1366.09.19
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.09.19 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | نوزده آذر |
| تاریخ شمسی | 1366.09.19 |
| تاریخ میلادی | 10 دسامبر 1987 |
| تاریخ قمری | 18 ربیع‌الثانی 1408 |
گزارش- 324
آمادهسازي زمينه عمليات در اسكله‌هاي العميه و البكر، امروز در قرارگاه نوح (مركز عملياتي نيروي دريايي سپاه) پي‌گيري شد و چند موضوع به عنوان مهم‌ترين مؤلفه‌هاي مؤثر بر عمليات، مورد گفت‌وگو قرار گرفت. زمان مورد نياز براي كسب آمادگي لازم، ضرورت استقرار دفاع ضدهوايي در منطقه عملياتي، تهيه شناورهاي مورد نياز، سلاح مخصوص براي سواركردن روي قايق‌ها و تهيه موتور قايق‌ها مواردي بود كه مورد بررسي قرار گرفت.[۱] فرماندهي كل سپاه بر اجراي عمليات در مورخ 5/10/1366 تأكيد داشت، اما فرماندهان نيروي دريايي، برادران حسين علايي و حسينيتاش با توجه به ضرورت حفظ غافل‌گيري، عمليات در اين زمان را امكانپذير ندانستند.[۲] يكي از دلايل ارائه شده در اين خصوص، تغيير در وضعيت توجه دشمن بيان شد. به نظر فرماندهان، اكنون دشمن علاوه بر حضور در اطراف اسكله‌ها، تعداد بسياري شناور نيز مستقر كرده كه قدرت واكنش او را افزايش داده است. علاوه بر اين، حساسيت كويت در مورد تحركات نظامي ايران در خليج‌فارس و همچنين حضور امريكايي‌ها در منطقه، از جمله عوامل ديگر در عدم امكان عمليات در آن زمان به شمار مي‌رود.[۳]
گزارش- 325
عراق، تأثير عمليات ايران در جبهه‌هاي جنوب را بسيار تعيينكننده مي‌داند، از اين رو ارتش اين كشور به منظور ممانعت از غافل‌گيري، سعي بسياري مي‌كند كه از تحركات نظامي ايران و همچنين محورهاي حمله آتي مطلع گردد. براي اين منظور علاوه بر اطلاعات شنود، ماهواره و هواپيماهاي جاسوسي آواكس كه عربستان سعودي اطلاعات آن را در اختيار عراق قرار مي‌دهد، اقدام مستقيم را نيز مطمح نظر قرار داده است، بدين ترتيب كه چند گروه شناسايي را با عبور از اروندرود به محورهاي فاو، خرمشهر و محدوده شلمچه فرستاده است. خبري كه امروز درباره افراد اين گروه‌ها در قرارگاه مطرح شد حاكي از آن بود كه اين افراد آموزشي خاص براي مأموريت محوله ديده و زبان فارسي نيز آموخته‌اند. اين افراد با استقرار در عقبه خودي، تردد خودروها و مشاهدات‌شان را از طريق بيسيم به فرماندهي عراق منتقل مي‌كنند. با پي بردن مسئولان اطلاعات و حفاظت و ردگيري نيروهاي شناسايي دشمن، در محور خرمشهر يك تيم آن‌ها به همت لشكر33 المهدي دست‌گير شدهاست.[۴] از سوي ديگر, "صدام حسين" رئيس حكومت عراق به طور ناگهاني از منطقه عملياتي سپاه دوم در جبهه مياني بازديد كرده است. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، هنگام بازديد صدام، فقط رئيس ستاد سپاه دوم از وي استقبال كرد و فرمانده سپاه حضور نداشت. در ميان مقام‌هاي ارشد نظامي نيز وزير دفاع و رئيس ستاد ارتش حضور نداشتند.[۵]
گزارش- 326
كارخانه قند بيستون باختران ساعت 13:50 به‌وسيله يك فروند از هواپيماهاي عراقي هدف قرار گرفت.[۶] خبر ديگري ساعت حمله را 14:05 و تعداد هواپيماهاي دشمن را 5 فروند بيان كرده است.[۷] بر اثر اين حمله، 2 تن مجروح شدند و به تأسيسات اين كارخانه خساراتي وارد آمد. همچنين يك انبار دچار حريق شد كه با تلاش اكيپ‌هاي آتشنشاني مهار گرديد.[۸] حريم هوايي استان همدان نيز مقارن ساعت 13:20 مورد تجاوز هواپيماهاي عراق قرار گرفت، اما هواپيماها پس از شكستن ديوار صوتي، بدون هيچ‌گونه اقدامي آسمان اين شهر را ترك كردند.[۹]
