1366.06.19
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.06.19 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | نوزده شهریور |
| تاریخ شمسی | 1366.06.19 |
| تاریخ میلادی | 10 سپتامبر 1987 |
| تاریخ قمری | 16 محرم 1408 |
گزارش- 705
حكومت عراق در ادامه حملات هوايي خود به مناطق مسكوني و صنعتي كشور، شهرهاي باختران، اسلام‌آباد، درود و جزيره خارك را هدف قرار داد و شهر مريوان را نيز با توپخانه دوربرد گلوله‌باران كرد. در ساعت 9:20 امروز ده فروند هواپيماي عراقي به حريم هوايي شهرهاي باختران، اسلام‌آباد غرب، سرپل ذهاب و گيلان‌غرب تجاوز كردند.[۱] در تجاوز به باختران، مركز فرستنده راديويي شهيد چمران در 17 كيلومتري اين شهر بمباران شد كه به شدت آسيب ديد.[۲] همچنين هواپيماهاي دشمن چند راكت به سوي كارخانه قند اسلام‌آباد و پست برق 63 كيلوواتي در محور اسلام‌آباد غرب ـ سرپل‌ذهاب پرتاب كردند كه در كشت‌زارهاي منطقه فروافتاد و خسارت مهمي در پي نداشت.[۳] روستاي "امير‌آباد" در حومه اسلام‌آباد غرب نيز هدف دو راكت هواپيماهاي عراقي قرارگرفت كه براثر آن، چهار تن شهيد و 45 تن زخمي شدند.[۴] در استان لرستان نيز شهر درود و كارخانه سيمان اين شهر مورد حمله هوايي دشمن قرار گرفت. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، جنگنده‌هاي متجاوز عراق در ساعت 15:49 ضمن تجاوز به حريم هوايي استان لرستان، چند نقطه شهر درود را بمباران كردند. در اين حمله، پنج قسمت از كارخانه سيمان درود و 12 منزل سازماني بمباران شد كه در كارخانه سيمان درود چهار تن شهيد و 30 تن زخمي شدند.[۵] افزون‌بر اين، هواپيماهاي دشمن با تجاوز به حريم هوايي شهرهاي سنندج، مريوان و اهواز ديوار صوتي را برفراز آنها شكستند.[۶] در ساعت 21:30 نيز هواپيماهاي دشمن چند موشك به سوي جزيره خارك شليك كردند كه با آتش پدافند مستقر در منطقه، علاوه‌بر انهدام يكي از موشك‌ها در آسمان، يك فروند هواپيماي مهاجم نيز سرنگون شد. دشمن در اين حمله نتوانست خسارات جاني و مالي وارد آورد.[۷]
گزارش- 706
خبرگزاري جمهوري اسلامي در تفسيري به بررسي اهداف دشمن از حملات اخير خود به مراكز نفتي پرداخت و به مسئولان كشور هشدار داد كه اگر تدابير لازم براي رويارويي با اين حملات اتخاذ نشود، احتمال بروز بحران انرژي در كشور دور از انتظار نيست. در اين نوشتار با اشاره به حمله‌هاي عراق به تأسيسات انتقال نفت‌خام به مبادي صدور نفت و انتقال فرآورده‌ها به مناطق داخلي، آمده است: «رژيم عراق علاوه‌بر آن‌كه در صدد است تا هزينه‌هاي ارزي و ريالي صادرات نفت ايران را بالا برده و منابع تأمين ارز كشور را مسدود نمايد، همچنين تلاش مي‌كند تا فشار اقتصادي را به نحوي وارد آورد كه مردم مستقيماً با آن درگير باشند… تلمبه‌خانه‌هاي "گوره"، "رامهرمز"، "رون"، "تنگه فني"، "رازان"، "پل بابا كوهدشت" و غيره از اواسط مرز جنوبي تا شمال غربي به صورت خطي در فاصله نه‌چندان دوري از مرز ايران و عراق قرار دارند؛ اين تلمبه‌خانه‌ها كه تغذيه‌كننده پالايشگاه‌هاي داخلي‌اند، شديدترين حملات هواپيماهاي عراقي را تحمل كرده‌اند… سال گذشته بيش‌تر حملات هواپيماهاي عراقي متوجه تلمبه‌خانه‌ها و پالايشگاه‌هاي نقاط مختلف كشور بود و بحران نفتي در داخل در دو مرحله به صورت حاد جلوه‌گر شد و دولت را واداشت براي مقابله با بحران به‌وجود آمده و تأمين حداقل نياز سوختي، به جيره‌بندي نفت، گازوييل و بنزين اقدام كند، ولي در حال حاضر به‌دليل قرار داشتن پالايشگاه‌ها در مركز كشور و وجود پدافند قوي، عراق از حملات پي‌درپي به پالايشگاه‌ها صرف‌نظر كرده و به مراكزي كه خوراك‌دهنده اين مراكز هستند، آسيب مي‌رساند…» اين گزارش در خصوص بروز بحران نفتي در داخل كشور چنين هشدار داده است: «خسارات وارده به [تلمبه‌خانه] گوره به حدي است كه تعمير و بازسازي آن مدت‌ها طول خواهد كشيد و هزينه سنگيني در برخواهد داشت… و اگر با حملات عراق به درستي مقابله نشود، بروز بحران سوختي در ماه‌هاي آينده به خصوص در فصل زمستان دور از انتظار نخواهد بود، بحراني كه در صورت تحقق، احتمالاً از ابعاد وسيع‌تر و تأثيرات منفي بيش‌تري برخوردار خواهد بود.»[۸]
گزارش- 707
