1359.06.28
| روزشمار جنگ سال 1359 1359.06.28 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | بیست و هشت شهریور |
| تاریخ شمسی | 1359.06.28 |
| تاریخ میلادی | 19 سپتامبر 1980 |
| تاریخ قمری | 9 ذی‌القعده 1400 |
گزارش - 682
با گذشت دو روز از لغو یک‌طرفه قرارداد 1975 الجزایر ازسوی رژیم عراق و ادعای ارضی این کشور بر بخش‌هایی از خاک ایران و اعلام حاکمیت مطلق خود بر کل اروندرود، بیانیه‌ای نه‌چندان مستحکم و قانع‌کننده ازسوی وزارت امور خارجه ایران دراین‌مورد و درباره تجاوزهای مرزی عراق انتشار یافت که دیشب از رادیو ایران قرائت شد.[۱] در این بیانیه آمده است: «وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران بار دیگر خود را موظف می‌داند نکاتی را که تاکنون بارها گفته شده است تکرار کند تا وجدان بیدار دنیای آزاد و غیروابسته به ابرقدرت‌های شرق و غرب را به حقیقت آنچه که در این منطقه می‌گذرد متوجه کند. ما همچنان که در گذشته نشان داده‌ایم پایبند مکتب اسلامیم و مطابق اعتقادات مکتبی‌مان عمل می‌کنیم و ازاینرو است که: اولاً، هرگونه تجاوزی را که به آب و خاک هر کشوری صورت گیرد همواره محکوم کرده و این را نه با حرف بلکه در عمل نیز نشان داده‌ایم. ما همان‌گونه که تجاوزات اسرائیل به حریم اعراب، روسیه شوروی به افغانستان و حملات نظامی امریکا را به کشورهای دیگر و ایران محکوم کرده‌ایم تجاوزات خصمانه رژیم عراق را نیز که در همان خط تجاوزات امریکا است محکوم می‌کنیم و ادعاهای واهی بعث عراق را که ناشی از انجام توطئه‌ای مخالف مصالح و منافع ملل مسلمان است درمورد لغو یک‌جانبه قراردادی که قسمت مربوط به ایران آن اجرا شده است، هرگز نمی‌توانیم بپذیریم. ثانیاً، باتوجه‌به اینکه انقلاب ما اسلامی و انگیزه‌اش توحید صفوف و یکپارچگی تمام مسلمانان است و از آنجا که چنین حرکت و جنبشی نه به مذاق حکام مستبد خوش می‌آید و نه ابرقدرت‌های شرق و غرب را خوشایند است، لذا سرسپردگان از چپ و راست به دشمنی با ما و هدف خدایی ما برخاسته‌اند و اکنون خواسته یا ناخواسته در صفوف دشمنان ما قرار گرفته‌اند. ما یقین داریم اگر ندای حق‌طلبانه ما به گوش ملل اسلامی و غیراسلامی برسد قلوب آزادگان گیتی سراسر با ما خواهد بود و همچنان اهداف استعمارگران و تجاوزاتی را که برعلیه ما صورت می‌گیرد یکپارچه محکوم خواهند کرد. ثالثاً، ما تمام مشکلات داخلی و خارجی خود را ازجمله تجاوزات رژیم عراق و تحریکاتی را که در مرزها به وجود می‌آورد زاییده توطئه‌هایی می‌دانیم که ابرقدرت امریکا از قبل از پیروزی انقلاب برعلیه ما و ملت مسلمانمان طراحی کرده است. پس از سقوط رژیم شاه، امریکا بزرگ‌ترین پایگاهش را در منطقه از دست داد و خود را ناگزیر دید به ما و حرکت ما ضربه بزند و هر رژیم دست‌نشانده‌ای را که آمادگی داشته باشد برعلیه ما بشوراند و نابسامانی‌هایی که اکنون منطقه ما با آن دست‌به‌گریبان است همگی دنباله همان توطئه‌ها است و دست امریکا به‌وضوح در آنها دیده می‌شود. رابعاً، ما دیده حقیقت‌بین و وجدان بیدار ملل و دول آزاده دنیا را به قضاوت می‌خوانیم و برادران مسلمان عراقی خود را شاهد می‌گیریم و به رژیم عراق هشدار می‌دهیم که ادامه تجاوز به حدود غربی ایران همان چیزی است که دولت‌های استعمارگر غرب و شرق خواستار آن‌اند و اسرائیل از بعد از انقلاب پیروزمندانه ما چشم‌انتظار آن بوده است. هر گلوله‌ای که به‌سمت حدود ما شلیک شود و هر سربازی که در این راه شهید گردد درنهایت امر به سود دولت‌های استعمارگر شرق و غرب و اسرائیل متجاوز خواهد بود و لذا رژیم بعث عراق به‌وضوح عامل و سرسپرده امریکا و اسرائیل و مجری نیات آنها شده است. خامساً، مجدداً تأکید می‌کنیم اگر رژیم عراق دررابطه‌با ادعاهای گنگ و مبهم خود حسن‌نیت می‌داشت می‌باید نه با زبان توپ و تانک بلکه با استفاده از منطق سلیم و رابطه حسن هم‌جواری ما وارد می‌شد. درحالی‌که با کمال تأسف می‌بینیم و دنیا شاهد است که دشمنی خود را نسبت به ما از دیرباز نشان داده است و برخلاف آنچه که ادعا می‌کند اقدام به نبرد و تشدید و توسعه آن کرده است تا بتواند همیشه و بهتر سرسپردگی خود را به اربابان خود نشان دهد، غافل از آنکه ملت مسلمان ایران با تمام وجود از تمامیت ارضی و استقلال خود تا آخرین نفر دفاع خواهد کرد.»[۲]
گزارش - 683
در ادامه تحرکات سیاسی و دیپلماتیک عراق بهمنظور توجیه لغو یک‌جانبه قرارداد مرزی میان ایران و عراق، در میان کشورهای مختلف و به‌دنبال سفر روزهای گذشته دو تن از سفیران و وزرای عراق به تونس، الجزایر، مغرب و موریتانی و دعوت از سفیران کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس به وزارت خارجه عراق در بغداد،[۳] امروز هم «الیاس سرکیس، رئیس‌جمهور لبنان، پیامی ازسوی صدام حسین، رئیس‌جمهور عراق، دریافت داشت. انتظار می‌رود این پیام دررابطه‌با اوضاع مرزی ایران و عراق باشد. از سوی دیگر، خبرگزاری اسلامی از بیروت گزارش داد یاسر عرفات رهبر سازمان آزادی‌بخش فلسطین نیز پیامی از صدام دریافت داشته است که این پیام نیز احتمالاً درباره برخوردهای مرزی ایران و عراق می‌باشد.» بنا به همین گزارش: «صدام پیام‌های مشابه دیگری نیز اخیراً به رهبران عرب ارسال داشته است. وی همچنین بارها سفیران تمام کشورها را در بغداد فراخوانده و علت تحمیل جنگ را در مرز کشور خود با ایران برای آنان توجیه نموده است.»[۴] همچنین، بنا به گزارش رادیو بغداد، امروز «فیدل کاسترو رئیس‌جمهوری کوبا و رئیس جنبش غیرمتعهدها، نامهای از دولت عراق پیرامون وضع "مرز شرقی و وطن عربی" و موضع عراق نسبت به آن دریافت نمود. ...»[۵]
گزارش - 684
