1361.02.22

روزشمار جنگ سال 1361 1361.02.22
نام‌های دیگر	بیست و دو اردیبهشت
تاریخ شمسی	1361.02.22
تاریخ میلادی	12 مه 1982
تاریخ قمری	18 رجب 1402

1360.02.22

1362.02.22

1363.02.22

1364.02.22

1365.02.22

1366.02.22

1367.02.22

گزارش- 1

1. در سیزدهمین روز از عملیات بیت‌المقدس که با هدف آزادسازی بخشی دیگر از مناطق اشغال‌شده استان خوزستان ازجمله خرمشهر آغاز شده است، بجز بمباران هوایی و یک درگیری زمینی در شمال منطقه طلائیه، درگیری مهمی ‌بین نیروهای ایران و عراق رخ نداد و هر دو طرف ضمن تبادل آتش روی مواضع یکدیگر به تثبیت و تحکیم مواضع خود مشغول بودند. ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ‌و ستاد مرکزی سپاه پاسداران در اطلاعیه مشترک شماره 19 خود اعلام کردند که امروز علاوه‌بر عملیات نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ‌در بمباران مواضع دشمن، هواپیماهای عراقی نیز در چندین نوبت مواضع نیروهای ایران را بمباران کردند که در جریان این حملات 5 هواپیمای عراقی هدف پدافند خودی قرار گرفته و سرنگون شدند. به این ترتیب، مجموع هواپیماهای سرنگون‌شده دشمن از ابتدای عملیات بیت‌المقدس تا امروز به 30 فروند رسید. از سوی دیگر، رادیو بغداد نیز گفت امروز یک جنگنده ایرانی در غرب رودخانه کارون سرنگون شده است. همچنین، امروز یگان‌های قدس3 (تیپ3 لشکر16 زرهی ارتش و تیپ37 نور سپاه) در عملیاتی در شمال طلائیه موفق شدند پاسگاه شهابی را از دست قوای عراقی خارج کرده و تا سه کیلومتری جنوب این پاسگاه پیشروی کنند. در این عملیات، 4 نفر از نیروهای عراقی اسیر و حدود 100 نفر کشته یا زخمی ‌شدند. درخصوص تحکیم مواضع و تقویت نیروی دشمن نیز امروز اعلام شد که ارتش عراق علاوه‌بر تحکیم مواضع پدافندی خود در نوار مرزی طلائیه تا شلمچه (حدود 100 کیلومتر)، سیل‌بند شمال نهر عرایض و سیل‌بند شمال پادگان دژ خرمشهر، لشکر7 پیاده و تیپ418 پیاده را به جبهه خرمشهر وارد کرد.

گزارش- 2

2. فرماندهان و مسئولان ستادی سپاه پاسداران در ساعت 09:45 امروز در جلسه‌ای در قرارگاه مرکزی کربلا به بررسی مشکلات موجود در جریان سه مرحله گذشته عملیات بیت‌المقدس، پرداختند.* در ابتدای جلسه،** حسن باقری فرمانده سپاهی قرارگاه نصر، به تشریح مشکلاتی از قبیل حضورنداشتن یا ضعف رابط‌های واحدهای ستادی قرارگاه کربلا در قرارگاه‌های عملیاتی، کمبود آمبولانس و ضعف در انتقال شهیدان و مجروحان به پشت جبهه، کندی فعالیت برخی واحدها مانند واحد اطلاعات عملیات و کمبود افراد روحانی در یگان‌ها پرداخت. وی باوجود ابراز رضایت از فعالیت‌های واحد مهندسی رزمی‌، از کمبود ماشین‌آلات مهندسی گله‌مند بود. حسن باقری دراین‌خصوص اظهار داشت: «عمدتاً موقعی دستگاه‌ها را منتقل می‌کرد به منطقه، که دیگر از زمان کارآیی‌اش گذشته بود؛ یعنی برای شب عملیات از سه شب پیش وجود این دستگاه‌ها لازم بود. ولی ساعت 09:00 شتابزده در اهواز دستگاه‌ها را بار زدند تا بیایند که صبح رسیدند به منطقه و دیگر کارآیی لازم را نداشتند.» دومین فرماندهی که به بیان مشکلات حوزه مدیریت خود پرداخت، غلامعلی رشید فرمانده سپاهی قرارگاه فتح بود که پس از اشاره به کمبود نیروی ثابت در این قرارگاه و ضعف رابط‌هایی که از قرارگاه مرکزی در قرارگاه فتح حضور داشتند، از نارضایتی تیپ‌های این قرارگاه از واحد بهداری، ضعف واحدهای طرح و برنامه، مخابرات و تدارکات گفت و سپس از واحدهای اعزام نیرو و مهندسی رزمی ‌قرارگاه فتح ابراز رضایت کرد. وی درخصوص ارتباط با لشکر92 زرهی ارتش (بخش ارتشی قرارگاه فتح) نیز گفت: «ارتباط ما با ارتش در قرارگاه شاید به دو دلیل ضعیف بود؛ یکی اینکه ما نیروی ادغامی ‌نداشتیم با ارتش و عمدتاً تیپ‌های زرهی بود [و تیپ‌های سپاه پیاده بودند] ... چون در هم ادغام نشده بودیم، احساس نیاز نمی‌کردیم که برویم طرفشان، یا آنها بیایند طرف ما؛ و یکی دیگر اینکه اعضای قرارگاه ثابت نبودند و مدام تغییر می‌کردند. ازاین‌رو نمی‌رفتند تا اعضای قرارگاه آنها را بشناسند و نزدیک شوند.» غلامعلی رشید ضمن اظهار رضایت از واحدهای زرهی تیپ‌های تحت امر خود، درباره ضعف ترابری نیرو نیز گفت: «تیپ‌ها ازلحاظ ترابری خیلی وضعشان دچار اشکال است، چون خیلی خودروهایشان کم است.» احمد غلامپور، فرمانده سپاهی قرارگاه قدس نیز در سخنان خود ضمن صحه‌گذاشتن بر اظهارات غلامعلی رشید، افزود: «اشکال عمده همان بود که برادر رشید به آن اشاره کردند و من هم روی آن تأکید می‌کنم.» در ادامه جلسه، حسین علایی مسئول ستاد سپاه در قرارگاه کربلا مشکلات موجود را ناشی‌از بی‌توجهی به ستاد قرارگاه‌ها دانست و گفت: «ایجاد قرارگاه‌ها و ستادشان تجربه خوبی بود و اگر ستادها فعال بشوند و برادرهایی که مسئول قسمت‌های مختلف ستاد هستند آن روش‌های قدیمی‌ را که هرکسی یک کار جزئی را می‌گرفت و مثلاً خط می‌رفت و پی آن را می‌گرفت، به یک کار تشکیلاتی تبدیل کنند و مسئول هر قسمت خودش بیاید و در قرارگاه مستقر بشود و سعی کند کارهایی که مربوط به آن است را هدایت بکند، خیلی از مسائل حل می‌شود.» سیدعلی حسینی‌تاش مسئول واحد مخابرات سپاه در قرارگاه کربلا هم ابتدا به ارتقاء سطح آگاهی و فعالیت مسئولان واحدهای مخابرات قرارگاه‌ها و تیپ‌های سپاه در عملیات بیت‌المقدس اشاره کرد و سپس درباره کمبود دستگاه‌های بی‌سیم گفت: «قبل از عملیات من گفتم که 700 دستگاه کم داریم تا بتوانیم ازنظر وسایل در حد عملیات فتح‌المبین باشیم که از این 700 دستگاه، ما فقط توانستیم 140 دستگاه را از ارتش بگیریم و 50 دستگاه هم از مناطق کشوری سپاه پاسداران خودمان جمع کنیم؛ یعنی [واحد] تدارکات درارتباط‌با تأمین وسایل هیچ کاری نکرده و درنتیجه ما سازمان را آوردیم پایین‌تر.» محمود احمدپور جانشین مسئول واحد تدارکات سپاه در قرارگاه کربلا، عمده مشکلات حوزه مسئولیت خود را ناشی‌از ارتباط کم با قرارگاه‌های عملیاتی دانست و ضمن ابراز نارضایتی از پراکندگی مهمات در تیپ‌ها و گردان‌ها، تأخیر در ارسال لوازم و امکانات مورد نیاز از تهران را نیز در پیدایش مشکلات مؤثر دانست و اضافه کرد: «آنچه که خود قرارگاه‌ها برآورد کرده و از ما درخواست کرده بودند را نمی‌توانستیم بدهیم. مخصوصاً اینکه عملیات هم ادامه پیدا کرد و ما مجبور بودیم همیشه در منطقه مقداری ذخیره کنیم که یک‌مرتبه در جای اضطراری از آن استفاده کنیم.» حمید معینیان مسئول واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه کربلا مشکل اصلی در حوزه خود را کمبود کادر خواند و گفت: «الان این قرارگاه‌های سه‌گانه ما هرکدام فقط یک مسئول اطلاعات عملیات داشته و اصلاً معاون ندارند و خود تیپ‌ها هم قضیه‌شان به همین صورت است.» فلاحیان از مسئولان واحد اعزام نیروی سپاه در قرارگاه کربلا، به مشخص‌نبودن مسئولیت و وظایف قسمت ترابری واحد تدارکات ـ که در انتقال نیرو نقش اساسی دارد ـ اشاره کرد و درخصوص رابطینی که از مناطق کشوری سپاه به منطقه عملیات آمده و با واحد اعزام نیرو همکاری می‌کردند، گفت که فقط دو منطقه خراسان و اصفهان با ما ناهماهنگ بودند. دکتر خاتمی مسئول واحد بهداری سپاه در قرارگاه کربلا نیز در سخنان خود امکانات بهداری را بهتر و بیشتر از گذشته اعلام کرد و سپس با اذعان به وجود برخی نارسایی‌ها در واحد بهداری و اظهار امیدواری برای رفع آنها، بر توجه به مسائل بهداشتی تأکید کرد. وی از همکاری هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ‌در حمل مجروحان به پشت جبهه تشکر کرد و با ذکر این مطلب که «نیروهای مردمی ‌آمده‌اند و مشغول خدمت هستند»، از حاضران در جلسه خواست که اگر مشکلی بود، آن را زیاد غیرطبیعی جلوه ندهند. منوچهر مهرداد مسئول واحد مهندسی رزمی ‌سپاه در قرارگاه کربلا، از کمبود راننده لودر و بولدوزر که بتوانند در خط مقدم فعالیت کنند و نیز کمبود تانکرهای قیرپاش و آب‌پاش و وسایل تخریب و شب‌نما، به‌عنوان مشکلات واحد مهندسی رزمی ‌نام برد و افزود: «وضعیت جاده‌هایمان خیلی بد بود. جاده‌ها خاکی بود و مرتب قیرپاشی می‌خواست؛ یعنی یک‌ بار و دو بار کفایت نمی‌کرد و با یک ‌بار عبور ماشین‌ها دوباره خاک بلند می‌شد و دراین‌رابطه ما مشکلات زیادی داشتیم. ... بیست جعبه [وسایل] تخریب و یک مقدار شب‌نما هم می‌خواستیم که تا الان هنوز تهیه نشده است.» فتح‌الله جعفری فرمانده تیپ30 زرهی سپاه، ضمن اظهار رضایت از هماهنگی و رابطه سازمانی تیپ زرهی با دیگر تیپ‌های سپاه از واحدهای زرهی ارتش که گاهی اوقات با نیروهای سپاه همراهی نمی‌کردند، ابراز نارضایتی کرد. حسن تهرانی‌مقدم فرمانده توپخانه سپاه، بر ضرورت ارتقاء توپخانه سپاه باتوجه‌به حرکت سپاه به‌سمت اجرای عملیات‌های کلاسیک تأکید کرد و از برخی فرماندهان تیپ‌های سپاه که درمورد توپ‌ها و سایر ادوات خود احساس مالکیت می‌کنند و حاضر نیستند برای ساماندهی و تمرکز توپخانه سپاه همکاری کنند، گلایه کرد. وی همچنین گفت: «تا حالا توانسته‌ایم 11 آتشبار را در منطقه مستقر کنیم که در پاتک‌هایی که عراق در ایستگاه حسینیه و گرمدشت داشت، من خودم شاهد بودم که کارشان الحمدلله خوب بود و می‌شود به آنها امید بست.» پس از توضیحات فرماندهان قرارگاه‌های عملیاتی و مسئولان ستادی قرارگاه کربلا درباره مشکلات موجود، رحیم صفوی مسئول عملیات سپاه، در سخنانی با تأکید بر اینکه در این عملیات نسبت به عملیات قبلی در همه زمینه‌ها رشد داشته‌ایم، گفت: «مسئله این است که میزان وسعت عملیات و رشد عملیات [در بیت‌المقدس] بیشتر از رشد ما بوده است.» وی سپس عمده مشکلات را ناشی‌از کمبود کادر و نیز تسریع در زمان اجرای عملیات دانست و درمورد مشکلاتی که درخصوص بعضی از تیپ‌های سپاه مطرح می‌شود، اظهار داشت: «تیپ‌ها، خودشان به‌صورت خودجوش بالا آمده‌اند و با هیچ‌گونه برنامه و سازمان مشخصی این تیپ‌ها شکل نگرفته‌اند. ... و اگر مواجه می‌شوید با اینکه مناطق [کشوری سپاه] با تیپ‌ها هماهنگ نیستند و عمدتاً تیپ‌ها زیر بار مناطق نمی‌روند، یکی از علت‌های عمده‌اش همین است و اگر ما بخواهیم که این تیپ‌ها باقی بمانند و رشد کنند مجبوریم کاری کنیم که به مناطقشان متصل بشوند تا آن مناطق منبع تغذیه و پشتیبانی اینها باشند و از همه مهم‌تر نظارت بر این تیپ‌هاست. ما نتوانسته‌ایم به این تیپ‌ها رسیدگی کنیم. تیپ‌ها مشکلات زیادی دارند که اگر مناطق بالای سر اینها نباشند و بر اینها نظارت و فرماندهی نکنند، آن مشکلات روزبه‌روز بیشتر می‌شود.» رحیم صفوی در ادامه رمز پیروزی را در اتحاد سپاه و ارتش دانست و گفت: «ما علی‌رغم مشکلاتی که هست باید با برادرهای ارتش جوش بخوریم و دست آنها را بگیریم و باهم برویم جلو.» محسن رضایی فرمانده کل سپاه نیز به‌عنوان آخرین سخنران این جلسه، با تأکید بر پیشبرد عملیات و سازمان‌دادن به تشکیلات سپاه به‌عنوان دو سیاست پیش رو، ضرورت تداوم چنین جلساتی را به‌منظور آگاهی از مشکلات یادآور شد. وی همچنین بر ایجاد تغییرات در سازمان تیپ‌های سپاه، تقویت ستادهای لشکرها*** و تیپ‌ها و نظارت بر تیپ‌ها برای اطلاع از ضعف و نارسایی آنها تأکید کرد. فرمانده کل سپاه درباره طرح ادامه عملیات هم اظهار داشت: «الان یک طرح کوتاه‌مدت است که ان‌شاءالله ظرف فرداشب یا پس‌فرداشب مسئله خرمشهر را تمام کنیم. یک طرح آینده هم هست که ان‌شاءالله برویم و مسئله بصره را حل کنیم تا بتوانیم به امید خدا این صدام بعثی را به سقوط بکشانیم. باید پیش برویم و فرصتی نداریم. حداکثر فرصتی که برای این کار در نظر گرفته شده 10 روز است.» محسن رضایی سپس با تأکید بر اینکه همه باید بسیج شوند، درباره اقداماتی که باید انجام شود، گفت: «اولاً، تمام تیپ‌ها باید بازسازی شوند. تمام تیپ‌ها احتیاج به کادر دارند. نیروی انسانی لازم برای اینها باید به‌سرعت از مناطق خودشان فراهم بشود و این یک بسیج عمومی‌ می‌خواهد که سریعاً برادران به فکر باشند. ثانیاً هر اندازه تدارکات که تا الان برای عملیات مصرف شده باید برای عملیات آینده در نظر گرفته شود. بهداری هم باید خودش را منسجم کند و ببیند چه مسائلی هست و چه ضعف‌هایی بوده که آنها را حل کند. ... مهندسی هم حتماً باید خودش را تقویت کند.» فرمانده کل سپاه در پایان سخنان خود با اظهار اینکه تاکنون 160 گردان نیرو وارد عمل شده‌اند، از فرماندهان و مسئولان سپاهی حاضر در جلسه خواست حداکثر تلاش خود را به عمل آورند تا برای انجام آخرین مرحله از عملیات بیت‌المقدس در دو، سه روز آینده آماده شوند.

گزارش- 3

3. فرماندهان قرارگاه مرکزی کربلا در نشست بعدازظهر امروز خود باتوجه‌به نیاز به نیروهای پیاده بیشتر برای مرحله چهارم عملیات بیت‌المقدس، انتقال تعدادی دیگر از یگان‌های پیاده قرارگاه فجر**** از منطقه فکه به خرمشهر و نیز رهاسازی قرارگاه فتح از پدافند خط مرزی شمال شلمچه را در دستور کار قرار دادند. علاوه‌براین بررسی کلیات طرح مانور مرحله بعدی عملیات از دیگر موضوعات مطرح‌شده در این جلسه بود. در ابتدای این جلسه که در ساعت 20:40 برگزار شد، پس از تلاوت آیاتی از قرآن مجید، رحیم صفوی مسئول عملیات سپاه در قرارگاه کربلا، اظهار داشت: «چون قرارگاه فجر الان دو تیپش [تیپ17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) و تیپ33 المهدی(عج)] در این منطقه [عملیات بیت‌المقدس] هست، برای عملیات آینده، ما احتیاج به نیروی پیاده زیادی داریم و این نیروهای پیاده موجود توان ادامه عملیات برای آن مرحله را نخواهند داشت. باید بیشتر فکر کنیم ببینیم اگر بشود این لشکر [لشکر7 فجر سپاه از قرارگاه فجر] را به‌طورکامل پایین آورد.» سرهنگ علی صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش و فرمانده ارتشی قرارگاه کربلا، که با حضورنداشتن تیپ‌های سپاه در پدافند منطقه شرق فکه مخالف بود، گفت: «قرار بود سه تیپ آنجا بگذاریم. اگر هیچی از سپاه نباشد، هم ازنظر روانی ظلم می‌شود و هم ازنظر رسالتی.» محسن رضایی فرمانده سپاهی قرارگاه کربلا، که برخلاف سرهنگ صیاد شیرازی با انتقال یگان‌های قرارگاه فجر به جبهه خرمشهر موافق بود، افزود: «ما این پایین [جبهه خرمشهر] واقعاً کمبود داریم.» سرهنگ صیاد شیرازی ادامه داد: «قرار نبود که دیگر جنگ انحصاری بشود. مردم هم اهل رزم هستند.» محسن رضایی هم در پاسخ گفت: «اهل رزم هستند، ولی اهل پدافند نیستند. این بسیجی توی پدافند نمی‌تواند بماند! پدرش را دربیاوری نمی‌ماند! توی پدافند نمی‌ایستند؛ ول می‌کنند، می‌روند!» سرهنگ صیاد شیرازی که معتقد بود یگان‌های ارتش از مأموریت پدافندی استقبال می‌کنند، اظهار داشت: «ارتشی‌ها را توی پدافند که بگذاری تازه قدر پدافند را می‌دانند؛ تازه قدرش را می‌فهمند. تنها جای استراحتشان همان‌جاست. چون آنها که نمی‌توانند مثل اینها [بسیجی‌ها] هروقت دلشان خواست بروند.» در ادامه جلسه، محسن رضایی خطاب به سرهنگ صیاد شیرازی گفت: «خب، حالا چه کار کنیم؟ لشکر77 [پیاده ارتش از قرارگاه فجر]، سه تیپش چطور است؟ امکانات دارند؟ توپخانه دارند؟» سرهنگ صیاد شیرازی پاسخ داد: «الان از همه قوی‌تر است.» محسن رضایی در پایان بحث انتقال قرارگاه فجر به منطقه عملیاتی بیت‌المقدس تأکید کرد: «آن حتماً بیاید. به امید خدا بیاید، که ما هم یک تقویت نیرو بکنیم. ما قبلاً برآورد کرده بودیم که حداقل دو برابر نسبت به عملیات فتح‌المبین و نسبت به حجم و گسترش زمین، بیشتر نیرو وارد کنیم، یعنی حداقل قدرت رزمی ‌ما دو برابر بشود. اما پیاده‌مان که کمتر بود، یعنی با چیزی برابر با عملیات فتح‌المبین وارد عملیات شدیم و علت اینکه [عملیات] تکه‌تکه شد، به‌خاطر همین بود که قدرت قوی دست ما نبود که یک‌مرتبه بزنیم. ما باید قدرت رزمی‌مان را زیاد بکنیم. اگر زیاد نکنیم، هیچ فایده‌ای ندارد و دوباره باید برویم جلو، یک‌کم بگیریم و بعد دو مرتبه یک‌کم دیگر برویم جلو و همین‌طور ادامه بدهیم.» پس از توافق فرماندهان ارتشی و سپاهی قرارگاه کربلا با انتقال قرارگاه عملیاتی فجر به منطقه عملیات بیت‌المقدس، کلیات مانور مرحله چهارم عملیات آزادسازی خرمشهر به بحث گذاشته شد. اهم مطالب مطرح‌شده دراین‌خصوص چنین است: سرهنگ صیاد شیرازی: «قرارگاه فتح که مشخص شد فعلاً [از پدافند نوار مرزی] بیاید عقب.» محسن رضایی: «امروز که [در جلسه فرماندهان سپاه] صحبت کردیم گفتیم این‌بار که می‌خواهیم حمله کنیم، اگر نگرفت،[موفق نشویم] خیلی آبروریزی می‌شود و عراق می‌فهمد که ما خیلی قدرت رزمی‌مان را از دست داده‌ایم بعد از این همه سروصدا. به آنها گفتیم خودتان را آماده کنید؛ تیپ‌هایتان را بازسازی کنید، نیرو بگیرید. ... اگر در تعاقب دشمن توی مرز نرویم، چه کار کنیم؟ وقتی که خرمشهر را گرفتیم بیاییم یک ماه سازماندهی کنیم برای حمله به بصره. آن موقع آنها می‌گویند اینها [ایرانی‌ها] با اینکه مرزشان را [پس] گرفته بودند، نشستند و با نقشه و برنامه آمدند تجاوز کردند. اما اگر این‌طور [اکنون و در تعقیب دشمن] باشد می‌گوییم درگیری شد و این درگیری ادامه پیدا کرد و ما هم رفتیم تا آنجا [داخل خاک عراق]. ... مردم هم خیلی منتظر هستند. این بدبختی‌مان است. چطور است ما 48 ساعت آینده را تعیین کنیم؟ یا فردا توی جلسه برایشان تعیین کنیم؟ سرهنگ صیاد شیرازی: «من فکر نمی‌کنم اینها [یگان‌های عملیاتی] فرداشب که هیچی، پس‌فرداشب هم آماده شوند.» رحیم صفوی: «الان رشید رفت که به [تیپ‌های] 8 نجف و امام حسین(ع) دستور ابلاغ کند و بگوید برای پس‌فرداشب آماده بشوند. اگر از فردا صبح اینها بروند شناسایی [منطقه دشمن در غرب نوار مرزی شمال شلمچه] 48 ساعت می‌آیند. اگر از فردا نروند، شناسایی آماده نمی‌شود.» سرهنگ صیاد شیرازی: «اگر ما یک‌خرده کار کنیم، عملیات آینده ساده‌تر از قبلی‌مان است؛ چون دشمن محاصره است، از یک طرف رودخانه [اروند] است و ما از این جناحین بهترین نوع آرایش را می‌توانیم بگیریم. منطقه‌اش هم کم است. اصلاً قابل‌مقایسه نیست. مهم فقط این است که ما در یک مرحله برسیم به پلی که دشمن روی اروندرود [جنوب شلمچه] نصب کرده است.» محسن رضایی: «اگر یک تیپ بیاید این وسط***** را پاک‌سازی کند، خیلی خوب است. تیپ هوابرد و [تیپ] 25 کربلا می‌توانند کاری بکنند؟»‌ رحیم صفوی: «تیپ کربلا، 5 گردانش اینجا [سه خاکریز پدافندی دشمن در شمال سیل‌بند عرایض] شهید شد.» سرهنگ صیاد شیرازی: «سنگین‌ترین تلفات را تیپ کربلا داد.» رحیم صفوی: «این اگر تا 10 روز دیگر برای عملیات آماده بشود خیلی است.» محسن رضایی: «از اینجا تا اینجا [کیلومتر25 نوار مرزی شمال شلمچه به‌ پایین] ما 1 کیلومتر توی مرز هستیم. ما به‌هرحال رفتیم توی مرز عراق، تمام شد؛ 20 کیلومتر مربع دست ماست.» سرهنگ صیاد شیرازی: «امکان چقدر نیرو هست که بیاید وارد بشود؟» محسن رضایی: «تا سوم [خرداد] 8 هزار نفر می‌آیند.» رحیم صفوی: «ولی به عملیات نمی‌رسند. ... ولی عملیات بعدی [بعد از آزادسازی خرمشهر] بیش از این نیرو می‌خواهد!» محسن رضایی: «بله. نیروها زیاد آسیب دیده‌اند! ... برای سپاه ان‌شاءالله توی این چند روز 14 هزار نفر می‌آید. ... این عملیات [بیت‌المقدس] بزرگ‌تر از عملیات‌های دیگر است.» سرهنگ صیاد شیرازی: «از عظیم‌ترین‌ها باز هم عظیم‌تر بود.» به این ترتیب، در این جلسه مقرر شد به‌دلیل نیاز به نیروی بیشتر برای اجرای مرحله چهارم عملیات بیت‌المقدس، قرارگاه فجر با دو تیپ دیگر خود (تیپ3 پیاده لشکر77 ارتش و تیپ35 امام سجاد(ع) سپاه) از منطقه شرق فکه به جبهه خرمشهر منتقل شود. همچنین، براساس مصوبه این جلسه مقرر شد قرارگاه قدس علاوه‌بر پدافند دژ مرزی کوشک تا کیلومتر25 شمال شلمچه، که قبلاً برعهده داشت، پدافند خط مرزی قرارگاه فتح (از کیلومتر25 تا کیلومتر13 شمال شلمچه) را نیز برعهده گیرد تا یگان‌های قرارگاه فتح آزاد شده و ضمن تجدید قوا برای شرکت در مرحله بعدی عملیات آماده شوند.

