1364.04.14: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>روزشمار جنگ</big>''' '''<big>پنجشنبــــــه</big>''' '''<big>16 آبان 1364</big>''' '''<big>23 صفر 1406</big>''' '''<big>7 نوامبر 1985</big>''' == 1 == در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
سطر ۱: سطر ۱:
'''<big>روزشمار جنگ</big>'''
{{جعبه زندگینامه
|عنوان = روزشمار جنگ سال 1364
|نام = 1364.04.14
|نام دیگر= چهارده تیر
|روز= 14 تیر 1364
|تاریخ شمسی= 1364.04.14
|تاریخ میلادی=16 شوال 1405
|تاریخ قمری= 5 ژوئیه 1985
|اسامی عملیات=
|اسامی شهدا=
|اسامی اسرا=
}}


'''<big>پنجشنبــــــه</big>'''
  <div class="bootstrap-btn">[[1360.04.14]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1361.04.14]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1362.04.14]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1363.04.14]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1365.04.14]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1366.04.14]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1367.04.14]]</div>


'''<big>16 آبان  1364</big>'''


'''<big>23 صفر    1406</big>'''
<div style="text-align:justify">


'''<big>7 نوامبر 1985</big>'''


== 1 ==
== گزارش- 211 ==
در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذاری شده است)، امروز در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران جلسه‌ای با حضور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران: رحیم صفوی فرمانده نیروی زمینی سپاه، غلامعلی رشید مسئول معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه، عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس سپاه، عباس محتاج فرمانده قرارگاه سلمان و فرمانده ناحیه 4 سپاه، احمد غلامپور (جانشين قرارگاه كربلا) و... تشکیل شد. در این جلسه مسئولان نیروی زمینی سپاه، باتوجه‌به مشکلات بسیاری که در سر راه عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو وجود دارد، مخالفت جدی خود را با اجرای عملیات در این منطقه اعلام کردند و برای اجرای عملیات در مناطق دیگر پیشنهادهایی دادند.
[[رده:1]]
خلاصه‌ای از گزارش امروز راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه مرکزی سپاه، درباره دیدگاه‌های مسئولان نیروی زمینی سپاه چنین است:


پس از یک‌ روز وقفه در بررسی طرح‌‌های عملیاتی ـ که صرف پیگیری کار مهندسی در مناطق عملیاتی هور و فدک (منطقه عملیاتی فاو) گردید ـ از اوایل امروز بار دیگر مباحث اصلی عملیات آغاز شد. در طول روز مسئولان نیروی زمینی سپاه گفت‌وگو‌های بسیاری کردند و درباره مطالب متعددی ازجمله تأمین شرایط لازم برای اجرای عملیات تبادل‌نظر شد. به‌تدریج مباحث گسترده‌تر و موضوعات جدیدی مطرح شد تا جایی که غلامعلی رشید مسیر بحث را تغییر داد و گفت:
به ‏رغم تهديدات عراق مبني‏بر ‌آغاز كردن مجدد جنگ شهرها، امروز نيز حادثة مهمي در اين زمينه رخ نداد و تنها حريم هوايي چند شهر غربي كشور از جمله پيرانشهر<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه "گزارش‏هاي ويژه"، شماره ‌108(15/4/1364)، ص‏5، اروميه - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 14/4/1364.</ref> و اروميه<ref>همان.</ref> مورد تجاوز هواپيماهاي دشمن قرار گرفت.


«اصلاً بیاییم پیشنهاد بدهیم که امسال در جنوب، عملیات وسیع انجام ندهیم. تا عید 15 عملیات قدس [عملیات محدود] می‌توانیم انجام دهیم و در این فاصله دو الی سه منطقه را از هر نظر آماده کنیم و در سال آینده عملیات بزرگ انجام دهیم. امر غافلگیری برای ما مهم است. با نیرویی که حداکثر تا 70 گردان می‌رسد می‌توانیم در شمال‌غرب عملیاتی نسبتاً خوب انجام دهیم.»
==  گزارش- 212 ==


حاضران در جلسه با این پیشنهاد که پیش‌ازظهر و بدون حضور محسن رضایی مطرح شد، موافقت و هریک به‌نوعی آن را تصدیق ‌کردند. در ادامه بحث مزیت‌هایی برای این طرح پیشنهادی بیان شد:
بر اساس بررسي دفتر سياسي سپاه، در ده روز گذشته (روزهاي 5 تا 14 تيرماه جاري) چهارده مورد درگيري بين نيروهاي خودي با عناصر ضدانقلاب در مناطق ديواندره، مريوان، پيرانشهر، سنندج، اروميه، سقز، بوكان، سردشت و پاوه روي داده است و در مجموع سه تن از نيروهاي خودي شهيد و يازده تن مجروح شده‌اند. در اين درگيري‏ها تعدادي از ضدانقلابيون نيز به ‏هلاكت رسيده يا زخمي شده‏اند. بنابر گزارش رسيده به سپاه، در اين مدت هفت‌تن از كشتگان ضدانقلاب شناسايي و يك‏تن دست‏گيرشده است.<ref>سند ‌شماره ‌266058 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، 25/4/1364، صص 15و16.</ref>


1. رعایت غافلگیری.
==  گزارش- 213 ==


2. آماده‌کردن سه منطقه فدک (فاو)، حیدر (روطه ـ قرنه) در هور و شمال منطقه عملیاتی بدر.
راديو مجاهد متعلق به سازمان مجاهدين خلق، در اطلاعيه‌اي ادعا كرد كه در ساعت2:17 بامداد امروز پيش‏مرگان اين سازمان با نفوذ به منطقه، پايگاه "سيورد" واقع در محور
مهاباد - سردشت را با آر.پي.جي.، و ديگر سلاح‏هاي سبك مورد تهاجم قرار دادند و تعدادي از پاسداران را از پاي درآوردند.<ref>واحد مـركـزي خبر صـدا و سيماي جمهـوري‌اسـلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، راديو مجاهد، 19/4/1364، ص‏21.</ref>


3. آمادگی تجهیزات.
==  گزارش- 214 ==


4. امکان فراهم‌آوردن نیروی بیشتر برای جنوب در زمستان آینده.
به گزارش خبرگزاري فرانسه، ايران امروز در سازمان ملل اسنادي انتشار داد كه نشان مي‌دهد عراق اخيراً يك‌صد قبضه توپ "ژ-5" كاليبر 155، از آفريقاي جنوبي تحويل گرفته است. "سعيد رجايي‏خراساني" نمايندة ايران در سازمان ملل، در نامة خود تصريح كرده كه اين توپ‏ها در بندر عقبه (در اردن) تخليه، سپس از راه زميني وارد عراق شده‌است. وي خاطرنشان كرده كه اين خريد، ناقض قطع‏نامة 558 شوراي امينت (ممنوعيت صادرات و واردات با افريقاي جنوبي) است. خراساني از دبيركل سازمان ملل و شوراي امنيت خواسته كه تدابيري خاص جهت اجراي قطع‏نامة 558 اتخاذ كنند.<ref>روزنامة اطلاعات، 15/4/1364، ص1.</ref>


5. تکمیل و تثبیت تشکیلات نیروی زمینی سپاه تا سال آینده.
==  گزارش- 215 ==


در مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو نیز دلایل زیر برشمرده شد:
در برابر تهديدهاي عراق مبني‏بر راه‌انداختن مجدد جنگ شهرها، امروز رئيس‌جمهور و رئيس شوراي عالي دفاع مواضع ايران را اعلام كرد. در اين خصوص روزنامة اطلاعات در گزارشي از نماز جمعة امروز تهران نوشت:
«در خطبة دوم نماز امروز تهران، حجت‌الاسلام والمسلمين خامنه‌اي اظهار داشت: تهديد كردند كه بمباران شهرها را آغاز خواهند كرد. بسيار خوب، ما مايل نيستيم، طرف‏دار زدن مناطق غيرنظامي از اول هم نبوديم؛ سه سال و نيم و چهار سال صبر كرديم و نزديم و الآن هم كه ما مقابله به مثل مي‌كنيم، باز مايليم كه نباشد و نصيحت مي‌كنيم كه نكنند، اما اگر كردند، بدانند كه امروز با قدرت بيش‏تري بغداد و شهرهاي استراتژيك عراق را زير بمباران موشكي خرد خواهيم كرد.»<ref>همان، ص‏15.</ref>