با رو به وخامت گذاشتن بیشتر روابط ایران و عراق، تشدید درگیری‌های نظامی در مناطق مرزی دو کشور، لغو یک‌جانبه قرارداد مرزی میان دو کشور ازسوی عراق و درمجموع، احتمال حملۀ نظامی سراسری عراق به ایران، منطقه خلیج‌فارس و اقتصاد کشورهای صادرکننده منطقه و نیز کشورهای صنعتی جهان به خطر افتاده است. دراین‌زمینه، نگاهی به رسانه‌های جهان، وضعیت رو به وخامت این منطقه را آشکار می‌سازد. ازجمله: به گزارش امروز روزنامه الشرق‌الاوسط چاپ لندن، «وخامت روابط ایران و عراق ازنظر نظامی و سیاسی درحالی ادامه می‌یابد که کشورهای منطقه بررسی تصمیم رئیس‌جمهور صدام حسین مبنی‌بر لغو توافقنامه سال 1975 الجزایر را آغاز نموده‌اند. ...»[۶] روزنامه اقتصادی فایننشال‌تایمز نیز به قلم "راجر ماتیوس" دراین‌باره می‌نویسد: «بروز جنگ بین ایران و عراق از هر درگیری دیگر در خاورمیانه برای کشورهای صنعتی جهان خطرناک‌تر است، چون هر دو کشور تولیدکننده نفت بوده و در قلب یک منطقه کشتیرانی بین‌المللی قرار دارند. زمانی را که صدام برای لغو یک‌جانبه قرارداد مرزی با ایران انتخاب کرده باعث تعجب دیپلمات‌های غربی شده است. صدام برای دردستگرفتن رهبری جهان عرب و مطرح‌شدن به‌عنوان قدرت برتر خلیج‌فارس سخت تلاش می‌کند. اقدام مصر در امضای موافقت‌نامه صلح با اسرائیل و بروز ناآرامی در ایران، فرصت مناسبی را برای صدام پدید آورده تا به آرزوهای خود جامه عمل بپوشاند. ... ایران و عراق از زمان سقوط امپراتوری عثمانی بر روی کنترل شط‌العرب اختلاف‌نظر داشته‌اند.» در ادامه این مقاله آمده است: «مقامات عراق معتقدند اوضاع نابسامان ایران باعث خواهد شد رهبران این کشور از واردشدن در یک جنگ تمام‌عیار با عراق خودداری کنند. نیروهای عراق در طول چند هفته گذشته در برخی از مناطق مرزی، 8 مایل در خاک ایران نفوذ کرده‌اند. درضمن، عراق اقدام به تمرکز وسیع نیروهای خود در مرز با ایران کرده و سلاح‌های پیشرفته جدیدی از شوروی و اروپای غربی دریافت کرده است. در همین مدت، نیروهای ایرانی ازلحاظ تجهیزات و آمادگی رزمی به‌شدت ضعیف شده‌اند. کارشناسان نظامی معتقدند عراق در جنگ زمینی و هوایی به‌آسانی بر ایران غلبه خواهد کرد، ولی در دریا این اطمینان را ندارد. درصورت تلاش ایران برای دخالت در صدور نفت عراق [درصورت بروز یک جنگ تمام‌عیار] اوضاع برای جهان غرب نگران‌کننده‌تر خواهد شد. همچنین شوروی نیز با دقتی بیشتر، به‌دلیل اهمیت استراتژیک و نیز امکاناتی که در دهانه شط‌العرب و فاو دایر کرده است، مراقب اوضاع هر دو کشور خواهد بود. صدام درصورت جنگ با ایران با خطرات کاهش صدور نفت روبه‌رو خواهد بود. ازطرفی، خط لوله نفتی عراق در سوریه هرلحظه ممکن است بسته شود. احتمالاً در آینده، جنگ بر کنفرانس‌های اوپک و جنبش عدم تعهد که در بغداد برپا خواهد شد و نیز نقش صدام به‌عنوان میزبان، تأثیر بسزایی خواهد گذاشت. ... وضعیت اقلیت عرب در استان خوزستان ایران نقش عمده‌ای را دررابطه‌با آینده مناقشات ایران ایفا خواهد کرد. از زمان وقوع انقلاب ایران، عراق همواره به اعراب ایران آموزش‌های ایدئولوژیکی و خرابکاری داده است. عراق سعی کرده تا آگاهی سیاسی اعراب خوزستان را افزایش دهد. اعراب جدایی‌طلبِ آموزش‌دیده در عراق مسئول انفجار خطوط لوله نفت از فوریه سال گذشته هستند. هرچند این اقدام آنها تأثیر چندانی در تولید نفت خام یا کار پالایشگاه‌ها نداشته است. تلخی روابط میان ایران و عراق در اجلاس این هفته اوپک در وین نمایان شد و باعث دشواری‌هایی برای اجلاس برنامه‌ریزی‌شده اوپک در ماه آینده در بغداد گشت. ایران به‌عنوان بزرگ‌ترین مانع در توافق بر تولید بلندمدت نفت و سیاست قیمت‌گذاری اوپک مطرح شده است و ادعا کرده که اوپک همراه با عراق به‌عنوان یکی از مقصران اصلی و دراصل مسئول تولید اضافه نفت هستند. خشم ایران بی‌شک درک متقابل میان عراق و عربستان سعودی را تشدید می‌کند و سرانجام عراق، ایران را از ریاست اوپک با زور برکنار کرد. و الجزایر جایگزین ایران شد.»[۷] دراین‌حال، بخش عربی رادیو امان به طرف‌داری از صدام پرداخته است: «رهبری ایران باید به‌طور جدی تقاضای عراق را مدنظر قرار داده و تسلیم آنها شود. رفتارهای ایران نسبت به حل خواسته‌های عادلانه عراق شاید در بطن خود منجر به توسعه دامنه زدوخوردهای فعلی برای جنگی شود که هدف و مقصد آن معلوم نیست.»[۸] رادیو صدای امریکا نیز در برنامه صبحگاهی امروز خود از نگرانی دولت امریکا از درگیری‌های مرزی ایران و عراق سخن به میان آورده است: «... نبردهای مرزی بین عراق و ایران ابراز نگرانی وزارت خارجه امریکا را به‌دنبال داشته است. سخنگوی وزارت خارجه دیروز در واشنگتن فیصله اختلافات مرزی ایران و عراق را به طریق مسالمت‌آمیز خواستار شد. وی افزود ایالات متحده در اختلافات بین ایران و عراق دخالتی ندارد و قصد هیچ‌گونه مداخله‌ای دراین‌مورد ندارد. بااین‌حال، امریکا هرنوع اقدامی را که به مشتعل‌شدن اختلافات دامن می‌زند، مورد تقبیح قرار می‌دهد. ... مقامات رسمی در واشنگتن گوشزد می‌کنند که اعلام تکذیب امریکا مبنی‌بر هرنوع دخالت در نوارهای مرزی ایران و عراق به‌دنبال ادعای مقامات ایران صورت گرفته است. دولت ایران، ایالات متحده را به همدستی و کمک به عراق در نبردهای مزبور متهم ساخته است. ...»[۹] از سوی دیگر، بخش عربی رادیو لندن امروز اعلام کرد: «لغو قراردادی که عراق در سال 1975 با ایران در الجزایر امضا کرده بود، تاحدی ازطرف ایران صورت گرفته است، زیرا رئیس ستاد نیروهای این کشور هفته گذشته گفته بود که ایران آن قرارداد را به‌رسمیت نمی‌شناسد.»*[۱۰] لازم به توضیح است که سخنان تیمسار فلاحی در مقابل تجاوزهای مکرر مرزی عراق به ایران، خصوصاً اشغال منطقۀ سیف‌سعد و زین‌القوس و نقاط همجوار آن صورت گرفته است و این بهمعنای لغو قرارداد نیست. دراین‌زمینه عراق ادعا داشت که در قرارداد 1975 الجزایر به ایران امتیاز داده است و تیمسار فلاحی در پاسخ گفت که این قرارداد امتیاز نبوده است، بلکه حق ایران بوده است.