به تلافي حملات عراق به مناطق مسكوني و تأسيسات اقتصادي كشورمان، آتش‌بارهاي سنگين ارتش و سپاه، تأسيسات اقتصادي و نفتي بصره را گلوله‌باران كردند. تأسيساتي كه در اين گلوله‌باران آسيب ديدند عبارت‌اند از تأسيسات پتروشيمي "ابوالخصيب"، مخازن ذخيره سوخت "الزبير"، تأسيسات نفتي "الرميله"، پايگاه دريايي بصره، كارخانه كبريت‌سازي و پايگاه دريايي "ام‌القصر"، كارخانه برق "الحارثه"، پل نظامي "گرمه علي"، پل ارتباطي "القرنه"، كارخانه آلومينيوم‌سازي و پادگان آموزشي "محمد‌القاسم" بصره.[۹] سخنگوي ستاد تبليغات جنگ اعلام كرد: «جمهوري اسلامي ايران به احترام سفر دبيركل سازمان ملل به تهران، از آخرين ساعات امروز عمليات مقابله به مثل خود را عليه تأسيسات صنعتي و اقتصادي عراق متوقف كرد.» وي افزود: «اين در حالي است كه رژيم عراق هم‌چنان به حملات خود عليه مناطق مسكوني، تأسيسات اقتصادي ايران و اهداف دريايي خليج‌فارس ادامه مي‌دهد.»[۱۰]
گزارش- 708
پس از چند روز توقف حمله به كشتي‌ها در خليج‌فارس و با آغاز حملات هواپيماهاي عراقي به منابع نفتي و مجتمع‌هاي صنعتي و مسكوني، اوايل بامداد امروز يك فروند نفت‌كش 230 هزار تني به نام "هيون" هدف حمله قايق‌هاي تندرو قرار گرفت. اين نفت‌كش كه با پرچم "قبرس" حركت مي‌كرد، در نزديكي جزيره "ابوسفير" در غرب دوبي هدف واقع شد.[۱۱] ناخداي كشتي در گفت‌وگو با راديو بي.بي.سي. چگونگي حمله قايق‌هاي تندرو را چنين تشريح كرد: «نفت‌كش حدود صد كيلومتري غرب دوبي در حركت بود كه از جانب ايران به مدت بيست دقيقه بدون وقفه هدف حملات موشكي و رگبار مسلسل قرار گرفت. در نتيجه اين حمله، بر بدنه كشتي صدمه وارد آمد و حفره‌هاي عميقي در آن ايجاد شد؛ بر روي هواكش نفت‌كش نيز آثار گلوله بر جاي مانده است اما هيچ‌گونه تلفات جاني به بار نيامده و صدمه وارده بر نفت‌كش نيز برخلاف ظاهر آن، چندان جدي نيست.»[۱۲] كشتي‌هاي مينروب فرانسه وارد خليج‌فارس شدند و عمليات مين‌روبي را آغاز كردند. خبرگزاري رويتر در اين باره گزارش داد: «دو مينروب فرانسوي در دهانه ورودي خليج‌فارس همراه با يك فروند كشتي حمايتي به جمع‌آوري مين مشغول‌اند.»[۱۳] خبرگزاري بحرين نيز به نقل از منابع رسمي نيروي دريايي اين كشور اعلام كرد: «نيروهاي دريايي بحرين يك مين غوطه‌ور در آب‌هاي ساحلي بحرين را كشف نموده و آن‌را خنثي كردند.»[۱۴]
گزارش- 709
شركت‌هاي بيمه دريايي براي جبران خسارت‌هاي وارده به كشتي‌هاي بازرگاني در خليج‌فارس، تاكنون بيش از يك ميليارد دلار پرداخت كرده‌اند. روزنامه اقتصادي "سوله" چاپ ايتاليا، در شماره امروز خود در ادامه اين خبر افزوده است: «از آغاز جنگ عراق و ايران بيش از 350 فروند كشتي تجاري بر اثر حملات طرفين آسيب ديده‌اند و تنها تا دسامبر 1986 (دي‌ماه 1365) 110 فروند كشتي از رده خارج شده‌اند.» اين روزنامه سپس نوشته است كه شركت‌هاي بيمه بابت 72 كشتي بازرگاني كه در آب‌هاي "اروندرود" راكد مانده‌اند نيز معادل 450 ميليون دلار غرامت پرداخت كرده‌اند. طبق همين گزارش، هفتم تا سيزدهم شهريور ماه جاري يكي از بدترين دوران براي شركت‌هاي كشتي‌راني بوده‌است، زيرا در اين مدت يازده فروند نفت‌كش و چهار كشتي باربري با موشك يا سلاح‌هاي عادي هدف قرار گرفته‌اند. به نوشته اين روزنامه، از مرداد ماه سال 1365 تا مرداد امسال، 118 كشتي كه به هيچ كدام از دو كشور درگير تعلق نداشته‌اند، متحمل خسارات شده‌اند. اين روزنامه سپس اعلام كرده‌است كه بيش‌ترين حملات در طول جنگ، به كشتي‌هاي ايراني شده است. طبق آمار اين روزنامه، از آغاز جنگ تا نيمه اول مرداد ماه سال جاري شمار كشتي‌هايي كه با پرچم ايران مورد حمله عراق قرار گرفته‌اند 64 فروند بوده است و پس از ايران به ترتيب "ليبريا" با 53 فروند، "قبرس" با 36 فروند و كويت با 11 فروند قرار دارند.[۱۵]
گزارش- 710
"جيواني گوريا" نخست‌وزير ايتاليا، در نخستين مرحله از سفر به كشورهاي اروپايي به منظور جلب موافقت اين كشورها با اعزام نيرو به خليج‌فارس، وارد اسپانيا شد و با "فيليپ گونزالس" نخست‌وزير اين كشور ديدار و گفت‌وگو كرد. در اين ديدار نخست‌وزير اسپانيا با وجود مخالفت قبلي اين كشور با اعزام رزم‌ناو به خليج‌فارس، از تصميم ايتاليا در اين مورد پشتيباني كرد. راديو امريكا با توجه به سخنان وي، گفت: «اسپانيا قصد ندارد كشتي‌هاي خود را به منطقه اعزام دارد اما دولت او موضع ايتاليا را درك مي‌كند.»[۱۶] نخست‌وزير ايتاليا در مصاحبه با تلويزيون اسپانيا، در دفاع از تصميم دولت خود، گفت: «ما شاهد بوده‌ايم كه اوضاع دگرگون شده و شليك گلوله‌ها آغاز گشته است. كشتي‌هايي كه پرچم ايتاليا را با خود حمل مي‌كنند و نيز ديگر كشورها نيز در معرض خطر قرار دارند و به همين خاطر تصميم به اعزام يك ناوگان دريايي، نه مينروب گرفتيم تا از كشتي‌هايي كه حامل پرچم ما هستند، حفاظت كنند. به‌طور كلي فكر نمي‌كنم كه ميان موضع اخير ايتاليا و تلاش‌هاي ديپلماتيك اين كشور براي رسيدن به يك راه‌حل نهايي و برقراري آتش‌بس ميان دو كشور درگير، تناقضي وجود داشته باشد و اگر به اين راه حل درست دست نيابيم، امكان كاهش تشنجات در اين منطقه بسيار آشفته، مشكل خواهد بود.»[۱۷]
