1362.09.23

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۳۶ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1362
1362.09.23
نام‌های دیگر بیست و سه آذر
تاریخ شمسی 1362.09.23
تاریخ میلادی 14 دسامبر 1983
تاریخ قمری 9 ربیع‌الاول 1404





گزارش- 865

درپی تهدیدات چند روز گذشتة رژیم عراق مبنی‌‌بر اجرای یک اقدام انتقام‌جویانه علیه ایران، امروز ارتش عراق در ساعت 15:30 هم‌زمان شهرهای دزفول، اندیمشک، بهبهان و رامهرمز را با موشک‌های دوربرد هدف قرار داد و شهر نهاوند را نیز بمباران کرد. در شهر اندیمشک، براثر اصابت موشک به تقاطع خیابان شرفی و شهید مجیب، 60 منزل مسکونی ویران شد و به 200 منزل و مغازة دیگر نیز بین 20 تا 70 درصد خسارت وارد آمد. همچنین بیش از نیمی از مسجد صاحب‌الزمان(عج) - که در این منطقه قرار داشت - تخریب شد و 15 دستگاه خودرو نیز منهدم شد یا آسیب دید. در این حادثه 9 تن شهید و 121 تن نیز زخمی شدند. در حمله موشکی عراق به شهر دزفول نیز 7 تن شهید و 55 نفر مجروح شدند و به 55 باب منزل مسکونی و 35 باب مغازه خساراتی وارد آمد. در رامهرمز، موشک به خیابان طالقانی این شهر اصابت و چندین واحد مسکونی را تخریب کرد. در این حادثه 9 تن شهید و 49 نفر از اهالی این شهر زخمی شدند. در بهبهان موشک شلیک‌شده، به یک منطقة تقریباً خالی از سکنه برخورد کرد و به همین علت تعداد شهدا و مجروحان این شهر اندک بود. طبق آمارهای اعلام‌شده براثر اصابت موشک به این شهر 1 تن شهید و 12 تن زخمی شدند.[۱] علاوه‌بر حملات موشکی مذکور، امروز 2 فروند هواپیمای عراقی نیز اقدام به بمباران شهر نهاوند کردند. در این بمباران که چندان دقیق نبود، چند بمب به دو کیلومتری شهر و باغات اطراف آن اصابت کرد و موجب شکستن شیشه برخی از منازل و جراحت سطحی 17 نفر از اهالی شد.[۲] به گزارش خبرگزاری یوگسلاوی از بغداد، یک سخنگوی نظامی عراق گفت اهداف‌ انتخاب‌شده در اندیمشک، بهبهان، رامهرمز، دزفول و نهاوند به‌وسیله موشک و هواپیما مورد اصابت قرار گرفتند. وی افزود این اقدام به‌تلافی بمباران مدام شهرهای مرزی عراق* و بمب‌گذاری اخیر در کویت، صورت گرفته است. عراق ایران را مسئول این بمب‌گذاری‌ها می‌داند. خبرگزاری یوگسلاوی اضافه کرد: پس از انفجارهای دو روز پیش در کویت، عراق هشدار داد که به‌دلیل حمله به کشور برادر عرب از ایران انتقام خواهد گرفت.[۳] در همین حال، گلوله‌باران شهرهای آبادان و خرمشهر همانند اغلب روزهای گذشته، امروز نیز ادامه یافت. در آبادان براثر اصابت گلوله‌های توپ و خمپاره 3 باب منزل مسکونی و 2 باب مغازه آسیب دید. در خرمشهر، نقاط مختلف شهر ازجمله محوطة گمرک، ‌راه‌آهن، خیابان امام خمینی، کشتارگاه و همچنین مناطق شلمچه، پل‌نو، دیری‌فارم و جزیره مینو هدف قرار گرفتند. در این حملات 1 تن شهید و 6 تن زخمی شدند.[۴]

گزارش- 866

درگیری نیروهای خودی و افراد مسلح ضدانقلاب در جنوب‌غربی مهاباد، دستگیری عامل آتش‌زدن یک پایگاه سپاه کامیاران و تسلیم‌شدن 3 تن از افراد حزب دمکرات در سلماس از وقایع امروز مناطق کردنشین بود. نیروهای تأمین پایگاه بیطاس در جنوب‌غربی مهاباد در محور سردشت، به مدت یک ساعت و نیم با افراد گروه‌های مسلح غیرقانونی درگیر شدند. در این حادثه یکی از سربازان ژاندارمری شهید و یک تن دیگر زخمی شد. از تلفات عناصر ضدانقلاب گزارشی ارسال نشده است.[۵] امروز همچنین نیروهای سپاه باختران فردی را که با به‌آتش‌کشیدن یک پایگاه سپاه در کامیاران باعث شهادت 2 تن از افراد آن پایگاه شده بود،* دستگیر کردند.[۶] از سوی دیگر و در ادامه تسلیم‌شدن افراد وابسته به حزب دمکرات در جنوب سلماس، که درطول چند روز گذشته ادامه یافته است، امروز نیز 3 تن از وابستگان به هیز حاتم این حزب خود را به پایگاه سپاه سلماس تسلیم و درخواست امان‌نامه کردند.[۷]

گزارش- 867

رسانه‌های خارجی به انعکاس حملات موشکی و هوایی امروز عراق به مناطق غیرنظامی شهرهای دزفول، اندیمشک، بهبهان، رامهرمز و نهاوند که به‌عنوان تلافی بمب‌گذاری‌های اخیر در کویت صورت گرفت، پرداختند. خبرگزاری فرانسه از تهران براساس گزارش اولیه ستاد تبلیغات جنگ، از شلیک سه موشک عراقی به‌سوی شهرهای دزفول، اندیمشک و بهبهان در بعدازظهر امروز خبر داد** و یادآور شد: «از ابتدای جنگ تاکنون، موشک‌‌های بسیاری به دزفول و اندیمشک شلیک شده است. اخیراً نیز دو موشک به شهر بهبهان شلیک شده بود که یکی از آنها به مرکز یک دبستان [مدرسه راهنمایی] اصابت کرد و دراثر آن 80 دانش‌آموز کشته شدند.» این خبرگزاری افزود: «روز سه‌شنبه یک سخنگوی نظامی عراق در بغداد اعلام کرد که عراق تصمیم گرفته است در پاسخ به انفجارهای روز دوشنبه کویت چندین هدف را در ایران برای بمباران انتخاب کند. ایران روز سه‌شنبه هرگونه داشتن نقش در انفجارات کویت را تکذیب کرد.»[۸] تانیوگ خبرگزاری یوگسلاوی از بغداد نیز ضمن اعلام خبر حملات موشکی و هوایی عراق گزارش داد: حمله به هدف‌های انتخاب‌شده در خاک ایران «به‌تلافی بمباران مداوم شهرهای مرزی عراق و بمب‌گذاری‌های اخیر در کویت صورت گرفته است.»[۹] این خبرگزاری در گزارش دیگری درباره حمله موشکی عراق، پیش از آنکه مسکونی‌بودن اهداف انتخاب‌شده را مورد تأکید قرار دهد، با ذکر فواصل طولانی شهرهای آسیب‌دیده از مرزهای دو کشور اعلام کرد: «بغداد امروز به‌دنبال چندین هشدار مبنی‌بر اینکه کلیه اهداف نظامی، اقتصادی و مسکونی در داخل خاک ایران در تیررس سلاح‌های عراقی می‌باشند، تهدید خود را با حمله به اهدافی به فاصله 250 کیلومتری از مرز عراق به نمایش گذاشت. ... بغداد با حمله به هدف دور مانند نهاوند خواسته است یک بار دیگر تهدید خود مبنی‌بر اینکه جزیره خارک در تیررس موشک‌های عراقی می‌باشد را مورد تأکید قرار دهد.»[۱۰] همچنین به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از استکهلم، «تلویزیون سوئد [امشب] در برنامه کانال 2 خود اعتراف کرد که عراق به‌تلافی انفجارهای اخیر در کویت به پنج شهر ایران حمله کرد. لیکن گوینده تلویزیون سعی داشت چنین القا سازد که ایران موجب این انفجارها بوده است.»[۱۱]

گزارش- 868

رئیس‌جمهور اتهام دخالت ایران در حوادث اخیر منطقه را دروغی ابلهانه و ساخته شبکه تبلیغاتی استکباری خواند. به گزارش روزنامه کیهان، آیت‌الله خامنه‌ای در پایان سفر خود به استان فارس در مصاحبه کوتاهی با خبرنگاران درمورد حرکت‌های اخیر مردم منطقه علیه امریکا که به ایران نسبت داده می‌شود، اظهار داشت: «ما انتظاری از بلندگوهای تبلیغاتی استکباری نداریم. آنها چه بگویند؟ وقتی‌که در نقطه‌ای انفجاری پیش می‌آید، چیزی ندارند بگویند. آیا بگویند ملت‌های منطقه ما را [سرانشان را] نمی‌خواهند؟ لذا مجبورند یک مقصر دیگری پیدا بکنند و چون از دولت انقلابی مستقل جمهوری اسلامی پتکی ساخته‌اند بر سر ابرقدرت‌ها، آن را به ما نسبت می‌دهند.» وی ضمن تکذیب ارتباط ایران با حوادث اخیر منطقه و انفجارهای کویت، تصریح کرد: «آن را دروغی بسیار ابلهانه می‌دانیم و توقعی هم از شبکه استکباری نداریم.»[۱۲]