گزارش- 4

4. با گذشت سیزده روز از آغاز عملیات بیت‌المقدس و درحالی‌که ارائه‌نشدن آمار تلفات و خسارات واردشده بر ارتش عراق در این عملیات موجب نارضایتی فرمانده سپاهی قرارگاه کربلا شده است، سرانجام آمار اسرای عراقی این عملیات اعلام شد. محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران و فرمانده سپاهی قرارگاه مرکزی کربلا، بعدازظهر امروز در جمع تعدادی از فرماندهان با گلایه اظهار داشت: «آخر ما نمی‌دانیم که دشمن چقدر منهدم شده. این هم یکی از ضعف‌های ماست.» در همین حال، واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه مرکزی کربلا در گزارشی به فرماندهی این قرارگاه، با اعلام اینکه در مرحله سوم عملیات بیت‌المقدس 294 عراقی به اسارت قوای ایران درآمده‌اند، مجموع اسرای عراقی سه مرحله این عملیات را 5124 نفر ذکر کرد که از این تعداد، 168 نفر افسر، 863 تن درجه‌دار و 4093 نفر هم سرباز هستند.

گزارش- 5

5. امروز علاوه‌بر تشییع پیکرهای شهدای بسیجی، سپاهی و ارتشی عملیات بیت‌المقدس، تعدادی از مجروحان این عملیات نیز برای درمان به مراکز درمانی چند شهر کشور منتقل شدند. صبح امروز پیکر 150 شهید در تهران، 15 شهید در شیراز، 22 شهید در زنجان و 17 شهید در خرم‌آباد تشییع و در مزار شهدای این شهرها به خاک سپرده شد. در مراسم تشییع شهیدان تهران، که از ساعت 9 صبح آغاز شد، درحالی‌که گروه‌هایی از نیروهای مسلح در صفوف منظم و همراه با مارش عزای دسته‌های موزیک رژه می‌رفتند و در پیشاپیش آنها نیز حلقه‌های گل حمل می‌شد، پیکرهای پاک رزمندگان شهید در میان اندوه ده‌ها هزار تن از مردم این شهر از پل سیدخندان تا خیابان سهروردی تشییع و سپس برای خاک‌سپاری به بهشت زهرا منتقل شد. در شیراز، زنجان و خرم‌آباد نیز ضمن تعطیلی بازار و مدارس این شهرها به نشانه عزا، پیکر مطهر شهیدان با حضور پرشکوه مردمی ‌که شعارهایی از قبیل «جنگ، جنگ تا پیروزی» سرمی‌دادند، تشییع و در مزار شهدا به خاک سپرده شد. امروز همچنین 376 نفر از مجروحان به مازندران منتقل و در بیمارستان‌های این استان بستری شدند. 85 مجروح نیز به استان یزد اعزام شدند و به این ترتیب مجموع مجروحانی که تاکنون به این استان انتقال یافته و در مراکز درمانی بستری شده‌اند، به 495 نفر رسید.

گزارش- 6

6. در تازه‌ترین ضربات واردشده بر بازماندگان گروه‌های ضدانقلاب، امروز یک خانه تیمی ‌متعلق به سازمان مجاهدین خلق‌ (منافقین) در تهران و 10 خانه تیمی‌ متعلق به سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر در شیراز با تلاش نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی‌ متلاشی شد. در واکنش به این دو عملیات، عناصر این دو سازمان نیز 4 نفر را در تهران و یک نفر را در شیراز به شهادت رساندند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، درپی کشف یک خانه تیمی ‌منافقین در خیابان دستور تهران، نیروهای پاسدار از ساعت 6 صبح با ساکنان این خانه درگیر شدند. در این درگیری که تا ساعت 09:15 ادامه داشت، 6 نفر از منافقین کشته شده و تعدادی اسلحه نیز از آنان به دست آمد. گزارش روابط عمومی ‌ستاد مرکزی سپاه پاسداران حاکی است در شیراز نیز پس از شناسایی 10 خانه تیمی ‌متعلق به گروه پیکار، سپاه پاسداران این شهر در عملیاتی با حمله به این خانه‌ها بیش از 70 نفر از بازماندگان این گروه را که گفته می‌شود به‌دنبال ضربات واردشده به آنها در ماه‌های گذشته، از سایر شهرها به شیراز آمده و قصد خروج از کشور را داشتند، دستگیر کردند. در واکنش به عملیات سپاه پاسداران در کشف و انهدام خانه تیمی‌ سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در تهران، ساعت 8 صبح، سه تن از عناصر این سازمان در خیابان سهروردی به راننده یک اتومبیل تویوتا حمله کرده و با زور و تهدید اتومبیل را به سرقت بردند و در خیابان مبارزان، ابتدای خیابان زهره، یکی از مأموران کلانتری 5 را که با موتورسیکلت درحال گشت بود با رگبار گلوله به شهادت رساندند و از محل گریختند. این مهاجمان مسلح سپس اتومبیل سرقتی را رها کردند و بعد از ربودن یک اتومبیل پژو به ‌زور اسلحه، در میدان ونک راه را بر خودروی گشت 3 تن از تکاوران پلیس تهران بسته و یک نارنجک به داخل اتومبیل پرتاب کردند که براثر انفجار آن 2 تن از سرنشینان خودرو به شهادت رسیدند. هم‌زمان، سرنشینان یک اتومبیل دیگر، که چهار روز قبل به سرقت رفته بود، به‌سوی تکاور سوم آتش گشودند و او را نیز شهید کردند. در این حادثه، 2 عابر، یک کارگر ساختمانی و یک پسر خردسال نیز مجروح شدند. در شیراز نیز مهاجمان مسلح به‌سوی یکی از اعضای سپاه پاسداران این شهر که عازم محل خدمت خود بود، تیراندازی کرده، او را به شهادت رساندند و سپس متواری شدند.

گزارش- 7

7. روابط عمومی استانداری خوزستان و استاندار ایلام چگونگی بازسازی مناطق آسیب‌دیده این دو استان در جنگ را بررسی و تشریح کردند. به گزارش روابط عمومی‌ استانداری خوزستان، در نشست اعضای کمیته بازسازی که معاون عمرانی استانداری خوزستان در آن حضور داشت، درخصوص چگونگی بازسازی مناطق آسیب‌دیده از جنگ و مسئله بازگشت مهاجران جنگ‌زده بحث و تبادل‌نظر شد و مقرر گردید برای بازسازی هر منطقه از نیروی انسانی آن منطقه استفاده شود تا بودجه بازسازی مناطق آسیب‌دیده فقط صرف امور بازسازی این مناطق شود. اکبر ترکان استاندار ایلام نیز در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی ‌درمورد بازسازی مناطق آسیب‌دیده از جنگ در این استان گفت: «طرح‌ها، شامل طرح‌های ملی و استانی خواهد بود که طرح‌های ملی مستقیماً زیر نظر وزارتخانه‌ها اجرا می‌گردد و اعتبارشان هم ازطریق وزارتخانه‌‌ها تأمین می‌شود و طرح‌های استانی توسط ستاد اجرایی بازسازی که از نماینده دفتر مرکزی سازمان جهاد سازندگی، نماینده دفتر عمران نماینده امام [خمینی در استان] و نماینده استانداری تشکیل شده، به مورد اجرا گذاشته می‌شود و محل این ستاد در شهر دهلران می‌باشد.» وی درمورد نقش دستگاه‌های اجرایی در امر بازسازی نیز گفت: «دراین‌زمینه یک شورای هماهنگی بازسازی مرکب از مسئولان کلیه دستگاه‌های اجرایی استان تشکیل شده که با برنامه‌ریزی‌های دقیق و حساب‌شده، وظایف هر دستگاه اجرایی را در امر بازسازی تعیین خواهد کرد.» وی با تأکید بر اینکه در امر بازسازی مناطق جنگی، بازسازی و نوسازی روستاها از اهمیت خاصی برخوردار است و بیشتر بودجه در این مناطق هزینه خواهد شد، افزود: «سیاست بر این است که چون طرح کلی دولت برای نوسازی روستاها باید اجرا گردد، در مرحله اول برای کشاورزان امکانات اولیه کار فراهم شود تا بتوانند به کشت پاییزه امسال برسند.»‌ استاندار ایلام در پایان گفت: «سیاست ما در امر بازسازی مناطق جنگی این است که با مردم بسازیم، نه برای مردم بسازیم و دولت به‌عنوان خدمتگزار امکانات بازسازی را فراهم و با نیروی کار و خودیاری مردم مانند دیگر شئونات انقلاب بازسازی را انجام می‌دهد.»

گزارش- 8

8. در آستانه اجلاس وزیران امور خارجه شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس، که قرار است روز 25 اردیبهشت در کویت برگزار شود، روزنامه اطلاعات به کویت هشدار داد از ادامه کمک‌های مالی به عراق خودداری کند. روزنامه اطلاعات در ستون یادداشت امروز خود در مقاله‌ای با عنوان «کویت باید بداند فردا خیلی دیر است»، ضمن اعلام اینکه ما از اول می‌دانستیم هدف امریکا از تحمیل این جنگ و هدف ارتجاع عرب از پشتیبانی بی‌دریغ از صدام همانا ترس از گسترش انقلاب اسلامی ‌ایران در منطقه به‌واسطه بیداری مسلمین می‌باشد، نوشت: «حکومت‌های مرتجع عرب نیز می‌دانستند که تحقق اسلام محمدی(ص) در ایران پرده‌های فریب و نیرنگ آنان را خواهد درید؛ و به همین دلیل بود که در جنگ تحمیلی صدام کافر اگرچه غیرمستقیم، ولی فعالانه شرکت کردند.» این روزنامه سپس با اعلام این نکته که «ما فعلاً به حکومت‌های فاسد عربستان و اردن و مصر و عمان کاری نداریم و بر این باوریم که آنان جز زبان زور زبان دیگری را نمی‌شناسند و تکلیف آنان به حول و قوه الهی در آینده‌ای نه‌چندان دور معلوم و مشخص خواهد شد»، افزود: «‌فعلاً روی سخن ما با حاکمان کویت است. این کشور کوچکی که ازجانب عراق و عربستان زیر فشار قرار داشته و تاکنون کمک‌های بسیار زیادی به حکومت فاسد صدام کرده است. ... و اکنون که صدام آخرین روزهای حیات ننگین خود را می‌گذراند بازهم دست از حمایت و کمک برنمی‌دارد.» روزنامه اطلاعات در ادامه مقاله خود با تشریح انواع حمایت‌های مادی و غیرمادی کویت از حکومت عراق آورده است: «تاکنون درمورد کویت سیاست صبر پیشه کرده و خواسته‌ایم با فعالیت‌های دیپلماتیک و پند و اندرز، حاکمان کویت را از این کار بازداریم تا شاید سرنوشت آنان به سرنوشت صدام جوش نخورده و پایان کار آنها مانند پایان کار صدام نباشد. ولی اکنون اعلام می‌کنیم که هرلحظه ممکن است کاسه صبر ما لبریز گردد و لازم است به حاکمان کویت تذکر دهیم که: 1. رژیم فاسد بعث عراق درحال زوال بوده و صدام تکریتی آخرین روزهای حیات ننگین خود را می‌گذراند و هیچ امیدی برای ماندن او وجود ندارد. 2. جمهوری اسلامی‌ ایران یقیناً حکومت دیگری از نوع حکومت صدام را در عراق تحمل نخواهد کرد؛ چراکه این حکومت همچنان خطری بالقوه و بالفعل برای جمهوری اسلامی ‌ایران و حکومت‌های کوچک خلیج‌فارس و ازجمله کویت خواهد بود.» این روزنامه در پایان مقاله خود پس از اینکه به حاکمان کویت اخطار داده است درصورت تداوم حمایت آنها از رژیم بعث عراق ملت ایران آنها را نیز همچون صدام درحال جنگ با خود تلقی می‌کند، آورده است: «ما با یادآوری هشدار به‌جای وزارت امور خارجه که گفته است رژیم‌های منطقه با نوع رابطه‌ای که با جمهوری اسلامی ‌ایران انتخاب می‌کنند درحقیقت آینده خود را انتخاب می‌کنند، به حاکمان کویت هشدار می‌دهیم که اگر امروز توبه نکنند فردا خیلی دیر خواهد شد.»

