1364.05.16
| روزشمار جنگ سال 1364 1364.05.16 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | شانزده مرداد |
| تاریخ شمسی | 1364.05.16 |
| تاریخ میلادی | 7 اوت 1985 |
| تاریخ قمری | 19 ذیقعده 1405 |
گزارش- 516
در جريان آماده‌سازي منطقة عملياتي فاو، امروز جلسه‌اي در قرارگاه خاتم تشكيل شد. موضوع اصلي اين جلسه، بررسي تدابير و اقدامات مهندسي براي مهيا ساختن زمينة اجراي عمليات آتي (فاو) بود. كارهاي متعددي براي مهندسي تعيين شده، اما با توجه به مسائل حفاظتي، مشخص است كه روند اجراي اين كارها پيشرفت سريعي نخواهد داشت، چنان كه تاكنون نداشتهاست. در طول دوره‌اي كه كار شروع شده، علاوه بر اين مشكل - كه مداوماً وجود داشتهاست - اشتغالات ديگر قرارگاه نيز اين فعاليت را تحت‌شعاع قرار داده و در واقع مزيد بر علت شده و در مجموع، پيشرفت چشمگيري در امر مهندسي حاصل نشدهاست. در جلسة امروز، برادر "عليرضا عندليب" معاونت مهندسي رزمي قرارگاه خاتم، روند حركت مهندسي را چنين گزارش داد: «بنا به مسائل حفاظتي، اول قرار بود كار مهندسي صورت نگيرد، بعد كه سياست عوض شد بنا شد مردم در منطقه باشند و كار مهندسي نيز انجام گيرد ولي آن هم گفته شد فقط خاكريز زده شود. هنوز جاده كشيده نمي‌شود.» يادآوري مي‌شود كه به دليل مسائل حفاظتي، چنان كه عندليب اشاره كرد، تا مدت‌ها از فعاليت جدي مهندسي كه لازمة كار بود، جلوگيري به عمل مي‌آمد تا اين كه با ارائه تدبير جديدي (گسترش حضور مردم تا حاشية اروند) اجازه داده شده اقدامات بيشتري نسبت به قبل انجام شود. با تصويب فرماندهي قرارگاه خاتم، مقرر شده كه با كمك اهالي كه براي خرماچيني اجازة حضور در منطقه خواهند داشت، زمين حاشية اروند و نهرها ترميم گردد و البته در اين حضور، ايجاد پوشش براي گسترش فعاليت مهندسي نيز مدنظر قرار گرفتهاست. بدين ترتيب به مهندسي نيز اجازه داده شدهاست كه امكانات بيشتري وارد منطقه كند تا بتواند اقدامات لازم را انجام و شدت دهد اما با وجود اين، باز هم امكاناتي كه جواز ورود گرفته، جوابگوي نياز‌ها نبودهاست. به هر صورت، چهار هدف كاري براي مهندسي مشخص شدهبود: " از اهواز تا بهمن‌شير؛ از بهمن‌شير تا جادة خسروآباد؛ از جادة خسروآباد تا ساحل اروند؛ آن سوي اروند در منطقة عملياتي فاو (دشمن)". اما تنها دو مورد اول در دستور كار قرار دارد؛ مورد سوم به عهدة يگان‌ها گذاشته شده، ولي به دليل عدم حضور يگان‌ها در خط، همچنان متوقف ماندهاست و مورد چهارم نيز طبيعتاً به بعد از عمليات مربوط مي‌گردد. گزارش‌ها نشان دهندة آن است كه در مورد احداث جاده و مواضع توپخانه و به طور كلي عقبه‌سازي (مربوط به بند 1 و 2)، ادامة احداث جادة "قفاص" بيش از موارد ديگر مدنظر است، لذا همواره روي آن كار مي‌كنند، ولي به سبب باتلاقي بودن زمين و نياز به تردد فراوان كمپرسي و ...، كار بسيار كند پيش مي‌رود. درون جزيرة آبادان نيز احداث جاده‌هاي جديد هنوز شروع نشده و عمدتاً تلاش‌هاي مهندسي صرف خاكريزي در كنار جاده‌هاي موجود مي‌گردد تا ديد دشمن از روي آنها كور شود.[۱]