گزارش- 869

آیت‌الله خامنه‌ای در سفر به استان اصفهان ضمن سخنانی به موضوعات مختلف ازجمله اهمیت استقلال اقتصادی، نقش مردم در پشتیبانی از انقلاب و تأمین نیازهای جنگ، لزوم توسعه روابط دوستانه با دیگر ملت‌ها و تقویت آموزش نظامی نیروهای سپاه پرداخت. در ابتدای این سفر، آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور، به‌منظور افتتاح کوره بلند شماره 2 ذوب آهن اصفهان به‌اتفاق آیت‌الله طاهری نماینده امام و مسئولان استان اصفهان از قسمت‌های مختلف این کوره بازدید کرد. وی در مراسم افتتاحیه کوره بلند شماره2 که با حضور سفیر شوروی در ایران و گروهی از خبرنگاران داخلی و خارجی برگزار شد، اظهار داشت: «این یک حقیقتی است که استقلال سیاسی بدون استقلال اقتصادی امکان‌پذیر نیست و ما اگر بخواهیم این استقلالی را که امروز با همت میلیون‌ها انسان در سطح کشور و با خون ده‌ها هزار شهید از همه‌جا به دست آمده، حفظ کنیم باید استقلال اقتصادی‌مان را نیز تأمین کنیم.» رئیس‌جمهور افزود: «قدرت‌های بزرگ جهانی نمی‌توانند بدون چشمداشت به منافعشان در خدمت منافع ملت‌های زیردست و ضعیف و مظلوم قرار گیرند. ما باید بتوانیم کشورمان را خودمان بنا کنیم و آینده را خودمان رقم بزنیم و باید این ملت را که حالت فداکاری دارند به‌معنای واقعی کلمه به خودکفایی برسانیم.» رئیس‌جمهور تأکید کرد: «مردم ما همه‌جا ایستاده‌اند و حاضرند و امروز مسئله جنگ برای ما در درجه اول اهمیت می‌باشد و بعد از مسئله جنگ، مسئله کار و تلاش مفید برای بقای آینده این کشور یک فریضه واجب است و مردم حاضرند این فریضه را انجام دهند و در کارخانه‌های ما کارگران مؤمن و صادق و فداکار مشت‌ها را گره می‌کنند و فریاد می‌زنند کار، کار تا پیروزی و این پیروزی، پیروزی بر همه توطئه‌های شرق و غرب است.» وی افزود: «ما تلاش می‌کنیم که استعدادها و نیروهایی که در میان ملت ما به‌وضوح وجود دارد در راه ساختن یک جامعه آزاد و آباد کشف کنیم.» آیت‌الله خامنه‌ای در بخش دیگری از سخنان خود گفت: «استکبار امریکا به هر قیمتی که هست درصدد آن هست که این شعله مقدس را که ممکن است اندوخته‌های چندین ده‌ساله امریکا را در منطقه بسوزاند خاموش کند. این یک حقیقتی است که قدرتمندان بزرگ دنیا و سردمداران استکبار امریکایی، فرانسوی و همه سلطه‌‌گران دنیا از وحشت گسترش انقلاب اسلامی شکوهمند شما خواب راحتشان برآشفته است.» وی پس از برشمردن فشارهای گوناگون بر کشور از محدودشدن درآمد تا وجود محاصره اقتصادی غیرآشکار، خاطرنشان کرد: «ما یک نقطه مثبت داریم که بر همه نقاط منفی می‌چربد و آن عبارت است از یک ملت مقاوم و حاضر در صحنه و مصمم. تا این ملت را داریم از هیچ‌یک از مشکلات هراس نداریم.» رئیس شورای‌عالی دفاع خطاب به کارگران ذوب آهن اصفهان اظهار کرد: «درست است که شما در جبهه‌ها شرکت کردید و من شنیدم که از این مجتمع عظیم تعداد زیادی شهید وجود داشته است. بله، شما به کارتان اکتفا نکرده‌اید به جبهه رفتید و لباس رزم پوشیدید و دشمن خود را به خاک و خون غلطانیدید. اما به شما بگویم سنگر اصلی شما اینجاست. هر کارگاهی یک سنگر است، هر دستگاهی که شما پشت آن ایستاده‌اید، سنگر است. سنگری که از آن مؤثرترین حیله‌ها و نقشه‌ها و توطئه‌های دشمن را می‌توان هدف گرفت. امیدواریم که دولت جمهوری اسلامی ایران بعد از گذشت پنج سال از آغاز انقلاب اسلامی، عقیده‌های خودش را به دست فراموشی نسپارد و دست نیاز به‌سوی آن کسانی که علناً خصومت و دشمنی می‌ورزند، دراز نکند. اما من می‌گویم این تصورات پوچ است. دولت جمهوری اسلامی ایران و مسئولین مملکت امروز هیچ هدفی جز شعارهای اساسی انقلاب را در نظر ندارد.» وی اضافه کرد: «برای ما ننگ است که نیازهای یک ملت را که کوس استقلال می‌نوازد و زیر بار هیچ‌یک از قدرت‌ها نمی‌خواهد برود، نیازهای چنین ملتی را از خارج از این مرزها فراهم کند.» رئیس‌جمهور سپس درباره اهمیت توسعه روابط دوستانه و مستقل با ملل دیگر گفت: «ما مخالف مبادله و رابطه با دیگر کشورها نیستیم و هر ملتی که با ما دوستی کند با او دوست هستیم. هر کشوری که قصد خیانت و دشمنی با ما نداشته باشد ما با او دشمنی و خصومتی نخواهیم کرد و ما حاضریم و می‌دانیم که هیچ ملتی در دنیا نیست که به ملت دیگر احتیاج نداشته باشد و ملت‌ها به هم نیاز دارند. ما به آن ملت و آن ملت نیز به ما و مبادله دوستانه را رد نخواهیم کرد. اما هرگونه رابطه اقتصادی و فرهنگی و سیاسی که بخواهد استقلال ما را خدشه‌دار کند ما رد خواهیم کرد.» وی همچنین یادآورشد: «بنده و همه مسئولان به آینده‌ای که این ملت دارد به‌سوی آن حرکت می‌کند، کمال خوش‌بینی را داریم و آینده این ملت را روشن می‌بینیم.»[۱۳] آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه سفرش به استان اصفهان در مراسم اختتامیه بیست‌وششمین دوره آموزش سپاه پاسداران منطقه 2 کشوری حضور یافت. رئیس شورای‌عالی دفاع در سخنانی با تأکید بر امر آموزش نظامی گفت: «آموزش نظامی جوهر کار سپاه است و علاوه‌بر اینکه لازم است آموزش عقیدتی سپاه با عمق و جدیت دنبال شود، شما باید روش جنگیدن را نیز بیش‌ازپیش فراگیرید؛ زیرا سپاه در میدان رزم باید تمام دشمنان انقلاب و اسلام را به خاک ذلت بنشاند.» وی ضمن قدردانی از مسئولان واحدهای آموزشی سپاه تأکید کرد: «جوانان سپاهی و بسیجی ما نشان دادند که از علاقه و استعداد خوبی برخوردارند. پس باید بکوشید تا قبل از هر چیز به کیفیت آموزش‌ها اهمیت دهید.» رئیس‌جمهور سپس اظهار داشت: «استکبار جهانی در جمع‌بندی خود از اثرات انقلاب اسلامی به این نتیجه رسیده است که این انقلاب برای ادامه حیات ننگینشان خطرناک است و همیشه به فکر توطئه علیه این انقلاب هستند، پس هرکس در هرکجا به کار و فعالیت مشغول است تفنگش را باید به‌طرف استکبار جهانی نشانه بگیرد و هرکس به فکر دیگری مشغول شود وظیفه خود را انجام نداده است.» رئیس شورای‌عالی دفاع با اشاره به پیروزی‌های به‌دست‌آمده در جبهه‌های جنگ تأکید کرد: «مبادا با مشاهده فتوحات و پیروزی‌های جنگی نفس راحتی بکشیم. ما تا رسیدن به اهداف انقلاب شکوهمند اسلامی راه درازی درپیش داریم و باید از موانع دشواری عبور کنیم.» وی در پایان سخنان خود خطاب به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی گفت: «شما که صف‌شکن هستید همچنان به حرکت خود برای نابودی کامل استکبار ادامه دهید و مطمئن باشید که مردم پشت سر شما هستند.»[۱۴] همچنین به گزارش روزنامه کیهان، رئیس‌جمهور پیش از سفر به استان اصفهان، در گفت‌وگویی با خبرنگاران در شیراز درمورد بازدید از یگان‌های نظامی استان فارس گفت: «در بازدیدی که داشتم وضع یگان‌های نظامی را بسیار خوب یافتم و بحمدالله فرمانده نظامی منطقه در کارش مسلط و آشناست و ازلحاظ آموزش و انضباط، راندمان کار خوب‌است. اگر با همین روند پیش بروند ما استفاده‌های زیادی برای نیروهای مسلح می‌توانیم بکنیم.» وی ضمن اینکه مردم فارس را «خوب و علاقه‌مند و در صحنه» خواند درمورد بازدید از فیروزآباد و عشایر اظهار کرد: «از نزدیک وضع عشایر و محرومیت‌ها را لمس کردم و دولت جمهوری باید برنامه‌ریزی برای عشایر انجام دهد، زیرا کار زیادی صورت نگرفته و برادران و خواهران عشایری بسیار محروم‌اند و ما بایستی کارهای زیربنایی برای رفاه عشایر آغاز کنیم و امید است با یک برنامه‌ریزی دقیق، بهبود نسبی برای عشایر منطقه ایجاد کنیم، چون مسئله عشایر انسانی، اجتماعی و همه‌جانبه به شمار می‌رود و همه مسئولین به‌نحوی با مسائل عشایری کار دارند. باید این مسئله را جدی بگیرند و به وضع تأسف‌انگیز آنها رسیدگی کنند.» آیت‌الله خامنه‌ای در خاتمه یادآور شد: «اگر قرار است به خودکفایی برسیم باید دو کار کنیم یکی زیاد تولید شود و دیگر اینکه کم مصرف کنیم و من موقعی که وضع عشایر و روستائیان را این چنین دیدم ناراحت شدم که چرا عده‌ای در مصرف رعایت نمی‌کنند و زیاده‌روی را پیش گرفته‌اند و کلیه مردم کشور باید از مصرف کاسته و بر تولید کشور بیفزایند.»[۱۵]

