1363.05.21

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.05.21
نام‌های دیگر بیست و یک مرداد
تاریخ شمسی 1363.05.21
تاریخ میلادی 12 اوت 1984
تاریخ قمری 14 ذیقعده 1404





گزارش- 1

1. امروز درحالی که گلوله ‏باران آبادان همچون روزهای گذشته ادامه داشت، یک روستا در باختران هدف اصابت گلوله توپ قرار گرفت. گزارش دفتر فرماندهی سپاه منطقه٧ حاكي است: ارتش عراق امروز روستای گاویخان (از توابع نودشه باختران) را زير آتش توپخانه گرفت. براثر این حمله ٤ نفر شهید و ٣ نفر مجروح شدند و چند خانه مسکونی نیز آسیب دید.[۱] شهر آبادان نیز همچنان زیر آتش سلاح‏های سبک و سنگین ارتش عراق قرار داشت که درنتیجه علاوهبر آتش‏سوزی در پالایشگاه این شهر به ٧ باب منزل مسکونی و ٢ مغازه خساراتی وارد شد. در منطقه عملیاتی آبادان نیز در ادامه تبادل آتش نیروهای خودی با دشمن یک نفر شهید شد و ٧ تن مجروح شدند.[۲]

گزارش- 2

2. پیکر بخشدار جزیره مینو (آبادان) که براثر حملات ارتش عراق به شهادت رسیده بود امروز تشییع شد. محمدباقر دورقی‏زاده بخشدار جزیره مینو، که هنگام انجام وظیفه در محل خدمت خود با اصابت ترکش گلوله‏های ارتش عراق به شهادت رسید، امروز در مراسمی با حضور فروزنده استاندار خوزستان، فرمانداران خرمشهر و آبادان و جمعی از نیروهای نظامی و انتظامی، کارکنان ادارات و نهادها و... تشییع و در گلزار شهدای خرمشهر به خاک سپرده شد.[۳] گفتنی است درپی این واقعه، فروزنده استاندار خوزستان و سیدمجدالدین قاضی امامجمعه دزفول، پیام‏هایی صادر کردند.[۴]

گزارش- 3

3. تصرف موقت پایگاه ملالر و حمله به دو پایگاه لگز و شهید بروجردی و نیز چند درگیری و اقدام خرابکارانه ازجمله وقایع امروزِ مناطق بحرانی شمالغرب كشور بود که براثر آن دست کم ٩ تن از نیروهای خودی به شهادت رسیدند و ١٤ نفر نیز گروگان گرفته شدند. ساعت ٢٣ شب، گروهی از عناصر دمکرات و کومه‏له به پایگاه ملالر در محور بوکان - میاندوآب، حمله كردند. در این حمله که ظاهراً با هماهنگی تعدادی از نيروهاي وظیفه پایگاه انجام شده بود، مهاجمان بدون درگیری موفق به تصرف پایگاه شده و پس از به شهادت رساندن نگهبان، بقیه نیروها شامل ٥ تن از افراد بسیجی و سپاهی و نیز ١٤ تن با عضویت وظیفه را به گروگان گرفته و با خود بردند. براساس گزارش‏ها، مهاجمان پس از فاصلهگرفتن از پایگاه گروگانهاي بسيجي و سپاهي را به شهادت رساندند. در این حادثه همچنین، تعدادی سلاح سبک و سنگین و برخی تجهیزات پایگاه به غنیمت برده شده یا منهدم شد.[۵] همزمان با حمله به پایگاه ملالر، پایگاه لگز (لگک) در حوالي صائيندژ نیز هدف حمله گروهی از عناصر ضدانقلاب قرار گرفت.[۶] براثر این حمله به ساختمان پایگاه خساراتی وارد آمد، اما به نیروهاي خودي آسیبی نرسید.[۷] گروهی از عناصر مسلح غیرقانونی در سردشت با شلیک دو موشک آر.پی‏.جی به پادگان شهید بروجردی حمله كردند. این حادثه تلفات جانی نداشت.[۸] به گزارش سپاه ناحیه کردستان، یک دستگاه تویوتای کالیبر٥٠ هنگام حرکت در محور کرجو (حوالی سنندج) در نزدیکی خوشکه دول، در کمین گروهی از عناصر مسلح غیرقانونی گرفتار شد. در این حادثه اصغر کریمی مسئول محور حسن‏آباد و اسکندری کالیبرچی همراه وي به شهادت رسيدند. مهاجمان مسلح پس از به‏آتشکشیدن خودرو، تیربار کالیبر٥٠ را به غنیمت بردند.[۹] در درگیری عوامل ضدانقلاب با نیروهای خودی در محور سوته در منطقه تحت حفاظت پایگاه مولانا (حوالی سقز)، یک سرباز ژاندارمری شهید و سرباز دیگری مجروح شد.[۱۰] علاوهبر رخدادهای مورد اشاره، امروز چند عدد مین نیز کشف و خنثی‏سازی شد. گزارش ناحیه ژاندارمری کردستان حاكي است یک عدد مین ضدتانک با تلاش گروه ضربت پایگاه مولان‏آباد (از هنگ سقز) کشف و خنثی شد. براساس همین گزارش، دو عدد مین ابتکاری (دست‏ساز) نیز با هوشياري یک سرباز وظیفه جمعی گردان مرزی بانه کشف و خنثی گردید.[۱۱] همچنین به گزارش قرارگاه عملیاتی شمالغرب ژاندارمری، سه تن از نیروهای گردان مرزی بانه ٢ مين ديگر را خنثی كردند، اما در مسیر بازگشت به مقر درحالیکه مسیر را اشتباه رفته بودند تعدادی از عناصر ضدانقلاب آنها را به گروگان گرفتند.[۱۲] امروز همچنین، در پیرانشهر، فردی ناشناس یک نارنجک به منزل یکی از پیشمرگان مسلمان کُرد پرتاب کرد. اين اقدام تلفات جانی نداشت.[۱۳]