1. رعایت غافلگیری ناممکن است.
==  گزارش- 216 ==


2. شرایطی که فرماندهان برای اجرای عملیات مشخص کرده‌اند، تأمین نشده است.
رئيس مجلس شوراي اسلامي آقاي "هاشمي‌رفسنجاني" در بازگشت از سفر چين و ژاپن، در مصاحبه‌اي در فرودگاه مهرآباد تهران گفت: «ما در اين سفر لمس كرديم كه جمهوري‌اسلامي در منطقه به صورت يك واقعيت قابل احترام و داراي نقش، براي قدرت‌هاي اساسي دنيا مطرح است. ما نمي‌توانيم نقش چين را با نزديك يك چهارم جمعيت دنيا و سوابق انقلابي اين كشور و نقش ژاپن را به‌عنوان قدرتي كه از لحاظ امكانات فني با قدرت‏هاي درجه اول دنيا رقابت مي‌كند، نديده بگيريم...ما در اين سفر هر مسئله‏اي را كه مطرح كرديم، بدون استثنا همان‏گونه كه مي‌خواستيم، پيش رفت؛ يعني هيچ موردي نداريم كه ما مطرح كرده باشيم و بر خلاف جهت مطلوب ما پيش آمده باشد. الآن آن‏ها خواهان همكاري با ما در همة زمينه‏هايي كه ما تمايل داشته باشيم، هستند.»<ref>همان، ص‏3.</ref>
سفر رئيس مجلس شوراي اسلامي، در محافل سياسي و رسانه‌هاي جهان بازتاب‌هاي مختلفي داشته است و هركدام بر جنبه‌هايي از آن بيش‏تر تأكيد كرده‌اند. در اين باره يك مفسّر راديو بي.بي.سي‏. امروز گفت: «مهم‏ترين موضوعي كه رئيس مجلس ايران طي ملاقات‏هاي متعدد خود با مقامات بلندپايه دولت ژاپن داشت و بارها تكرار كرد، خودداري ايران از شركت در هرگونه بحث در شوراي امنيت سازمان ملل متحد پيرامون جنگ ايران و عراق بود.»<ref>مأخذ 1، ص‏17، راديو بي.بي.سي.</ref>
مفسر راديو مسكو نيز از جنبة مورد توجه شوروي به موضوع نگريسته و با اشاره به پاره‌اي اظهارات آقاي هاشمي‌رفسنجاني در ديدار از ژاپن، گفت: «رهبري ايران قصد دارد در آينده نيز در مسير واردشدن به جنگ اعلام نشدة امپرياليسم و ارتجاع منطقه بر ضد جمهوري دمكراتيك افغانستان گام گذارد و در سياست داخلي و خارجي خود به كمونيسم ستيزي بيش‏تري اتكا كند. به عقيدة مفسران، چنين اظهاراتي آشكارا براي خوش‏آيندي محافل حاكم امريكا و ديگر كشورهاي غربي شده‏است.»<ref>مأخذ 1، ص20، راديو مسكو.</ref> راديو مسكو همچنين در گفتاري كه شبيه بهانه‏جويي بود و نارضايتي مسكو از سفر هاشمي به چين و ژاپن را تلويحاً اعلام مي‌كرد، علاوه بر انتقاد به نظر ايران دربارة دولت ماركسيستي افغانستان، نوع برخورد ايران با مردم افغانستان را نيز مورد انتقاد قرار داد: «روش منفي رهبران ايران نسبت به شهروندان افغاني قبل از هر چيز جلب توجه مي‌كند. افغان‏ها نمي‌توانند كار پيدا كنند و بسياري از آن‏ها وسيلة امرار معاش ندارند و در شرايط فقر و تنگ‏دستي به سر مي‌برند و از انواع بيماري‏ها رنج مي‌برند؛ تنها راه نجات براي كساني كه نمي‌خواهند از گرسنگي بميرند، ره‏سپار شدن به جبهة جنگ ايران و عراق است.»<ref>مأخذ 1، ص20، راديو مسكو.</ref>


3. زمان کافی برای آماده‌کردن زمین ازجنبه مهندسی دراختیار نیست.
==  گزارش- 217 ==


4. نیروی موردنیاز تأمین نشده است.
امروز شبكة يكِ تلويزيون فرانسه برنامه‌اي را پخش كرد كه بر خلاف روش رسانه‌هاي غربي، جنبه‌هاي مثبتي در مورد ايران داشت. در اين برنامه، گزارشي كه دو تن از خبرنگاران اين شبكه اخيراً در مدت اقامت خود در ايران از مناطق جنگي به‌خصوص هويزه و در فاصلة شش كيلومتري جادة استراتژيكي بصره - بغداد و شهرهاي خرمشهر و آبادان تهيه كرده‏اند، به نمايش درآمد. در اين گزارش‏ - كه حدود بيست دقيقه به طول انجاميد - قسمت‏هايي از مصاحبة شبكة يكِ تلويزيون فرانسه با حجت‏الاسلام هاشمي‌رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي نيز پخش گرديد. در اين مصاحبه، در پاسخ به پرسشي در مورد روابط ايران و فرانسه، آقاي هاشمي با اشاره به حمايت‏هاي همه‏جانبة فرانسه از حكومت عراق، گفت: «فرانسه در اين زمينه حتي تا جايي جلو رفته است كه به رژيم عراق هواپيما قرض داده و موشك‌هاي پيشرفته در اختيار او مي‌گذارد. به علاوه، فرانسه در زمينة اقتصادي به ما خيانت كرده‏است و هنوز مبلغي را كه رژيم سابق براي ساختمان مركز اتمي به كشور شما (فرانسه) قرض داده، به ما پس نداده‏است و اين شايستة كشور بزرگي همچون فرانسه نيست. تنها كاري را كه فرانسه عليه ما نكرده، اعلان جنگ رسمي است. نتيجتاً در زمينة بهبود روابط، اين فرانسه است كه بايستي اولين گام‏ها را بردارد و ما نيز به نوبة خود در اين رابطه آمادگي داريم.»
آقاي هاشمي همچنين اعلام كرد: «عراق ديگر داراي يك رژيم سياسي مشروع و قانوني نيست و سردم‏داران حزب بعث و صدام‌حسين نمايندگان واقعي اين كشور نيستند. چنانچه اين رژيم در عراق تغيير كند و صدام كنار رود، اين امكان وجود دارد كه بتوانيم ما تجاوزات عراق را فراموش كنيم و از مطالبة خسارت‏هاي خود صرف‏نظر نماييم.»
در ادامة اين گزارش، گوشه‌هايي از آثار جنايت‏هاي جنگي صدام در حمله به شهرها و اهداف غيرنظامي و به‌خصوص تخريب كامل شهر خرمشهر، ديده شد. خبرنگار تلويزيون فرانسه همچنين به استفادة عراق از سلاح‌هاي شيميايي در منطقة هورالهويزه اشاره كرد و تعدادي از مجروحان اين جنايات جنگي نيز نشان داده‏شد.
در پايان گزارش براي نخستين بار سعي شده‏بود تا گوشه‌هايي از حقايق جنگ تحميلي در انظار عمومي فرانسه نشان داده شود. همچنين مصاحبة كوتاهي با يك اسير عراقي و قسمت‌هايي از يك سخن‏راني‏ امام‌خميني نيز پخش شد. امام در اين سخن‌راني مي‌گفتند: «قدرت‏هايي كه براي خودشان خيال‏بافي مي‌كردند و مي‌پنداشتند كه انقلاب اسلامي فقط يك ماه، يك سال و يا دو سال دوام خواهد آورد بايد بدانند نظرات‏شان اشتباه بوده و از اين حمايت شرم‌آوري كه از عراق مي‌نمايند، دست بردارند و روابط خود با صدام را قطع كنند.»<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية"گزارش‏هاي ويژه"، شماره 109 (16/4/1364)، صص 3و4.</ref>