گزارش- 711
حجت‌الاسلام والمسلمين هاشمي رفسنجاني نماينده امام در شوراي عالي دفاع، در پايان نشست شوراي عالي پشتيباني جنگ و در آستانه سفر دبيركل سازمان ملل به تهران، مواضع جمهوري اسلامي ايران را در مورد قطع‌نامه 598 و اعزام كشتي‌هاي مينروب از هلند و ايتاليا به خليج‌فارس، تشريح كرد. وي با اشاره به جهت‌گيري‌هاي ناعادلانه شوراي امنيت در برابر جنگ تحميلي، در مورد قطع‌نامه 598 گفت: «جمهوري اسلامي ايران قطع‌نامه 598 را به طور كلي رد نكرده است. در اين قطع‌نامه نكات مثبتي ديديم و حاضر شديم پيرامون آن مذاكره كنيم. براي نخستين‌بار در اين قطع‌نامه صحبت از شناسايي متجاوز و محكوم دانستن حملات شيميايي، حمله به نقاط مسكوني، حمله به كشتي‌ها و ديگر موارد به ميان آمده است. اما نكته منفي اين قطع‌نامه آن است كه مي‌گويد به محض شروع مذاكره و پيش از شناسايي متجاوز و محاكمه آن، آتش‌بس اعلام شود، و ما اين بند را قبول نداريم.» آقاي هاشمي رفسجاني در مورد اعزام كشتي‌هاي مينروب از هلند و ايتاليا به خليج‌فارس، گفت: «حضور مين‌روب‌هاي هلند و ايتاليا در خليج‌فارس به خودي خود مسئله‌اي ايجاد نمي‌كند چون قصد اعلام شده آن، جنگ نيست اما از آنجا كه اين تعداد مينروب در خليج‌فارس لزومي ندارد، اين اقدامات بيش‌تر صورت نمايشي به‌خود مي‌گيرد. اگر بيش از اين تعداد هم اين كشورها مينروب به خليج‌فارس اعزام كنند، تا ما نخواهيم، كار مين‌روبي موفق نخواهد بود زيرا مين را پس از عبور هر كشتي مي‌توان دوباره در آب شناور ساخت و بعضي از انواع مين‌ها را اصولاً نمي‌توان پيدا كرد.» وي افزود: «اين كشورها ابتدا از امريكا انتقاد مي‌كردند اما اكنون تحت فشار، پذيرفته‌اند كه در اين كار شركت كنند.» وي با اشاره به اعلام آمادگي ژاپن براي اعطاي كمك‌هاي مالي به عمليات ناوگان امريكا در خليج‌فارس، آن‌را ناشي از فشارهاي امريكا دانست و گفت: «اين دولت‌ها ملت‌هاي خود را فريب مي‌دهند و از نظر ما حضور آنان در خليج‌فارس تأثير زيادي ندارد اما از نظر مواضع جهاني، اين اقدامات از ديدگاه ما بي‌تأثير نيست.»[۱۸] دكتر كمال خرازي سرپرست ستاد تبليغات جنگ، در گفت‌وگو با هفته‌نامه آلماني "زايت" به پرسش‌هاي نشريه پاسخ داد. پرسش‌ها در اين موارد بودند: رويارويي با امريكا، حضور تدريجي انگلستان و فرانسه در منطقه، قطع‌نامه شوراي امنيت، صدور انقلاب اسلامي به كشورهاي حاشيه جنوبي خليج‌فارس و فاجعه كشتار حجاج بيت‌الله‌الحرام. دكتر خرازي با اشاره به حضور 41 ناو جنگي و بيست هزار سرباز امريكايي در خليج‌فارس گفت: «شايد از نظر جنگ كلاسيك ما از امريكا ضعيف‌تر باشيم ليكن از روش‌ها و امكاناتي برخورداريم كه در صورت به كارگيري، امريكايي‌ها از ما پايين‌تر خواهند بود.» وي افزود: «افزايش تعداد كشتي‌هاي امريكايي در منطقه، به معناي وجود هدف‌هاي بيش‌تر براي حمله در خليج‌فارس است. اگر ما قصد داشته باشيم واكنش نشان دهيم، مطمئناً حمله به چهل و يك كشتي آسان‌تر از حمله به يك يا دو كشتي است.» سرپرست ستاد تبليغات جنگ در مورد اعزام كشتي جنگي از انگلستان و فرانسه به خليج‌فارس، گفت: «براي ما فرقي نمي‌كند و جمهوري اسلامي ايران در مقابل هر كشوري كه حمله كند، از خود دفاع خواهد كرد.» اين نشريه آلماني سپس اين مطلب را مطرح كرد كه كويت از جانب ايران احساس خطر مي‌كند و كشورهاي عرب منطقه همواره از صدور انقلاب اسلامي به كشورشان وحشت داشته‌اند. آقاي خرازي در اين باره گفت: «اگر اين كشورها فكر مي‌كنند انقلاب اسلامي به معني خطري براي آنهاست، در اشتباه‌اند. ما قصد نداريم ايده‌هايمان را به زور به اين كشورها تحميل كنيم ولي اين‌كه بسياري از مردم در اين كشورها تحت نفوذ و تأثير انقلاب اسلامي قرار دارند، امري كاملاً عادي است.» دكتر خرازي تأكيد كرد: «تا زماني كه كشوري به ما حمله نكرده است، ما در امور آن كشور دخالت نخواهيم كرد.»[۱۹]
گزارش- 712