گزارش- 4

4. معاون امور اقتصادي و بین‏الملل وزارت امور خارجه ایران که در رأس یک هیئت سیاسی مشغول دیدار از کشورهای شرق آسیا است، امروز با معاون ارشد وزارت امور خارجه چین دیدار و گفت‏وگو کرد. حسین کاظم‏پور اردبیلی معاون امور اقتصادي و بین‏المللی وزارت امور خارجه ایران، به اتفاق هیئت همراه خود با کونگ دف‏ئی معاون ارشد وزارت امور خارجه چین، ديدار و «ضمن تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، مسائل مربوط به تشنج‏طلبی عراق در خلیج‏فارس و همچنین موضوعات بین‏المللی، بر ضرورت تلاش‏های دو کشور به‏منظور حصول تفاهم بیشتر سیاسی و توسعه ابعاد مختلف همکاری‏های موجود تأکید کرد.» وی همچنین با اشاره به پایبند‏نبودن عراق به مقررات انسانی و بین‏المللی، اقدام عراق به نقض مکرر قوانین را یادآور شد و «باتوجه‏به عدم قبول پیشنهاد دبیرکل سازمان ملل متحد درخصوص منع به‏کارگیری سلاح‏های شیمیایی ازسوی عراق، صدام و رژیم بعث عراق را عامل اصلی توسعه و تداوم تشنج در منطقه خواند و تصمیم جمهوری اسلامی ایران بر حذف عامل تشنج در منطقه را متذکر شد.» معاون ارشد وزارت امور خارجه چین نیز در این دیدار ضمن تأکید بر لزوم دیدارهای مقامات دو کشور در سطوح بالا، «خواستار بسط و توسعه همه ابعاد روابط موجود شد و با اشاره به مشترکات موجود بین دو کشور، خواستار اشتراک مساعی با جمهوری اسلامی ایران به‏منظور توسعه و تعمیق روابط دوجانبه شد.»[۱۴]

