1359.05.25

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1359
1359.05.25
نام‌های دیگر بیست و پنج مرداد
تاریخ شمسی 1359.05.25
تاریخ میلادی 16 اوت 1980
تاریخ قمری 5 شوال 1400



گزارش - 270

امروز وزارت خارجة جمهوری اسلامی ایران اطلاعیه‌ای صادر کرد و که در آن ضمن حملة شدید به دولت عراق، این رژیم را نزدیک‌ترین دوست برای دشمنان خلق فلسطین، انقلابی‌نما و در عمل همکار امپریالیسم خواند. در این اطلاعیه ضمن اشاره به فعالیت‌های ایران در عرصة دیپلماسی بین‌المللی برای محکومیت تجاوزات جدید رژیم اشغالگر قدس در بیت‌المقدس، آمده است: «متأسفانه بعضی از کشورهای اسلامی سعی داشته و دارند در قبال این توطئه کسانی را که از تصمیم اسرائیل حمایت کنند فقط به قطع رابطة سیاسی تهدید کنند که در رأس این توطئه، حکومت فاشیست عراق قرار دارد که همیشه در حرف، باهیاهو، انقلابی‌نما و در عمل همکار و یار ارتجاع و امپریالیسم امریکا می‌باشد. تجربة سال‌های اخیر نشان داده است که عراق باوجود نداشتن روابط سیاسی ظاهری با امریکا از هیچ‌گونه همکاری با مرتجعین و دستیاران امریکا کوتاهی نکرده و همیشه علیه آنها که با امریکا در ستیزه هستند توطئه کرده و می‌کند. نمونة آن کشتاری که به‌وسیلة عوامل خود از رهبران فلسطین در سال‌های اخیر نموده و دشمنی‌هایی که با جمهوری اسلامی ایران و دول ضداستعماری عرب کرده و سعی بلیغی که در حمایت از حکومت شاه مخلوع به‌هنگام سقوطش نموده و ازجمله خیمه‌شب‌بازی آوردن فرح پهلوی به عراق و محدودیت‌هایی که برای رهبر انقلاب ایران فراهم آورد که مآلاً به خروج ایشان از عراق منجر شد و حتی به دولت کویت هم فشار آوردند که ایشان را نپذیرد. ...» در بخش دیگری از این اطلاعیه آمده است: «وزارت خارجة جمهوری اسلامی ایران مواضع خود را در مقابل این توطئه نشان داده و یادآور می‌شود که قطع روابط سیاسی با دوستان اسرائیل کافی نیست و باید کانال‌های اقتصادی بر روی آنها که اسرائیل را یاری می‌دهند بسته شود. ...»[۱]

گزارش - 271

درپی چند روز آرامش نسبی در نوار مرزی، امروز عراق مجدداً حملات خود را به خاک ایران از سر گرفت. دراین‌زمینه گزارش گروهان خان‌لیلی حاکی است که از ساعت 10 بامداد امروز تا ساعت 15:17 دقیقه، توپخانة ارتش عراق به پاسگاه زینل‌کش تیراندازی کرد که براثر آن خساراتی به پاسگاه و دکل بی‌سیم آن وارد آمد.[۲] همچنین شب‌هنگام، مهاجمان مسلح و نیروهای ارتش عراق در دو عملیات مشترک و جداگانه به پاسگاه قلعه‌سفید و پاسگاه روبه‌روی آن و نیز پاسگاه منطقة بیشگان حمله کردند. مهاجمان در این حمله که به‏مدت سه ساعت و با حمایت آتش توپخانة عراق انجام شد، با آتش متقابل نیروهای خودی مستقر در این دو پاسگاه، مواجه شده و با تحمل 12 کشته، مجبور به عقب‌نشینی شدند.[۳] از سوی دیگر، امروز نیز عراق به تحرکات مرزی خود ادامه داد و این تحرکات به‌طرز چشمگیری به سمت جنوب‌غرب تمایل داشت. در منطقة ایلام، وضعیت تحرکات عراق به ‌شکلی بود که گزارش اطلاعات سپاه کرمانشاه خبر از «احتمال قوی حملة سراسری عراق ظرف امشب یا فردا شب» داد.[۴] و سپاه مرکز نیز «به کلیة یگان‌های تابعه در منطقة ایلام دستور آماده‌باش برای مقابله با حملات سراسری عراق به‌ویژه در امشب و فردا» صادر کرد.[۵] یک گزارش از گروهان موسیان نیز حاکی است که ساعت 11:30 دقیقة امروز، عراق یک دستگاه دکل چاه نفت در منطقة هم‌جوار مرزی نصب کرده است.[۶] یک گزارش تأییدشدة دیگری از مریوان از استقرار 80 دستگاه تانک و 25 قبضه توپ بزرگ در منطقة کانی‌مانگا و...* در خاک عراق حکایت دارد.[۷] همچنین، اطلاعات سپاه ارومیه، از ورود 13 فروند هواپیمای سی130 در شامگاه امروز از کشور ترکیه به خاک عراق خبر می‌دهد.[۸] اما تحرکات مرزی امروز عراق در منطقة مرزی خرمشهر و آبادان نسبت به روزهای گذشته قابل‌توجه بود. «در ساعت 21:30 دقیقه، یک فروند هواپیمای عراقی به حریم ایران تجاوز کرد که با آتش پدافند مستقر در دژهای ارتش و فرودگاه آبادان، متواری شد. هم‌زمان با این تجاوز هوایی، نیروهای عراقی برای ردگم‌کردن اقدام به تیراندازی با سلاح‌های سنگین نمودند. لازم به یادآوری است که این چندمین‏بار در ماه‌های اخیر است که هواپیماهای عراقی به حریم فضایی ایران تجاوز می‌کنند.»[۹] همچنین، «نیروهای مهندسی عراق در مقابل اسکله‌های 3 و 4 و 26 و 27، روبه‌روی حفار بریم آبادان درحال قطع نخل‌ها و احداث سنگر در منطقة فاو مشاهده شدند.»[۱۰] لازم به ذکر است که بنی‌صدر در سخنرانی دیروز خود در اجتماع مردم کرمانشاه در واکنش به حملات مکرر مرزی عراق گفته بود: «ارتش ایران موضع دفاعی خود را در قبال حملات عراق رها کرده و از این به بعد در موضع تهاجمی قرار خواهد گرفت.» وی در این اجتماع دربارة هماهنگی نیروهای نظامی جمهوری اسلامی گفته بود: «در داخل مرزها نیروهای مسلح ما با آرایش هجوم و توسعه دارند حاکمیت دولت را پیاده می‌کنند؛ یعنی برای اینکه ما در مرزها امنیت پیدا کنیم و در داخل مرزها نیز نیروهای وابسته و مزاحم نظم را سرکوب کنیم و کشور اسلامی‌مان را به امنیت رهبری کنیم، نیروهای مسلح ما باید هماهنگی می‌کردند و ما بر آنیم این هماهنگی را به وجود آوریم.»[۱۱]

