود بدون دخالت از خارج.
ـ گشايش باب مذاكرات بدون تحليل راه حلي از طريق زور.
تهران خواستار استعفاي من و پرداخت غرامت از سوي عراق شده‌است و اين شروع خوبي براي مذاكره نيست بلكه رؤياهاي بي‌اساس هستند. ما از كشورهاي اسلامي غيرمتعهد و سازمان‌هاي بين‌المللي تقاضاي رسيدگي كرديم. ما پيشنهاد كرديم كه دو طرف بر سر يك محكمه بين‌المللي توافق كنند تا اين محكمه پس از تحقيقات بگويد چه كسي متجاوز است. در آن موقع مي‌توان از غرامت سخن گفت.»
صدام در مورد اعلام آمادگي الجزاير براي ميانجي‌گري گفت: «ما موافقيم.»
رئيس‌جمهور عراق دربارة روابط عراق و فرانسه گفت: «روابط ما با فرانسه قابل اتكاء است اما ما ميل داريم اين روابط را گسترش دهيم. من هنوز فرصت ديدار با ميتران را نداشته‌ام.
به دليل جنگ دو سال است كه عراق را ترك نكرده‌ام و احتمالاً براي ميتران مشكل است كه به بغداد بيايد اما ضرورت ايجاب خواهد كرد كه به محض مساعد شدن اوضاع، ما با همديگر ملاقاتي داشته باشيم.»<ref>مأخذ 4، صص15 تا 20، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 17/5/1361، به‌نقل‌از روزنامه لوموند، به‌نقل‌از رئيس‌جمهور عراق.</ref>
==  گزارش- 631 ==
شبكه دوم تلويزيون آلمان در برنامه "ژورنال خارجي" خود، گزارش مصوري از عمليات عمراني در عراق در زمينه احداث اتوبان بصره ـ بغداد و نيز كانال آبي به موازات شط‌العرب [اروند رود] و فرودگاه بصره نشان داد. اين عمليات عمراني را آلمان انجام مي‌دهد. در اين گزارش گفته شد: «پس از شروع جنگ، كشتي‌راني در شط‌العرب [اروند رود] متوقف شد و از آن پس عراقي‌ها براي تداركات جبهه‌هاي خود از جاده كويت ـ بصره ـ بغداد استفاده مي‌كردند كه احداث اتوبان 6 باندي كه توسط شركت‌هاي آلماني درحال ساخت است، جاي اين جاده را خواهدگرفت. بزرگ‌ترين پروژه‌اي كه شركت‌هاي آلماني درحال مذاكره دربارة آن هستند، احداث يك كانال عريض از بصره به ام‌القصر است كه با وجود چنين كانالي، عراق به يك راه آرام و كم خطر آبي به دريا دست خواهد يافت. اما در اين ميان احتمال پيش‌روي نيروهاي ايران، كارگران آلماني را تهديد مي‌كند و اگر اين امر صورت گيرد، اين كارگران عراق را ترك خواهندكرد.»
اين تلويزيون در ادامه گزارش خود با اشاره به احداث اتوبان 1200كيلومتري  بصره ـ بغداد كه هزينه 120 كيلومتر آن بيش از يك ميليارد مارك تعيين شده‌است و براي شركت‌هاي ساختماني آلمان غنيمت است، افزود: «عقب‌نشيني عراق از شرق بصره باعث تشديد تحولات نظامي در اطراف اتوبان شده‌است و تداركات جنگي بدون وقفه از جاده قديمي بصره در جريان است و صف كاميون‌هاي حامل مهمات از طرف كويت به طرف عراق قطع نمي‌شود. در بين كاميون‌هاي نظامي همچنين تاكسي‌هايي حامل تابوت قربانيان جنگي به طرف قبرستان نجف نيز به چشم مي‌خورد.
ساختن كانال آبي در باتلاق جنوبي بصره از ديگر پروژه‌هايي است كه آلماني‌ها عهده‌دار آن هستند كه در صورت عدم حمله ايران، تا سه سال ديگر كشتي‌هاي بزرگ از اين كانال مصنوعي به موازات شط‌العرب [اروند رود] عبور خواهندكرد و راه آبي عراق به خليج فارس را تأمين خواهند نمود.
پروژه ديگر عراق، احداث فرودگاه بين‌المللي بصره است كه 160 كارشناس آلماني در آن كار مي‌كنند.»<ref>مأخذ 4، صص18 تا 20، بن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 17/5/1361، به‌نقل‌از شبكه دو تلويزيون آلمان.</ref>
==  گزارش- 632 ==
"حبيب شطي" دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي، به قدرت نيروهاي ايراني در فتح خرمشهر اعتراف كرد. خبرگزاري جمهوري اسلامي در ادامة اين خبر از كويت به‌نقل‌از يك منبع آگاه و موثق گزارش داد: «حبيب شطي در سفر اخير خود به كويت طي نشستي با مقامات كويتي به آنان گفته‌است: «طبق محاسباتي كه در امريكا به عمل آمده بود، فتح خرمشهر حداقل 8 ماه جنگ لازم داشت. و فتح دو روزه خرمشهر توسط نيروهاي ايراني، امريكايي‌ها را متحير ساخت و نشان داد كه نيروهاي ايراني از يك قدرت الهي برخوردارند.»
اين گزارش حاكي است كه در اين ديدار شطي با اعتراف به وضع متشنج داخل عراق، به مقامات كويتي توصيه كرده‌است كه در روابط خود با ايران عاقلانه‌تر فكر كنند.<ref>مأخذ 4، ص10، كويت ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 17/5/1361، به‌نقل‌از حبيب شطي دبيركل كنفرانس اسلامي.</ref>
==  گزارش- 633 ==
امروز امام خميني ضمن پذيرفتن استعفاي آيت‌الله مهدوي كني از سمت سرپرستي كميته‌هاي انقلاب اسلامي، آقاي ناطق نوري وزير كشور را به جاي ايشان تعيين كرد. متن كامل حكم امام به بدين شرح است:
بسمه تعالي
با تشكر از جناب حجت‌الاسلام مهدوي كه با همه توان در خدمت به اسلام كوشا هستند و با تأسف از استعفاي ايشان، جناب حجت‌الاسلام آقاي ناطق نوري را به سرپرستي كميته‌هاي انقلاب اسلامي در سراسر كشور منصوب نمودم. اميد است تمام افراد كميته‌ها و حضرات روحانيون كه در كميته‌ها هستند با جناب ايشان همكاري و كمك نمايند و توفيق ايشان را در خدمت به اسلام و مسلمين خواهانم.<ref>روزنامه كيهان، 19/5/1361، ص18، </ref>