گزارش- 870

رئیس مجلس شورای اسلامی اداره کشور را باوجود صرف یک‌سوم بودجه برای نیازهای مختلف مربوط به جنگ "معجزه" خواند. حجت‌الاسلام‌والمسلمین هاشمی رفسنجانی صبح امروز در گردهمایی شوراهای استانی ائمه جمعه سراسر کشور در سخنانی ضمن اشاره به قدرت امروز دنیا ازنظر تبلیغات و ارتباطات جمعی گفت: «دنیا تلاش می‌کند که انقلاب در ایران پا نگیرد و این الگو به جهان نشان داده نشود و جنگ، واقعه‌ای فعلاً اینجاست و لذا در مقابل ما این‌همه جنگ‌ها و ضربه‌ها را به راه انداخته است.» وی افزود: «در سابق، وقتی اختلافات داخلی بین امت ما و ملت‌ها به وجود می‌آمد تا پای یک سفارتخانه، چه انگلستان و چه روسیه به میان می‌آمد همه کنار می‌رفتند و می‌گفتند با قدرت نمی‌توان مبارزه کرد. اکنون هم در دنیا جوری است که وقتی می‌گویند امریکا پشت قضیه است همه می‌زنند کنار. ولی ایران با استقامتش در مقابل تمام ابرقدرت‌ها معیارها را به هم زده و می‌بینیم در لبنان عده‌ای شیعۀ مستضعف پشت دنیا را به لرزه درآورده‌اند و امریکا را درست مانند ببرکاغذی به دنیا معرفی نموده‌اند. لبنان بااینکه قسمت اعظمش را اسرائیل و فالانژها و دیگران گرفته‌اند، ولی یک مشت انقلابی کاری می‌کنند که تمام استعمارگران، در همین ساعتی که من صحبت می‌کنم خود را زیر پوشش شن و ماسه و ماشین‌های زباله زندانی کرده‌اند. کاری که ایران کرده یعنی ایجاد قدرت مستقل مستضعفین و این پشت امپراطورهای جهان را می‌لرزاند.» نماینده امام در شورای‌عالی دفاع همچنین گفت: «امروز خطر برای ابرقدرت‌ها، انفجارهای هوایی است که عده‌ای ازخودگذشته با هلیکوپتر به بزرگ‌ترین قدرت‌ها حمله کنند و او را نابود ساخته، ولو در این راه خود شهید شوند. امروز یک انفجار برای استعمارگران میلیاردها دلار خسارت برمی‌دارد. از طرف دیگر، در افغانستان که اسم و ظاهرش دراختیار شوروی‌هاست و قدرت در دست مردم است خود مردم می‌کارند، درو می‌کنند و خود مردم بدون دولت کشورشان را اداره می‌نمایند.» رئیس مجلس در بخش دیگری از سخنانش به مشکلات اداره کشور باوجود جنگ پرداخت و اظهار کرد: «ما برای انجام کارهای بزرگ باید شهید بدهیم، صف داشته باشیم و مشکلات باشد. اما واقعاً داریم معجزه می‌کنیم که با تمام این مشکلات، نان مردم و آب مردم و راه‌سازی و جاده‌سازی و برق و همه‌چیز روال معمولی و طبیعی خود را طی می‌کند. ما در شرایطی به مردم آب و نان می‌رسانیم که جمعیت 36 میلیونی آنها به 45 میلیون رسیده و 5 الی 6 استان ما به‌کلی ویران و یا نیمه‌ویران است و آن‌وقت گرفتاری ما این است که یک‌سوم بودجه را خرج جنگ می‌کنیم؛ اعم از ارتش و سپاه و بازسازی مناطق جنگی، [مخارج] نیروهای انسانی حاضر در جبهه، جهاد، وسایل نقلیه و مسئله آوارگان، مجموعاً [اگر] یک‌سوم را خرج جنگ نکنیم، خودش تورم را پایین می‌آورد. این مطالب را باید برای مردم گفت. اگر مردم آگاه شوند خیلی بهتر به استقبال مشکلات می‌روند و تحمل می‌کنند.» وی افزود: «حال چرا می‌جنگیم چون جنگ بر ما تحمیل شده است. چرا صلح نمی‌کنیم، به‌دلیل قرآن، به‌دلیل شرف، به‌دلیل اسلام، به‌دلیل حمایت مستضعفین و به‌دلیل حفظ حرمت خون شهدا. اگر ما صلح کنیم صدام می‌ماند و آنها او را مرتب تقویت نموده از او غولی در منطقه می‌سازند که با ما و با همه مستضعفین در هر زمان که خواستند بجنگند. ما الآن تصمیم‌گیرنده هستیم. علاوه‌برآن، برای ما رسالت جهانی اسلام مطرح است. ما مسئول جوانان و ملت مستضعف عراق نیز هستیم و باید آنها را نجات دهیم. اگر ما در این شرایط نامساعد صلح کنیم، تمام انقلاب‌های منطقه شکسته و همه محرومین انقلاب مأیوس می‌گردند. الآن دشمن در جنگ نظامی شکست خورده و فقط درصدد جنگ روانی و اقتصادی و تبلیغاتی است. نباید دوستان ما تحت‌تأثیر جنگ‌های تبلیغاتی و اقتصادی قرار بگیرند و مسئله جنگ فراموش شود که متأسفانه بعضی [تحت‌تأثیر] قرار گرفته‌اند.» حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی ضمن اشاره به اهمیت انتخابات دومین دوره مجلس شورای اسلامی گفت: «در انتخابات باید افرادی انتخاب شوند که مسئله‌های اساسی را فراموش نکنند. تریبون مجلس جای خطرناکی است و ممکن است کسی یک سنگی در چاه بیندازد که جو مسموم ایجاد کند و تا مدتی وقت جامعه را بگیرد. در مجلس بیش از همه، ما افراد متقی و خوب می‌خواهیم. البته تخصص زینت است کسانی باید انتخاب شوند که تقوا و خوبی و بنیه اسلامی داشته باشند، ولی فعلاً سر درنیاورند. مثل افراد متدینی که متخصص نبودند و امروز حتی از متخصصین هم بهتر فعالیت می‌کنند می‌توانند خدمتگزار باشند.»[۱۶]

