1360.05.21
| روزشمار جنگ سال 1360 1360.05.21 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و یک مرداد |
| تاریخ شمسی | 1360.05.21 |
| تاریخ میلادی | 12 اوت 1981 |
| تاریخ قمری | 11 شوال 1401 |
گزارش- 291
یک واحد نظامی ارتش که برای اجرای عملیات پاک‌سازی به اطراف پادگان قوشچی (در محور ارومیه - سلماس) اعزام شده و دو بالگرد نیز آن را حمایت می‌کردند، در 4 کیلومتری پادگان، به کمین افراد ضدانقلاب افتاد و با آنها درگیر شد. در این درگیری، نیروهای خودی متحمل تلفات و خساراتی شدند؛ ازجمله: 3 سرباز شهید، 4 تن (یک سرهنگ، یک سروان، یک درجه‌دار و یک سرباز) مجروح و یک افسر، 4 درجه‌دار و 10 سرباز اسیر شدند. یک تانک هم براثر اصابت آر.پی.جی. منهدم گردید.[۱] علاوه‌براین، یک خودرو جیپ نظامی، یک بی‌سیم پی.آر.سی77 و تعدادی سلاح و مقادیری مهمات نیز به‌دست مهاجمان افتاد.[۲]
گزارش- 292
امروز در درگیری‌هایی در محور سقز - بوکان و شمال‌غربی سنندج و در مین‌گذاری در شمال‌شرقی سنندج، یک نفر شهید و چند نفر مجروح شدند. همچنین جسد افسری که در اسارت گروه کومه‌له بود، کشف شد. در درگیری میان نیروهای خودی و افراد گروه‌های مسلح ضدانقلاب در منطقه سرا در محور سقز - بوکان، یک نفر از نیروهای بسیج سپاه پاسداران به شهادت رسید.[۳] در حادثه دیگری، عده‌ای از افراد گروه‌های مسلح با خمپاره به پاسگاه دهگان - حسین‌آباد در شمال‌غربی سنندج، حمله و 3 سرباز این پاسگاه را مجروح کردند.[۴] همچنین یک خودرو ژاندارمری هنگام عبور از جاده منتهی به پاسگاه شریف‌آباد واقع در شمال‌شرقی سنندج، به مینی که عناصر گروه‌های مسلح کار گذاشته بودند برخورد کرد و براثر انفجار مین، 3 سرباز سرنشین خودرو مجروح شدند. یک مین دیگر نیز در نزدیکی محل حادثه کشف و خنثی شد.[۵] در ارومیه نیز جسد یکی از افسران پادگان قوشچی به نام ستوان یکم پاشایی، که به‌دست عوامل کومه‌له اسیر و اعدام شده بود، کشف و به نیروهای پادگان تحویل داده شد.[۶]
گزارش- 293
ساختمان ستاد مرکزی سپاه پاسداران، صبح امروز هدف گلوله‌های آر.پی.جی. افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) قرار گرفت. ساعت 9 صبح امروز، چند تن از افراد سازمان مجاهدین خلق از دو نقطه در فاصله‌ای دور، 6 گلوله آر.پی.جی7 به‌سمت ساختمان ستاد مرکزی سپاه پاسداران واقع در خیابان پاسداران تهران شلیک کردند که به بخشی از ساختمان ستاد خسارت جزئی وارد شد و چند نفر نیز مجروح شدند.[۷] دقایقی پس از این حادثه، نیروهای واحد عملیات سپاه با همکاری مردم توانستند 2 نفر از مهاجمان را دستگیر کنند، اما تعداد دیگری از مهاجمان که در نقطه دوم موضع گرفته بودند، با استفاده از یک خودرو بنز گریختند.[۸] محسن رضایی عضو شورای فرماندهی و مسئول واحد اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، در تشریح حمله مهاجمان به ساختمان ستاد مرکزی سپاه پاسداران، از دستگیری 6 نفر، ساعاتی پس از این اقدام خبر داد و گفت: «امروز صبح، اعضای منافقین در اطراف ستاد بودند که توسط یک پیرمرد و کودک شناسایی می‌شوند، اما آنها این کودک و پیرمرد را در یک خانه زندانی می‌کنند. ولی مردم وقتی‌که از جریان مطلع شده و به خیابان‌ها می‌آیند، آنها اقدام به فرار کرده و در همان حین، به‌سوی مردم تیراندازی می‌کنند. یک نفر از آنها همان‌جا دستگیر می‌شود و 6 نفرشان نیز بعداً دستگیر شده‌اند.»[۹] وی همچنین افزود: «من در ساختمان ستاد مرکزی سپاه جایی مستقر بودم که با دیوارهای اطراف ستاد کمتر از 10 متر فاصله داشت. منافقین از دوتا کوچه بن‌بست منتهی به این دیوارها با 2 وانت و 2 تیم عملیاتی که مجموعاً 9 نفر بودند، با آر.پی.جی. محل اقامت من را از دو نقطه؛ یکی از شمال به جنوب و ازسمت غرب به‌سمت شرق، مورد حمله قرار دادند و درمجموع، 5 گلوله آر.پی.جی7 به‌صورت ضربدری به اتاق من شلیک کردند. من اول فکر کردم خمپاره است و زیر میز رفتم [و پناه گرفتم.] بعد متوجه شدم که این خمپاره نیست و اگر اینجا بمانم، چون هدف گرفته شده، ممکن است باز گلوله‌های بیشتری بیاید؛ لذا از طبقة سوم و راه‌پله‌ها پایین آمده و به حیاط آمدم، درحالی‌که ترکش‌ها دست و پاهایم را مجروح کرده بود. بااین‌حال، مرتب فریاد می‌کشیدم که حمله کنید و نگذارید اینها فرار کنند. این حس به من دست داده بود که احتمالاً باید در کوچه‌های اطراف و بغل ستاد مرکزی باشند؛ به همین خاطر، مرتب فریاد می‌کشیدم که حمله کنید، نگذارید اینها فرار کنند. البته آنها توانستند در بروند.»*[۱۰]
گزارش- 294
افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) امروز در چند عملیات ترور در تهران 2 نفر را شهید و 4 نفر را مجروح کردند. چند تن از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق به‌قصد ترور معاون رئیس ناحیه 2 آموزش‌وپرورش تهران، وارد ساختمان اداره واقع در میدان توحید شدند، اما پس از آنکه شخص مورد نظر را نیافتند* هنگام بازگشت، بمبی دست‌ساز را به داخل یکی از اتاق‌ها که 4 نفر از معلمان منطقه در آن بودند، پرتاب کردند و آنان را به رگبار بستند که درنتیجه یک معلم به نام محمد لالی شهید شد و 2 نفر هم به‌شدت مجروح شدند.[۱۱] دو ساعت پس از این حادثه، شخصی در تماس با خبرگزاری پارس با شتاب‌زدگی اطلاعیه‌ای را خواند که در آن سازمان مجاهدین خلق مسئولیت ترور 3 نفر از معلمان امور تربیتی آموزش‌وپرورش ناحیه 2 تهران را بر عهده گرفته بود.[۱۲] در اقدام دیگری، موتورسواری مسلح و وابسته به گروه‌های ضدانقلاب، فردی به نام پرهام بدیعی را مقابل بیمارستان دکتر شریعتی در خیابان کارگر شمالی ترور کرد. این فرد پس از انتقال به بیمارستان به شهادت رسید.[۱۳] باتوجه‌به روش ترور، به نظر می‌رسد مهاجم از عناصر سازمان مجاهدین خلق بوده است. ساعت 6 صبح امروز نیز دو موتورسوار مسلح با مراجعه به منزل یکی از حاکمان شرع دادگاه مبارزه با رباخواری واقع در خیابان ستارخان تهران، به وی تیراندازی کردند و گریختند. در این حادثه فرد مذکور مجروح شد.[۱۴] در خیابان جمهوری اسلامی نیز یک موتورسوار وابسته به گروه‌های ضدانقلاب با شلیک 3 گلوله، صاحب یک مبل‌فروشی را که از افراد متعهد بود مجروح کرد و گریخت.[۱۵]
گزارش- 295
ترورهای امروز در شهرهای اصفهان، قزوین، آمل و ساری، 5 شهید و یک مجروح به جا گذاشت و یک عامل ترور دستگیر شد. پیش‌ازظهر امروز، دو موتورسوار در خیابان چهارباغ اصفهان (جنب بیمارستان دکتر شریعتی)، یکی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی این شهر به نام غلامرضا عظیمی را هدف قرار داده و 2 گلوله به‌سوی او شلیک کردند. مردم بلافاصله مجروح را به بیمارستان منتقل کردند، اما وی دقایقی بعد به‌دلیل شدت جراحات به شهادت رسید.[۱۶] در قزوین نیز یکی از اعضای بسیج مستضعفین سپاه پاسداران این شهر به نام سید رضا تفرشی هدف سوءقصد یک موتورسوار مسلح قرار گرفت و شهید شد.[۱۷] در آمل هم سرنشینان مسلح یک خودرو به‌طرف خودرو تبلیغات انجمن‌های اسلامی این شهر تیراندازی کردند که براثر آن، 2 نفر از سرنشینان این خودرو به شهادت رسیدند.[۱۸] در ساری، 2 بسیجی فرد مشکوکی را دستگیر کردند و درحال انتقال او به کمیته انقلاب بودند که وی با اسلحه کلت به آنان حمله و یک نفرشان را شهید و دیگری را مجروح کرد. مردم این فرد را که از عناصر اصلی شاخه نظامی سازمان مجاهدین خلق در ساری بود، هنگام فرار دستگیر کردند و به نیروهای سپاه پاسداران تحویل دادند.[۱۹]
گزارش- 296
چندین مورد انفجار نارنجک و بمب‌های دست‌ساز و آتش‌زا در 6 شهر کشور، موجب مجروح‌شدن 2 نفر و واردآمدن خساراتی شد. 2 مورد بمب‌گذاری نیز در تهران انجام شد که یک مورد آن کشف و خنثی گردید و انفجار بمب دیگر نیز خسارتی درپی نداشت. در اهواز، 2 نفر از عناصر گروه‌های مسلح غیرقانونی نارنجکی را درون خودرو جهاد سازندگی که مقابل بیمارستان جندی‌شاپور توقف کرده بود، پرتاب کردند و بلافاصله از محل گریختند. براثر انفجار این نارنجک، یک عابر مجروح و به خودرو نیز خساراتی وارد شد.[۲۰] در خرم‌آباد، دو موتورسوار نارنجکی جنگی را به داخل ساختمان بنیاد شهید این شهر - واقع در خیابان معلم - پرتاب کردند که انفجار آن خسارت اندکی به بار آورد. در این حادثه به کسی آسیبی نرسید.[۲۱] افراد گروه‌های مسلح در سنندج، بمبی دست‌ساز را به‌سوی منزل یکی از اعضای بسیج بازار سنندج پرتاب کردند که چند شیشه را شکست، اما خسارت جانی نداشت.[۲۲] در مشهد نیز بمبی آتش‌زا مقابل منزل یکی از افراد متعهد شهر پرتاب شد که براثر انفجار آن، یک کیوسک مطبوعاتی آتش گرفت.[۲۳] در همین شهر، یک بمب دست‌ساز آماده انفجار نیز در دفتر نمایندگی روزنامه کیهان کشف و به‌دست پاسداران کمیته مرکزی خنثی شد.[۲۴] در قزوین، به‌سمت منزل 3 تن از افراد متعهد این شهر بمب‌های دست‌ساز پرتاب شد که خسارات مهمی به بار نیاورد.[۲۵] در تهران هم بمبی آتش‌زا داخل فروشگاه یکی از افراد متعهد در منطقه شهرآرا، پرتاب شد که به آتش‌سوزی و ایجاد خسارت انجامید. روز گذشته نیز یک بمب آتش‌زا به این مغازه پرتاب شده بود که عمل نکرد.[۲۶] در اقدامی دیگر، دو موتورسوار نارنجکی به حیاط منزل خادم مسجد انصارالحسین واقع در خیابان پنجم نیروی هوایی تهران، پرتاب کردند که شیشه‌های طبقه اول این ساختمان شکست و یکی از ساکنان خانه مجروح شد. عاملان پرتاب نارنجک گریختند.[۲۷] همچنین یک بسته حاوی مواد منفجره در خیابان مجیدیه تهران کشف و قبل از انفجار، به‌دست مأموران کمیته خنثی شد.[۲۸] در بزرگ‌راه مدرس، نرسیده به پل رسالت نیز یک بمب نسبتاً قوی که داخل یک سطل زباله کار گذاشته شده بود، منفجر شد که خسارتی ایجاد نکرد.[۲۹]