گزارش- 517
امروز دفتر فرماندهي كل سپاه يادداشتي با قيد " آني" براي قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) فرستاد كه در آن، آخرين تحركات دشمن در منطقة عملياتي سيدكان (قادر) گزارش شدهاست تا در تصميمات مربوط به اين منطقه لحاظ گردد. در اين يادداشت آمدهاست: «طبق اعلام قرارگاه رمضان (شمال غرب)، نيروهاي عراقي در ساعت7 صبح 14/5/1364، ارتفاع "سرپيران" را به تصرف خود در آورده]اند[ و ]دشمن[ در تمام نقاط آن نيرو مستقر كردهاست و حداقل 20 پرواز هلي‌كوپتر نيرو پياده كردهاست. گزارش فوق جهت اطلاع ارسال مي‌شود.»[۲]
گزارش- 518
دشمن در پي استقرار يك سكوي پرتاب موشك زمين‌به‌زمين در منطقة "القشله" (روبهروي خسروآباد ايران) در تاريخ 5/5/1364، امروز نيز يك سيستم مراقبت ديده‌باني هشدار دهنده بزرگ ساخت فرانسه، در بندر ام‌القصركار گذاشتهاست. قرارگاه نوح(ع) در ادامة گزارش خود از اين اقدام عراق، آورده است: «تاكتيك جديد دشمن جهت خروج از بن‌بست اقتصادي، استفاده از راه آبي خورعبدالله براي تخلية كشتي‌هاي حامل محموله‌هاي نظامي و اقتصادي در بندر ام‌القصر مي‌باشد. دشمن قبل از شروع شيوة جديد، رادارهاي خودي مستقر در قفاص و سكوي نوروز را به وسيلة هواپيما مورد حمله قرار داده كه در يك مورد خساراتي وارد شدهاست.»[۳]
گزارش- 519
براساس يك گزارش كه از مجاري ذيربط جهت هشياري و آمادگي به سپاه ارسال شدهاست، امروز عوامل دولت بعثي عراق يك دستگاه كاميون حامل تعدادي اعلاميه و مقاديري مواد منفجره به عناصر سازمان مجاهدين خلق در خاك عراق تحويل داده‌اند. قرار است اين محموله در تاريخ 24/5/1364 به تهران و شهرستان‌ها حمل شود و در روز انتخابات رياست‌جمهوري مورد استفاده قرار گيرد.[۴] در اين حال، تحرك ايذايي عناصر ضدانقلاب داخلي نيز به همين مناسبت (انتخابات رياست جمهوري) ادامه دارد. امروز نيز در تهران با پرتاب يك كوكتل‌مولوتف به داخل بانك صادرات واقع در سه راه زعفرانيه، اين بانك دچار آتش‌سوزي شد و سه جام شيشه نيز شكست. همچنين براثر پرتاب يك كوكتل به داخل دكان خياطي در خيابان نواب، چهارراه خاكباز، دكان دچار آتش‌سوزي شد. يك دستگاه خودرو و جيپ متعلق به شهرداري نيز در شهرك ولي‌عصر(عج) واقع در جادة ساوه، بهدست منافقين به آتش كشيده شد. در كرمان نيز اتومبيل يكي از كارمندان حزب‌اللهي شركت "توانير" كرمان كه در مقابل شركت پارك شدهبود، آتش زده شد.[۵] در بابل نيز مغازة تعاوني پوشاك متعلق به فردي مؤمن به انقلاب - كه پدر شهيد نيز مي‌باشد - بهدست شخص يا اشخاصي ناشناس به آتش كشيده‌شد.[۶] امروز همچنين فردي كه با پرتاب يك كوكتل‌مولوتف به داخل كانتينر كميتة مركزي شهرستان رشت، كانتينر را دچار آتش‌سوزي كردهبود، دستگير شد.[۷]