گزارش - 685
نبرد در زمین و هوا در قسمت‌های عمده مرز ایران و عراق در غرب و جنوب‌غربی کشور ادامه دارد و بروز جنگ دریایی نیز پیش‌بینی می‌شود. تحرکات نیروهای عراقی در روزهای اخیر و به‌خصوص حوادث و درگیری‌های امروز، میل قابل‌توجه این درگیری‌ها و نیز حملات آتی عراق به مناطق مرزی خوزستان را آشکار می‌سازد. دراین‌زمینه، گزارش امروز لشکر92 زرهی اهواز بالاخص گویای تدابیر نظامی عراق در این منطقه است: «برابر اطلاعات واصله و تجزیه‌وتحلیل زمین و استقرار یگان‌های نظامی عراق در محل‌های زیرین، ارتش عراق قصد دارد که از محورهای زیر به خاک ایران یک حمله غافلگیرانه را با نیروهای زرهی و مکانیزه و پشتیبانی هوایی انجام دهند به قسمتی که یک گروه رزمی تانک سنگین در محور عماره ـ فکه ـ دوسلق، [شهرهای] دزفول و شوش را تهدید نموده و یک گروه رزمی پیاده مکانیزه از حلفائیه ـ شیب ـ الله‌اکبر، [شهر] اهواز را تهدید نماید. در این زمان، یک گروه رزمی تانک سنگین ازطریق محور تنومه ـ کوشک وارد منطقه بنی‌تمیم گردیده و با گروه رزمی که ازطریق محور تنومه ـ کیلومتر 25 [خرمشهر] در همین ساعت در حرکت خواهد بود، تلاقی نماید. بدیهی است دراین‌حالت ازطریق محور تنومه ـ شلمچه، شهر خرمشهر نیز محاصره خواهد شد. ...»[۱۱] دراین‌حال، درگیری‌های شدید چند روز اخیر در محور بستان و سوسنگرد میان قوای مهاجم عراق و مدافعان ایران امروز نیز با شدت تمام ادامه یافت. «در ساعت 6:30 دقیقه امروز، ازسوی مأمورین عراق به‌سمت پاسگاه سوبله تیراندازی شد که مأمورین ایرانی متعاقباً به آتش آنها پاسخ دادند.»[۱۲] در این درگیری که تا ساعت 18 امروز همچنان ادامه داشت، یک کامیون بزرگ واحد سوبله عراق بهدست نیروهای خودی منهدم شد.[۱۳] همچنین، «در ساعت 9 امروز، مجدداً درگیری بین نیروهای خودی و نیروهای مزدور عراقی در نوار مرزی پاسگاه فکه و دویرج از سر گرفته شد.» بنا به این گزارش، در این درگیری یک درجه‌دار به نام گروهبان یکم "فیروز اسدی" شهید و 6 نفر از نیروهای خودی مجروح شدند. یک هواپیمای میگ عراق نیز در همین منطقه توسط نیروهای خودی سرنگون شد و تلفات سنگینی به دشمن وارد آمد.[۱۴] این درگیری در ساعت 15 همچنان ادامه داشت و در این ساعت به پاسگاه صفریه نیز کشیده شد، که هر دو پاسگاه دویرج و صفریه تقاضای پشتیبانی هوایی کردند.[۱۵] گزارش بعدی شهربانی سوسنگرد حاکی است: «در درگیری بین نیروهای خودی و نیروهای مزدور عراقی که در نوار مرزی جنب پاسگاه فکه رخ داده، وسیله توپخانه ایران 2 پاسگاه عراق و تعداد 4 تانک و تعدادی ماشین‌آلات منهدم گردیده است.» بنا به این گزارش: «ضمناً درحوالی پاسگاه فوق یک فروند هواپیمای ایرانی به‌علت نامعلومی سقوط نموده.»[۱۶] یک گزارش دیگر از هنگ سوسنگرد حاکی است که در همین منطقه، امروز یک سرباز عراقی که خدمه و تیرانداز تانک بوده، با سلاح انفرادی خود، به پاسگاه فکه پناهنده شده است.[۱۷] دراین‌حال، از ناحیه ژاندارمری خوزستان به هنگ آبادان هشدار داده شد که باتوجه‌به اقدامات نیروهای خودی در روز جاری در انهدام و ایجاد خسارت به چاه‌های نفت عراق در منطقه فکه عراق، مراقب خرابکاری عوامل وابسته به عراق در خارک باشند، زیراکه تأسیسات نفتی این منطقه در خطر اقدامات تلافی‌جویانه عراق و عوامل داخلی آن است.[۱۸] از سوی دیگر، تحرکات عراق در مناطق مرزی بستان و سوسنگرد امروز نیز قابل‌توجه بود. ازجمله: امروز تقویت زرهی عراق در منطقه هورالعظیم با عبور از هور و استقرار در منطقه خشکی عشیره ساهندی عراق، که محل یک حلقه چاه نفت و یک پاسگاه عراقی است؛[۱۹] جابه‌جایی و نقل‌وانتقال نیرو، تجهیزات، پل‌های فلزی، خودروهای حامل پل، تانک‌برها و خودروهای حامل نیروهای تکاور و کامیون‌های حامل مهمات در مناطق فلوجه تا کوت، کوت تا خان‌بنی‌سعد، دیوانیه به فلوجه، تکریت به کوت، و نیز حمل کامیون‌های ایفا حامل مسلسل‌های ضدهوایی از پادگان التاجی به نوار مرز بصره قابل‌توجه و چشمگیر بوده است.[۲۰] همچنین، «عوامل عراقی در مقابل پاسگاه طلائیه جدید از خاک عراق مشغول حفر سنگر هستند و از قراین چنین برمی‌آید که حمله مرزی عراق حتمی است.»[۲۱]
گزارش - 686
به‌دنبال درگیری آتشباری شدیدی که غروب روز گذشته بین قوای نظامی ایرانی مستقر در مرز شلمچه با نیروهای مهاجم عراقی درگرفت،[۲۲] «از ساعت 12 ظهر امروز نیز مجدداً با شلیک آر.پی.جی7 ازسوی عراق به پاسگاه خین ایران درگیری شروع شد و تا ساعت 13:20 دقیقه ادامه یافت. در این درگیری برادران پاسدار و ارتشی با سلاح‌های سنگین خمپاره120 و 80 میلی‌متری و تفنگ106 میلی‌متری موضع دشمن را درهم کوبیدند و همچنین تانک‌های سنگین و توپخانه 175 میلی‌متری [ایران] به‌حالت آماده‌باش قرار گرفت. در این درگیری 3 نفر (2 نفر ارتشی و یک نفر پاسدار) شهید و تعداد 10 نفر زخمی شدند.» بنا به این گزارش: «دامنه درگیری در امتداد بندر خرمشهر ادامه یافت و دشمن با آر.پی.جی7 به ترمینال نظامی بندر حمله کرد که باعث یک شهید و 5 نفر زخمی شد.»[۲۳] گزارش خبرگزاری پارس نیز درمورد دامنه این درگیری حاکی است: «ساعت نیم* بعدازظهر امروز، مزدوران بعث عراق مجدداً با خمپاره و آر.پی.جی7 به منازل مسکونی اهالی نوار مرزی نهر خین حمله کردند که با عکس‌العمل دلاوران جمهوری اسلامی مواجه شدند. در این درگیری که حدود نیم ساعت ادامه یافت، تنها به قسمتی از ساختمان‌های منازل مذکور آسیب رسید.»[۲۴] درحالی‌که ارتش عراق آتشباری خود را به مناطق مسکونی روستاهای اطراف خرمشهر کشانده و باتوجه‌به اینکه به روز بازگشایی مدارس نزدیک می‌شویم، امروز «یک مقام اداره آموزش‌وپرورش خرمشهر درمورد وضع تحصیل افرادی که در مرز بوده و هستند، گفت: به‌خاطر موقعیت کنونی درحال‌حاضر حدود 2 تا 3 مدرسه از مدارس ما پر از مهاجرین منطقه مرزی شلمچه است و به‌خاطر شایعاتی که درمورد بازنشدن مدارس در روز اول مهر، رواج یافته همین مسئله به ضدانقلاب کمک می‌کند. اما ما برای دانش‌آموزان مرز شلمچه کلاس‌های سیار خواهیم گذاشت و از مسئولین امر می‌خواهیم که مهاجرین را به جای دیگری انتقال داده و مدارس را در اختیار دانش‌آموزان بگذارند.» همین گزارش حاکی است که امروز همچنین مردم خرمشهر بهطرز باشکوهی در تشییع جنازه پاسدار شهید سیدجعفر موسوی که چند روز پیش در درگیری‌های ایران و عراق شهید شده بود، شرکت کردند.[۲۵]
| تاریخ | عملیات | تحرکات مرزی | جمع | ضایعات انسانی | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| زمینی | هوایی | دریایی | زمینی | هوایی | دریایی | شهید | مجروح | اسیر | ||
| 57/12 | 0 | |||||||||
| 58/1 | 1 | 1 | ||||||||
| 58/2 | 1 | |||||||||
| 58/3 | 4 | 3 | 6 | 1 | 14 | |||||
| 58/4 | 1 | 3 | 2 | 6 | 2 | 6 | ||||
| 58/5 | 1 | 1 | 3 | 5 | ||||||
| 58/6 | 1 | 1 | 1 | 3 | ||||||
| 58/7 | 2 | 1 | 1 | 14 | 18 | |||||
| 58/8 | 3 | 1 | 9 | 7 | 20 | 1 | 2 | 5 | ||
| 58/9 | 5 | 1 | 30 | 3 | 4 | 43 | ||||
| 58/10 | 5 | 3 | 1 | 9 | ||||||
| 58/11 | 5 | 5 | ||||||||
| 58/12 | 1 | 7 | 8 | |||||||
| 59/1 | 10 | 7 | 5 | 34 | 6 | 62 | 5 | |||
| 59/2 | 4 | 26 | 6 | 42 | 2 | 6 | 86 | |||
| 59/3 | 8 | 4 | 3 | 8 | 1 | 24 | 4 | 24 | ||
| 59/4 | 4 | 3 | 1 | 20 | 2 | 1 | 31 | |||
| 59/5 | 9 | 11 | 31 | 1 | 31 | |||||
| 59/6 | 73 | 24 | 152 | 11 | 278 | 18 | 78 | 90 | ||
| جمع کل | 125 | 92 | 44 | 366 | 8 | 31 | 666 | 23 | 106 | 100 |
منبع: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، اطلس راهنما ـ 1، ص8.