گزارش- 327
درباره حمله هوايي روز گذشته عراق به نفت‌كش ايراني "سوسنگرد"، روزنامه "لويدز لندن" نوشت: «بسياري از خدمه كشتي مذكور ناپديد شده‌اند.»[۱۰] راديو صوتالجماهير به نقل از همين روزنامه ادعا كرده كه ده تن از ملوانان نفت‌كش "سوسنگرد" در اين حمله به قتل رسيده‌اند.[۱۱] علاوه بر اين، "لويدز" براي چندمين بار درباره آمار كشتي‌هاي مورد حمله قرار گرفته نوشته است: «از سال 1981 تاكنون جمعاً 420 فروند كشتي در چارچوب جنگ عراق و ايران مورد حمله قرار گرفته‌اند كه از اين تعداد به 152 فروند طي سال جاري حمله شده است. همچنين 92 فروند كشتي كماكان در منطقه بيحركت هستند كه از اين تعداد نيز 75 فروند در رودخانه اروند و 18 فروند در بنادر عراقي "امالقصر" و "خورزبير" قرار دارند.»[۱۲]
گزارش- 328
وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران (آقاي ولايتي) در رأس يك هيئت عاليرتبه وارد پاكستان شد. وي و همراهان با "ضياءالحق" رئيس‌جمهور و همچنين نخست‌وزير و وزير خارجه اين كشور ديدار كردند. در ديدار با ضياءالحق، مسئله جنگ ايران و عراق و قطع‌نامه 598 بخش اعظم گفت‌وگوي دو طرف بود. ابتدا رئيس‌جمهور پاكستان گفت: «من پيشنهاد مي‌كنم ايران به‌طور جدي و با دقت با قطع‌نامه 598 برخورد كند. من با شما موافقم كه اصول خود را نبايد زير پا بگذاريد. من به دبيركل گفتم بايد تلاش كنيم به يك نتيجه عادلانه برسيم. اميدوارم روزي اين جنگ ـ كه امكانات مسلمين را از بين برده و مردم مسلمان را در خطر قرار داده ـ تمام شود. پاكستان هرچه بتواند چه اقتصادي و چه فرهنگي و غيره براي شما انجام خواهد داد.» سپس ولايتي در پاسخ گفت: «امسال به هم‌راه ديگر كشورهاي اسلامي به قطع‌نامه مجمع عمومي پيرامون مسئله افغانستان رأي داديم. پس از آن، شوروي با ما تماس گرفته و گفت "اگر مواضع خودتان نسبت به افغانستان را تغيير بدهيد ما نيز در رابطه با جنگ مواضع‌مان را تغيير خواهيم داد." ما اعلام كرديم مواضع ما ناشي از اسلام است و روي مواضع خود ايستاده‌ايم. در رابطه با جنگ براي اولين بار حاضر شديم روي قطع‌نامه 598 مذاكره كنيم، اين قدم بزرگي بود. قدم بزرگ ديگر ما، اين بود كه گفتيم حاضريم درباره آتش‌بس مذاكره كنيم. اما در مقابل اين دو قدم بزرگ، شوراي‌امنيت حركت مناسبي نشان نداد. ما مذاكرات خوبي با دبيركل داشته‌ايم. وي فرد خوبي است، با ديد مثبت تهران را ترك كرد ولي فعاليت وي با فشارهايي كه مخصوصاً امريكا به وي آورده، اخيراً راكد شده است.» ولايتي با اشاره به حضور امريكا درخليج فارس، بر اظهارات خود چنين افزود: «آمدن نيروهاي خارجي به خليج‌فارس مخالف بند5 قطع‌نامه مي‌باشد ولي فشار و ترس باعث شد كه شوراي امنيت و دبيركل هيچ اقدامي نكنند. ما آمادگي و همكاري خود را با دبيركل ادامه مي‌دهيم ولي اصول خود را زير پا نمي‌گذاريم.» دكتر ولايتي همچنين در ديدار با نخست‌وزير پاكستان گفت: «كسي در عراق حكومت مي‌كند كه زبان بين‌المللي و ديپلماسي را نمي‌فهمد و تنها زبان زور را درك مي‌كند. صدام احساس مي‌كرد ما پس از انقلاب ضعيف هستيم و حالا اوضاع برعكس شده و در آينده اگر احساس كند قوي شده، معلوم نيست چه مي‌كند.»[۱۳]