نسخهٔ کنونی تا ‏۱ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۱۵

روزشمار جنگ سال 1361
1361.05.17
نام‌های دیگر هفده مرداد
تاریخ شمسی 1361.05.17
تاریخ میلادی 8 اوت 1982
تاریخ قمری 18 شوال 1402





گزارش- 623

براثر شليك آتش سنگين توپخانه عراق بر مناطق مسكوني آبادان، 3 تن شهيد و 12 تن مجروح شدند و به 32 واحد مسكوني خسارت‌هاي فراواني وارد آمد.[۱] همچنين هواپيماهاي مهاجم عراق براي بمباران مناطق مسكوني اين شهر هشت بار به حريم فضايي آن حمله كردند كه هربار با آتش پدافند هوايي ناچار شدند قبل از هرگونه عملي، از آسمان منطقه بگريزند. يگان‌هاي نيروي دريايي خودي مستقر در سواحل اروند رود نيز در پاسخ به حملات نيروهاي دشمن، مواضع آن‌ها را هدف گرفتند كه براثر آن، خساراتي بر دشمن وارد آمد.[۲]

گزارش- 624

51 تن از مسلمانان عراقي به جمهوري اسلامي ايران پناه آوردند. اين عده، از مسلمانان بغداد، سليمانيه، حلبچه، هولير، فلوجه و كركوك هستند و از مرز مريوان وارد خاك ايران شده‌اند. از پناهندگان، سه تن پزشك و 4 تن مهندس كشاورزي هستند.[۳]

گزارش- 625

ساختمان خبرگزاري جمهوري اسلامي در تهران، امروز هدف حمله 2 تن از وابستگان سازمان مجاهدين خلق قرار گرفت. آنان پس از شليك چند گلوله به سوي ساختمان، با به جا گذاشتن موتورسيكلت خود، گريختند.[۴]

گزارش- 626

هفته‌نامه فرانسوي "لوپوئن" اعلام كرد كه فرانسه سلاح‌هاي مدرن به عراق فرستاده‌است. اين هفته نامه در شماره اخير خود در اين باره نوشت: «به دنبال حملات اخير ايران به عراق، فرانسه سلاح‌هاي مهمي براي عراق ارسال داشته‌است. دولت بغداد علاوه بر موشك‌هاي اگزوست، موشك‌هاي ضدتانك ديگري به نام "هات" از پاريس دريافت كرده‌است. همچنين دولت فرانسه تعدادي تانك، هلي‌كوپتر ضدتانك و هواپيماي ميراژ در اختيار رژيم عراق قرار داده‌است.»[۵]