گزارش - 272

در ادامة تحرکات و حملات ایذایی گروه‌های مسلح معاند با نظام امروز نیز در مناطق کردنشین اقدامات و درگیری‌هایی وجود داشت. ازجمله: در محور بانه در ساعت 1:20 دقیقه در ارتفاعات آربابا، گردنة خان، بین مهاجمان ضدانقلاب و نیروهای خودی درگیری کوتاهی رخ داد که به‌شدت سرکوب شد و ضدانقلابیون مهاجم مجبور به عقب‌نشینی شدند.[۱۲] در ساعت 10 امروز نیز در محور بانه ـ سردشت، گروه اعزامی از بانه مرکز تجمع افراد کومه‌له در منطقة کوهان را زیر آتش گرفت که درنتیجه یک خودرو منهدم و تعدادی از افراد دشمن کشته شدند و هیچ‌گونه آسیبی به افراد خودی وارد نیامد.[۱۳] در منطقة سقز نیز برابر اعلام پاسگاه سکنته، «در ساعت 21:15 دقیقه، پاسگاه توسط ضدانقلابیون با سلاح‌های مختلف مورد حمله قرار گرفت که پرسنل پاسگاه به آتش ضدانقلابیون پاسخ می‌دهند» و این درگیری تا ساعت 2:15 دقیقة بامداد روز بعد (ساعت مخابرة گزارش) همچنان ادامه داشته است.[۱۴] گزارش خبرگزاری پارس نیز حاکی است: «مهاجمین مسلح غیرقانونی شنبه‌شب در حمله به روستای هولاسو از توابع شاهین‌دژ با تحمل تلفات سنگین مجبور به عقب‌نشینی شدند.» این گزارش به نقل از فرماندار میاندوآب، افزوده است: «مهاجمین [ضدانقلاب] به‌هنگام عقب‌نشینی، خرمن‌های روستای هولاسو را به آتش کشیدند.»[۱۵] همچنین، گروه ضربت مبارزه با مواد مخدر آذربایجان‌غربی امروز اعلام کرد که افراد این گروه در درة آشناآباد ارومیه 100 قبضه اسلحة کمری ساخت چک‌اسلواکی با 10 هزار تیر فشنگ کشف و فروشندگان و خریداران آن را دستگیر کردند.[۱۶] در همین ‌حال گزارش شهربانی ارومیه و فرمانداری میاندوآب نیز حاکی است که امروز «عبدالرحمن قاسملو به منطقة بوکان عزیمت و در روستاها توقف و سخنرانی و جوانان را برعلیه جمهوری اسلامی تحریک نموده و تأکید کرده که پیران و کودکان را در روستاهای دور اسکان دهند.» این گزارش می‌افزاید: «ضمناً حدود 50 نفر مسلح با یک قبضه توپ 106 [میلی‌متری] از وی محافظت می‌کردند و نیز در منطقه ایجاد رعب و وحشت شده است.»[۱۷] در منطقة پاوه نیز منابع خودی گزارش دادند: «گروهی از افراد مسلح حزب دمکرات و کومه‌له از پشت شاه‌کوه به‌طرف پاوه حرکت کرده‌اند و در برزلنگ مستقر شده‌اند.» این گزارش می‌افزاید: «آنها دارای سلاح‌های سنگین هستند و قصد دارند به پاوه حمله کنند.»[۱۸] یک خبر دیگر نیز حاکی است: «50 نفر از اعضای حزب دمکرات در سه‌راهی پی‌تهن‌شهر به‌وسیلة 2 قبضه کالیبر5 و یک خمپارة هشتاد [و یک] و 4 تیربار ژ3 و یک آر.پی.جی7 راه را بسته‌اند.»[۱۹] همچنین در گزارش خبرگزاری پارس از سنندج آمده است: «ساعت 17:20 دقیقة امروز، در نزدیکی روستای کوله واقع در مسیر سنندج ـ دیواندره، ضدانقلابیون راه را بر حدود 50 اتومبیل بستند و 15 نفر از سرنشینان یک آمبولانس، یک مینی‌بوس و سه دستگاه اتومبیل دولتی را به گروگان گرفتند و اتومبیل‌های آنان را نیز با خود بردند.» این گزارش می‌افزاید: «این ماجرا حدود دو ساعت و نیم طول کشید، ولی تیپ مستقر در این مسیر از ماجرا آگاه نشد و درنتیجه دخالتی نکرد. ضمناً از سنندج تا بانه 4 تیپ نظامی مستقر است.»[۲۰] از سوی دیگر، بنا به گزارش منابع اطلاعاتی خودی، «سردار جاف با ارسال نامه‌هایی به سران ایل قلخانی به آنان توصیه نموده افراد خود را به استخدام سپاه پاسداران درآورند و اضافه نموده درصورت استخدام آنان در سپاه پاسداران، ماهیانه به هر نفر 2000 تومان حقوق پرداخت خواهد نمود.»[۲۱]