دراین‌حال، تحرکات چند روز گذشته و امروز در مناطق مرزی خرمشهر و آبادان به اوج خود رسیده، که حاکیاز حمله قریب‌الوقوع ارتش عراق از این مناطق است.[۲۶] امروز نیز علاوه‌بر اقدامات عراق در ایجاد استحکامات و سنگرهای بیشتر در منطقه ام‌الرصاص،[۲۷] تحرکات این کشور به‌خصوص در امر انتقال تجهیزات نظامی و جنگ‌افزار در اروندرود و نیز اقدام ناوچه‌‌های عراقی در ایجاد مزاحمت برای کشتی‌های تجارتی ایران، قابل‌توجه بود. امروز «یک کشتی روسی حامل خودروهای نظامی و جنگ‌افزار از شط‌العرب به‌طرف بصره در حرکت بوده است.»[۲۸] درارتباط‌با اعلام و ادعای عراق مبنی‌بر حق حاکمیت مطلق این رژیم بر اروندرود و اجبار کشتی‌های عبوری از این آبراه برای نصب پرچم عراق، گزارش هنگ ژاندارمری آبادان حاکی است که «در ساعت 3:50 دقیقه بامداد امروز، 3 فروند کشتی تجارتی ایران در دهانه فاو [به] وسیله نیروی دریایی عراق متوقف و به آنها اظهار داشته‌اند که بایستی پرچم عراق و راهنما همراه داشته باشند. هر سه کشتی فعلاً در دهانه فاو متوقف هستند.»[۲۹]
گزارش - 687
در ادامه تحرکات و حملات ارتش عراق به مناطق مرزی و منطقه عمومی قصرشیرین، امروز علاوه‌بر تحرکات وسیع ارتش عراق، درگیری‌های شدیدی نیز در پاسگاه‌های یکه‌شان، ولدکشته، تنگاب‌نو و تلمبه‌خانه آب با نیروهای ارتش عراق به‌وقوع پیوست.[۳۰] درزمینه تحرکات و نقل‌وانتقالات امروز ارتش عراق، در اولین ساعات بامداد، فرماندهی سپاه مرکز مجدداً خبر از قصد حمله هوایی عراق ظرف امروز و فردا به مناطق هلاله، سومار، مرز خسروی تا کرمانشاه را داد و گوشزد کرد که واحدهای مستقر در غرب کشور، پیش‌بینی‌های لازم را اعمال کنند.[۳۱] این درحالی است که عراق بازهم دست به تقویت نیرو در این مناطق زده و ازجمله «تیپ92 احتیاط خود را امروز به منطقه راینه اعزام و مستقر نموده است.»[۳۲] نیروهای عراقی همچنین در ادامه حملات شدید خود به مناطق مرزی قصرشیرین، از ساعت 6 صبح امروز با تعدادی تانک و ادوات زرهی به پاسگاه تنگاب‌نو و تلمبه‌خانه آب حمله کردند. ارتش عراق همچنین در همین ساعت روبه‌روی پاسگاه ولدکشته تعدادی تانک مستقر کرد. گزارش گروهان قصرشیرین حاکی است که «یک لحظه عدم پشتیبانی و کمک به‌موقع، باعث سقوط پاسگاه»های مزبور می‌گردد. بنا به همین گزارش: «متأسفانه از ساعت [شروع] درگیری، ازطریق گروهان و هنگ [به] وسیله بی‌سیم، واحد ارتشی مستقر در تپه‌های ولدکشته را صدا زده که متأسفانه تا ساعت 7:45 دقیقه ارتباط برقرار نگردیده است.» همین گزارش می‌افزاید که نیروهای مستقر در پاسگاه خسروی مجبور شده‌اند حضوراً موضوع را به اطلاع واحد ارتشی مزبور برسانند. در ادامه آمده است: «با عنایت به اینکه دو پاسگاه مذکور ازنظر سوق‌الجیشی فوق‌العاده مهم و موقعیت آنها در خطر است، چنانچه تعدادی تانک خودی در پشت پاسگاه‌های ولدکشته و تنگاب‌نو مستقر نگردند، احتمال سقوط هر دو پاسگاه می‌رود.»[۳۳] اما نیم ساعت بعد، اوضاع وخیم‌تر شد، چنانچه گزارش پاسگاه خسروی حاکی است: «در ساعت 7:30 دقیقه امروز، تعداد 20 دستگاه تانک زرهی دشمن ازسمت سید برزو به‌طرف پاسگاه‌های ولدکشته و تنگاب‌نو در حرکت و درحال‌حاضر تعدادی از آنها در 300 متری جنوب پاسگاه ولدکشته مستقر شده و هرلحظه احتمال حمله به پاسگاه‌های فوق می‌رود.» بنا به این گزارش: نیروهای مستقر در پاسگاه تنگاب‌نو با آر.پی.جی7 به‌طرف تانک‌های عراقی تیراندازی کرده و درحال دفاع هستند و شدیداً تقاضای نیروی زرهی ازسوی ارتش دارند.[۳۴] نیم ساعت بعد بازهم به تعداد تانک‌های عراقی در این منطقه اضافه شد: «در ساعت 8 صبح امروز، 5 دستگاه تانک دشمن از قریه سید برزو روبه‌روی خسروی گذشته و در دو کیلومتری مرز ایران مستقر شدند.»[۳۵] از آنجا که در منطقه خسروی گمرک و جاده ترانزیتی در حفاظت پاسگاه خسروی قرار دارد، این پاسگاه باتوجه‌به نقل‌وانتقال زرهی دشمن در این ناحیه اعلام کرد: «باتوجه‌به وضع کنونی و موقعیت ترانزیتی منتهی به کشور عراق و حفاظت اداره گمرک و جاده مربوطه، احتیاج به دو دستگاه تانک دارد. ...»[۳۶] بالاخره ارتش عراق که از صبح امروز دست به تقویت قوای زرهی خود در روبه‌روی پاسگاه ولدکشته زده بود، «در ساعت 9 صبح پاسگاه مزبور را زیر آتش شدید خود گرفت که دراثر این آتشباری، پاسگاه ولدکشته به‌کلی منهدم شد و کلیه وسایل و سایر سازوبرگ پرسنل آن زیر آوار مانده‌اند و پاسگاه شدیداً با تیراندازی نیروهای دشمن مقابله نموده و پس از دو ساعت، آتش دشمن خاموش شد و هیچ‌گونه خسارات جانی به نیروهای خودی وارد نیامده است.»[۳۷] «در ساعت 12:30 دقیقه، بار دیگر ارتش عراق اطراف قصرشیرین را زیر آتش شدید توپخانه خود قرار داد که بلافاصله ارتش جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران مستقر در منطقه به آنها پاسخ دادند. براثر این درگیری‌ها که تا ساعت 5 بعدازظهر به طول انجامید ارتش عراق با دادن تلفات سنگین بار دیگر مجبور به عقب‌نشینی شد.»[۳۸] در این درگیری‌های آتشباری، نیروهای جمهوری اسلامی موفق شدند که خسارات کلی به پاسگاه حسین‌آباد عراق در ارتفاعات آق‌داغ وارد آورند. ضمناً نیروهای خودی مستقر در منطقه تنگاب توانستند امروز یک تانک عراقی را منهدم سازند.[۳۹] در ساعت 13:15 دقیقه، شهر قصرشیرین نیز زیر آتش شدید توپخانه عراق قرار گرفت و متعاقب آن، در ساعت 13:45 دقیقه درگیری و آتشباری عراق بر روی دو پاسگاه یکه‌شان و برج‌احمدی تابع گروهان قصرشیرین بالا گرفت که واحدهای آتشباری ارتش مستقر در منطقه به آتش دشمن پاسخ دادند.[۴۰] و آخرین گزارش از وضعیت پاسگاه‌های این منطقه که در ساعت 14:30 دقیقه امروز، مخابره شده، حاکی است: «پاسگاه‌های یکه‌شان، ولدکشته، تنگاب‌نو و خسروی درحال سقوط است و تقاضای پشتیبانی زمینی و هوایی را نموده است.» بنا به این گزارش، مراتب در تیپ3 درحال بررسی است و هماهنگی‌های لازم با هنگ قصرشیرین و افسر ناظر مقدم هوایی برای پشتیبانی زمینی و هوایی صورت گرفته است. همچنین در همین ساعت، سرهنگ2 ستاد، زمانفر فرمانده لشکر81 زرهی، به‌اتفاق افسران ستاد لشکر به منطقه درگیری عزیمت کرده‌اند.[۴۱]
گزارش - 688