گزارش- 627

«مادامي كه عراقي‌ها به شرايط ما عمل نكردند، جنگ باقي است.» وزير كشور، فرمانده ژاندارمري، استانداران سراسر كشور و گروهي از مسئولان و پرسنل دواير سياسي ـ ايدئولوژيك ژاندارمري جمهوري اسلامي با امام خميني ديدار كردند. امام خميني در اين ديدار سخناني ايرادكردندكه ضمن آن آمده است: «شما آقايان، تمام قواي نظامي و انتظامي بايد بدانند كه ما الان درحال جنگ هستيم، جنگ ما تمام نشده‌است، هميشه بين اسلام و غيراسلام جنگ است و همه مردم موظف‌اند از اين جمهوري اسلامي دفاع كنند.الان مشغول دفاع هستيم و تا مادامي كه جبهه‌ها احتياج به افراد دارد، تمام افراد؛ بي‌استثناء تمام افراد، آن‌هايي كه مي‌توانند، قدرت دارند براي آن‌ها لازم است كه تأمين كنند ... البته يك واجب عيني نيست، يك واجب كفايي است.» همان مقداري كه وارد در خاك عراق شديم براي دفاع از اسلام و مملكت اسلامي، بايد ما اين‌ كار را به اتمام برسانيم و مادامي كه آن‌ها به شرايط ما عمل نكردند، جنگ ما باقي است. به مجرد اين‌كه بگويند "ما خارج شديم"، پذيرش ندارد، ما بايد خودمان بفهميم كه آن‌ها خارج شدند و ما مي‌دانيم كه آن‌ها الان هم در كشور ما هستند و الان هم در بسياري از جاها ساكن هستند و سنگر دارند و از خارج هم هر روز تقريباً آبادان را و بعضي شهرهاي ديگر را بمباران مي‌كنند. شرايطي كه از اول گفته شده‌است و تا حالا هم همان شرايط هست، در آن شرايط پاي‌بند هستيم و مادامي كه اين شرايط حاصل نشده‌است، ما درحال جنگ هستيم و ما با كساني كه اشرار هستند نمي‌توانيم صلح كنيم.[۶]

گزارش- 628

ازسوي رئيس‌جمهوري ايران پيام ويژه‌اي براي ژنرال ضياءالحق رئيس‌جمهوري پاكستان ارسال گرديد. آقاي "عباس آقازماني"(ابوشريف) سفير جمهوري اسلامي ايران در اسلام‌آباد، پس از تحويل اين پيام، در مورد جنگ با عراق، تغيير محل برگزاري كنفرانس سران جنبش عدم‌تعهد و نيز تجاوز رژيم صهيونيستي به لبنان باضياءالحق گفت‌و‌گو كرد.[۷] «بر روي اين مسئله بارها تأكيد كرده‌ايم كه اين صحيح نيست نهضت غيرمتعهدها سرنوشت خود را به سرنوشت صدام گره بزند.» دكتر ولايتي وزير امورخارجه، اين مطلب را پس از پايان جلسه هيئت دولت در مصاحبه‌اي با خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي گفت. وي در اين مصاحبه دربارة تغيير محل كنفرانس غيرمتعهدها از بغداد به نقطه‌اي ديگر و سفر نخست‌وزير تركيه به ايران توضيحاتي داد. وي درباره انعكاس سياسي تغيير محل كنفرانس سران غيرمتعهدها از بغداد به محل ديگر گفت: اين تغيير محل از قبل قابل پيش‌بيني بوده‌است. با پيروزي رزمندگان اسلام در