گزارش- 297
نیروهای کمیته انقلاب اسلامی مرکز، 14 نفر از اعضای فعال سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را که در عملیات‌های نظامی؛ ازجمله ترور، پرتاب نارنجک و بمب‌های دست‌ساز و آتش‌زا و ایجاد انفجار دست داشتند، دستگیر کردند.* روابط عمومی کمیته انقلاب اسلامی با صدور اطلاعیه‌ای مشخصات و اتهامات افراد دستگیرشده را به این شرح اعلام کرد: «1. "م. خ." عضو سازمان منافقین. 2. "ل" عضو سازمان منافقین شاخه تبریز که اخیراً از تبریز فرار کرده و در تهران مخفی شده بود. 3. "ح. س." عضو خانه تیمی. اتهام: پرتاب نارنجک به‌طرف برادران حزب‌الله، پرتاب کوکتل مولوتف به‌سوی رنگ‌فروشی حزب‌الله واقع در خیابان آذربایجان، شرکت در درگیری‌های 14 اسفند و ضرب‌وجرح مردم، شرکت در درگیری‌های میدان آزادی، مسئول فروش کتاب و چادر سازمان. 4 و 5. "ص. ل." و "م. ک." که در مقابل دانشگاه به‌جرم پرتاب نارنجک به منزل برادران پاسدار و افراد حزب‌الله [در] میدان آزادی و شرکت در درگیری‌های 30 خرداد دستگیر شدند. 6. "س" عضو تیم ترور، انفجارات؛ در یک عملیات ترور شرکت داشته که منجر به کشته‌شدن یک عضو بسیج به نام برادر بهروز شده است. این حادثه ترور در خیابان ستارخان اتفاق افتاد. 7. "الف. ج." عضو سازمان منافقین، مسئول کتابخانه دانشگاه، مسئول تدارکات و ورزش دانشگاه، تنظیم‌کننده رفت‌وآمدهای منافقین به خانه‌های تیمی، شرکت در درگیری 30 خرداد، شرکت در سوءقصد به جان حجت‌الاسلام حسنی [امام‌جمعه ارومیه]، شرکت در سرقت مسلحانه اتومبیل، شناسایی و تهیه کروکی. 8. "ع. ن." متهم به شرکت در ترور ناموفق حجت‌الاسلام محسن مجتهد شبستری که شب قبل از عملیات دستگیر و کروکی منزل شبستری از جیب وی به دست آمد. 9. "ع. ب." عضو فروش و پخش نشریه، عضو تیم، ایجاد بساط کنار خیابان، شرکت در منزل تیمی که در آن منزل، 90 نفر دستگیر شدند. 10. "ح. ف." اتهام: قراردادن محل کار خویش جهت مخفی‌کردن اسلحه و مهمات، دراختیار قراردادن اتومبیل وانت خویش جهت حمل‌ونقل سلاح و موتور یاماها جهت ترور. 11. "ع. ف." هوادار سازمان. [اتهام:] شرکت در مخفی‌کردن مقادیری اسلحه، شرکت در حمل و انتقال 25 کیلو دینامیت. 12. "الف. ب." هوادار. [اتهام:] دراختیار قراردادن منزل جهت مخفی‌کردن مقادیری اسلحه و مهمات و دراختیارگذاشتن اثاثیه منزل جهت اختفا و انتقال اسلحه و مهمات. 13. "ر. م." [اتهام:] قراردادن محل کار جهت تهیه کوکتل مولوتف و محل تجمع منافقین قبل از عملیات، دراختیارگذاشتن اتومبیل و شرکت در پرتاب کوکتل به بخش فرهنگی سپاه منطقه1. 14. "ق. س." مسئول شبکه سازمان منافقین در بازار، مسئول انجمن اصناف، مسئول جمع‌آوری اعانه و وجوهات برای سازمان، مسئول شبکه به‌تعطیل‌کشاندن بازار، متهم به ایجاد راه‌پیمایی و مسئول حمل مجروحین سازمان در 30 خرداد. دستگیرشدگان هم‌اکنون در کمیته مرکزی انقلاب اسلامی به سر می‌برند و قرار است پس از تکمیل پرونده، جهت محاکمه و تعیین تکلیف به زندان اوین منتقل شوند.»[۳۰]
گزارش- 298
با تلاش نیروهای سپاه پاسداران، کمیته و نیروهای مردمی، در چند عملیات، بیش از یک‌صد تن از عناصر فعال و کادر سازمانی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در چند شهر کشور؛ ازجمله شبکه اصلی ترور و عملیات نظامی این سازمان در اصفهان شناسایی و دستگیر شدند. در اصفهان، درپی ترور حجت‌الاسلام بهشتی‌نژاد جانشین امام‌جمعه این شهر و برادرزاده 4 ساله وی و پاسدار مهدی حنایی‌نژاد (در اول مرداد 1360)، 2 تن از اعضای فعال سازمان در این شهر دستگیر شدند که با بازجویی و تحقیق از آنان شبکه اصلی ترور و عملیات نظامی سازمان مجاهدین خلق در اصفهان، شناسایی و 90 تن از اعضا و افراد مرتبط با این شبکه دستگیر شدند. این افراد در چندین ترور و حمله به نهادهایی مانند بسیج، مسجد، کمیته امداد امام، بنیاد مستضعفان، تعدادی کیوسک و بیش از 40 مغازه و منزل افراد متعهد و طرف‌دار انقلاب و نظام و ایجاد انفجار و آتش‌سوزی نقش داشته‌اند.