بااینکه عموماً گزارش‌های معارضین عراقی بیشتر چاشنی تبلیغاتی همراه دارد، درهرحال از کانال‌های خبری داخل عراق محسوب می‌شوند. ازجمله، در ادامه این‌گونه تحرکات علیه رژیم بعث، سازمان پیکار اسلامی عراق اعلام کرد که «روز گذشته در نزدیکی روستای حاجی‌صالح عراق چند تن از نیروهای بعث عراق را در یک حمله سریع به هلاکت رساندند. رزمندگان این سازمان ساعت یک بامداد امروز نیز به نیروهای بعث عراق مستقر در اطراف خانقین شبیخون زدند و تعدادی خمپاره‌انداز، آر.پی.جی7 و مسلسل را از آنها به غنیمت گرفتند.»[۴۲] شایان ذکر است که این سازمان در اعلامیه‌ای که دیروز انتشار یافت «خطاب به پرسنل ارتش عراق از آنها خواست که با توسل به پیام رهبران انقلاب اسلامی ایران، خمینی بزرگ، درجهت سرنگونی رژیم سفاک صدام حسین که نماینده امپریالیسم امریکا در منطقه است کوشا باشند. ...» در این اعلامیه باتوجه‌به جنگ مرزی بین ایران و عراق از نظامیان عراق خواسته شده که از پادگان‌های خود فرار کرده و به صفوف نیروهای اسلامی بپیوندند.[۴۳] از سوی دیگر، «جنگجویان کرد عراقی که ازجانب پسر ملامصطفی بارزانی رهبری می‌شوند، با تشکیل مجمع قانونگذاری مخالفت کرده‌اند.»[۴۴] رادیو امریکا ضمن بیان این مطلب، در بخش خبری شامگاهی امروز خود نیز گفت: «این مجمع قانونگذاری سازمانی است که توسط دولت بعث عراق برای جلب رضایت کردهای این کشور که خواهان خودمختاری هستند به وجود آمده است.» بنا به این گزارش، علت مخالفت جنگجویان کرد معارض عراقی با این انتخابات آن است که «این مجمع زیر کنترل دولت بعث عراق اداره می‌شود.» همین گزارش حاکی است که «جنگجویان کرد عراقی هنوز در مناطق کوهستانی این کشور فعالیت دارند.»[۴۵]
گزارش - 689
در درگیری‌های استان آذربایجانغربی، امروز هم، مهاباد مرکز اصلی بود، ولی در مرکز و دیگر نقاط این استان نیز ناآرامی‌هایی وجود داشت. در مهاباد، نبرد و تیراندازی بین افراد لشکر64 ارومیه و ژاندارمری و سپاه پاسداران از یک‌سو و مهاجمان مسلح ضدانقلاب از سوی دیگر ـ که از ساعت 10 صبح دیروز آغاز شده بود ـ در تمام مدت امروز نیز ادامه داشت، که درنتیجه براثر تیراندازی‌های متقابل، یک نفر از افراد سپاه شهید و 4 نفر پاسدار و 2 نظامی ارتشی مجروح شدند.[۴۶] درگیری‌های امروز که به‌دنبال پایان مهلت به "گروه‌های مسلح غیرقانونی" تا ساعت 10 صبح امروز برای تحویل سلاح‌ها و گروگان‌های تحت اختیار خود، رخ داده بود،[۴۷] «در ساعت 14:30 دقیقه با حمله آتشباری سنگین مهاجمین به مقر پادگان و سپاه مهاباد شدت یافت. در این حملات به نیروهای خودی آسیبی نرسید، اما مهاجمین براثر آتش متقابل نیروهای خودی متحمل خسارات سنگینی شدند.»[۴۸] اما اوج درگیری‌ها در ساعت بین 7 تا 8 شب بود و تا ساعت 21 به طول انجامید.[۴۹] در این ساعت«دراثر حمله مهاجمین به یک ستون تدارکاتی ارتش در داخل شهر مهاباد، 5 نفر شهید و 5 نفر زخمی شدند که حال یکی از آنها وخیم است و یک نفر نیز ناپدید شده است. در این حمله 2 دستگاه نفربر و یک دستگاه جیپ اورال منهدم گردید.»[۵۰] اما درحالی‌که دیروز و امروز شهر مهاباد شاهد درگیری‌های خونینی بود، از مرکز استان آذربایجانغربی خبر می‌رسد که امروز «مهاجمین مسلح غیرقانونی ازطرف جنوب و جنوب‌غربی شهر ارومیه به‌طرف پادگان و داخل شهر با سلاح‌های سنگین تیراندازی کردند. معاون سیاسی استاندار آذربایجانغربی ضمن تأیید این خبر، گفت که حمله شدید مهاجمین از ساعت 1:30 دقیقه با خمپاره‌های 81 و 120 میلی‌متری شروع شد و تا ساعت 4:30 دقیقه بامداد ادامه داشت. در این تیراندازی خسارات جزئی به پادگان وارد شده و هیچ‌گونه تلفات جانی به بار نیامده است. ...»[۵۱] از منطقه مرزی قمرگلن ارومیه نیز خبر می‌رسد که «حدود 12 نفر از ارتشیان عراق از این مرز جهت پیوستن به نیروهای ایرانی، به دام حزب دمکرات افتادند و حزب دمکرات آنها را دستگیر و بلافاصله آنها را تحویل ارتش عراق داده‌اند.»[۵۲] امروز همچنین «در تپه ناصر اشنویه بین نیروهای پاک‌سازی لشکر64 ارومیه با مهاجمین مسلح، یک درگیری شدید رخ داد که گفته می‌شود در این درگیری 4 نفر از نیروهای ارتش زخمی شدند.»[۵۳] از منطقه میاندوآب نیز خبر می‌رسد که «در ساعت 16 امروز افراد کمیته میاندوآب که جهت پاک‌سازی مناطق اطراف میاندوآب عازم شده بودند، با ضدانقلابیون برخورد می‌نمایند که با متواری‌کردن مهاجمین، یک نفر از افراد کمیته مجروح می‌گردد.»[۵۴] دراین‌زمینه، یک گزارش دیگر حاکی است که «کمیته میاندوآب و تکاب ـ که درحال پاک‌سازی منطقه است ـ ازنظر مهمات ژ3 و نارنجک در مضیقه می‌باشد و نیاز به ارسال سریع مهمات دارند. و ضمناً در عملیات آنان در روز جاری تعداد 10 نفر از مهاجمین را کشته و 60 نفر از آنان را دستگیر کرده‌اند.»[۵۵] دراین‌حال، گروه‌های مسلح معاند با نظام بازهم درحال تحرکات تازه و تجمع و آماده‌سازی بیشتر افراد خود برای حمله به نیروهای مسلح انقلاب هستند. دراین‌زمینه، امروز بنا به گزارش منابع اطلاعاتی خودی، اعلام شد: «[تعداد و تجمع] افراد مسلح در بوکان زیاد شده و به جمعآوری آذوقه و مهمات جهت حمل [و نقل] به افراد درگیر در سردشت مشغول هستند و ضدهوایی ساخت شوروی که تازه وارد شده در شهر بوکان دیده شده، در پاسگاه قره‌مرسیل ضدانقلابیون ضدهوایی مستقر کرده‌اند و تعدادی از جوانان مشغول آموزش می‌باشند.» بنا به همین گزارش: «شیخ عثمان نقشبندی طی پیامی از اهالی پایجوز دعوت کرده است که علیه جمهوری اسلامی مسلحانه اقدام نمایند. این درخواست شیخ‌عثمان مورد قبول مردم واقع نشده است.»[۵۶]
گزارش - 690
در استان کردستان امروز درگیری‌ها و ناآرامی‌هایی از سقز در شمال تا کامیاران در جنوب استان و به‌خصوص در مریوان وجود داشت. درحالی‌که اطلاعات نیروهای خودی حاکیاز «تجمع نیروهای عراقی در پنجوین (روبه‌روی مریوان) و احتمال حمله [مشترک نیروهای عراقی و گروه‌های مسلح معارض با نظام] به منطقه مریوان است»،[۵۷] امروز جهت شناسایی منطقه موردنظر، «هواپیماهای جنگی ایران به‌مدت 15 دقیقه مناطق و اطراف روستاهای مریوان را که محل تجمع افراد مسلح غیرقانونی بود، شناسایی کردند. همچنین، 2 فروند هلیکوپتر ارتش به‌مدت چند دقیقه در مناطق مرزی کشور پرواز کردند.» همین گزارش حاکی است که در این منطقه؛ یعنی در حدفاصل بین سنندج و مریوان «ساعت 10 صبح امروز یک درگیری در منطقه گاران ـ جانوران بین مهاجمین غیرقانونی کومه‌له و نیروهای انقلاب رخ داد. این درگیری هنگامی صورت گرفت که عده‌ای از برادران ارتشی قصد آوردن آب به پایگاه خود را داشتند که ناگهان ضدانقلابیون به خودروی آنها تیراندازی کرده و خودرو واژگون شد. در این درگیری یکی از برادران سرباز شهید و چند تن دیگر زخمی شدند. در اواسط این درگیری، نیروهای انقلاب متشکل از برادران ارتشی و ژاندارمری برای کمک در منطقه حاضر شدند. 3 نفر از ضدانقلابیون نیز در این درگیری کشته شدند.»[۵۸] همچنین، برهان قانعی، فرماندار مریوان، درباره وضعیت کنونی این شهر گفت: «مریوان درحال‌حاضر آرام است و مردم زندگی عادی خود را شروع کرده‌اند، اما در روستاهای شهر مریوان به‌علت عدم امنیت، هیچ‌گونه فعالیتی اعم از خدمات عمرانی ـ بهداشتی و خواربار انجام نگرفته است و دیگر اینکه ازنظر امنیت مرزی باید توجه بیشتری به اطراف مریوان بشود.» وی افزود: «ازنظر پزشک نیز در مضیقه هستیم.»[۵۹] دراین‌حال، به‌دنبال درگیری‌های دیروز در اطراف سقز، «از ساعت 4 بامداد امروز نیز ازطرف ضدانقلابیون مستقر در سقز به‌طرف پادگان سقز تیراندازی گردید که با اجرای آتش متقابل نیروهای پادگان، مواضع ضدانقلابیون منهدم و درهم کوبیده شد.»[۶۰] اما باتوجه‌به فشار نیروهای مسلح جمهوری اسلامی به گروه‌های مسلح غیرقانونی در محور کامیاران و عقب‌نشینی و تجمع 1500 نفر از افراد مسلح مزبور در کوه شاهو (بین کامیاران و جوانرود)، گزارش امروز نیروهای اطلاعاتی خودی حاکی است که افراد مزبور در کوه شاهو، درخواست نیروهای بیشتری کرده‌اند و قرار است هزار نفر دیگر به آنان بپیوندند و سپس با کمک افراد تازه‌نفس، شهر کامیاران را محاصره کرده و به تصرف خود درآورند. بنا به همین گزارش، دیگر افراد مسلحِ ضدانقلاب در ارتفاعات مناطق باباجانی، جوانرود، روانسر، کامیاران و اورامانات تخت و لَهُن مستقر و آماده حمله به نیروهای نظامی دولت جمهوری اسلامی هستند.[۶۱]