پرز دكوئيار دبيركل سازمان ملل متحد، به هنگام عزيمت به منطقه، در يك مصاحبه مطبوعاتي در نيويورك چشم‌انداز مأموريت صلح در جنگ ايران و عراق را تشريح كرد. وي با تأكيد بر اين موضوع كه هر دو طرف به هنگام ديدار وي از منطقه، درگيري را متوقف خواهند كرد، گفت: «اگر من مطالبي را كه از هر دو طرف شنيده‌ام، باور كنم، بايد اميدوار باشم.» وي افزود: «هر دو طرف قول داده‌اند درباره اجراي قطع‌نامه مذاكره كنند… » از وي سؤال شد كه آيا تاكنون قولي از ايراني‌ها دريافت كرده‌است مبني‌بر اين‌كه آتش‌بس را ـ كه در قطع‌نامه به عنوان گام نخست خواسته شده است ـ اجرا خواهند كرد؟ وي در پاسخ گفت: «آنها مفهومي از يك آتش‌بس را قبول كرده‌اند و ما به تهران مي‌رويم تا دريابيم منظورشان از آتش‌بس چيست.» دبيركل سازمان ملل متحد با اشاره به افزايش حملات هوايي عراق به كشتي‌ها در خليج‌فارس و مراكز صنعتي ـ كارگري ايران، گفت: «من خيال مي‌كنم تاكنون عراقي‌ها در رابطه با بعضي فعاليت‌هاي نظامي پيش‌قدم بوده‌اند ولي اين فعاليت‌هاي نظامي عراق، عليه درخواست شوراي امنيت نيست، زيرا اين درخواست آتش‌بس براي زماني است كه من در منطقه خواهم بود.» پرز دكوئيار در مورد افرادي كه قرار است در تهران با آنها ديدار كند، گفت كه وي در تهران با آقاي خامنه‌اي، حجت‌الاسلام والمسلمين هاشمي رفسجاني رييس مجلس، ميرحسين موسوي نخست‌وزير، و علي‌اكبر ولايتي وزير امورخاجه ديدار و گفت‌وگو خواهد كرد. وي سپس گفت: «اين چهار نفر طرف صحبت من خواهند بود و انتظار دارم در بغداد پرزيدنت صدام حسين و طارق عزيز وزير خارجه [عراق] را ملاقات كنم.»[۲۰] "محمد مهدي آخوندزاده"، كاردار ايران در انگلستان، در آستانه سفر دبيركل سازمان ملل به منطقه، در مصاحبه‌اي با راديو بي.بي.سي، درباره پايان جنگ و قطع‌نامه شوراي امنيت گفت: «ما به عنوان قرباني اين جنگ تحميلي حق داريم راجع به چگونگي پايان دادن آن، حرف بزنيم. ايران به خاوير پرز دكوئيار اعلام خواهد كرد كه سازمان ملل بايد متجاوز را معرفي كند. به محض اين‌كه اين كار انجام شد، مي‌توانيم در مورد موضوعات ديگر صحبت كنيم.» وي افزود: «امريكا سعي دارد از قطع‌نامه شوراي امنيت سوء استفاده كند و ايران را زير فشار قرار دهد ولي ايران هيچ‌گونه فشار و تهديدي را نخواهد پذيرفت.»[۲۱] راديو بي.بي.سي. در تفسيري تحكم‌آميز از مأموريت دبيركل سازمان ملل متحد به منطقه، آن‌را فرصت جديدي براي جمهوري اسلامي ايران خواند و گفت: «امريكا و ساير كشورهاي غربي عضو شوراي امنيت از روي ناچاري آن را پذيرفته‌اند. كاسه صبر ابرقدرت‌ها لبريزشده و به نظر نمي‌رسد كه براي ايران ديگر جايي براي بحث و گفت‌وگو باقي مانده باشد. در قطع‌نامه 598 شوراي امنيت به تعيين مسئوليت آغازگر جنگ اشاره شده است كه مي‌توان آن را مورد ارزيابي قرار داد، اما قبل از هرگونه اقدامي در اين زمينه، ايران مي‌بايد نخست برقراري آتش‌بس را مورد قبول قرار دهد….» بي.بي.سي. افزود: «اگر آقاي پرز دكوئيار در مأموريت خود به هيچ‌گونه نشانه مثبت و شرايط قابل قبولي براي برقراري آتش‌بس دست نيابد، آن‌گاه ممكن است ايران با يكي از جدي‌ترين دوران انزواي ديپلماتيك در تاريخ انقلاب خود روبه‌رو شود. در حال حاضر سؤالي كه مطرح مي‌شود اين است كه آيا دولت ايران به آن اندازه از قدرت برخوردار است كه بتواند به قطع‌نامه شوراي امنيت پاسخ منفي داده و با عواقب آن كه از جانب جامعه بين‌المللي اعمال خواهد شد، روبه‌رو شود؟ يا داراي قدرت كافي براي دادن پاسخ مثبت و روبه‌رو شدن با نتايج آن در داخل كشور است يا خير؟»[۲۲] اين راديو درباره درخواست ايران يعني مجازات عراق به دليل آغازكردن جنگ، گفت: «ايران مي‌خواهد كه رهبران عراق به خاطر آغاز [كردن] جنگ، مجازات شوند و عراق به خاطر استفاده از سلاح‌هاي شيميايي محكوم گردد اما امريكا و شوروي، هيچ‌يك حاضر به محكوم ساختن عراق و بررسي تقاضاهاي ايران نيستند.»[۲۳]
گزارش- 713
خبرگزاري آسوشيتدپرس به نقل از يك مقام امريكايي گزارش داد: «امريكا از حمايت شوروي و چين در تحريم جهاني اسلحه عليه ايران در صورت مخالفت با قطع‌نامه آتش‌بس، مطمئن است.» وي (مقام امريكايي) گفته است: «به نظر من دورنماي مثبتي در مورد كسب رأي تأييد اين دو كشور وجود دارد. قطع‌نامه تحريم تسليحاتي در شوراي امنيت تصويب خواهد شد هر چند احتمالاً تصويب آن به اتفاق آرا نباشد.»[۲۴]
گزارش- 714