گزارش- 520
امروز خبرگزاري عراق به نقل از خبرنگار خود در شرق دجله، اجراي عمليات "قدس5" را تكذيب كرد. نمايندة اين خبرگزاري در يك كنفرانس خبري تأكيد كرده كه ظرف ديروز و امروز در اين بخش از جبهه هيچگونه درگيري روي نداده است.[۸] راديو اسرائيل نيز در مورد عمليات "قدس5" گزارش داد: «حكومت اسلامي تهران اعلام داشت نيروهاي آن كشور هجوم تازه‌اي را در باتلاق‌هاي "هورالهويزه" عليه ارتش عراق آغاز كرده‌اند و تا كنون پنجاه كيلومترمربع از مرداب‌هاي هورالعظيم را در شمال هورالهويزه به تصرف درآورده‌اند.»[۹] راديو اسرائيل سپس در مورد مصادف بودن اين عمليات با گشايش كنفرانس فوق‌العادة سران عرب گفت: «هجوم جديد - كه به احتمال قوي تعداد كمي نيروهاي ايراني در آن شركت دارند - در آستانة گشايش كنفرانس فوق‌العادة سران عرب صورت مي‌گيرد كه در آن، عراق قصد دارد حمايت بيشتر ممالك عربي را براي رويارويي با حكومت ايران خواستار شود.»[۱۰] در اين حال، خبرگزاري‌ها از جمله خبرگزاري فرانسه و خبرگزاري آلمان نيز عمليات "قدس5" را به نقل از ايران و بدون اظهار نظر اما از موضع تأييد تلويحي، بازتاب دادند.[۱۱]
گزارش- 521
كنفرانس فوق‌العادة سران كشورهاي عرب با حضور رؤساي 15 كشور از 21 عضو جامعة عرب و نمايندة سازمان آزادي‌بخش فلسطين امروز در مراكش در شهر دارالبيضاء (كازابلانكا) گشايش يافت. در اين كنفرانس سران كشورهاي سوريه، لبنان، الجزاير، يمن‌جنوبي و ليبي غائب بودند.[۱۲] "حسن" شاه مراكش در نطق كوتاهي كه در جلسة افتتاحية اين اجلاس ايراد كرد، شكست اجلاس را از همان ابتدا پيش‌بيني كرد. شاه مراكش در صحبت‌هاي خود، كنفرانس را ناهماهنگ خواند و از عدم شركت برخي از رهبران عرب اظهار تأسف كرد،[۱۳] اما در عين حال وي گفت: «اين اجلاس فوق‌العاده، عربستان را متقاعد مي‌كند كه اجلاس عادي را در پايان امسال در كشور خود برپا نمايد.» به نظر برخي مفسران، مسئله فلسطين و توافق 11فوريه عرفات - شاه حسين، از مهم‌ترين مباحث خواهد بود.[۱۴] از سوي ديگر، در حالي‌كه روز گذشته، نمايندة ليبي، مراكش را به مقصد كشور خود ترك گفت، "معمرقذافي" رهبر ليبي، در پيامي اعلام كرد كه اگر شرايط ليبي در كنفرانس برآورده شود، حاضر است شخصاً در محل كنفرانس حاضر شود.[۱۵]
مراكش، دارالبيضاء 7 تا 9 اوت 1985 ـ كنفرانس فوق‌العاده سران عرب
گزارش- 522
خبرگزاري عراق در تفسيري با عنوان "كنفرانس سران عرب و جنگ ايران و عراق"، نظر حكومت عراق دربارة كنفرانس سران عرب و توقعات بغداد از اين كنفرانس و همچنين جوانب مورد نظر عراق در كنفرانس را ارائه كردهاست: «جنگ ايران و عراق و خطرات ناشي از ادامة جنگ عليه يكي از اعضاي جامعة عرب، موضوع بحث رهبران در كنفرانس دارالبيضاء مي‌باشد. مذاكرات مربوط به اين موضوع به‌طور خلاصه دربارة راه‌هاي اجراي تصميمات متخذه در كنفرانس فاس سال 1982 در قبال جنگ و تلاش‌هاي عربي