گزارش- 871

آیت‌الله منتظری ضمن تأکید بر ضرورت دستیابی به صنایع پیشرفته نظامی، گفت ملت ما هرگز از سلاح‌های پیشرفته برای اهداف تخریبی استفاده نخواهد کرد. به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی، سرهنگ سلیمی وزیر دفاع، امروز در قم با آیت‌الله منتظری دیدار و گزارشی از پیشرفت‌های سازمان صنایع نظامی را به اطلاع وی رساند. سپس آیت‌الله منتظری در سخنانی ضمن تقدیر از تلاش‌های کارکنان این سازمان گفت: «گرچه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در صنایع نظامی پیشرفت‌هایی کرده‌ایم، ولی آنچه مهم است و باید بیشتر به آن توجه شود این است که استعدادهای زیادی فعلاً درحال شکوفایی است.» وی افزود: اگر مسئولان این استعدادهای درحال شکوفایی را بیشتر شناسایی کرده و در خدمت انقلاب اسلامی قرار دهند، در آینده نزدیک پیشرفت‌های زیادی در همه ابعاد ازجمله صنایع نظامی به دست خواهیم آورد. آیت‌الله منتظری تأکید کرد: «البته ملت ما به‌خاطر داشتن مکتب و تقوا هیچ‌گاه از سلاح‌های پیشرفته نظامی هدف‌های تخریبی را مانند دیگران تعقیب نمی‌کند، بلکه ما اگر روزی این‌گونه وسایل نظامی را به دست آوریم، هدفمان همان‌طورکه قرآن گفته فقط حمایت از اسلام و محرومین و ترساندن دشمنان اسلام خواهد بود و هرگز برای نابودی بشریت از آنها استفاده نخواهیم کرد.»[۱۷]

گزارش- 872

تهیه گزارشی درباره برنامه پنج‌ساله جمهوری اسلامی ایران برای بازسازی و توسعه کشور، دولت آلمان‌غربی را به مشارکت در طرح‌های اقتصادی ایران امیدوار کرد. خبرگزاری آلمان‌غربی از پاریس در گزارشی، که رادیو کلن نیز در برنامه خبری امروز خود به آن اشاره کرد،* از گزارش محرمانه‌ای خبر داد که اوایل ماه جاری میلادی تسلیم کابینه آلمان‌غربی شد؛ طبق این گزارش، آلمان یکی از 10 کشوری است که ایران به‌عنوان شرکای بازسازی خود انتخاب کرده است. به گفته این خبرگزاری، گزارش مذکور که خلاصه‌ای از یک گزارش 1824 صفحه‌ای است ازطریق «منابع تبعیدی در اروپا» دراختیار آلمان قرار داده شده است. به گزارش خبرگزاری آلمان در این گزارش محرمانه ضمن تشریح «اهداف اساسی بازسازی اسلامی» به یک سرمایه‌گذاری 75 میلیارد دلاری برای بازسازی 4 استان غرب و جنوب‌غربی ایران که در جنگ ویران گردیده، اشاره و پیشنهاد شده است: «یک شرکت بازسازی اسلامی تشکیل شود تا این برنامه جاه‌طلبانه را به کمک کشورهایی که احتمالاً به‌دنبال کسب امتیازات نامناسب نیستند، اجرا کند.» برخی این کشورها عبارت‌اند از: ژاپن، ترکیه، هند، ایتالیا، یوگسلاوی، تایوان، کره شمالی، سوریه، الجزایر و آلمان‌غربی. بر پایه این گزارش «مخارج برنامه جدید بازسازی می‌تواند توسط تخصیص اعتبارات ویژه‌ای از درآمد نفت، وضع مالیات اسلامی درمورد تعدادی از کالاهای مصرفی و وام‌های خارجی از بازار جهانی پول بازار آزاد تأمین شوند. از 32 شهر با این عنوان که احتیاج به بازسازی جزئی یا کامل دارند نام برده شده است. این به معنای ساختن 350 هزار واحد مسکونی و تعمیر و مرمت 120 هزار خانه دیگر است. تعمیر و مرمت هزاران کیلومتر راه اصلی و فرعی همچنین خطوط راه‌آهن نیز در نظر گرفته شده است.» گزارش خبرگزاری آلمان افزوده است: «جنگ ایران و عراق درحدود 1 میلیون و 800 هزار تن را جابه‌جا کرده است، ولی این گزارش می‌گوید که تعداد پناهندگان واقعی جنگ بیش از 500 هزار تن نیست. براساس این گزارش، بقیه پناهندگان به دلایل گوناگون [موطن خود را] ترک کرده و بدون مشکل زیادی می‌توانند منازل خود را بازگیرند. در این گزارش قول داده شده است که دولت ازطریق وام‌های ویژه بدون بهره به تعمیر یا بازسازی منازل مناطق جنگ‌زده کمک خواهد کرد. این گزارش پیشنهاد می‌کند که پالایشگاه آبادان - که زمانی بزرگ‌ترین پالایشگاه جهان بود و اکنون به‌دلیل بمباران‌های عراق ویران شده - در مقیاس بسیار کوچک‌تری بازسازی شده و تنها به‌عنوان یک سمبل، نیاز محلی را برآورده کند. هم‌زمان یک پالایشگاه عظیم جدید نیز باید در قسمت پایین‌تر خلیج [فارس] و به دور از تیررس توپخانه عراق ساخته شود.» گزارش مذکور همچنین بر تکمیل مجتمع پتروشیمی بندر امام خمینی که سازندگان ژاپنی آن را یک «فیل سفید متروکه» توصیف کرده‌اند، اصرار داشته و تأکید بسیاری بر توسعه کشاورزی و گسترش شبکه آبیاری و ایجاد روستاهای خودکفا در مرز عراق دارد. خبرگزاری آلمان در ادامه آورده است: «درآمد ایران از صادرات نفت خام اکنون حدود 22 میلیارد دلار در سال است که تقریباً نیمی‌ از آن صرف جنگ با عراق می‌شود و جمهوری اسلامی برای تأمین مخارج این برنامه بازسازی یا باید جنگ را پایان دهد و یا صادرات نفت را افزون کند.» این خبرگزاری در پایان اعلام کرد: «[این] گزارش که توسط گروه مشترکی از سازمان برنامه [و بودجه]، وزارت کشور و وزارت اقتصاد و دارایی تهیه شده ازسوی ناظران به‌عنوان نشانه مهمی ‌از اینکه رژیم انقلابی توجه بیشتری به توسعه کشور یافته تلقی می‌شود. یکی از این ناظران خاطرنشان می‌سازد که این گزارش نشان می‌دهد که همه در تهران با شعارهای انقلابی راضی شده و اکنون تکنوکرات‌ها می‌خواهند دوباره کارها را به راه اندازند.»[۱۸]