5. هماهنگی در فعالیت‌هایی که برای تأمین امکانات می‌شود وجود ندارد.
==  گزارش- 218 ==


6. اجرای تک پشتیبانی در جزیره مینو میسر نیست.
اجلاس خصوصي اوپك بدون دست‏يابي به يك راه حل مشخص جهت تثبيت بهاي نفت، پايان يافت و فقط وزيران عضو، چندين پيشنهاد جديد را بررسي كردند. به گزارش خبرنگار اعزامي خبرگزاري جمهوري‌اسلامي به وين، سازمان اوپك كه اكنون با مشكلاتي در مورد بي‌توجهي‌ برخي اعضا به‌رعايت سهمية توليد تعيين شده و نيز فروش به نرخ زير قيمت رسمي، روبه‏روست، برآن است تا اولاً اعضا را هرچه بيش‏تر به‌رعايت مصوبات سازمان ترغيب كند و ثانياً اعضاي متخلف را با شدت هرچه بيش‏تر مجازات كند. بر اساس اين گزارش، آنچه به وضوح از اظهارات اعضاي اوپك برمي‏آيد، پافشاري شديد آن‏ها بر دفاع از بهاي فعلي نفت و لزوم تثبيت قيمت در بازار است.
اين گزارش افزوده كه در حاشية كنفرانس مي‌گفته‌اند كه در بين اعضاي اوپك، در اوضاع فعلي تنها عربستان به مقدار زيادي از سهمية خود كم‏تر توليد مي‌كند و بقية اعضا يا به اندازة سهميه و يا بيش‏تر از آن توليد دارند.
از سوي ديگر، روزنامة كويتي "الوطن" روز گذشته (13/4/1364) كوشش‏هاي غرب را جهت ضربه زدن به سازمان اوپك و فلج كردن وحدت اقتصاد نفتي كشورهاي جهان سوم، محكوم كرد.
همچنين به گزارش واحد مركزي خبر به نقل از خبرگزاري اوپك از وين، "مانع سعيدالعتيبه" وزير نفت امارات عربي متحده و رئيس كميتة نظارت بر قيمت‏هاي اوپك، در گزارش خود به وجود فشارهاي عظيم كه تماماً به منظور سلب قدرت تصميم‌گيري از اوپك براي تعيين قيمت و ميزان توليد اعمال مي‌شود، اشاره كرده و افزوده است: «يك نكته چون روز روشن و مبرهن است و آن اين است كه اوپك در تقاطع قرار گرفته است: كشورهاي عضو اوپك يا مي‌توانند امور را به دست گرفته و در اجراي آنچه از سوي اين سازمان گفته مي‌شود، جدي شوند، يا وارد شق مشكل‏تر يعني جنگ قيمت‏ها شوند كه اين امر سرانجام موجب پايين آمدن قيمت به كم‏ترين سطح خود كه از گذشته غير قابل پيش‏بيني بوده‏است، خواهد رسيد.»<ref>مأخذ 5، ص4.</ref>


درمجموع هرچه مباحث عمیق‌تر می‌شد، انگیزه اصلی و دلیل انتخاب منطقه عملیاتی فاو با ابهام بیشتر مواجه و حتی گفته می‌شد که منطقه فاو براثر فشارهای سیاسی برای عملیات انتخاب شده است.
==  گزارش- 219 ==


درنهایت رحیم‌ صفوی، غلامعلی ‌رشید، عزیز جعفری، احمد ‌غلامپور و... برای دادن پیشنهادهای جدید و مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو به نتیجه قطعی رسیدند و قرار شد در جلسه‌ای با فرمانده کل سپاه دراین‌باره به بحث بپردازند.<ref>سند شماره 0634/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، گزارش راوی قرارگاه خاتم، در عملیات والفجر8، داوود رنجبر، صص 92 ـ 91.</ref>
در ادامة پي‏آمدهاي هواپيماي ربوده شدة امريكايي و تحريم فرودگاه بيروت، لبنان امروز از كشورهاي اروپايي خواست از مبارزة اين كشور عليه اقدام‌هاي امريكا براي منزوي ساختن فرودگاه بيروت، پشتيباني كنند. لبنان همچنين امكان درخواست از كشورهاي عرب را براي تحريم كشتي‌ها و هواپيماهاي امريكايي، مورد بررسي قرار داد.
"فؤاد ترك" دبيركل وزارت خارجة لبنان، به سفيران كشورهاي عرب گفت كه كشورهاي آنان مي‌بايد با تلاش‌هايي كه به رهبري امريكا براي منزوي ساختن فرودگاه بيروت به تلافي گروگان‌گيري هفده روزة مسافران امريكايي هواپيماربايي، صورت مي‌گيرد، مخالفت ورزند.
خبرگزاري رسمي لبنان در تصحيح اين گزارش‌ها كه لبنان خواستار نشست اتحادية حمل و نقل عرب شده‏است، اعلام كرد كه لبنان سرگرم بررسي تقاضاي تشكيل جلسة اتحادية حمل و نقل عرب است تا براي مقابله با منزوي شدن فرودگاه بيروت چاره‌اي بينديشد. خبرگزاري لبنان ‌افزود كه اين امكان نيز هست كه درخواست منع استفادة همة هواپيماها و كشتي‌هاي امريكايي از فرودگاه‌ها و حريم هوايي و بندرهاي اعراب، در نشست اتحاديه مطرح شود.
از سوي ديگر، سرنوشت هفت امريكايي كه از قبل در لبنان گروگان بوده‌اند نيز در اين ميان مورد بحث قرار مي‌گيرد. يونايتدپرس در گزارشي از واشنگتن به نقل از يك مقام بلندپاية كاخ سفيد خبر داد كه "رونالد ريگان" رئيس‌جمهوري امريكا، معتقد است كه "حافظ اسد" رئيس‌جمهوري سوريه، مي‌تواند موجبات آزادي هفت امريكايي به گروگان گرفته شده در لبنان را فراهم آورد و قصد دارد بار ديگر با وي در جهت تأمين آزادي آنان همكاري كند.
"رابرت مك‌فارلين" مشاور ريگان در امور مربوط به امنيت ملي نيز گفت كه گمان مي‌كند اسد در بحران گروگان‌گيري 39 امريكايي مسافر پرواز 837 تي.دبليو.اي. به نحو سازنده‌اي اقدام كرده‏است.<ref>مأخذ 5، ص آخر.</ref>


== 2 ==
== گزارش- 220 ==
[[رده:2]]
در ادامه بحث درباره طراحی عملیات در منطقه فاو، بعدازظهر امروز جلسه‌ای با حضور محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، و برادرانی که در جلسه صبح حضور داشتند. در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران تشکیل شد. نخست رحیم صفوی شروع به صحبت کرد:


برادران حاضر در این جلسه از ابتدای جنگ، در جنگ بوده‌اند و فلسفه وجودی‌شان در جنگ یک فلسفه محکم زیربنایی و عقیدتی است و براساس پایبندی به مقام ولایت آمدند در جنگ و با اعتقاد به اینکه این جنگ، جنگ بین حق و باطل است و جبهه حسینی‌ها علیه یزید‌ی‌هاست و اینکه هر زمانی هم که امام تکلیف کند، حاضر به ریختن خونشان به پای درخت ایمان و عقیده‌شان هستند... .
پس از گذشت چند روز از آزادي گروگان‏هاي امريكايي هواپيماي ربوده شدة تي.دبليو.اي.، در بعضي از محافل خبري و سياسي مطالبي در اين باره مطرح است كه متفاوت با روند ظاهري آزادي گروگان‏ها توسط سوريه، مي‌باشد. بعضي از اين اخبار، در مطبوعات معتبر دنيا به صورت اخباري غيررسمي انعكاس مي‌يابد كه مخاطبان خاص خود را دارد؛ از جمله در بررسي چگونگي حل بحران هواپيماربايي اخير در بيروت و عوامل مؤثر در آن، روزنامة "واشنگتن پست" به نقل از مقام‏هاي امريكايي نوشته‏است:
«رئيس مجلس ايران نقش عمده‌اي در آزادسازي 39 تن امريكايي گروگان هواپيماي ربوده شدة تي.دبليو.اي. ايفا كرده‏است. اكبر هاشمي‌رفسنجاني‏ - كه در مطبوعات ايران به‌عنوان كانديداي احتمالي در انتخابات آيندة رئيس‏جمهوري از وي ياد شده‏ - هنگام ديدار از دمشق در اولين مرحله از سفر حسن نيت كه وجهة بين‌المللي جديدي براي ايران بود، براي آزادي گروگان‌ها پافشاري كرد. رفسنجاني چندين عضو گروه شيعة افراطي حزب‏الله و ديگر رهبران شيعه را فراخواند و به گفتة يك مقام امريكايي، گفت‏وگوهاي دشواري را براي رهايي گروگان‌ها با آن‏ها انجام داد. اين مقام امريكايي گفت: "من تصور نمي‌كنم آن‏ها (دولت ايران) قبل از جريان هواپيماربايي از آن اطلاع داشتند". وي ضمن ابراز اين مطالب كه اين زمان دشواري براي رفسنجاني بود، افزود ايران درصدد خروج از انزواي ديپلماتيك و ارائه يك وجهة "ميانه" در سطح جهاني بود.»<ref>مأخذ 1، صص 6 و 7، يونايتدپرس،14/4/1364.</ref>
در مقالة واشنگتن پست همچنين آمده است: «رفسنجاني به‌عنوان رهبر جناح ميانه‏رو شناخته شده كه خواهان يافتن راه‏حل مسالمت‏آميز در جنگ با عراق مي‌باشد.»<ref>مأخذ 1، ص11، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 14/4/1364.</ref>


... برادران با یک دید واقع‌بینانه می‌خواهند روی مسئله جنگ فکر و کار کنند. ما دید واقع‌بینانه را از این نظر می‌گوییم که اگر به یک چیزهایی که می‌دانیم آماده نمی‌شود و در زمان لازم امکان فراهم‌شدن آن نیست توجه نکنیم، این یک دید غیرواقع‌بینانه است. من اساس تردید را عدم واقع‌بینی مسائل می‌دانم؛ اگر کسی واقع‌بینانه وارد یک صحنه و یک عملی بشود، در او هیچ تردیدی نیست.


ما از عملیات‌های رمضان تا والفجرها و حتی خیبر و بدر به این نتیجه قطعی رسیده‌ایم که با مقدورات و امکانات موجود نمی‌توانیم عملیات گسترده‌ای داشته باشیم. البته عملیات گسترده در توان جمهوری اسلامی هست ولی در توان سپاه پاسداران نیست. الآن هیچ‌کدام از شرایط اجرای عملیات حاصل نیست. شما از شرایط اجرای عملیات را "حفظ غافلگیری" اعلام کرده‌اید. خوب ما چشممان را ببندیم و بگوییم دشمن نفهمیده؟ این‌همه اقدامات مهندسی شده، این‌همه جاسوس‌های دشمن در منطقه‌ هست. شما گفته بودید که از شرایط اجرای عملیات این است که "ما 150 گردان نیرو" داشته باشیم. فرماندهان مناطق ما می‌گویند که این نیرو فراهم نمی‌شود. شورای عالی سپاه می‌گوید این نیرو حاصل نمی‌شود و از 76 هزار بسیجی که باید داشته باشیم الآن حدود 26 هزار نفر موجود داریم، یعنی یک‌سوم؛ این دوسوم نیروی دیگری که به‌صورت بسیجی باید بیاید، با این مسائلی که الآن هست و باتوجه‌به زمان و آموزش و... نمی‌آیند. ما می‌گوییم وقتی نیرو آمد 55 الی 60 روز وقت لازم است تا برای عملیات آماده بشوند.


می‌گوییم مهمات‌ در وضع بسیار بدی است، ما حدود یک‌چهارم، یک‌پنجم، مهمات لازم را داریم و این چیزی نیست که در یک‌ ماه یا دو ماه آینده دست ما برسد. آمار برخی از اقلام مهمات یک‌دهم و یک‌ششم تعداد لازم است. ما اگر بخواهیم اینها را نادیده بگیریم که همان عملیات بدر می‌شود. آن مقدار تجهیزات موردنیاز که برآورد شده برای عملیات، برخی تا شش ماه و یک سال دیگر قابل‌تهیه‌شدن نیست. ...


برای این عملیات‌ها ما قرارگاه‌ها و لشکرهایمان هنوز هیچ شکلی نگرفته است.


مسئله‌مان الآن عملیات گسترده آینده است؛ بیشتر فرماندهان از آقای مرتضی قربانی و احمد کاظمی تا دیگر برادران به ما اعتراض می‌کنند که اینجا نمی‌توانیم عمل کنیم.


از شرایط دیگر برای عملیات این بود که در جزیره مینو تک پشتیبانی انجام بگیرد که 50 درصد موفقیت در این است؛ این شرط هم آماده نیست.
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/14 </big> ==


حاصل‌نشدن این شرایط، برابر است با شکست و این شکست هم دیگر شکست بدر و خیبر نیست، شکستی است که هم فرماندهان ما روحیه‌شان خرد و شکسته می‌شود و هم نسبت به رده‌های بالاتر اصلاً بی‌اعتقاد می‌شوند. الآن بسیجی‌های کاظمی [لشکر8 نجف] به فرمانده‌شان ایرادی ندارند، به مسئولین جنگ و مملکت اعتراض دارند. می‌گویند اینها چه مسئولینی هستندکه نمی‌آیند ببینند چه شده؟ در عملیات قادر چه گذشته؟ یعنی یک اعتراض عمومی را خواهیم داشت، الآن فرمانده لشکرها به قرارگاه‌ها بی‌اعتمادند، این بی‌اعتمادی اوج می‌گیرد.[[پرونده:Rahim-safavi-1.jpg|بندانگشتی|رحيم صفوي فرمانده نيروي زميني سپاه، اجراي عمليات محدود در سال 1364 و آمادگي براي عمليات گسترده در سال 1365 را پيشنهاد مي‌كند.]]رحیم صفوی در ادامه، پیشنهاد خود و دیگر مسئولان نیروی زمینی سپاه را چنین مطرح می‌کند:
{{پانویس}}