گزارش- 5

5. هیئت دولت امروز تشكيل جلسه داد و تخصیص مبالغی برای تأمین هزینههای ناشیاز جنگ به کمیته مرکزی انقلاب اسلامی و نیز اختصاص بودجهاي برای تأمین کمبود اعتبارات وزارت نیرو را به تصویب رساند. در آغاز این جلسه که به ریاست نخست‏وزیر برگزار شد، میرحسین موسوی با اشاره به رأی اعتماد مجلس شورای اسلامی به کابینه، مسئولیت دولت در قبال این رأی را خاطرنشان کرد و گفت: «ضرورت دارد برای هماهنگی کامل دستگاه‏های اجرایی، اصل ١٣٤ قانون اساسی* با دقت مورد توجه قرار گیرد و سازماندهی لازم برای اعمال وظایفی که در اصل یادشده برعهدة نخست‏وزیر گذاشته شده است، به ‏وجود آید.»[۱۵] در این جلسه همچنین محسن رفیق‏دوست وزیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گزارش سفر به سوریه و لیبی و نیز مصطفی هاشمی‏طبا وزیر صنایع، گزارش سفر به آلمان و اتریش را به اطلاع هیئت دولت رساندند. علی‏اکبر ناطق‏نوری وزیر کشور نیز گزارشی از برگزاري انتخابات مرحله دوم مجلس شورای اسلامی در دواز‏ده شهر کشور را تقدیم هیئت دولت کرد.[۱۶] در پایان این جلسه، اعضای هیئت دولت پس از بررسی گزارش‏های کمیسیون‏های خدمات، اقتصاد و دارایی پیشنهادهايي بدينشرح را تصویب كردند: «١. اختصاص مبلغ یک میلیارد ریال به وزارت نیرو جهت ادامه عملیات سد پیشین ٢. تخصیص مبلغ یک میلیارد ریال برای تأمین کمبود هزینه‏های ناشیاز جنگ تحمیلی به کمیته مرکزی انقلاب اسلامی. ٣. قرار‏گرفتن مبلغ ٦١ میلیون ریال در اختیار وزارت نیرو به‏منظور تأمین هزینه‏های سازمان آب غرب و شمال.»[۱۷]

گزارش- 6

6. برگزاری آیین‏های مربوط به حج به‏ویژه مراسم "برائت از مشرکین" ازجمله مواردی است که هر سال کشمکش‏هایی بین ایران و عربستان ایجاد می‏کند. در آستانه ايام حج امسال، سرپرست حجاج ایرانی در مصاحبه‏ای بر ضرورت برگزاری این مراسم تأکید کرد. حجت‏الاسلام محمد موسوی خوئینی‏‏ها نماینده امام در سازمان حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی، در مصاحبه‏ای که روزنامه کیهان امروز آن را درج کرده است در پاسخ به سؤالی درمورد برگزاری تظاهرات حجاج ایرانی علیه استکبار جهاني در مراسم حج امسال گفت: «ما تظاهرات را جزو لاینفک وظایف محوله در ایام حج می‏دانیم؛ یعنی ساده‏ترین و کارسازترین شیوه‏ای که حجاج می‏توانند خواست‏های خود را بیان کنند و مواضع سیاسی امت اسلام را به ‏گوش مردم دنیا برسانند، مسئله تظاهرات است.» وی با تشریح اهمیت و اصالت این حرکت مذهبی - سیاسی در ایام حج درخصوص واکنش دولت عربستان سعودی به تظاهرات حجاج اظهار كرد: «اگر حکومت عربستان سعودی و دولت‏ها در کشورهای اسلامی تهدیدشان را از مردم عربستان و سایر حجاجی که به این کشور می‏آیند بردارند، من مطمئن هستم که در روزی که تظاهرات اعلام بشود حداقل دو میلیون نفر شرکت خواهند کرد. ... دولت عربستان سعودی در قبال تظاهرات حجاج در سال‏های گذشته روش مطلوبی نداشته و تمام تلاش خود را برای جلوگیری از این تظاهرات به ‏کار گرفته ‏است. در سال‏های پیش، نمایندگان آنها نزد ما آمدند و ما مکرر و بارها پیغام دادیم که به نفع همه مسلمانان و حتی به ‏نفع دولت عربستان سعودی است که این تظاهرات برگزار شود. زیرا مردم دنیا می‏بینند که شما دولتی هستید که با یک چنین نیروی عظیمی که از سراسر جهان به مکه آمده‏اند همصدا شده‏اید. ما آنچه که به نظرمان از نصیحت و پند و اندرز می‏رسید به مقامات عربستان سعودی گفتیم، ولی متأسفانه اثری نداشت.» نماینده امام در سازمان حج و زیارت درمورد اداره شهرهای مکه و مدینه به‏عنوان مراکز مذهبی دنیای اسلام بهدست علمای كشورهاي اسلامي نیز گفت: «... اداره حرمین شریفین و شهرهای مکه و مدینه به‏دست علمای کشورهای اسلامی هرگز به این مفهوم نبوده که دولت عربستان می‏باید از این دو شهر چشم‏پوشی کند، بلکه آنچه که نظر ماست این مطلب است که شئون مذهبی و دینی و اسلامی این دو شهر با نظر جمعی از علما باشد. حرف ما این است که به چه مناسبت می‏باید شئون دینی دو شهر مکه و مدینه زیر نظر حکومت عربستان و یا علمای یک فرقه جدیدا‏لتأسیس تعیین شده و اداره شود. باید گفت که آثار بزرگان اسلام در شهرهای مکه و مدینه تنها مربوط به علمای فرقه وهابیه نیست، بلکه مذاهب دیگر اسلامی بیش از هزار سال از تاریخ آنها گذشته است. بنابراین، همه علمای کشورهای اسلامی می‏باید دراینزمینه اظهارنظر کنند.»[۱۸]