"مركز مطالعات صلح دانشگاه برادفورد" انگليس در مقاله‌اي توان نيروهاي امريكايي حاضر در خليج‌فارس و سطوح مختلف حمله به ايران را بدون اشاره به توان دفاعي و تهاجمي جمهوري اسلامي، مورد بررسي قرار داد و نوشت: «نيروهاي دريايي امريكا در خليج[فارس] اكنون قدرت حمله به ايران ـ از بمباران سواحل آن توسط نيروي دريايي تا حملات موشكي از ناوگان جنگي به هدف‌هاي داخلي آن كشور را دارند. محدودترين عمليات نظامي امريكا مي‌تواند حمله به هدف‌هاي ساحلي به خصوص پايگاه‌هاي نيروي دريايي، هم‌چون بنادر، باشد. در تمام اين حملات ممكن است از هواپيماهاي مستقر در ناوهاي جنگي استفاده شود، يا ممكن است با توپ‌هاي 406 ميلي‌متري رزم‌ناو "ميسوري" گلوله‌باران شود.» در اين گزارش آمده است: «خطر از دست دادن خود هواپيما در اين نوع حمله‌ها و در نتيجه، مسئله گروگان گرفته‌شدن خلبان آن، كم است زيرا دفاع هوايي ايران ضعيف است … امكان سومي هم وجود دارد و آن استفاده از موشك‌هاي متعارف "تام‌هاوك" از ناو جنگي ميسوري و ناوشكن "بانكر هيل" است. در حالي كه موشك‌هاي متعارف رزم‌ناوها خيلي مخرب نيستند، اما دقيق‌اند و براي هدف‌هاي اقتصادي و صنعتي كوچك مناسب مي‌باشند.»[۲۵] راديو كلن در تفسيري از اوضاع خليج‌فارس، به مقايسه موقعيت دو ابرقدرت، به‌ويژه شوروي، در منطقه پرداخت: «سياست‌هاي شوروي در قياس با سياست‌هاي امريكا در خليج‌فارس، از يك امتياز مهم برخوردار است. شوروي مي‌تواند در هر دو طرف [جنگ] نفوذ كند و عواملي را براي وارد آوردن فشار مورد استفاده قرار دهد. كمبودهاي مربوط به مناسباتش با رهبري ايران و از دست دادن هرگونه نفوذ خود در تهران را از طريق استقرار تعداد بي‌شماري از كشتي‌هاي جنگي خويش در منطقه خليج‌فارس برطرف كند. شوروي با نفوذي كه در دو سوي سواحل خليج‌فارس دارد مي‌تواند مرحله به مرحله نقش يك قدرت برقراركننده نظم و ميانجي‌گر را در اين منطقه عهده‌دار گردد…. در يك مورد نظرات دولت‌هاي آلمان فدرال و شوروي شبيه يكديگرند: آلمان همانند شوروي مايل نيست اين نكته را بپذيرد كه از طريق عدم توجه ايران به درخواست شوراي امنيت سازمان ملل در مورد برقراري آتش‌بس، روند ميانجي‌گري سياسي پايان يابد…. البته در اين جا نقطه‌نظرهاي مشترك آلمان فدرال و شوروي در مورد جنگ ايران و عراق پايان مي‌يابد. وزير خارجه آلمان، "هانس ديتريش گنشر" بارها صريحاً تأكيد كرده كه آلمان و جامعه اقتصادي اروپا زماني قادر خواهد شد براي غلبه بر بحران خونين در منطقه خليج‌فارس گام‌هاي مؤثري بردارند كه در خود آن منطقه طرح‌هاي ابتكاري قابل اجرا براي نيل به صلح عنوان شود. البته انتظار نمي‌رود كه در يك آينده نزديك، چنين طرح‌هايي عنوان گردند…. امريكا با اعزام تعداد زيادي از كشتي‌هاي جنگي خود به آن منطقه در نظر دارد تا كمبودهاي خود را بر طرف سازد و در اين شرايط و اوضاع پيچيده، شوروي توانسته امكانات خود را براي توسعه نفوذ خود در منطقه خليج‌فارس، به‌دست آورد.»[۲۶]
گزارش- 715
"صباح الاحمد" وزير خارجه كويت كه در رأس هيئتي سياسي از طرف "اتحاديه عرب" در مسكو به سر مي‌برد، گفت: «در مذاكرات با مقامات شوروي، با تفاهم كامل، تمام مسائل مربوط به جنگ ايران و عراق به‌ويژه قطع‌نامه اخير شوراي امنيت مورد بررسي قرار گرفت.» وي افزود: «هيئت اتحاديه عرب در مذاكرات خود با مقامات شوروي احساس كرد كه طرف مقابل (شوروي) مواضع اعراب را براي خاتمه دادن به جنگ عراق و ايران و اجراي قطع‌نامه اخير شوراي امنيت، درك مي‌كند.» شيخ صباح الاحمد درباره ديدار با "شوارد نادزه" وزير خارجه شوروي نيز گفت: «در اين ملاقات درباره چگونگي اجراي قطع‌نامه اخير شوراي امنيت بحث شد و وزير خارجه شوروي گفت كشورش به اين قطع‌نامه و اجراي آن اميدهاي زيادي بسته است.»[۲۷] خبرگزاري رويتر نيز به نقل از منابع ديپلماتيك عرب گزارش داد: «شوروي در پيامي كه به "لاريجاني" تسليم كرد، اكيداً از ايران خواسته است تا زمينه موفقيت مأموريت صلح خاوير پرز دكوئيار را فراهم سازد. هيئت اتحاديه عرب اطمينان يافته است كه كرملين جداً خواستار پايان يافتن هرچه سريع‌تر جنگ ايران و عراق است، اگر چه شوروي در حال برقراري روابط نزديك‌تر با ايران است ولي با اين حال مسكو با نظر اتحاديه عرب مبني‌بر اين‌كه پايان دادن به جنگ خليج‌فارس از اولويت منطقه‌اي برخوردار است، موافق است.»[۲۸]
گزارش- 716
يك هيئت سياسي عراق كه براي ديدار با مقامهاي چين به اين كشور سفر كرده است، اعلام كرد كه موضوع فروش موشك‌هاي چيني به ايران را مطرح نخواهد كرد. خبرگزاري فرانسه به نقل از يك منبع ديپلماتيك عراقي گزارش داد: «هيئت عراقي كه به چين سفر كرده است مسئله سلاح‌هاي چيني را كه تهران در اختيار دارد، مطرح نخواهد ساخت زيرا پكن به‌طور مرتب فروش مستقيم اسلحه به ايران را تكذيب كرده است.»[۲۹]
گزارش- 717