گزارش - 273

شب گذشته‌، به‌هنگام بازگشت از نوار مرزی غرب کشور، بنی‌صدر و همراهانش از یک سانحة هوایی جان سالم به در بردند. گزارش خبرگزاری پارس دراین‌باره حاکی است: «ساعت 11 شب، هلیکوپتر حامل دکتر بنی‌صدر، رئیس‌جمهوری، هنگام بازگشت ایشان از نوار مرزی ایران و عراق در نزدیکی اسلام‌آباد براثر نقص فنی سقوط کرد، ولی خوشبختانه به ایشان و هیچ‌یک از همراهان صدمه‌ای نرسید. دکتر بنی‌صدر در ساعت 1:30 بامداد در گفت‌وگویی جریان وقوع این حادثه را بیان کرد و گفت: "پس از حرکت از قصرشیرین و طی مقداری راه، استاندار به من اطلاع داد که هلیکوپتر دچار نقص فنی شده و مجبور به فرود اجباری می‌باشد. در این هنگام هلیکوپتر شروع کرد به دورزدن. ... خلبان، بعد متوجه شد چراغ‌ها از کار افتاده است. به‌‌هرحال، ناچار آمادة فرود اجباری گردید که کنترل از دست او خارج شده و هلیکوپتر سقوط کرد. پس از سقوط هلیکوپتر، تیمسار ظهیرنژاد درب هلیکوپتر را باز کرد و کلیة سرنشینان به بیرون پریدند. در این لحظه بود که متوجه شدیم قطعات هلیکوپتر در نقاط مختلف افتاده است." رئیس‌جمهوری سپس افزود: "این الحمدلله از شگفتی‌ها و نشانة کمال رحمت خداوندی است که هلیکوپتر سقوط کرده و متلاشی بشود و به هیچ‌یک از سرنشینان کوچک‌ترین صدمه‌ای نرسد و نشانة دوم رحمت الهی این‌که در 15 کیلومتری محل سقوط هلیکوپتر، 15 روز پیش، 15 نفر از سپاه پاسداران انقلاب به‌وسیلة ضدانقلاب شهید شده بودند."» خبرگزاری پارس در ادامة گزارش خود از قول بنی‌صدر افزوده است: «محل سقوط در نزدیکی دهی بود و روستاییان آن ده که کرد بودند، آمدند و خیلی شادی کردند و شگفت‌زده شده بودند.» در پایان این گزارش آمده است که بنی‌صدر همراه دیگر سرنشینان هلیکوپتر، با یک جیپ و یک تراکتور که متعلق به روستاییان منطقه بود، به پاسگاه ژاندارمری آن منطقه انتقال داده شدند.[۲۲] درپی سانحة شب گذشتة سقوط بالگرد حامل رئیس‌جمهور و همراهان، امروز امام خمینی و آیت‌الله منتظری در پیام‌هایی جداگانه، سلامت و نجات وی و همراهان را از عنایات معجزه‌آسای خداوند دانستند. در پیام امام خمینی خطاب به بنی‌صدر آمده است: «جناب آقای بنی‌صدر، رئیس‌جمهور، حفظه الله تعالی. نجات جناب‌عالی و همراهان محترم از سانحه‌ای که به‌حسب عادت مصیبت‌وار باید باشد، نشانه‌ای از الطاف الهی است برای پیشرفت انقلاب اسلامی ما؛ از این اموری که قدرت حق آشکارا در آن پیداست که همه درجهت حفظ این کشور و ملت است، کراراً دیده‌ایم. ان‌شاء‌الله تعالی از این پس نیز عنایت پروردگار با ماست و با همة وجود در پیشگاه مقدس شکرگزاریم. ما همه از خداییم و باید در راه خدمت به او باشیم. این عنایت معجزه‌آسا دلیل آن است که شما و همراهانتان در خدمت به کشور اسلامی صدیق بوده و صدیق خواهید بود. شما به شکرانة این نعمت بزرگ، زندگی ثانوی خود را بیش از پیش وقف خدمت به اسلام و کشور اسلامی نمایید و ملت بزرگ با رؤیت این عنایات پی‌در‌پی اطمینان کامل داشته باشند که مادام که در خدمت اسلام هستند آسیب‌پذیر نیستند و دشمنان کوردل این کشور بدانند که با توطئه‌ها و شیطنت‌ها نخواهند توانست کشور اسلامی را آسیب رسانند. ملت تا پای جان در خدمت به اسلام حاضر و در پشتیبانی از نهادهای اسلامی مصمم هستند و از خداوند تعالی عظمت اسلام و مسلمین و کشور اسلامی ایران را خواستارم. والسلام علیکم و رحمةالله. روح‌الله الموسوی الخمینی. 25/5/59.»[۲۳] بنی‌صدر نیز در پاسخ به پیام امام، پیامی بدین شرح خطاب به ایشان ارسال کرد: «حضور مبارک حضرت آیت‌الله‌العظمی امام خمینی، پدر و رهبر عزیزم، پیام تشویق و آموزنده عزّ وصول بخشید. اینجانب عنایت و حمایت امام امت را همواره نشانة عنایت الهی می‌دانستم و می‌دانم. از خداوند بزرگ که قدرت و فضل خویش را در این مناسبت به بهترین وجه بر این بنده عیان فرمود توفیق خدمت به دین و خلق او را طلب می‌کنم و یقین دارم از راهنمایی و حمایت‌های شما برخوردار خواهم بود. امام عمر و عزتت مستدام باد. ان‌شاء‌الله.»[۲۴] امروز همچنین پیامی از آیت‌الله منتظری خطاب به بنی‌صدر بدین شرح منتشر شد: «جناب آقای بنی‌صدر، رئیس‌جمهور محترم ایران، دامه توفیقه. شکر خدا را که برای چندمین‏بار ملت مسلمان ایران مشمول عنایات حق شدند و جان رئیس‌جمهورمان و همراهان در یک حادثة هوایی محفوظ ماند. از خدای بزرگ حفظ و سلامت و توفیق شما را در خدمت به اسلام و مسلمین مسئلت دارم.»[۲۵] آقای هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در جلسة امروز مجلس درمورد این موضوع گفت: «... مجلس ضمن سپاس از خدای بزرگ و رئوف و مهربان که در جریان انقلاب و بعد انقلاب لطفش همیشه شامل حال مردم مسلمان بود، این نجات‌یافتن را باز فال نیکی می‌دانیم که بار دیگر لطف خدا را شاهد هستیم و خداوند نمی‌خواهد که روحیة ملت ما ضربه بخورد درشرایطی‌که ملت ما می‌رود همة ارگان‌های کشورش را با انتخاب خودش داشته باشد. پیداست که چنین حادثه‌ای اگر ثمرات تلخی بار می‌آورد برای ملت ما خیلی گران تمام می‌شد و تلخی آن برای مدت طولانی در ذائقة ما می‌ماند. این حادثه و حوادث مشابه، ما را یادآور می‌شود که خودمان را در کنف خدا ببینیم و این همه محبت و لطف را در نظر داشته باشیم و سپاسمندانه وظایف انسانی و اسلامی خودمان را انجام دهیم.»[۲۶]