گزارش - 691
درحالی‌که تهدید عراق برای شروع جنگ هرروز جدی‌تر می‌شود، نگرانی از چگونگی رفتار و واکنش دانش‌آموزان در اول مهر، تحت‌تأثیر گروه‌های مختلف، به یکی از عمده‌ترین نگرانی‌های کنونی مسئولان نظام تبدیل شده است. بروز این نگرانی در نمازجمعه امروز قم و تهران قابل‌ملاحظه است. در قم، امام‌جمعه این شهر، آیت‌الله منتظری، در دومین خطبه نمازجمعه امروز، درباره دو محور اساسی؛ تحریکات و تبلیغات برخی گروه‌ها برای به‌تعطیلی‌کشاندن مدارس در اول مهرماه و نیز راجع به درگیری‌های مرزی در جبهه‌ها سخن گفت. گزارش روزنامه کیهان دراین‌مورد چنین است: «... بر ما مسلم شده که ضدانقلابیون درصدد هستند که با تحریکات خود نگذارند اول مهر مدارس باز شود. و نوجوانان عزیز ما باید بدانند ضدانقلاب نمی‌خواهد شما باسواد باشید و برای آنکه مشت محکمی به دهان آنها بزنیم، اعلام می‌داریم که تمام دانش‌آموزان روز اول مهر بر سر کلاس درس حاضر شده و بعد از پایان کلاس، اقدام به راه‌پیمایی بنمایند و اگر اولیای آنها فرزندان خود را همراهی کنند بهتر است. ...»[۶۲] این مسئله همچنین در مراسم این هفته نمازجمعه تهران بروز داشت. امام‌جمعه در کنار طرح مسائل مختلف، درباره درگیری‌های مرزی در غرب کشور، نقشه گروه‌های سیاسی ناهمسو و مخالف نظام برای به‌تعطیلی‌کشاندن مدارس در اول مهرماه و فعالیت‌های منافقانه برخی گروه‌های مزبور سخن گفت. گزارش روزنامه جمهوری اسلامی دراین‌مورد چنین است: «[آیت‌الله] خامنه‌ای، امام‌جمعه تهران، در خطبه دوم درباره تحرکات و تبلیغات گروه‌های سیاسی داخلی و خارجی پیرامون به‌تعطیلی‌کشاندن مدارس در اول مهرماه چنین گفت: "ازجمله مسائلی که لازم است تذکر داده شود، مسئله توطئه همه‌جانبه دشمن برای به‌تعطیل‌کشیدن مدارس ما می‌باشد. آن هفته من گفتم توطئه‌ای در کار است. در طول این هفته خبرهایی که رسید: رادیو صدای امریکا از یک طرف، رادیوی دشمنان خائنی که در اروپا نشسته‌اند به نام به‌اصطلاح رادیو آزاد ایران، از طرف دیگر منافقین و ضدانقلابیون داخلی که زیر پوشش نامهای خلقی قرار گرفته‌اند و از یک طرف گروه‌های چپ، قالبشان [غالبشان] با شیوه‌های مختلف می‌خواهند کاری کنند که اول، دوم مهر مدارس شروع نشود؛ از چند شعار می‌خواهند استفاده کنند و بچه‌های معصوم و نونهالان عزیز را سرگرم تظاهرات کنند. مثلاً از شعار حجاب معلمین: چرا باید معلمین حجاب داشته باشند؟ از شعار تعطیل دانشگاه‌ها: چرا باید دانشگاه‌ها تعطیل باشد؟ [و اینکه اگر] دانشگاه‌ها باز نشود، سرِ کلاس نمی‌رویم. از فعالیت گروه‌های سیاسی: آقا چرا نمی‌گذارید گروه‌های سیاسی در مملکت فعالیت کنند؟ درحالی‌که بیشترین فعالیت مضر را آنها دارند می‌کنند. ... از اختلاف سطح مسئولان مملکت: یک نفر طرف‌دار این مسئول، یکی طرف‌دار آن مسئول، این شعار و آن شعار و نتیجه همه این بهانه‌ها به‌تعطیل‌کشاندن مدارس است. ...» امام‌جمعه تهران آن‌گاه مسئولان دو جناح حاکم بر نظام را برای جلوگیری از سوءاستفاده گروه‌های مزبور، به اتحاد و رفع اختلاف دعوت کرد و سپس افزود: «من هشدار می‌دهم به برادران پاسدار، ای برادران پاسدار، یکی از اجزای نقشه دشمن این است که می‌خواهند کاری کنند که شاید بتوانند میان پاسداران و محصلین مدارس درگیری ایجاد کنند؛ محصلان مدارس را در مقابل پاسداران قرار بدهند. ...» وی در پایان خطبه دوم درباره پیام‌های بختیار و چریک‌های فدایی درمورد اخیر گفت: «این تحریکات امریکایی است. بختیار خائن، مفلوک [و] فراری بیچاره هم پیام داد. چریک [های] فدایی خلق هم پیام دادند، فلان گروهک بی‌نام و نشان چپ هم پیام داده و بعضی از گروهک‌هایی که نام اسلام رویشان هست، آنها هم به انواع و اقسام پیام‌هایی می‌دهند و تحریکاتی می‌کنند. اینها می‌خواهند مملکت را به فلج بکشانند، می‌خواهند فردای این مملکت افراد درس‌خوانده و تحصیل‌کرده نداشته باشد. ... آقایانی که توی روزنامه‌هایتان، توی شب‌نامه‌هایتان سعی می‌کنید بچه‌ها را وادار کنید به تعطیل مدارس، این ملت و این انقلاب بیش از این تحمل رذالت‌های شما را نخواهد داشت (تکبیر)...»[۶۳]
گزارش - 692
تحریم‌های اقتصادی غرب درمورد ایران از یک‌سو و تشدید درگیری‌های مرزی زمینی و به‌خصوص هوایی میان ایران و عراق در سرتاسر مناطق غربی کشور، دولتمردان ایران را به‌دنبال منابع قابل‌اطمینانی که بتوانند تسلیحات هوایی غربی ایران را پشتیبانی کنند، سوق می‌دهد. در همین خصوص، دو کشور یونان و ایتالیا که جزء کشورهای غربی عضو سازمان آتلانتیک شمالی (ناتو) به شمار می‌روند، در نگاه برخی مسئولان جمهوری اسلامی گزینه‌های مناسبی به نظر می‌رسند. دراین‌مورد «منابع رسمی دولت یونان امروز گفتند این دولت سرگرم بررسی پیشنهادات ایران درزمینه سرویس هواپیماهای نظامی و بازرگانی این کشور در یونان است. روزنامه ویما چاپ آتن، گزارش داد به نظر می‌رسد وزارت خارجه یونان مایل است تا موافقت‌نامه‌ای را برای تعمیر هواپیماهای غیرنظامی ایران منعقد سازد، لکن به‌دلیل ادامه گروگان‌گیری در تهران، تمایلی به بحث پیرامون تعمیر و نگهداری هواپیماهای نظامی ایران ندارد. به نوشته این روزنامه، دولت ایران پیشنهاد مشابهی دراین‌زمینه به دولت ایتالیا داده است. چنین پیداست که منابع هوایی آتن ـ که بخشی از آن در اختیار امریکاست ـ توانایی تعمیر و سرویس جنگنده بمب‌افکن‌های فانتوم را ـ که نیروی هوایی ایران عمدتاً از این جنگنده‌ها تشکیل یافته است ـ دارد.»[۶۴] این درحالی است که «رئیس‌جمهور ایران خاطرنشان کرده است که روابط اروپای غربی با ایران درصورتی بهبود خواهد یافت که رأساً و جدا از امریکا به لغو تحریمات اقتصادی علیه ایران اقدام کنند.» بنا به این گزارش: «روزنامه نیویورک تایمز نیز می‌نویسد: ایران با هرنوع محاسبه قابل‌درکی می‌تواند از آزادی گروگان‌ها بیشتر از اسارت آنها سود جوید.»[۶۵]
گزارش - 693