گزارش- 873

اخبار مربوط به انفجارهای روز دوشنبه در کویت همچنان انعکاس گسترده‌ای در رسانه‌های گروهی جهان دارد. به گزارش رادیو اسرائیل، مقامات کویت امروز محدودیت‌‌هایی را که درزمینه ورود و خروج اتباع بیگانه به این امیرنشین وضع کرده بودند، لغو کردند. این محدودیت‌‌ها به‌دنبال انفجارهای اخیر و به‌منظور شناسایی و بازداشت عاملان این حوادث وضع شده بود.[۱۹] همچنین رادیو ریاض گزارش داد عبدالعزیز حسین وزیر مشاور در امور شورای وزیران کویت گفت: «درحال‌حاضر تمایلی برای برگزاری جلسه فوق‌العاده وزیران امور خارجه دولت‌های شورای همکاری برای بررسی وضعیت ناشی‌از وقوع انفجارها در کویت وجود ندارد.» وی افزود: «اوضاع امنیتی در کویت تحت تسلط مأموران امنیتی است و دولت قصد اعلام حالت فوق‌العاده را ندارد.»[۲۰] گزارش خبرگزاری یونایتدپرس از کویت نیز حاکی است: «یکی از اعضای یک گروه بنیادگرا که در ایران پایگاه دارد کامیون حامل مواد منفجره را به داخل سفارت امریکا در کویت هدایت کرد که این خود باعث به‌قتل‌رسیدن 4 تن از اعضای سفارت گردید.» بنا به این گزارش، فرد کشته‌شده - که قبلاً فرماندار کویت از زخمی‌شدن وی خبر داده بود - یکی از اعضای حزب ‌الدعوه الاسلامیه است. این گزارش سپس ادامه داد: «حزب ‌الدعوه خواهان سرنگونی صدام حسین رئیس رژیم عراق بوده و خواستار برقراری یک حکومت جمهوری اسلامی در این کشور می‌باشد.» یونایتدپرس ضمن یادآوری اینکه ایران هرگونه دخالت در انفجارهای کویت را تکذیب کرده است، به نقل از سخنگوی وزارت امور خارجه ایران افزود: «یک چنین اتهاماتی ازسوی امریکا به ایران وارد شده تا از این طریق بتواند به تحقق توطئه‌‌ها و تجاوزاتش در لبنان و خاورمیانه [غرب آسیا] نائل گردد.»[۲۱] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، درپی وقوع انفجارهای اخیر در کویت امروز «کسب اطلاع شد که سفارت پادشاهی سعودی در تهران کلیه روادیدهای ایرانیانی [را] که جهت انجام حج عمره عازم عربستان بودند، لغو کرده و صدور روادید را متوقف ساخته است.»[۲۲] از سوی دیگر، نعیم حداد رئیس مجلس ملی عراق، امروز با ارسال پیامی ‌برای محمد یوسف العدسانی رئیس مجلس کویت، ضمن اظهار همبستگی عراق با مردم کویت تأکید کرد «انفجارها و اقدامات خرابکارانه اخیر که کویت شاهد آن بوده است مجدداً نشان داده است که امنیت و ثبات خلیج [فارس] امری جدایی‌ناپذیر است.» حداد همچنین اضافه کرد که عراق از تمامی‌ نیروی خود برای حمایت از ثبات و امنیت کویت استفاده خواهد کرد تا توطئه جدیدی را که به گفته وی «اهداف توسعه‌طلبانه در سرزمین‌‌ها و همچنین تاریخ و تمدن اعراب دارد» را خنثی کند. رئیس مجلس کویت نیز در پاسخ به این پیام از حداد برای «ابراز احساسات برادرانه، همبستگی درارتباط‌با انفجارها و اقدامات خرابکارانه که توسط یک گروه خائن در نقاط مختلف کشور مهمان‌نواز ... [کویت] صورت گرفت»، تشکر کرد. العدسانی ضمن تأیید اینکه چنین اعمالی با هدف ضربه‌زدن به ثبات و امنیت کویت انجام گرفته، افزود: «ابراز احساسات صادقانه توسط حداد نشانه همبستگی مردم عراق و کویت بوده و بر اراده ما مبنی‌بر مقاومت دربرابر تروریسم و هرگونه تجاوز برعلیه استقلال و اتحاد ما می‌افزاید.»[۲۳] در همین حال، روزنامه کویتی القبس در شماره امروز خود از قابوس پادشاه عمان به‌دلیل ابراز همدردی نکردن با کویت درپی انفجارهای اخیر این کشور، انتقاد کرد. القبس نوشت: «با تشکر از همه کسانی‌که با تماس خود جرائم ننگین انفجارهای کویت را محکوم نمودند؛ ... [ازجمله] رئیس‌جمهور کمور و رهبران کشورهای شورای همکاری و همه دوستان و برادران و حتی بیگانه‌ها.» این روزنامه افزود: «کشور برادر سلطان‌نشین عمان حداقل ازنظر ظاهری هم هیچ‌گونه تماسی نگرفتند.»[۲۴] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، محمد یوسف العدسانی رئیس مجلس کویت، در گفت‌وگویی با مجله الحوادث (چاپ لندن) که در شماره اخیر این مجله درج شده است* در پاسخ به سؤالی درمورد جنگ ایران و عراق هشدار داد که دامنه این آتش‌سوزی بیش از آنچه تصور می‌رفت گسترش یافته و چنانچه همه تلاش‌ها برای خاموش‌ساختن این آتش بسیج نشود، خدای‌ناکرده ممکن است دامنه آن بیش‌ازپیش گسترش یابد. وی همچنین ضمن اشاره به اینکه جهان عرب صحنه آتش‌سوزی‌های مختلفی یکی بعد از دیگری است تصریح کرد: «کمترین این آتش‌سوزی‌ها [درگیری‌ها] بین ما و دشمن اشغالگر [اسرائیل] درگرفت.»[۲۵]

گزارش- 874

در ادامه اظهارنظرهای مقامات غربی درباره دخالت جمهوری اسلامی ایران در انفجارهای کویت، کلود شسون وزیر امور خارجه فرانسه، امروز مدعی شد که «ایران می‌خواهد با انجام عملیاتی نظیر بمب‌گذاری در سفارت‌های فرانسه و امریکا در کویت، کشورهای حوزه خلیج‌فارس را بی‌ثبات نماید.» به گزارش خبرگزاری فرانسه، شسون به اعضای وابسته کمیته امور خارجه مجلس فرانسه گفت: «فرانسه در انتظار حملات بیشتری در کشورهای دیگر حوزه خلیج [فارس] می‌باشد.»[۲۶] خبرگزاری یونایتدپرس از واشنگتن نیز گزارش داد: ویلیام وبستر رئیس اداره آگاهی امریکا، امروز به خبرنگاران یونایتدپرس، آسوشیتدپرس و رویتر گفت که دو هفته قبل این سازمان یک توطئه تروریستی را در یک ساختمان عمومی خنثی کرده‌ است. به گزارش یونایتدپرس، وی درباره این مطلب توضیح بیشتری نداد و گفت این کار «منابع اطلاعاتی دولت را به خطر می‌اندازد. اما شبکه سی‌.بی.‌اس. به نقل از یک منبع مطلع مدعی شد که «توطئه مذکور مبتنی‌بر حمله یک گروه مرتبط با ایران به یک ساختمان عمومی واقع در سیاتل بوده است.» بااین‌حال به گفته وبستر «در این کشور بیش از آنچه موج تروریسم بالا بگیرد، نگرانی از تروریسم افزایش یافته است.» وی افزود: «تشدید اقدامات امنیتی در کاخ سفید و وزارت خارجه ازجمله قراردادن بلوک‌های سیمانی برای جلوگیری از اصابت هر اتومبیل به ساختمان ناشی‌از اطلاعات به‌دست‌آمده راجع به یک سینما بوده است.» بنا به گزارش یونایتدپرس، رئیس اداره آگاهی امریکا «این سینما را نام نبرد و توضیح بیشتری نداد.»[۲۷] از سوی دیگر، به گزارش رادیو بی‌بی‌سی، سعید رجایی‌خراسانی نماینده دائمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل در سخنانی از امریکا به‌دلیل‌ اقدامات نظامی اخیرش در لبنان به‌شدت انتقاد کرد. گزارش این رادیو حاکی است که نماینده ایران در سازمان ملل «طی بیاناتی شدیداللحن ایالات متحده را متهم کرد که علناً در مقام یکی از طرفین درگیر در بحران لبنان قرار گرفته است و افزود که درنتیجه این امر دولت امریکا باید خود را برای گوشمالی‌‌های بیشتر ازجانب مسلمانان لبنان و نیز اقدامات تلافی‌جویانه گسترده‌تری آماده سازد. آقای رجایی خراسانی گفت که نقش افراد ارتش امریکا در سپاه پاسدارانِ صلح در لبنان، چندان تفاوتی با نقش نیروهای شوروی در افغانستان ندارد. نماینده ایران در سازمان ملل همچنین اظهار داشت که دولت شوروی نیز مدعی‌ است که ازجانب یک دولت معتبر و قانونی به افغانستان دعوت شده است. دولتی که بدون حضور نیروهای خارجی قادر به ایستادن بر روی پای خویش نیست. آقای خراسانی چنین ادامه داد که مردم لبنان دیگر برای ایستادگی در مقابل عوامل اختناق تردید نمی‌کنند.» بی‌بی‌سی در بخش دیگری از این گزارش افزود: «آقای خراسانی، ناطق زبردست بوده و به زبان انگلیسی تسلط کامل دارد و در جریان اظهارات خود به‌کرات به زبان عربی از قرآن نقل‌قول می‌کند. وی این سؤال را مطرح کرد که چه کشوری بیشترین تهدید برای جهان محسوب می‌شود، امریکا یا مجموع قربانیان این کشور؛ یعنی لبنان، گرانادا، نیکاراگوئه و کوبا؟ وی همچنین پرسید که خطراتی که جهان را تهدید می‌کند ازجانب چه کسی است، سازمان جاسوسی شوروی یا مجموعه مجاهدین افغان، رژیم پرزیدنت ضیاءالحق در پاکستان و اتحادیه همبستگی در لهستان است؟»[۲۸]

گزارش- 875

امروز در جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات اعضای شبکه مخفی حزب توده جزئیات بیشتری از نحوه ارتباط اعضای این حزب با شوروی فاش شد. صبح امروز محاکمه 6 تن دیگر از اعضای شبکه مخفی حزب توده در دادگاه انقلاب ارتش به ریاست حجت‌الاسلام محمدی ری‌شهری آغاز شد. در این جلسه شاهرخ جهانگیری مسئول شاخه نظامی دریایی - هوایی تشکیلات مخفی حزب توده با تشریح فعالیت خود درزمینه برقراری ارتباط‌ با افسران توده‌ای در نیروهای هوایی و دریایی گفت که یک دوره شش‌ماهه آموزشی و تخصصی را در شوروی درزمینه مشی حزب گذرانده و علاوه‌بر فراگیری فلسفه، اقتصاد، تئوری تاکتیک، تاریخ شوروی و تاریخ جنبش‌های کارگری، عملیات ضدپلیسی را نیز فراگرفته است. این عضو تشکیلات مخفی حزب توده افزود: «در سال 61 در ملاقاتی که به پیشنهاد پرتوی [مسئول تشکیلات مخفی حزب] با کیانوری داشتم وی به من گفت به‌عنوان رابط باید با یکی از مقامات سفارت شوروی تماس برقرار کنم تا در مواقع ضروری که حزب زیر ضربه قرار می‌گیرد و احتمالاً ارتباطش با خارج از کشور قطع می‌شود بتوانیم رابطه رزروی را با سفارت داشته باشیم.» براین‌اساس، وی 3 یا 4 بار با مأموران سفارت شوروی در ایران ملاقات داشته است.*[۲۹]