محل عكس امام خميني

جبهه‌هاي‌جنگ و ضعف روزافزون رژيم صدام و افزايش مخالفت‌هاي مسلمانان انقلابي عراق باعث شده‌است كه سران كشورهاي غيرمتعهد فكري بكنند.» وزير خارجه افزود: «قبلاً هم كه ما در مجامع بين‌المللي شركت مي‌كرديم بر روي اين مسئله بارها تأكيد كرده‌ايم كه اين صحيح نيست نهضت غيرمتعهدها سرنوشت خود را به سرنوشت صدام گره بزند. با توجه به اين‌كه مبارزات ملت مسلمان عراق رو به افزايش است، اين رژيم ماندني نيست و رو به سقوط است. ... اين مسئله درحال حاضر عملاً به ثبوت مي‌رسد كه با تغيير محل برگزاري كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد تقريباً يك هماهنگي كامل بين كشورهاي غيرمتعهد درحال شكل‌گيري است.» دكتر ولايتي سپس در مورد سفر هيئت تركيه به تهران گفت: «مسافرت نخست‌وزير تركيه و وزيرخارجه اين كشور به ايران به دنبال مبادله پيام ميان رؤساي جمهوري دو كشور صورت گرفت. رئيس‌جمهوري تركيه قبلاً در مورد پايان يافتن جنگ تحميلي عراق به ايران پيامي براي آقاي خامنه‌اي فرستاده بود و رئيس‌جمهوري كشورمان نيز ضمن تأكيد بر مواضع قبلي و اين‌كه ما نيز خواستار پايان بخشيدن به جنگ هستيم مشروط بر اين‌كه شرايط عادلانه‌مان تأمين گردد، به ايشان پاسخ دادند.» آقاي ولايتي با اشاره به اين‌كه اين مذاكرات در دو جلسه و با حضور آيت‌الله خامنه‌اي تشكيل شد، گفت: «رئيس‌جمهور كشورمان پس از استماع پيام رئيس‌جمهور تركيه، مجدداً مواضع قبلي جمهوري اسلامي ايران را بيان و تأكيد كرد كه ما صلح را ترجيح مي‌دهيم، اما از شرايطي كه اعلام كرده‌ايم عدول نمي‌كنيم و عراق با ظاهر مظلومانه‌اي كه به خود گرفته‌است همچنان به تجاوز خود به شهرهاي مرزي ما ادامه مي‌دهد و هنوز بخشي از مناطق استراتژيكي ما تحت اشغال قواي كفر صدامي است و ما تا رفع كامل تجاوز و تحقق حقوق حقه خود به جنگ ادامه مي‌دهيم و تنها مشروط به پذيرفته شدن شرايط سه گانه اصلي كه از ابتداي جنگ اعلام كرده‌ايم ، به جنگ خاتمه مي‌دهيم.»[۸]