گزارش- 7

7. وزیر امور خارجه عراق برای دیداری سهروزه وارد پایتخت مصر شد. انجام مصاحبه‏ای در فرودگاه قاهره و دیدار با نخست‏وزیر مصر ازجمله برنامه‏های روز نخست سفر طارق عزیز به مصر بود. طارق عزیز معاون نخست‏وزیر و وزیر امور خارجه عراق، که به دعوت کمال حسن ‏علی کفیل نخستوزیر مصر، به این کشور سفر کرده است، هنگام ورود به قاهره در مصاحبه‏ای با بيان اینکه «در ملاقات با [حسنی] مبارک درود و تقدیر برادرانه صدام را به وی تسلیم خواهم کرد»، سفر خود به مصر را «دیدار از یک کشور برادر» توصیف کرد.[۱۹] وی افزود: «ما درمورد ملاقات مقامات دو رژیم به‏منظور پیگیری پیشرفت روابط دوجانبه در همه زمینه‏ها و تبادلنظر درمورد مسائل مربوط به خاورمیانه چه دررابطهبا جنگ ایران و عراق و چه درمورد اعراب توافق داریم.»[۲۰] طارق عزيز با تأکید بر نااميدي کشورش از مواضع اعراب، از موضع‏گیریهای لیبی و سوریه بهشدت انتقاد کرد و درمورد موضع مصر در قبال عراق گفت: «مصر درحالحاضر، در کنار ما (عراق) است و اگر اعراب همین کار [را] بکنند امیدوار خواهیم شد.»[۲۱] طارق عزيز پس از اولین ملاقات رسمی خود در قاهره با نخست‏وزیر مصر و مذاکره با وی، ضمن اعلام خبر دعوت از کمال حسن‏ علی برای سفر به عراق، گفت سفر وی با انفجارهای اخیر دریای سرخ ارتباط ندارد، اما عراق و مصر «نظرات مشابهی» درباره این مسئله دارند.[۲۲] سفر وزیر امور خارجه عراق به مصر درحالی انجام می‏گیرد که دو کشور پس از انعقاد پیمان کمپ‏دیوید تاکنون روابط رسمی با یکدیگر نداشتهاند، باوجوداین، کمک‏های مصر به عراق و حمایت سیاسی آن کشور از مواضع عراق بهویژه در جنگ این کشور با ایران، موجب تقویت و بهبود روابط غیررسمی دو کشور شده است، به‏گونه‏ای که از زمان قطع روابط سیاسی عراق و مصر وزیر امور خارجه عراق دو بار به قاهره سفر کرده و اسامه الباز مشاور رئیسجمهور و کمال حسن‏ علی کفیل نخست‏وزیر مصر نیز از بغداد دیدار كردهاند.[۲۳] در چنین وضعیتی، درمورد این سفر و اهداف طارق عزیز از دیدار با مقامات مصری و محورهای مذاکرات، گمانه‏زنی‏های مختلفی مطرح شده است. برخی منابع این دیدار را با طرح صلحی که اخیراً حسنی مبارک رئیس‏‏جمهور مصر، برای پایاندادن به جنگ عراق و ایران پيشنهاد کرده است مرتبط می‏دانند.[۲۴] عده‏ای از ناظران سیاسی نیز معتقدند طارق عزیز در این سفر تلاش خواهد کرد از «تأمین پوشش امنیتی لازم برای خط لوله نفت عراق ازطریق بندر عقبه توسط رژیم اشغالگر قدس اطمینان حاصل کند.»[۲۵]