گزارش- 9

9. در ادامه اصرار حکومت عراق بر مطامع خود به‌ویژه حاکمیت مطلق بر اروندرود، فرمانده ارتش خلقی این کشور گفت فرزندان ملت ما بیش از هر زمان دیگر آماده‌اند تا به مبارزه علیه دشمن ادامه دهند تا اینکه دشمن به تمامی حقوق ما در سرزمین، آبراه‌ها و حاکمیت اعتراف کند. به گزارش بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر عراق، «طه یاسین رمضان عضو شورای فرماندهی انقلاب و فرمانده کل ارتش خلقی [جیش‌الشعبی] عراق، با فرماندهان اردوگاه آموزش رزمندگان استان‌های مختلف این کشور ملاقات و با آنها درباره ضرورت بالابردن سطح آموزش رزمندگان جهت پشتیبانی از جبهه‌های نبرد با خون‌های تازه گفت‌وگو کرد.» صوت‌الجماهیر افزود: «از سوی دیگر، رفیق طه یاسین رمضان امروز از اردوگاه آموزش رزمندگان لشکرهای مأموریت‌های ویژه در نزدیکی بغداد بازدید کرد و از آنان خواست تا در مدت آموزش در اردوگاه، برنامه‌های آموزشی و خصوصیات سلاح‌های به‌کارگرفته‌‌شده را به‌خوبی فراگیرند.» وی گفت: «فرزندان ملت ما که در راه تحکیم روح پیروزی در نبرد قادسیه صدام فداکاری بسیاری کرده‌اند، امروزه بیش از هر زمان دیگر آماده‌اند تا به مبارزه علیه دشمن ادامه دهند تا اینکه دشمن به تمامی ‌حقوق ما در سرزمین، آبراه‌ها و حاکمیت اعتراف کند!» خبرگزاری یونایتدپرس هم از بیروت گزارش داد: «یاسین رمضان، فرمانده ارتش خلقی عراق در بغداد گفت اردوگاه‌های نظامی ‌برای تعلیم محصلین در تعطیلات سالانه تشکیل خواهد شد تا آنها را برای شرکت در نبرد ملی عراق علیه دشمنان ایرانی آماده کند.» این خبرگزاری در ادامه گزارش خود افزود: «عراقی‌ها بیش‌ازپیش به ارتش خلقی متکی هستند. 400 هزار سرباز این ارتش تنها مدت بسیار کوتاهی تعلیم نظامی ‌می‌بینند و به جبهه اعزام می‌شوند. عراق که در مقایسه با 35 میلیون جمعیت ایران تنها 5/13 میلیون جمعیت دارد به‌لحاظ نیروی انسانی با کمبود روبه‌رو است. بسیاری از اقشار عراق ازجمله شخصیت‌های دولتی به شرکت در ارتش خلقی مجبور شده‌اند.»

گزارش- 10

10. به‌دنبال حمله جنگنده‌های عراقی به هواپیمای حامل وزیر امور خارجه الجزایر****** که به سقوط این هواپیما در خاک ایران و کشته‌شدن سرنشینان آن منجر شد، مدارک مربوط به این تهاجم در اختیار کارشناسان الجزایری قرار گرفت. هیئت دوازده نفری کارشناسان فنی الجزایر که برای بررسی علت سرنگونی هواپیمای غیرنظامی ‌این کشور به ایران آمده است، در مدت اقامت یک‌هفته‌ای خود موفق شد علاوه‌بر بازدید از محل سقوط هواپیما، مدارک و شواهدی را جمع‌آوری کند که نشان می‌دهد هواپیمای حامل وزیر امور خارجه الجزایر مورد اصابت موشک‌های هواپیماهای عراقی قرار گرفته است. خبرگزاری جمهوری اسلامی ‌ضمن اعلام این خبر همچنین گزارش داد: «در جلسه‌ای که صبح امروز با حضور مهندس توریان، معاون وزیر راه‌وترابری و رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، کارشناسان الجزایری، کارشناسان هواپیمایی کشوری و نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ‌تشکیل شد، تمامی ‌تلکس‌ها، نوارهای برج مراقبت، اطلاعات سازمان هواشناسی در روز واقعه و دیگر مدارک موجود به هیئت الجزایری تسلیم شد.» سخنگوی این هیئت نیز به خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت: «‌تلاش ما جهت روشن‌شدن این موضوع همچنان ادامه دارد و احتمالاً برای تحقیق بیشتر دراین‌زمینه مجدداً به ایران خواهیم آمد.» هیئت الجزایری بعدازظهر امروز تهران را به مقصد الجزیره ترک کرد. خبرنگار جمهوری اسلامی ‌همچنین از سازمان هواپیمایی کشوری کسب اطلاع کرد که دو تن دیگر از کارشناسان الجزایری به همراه کارشناس دیگری که روز گذشته از الجزایر به ایران آمده‌ است، امروز عازم محل سقوط هواپیما شدند. قطعات موشکی که از جنگنده‌های عراقی شلیک و باعث سقوط هواپیمای الجزایری شده است، نیز به تهران آورده شد تا مورد بررسی کارشناسان الجزایری قرار گیرد. رادیو اسرائیل ضمن اعلام خبر تحقیق و بررسی این هیئت الجزایری در ایران، مقصد بعدی آن را ترکیه (برای ادامه تحقیق) خواند و گفت: «اعضای هیئت که ده نفر بودند قطعاتی از هواپیمای متلاشی‌شده و تکه‌هایی از موشکی را که به گفته ایران توسط جنگنده‌های عراقی شلیک گردیده و موجب واژگونی هواپیما شده است، با خود بردند. یک هیئت سه‌نفری از کارشناسان فنی الجزایری هنوز در ایران به ‌سر می‌برد و به تحقیقات خود ادامه می‌دهد.»

گزارش- 11

11. درحالی‌که رزمندگان ایران در آستانه نبرد نهایی برای آزادسازی خرمشهر قرار دارند، روزنامه لوموند و خبرگزاری یونایتدپرس نبرد خرمشهر را سرنوشت‌ساز و تعیین‌کننده دانستند و خبرنگار خبرگزاری فرانسه نیز پیش‌بینی کرد که به‌زودی خرمشهر صحنه نبرد عظیمی خواهد شد. روزنامه فرانسوی لوموند در سرمقاله امروز خود با عنوان «نبرد خرمشهر» نوشت: «خرمشهر به‌عنوان مهم‌ترین سمبل بردوباخت جنگ ایران و عراق نقش تعیین‌کننده‌ای را در منطقه خلیج[فارس] ایفا می‌کند. نیروهای ایرانی که در آغاز جنگ بیست‌ماهه خود، قبل از اینکه شهر را کاملاً دراختیار ارتش عراق قرار دهند، شدیداً به مقابله با آنان پرداختند، بار دیگر خود را آماده تسخیر خرمشهر می‌سازند. شکی نیست که نبرد خرمشهر نبردی خونین و طولانی خواهد بود. سفرای خارجی مدت‌هاست که درمورد شکست عراق کوچک‌ترین تردید به خود راه نمی‌دهند. به همین دلیل نیز نتایج این نبرد بسیار تعیین‌کننده می‌باشد.» لوموند در پایان سرمقاله خود نیز اضافه کرد: «به نظر نمی‌رسد جنگ ایران و عراق به این زودی‌ها خاتمه یابد. شکی نیست که سقوط خرمشهر دیر یا زود صورت خواهد گرفت، ولی آنچه که اهمیت دارد مناطق مرزی غرب ایران است که تحت تصرف عراقی‌ها می‌باشد و تسخیر مواضع مستحکم آن توسط نیروهای مسلمان ایرانی، لااقل تا هنگامی ‌که عراق باتوجه‌به شکست‌های اخیرش تصمیم به عقب‌نشینی نگیرد، امری بس دشوار خواهد بود.» خبرگزاری یونایتدپرس نیز در یکی از گزارش‌های امروز خود اعلام کرد: «ناظران سیاسی معتقدند که نبرد خرمشهر برای جنگ تعیین‌کننده است و عراقی‌ها به‌سادگی آن را تسلیم نخواهند کرد. حمله فروردین‌ماه ایران که موجب بازپس‌گیری بخشی از اراضی اطراف شوش و دزفول شد، بدون مقاومت چندان عراقی‌ها انجام گرفت[!]، اما نبرد خرمشهر تبدیل به یک مبارزه‌جویی برای عراقی‌ها شده است.» همچنین، رادیو صدای امریکا نیز به نقل از یکی از خبرنگاران خبرگزاری فرانسه که از جبهه عراقی‌ها دیدن کرده است، گفت: «بیشتر افراد عراقی در جنوب جبهه عقب‌نشینی کرده و به‌سوی مرز بازگشته‌اند، اما عراق به تقویت کلی نیروهایش در خرمشهر ادامه می‌دهد و خرمشهر به‌زودی صحنه نبردی عظیم خواهد شد.»

گزارش- 12

12. کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس که علاوه‌بر حمایت خود از حکومت عراق، به‌دنبال جلب حمایت بیشتر مصر از حکومت صدام حسین هستند، از روابط حسنه ایران و سوریه ابراز نگرانی کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی‌ از بیروت، مطبوعات و نشریات لبنان از خلال اطلاعاتی که توسط محافل دولتی مصر به‌طور محرمانه در بیروت لبنان فاش می‌شود، از تلاش کشورهای مرتجع عربی و در رأس آنان پادشاهی سعودی برای واگذاری نقش مهمی‌ به مصر، حتی در حد ورود مستقیم آن در جنگ عراق و ایران خبر دادند. محافل دیپلماسی بیروت معتقدند که مصر آمادگی و قدرت ایفای یک نقش بزرگ در جنگ را داراست، کما اینکه مقدار تجهیزات و مهمات نظامی ‌ارسالی مصر به عراق به‌مراتب بیش از آن چیزی است که علناً اعلام شده است. در همین حال، به نوشته هفته‌نامه آخرالساعه (چاپ قاهره) کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس، هم‌پیمانی سوریه با ایران و کمک‌هایی را که دولت دمشق دراختیار حکومت تهران قرار می‌دهد، با نگرانی زیاد دنبال می‌کنند. این هفته‌نامه تأکید کرد که ممالک حوزه خلیج‌فارس از سوریه انتظار دارند این کمک‌ها را قطع کند؛ زیرا ادامه آن امنیت آنها را تهدید می‌کند. در مقابل، روزنامه تشرین (چاپ دمشق) امروز نوشت: «انقلاب اسلامی ‌ایران اعراب را به خطر نمی‌اندازد، بلکه فقط تهدیدی علیه امپریالیسم و اسرائیل می‌باشد.»