گزارش- 629

به‌رغم اغلب پيش‌بيني‌هاي محافل سياسي، عراق همچنان براي برگزاري اجلاس سران غيرمتعهدها در بغداد، مي‌كوشد. سفر سعدون حمادي عضو شوراي فرماندهي انقلاب و وزير خارجه عراق به هند و نيز سفر چند تن از مقامات عالي رتبه عراق به كشورهاي ديگر، از جمله اين كوشش‌ها است. حمادي كه براي تسليم پيام صدام حسين به "گاندي" نخست‌وزير هند، به دهلي‌نو سفر كرده‌است، امروز در گفت‌و‌گو با خبرنگاران دهلي‌نو درباره پيشنهاد كوبا مبني‌بر ضرورت تجديد نظر در محل كنفرانس، گفت كه كشورش مخالف پيشنهاد كوبا مبني بر گردهمايي وزيران خارجه كشورهاي غيرمتعهد براي رسيدگي به كنفرانس جنبش غيرمتعهدها در 30 مرداد (21 اوت) در هاوانا است. وي افزود كه هيچ نيازي به برگزاري اين كنفرانس نيست زيرا تصميم‌گيري دربارة برگزاري يا عدم برگزاري كنفرانس غيرمتعهدهاست و بايد در نشست وزيران خارجه دولت‌هاي غيرمتعهد در بغداد اتخاذ شود. حمادي سپس گفت عراق مايل است دربارة كنفرانس بغداد با كشورهاي ديگر غيرمتعهد در تماس باشد چون به گفته وي عراق به روي هيچ چيز پافشاري نمي‌كند مگر آن‌كه به نفع جنبش غيرمتعهدها باشد.[۹] علاوه بر حمادي، "حسن علي" عضو شوراي فرماندهي انقلاب عراق و وزير بازرگاني اين كشور نيز براي تسليم پيام‌هاي صدام به سران بنگلادش و اندونزي، عازم اين كشورها شد. "حامد علعلن" وزير مشاور در امورخارجه عراق نيز به منظور تسليم پيام صدام به رهبران كشورهاي آفريقايي مغرب، الجزاير، گينه و سنگال، روانه اين كشورها شد.[۱۰] "عبدالملك الياس" معاون وزارت خارجه عراق نيز امروز براي تسليم پيام‌هاي صدام به رؤساي كشورهاي اردن، يمن شمالي، كويت و سري‌لانكا عازم اين كشورها شد. وي هنگام ترك بغداد گفت كه با مقامات اين كشورها دربارة نحوة خنثي كردن تلاش‌هايي كه به منظور لطمه زدن به جنبش و اصول آن مي‌باشد، گفت‌و‌گو خواهدكرد. "محمد سعيد الصحاف" نماينده وزارت خارجه عراق نيز امروز بغداد را به قصد كشورهاي آفريقايي مالي و نيجريه ترك كرد تا پيام صدام را به سران اين كشورها برساند.[۱۱] هم‌زمان با اين اقدام عراق و تقريباً هم‌زمان با ورود سعدون حمادي به هند، "بلگرين توراس" معاون وزيرخارجه كوبا قرار است بعدازظهر امروز وارد دهلي‌نو شود و پيشنهاد كشور خود را براي تشكيل اجلاس وزيران امورخارجه در ماه جاري در هاوانا جهت تصميم‌گيري براي تغيير محل كنفرانس مورد بحث قرار دهد. چنان كه ذكر شد امروز قرار است سعدون حمادي وزير امورخارجه عراق نيز براي گفت‌و‌گو دربارة راه حلي جهت تشكيل كنفرانس سران در بغداد، وارد دهلي‌نو شود.[۱۲] پيشنهاد كوبا براي تغيير محل برگزاري كنفرانس سران عدم‌تعهد درحالي كه دولت عراق سخت مي‌كوشد تا اعضاي جنبش عدم‌تعهد را به شركت در كنفرانس بغداد متقاعد سازد سبب اختلاف بين عراق و كوبا گرديده‌است. خبرگزاري فرانسه به‌نقل‌از منابع موثق در هاوانا گزارش داد: «ميان عراق و كوبا بر سر مسئله كنفرانس سران عدم‌تعهد يك رقابت واقعي درگرفته‌است. عراق علي‌رغم جنگ با ايران نمي‌خواهد از ميزباني اين كنفرانس چشم‌پوشي كند و تنها خواستار تعويق زمان برگزاري اجلاس است. بدين مناسبت عراق فرستادگاني به پايتخت‌هاي كشورهاي عضو جنبش عدم‌تعهد گسيل داشته كه يكي از آن‌ها به زودي وارد كوبا خواهد شد.» اين خبرگزاري افزود: «به عقيده منابع آگاه در هاوانا، عراق قصد دارد با برگزاري كنفرانس فوق‌العاده وزراي خارجه در بغداد، ثابت كند اين پايتخت مي‌تواند امنيت اجلاس آينده سران را تضمين كند، زيرا عمدتاً به خاطر مسائل امنيتي ناشي از جنگ عراق و ايران است كه بسياري از رؤساي كشورها خواستار عدم برگزاري اجلاس در بغداد هستند. با اين وجود علي‌رغم طرح مسئله محل اجلاس آينده سران جنبش عدم‌تعهد در محافل خصوصي، به نظر مي‌رسد كه هيچ يك از رهبران كشورها نمي‌خواهند آشكارا مسئوليت بيان اين مشكل را به عهده بگيرند.» خبرگزاري فرانسه سپس به‌نقل‌از همان منابع اعلام كرد كه با وجود اين، دفتر هماهنگي جنبش روز بيست‌ و ‌يكم مرداد ماه در نيويورك تشكيل جلسه مي‌دهد و ممكن است بدين مناسبت حداقل در مورد محل برگزاري كنفرانس وزيران خارجه تصميماتي اتخاذ شود.[۱۳] خبرگزاري فرانسه همچنين در تفسيري در مورد برگزاري اين كنفرانس و مواضع عراق و همچنين نظر كشورهاي عضو جنبش عدم‌تعهد در اين‌باره، از قول منابع آگاه در هاوانا گزارش داد: «هفتمين كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد كه بنا است ششم سپتامبر (15 شهريورماه) در بغداد تشكيل شود، به احتمال زياد براي چند ماه به تعويق مي‌افتد و بدون شك به جاي عراق، در هند برگزار خواهد شد.» اين خبرگزاري براساس گزارش‌هاي رسيده از هاوانا، افزود: «به دعوت "فيدل كاسترو" رئيس فعلي جنبش عدم‌تعهد، وزيران خارجه كشورهاي غيرمتعهد احتمالاً 21 اوت (30 مرداد) در هاوانا تشكيل جلسه مي‌دهند تا درباره محل جديد برگزاري اجلاس غيرمتعهدها تصميم بگيرند.» از سوي ديگر، روزنامه "ليبراسيون" چاپ پاريس نوشت: «به نظر مي‌رسد عراق به طوركلي از تشكيل هفتمين كنفرانس سران غيرمتعهدها كه قرار بود در تاريخ ششم سپتامبر در بغداد برگزار شود منصرف شده‌است.» اين روزنامه مي‌افزايد: «با توجه به جنگ با نيروهاي ايراني در خاك عراق، تشكيل اين كنفرانس در بغداد به اين كشور اعتبار خاصي مي‌بخشد و تغيير عقيده‌ عراق در اين مورد بيانگر آن است كه سران بغداد به شدت نگران هستند و قصد دارند خود را درگير امري كنند كه شكست آن پيشاپيش مشهود است. با اين حال حمادي بدون اين‌كه به تهديدهاي جنبش مجاهدين عراقي مبني بر اين‌كه "دستور كشتن شركت‌كنندگان در كنفرانس صادر شده‌است" اشاره كند، گفت برخي از رؤساي اين كشورها نگران هستند. با اين‌كه بيش از يك‌ ماه به تاريخ تشكيل اين كنفرانس باقي مانده‌است با اين وجود فقط سه تن آمادگي خود را براي شركت در آن اعلام داشتند كه عبارت‌اند از: ژنرال ارشاد رئيس‌جمهور بنگلادش، حسني مبارك رئيس‌جمهوري مصر و قليبي دبيركل اتحاديه عرب.»[۱۴]