گزارش - 274

رئیس دادگاه‌های انقلاب ارتش، حجت‌الاسلام ری‌شهری، امروز در اطلاعیه‌ای، به دریادار دکتر سیداحمد مدنی، نمایندة ردصلاحیت‌شدة کرمان در مجلس شورای اسلامی، وزیر سابق دفاع، فرمانده پیشین نیروی دریایی و استاندار خوزستان در دولت موقت، ابلاغ کرد که خود را جهت رسیدگی به اتهامات منتسبه تا 5 روز دیگر یعنی تا تاریخ 30/5/1359 به دادگاه انقلاب ارتش معرفی کند.[۲۷] این فراخوان در رسانه‌های غربی بازتاب نسبتاً وسیعی داشت. ازجمله: رادیو صدای امریکا دربارة حکم تعقیب مدنی گفت: «دریادار پیشین نیروی دریایی ایران اینک تحت‏تعقیب است. پاسداران انقلاب اسلامی خانه و دفتر کارش را به تصرف درآورده‌اند، اموالش را مصادره کرده‌اند و یکی از دوستانش را به بازداشتگاه برده‌اند. پاسداران همچنین برخی از دوستان و همکاران مدنی را مورد بازجویی قرار داده‌اند؛ هرچند که فرمانده پیشین نیروی دریایی جمهوری اسلامی ایران هنوز رسماً متهم به گناهی نشده است. ... پیروان آیت‌الله خمینی ادعا می‌کنند که مدنی با سازمان اطلاعات مرکزی امریکا همکاری داشته و میلیون‌ها ریال پول از ایران خارج کرده است.»[۲۸] نشریة انگلیسی‌زبان داون چاپ لندن نیز دربارة حکم احضار مدنی به دادگاه انقلاب ارتش نوشت: «دریادار سیداحمد مدنی کاندید سابق ریاست‌جمهوری، جهت پاسخ به اتهاماتی دربارة حادثة 21 اوت* به دادگاه انقلاب احضار شد. دریادار مدنی در تاریخ 5 اوت، با 77 رأی شورای انقلاب رد صلاحیت گردید. براساس مدارکی مستدل، وی طرف‌دار امریکا بوده و بختیار آخرین نخست‌وزیر شاه را تمجید کرده است. ...»[۲۹]

گزارش - 275

مروری بر مطالب امروز نامة مردم، ارگان مرکزی حزب توده، نشان می‌دهد که در چارچوب دیدگاه این حزب چه نوع توطئه‌ها یا حمایت‌هایی درمورد جمهوری اسلامی ایران وجود دارد. این نشریه در مطلبی با عنوان "همکاری‌های نظامی و فعالیت‌های توطئه‌گرانة رژیم‌های وابسته در منطقه" ضمن حمله به رژیم‌های پاکستان و عراق، دخالت شوروی در افغانستان را تلویحاً تأیید و به دولتمردان ایران توصیة اکید کرده تا "انقلاب دمکراتیک افغانستان" را به رسمیت بشناسند و با این رژیم روابط مستحکمی برقرار کنند. در بخشی از این مقاله آمده است: «دیدار ضیاءالحق دیکتاتور پاکستان و صدام حسین دیکتاتور رژیم عراق از عربستان سعودی، نمایانگر نزدیکی و گسترش همکاری‌های نظامی رژیم‌های وابستة ضدخلقی در منطقه است. ... امپریالیسم امریکا پس از پیروزی انقلاب شکوهمند مردم ایران و استقرار جمهوری اسلامی در میهن ما و پیروزی انقلاب دمکراتیک در افغانستان، که موجب تحولی شگرف در اوضاع سیاسی ـ نظامی منطقه گردید، بر آن شد که در دو جهت به ترمیم و تقویت مواضع سیاسی و نظامی خود در این منطقه بپردازد، تا موقعیت مسلط خود را در منطقه، که درنتیجة پیروزی این دو انقلاب متزلزل گشته، جبران کند.» در ادامة این مقاله با اشاره به تقویت پایگاه‌های نظامی امریکا در دیه‌گو گارسیا در اقیانوس هند، پایگاه مصیره در عمان و تأسیسات و پایگاه‌های نظامی در عربستان سعودی و پاکستان، تأکید شده است که: «طرح‌های توطئه‌گرانه علیه جمهوری اسلامی ایران و جمهوری دمکراتیک افغانستان، به‌منظور براندازی رژیم‌های حاکم در این دو کشور و تضعیف مواضع کشورهای عضو جبهة پایداری دربرابر تجاوز اسرائیل انجام می‌گیرد.» این مقاله سپس ضمن اشاره به نقش عربستان در این معادلة سیاسی ـ نظامی افزوده است: «در خاک پاکستان اردوگاه‌هایی برای دسته‌جات و گروه‌های ضدانقلابی افغانی تشکیل شد.»*[۳۰] نامه مردم در نوشتار دیگر خود از «استیضاح پارلمانی کمونیست‌های یونان دربارة شرکت دولت یونان در تجاوزات امریکا علیه ایران» خبر داده و آورده است: «پس از توطئة نافرجام طبس، گروه پارلمانی حزب کمونیست یونان، دولت آن کشور را دراین‌باره استیضاح کرد.» نامة مردم سپس متن کامل پرسش حزب کمونیست یونان از دولت این کشور را آورده است. در بخشی از این نامه ضمن اشاره به محکومیت حمله به طبس ازسوی مردم یونان و احتمال قوی همسویی دولت یونان با امریکا در توطئه‌های دیگری علیه ایران، آمده است: «موقعیت یونان دراین‌زمینه بس خطیر است. چون محتمل است که پایگاه‌هایی که در سراسر کشورمان پراکنده است، چنان‌که گفته‌های محافل میلیتاریستی و نمایندگان "ناتو" ثابت می‌کند، به تخت جهشی برای ایالات متحده‌ تبدیل شود. چند تن از رهبران سیاسی و نظامی ایالات متحده با دولت یونان نیز دیدار کرده‌اند و ضمن توضیح نظرات دولت امریکا، درخواست تفاهم و پشتیبانی آن را مطرح ساخته‌اند. ... دولت یونان باید اعلام کند که اجازه نخواهد داد تا از سرزمین یونان برای هیچ‌گونه اقدامی علیه ایران استفاده شود و از شرکت در نقشه‌های احتمالی "جامعة اقتصادی اروپا" و "ناتو" علیه آن کشور خودداری خواهد ورزید. ...»[۳۱] در گزارشی دیگر، نامة مردم همچنین از ملاقات امروز اشرف پهلوی با شاپور بختیار در پاریس خبر داد و نوشت: «این ملاقات در محل اقامت بختیار و زیر حمایت پلیس فرانسه انجام گرفته است. و این هم تازگی ندارد. دولت و پلیس فرانسه مدت‌هاست که فعالیت ضدانقلابیون فراری ایران را آشکار و پنهان زیر حمایت خود گرفته‌اند. ...»[۳۲]