گزارش- 13

13. در تحلیل موضع کشورهای غربی درباره جنگ عراق و ایران و تحولات اخیر جبهه‌های جنگ، رادیو حزب کتائب لبنان گفت مقامات اروپای غربی که نگرانی خود را حتی از جزئی‌ترین پیروزی نیروهای ایران پنهان نمی‌کنند، هرگز نمی‌خواهند عراق از این جنگ مغلوب و شکست‌خورده خارج شود. روزنامه کریستین ساینس مانیتور و رادیو بی‌بی‌سی نیز احتمال ورود نیروهای ایران به داخل خاک عراق و دخالت ایران در امور داخلی کشورهای منطقه را عامل نگرانی کشورهای عرب منطقه اعلام کردند. همچنین، روزنامه تایمز نوشت که بازپس‌گیری خرمشهر توسط ایران تهدید آنی برای خاک کویت به شمار می‌آید. رادیو حزب کتائب لبنان گفت: «کشورهای اروپایی نگرانی شدید خود را در قبال تحولات اخیر جنگ عراق و ایران که به‌مثابه شکستی برای عراق به شمار می‌رود، ابراز می‌کنند. کشوری که بیش‌ازهمه از پیروزی‌های اخیر ایران در جبهه‌ها متضرر شده، فرانسه است. به‌طوری‌که مقامات فرانسوی از وخامت اوضاع در جبهه‌ها و احتمال سقوط رژیم صدام که با فرانسه روابط تجاری و سیاسی محکمی‌ دارد شدیداً ابراز نگرانی می‌کنند.» این رادیو افزود: «اروپایی‌ها به پیروزی‌های اخیر ایران با دیده نگرانی شدید می‌نگرند؛ چراکه به‌نظر آنها این پیروزی‌ها موجب گسترش موج حرکت اسلامی ‌در تمامی ‌کشورهای منطقه شده و در پایان، رویارویی‌های شدید حکام کشورهای عربی از یک‌سو و حرکت‌های اسلامی‌ افراطی از سوی دیگر را به‌دنبال خواهد داشت و درنتیجه منجر به سرنگونی و سقوط رژیم‌های عربی و روی‌کارآمدن گروه‌های مذهبی افراطی در کشورهای منطقه خواهد گردید.» این رادیو در پایان اعلام کرد: «مقامات اروپای غربی این روزها در خلال گردهمایی‌های خود آخرین تحولات جنگ عراق با ایران را مورد بحث و مذاکره قرار می‌دهند، درحالی‌که حتی نگرانی خود را از جزئی‌ترین پیروزی نیروهای ایرانی پنهان نمی‌کنند و این مقامات هرگز نمی‌خواهند که عراق از این جنگ مغلوب و شکست‌خورده خارج شود.» روزنامه امریکایی کریستین ساینس مانیتور نیز در گزارشی ضمن اعلام این مطلب که ایران بر آن است تا عراق را به هر قیمتی شده از خاک خود بیرون اندازد، نوشت: «هجوم سرسختانه ایران علیه عراق منافع کشورهای میانه‌رو عرب را که از بغداد حمایت می‌کنند، تهدید می‌کند. اگر ایران بتواند دستاوردهای نظامی ‌رژیم صدام حسین را بی‌اثر سازد، دولت عراق ممکن است سقوط کند. اگر ایران به داخل خاک عراق پیش رود، متحدان عرب بغداد امکان دارد ناچار به دخالت شوند و بنابراین به درون یک نبرد طولانی و سنگین گام نهند.» رادیو بی‌بی‌سی هم در تفسیری، علل نگرانی رهبران عرب را مورد بررسی قرار داد و گفت: «پیروزی‌های یکی، دو ماه اخیر نیروهای ایرانی در جبهه جنگ که به امکان پیروزی نهایی ایران بر عراق قوت بیشتری بخشیده است، آسایش خیال کشورهای عرب منطقه را بر هم زد و اینک رهبران محافظه‌کار کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس از آن بیم دارند که ایران تنها به بازپس‌گرفتن خاک خود اکتفا نکرده و به مداخله در امور داخلی کشورهای منطقه مبادرت ورزد.» بی‌بی‌سی سپس با اعلام این مطلب که کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس با نگرانی از اهداف سیاسی ایران در این منطقه همواره از عراق حمایت کرده‌اند، افزود: «ارسال اسلحه و کمک‌های مالی هنوز نتوانسته است جلوی پیشروی نیروهای ایرانی را سد کند و به همین علت است که عراق و حامیان آن اینک چشم به کمک مصر، این بزرگ‌ترین قدرت نظامی‌ جهان عرب، دوخته‌اند و تلاش‌های تازه بعضی از کشورهای عرب برای برقراری روابط مجدد دیپلماتیک با مصر که پس از معاهده صلح بین مصر و اسرائیل قطع شد، به‌منظور جلب حمایت قاهره از عراق و سایر کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس در مقابل تهدیدات احتمالی ایران است. دولت مصر هم مدتی است آمادگی خود برای دفاع از خلیج‌فارس را اعلام کرده و همچنین مقادیری اسلحه دراختیار عراق گذاشته است.» بی‌بی‌سی در پایان تفسیر خود گفت: «البته بعید نیست که این نگرانی رهبران عرب نسبت به اهداف آتی ایران کاملاً بی‌اساس باشد. دولت ایران بارها بر این نکته پافشاری کرده است که در نظر ندارد در خلیج‌فارس جنگ بیافریند. ولی این بیانیه‌های تهران کشورهای عرب منطقه را متقاعد نکرده و میزان نگرانی رهبران آن را تا حدی افزایش داده است که موضوع آینده فلسطینی‌ها یا مهم‌ترین مسئله سیاسی جهان عرب اینک در درجه دوم اهمیت قرار گرفته است.» همچنین گزارشگر روزنامه تایمز لندن از بیروت گزارش داد: «کشورهای حوزه خلیج‌فارس که به درجات مختلف از عراق پشتیبانی کرده‌اند، اکنون با نگرانی شدید در انتظار نتیجه نبرد ایران و عراق در منطقه خرمشهر هستند. به نظر می‌آید که پرزیدنت صدام حسین مصمم است که طی نبرد خرمشهر صدمات شدیدی به نیروهای ایران وارد آورد و یا حداقل از این جنگ خونین استفاده کرده و کمک و حمایت کشورهای عرب را به خود جلب نماید تا با اشغال احتمالی عراق توسط ایران مقابله کند.» تایمز افزود: «باوجود آنکه دولت ایران مؤکداً می‌گوید که به‌هیچ‌وجه قصد عبور از مرز عراق و ورود به این کشور را ندارد، اما گزارش‌هایی در دست است که کویت سعی دارد رهبران کشورهای حوزه خلیج‌فارس را ترغیب نماید که با همکاری یکدیگر به‌صورت هماهنگ کوشش کنند تا آتش‌بس اعلام شود. تسخیر خرمشهر توسط نیروهای ایران تهدید آنی برای خاک کویت به شمار می‌آید و این امر موجب نگرانی رهبران این کشور شده است.» به عقیده گزارشگر تایمز «تسخیر خرمشهر توسط نیروهای ایران همچنین امید عراق را به کنترل آبراه شط‌العرب [اروندرود] از بین می‌برد.»