گزارش- 329
ديدار سران امريكا و شوروي در واشنگتن، صدر خبرها را به خود اختصاص داده است. در اين ديدار، جنگ ايران و عراق يكي از محورهاي مذاكرات است. گفت‌وگوهاي انجام شده از چندي پيش براي رسيدن به توافق درباره تحريم تسليحاتي ايران، ممكن است در اين جلسه به نتيجه برسد. راديو بي.بي.سي. از قول يك ديپلمات غربي در اين‌باره گفت: «اعضاي شوراي امينت چشم به مذاكرات امريكا و شوروي در واشنگتن دارند و منتظر نشانه‌اي از موضع مشترك دو ابرقدرت در مورد آتش‌بس (در جنگ عراق و ايران) هستند.»[۱۴] "مارلين فيتز واتر" سخن‌گوي "كاخ سفيد" امريكا، در اين باره گفت: «پرزيدنت ريگان و گورباچف رهبر شوروي، در نشست امروز خود مسئله جنگ عراق و ايران را مورد بحث قرار دادند.» وي خاطرنشان كرد كه كشورش سعي در خاتمه بخشيدن به اين جنگ داشته و اميدوار است دو كشور متخاصم در مورد پايان جنگ به توافق برسند.[۱۵] همچنين نمايندگان كنگره امريكا در قطع‌نامه‌اي از شوروي خواسته‌اند با تحريم تسليحاتي ايران موافقت كند. در اين قطع‌نامه كه نوعي فشار حين مذاكره محسوب مي‌شود، از شوروي قوياً خواسته شده كه با دومين قطع‌نامه شوراي امنيت مبني بر اعمال تحريم تسليحاتي عليه ايران به دليل امتناع از فراخواني بين‌المللي براي آتش‌بس در جنگ با عراق، موافقت كند. "مروين داي مالي" نماينده سياه پوست و دمكرات ايالت كاليفرنيا در كنگره كه باني اصلي اين قطع‌نامه است، گفت: «از آن‌جا كه عراق با شرايط نخستين قطع‌نامه موافقت كرد ولي ايران پيوسته از پذيرفتن آن امتناع ورزيده است، روشن است كه در جنگ ايران و عراق، ايران طرف خاطي است و بايد تحريم عليه آن اعمال شود.»[۱۶] با اين حال، برخي مقام‌هاي امريكايي در مورد نتيجه‌بخش بودن گفت‌وگوي سران دو ابرقدرت بر سر مسئله جنگ ايران و عراق، چندان خوش‌بين نيستند. در اين‌باره يك ديپلمات امريكايي گفت: «انتظار هيچ موفقيت چشم‌گيري در مورد اختلافات امريكا و شوروي بر سر اين گونه مسائل منطقه‌اي ندارم.»[۱۷] علي‌رغم خوش‌بيني محدودي كه به تأثيرگذاري ديدار سران دو كشور بر پايان جنگ از طريق ابزار شوراي‌امنيت وجود داشته است، خبرگزاري آسوشيتدپرس گزارش داد: «"ميخائيل گورباچف" رهبر شوروي، اعلام كرد "ريگان" رئيس‌جمهور امريكا, نتوانسته است در طول اجلاس سران وي را به لزوم اقدامات شديدتر از سوي سازمان ملل براي پايان دادن به جنگ عراق عليه ايران متقاعد كند.» به گزارش آسوشيتدپرس، "گورباچف" در ادامه گفت‌وگو با خبرنگاران افزوده است: «به عقيده من، ما هنوز قوه محركه قطع‌نامه شوراي‌امنيت درباره جنگ ايران و عراق را از دست نداده‌ايم.» اين در حالي است كه در بيانيه نهايي اجلاس سران امريكا و شوروي تنها به اين مطلب اشاره شده است كه مسئله جنگ ايران و عراق بخشي از مذاكرات ريگان و گورباچف بوده است و اگر چه دو ابرقدرت در اين رابطه اختلافات جدي دارند ولي موافقت خود را با اهميت تبادل نظر در زمينه جنگ خليج‌فارس اعلام كرده‌اند. در همين حال، گورباچف گفت كه دو ابرقدرت مسئوليت خاصي در قبال جنگ ايران و عراق دارند. ديدار سران امريكا و شوروي (ريگان و گورباچف) وي در خاتمه افزوده است: «بايد از راهي وارد شويم كه دو طرف درگير در جنگ خليج‌فارس احساس كنند چه انتظاري از آن‌ها مي‌رود و در همين حال به آن‌ها فرصتي مي‌دهيم تا راهي را انتخاب كنند كه اجازه بروز بحران در منطقه را ندهد.» رونالد ريگان رئيس‌جمهور امريكا و ميخائيل گورباچف دبيركل حزب كمونيست شوروي، در اعلاميه مشتركي كه در پايان مذاكرات سه روزه‌شان منتشر شد، به اختلافات جدي در مورد مسائل منطقه‌اي شامل افغانستان، جنگ ايران وعراق، خاورميانه، "كامپوچيا"، جنوب افريقا و امريكاي مركزي اعتراف كردند اما موافقت كردند به تلاش براي حل اين مسائل ادامه دهند. اعلاميه مشترك مي‌افزايد: «دو رهبر به اهميت فزاينده حل مناقشات منطقه‌اي در جهت كاستن از تشنجات بين‌المللي و بهبودي روابط شرق و غرب اشاره نمودند. آن‌ها موافقت كردند كه هدف از گفت و شنود بين امريكا و شوروي در مورد اين مسائل بايد اين باشد كه به طيف‌هاي درگير در مناقشات منطقه‌اي اجازه دهد آزادي و استقلال و امنيت خود را به پيش برند.»[۱۸]
گزارش- 330
ژاپن معتقد است كه ايران و عراق بايد به طور مساوي مسئوليت آغاز جنگ را بپذيرند. سخن‌گوي وزارت خارجه ژاپن اعلام كرد: «سفراي ژاپن در خاورميانه كه يك نشست سه روزه را در توكيو آغاز كرده‌اند، بر اين عقيده‌اند كه تهران و بغداد هر دو به طور مساوي مسئوليت آغاز خصومت دو كشور را به عهده بگيرند. با اين حال، اين سفرا تأكيد دارند كه عراق خواستار برقراري آتش‌بس و خروج نيروهاي دو كشور به مرزهاي بين‌المللي به عنوان مقدمه‌اي براي آغاز مذاكرات دو كشور جهت پايان دادن به جنگ است، ولي تهران تاكنون همه درخواست‌هاي صلحطلبانه را رد كرده است.»[۱۹] ياسر عرفات نيز در اظهار نظري در اين‌باره، امتناع ايران از پذيرفتن آتش‌بس در اين جنگ هفت ساله با عراق را يك رفتار غير اسلامي توصيف كرد. وي گفت: «من به رهبران ايران مي‌گويم كه اگر در گفتن اين مطلب كه خواستار آزادي قدس هستند، جدي هستيد، اين جنگ را متوقف كنيد. تنها از طريق متوقف كردن اين جنگ ويران‌گر و متحد ساختن همه تفنگ‌ها است كه ما مي‌توانيم قدس را از دست صهيونيست‌ها آزاد كنيم.»[۲۰]
گزارش- 331
به گزارش روزنامه نيويورك تايمز، دبيركل سازمان‌ملل متحد خواستار اقدام قاطع شوراي امنيت شد. نيويورك تايمز درباره گزارش دبيركل سازمان‌ملل به شوراي‌امنيت دربارة مذاكرات با نمايندگان تهران و بغداد, نوشت: «"خاوير پرز دكوئيار" در خاتمه مذاكراتش با نمايندگان ايران و عراق پيرامون قطع‌نامه 598، گفت: "من هيچ امكاني براي پيشرفت نمي‌بينم مگر آن‌كه شوراي‌امنيت دست به يك حركت تازه و قاطع بزند."» نيويورك تايمز افزوده است: «انگليس، فرانسه و امريكا سه عضو دائمي شورا مطمئن هستند، كه ايران قصد خاتمه دادن به جنگ را ندارد.»[۲۱] علاوه بر اين، روزنامه مصري "الاهرام"نيز به دليل مخالفت ايران با خاتمه دادن به جنگ، خواستار برخورد بين‌المللي با اين كشور شد. اين روزنامه نوشت: «طبيعت تجاوزكارانه رژيم ايران به جايي رسيده كه سازمان‌ملل را كه اجتماع حكومت‌هاست، از حل مسئله جنگ عاجز ساخته است... ايران بايد قطع‌نامه 598 را بپذيرد، زيرا اولاً اين قطع‌نامه اكثر شرايط ايران را اجابت كرده و ثانياً ايران توانسته است وجود خود را درخاك عراق بر آن كشور تحميل نمايد.»[۲۲] همچنين نشريه اردو زبان "دعوت" ارگان جماعت اسلامي هند، در سرمقاله خود نوشت: «ايران با عدم پذيرش هرگونه ابتكار صلح از جانب سازمان‌هاي بين‌المللي، در راه برقراري صلح در منطقه مشكل ايجاد مي‌كند.» بنا به ادعاي اين نشريه، ايران مي‌خواهد جنگ را در جبهه‌هاي نبرد به پايان برساند.[۲۳]