گزارش- 630

در مصاحبه‌اي با روزنامه لوموند، صدام حسين درباره كنفرانس غيرمتعهدها، دليل عقب‌نشيني نكردن از مناطق اشغالي ايران، قرارداد 1975 (1353) الجزاير و روابط عراق و فرانسه مطالبي گفت. خبرنگار روزنامه لوموند با اشاره به هزينه هنگفتي كه عراق به منظور برگزاري كنفرانس سران غيرمتعهدها در بغداد، متحمل شده‌است، پرسيد: «آيا شما بيم نداريد كه هدف ايران از عمليات اخير منحرف نمودن كشورهاي عضو از شركت در اين كنفرانس باشد؟» صدام در پاسخ، حضور خبرنگاران را در بغداد شاهدي از آرامش در اين شهر دانست و افزود: «ما در عمليات اخير لطمات شديدي به ايراني‌ها وارد كرده‌ايم و اگر ايراني‌ها مايل به تكرار چنين حادثه‌اي هستند، ما چه مي‌توانيم بكنيم؟ ما حتي يكي از دو هواپيمايي را كه به بغداد حمله كردند سرنگون كرديم و دومي نيز در خاك ايران سقوط كرده‌است.» صدام در مورد اين‌كه چه تعداد از رهبران كشورها تاكنون دعوت عراق را براي شركت در اين كنفرانس پذيرفته‌اند، گفت: «رقم دقيق آن را نمي‌دانم ولي هيئت‌هاي اعزامي دعوت‌كننده با جواب‌هاي تشويق‌آميز به ويژه از جانب كشورهاي اصلي يعني بنيان‌گزاران جنبش عدم‌تعهد بازگشته‌اند.» خبرنگارپرسيد: «خطوط عمده سياست خارجي عراق در طي سه سالي كه رهبري غيرمتعهدها را برعهده خواهد داشت، چيست؟» صدام پاسخ گفت: «سياست خارجي ما در خدمت تصميمات اتخاذ شده از سوي كنفرانس خواهد بود. ما براي گسترش روابط و همكاري‌هاي بين غيرمتعهدها تلاش خواهيم كرد. ما فكر مي‌كنيم كه بايد يك سيستم اقتصادي بين‌المللي پيدا كنيم كه انتقال تكنولوژي براي بالا بردن توسعه و غلبه بر جنگ‌هاي منطقه‌اي كمك كند. اين سيستم بايد كشورهاي صنعتي و كشورهاي غيرصنعتي ثروت‌مند به‌ويژه‌ توليدكنندگان نفت را متقاعد كند كه براي كم كردن بار زحمت كشورهاي جهان سوم همكاري نمايند.» خبرنگار پرسيد: «تهران شما را به سبب حفظ نيروهاي‌تان در بخش‌هاي استراتژيك ايران به ويژه قصرشيرين و مهران نكوهش مي‌كند. نظر شما در اين مورد چيست؟» صدام گفت: «به علت مشكل ظاهري زمين و براي حفاظت خود نيروهاي ما در حدود يك يا دو كيلومتر از آن اراضي كه متعلق به كسي نيست را در اختيار دارد و نيروهاي ايران در ناحيه بصره تا عمق 2 تا 3 كيلومتر قسمتي از اراضي ما را در اختيار خود دارند. با وجودي كه ما نيروهاي‌مان را از خاك ايران عقب كشيده و پيشنهاد صلح داده‌ايم ايراني‌ها اعلام نموده‌اند كه براي حفظ شهرهاي خود مي‌خواهند بخشي از اراضي ما را تصرف نمايند. اگر ما قبلاً چنين كاري را نمي‌كرديم اين اقدام ايران منطقي بود، ولي براي اثبات حسن‌نيت خود اعلام كرديم كه يك نيروي بين‌المللي در طول مرزهاي دو كشور استقرار يابد و ما پيشنهاد شوراي امنيت را مبني بر اعزام ناظراني به منطقه براي اجراي آتش‌بس و عقب‌نشيني نيروها به مرزهاي بين‌المللي پذيرفته‌ايم.» خبرنگار با اشاره به شروع حملات عراق، از صدام پرسيد: «آيا اين شما هستيد كه به آن‌ها حمله كرديد؟» صدام گفت: «ما راه حل ديگري براي حفظ شهرهاي خود كه مورد حمله آن‌ها قرار گرفته بودند، نداشتيم و وقايع بعدي نشان دادند كه ما بر آنچه كرديم محق بوديم. درحالي‌كه در 20 ژوئن سال 1982 (30 خرداد ماه جاري) اعلام عقب‌نشيني كرديم و در تاريخ 30 ژوئن (9تيرماه سال‌جاري) به‌اجرا درآمد، ايران تهديدهاي خودرا در همه‌سطوح تجديدكرد.» وي در مورد راه حل اتمام جنگ و مراجعه به قرارداد 1975 الجزاير گفت: «عراق فرمولي را عنوان كرده‌است در عوض اجراي اين قرارداد چند اصل را پيشنهاد كرده‌است: ـ احترام متقابل به حق حاكميت طرفين در انتخاب رژيم‌هاي خود بدون دخالت از خارج. ـ گشايش باب مذاكرات بدون تحليل راه حلي از طريق زور. تهران خواستار استعفاي من و پرداخت غرامت از سوي عراق شده‌است و اين شروع خوبي براي مذاكره نيست بلكه رؤياهاي بي‌اساس هستند. ما از كشورهاي اسلامي غيرمتعهد و سازمان‌هاي بين‌المللي تقاضاي رسيدگي كرديم. ما پيشنهاد كرديم كه دو طرف بر سر يك محكمه بين‌المللي توافق كنند تا اين محكمه پس از تحقيقات بگويد چه كسي متجاوز است. در آن موقع مي‌توان از غرامت سخن گفت.» صدام در مورد اعلام آمادگي الجزاير براي ميانجي‌گري گفت: «ما موافقيم.» رئيس‌جمهور عراق دربارة روابط عراق و فرانسه گفت: «روابط ما با فرانسه قابل اتكاء است اما ما ميل داريم اين روابط را گسترش دهيم. من هنوز فرصت ديدار با ميتران را نداشته‌ام. به دليل جنگ دو سال است كه عراق را ترك نكرده‌ام و احتمالاً براي ميتران مشكل است كه به بغداد بيايد اما ضرورت ايجاب خواهد كرد كه به محض مساعد شدن اوضاع، ما با همديگر ملاقاتي داشته باشيم.»[۱۵]