[۳۱] نیروهای کمیته انقلاب اسلامی مرکزی مشهد نیز، 3 خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق و سازمان پیکار را در 3 نقطه شهر کشف و 5 نفر از اعضای فعال این گروه‌ها؛ ازجمله 2 دختر را دستگیر کردند. از این افراد تعداد زیادی اعلامیه، پوستر، نوار و تجهیزات نظامی به دست آمد.[۳۲] نیروهای سپاه پاسداران یکی از عوامل اصلی انفجارها و بمب‌گذاری در بیرجند را نیز شناسایی کردند. وی قصد فرار داشت که پایش هدف قرار گرفت و مجروح و دستگیر شد.[۳۳] در همین شهر، یکی از هواداران فعال سازمان درحالی‌که قصد حمله به یک گل‌فروشی را داشت، با تلاش نیروهای سپاه پاسداران دستگیر شد.[۳۴] در قزوین هم 2 نفر از عناصر وابسته به سازمان مجاهدین خلق شناسایی و دستگیر شدند و از آنان یک اسلحه ژ3 و مهمات آن به دست آمد.[۳۵] در شهرستان رودبار نیز یکی از هواداران فعال سازمان مجاهدین خلق و یکی از عناصر اصلی چریک‌های فدایی خلق که از افراد مؤثر در درگیری‌هایی بود که به زخمی‌شدن تعدادی از مردم انجامید، دستگیر شدند.[۳۶] در چالوس هم نیروهای گشت سپاه پاسداران 2 نفر از افراد سازمان را که برای اجرای عملیات نظامی آماده می‌شدند، شناسایی کردند که یکی از آنان گریخت و نفر دوم که یک دختر بود، با 2 بمب آتش‌زا و وسایل تهیه این نوع بمب دستگیر شد.[۳۷]
گزارش- 299
درپی تغییرات گسترده در سطح فرماندهان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران،* صبح امروز، سرهنگ معین‌پور جانشین جدید فرمانده نیروی هوایی ارتش و فرماندهان جدید پایگاه‌های هوایی کشور، در جماران، با امام خمینی دیدار کردند. رهبر انقلاب در سخنان کوتاهی در قدردانی از قوای مسلح کشور و افراد حاضر در این جلسه گفتند: «من امیدوارم حالا که امور به‌دست افراد متدین و متعهد افتاده است، در سایر جاها هم همین‌طور بشود. و این‌طور نیست که شما کار کنید و دیگران استفاده کنند. پیروزى شما، پیروزى همة ملت است و ملت از شما قدردانى مىکند. امروز به‌دنبال شما دعا زیاد است و بعد از خدا، امید است شما مملکتتان را حفظ کنید. قضایایى که اتفاق مىافتد، قابل‌اجتناب نیست. بمباندازى و آتشسوزى و غیره، مسئله زیاد مهمى نیست. بحمدالله ارتش و مردم و پاسداران همه باهم هستند. از خداوند پیروزى همه شما را خواهانم.»[۳۸]
گزارش- 300
در دیدار امروز فرماندهان جدید پایگاه‌های هوایی کشور با امام خمینی، سرهنگ معین‌پور جانشین فرمانده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، از وضعیت این نیرو؛ به‌ویژه پس از فرار بنی‌صدر با هواپیمای نظامی، تغییرات انجام‌شده در سطوح مدیریتی و چند طرح عملیاتی نیروی هوایی گزارش داد. وی پس از این دیدار، با خبرنگاران نیز گفت‌وگو کرد. سرهنگ معین‌پور در گفت‌وگو با خبرنگاران، درباره فعالیت‌های در دست اقدام نیروی هوایی و آمادگی خلبانان و کارکنان این نیرو برای اجرای مأموریت‌هایشان گفت: «پس از فرار رئیس‌جمهور خائن و مخلوع، دستوراتی از بالا صادر شد که تغییرات اساسی و بنیادی در نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران به وجود بیاید. این تغییرات بلافاصله روز چهارشنبه انجام شد، ولی به‌خاطر اینکه این تغییرات بسیار زیربنایی و اساسی بود، احتمال این را می‌دادیم که دشمن کافر؛ یعنی دولت بعثی عراق، تصمیم بگیرد ضرباتی را بزند و جلو این حرکت انقلابی را در نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران بگیرد و مانعش شود؛ بنابراین، طبق طرح‌هایی که قبلاً آماده شده بود - که یکی از طرح‌ها را برادران روز عید فطر انجام دادند - به یکی از پالایشگاه‌ها و تلمبه‌خانه‌های عراق حمله کردند و خوشبختانه بیش از 80 درصد آن را از بین بردند و این حرکت باعث شد که عراق بفهمد که این تغییرات بنیادی و اساسی بر مبنای مکتب، به‌اضافه تخصص خواهد بود.» سرهنگ معین‌پور درباره چگونگی این حمله گفت: «در این مأموریت که یکی از مأموریت‌های موفقیت‌آمیز نیروی هوایی بود، طرح‌ریزی به‌نحو مطلوب انجام شد و شاهرگ اقتصادی عراق که نفت به سوریه و ترکیه صادر می‌کرد، مورد هدف بود. تلمبه‌خانه تکریت در 300 کیلومتری مرز ایران در شمال‌غربی بغداد، قرار داشت که توسط جنگنده‌های اف4 ایران هدف قرار گرفت. این طرح‌ریزی در ستاد نیروی هوایی انجام و مأموریت در سطح نیروی هوایی به‌نحو مطلوب اجرا شد.»[۳۹]
گزارش- 301
درپی درخواست رئیس مجلس شورای اسلامی و چند تن از مسئولان کشور از شهربانی برای مقابله جدی‌تر با ترورها و اقدامات خرابکارانه گروه‌های مسلح و اعلام آمادگی پلیس برای اجرای مأموریت‌های محول‌شده، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با انتشار اطلاعیه‌ای تهدیدآمیز، نیروهای شهربانی را به خودداری از اجرای وظایف ترغیب کرد.