وزارت خارجه امريكا با ارسال نامه‌اي تهديدآميز به دولت ليبي، اين كشور را از تحويل مين‌هاي دريايي ساخت شوروي به جمهوري اسلامي ايران بر حذر داشت. "تانس‌بك" سخنگوي وزارت خارجه امريكا گفت: «واشنگتن به ليبي هشدار داده است كه در پي دريافت سلاح‌هاي شيميايي از ايران در ازاي تحويل مين‌هاي دريايي پيش‌رفته، نباشد.» تانس‌بك افزود: «واشنگتن در پيام‌هايي به ليبي كه از طريق طرف‌هاي ثالث تسليم شده، به‌طور جدي مواضع خود را در اين مورد ابراز كرده است.»[۳۰] شبكه تلويزيوني اي.بي.سي. امريكا نيز در توضيح اين خبر گفت: «منابع جاسوسي امريكا ماه گذشته متوجه شدند كه "قذافي" رهبر ليبي، قصد دارد مين‌هاي پيچيده ساخت شوروي را جهت استفاده در خليج‌فارس در اختيار ايران قرار دهد. اين مدل مين‌ها داراي توانايي خنثي ساختن اقدامات مين‌يابي مي‌باشد.» اين تلويزيون ادعا كرد: «قرار بود ايراني‌ها در مقابل، به ليبي تسليحات كشنده شيميايي جهت استفاده در جنگ ليبي با چاد تحويل دهند.» در حالي‌كه دولت امريكا به اين گزارش تلويزيوني و ادعاهاي دولت چاد مبني‌بر استفاده ليبي از سلاح‌هاي شيمايي، استناد مي‌كند، شبكه تلويزيوني اي.بي.سي. امريكا در پايان گزارش خود افزود: «علي‌رغم اين كه امريكا نسبت به اهداف ايران و ليبي از معامله مين در مقابل سلاح شيميايي آگاه مي‌باشد، اما نمي‌داند كه آيا چنين معامله‌اي اصلاً به وقوع پيوسته است يا خير؟ مقامات دولت ريگان اميد دارند كه اين معامله در نتيجه اخطارهاي آنها به ليبي، متوقف شده باشد.»[۳۱] در پي اعتراض امريكا به ليبي، "نيويورك تايمز" ادعا كرد كه دولت شوروي نيز يادداشت اعتراض‌آميزي را تسليم ليبي كرده است. اين روزنامه به نقل از مقامهاي دولتي امريكا نوشت: «دولت شوروي مخالف انتقال تأييد نشده تجهيزات نظامي روسي به ايران مي‌باشد و به امريكا خبر داده كه مخالفت خود را به اطلاع ليبي رسانده است.»[۳۲] وزير خارجه ليبي در نامه‌اي به رييس شوراي امنيت، با بي‌اساس خواندن اتهامات امريكا، نوشته: «مايل هستم به اطلاع شما برسانم كه در تاريخ 30 اوت (8 شهريور) دولت ليبي نامه‌اي از امريكا دريافت داشته كه در آن اتهاماتي بي‌اساس به دولت ليبي مبني‌بر تأمين مين و اسلحه براي جمهوري اسلامي ايران نسبت داده‌اند. همچنين در اين نامه تهديد آميز، توسل به زور و تجاوز عليه جماهيري ليبي عنوان شده است.» در اين نامه با اشاره به جريان "مك فارلين" تأكيد شده است: «ايالات متحده كه مدعي داشتن تمايل به خاتمه جنگ ايران و عراق مي‌باشد، بايستي قبل از هر كاري تحويل اسلحه و ارائه اطلاعات به طرف مخاصمه را كه به نبرد دامن مي‌زند، قطع كند.»[۳۳]
گزارش- 718
وزيران نفت كشورهاي توليدكننده نفت، "اوپك"، امروز در "وين" تشكيل جلسه دادند و درباره مسايل مربوط به ميزان توليد، سهميه صادارت هر يك از كشورهاي عضو و چگونگي تعيين قيمت و هم‌آهنگي كشورهاي توليدكننده غيرعضو، به بحث و بررسي پرداختند. "گروه بازار" سازمان كشورهاي صادركننده نفت (اوپك) در گزارشي از بازار نفت، اعلام كرد: «كل توليدات اوپك در دوماهه آخر از سقف توافق‌شده 6/16 ميليون بشكه در روز، زيادتر بود. به‌طور كلي اين احساس وجود دارد كه افزايش توليد علاوه‌بر ديگر مسايل، از عدم اطمينان و نگراني هم مصرف‌كنندگان هم توليدكنندگان پيرامون رشد و گسترش مسايل اخير خاورميانه، ناشي مي‌شود. در اين نشست تصميم گرفته شد كه براساس نياز موجود اوپك، تلاش‌هايي براي استحكام بازار نفت در تقويت دفاع از سياست قيمت‌گذاري سازمان انجام شود و از كشورهاي عضو كه بازار توليد داشته‌اند مصراً بخواهند از سهميه‌هاي خود تبعيت نمايند اعضاي اجلاس همچنين موافقت كردند كه تماس‌ها را با كشورهاي صادركننده نفت غيراوپك از سرگيرند، به همين دليل، كميته "گروه بازار" مصراً از توليدكنندگان غيرعضو خواست كه به همكاري خود با اوپك براي دفاع از منافع دوجانبه‌‌شان، ادامه دهند.»[۳۴] خبرگزاري رويتر به نقل از "كاظم‌پور اردبيلي" معاون وزير نفت، اعلام كرد كه همكاري ايران و عربستان در اوپك براي تقويت قيمت‌هاي نفت ادامه خواهد يافت. آقاي كاظم پور اردبيلي افزوده است: «عربستان سعودي بايد متحدان خود يعني كويت، امارات متحده عربي و عراق را متقاعد به حفظ توليد در چارچوب سهميه‌بندي‌هاي اوپك كند. اوپك مي‌تواند نفت را از سياست جدا كند. اگر عربستان سعودي دوستانش را به پاي‌بندي به سهميه‌ها جهت كمك به قيمت‌ها وادار كند، آنها مي‌توانند روي حمايت ما حساب كنند.»[۳۵]
گزارش- 719