گزارش- 631

شبكه دوم تلويزيون آلمان در برنامه "ژورنال خارجي" خود، گزارش مصوري از عمليات عمراني در عراق در زمينه احداث اتوبان بصره ـ بغداد و نيز كانال آبي به موازات شط‌العرب [اروند رود] و فرودگاه بصره نشان داد. اين عمليات عمراني را آلمان انجام مي‌دهد. در اين گزارش گفته شد: «پس از شروع جنگ، كشتي‌راني در شط‌العرب [اروند رود] متوقف شد و از آن پس عراقي‌ها براي تداركات جبهه‌هاي خود از جاده كويت ـ بصره ـ بغداد استفاده مي‌كردند كه احداث اتوبان 6 باندي كه توسط شركت‌هاي آلماني درحال ساخت است، جاي اين جاده را خواهدگرفت. بزرگ‌ترين پروژه‌اي كه شركت‌هاي آلماني درحال مذاكره دربارة آن هستند، احداث يك كانال عريض از بصره به ام‌القصر است كه با وجود چنين كانالي، عراق به يك راه آرام و كم خطر آبي به دريا دست خواهد يافت. اما در اين ميان احتمال پيش‌روي نيروهاي ايران، كارگران آلماني را تهديد مي‌كند و اگر اين امر صورت گيرد، اين كارگران عراق را ترك خواهندكرد.» اين تلويزيون در ادامه گزارش خود با اشاره به احداث اتوبان 1200كيلومتري بصره ـ بغداد كه هزينه 120 كيلومتر آن بيش از يك ميليارد مارك تعيين شده‌است و براي شركت‌هاي ساختماني آلمان غنيمت است، افزود: «عقب‌نشيني عراق از شرق بصره باعث تشديد تحولات نظامي در اطراف اتوبان شده‌است و تداركات جنگي بدون وقفه از جاده قديمي بصره در جريان است و صف كاميون‌هاي حامل مهمات از طرف كويت به طرف عراق قطع نمي‌شود. در بين كاميون‌هاي نظامي همچنين تاكسي‌هايي حامل تابوت قربانيان جنگي به طرف قبرستان نجف نيز به چشم مي‌خورد. ساختن كانال آبي در باتلاق جنوبي بصره از ديگر پروژه‌هايي است كه آلماني‌ها عهده‌دار آن هستند كه در صورت عدم حمله ايران، تا سه سال ديگر كشتي‌هاي بزرگ از اين كانال مصنوعي به موازات شط‌العرب [اروند رود] عبور خواهندكرد و راه آبي عراق به خليج فارس را تأمين خواهند نمود. پروژه ديگر عراق، احداث فرودگاه بين‌المللي بصره است كه 160 كارشناس آلماني در آن كار مي‌كنند.»[۱۶]