«با این نیرو‌هایی که دارند می‌آیند، تا اوایل سال آینده 10 الی 15 عملیات محدود و موفق انجام بدهیم و هم‌زمان با این عملیات‌ها، خودمان را آماده کنیم و برای اوایل سال آینده در منطقه شمال‌غرب بجنگیم و هم‌زمان با آنها منطقه فدک و منطقه حیدر و حتی منطقه بالاتر را یعنی شمال منطقه عملیات بدر را آماده کنیم. یعنی تمام کارهایش آماده بشود و در این سه منطقه بعد از عملیات‌های شمال‌غرب عملیات کنیم. عملیات‌های شمال‌غرب را با نیرویی به‌اندازه 60 تا 70 گردان عمل کنیم، ولی عملیات‌های جنوب را که ارزش و اهمیتش کاملاً روشن است احتیاج به غافلگیری، آماده‌کردن منطقه و آمادگی تجهیزات، وسایل و امکانات دارد، آماده بشوند تا عملیات را جلو ببریم. ما شرایط خودمان را با [عملیات‌های] خیبر و بدر بسنجیم، اگر موفقیتی نمی‌بینیم دست به عملی نزنیم که باعث ناراحتی بشود. برویم محکم به مسئولین بگوییم ما عملیات‌های محدود را ادامه می‌دهیم تا چندین ماه دیگر، بعد هم در شمال‌غرب می‌جنگیم و بعد از آن در جنوب.»<ref>همان، صص 94 ـ 92.</ref>[[پرونده:Mohsen-rezaii-1.jpg|بندانگشتی|فرمانده كل سپاه محسن رضايي، در جلسه قرارگاه مركزي سپاه با اشاره به اهميت اجراي عمليات آتي (فاو)، اين جلسه را تلخ‌ترين جلسه در طول دوران فرماندهي‌اش ناميد.]]پس از سخنان رحیم صفوی، محسن رضایی درحالی‌که ناراحتی در چهره‌اش نمایان بود، پس از چند دقیقه تأمل شروع به صحبت کرد که بخش‌هایی از آن چنین است: «متأسفانه این جلسه برای ما تلخ‌ترین جلسه‌ای است که در تاریخ عمر جنگ دارم. تازه می‌فهمم که عمق ترمزی که الآن در آن پایین و عمق سدی که در بالای ما ایجاد شده، از پایین داریم ترمز می‌کنیم و از بالا یک سدی شده هم آن سد و هم ترمز شما، درست آن بن‌بستی که در جنگ پیدا شده، الآن پیدا کرده است. شما در بدر آمدید گفتید که بیاییم عملیات شماره 2 را، اول انجام بدهیم، گفتیم برادران این حرف را نزنید اگر یک ماه به شما فرصت دادیم، رفتید روی عملیات شماره 2 کار کردید، شاید وسط کار دوباره گفتید که نباید انجام بدهیم... چقدر استدلال شما یا برادرمان رشید آوردید که چرا نباید عملیات شماره 2 را انجام بدهیم؟... الآن تنها راه ما "فاو" است، فاو مهم است. حالا می‌گوییم فاو، اول می‌گویید القرنه بعد از القرنه می‌آیید می‌گویید نخیر، شمال‌غرب. خدا وکیلی همه‌تان می‌توانید بزنید روی قرآن که اگر یک ‌ماه دیگر رفتید روی شمال‌غرب فکر کردید، دوباره نیایید بگویید که نمی‌شود و... زمان دارد می‌گذرد و این دو ضعف که ضعف اساسی است و مبنای ترمز را تشکیل داده از پایین داریم ترمز می‌کنیم، از بالا هم که سد راه رشد توان رزمی و رشد قوه رزمی پیدا شده، حالا این وسط چه باید کرد؟ ما باید بفهمیم می‌خواهیم بجنگیم ولو با 2 نفر، حتی با یک‌گروهان می‌شود جنگید و می‌شود از دشمن تلفات گرفت. با 2 نفر هم می‌شود جنگید. ضعف سومی که هست این است که شما می‌گویید که توان جمهوری اسلامی می‌رسد، توان جمهوری اسلامی می‌رسد یعنی ضعف سوم. این ترمز و آن سد، جنگ را به بن‌بست رساندند، کی می‌گوید توان جمهوری اسلامی می‌رسد جمهوری اسلامی معجونی است از دستاورد انقلاب و رژیم سابق که دست ما مانده، شما صحبت از یک توان بالقوه‌ای می‌کنید که می‌گویید ما می‌توانیم این را به فعل در بیاوریم... مگر توان یک چیز ساده‌ای است، فهم توان پنج سال وقت می‌خواهد شما تا پنج سال دیگر نمی‌توانید بفهمانید. الآن 100 تا کمپرسی در جنگ می‌خواهید. همین الآن اگر بگویید 100 تا کمپرسی، می‌گویند ببینید اینها بهانه آوردند که می‌خواهند نجنگند که 100 کمپرسی را گفتند. چه کسی این را می‌گوید، جز افراد بالای شما این را می‌گویند، چرا؟ با شما لج دارند؟ اینها غیرانقلابی‌اند؟ نه، طبیعی است، ما هم به‌جای آنها بودیم همین حرف را می‌زدیم، برای اینکه در جنگ نیستند ما چه انتظاری داریم؟ چهار سال است خواستیم اینها را در جنگ بیاوریم، اما ورود ناقص اینها در جنگ کار را بدتر کرد. پس این توانی که از جمهوری اسلامی می‌گویید، شما خودتان را دارید بازی می‌دهید، یک ذهنیتی را درست می‌کنید که عذاب وجدانتان را حل کنید بعد آن را می‌گویید نه ما اگر این حرف را می‌زنیم خوب دلیل داریم. می‌گویید توان جمهوری اسلامی باید بیاید جلو، کدام توان؟ کدام کار؟ پس این هم ضعف سوم شما. جمهوری اسلامی یعنی در کل دولت 100 نفر آدم، تازه این 100 نفر که حزب‌اللهی و انقلابی هستند نمی‌دانند جنگ چیست چهار سال و پنج سال دیگر می‌فهمند. باوجوداین باید پیش برویم، پس این توان که می‌گویید، این است. من یک‌مرتبه نسبت به برخورد شما غافلگیر شدم، فکر نمی‌کردم، حالا بعد فکر می‌کنم که چه ضعف‌های دیگری ما داریم باید این ضعف‌ها را در‌آوریم و آنها را حل کنیم. ...» سخنان رحیم صفوی و محسن رضایی در این جلسه آغازی بود برای ادامه بحث: رحیم صفوی: ما می‌گوییم با این توان، نه می‌شود در القرنه بجنگیم و نه در فاو. حال شما هی می‌خواهید فشار بیاورید... اگر شما می‌فرمایید که متناسب با توانمان منطقه تعیین کنیم، الآن این منطقه تناسبی با توانمان ندارد، اگر برویم شکست می‌خوریم. سپاه با این توان قادر به اجرای عملیات گسترده نیست، باید توان بالاتری به دست بیاورد تا بتواند بجنگد. محسن رضایی: این کلی است، این را چه کسی از شما قبول می‌کند؟ شما با استدلال ثابت کنید که اینجا چند گردان می‌خواهد و چند گردان تابه‌حال رسیده. این بحث‌های نارس شما، کار شما را سد کرده و وقتی که این کار سد بشود معلوم است که نمی‌توانید آماده بشوید». در ادامه جلسه یکی دیگر از مسئولان نیروی زمینی سپاه، وارد بحث می‌شود. غلامعلی رشید: ما این‌را به‌وضوح می‌بینیم که اگر 50، 60 گردان نیروی بسیجی بدون امکانات و تجهیزات لازم فراهم شود، دستور عملیات صادر می‌شود؛ چشم‌پوشی می‌شود از غافلگیری؛ چشم‌پوشی می‌شود از برآورد مهمات و... ما می‌گوییم ما یک تاجر ورشکسته هستیم، نمی‌توانیم یک معامله بزرگ انجام دهیم. این خیالی است که ما قبلاً می‌کردیم. ما در فتح‌المبین یک تاجر خوب بودیم، می‌توانستیم معامله کنیم. الآن دیگر قادر نیستیم آن معامله بزرگ را بکنیم. ما می‌گوییم با یک‌ نفر هم می‌شود جنگید، اما یک‌ نفر وقتی بجنگد، سه نفر عراقی را بکشد و خودش هم شهید بشود، این پیروزی است، اما مجموعه عملیات‌های بدر و خیبر می‌شود شکست؛ پیروزی نیست. قضیه عاشورا پیروزی است، 72 نفر بودند به 30 هزار نفر. می‌شود جنگید، اما تا یک‌ ماه دیگر این 50، 60 گردان می‌شود قوی‌ترین عامل فشار. رضایی: صحیح است که شما می‌خواهید از من اعتراف بگیرید که اگر همه توان فراهم نشد نجنگید؟ کجای مردانگی این‌طور است؟ غلامعلی رشید: ما نسبت به فرماندهی خودمان اعتمادمان کم نشده، تردید نداریم. ما عقل شما و علم و تدبیر شما را عالی‌ترین تدبیر برای خودمان می‌شناسیم. ما بی‌اعتمادیم به اینکه امکانات نمی‌رسد، این تردید در بچه‌ها به وجود می‌آورد. یکی از علت تردیدها این است که بی‌اعتمادند به امکانات، بی‌اعتمادند به این نیرویی که باید فراهم شود، ... و دیدند هم این فراهم نشده و نیرو می‌آید پای‌کار و بعد می‌گویند عمل کنید و عمل هم کردند. ما می‌گوییم جلوگیری کنیم از این‌کار. ما اگر هم یک مقدار پارسال منطقه 2 را پیشنهاد می‌دادیم، می‌دیدیم که آن‌موقع پذیرای این نیست که بگوییم عملیات گسترده، در جنوب نمی‌توانیم انجام دهیم. ولی الآن به این نتیجه رسیدیم که واقعیات را ببینیم. در این جنوب هدف‌های بسیار ارزشمندی هست که زیر زبان همه مزه می‌کند. تا گفتیم فاو، گفتند: به‌به، چه چیز خوبی است و... اینجا هدف‌هایش ارزشمند است و امکانات و نیرو می‌خواهد و ما سه سال است که در اینجا تلاش می‌کنیم، نتوانستیم یک گام قوی برداریم، ما به‌عنوان یک پیشنهاد می‌گوییم که: تا پایان سال عملیات محدود انجام دهیم، 15تا عملیات محدود انجام می‌دهیم، بعد برویم شمال‌غرب؛ آنجا می‌شود با 50، 60 گردان جنگ کرد، بعد به جنوب برگردیم. در این فاصله کار مهندسی بکنیم که بشود غافلگیری را رعایت کرد. الآن تمام یگان‌های ما در سرزمین جنوب هستند. غافلگیری از بین رفته است، دیگر معنی و مفهوم ندارد. کار مهندسی که ما می‌کنیم فردایش می‌خواهیم عمل کنیم. شما کار مهندسی جزیره آبادان را انجام دهید و یک ‌سال بعد عملیات کنید. این معنای دیگری پیدا می‌کند. غافلگیری، آب حیات ماست.
<references/>