گزارش- 332
برخي از سران عرب تشكيل نيروي بازدارنده را مورد گفت‌وگو قرار دادند. روزنامه "الاتحاد" چاپ امارات، در اين باره نوشته است: «تماس‌هايي ميان كشورهاي عربي در مورد ايجاد يك نيروي نظامي بازدارنده عرب كه در آن مصر نيز بايد شركت داشته باشد، در جريان است.» اين روزنامه به نقل از مقام‌هاي مصري نوشته است: «اين مطلب همچنين در مذاكرات "حسني مبارك" و "شاه حسين" در ملاقات هفته گذشته كه در "قاهره" صورت گرفت نيز مورد توجه قرار گرفته است.» "الاتحاد" افزوده: «مصر اعلام داشته مي‌تواند با 15هزار سرباز در اين نيروي بازدارنده عرب شركت كند. "حسني مبارك" نيز خاطرنشان ساخت كه امنيت ملي اعراب يكپارچه و غيرقابل تقسيم است. وي افزود: همبستگي ميان اعراب مي‌تواند به حل مسئله جنگ ايران و عراق كمك كند.»[۲۴] از سوي ديگر، "سيف المسكوي" معاون امور سياسي شوراي همكاري خليج‌فارس، به روزنامه سعودي "الشرق الاوسط" گفت كه "راشد عبدالله" وزير امورخارجه امارات عربي متحده، به نمايندگي از طرف اين شورا تماس‌هايي با ايران داشته است. وي با اشاره به اين كه چند روز پيش پاسخي از ايران دريافت كرده‌اند، گفت: «ما احساس كرديم كه در ميان ايراني‌ها نيز خواسته‌هايي براي گفت‌وگو جهت جلوگيري از گسترش و توسعه جنگ وجود دارد اما ما از پاسخي كه به دنبال آن صورت گرفت، متعجب و شگفت زده شديم.» "مسكوي" گفت: «حمله موشكي ايران، اعضاي شوراي همكاري خليج [فارس] را شگفت زده كرد كه ايران چگونه خواهان انجام گفت‌وگو است.»[۲۵]
گزارش- 333
درباره اجلاس امروز اوپك، خبرگزاري جمهوري اسلامي گزارش داد: «در جلسه صبح امروز, اعضاي عرب حوزه خليج‌فارس با يك موضع واحد در مقابل ايران ايستاده و سعي كردند موضوع سهميه عراق را به عنوان بحث اصلي كنفرانس پايه‌ريزي كنند، اما ايران با پافشاري از اعضا خواست قبل از هر بحثي بايد تكليف قيمت هر بشكه نفت با توجه به تورم و كاهش ارزش برابري دلار تعيين شود. اطلاعات به دست آمده از داخل كنفرانس همچنين حاكي است كه كشورهاي عربستان، كويت، امارات، اندونزي، عراق، ونزوئلا، الجزاير، قطر، نيجريه و اكوادور از قيمت هجده دلار براي هر بشكه طرف‌داري كردند و در ميان ناباوري اعضا, "گابن" و ليبي كه تا آن لحظه هيچ‌گونه اظهار نظري نكرده بودند، به حمايت از ايران، مبناي كاهش ارزش برابري دلار و تورم بين‌المللي را مورد موافقت قرار داده و خواستار قيمت واقعي نفت بيش از 18دلار شدند.»[۲۶]
گزارش- 334