گزارش - 276

گزارش‌های متعددی از تحرکات و تجمع افراد وابسته به خسروخان و ناصرخان قشقایی وجود دارد. ازجمله، گزارش ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران حاکی است امروز 55 دستگاه تویوتا و لندرور و خودروهای مختلف دیگر در محل استقرار خسرو قشقایی در محل آب‌پخش، واقع در 3 کیلومتری غرب دارنگان، مستقر گردیده است. در ادامة این گزارش، با استناد به گزارش گروهان ژاندارمری فراش‌بند آمده است: «خسرو قشقایی و ناصر با عده‌ای مسلح حدود 20 کیلومتری نورجین مستقر شده و قصد غارت اهالی را دارند. اهالی برای دفاع از خود تقاضای تحویل 20 قبضه اسلحه دارند و درصورت عدم تحویل صلاح [سلاح]، دربرابر پیشامدها مسئولین را مقصر می‌دانند و حتی قصد ترک محل را دارند.»[۳۳] دراین‌حال، فرماندة سپاه فیروزآباد دربارة توطئه‌های احتمالی ازطرف خسروخان قشقایی و برخی خوانین دیگر و نیز احتمال حملات آنها گفت: «شایعاتی دربارة خسروخان و ایادی وی به‌شدت در منطقة جنوب، به‌خصوص فیروزآباد به گوش می‌خورد ازجمله: 1. توطئة نوشتن نامة خسروخان به امام و درخواست اخراج سپاه پاسداران از فیروزآباد و همچنین مسلح‌نمودن عشایر و درخواست نمایندة خصوصی عشایر در مجلس شورای اسلامی. 2. جمع‌آوری افراد مسلح و سازماندهی آنها از ساواکی‌ها و سرسپرده‌ها و چپ‌نماها و ضدانقلابیون و طبق شواهد موجود، برنامه‌ریزی‌کردن جهت حمله به سپاه و ژاندارمری و خلع‌سلاح آنها. 3. ارتباط مستقیم با تیمسار مدنی، خوانین خوزستان و سردارهای بلوچستان و کرمان، ارتباط با مزدوران داخلی امریکا و ارسال اسلحة سنگین، پول نفت [نقد] طبق شواهد موجود از امریکا به وی و شایعة بمباران عشایر و تخلیة مردم از فیروزآباد و نقل‌وانتقالات نیروهای مسلح سرسپردة خود در شهر.» وی افزود: «با شواهدی که ما در دست داریم احتمال می‌دهیم که یک حملات تنظیم‌‌شده‌ای در سطح منطقه در شرف تکوین است. ... اما متأسفانه شواهد امر نشان می‌دهد که مقامات اجرایی در انجام [اقدامات مؤثر] تعلل به وجود می‌آورند؛ لذا مسئولیت هرنوع وقایع ناگوار و ضایعات جبران‌ناپذیر دقیقاً به‌عهدة مقامات اجرایی و افرادی مانند تیمسار فلاحی‌ها می‌باشد که با اتخاذ روش‌های محافظه‌کارانه در مقابل جاسوس‌های امریکایی آگاهانه یا ناآگاهانه به اسلام ضرباتی وارد می‌کنند.» فرمانده سپاه فیروزآباد درباره تجمع نیروهای عشایر فارس منطقه اظهار کرد: «خسروخان و ملک‌منصور عده‌ای از سرسپردگان خود را حدود یک ماه و نیم از گرمسیر آورده‌اند و در میان آنها تعدادی از بچه‌های خوانین که عموماً گرایش کمونیستی دارند آنها را همراهی می‌کنند و شایعه‌پراکنی کرده‌اند که کارهای ما مورد تأیید ارتش و رئیس‌جمهور است، بجز آخوندها و پاسداران و مرتباً افراد ساده‌لوح را فریب می‌دهند و افراد جمع‌آوری می‌کنند و طبق اسناد و مدارک، مقدار زیادی پول نقد در اختیارشان گذاشته شده و اخیراً از سواحل جنوب مقدار متوسطی اسلحه‌های سنگین در اختیارشان گذاشته شده است. آنها در نظر دارند که پس از مدتی به گرمسیر حرکت کرده و کردستان دیگری در فارس بیافرینند.» وی در پایان گفت: «اگر این مصاحبه پخش نشود و یا اینکه سانسور گردد، از طریقی دیگر بسیاری از حقایق را افشا خواهد کرد.»[۳۴]