گزارش- 876

درحالی‌که کشتی‌های جنگی امریکا برای دومین روز متوالی مواضع نیروهای سوری در کوهستان‌های شمال‌شرقی بیروت را هدف گلوله‌باران قرار دادند، رئیس‌جمهور امریکا تأکید کرد نیروهای امریکایی در لبنان درصدد درگیری با سوریه نیستند. گلوله‌باران مواضع سوری‌ها امروز نیز در واکنش به شلیک ضدهوایی سوریه به‌سوی هواپیماهای شناسایی اف14 امریکا ادامه یافت و بنا به اظهارات مقامات رسمی امریکا، تاکنون 71 گلوله توپ به‌سوی مواضع آتشبارهای ضدهوایی سوریه در شمال و شرق پایتخت لبنان شلیک شده است. دراین‌حال مصطفی طلاس وزیر دفاع سوریه تأیید کرد که آتشبارهای ضدهوایی سوریه به‌سوی هواپیماهای شناسایی امریکا که برفراز مواضع نیروهای سوری به پرواز درآمدند، آتش گشودند. وی این پروازها را «تجاوز عمدی جدید امریکا علیه نیروهای سوریه در لبنان» خواند. گزارش کیهان به نقل از منابع دیپلماتیک عرب در دمشق حاکی است فهد پادشاه عربستان سعودی در تماس با حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه از وی خواست «در تلاش برای آرام‌ساختن تشنج روبه تزاید میان دمشق و واشنگتن از حمله به کشتی‌های جنگی امریکا خودداری کند.» بر پایه این گزارش، دونالد رامسفلد فرستاده ویژه رئیس‌جمهور امریکا به غرب آسیا نیز در دمشق با عبدالحلیم خدام وزیر امور خارجه و معاون نخست‌وزیر سوریه دیدار و گفت‌وگو کرد. رامسفلد قبل از ورود به دمشق ضمن دیدار از امان با ولیعهد اردن و ولید جنبلاط رئیس حزب سوسیالیست ترقی‌خواه لبنان ملاقات کرده بود. جنبلاط در این دیدار «لزوم ازسرگیری گردهمایی کنگره آشتی ملی لبنان را مورد تأکید قرار داد.»[۳۰] همچنین پس از هفته‌ها ابهام درمورد بهبود حال حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه، امروز وی با سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان سعودی در دمشق دیدار کرد. رادیو امریکا ضمن اعلام این مطلب خاطرنشان ساخت این نخستین باری است که رئیس‌جمهوری سوریه پس از عمل جراحی آپاندیس با یک شخصیت خارجی دیدار می‌کند.[۳۱] از سوی دیگر، باوجود افزایش تنش‌های نظامی میان امریکا و سوریه در روزهای اخیر، رادیو امریکا گزارش داد رونالد ریگان رئیس‌جمهور امریکا، امروز در یک نشست مطبوعاتی در کاخ سفید گفت: «نیروهای امریکایی در لبنان درصدد درگیری با سوریه نیستند، اما هر زمان ازسوی نیروهای متخاصم مورد حمله قرار گیرند به اقدامات تلافی‌جویانه خود ادامه خواهند داد.»[۳۲] امروز همچنین رادیو لبنان در گزارشی به نقل از منابع مسئول امریکایی اطلاع داد: «ریگان درصدد اجازه‌دادن به نیروهای امریکایی برای بمباران مواضع نیروهای ایرانی در لبنان است.» این رادیو افزود: «ریگان اکنون منتظر دریافت آخرین گزارش‌‌ها از حادثه انفجارهای اخیر کویت و رابطه دولت ایران با حادثه مزبور است.» به گفته رادیو لبنان، «مواضع نیروهای ایرانی در بقاع خود بهترین هدف‌‌های پیش‌بینی‌شده هستند.»[۳۳]

ضمیمه گزارش875: مشروح جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات 6 تن از اعضای شبکه مخفی حزب توده مشروح جلسه محاکمه 6 تن دیگر از اعضای شبکه مخفی حزب توده به نقل از روزنامه کیهان به این شرح است: «صبح دیروز [23/9/1362] محاکمه 6 تن دیگر از اعضای شبکه مخفی حزب جاسوس توده، در محل دادگاه انقلاب ارتش و به ریاست حجت‌الاسلام ری‌شهری آغاز شد. در این جلسه شاهرخ جهانگیری و ناخدا سوم محسن بیدگلی و همافر یکم بهمن حافظی‌نیا ضمن پاسخ‌گویی به سؤالات رئیس دادگاه به دفاع از خود دربرابر اتهامات وارده در کیفرخواست پرداختند. به‌ گزارش خبرنگار ما در این جلسه پس از تلاوت آیاتی چند از کلام‌الله مجید، دادستان انقلاب اسلامی [ارتش]، مشخصات و متن کیفرخواست متهمین را بدین شرح قرائت نمود. موضوع اتهامات: جاسوسی، عضویت در تشکیلات مخفی با هدف براندازی.

• شرح اتهامات متهم ردیف یک (شاهرخ جهانگیری) 1. عضو رده بالای تشکیلات مخفی و مشاور کمیته مرکزی تحت مسئولیت خسرو. (صص 11 و 37) 2. مسئول شاخه هوایی، دریایی تشکیلات مخفی. (ص37) 3. تحت مسئولیت داشتن افرادی به نام‌های شاهین، شایان، همایون و تیمور که هریک از اینان تعدادی نظامی تحت مسئولیت خود داشته‌اند. (صص 37 و 113) 4. تحت مسئولیت داشتن عده‌ای از افسران توده‌ای به اسامی مستعار سهراب، مهاجر، بیژن، جاوید، فرهنگ، سیاوش، عارف، بهمن و تشکیل جلسات در منزل آنها. 5. تلاش جهت جذب نیرو و گسترده‌کردن تشکیلات و دادن رهنمودهای سیاسی، امنیتی به اعضا و تشویق آنها به نفوذ هرچه بیشتر و دادن انواع گزارشات. (ص99) 6. دریافت جدیدترین و دقیق‌ترین اطلاعات نظامی محرمانه از نیروهای تحت مسئولیت خود. (صص 49 و 50 و 101 و 107) 7. موظف‌نمودن اعضای تشکیلات مخفی به دادن حق عضویت و جمع‌آوری آن و از این رهگذر دریافت کمک‌هزینه ماهانه و مبلغ یک‌صد و پنجاه هزار تومان جهت خرید اتومبیل. (ص114) 8. جاسازی اسناد و مدارک درون‌گروهی در منزل خود. 9. دریافت چندین قبضه سلاح از زیردستان خود و تحویل آنها به مسئول کل تشکیلات مخفی. (صص 65 و 66) 10. داشتن ارتباط جاسوسی با اعضای سفارت روسیه در تهران و تبادل اطلاعات. (صص 8 و 37 و 51 و 75 و 76 و 77 و 78 و 80 و 81 و 97) 11. طی نمودن دوره آموزشی به‌مدت 6 ماه در شوروی. (صص 11 و 35) 12. سعی در ایجاد راه‌های فرار برای مسئولین حزب ازطریق افراد تحت مسئولیت خود که دراین‌رابطه اقداماتی انجام گرفته از آن جمله تهیه یک قایق موتوری. (صص 82 و 114) 13. ارتباط با رابط اکثریت جهت انتقال افراد نظامی وابسته به سازمان فدائیان اکثریت به حزب توده و انتقال یافتن یازده نفر اکثریتی به حزب توده از این رهگذر. (ص23)

• شرح اتهامات متهم ردیف2 (ناخدا سوم محسن بیدگلی) 1. عضویت و فعالیت در شبکه مخفی نظامی و تحت مسئولیت حاتمی و هوشنگ با نام مستعار بیژن. (صص 15 و 18) 2. پرداخت حق عضویت ماهانه هزار و جمعاً 12 هزار تومان. (صص 19 و 36) 3. تشکیل جلسات حزبی در منزل خود که در بعضی از آن جلسات کیانوری هم حضور داشته است. (صص 9 و 35 و 36) 4. گزارش دادن از محیط اطراف خود، تظاهر به مذهبی‌بودن و ادامه فعالیت حتی بعد از پیام حضرت امام و تا لحظه دستگیری.