سفارت جمهوري اسلامي ايران در "اسلو" (پايتخت نروژ) مورد حمله "چريك‌هاي فدايي خلق" ـ كه رسانه‌هاي غربي آن را به شاخه "اكثريت" نسبت دادند ـ قرار گرفت. در اين حمله، ده تن از اعضاي سفارت به مدت سه ساعت به گروگان گرفته شدند. شبكه تلويزيوني اي.بي.سي. در گزارشي از لندن در اين باره گفت: «افراد پليس نروژ كه دقايقي بعد از اشغال سفارت به محل رسيدند، بدون اين‌كه دست به اقدامي بزنند، تا هنگام بيرون آمدن آنها در جلو در سفارت به انتظار نشستند. در اين حادثه تنها يك نفر مجروح شد.»[۳۶] سخنگوي وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران (سرمدي) با محكوم كردن اين اقدام تروريستي و انتقاد شديد از كشورهاي اروپايي، در مورد اين حمله گفت: «مزدوران ضدانقلاب با اسلحه به نمايندگي جمهوري اسلامي ايران در اسلو حمله كرده و ضمن ضرب و شتم و مجروح ساختن ديپلمات‌ها و كاركنان سفارت جمهوري اسلامي ايران در نروژ، آنان را به مدت سه ساعت به گروگان گرفتند. در اين حمله علاوه‌بر وارد آمدن خسارت بسيار به سفارت، كاردار، همسر و فرزند چهارساله وي را نيز به‌شدت مضروب كردند.» وي افزود: «پليس نروژ در مقابل تهاجم اشغالگران سفارت بسيار غيرمسئولانه عمل كرد و با وجود آن‌كه از طرف مسئولين سفارت از پليس نروژ خواسته شد كه براي دست‌گيري مجرمين اقدام كنند و آنها در حوالي سفارت حضور داشتند، ولي پليس صرفاً تماشاگر حادثه بود و هيچ واكنشي از طرف پليس صورت نگرفت.»[۳۷] وزارت خارجه نروژ در واكنش به حمله "فدائيان خلق" به سفارت جمهوري اسلامي ايران در اسلو، آن‌را يك اقدام تروريستي خواند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، وزير خارجه نروژ با اعزام رييس تشريفات اين وزارت‌خانه به محل سفارت جمهوري اسلامي ايران، از اين حادثه ابراز تأسف كرد. وي به نقل از "ستل تنبرگ" وزير خارجه نروژ، گفت: «ما اين حركت را در راستاي تروريسم بين‌المللي مي‌بينيم و سياست نروژ عليه آن مي‌باشد. ما قول مي‌دهيم اين مسئله را پي‌گيري كرده و مهاجمين را در دادگاه محاكمه كنيم.»[۳۸] همزمان با اين حمله، دفاتر "هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران" (ايران اير) در پاريس و فرانكفورت نيز مورد حمله چند تن از مخالفان جمهوري اسلامي قرارگرفت. يك گروه پنج نفري در ساعت 7 صبح با حمله به دفتر ايران اير در پاريس، با چكش ويترين دفتر را خرد كردند. در فرانكفورت نيز 9 ايراني ديگر، دفتر ايران اير را در ساعت 11 مورد حمله قرار دادند و آن را براي مدتي به اشغال خود در آوردند. آنها اتاق‌هاي دفتر را ويران كردند و جزواتي را نيز كه عليه جمهوري اسلامي ايران بود، پخش كردند. مهاجمان سفارت جمهوري اسلامي ايران در اسلو و دفاتر ايران اير در پاريس و فرانكفورت، هر سه از اعضاي گروه "چريك‌هاي فدايي خلق" بودند.[۳۹] در پي حملات امروز گروه‌هاي تروريستي به سفارت ايران در اسلو و دفاتر ايران اير در پاريس و فرانكفورت، سفيران نروژ و آلمان غربي به وزارت امورخارجه فراخوانده شدند و درباره اين حوادث به شدت به آنها اعتراض شد.[۴۰] "آرمين فريتاك" سفير آلمان غربي در ايران با اداي توضيحاتي، تأسف عميق دولت خود را از اين حادثه اعلام كرد. وي گفت: «حفظ روابط حسنه با جمهوري اسلامي ايران براي ما اهميت بسيار زيادي دارد و آقاي "گنشر" وزير خارجه آلمان غربي گفته‌اند كه دولت (دولت آلمان غربي) اين‌گونه حوادث خشونت‌آميز را در آلمان تحمل نخواهد كرد.» وي افزود: «دولت آلمان غربي حداكثر كوشش خود را در اين زمينه انجام داده و همه حمله‌كنندگان دست‌گير شده‌اند.»[۴۱] "باقر معين" مفسر راديو بي.بي.سي، در تحليلي از حملات سازمان فدائيان خلق، آن را براي مطرح شدن و كسب وجهه اعلام كرد: "اقداماتي از اين قبيل بيش‌تر از روي سرخوردگي انجام مي‌شود. گروه‌هاي مخالف در خارج براي مطرح شدن و مورد توجه قرار گرفتن به هر اقدام ممكن دست مي‌زنند، گرچه ادعا مي‌كنند هرگز به اقدام مسلحانه‌اي دست نخواهند زد.»[۴۲] خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از واشنگتن، بازتاب اين خبر در رسانه‌هاي همگاني امريكا را مورد بررسي قرار داد و اعلام كرد: «رسانه‌هاي امريكا معمولاً اين‌گونه اقدامات عليه تأسيسات كشورهاي غربي يا هم‌پيمانان خود را به عنوان حركات تروريستي محكوم مي‌كنند اما تهاجمات مذكور عليه ايران را نه تنها تروريستي نخوانده بلكه آشكارا اين اقدامات را توجيه و بزرگ كرده و جهت تبليغ فعاليت‌هاي ناچيز و مذبوحانه ضدانقلاب مورد استفاده قرار مي‌دهند.»[۴۳]
گزارش- 720