براي توقف جنگ در چارچوب فعاليت‌هاي كميتة هفت‌گانة عربي مأمور پيگيري جنگ و ارزيابي تماس‌هاي بين‌المللي اين كميته در گذشته و آينده، خواهد بود. پس از گذشت سه سال از تصميم كنفرانس فاس مبنيبر لزوم دفاع همه جانبة كشورهاي عربي از سرزمين‌هاي عربي، ايران همچنان به افزايش حملات خود عليه عراق ادامه داده و در جهت گسترش اعمال خرابكارانه در كشورهاي عربي به‌ويژه در منطقة خليج عربي ]خليج‌فارس[ تلاش مي‌كند.»[۱۶] اين خبرگزاري با اشاره به اينكه ايران قطعنامههاي شوراي امنيت به شمارة 497 در سال 1980 و 514 در سال 1982 را رد كردهاست، تأكيد شاه حسن در كنفرانس مطبوعاتي اخير را يادآوري كرد و افزود: «هيچ عقلي نمي‌پذيرد كه اجتماع سران عرب تشكيل شود بدون آنكه موضوع جنگ ايران و عراق را مورد بحث قرار دهد.» در ادامه تفسير خبرگزاري عراق آمده است: «سران عرب اين مسئوليت را در برابر خود دارند كه بر لزوم اجراي تصميمات كنفرانس فاس و اجراي پيمان دفاع مشترك عربي براي رفع تجاوز از عراق و از هر كشور عربي ديگر كه در آينده مورد تجاوز قرار گيرد، اصرار ورزند. منابع ديپلماتيك عرب در دارالبيضاء معتقدند علي‌رغم توان بالاي عراق براي مقابله با تهاجمات ايران و شكست آن كشور، اعراب به نوبة خود خواستار حمايت از مقاومت عراق و اجراي مفاد پيمان مشترك خود هستند تا تصميمات عربي تنها به‌عنوان نوشته و يا مركبي در كاغذ باقي نماند، بدون آنكه قدرت مقابله با هر كشوري كه امت عربي را تهديد كند، داشته باشد. [...] منابع ديپلماتيك عربي بر اهميّت و ضرورت اتخاذ تصميمات قاطع از سوي سران عرب در مورد جنگ ايران و عراق تأكيد داشته و مي‌گويند اتمام جنگ، يكي از راه‌هاي حل مسئله فلسطين و رسيدن ملّت فلسطين به حقوق خود مي‌باشد، زيرا با پايان يافتن جنگ، نيروي جديدي بر توان امت عربي افزوده مي‌شود كه طي پنج سال گذشته جنگ براي مشغول ساختن آن تلاش شدهاست.»[۱۷]
گزارش- 523
سرهنگ "ابوموسي" و تني چند از مقامهاي جبهة نجات ملي فلسطين كه در تهران به سر مي‌برند، امروز با مهندس "ميرحسين موسوي" نخست‌وزير جمهوري‌اسلامي ايران، ديدار و گفت‌وگو كردند. به گزارش روابط عمومي نخست‌وزيري، در اين ديدار ابتدا سرهنگ ابوموسي با محكوم كردن "سازشكاري عرفات"، تحركات اخيري را كه نقش ميانجي‌گري بين ظالم و مظلوم را ايفا مي‌كند، مخالف آرمان فلسطين دانست و اظهار اميدواري كرد كه به‌عنوان انقلابيون مسلماني كه از همان ابتدا مشي مسلحانه را اتخاذ كرده‌اند، تا آزادي قدس از پا ننشينند. در اين ملاقات مهندس موسوي با اشاره به اهدافي كه در پشت كنفرانس "كازابلانكا" پنهان است، گفت: «آنچه مطرح نيست، مسئله رودررويي با صهيونيسم است و آنچه مطرح است، صحبت سازش و تسليم در مقابل استكبار جهاني و صهيونيسم بين‌المللي است. اگر در مقاومت فلسطين و ملت‌هاي پيشرو خللي وارد شود، اين گونه كشورها در سازش صريح با اسرائيل لحظه‌اي