<references />
 
 
 
 
</div>
 
 
 
 
{{#css:/bootstrap.css}}

نسخهٔ ‏۱۰ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۷

روزشمار جنگ سال 1364
1364.04.14
نام‌های دیگر چهارده تیر
تاریخ شمسی 1364.04.14
تاریخ میلادی 16 شوال 1405
تاریخ قمری 5 ژوئیه 1985
1360.04.14
1361.04.14
1362.04.14
1363.04.14
1365.04.14
1366.04.14
1367.04.14



گزارش- 211

به ‏رغم تهديدات عراق مبني‏بر ‌آغاز كردن مجدد جنگ شهرها، امروز نيز حادثة مهمي در اين زمينه رخ نداد و تنها حريم هوايي چند شهر غربي كشور از جمله پيرانشهر[۱] و اروميه[۲] مورد تجاوز هواپيماهاي دشمن قرار گرفت.

گزارش- 212

بر اساس بررسي دفتر سياسي سپاه، در ده روز گذشته (روزهاي 5 تا 14 تيرماه جاري) چهارده مورد درگيري بين نيروهاي خودي با عناصر ضدانقلاب در مناطق ديواندره، مريوان، پيرانشهر، سنندج، اروميه، سقز، بوكان، سردشت و پاوه روي داده است و در مجموع سه تن از نيروهاي خودي شهيد و يازده تن مجروح شده‌اند. در اين درگيري‏ها تعدادي از ضدانقلابيون نيز به ‏هلاكت رسيده يا زخمي شده‏اند. بنابر گزارش رسيده به سپاه، در اين مدت هفت‌تن از كشتگان ضدانقلاب شناسايي و يك‏تن دست‏گيرشده است.[۳]

گزارش- 213

راديو مجاهد متعلق به سازمان مجاهدين خلق، در اطلاعيه‌اي ادعا كرد كه در ساعت2:17 بامداد امروز پيش‏مرگان اين سازمان با نفوذ به منطقه، پايگاه "سيورد" واقع در محور مهاباد - سردشت را با آر.پي.جي.، و ديگر سلاح‏هاي سبك مورد تهاجم قرار دادند و تعدادي از پاسداران را از پاي درآوردند.[۴]

گزارش- 214

به گزارش خبرگزاري فرانسه، ايران امروز در سازمان ملل اسنادي انتشار داد كه نشان مي‌دهد عراق اخيراً يك‌صد قبضه توپ "ژ-5" كاليبر 155، از آفريقاي جنوبي تحويل گرفته است. "سعيد رجايي‏خراساني" نمايندة ايران در سازمان ملل، در نامة خود تصريح كرده كه اين توپ‏ها در بندر عقبه (در اردن) تخليه، سپس از راه زميني وارد عراق شده‌است. وي خاطرنشان كرده كه اين خريد، ناقض قطع‏نامة 558 شوراي امينت (ممنوعيت صادرات و واردات با افريقاي جنوبي) است. خراساني از دبيركل سازمان ملل و شوراي امنيت خواسته كه تدابيري خاص جهت اجراي قطع‏نامة 558 اتخاذ كنند.[۵]

گزارش- 215

در برابر تهديدهاي عراق مبني‏بر راه‌انداختن مجدد جنگ شهرها، امروز رئيس‌جمهور و رئيس شوراي عالي دفاع مواضع ايران را اعلام كرد. در اين خصوص روزنامة اطلاعات در گزارشي از نماز جمعة امروز تهران نوشت: «در خطبة دوم نماز امروز تهران، حجت‌الاسلام والمسلمين خامنه‌اي اظهار داشت: تهديد كردند كه بمباران شهرها را آغاز خواهند كرد. بسيار خوب، ما مايل نيستيم، طرف‏دار زدن مناطق غيرنظامي از اول هم نبوديم؛ سه سال و نيم و چهار سال صبر كرديم و نزديم و الآن هم كه ما مقابله به مثل مي‌كنيم، باز مايليم كه نباشد و نصيحت مي‌كنيم كه نكنند، اما اگر كردند، بدانند كه امروز با قدرت بيش‏تري بغداد و شهرهاي استراتژيك عراق را زير بمباران موشكي خرد خواهيم كرد.»[۶]