تلاش‌هاي عراق براي بازپس‌گيري "بخش حيران" در استان اربيل بار ديگر به شكست انجاميد. اين بخش كه پنج روز پيش به تصرف اتحاديه ميهني درآمده بود، [ر.ك.به: 14/6/1366 ـ 649] در چند روز گذشته به دفعات مورد حمله عراق قرار گرفت ولي هربار مهاجمان با تحمل تلفاتي مجبور به عقب‌نشيني شدند. حمله امروز نيز كه در منطقه "دول پاليسان" در شرق بخشداري "حيران" صورت گرفت، با پايداري مبارزان كرد حاضر در منطقه مواجه شد و نيروهاي عراق پس از تحمل 130 كشته ـ كه در بين كشته‌ها يك فرمانده گروهان و يك فرمانده هنگ به چشم مي‌خورد ـ مجبور به عقب‌نشيني شدند. تاكنون 11 تن از نيروهاي بعثي به اسارت پيش‌مرگان كرد درآمده‌اند و بيش از 90 دستگاه انواع خودرو، ده‌ها قبضه سلاح‌هاي سبك و مقادير فراواني مهمات نيز به دست آنها افتاده است.[۴۴]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/06/19
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 175، 20/6/1366، ص4، باختران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/6/1366.
- ↑ سند شماره 97496 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از نمايندگي امام در قرارگاه نجف ـ دفتر سياسي، به نمايندگي امام در سپاه ـ دفتر سياسي، 19/6/1366.
- ↑ مأخذ 1.
- ↑ مأخذ 1.
- ↑ مأخذ 1، ص6، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، ص5، اهواز ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/6/1366.
- ↑ سند شماره 97510 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ژاجا ـ ر3 ـ فرماندهي، به دفتر نخست‌وزير، 20/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، صص47ـ45.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/6/1366، ص18.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 22/6/1366، ص2.
- ↑ روزنامه كيهان، 21/6/1366، ص3، خبرگزاري رويتر.
- ↑ مأخذ 1، ص31، راديو بي.بي.سي، 19/6/1366.
- ↑ روزنامه رسالت، 21/6/1366، ص آخر، خبرگزاري رويتر.
- ↑ روزنامه رسالت، 21/6/1366، ص12.
- ↑ مأخذ 1، ص3، رم ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/6/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 176، 21/6/1366، ص21، به نقل از راديو امريكا، 21/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، صص20ـ19، مادريد ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/6/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/6/1366، ص4.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 23/6/1366، ص18.
- ↑ مأخذ 1، صص20ـ19، مادريد ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 19/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، ص7، لندن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از راديو بي.بي.سي، 19/6/1366.
- ↑ ـ مأخذ 1، صص16ـ7، راديو بي.بي.سي، 19/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، صص17ـ16راديو بي.بي.سي، 19/6/1366.
- ↑ مأخذ 16، صص 8ـ7، واشنگتن ـ خبرگزاري آسوشيتدپرس، 20/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، صص43ـ33، لندن ـ خبرگزاري يونايتدپرس، 19/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، ص23، به نقل از راديو كلن، 19/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، ص9.
- ↑ مأخذ 1، ص15، مسكو ـ خبرگزاري رويتر، 19/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، ص45، خبرگزاري فرانسه، 19/6/1366.
- ↑ مأخذ 16، ص36، واشنگتن ـ خبرگزاري آلمان غربي، 20/6/1366.
- ↑ مأخذ 16، صص36ـ35، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از راديو بي.بي.سي. امريكا، 20/6/1366.
- ↑ ـ مأخذ 16، ص34، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از روزنامه نيويورك تايمز، 20/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، ص42، ساز
- ↑ James Audu (ed), Opec Official Resolations and Press Releass 1960 – 1990 vienna: Carl uebberr Euter 6es 1990) P. 262 – 263.
- ↑ مأخذ 16، ص40، وين ـ خبرگزاري رويتر، 20/6/1366.
- ↑ مأخذ 16، صص36ـ35، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از راديو بي.بي.سي. امريكا، 20/6/1366.
- ↑ مأخذ 10، ص3.
- ↑ مأخذ 18، ص3.
- ↑ مأخذ 16، صص3ـ2، واشنگتن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 20/6/1366.
- ↑ مأخذ 9، ص3.
- ↑ مأخذ 19، ص3.
- ↑ مأخذ 16، ص4، راديو بي.بي.سي، 19/6/1366
- ↑ مأخذ 1، صص43ـ33، لندن ـ خبرگزاري يونايتدپرس، 19/6/1366.
- ↑ سند شماره 29130 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: روابط عمومي فرماندهي قرارگاه رمضان، 20/6/1366.