در بخشی از این اطلاعیه، سازمان با مرزبندی میان نیروهای سپاه پاسداران و کمیته‌های انقلاب اسلامی با نیروهای شهربانی، مسئولان و کارکنان نهادهای انقلابی را تهدید به ترور کرده و خطاب به نیروهای پلیس نوشته است: «به پرسنل شهربانی و نیروهای پلیس هشدار می‌دهیم که رژیم ارتجاعی می‌خواهد ... آنها را دربرابر مردم و نیروهای انقلابی قرار دهد؛ چیزی که آشکارا در سخنان چندی پیش رئیس [مجلس ایران] غیرقانونی ارتجاع به چشم می‌خورد و به‌دنبال آن نیز بارها ازجانب سردمداران ارتجاع تکرار شده است. ما امیدواریم که نیروهای پلیس دربرابر این فشارها تسلیم نشده و دربرابر مردم و نیروهای انقلابی قرار نگیرند.»[۴۰]
گزارش- 302
دادستانی کل انقلاب با صدور اطلاعیه‌ای بر برخورد قاطع این نهاد با افرادی که با پذیرش مواضع گروه‌های مسلح معارض، برای براندازی نظام دست به تخریب، ترور و انفجار می‌زنند و کسانی که در این اقدام با آنان همکاری می‌کنند، تأکید کرد. در این اطلاعیه آمده است: «دادستانی انقلاب همان‌گونه که در روزهای گذشته برخوردی فعال و قاطع با گروهک‌های محارب و ضدانقلاب داشته، همچنان بر مفاد اطلاعیة 20 تیر خود تأکید داشته و به اعضا و هواداران و همچنین کسانی که به‌نحوی از انحاء با گروه‌هایی که برضد جمهوری اسلامی اعلام جنگ مسلحانه کرده‌اند، همکاری می‌نمایند، هشدار می‌دهد درصورتی‌که مشمول هریک از بندهای مشروط پنج‌گانه زیر باشند، از مصادیق بارز مفسد و باغی شناخته شده و طبق حکم قرآن کریم با آنان عمل خواهد شد: 1. کلیه اعضا و هواداران فعال. 2. کسانی که دررابطه‌با گروه‌های مذکور - مستقیم و غیرمستقیم - با ایجاد آشوب و ارعاب سبب به‌هم‌زدن آرامش و نظم عمومی شوند. 3. کسانی که اقدام به یورش و حمله مسلحانه به اماکن، مجامع و مردم نمایند. 4. کسانی که برای گروه‌های مذکور اسلحه و مهمات جنگی مخفی نمایند. 5. کسانی که منزل، پول و سایر امکانات دراختیار گروه‌های مذکور قرار دهند.» در پایان این اطلاعیه، بر رعایت رأفت اسلامی در برخورد با کسانی که خود را معرفی کنند، تأکید شده و آمده است: «همان‌طورکه امام امت در سخنرانی اخیرشان فرمودند، درِ توبه به‌روی همه باز است. کسانی که پیش از دستگیری خود را معرفی نموده و اطلاعات و اسلحه خود را دراختیار مقامات انتظامی قرار دهند و نسبت به اعمال خود توبه نمایند، از تخفیف‌های مناسب با رأفت اسلامی برخوردار خواهند شد.»[۴۱]
گزارش- 303
محمدعلی رجایی در پاسخ به پیام تبریک فرانسوا میتران رئیس‌جمهور فرانسه، که به مناسبت انتخاب وی به‌سمت ریاست‌جمهوری ایران ارسال شده بود،* از سیاست‌های دوگانه دولت این کشور درمورد ایران به‌شدت انتقاد کرد. در این نامه، آقای رجایی با مقایسه متن پیام تبریک میتران با اقدامات دولت فرانسه در پذیرش بنی‌صدر و رجوی و حمایت نظامی از عراق در جنگ تحمیلی علیه ایران، این اقدام را نشئت‌گرفته از سیاست‌های مزورانه دولت فرانسه اعلام کرد. بخشی از پاسخ آقای رجایی به رئیس‌جمهور فرانسه چنین است: «بسم الله الرحمن الرحیم جناب آقای فرانسوا میتران رئیس‌جمهوری فرانسه، پیام تبریک شما را به مناسبت انتخاب اینجانب به ریاست‌جمهوری اسلامی ایران دریافت کردم. من آرزو می‌کنم که ملت فرانسه همیشه به یاد داشته باشد که پدران آنها به‌خاطر معنویت و آزادی قیام کردند. درهای زندان باستیل را گشودند و جنایتکاران را به سزای اعمال خود رساندند و انقلابی کردند که در تاریخ جهان از آن به صفت "کبیر" یاد می‌شود. به گمان من، ملت فرانسه که به ملتی هشیار و بافرهنگ معروف شده، از اینکه کشورشان اینک پناهگاه جنایتکاران، آدم‌کشان و تروریست‌ها شده است، قلباً راضی و خشنود نیست و این سرکشی تاریخی را که زمامدارانش تحمیل کرده‌اند، در آینده، هیچ‌گاه از یاد نخواهد برد. و شما آقای میتران، در زمانی برای اینجانب پیام تبریک می‌فرستید و آرزوی موفقیت می‌کنید که سیاست دولت شما کشور فرانسه را به‌صورت مرکز ثقل و کانون امن و مطمئن عوامل ضدانقلاب اسلامی ایران درآورده است و من در شگفتم که چگونه ممکن است بین عمل و گفتار یک انسان تا این اندازه تناقض و تضاد وجود داشته باشد. شما درپیام خود برای اینجانب آرزوی موفقیت می‌کنید، اما در همان حال، به‌بهانه حمایت از آزادی به جنایتکارانی مثل بنی‌صدر و رجوی که دست‌هایشان به خون ده‌ها هم‌وطن بی‌گناه من آغشته است، پناه می‌دهید تا به‌کمک امپریالیسم و صهیونیسم جهانی علیه انقلاب ملت ایران توطئه کنند. شما آقای