روزنامه واشنگتن‌پست در شماره امروز خود از جمعآوری مجموعه‌ای از اسناد طبقه‌بندی‌شده و دیگر مدارک سری درمورد تاریخ روابط ایران و امریکا خبر داد. روزنامه مزبور نوشت: «گروه کوچکی در وزارت خارجه امریکا به دستور کارتر از دسامبر گذشته سرگرم تهیه یک گزارش بسیار محرمانه‌ای بوده‌اند که تاریخ آن به سال 1941، آغاز اولین درگیری عمیق امریکا در ایران، به عقب بازمی‌گردد و تنها 20 تن از مفاد این گزارش مطلع می‌باشند. رئیس عملیاتی طرح، یک مقام وزارت خارجه "فیلیپ استود آرت" می‌باشد. واشنگتن‌پست به نقل از یک منبع معرفی‌نشده، نوشت که رئیس‌جمهوری در فراهم‌آوردن مقدمات یک هیئت تحقیق بین‌المللی خواستار دانستن این می‌باشد که چه مطالبی در ضبط و بایگانی وجود دارد تا درصورت لزوم آن را منتشر سازد. واشنگتن‌پست همچنین فاش ساخت این مجموعه شامل 600 هزار ورق از اسناد دولت امریکا و یک گزارش 500 صفحه‌ای درمورد سیاست امریکا نسبت به ایران می‌باشد که به‌قول چندین منبع، درصورتی‌که مدارک و اسناد منتشر شوند همه رؤسای جمهوری امریکا از فرانکلین روزولت، به این طرف مورد انتقاد شدید قرار خواهند گرفت. به گزارش این روزنامه، طبق گزارشی، پرزیدنت کارتر شدیداً مورد انتقاد قرار خواهد گرفت، ولی واشنگتن‌پست به نقل از یک منبع افزود: "درصورتی‌که ایرانیان خواستار اعتراف امریکا به گناه جنایاتش در ایران باشند، این گزارش برای آنان نیست." روزنامه فوق‌الذکر می‌افزاید که تنها دو کپی از گزارش و مدارک و اسناد همراه آن وجود دارد؛ که یکی نزد برژینسکی مشاور امنیتی رئیس‌جمهور و دیگری در صندوقی برای دسترسی مقامات بالای وزارت خارجه حفظ می‌شود. در جمعآوری مدارک و اسناد از آرشیوهای وزارت‌خانه‌های دفاع و امور خارجه و سیا استفاده شده است. به‌دنبال انتشار این گزارش، مقامات امریکایی بلافاصله عکس‌العمل نشان دادند و سعی کردند بهنوعی آن را توجیه و تعبیر کنند. ادموند ماسکی، وزیر امور خارجه، درارتباط‌با گزارش روزنامه واشنگتن‌پست گفت: "مطلع بودم که اوراقی از انواع مختلف درحال جمعآوریشدن می‌باشد که احتمالاً می‌تواند درصورت مقررشدن انجام تحقیقاتی درمورد سیاست گذشته امریکا نسبت به ایران توسط کنگره یا شخص دیگری مورد استفاده قرار بگیرد. ... ولی غلط است اگر برچسبی مثل پذیرفتن هرگونه تقصیری ازجانب ایالات متحده درمورد ایران به‌خاطر این مجموعه هماهنگ اوراق بزنیم. ... آن‌طوری که من فهمیده‌ام هیچ‌گونه سند قابل اتخاذی وجود ندارد، بلکه صورت‌برداری از اوراق وجود دارد. ... من نمی‌دانم چگونه چنین چیزی درمورد ایران انجام پذیرفته است و مخصوصاً از هویت کار مطلع نمی‌باشم. ... مواظب باشید برداشت غلطی نکنید، زیرا می‌تواند اثراتی ناخوشایند به‌خاطر عکس‌العمل احتمالی ایران در بر داشته باشد." همچنین جان تراتنر، سخنگوی وزارت خارجه امریکا، "طرح" افشاشده توسط واشنگتن‌پست را "مجموعه‌ای از اسناد و حقایق خلاصه‌شده درمورد روابط گذشته ایران" توصیف نمود و گفت هیچ‌گونه نتیجه و یا قضاوتی از این مجموعه نمی‌توان گرفت زیرا "این فقط یک صورت‌برداری است و بس." تراتنر از پاسخ خبرنگاران مبنی‌بر اینکه افشای "طرح" می‌تواند به تلاش‌های ایالات متحده برای آزادساختن گروگان‌ها لطمه‌ای وارد آورد یا خیر، خودداری ورزید. دراین‌میان، وزارت خارجه امریکا بیانیه‌ای منتشر نمود که در آن آمده است: "این اوراق پنتاگون نمی‌باشد. این یک تاریخ و یا یک تحلیل روابط ایالات متحده با ایران نیز نمی‌باشد و هیچ‌گونه مطالعه‌ای به این صورت انجام نپذیرفته است. این مجموعه فقط جمعآوری از اسناد و حقایق خلاصه‌شده از روابط گذشته فیمابین ایالات متحده و ایران است. این جمعآوری بر اشتباهات گذشته امریکا تکیه نمی‌کند و هیچ‌گونه نتیجه و یا قضاوتی از آن نمی‌توان کرد و اساساً یک صورت‌برداری به معنی کلمه می‌باشد."»[۶۶]
منابع و مآخذ روزشمار 1359/06/28
- ↑ پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات جهان، ج1، ص309، روزنامه عربی الانوار، 19/9/191980 (28/6/1359)، ترجمه مهتاب فضلی.
- ↑ روزنامه کیهان، 29/6/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از تهران، 28/6/1359.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 185، تاریخ 29/6/1359، صص6 و 7، به نقل از خبرگزاری فرانسه از تونس، 28/6/1359.
- ↑ روزنامه کیهان، 29/6/1359، ص18، به نقل از خبرگزاری رویتر از بیروت.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 186، تاریخ 30/6/1359، ص22؛ و ـ همان، ص43، بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر بغداد، ساعت 15:30 دقیقه، 29/6/1359.
- ↑ پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات جهان، ص310، روزنامه الشرق‌الاوسط (انگلستان) بغداد، 19/9/1980 (28/6/1359)، ترجمه مهتاب فضلی.
- ↑ همان، صص316 تا 318، فایننشال‌تایمز، راجر ماتیوس، 19/9/1980 (28/6/1359)، ترجمه مهدی رنجبران.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 185، تاریخ 29/6/1359، ص16 به نقل از رادیو عربی امان، 28/6/1359.
- ↑ روزنامه کیهان، 29/6/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از تهران، 28/6/1359.
- ↑ همان، ص16، به نقل از بخش عربی رادیو لندن، 28/6/1359.
- ↑ سند شماره 290890 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد لشکر92 زرهی (رکن2) به ت ـ ف ـ نزاجا (مد اطلاعات)، 28/6/1359.
- ↑ سند شماره 409321 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش استانداری خوزستان، 28/6/1359، شماره سریال: 14، ص1، از ناحیه ژاندارمری خوزستان (رکن2)، 28/6/1359، برابر اعلام تلفنی معاون ناحیه از سوسنگرد.
- ↑ سند شماره 409321 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش استانداری خوزستان، شماره سریال: 14، ص1، 28/6/1359، از هنگ سوسنگرد، 28/6/1359.
- ↑ سند شماره 21427 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاجا به وزارت کشور، 29/6/1359، برابر گزارش شهربانی سوسنگرد، 28/6/1359؛ و ـ سند شماره 423518 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان خوزستان به استاندار خوزستان ـ ستاد هماهنگی نیروهای انتظامی، 28/6/1359، برابر اطلاع واصله از شهربانی سوسنگرد؛ و ـ سند شماره 290893 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از 07 (رکن3) به ف ـ ژاجا (مرکز فرماندهی)، 28/6/1359، برابر گزارش گروهان بستان.
- ↑ سند شماره 290894 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از 07 (رکن3) به فرماندهی لشکر92 زرهی اهواز (رکن3)، 28/6/1359.
- ↑ سند شماره 354326 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان خوزستان (امور اجتماعی) به استاندار استان خوزستان، 28/6/1359، بنا به گزارش شهربانی سوسنگرد؛ و ـ سند شماره 34483 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی جمهوری اسلامی ایران به وزارت کشور، 28/6/1359، برابر گزارش شهربانی سوسنگرد.