• شرح اتهامات متهم ردیف3 (بهمن حافظی‌نیا) 1. عضویت و فعالیت در شبکه مخفی نظامی با نام مستعار فرهنگ و تحت مسئولیت هوشنگ. (ص20) 2. تشکیل جلسات حزبی در منزل خود و اجرای قرارهای تشکیلاتی. (صص 8 و 18) 3. دادن گزارشات و اطلاعات محرمانه از محل کار خود به تشکیلات و دریافت دوربین مخصوص جهت عکس‌برداری از اسناد و مدارک. (صص 10 و 34 و 43) 4. پرداخت حق عضویت به‌طور متفاوت و جمعاً 24 هزار تومان. (ص47) 5. جذب و معرفی چهار نفر نظامی به تشکیلات با اسامی محمد انصاری، حمید، علی و رشید. (صص 17 و 20 و 43) 6. جمع‌آوری سه قبضه اسلحه ژ3 به اضافه دو قبضه دیگر که اوایل انقلاب سرقت کرده بود و تحویل آنها به تشکیلات مخفی. (ص19) 7. ادامه همکاری حتی بعد از پیام حضرت امام. (ص23)

• شرح اتهامات متهم ردیف4 (صابر ظفرحیدری) 1. عضویت و فعالیت در شبکه مخفی با نام مستعار مهاجر و تحت مسئولیت هوشنگ. (ص5) 2. پرداخت حق عضویت درمجموع دوازده تا سیزده هزار تومان. (صص 6 و 12) 3. اجرای قرارهای تشکیلاتی در خیابان و در منزل خود به‌اتفاق مسئولش. (ص15) 4. معرفی محمدتقی کاوه به تشکیلات. (صص 16 و 35) 5. دادن اطلاعات سیاسی، نظامی به تشکیلات. (صص 21 و 30) 6. دریافت مبلغ پنجاه هزار تومان از حزب به‌عنوان قرض. (ص26) 7. ادامه فعالیت تا لحظه دستگیری. (ص22)

• شرح اتهامات متهم ردیف5 (ناوسروان عباس هاشمی‌نژاد) 1. عضویت و فعالیت در شبکه مخفی نظامی با نام مستعار سپهر تحت مسئولیت سیاوش (حسن صراف‌پور). 2. اجرای قرار و تشکیل جلسه در منزل خود. (ص17) 3. پرداخت حق عضویت به میزان پانصد تومان. (ص20) 4. ادامه فعالیت حتی بعد از پیام حضرت امام و تا لحظه دستگیری. (ص10) • شرح اتهامات متهم ردیف6 (علی‌اکبر میرزایی) 1. عضویت و فعالیت در شبکه مخفی با نام مستعار سهراب و تحت مسئولیت دائی و هوشنگ (صص 32 و 35 و 91) 2. تشکیل جلسات حزبی در منزل خود به‌اتفاق حقیقت، احمدی، بیدگلی، صحافی و همسرانشان که دو بار در این جلسات کیانوری شرکت داشته و در بقیه موارد دائی یا هوشنگ حضور داشته‌اند. 3. پرداخت حق عضویت ماهانه هزار تومان و جمعاً‌ ده هزار تومان با این توضیح که اغلب به‌علت اینکه متهم در تهران نبوده، حق عضویت را همسرش می‌پرداخته است. 4. قبول پیشنهاد مسئول خود دررابطه‌با فراری‌دادن عده‌ای از سران حزب توده به‌وسیله قایق از ایران به یمن که این قضیه بعداً منتفی می‌شود. (ص91) 5. دادن گزارشات و اطلاعات محرمانه از محل کارش به تشکیلات. (صص 90 و 91) 6. ادامه فعالیت حتی بعد از پیام حضرت امام و تا لحظه دستگیری. با عنایت به شرح فوق رسیدگی نهایی به اتهامات هریک از متهمین و صدور حکم شرع درباره هرکدام به‌عنوان محارب و مفسدفی‌الارض و به استناد ماده 199 قانون حدود و قصاص مورد تقاضاست. دادستان انقلاب اسلامی ارتش - اتابکی پس از قرائت متن کیفرخواست توسط دادستان دادگاه انقلاب ارتش، شاهرخ جهانگیری مسئول شاخه نیروی هوایی و دریایی تشکیلات مخفی حزب جاسوس توده به دفاع از موارد مختلف اتهامات خود پرداخت و گفت: برای من شوروی را به‌عنوان سمبل کمک به نهضت‌های آزادی‌بخش مطرح کرده بودند و به این ترتیب من را به‌طرف حزب تا مرحله عضویت گرایش دادند. ... در سال 55، آقای پرتوی به من اطلاع داد که بورسی برای خارج از کشور هست که باید از آن استفاده کنم و درپی آن به آلمان‌شرقی رفتم و در آنجا به درخواست کیانوری برای طی یک دوره شش‌ماهه به اتحاد شوروی رفتم و پس از طی چند دوره کلاس آموزشی و تخصصی دررابطه‌با مشی حزب توده مجدداً به ایران برگشتم. ... پس از پیروزی انقلاب اسلامی که من تمایل به فعالیت در بخش علنی حزب داشتم به سفارش پرتوی که در مخفی‌بودن فعالیت تشکیلات نوید اصرار داشت، به‌مدت یک‌ سال دیگر نیز در تشکیلات مخفی باقی ماندم. در سال 59 تشکیلات افراد نظامی را که جذب حزب شده بودند مستقل کردند و مسئولیت شاخه نیروی هوایی را که یکی از سه شاخه ارتش بود به من واگذار کردند، ولی کار در این قسمت را با مسئولیت هفت همافر توده‌ای آغاز کردم و به‌ترتیب کلیه مسائل نیروی هوایی درارتباط‌با حزب را به من واگذار کردند. متهم گفت: یک سال پیش از دستگیری مسئولیت یک گروه پنج نفره از عناصر نفوذی حزب در نیروی دریایی نیز ازطریق پرتوی به من واگذار شد و چون در نیروی دریایی تشکیلات گسترده‌ای نداشتیم، تشکیلات جداگانه برای آن فراهم نکردند و از همین ایام مسئولیت امور حزب در نیروی دریایی را نیز من به عهده داشتم. وی درمورد چگونگی جابه‌جایی سلاح اعتراف کرد: در سال 58 ماشینی را که سلاح جمع‌آوری‌شده در صندوق عقب آن جاسازی شده بود را برای تخلیه دراختیار پرتوی قراردادیم. متهم گفت: در مدت فعالیتم مجموعاً 55 نفر تحت مسئولیت من بودند که اکثر آنان را همافران و افسران نیروی هوایی تشکیل می‌دادند. وی افزود: از این تعداد 6 یا 7 نفر با من ارتباط داشتند و بقیه افراد نیز ازطریق آنها با من ارتباط برقرار می‌کردند. جهانگیری درمورد نحوه ارتباط با سفارت شوروی گفت: در سال 61 در ملاقاتی که به پیشنهاد پرتوی با کیانوری داشتم؛ وی به من گفت به‌عنوان رابط باید با یکی از مأموران سفارت شوروی تماس برقرار کنم تا در مواقع ضروری که حزب زیر ضربه قرار می‌گیرد و احتمالاً ارتباطش با خارج از کشور قطع می‌شود بتوانیم رابطه ضروری را با سفارت داشته باشیم. وی افزود: کیانوری در این ملاقات تأکید کرد که در ملاقات با مأمور سفارت شوروی هیچ‌گونه حق اظهارنظر ندارم و تنها به‌عنوان رابط باید ارتباط برقرار کنم. جهانگیری گفت: مأموران سفارت در ملاقات‌ها از اسامی مستعار الهام و اکبر استفاده می‌کرده‌اند و من مجموعاً برای 3 یا 4 بار در ملاقات با آنها حامل بسته‌ای ازطرف کیانوری برای سفارت و متقابلاً بسته ازطرف سفارت برای کیانوری بودم که از محتوای آنها مطلقاً اطلاع نداشتم. جهانگیری در پاسخ سؤال رئیس دادگاه که از وی پرسید در شوروی چه دوره‌هایی را می‌گذراندی، گفت: در این مدت در مدرسه بین‌المللی لنین در مسکو بودم که افراد مختلفی از کشور‌های گوناگون در این مدرسه دوره‌های کوتاه و درازمدت درزمینه ایدئولوژی کمونیستی شامل فلسفه، اقتصاد تئوری تاکتیک، تاریخ شوروی و تاریخ جنبش‌های کارگری و همچنین دوره‌های آموزش‌های کارگری و همچنین دوره‌های آموزشی عملیات ضدپلیسی را طی می‌کردند. وی افزود: به هنگام ورود من به مسکو یک مترجم و یک نفر از مسئولان خدمات مدرسه من را به خوابگاه در مدرسه راهنمایی کردند که پس از یک هفته معاینه پزشکی به اتاقی که یک مرد و زن دیگر ایرانی نیز در آن زندگی می‌کرده‌اند، راهنمایی شدم. وی با اشاره به این نکته که نسبت به دو ایرانی دیگر مطلقاً شناخت و آشنایی قبلی نداشته است، گفت: در مدتی که در مسکو بودم برای تماس با خانواده‌ام که فکر می‌کردند من در آلمان هستم ازطریق نامه‌هایی که به آلمان می‌فرستادم و از آنجا به تهران ارسال می‌شد تماس می‌گرفتم که پس از شش ماه به‌علت نگرانی خانواده‌ام به تهران بازگشتم. وی اعتراف کرد: در مدت اقامت در خوابگاه مدرسه بین‌المللی مسکو یک دوره آموزش مبارزه با پلیس را در مدت 3 ماه طی کردم. براساس این گزارش محمدمهدی پرتوی که به‌عنوان شاهد در جلسه دیروز دادگاه حضور داشت در تکمیل توضیحات جهانگیری گفت: سیاست حزب درمورد جمع‌آوری سلاح‌ها یک سیاست ریاکارانه بود و علی‌رغم اینکه تعداد زیادی سلاح اختفا کرده بود با تبلیغات زیاد چند بار اعلام کرد غیرمسلح است و حتی دراین‌زمینه بخشنامه صادر کرد و به اعضای حزب گفت که هرکس با اسلحه دستگیر شود، نفوذی است و از ما نیست و دراین‌زمینه تلاش کرد تا افکار مردم را فریب دهد. همین گزارش حاکی است در ادامه جلسه دیروز [23/9/1362] سپس ناخدا سوم محسن بیدگلی به دفاع از کیفرخواست پرداخت و گفت: ارتباط من با حزب راه خطایی بود که به‌دلیل نشناختن جامعه اسلامی طی کردم. وی افزود: من نسبت به خطاهای خودم آگاهم و به همین دلیل نمی‌توانم دفاعی از خطاهایم بکنم. ... وی در پاسخ سؤالات رئیس دادگاه درمورد نحوه آشنایی خود با تشکیلات حزب جاسوسی توده گفت: قبل از پیروزی انقلاب با حمید احمدی که نظامی هم‌اتاقم بود از منزلمان با کیانوری تماس گرفتیم و به‌دنبال آن و از سال 58 ارتباطم را با حزب برقرار کردم. ... محسن بیدگلی بند 2 کیفرخواست دادستان مبنی‌بر پرداخت حق عضویت ماهانه هزار تومان و جمعاً 12 هزار تومان را تأیید کرد و گفت: این مبلغ را در سال 61 آخرین سال عضویتم در حزب پرداخت کرده‌ام. متهم در پایان دفاعیات خود سایر موارد مندرج در کیفرخواست دادستان ... را پذیرفت و ضمن اظهار ندامت از اعمال گذشته خود از امام امت و امت انقلابی ایران و دادگاه تقاضای عفو و بخشش کرد. همین گزارش حاکی است سپس همافر یکم بهمن حافظی‌نیا متهم دیگر جلسه علنی در مقابل اتهامات خود ... به دفاع از کیفرخواست، دادستان پرداخت. متهم همافر یکم حافظی‌نیا ... گفت: در نوروز سال 58 و به‌دنبال چندین‌بار رفت‌وآمد به خانه یکی از دوستانم که قبلاً در نیروی هوایی خدمت می‌کرد و در سال 56 استعفا داده و به امریکا رفته بود و در آن زمان به‌تازگی از امریکا برگشته بود، بدون اجازه و آگاهی من نام مرا در تشکیلات مخفی حزب ثبت کرده بود و من هم به‌دلیل نداشتن بینش اسلامی و شناخت کافی از مردم عضویت این حزب را پذیرفتم و تحت مسئولیت هوشنگ که همان شاهرخ جهانگیری باشد قرار گرفتم. ... وی سپس با مطرح‌ساختن این ادعا که در آغاز زمستان سال 60 و به‌خاطر فشارهای روحی ارتباط با حزب را قطع کرده و پس از آن برای آگاهی از اینکه نامش از لیست اعضای حزب حذف شده یک بار با رابطش ملاقات نموده اعتراف کرد در طول مدت عضویت در حزب مرتکب تخلفاتی شده است. ... متهم در ادامه اعترافاتش درباره تحویل اسلحه به حزب گفت: در جریان انقلاب 2 قبضه اسلحه از مرکز آموزش‌های نیروی هوایی به دست آوردم. ... انصاری نیز در اوایل آشنایی با من ... سه قبضه ژ3 به من داد ... پس از مدتی چون از نگهداری آنها نگران بودم موضوع را با هوشنگ در میان گذاشتم وی گفت سلاح‌ها را به ما بده تا خودمان آنها را به سپاه تحویل دهیم و من هم 5 قبضه سلاح را تحویل آنها دادم. ... جهانگیری در ادامه جلسه دادگاه درمورد سخنان همافریکم بهمن حافظی‌نیا گفت: نامبرده در اواخر همکاری با حزب دچار فشار روحی بود و بسیار متشنج به نظر می‌رسید. ... ایشان پس از مدتی با حزب قطع رابطه کرد. ... در خاتمه رئیس دادگاه از وی خواست که آخرین دفاع خود را عنوان کند. متهم ضمن اشاره به مدت زمانی که در حزب منفور توده فعالیت می‌کرده و [با بیان اینکه] در این مدت مرتکب اشتباه شده است گفت: بجز این مدت من یک عمر زندگی شرافتمندانه داشتم. ... وی گفت: من در مقابل دادگاه احساس گناه می‌کنم و رأی دادگاه هرچه باشد برای من محترم است. گزارش خبرنگار ما حاکی است با پایان دفاعیات متهمین ناخداسوم بیدگلی و همافریکم بهمن حافظی‌نیا، ظهر دیروز [23/9/1362] جلسه علنی دادگاه پایان یافت و جلسه بعدی به روز شنبه 26 آذرماه موکول شد.»[۳۴]




پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/09/23

  1. سند شماره 68601 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه8 سپاه به فرماندهی کل سپاه، 24/9/1362؛ و- سند شماره 289338 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 24/9/1362؛ و- سند شماره 68923 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 23/9/1362؛ و- سند شماره 362675 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری خوزستان به دفتر نخست‌وزیری، 23/9/1362؛ و- سند شماره 68894 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، 25/9/1362.
  2. سند شماره 68601 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه8 سپاه به فرماندهی کل سپاه، 24/9/1362؛ و- سند شماره 289338 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 24/9/1362؛ و- سند شماره 68923 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 23/9/1362؛ و- سند شماره 362675 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری خوزستان به دفتر نخست‌وزیری، 23/9/1362؛ و- سند شماره 68894 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، 25/9/1362.
  3. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، 25/9/1362، ص4.
  4. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، 25/9/1362، ص4.
  5. سند شماره 362682 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن3) به فرماندهی ژاجا، 24/9/1362؛ و- سند شماره 68921 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 23/9/1362.
  6. سند شماره 356510 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد ناحیه کردستان سپاه به منطقه11 سپاه، 23/9/1362.
  7. سند شماره 362642 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه سلماس به اطلاعات قرارگاه حمزه، 23/9/1362.
  8. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 270، 24/9/1362، ص10، تهران - خبرگزاری فرانسه، 23/9/1362.
  9. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 271، 25/9/1362، ص4، بغداد - خبرگزاری یوگسلاوی، 24/9/1362.
  10. همان، صص 7 و 8، بلگراد - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/9/1362.
  11. همان، صص 28 و 29، استکهلم - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/9/1362.
  12. روزنامه کیهان، 23/9/1362، ص24.
  13. روزنامه کیهان، 24/9/1362، ص18.
  14. روزنامه جمهوری اسلامی، 24/9/1362، ص16.
  15. روزنامه کیهان، 23/9/1362، ص24.
  16. روزنامه جمهوری اسلامی، 24/9/1362، ص16.
  17. روزنامه جمهوری اسلامی، 26/9/1362، ص12.
  18. روزنامه کیهان، 24/9/1362، ص18.
  19. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/9/1362، ص13، رادیو اسرائیل، 23/9/1362.
  20. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/9/1362، ص6، رادیو ریاض، 23/9/1362.
  21. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 270، 24/9/1362، صص 12 و 13، کویت - خبرگزاری یونایتدپرس، 23/9/1362.
  22. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 271، 25/9/1362، ص11، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/9/1362.
  23. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 270، 24/9/1362، صص 29 و 30، کویت - خبرگزاری کویت، 23/9/1362.
  24. روزنامه کیهان، 23/9/1362، ص24.
  25. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 270، 24/9/1362، صص 4 و 5، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 23/9/1362.
  26. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 271، 25/9/1362، ص17، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 24/9/1362.
  27. همان، صص 16 و 17، واشنگتن - خبرگزاری یونایتدپرس، 24/9/1362.
  28. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/9/1362، صص 14 و 15، رادیو بی‌بی‌سی، 23/9/1362.
  29. روزنامه کیهان، 24/9/1362، صص 3 و 19.
  30. همان، ص20.
  31. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/9/1362، ص8، رادیو امریکا، 24/9/1362.
  32. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/9/1362، ص4، رادیو امریکا، 23/9/1362.
  33. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 270، 24/9/1362، ص65، رادیو لبنان، 23/9/1362.
  34. روزنامه کیهان، 24/9/1362، صص 3 و 19.