درنگ نخواهند كرد، چرا كه هم اكنون نيز با اسرائيل ارتباطات پنهان دارند.» نخست‌وزير افزود: «به سازش كشاندن ملّت فلسطين، يكي از اهداف امپرياليسم در جهان است و اگر فلسطين به سازش كشيده شود، تمام كشورهاي عرب به سازش كشيده خواهند شد، براي همين است كه زنده نگه داشتن شعلة مقاومت در ميان ملّت فلسطين، در سرنوشت همة كشورهاي اسلامي مؤثر است. ما در سياست داخلي و خارجي كشورمان تجربه كرده‌ايم كه زنده نگه‌داشتن روحية مقاومت بر عليه استكبار جهاني و صهيونيزم، جزء لاينفك انقلاب اسلامي ما مي‌باشد و اگر اين رمز را از دست بدهيم، انقلاب فرو مي‌ريزد. توطئه بر عليه فلسطين بسيار سنگين است و دليلش جداييناپذيري سرنوشت مقاومت فلسطيني و سرنوشت همة كشورهاي اسلامي از يكديگر است.» وي در پايان با اشاره به آثار جنگ تحميلي در كمك به ملّت فلسطين، گفت: «آزادي قدس، از اهداف استراتژيك ماست. گرچه صدام به نمايندگي از امريكا اين جنگ را بر ما تحميل كرد، ما معتقديم در دراز مدت سرنوشت اين جنگ در كمك به رهايي قدس از دست صهيونيزم تأثير تعيينكنندهاي خواهد گذاشت.»[۱۸]
تهران ـ 16/5/1364 ديدار سران جبهه نجات ملي فلسطين (احمد جبرئيل، سرهنگ ابوموسي، ابوماهر، ابوالهجا) با مهندس موسوي نخست‌وزير
گزارش- 524
ليبي كه از معدود كشورهاي دوست ايران در جنگ با عراق است، بعضاً تزلزل‌هايي از خود نشان مي‌دهد كه عمدتاً براي خارج شدن از زير فشارهاي كشورهاي عربي متحد عراق است؛ از جمله وزير امورخارجة ليبي "عبدالسلام تريكي" كه در تاريخ 14/5/1364 به ژاپن سفر كردهاست، امروز در يك مصاحبة مطبوعاتي در كلوپ خبرنگاران خارجي به نحوي خاص مسائلي دربارة جنگ مطرح كرد؛ وي گفت كه در ملاقات‌هاي خود با "شينتارو آبه" وزير خارجه و "ياسوهيرو ناكازونه" نخست‌وزير ژاپن، جنگ پنجساله يكي از موضوع‌هاي مورد مذاكره بود و طرفين نظرهاي مشابهي در اين مورد داشتهاند و توافق كرده‌اند در اين خصوص با يكديگر همكاري كنند. وي افزود كه براي جلوگيري از توسعة جنگ در منطقه، ليبي ميان ايران و كشورهاي عربي خليج‌فارس نقش پيغام رساني (واسطه) را ايفا كردهاست و پيشنهادهايي نيز براي محدود كردن جنگ مطرح كرده است، مانند خودداري از حمله به مناطق غيرنظامي، منع استفاده از سلاح‌هاي شيميايي و امنيت كشتيراني در خليج‌فارس.[۱۹] در اين مصاحبه، وزير خارجة ليبي همچنين گفت كه كشورش براي ايران اسلحه تأمين نمي‌كند و تلاش خود را به كار مي‌برد تا از شدت گرفتن جنگ ايران و عراق جلوگيري كند. تريكي افزود: «ليبي مخالف اين جنگ و ادامة آن است، زيرا اين جنگ ميان عراق يك كشور برادر عرب و ايران يك كشور برادر مسلمان، جريان دارد.]...