میتران، به‌خوبی می‌دانید که میهن اسلامی ما مورد تجاوز آشکار دست‌نشانده رژیم عراق واقع شده است، اما به کشور عراق کمک تسلیحاتی می‌کنید و هواپیمای میراژ می‌دهید و در همان حال هم برای اینجانب آرزوی موفقیت می‌کنید. از این دو مطمئناً یکی دروغ است و ملت‌های آگاه ایران و فرانسه به‌خوبی می‌دانند که کدام‌یک دروغ است. اگر از تاریخ ادبیات کشورتان اطلاع کافی داشته باشید، باید بدانید که بسیاری از نویسندگان شما از ایران و ایرانی به نیکی و نیک‌نامی یاد کرده‌اند و در تقویت بنیان روابط فرهنگی دو کشور کوشش کرده‌اند و اینک شما با کمک دشمنان انقلاب اسلامی ایران و پناه‌دادن به جنایتکارانی که از خشم ملت خویش گریخته‌اند، به این روابط فرهنگی کهن آسیب وارده کرده و کاری کرده‌اید که ملت ایران، فرانسه را امریکای دوم و دشمن دیگر انقلاب اسلامی خویش بشناسد. اکنون ملت فرانسه باید از شما بپرسد که چرا با پناه‌دادن به افرادی جنایتکار و تحت تعقیب، خشم ملتی را برانگیخته‌اید که زمانی تنها به‌علت حضور رهبر خویش در فرانسه، سفارت کشورتان در تهران را غرق در گل کرده بود. ...»*[۴۲]
گزارش- 304
اقدام عراق در راه‌اندازی جنگ علیه ایران و بربادرفتن آرزوهای صدام حسین برای دردست‌گرفتن رهبری اعراب، موضوعی است که مجله الحریه (ارگان خبری جبهه دمکراتیک خلق برای آزادی فلسطین) به تحلیل آن پرداخته است. روزنامه کیهان امروز در گزارشی بخش‌هایی از تحلیل این نشریه را - که در لبنان چاپ و منتشر می‌شود - درج کرده است که به این شرح می‌باشد: «صدام حسین نتوانست آرزوی دیرینه خود را جهت به‌دست‌گرفتن رهبری امت عرب تحقق بخشد. وی حتی نتوانست خود را عضو ساده شورای همکاری کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس کند و تنهای تنها در آتش جنگ بی‌پایان خود گرفتار شد.
الحریه می‌افزاید: برنامه شورای همکاری کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس ایجاد یک سیستم امنیتی مشترک در قبال اثرات انقلاب اسلامی ایران در منطقه است. اعضای این شورا با عدم پذیرش عراق نمی‌خواهند خود را وارد مشکلات جنگ کنند، چون پذیرش عراق سبب می‌شود که آنها نیز رودرروی ایران قرار گیرند که این امر به صلاح آنها نیست. همچنین آنها از نتایج آینده جنگ بیم دارند، چون اگر جنگ به سود ایران تمام شود، برای آنها یک فاجعه است و اگر به سود عراق پایان گیرد، صدام بیش‌ازپیش مغرور شده و به آنها زور خواهد گفت. به نوشته الحریه، صدام با درخواست تسهیلات نظامی از کویت مبنی‌بر اختصاص‌دادن قسمتی از جزیره بوبیان به نیروهای دریایی عراق می‌خواهد کویت را نیز وارد جنگ با ایران کند. الحریه نوشته است: گرچه کویت از شروع آتش جنگ با ایران خوش‌بین است، ولی نمی‌تواند انتقال آتش جنگ به کشورش را پذیرا باشد؛ ناچار صدام برای تحت فشار قراردادن کویت به [پذیرش] خواسته‌هایش ازطریق دیگری وارد شده، چند بمب در کویت منفجر کرد. الحریه در پایان نوشته است: انگیزه عمل اخیر صدام از نیاز شدید وی به پول سرچشمه می‌گیرد، چون قادسیه صدام شکست خورده است؛ دیگر نه جزیره بوبیان برای وی فایده دارد و نه عضویت در شورای همکاری کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس.»[۴۳]
گزارش- 305
دومین و آخرین گروه از فرانسویان مقیم ایران به دستور رئیس‌جمهور فرانسه، تهران را به مقصد پاریس ترک کردند. دولت فرانسه این اقدام را به‌معنی قطع روابط دیپلماتیک با ایران ندانست. این درحالی است که بسیاری از اتباع فرانسوی از این تصمیم پاریس ناراضی‌اند. ژاک فورنیه نماینده رئیس‌جمهور فرانسه در مناقشات اخیر با ایران، درمورد روابط ایران و فرانسه گفت: «به‌هیچ‌وجه مسئله قطع روابط دیپلماتیک با ایران مطرح نیست و سفارت فرانسه در تهران همچنان باز خواهد ماند.» سفیر فرانسه در تهران نیز اعلام کرد: «با بازگشت فرانسویان از ایران، ما حلقه‌های زنجیر بحران را درهم شکستیم و شانس ازسرگیری روابط با ایران را تضمین کردیم.» وی افزود: «ایران و فرانسه مایل‌اند به دوران روزهای خوب در روابط دو کشور بازگردند.»