گزارش- 8

8. درحالیکه رسانه‏های داخلی ایران هنوز خبری درمورد نبرد دریایی - هوایی دیروز در خلیجفارس، که در جریان آن ٢ کشتی تجاری و یک هواپیمای اف١٤ ایرانی مورد اصابت موشک‏های عراقی قرار گرفتند، منتشر نکرده‏اند، امروز برخی رسانه‏های منطقه‏ای و بین‏المللی این خبر را به نقل از منابع عراق بازتاب دادند. روزنامه‏های الثوره و الجمهوریه (چاپ بغداد) با درج این خبر به تفسير آن پرداختند. الجمهوریه نوشت: «ضربة خرد‏کننده‏ای که در خور موسی به رژیم ایران وارد آمد موضوع برتری نیروی هوایی و همچنین قدرت نیروی دریایی ما را بار دیگر به نمایش گذاشت. ... این حمله درسی برای رژیم ایران و همپیمانانی که به معامله با او می‏پردازند بود.» این روزنامه همچنین مدعی شد: «عراق به انجام چنین حملاتی ادامه داده و بر قدرت این حملات خواهد افزود تا اینکه رهبران ایران متوسل به صلح گردند.» الثوره نیز با اعلام اينكه: «جنگ دیروز (شنبه) فاجعه دیگری برای رژیم تهران بود»، ادعا کرد: «تصمیم عراق درمورد محاصره ترمینال عمده نفتی ایران در جزیره خارک و دیگر بنادر ایران یک امر قطعی و مداوم بوده و به‏دقت توسط نیروهای عراقی به مورد اجرا گذاشته می‏شود.»[۲۶] رادیو امریکا نیز در بخش خبری ساعت ٢٠:٣٠ خود گفت: «یکی از فرماندهان نیروی دریایی عراق بار دیگر اخطار کرد تمامی کشتی‏هایی که قصد ورود به بنادر ایران را دارند با آتش موشک‏های عراقی روبهرو خواهند شد. وی گفت واحدهای تحت فرمان او از روز پنجشنبه گذشته، تلاش‏های ایران را برای اسکورت کاروانی از کشتی‏ها به بندر امام خمینی زیر نظر گرفته است.» این رادیو همچنین به نقل از رادیو بغداد و با استناد به اظهارات یک افسر نیروی دریایی عراق مدعی شد: «واحد‏های تحت فرمان او (افسر عراقی) تاکتیک‏های سری ایران را کشف کردند و دیروز با استفاده از آنها موفق شدند ٥ کشتی ایران را غرق و ٣ هواپیمای جنگنده ایران را سرنگون کنند.»[۲۷] مطبوعات کویت هم امروز تیترها و صفحات اصلی خود را به درج ادعای عراق درمورد جنگ هوایی - دریایی دیروز اختصاص دادند. القبس در سرمقاله خود با عنوان "شدیدترین نبرد هوایی بر فراز گذرگاه انتحاری" نوشت: «عراق ٣ جنگنده اف١٤ ایران را سرنگون و ٥ هدف دریایی این کشور را غرق نمود.» الانباء نیز با تکرار این مطلب مدعی شد: «ایران در پاسخ به سرنگونی هواپیماهایش و غرق‏شدن کشتی‏هایش، شهر بصره را با توپخانة سنگین گلوله‏باران کرد.» علاوهبر این دو روزنامه، دیگر جراید کویت ازجمله الرأی العام، الوطن و السیاسه نیز تیترهای دوم خود را به درج ادعای عراق مبنیبر سرنگونی ٣ هواپیما و ٥ کشتی ایرانی اختصاص دادند.[۲۸]