[ ليبي براي توقف بالا گرفتن جنگ، تلاش كرده و در اين تلاش نيز موفق بودهاست.» وي در عين حال از انقلاب اسلامي ايران حمايت كرد و بدون آن كه به‌طور مستقيم از عراق نام ببرد، گفت كه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي، دليلي براي تجاوز به ايران وجود نداشته است: «بعد از انقلاب ايران، ما واقعاً دليلي براي تجاوز نمي‌بينيم. موضع ايران نسبت به مسئله اعراب (فلسطين) بر همه روشن است و همين طور موضع ضد امپرياليستي آن.»[۲۰] راديو اسرائيل دربارة مذاكرة وزير امورخارجة ليبي و مقامهاي رسمي ژاپن گفت: «عبدالسلام تريكي در يك كنفرانس مطبوعاتي گفت نظريات ليبي و ژاپن دربارة جنگ ايران و عراق گرچه كاملاً يكسان نيست، ولي بسيار به يكديگر نزديك مي‌باشد و افزود هر دو كشور تصميم گرفته‌اند براي پايان بخشيدن به اين جنگ و جلوگيري از شدت يافتن آن، به اقدامات مشتركي دست بزنند.»[۲۱]
گزارش- 525
به گزارش روزنامة اطلاعات، با تلاش كميتة حمايت از اسيران و مفقودان ايراني و بنابر رأي يك كميسيون پزشكي، حكومت عراق 29 اسير معلول ايراني را كه مدت‌ها دربند اسارت خود داشت، آزاد كرد و اين عده با يك پرواز هواپيمايي جمهوري‌اسلامي ايران و با هماهنگي صليب‌سرخ تركيه، امروز وارد تهران شدند. دو تن از اسيران آزاد شده از اردوگاه‌هاي اسيران ايراني در عراق، گفتهاند كه حكومت عراق در اردوگاه‌هاي اسيران براي آنكه از ترويج روحية اسلامخواهي اسيران جلوگيري كنند، به هر نوع حيله‌اي متوسل مي‌شوند؛ از جمله قطع جيرة غذايي اسيران در ايام ماه مبارك رمضان و بستن آب دستشوييها و نيز قطع جريان آب نوشيدني به روي اسيران كه «بارها خود شاهد آن بوديم.»[۲۲]
منابع و مآخذ روزشمار 1364/05/16
- ↑ سند شمارة 0634 گزارش مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "انتخاب عملياتي فدك (فاو)" از مجموعه گزارش‌هاي نبرد بزرگ والفجر 8 ، گزارش راوي قرارگاه خاتم (داود رنجبر)، صص52 و 54.
- ↑ سند شمارة 009816مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي كل سپاه، به قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص)، 16/5/1364.
- ↑ دفتر سياسي نمايندگي امام درسپاه، نشرية "رويدادها"، شمارة 58 (4/6/1364)، ص4.
- ↑ سند شمارة 087535 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه منطقة 5 ثامن‌الائمه، 25/5/1364.
- ↑ سند شمارة 200032 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، 18/5/1364، صص 1 و 2.
- ↑ سند شمارة 200034 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، 21/5/1364، ص 1.
- ↑ مأخذ 5.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 141 (17/5/1364)، ص 5.
- ↑ همان، ص 26.
- ↑ همان، ص 26.
- ↑ همان، صص 3 و 4.
- ↑ روزنامة اطلاعات، 17/5/1364، ص20.
- ↑ سند شمارة 212258 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، 20/5/1364، گزارش ضميمه، ص 5.
- ↑ روزنامة كيهان، 17/5/1364، ص 24.
- ↑ همان.
- ↑ مأخذ 8 ، صص 2 و 3.
- ↑ مأخذ 8 ، صص 2 و 3.
- ↑ مأخذ 14، ص 2.
- ↑ مأخذ 14، ص 3.
- ↑ مأخذ14، ص 3.
- ↑ مأخذ 8 ، ص 26.
- ↑ مأخذ 12، ص 3.