در ادامه بازتاب تصميم دولت فرانسه به اخراج تعدادي از اعضاي سازمان مجاهدين خلق (منافقين)، 46 تن از اعضاي پارلمان انگليس از "ميتران" رئيس‌جمهوري فرانسه، خواستند اخراج 17 تن از اعضاي گروه مخالف ايران به "گابن" را لغو كند.[۲۷] همچنين "ابوالحسن بني‌صدر"رئيس‌جمهور سابق ايران، در پيامي به "فرانسوا ميتران" رئيس‌جمهور فرانسه، از وي خواست در مورد جلوگيري از اخراج احتمالي اين عده از گابن به سوي ايران، اقدام كند. در اين پيام خطاب به ميتران آمده است: «به نام اصولي كه شما به آن معتقد بوده و همچنين از آن دفاع كرده‌ايد، از شما مي‌خواهم با دخالت خود كاري كنيد كه فرانسه مسئول سرنوشت محتوم اين عده از بازگشت‌شان به ايران شناخته نشود.»[۲۸] در تفسير‌هاي بسياري اين اقدام دولت فرانسه در جهت تجديد روابط تهران و پاريس و به ضرر عراق، تلقي شده است. در برابر اين برداشت‌ها، "ژان برنارد ريمون" وزير امورخارجه فرانسه، تأكيد كرد كه با وجود عادي عادي‌سازي روابط با ايران، سياست فرانسه در جهان عرب و به‌ويژه در قبال عراق بدون تغيير باقي مانده است." وي افزود: «هنگامي كه در آوريل 1986 (فروردين 1365 شمسي) تصميم گرفتيم براي عادي‌سازي روابط با ايران، تلاش كنيم ما آشكارا به ايراني‌ها، عراقي‌ها و به كليه كشورهاي منطقه گفتيم كه سياست ما در جهان عرب، همچنين سياست همكاري و دوستي با عراق بدون تغيير باقي خواهد ماند. ما به تعهدات خود عمل مي‌كنيم و به اين سياست ادامه مي‌دهيم.» "ريمون" تصريح كرد: «ايراني‌ها عادي‌سازي روابط را بر اين اساس پذيرفته بودند.»[۲۹] راديو امريكا نيز در اين باره گفت: «فرانسه در همان حال كه درصدد است مناسبات خود را با ايران بهبود بخشد، آماده است ميراژ اف ـ 1 به عراق بفروشد.»[۳۰]
گزارش- 335
در پنجمين سال‌گرد تحويل وصيتنامه حضرت "امام خميني" به مجلس خبرگان و آستان قدس رضوي، به گزارش روزنامه كيهان, بنا به دعوت حضرت امام، آيت‌الله منتظري و آيات و حجج اسلام "مشكيني" رئيس مجلس خبرگان، "مهدوي كني" عضو شوراي نگهبان، "لطفالله صافي" دبير شوراي نگهبان، "سيدعلي خامنه‌اي" رياست جمهوري، "هاشمي رفسنجاني" رئيس مجلس شوراي اسلامي، "موسوي اردبيلي" رياست ديوان عالي كشور، "موسوي خوئيني‌ها " دادستان كل كشور، "ميرحسين موسوي" نخست‌وزير، "كروبي" نماينده امام و سرپرست بنياد شهيد و تني چند از اعضاي دفتر امام به حضور ايشان رسيدند. در اين جلسه كه حجت‌الاسلام و المسلمين "حاج سيداحمد خميني" نيز حضور داشت، امام خميني پس از سخنان كوتاهي، دو نسخه از وصيتنامه تجديد نظر شده خود را جهت نگه‌داري در مجلس خبرگان و آستان قدس رضوي، تحويل آقايان دادند.[۳۱] اين تصميم امام بازتاب گسترده‌اي داشت و راديوها، خبرگزاري‌ها و روزنامه‌هاي كشورهاي مختلف به خصوص رسانه‌هاي همگاني غربي درباره آن اظهار نظر كردند. خبرگزاري آسوشيتدپرس گفت: «اين وصيتنامه مي‌تواند شامل اشارات ضمني ضعيفي بر آنچه كه بعد از درگذشت [امام] خميني 87 ساله در ايران اتفاق خواهد افتاد، باشد. بر طبق گزارش‌هاي تأييد نشده، [امام] خميني از دو سال قبل از يك حمله قلبي رنج مي‌برد و از سوي پزشكان به وي توصيه شده كه فعاليت‌هاي خود را كم كند.»[۳۲] خبرگزاري فرانسه نيز نوشت: «مرتباً شايعاتي در مورد حال و سلامت آيت‌الله خميني جريان دارد ولي به نظر مي‌رسد كه ايشان سطح عادي فعاليت‌هاي خود را حفظ كرده است.»[۳۳] جلسه تحويل وصيتنامه جديد امامخميني به مجلس خبرگان و آستان قدس رضوي
منابع و مآخذ روزشمار 1366/09/19
- ↑ سند شماره 1557 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي نيروي دريايي سپاه (سعيد سرمدي)، ص 198.