گزارش- 9

9. بخش عمده‏ای از نیروی کار عراق مصروف جنگ با ایران شده است، به‏کارگیری بازنشستگان معلول و استفاده از نیروی کار خارجی در بخش‏های خدماتی و صنعتی ازجمله راهکارهایی است که دولت عراق برای جبران کمبود نیروی کار از آن بهره ميگيرد. شورای فرماندهی عراق دستورالعملی صادر کرده است که براساس آن بازنشستگان معلول در جنگ عراق و ایران در بخش‏های دولتی به ‏کار گرفته شوند؛ در این دستورالعمل آمده است: «١. طبق دستور فرماندهی انقلاب به شماره ٧٣٠ سال ١٩٨٤، اجازه داده می‏شود که بازنشستگان معلول قادسیه صدام دوباره در اداره‏های دولتی و بخش‏های سوسیالیستی و دوگانه مشغول به کار شوند. ... ٢. کسانی که طبق دستور فرماندهی شورای انقلاب مشغول به کار شوند حداقل حقوق رسمی یا مزد کار به اضافه مبلغی معادل میزان [نامفهوم] از حقوق مذکور دریافت خواهند کرد.»[۲۹] از سوي ديگر، گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از داکا حاكي است چند هزار نفر از جوانان ٢٠ تا ٣٠ ساله بنگلادشی بهمنظور شركت در مصاحبه براي كار در عراق مقابل آژانس صادرکننده نیروی انسانی داکا اجتماع کردند. براساس گزارش مذکور، متقاضیان کار در عراق گفتهاند عراق در سال جاری یک‏هزار کارگر بنگلادشی استخدام می‏کند که ٣٠٠ تن از آنان امروز انتخاب می‏شوند. خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارش خود افزوده است: «این کارگران که در تقاضانامه‏هایشان هیچ شغلی ذکر نشده ابتدا به بغداد و سپس از آنجا به جاهایی که ازطرف مسئولین رژیم عراق تعیین می‏گردد، انتقال [داده] خواهند شد.»[۳۰]

گزارش- 10

10. یک نشریه امور دفاعی و خارجی چاپ امریکا در تحليلي ضمن طرح‏ ادعاهایی درمورد خریدهای تسلیحاتی ایران از کشورهای امریکای لاتین، افزوده است این معاملات بهدلیل خطرهای متعدد درحال توقف است. این نشریه در شماره اخیر خود مدعی شده است: «یک کشتی حامل تانک و دیگر افزارهای جنگی برزیلی که عازم ایران بود در مسیر حرکت از برزیل به‏طورکلی ناپدید شده است. گفته شده محموله این کشتی حداقل یک میلیارد دلار ارزش داشته است.» نشریه مذکور با اعلام این خبر چنين نتيجهگيري كرده است که خریدهای تسلیحاتی ایران از کشورهای امریکای لاتین باتوجهبه عملیات‏های فزاینده خرابکاری صنعتی و ضدجاسوسی درحال توقف است. نشریه امریکایی امور دفاعی و خارجی در ادامه، ادعاهای دیگری نیز مطرح کرده و آورده است: «علی‏رغم تکذیب مقامات، شواهدی در دست است که نشان می‏دهد ایران کماکان مقادیر قابلتوجهی تجهیزات نظامی برزیلی به‏ویژه خودروهای زرهی و مهمات خریداری می‏کند. یک منبع موثق به این نشریه گفته است کشتی‏های اجاره‏ای ایران براساس یک برنامه منظم درحال عزیمت از بندر سائوپائولوی برزیل هستند. به ‏گفته این منبع، این رفت‏وآمدهای کشتی‏ها علاوه‏بر دیگر تجهيزات نظامی دریافتی از امریکای لاتین است که به‏ظاهر به مقصد کشورهای دیگر بارگیری می‏کنند، اما سرانجام از ایران سردر‏می‏آورند.» این نشریه همچنین نوشته است: «آرژانتین در نظر دارد ٢ کشتی جنگی حامل موشک‏انداز به ایران بفروشد. درعینحال، بوراس وزیر دفاع آرژانتین، گفت: دولت متبوعش این کشتی‏های جنگی را در شرایطی می‏فروشد که این معامله سبب برهم‏خوردن تعادل قوا در خلیج [فارس] نشود. ...»[۳۱]