گزارش- 14

14. حکومت عراق در ادامه تلاش برای برگزاری اجلاس آتی سران جنبش عدم‌تعهد در بغداد، دو نماینده خود را به همراه دعوت‌نامه به 9 کشور آسیایی و افریقایی فرستاد. خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از خبرگزاری عراق گزارش داد: «دو نماینده ازطرف صدام [رئیس‌جمهور عراق] که حامل نامه ازجانب وی برای رؤسای 5 کشور آسیایی و 4 کشور افریقایی جهت شرکت در کنفرانس سران کشورهای غیرمتعهد بودند، روز چهارشنبــــــه [22/2/1361] بغداد را به قصد این کشورها ترک کردند.» ضمیمه گزارش2: جلسه فرماندهان و مسئولان ستادی سپاه پاسداران به‌منظور بررسی مشکلات عملیات بیت‌المقدس و ارائه طرح برای آینده آن به‌منظور بررسی مشکلات و ضعف‌هایی که تاکنون در عملیات بیت‌المقدس مشهود بوده است و نیز ارائه طرح‌های پیشنهادی برای رفع آنها، در ساعت 09:45 امروز، جلسه‌ای در قرارگاه مرکزی کربلا با حضور فرماندهان و مسئولان ستادی این قرارگاه و نیز فرماندهان سپاهی سه قرارگاه عملیاتی قدس، فتح و نصر تشکیل شد. این جلسه با تلاوت آیاتی از قرآن مجید آغاز شد و سپس رحیم صفوی مسئول عملیات سپاه در قرارگاه کربلا، دستور جلسه را «بررسی مشکلات عملیات و ارائه طرح برای آینده» اعلام کرد و از فرماندهان قرارگاه‌های عملیاتی خواست مطالب خود را دراین‌خصوص بیان کنند. ابتدا حسن باقری فرمانده سپاهی قرارگاه نصر، مشکلات موجود در قرارگاه تحت امر خود را به دو دسته تقسیم کرد: مشکلاتی که در جریان هدایت عملیات رخ داد و نیز مشکلات ستادی قرارگاه. وی با اشاره به اشخاصی که هنگام عملیات به‌عنوان رابط واحدهای قرارگاه کربلا در قرارگاه نصر حضور دارند گفت: «این طرح [حضور رابط] خیلی خوب بود و خیلی از کارهای قرارگاه‌ها را سبک کرده، ولی در بعضی جاها این رابط‌ها با مرکزیت خودشان رابطه خیلی ضعیفی داشتند و یا اینکه شرح وظایف نداشتند و توجیه نبودند؛ مثل رابط‌های اعزام نیرو، پدافند و توپخانه. رابط‌هایی بودند که ما اصلاً آنها را نمی‌دیدیم و یا اگر می‌دیدیم، ما باید می‌رفتیم دنبال کارشان... .» حسن باقری درمورد تعداد زیاد شهدا و مجروحان در این عملیات نیز اظهار داشت: «بسیجی که آن دفعه [در عملیات فتح‌المبین] برای جمع‌آوری شهدا و تخلیه مجروحین شد، این دفعه نشد که باتوجه‌به ناجوربودن جاده و طولانی‌بودن مسیر این دفعه، به‌خصوص خاکی‌بودن بین کارون و جاده آسفالت [اهواز - خرمشهر]، خیلی از زخمی‌ها در جبهه ماندند که البته به نظر می‌رسید آمبولانس هم کم است و نمی‌دانم تعداد آمبولانس چقدر بود، ولی مدیریت منظمی ‌نداشت.» وی سپس در تشریح سایر مشکلات موجود به کمبود وسایل مخابراتی و درنتیجه قطع ارتباط یگان‌ها با یکدیگر، سرعت کم ترابری نیرو و تأخیر در رسیدن گردان‌ها به نقطه رهایی برای شروع عملیات و کندی در فعالیت واحد اطلاعات عملیات اشاره کرد و گفت: «کمبود برادران روحانی هم از همان روز اول بود و در همه‌جا به چشم می‌خورد و تیپ‌ها هم شدیداً از این نظر کمبود داشتند.» فرمانده سپاهی قرارگاه نصر اگرچه از فعالیت‌های مهندسی رزمی ‌اظهار رضایت کرد، اما با گلایه از کمبود ماشین‌آلات مهندسی گفت: «عمدتاً موقعی دستگاه‌ها را منتقل می‌کردند به منطقه که دیگر از زمان کارآیی‌اش گذشته بود؛ یعنی برای شب عملیات از سه شب پیش وجود این دستگاه‌ها لازم بود، ولی ساعت 09:00 شب تازه در اهواز دستگاه‌ها را بار زدند تا بیایند که صبح رسیدند به منطقه و دیگر کارآیی لازم را نداشتند.» حسن باقری ضمن اظهار رضایت از واحد زرهی، درباره کمبود مهمات تیپ‌هایی که به قرارگاه نصر مأمور شدند، افزود: «تیپ‌هایی که به ما مأمور شدند، آن مهماتی که باید داشته باشند را نداشتند. مثلاً تیپ عاشورا که به ما مأمور شد، هزار گلوله آر.پی.‌جی بیشتر نداشت و ما سهمیه آر.پی.‌جی بقیه تیپ‌ها که وسط عملیات واگذار شده بود را به تیپ عاشورا دادیم و همین‌طور تیپ‌های دیگر که آمدند، بدون بار مبنای مهمات بودند.» دومین فرماندهی که به بیان مشکلات پرداخت، غلامعلی رشید فرمانده سپاهی قرارگاه فتح، بود. وی ابتدا به کمبود کادر (نیروی ثابت) در قرارگاه و نیز ضعف رابط‌هایی که از قرارگاه مرکزی در قرارگاه فتح حضور داشتند، اشاره کرد سپس درخصوص واحد بهداری گفت: «تیپ‌های ما بزرگ‌ترین ناله را از بهداری می‌کردند. ... ما به‌هیچ‌وجه از بهداری راضی نبودیم. من [به مسئول بهداری] می‌گفتم برادر من! شما تشکیلات درست کرده‌اید، ولی این‌بار مثل اینکه از عملیات فتح [المبین] ضعیف‌تر شده‌اید! مثلاً بهداری خیلی از تیپ‌ها در شب عملیات آمبولانس نداشت. هر تیپ 6 دستگاه آمبولانس داشت. من گفتم بابا! در عملیات قبلی هر تیپ ما 20 دستگاه آمبولانس داشت و حالا تشکیلات درست کرده‌اید، ما انتظار خیلی بیشتر از شما داریم.» غلامعلی رشید سپس از ضعف واحدهای طرح و برنامه، مخابرات و تدارکات گفت و از واحد اعزام نیرو اظهار رضایت کرد. وی درخصوص سه تیپ امام حسین(ع)، نجف و کربلا که تحت امر قرارگاه فتح بودند، با خنده اظهار داشت: «تیپ‌هایی که تحت امر ما بودند، غیر از تیپ کربلا بقیه‌شان یک‌خرده یاغی بودند!» فرمانده قرارگاه فتح از واحد مهندسی سپاه در قرارگاه نیز به‌خوبی یاد کرد و گفت: «خوب کار کرد و کارش خوب پیش رفت. مخصوصاً دررابطه‌با مرحله دوم ما که 15، 16 کیلومتر خاکریز باید در کنار این جاده [حسینیه - بصره (مرز)] می‌زدیم. هرچند که کارش را درست و حسابی طبق همان پیشنهادی که داده بودند تا بروند دو کیلومتر شمال جاده حسینیه - بصره را خاکریز بزنند انجام نداد، اما به‌هرحال بد نبود و کارش نسبتاً خوب بود.» وی با ذکر این مطلب که «ازنظر توپخانه مشکل زیادی نداشتیم»، اظهار داشت: «بیشتر ایرادمان دررابطه‌با تیپ‌هایمان بود که این توپ‌ها را در دست خودشان گرفته بودند و نمی‌دادند به این طرف و آن طرف؛ یا آمار درست و حسابی نمی‌دادند و یا وقتی می‌گفتیم تحویل بدهید، می‌گفتند نمی‌دهیم و اینها برای تیپ‌های خودمان است.» غلامعلی رشید درخصوص ارتباط با لشکر92 زرهی ارتش نیز گفت: «ارتباط ما با ارتش در قرارگاه شاید به دو دلیل ضعیف بود: یکی اینکه ما نیروی ادغامی‌ نداشتیم با ارتش و عمدتاً تیپ‌های زرهی بودند [و تیپ‌های سپاه پیاده بودند] ... چون در هم ادغام نشده بودیم، احساس نیاز نمی‌کردیم که برویم طرفشان یا آنها بیایند طرف ما؛ و یکی دیگر اینکه اعضای قرارگاه ما ثابت نبودند و مدام تغییر می‌کردند. ازاین‌رو نمی‌رفتند تا اعضای قرارگاه را بشناسند و نزدیک شوند. این هم یک ضعف بود، ولی خب، سرهنگ نیاکی [فرمانده لشکر92 زرهی و فرمانده ارتشی قرارگاه فتح] ظاهراً با ما خیلی یکی بود و همیشه هم می‌آمد این‌طرف و آن‌طرف.» فرمانده سپاهی قرارگاه فتح ضمن اظهار رضایت از واحدهای زرهی تیپ‌های تحت امر خود، درخصوص ضعف ترابری نیرو اظهار داشت: «تیپ‌ها ازلحاظ ترابری خیلی وضعشان دچار اشکال است؛ چون خیلی خودروهایشان کم است. مثلاً وقتی به آنها می‌گوییم سه گردان را به یک منطقه‌ای ببرند، وسیله ندارند و یا کمپرسی می‌آورند و اگر تقاضای اتوبوس کنیم، خیلی دیر می‌رسند.» غلامعلی رشید در پاسخ به سؤال رحیم صفوی درباره وضعیت تبلیغات در داخل تیپ‌ها گفت: «از تیپ‌ها خبر نداشتیم. ما بیشتر می‌رفتیم دنبال تیپ‌هایمان. چون تیپ‌های ما نیازی به قرارگاه ما نداشتند! [با خنده]. ما مدام دنبالشان در صحرا و از این‌طرف و آن‌طرف پیدایشان می‌کردیم و جلسه با آنها می‌گذاشتیم. تیپ25 کربلا یک‌خرده تبعیت می‌کرد و وضعش خوب بود، اما تیپ8 نجف از تیپ امام حسین(ع) یاد گرفت و دیگر در مراحل بعدی هم دستی به آن شکل نداد!» احمد غلامپور فرمانده سپاهی قرارگاه قدس، هم در ابتدای سخنان خود با اشاره به توقف قرارگاه قدس در مرحله اول عملیات گفت: «روزهای دوم و سوم عملیات، ما شروع کردیم به دادن امکانات خودمان به دو قرارگاه فتح و نصر؛ یعنی امکاناتی ازقبیل مهندسی و بهداری را دادیم به پایین [منطقه عملیات]، و تا زمانی‌که خود عراق عقب‌نشینی نکرده بود و جلو نیامده بودیم، مشکل زیادی دررابطه‌با یک‌سری از واحدها نداشتیم. ولی اشکال عمده همان بود که برادر رشید هم به آن اشاره کردند و من هم روی آن تأکید می‌کنم؛ مسئله روی ستاد قرارگاه است و اگر قرار است این قرارگاه‌ها یک حالت سازمانی پیدا کنند و بمانند، درمورد ستادش هم باید فکری کنیم.» وی پس از بیان ضعف واحد طرح و برنامه عملیات و واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه قدس اظهار داشت: «بجز این دو واحد، ما درارتباط‌با بخش‌های دیگر مشکلی نداشتیم.» در ادامه جلسه، حسین علایی مسئول ستاد سپاه در قرارگاه کربلا، با اظهار اینکه بسیاری از برادران هنوز به اهمیت ستاد قرارگاه‌ها واقف نیستند و نمی‌دانند که ستاد مجموعه‌ای از افرادی است که می‌توانند بسیاری از مشکلات فرماندهان را حل کنند، به مشکل ارتباط قرارگاه‌ها و تیپ‌ها با سپاه‌های مناطق کشوری اشاره کرد و گفت: «اگر هر تیپ قرار است دررابطه‌با یک منطقه کار بکند، می‌توان بسیاری از عناصر ستادی آن را از همان منطقه تأمین کرد. ... الان مناطق نمی‌دانند؛ یعنی به آنها گفته شد که باید تیپ‌ها را دراختیار بگیرند، ولی عملاً این نیست و یک حالت بیگانگی بین تیپ و مناطق احساس می‌شود و درنتیجه کمکی که مناطق می‌توانند به تیپ‌ها بکنند و کمکی که تیپ‌ها می‌توانند از مناطق بگیرند، عملاً نیست. اگر ما بیاییم سرمایه‌گذاری کنیم روی این کار و این مسئله را حل کنیم که ارتباط تیپ‌ها و قرارگاه‌ها با مناطق آنها روشن شود، بسیاری از مسائل حل می‌شود.» حسین علایی در ادامه افزود: «ایجاد قرارگاه‌ها و ستادشان تجربه خوبی بود و اگر ستادها فعال بشوند و برادرهایی که مسئول قسمت‌های مختلف ستاد هستند آن روش‌های قدیمی‌ را که هرکسی یک کار جزئی را می‌گرفت و مثلاً خط می‌رفت و پی آن را می‌گرفت، به یک کار تشکیلاتی تبدیل کنند و مسئول هر قسمت خودش بیاید و در قرارگاه مستقر بشود و سعی کند کارهایی که مربوط به آنها است را هدایت بکند، خیلی از مسائل حل می‌شود.» سیدعلی حسینی‌تاش مسئول واحد مخابرات سپاه در قرارگاه کربلا، هم ابتدا به ارتقاء سطح آگاهی و فعالیت مسئولان واحدهای مخابرات قرارگاه‌ها و تیپ‌های سپاه در عملیات بیت‌المقدس اشاره کرد و سپس درباره میزان هماهنگی مخابرات سپاه و مخابرات ارتش گفت: «درزمینه هماهنگی با ارتش، خب این دفعه خیلی بهتر شده، یعنی ما عملاً مشکلی نداریم جز در قرارگاه نصر که آن هم یک مقدار عدم همکاری افسر مخابرات ارتش با مسئول مخابرات [سپاه در این] قرارگاه است که کمتر همکاری شده. ولی در مجموع کارهای ما به‌طور مشترک انجام شده است.» حسینی‌تاش درباره مشکلات حوزه مسئولیت خود نیز اظهار داشت: «قبل از عملیات من گفتم که 700 دستگاه [بی‌سیم] کم داریم تا بتوانیم ازنظر وسایل در حد عملیات فتح‌المبین باشیم که از این 700 دستگاه، ما فقط توانستیم 140 دستگاه را از ارتش بگیریم و 50 دستگاه هم از مناطق خودمان جمع کنیم. یعنی [واحد] تدارکات درارتباط‌با تأمین وسایل هیچ کاری نکرده و درنتیجه ما سازمان خود را آوردیم پایین‌تر. یعنی ما اگر آنجا در هر گروهان دو بی‌سیم