گزارش - 277

درپی ملاقات سفرای نُه کشور اروپایی در تهران، با رئیس مجلس شورای اسلامی در چهارشنبه گذشته، متن نامه‌‌ای که در این ملاقات تقدیم رئیس مجلس شده بود، امروز در جلسة علنی مجلس قرائت شد.* پیش از قرائت متن نامة مزبور، رئیس مجلس دربارة ملاقات خویش با سفرای کشورهای خارجی و نیز نامة دو نماینده از کنگرة امریکا گفت: «دو سه روز پیش، مجدداً کاردار سفارت سوئیس پیش ما آمد و نامه‌ای از دو نفر از نمایندگان کنگرة امریکا آورد. ضمن مقداری شیطنت که در نامه هست، همیشه به فکر آن هستند کلاه سر آدم بگذارند. مسئولین امریکا بفهمند که اگر این رویه را بخواهند ادامه دهند کار خودشان را مشکل‌تر می‌کنند و مواظب باشند که در نامه‌هایشان شیطنت نکنند.» هاشمی رفسنجانی در ادامة سخنانش اضافه کرد: «در ابتدای نامه از من به‌خاطر آنکه در نطقی گفته‌ام نامة کنگرة امریکا به مجلس شورای اسلامی ممکن است منشأ آزادی گروگان‌ها بشود، تشکر کرده‌اند. اولاً من در هیچ نطقی این را نگفته‌ام و اعلام کرده‌ام که نامه را به مجلس ارائه خواهم کرد. که البته به‌خاطر اعمال خلاف آنها درمورد دانشجویان، جواب به این نامه به تعویق افتاد.» هاشمی افزود: «باز ما آنجا مذاکرات مفصلی داشتیم و یک گزارش دیگری خود دولت امریکا با تلکس فرستاده بود که یک نوع عذرخواهی از مسئلة دانشجوها بود که در آن خدمات امریکایی‌ها به دانشجوها ذکر شده بود. ... بعد تقاضا کرده بودند که خوب است ملت ایران هم مثل ملت امریکا، یا دولت ایران هم مثل دولت امریکا با گروگان‌های ما رفتار کند و سرسختی نکند. در آخر هم گفته بودند که اگر این وضع در ایران ادامه داشته باشد، از این صحنه‌هایی که برای دانشجوها پیش آمد ممکن است بازهم تکرار بشود چون ملت امریکا هم عصبانی است. من به ایشان گفتم اصلاً این مقایسه‌ای که شما بین دانشجوهای بازداشتی ما و جاسوسان شما در اینجا می‌کنید، از چند جهت غلط است.» رئیس مجلس پس از مقایسة گروگان‌های امریکایی و دانشجویان ایرانی بازداشت‌شده در امریکا، گفت: «ما گزارشی داریم که سازمان سیا دست‌اندرکار توطئة دیگری است که البته موفق نخواهد شد.» پس از پایان سخنان رئیس مجلس و قرائت نامة سفرای کشورهای اروپایی خطاب به ایشان، چند تن از نمایندگان دربارة نامة مزبور و پاسخی که مجلس به آن خواهد داد تذکراتی دادند و رئیس مجلس شورای اسلامی اعلام کرد که نامه به کمیسیون خارجة مجلس فرستاده خواهد شد تا در این کمیسیون بررسی و مطالعه شود و پس از طرح گزارش آن در مجلس، مجلس نیز دربارة آن تصمیم خواهد گرفت.[۳۵]