[۴۴] روزنامه لوکوتیدین دوپاری نیز برخلاف گذشته که از وضعیت فرانسویان در تهران و امکان تکرار ماجرای گروگان‌گیری سفارت امریکا در تهران، به‌شدت ابراز نگرانی می‌کرد، با یادآوری اینکه بعد از انقلاب اسلامی ایران، فرانسه تنها کشور غربی‌ای به شمار می‌آید که تاحدی حضور و اعتبار سیاسی خود در ایران را حفظ کرده بود، نوشته است: «تظاهرات سازمان‌یافته‌ای که در مقابل سفارت فرانسه و با مراقبت کامل مأموران انتظامی انجام می‌گرفت، خطری جدی برای منافع فرانسه در ایران محسوب نمی‌شد.» این نشریه با اشاره به نارضایتی تعدادی از فرانسویان که به دستور رئیس‌جمهور این کشور و برخلاف میلشان مجبور به ترک ایران شده‌اند، افزوده است: «یکی از این افراد اظهار می‌دارد: "به‌نظر من، مطبوعات فرانسه وقایع ایران را به‌گونه‌ای دیگر جلوه داده و خطر احتمالی را بیش‌ازحد بزرگ کرده‌اند. طی مدتی که من در تهران به سر می‌برم، هیچ‌گونه مسئله‌ای برای ما پیش نیامد. در مقابل سفارت فرانسه در تهران، تظاهراتی برپا شد، اما ما هرگز مورد تهدید قرار نگرفتیم." بسیاری از کسانی‌که به فرانسه بازگشته‌اند، معتقدند که پاریس تصمیمی شتاب‌زده، ناشیانه و غیرمنطقی اتخاذ کرده و گروگان‌گیری ایدة غیرقابل‌تصوری بوده است. بیشتر آنها اظهار امیدواری کرده‌اند تا دوباره به ایران بازگردند.»[۴۵] گزارش روابط عمومی وزارت امور خارجه ایران نیز به نارضایتی اتباع فرانسوی برای خروج از ایران اشاره دارد. در این گزارش آمده است: «چند تن دیگر از فرانسویان در مصاحبه‌ای با رادیو فرانسه، از تصمیم دولت متبوع خود دراین‌مورد اظهار تعجب کرده و اعلام داشتند که هیچ دلیلی برای بازگشت آنها به فرانسه وجود نداشته است. از سوی دیگر، روزنامه لومتن (چاپ پاریس) نوشت: تعداد زیادی از فرانسویان که روز گذشته وارد پاریس شده‌اند، ایران را با بی‌میلی و از روی اجبار ترک کرده‌اند. آنها تاکنون با مقام‌های ایرانی هیچ‌گونه مشکلی نداشتند و در ایران از یک زندگی خوبی برخوردار بوده‌اند. بسیاری از آنان گفتند که وضع آنان در تهران به‌هیچ‌وجه مشابه با وضع گروگان‌های امریکایی نبوده است. یکی از فرانسویان در پاسخ سؤال روزنامه لومتن که پرسید آیا نمی‌ترسیدید که شما را چون امریکایی‌ها به گروگان بگیرند، گفت: خب، می‌بینید وضع ما در آنجا خوب بود. همچنین کارمند یک شرکت بزرگ فرانسوی اظهار داشت: انسان خود را در ایران خیلی راحت احساس می‌کند و کارهایش به‌خوبی پیش می‌رود و از اینکه مجبور شود در ظرف چند ساعت، همه‌چیز را رها کند، نمی‌تواند چندان خشنود باشد. چند تن از فرانسویان که به کشور خود بازگشته‌اند، در پاسخ این سؤال که خواسته آنها چیست گفتند: "آرزوی ما این است که هرچه زودتر به ایران بازگردیم."»[۴۶]
گزارش- 306
باآنکه برخی محافل رسمی فرانسه، خروج دومین گروه فرانسویان مقیم ایران را موجب "انبساط خاطر" مسئولان این کشور دانسته‌اند، اما مشکلاتی نظیر بلاتکلیفی در برخی قراردادهای اقتصادی و زیان‌های مالی ناشی‌از تیرگی روابط سیاسی بین دو کشور سبب نگرانی مسئولان بخش‌هایی از صنایع و بازرگانی فرانسه شده است.[۴۷] روزنامه تایمز مالی (چاپ لندن) ضرر اقتصادی فرانسه در ایران را یک میلیارد پوند (معادل دو میلیارد دلار) پیش‌بینی کرده است. در گزارش این روزنامه همچنین زیان وزارت بازرگانی فرانسه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، 917 میلیون پوند و زیان بانک اعتبار صادرات این کشور 220 میلیون پوند اعلام شده است.[۴۸] نشریه لوموند (چاپ فرانسه) هم درمورد روابط اقتصادی ایران و فرانسه نوشته است: «میزان خسارتی که به‌دنبال قطع روابط ایران و فرانسه متوجه شرکت‌های فرانسوی شده است، احتمالاً مهم‌ترین زیان‌ها در تاریخ مبادلات خارجی پس از جنگ این کشور می‌باشد و طبق برآورد متخصصین رسمی، تقریباً معادل 10 میلیارد فرانک فرانسه خواهد بود.» این روزنامه همچنین یادآور شده است که قطع روابط تجاری دو کشور، نتایج بدی بر بسیاری از صنایع فرانسوی که در ایران فعالیت می‌کنند، باقی خواهد گذاشت.*[۴۹]
منابع و مآخذ روزشمار 1360/05/21
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، 22/5/1360، ص2، ارومیه - خبرگزاری پارس، 21/5/1360؛ و - سند شماره 57873 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مرکز (فرماندهی) به سماجا3 مرکز (فرماندهی)، 22/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ سند شماره 419406 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی ارومیه به فرماندهی مرکز، 21/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 57706 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از کرمانشاه به تهران(فرماندهی سپاه) ، 25/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص15و - روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص16.