گزارش- 632

"حبيب شطي" دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي، به قدرت نيروهاي ايراني در فتح خرمشهر اعتراف كرد. خبرگزاري جمهوري اسلامي در ادامة اين خبر از كويت به‌نقل‌از يك منبع آگاه و موثق گزارش داد: «حبيب شطي در سفر اخير خود به كويت طي نشستي با مقامات كويتي به آنان گفته‌است: «طبق محاسباتي كه در امريكا به عمل آمده بود، فتح خرمشهر حداقل 8 ماه جنگ لازم داشت. و فتح دو روزه خرمشهر توسط نيروهاي ايراني، امريكايي‌ها را متحير ساخت و نشان داد كه نيروهاي ايراني از يك قدرت الهي برخوردارند.» اين گزارش حاكي است كه در اين ديدار شطي با اعتراف به وضع متشنج داخل عراق، به مقامات كويتي توصيه كرده‌است كه در روابط خود با ايران عاقلانه‌تر فكر كنند.[۱۷]

گزارش- 633

امروز امام خميني ضمن پذيرفتن استعفاي آيت‌الله مهدوي كني از سمت سرپرستي كميته‌هاي انقلاب اسلامي، آقاي ناطق نوري وزير كشور را به جاي ايشان تعيين كرد. متن كامل حكم امام به بدين شرح است: بسمه تعالي با تشكر از جناب حجت‌الاسلام مهدوي كه با همه توان در خدمت به اسلام كوشا هستند و با تأسف از استعفاي ايشان، جناب حجت‌الاسلام آقاي ناطق نوري را به سرپرستي كميته‌هاي انقلاب اسلامي در سراسر كشور منصوب نمودم. اميد است تمام افراد كميته‌ها و حضرات روحانيون كه در كميته‌ها هستند با جناب ايشان همكاري و كمك نمايند و توفيق ايشان را در خدمت به اسلام و مسلمين خواهانم.[۱۸]



منابع و مآخذ روزشمار 1361/05/17

  1. روزنامه جمهوري اسلامي، 18/5/1361، ص2.
  2. روزنامه جمهوري اسلامي، 18/5/1361، ص2.
  3. روزنامه جمهوري اسلامي، 19/5/1361، ص2.
  4. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 142، 18/5/1361، ص4، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 17/5/1361.
  5. روزنامه كيهان، 17/5/1361، ص16، به گزارش واحد مركزي خبر از پاريس، به‌نقل‌از هفته‌نامه "لوپوئن".
  6. سازمان مدارك فرهنگ انقلاب اسلامي، صحيفة نور، مجموعه رهنمودهاي امام خميني، جلد شانزدهم، تهران، انتشارات شركت سهامي چاپخانه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، بهمن 1361، صص245 و 246، 17/5/1361.
  7. روزنامه كيهان، 18/5/1361، ص2، اسلام‌آباد ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  8. مأخذ 1، ص11، به‌نقل‌از دكتر ولايتي در گفت‌و‌گو با خبرنگاري جمهوري اسلامي،
  9. مأخذ 4، ص26، دهلي‌نو ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 17/5/1361، به‌نقل‌از وزير خارجه عراق از دهلي‌نو.
  10. مأخذ 4، ص48، راديو صوت الجماهير، 17/5/1361.
  11. مأخذ 4، ص22، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل‌از خبرگزاري خليج از بغداد، 17/5/1361.
  12. مأخذ 4، ص24، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل‌از خبرگزاري رويتر از دهلي‌نو، 17/5/13661.
  13. مأخذ 4، ص27، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل‌از خبرگزاري فرانسه از هاوانا، 17/5/1361.
  14. مأخذ 5، به گزارش خبرگزاري فرانسه در هاوانا.
  15. مأخذ 4، صص15 تا 20، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 17/5/1361، به‌نقل‌از روزنامه لوموند، به‌نقل‌از رئيس‌جمهور عراق.
  16. مأخذ 4، صص18 تا 20، بن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 17/5/1361، به‌نقل‌از شبكه دو تلويزيون آلمان.
  17. مأخذ 4، ص10، كويت ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 17/5/1361، به‌نقل‌از حبيب شطي دبيركل كنفرانس اسلامي.
  18. روزنامه كيهان، 19/5/1361، ص18،