- ↑ سند شماره 409321 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش استانداری خوزستان، 28/6/1359، شماره سریال 14، ص1، از ناحیه ژاندارمری خوزستان (رکن2)، 28/6/1359، برابر اعلام هنگ سوسنگرد مستند به اعلام تلفنی پاسگاه فکه.
- ↑ سند شماره 343521 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری خوزستان به آبادان ـ هنگ ژاندارمری، 28/6/1359؛ و ـ سند شماره 409321 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش استانداری خوزستان، 28/6/1359، شماره سریال: 14، ص5، از ناحیه ژاندارمری خوزستان.
- ↑ سند شماره 343522 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ ژاندارمری سوسنگرد به تهران (ف ـ ژاجا ـ رکن3 ـ دایره عملیات)، 28/6/1359، برابر گزارش گروهان ژاندارمری بستان.
- ↑ سند شماره 469 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا2 (م132) به ژاجا، 28/6/1359، برابر گزارش شنود و دیدبانی ارتش.
- ↑ سند شماره 343515 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد لشکر 92 زرهی (رکن2) به فرماندهی عملیات جنوب، 29/6/1359، برابر اعلام نزاجا، 28/6/1359.
- ↑ روزنامه کیهان، 29/6/1359، ص2، خبرنگار کیهان از خرمشهر.
- ↑ سند شماره 71380 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه خرمشهر به ستاد فرماندهی مرکز، 30/6/1359.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 185، تاریخ 29/6/1359، ص2، خبرگزاری پارس از خرمشهر، 28/6/1359، به نقل از مقامات آگاه خرمشهر.
- ↑ روزنامه کیهان، 29/6/1359، ص2، خبرنگار کیهان از خرمشهر.
- ↑ سند شماره 65168 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مشترک عملیاتی جنوب (خرمشهر) به یگان‌های تابعه، 28/6/1359، ساعت 5:48 دقیقه صبح.
- ↑ سند شماره 423580 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد هماهنگی نیروهای انتظامی خرمشهر به ستاد هماهنگی نیروهای انتظامی استان خوزستان، 29/6/1359.
- ↑ سند شماره 21428 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن خبری مرکز فرماندهی ـ عملیات سپاه، 29/6/1359، ص1.
- ↑ سند شماره 50666 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاجا (رکن3 ـ مرکز فرماندهی) به دفتر ریاستجمهوری، 28/6/1359، بنا به گزارش ناحیه ژاندارمری خوزستان مستند به گزارش هنگ ژاندارمری آبادان؛ و ـ سند شماره 409321 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش استانداری خوزستان، 28/6/1359، شماره سریال: 14، ص5، از ناحیه ژاندارمری خوزستان، 28/6/1359، برابر گزارش هنگ ژاندارمری آبادان.
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامی، 31/6/1359، صص1 و 2؛ و ـ روزنامه کیهان، 31/6/1359، ص‌آخر، هر دو به نقل از اطلاعیه شماره 5 ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران.
- ↑ سند شماره 141632 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز فرماندهی به مرکز فرماندهی غرب، 28/6/1359، ساعت 1:55 دقیقه بامداد.
- ↑ سند شماره 21429 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن خبری مرکز فرماندهی ـ عملیات سپاه، 30/6/1359، ص1.
- ↑ سند شماره 283775 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ قصرشیرین به تهران (ژاجا ـ رکن3 ـ دایره عملیات)، 28/6/1359.، برابر گزارش گروهان قصرشیرین.
- ↑ سند شماره 283831 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ قصرشیرین به تهران (ژاجا)، 28/6/1359، برابر گزارش پاسگاه خسروی؛ و ـ سند شماره 283774 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه کرمانشاه به فرماندهی منطقه عملیاتی غرب کشور، 28/6/1359، برابر گزارش هنگ ژاندارمری قصرشیرین مستند به اعلام پاسگاه خسروی.
- ↑ سند شماره 50648 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به ژاجا، 28/6/1359، برابر اعلام نزاجا؛ و ـ سند شماره 141621 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه (مرکز فرماندهی) به سپاه غرب، 29/6/1359، برابر اعلام ژاجا.
- ↑ سند شماره 276876 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ قصرشیرین به تهران (ژاجا)، 28/6/1359، بنا به گزارش پاسگاه خسروی.
- ↑ سند شماره 283798 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از 05 (رکن3) به فرماندهی عملیات مشترک غرب، 29/6/1359، بنا به گزارش هنگ قصرشیرین؛ و ـ سند شماره 276865 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کرمانشاه (رکن3) به فرماندهی منطقه عملیات مشترک غرب (رکن3)، 29/6/1359، برابر گزارش هنگ قصرشیرین مستند به گزارش گروهان قصرشیرین مستند به گزارش پاسگاه ولدکشته.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 29/6/1359، ص5، خبرنگار جمهوری اسلامی از قصرشیرین.
- ↑ روزنامه کیهان، 31/6/1359، ص‌آخر، خبرنگار کیهان از قصرشیرین.
- ↑ سند شماره 276851 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ قصرشیرین به تهران (ژاجا ـ رکن3 ـ دایره عملیات)، 28/6/1359.
- ↑ سند شماره 27731359 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد لشکر81 زرهی ـ رکن3 به ت ـ ف ـ نزاجا ـ معاونت عملیات و اطلاعات (مد اطلاعات)، 28/6/1359، برابر اظهار تلفنی معاون ناحیه ژاندارمری کرمانشاه.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 187، 31/6/1359، ص11، خبرگزاری پارس از کرمانشاه، 30/6/1359.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 27/6/1359، ص12.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 185، تاریخ 29/6/1359، ص11، به نقل از رادیو صدای امریکا، 28/6/1359.
- ↑ همان، ص6، بخش فارسی رادیو صدای امریکا، ساعت 22:30 دقیقه، 28/6/1359.
- ↑ سند شماره 50653 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز فرماندهی غرب به سپاه (مرکز فرماندهی)، 28/6/1359، ساعت 22:30 دقیقه.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 31/6/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از ارومیه.
- ↑ سند شماره 50685 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه ارومیه به اطلاعات و عملیات مرکز، 29/6/1359، ساعت 2:45 دقیقه.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 31/6/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از ارومیه.
- ↑ سند شماره 50686 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه ارومیه به اطلاعات و عملیات سپاه مرکز، 29/6/1359، ساعت 2:30 دقیقه؛ و ـ سند شماره 425468 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه ارومیه به سپاه غرب کشور، 28/6/1359.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 31/6/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از ارومیه.
- ↑ سند شماره 45863 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (ارومیه)، از اطلاعات سپاه ارومیه به اطلاعات سپاه مرکز، 28/6/1359.
- ↑ روزنامه کیهان، 29/6/1359، ص‌آخر، خبرنگار کیهان از ارومیه.
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامی، 31/6/1359، صص1 و 2؛ و ـ روزنامه کیهان، 31/6/1359، ص‌آخر، هر دو به نقل از اطلاعیه شماره 8 ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران.
- ↑ سند شماره 50627 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (تکاب)، ص127، از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به کمیته مرکزی، 28/6/1359، ساعت 21:30 دقیقه، برابر اعلام تلفنی برادر ناصری رئیس دادگاه‌های منطقه میاندوآب و تکاب.
- ↑ سند شماره 50637 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (کردستان)، ج1، ص334، از سپاه (مرکز فرماندهی) به سماجا3 (مرکز فرماندهی)، 28/6/1359.
- ↑ همان.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 31/6/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس در تماس با روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.
- ↑ روزنامه کیهان، 29/6/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری پارس از تهران، 28/6/1359.
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامی، 31/6/1359، صص1 و 2؛ و ـ روزنامه کیهان، 31/6/1359، ص‌آخر، هر دو به نقل از اطلاعیه شماره 8 ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران.
- ↑ سند شماره 141626 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه (مرکز فرماندهی) به مرکز فرماندهی غرب، 28/6/1359.
- ↑ روزنامه کیهان، 29/6/1359، ص19، خبرنگار کیهان از قم؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 29/6/1359، ص5.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 29/6/1359، ص12.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 185، تاریخ 29/6/1359، صص4 و 5، به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس از آتن، 28/6/1359.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 184، تاریخ 28/6/1359، ص14، به نقل از رادیو صدای امریکا (بررسی خلاصه اخبار).
- ↑ روزنامه کیهان، 29/6/1359، ص18، به نقل از خبرگزاری‌ها از واشنگتن؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 29/6/1359، ص2، به نقل از خبرگزاری پارس، به نقل از یونایتدپرس از واشنگتن؛ و ـ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 185، تاریخ 29/6/1359، ص37، به نقل از بخش عربی رادیو کویت، ساعت 14:30 دقیقه، 28/6/1359.