- ↑ همان، ص 199.
- ↑ همان، صص 200 و 201.
- ↑ سند شماره 1574 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني (محسن رخصتطلب و مجيد مختاري)، ص 1.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 267 (21/9/1366)، ص 3، اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، 20/9/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 266 (20/9/1366)، ص 3، باختران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/9/1366.
- ↑ همان، ص 3، اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/9/1361.
- ↑ مأخذ 5، ص 4، اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 4، همدان - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/9/1366.
- ↑ مأخذ 5، ص 5، خبرگزاري فرانسه از لندن، 20/9/1366.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديو‌هاي بيگانه"، 22/9/1366، ص 2، راديو صوتالجماهير، 21/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 30، لندن - خبرگزاري فرانسه، 19/9/1366.
- ↑ سند شماره 212752 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي (30/9/1366) صص 1 تا 5.
- ↑ مأخذ 6، ص 8، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 7، راديو رياض، 19/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 6، خبرگزاري كويت، 19/9/1366.
- ↑ روزنامه كيهان، 19/9/1366، ص 20.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 21/9/1366، ص 3، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 6 ، ص 9، توكيو - خبرگزاري كويت، 19/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، صص 11 و 12، كويت - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 19/9/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 268 (22/9/1366)، ص 4 و 5، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 21/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 11، دمشق - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 10، دهلي نو - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/9/1366.
- ↑ مأخذ 5، ص 36، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 20/9/1366.
- ↑ مأخذ5، ص 6، بحرين - خبرگزاري رويتر 20/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 39 و 40، وين - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 22، لندن - آسوشيتد پرس، 19/9/1366.
- ↑ مأخذ 5، ص 24 و 25، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 20/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 35، پاريس - خبرگزاري فرانسه 19/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 36، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/9/1366.
- ↑ روزنامه كيهان، 21/9/1366، ص 3، به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 5، صص 9 و 10، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 20/9/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص 14، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/9/1366.