داشتیم که یکی مال خود گروهان و یکی برای دسته جلویی‌اش بود، این‌بار مجبور شدیم به هر گروهان فقط یک بی‌سیم بدهیم که در خود گروهان باشد.» مسئول واحد مخابرات سپاه در قرارگاه کربلا اضافه کرد: «مشکل دیگر ما مربوط به فرکانس می‌شود. با نزدیک‌شدن این سه قرارگاه به همدیگر، چون یک مقدار زیادی فرکانسمان، درحدود نصف مشترک بوده بین قرارگاه‌ها، یعنی دو تا سه‌جا از آن استفاده می‌کردند و الان که این قرارگاه‌ها به هم نزدیک‌تر شده‌اند، احتمالاً ازاین‌به‌بعد ممکن است مشکلاتی پیش بیاید و داریم سعی می‌کنیم این را با مانورها و ابتکاراتی که می‌توانیم به کار بریم، کمترش کنیم. ... مطلب دیگر اینکه عملیات که همین‌طور پیشروی می‌کند، فاصله‌ها دور می‌شود و چون ارتباطی که پیش‌بینی‌شده دررابطه‌با فواصل اولیه بوده، خودبه‌خود ضعیف می‌شود و این احتیاج دارد به جابه‌جایی سریع در قرارگاه‌ها. یعنی همین‌طور که قرارگاه تیپ جلو می‌رود، قرارگاه لشکر هم باید برود جلو و همین‌طور قرارگاه مرکزی نیز باید یک ردیف جلوتر برود تا ما ارتباطمان کیفیت خودش را حفظ کند.» محمود احمدپور جانشین مسئول واحد تدارکات سپاه در قرارگاه کربلا، عمده مشکلات حوزه مسئولیتش را ناشی‌از ارتباط کم قرارگاه‌های عملیاتی دانست و درباره کمبود مهمات گفت: «باتوجه‌به اینکه مهمات برای ما مسئله بسیار ضروری بوده و کمبودش مشخص بود، مخصوصاً انواعی که خودتان می‌دانید، پراکندگی مهمات تیپ‌ها برای ما خیلی مسئله شد. مخصوصاً اینکه مهماتشان را پخش می‌کردند در گردان‌هایشان و هیچ‌گونه حساب و کتابی روی اینها نداشتند. وقتی عملیات می‌شود، باتوجه‌به آنچه داریم حساب می‌کنیم. آنچه را که باید به آنها بدهیم برای 10 روز آنها حساب می‌کنیم ولی فوراً تا عملیات شروع می‌شود، درخواست مهمات می‌کنند و نمونه تیپ‌های آنها موجود است که اینها مهمات داشتند، منتها نمی‌دانستند واقعاً مهمات کجا بوده و در دسترس چه کسی می‌باشد. ما وارد عمل شدیم و از منطقه برایشان آوردیم. الان این مسئله خیلی مهم است برای ما که واقعاً این مهمات‌ها را از حالت پراکندگی درآوردیم.» احمدپور تأخیر در ارسال لوازم و امکانات مورد نیاز از تهران را نیز در پیدایش مشکلات مؤثر دانست و اضافه کرد: «ما آنچه که خود قرارگاه‌ها برآورد کرده و از ما درخواست کرده بودند را نمی‌توانستیم بدهیم، مخصوصاً اینکه عملیات هم ادامه پیدا کرد و ما مجبور بودیم همیشه در منطقه یک مقداری ذخیره کنیم که یک مرتبه در جای اضطراری از آن استفاده کنیم.» وی درباره نقل‌وانتقال نیرو نیز اظهار داشت: «این دفعه کاری که کردیم این بود که فقط یک [مرکز] پشتیبانی زدیم پایین دارخوین. ما یک تعداد اتوبوس آنجا قرار دادیم و جمع اتوبوس‌هایی که داشتیم صدوخرده‌ای بود و مسلماً وظیفه اصلی آنها ترابری نیروها، و بیشتر از [پایگاه هوایی] امیدیه به قرارگاه‌ها بود.» احمدپور همچنین با اعلام اینکه قرار است در همه قرارگاه‌ها برای هریک از امور تغذیه، موتوری و تسلیحات یک مسئول گمارده شود، اضافه کرد: «ما ازنظر غنایم اکیپ‌هایی که برای هر قرارگاه در نظر گرفته بودیم را وارد کردیم، توانستند 200 تا 300 کلاش [اسلحه کلاشینکف] جمع‌آوری کنند. 10 تا 20 تا بار ماشین مهمات.» حمید معینیان مسئول واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه کربلا، مشکل اصلی در حوزه خود را کمبود کادر خواند و گفت: «الان این قرارگاه‌های سه‌گانه ما هرکدام فقط یک مسئول اطلاعات عملیات داشته و اصلاً معاون ندارند و خود تیپ‌ها هم قضیه‌شان به همین صورت است. هرکدام از تیپ‌ها عمدتاً با یک نفر می‌چرخد و آن هم چون کارش حساس است، باید تا خط تماس و یا حتی جلوتر از نیروهای دشمن برود برای شناسایی؛ چون نیاز به شناسایی جزئی هست. سپاه وقتی‌که می‌خواهد یگان‌هایی را وارد عمل کند، احتیاج به اطلاعات جزئی دارد، ولی ارتش این‌طور نیست. ارتش فقط اکتفا می‌کند به همان اطلاعات کلی که از عکس‌های هوایی به دست آورد یا همان دید‌بان‌های در خط و یا اسرا و پناهنده‌هایی که می‌آیند. ولی ما نمی‌توانیم به اینها اکتفا کنیم. ما باید اطلاعات جزئی‌تر از اینها برای واحدهای سپاه به دست بیاوریم؛ لذا بیشتر این برادرها در همین شناسایی شهید می‌شوند. مثلاً مسئول اطلاعات تیپ بیت‌المقدس چند روز مانده به عملیات خودش برای شناسایی رفته بود که روی مین رفت و شهید شد. ... ما از یک نفر نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که هم اطلاعات کلی اسرا را جمع‌آوری کرده و تجزیه‌وتحلیل کند و هم اطلاعاتی که از همه تیپ‌ها و قرارگاه‌ها می‌رسد را بررسی نماید. همچنین اطلاعاتی که از عکس‌های هوایی می‌خواهیم بگیرد و تجزیه‌وتحلیل کند. یک نفر توان این‌همه کار را ندارد.»‌ فلاحیان از مسئولان واحد اعزام نیروی سپاه در قرارگاه کربلا، به مشخص‌نبودن مسئولیت و وظایف قسمت ترابری واحد تدارکات که در انتقال نیرو نقش اساسی دارد، اشاره کرد و گفت: «ما می‌رفتیم و می‌گفتیم 50 اتوبوس بروند در امیدیه مستقر شوند که می‌گفتند اینها بیکار می‌مانند. می‌گفتیم خب اشکالی ندارد، باشند آنجا هرموقع گفتیم نیرو بیاورند. می‌گفتند نه، ما جاهای دیگر نیرو داریم. می‌گفتیم کجا دارید؟ می‌گفتند دارخوین و سوسنگرد داریم. از طرفی، تیپ‌هایی که در دارخوین مستقر بودند، باز می‌آمدند مستقیماً از اهواز درخواست ماشین می‌کردند. ... راننده‌هایی هم که در دارخوین مستقر بودند، می‌گفتند ما عملاً کاری انجام نمی‌دهیم. ... ترابری باید با اعزام نیرو هماهنگ باشد؛ یعنی اعزام نیرو اگر تشخیص داد 24 ساعت اتوبوس در یک جاده بماند، مسئله‌ای برای راننده نباشد و نگوید مثلاً کار دارم و یا باید بروم جای دیگر. مثلاً می‌فرستادیم [ایستگاه] راه‌آهن و یک ساعت قطار تأخیر می‌کرد، 20 اتوبوس رفته و برگشته و می‌گفتند نیرو نبود.» فلاحیان درخصوص رابطینی که از مناطق کشوری سپاه به منطقه عملیات آمده و با واحد اعزام نیرو همکاری می‌کردند، گفت: «فقط دو منطقه به‌طورکلی با ما ناهماهنگ بود؛ یکی منطقه4 [خراسان] که مسئولیت تیپ‌ها [ی 21 امام رضا(ع) و 43 بیت‌المقدس] را ازلحاظ نیرو داشت و برادر محسن [رضایی] حدود وظایف این را مشخص نکرده و نگفته بود حالا که هر دو تیپ [ازنظر نیرو] اشباع است، باید این نیرو را به جای دیگر بدهد و آنها هم این را نمی‌توانستند بقبولانند به خودشان. ... یکی دیگر، منطقه2 [اصفهان] بود که به‌طورکلی در هیچ زمینه با ما هماهنگ نبود.» خاتمی ‌مسئول واحد بهداری سپاه در قرارگاه کربلا، امکانات بهداری از قبیل آمبولانس، دارو و نیروی انسانی را بهتر و بیشتر از عملیات فتح‌المبین اعلام کرد و گفت: «هم خود سپاه خیلی زیاد امکانات گذاشته و هم اینکه هلال‌احمر، جهاد [سازندگی] و این‌طرف و آن‌طرف خیلی زیاد می‌رسد و هم کمک‌های مردمی، اکیپ‌های پزشکی هست و افراد حزب‌اللهی که از شهرهای مختلف می‌آیند.» وی اضافه کرد: «یکی از اشکالات این است که مسئله ستادهای لشکر، تیپ و مرکز باید مشخص بشود. اگر قرار است ستاد کار پشتیبانی بکند، در هر ستاد مسئول هر قسمت باید زیرنظر مستقیم مسئول آن ستاد و غیرمستقیم همان مسئول در رده بالاتر باشد. ... اصلاً معنی ندارد که یک کسی مثلاً رابط بهداری باشد. این شخص، رابط نبوده بلکه باید مسئول باشد و از او مسئولیت بخواهند و مسئول مستقیم او هم مسئول قرارگاه لشکری باشد و این نقص از خود برادرهاست که این مسئله را حل نکردند.»‌ خاتمی ‌با اذعان به وجود پاره‌ای از نارسایی‌ها در واحد بهداری و اظهار امیدواری درخصوص رفع آنها، دررابطه‌با بی‌توجهی به مسائل بهداشتی گفت: «ازجمله مسائلی که مسئولین لشکر، تیپ و گردان تا پایین اصلاً با آن فعال برخورد نمی‌کنند، مسئله بهداشت در کنار بهداری است. بااینکه تذکر داده شد که در این هوای گرم ممکن است خدای‌نکرده یک مرض واگیری شیوع پیدا کند، همان‌طورکه در عملیات قبل شایع شده بود، ولی متأسفانه هیچ‌کدام از برادرها این مسئله را جدی نگرفتند.» مسئول واحد بهداری سپاه در قرارگاه کربلا، تهیه آمار تعداد مجروحان، مفقودان و شهیدان در هر گردان و تیپ را مستلزم ارتباط مستقیم بخش تعاون این قرارگاه با مسئولان گردان‌ها، تیپ‌ها و لشکرها دانست و گفت: «ما از لحظه‌ای که مجروح وارد مرکز درمانی می‌شود تا زمانی‌که به شهرستان می‌رود آمارش را می‌گیریم و الان مثلاً اگر از ما بپرسند فلان تیپ چقدر مجروح داده، ما به‌هیچ‌وجه نمی‌دانیم. فکر نمی‌کنم خود تیپ‌ها هم بدانند.» خاتمی ‌در پایان سخنان خود از همکاری هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ‌در حمل مجروحان به پشت جبهه تشکر کرد و با ذکر این مطلب که نیروهای مردمی ‌آماده‌ و مشغول خدمت هستند، از حاضران در جلسه خواست که «اگر مشکلی بود، آن را زیاد غیرطبیعی نپندارند.» منوچهر مهرداد مسئول واحد مهندسی رزمی ‌سپاه در قرارگاه کربلا، از کمبود راننده لودر و بولدوزری که بتواند در خط مقدم فعالیت کند، به‌عنوان یکی از مشکلات واحد مهندسی رزمی ‌نام برد و گفت: «البته خودمان توانستیم یک تعداد از جهاد [سازندگی] تأمین کنیم. یعنی اگر کمک جهاد نبود، دراین‌رابطه خیلی کمبود داشتیم.» وی از کمبود تانکرهای قیرپاش و آب‌پاش و وسایل تخریب و شب‌نما نیز گله کرد و اظهار داشت: «وضعیت جاده‌هایمان خیلی بد بود. جاده‌ها خاکی بود و مرتب قیرپاشی می‌خواست؛ یعنی یک بار و دو بار کفایت نمی‌کرد و با یک بار عبور ماشین‌ها دوباره خاک بلند می‌شد و دراین‌رابطه ما مشکلات زیادی داشتیم. ... بیست جعبه تخریب و یک مقدار شب‌نما هم می‌خواستیم که تا الان هنوز تهیه نشده است.» فتح‌الله جعفری فرمانده تیپ30 زرهی سپاه******* ضمن اظهار رضایت از هماهنگی و رابطه سازمانی تیپ زرهی با همه تیپ‌های سپاه، درباره ناتوانی راننده‌های لودر برای ایجاد سنگر تانک گفت: «راننده لودر باید بلد باشد سنگر تانک درست کند؛ یعنی سنگری که می‌کنند یا چال [گود] است یا بلند است. این است که یا اصلاً نمی‌تواند کار کند یا آن را [عراقی‌ها] می‌زنند. اینها را دراختیار خودمان بگذارید که آموزش بدهیم تا یاد بگیرند.» فتح‌الله جعفری که از واحدهای زرهی ارتش گله‌مند بود، اظهار داشت: «مسئله بعدی، زرهی ارتش است که یا باید زیر نظر ما در این منطقه باشد یا اصلاً نباید بیاید! [خنده حاضران در جلسه]. برای اینکه فایده‌ای ندارد. اگر خطری نباشد یا غنیمتی یا برنامه‌ای باشد، خوب است، می‌آید و آنجا می‌ایستد. ولی اگر خطر باشد فوراً در می‌رود! که اگر آنها بروند، بچه‌ها [نیروهای پیاده] هم باید به دنبالشان بروند. باید یا اینها [واحدهای زرهی ارتش و سپاه] را با همدیگر ادغام کنیم، یا اینکه طوری باشد که بشود به‌خوبی کار کرد.» حسن تهرانی مقدم فرمانده توپخانه سپاه در قرارگاه کربلا، بر ضرورت ارتقاء توان توپخانه سپاه باتوجه‌به حرکت سپاه به‌سمت اجرای عملیات‌های کلاسیک تأکید کرد و گفت: «روی این حساب، ما شروع کردیم به کار و اولین برخوردهایمان با مسئولین تیپ بود که یک حالت مالکیت در آنها به وجود آمده و توپ‌ها و سایر ادوات را مال خودشان می‌دانند. همة وقت ما صرف این شد که آقا! تو که یک قبضه توپ داری