- ↑ سند شماره 169057 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن خبری روزانه واحد اطلاعات سپاه، منطقه غرب کشور (کردستان)، 25/5/1360، ص2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص15؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، 22/5/1360، ص28، 21/5/1360؛ و - روزنامه اطلاعات، 24/5/1360، ص14؛ و - روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص14.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص15و - روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص16.
- ↑ سند شماره 57889 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اطلاعیه سپاه پاسداران، 21/5/1360، ص1؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، 22/5/1360، ص4، تهران - خبرگزاری پارس، 21/5/1360.
- ↑ سند شماره 466169 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران مرکز (فرماندهی) به سماجا3 مرکز (فرماندهی)، 21/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 145، 21/5/1360، ص13، تهران - خبرگزاری پارس، 21/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص1.
- ↑ تاریخ شفاهی دکتر محسن رضایی (منتشر نشده)، جلسه 9، تهران: 8/2/1389.
- ↑ روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص14؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، 22/5/1360، ص10، تهران - خبرگزاری پارس، 21/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، 22/5/1360، ص10، تهران - خبرگزاری پارس، 21/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، ص3، تهران - خبرگزاری پارس، 22/5/1360؛ و - روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص15؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، 22/5/1360، ص28، 21/5/1360؛ و - روزنامه اطلاعات، 24/5/1360، ص14؛ و - روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص14.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، ص3، تهران - خبرگزاری پارس، 22/5/1360؛ و - روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص15و - روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص16.
- ↑ سند شماره 56543 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد عملیات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قزوین به ستاد فرماندهی مرکز، 21/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، 22/5/1360، ص25، 21/5/1360؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 145، 21/5/1360، ص18، زنجان - خبرگزاری پارس، 21/5/1360.
- ↑ سند شماره 57887 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: به نقل از مسئول سپاه آمل، 21/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ سند شماره 57892 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه ساری به فرماندهی سپاه مرکز، 21/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ سند شماره 34785 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شاجا به وزارت کشور، 21/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - روزنامه اطلاعات، 24/5/1360، ص14؛ و - روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص2.
- ↑ سند شماره 328425 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری لرستان به وزارت کشور (اداره کل سیاسی)، 21/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، ص7، سنندج - خبرگزاری پارس، 22/5/1360؛ و - سند شماره 339505 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استاندار کردستان، 22/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 169057 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ روزنامه خراسان، 23/5/1360، ص1.
- ↑ روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص16؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 146، 22/5/1360، ص19، مشهد - خبرگزاری پارس، 22/5/1360.
- ↑ سند شماره 56543 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، 22/5/1360، ص9، تهران - خبرگزاری پارس، 21/5/1360؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، ص3، تهران - خبرگزاری پارس، 22/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص2.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، ص3، تهران - خبرگزاری پارس، 22/5/1360.
- ↑ روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص2.
- ↑ روزنامه کیهان، 21/5/1360، ص1.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 146، 22/5/1360، صص22 و 23، اصفهان - خبرگزاری پارس، 22/5/1360؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، 22/5/1360، ص25، 21/5/1360؛ و - روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص15.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 146، 22/5/1360، ص18، مشهد و - خبرگزاری پارس، 22/5/1360؛ و - روزنامه اطلاعات، 24/5/1360، ص16؛ و - روزنامه خراسان، 23/5/1360، ص2.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 146، 22/5/1360، ص20، مشهد - خبرگزاری پارس، 22/5/1360؛ و - روزنامه اطلاعات، 24/5/1360، ص16.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 146، 22/5/1360، ص21، مشهد - خبرگزاری پارس، 22/5/1360.
- ↑ سند شماره 56543 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 146، 22/5/1360، ص22، رودبار - خبرگزاری پارس، 22/5/1360؛ و - روزنامه اطلاعات، 24/5/1360، ص14.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها وگزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 146، 22/5/1360، ص22، ساری - خبرگزاری پارس، 22/5/1360.
- ↑ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد 15، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ پنجم1389، ص104.
- ↑ روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص2.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 158، 4/6/1360، صص14 و 15 ضمیمه، رادیو صدای کردستان ایران، 3/6/1360.
- ↑ روزنامه کیهان، 21/5/1360، ص15.
- ↑ همان، ص14.
- ↑ همان، ص16.
- ↑ همان، ص1؛ و - روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص2.
- ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 11، 30/6/1360، صص 67 و 68، لوکوتیدین دوپاری فرانسه.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 145، 21/5/1360، ص15، تهران - خبرگزاری پارس، 21/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 146، 23/5/1360، صص 10 و 11، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 22/5/1360.
- ↑ روزنامه کیهان، 21/5/1360، ص16؛ و - روزنامه اطلاعات، 21/5/1360، ص2.
- ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 13، 12/7/1360، ص3، به نقل از روزنامه لوموند، 14 اوت تا 3 سپتامبر.