گزارش- 216

رئيس مجلس شوراي اسلامي آقاي "هاشمي‌رفسنجاني" در بازگشت از سفر چين و ژاپن، در مصاحبه‌اي در فرودگاه مهرآباد تهران گفت: «ما در اين سفر لمس كرديم كه جمهوري‌اسلامي در منطقه به صورت يك واقعيت قابل احترام و داراي نقش، براي قدرت‌هاي اساسي دنيا مطرح است. ما نمي‌توانيم نقش چين را با نزديك يك چهارم جمعيت دنيا و سوابق انقلابي اين كشور و نقش ژاپن را به‌عنوان قدرتي كه از لحاظ امكانات فني با قدرت‏هاي درجه اول دنيا رقابت مي‌كند، نديده بگيريم...ما در اين سفر هر مسئله‏اي را كه مطرح كرديم، بدون استثنا همان‏گونه كه مي‌خواستيم، پيش رفت؛ يعني هيچ موردي نداريم كه ما مطرح كرده باشيم و بر خلاف جهت مطلوب ما پيش آمده باشد. الآن آن‏ها خواهان همكاري با ما در همة زمينه‏هايي كه ما تمايل داشته باشيم، هستند.»[۷] سفر رئيس مجلس شوراي اسلامي، در محافل سياسي و رسانه‌هاي جهان بازتاب‌هاي مختلفي داشته است و هركدام بر جنبه‌هايي از آن بيش‏تر تأكيد كرده‌اند. در اين باره يك مفسّر راديو بي.بي.سي‏. امروز گفت: «مهم‏ترين موضوعي كه رئيس مجلس ايران طي ملاقات‏هاي متعدد خود با مقامات بلندپايه دولت ژاپن داشت و بارها تكرار كرد، خودداري ايران از شركت در هرگونه بحث در شوراي امنيت سازمان ملل متحد پيرامون جنگ ايران و عراق بود.»[۸] مفسر راديو مسكو نيز از جنبة مورد توجه شوروي به موضوع نگريسته و با اشاره به پاره‌اي اظهارات آقاي هاشمي‌رفسنجاني در ديدار از ژاپن، گفت: «رهبري ايران قصد دارد در آينده نيز در مسير واردشدن به جنگ اعلام نشدة امپرياليسم و ارتجاع منطقه بر ضد جمهوري دمكراتيك افغانستان گام گذارد و در سياست داخلي و خارجي خود به كمونيسم ستيزي بيش‏تري اتكا كند. به عقيدة مفسران، چنين اظهاراتي آشكارا براي خوش‏آيندي محافل حاكم امريكا و ديگر كشورهاي غربي شده‏است.»[۹] راديو مسكو همچنين در گفتاري كه شبيه بهانه‏جويي بود و نارضايتي مسكو از سفر هاشمي به چين و ژاپن را تلويحاً اعلام مي‌كرد، علاوه بر انتقاد به نظر ايران دربارة دولت ماركسيستي افغانستان، نوع برخورد ايران با مردم افغانستان را نيز مورد انتقاد قرار داد: «روش منفي رهبران ايران نسبت به شهروندان افغاني قبل از هر چيز جلب توجه مي‌كند. افغان‏ها نمي‌توانند كار پيدا كنند و بسياري از آن‏ها وسيلة امرار معاش ندارند و در شرايط فقر و تنگ‏دستي به سر مي‌برند و از انواع بيماري‏ها رنج مي‌برند؛ تنها راه نجات براي كساني كه نمي‌خواهند از گرسنگي بميرند، ره‏سپار شدن به جبهة جنگ ايران و عراق است.»[۱۰]

گزارش- 217

امروز شبكة يكِ تلويزيون فرانسه برنامه‌اي را پخش كرد كه بر خلاف روش رسانه‌هاي غربي، جنبه‌هاي مثبتي در مورد ايران داشت. در اين برنامه، گزارشي كه دو تن از خبرنگاران اين شبكه اخيراً در مدت اقامت خود در ايران از مناطق جنگي به‌خصوص هويزه و در فاصلة شش كيلومتري جادة استراتژيكي بصره - بغداد و شهرهاي خرمشهر و آبادان تهيه كرده‏اند، به نمايش درآمد. در اين گزارش‏ - كه حدود بيست دقيقه به طول انجاميد - قسمت‏هايي از مصاحبة شبكة يكِ تلويزيون فرانسه با حجت‏الاسلام هاشمي‌رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي نيز پخش گرديد. در اين مصاحبه، در پاسخ به پرسشي در مورد روابط ايران و فرانسه، آقاي هاشمي با اشاره به حمايت‏هاي همه‏جانبة فرانسه از حكومت عراق، گفت: «فرانسه در اين زمينه حتي تا جايي جلو رفته است كه به رژيم عراق هواپيما قرض داده و موشك‌هاي پيشرفته در اختيار او مي‌گذارد. به علاوه، فرانسه در زمينة اقتصادي به ما خيانت كرده‏است و هنوز مبلغي را كه رژيم سابق براي ساختمان مركز اتمي به كشور شما (فرانسه) قرض داده، به ما پس نداده‏است و اين شايستة كشور بزرگي همچون فرانسه نيست. تنها كاري را كه فرانسه عليه ما نكرده، اعلان جنگ رسمي است. نتيجتاً در زمينة بهبود روابط، اين فرانسه است كه بايستي اولين گام‏ها را بردارد و ما نيز به نوبة خود در اين رابطه آمادگي داريم.» آقاي هاشمي همچنين اعلام كرد: «عراق ديگر داراي يك رژيم سياسي مشروع و قانوني نيست و سردم‏داران حزب بعث و صدام‌حسين نمايندگان واقعي اين كشور نيستند. چنانچه اين رژيم در عراق تغيير كند و صدام كنار رود، اين امكان وجود دارد كه بتوانيم ما تجاوزات عراق را فراموش كنيم و از مطالبة خسارت‏هاي خود صرف‏نظر نماييم.» در ادامة اين گزارش، گوشه‌هايي از آثار جنايت‏هاي جنگي صدام در حمله به شهرها و اهداف غيرنظامي و به‌خصوص تخريب كامل شهر خرمشهر، ديده شد. خبرنگار تلويزيون فرانسه همچنين به استفادة عراق از سلاح‌هاي شيميايي در منطقة هورالهويزه اشاره كرد و تعدادي از مجروحان اين جنايات جنگي نيز نشان داده‏شد. در پايان گزارش براي نخستين بار سعي شده‏بود تا گوشه‌هايي از حقايق جنگ تحميلي در انظار عمومي فرانسه نشان داده شود. همچنين مصاحبة كوتاهي با يك اسير عراقي و قسمت‌هايي از يك سخن‏راني‏ امام‌خميني نيز پخش شد. امام در اين سخن‌راني مي‌گفتند: «قدرت‏هايي كه براي خودشان خيال‏بافي مي‌كردند و مي‌پنداشتند كه انقلاب اسلامي فقط يك ماه، يك سال و يا دو سال دوام خواهد آورد بايد بدانند نظرات‏شان اشتباه بوده و از اين حمايت شرم‌آوري كه از عراق مي‌نمايند، دست بردارند و روابط خود با صدام را قطع كنند.»[۱۱]