گزارش - 278

امروز یک روزنامه‌نگار معروف امریکایی به نام جک اندرسون از توطئة جدید امریکا علیه ایران پرده برداشت. این ادعای جنجال‌برانگیز باتوجه‌به سخنان رئیس مجلس شورای اسلامی در جلسة امروز مجلس که گفته است «ما گزارشی داریم که سازمان سیا دست‌اندرکار توطئة دیگری است که البته موفق نخواهد شد.»[۳۶] و باتوجه‌به سخنان هفتة گذشتة رئیس دیوان عالی کشور، آیت‌الله دکتر بهشتی، دربارة کشف یک توطئة تازه ازسوی امریکا، معنای تأمل برانگیزی دارد. ازاین‌رو این خبر در محافل مطبوعاتی داخل و خارج از ایران، به‌ویژه مطبوعات وابسته به گروه‌های چپ بازتاب وسیعی داشت. اندرسون در مقاله‌ای که برای روز دوشنبه روزنامة واشنگتن‌پست آماده کرد، مطالبی را دربارة طرح نظامی جدید کارتر، موسوم به "جهش مثبت 80" فاش ساخته است که خلاصة آن در شمارة امروز نشریة مادستوبی (چاپ کالیفرنیا) انتشار یافته است. وی ادعا کرده است: «نظامیان طرحی برای یک حملة گسترده و قوی نظامی علیه ایران برای کارتر تهیه دیده‌اند. این عملیات ظاهراً برای نجات گروگان‌ها تنظیم شده است، اما درواقع برای تلافی شکست نظامی امریکا در طبس و کسب حیثیت کارتر است. این عملیات قرار است چند هفته قبل از انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا انجام شود.» پخش این خبر، تقریباً جنجالی در امریکا برپا کرده است. بلافاصله پس از انتشار این خبر، "کلودیانا ونسند"، سخنگوی کاخ سفید، به تکذیب این خبر پرداخت و آن را «ادعایی مسخره و کاملاً غیرمسئولانه» خواند. وی گفت: «این نظریه که دولت فعلی یا هر دولت دیگری بخواهد به‌خاطر منافع سیاسی، جنگی را آغاز کند، یک ادعای مسخره و کاملاً غلط است زیرا رئیس‌جمهور، خلیج‌فارس را به‌عنوان یک منطقه با "منافع حیاتی" برای امریکا و غرب می‌داند.» دراین‌میان، جک اندرسون اعلام کرده است که با تکذیب کاخ سفید درمورد صحت خبر خود دچار تردید نشده است. وی ضمن رد "تکذیب" کاخ سفید گفت: «تمام جزئیات این برنامة نظامی را در هفتة آینده طی یک‌سری مقالات توضیح خواهد داد.» مقالة اندرسون را بسیاری از مطبوعات مشهور امریکایی ازجمله واشنگتن‌پست ـ که وی هرروز در آن مطالبی می‌نویسد و یک ستون ویژه دارد ـ تحریم کرده‌اند. واشنگتن پست در شمارة یکشنبة خود نوشت: «تصمیم گرفته است ستون مخصوص جک اندرسون را چاپ نکند، زیرا دلیلی برای صحت مطالب او پیدا نمی‌کند.» اندرسون در خلاصة مقاله‌اش گفته است: «شکست‌های انتخاباتی کارتر سبب شده است تا کارتر دستور آماده‌باش برای عملیات را صادر کند، زیرا به گفتة پت کادل، مسئول تبلیغات انتخاباتی کارتر، امریکایی‌ها اکنون ازلحاظ روانی در شرایطی قرار گرفته‌اند که خواستار عملیاتی در ایران هستند.»[۳۷]

گزارش - 279

درپی انتشار نامة قطب‌زاده، وزیر امور خارجة جمهوری اسلامی ایران، خطاب به همتای روسی خود آندره گرومیکو، تیرگی در روابط و مناسبات میان دو کشور با «اقدام امروز سفیر ایران در مسکو و بستن کنسولگری ایران در لنینگراد»،[۳۸] رو به افزایش گذاشت. دراین‌حال، رسانه‌های شوروی امروز مقالة روزنامة اومانیته ارگان حزب کمونیست فرانسه را که در آن به صادق قطب‌زاده شدیداً حمله شده بود، چاپ کردند. در این مقاله آمده است: «همدردی قطب‌زاده با واشنگتن بر همه آشکار است و بیانات اخیر وی خطری برای مردم ایران محسوب می‌شود.»[۳۹] اومانیته همچنین نوشت: «سخنان قطب‌زاده درمورد حزب توده ایران اکاذیب و اراجیفی بیش نیست.»[۴۰]

گزارش - 280

امروز وزارت نفت گزارش عملکرد یک‌ سال گذشتة شرکت‌های تابع این وزارت را اعلام کرد. در بخشی از این گزارش با اشاره به مسائل و مشکلات ایجادشده برای گردانندگان این شرکت‌ها به‌دلیل خروج مستشاران و مدیران خارجی آنها، آمده است: «... در طول سال 1358، جمع متوسط روزانة تولید به 000,450,3 بشکه نفت خام در روز رسید که از این مقدار حدود 000,650,2 بشکه در روز صادرات نفت خام را تشکیل داد. مابه‌التفاوت این دو رقم که برابر 000,800 بشکه نفت خام در روز می‌باشد در پالایشگاه‌های داخلی تصفیه و از فراورده‌های آن 000,250 بشکه در روز صادر و بقیة 000,550 بشکه به مصرف داخلی رسیده است. به این ترتیب، جمع متوسط صادرات نفت خام و فراورده در طول سال 1358 بالغ بر 000,900,2 بشکه در روز بوده است.» در بخش دیگری از این گزارش ضمن ابراز رضایت از وضعیت فعلی تولید نفت، آمده است: «عملیات مربوط به پالایشگاه‌های کشور نیز خوشبختانه در طی سال 1358 موفقیت‌آمیز بوده است و علی‌رغم محدودیت‌ها و مشکلاتی ازقبیل پایین‌بودن مصرف نفت کوره در داخل کشور که در مواردی باعث پرشدن مخازن و درنتیجه پایین‌آمدن خوراک پالایشگاه‌ها شد و همچنین خرابکاری‌ها در لوله‌های نفت خام و گاز طبیعی پالایشگاه‌ها، خسارات و مسائل مربوط به سیل خوزستان و نظایر آنها، متوسط خوراک روزانة پالایشگاه‌های کشور حدود 000,97 بشکه در روز بیش از رقم مربوط به سال 1356 و حدود 000,80 بشکه در روز بیش از رقم سال 1357 بود. تولید فراورده‌های میان‌تقطیر (نفت سفید و گازوئیل) که پرمصرف‌ترین فراورده‌های نفتی در داخل کشور هستند، در سال گذشته به‌ترتیب حدود 000,20 و 000,25 بشکه در روز بیش از تولید آنها در سال‌های 1356 و 1357 بود. ... اکنون نیز با بهره‌برداری از پالایشگاه اصفهان، خوراک روزانة پالایشگاه‌های کشور از مرز یک میلیون بشکه در روز گذشته است.» در ادامة این گزارش دربارة وضعیت تولید فراورده‌های نفتی در سال جاری آمده است: «در سال جاری نیز تاکنون بیش از 1600 میلیون لیتر بنزین و نفت سفید و گازوئیل ذخیره‌سازی شده است که این رقم حدود 5/18 درصد بیش از رقم مربوط به همین دوره در سال گذشته می‌باشد. ...»[۴۱]