و تو که دو قبضه توپ داری، اینها باید ترکیب شده و آتشبار بشوند. رزم توپخانه یک عملیات تاکتیکی است؛ یعنی باید در مرکز ترکیب آتش، طرح آتش ریخته بشود و به مسئول عملیات ارائه بشود.» فرمانده توپخانه سپاه اضافه کرد: «ما رابط توپخانه با مسئول قرارگاه نداشتیم و علتش هم این بود که در عمل وقتی به مسئولین تیپ‌ها مراجعه می‌کردیم، ادعا می‌کردند که کار توپخانه آنها در سطح مطلوبی است. اما وقتی می‌رفتیم بازدید می‌کردیم، می‌دیدیم در سطح بسیار ابتدایی است و مجبور می‌شدیم وقتمان را در خود منطقه روی تهیه و تنظیم طرح آتش توپخانه صرف کنیم. روی این حساب در قرارگاه نبودیم. پرسنل ما هم کم بود.» تهرانی مقدم درخصوص توپ‌های به‌غنیمت‌گرفته‌شده از ارتش عراق گفت: «توپ یک جنگ‌افزاری است که محاسبات آتش دارد. روی این حساب ما تا آنجا که توانستیم سعی خودمان را کردیم که توپ‌ها را فعال کنیم. ولی احتیاج داریم که دراین‌زمینه از اسرای عراقی به ما کمک بشود تا بتوانیم حداکثر بازدهی را درزمینه توپخانه داشته باشیم.» فرمانده توپخانه سپاه در پایان سخنان خود ضمن تشکر از نیروهای واحد تدارکات اعلام کرد: «ما به فضل امام زمان(عج) تا حالا توانسته‌ایم یازده آتشبار را در منطقه مستقر کنیم که در پاتک‌هایی که عراق در ایستگاه حسینیه و گرمدشت داشت من خودم شاهد بودم که کارشان الحمدلله خوب بود و می‌شود به آنها امید بست.» پس از آنکه فرماندهان قرارگاه‌های لشکری سپاه و مسئولان ستادی قرارگاه کربلا مشکلات و پیشنهادهای خود را مطرح کردند، رحیم صفوی در سخنانی با تأکید بر اینکه در این عملیات نسبت به عملیات قبلی در همه زمینه‌ها رشد داشته‌ایم، اظهار داشت: «مسئله این است که میزان وسعت عملیات و رشد عملیات بیشتر از رشد ما بوده است.» وی سپس عمده مشکلات را ناشی‌از کمبود کادر دانست و گفت: «از قرارگاه‌های لشکری که اداره‌کننده تیپ‌ها هستند تا خود تیپ‌ها و خود گردان‌ها، تا بیاییم در رده گردان‌ها، ما هر کجا ستادهای قوی داشتیم، یعنی عناصر ستادی و عناصر تیپ‌ها قوی بودند، مشکلاتمان کمتر و موفقیت‌هایمان بیشتر بوده است. هر کجا هم که ضعف بوده است، متوجه مشکلات شده‌ایم. دلیل آن هم روشن است. در این مدت درگیری و جنگی که با عراق داشتیم، نیروهای خوبمان دائماً شهید می‌شدند و کادرسازی ما به اندازه‌ای نبوده که بتواند جایگزین این شهدا بشود. ... دراین‌رابطه، مسئولین آموزش و فرماندهان سپاه و فرماندهان مناطق و همچنین مسئولین قسمت‌های دیگر باید روی کادرسازی و جایگزینی خیلی تلاش کنند.» رحیم صفوی جلوافتادن زمان عملیات را نیز عاملی دیگر در ایجاد بخشی از مشکلات عنوان کرد و گفت: «ما در یک مرحله‌ای قرار گرفته بودیم که اگر می‌خواستیم برای عملیات آمادگی داشته باشیم، دشمن خودش را می‌برد و می‌چسباند به حاشیه رودخانه [کارون] و ما به‌طورکلی طرحمان عوض می‌شد. پس مجبور بودیم قبل از آنکه آمادگی صددرصد پیدا کنیم عملیات را جلو بیندازیم.» وی درمورد مشکلاتی که درخصوص بعضی از تیپ‌های سپاه مطرح می‌شود، اظهار داشت: «تیپ‌ها، خودشان به‌صورت خودجوش بالا آمده‌اند و با هیچ‌گونه برنامه و سازمان مشخصی این تیپ‌ها شکل نگرفته‌اند، یعنی اول شکل گرفته‌اند و خودشان را پیدا کرده‌اند و خودشان خودجوش درست شده‌اند. یک مجموعه عناصری در آنها بودند که با همدیگر کار می‌کردند و بیشتر یک ارتباط دوستی باهم داشتند تا یک ارتباط سازمانی. الان اگر شما با یک‌سری برخوردهای ناجور ازطرف تیپ‌ها مواجه می‌شوید و اگر مواجه می‌شوید با اینکه مناطق [کشوری سپاه] با تیپ‌ها هماهنگ نیستند و عمدتاً تیپ‌ها زیر بار مناطق نمی‌روند، یکی از علت‌های عمده‌اش همین است اگر ما بخواهیم که این تیپ‌ها باقی بمانند و رشد کنند مجبوریم کاری کنیم که به مناطقشان متصل بشوند تا آن مناطق منبع تغذیه و پشتیبانی اینها باشند و از همه مهم‌تر نظارت بر این تیپ‌هاست. ما نتوانسته‌ایم به این تیپ‌ها رسیدگی کنیم، تیپ‌ها مشکلات زیادی دارند که اگر مناطق بالای سر اینها نباشند و بر اینها نظارت و فرماندهی نکنند، آن مشکلات روزبه‌روز بیشتر می‌شود.» رحیم صفوی درباره موارد پیش‌بینی‌نشده نیز که موجب بروز برخی مشکلات می‌شود، گفت: «تمام آن چیزهایی که ما در ابتدا برای عملیات طرح‌ریزی می‌کنیم وقتی وارد عمل می‌شویم صددرصد قابل‌اجرا نیست. یعنی یک‌دفعه می‌بینی یک گوشه کار گیر می‌کند. قرارگاه قدس ما در یک مرحله‌ای مواجه می‌شود با یک چیزهایی که پیش‌بینی نشده و ما مجبور می‌شویم طرح‌ها را عوض کنیم. ... بنابراین ما یک‌سری مشکلات داریم که پیش‌بینی نشده است و قبل از عملیات نمی‌توانیم اینها را پیش‌بینی کنیم.» وی درخصوص مشکلاتی که درارتباط‌با واحدهای ارتش مطرح بود، اظهار داشت: «یک‌سری از مشکلات ما دررابطه‌با برادرهای ارتشی است، ولی همیشه باید این را به خاطر داشته باشیم که رمز موفقیت و پیروزی ما در اتحاد و یگانگی است و امام [خمینی] هم روی این مسئله تأکید دارند. ما علی‌رغم مشکلاتی که هست باید با برادرهای ارتش جوش بخوریم و دست آنها را بگیریم و با هم برویم جلو. ... من می‌خواهم این را بگویم که توی آن رده‌هایی که برادران سپاه هستند، از ارتش نتوانستند خوب استفاده کنند و بیشتر از اینکه ارتش را جذب کنند و دنبال خودشان بکشانند، دست رد به سینه ارتش می‌زنند و می‌گویند اینها نمی‌توانند کار کنند و دنبال ما نمی‌آیند. بعد، خودشان می‌روند جلو. ... نحوه برخورد برادران ما با ارتش برخورد خوبی نبوده است؛ البته نه همه برادرها. آن برادرهایی که توانستند با ارتش هماهنگ بشوند، خیلی هم خوب استفاده کردند، ولی آنهایی که یک مقدار ناهماهنگ بودند، نتوانستند.» با پایان‌یافتن سخنان رحیم صفوی، جلسه برای اقامه نماز ظهر متوقف شد. سپس، محسن رضایی فرمانده کل سپاه و فرمانده سپاهی قرارگاه کربلا، به‌عنوان آخرین سخنران این جلسه، در ابتدای اظهارات خود با اعلام اینکه ما هم‌اکنون دو سیاست «پیشبرد عملیات و به‌ذلت‌کشیدن دشمن بعثی» و «سازمان‌دادن به تشکیلات سپاه» را دنبال می‌کنیم، بر ضرورت تداوم برگزاری چنین جلساتی، به‌ویژه در قرارگاه‌های لشکری، به‌منظور آگاهی از مشکلات تأکید کرد و گفت: «تشکیلات تیپ‌های ما ضعیف است و باید در سازمان بعضی از آنها تغییراتی ایجاد بشود. مسئولین ستاد قرارگاه کربلا که معمولاً پشتوانه آنها واحدهای ستاد مرکزی [سپاه پاسداران] هستند، باید همت بیشتری بکنند و ستادهای لشکرها را تقویت کنند و به آنها عناصر ستادی بدهند. همچنین، تیپ‌ها را هم باید به‌لحاظ کادر انسانی تغذیه کنند و از هرجایی که هست بیاورند.» فرمانده کل سپاه به اهمیت وجود ستاد در لشکرها و تیپ‌ها برای تقسیم کار و تسریع در فعالیت‌ها پرداخت و گفت: «الان اگر از ما بپرسند آقا! خرمشهر را کی می‌توانیم بگیریم، نمی‌توانیم بگوییم. چراکه ستادهای تیپ‌های ما و لشکرهای ما ضعیف است و کادر و نیرو ندارند؛ ... ما آمار نداریم. نمی‌دانیم که این تیپ ما چقدر ضربه خورده است، چقدر مفقود شده‌اند. چقدر شهید شده‌اند و چقدر مجروح شده‌اند. این مسائلی که هست دست‌وپاگیر فرماندهی است و فرماندهی قادر نیست هدایت و کنترل را که از وظایف اصلی آن است پیش ببرد. ... فرماندهی برای اینکه دقت و سرعت‌عمل داشته باشد و برای اینکه امور دست‌وپاگیر برایش حل بشود و پشتیبانی بشود به یک ستاد احتیاج دارد. ... ما الان وقتی یک عملیات را طرح‌ریزی می‌کنیم اگر این عملیات را یک‌مرحله‌ای انجام بدهیم موفق هستیم. اما اگر شد چهار، پنج یا شش مرحله، به‌دلیل اینکه سازمانمان ضعیف است و استحکام و انسجام نداریم، توی این مسئله می‌مانیم.» محسن رضایی بر اهمیت نظارت بر تیپ‌ها هم تأکید کرد و گفت: «اگر شما ضعف‌ها و نارسایی‌ها را بدانید، هم بیشتر کمک می‌کنید که سازمان لشکر خودتان را فعال‌تر کنید، هم اینکه بهتر می‌توانید نظر بدهید که آیا واقعاً این تیپ الان می‌تواند عمل کند یا نمی‌تواند.» وی اضافه کرد: «در همین‌جا هم بگویم که در کل سیستم سازمان رزمی ‌ما فقط دو واحد هستند که حق نوشتن [اخبار بی‌سیم اتاق فرماندهی هنگام عملیات را] دارند، یکی واحد نظارت است که البته از بچه‌های سپاه کسی حق اینکه بی‌سیمی ‌را ضبط کند ندارد، و یکی دفتر سیاسی******** است که کلیه وقایع را ثبت می‌کند که هم تاریخ جنگ را از توی آن درمی‌آوریم و هم تجارب نظامی ‌را.» فرمانده قرارگاه کربلا درباره طرح ادامه عملیات هم اظهار داشت: «الان یک طرح کوتاه‌مدت است که ان‌شاءالله ظرف فرداشب یا پس‌فرداشب مسئله خرمشهر را تمام کنیم. یک طرح آینده هم هست که ان‌شاءالله برویم و مسئله بصره را حل کنیم تا بتوانیم به امید خدا این صدام بعثی را به سقوط بکشانیم. این چیزی است که از بالا تصمیم گرفته شده! باید پیش برویم و فرصتی هم نداریم. حداکثر فرصتی که برای این کار در نظر گرفته شده ده روز است.» محسن رضایی سپس با تأکید بر اینکه همه باید بسیج شوند، اقداماتی را که باید انجام شود چنین توضیح داد: «اولاً تمام تیپ‌ها باید بازسازی شوند. تمام تیپ‌ها احتیاج به کادر دارند. نیروی انسانی لازم برای آنها باید به‌سرعت از مناطق خودشان فراهم بشود و این، یک بسیج عمومی‌ می‌خواهد که سریعاً برادران به فکر باشند. ثانیاً هر اندازه تدارکات که تا الان برای عملیات مصرف شده، باید برای عملیات آینده در نظر گرفته شود. بهداری هم باید خودش را منسجم بکند و ببیند چه مسائلی هست و چه ضعف‌هایی بوده که آنها را حل بکند. ضمن اینکه یک فکری هم به‌حال مجروحینی که بین ما و دشمن می‌مانند بکنند. ... مهندسی هم حتماً باید خودش را تقویت کند.» فرمانده کل سپاه آمار شهیدان و مجروحان و مجموع نیروهایی را که تاکنون وارد عمل شده‌اند، چنین اعلام کرد: «حدود 14125 نفر فقط آمار مجروحین سپاه و بسیج بوده است که البته تعداد زیادی از اینها مرخص شده‌اند. ولی به‌هرحال رقم، رقم بالایی است و آمار شهدا تا الان 4677 نفر است که با آنهایی که [در منطقه میانی ما و دشمن] مانده‌اند و بعداً به دست می‌آیند مجموعاً 5000 نفر می‌شود. حدود 800 نفر از ارتش است و بقیه هم از سپاه. کل نیرویی هم که تا حالا وارد عمل شده 160 گردان و نزدیک به 50 هزار نفر بوده است.» فرمانده قرارگاه کربلا در پایان سخنان خود گفت: «برادرها بروید، فقط طبق این برنامه‌ای که به شما اعلام کردیم در این مدت کوتاه حداکثر تلاشتان را به خرج بدهید که به‌سرعت خودتان را برای برنامه آینده آماده کنید. البته این برنامه کوتاه‌مدت است و ظرف دو، سه روز آینده هم ان‌شاءالله باید تمامش بکنید.» وی همچنین حاضران در جلسه را به پرهیز از غرور و تقویت معنویت توصیه کرد و گفت: «سعی کنید این جو معنویت در تمام تیپ‌ها و لشکرها و همه‌جا دوباره زنده بشود و یک مقدار واقعاً فکر کنید به اینکه چه شد که ما این قدر شهید و مجروح دادیم و علتش چه بود. البته این مسئله درست است که دشمن حداکثر تلاش خود را به‌‌ کار برد؛ چون مسئله مرگ و زندگی‌اش مطرح بود. تلاشی که در این عملیات در مقابل ما کرد، شاید در عملیات‌های دیگر نمی‌کرد. تلفات دشمن هم خیلی زیاد بود و وسعت منطقه هم زیاد بود.»

منابع و مآخذ روزشمار 1361/02/22