________________________________________

  • در اصل ١٣٤ قانون اساسی که به وظایف و اختیارات نخست‏وزیر مربوط ميشد، چنين آمده بود: «ریاست هیئت وزیران با نخست‏وزیر است که بر کار وزیران نظارت دارد و با اتخاذ تدابیر لازم به هماهنگساختن تصمیمهای دولت میپردازد و با همکاری وزیران، برنامه و خط‏ مشی دولت را تعیین و قوانین را اجرا می‏کند. نخست‏وزیر در مقابل مجلس مسئول اقدامات هیئت وزیران است.»

حجت‏الاسلام محمد موسوی خوئینی‏‏ها نماینده امام در سازمان حج و زیارت و سرپرست حجاج ایرانی


منابع و مآخذ روزشمار 1363/05/21

  1. سند شماره ٢٧٢٤٥٩ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقه٧ به دفتر محرمانه استانداری باختران، ٢١/٥/١٣٦٣.
  2. سند شماره ٣١٣٥٣١ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفن‌گرام فرمانداری آبادان به اداره‏کل امور سیاسی و انتظامی خوزستان، ٢٢/٥/١٣٦٣.
  3. روزنامه اطلاعات، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص٢.
  4. همان.
  5. سند شماره ٣٧٢٤٠٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه صائین‏دژ به واحد اطلاعات ستاد منطقه١١، ٢٣/٥/١٣٦٣؛ و - سند شماره ٤٣٣٤٤٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه صائین‏دژ به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص١.
  6. سند شماره ٣٧٢٣٩٣ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه صائین‏دژ به واحد طرح و عملیات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٢٢/٥/١٣٦٣.
  7. سند شماره ٤٣٣٤٤٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص١.
  8. سند شماره ٣٦٦١٨٢ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه سردشت به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٢٢/٥/١٣٦٣.
  9. سند شماره ٤٢٢٤٠٩ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه ناحیه کردستان به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٢٣/٥/١٣٦٣.
  10. سند شماره ٣٠٤٢٦٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، ٢٣/٥/١٣٦٣.
  11. سند شماره ٢٩٥٥٠٩ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رکن٣ ناحیه ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، ٢٢/٥/١٣٦٣.
  12. سند شماره ٤٢٢٢٦٨ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رکن٣ قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاندارمری به رکن٣ فرماندهی ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران، ٢٤/٥/١٣٦٣.
  13. سند شماره ٣٧٢٣٩٠ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پیرانشهر به ستاد منطقه١١، ٢٢/٥/١٣٦٣.
  14. روزنامه اطلاعات، ٢٣/٥/١٣٦٣، ص١.
  15. روزنامه کیهان، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص٢٢.
  16. روزنامه اطلاعات، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص٣.
  17. روزنامه کیهان، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص٢٢.
  18. روزنامه کیهان، ٢١/٥/١٣٦٣، ص٢٢.
  19. روزنامه کیهان، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص٢٤.
  20. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٤٦، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص١٩، دمشق - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٢١/٥/١٣٦٣.
  21. روزنامه اطلاعات، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص١٦.
  22. همان.
  23. روزنامه کیهان، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص٢٤.
  24. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص٣، رادیو امریکا، ٢١/٥/١٣٦٣.
  25. روزنامه کیهان، ٢١/٥/١٣٦٣، ص٢٤.
  26. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٤٦، ٢٢/٥/١٣٦٣، صص ٧ و ٨، بغداد - خبرگزاری کویت، ٢١/٥/١٣٦٣.
  27. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، ٢٢/٥/١٣٦٣، ص٣، رادیو صدای امریکا، ٢١/٥/١٣٦٣.
  28. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٤٦، ٢٢/٥/١٣٦٣، صص ١٥ و ١٦، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٢١/٥/١٣٦٣.
  29. همان، ص٣٧، رادیو صوت ‌الجماهیر، ٢١/٥/١٣٦٣.
  30. همان، ص٢٢، داکا - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٢١/٥/١٣٦٣.
  31. همان، صص ٥ و ٦، واشنگتن - خبرگزاری کویت، ٢١/٥/١٣٦٣.