منابع و مآخذ روزشمار 1359/05/25

  1. روزنامه انقلاب اسلامی، 25/5/1359، ص4؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 25/5/1359، ص7.
  2. سند شماره 283347 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کرمانشاه به ت ـ ف ـ ژاجا ـ ر3 (دایره عملیات)، 25/5/1359، برابر گزارش هنگ ژاندارمری قصرشیرین مستند به گزارش گروهان خان‌لیلی.
  3. روزنامه کیهان، 26/5/1359، ص3، خبرنگار کیهان از قصرشیرین؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 27/5/1359، ص5، خبرنگار جمهوری اسلامی از قصرشیرین، هر دو به نقل از فرمانده عملیات سپاه قصرشیرین.
  4. سند شماره 55980 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه کرمانشاه به اطلاعات سپاه مرکز، 25/5/1359.
  5. سند شماره 55991 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (بانه)، ص169، از واحد اطلاعات سپاه مرکز (تهران) به واحد اطلاعات سپاه ایلام، 25/5/1359.
  6. سند شماره 282930 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ ایلام به ناحیه کرمانشاه (رکن3)، 27/5/1359، بنا به گزارش مورخ 26/5/1359 گروهان موسیان.
  7. روزنامه انقلاب اسلامی، 25/5/1359، ص4؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 25/5/1359، ص7.
  8. سند شماره 43273 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه ارومیه به اطلاعات سپاه مرکز، 26/5/1359.
  9. سند شماره 55980 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه کرمانشاه به اطلاعات سپاه مرکز، 25/5/1359.
  10. سند شماره 40734 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به ژاجا، 25/5/1359، برابر گزارش نزاجا.
  11. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/5/1359، ص12، به نقل از خبرگزاری پارس از کرمانشاه.
  12. سند شماره 55995 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی به نزاجا)، 26/5/1359؛ و ـ سند شماره 106716 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه (مرکز فرماندهی) به سپاه بانه، 26/5/1359.
  13. سند شماره 56022 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا2 (ه ـ ع) به سماجا3 (مرکز فرماندهی)، 27/5/1359.
  14. از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نزاجا، 26/5/1359، مستند به گزارش ژاجا، برابر اعلام پاسگاه سکنته، 26/5/1359، ساعت: 2:15 دقیقه‌ بامداد.
  15. روزنامه جمهوری اسلامی، 28/5/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از ارومیه.
  16. روزنامه جمهوری اسلامی، 26/5/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از ارومیه.
  17. سند شماره 56009 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (بوکان ـ شاهین‌دژ)، ص33، از وزارت کشور به ستاد مرکزی سپاه پاسداران، 29/5/1359؛ و ـ سند شماره 141612 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (کردستان)، ج1، ص327، از سپاه (مرکز فرماندهی) به سپاه غرب، برابر اعلام نزاجا، 26/5/1359.
  18. سند شماره 114945 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (پاوه)، ص203، از واحد اطلاعات و بررسی‌های سیاسی استان کرمانشاهان به اداره‌ مرکزی اطلاعات و بررسی‌های سیاسی (تهران)، 25/5/1359؛ و ـ سند شماره 114940 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، همان، 25/5/1359.
  19. سند شماره 114941 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات و بررسی‌های سیاسی استان کردستان به ستاد مشترک، 25/5/1359.
  20. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 152، 27/5/1359، ص2، خبرگزاری پارس از سنندج، 26/5/1359.
  21. سند شماره 277 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران (رکن دوم) به دفتر ریاست‌جمهوری اسلامی ایران، 25/5/1359.
  22. روزنامه کیهان، 25/5/1359، ص18، به نقل از خبرگزاری پارس از کرمانشاه.
  23. روزنامه کیهان، 26/5/1359، ص2؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 26/5/1359، ص6؛ هر دو به نقل از خبرگزاری پارس از تهران.
  24. همان، هر دو به نقل از خبرگزاری پارس از کرمانشاه.
  25. روزنامه جمهوری اسلامی، 26/5/1359، ص6.
  26. روزنامه کیهان، 26/5/1359، ص3؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 26/5/1359، ص11.
  27. روزنامه کیهان، 25/5/1359، ص17؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 26/5/1359، ص2.
  28. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 151، 26/5/1359، ص25، رادیو صدای امریکا (فارسی)، ساعت 7:00، 25/5/1359.
  29. پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات جهان، ج1، صص243 و 244، نشریه داون 16/8/1980 (26/5/1359)، مترجم مهدی رنجبران.
  30. نامه‌ مردم، شماره 308، 25/5/1359، صص1 و 2.
  31. همان، ص8.
  32. نامه مردم، شماره 317، 4/6/1359، ص1.
  33. سند شماره 56004 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نزاجا، 26/5/1359، با امضای سرتیپ فلاحی.
  34. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/5/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از شیراز، در مصاحبه‌ اختصاصی با دکتر ماشاالله آئینی، فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فیروزآباد.
  35. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، دوره اول، ص447.
  36. روزنامه کیهان، 26/5/1359، ص3؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 26/5/1359، ص11.
  37. روزنامه جمهوری اسلامی، 27/5/1359، ص11، به نقل از خبرگزاری پارس، به نقل از خبرگزاری‌ها از واشنگتن؛ و ـ روزنامه کیهان، 27/5/1359، ص11، به نقل از خبرگزاری پارس، به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس از واشنگتن؛ و نیز خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 151، 26/5/1359، ص2، به نقل از خبرگزاری تاس از واشنگتن، 16 اوت (25/5/1359).
  38. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 152، 27/5/1359، ص1، تهران، 26/5/1359.
  39. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 150، 26/5/1359، ص3، به نقل از رویتر از مسکو، 16 اوت (25/5/1359)؛ و ـ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 151، 26/5/1359، ص19، رادیو مسکو (فارسی)، ساعت: 15:30، 25/5/1359؛ و ـ همان، ص3، به نقل از خبرگزاری تاس از پاریس، 16 اوت.
  40. نامه مردم، شماره 309، 26/5/1359، ص2.
  41. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/5/1359، ص11.