گزارش- 218

اجلاس خصوصي اوپك بدون دست‏يابي به يك راه حل مشخص جهت تثبيت بهاي نفت، پايان يافت و فقط وزيران عضو، چندين پيشنهاد جديد را بررسي كردند. به گزارش خبرنگار اعزامي خبرگزاري جمهوري‌اسلامي به وين، سازمان اوپك كه اكنون با مشكلاتي در مورد بي‌توجهي‌ برخي اعضا به‌رعايت سهمية توليد تعيين شده و نيز فروش به نرخ زير قيمت رسمي، روبه‏روست، برآن است تا اولاً اعضا را هرچه بيش‏تر به‌رعايت مصوبات سازمان ترغيب كند و ثانياً اعضاي متخلف را با شدت هرچه بيش‏تر مجازات كند. بر اساس اين گزارش، آنچه به وضوح از اظهارات اعضاي اوپك برمي‏آيد، پافشاري شديد آن‏ها بر دفاع از بهاي فعلي نفت و لزوم تثبيت قيمت در بازار است. اين گزارش افزوده كه در حاشية كنفرانس مي‌گفته‌اند كه در بين اعضاي اوپك، در اوضاع فعلي تنها عربستان به مقدار زيادي از سهمية خود كم‏تر توليد مي‌كند و بقية اعضا يا به اندازة سهميه و يا بيش‏تر از آن توليد دارند. از سوي ديگر، روزنامة كويتي "الوطن" روز گذشته (13/4/1364) كوشش‏هاي غرب را جهت ضربه زدن به سازمان اوپك و فلج كردن وحدت اقتصاد نفتي كشورهاي جهان سوم، محكوم كرد. همچنين به گزارش واحد مركزي خبر به نقل از خبرگزاري اوپك از وين، "مانع سعيدالعتيبه" وزير نفت امارات عربي متحده و رئيس كميتة نظارت بر قيمت‏هاي اوپك، در گزارش خود به وجود فشارهاي عظيم كه تماماً به منظور سلب قدرت تصميم‌گيري از اوپك براي تعيين قيمت و ميزان توليد اعمال مي‌شود، اشاره كرده و افزوده است: «يك نكته چون روز روشن و مبرهن است و آن اين است كه اوپك در تقاطع قرار گرفته است: كشورهاي عضو اوپك يا مي‌توانند امور را به دست گرفته و در اجراي آنچه از سوي اين سازمان گفته مي‌شود، جدي شوند، يا وارد شق مشكل‏تر يعني جنگ قيمت‏ها شوند كه اين امر سرانجام موجب پايين آمدن قيمت به كم‏ترين سطح خود كه از گذشته غير قابل پيش‏بيني بوده‏است، خواهد رسيد.»[۱۲]

گزارش- 219

در ادامة پي‏آمدهاي هواپيماي ربوده شدة امريكايي و تحريم فرودگاه بيروت، لبنان امروز از كشورهاي اروپايي خواست از مبارزة اين كشور عليه اقدام‌هاي امريكا براي منزوي ساختن فرودگاه بيروت، پشتيباني كنند. لبنان همچنين امكان درخواست از كشورهاي عرب را براي تحريم كشتي‌ها و هواپيماهاي امريكايي، مورد بررسي قرار داد. "فؤاد ترك" دبيركل وزارت خارجة لبنان، به سفيران كشورهاي عرب گفت كه كشورهاي آنان مي‌بايد با تلاش‌هايي كه به رهبري امريكا براي منزوي ساختن فرودگاه بيروت به تلافي گروگان‌گيري هفده روزة مسافران امريكايي هواپيماربايي، صورت مي‌گيرد، مخالفت ورزند. 

خبرگزاري رسمي لبنان در تصحيح اين گزارش‌ها كه لبنان خواستار نشست اتحادية حمل و نقل عرب شده‏است، اعلام كرد كه لبنان سرگرم بررسي تقاضاي تشكيل جلسة اتحادية حمل و نقل عرب است تا براي مقابله با منزوي شدن فرودگاه بيروت چاره‌اي بينديشد. خبرگزاري لبنان ‌افزود كه اين امكان نيز هست كه درخواست منع استفادة همة هواپيماها و كشتي‌هاي امريكايي از فرودگاه‌ها و حريم هوايي و بندرهاي اعراب، در نشست اتحاديه مطرح شود.

از سوي ديگر، سرنوشت هفت امريكايي كه از قبل در لبنان گروگان بوده‌اند نيز در اين ميان مورد بحث قرار مي‌گيرد. يونايتدپرس در گزارشي از واشنگتن به نقل از يك مقام بلندپاية كاخ سفيد خبر داد كه "رونالد ريگان" رئيس‌جمهوري امريكا، معتقد است كه "حافظ اسد" رئيس‌جمهوري سوريه، مي‌تواند موجبات آزادي هفت امريكايي به گروگان گرفته شده در لبنان را فراهم آورد و قصد دارد بار ديگر با وي در جهت تأمين آزادي آنان همكاري كند. "رابرت مك‌فارلين" مشاور ريگان در امور مربوط به امنيت ملي نيز گفت كه گمان مي‌كند اسد در بحران گروگان‌گيري 39 امريكايي مسافر پرواز 837 تي.دبليو.اي. به نحو سازنده‌اي اقدام كرده‏است.[۱۳]

گزارش- 220

پس از گذشت چند روز از آزادي گروگان‏هاي امريكايي هواپيماي ربوده شدة تي.دبليو.اي.، در بعضي از محافل خبري و سياسي مطالبي در اين باره مطرح است كه متفاوت با روند ظاهري آزادي گروگان‏ها توسط سوريه، مي‌باشد. بعضي از اين اخبار، در مطبوعات معتبر دنيا به صورت اخباري غيررسمي انعكاس مي‌يابد كه مخاطبان خاص خود را دارد؛ از جمله در بررسي چگونگي حل بحران هواپيماربايي اخير در بيروت و عوامل مؤثر در آن، روزنامة "واشنگتن پست" به نقل از مقام‏هاي امريكايي نوشته‏است: «رئيس مجلس ايران نقش عمده‌اي در آزادسازي 39 تن امريكايي گروگان هواپيماي ربوده شدة تي.دبليو.اي. ايفا كرده‏است. اكبر هاشمي‌رفسنجاني‏ - كه در مطبوعات ايران به‌عنوان كانديداي احتمالي در انتخابات آيندة رئيس‏جمهوري از وي ياد شده‏ - هنگام ديدار از دمشق در اولين مرحله از سفر حسن نيت كه وجهة بين‌المللي جديدي براي ايران بود، براي آزادي گروگان‌ها پافشاري كرد. رفسنجاني چندين عضو گروه شيعة افراطي حزب‏الله و ديگر رهبران شيعه را فراخواند و به گفتة يك مقام امريكايي، گفت‏وگوهاي دشواري را براي رهايي گروگان‌ها با آن‏ها انجام داد. اين مقام امريكايي گفت: "من تصور نمي‌كنم آن‏ها (دولت ايران) قبل از جريان هواپيماربايي از آن اطلاع داشتند". وي ضمن ابراز اين مطالب كه اين زمان دشواري براي رفسنجاني بود، افزود ايران درصدد خروج از انزواي ديپلماتيك و ارائه يك وجهة "ميانه" در سطح جهاني بود.»[۱۴] در مقالة واشنگتن پست همچنين آمده است: «رفسنجاني به‌عنوان رهبر جناح ميانه‏رو شناخته شده كه خواهان يافتن راه‏حل مسالمت‏آميز در جنگ با عراق مي‌باشد.»[۱۵]




منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/14

  1. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه "گزارش‏هاي ويژه"، شماره ‌108(15/4/1364)، ص‏5، اروميه - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 14/4/1364.
  2. ↑ همان.
  3. ↑ سند ‌شماره ‌266058 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، 25/4/1364، صص 15و16.
  4. ↑ واحد مـركـزي خبر صـدا و سيماي جمهـوري‌اسـلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، راديو مجاهد، 19/4/1364، ص‏21.
  5. ↑ روزنامة اطلاعات، 15/4/1364، ص1.
  6. ↑ همان، ص‏15.
  7. ↑ همان، ص‏3.
  8. ↑ مأخذ 1، ص‏17، راديو بي.بي.سي.
  9. ↑ مأخذ 1، ص20، راديو مسكو.
  10. ↑ مأخذ 1، ص20، راديو مسكو.
  11. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية"گزارش‏هاي ويژه"، شماره 109 (16/4/1364)، صص 3و4.
  12. ↑ مأخذ 5، ص4.
  13. ↑ مأخذ 5، ص آخر.
  14. ↑ مأخذ 1، صص 6 و 7، يونايتدپرس،14/4/1364.
  15. ↑ مأخذ 1، ص11، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 14/4/1364.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1364.04.14&oldid=4195»